Tutorial | Kaligrafia
Jednym z wielu wspaniałych narzędzi dostępnych w Inkscape'ie jest narzędzie „Kaligrafia”. Poradnik ten pomoże ci zapoznać się z nim i zademonstruje pewne podstawowe techniki sztuki kaligrafii.
Use Ctrl+arrows, mouse wheel, or middle button drag to scroll the page down. For basics of object creation, selection, and transformation, see the Basic tutorial in Help⇒Tutorials.
Historia i style
Według definicji słownikowej kaligrafia oznacza „piękne pismo” albo „sztuka pięknego i wyraźnego pisania”. Istotnie, kaligrafia jest sztuką tworzenia ładnego czy też wytwornego pisma odręcznego. Może to brzmieć odstraszająco, ale przy odrobinie praktyki każdy jest w stanie opanować podstawy tej sztuki.
Za najwcześniejsze formy kaligrafii uznaje się malowidła człowieka jaskiniowego. Do około 1440 roku, zanim rozpowszechniono prasę drukarską, książki i inne publikacje tworzono właśnie przy pomocy kaligrafii. Skryba musiał pisać ręcznie każdą pojedynczą kopię książki czy publikacji. To odręczne pismo tworzono za pomocą gęsiego piórka i atramentu na materiałach takich jak pergamin czy papier welinowy. Style liternictwa używane przez wieki to m.in. styl rustykalny, karoliński, gotycki. W obecnych czasach przeciętny człowiek spotyka się najczęściej z kaligrafią, otrzymując bądź oglądając zaproszenia ślubne.
Istnieją trzy główne style kaligrafii:
Zachodni lub rzymski
Arabski
Chiński lub orientalny
Poradnik ten skupia się głównie na kaligrafii zachodniej, ponieważ obydwa pozostałe style zakładają stosowanie pędzla (zamiast pióra ze stalówką), a tego narzędzie „Kaligrafia” jeszcze nie potrafi.
One great advantage that we have over the scribes of the past is the Undo command: If you make a mistake, the entire page is not ruined. Inkscape's Calligraphy tool also enables some techniques which would not be possible with a traditional pen-and-ink.
Sprzęt
Najlepsze wyniki osiągniesz, używając tabletu i piórka, np. Wacom. Dzięki elastyczności naszego narzędzia, pracując nawet tylko myszą, można utworzyć piękną i misterną kaligrafię, chociaż wówczas mogą wystąpić trudności w trakcie tworzenia szybkich, zamaszystych linii.
Inkscape potrafi wykorzystać czułość nacisku i czułość nachylenia piórka tabletu, który obsługuje te funkcje. Funkcje czułości są domyślnie wyłączone, ponieważ wymagają konfiguracji. Zwróć uwagę, że w przeciwieństwie do pędzla, kaligrafia za pomocą gęsiego pióra czy pióra ze stalówką jest niezbyt wrażliwa na nacisk.
If you have a tablet and would like to utilize the sensitivity features, you will need to configure your device. This configuration will only need to be performed once and the settings are saved. To enable this support you must have the tablet plugged in prior to starting Inkscape and then proceed to open the Input Devices... dialog through the Edit menu. With this dialog open you can choose the preferred device and settings for your tablet pen. Lastly, after choosing those settings, switch to the Calligraphy tool and toggle the toolbar buttons for pressure and tilt. From now on, Inkscape will remember those settings on startup.
Narzędzie „Kaligrafia” potrafi być czułe na szybkość ruchu (zobacz „Pocienianie” poniżej), więc jeżeli używasz myszy, prawdopodobnie zechcesz wyzerować ten parametr.
Opcje narzędzia „Kaligrafia”
Switch to the Calligraphy tool by pressing Ctrl+F6, pressing the C key, or by clicking on its toolbar button. On the top toolbar, you will notice there are 8 options: Width & Thinning; Angle & Fixation; Caps; Tremor, Wiggle & Mass. There are also two buttons to toggle tablet Pressure and Tilt sensitivity on and off (for drawing tablets).
Szerokość i pocienianie
Ta para opcji kontroluje szerokość pióra. Może ona mieć wartość od 1 do 100 i domyślnie jest mierzona w jednostkach relatywnie do wielkości okna edycji, lecz niezależnie od skali przybliżenia. Ma to sens, ponieważ w kaligrafii naturalną „jednostką miary” jest zasięg ruchu ręki i dlatego wygodnie jest mieć szerokość stalówki pióra w stałym stosunku do rozmiaru „obszaru roboczego rysunku”, a nie w rzeczywistych jednostkach, które byłyby zależne od skali przybliżenia. To ustawienie jest opcjonalne i osoby, które wolałyby pracować na jednostkach bezwzględnych niezależnie od skali przybliżenia, mogą je zmienić w oknie preferencji globalnych Inkscape'a, które można otworzyć klikając dwukrotnie ikonę narzędzia „Kaligrafia” znajdującą się w przyborniku.
Ponieważ szerokość pióra jest często zmieniana, można ją dostosowywać bez pomocy paska narzędzi, używając klawiszy [ strzałka w lewo ] i [ strzałka w prawo ] lub za pomocą tabletu, który obsługuje funkcję siły nacisku. Najlepsze jest to, że klawisze te działają podczas rysowania, a więc można zmieniać szerokość pióra stopniowo w trakcie ruchu:
szerokość = 1, rośnie.... osiąga 47, maleje... powraca do 0
Szerokość pióra może również zależeć od szybkości pociągnięcia kontrolowanej za pomocą parametru „pocienianie”. Może on przyjmować wartości od -100 do 100. Zero oznacza, że szerokość linii jest niezależna od szybkości, z jaką jest rysowana. Dodatnie wartości powodują, że szybsze pociągnięcia tworzą cieńsze linie, a ujemne odwrotnie – grubsze. Domyślna wartość 10 oznacza umiarkowane pocienianie szybkich pociągnięć. Oto parę przykładów, wszystkie narysowane z szerokością równą 20 i kątem 90 stopni:
pocienianie = 0 (jednolita szerokość)
pocienianie = 10
pocienianie = 04.
thinning = −20
thinning = −60
Dla zabawy ustaw zarówno szerokość, jak i pocienienie na 100 (maksimum) i gwałtownymi ruchami wykonaj rysunek, a uzyskach naturalistyczne, podobne do neuronów kształty:
Kąt i ułożenie
Kąt, to najważniejszy po szerokości parametr kaligrafii. Jest to kąt stalówki pióra podany w stopniach, w zakresie zmian od 0 (poziomo) do 90 (pionowo, przeciwnie do kierunku ruchu wskazówek zegara) lub do -90 (pionowo, zgodnie z ruchem wskazówek zegara). Zauważ, że jeżeli dla tabletu zostanie włączona wrażliwość na nachylenie, parametr „Kąt” stanie się nieaktywny, a kąt będzie określany przez nachylenie pióra.
kąt = 90 stopni
kąt = 30 (domyślny)
kąt = 0
angle = −90 deg
Each traditional calligraphy style has its own prevalent pen angle. For example, the Uncial hand uses the angle of 25 degrees. More complex hands and more experienced calligraphers will often vary the angle while drawing, and Inkscape makes this possible by pressing up and down arrow keys or with a tablet that supports the tilt sensitivity feature. For beginning calligraphy lessons, however, keeping the angle constant will work best. Here are examples of strokes drawn at different angles (fixation = 100):
kąt = 30
kąt = 60
kąt = 90
kąt = 0
kąt = 15
angle = −45
Jak widać, linia jest najcieńsza, kiedy rysuje się ją równolegle do kąta i najszersza, kiedy jest rysowana prostopadle. W przypadku kaligrafii praworęcznej najbardziej naturalne i tradycyjne są dodatnie ustawienia kąta.
The level of contrast between the thinnest and the thickest is controlled by the fixation parameter. The value of 100 means that the angle is always constant, as set in the Angle field. Decreasing fixation lets the pen turn a little against the direction of the stroke. With fixation=0, pen rotates freely to be always perpendicular to the stroke, and Angle has no effect anymore:
kąt = 30ułożenie = 100
kąt = 30ułożenie = 80
kąt = 30ułożenie = 0
Określając to typograficznie, maksymalne ułożenie i tym samym maksymalny kontrast szerokości linii (powyżej, po lewej stronie) są cechami antycznych, szeryfowych krojów pisma takich jak Times lub Bodoni, ponieważ te kroje pism, były historycznie naśladownictwem kaligrafii piórem o stałym kącie ustawienia, a ułożenie i kontrast wynoszący 0 (powyżej, po prawej stronie) sugeruje nowoczesne kroje bezszeryfowe takie jak Helvetica.
Drżenie
Tremor is intended to give a more natural look to the calligraphy strokes. Tremor is adjustable in the Controls bar with values ranging from 0 to 100. It will affect your strokes producing anything from slight unevenness to wild blotches and splotches. This significantly expands the creative range of the tool.
wolno
średnio
szybko
drżenie = 0
drżenie = 10
drżenie = 30
drżenie = 50
drżenie = 70
drżenie = 90
drżenie = 20
drżenie =4 0
drżenie = 60
drżenie = 80
drżenie = 100
Drżenie i Masa
W przeciwieństwie do szerokości i kąta, te dwa ostatnie parametry definiują sposób prowadzenia narzędzia, a nie właściwości wizualne. Tym razem nie przedstawimy żadnych ilustracji. Zamiast tego po prostu wypróbuj sam te parametry czynników, by lepiej je zrozumieć.
Poślizg to opór, jaki stawia papier podczas ruchu pióra. Domyślnie ustawiona jest minimalna wartość – 0. Zwiększanie tego parametru sprawia, że papier staje się bardziej śliski. Jeśli masa jest duża, pióro przy gwałtownych ruchach ma tendencję do „uciekania”. Jeśli parametr masy jest ustawiony na 0, duży poślizg sprawia, że linia jest pokręcona.
W fizyce masa jest elementem powodującym inercję. Im wyższa masa narzędzia „Kaligrafia”, tym wolniej porusza się ono za kursorem myszy oraz bardziej wygładza ostre skręty i nagłe szarpnięcia. Domyślnie wartość ta jest dość mała – 2, więc narzędzie jest szybkie i szybko reaguje, ale można zwiększyć masę, by pióro stało się wolniejsze i „gładsze”.
Przykłady kaligrafii
Teraz gdy znasz już podstawowe możliwościami narzędzia „Kaligrafia”, możesz spróbować tej sztuki i utworzyć kilka obiektów kaligraficznych. Jeżeli jednak jesteś nowicjuszem w tej sztuce, zakup dobrą książkę o kaligrafii i studiuj ją z Inkscape'em. W tej części zobaczysz jedynie kilka prostych przykładów.
Przede wszystkim, aby tworzyć litery, należy wprowadzić dwie linijki, które będą prowadnicami. Jeśli chcesz tworzyć pismo pochyłe lub kursywę, dodaj pochylone prowadnice przecinające wprowadzone już linijki, na przykład:
Teraz ustaw tak skalę przybliżenia, aby odległość pomiędzy linijkami odpowiadała twojemu najbardziej naturalnemu zakresowi ruchów ręki, dostosuj szerokość i kąt, i startuj!
Probably the first thing you would do as a beginner calligrapher is practice the basic elements of letters — vertical and horizontal stems, round strokes, slanted stems. Here are some letter elements for the Uncial hand:
Kilka użytecznych wskazówek:
If your hand is comfortable on the tablet, don't move it. Instead, scroll the canvas (Ctrl+arrow keys) with your left hand after finishing each letter.
If your last stroke is bad, just undo it (Ctrl+Z). However, if its shape is good but the position or size are slightly off, it's better to switch to Selector temporarily (Space) and nudge/scale/rotate it as needed (using mouse or keys), then press Space again to return to Calligraphy tool.
Kiedy utworzysz słowo, włącz ponownie narzędzie „Wskaźnik”, aby wyregulować jednolitość osi i odległości między literami. Nie należy z tym przesadzać - dobra kaligrafia musi zachować w wyglądzie nieco nieregularności odręcznego pisma. Oprzyj się pokusie kopiowania liter i ich elementów - każda kreska musi być autentyczna.
A oto kilka przykładów liternictwa:
Odręczne pismo uncjalne
Odręczne pismo karolińskie
Odręczne pismo gotyckie
Odręczne pismo Bâtarde (francuski gotyk)
Odręczne pochyłe pismo ornamentowe
Podsumowanie
Kaligrafia nie jest tylko zabawą. To głęboko uduchowiona sztuka, która może zmienić twój pogląd na wszystko, co robisz i widzisz. Narzędzie kaligrafii Inkscape'a może ci posłużyć tylko jako skromne wprowadzenie. Poza tym to przecież bardzo przyjemne pobawić się nim, a może być użyteczne w rzeczywistym projekcie. Miłej zabawy!
Bulia Byak; Jonathan Leighton; Josh Andler; Colin Marquardt; Kris De Gussem; Nicolas Dufour; Gellért Gyuris
Leszek — 2008, 2009; Marcin Florya — 2008, 2009; Wojciech Szczęsn — 2008, 2009; Wojciech Ryrych — 2008, 2009; Piotr Parafiniuk — 2008, 2009
Esteban Capella — 2019