summaryrefslogtreecommitdiffstats
path: root/po/pl/archive
diff options
context:
space:
mode:
Diffstat (limited to 'po/pl/archive')
-rw-r--r--po/pl/archive/README.md7
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/alien.1p347
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/ascii-xfr.161
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/cancel.1155
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/cjpeg.1302
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/djpeg.1248
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/downtime.1fun35
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/dxpc.1273
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/ftp.11036
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/getlist.184
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/host.1200
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/igawk.167
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/ksh.13680
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/latex.150
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/lbxproxy.1x210
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/lftpget.176
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/licq.139
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/links.1161
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/locate.findutils.187
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/lp.1350
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/lpbanner.187
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/lpf.1134
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/lpq.1144
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/lpr.1314
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/lpr.1a254
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/lprm.1183
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/lprm.1a142
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/lpstat.1240
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/lptest.1a74
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/mawk.11556
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/mcedit.1462
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/monitor.148
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/netkit-ntalk.1105
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/ogonkify.1263
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/patch.11110
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/perl.1588
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/perldata.1905
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/perlfunc.14417
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/perlop.11525
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/perlref.1953
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/perlsyn.1894
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/pico.alpine.1166
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/quota.1129
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/screen.13820
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/setfdprm.174
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/sgml2info.146
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/sgml2txt.168
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/slrn.11256
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/smbclient.1732
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/strace.1520
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/tbl.1174
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/tclsh.1356
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/unrar-nonfree.1110
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/updatedb.findutils.191
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/yacc.1107
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/ypcat.177
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man1/zsh.1277
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man3/Tcl.3tcl394
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man3/expr.3tcl535
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man5/lilo.conf.5406
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man5/locatedb.5114
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man5/nfs.5215
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man5/terminfo.53078
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man5/virtual.5102
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man8/MAKEDEV.8396
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man8/innd.8547
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man8/ipsec.860
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man8/ipsec_auto.8244
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man8/mountd.889
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man8/nfsd.843
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man8/pppd.81378
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man8/pppstats.849
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man8/setserial.8503
-rw-r--r--po/pl/archive/plain/man8/tc.8415
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man1/bsd-write.1.po188
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man1/forward.1.po82
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man1/free.1.po548
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man1/fuser.1.po851
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man1/hman.1.po230
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man1/killall.1.po516
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man1/man2html.1.po509
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man1/ps.1.po6340
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man1/pstree.1.po556
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man1/top.1.po5113
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man1/w.1.po350
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man1/w.procps.1.po332
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man1/zipgrep.1.po247
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man3/getumask.3.po174
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man3/strcat.3.po450
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man5/dot-qmail.5.po624
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man5/initscript.5.po232
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man5/inittab.5.po679
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man5/maildir.5.po336
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man5/qmail-control.5.po174
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man5/qmail-users.5.po229
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man7/bash-builtins.7.po88
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man7/qmail.7.po110
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man7/svipc.7.po746
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/hdparm.8.po.custom1
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/init.8.po1025
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/init.8.po.custom1
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/pac.8.po309
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/pidof.8.po328
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/qmail-clean.8.po77
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/qmail-command.8.po227
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/qmail-getpw.8.po177
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/qmail-inject.8.po543
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/qmail-local.8.po195
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/qmail-lspawn.8.po115
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/qmail-newmrh.8.po113
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/qmail-newu.8.po110
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/qmail-pop3d.8.po124
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/qmail-popup.8.po144
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/qmail-pw2u.8.po392
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/qmail-qmqpc.8.po111
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/qmail-qmqpd.8.po95
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/qmail-qmtpd.8.po92
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/qmail-qread.8.po92
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/qmail-qstat.8.po85
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/qmail-queue.8.po452
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/qmail-remote.8.po425
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/qmail-rspawn.8.po89
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/qmail-send.8.po426
-rw-r--r--po/pl/archive/po/man8/rvnamed-ng.8.po122
124 files changed, 64011 insertions, 0 deletions
diff --git a/po/pl/archive/README.md b/po/pl/archive/README.md
new file mode 100644
index 00000000..30c477cc
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/README.md
@@ -0,0 +1,7 @@
+# Plain text translations archive
+
+After merging the Polish man pages translations from https://sourceforge.net/projects/manpages-pl/ into the manpages-l10n project, most of the outdated plain text translations have been imported into .po files.
+
+But in some cases, it was very difficult. For a reasonable import it is needed to know which original text a translation is based on. If we couldn't determine the origin of the translation, we have archived the text file here in the plain/ directory. Maybe it is useful as a compendium for translators.
+
+This archive also contains some .po files in the po/ directory. These translations are now maintained in the appropriate upstream projects and will kept here until the contents have been arrived there. Currently, this applies to the translations from psmisc package.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/alien.1p b/po/pl/archive/plain/man1/alien.1p
new file mode 100644
index 00000000..4dd7055d
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/alien.1p
@@ -0,0 +1,347 @@
+.\" {PTM/WK/2000-II}
+.\" Translation update: Robert Luberda <robert@debian.org>, Oct 2003, alien 8.34
+.\" $Id: alien.1,v 1.4 2003/10/25 09:57:00 robert Exp $
+.\"
+.\" Automatically generated by Pod::Man v1.34, Pod::Parser v1.13
+.\"
+.\" Standard preamble:
+.\" ========================================================================
+.de Sh \" Subsection heading
+.br
+.if t .Sp
+.ne 5
+.PP
+\fB\\$1\fR
+.PP
+..
+.de Sp \" Vertical space (when we can't use .PP)
+.if t .sp .5v
+.if n .sp
+..
+.de Vb \" Begin verbatim text
+.ft CW
+.nf
+.ne \\$1
+..
+.de Ve \" End verbatim text
+.ft R
+.fi
+..
+.\" Set up some character translations and predefined strings. \*(-- will
+.\" give an unbreakable dash, \*(PI will give pi, \*(L" will give a left
+.\" double quote, and \*(R" will give a right double quote. | will give a
+.\" real vertical bar. \*(C+ will give a nicer C++. Capital omega is used to
+.\" do unbreakable dashes and therefore won't be available. \*(C` and \*(C'
+.\" expand to `' in nroff, nothing in troff, for use with C<>.
+.tr \(*W-|\(bv\*(Tr
+.ds C+ C\v'-.1v'\h'-1p'\s-2+\h'-1p'+\s0\v'.1v'\h'-1p'
+.ie n \{\
+. ds -- \(*W-
+. ds PI pi
+. if (\n(.H=4u)&(1m=24u) .ds -- \(*W\h'-12u'\(*W\h'-12u'-\" diablo 10 pitch
+. if (\n(.H=4u)&(1m=20u) .ds -- \(*W\h'-12u'\(*W\h'-8u'-\" diablo 12 pitch
+. ds L" ""
+. ds R" ""
+. ds C` ""
+. ds C' ""
+'br\}
+.el\{\
+. ds -- \|\(em\|
+. ds PI \(*p
+. ds L" ``
+. ds R" ''
+'br\}
+.\"
+.\" If the F register is turned on, we'll generate index entries on stderr for
+.\" titles (.TH), headers (.SH), subsections (.Sh), items (.Ip), and index
+.\" entries marked with X<> in POD. Of course, you'll have to process the
+.\" output yourself in some meaningful fashion.
+.if \nF \{\
+. de IX
+. tm Index:\\$1\t\\n%\t"\\$2"
+..
+. nr % 0
+. rr F
+.\}
+.\"
+.\" For nroff, turn off justification. Always turn off hyphenation; it makes
+.\" way too many mistakes in technical documents.
+.hy 0
+.if n .na
+.\"
+.\" Accent mark definitions (@(#)ms.acc 1.5 88/02/08 SMI; from UCB 4.2).
+.\" Fear. Run. Save yourself. No user-serviceable parts.
+. \" fudge factors for nroff and troff
+.if n \{\
+. ds #H 0
+. ds #V .8m
+. ds #F .3m
+. ds #[ \f1
+. ds #] \fP
+.\}
+.if t \{\
+. ds #H ((1u-(\\\\n(.fu%2u))*.13m)
+. ds #V .6m
+. ds #F 0
+. ds #[ \&
+. ds #] \&
+.\}
+. \" simple accents for nroff and troff
+.if n \{\
+. ds ' \&
+. ds ` \&
+. ds ^ \&
+. ds , \&
+. ds ~ ~
+. ds /
+.\}
+.if t \{\
+. ds ' \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\'\h"|\\n:u"
+. ds ` \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\`\h'|\\n:u'
+. ds ^ \\k:\h'-(\\n(.wu*10/11-\*(#H)'^\h'|\\n:u'
+. ds , \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10)',\h'|\\n:u'
+. ds ~ \\k:\h'-(\\n(.wu-\*(#H-.1m)'~\h'|\\n:u'
+. ds / \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\z\(sl\h'|\\n:u'
+.\}
+. \" troff and (daisy-wheel) nroff accents
+.ds : \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H+.1m+\*(#F)'\v'-\*(#V'\z.\h'.2m+\*(#F'.\h'|\\n:u'\v'\*(#V'
+.ds 8 \h'\*(#H'\(*b\h'-\*(#H'
+.ds o \\k:\h'-(\\n(.wu+\w'\(de'u-\*(#H)/2u'\v'-.3n'\*(#[\z\(de\v'.3n'\h'|\\n:u'\*(#]
+.ds d- \h'\*(#H'\(pd\h'-\w'~'u'\v'-.25m'\f2\(hy\fP\v'.25m'\h'-\*(#H'
+.ds D- D\\k:\h'-\w'D'u'\v'-.11m'\z\(hy\v'.11m'\h'|\\n:u'
+.ds th \*(#[\v'.3m'\s+1I\s-1\v'-.3m'\h'-(\w'I'u*2/3)'\s-1o\s+1\*(#]
+.ds Th \*(#[\s+2I\s-2\h'-\w'I'u*3/5'\v'-.3m'o\v'.3m'\*(#]
+.ds ae a\h'-(\w'a'u*4/10)'e
+.ds Ae A\h'-(\w'A'u*4/10)'E
+. \" corrections for vroff
+.if v .ds ~ \\k:\h'-(\\n(.wu*9/10-\*(#H)'\s-2\u~\d\s+2\h'|\\n:u'
+.if v .ds ^ \\k:\h'-(\\n(.wu*10/11-\*(#H)'\v'-.4m'^\v'.4m'\h'|\\n:u'
+. \" for low resolution devices (crt and lpr)
+.if \n(.H>23 .if \n(.V>19 \
+\{\
+. ds : e
+. ds 8 ss
+. ds o a
+. ds d- d\h'-1'\(ga
+. ds D- D\h'-1'\(hy
+. ds th \o'bp'
+. ds Th \o'LP'
+. ds ae ae
+. ds Ae AE
+.\}
+.rm #[ #] #H #V #F C
+.\" ========================================================================
+.\"
+.IX Title "ALIEN 1"
+.TH ALIEN 1p "2003-07-12" "perl v5.8.0" "User Contributed Perl Documentation"
+.SH "NAZWA"
+alien \- konwertuje lub instaluje obcy pakiet binarny
+.SH "SKŁADNIA"
+.IX Header "SKŁADNIA"
+\& alien [\-\-to\-deb] [\-\-to\-rpm] [\-\-to\-tgz] [\-\-to\-slp] [opcje] plik [...]
+.SH "OPIS"
+.IX Header "OPIS"
+\&\fBalien\fR jest programem konwetrującym pomiędzy różnymi formatami plików pakietów:
+rpm Red Hata, deb Debiana, slp Stampede, tgz Slackware'a oraz pkg Solarisa.
+Aby móc używać pakietu z innej dystrybucji Linuksa niż zainstalowana w systemie,
+można użyć programu \fBalien\fR do skonwertowania tegoż pakietu do preferowanego formatu
+i zainstalowania go. Także obsługuje pakiety \s-1LSB\s0.
+
+.SH "OSTRZEŻENIE"
+.IX Header "OSTRZEŻENIE"
+Mimo wysokiego numeru wersji, \fBalien\fR wciąż jest (i najprawdopodobniej zawsze
+będzie) programem raczej eksperymentalnym. Chociaż jest rozwijany od wielu lat, to
+wciąż zawiera wiele błędów i ograniczeń.
+.PP
+\&\fBalien\fRa nie powinno się używać do zastąpienia ważnych pakietów systemowych, takich
+jak init, libc czy innych, które są niezbędne do poprawnego działania systemu. Większość
+tych pakietów jest w różnych dystrybucjach inaczej skonfigurowana, pakiety różnych dystrybucji
+nie mogą być stosowane wymiennie. Ogólnie, nie można usunąć takiego pakietu bez zepsucia systemu,
+tak więc prosimy nie próbować zastępować go obcą wersją.
+.SH "UWAGI DO POSZCZEGÓLNYCH FORMATÓW PAKIETÓW"
+.IX Header "UWAGI DO POSZCZEGÓLNYCH FORMATÓW PAKIETÓW"
+.IP "rpm" 4
+.IX Item "rpm"
+Do konwersji z formatu rpm i na format rpm musi być zainstalowany Red Hat Package Manager.
+.IP "lsb" 4
+.IX Item "lsb"
+W przeciwieństwie do pozostałych formatów pakietów \fBalien\fR potrafi obsłużyć
+zależności pakietów lsb, jeżeli tylko format pakietu wynikowego obsługuje zależności.
+Proszę zauważyć, że oznacza to, iż pakiet utworzony z pakietu lsb będzie zależał
+od pakietu nazwanego \*(L"lsb\*(R" \*(-- Twoja dystrybucja powinna dostarczyć pakietu
+o tej nazwie, jeżeli jest zgodna ze standardem lsb. Domyślnie zostaną skonwertowane
+również skrypty w pakiecie lsb.
+.Sp
+Do utworzenia pakietów lsb, musi być zainstalowany Red Hat Package Manager, a \fBalien\fR
+w pierwszej kolejności użyje programu lsb\-rpm, jeżeli takowy istnieje.
+Nie ma żadnych gwarancji, że wygenerowany pakiet lsb będzie w 100% zgodny ze standardem \s-1LSB\s0,
+co więcej jest to raczej niemożliwe, chyba że zostanie on zbudowany w środowisku lsbdev.
+.IP "deb" 4
+.IX Item "deb"
+Do konwersji na format .deb (ale nie z tego formatu) muszą być zainstalowane
+pakiety gcc, make, debmake, dpkg\-dev i dpkg.
+.IP "tgz" 4
+.IX Item "tgz"
+Zauważ, że dla formatu tgz \fBalien\fR
+po prostu utworzy pakiet wynikowy z tymi samymi plikami we wnętrzu,
+które są w pliku tgz. Działa to dobrze tylko wtedy, jeśli plik tgz zawiera
+w sobie prekompilowane binaria w standardowym linuksowym drzewie katalogów.
+\s-1NIE\s0 uruchamiaj \fBalien\fRa na plikach tar zawierających kod źródłowy, chyba że
+chcesz, by kod ten podczas instalacji pakietu został zainstalowany w katalogu
+głównym (root)!
+.IP "pkg" 4
+.IX Item "pkg"
+Aby działać na pakietach w formacie pkg Solarisa (który tak naprawdę jest formatem
+pakietów \s-1SV\s0), muszą być zainstalowane solarisowe narzędzia pkginfo i pkgtrans.
+.SH "OPCJE"
+.IX Header "OPCJE"
+\&\fBalien\fR skonwertuje wszystkie podane pliki na wszystkie podane typy pakietów
+wynikowych. Jeżeli nie podano żadnego typu, to domyślnie pakiet zostanie skonwertowany
+do formatu deb.
+.IP "plik [ ... ]" 4
+.IX Item "plik [...]"
+Lista plików do konwersji.
+.IP "\fB\-d\fR, \fB\-\-to\-deb\fR" 4
+.IX Item "-d, --to-deb"
+Pakiet wynikowy będzie pakietem Debiana. Domyślne.
+.IP "\fB\-r\fR, \fB\-\-to\-rpm\fR" 4
+.IX Item "-r, --to-rpm"
+Pakiet wynikowy będzie pakietem rpm.
+.IP "\fB\-t\fR, \fB\-\-to\-tgz\fR" 4
+.IX Item "-t, --to-tgz"
+Pakiet wynikowy będzie pakietem tgz.
+.IP "\fB\-\-to\-slp\fR" 4
+.IX Item "--to-slp"
+Pakiet wynikowy będzie pakietem slp.
+.IP "\fB\-p\fR, \fB\-\-to\-pkg\fR" 4
+.IX Item "-p, --to-pkg"
+Pakiet wynikowy będzie pakietem pkg Solarisa.
+.IP "\fB\-i\fR, \fB\-\-install\fR" 4
+.IX Item "-i, --install"
+Automatycznie instaluje pakiet wynikowy i usuwa plik pakietu po jego
+zainstalowaniu.
+.IP "\fB\-g\fR, \fB\-\-generate\fR" 4
+.IX Item "-g, --generate"
+Tworzy katalog tymczasowy, odpowiedni do zbudowania z niego pakietu, ale
+samego pakietu faktycznie nie tworzy. Przydatne, jeśli chcesz przesunąć pliki
+w pakiecie przed jego skonstruowaniem. Pakiet może być zbudowany z tego
+katalogu tymczasowego przez uruchomienie \*(L"debian/rules binary\*(R", jeśli tworzony jest
+pakiet Debiana, lub \*(L"rpm \-bb <nazwapakietu>.spec\*(R", jeżeli jest tworzony pakiet Red Hata.
+.IP "\fB\-s\fR, \fB\-\-single\fR" 4
+.IX Item "-s, --single"
+Jak \-g, ale nie tworzy katalogu nazwapakietu.orig. Przydatne tylko jeśli
+jest bardzo mało miejsca na dysku i tworzysz pakiet Debiana.
+.IP "\fB\-\-patch=\fR\fIłata\fR" 4
+.IX Item "--patch=łata"
+Określa łatę, jaka ma być użyta, zamiast automatycznego wyszukiwania jej
+w \fB/var/lib/alien/\fR. Ta opcja ma znaczenie tylko gdy budowany jest pakiet Debiana.
+.IP "\fB\-\-anypatch\fR" 4
+.IX Item "--anypatch"
+Jest mniej wymagający w stosunku do tego, która łata zostanie użyta, próbując użyć
+pliku z łatą dla starszej wersji pakietu. Nie ma gwarancji, że to będzie zawsze działać;
+starsze łaty niekoniecznie muszą działać z nowszymi pakietami.
+.IP "\fB\-\-nopatch\fR" 4
+.IX Item "--nopatch"
+Nie używa żadnych plików z łatami.
+.IP "\fB\-\-description=\fR\fIopis\fR" 4
+.IX Item "--description=opis"
+Określa opis pakietu. Może być używane tylko przy konwersji z pakietów tgz
+Slackware, które nie mają opisów.
+.IP "\fB\-\-version=\fR\fIwersja\fR" 4
+.IX Item "--version=wersja"
+Określa wersję pakietu. Opcja ta ma zastosowanie przy konwersji z pakietów
+w formacie tgz, które mogą nie mieć informacji o wersji.
+.Sp
+Uwaga, użyta bez argumentu, wyświetla wersję \fBalien\fRa.
+.IP "\fB\-c\fR, \fB\-\-scripts\fR" 4
+.IX Item "-c, --scripts"
+Próbuje konwertować skrypty, który powinny być uruchamiane przy instalacji
+lub usuwaniu pakietu. Używaj rozważnie, gdyż skrypty te mogą być zaprojektowane
+do pracy na systemach niepodobnych do twojego i mogą powodować kłopoty.
+Przed zastosowaniem tej opcji zaleca się zbadanie skryptów ręcznie
+i zobaczenie, co robią.
+.Sp
+Opcja jest domyślnie włączona dla konwertowania z pakietów formatu lsb.
+.IP "\fB\-T\fR, \fB\-\-test\fR" 4
+.IX Item "-T, --test"
+Testuje wygenerowane pakiety. Obecnie jest to możliwe tylko dla pakietów Debiana,
+które będą testowane programem lintian, jeżeli jest on zainstalowany,
+i zostanie wyświetlone wyjście programu lintian.
+.IP "\fB\-k\fR, \fB\-\-keep\-version\fR" 4
+.IX Item "-k, --keep-version"
+Domyślnie \fBalien\fR dodaje jeden do pobocznego (minor) numeru wersji. Jeżeli
+podano tę opcję, \fBalien\fR nie będzie tego robił.
+.IP "\fB\-\-fixperms\fR" 4
+.IX Item "--fixperms"
+Poprawia właścicieli i prawa dostępu podczas budowania pakietu deb. Może być
+to użyteczne, kiedy w oryginalnym pakiecie panuje bałagan. Z drugiej strony, może
+to zepsuć pewnie rzeczy związane z prawami dostępu i właścicielami, dlatego
+domyślnie ta opcja jest wyłączona. Może być użyte tylko podczas konwertowania
+do pakietów Debiana.
+.\"Sanitize all file owners and permissions when building a deb. This may be
+.\"useful if the original package is a mess. On the other hand, it may break
+.\"some things to mess with their permissions and owners to the degree this does,
+.\"so it defaults to off. This can only be used when converting to debian
+.\"packages.
+.IP "\fB\-v\fR, \fB\-\-verbose\fR" 4
+.IX Item "-v, --verbose"
+Tryb głośny: Wyświetla każde polecenie wykonywane przez \fBalien\fRa podczas konwertowania
+pakietu.
+.IP "\fB\-\-veryverbose\fR" 4
+.IX Item "--veryverbose"
+Tryb głośny, podobnie jak w wypadku opcji \-\-verbose, z tą różnicą, że wyświetla wyjście każdego
+polecenia. Niektóre polecanie mogą generować duże wyjście.
+.IP "\fB\-h\fR, \fB\-\-help\fR" 4
+.IX Item "-h, --help"
+Wyświetla krótkie podsumowanie użytkowania.
+.IP "\fB\-V\fR, \fB\-\-version\fR" 4
+.IX Item "-V, --version"
+Wyświetla wersję \fBalien\fRa.
+.SH PRZYKŁADY
+.IX Header "EXAMPLES"
+Oto kilka przykładów użycia programu \fBalien\fR:
+.IP "alien \-\-to\-deb pakiet.rpm" 4
+.IX Item "alien --to-deb pakiet.rpm"
+Konwertuje pakiet.rpm na pakiet.deb
+.IP "alien \-\-to\-rpm pakiet.deb" 4
+.IX Item "alien --to-rpm pakiet.deb"
+Konwertuje pakiet.deb na pakiet.rpm
+.IP "alien \-i pakiet.rpm" 4
+.IX Item "alien -i pakiet.rpm"
+Konwertuje pakiet.rpm na pakiet.deb (konwersja na pakiet .deb jest domyślna,
+więc nie musisz podawać \-\-to\-deb) i instaluje wygenerowany pakiet.
+.IP "alien \-\-to\-deb \-\-to\-rpm \-\-to\-tgz \-\-to\-slp foo.deb bar.rpm baz.tgz" 4
+.IX Item "alien --to-deb --to-rpm --to-tgz --to-slp foo.deb bar.rpm baz.tgz"
+Tworzy 9 nowych pakietów. Po zakończeniu foo, bar i baz będą dostępne we wszystkich 4
+formatach pakietów.
+.SH ŚRODOWISKO
+.IX Header "ENVIRONMENT"
+\&\fBalien\fR rozpoznaje następujące zmienne środowiska:
+.IP "\s-1RPMBUILDOPT\s0" 4
+.IX Item "RPMBUILDOPT"
+Opcje do przekazania do rpm, gdy buduje pakiet.
+.IP "\s-1RPMINSTALLOPT\s0" 4
+.IX Item "RPMINSTALLOPT"
+Opcje do przekazania do rpm, gdy instaluje pakiet.
+.IP "\s-1EMAIL\s0" 4
+.IX Item "EMAIL"
+Jeżeli ustawiona, to \fBalien\fR przyjmuje, że zawiera Twój adres e-mail. Adresy e-mail
+są dołączane do wygenerowanych pakietów Debiana.
+.SH "UWAGI"
+.IX Header "UWAGI"
+Podczas uruchamiania programu \fBalien\fR na pliku tar wszystkie pliki w /etc są uważane
+za pliki konfiguracyjne.
+.PP
+Jeżeli \fBalien\fR nie jest uruchamiany przez użytkownika root, pliki w utworzonym
+pakiecie będą miały nieprawidłowych właścicieli i prawa dostępu.
+.SH "AUTOR"
+.IX Header "AUTOR"
+\&\fBalien\fR został napisany przez Christopha Lametera <\fBclameter@debian.org\fR>.
+.PP
+Kod konwersji deb na rpm został wzięty z programu martian Randolpha Chunga <\fBtausq@debian.org\fR>.
+.PP
+Alien został w dużym stopniu napisany ponownie (3 razy) i obecnie jego opiekunem jest
+Joey Hess <\fBjoeyh@debian.org\fR>.
+.SH "LICENCJA"
+.IX Header "LICENCJA"
+Alien może być kopiowany i rozprowadzany na warunkach Ogólnej Licencji Publicznej \s-1GNU\s0.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/ascii-xfr.1 b/po/pl/archive/plain/man1/ascii-xfr.1
new file mode 100644
index 00000000..2a2d0f00
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/ascii-xfr.1
@@ -0,0 +1,61 @@
+.\" {PTM/PB/0.1/28-09-1998/"podeślij/pobierz pliki przy użyciu protokołu ASCII"}
+.\" Translation (c) 1998 Przemek Borys <pborys@p-soft.silesia.linux.org.pl>
+.TH ascii-xfr 1 "Februari 18, 1996" "" "Podręcznik użytkownika Linuksa"
+.SH NAZWA
+ascii-xfr \- podeślij/pobierz pliki przy użyciu protokołu ASCII
+.SH SKŁADNIA
+.B ascii-xfr
+.B -s|-r
+.RB [ \-dnv ]
+.RB [ \-l
+.IR linedelay ]
+.RB [ \-c
+.IR characterdelay ]
+.I filename
+.SH OPIS
+.B Ascii-xfr
+Transferuje pliki w trybie ASCII. Oznacza to brak kontroli przepływu,
+brak sum kontrolnych i brak negocjacji nazwy pliku. Powinno się tego sposobu
+używać tylko w ostateczności.
+.PP
+Protokół ASCII transferuje pliki linia-po-linii. Znak EOL (końca linii) jest
+transferowany jako CRLF. Podczas odbierania, znak CR jest odrywany z
+nadchodzącego pliku. Znak Control-Z (ASCII 26) sygnalizuje EOF (koniec
+pliku).
+.PP
+\fBAscii-xfr\fP podczas odczytu czyta z \fIstdin\fP, a
+podczas wysyłania zapisuje dane do \fIstdout\fP. Określona forma
+przekierowania wejścia lub wyjścia na urządzenie modemowe jest więc
+niezbędna do jakichkolwiek działań.
+.SH OPCJE
+.IP \fB\-s\fP
+Wyślij plik.
+.IP \fB\-r\fP
+Pobierz plik. Jedna z opcji \fB-s\fP lub \fB-r\fP \fImusi\fP
+być obecna.
+.IP \fB\-d\fP
+Użyj Control-D (ASCII 4) jako znaku EOF.
+.IP \fB\-n\fP
+Nie tłumacz CR na CRLF i odwrotnie.
+.IP \fB\-v\fP
+Verbose: pokazuj statystyki transferu na stderr.
+.IP "\fB\-l\fP \fImilliseconds\fP"
+Podczas transmitowania, określa pauzę po każdej linii.
+.IP "\fB\-c\fP \fImilliseconds\fP"
+Podczas transmisji, określa pauzę po każdym znaku.
+.IP \fIfile\fP
+Nazwa wysyłanego (lub odbieranego) pliku. Podczas odbierania, każdy
+istniejący plik o tej nazwie zostanie skrócony.
+.SH UŻYCIE Z MINICOMEM
+Jeśli chcesz wołać ten program z \fBminicoma(1)\fP, uruchom go i przejdź do
+menu \fBO\fPptions (opcje). Wybierz \fIFile transfer protocols\fP (protokoły
+transferu plików). Dodaj następujące linie, np. jako protokoły \fBI\fP i \fBJ\fP.
+.sp 1
+.nf
+I Ascii /usr/bin/ascii\-xfr \-sv Y U N Y
+J Ascii /usr/bin/ascii\-xfr \-rv Y D N Y
+.fi
+.SH AUTOR
+Miquel van Smoorenburg, miquels@cistron.nl
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+minicom(1)
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/cancel.1 b/po/pl/archive/plain/man1/cancel.1
new file mode 100644
index 00000000..14ca4972
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/cancel.1
@@ -0,0 +1,155 @@
+.\" {PTM/WK/2000-VI}
+.ds VE LPRng-3.6.13
+'\" e
+.\" @(#)lp.1 1.36 95/10/09 SMI; from SVr4
+.\" Copyright 1989 AT&T
+.\" Copyright (c) 1995, Sun Microsystems, Inc.
+.\" All Rights Reserved
+.\" Portions Copyright (c) 1992, X/Open Company Limited
+.\" Portions Copyright (c) 1996, Patrick Powell
+.\" All Rights Reserved
+.ig
+.EQ
+gsize 10
+delim $$
+.EN
+..
+.TH CANCEL 1 \*(VE "LPRng"
+.SH NAZWA
+cancel \- wysyła żądania anulowania do usługi druku LPRng
+.SH SKŁADNIA
+.B cancel
+.RB [ \-P
+.IR printer ]
+.RB [ \-D
+.IR debug-options ]
+.if n .ti +5n
+.RI [ job-ID \|.\|.\|.]
+.SH OPIS
+.IX "cancel command" "" "\fLcancel\fP \(em cancel requests to an LP print service"
+.IX "LPRng print services" "cancel requests" "" "cancel requests \(em \fLcancel\fP"
+.IX "printers" "cancel requests" "" "cancel requests \(em \fLcancel\fP"
+.LP
+Gdy należący do LPRng klient
+.B lprm
+zostanie wywołany pod nazwą \fBcancel\fP, to obsługuje interfejs
+.BR cancel .
+Jest to podobne do zachowania programów
+.BR ex (1)
+i
+.BR vi (1).
+Obsługiwana postać polecenia \fBcancel\fP organizuje usuwanie wskazanych
+\fIzadań\fP z podanych kolejek druku.
+Czynność ta jest identyczna z wykonywaną przez
+.BR lprm (1) .
+Identyczne są też opcje, różnią się tylko tym, że dla \fBcancel\fP
+ostatni argument wiersza poleceń może być opcjonalną nazwą drukarki.
+Jeżeli ta nazwa nie pojawia się w bazie printcap LPRng, to przyjmuje się,
+że jest ona identyfikatorem zadania.
+.PP
+Format
+.I job-ID
+powinien być albo wartością pola identyfikatora albo numerem zadania
+zgłaszanym przez LPQ.
+.br
+.ne 10
+.SH OPCJE
+.LP
+.TP
+.BI \-P printer
+Nazwa drukarki. Alternatywna metoda określania drukarki. Nadal sprawdzany
+jest ostatni argument wiersza poleceń, by stwierdzić, czy jest on wpisem
+printcap.
+.TP
+.BI \-D debug-options
+Opcje debuggowania programu.
+.ne 10
+.SH ARGUMENTY
+.B cancel
+obsługuje następujące argumenty:
+.TP 8
+.I ID
+identyfikator zadania, zwracany przez
+.BR lp .
+Podanie
+.I ID
+zadania anuluje to zadanie, nawet jeśli jest ono aktualnie drukowane.
+.TP
+.I printer
+Nazwa drukarki (pełne zestawienie nazw drukarek można uzyskać dzięki
+.BR lpq ).
+Podanie drukarki anuluje zadanie aktualnie na niej drukowane.
+.SH ŚRODOWISKO
+W podręczniku
+.BR environ (5)
+znajdziesz opis poniższych zmiennych środowiska, wpływających na działanie
+.BR cancel :
+.TP 8
+.SB LPDEST
+Określa kolejkę druku. Jeżeli zmienna
+.SB LPDEST
+nie jest ustawiona, to zastosowana zostanie zmienna
+.SB PRINTER\s0\f1.
+Opcja
+.BI \-P \0dest
+ma pierwszeństwo nad
+.SB LPDEST\s0\f1.
+Jeżeli nie podano
+.B \-P
+a
+.SB LPDEST
+zawiera wartość nie będącą poprawnym urządzeniem lub nazwą określającą
+miejsce przeznaczenia, to wyniki będą niezdefiniowane.
+.TP
+.SB PRINTER
+Określa urządzenie wyjściowe lub miejsce przeznaczenia.
+Jeżeli nie ustawiono
+.SB LPDEST
+ani
+.SB PRINTER\s0\f1,
+to stosowane jest nieokreślone urządzenie wyjściowe.
+Opcja
+.BI \-P \0dest
+i zmienna środowiska
+.SB LPDEST
+mają pierwszeństwo nad
+.SB PRINTER\s0\f1.
+Jeżeli nie podano
+.BR \-P ,
+.SB LPDEST
+nie jest ustawione, zaś
+.SB PRINTER
+zawiera wartość nie będącą poprawnym urządzeniem lub nazwą określającą
+miejsce przeznaczenia, to wyniki będą niezdefiniowane.
+.SH "KOD ZAKOŃCZENIA"
+.B cancel
+zwraca poniższe kody zakończenia:
+.TP
+.B 0
+Wykonanie pomyślne.
+.TP
+.B >0
+Wystąpił błąd.
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR lpd.conf (5),
+.BR lpc (8),
+.BR lpd (8),
+.BR lpr (1),
+.BR lpq (1),
+.BR lprm (1),
+.BR printcap (5),
+.BR lpd.conf (5),
+.BR pr (1).
+.SH DIAGNOSTYKA
+Większość komunikatów diagnostycznych jest oczywista. Jeśli dokładny powód
+niepowodzenia pozostaje niejasny, należy włączyć poziom debugowania (\-D5)
+i uruchomić ponownie. Informacja diagnostyczna pomoże uchwycić dokładną
+przyczynę.
+.SH "HISTORIA"
+LPRng jest rozszerzonym systemem buforowania wydruku o funkcjonalności podobnej
+do oprogramowania Berkeley LPR. Listą dyskusyjną o LPRng jest lprng@lprng.com;
+subskrypcja przez wysłanie listu do lprng-request@lprng.com ze słowem
+`subscribe` w treści.
+Oprogramowanie to jest dostępne z ftp://ftp.astart.com/pub/LPRng.
+.SH "AUTOR"
+Patrick Powell <papowell@astart.com>.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/cjpeg.1 b/po/pl/archive/plain/man1/cjpeg.1
new file mode 100644
index 00000000..7b34227c
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/cjpeg.1
@@ -0,0 +1,302 @@
+.\" {PTM/LK/0.1/03-10-1998/"konwersja plików graficznych do formatu JPEG"}
+.\" Tłumaczenie: 05-10-1998 Łukasz Kowalczyk (lukow@tempac.okwf.fuw.edu.pl)
+.TH cjpeg 1 "20 marca 1998"
+.SH NAZWA
+cjpeg \- konwersja plików graficznych do formatu JPEG
+.SH SKŁADNIA
+.B cjpeg
+[
+.I opcje
+]
+[
+.I plik
+]
+.LP
+.SH OPIS
+.LP
+.B cjpeg
+dokonuje kompresji podanego pliku (bądź danych ze standardowego wejścia,
+jeżeli nie podano nazwy pliku) i zapisuje na standardowym wyjściu plik w
+formacie JPEG/JFIF. Bieżąca wersja programu obsługuje następujące standardy
+wejściowych plików graficznych: PPM (format PBMPLUS color),
+PGM (format PBMPLUS w skali szarości), BMP, Targa, and RLE (format Utah Raster
+Toolkit). (RLE tylko w wypadku, gdy zainstalowana jest biblioteka URT).
+.SH OPCJE
+Wszystkie nazwy opcji mogą być skracane, np.
+.B \-grayscale
+może być zapisana jako
+.B \-gray
+lub
+.BR \-gr .
+Większość "podstawowych" opcji może być skrócona nawet do jednej litery.
+Wielkie i małe litery w nazwach opcji nie są rozróżniane (np.
+.B \-BMP
+jest równoważne z
+.BR \-bmp ).
+Akceptowana jest też brytyjska pisownia niektórych opcji (np.
+.BR \-greyscale ),
+choć nie jest ona poniżej wspominana ze względu na zwięzłość.
+.PP
+Podstawowe opcje to:
+.TP
+.BI \-quality " N"
+Skalowanie tablicy kwantyzacji dla dostrojenia jakości obrazu. Jakość może
+przybierać wartości od 0 (najgorsza) do 100 (najlepsza). Wartością domyślną
+jest 75. (Więcej informacji poniżej).
+.TP
+.B \-grayscale
+Tworzenie monochromatycznego pliku JPEG z kolorowego pliku wejściowego. Użyj tej
+opcji podczas kompresji plików BMP w skali szarości, ponieważ
+.B cjpeg
+nie jest w stanie samodzielnie rozpoznać takiego pliku. Dzięki opcji
+.BR \-grayscale
+otrzymasz mniejszy plik wyjściowy.
+.TP
+.B \-optimize
+Zoptymalizuj parametry kodowania entropii. Bez tej opcji używane są domyślne
+parametry.
+Opcja
+.B \-optimize
+powoduje wyprodukowanie mniejszego pliku JPEG, lecz
+.B cjpeg
+działa wolniej i potrzebuje znacznie więcej pamięci. Jakość obrazu i prędkość
+dekompresji pozostają bez zmian.
+.TP
+.B \-progressive
+Stwórz plik JPEG z przeplotem (patrz niżej).
+.TP
+.B \-targa
+Plik wejściowy jest w formacie Targa. Pliki Targa zawierające pole
+"identyfikacji" nie są automatycznie rozpoznawane przez program
+.BR cjpeg ;
+dla takich plików trzeba użyć opcji
+.B \-targa
+by
+.B cjpeg
+traktował te pliki właściwie. Dla większości plików tego typu ta opcja nie
+będzie potrzebna.
+.PP
+Opcja
+.B \-quality
+pozwala na zmniejszanie rozmiaru pliku kosztem jakości obrazu. Im wyższa
+wartość parametru tej opcji, tym bardziej plik wyjściowy będzie zbliżony
+jakością do pliku wejściowego. Zazwyczaj powinieneś używać najmniejszej
+wartości tej opcji, która jeszcze produkuje plik wizualnie nieodróżnialny od
+oryginału. W tym celu wartość parametru powinna zawierać się pomiędzy 50 a
+95. Domyślna wartość 75 przeważnie jest zadowalająca. Jeżeli przy domyślnym
+ustawieniu (75) jakość obrazu jest niewystarczająca, spróbuj zwiększać
+wartość o 5 lub 10 za jednym razem, aż uzyskasz zadowalające rezultaty (dla
+każdego pliku wartość optymalna jest inna).
+.PP
+.B \-quality
+100 wygeneruje tablicę kwantyzacji składającą się z samych cyfr 1,
+minimalizując straty jakości podczas kwantyzacji (wciąż jednak występuje
+strata przy podpróbkowaniu (subsampling) i zaokrąglaniu (roundoff) ). To
+ustawienie nadaje się tylko do celów eksperymentalnych. Wartości powyżej 95
+nie są zalecane przy normalnym użytkowaniu; rozmiar skompresowanego pliku
+gwałtownie rośnie przy znikomym wzroście jakości obrazu.
+.PP
+Idąc w drugą stronę, wartości poniżej 50 wyprodukują bardzo mały plik o bardzo
+niskiej jakości. Wartości około 5 lub 10 mogą być przydatne podczas
+przygotowywania biblioteki plików graficznych. Na przykład, spróbuj opcji
+.B \-quality
+2 (lub w pobliżu), aby uzyskać zadziwiające efekty kubistyczne. (Notabene:
+wartości poniżej 25 generują 2-bajtowe tablice kwantyzacji, które w
+standardzie JPEG są opcjonalne.
+.B cjpeg
+wypisuje ostrzeżenie gdy podasz taką wartość jakości obrazu, ponieważ
+niektóre dekodery JPEG mogą nie być w stanie zdekompresować takiego pliku,
+użyj opcji
+.B \-baseline
+aby zapewnić kompatybilność przy tak niskich wartościach jakości).
+.PP
+Opcja
+.B \-progressive
+tworzy plik JPEG z przeplotem. W pliku tego typu dane są przechowywane jako
+wiele ekranów o powiększającej się jakości. Jeżeli plik jest transmitowany
+przez powolne łącze, dekoder może bardzo szybko wyświetlic pierwszy ekran,
+jako niskojakościową wersję obrazu, następnie podnosząc jakość podczas
+wyświetlania kolejnych ekranów.
+Końcowy efekt jest identyczny ze standardowym plikiem JPEG o
+tym samym ustawieniu jakości. Rozmiar pliku również jest taki sam, a często
+nieco mniejszy.
+.B Uwaga:
+pliki JPEG z przeplotem nie są jeszcze rozpoznawane przez wiele programów,
+więc znaczna liczba dekoderów nie będzie w stanie ich wyświetlić.
+.PP
+Opcje dla zaawansowanych użytkowników:
+.TP
+.B \-dct int
+użyj całkowitoliczbowej metody DCT (wartość domyślna).
+.TP
+.B \-dct fast
+użyj szybkiej całkowitoliczbowej metody DCT (niższa jakość)
+.TP
+.B \-dct float
+użyj zmiennoprzecinkowej metody DCT. Jest ona odrobinę dokładniejsza niż
+metoda całkowitoliczbowa, lecz dużo wolniejsza, jeżeli twój komputer nie ma
+szybkiego koprocesora arytmetycznego. Rezultaty używania tej metody mogą się
+różnić na rozmaitych komputerach, podczas gdy metoda całkowitoliczbowa
+powina dawać zawsze te same rezultaty. Szybka metoda całkowitoliczbowa jest
+dużo mniej dokładna niż dwie pozostałe.
+.TP
+.BI \-restart " N"
+Dołącz do pliku JPEG znacznik restartu co N rzędów MCU (lub co N bloków MCU,
+jeżeli do liczby jest dołączona litera "B").
+.B \-restart 0
+(wartość domyślna) oznacza brak znaczników restartu.
+.TP
+.BI \-smooth " N"
+Wygładzanie obrazu wejściowego w celu wyeliminowania zakłóceń wynikłych z
+zastosowania ditheringu.
+N (od 1 do 100) opisuje poziom wygładzania obrazu. 0 (wartość
+domyślna) oznacza brak wygładzania.
+.TP
+.BI \-maxmemory " N"
+Nałożenie limitu na ilość pamięci zużywanej podczas przetwarzania dużych
+obrazów. Wartość liczona jest w tysiącach bajtów bądź w milionach bajtów,
+jeżeli do liczby dołączona jest litera "M". Na przykład:
+.B \-max 4m
+oznacza 4000000 bajtów. Jeżeli wymagana jest większa ilość pamięci, użyte
+zostaną pliki tymczasowe.
+.TP
+.BI \-outfile " nazwa"
+Zapisanie pliku wynikowego pod nazwą "nazwa", zamiast na standardowym wyjściu.
+.TP
+.B \-verbose
+Wypisuj komunikaty diagnostyczne. Im więcej opcji
+.BR \-v
+tym więcej informacji będzie wypisywanych. Podczas startu programu
+wypisywana jest również informacja o wersji.
+.TP
+.B \-debug
+To samo, co
+.BR \-verbose .
+.PP
+Opcja
+.B \-restart
+wstawia do pliku znaczniki pozwalające dekoderowi JPEG na zniwelowanie
+efektów uszkodzenia pliku np. podczas transmisji. Bez znaczników restartu
+dowolne uszkodzenie pliku spowoduje niemożność wyświetlenia pliku w całości.
+Gdy w pliku znajdują się znaczniki, pominięta zostanie tylko część pliku
+znajdująca się pomiędzy uszkodzeniem, a kolejnym znacznikiem. Znaczniki
+zajmują oczywiście dodatkową przestrzeń w pliku. Zalecane jset używanie opcji
+.B \-restart 1
+dla plików, które mają być transmitowane przez sieci o niskim poziomie
+transmisji, jak np. Usenet.
+.PP
+Opcja
+.B \-smooth
+odfiltrowuje z pliku zakłócenia wpływające na jakość odtworzenia drobnych
+szczegółów obrazu. Jest ona użyteczna podczas konwersji plików poddanych
+ditheringowi. Nieduży wpółczynnik wygładzania (10 do 50) usuwa zakłócenia
+powstałe podczas ditheringu, dzięki czemu wynikowy plik JPEG jest mniejszy i
+ma lepszą jakość. Zbyt duży współczynnik wygładzania spowoduje rozmycie
+obrazu.
+.PP
+Opcje dla magików:
+.TP
+.B \-baseline
+Generacja tabel kwantyzacji kompatybilnych z podstawowym standardem JPEG.
+Powoduje to używanie 8-bitowych wartości kwantyzacji nawet przy niskim
+ustawieniu jakości obrazu (opcja \-quality). Ta opcja jest dosyć
+nieszczęśliwie nazwana, ponieważ nie zawsze wymusza zgodność z podstawową
+wersją formatu JPEG. Na przykład, możesz użyć
+.B \-baseline
+i
+.B \-progressive
+jednocześnie.)
+.TP
+.BI \-qtables " plik"
+Użyj tablic kwantyzacji zawartych w podanym pliku.
+.TP
+.BI \-qslots " N[,...]"
+Wybierz tablice kwantyzacji używane dla każdego z kolorów bazowych.
+.TP
+.BI \-sample " HxV[,...]"
+Ustaw współczynnik próbkowania dla każdego z kolorów bazowych.
+.TP
+.BI \-scans " plik"
+Do skanowania użyj skryptu (scan script) o podanej nazwie.
+.PP
+Opcje dla "magików" przeznaczone są do eksperymentowania ze standardem JPEG.
+Jeżeli nie wiesz do czego służą, \fBnie używaj ich\fR. Są one dokładniej
+opisane w pliku wizard.doc.
+.SH PRZYKŁADY
+.LP
+Przykład konwersji pliku PPM o nazwie foo.ppm do pliku foo.jpg ze
+współczynnikiem jakości 60.
+.IP
+.B cjpeg \-quality
+.I 60 foo.ppm
+.B >
+.I foo.jpg
+.SH PODPOWIEDZI
+Kolorowe pliki GIF nie są zbyt dobrze kompresowane do standardu JPEG,
+ponieważ standard ten służy zasadniczo do kompresji plików o 24-bitowym
+kolorze. W szczególności, nie staraj się kompresować komiksów, grafiki
+składającej się głównie z linii oraz generalnie obrazów składajacych się
+z jedynie
+kilku różnych kolorów. Do tych zastosowań nadaje się format GIF. Jeżeli
+jednak koniecznie chcesz skompresować plik GIF do formatu JPEG, powinieneś
+skupić się na doborze wartości dla opcji
+.B \-quality
+i
+.BR \-smooth .
+.B \-smooth 10
+często może być pomocne.
+.PP
+Unikaj kilkukrotnej kompresji/dekompresji do/z formatu JPEG, ponieważ
+straty jakości będą się nawarstwiać. Po około 10 cyklach jakość obrazu
+wyraźnie spadnie w stosunku do jakości po zaledwie jednym cyklu. Podczas
+dokonywania zmian w obrazie najlepiej jest używać innego formatu, który
+używa bezstratnej kompresji.
+.PP
+Opcji
+.B \-optimize
+warto używać podczas tworzenia "ostatecznej" wersji do celów archiwizacji
+lub publikacji (elektronicznej). Dobrym rozwiązaniem jest też używanie niskiego wpółczynnika
+jakości (\-quality) do tworzenia bardzo małych plików JPEG; kompresja daje
+wtedy znacznie lepsze rezultaty niż dla dużych plików. (Tryb
+.B \-optimize
+jest zawsze używany podczas tworzenia plików JPEG z przeplotem).
+.SH ŚRODOWISKO
+.TP
+.B JPEGMEM
+Wartość tej zmiennej stanowi limit pamięci. Sposób określania wartości jest
+opisany przy opcji
+.BR \-maxmemory .
+Jeżeli
+.B JPEGMEM
+istnieje, jej wartość ma wyższy priorytet niż wartość ustalona podczas
+kompilacji. Z kolei jeszcze wyższy priorytet ma opcja
+.BR \-maxmemory .
+.SH ZOBACZ TAKŻE
+.BR djpeg (1),
+.BR jpegtran (1),
+.BR rdjpgcom (1),
+.BR wrjpgcom (1)
+.br
+.BR ppm (5),
+.BR pgm (5)
+.br
+Wallace, Gregory K. "The JPEG Still Picture Compression Standard",
+Communications of the ACM, April 1991 (vol. 34, no. 4), pp. 30-44.
+.SH AUTOR
+Independent JPEG Group
+.SH PROBLEMY
+Kodowanie arytmetyczne nie jest obsługiwane z przyczyn prawnych.
+.PP
+Pliki wejściowe w formacie GIF nie są już obsługiwane, aby nie naruszać
+patentu Unisys LZW. Do odczytywania plików GIF użyj programu
+licencjonowanego przez Unisys (mimo wszystko, konwersja plików GIF do
+formatu JPEG nie jest zalecana).
+.PP
+Nie są obsługiwane wszystkie wersje plików BMP i Targa.
+.PP
+Opcja
+.B \-targa
+to nie błąd, jest ona bardzo pomocna. (Byłaby błędem, gdyby twórcy formatu
+Targa lepiej go przemyśleli).
+.PP
+Program wciąż nie jest tak szybki, jak byśmy chcieli.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/djpeg.1 b/po/pl/archive/plain/man1/djpeg.1
new file mode 100644
index 00000000..9f2e1e60
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/djpeg.1
@@ -0,0 +1,248 @@
+.\" {PTM/PB/0.1/11-05-1999/"dekompresja pliku JPEG do pliku z obrazkiem"}
+.TH DJPEG 1 "15 June 1995"
+.SH NAZWA
+djpeg \- dekompresja pliku JPEG do pliku obrazkowego
+.SH SKŁADNIA
+.B djpeg
+.RI [ opcje ]
+.RI [ nazwapliku ]
+.LP
+.SH OPIS
+.LP
+.B djpeg
+dekompresuje podany plik JPEG, albo jeśli nie podano parametru
+standardowe wejście i zapisuje nowy obrazek na standardowym wyjściu. Formatem
+wyjściowym mogą być
+PBMPLUS (PPM/PGM), BMP, GIF, Targa, lub RLE (Utah Raster Toolkit).
+(RLE jest obsługiwany tylko jeśli jest dostępna biblioteka URT.)
+.SH OPCJE
+Wszystkie przełączniki mogą być skracane; np,
+.B \-grayscale
+może być zapisane jako
+.B \-gray
+lub
+.BR \-gr .
+Większość "podstawowych" przełączników może być skracana nawet do jednej
+litery. Nie ma rozróżnienia wielkości znaków (tak więc
+.B \-GIF
+znaczy to samo co
+.BR \-gif ).
+Brytyjska pisownia jest również akceptowana (np.
+.BR \-greyscale ),
+lecz z ostrożności nie jest ona wymieniona niżej.
+.PP
+Podstawowe przełączniki to:
+.TP
+.BI \-colors " N"
+Zredukuj obraz do najwięcej N kolorów. Redukuje to ilość kolorów używanych w
+obrazku wyjściowym. Na przykład, jeśli masz 8-bitowy wyświetlacz, możesz
+tego użyć do zredukowania kolorów do liczby 256.
+.TP
+.BI \-quantize " N"
+To samo co
+.BR \-colors .
+.B \-colors
+są nazwą zalecaną,
+.B \-quantize
+jest udostępniane ze względu na kompatybilność wsteczną.
+.TP
+.B \-fast
+Wybierz przetwarzanie gwarantujące szybką, lecz niskiej jakości obróbkę.
+(Domyślnie włączana jest najwyższa jakość.) Jest to obecnie równoważne opcji
+\fB\-dct fast \-nosmooth \-onepass \-dither ordered\fR.
+.TP
+.B \-grayscale
+Wymuś wyjście w skali szarości, nawet jeśli plik JPEG jest kolorowy.
+Przydatne do przeglądania na wyświetlaczach monochromatycznych; poza tym
+.B djpeg
+w tym trybie działa znacząco szybciej.
+.TP
+.BI \-scale " M/N"
+Przeskaluj wyjście o współczynnik M/N. Obecnie współczynnik ten musi być
+1/1, 1/2, 1/4, lub 1/8. Skalowanie jest przydatne jeśli obraz jest większy
+niż ekran, poza tym
+.B djpeg
+pracuje tak dużo szybciej.
+.TP
+.B \-bmp
+Wybierz format wyjściowy BMP. Format 8-bitowy jest włączany po użyciu opcji
+.B \-colors
+lub
+.BR \-grayscale ,
+lub jeśli plik JPEG był w skali szarości; w przeciwnym wypadku właczany jest
+pełny, 24-bitowy format.
+.TP
+.B \-gif
+Wybierz format wyjściowy GIF-a. Ponieważ GIF nie obsługuje więcej niż 256
+kolorów, zakładane jest
+.B \-colors 256
+(chyba że podasz mniejszą liczbę kolorów).
+.TP
+.B \-os2
+Wybierz jako format wyjściowy BMP (z rodzaju OS/2 1.x). Jeśli podano opcje
+.B \-colors
+lub
+.BR \-grayscale ,
+lub gdy plik JPEG był w skali szarości, emitowany jest kolor 8-bitowy; w
+przeciwnych wypadkach kolor jest 24-bitowy.
+.TP
+.B \-pnm
+Wybierz jako format wyjścia PBMPLUS (PPM/PGM) (jest to format domyślny).
+PGM jest emitowane jeśli plik JPEG był w skali szarości, lub jeśli podano
+opcję
+.BR \-grayscale ;
+W przeciwnym wypadku wybierany jest PPM.
+.TP
+.B \-rle
+Wybierz format wyjścia RLE. (wymaga biblioteki URT.)
+.TP
+.B \-targa
+Wybierz format wyjścia Targa. Jeśli plik JPEG był w skali szarości,
+wyjście emitowane jest również w skali. Dzieje się tak też, jeśli podana
+zostanie opcja
+.BR \-grayscale ;
+w przeciwnym wypadku, jeśli podano
+.B \-colors
+ emitowany jest format kolormapowany; a normalnie emitowany jest format
+24-bitowego koloru.
+.PP
+Przełączniki dla zaawansowanych użytkowników:
+.TP
+.B \-dct int
+Używaj całkowitej metody DCT (domyślne).
+.TP
+.B \-dct fast
+Użyj szybkiej całkowitej DCT (mniej dokładne).
+.TP
+.B \-dct float
+Użyj zmiennoprzecinkowej metody DCT.
+Metoda ta jest nieznacznie bardziej dokładna niż metoda całkowita, lecz jest
+wiele wolniejsza, chyba że twoja maszyna posiada bardzo szybki koprocesor
+zmiennoprzecinkowy. Zauważ też, że metoda zmiennoprzecinkowa może dawać
+różne efekty na różnych maszynach, podczas gdy całkowita daje wszędzie takie
+same.
+.TP
+.B \-dither fs
+Użyj ditheringu Floyda-Steinberga dla kwantyzacji kolorów.
+.TP
+.B \-dither ordered
+Użyj ditheringu porządkowego dla kwantyzacji kolorów.
+.TP
+.B \-dither none
+Nie używaj żadnego ditheringu.
+Domyślnie stosowany jest dithering Floyda-Steinberga; jest on powolny, lecz
+zazwyczaj daje najlepsze efekty. Dithering porządkowy jest kompromisem
+między szybkościa, a jakością; brak ditheringu jest szybki, lecz zwykle
+wygląda okropnie. Zauważ, że przełączniki nie mają znaczenia gdy nie jest
+dokonywana kwantyzacja kolorów. Dithering porządkowy jest dostępny tylko w
+trybie
+.BR \-onepass .
+.TP
+.BI \-map " file"
+Kwantuj kolory podanego pliku z obrazkiem. Umożliwia to produkowanie wielu
+plików z jednakowymi mapami kolorów, lub wymuszanie predefiniowanego zbioru
+kolorów. Plik
+.I file
+musi być plikiem GIF lub PPM. Opcja ta przesłania
+.B \-colors
+i
+.BR \-onepass .
+.TP
+.B \-nosmooth
+Użyj szybszej, gorszej jakościowo procedury desamplingu.
+.TP
+.B \-onepass
+Użyj jednoprzejściowej kwantyzacji kolorów (zamiast dwuprzejściowej). Metoda
+jednoprzejściowa jest szybsza i mniej wymagająca pamięciowo, lecz produkuje
+gorszy jakościowo obraz.
+.B \-onepass
+jest ignorowane, chyba że wraz z nim zostanie zapodane
+.B \-colors
+.IR N .
+Poza tym, metoda ta jest używana zawsze dla wyjścia w skali szarości (metoda
+dwuprzejściowa nic wtedy nie wnosi).
+.TP
+.BI \-maxmemory " N"
+Ustaw ograniczenie pamięci na przetwarzanie dużych obrazków. Wartość jest
+wyrażana w tysiącach bajtów, lub w milionach, jeśli na końcu liczby zostanie
+dołączone "M". Np.,
+.B \-max 4m
+wybiera 4000000 bajtów. Jeśli potrzebne będzie więcej miejsca, zostaną
+zastosowane pliki tymczasowe.
+.TP
+.BI \-outfile " name"
+Wyślij wyjście do wskazanego pliku (zamiast na standardowe wyjście).
+.TP
+.B \-verbose
+Włącz komentarze debuggowe. Więcej
+.BR \-v -ów
+daje więcej komentarzy. Poza tym, podczas startu drukowana jest informacja o
+wersji.
+.TP
+.B \-debug
+To samo co
+.BR \-verbose .
+.SH PRZYKŁADY
+.LP
+Przykład ten dekompresuje plik JPEG foo.jpg, autmatycznie kwantuje go do 256
+kolorów i zachowuje w pliku GIF foo.gif.
+.IP
+.B djpeg \-gif
+.I foo.jpg
+.B >
+.I foo.gif
+.SH WSKAZÓWKI
+Aby szybko przejrzeć obrazek, użyj przełączników
+.B \-grayscale
+i/lub
+.BR \-scale .
+.B \-grayscale \-scale 1/8
+jest najszybsze.
+.PP
+Istnieje jeszcze parę opcji, które odrzucają jakość na rzecz szybkości.
+.B \-fast
+włacza zalecane ustawienia.
+.PP
+.B \-dct fast
+i/lub
+.B \-nosmooth
+uzyskuje szybkość w zamian za niewielkie poświęcenie jakości.
+Podczas tworzenia obrazka ze skwantowanymi kolorami,
+.B \-onepass \-dither ordered
+jest szybki, lecz daje dużo mniejszą jakość niż zachowanie domyślne.
+.B \-dither none
+może dać sensowne wyniki w trybie dwuprzejściowym, lecz rzadko jest
+dobry w trybie jednoprzejściowym.
+.PP
+Jeśli masz dość szczęścia, by mieć szybki koprocesor zmiennoprzecinkowy,
+\fB\-dct float\fR może okazać się szybsze niż \fB\-dct fast\fR.
+Jednak na większości maszyn \fB\-dct float\fR jest wolniejsze niż
+\fB\-dct int\fR; w tym wypadku nie jest ono warte używania, ponieważ zysk
+jakości jest zbyt mały w porównaniu do kosztu czasowego.
+.SH ŚRODOWISKO
+.TP
+.B JPEGMEM
+Jeśli ta zmienna jest ustawiona, to jej wartość wskazuje na domyślny limit
+pamięci. Wartość jest podawana jak dla opcji
+.BR \-maxmemory .
+.B JPEGMEM
+przesłania domyślną wartość, podaną podczas kompilacji programu, a sama może
+zostać przesłonięta przez opcję
+.BR \-maxmemory .
+.SH ZOBACZ TAKŻE
+.BR cjpeg (1),
+.BR jpegtran (1),
+.BR rdjpgcom (1),
+.BR wrjpgcom (1)
+.br
+.BR ppm (5),
+.BR pgm (5)
+.br
+Wallace, Gregory K. "The JPEG Still Picture Compression Standard",
+Communications of the ACM, April 1991 (vol. 34, no. 4), pp. 30-44.
+.SH AUTORZY
+Niezależna Grupa JPEG (Independent JPEG Group)
+.SH BŁĘDY
+Z powodów legalizacyjnych, kodowanie arytmetyczne nie jest obsługiwane.
+.PP
+Wciąż nie jest to tak szybkie, jak byśmy chcieli.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/downtime.1fun b/po/pl/archive/plain/man1/downtime.1fun
new file mode 100644
index 00000000..77599554
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/downtime.1fun
@@ -0,0 +1,35 @@
+.\" -*-Nroff-*-
+.\" License: GPL-2+
+.\" Copyright 2004 Markus Schaber, 2014 Michał Kułach
+.\" See http://bugs.debian.org/cgi-bin/bugreport.cgi?bug=258987
+.TH DOWNTIME "1fun" "1 kwietnia 2014" "UNIX" "Podręcznik użytkownika"
+.SH NAZWA
+downtime \- wskazuje jak długo system jest wyłączony
+.SH SKŁADNIA
+\fBdowntime\fR [\fB\-hsV\fR]
+.SH OPIS
+.B downtime
+wyświetla w jednym wierszu następujące dane: bieżący czas, jak długo system
+jest wyłączony, ilu użytkowników jest obecnie niezalogowanych.
+.SH OPCJE
+.TP
+\fB\-h\fR, \fB\-\-help\fR
+wyświetla ten tekst pomocy
+.TP
+\fB\-s\fR, \fB\-\-since\fR
+pokazuje od kiedy system jest wyłączony w formacie rrrr-mm-dd GG:MM:SS
+.TP
+\fB\-V\fR, \fB\-\-version\fR
+wyświetla informacje o wersji i kończy działanie.
+.SH KOD ZAKOŃCZENIA
+Gdy system nie jest wyłączony, program kończy się z kodem błędu \fB1\fR.
+.SH PLIKI
+.I /var/lie/utmp
+informacje o obecnie niezalogowanych użytkownikach.
+.SH AUTORZY
+Pierwotna wersja niniejszej strony podręcznika systemowego została
+napisana do systemu Debian przez Markusa Schabera.
+.SH "ZOBACZ TEŻ"
+.BR uptime (1),
+.BR halt (8),
+.BR shutdown (8)
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/dxpc.1 b/po/pl/archive/plain/man1/dxpc.1
new file mode 100644
index 00000000..7a4d8e96
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/dxpc.1
@@ -0,0 +1,273 @@
+.\" {PTM/RM//31-08-2000}
+.\" Autor troche miesza w konwencji nazw klient|klient proxy|serwer|Serwer proxy
+.TH DXPC 1 "19 sierpnia 1999" "dxpc"
+.ad b
+.SH NAZWA
+\fBdxpc\fR - różnicowy kompresor protokołu X
+
+.SH WERSJA
+3.8.0
+
+.SH SKŁADNIA
+.BR dxpc
+\fB[wspólne] [klient | serwer] [połączenie]\fR
+.br
+
+\fB[wspólne]\fR opcje:
+.br
+ \-p \fInumer_portu\fR \-f \-k \-v \-s \fIpoziom_debugowania\fR \-l \fIlog_file\fR
+.br
+
+\fB[klient]\fR opcje (dla procesu KLIENT-a):
+.br
+ \-i \fIpoziom_kopresji\fR \-d \fInumer_dispalya\fR \-u
+.br
+
+\fB[serwer]\fR opcje (dla procesu SERWER-a):
+.br
+ \-D \fIdisplay\fR
+.br
+
+\fB[połączenie]\fR opcje:
+.br
+ \fInazwa_hosta\fR \-w
+.SH OPIS
+\fBdxpc\fR jest kompresorem protokołu X stworzonym w celu zwiększenia
+szybkości "transmisji" aplikacji X11 uruchamianych przez wolne łącza (np.:
+telefoniczne połączenia PPP).
+.sp
+\fBdxpc\fR musi być uruchomiony po obu stronach łącza. Na jednym z hostów -
+gdzie pracuje rzeczywisty X serwer - \fBdxpc\fR pracuje w trybie "serwera proxy",
+na drugim w trybie "klienta proxy". "Klient proxy" musi być uruchomiony
+jako pierwszy. W czasie startu "serwer proxy" nawiązuje połączenie
+z "klientem". (Zauważ, że wersje \fBdxpc\fR sprzed 3.3.1 używają odwrotnej
+konwencji.) Kiedy jeden z procesów \fBdxpc\fR jest przerywany, drugi
+automatycznie wyłącza się również.
+.sp
+"Klient proxy" naśladuje X-serwer. Aplikacje X-klienta łączą sie
+z "klientem proxy" używając displaya "unix:8" (lub <nazwa_hosta>:8 ;
+\fBdxpc\fR wspomaga zarówno domeny UNIX-owe jak i gniazda TCP). "Klient
+proxy" przechwytuje wywołania X-owe od aplikacji, kompresuje je
+i wysyła do "serwera proxy". "Serwer" dekompresuje je i przesyła
+do rzeczywistego serwera X. Podobnie "serwer proxy" otrzymuje
+zdarzenia, odpowiedzi i błędy od rzeczywistego X-serwera, kompresuje
+i przesyła do "klienta proxy", który po dekompresji śle je do
+aplikacji klienta.
+.sp
+Stopień kompresji \fBdxpc\fR zależy od typu aplikacji X-owej. Dla większości
+aplikacji \fBdxpc\fR uzyskuje wyniki kompresji od 3:1 do 6:1.
+.sp
+.SH MODY PRACY
+\fBdxpc\fR może pracować w jednym z dwóch stanów: stanie
+nawiązywania połączenia (\fInasłuchiwanie\fR lub \fIłączenie\fR)
+i stanie pracy w Systemie X (\fIklient\fR lub \fIserwer\fR). Każda sesja
+pracy w \fBdxpc\fR zawsze zaczyna sie od stanu nawiązywnia połączenia
+po czym - jeżeli połączenie jest nawiązane - przechodzi do stanu
+pracy w Systemie X.
+.sp
+\fINasłuchiwanie\fR oczekuje na inicjację połączenia TCP - między
+dwoma procesami - przez \fIłączenie\fR. \fINasłuchiwanie\fR musi być
+zawsze uruchamiane jako pierwsze. \fIŁączenie\fR jest inicjatorem połączenie
+TCP
+z \fInasłuchiwaniem\fR. \fBdxpc\fR startuje w trybie \fIłączenia\fR jeżeli
+podany jest argument \fInazwa_hosta\fR (zobacz: opcje \fBpołączenie\fR, powyżej).
+W innym przypadku startuje w trybie \fInasłuchiwania\fR.
+.sp
+Proces \fIserwera\fR jest zwykle umiejscowiony na tej samej maszynie,
+na której pracuje rzeczywisty X-serwer i odpowiada za wyświetlanie
+aplikacji, proces \fIklienta\fR
+zaś na maszynie, gdzie jest uruchomiona aplikacja X i odpowiada on za
+przekazywanie wyniku pracy aplikacji do procesu \fIserwera\fR.
+Domyślna kolejność pracy \fBdxpc\fR jest następujaca: tryb \fInasłuchiwania\fR,
+a po zestawieniu połączenia tryb \fIklienta\fR (jeżeli nie użyto argumentu
+\fInazwa_hosta\fR)
+lub tryb \fIłączenia\fR, a po połączeniu tryb \fIserwera\fR. Opcja \-w
+zmienia ta kolejność (tj.: \fInasłuchiwanie\fR-\fIserwer\fR lub
+\fIłączenie\fR-\fIklient\fR).
+.sp
+Na przykład komenda \fBdxpc host.w_pracy.com\fR startuje \fBdxpc\fR w trybie
+\fIłączenia\fR (ponieważ jest użyty argument \fInazwa_hosta\fR)
+i potem \fIserwera\fR (bo opcja \-w nie zostala użyta).
+Komenda \fBdxpc \-w\fR startuje \fBdxpc\fR w trybie \fInasłuchiwania\fR
+(bo nie ma argumentu \fInazwa_hosta\fR) i potem \fIserwera\fR
+(bo opcja \-w zmienia standardowe wywolanie)
+.sp
+.SH Opcje
+.TP 12
+.B -d \fInumer_displaya\fR
+Ustawia numer displaya, który \fBdxpc\fR imituje. Domyślnie \fBdxpc\fR przyjmuje
+wartość 8 (opcja ignorowna w trybie "serwer proxy").
+
+.TP 12
+.B -f
+Powoduje powielenie się (forkowanie) \fBdxpc\fR i start jako daemon. Drukowanie
+komunikatów na wyjście standardowe (poza błędami) jest wstrzymane, statystyki
+również.
+Proces daemona może być wyłączony przez (kolejne) użycie \fBdxpc\fR z opcją \
+fB-k\fR.
+
+.TP 12
+.B -k
+Powoduje przeczytanie numeru PID z pliku blokującego w katalogu domowym
+użytkownika (~/.dxpc.pid-HOST-USER-PORT) i przesłanie sygnału SIGKILL do
+pracującego procesu \fBdxpc\fR. Plik blokujący istnieje jedynie jeżeli
+\fBdxpc\fR zostało uruchomione z opcja \fB-f\fR.
+
+.TP 12
+.B -l \fIlog_file\fR
+Z tą opcją \fBdxpc\fR zapisuje komunikaty i informacje statystyczne do
+pliku dziennika \fIlog_file\fR.
+Opcja szczególnie użyteczna z \fB-f\fR.
+
+.TP 12
+.B -p \fInumer_portu\fR
+Ta opcja ustawia port TCP, który będzie używany do komunikacji między
+"klientem proxy" i "serwerem proxy". Wartość domyślna 4000.
+
+.TP 12
+.B -s(1|2)
+Wyświetla raport o poziomie kompresji. W trybie "klienta proxy" \fBdxpc\fR
+wypisuje raport o kompresji na podstawie komunikatów od X-klienta,
+w trybie "serwera proxy" na podstawie komunikatów X-serwera.
+Z opcją \fB-s1\fR \fBdxpc\fR informuje o poziomie kompresji w postaci
+skróconej, z \fB-s2\fR w postaci szczegółowej. Większości użytkowników
+z pewnością wystarczy opcja \fB-s1\fR.
+
+.TP 12
+.B "-u -t"
+Normalnie \fBdxpc\fR w trybie "klienta proxy" imituje display :8 (zarówno
+w przypadku gniazd TCP jak i domen UNIX-owych). Opcja \fB-u\fR
+zabrania \fBdxpc\fR używania domen UNIX-owych, a \fB-t\fR gniazd TCP.
+(Opcje są ignorowane w trybie "serwer proxy").
+
+.TP 12
+.B "-v"
+\fBdxpc\fR z opcją \fB-v\fR wypisuje numer wersji, informacje o prawach autorskich
+i kończy pracę.
+
+.TP 12
+.B "-w"
+Odwraca kolejność "sluchania" i "inicjowania" w stanie nawiązywania połączenia.
+Oznacza to, że klient będzie inicjował połączenia z serwerem.
+W miejsce komend uruchamiających: klienta \fBdxpc \-f\fR i serwera
+\fBdxpc \-f serwer.w_pracy.com\fR można użyć: \fBdxpc \-w \-f serwer.w_domu.priv\fR
+\- start klienta i \fBdxpc \-w \-f\fR \- start serwera. Opcja \fB\-w\fR
+jest użyteczna dla startu "klienta proxy" za firewallem.
+
+.TP 12
+.B "nazwa_hosta"
+Argument \fInazwa_hosta\fR musi być użyty w trybie "serwera proxy"
+w celu identyfikacji maszyny (po nazwie bądź po adresie IP), na której
+uruchomiony jest \fBdxpc\fR w trybie "klienta proxy". (Obecność tego argumentu
+implikuje start w trybie "serwera proxy", jego brak w trybie "klienta proxy").
+
+.TP 12
+.B "-D display"
+Ustawia (display) hosta, na który przesyłane będą aplikacje X.
+Domyślnie jest to zmienna środowiska DISPLAY.
+
+.TP 12
+.B "-i(0..9|99|999)"
+Kontrola kompresji bitmap. (Opcja \fB-i\fR może być używana na kliencie albo
+- jeżeli podano opcje \fB-w\fR - na serwerze, w pozostałych przypadkach jest
+ignorowana.) Numer odpowiada za poziom kompresji; wyższe poziomy dają lepszą
+kompresję ale kosztem CPU i pamięci (głównie na "kliencie proxy").
+Aktulna lista poziomów i typów kompresji jest podana ponizej.
+
+0 : Bez kompresji (oprócz \fBdxpc\fR 3.7.0, gdzie daje bardzo słabą kompresję).
+
+1 : kompresja LZO lzo1x_1; bardzo szybka, małe zużycie CPU, rozsądny poziom
+kompresji.
+
+2-9: kompresja LZO wariant lzo1c_n . lzo1c_2 wydaje sie być gorsza niż lzo1x_1.
+
+99: kompresja LZO lzo1c_99. Wolna ale bardzo dobra kompresja. Zanotowano
+niespodziewane błędy. Nie zalecana.
+
+999: kompresja LZO lzo1x_999. Wolna (ale wystarczająco szybka dla połączeń
+128k ISDN, przy korzystaniu z Pentium II/300 nie używa - nawet chwilowo - pełnej mocy
+procesora). Wartość domyślna i zalecana.
+
+
+.SH PRZYKŁADY
+W przypadku użycia rzeczywistego X-serwera na lokalnej maszynie (pc_w_domu)
+i korzystania z aplikacji na zdalnym systemie (serwer.praca.com) wyświetlanych
+na lokalnej maszynie.
+.sp
+Na zdalnej maszynie serwer.praca.com
+.nf
+ $ export DISPLAY=pc_w_domu:0 (sh lub bash)
+lub $ setenv DISPLAY pc_w_domu:0 (csh lub tcsh)
+ $ \fBdxpc\fR \-f
+ $ export DISPLAY=unix:8 (sh lub bash)
+lub $ setenv DISPLAY unix:8 (csh lub tcsh)
+.fi
+
+Na lokalnej maszynie
+.nf
+ $ export DISPLAY=unix:0 (sh lub bash)
+lub $ setenv DISPLAY unix:0 (csh lub tcsh)
+ $ \fBdxpc\fR \-f serwer.praca.com
+.fi
+
+Teraz znów na zdalnej maszynie
+.nf
+ $ xterm&
+ $ xemacs&
+ itd...
+.fi
+
+.SH "DXPC I XAUTH"
+Jeżeli używasz autoryzacji X z plikiem .Xauthority na lokalnej maszynie,
+gdzie pracuje rzeczywisty X-serwer powinieneś dostosować plik .Xauthority
+na maszynie, gdzie \fBdxpc\fR jest uruchomione w trybie "klienta proxy".
+Jedną z dróg do tego prowadzących jest:
+ .sp
+Skopiowanie pliku ~/.Xauthority z lokalnej maszyny na zdalną (gdzie
+jest "klient proxy").
+ .sp
+Wydanie polecenia
+.nf
+ $ \fBxauth\fR list
+.fi
+w celu obejrzenia kluczy autoryzacyjnych. Jedna z linijek
+w wydruku powinna zawierać Twój display X i wyglądać podobnie do:
+.nf
+ <Twoj_host>/unix:0 MIT-MAGIC-COOKIE-1 <HEX>
+.fi
+Na maszynie, na której pracuje "klient proxy" należy "dodać" tę linię
+do pliku .Xauthority, ale z "oszukanym" X-displayem (DISPLAY
+z serwera, gdzie "klient proxy" nasłuchuje). Opcja "add"
+komendy \fBxauth\fR realizuje to następująco
+.nf
+ $ \fBxauth\fR add <host>/unix:8 MIT-MAGIC-COOKIE-1 <HEX>
+.fi
+gdzie <host> jest nazwą maszyny, gdzie jest uruchomiony "klient proxy".
+Po wykonaniu tego polecenia powinno być możliwe bezproblemowe używanie \fBdxpc\fR.
+.sp
+Uwaga: W przypadku połączeń przez slogin (ssh) wydruk z komendy
+.nf
+ $ \fBxauth\fR list
+.fi
+może być inny. Warto przed podaniem w/w komendy skorzystać z
+.nf
+ $ echo $DISPLAY
+.fi
+
+.SH AUTOR
+Brian Pane
+
+.SH POMOC
+Kevin Vigor (kevin@vigor.nu)
+
+.SH PODZIĘKOWANIA
+\fBdxpc\fR zaadoptowało wiele koncepcji z systemu \fBHBX\fR i \fBFHBX\fR
+ (http://www.cs.dartmouth.edu/~jmd/decs/DECSpage.html).
+.sp
+Dziekuję wszystkim użytkownikom, którzy przesyłali sugestie i uwagi.
+
+.SH ZOBACZ TAKŻE
+xauth(1), plik README z dytrybucji dxpc.
+
+.SH OD TŁUMACZA
+Dodano kilka słów w sekcji \fBPRZYKŁADY\fR.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/ftp.1 b/po/pl/archive/plain/man1/ftp.1
new file mode 100644
index 00000000..e6018bb0
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/ftp.1
@@ -0,0 +1,1036 @@
+.\" Copyright (c) 1985, 1989, 1990 The Regents of the University of California.
+.\" All rights reserved.
+.\"
+.\" Redistribution and use in source and binary forms, with or without
+.\" modification, are permitted provided that the following conditions
+.\" are met:
+.\" 1. Redistributions of source code must retain the above copyright
+.\" notice, this list of conditions and the following disclaimer.
+.\" 2. Redistributions in binary form must reproduce the above copyright
+.\" notice, this list of conditions and the following disclaimer in the
+.\" documentation and/or other materials provided with the distribution.
+.\" 3. All advertising materials mentioning features or use of this software
+.\" must display the following acknowledgement:
+.\" This product includes software developed by the University of
+.\" California, Berkeley and its contributors.
+.\" 4. Neither the name of the University nor the names of its contributors
+.\" may be used to endorse or promote products derived from this software
+.\" without specific prior written permission.
+.\"
+.\" THIS SOFTWARE IS PROVIDED BY THE REGENTS AND CONTRIBUTORS ``AS IS'' AND
+.\" ANY EXPRESS OR IMPLIED WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE
+.\" IMPLIED WARRANTIES OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE
+.\" ARE DISCLAIMED. IN NO EVENT SHALL THE REGENTS OR CONTRIBUTORS BE LIABLE
+.\" FOR ANY DIRECT, INDIRECT, INCIDENTAL, SPECIAL, EXEMPLARY, OR CONSEQUENTIAL
+.\" DAMAGES (INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, PROCUREMENT OF SUBSTITUTE GOODS
+.\" OR SERVICES; LOSS OF USE, DATA, OR PROFITS; OR BUSINESS INTERRUPTION)
+.\" HOWEVER CAUSED AND ON ANY THEORY OF LIABILITY, WHETHER IN CONTRACT, STRICT
+.\" LIABILITY, OR TORT (INCLUDING NEGLIGENCE OR OTHERWISE) ARISING IN ANY WAY
+.\" OUT OF THE USE OF THIS SOFTWARE, EVEN IF ADVISED OF THE POSSIBILITY OF
+.\" SUCH DAMAGE.
+.\"
+.\" from: @(#)ftp.1 6.18 (Berkeley) 7/30/91
+.\" $Id: ftp.1,v 1.7 2003/05/29 11:06:06 robert Exp $
+.\"
+.\" Translation (c) 1998 Jarek Woloszyn <yossa@dione.ids.pl>
+.\" {PTM/JW/0.1/28-09-1998/"program do przesyłania plików"}
+.Dd July 30, 1991
+.Dt FTP 1
+.Os BSD 4.2
+.Sh NAZWA
+.Nm ftp
+.Nd ARPANET'owy program do przesyłania plików
+.Sh SKŁADNIA
+.Nm ftp
+.Op Fl v
+.Op Fl d
+.Op Fl i
+.Op Fl n
+.Op Fl g
+.Op Fl q
+.Op Ar host
+.Sh OPIS
+.Nm Ftp
+jest interfejsem użytkownika do
+.Tn ARPANET'owego
+standardu - Protokołu Przesyłania Plików (File Transfer Protocol).
+Ten program pozwala użytkownikom przesyłać pliki na i z odległego miejsca w
+sieci.
+.Pp
+Opcje mogą być podawane w linii poleceń lub w interpretatorze komend.
+.Bl -tag -width flag
+.It Fl v
+Ta opcja każe
+.Nm ftp
+pokazywać wszystkie odpowiedzi z odległego serwera, a także statystyki o
+transferze danych.
+.It Fl n
+Wstrzymuje
+.Nm ftp
+od próbowania \*(Lqauto-logina\*(Rq przy pierwszym połączeniu.
+Jeśli auto-login jest włączony,
+.Nm ftp
+sprawdzi czy w pliku
+.Pa .netrc
+(zobacz niżej) w katalogu użytkownika istnieje wpis opisujący konto na
+odległej maszynie.
+Jeśli wpis nie istnieje,
+.Nm ftp
+spyta o login na odległym serwerze (standardowo jest to nazwa użytkownika,
+na komputerze lokalnym) i jeśli będzie potrzebne o hasło i konto na które się
+zalogować.
+.It Fl i
+Wyłącza interaktywne pytania podczas wielokrotnego ściągania plików.
+.It Fl d
+Włącza debuggowanie.
+.It Fl g
+Wyłącza rozszerzanie znaków specjalnych w nazwach plików (np. *,?,[],{})
+.It Fl q
+Wychodzi, gdy wystąpi błąd podczas wykonywania polecenia w makrze.
+.El
+.Pp
+Host, z którym
+.Nm ftp
+ma się komunikować może być podany w linii poleceń.
+Jeśli tak się stanie,
+.Nm ftp
+od razu spróbuje się połączyć z serwerem
+.Tn FTP
+na tym hoście. W przeciwnym wypadku
+.Nm ftp
+wejdzie do swojego interpretatora poleceń i będzie czekał na polecenia od
+użytkownika.
+Kiedy
+.Nm ftp
+czeka na polecenia od użytkownika,
+.Ql ftp>
+jest pokazywane na ekranie.
+Następujące komendy są rozpoznawane przez
+.Nm ftp :
+.Bl -tag -width Fl
+.It Ic \&! Op Ar komenda Op Ar arg
+Wywołuje interaktywny shell na lokalnym komputerze.
+Jeżeli podano jakieś argumenty, pierwszy jest uważany za polecenie do
+wykonania od razu, z resztą argumentów jako jego argumenty.
+.It Ic \&$ Ar nazwa-makra Op Ar arg
+Wykonuje makro o nazwie
+.Ar nazwa-makra
+zdefiniowane przy pomocy komendy
+.Ic macdef .
+Argumenty są przekazywane do makra bez rozszerzania nazw (unglobbed).
+.It Ic konto Op Ar hasło
+Dostarcza dodatkowe hasło potrzebne, aby mieć dostęp do zasobów, po tym
+jak logowanie zostało zakończone pomyślnie.
+Jeśli nie podano żadnych argumentów, użytkownik będzie zapytany o hasło do
+konta w trybie bez wyświetlania znaków.
+.It Ic append Ar plik-lokalny Op Ar plik-zdalny
+Dopisz plik lokalny do plik na odległej maszynie.
+Jeśli
+.Ar plik-lokalny
+pozostał niezdefiniowany, nazwa lokalnego pliku jest używana do nazwania
+pliku odległego po zmianie komendami z ustawień poleceń
+.Ic ntrans
+lub
+.Ic nmap .
+Transfer pliku korzysta z ustawień
+.Ic type ,
+.Ic format ,
+.Ic mode ,
+i
+.Ic structure .
+.It Ic ascii
+Ustawia tryb przesyłania plików (
+.Ic type
+) na sieciowy
+.Tn ASCII .
+Jest to standardowe ustawienie.
+.It Ic bell
+Włącza sygnał dźwiękowy po skończeniu każdego polecenia przesłania pliku.
+.It Ic binary
+Ustawia tryb przesyłania plików (
+.Ic type
+) na binarny.
+.It Ic bye
+Kończy sesję
+.Tn FTP
+z odległym serwerem i wychodzi z
+.Nm ftp .
+Koniec pliku także zakończy sesję i skończy działanie.
+.It Ic case
+Zmienia wrażliwość na wielkość liter w odległych plikach podczas polecenia
+.Ic mget .
+Kiedy
+.Ic case
+jest włączone (standardowo wyłączone), duże litery w nazwach plików na
+odległym komputerze zostaną zmienione na małe litery podczas zapisywania
+w katalogu lokalnym.
+.It Ic \&cd Ar zdalny-katalog
+Zmienia aktualny katalog na odległym komputerze na
+.Ar zdalny-katalog .
+.It Ic cdup
+Zmienia aktualny katalog na odległym komputerze na katalog o jeden stopień
+wyższy.
+.It Ic chmod Ar prawa nazwa-pliku
+Zmienia prawa dostępu do pliku
+.Ar nazwa-pliku
+na odległym komputerze na
+.Ar prawa .
+.It Ic close
+Kończy sesję
+.Tn FTP
+z odległym serwerem i wraca do interpretatora poleceń.
+Wszystkie zdefiniowane makra są usuwane.
+.It Ic \&cr
+Zmienia usuwanie znaku powrotu karetki na końcach linii w plikach przesyłanych
+w trybie ascii.
+Rekordy są kończone znakami cr/lf, w czasie przesyłania w trybie ascii.
+Kiedy
+.Ic \&cr
+jest włączone (standardowo), powrót karetki (cr) jest usuwane zgodnie z
+ogranicznikiem pojedynczej linii systemu
+.Ux .
+Rekordy w systemach
+.Pf nie\- Ns Ux
+mogą zawierać linie. Ta struktura pozostanie tylko wtedy, kiedy
+.Ic \&cr
+jest wyłączone.
+.It Ic delete Ar plik-zdalny
+Usuwa plik
+.Ar plik-zdalny
+na odległym komputerze.
+.It Ic debug Op Ar wartość-debuga
+Zmienia tryb debuggowania.
+Jeśli opcjonalny argument
+.Ar wartość-debuga
+zostanie podany, jest on używany do ustawienia poziomu debugowania.
+Kiedy debugowanie jest włączone,
+.Nm ftp
+pokazuje każdą linię wysyłaną do serwera, poprzedzoną ciągiem
+.Ql \-\->
+.It Xo
+.Ic dir
+.Op Ar remote-directory
+.Op Ar local-file
+.Xc
+Drukuje listę zawartości katalogu
+.Ar remote-directory ,
+opcjonalnie umieszczając ją w pliku lokalnym
+.Ar local-file .
+Jeśli pytania interaktywne są włączone,
+.Nm ftp
+poprosi użytkownika o weryfikację ostatniego argumentu, będącego
+docelowym plikiem lokalny do którego zostanie zapisany wynik
+.Ic dir .
+Jeśli żaden katalog nie zostanie podany, używany jest aktualny katalog
+na odległym serwerze.
+Jeśli żaden lokalny plik nie zostanie podany lub
+.Ar local-file
+jest
+.Fl ,
+wynik zostanie pokazany na terminalu.
+.It Ic disconnect
+Synonim dla
+.Ar close .
+.It Ic forma Ar format
+Zmienia
+.Ic formę
+przesyłania
+na
+.Ar format .
+Standardowym formatem jest \*(Lqfile\*(Rq.
+.It Ic get Ar plik-zdalny Op Ar plik-lokalny
+Ściąga plik
+.Ar plik-zdalny
+i zachowuje go na lokalnym komputerze.
+Jeśli nazwa pliku lokalnego nie zostanie podana, plik nazywany jest tak jak
+na odległej maszynie, zgodnie z ustawieniami
+.Ic case ,
+.Ic ntrans ,
+i
+.Ic nmap .
+Aktualne ustawienia
+.Ic type ,
+.Ic form ,
+.Ic mode ,
+i
+.Ic structure
+są używane przy przesyłaniu pliku.
+.It Ic glob
+Zmienia rozszerzanie nazw plików dla poleceń
+.Ic mdelete ,
+.Ic mget
+i
+.Ic mput .
+Jeśli rozszerzanie jest wyłączone przy pomocy
+.Ic glob ,
+argumenty będące nazwami plików nie są rozszerzane.
+Rozszerzanie dla
+.Ic mput
+jest wykonywane tak jak w
+.Xr csh 1 .
+Dla
+.Ic mdelete
+i
+.Ic mget ,
+każdy odległy plik jest rozszerzany osobno na odległym serwerze i lista
+plików nie jest łączona.
+Rozszerzanie nazw katalogów jest inne od rozszerzania nazw katalogów:
+dokładny rezultat zależy od odległego systemu operacyjnego i serwera ftp.
+Można go wcześniej podglądnąć przy pomocy
+.Ql mls remote-files \-
+Uwaga:
+.Ic mget
+i
+.Ic mput
+nie mają za zadanie przesyłać całe podkatalogi z plikami.
+To może być wykonywane przez przesyłanie archiwów
+.Xr tar 1
+tych podkatalogów (w trybie binarnym).
+.It Ic hash
+Zmienia wypisywanie hasha (``#'') dla każdego przesłanego bloku danych.
+Długość każdego bloku wynosi 1024 bajty.
+.It Ic help Op Ar komenda
+Pokazuje informację o znaczeniu polecenia
+.Ar komenda .
+Jeśli nie podano żadnego argumentu
+.Nm ftp
+pokazuje listę wszystkich poleceń.
+.It Ic idle Op Ar sekundy
+Ustawia licznik bezczynności na odległym serwerze na
+.Ar sekundy
+sekund.
+Jeśli
+.Ar sekundy
+zostały pominięte, pokazywany jest aktualny licznik bezczynności.
+.It Ic lcd Op Ar katalog
+Zmienia aktualny katalog na lokalnej maszynie.
+Jeśli
+.Ar katalog
+nie został podany, używany jest katalog domowy użytkownika.
+.It Xo
+.Ic \&ls
+.Op Ar remote-directory
+.Op Ar local-file
+.Xc
+Pokazuje zawartość katalogu na odległej maszynie. Lista zawiera informacje
+systemowe, które zostały wybrane przez serwer; np. większość systemów
+.Ux
+pokaże listę z komendy
+.Ql ls \-l .
+(Zobacz także
+.Ic nlist . )
+Jeśli nie podano
+.Ar remote-directory
+aktualny katalog roboczy jest używany.
+Jeśli interaktywne pytania są włączone,
+.Nm ftp
+każe użytkownikowi potwierdzić, że ostatni argument rzeczywiście jest
+docelowym plikiem lokalnym do którego zostanie zapisany wynik polecenia
+.Ic \&ls .
+Jeśli nie podano pliku lokalnego lub
+.Ar local-file
+jest
+.Sq Fl ,
+lista pokazywana jest w oknie terminala.
+.It Ic macdef Ar nazwa-makra
+Definiuje makro. Kolejne linie są zapisywane do makra o nazwie
+.Ar nazwa-makra ;
+pusta linia kończy wprowadzanie poleceń.
+Istnieje limit 16 makr i 4096 znaków we wszystkich zdefiniowanych makrach.
+Makro pozostaje zdefiniowanym dopóki nie wykona się polecenia
+.Ic close .
+Przy wykonywaniu makra, znaki `$' i `\e' interpterowane są jako
+znaki specjalne.
+Liczba lub liczby poprzedzone znakiem `$' są zamieniane na odpowiednie argumenty
+z linii wywołującej makro.
+`i' poprzedzone przez `$' sygnalizuje, że makro ma zostać zapętlone.
+Przy pierwszym przejściu `$i' zamieniane jest przez pierwszy argument w linii
+wywołania makra, przy drugim przejściu zamieniany jest przez drugi argument,
+itd.
+Dowolny znak poprzedzony przez `\e' zamieniany jest na ten znak.
+Możesz użyć `\e' aby zapobiec specjalnemu traktowaniu znaku `$'.
+.It Ic mdelete Op Ar zdalne-pliki
+Usuwa pliki
+.Ar zdalne-pliki
+z odległego serwera.
+.It Ic mdir Ar zdalne-pliki plik-lokalny
+Tak jak
+.Ic dir ,
+tylko, że można podać wiele plików.
+Jeśli włączone są interaktywne pytania,
+.Nm ftp
+każe użytkownikowi potwierdzić, że ostatni argument rzeczywiście jest plikiem
+lokalnym do którego zostanie zapisany wynik polecenia
+.Ic mdir .
+.It Ic mget Ar zdalne-pliki
+Rozszerza nazwy dla
+.Ar zdalnych-plików
+na odległym serwerze i wykonuje
+.Ic get
+dla każdego pliku otrzymanego w ten sposób.
+Zobacz także
+.Ic glob ,
+gdzie opisane są detale rozszerzania nazw.
+Każdy z tych plików zostanie przetworzony zgodnie z ustawieniami
+.Ic case ,
+.Ic ntrans ,
+i
+.Ic nmap .
+Pliki są przesyłane do lokalnego aktualnego katalogu, który może zostać
+zmieniony przy pomocy
+.Ql lcd katalog ;
+nowy katalog lokalny może zostać utworzony przez
+.Ql "\&! mkdir katalog" .
+.It Ic mkdir Ar nazwa-katalogu
+Tworzy nowy katalog na odległej maszynie.
+.It Ic mls Ar zdalne-pliki plik-lokalny
+Tak jak
+.Ic nlist ,
+poza tym, że może być podane wiele odległych plików
+oraz katalog lokalny
+.Ar plik-lokalny
+musi zostać podany.
+Jeśli włączone są interaktywne pytania,
+.Nm ftp
+każe użytkownikowi potwierdzić, że ostatni argument rzeczywiście jest plikiem
+lokalnym, do którego zostanie zapisany wynik polecenia
+.Ic mls .
+.It Ic tryb Op Ar nazwa-trybu
+Ustawia
+.Ic tryb
+przesyłania na
+.Ar nazwę-trybu .
+Standardowo jest to tryb \*(Lqstream\*(Rq.
+.It Ic modtime Ar nazwa-pliku
+Pokazuje datę ostatniej modyfikacji pliku na odległym serwerze.
+.It Ic mput Ar pliki-lokalne
+Rozszerza znaki specjalne w nazwach plików lokalnych podanych jako argumenty
+i wykonuje
+.Ic put
+dla każdego otrzymanego pliku.
+Zobacz także
+.Ic glob ,
+gdzie opisane są detale rozszerzania nazw.
+Każdy z tych plików zostanie przetworzony zgodnie z ustawieniami
+.Ic ntrans ,
+i
+.Ic nmap .
+.It Ic newer Ar nazwa-pliku Op Ar plik-lokalny
+Pobiera plik, gdy data modyfikacji na odległym serwerze jest późniejsza
+niż data modyfikacji pliku lokalnego.
+Jeśli lokalny plik nie istnieje, plik odległy jest uważany za nowszy.
+W przeciwnym wypadku ta komenda jest identyczna z get
+.Ar get .
+.It Xo
+.Ic nlist
+.Op Ar zdalny-katalog
+.Op Ar plik-lokalny
+.Xc
+Pokazuje listę plików w katalogu na odległym komputerze.
+Jeśli
+.Ar zdalny-katalog
+nie został podany, używany jest aktualny katalog roboczy.
+Jeśli włączone są interaktywne pytania,
+.Nm ftp
+każe użytkownikowi potwierdzić, że ostatni argument jest plikiem lokalnym,
+do którego zostanie zapisany wynik polecenia
+.Ic nlist .
+Jeśli lokalny plik nie został podany lub podano
+.Fl ,
+wynik pokazywany jest na terminalu.
+.It Ic nmap Op Ar inwzorzec outwzorzec
+Włącza lub wyłącza mechanizm mapowania nazw plików.
+Jeśli nie podano argumentów jest on wyłączany. Jeśli podano argumenty
+pliki odległe są mapowane w czasie komend
+.Ic mput
+oraz
+.Ic put
+wydanych bez podanych plików odległych.
+Jeśli podano argumenty, pliki lokalne są mapowane podczas komend
+.Ic mget
+oraz
+.Ic get
+wydanych bez podanych plików lokalnych.
+To polecenie jest przydatne podczas połączeń z systemami
+.No nie\- Ns Ux
+z inną konwencją nazywania plików.
+Mapowanie robione jest ze wzorców
+.Ar inwzorzec
+i
+.Ar outwzorzec .
+.Op Ar Inwzorzec
+jest wzorem dla plików przychodzących (które mogły już być przetworzone zgodnie
+z ustawieniami
+.Ic ntrans
+i
+.Ic case
+).
+Zmienne wzorcowe są robione przez umieszczanie sekwencji
+`$1', `$2', ..., `$9' w
+.Ar inwzorzec .
+Użycie `\\' zapobiega specjalnemu traktowaniu znaku `$'.
+Wszystkie inne znaki są traktowane dosłownie i używane do określenia
+wartości zmiennych
+.Ic nmap
+.Op Ar inwzorzec .
+Np. podanie jako
+.Ar inwzorzec
+$1.$2 oraz jako odległą nazwę pliku "mydata.data", $1 przyjmie wartość
+"mydata", a $2 przyjmie wartość "data".
+.Ar Outwzorzec
+określa rezultat po mapowaniu.
+Sekwencje `$1', `$2', ...., `$9' są zamieniane przez wartości wynikające ze
+wzorca
+.Ar inwzorzec .
+Ciąg `$0' jest zamieniany przez oryginalną nazwę pliku.
+Dodatkowo ciąg
+.Ql Op Ar seq1 , Ar seq2
+zamieniany jest przez
+.Op Ar seq1
+jeśli
+.Ar seq1
+nie jest puste; w przeciwnym wypadku zamieniane jest na
+.Ar seq2 .
+Np. polecenie
+.Pp
+.Bd -literal -offset indent -compact
+nmap $1.$2.$3 [$1,$2].[$2,file]
+.Ed
+.Pp
+da wynik "myfile.data" dla danych nazw "myfile.data" oraz
+"myfile.data.old", "myfile.file" dla plików wejściowych "myfile" i
+"myfile.myfile" dla ".myfile".
+Odstępy mogą być zawarte w
+.Ar outwzorzec ,
+tak jak w przykładzie: `nmap $1 sed "s/ *$//" > $1' .
+Użycie znaku `\e' zapobiega specjalnemu traktowaniu znaków
+`$','[','[', oraz `,'.
+.It Ic ntrans Op Ar inznaki Op Ar outznaki
+Włącza lub wyłącza mechanizm tłumaczenia znaków nazw plików.
+Jeśli nie podano argumentów, mechanizm translacji znaków nazw plików jest
+wyłączony. Jeśli podano argumenty, znaki zdalnych nazw plików podlegają
+podczas wywoływania komend
+.Ic mput
+i
+.Ic put
+tłumaczeniu. (o ile nie podano jawnie zdalnej nazwy pliku.)
+Podobnie ma się sprawa z działaniem komend
+.Ic mget
+i
+.Ic get
+\fR.
+Komenda ta jest przydatna do podłączania się do
+.No nie\- Ns Ux
+owego komputera o innych konwencjach nazywania plików.
+Znaki nazwy pliku, odpowiadające znakom w
+.Ar inznaki
+są podmieniane na ich odpowiedniki w
+.Ar outznaki .
+Jeśli pozycja znaku w
+.Ar inznaki
+jest dalsza niż długość
+.Ar outznaki ,
+to znak jest kasowany z nazwy pliku.
+.It Ic open Ar host Op Ar port
+Nawiąż połączenie z podanym
+.Ar hostem
+.Tn FTP
+\fR.
+Dodatkowo można podać numer portu; wtedy
+.Nm ftp
+spróbuje zestawić połączenie z serwerem
+.Tn FTP
+na określonym porcie.
+Jeśli włączona jest opcja
+.Ic auto-login
+(a jest to domyślne),
+.Nm ftp
+spróbuje też automatycznie zalogować użytkownika na serwer
+.Tn FTP
+(patrz niżej).
+.It Ic prompt
+Włącz interaktywne zapytywanie.
+Pojawia się to podczas wielokrotnych transferów plików, umożliwiając
+użytkownikowi selektywne wysyłanie lub pobieranie plików.
+Jeśli jest to wyłączone (domyślnie jest włączone), wszelkie operacje
+.Ic mget
+i
+.Ic mput
+będą przenosić wszystkie pliki;
+.Ic mdelete
+również nie będzie oszczędzać niczego.
+.It Ic proxy Ar komenda-ftp
+Wywołaj komendę ftp w drugorzędnym połączeniu. Komenda ta zezwala
+na równoczesne połączenie do dwóch zdalnych serwerów ftp i przesyłanie
+plików między nimi dwoma.
+Pierwszą komendą
+.Ic proxy
+powinna być
+.Ic open ,
+do zestawienia drugorzędnego połączenia.
+Aby zobaczyć listę komend ftp, dostępnych w drugorzędnym połączeniu, wpisz
+"proxy ?".
+Następujące komendy zachowują się inaczej po poprzedzeniu przez
+.Ic proxy :
+.Ic open
+nie definiuje nowych makr podczas procesu autologowania,
+.Ic close
+nie kasuje istniejących definicji makr,
+.Ic get
+i
+.Ic mget
+przesyłają pliki z hosta w połączeniu pierwszorzędnym na host w połączeniu
+drugorzędnym, a
+.Ic put ,
+.Ic mput ,
+i
+.Ic append
+przesyłają pliki z hosta w połączeniu drugorzędnym na host w połączeniu
+pierwszorzędnym.
+Trzeciorzędne transfery plików zależą od obsługiwania przez serwer
+połączenia drugorzędnego komendy
+.Dv PASV
+protokołu ftp.
+.It Ic put Ar plik-lokalny Op Ar plik-zdalny
+Zapisz plik lokalny na zdalnej maszynie.
+Jeśli
+.Ar plik-zdalny
+nie jest podany, używana jest lokalna nazwa plików (po przetworzeniu według
+ustawień
+.Ic ntrans
+lub
+.Ic nmap
+\fR).
+Transfer plików używa bieżących ustawień dla
+.Ic type ,
+.Ic format ,
+.Ic mode ,
+i
+.Ic structure .
+.It Ic pwd
+Drukuj nazwę bieżącego katalogu roboczego zdalnej maszyny.
+.It Ic quit
+Synonim
+.Ic bye .
+.It Ic quote Ar arg1 arg2 ...
+Podane argumenty są przesyłane dosłownie do zdalnego serwera
+.Tn FTP
+\fR.
+.It Ic recv Ar plik-zdalny Op Ar plik-lokalny
+Synonim get.
+.It Ic reget Ar plik-zdalny Op Ar plik-lokalny
+Reget działa jak get, lecz jeśli
+.Ar plik-lokalny
+istnieje i jest mniejszy niż
+.Ar plik-zdalny ", to "
+.Ar plik-lokalny
+jest uważany za częściowo odebraną kopię
+.Ar pliku-zdalnego
+\fR, a transfer będzie rozpoczynany w odpowiednim miejscu pliku.
+Komenda ta jest przydatna do transferowania bardzo dużych plików poprzez
+sieci, mające tendencje do zrywania połączeń.
+.It Ic remotehelp Op Ar nazwa-komendy
+Zażądaj pomocy od zdalnego serwera
+.Tn FTP
+\fR.
+Jeśli podano
+.Ar nazwę-komendy
+to jest ona również przekazywana serwerowi.
+.It Ic remotestatus Op Ar nazwa-pliku
+Bez argumentów, pokaż status zdalnej maszyny.
+Jeśli podano
+.Ar nazwy-pliku
+\fR, pokaż status
+.Ar nazwy-pliku
+zdalnej maszyny.
+.It Xo
+.Ic rename
+.Op Ar z
+.Op Ar na
+.Xc
+Zmień nazwę pliku
+.Ar z
+na zdalnej maszynie na plik
+.Ar na .
+.It Ic reset
+Wyczyść kolejkę odpowiedzi.
+Komenda ta resynchronizuje sekwencjonowanie komendy/odpowiedzi ze zdalnym
+serwerem ftp. Resynchronizacja jest niezbędna po pogwałceniu protokołu ftp
+przez zdalny serwer.
+.It Ic restart Ar marker
+Restartuj następujący zaraz
+.Ic get
+lub
+.Ic put
+pod wskazanym
+.Ar markerem .
+Na systemach
+.Ux
+marker jest zazwyczaj offsetem bajtowym w pliku.
+.It Ic rmdir Ar nazwa-katalogu
+Usuń katalog ze zdalnej maszyny.
+.It Ic runique
+Włącz zapisywanie plików na lokalnym systemie z unikalnymi nazwami plików.
+Jeśli plik o danej nazwie już istnieje, komendy
+.Ic get
+i
+.Ic mget
+dopiszą do nowej nazwy pliku ".1".
+Jeśli i ta nazwa jest nazwą istniejącego pliku, do nazwy oryginalnej
+doklejane jest ".2". Proces ten trwa aż do ".99". Później drukowany jest
+komunikat o błędzie i transfer dalej nie zachodzi.
+Generowanie unikalnej nazwy pliku będzie raportowane.
+Zauważ, że
+.Ic runique
+nie wpływa na pliki lokalne, wygenerowane komendą powłoki (patrz niżej).
+Domyślnie jest to wyłączone.
+.It Ic send Ar plik-lokalny Op Ar plik-zdalny
+Synonim put.
+.It Ic sendport
+Włącz używanie komend
+.Dv PORT
+\&. Domyślnie
+.Nm ftp
+próbuje używać komendy
+.Dv PORT
+podczas nawiązywania połączenia dla każdego transferu danych.
+Używanie komendy
+.Dv PORT
+może zapobiec opóźnieniom podczas wielokrotnych transferów plików.
+Jeśli komenda
+.Dv PORT
+zawiedzie,
+.Nm ftp
+użyje domyślnego portu danych.
+Gdy używanie komendy
+.Dv PORT
+jest wyłączone, nie są podejmowane żadne próby w kierunku używania komend
+.Dv PORT
+podczas transferów plików.
+Jest to przydatne dla niektórych implementacji
+.Tn FTP
+\fR, które ignorują komendy
+.Dv PORT
+\fR, lecz nieprawidłowo wskazują, że zostały one przyjęte.
+.It Ic site Ar arg1 arg2 ...
+Argumenty są przesyłane dosłownie do zdalnego serwera
+.Tn FTP
+jako komenda
+.Dv SITE
+\fR.
+.It Ic size Ar nazwa-pliku
+Zwraca rozmiar
+.Ar nazwy-pliku
+na zdalnej maszynie.
+.It Ic status
+Pokaż obecny status
+.Nm ftp .
+.It Ic struct Op Ar nazwa-struktury
+Ustaw
+.Ar strukturę
+transferu plików na
+.Ar nazwę-struktury .
+Domyślnie używana jest struktura \*(Lqstream\*(Rq.
+.It Ic sunique
+Włącz zapisywanie plików na maszynie zdalnej według konwencji unique.
+Serwer zdalny musi obsługiwać komendę
+.Dv STOU
+protokołu FTP.
+Zdalny serwer będzie zgłaszał unikalne nazwy.
+Domyślnie jest to wyłączone.
+.It Ic system
+Pokaż typ systemu operacyjnego zdalnej maszyny.
+.It Ic tenex
+Ustaw typ transferu plików, wymaganego do rozmawiania z maszynami
+.Tn TENEX
+\fR.
+.It Ic trace
+Włącz śledzenie pakietów.
+.It Ic type Op Ar nazwa-typu
+Ustaw
+.Ic typ
+transferu plików na
+.Ar nazwę-typu .
+Jeśli nie podano typu, drukowany jest aktualnie ustawiony.
+Domyślnym typem jest sieciowy
+.Tn ASCII .
+.It Ic umask Op Ar nowamaska
+Ustaw domyślną umaskę na zdalnym serwerze na
+.Ar nowąmaskę .
+Jeśli
+.Ar nowamaska
+jest pominięta, drukowana jest wartość bieżącej.
+.It Xo
+.Ic user Ar nazwa-użytkownika
+.Op Ar hasło
+.Op Ar konto
+.Xc
+Zezwala na identyfikację przed serwerem
+.Tn FTP
+\fR.
+Jeśli
+.Ar hasło
+nie jest podane, a serwer go wymaga,
+.Nm ftp
+zapyta o nie (po wyłączeniu lokalnego echa).
+Jeśli nie podano pola
+.Ar konta
+\fR, a serwer
+.Tn FTP
+go wymaga, użytkownik zostanie o nie zapytany.
+Jeśli podano pole
+.Ar konta
+\fR, a zdalny serwer nie wymagał go podczas logowania, to po zakończeniu
+sekwencji logowania serwerowi zostanie przekazana komenda account.
+O ile
+.Nm ftp
+nie był wywołany z wyłączonym \*(Lqauto-login\*(Rq, proces ten jest
+dokonywany automatycznie w początkowym połączeniu z serwerem
+.Tn FTP
+\fR.
+.It Ic verbose
+Włącz tryb gadatliwy.
+W trybie tym wszystkie odpowiedzi serwera
+.Tn FTP
+są użytkownikowi drukowane.
+Dodatkowo,
+tryb ten po transferach plików daje statystyki.
+Domyślnie tryb ten jest włączony.
+.It Ic ? Op Ar komenda
+Synonim help.
+.El
+.Pp
+Zawierające spacje argumenty komend mogą być cytowane znakami
+cudzysłowów `"'.
+.Sh PRZERYWANIE TRANSFERU PLIKÓW
+Aby przerwać transfer plików, użyj terminalowego klawisza przerwania (zwykle
+Ctrl-C).
+Transfery wysyłane zostaną zatrzymane natychmiast. Transfery odbierane
+zostaną zatrzymane przez wysłanie komendy ftp
+.Dv ABOR
+do zdalnego serwera i przez odrzucenie wszelkich dalszych odebranych danych.
+Szybkość dokonania tego zadania, zależy od tego, jak zdalny serwer obsługuje
+.Dv ABOR
+\&. Jeśli serwer nie obsługuje komendy
+.Dv ABOR
+\fR, znak zachęty
+.Ql ftp>
+nie pojawi się aż serwer nie zakończy wysyłać żądanego pliku.
+.Pp
+Sekwencja terminalowa przerwania będzie ignorowana w wypadku gdy
+.Nm ftp
+zakończył przetwarzanie lokalne i oczekuje odpowiedzi od
+zdalnego serwera. Długie opóźnienie w tym trybie może wynikać z obsługi
+ABOR, opisanej powyżej, lub z nieoczekiwanego zachowania zdalnego serwera,
+łącznie z pogwałceniami protokołu ftp.
+Jeśli opóźnienia wynikają z nieoczekiwanego zachowania zdalnego serwera,
+lokalny program
+.Nm ftp
+musi być ubijany ręcznie.
+.Sh KONWENCJE NAZYWANIA PLIKÓW
+Pliki, przekazane komendom
+.Nm ftp
+jako argumenty są przetwarzane według następujących zasad.
+.Bl -enum
+.It
+Jeśli podana jest nazwa pliku
+.Sq Fl
+to do odczytu używane będzie
+.Ar stdin
+a dla zapisu
+.Ar stdout
+\fR.
+.It
+Jeśli pierwszy znak nazwy pliku to
+.Sq \&| ,
+to reszta traktowana jest jako komenda powłoki.
+.Nm Ftp
+wtedy rozwidla (fork) powłokę przy użyciu
+.Xr popen 3
+i odczytuje (zapisuje) ze stdout (stdin).
+Jeśli komenda powłoki zawiera spacje, argument musi być zacytowany; np.
+\*(Lq" ls \-lt"\*(Rq.
+Szczególnie użytecznym przykładem tego mechanizmu jest: \*(Lqdir more\*(Rq.
+.It
+Przy nieudanym zakończeniu powyższych sprawdzeń, o ile włączone jest
+``globowanie'', nazwy lokalnych plików są rozwijane według reguł używanych w
+.Xr csh 1 ;
+c.f. komenda
+.Ic glob
+\fR.
+Jeśli komenda
+.Nm ftp
+oczekuje pojedynczego pliku lokalnego (np.
+.Ic put ) ,
+to używany jest tylko pierwszy plik wygenerowany operacją "globowania".
+.It
+Dla komend
+.Ic mget
+i
+.Ic get
+bez podanych lokalnych nazw plików, nazwa lokalna jest identyczna ze zdalną,
+choć może być przekształcana przez ustawienia
+.Ic case ,
+.Ic ntrans ,
+lub
+.Ic nmap
+\fR.
+Ostateczna nazwa pliku może być jeszcze ewentualnie zmieniona jeśli włączone
+jest
+.Ic runique
+\fR.
+.It
+Dla komend
+.Ic mput
+i
+.Ic put
+bez podanych zdalnych nazw plików, zdalne nazwy są identyczne z lokalnymi,
+choć mogą być przekształcone przez ustawienia
+.Ic ntrans
+lub
+.Ic nmap
+\fR.
+Ostateczna nazwa pliku może być jeszcze ewentualnie zmieniona jeśli włączone
+jest
+.Ic sunique
+\fR.
+.El
+.Sh PARAMETRY TRANSFERU PLIKÓW
+Specyfikacja FTP podaje wiele parametrów, które mogą dotyczyć transferu
+plików.
+Parametr
+.Ic type
+może być jednym z \*(Lqascii\*(Rq, \*(Lqimage\*(Rq (binary),
+\*(Lqebcdic\*(Rq i \*(Lqlocal byte size\*(Rq (przeważnie dla
+.Tn PDP Ns -10's
+i
+.Tn PDP Ns -20's
+\fR).
+.Nm Ftp
+obsługuje typy ascii oraz image transferu plików
+plus local byte size 8 dla transferów w stylu
+.Ic tenex
+\fR.
+.Pp
+.Nm Ftp
+obsługuje tylko domyślne wartości dla pozostałych parametrów transferu
+plików:
+.Ic mode ,
+.Ic form ,
+i
+.Ic struct .
+.Sh PLIK .netrc
+Plik
+.Pa .netrc
+zawiera informacje loginowe i inicjalizacji, używane przez proces
+autologowania.
+Znajduje się w katalogu domowym użytkownika. Rozpoznawane są następujące
+elementy; mogą być one rozdzielone spacjami, tabulacjami lub nowymi liniami:
+.Bl -tag -width password
+.It Ic machine Ar nazwa
+Zidentyfikuj zdalną maszynę
+.Ar nazwa .
+Proces autologowania przeszukuje plik
+.Pa .netrc
+w poszukiwaniu
+elementu
+.Ic machine
+\fR, który odpowiada zdalnej maszynie podanej w linii komend ftp, lub
+jako argument komendy
+.Ic open
+\fR.
+Jeśli element zostanie znaleziony, przetwarzane są dalsze elementy
+.Pa .netrc
+\fR, z zatrzymaniem się po osiągnięciu następnego elementu
+.Ic machine
+lub elementu
+.Ic default
+\fR.
+.It Ic default
+Jest to to samo co
+.Ic machine
+.Ar nazwa
+lecz
+.Ic default
+odpowiada dowolnej nazwie
+Zdefiniowany być może tylko jeden element
+.Ic default
+i musi znajdować się on za wszystkimi innymi elementami
+.Ic machine
+\fR.
+Normalnie jest używany jako:
+.Pp
+.Dl default login anonymous password user@site
+.Pp
+dając tak użytkownikowi
+.Ar automatyczne
+logowanie anonimowego ftp na maszyny niewskazane w
+.Pa .netrc .
+Może to być przeciążone przez użycie flagi
+.Fl n
+\fR, która wyłącza autologowanie.
+.It Ic login Ar nazwa
+Określ użytkownika zdalnej maszyny. Jeśli ten element istnieje,
+autologowanie rozpocznie logowanie z użyciem podanej
+.Ar nazwy .
+.It Ic password Ar łańcuch
+Przekazuje hasło.
+Jeśli ten element jest obecny, proces autologowania przekaże podany łańcuch
+jeśli zdalny serwer wymaga hasła jako części procesu logowania.
+Zauważ, że jeśli element ten jest obecny w
+.Pa .netrc
+dla użytkowników innych niż
+.Ar anonymous ,
+.Nm ftp
+przerwie proces autologowania jeśli
+.Pa .netrc
+jest odczytywalne przez kogokolwiek poza użytkownikiem.
+.It Ic konto Ar łańcuch
+Przekaż dodatkowe hasło konta.
+Jeśli ten element jest obecny, proces autologowania przekaże podany łańcuch
+jeśli serwer zażąda dodatkowego hasła konta. Jeśli nie zażąda, autologowanie
+rozpocznie komendę
+.Dv ACCT
+\fR.
+.It Ic macdef Ar name
+Definiuje makro. Ten element funkcjonuje jak komenda
+.Ic macdef
+\fR.
+Makro jest definiowane z podaną nazwą; jego zawartość rozpoczyna się w
+następnej linii
+.Pa .netrc
+i trwa aż do spotkania pustej linii (kolejne znaki nowej linii).
+Jeśli zdefiniowane jest makro o nazwie
+.Ic init
+\fR, to jest ono wykonywane automatycznie jako pierwszy krok procesu
+autologowania.
+.El
+.Sh ŚRODOWISKO
+.Nm Ftp
+korzysta z następujących zmiennych środowiskowych.
+.Bl -tag -width Fl
+.It Ev HOME
+Dla domyślnego położenia pliku
+.Pa .netrc
+\fR, o ile taki istnieje.
+.It Ev SHELL
+Dla domyślnej powłoki.
+.El
+.Sh ZOBACZ TAKŻE
+.Xr ftpd 8
+.Sh HISTORIA
+Komenda
+.Nm ftp
+pojawiła się w
+.Bx 4.2 .
+.Sh BŁĘDY
+Prawidłowe wykonywanie wielu komend zależy od prawidłowego zachowania się
+zdalnego serwera.
+.Pp
+Błąd w traktowaniu powrotów karetki w kodzie transferu trybu-ascii w
+.Bx 4.2
+został poprawiony. Poprawka ta może powodować nieprawidłowości w przesyłaniu
+plików binarnych do i od
+.Bx 4.2
+w trybie ascii.
+Sposobem na uniknięcie tego problemu jest używanie typu binarnego.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/getlist.1 b/po/pl/archive/plain/man1/getlist.1
new file mode 100644
index 00000000..a97abb60
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/getlist.1
@@ -0,0 +1,84 @@
+.\" {PTM/PB/0.1/20-06-1999/"Pobierz listę z serwera NNTP"}
+.\" $Revision: 1.2 $
+.TH GETLIST 1
+.SH NAZWA
+getlist \- pobierz listę z serwera NNTP
+.SH SKŁADNIA
+.I getlist
+[
+.BI \-h " host"
+]
+[
+.I lista
+[
+.I wzorzec
+[
+.I typy
+]
+]
+]
+.SH OPIS
+Program
+.I getlist
+uzyskuje listę z serwera NNTP i wysyła ją na standardowe wyjście.
+.PP
+Parametr
+.B lista
+może być jednym z
+.IR active ,
+.IR active.times ,
+.IR distributions ,
+lub
+.IR newsgroups .
+Argumenty te żądają odpowiednio plików
+.IR active (5),
+.IR active.times ,
+.\" =()<.IR @<_PATH_NEWSLIB>@/distributions ,>()=
+.IR /etc/news/distributions ,
+lub
+.\" =()<.I @<_PATH_NEWSLIB>@/newsgroups>()=
+.IR /etc/news/newsgroups .
+.PP
+Jeśli użyta zostanie flaga ,,\-h'', program podłącza się do serwera na
+podanym hoście. Domyślnie jest to serwer podany w pliku
+.IR inn.conf (5).
+.PP
+Jeśli parametrem
+.I listy
+jest
+.IR active ,
+to do ograniczania wyjścia mogą zostać użyte parametry
+.I wzorzec
+i
+.I typy .
+Jeśli podano
+.IR wzorzec ,
+wypisywane są tylko te linie grup, które odpowiadają mu według
+.IR wildmat (3).
+Jeśli podano
+.IR typy ,
+to wyświetlane są tylko te linie, których czwarte pole zaczyna się od znaku
+wymienionego w
+.IR typy .
+.PP
+Na przykład następujące polecenie da nam jednolinijkowe opisy wszystkich grup
+dyskusyjnych UUNET-u:
+.RS
+getlist \-h news.uu.net newsgroups
+.RE
+.PP
+Poniższe polecenie wypisuje wszystkie grupy, w których dozwolone jest
+lokalne wysyłanie artykułów, grupy, które są moderowane lub aliasowane
+.RS
+getlist active '*' ym=
+.RE
+.PP
+Zauważ, że listowanie plików innych niż plik active to tylko popularne
+rozszerzenie protokołu NNTP i nie wszędzie musi być dostępne.
+.SH HISTORIA
+Napisane przez Landona Curta Nolla <chongo@toad.com> dla InterNetNews.
+.de R$
+Jest to wersja \\$3, z dnia \\$4.
+..
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+active(5), nnrpd(8), wildmat(3).
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/host.1 b/po/pl/archive/plain/man1/host.1
new file mode 100644
index 00000000..602f4389
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/host.1
@@ -0,0 +1,200 @@
+.\" ++Copyright++ 1993
+.\" -
+.\" Copyright (c) 1993
+.\" The Regents of the University of California. All rights reserved.
+.\"
+.\" Redistribution and use in source and binary forms, with or without
+.\" modification, are permitted provided that the following conditions
+.\" are met:
+.\" 1. Redistributions of source code must retain the above copyright
+.\" notice, this list of conditions and the following disclaimer.
+.\" 2. Redistributions in binary form must reproduce the above copyright
+.\" notice, this list of conditions and the following disclaimer in the
+.\" documentation and/or other materials provided with the distribution.
+.\" 3. All advertising materials mentioning features or use of this software
+.\" must display the following acknowledgement:
+.\" This product includes software developed by the University of
+.\" California, Berkeley and its contributors.
+.\" 4. Neither the name of the University nor the names of its contributors
+.\" may be used to endorse or promote products derived from this software
+.\" without specific prior written permission.
+.\"
+.\" THIS SOFTWARE IS PROVIDED BY THE REGENTS AND CONTRIBUTORS ``AS IS'' AND
+.\" ANY EXPRESS OR IMPLIED WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE
+.\" IMPLIED WARRANTIES OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE
+.\" ARE DISCLAIMED. IN NO EVENT SHALL THE REGENTS OR CONTRIBUTORS BE LIABLE
+.\" FOR ANY DIRECT, INDIRECT, INCIDENTAL, SPECIAL, EXEMPLARY, OR CONSEQUENTIAL
+.\" DAMAGES (INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, PROCUREMENT OF SUBSTITUTE GOODS
+.\" OR SERVICES; LOSS OF USE, DATA, OR PROFITS; OR BUSINESS INTERRUPTION)
+.\" HOWEVER CAUSED AND ON ANY THEORY OF LIABILITY, WHETHER IN CONTRACT, STRICT
+.\" LIABILITY, OR TORT (INCLUDING NEGLIGENCE OR OTHERWISE) ARISING IN ANY WAY
+.\" OUT OF THE USE OF THIS SOFTWARE, EVEN IF ADVISED OF THE POSSIBILITY OF
+.\" SUCH DAMAGE.
+.\" -
+.\" Portions Copyright (c) 1993 by Digital Equipment Corporation.
+.\"
+.\" Permission to use, copy, modify, and distribute this software for any
+.\" purpose with or without fee is hereby granted, provided that the above
+.\" copyright notice and this permission notice appear in all copies, and that
+.\" the name of Digital Equipment Corporation not be used in advertising or
+.\" publicity pertaining to distribution of the document or software without
+.\" specific, written prior permission.
+.\"
+.\" THE SOFTWARE IS PROVIDED "AS IS" AND DIGITAL EQUIPMENT CORP. DISCLAIMS ALL
+.\" WARRANTIES WITH REGARD TO THIS SOFTWARE, INCLUDING ALL IMPLIED WARRANTIES
+.\" OF MERCHANTABILITY AND FITNESS. IN NO EVENT SHALL DIGITAL EQUIPMENT
+.\" CORPORATION BE LIABLE FOR ANY SPECIAL, DIRECT, INDIRECT, OR CONSEQUENTIAL
+.\" DAMAGES OR ANY DAMAGES WHATSOEVER RESULTING FROM LOSS OF USE, DATA OR
+.\" PROFITS, WHETHER IN AN ACTION OF CONTRACT, NEGLIGENCE OR OTHER TORTIOUS
+.\" ACTION, ARISING OUT OF OR IN CONNECTION WITH THE USE OR PERFORMANCE OF THIS
+.\" SOFTWARE.
+.\" -
+.\" --Copyright--
+.\" $Id: host.1,v 1.4 2004/10/09 14:48:56 robert Exp $
+.\" Translation (c) 1998 Marcin Mazurek <mazek@capella.ae.poznan.pl>
+.\" {PTM/MM/0.1/08-10-1998/"host.1 - wyszukuje nazwy hostów używając serwerów domen"}
+.TH HOST 1
+.SH NAZWA
+host \- wyszukuje nazwy hostów, używając serwerów domen
+.SH SKŁADNIA
+host [\-l] [\-v] [\-w] [\-r] [\-d] [\-t typ_zapytania] [\-a] host [ serwer ]
+.SH OPIS
+.I Host
+wyszukuje informacje o hostach w Internecie. Pobiera te informacje z sieci
+połączonych ze sobą serwerów, które są rozrzucone po całym kraju.
+Standardowo przekształca on nazwy hostów w adresy internetowe.
+Z opcją \-t i \-a, może być używany do otrzymania pełnej informacji o hoście,
+o którym informację utrzymuje dany serwer domen.
+.PP
+Argumentami mogą być nazwy hostów jak i ich numery. Program standardowo na
+początku stara się zinterpretować je jako numery hosta. Jeśli to się nie
+powiedzie, program podany argument potraktuje jako nazwę hosta. Numer hosta
+składa się z liczb oddzielonych kropkami np. 128.6.4.194
+Nazwa hosta składa się z nazw oddzielonych kropkami np. topaz.rutgers.edu.
+Jeśli nazwa nie kończy się kropką, lokalna domena jest dodawana
+automatycznie do nazwy. Jeśli więc użytkownik wpisze
+"host topaz", program w rzeczywistości wyszuka informację o "topaz.rutgers.edu".
+Jeśli to się nie uda, wyszukiwana jest informacja o nazwie hosta podanego
+jako argument (w tym wypadku, "topaz").
+Ta sama konwencja została utrzymana dla programów pocztowych czy innych
+narzędzi sieciowych. Przyrostek, który ma być dodany na koniec nazwy hosta
+jest otrzymywany w wyniku wykonania funkcji "hostname". Używana jest część
+po pierwszej kropce, włącznie z nią. (Poniżej możesz się dowiedzieć więcej
+jak dostosowywać do własnych potrzeb wyszukiwanie nazw hostów).
+.PP
+Pierwszym argumentem jest nazwa hosta jaki chcemy sprawdzić. Jeśli jest to
+numer, zadawane jest "odwrotne zapytanie", tj. system domen
+przeszukuje oddzielne bazy danych używane do konwersji numerów na nazwy.
+.PP
+Drugi argument jest opcjonalny. Pozwala on na podanie konkretnego serwera
+który będzie odpytywany. Jeśli nie podasz tego argumentu, używany jest
+standardowy serwer (zazwyczaj lokalny komputer).
+.PP
+Jeśli nazwa została podana, możesz zobaczyć na wyjściu różne wyniki.
+Poniżej zamieszczony jest przykład, który pokazuje je wszystkie:
+.br
+ % host sun4
+.br
+ sun4.rutgers.edu is a nickname for ATHOS.RUTGERS.EDU
+.br
+ ATHOS.RUTGERS.EDU has address 128.6.5.46
+.br
+ ATHOS.RUTGERS.EDU has address 128.6.4.4
+.br
+ ATHOS.RUTGERS.EDU mail is handled by ARAMIS.RUTGERS.EDU
+.br
+Użytkownik wpisał komendę "host sun4". Pierwsza linia pokazuje, że
+nazwa "sun4.rutgers.edu" jest w rzeczywistości nazwą zastępczą. Oficjalna
+nazwą tego hosta jest "ATHOS.RUTGERS.EDU'. Dwie następne linie pokazują
+jego adres. Jeśli system ma więcej niż jeden interfejs sieciowy, podany
+zostanie oddzielny adres dla każdego. Ostatnia linia wskazuje, że
+ATHOS.RUTGERS.EDU nie zajmuje się pocztą kierowaną do niego. Tą czynnością
+przejmuje host o nazwie ARAMIS.RUTGERS.EDU. Możliwe jest występowanie więcej
+niż jednej takiej linii, ponieważ niektóre systemy mają więcej niż jeden
+system który zajmuje się jego pocztą. Profesjonalnie rzecz biorąc,
+każdy system który może otrzymywać pocztę powinien podawać
+linię tego typu. Jeśli system sam zajmuje się swoją pocztą, powinna się
+pokazać linia która podaje ten właśnie system np.
+"XXX mail is handled by XXX". Chociaż jest wiele systemów które zajmują się
+własną pocztą nie wspominając o tym. Jeśli jednak system posiada linię
+zawierającą tekst "mail is handled by", ale bez adresu, to wskazuje, że nie
+jest on części Internetu, ale systemem któremu w momencie połączenia z
+siecią zostanie poczta przekazana. Systemy Usenet, Bitnet czy wiele innych
+sieci ma wpisy tego typu.
+.PP
+Przed nazwą hosta może zostać użytych wiele opcji. Większość z nich ma
+znaczenie jedynie dla ludzi utrzymujących bazę danych o domenie.
+.PP
+Opcja \-w powoduje, że host będzie czekał bez końca na odpowiedź. Normalnie
+czekanie zostanie przerwane po około minucie.
+.PP
+Opcja \-v powoduje, że wypisywane są bardziej szczegółowe informacje.
+Wypisywane są one w formacie głównego pliku domeny, którego budowa jest
+opisana w podręczniku "named". Bez tej opcji, informacja wyświetlana w
+zasadzie pokrywa się z formatem "named", ale poczynione zostały pewne
+starania aby była ona bardzie czytelna dla
+normalnych użytkowników. Bez opcji \-v, rekordy
+"a", "mx", i "cname" są wypisywane jako "has address" (ma adres), "mail is handled by"
+(pocztą zajmuje się), i "is a nickname for"(jest nickname dla), a pola TTL i
+class są nie pokazywane.
+.PP
+Opcja \-r powoduje wyłączenie rekurencyjnego odpytywania. To znaczy, że
+serwer nazw zwróci jedynie te informacje, które on sam posiada we własnej bazie
+danych. Nie będzie on pytał innych serwerów o dalsze informacje.
+.PP
+Opcja \-d włącza debugging. Transakcje sieciowe są pokazywane bardzo
+szczegółowo.
+.PP
+Opcja \-t pozwala na podanie typu informacji jakiej potrzebujemy.
+Argumenty są opisane na stronie manuala do "named".
+Aktualnie można użyć typów: a, ns, md, mf, cname,
+soa, mb, mg, mr, null, wks, ptr, hinfo, minfo, mx, uinfo,
+uid, gid, unspec, oraz znaków specjalnych: "any" lub "*".
+Typy muszą być podane małymi literami. Należy zauważyć, że standardowo
+wyszukiwana jest informacja typu "a", następnie "mx", chyba że
+włączona jest opcja \-v, wtedy standardowo podawana jest informacja typu "a".
+.PP
+Opcja \-a ("all") odpowiada opcjom "\-v \-t any".
+.PP
+Opcja \-l powoduje wypisanie całej domeny. Np.
+.br
+ host \-l rutgers.edu
+.br
+poda nam listę wszystkich hostów w domenie rutgers.edu. Opcja \-t
+jest używana do filtrowania wyświetlanej informacji.
+Standardowo jest to informacja o adresie hosta, zawierająca także rekordy
+PTR i NS. Komenda
+.br
+ host \-l \-v \-t any rutgers.edu
+.br
+da nam kompletną informację dla strefy rutgers.edu,
+w oficjalnym formacie pliku "named". (Jakkolwiek rekord SOA jest podany dwa
+razy, dla tajemniczych powodów) ZAUWAŻ: opcja \-l działa w ten sposób, że najpierw
+jest ściągana cała informacja o strefie (zone) i z tego jest filtrowana
+informacja, o którą nam chodziło. Ta komenda powinna być używana tylko
+w koniecznych wypadkach.
+.SH DOSTRAJANIE WYSZUKIWANIA NAZW HOSTÓW
+Jeżeli nazwa podana przez użytkownika nie zawiera żadnych kropek w sobie,
+standardowa domena jest dodawana na koniec nazwy. Domena ta może być
+zdefiniowana w /etc/resolv.conf, ale normalnie pobierana jest ona z lokalnej
+nazwy hosta, a konkretnie części występująca po pierwszej kropce. Użytkownik może podać
+inną standarową domenę używając zmiennej środowiskowej
+.IR LOCALDOMAIN .
+Dodatkowo, użytkownik może podać skróty dla nazw hostów.
+Powinny one się znajdować w pliku w którym w każdej linii podajemy skrót, po
+a odstępie pełną nazwę hosta. Położenie i nazwę tego pliku wskazuje zmienna środowiskowa
+.IR HOSTALIASES .
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR named (8)
+.SH BŁĘDY
+Podając nazwę, która nie jest częścią lokalnej domeny, możemy uzyskać
+niespodziewane efekty. Proszę zwrócić uwagę na to, że lokalna domena jest
+dodawana do każdej nazwy, która nie kończy się kropka. Jeśli mimo wszystko nie
+zostanie odnaleziona, dopiero wtedy używana jest niezmieniona nazwa.
+.PP
+Opcja \-l odpytuje jedynie pierwszy serwer nazw podany dla domeny, którą
+odpytujemy. Jeśli serwer ten nie działa, powinieneś podać nazwę serwera.
+Np. aby uzyskać informację o foo.edu, możesz użyć "host \-t ns foo.edu"
+aby otrzymać listę wszystkich serwerów nazw dla for foo.edu, a później
+spróbować "host \-l foo.edu xxx" dla wszystkich xxx w liście serwerów nazw,
+aż znajdziesz jeden działający.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/igawk.1 b/po/pl/archive/plain/man1/igawk.1
new file mode 100644
index 00000000..a2171b6f
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/igawk.1
@@ -0,0 +1,67 @@
+.\" {PTM/WK/1999-11-22}
+.TH IGAWK 1 "3 listopada 1999" FSF "Narzędzia"
+.SH NAZWA
+igawk \- gawk z plikami włączanymi
+.SH SKŁADNIA
+.B igawk
+.RI [ "opcje gawk" ]
+.B \-f
+.I plik-programu
+.RB [ -- ]
+.IR plik ...
+.br
+.B igawk
+.RI [ "opcje gawk" ]
+.RB [ -- ]
+.I tekst-programu
+.IR plik ...
+.SH OPIS
+.I igawk
+jest prostym skryptem powłoki dodającym do
+.IR gawk (1)
+możliwość obsługi "plików włączanych" ("include files").
+.PP
+Programy AWK dla
+.I igawk
+są takie same jak dla
+.IR gawk ,
+z wyjątkiem tego, że dodatkowo możesz w swoim programie umieszczać
+wiersze w rodzaju
+.RS
+.sp
+.ft B
+@include getopt.awk
+.ft R
+.sp
+.RE
+by włączyć zawartość pliku
+.B getopt.awk
+albo z katalogu bieżącego albo z jednego z katalogów w ścieżce przeszukiwań.
+.SH OPCJE
+W
+.IR gawk (1)
+znajdziesz pełny opis języka AWK oraz opcji, jakie obsługuje
+.IR gawk .
+.SH PRZYKŁADY
+.nf
+.ft B
+cat << EOF > test.awk
+@include getopt.awk
+.sp
+BEGIN {
+ while (getopt(ARGC, ARGV, "am:q") != \-1)
+ \&.\^.\^.
+}
+EOF
+.sp
+igawk \-f test.awk
+.ft R
+.fi
+.SH ZOBACZ TAKŻE
+.BR gawk (1)
+.PP
+.IR "Effective AWK Programming" ,
+Edycja 1.0, opublikowane przez Free Software Foundation, 1995.
+.SH AUTOR
+Arnold Robbins
+.RB ( arnold@skeeve.com ).
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/ksh.1 b/po/pl/archive/plain/man1/ksh.1
new file mode 100644
index 00000000..36e40dae
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/ksh.1
@@ -0,0 +1,3680 @@
+'\" t
+.\" $Id: ksh.1,v 1.17 2005/03/20 19:21:37 robert Exp $
+.\"
+.\"{{{}}}
+.\"{{{ Notes about man page
+.\" - use the pseudo-macros .sh( and .sh) to begin and end sh-specific
+.\" text and .ksh( and .ksh) for ksh specific text.
+.\" - put i.e., e.g. and etc. in italics
+.\"}}}
+.\"{{{ To do
+.\" todo: Things not covered that should be:
+.\" - distinguish (POSIX) special built-in's, (POSIX) regular built-in's,
+.\" and sh/ksh weirdo built-in's (put S,R,X superscripts after command
+.\" name in built-in commands section?)
+.\" - need to be consistent about notation for `See section-name', `
+.\" See description of foobar command', `See section section-name', etc.
+.\" - need to use the term `external command' meaning `a command that is
+.\" executed using execve(2)' (as opposed to a built-in command or
+.\" function) for more clear description.
+.\"}}}
+.\"{{{ Title
+.TH KSH 1 "22 lutego 1999" "" "Komendy użytkownika"
+.\"}}}
+.\"{{{ Name
+.SH NAZWA
+ksh \- Publiczna implementacja powłoki Korna
+.\"}}}
+.\"{{{ Synopsis
+.SH WYWOŁANIE
+.ad l
+\fBksh\fP
+[\fB+-abCefhikmnprsuvxX\fP] [\fB+-o\fP \fIopcja\fP]
+[ [ \fB\-c\fP \fIłańcuch_komend\fP [\fInazwa_komendy\fP]|\fB\-s\fP|\fIplik\fP ]
+[\fIargument\fP ...] ]
+.ad b
+.\"}}}
+.\"{{{ Description
+.SH OPIS
+\fBksh\fP to interpreter komend zaprojektowany zarówno
+do interakcyjnej pracy z systemem, jak i do wykonywania skryptów.
+Jego język komend jest nadzbiorem (superset) języka powłoki \fIsh\fP(1).
+.\"{{{ Shell Startup
+.SS "Uruchamianie powłoki"
+Następujące opcje mogą być użyte wyłącznie w linii komend:
+.IP "\fB\-c\fP \fIłańcuch_komend\fP"
+powłoka wykonuje komendę(y) zawartą(e) w \fIłańcuchu_komend\fP
+.IP \fB\-i\fP
+tryb interakcyjny \(em patrz poniżej
+.IP \fB\-l\fP
+powłoka zameldowania \(em patrz poniżej
+tryb interakcyjny \(em patrz poniżej
+.IP \fB\-s\fP
+powłoka wczytuje komendy ze standardowego wejścia; wszelkie argumenty
+nie będące opcjami są argumentami pozycyjnymi
+.IP \fB\-r\fP
+tryb ograniczony \(em patrz poniżej
+.PP
+Ponadto wszelkie opcje, opisane w omówieniu wbudowanej
+komendą \fBset\fP, mogą również zostać użyte w linii poleceń.
+.PP
+Jeśli nie została podana ani opcja \fB\-c\fP, ani opcja \fB\-s\fP,
+wówczas pierwszy argument nie będący opcją, określa
+plik, z którego zostaną wczytane komendy. Jeśli brak jest argumentów
+nie będących opcjami, to powłoka wczytuje komendy ze standardowego
+wejścia.
+Nazwa powłoki (tj. zawartość parametru \fB$0\fP)
+jest ustalana jak następuje: jeśli użyto opcji \fB\-c\fP
+i podano argument nie będący opcją, to jest on nazwą;
+jeśli komendy są wczytywane z pliku, wówczas nazwa tego pliku zostaje
+użyta jako nazwa powłoki; w każdym innym przypadku zostaje użyta
+nazwa, pod którą powłoka została wywołana
+(tzn. wartość argv[0]).
+.PP
+Powłoka jest \fBinterakcyjna\fP, jeśli użyto opcji \fB\-i\fP
+lub jeśli zarówno standardowe wejście, jak i standardowe wyjście błędów,
+jest skojarzone z jakimś terminalem.
+W interakcyjnej powłoce kontrola zadań (jeśli takowa jest dostępna
+w danym systemie) jest włączona oraz ignorowane są następujące sygnały:
+INT, QUIT oraz TERM. Ponadto powłoka wyświetla zachętę przed
+odczytywaniem poleceń (patrz parametry \fBPS1\fP i \fBPS2\fP).
+Dla nieinterakcyjnych powłok, uaktywnia się domyślnie opcja \fBtrackall\fP
+(patrz poniżej: komenda \fBset\fP).
+.PP
+Powłoka jest \fBograniczona\fP, jeśli zastosowano opcję \fB\-r\fP lub
+gdy albo główna część nazwy (basename), pod jaką wywołano powłokę, albo parametr
+\fBSHELL\fP, pasują do wzorca *r*sh (na przykład:
+rsh, rksh, rpdksh itp.).
+Po przetworzeniu przez powłokę wszystkich plików profili i \fB$ENV\fR
+włączane są następujące ograniczenia:
+.nr P2 \n(PD
+.nr PD 0
+.IP \ \ \(bu
+niedostępna jest komenda \fBcd\fP
+.IP \ \ \(bu
+nie mogą być zmieniane parametry: \fBSHELL\fP, \fBENV\fP i \fBPATH\fP.
+.IP \ \ \(bu
+nazwy poleceń nie mogą być podawane z użyciem ścieżek bezwzględnych lub
+względnych [tłum.: tj. dostępne są tylko przez nazwę bez ścieżki]
+.IP \ \ \(bu
+niedostępna jest opcja \fB\-p\fP wbudowanego polecenia \fBcommand\fP
+.IP \ \ \(bu
+nie mogą być używane przekierowania tworzące pliki
+(np.: \fB>\fP, \fB>|\fP, \fB>>\fP, \fB<>\fP)
+.nr PD \n(P2
+.PP
+Powłoka jest \fBuprzywilejowana\fP, jeśli zastosowano opcję \fB\-p\fP
+lub jeśli rzeczywisty identyfikator użytkownika lub jego grupy
+nie jest zgodny z efektywnym identyfikatorem użytkownika czy grupy
+(patrz: \fIgetuid\fP(2), \fIgetgid\fP(2)).
+Uprzywilejowana powłoka nie przetwarza ani \fI$HOME/.profile\fR, ani parametru
+\fBENV\fP (patrz poniżej), przetwarza za to plik \fI/etc/suid_profile\fR.
+Wykasowanie opcji uprzywilejowania powoduje, że powłoka ustawia swój
+efektywny identyfikator użytkownika i grupy na wartości faktycznego
+identyfikatora użytkownika (user-id) i jego grupy (group-id).
+.PP
+Jeśli główna część nazwy, pod jaką dana powłoka została wywołana
+(\fItzn.\fP argv[0])
+zaczyna się od \fB\-\fP lub użyto opcji \fB\-l\fP,
+to zakłada się, że powłoka ma być powłoką zgłoszeniową i wczytywana jest
+zawartość plików \fI/etc/profile\fP i \fI$HOME/.profile\fP,
+jeśli takie istnieją i można je odczytać.
+.PP
+Jeżeli parametr \fBENV\fR jest ustawiony podczas uruchamiania powłoki
+(albo w wypadku powłok zgłoszeniowych - po przetworzeniu
+dowolnych plików profilowych), to jego zawartość zostaje
+poddana zastępowaniu.
+Zastępowane są parametry, komendy, wyrażenia arytmetyczne oraz tylda.
+Następnie wynikająca z tej operacji nazwa jest
+interpretowana jako nazwa pliku, podlegającego wczytaniu i wykonaniu.
+Jeśli parametr \fBENV\fP jest pusty (i niezerowy), a pdksh został
+skompilowany ze zdefiniowanym makrem \fBDEFAULT_ENV\fP,
+to po wykonaniu wszelkich już wyżej wymienionych podstawień,
+zostaje wczytany plik określony tym makrem.
+.PP
+Kod wyjścia powłoki wynosi 127, jeśli plik komend
+podany we linii wywołania nie mógł zostać otwarty,
+lub kod wyjścia jest niezerowy, jeśli wystąpił krytyczny błąd składni
+podczas wykonywania tego skryptu.
+W razie braku błędów krytycznych, kod wyjścia jest równy kodowi ostatnio
+wykonanej komendy lub zeru, jeśli nie wykonano żadnej komendy.
+.\"}}}
+.\"{{{ Command Syntax
+.SS "Składnia poleceń"
+.\"{{{ words and tokens
+Powłoka rozpoczyna analizę składniową wejścia od podziału go
+na poszczególne słowa \fIword\fP.
+Słowa, stanowiące ciągi znaków, ograniczane są niecytowanymi
+białymi znakami \fIwhitespace\fP (spacja, tabulator i nowa linia)
+lub \fImetaznakami\fP
+(\fB<\fP, \fB>\fP, \fB|\fP, \fB;\fP, \fB&\fP, \fB(\fP i \fB)\fP).
+Poza ograniczaniem słów spacje i tabulatory są ignorowane.
+Natomiast znaki zmiany linii zwykle rozgraniczają komendy.
+Metaznaki stosowane są do tworzenia następujących symboli:
+\fB<\fP, \fB<&\fP, \fB<<\fP, \fB>\fP, \fB>&\fP, \fB>>\fP, \fIitd.\fP,
+służących do określania przekierowań (patrz: "Przekierowywanie
+wejścia/wyjścia" poniżej);
+\fB|\fP służy do tworzenia potoków;
+\fB|&\fP służy do tworzenia koprocesów (patrz: "Koprocesy" poniżej);
+\fB;\fP służy do oddzielania komend;
+\fB&\fP służy do tworzenia potoków asynchronicznych;
+\fB&&\fP i \fB||\fP służą do określenia wykonania warunkowego;
+\fB;;\fP jest używany w poleceniach \fBcase\fP;
+\fB((\fP .. \fB))\fP są używane w wyrażeniach arytmetycznych;
+i w końcu,
+\fB(\fP .. \fB)\fP służą do tworzenia podpowłok.
+.PP
+Białe znaki lub metaznaki można zacytowywać pojedynczo
+przy użyciu znaku odwrotnego ukośnika (\fB\e\fP) lub grupami w podwójnych
+(\fB"\fP) lub pojedynczych (\fB'\fP) cudzysłowach.
+Zauważ, iż następujące znaki podlegają również
+specjalnej interpretacji przez powłokę i muszą być cytowane,
+jeśli mają być użyte dosłownie:
+\fB\e\fP, \fB"\fP, \fB'\fP, \fB#\fP, \fB$\fP, \fB`\fP, \fB~\fP, \fB{\fP,
+\fB}\fP, \fB*\fP, \fB?\fP i \fB[\fP.
+Pierwsze trzy to wyżej wspomniane symbole cytowania
+(patrz: "Cytowanie" poniżej);
+\fB#\fP, na początku słowa rozpoczyna komentarz \(em wszystko po znaku
+\fB#\fP, aż do końca linii jest ignorowane;
+\fB$\fP służy do wprowadzenia podstawienia parametru, komendy
+lub wyrażenia arytmetycznego (patrz: "Podstawienia" poniżej);
+\fB`\fP rozpoczyna podstawienia komendy w starym stylu
+(patrz: "Podstawienia" poniżej);
+\fB~\fP rozpoczyna rozwinięcie katalogu (patrz: "Rozwijanie tyld" poniżej);
+\fB{\fP i \fB}\fP obejmują alternacje w stylu \fIcsh\fP(1)
+(patrz: "Rozwijanie nawiasów" poniżej);
+i na koniec, \fB*\fP, \fB?\fP oraz \fB[\fP są stosowane przy tworzeniu
+nazw plików (patrz: "Wzorce nazw plików" poniżej).
+.\"}}}
+.\"{{{ simple-command
+.PP
+W trakcie analizy słów i symboli, powłoka tworzy komendy, których
+wyróżnia się dwa rodzaje: \fIkomendy proste\fP, zwykle programy
+do wykonania, oraz \fIkomendy złożone\fP, takie jak dyrektywy \fBfor\fP i
+\fBif\fP, struktury grupujące i definicje funkcji.
+.PP
+Polecenie proste składa się z kombinacji przyporządkowań wartości
+parametrom (patrz: "Parametry"), przekierowań wejścia/wyjścia
+(patrz: "Przekierowania wejścia/wyjścia") i słów komend;
+Jedynym ograniczeniem jest to, że wszelkie podstawienia wartości
+parametrów muszą występować przed słowami komend.
+Słowa komend, jeśli zostały podane, określają polecenie, które
+należy wykonać, wraz z jego argumentami.
+Komenda może być komendą wbudowaną powłoki, funkcją lub
+\fIkomendą zewnętrzną\fP, \fItzn.\fP oddzielnym
+plikiem wykonywalnym, który jest odnajdowany przy użyciu
+wartości parametru \fBPATH\fP (patrz: "Wykonywanie komend" poniżej).
+Trzeba zauważyć, że wszystkie komendy mają swój
+\fIkod zakończenia\fP: dla poleceń zewnętrznych jest on
+powiązany z kodem zwracanym przez \fIwait\fP(2) (jeśli
+komenda nie została odnaleziona, wówczas kod wynosi 127,
+natomiast jeśli nie można było jej wykonać, to kod wynosi 126).
+Kody zwracane przez inne polecenia (komendy wbudowane,
+funkcje, potoki, listy, itp.) są precyzyjnie określone,
+a ich opis towarzyszy opisowi danego konstruktu.
+Kod wyjścia komendy zawierającej jedynie przyporządkowania
+wartości parametrom, odpowiada kodowi ostatniego wykonanego podczas tego
+podstawienia lub zeru, jeśli żadne podstawienia nie miały
+miejsca.
+.\"}}}
+.\"{{{ pipeline
+.PP
+Przy pomocy symbolu \fB|\fP komendy mogą zostać powiązane w \fIpotoki\fP.
+W potokach standardowe wyjście wszystkich komend poza ostatnim, zostaje
+wyprowadzone (patrz \fIpipe\fP(2)) na standardowe wejście następnej komendy.
+Kod wyjścia potoku jest równy kodowi zwróconemu przez ostatnią komendę
+potoku.
+Potok może zostać poprzedzony zarezerwowanym słowem \fB!\fP,
+powodującym zmianę kodu wyjścia na jego logiczne przeciwieństwo.
+Tzn. jeśli pierwotnie kod wyjścia wynosił 0, to będzie on miał wartość 1,
+natomiast jeśli pierwotną wartością nie było 0, to kodem przeciwstawnym
+jest 0.
+.\"}}}
+.\"{{{ lists
+.PP
+\fIListę\fP komend tworzymy rozdzielając potoki jednym z następujących symboli:
+\fB&&\fP, \fB||\fP, \fB&\fP, \fB|&\fP i \fB;\fP.
+Pierwsze dwa oznaczają warunkowe wykonanie: \fIcmd1\fP \fB&&\fP \fIcmd2\fP
+wykonuje \fIcmd2\fP tylko wtedy, jeżeli kod wyjścia \fIcmd1\fP był zerowy.
+Natomiast \fB||\fP zachowuje się dokładnie odwrotnie. \(em \fIcmd2\fP
+zostaje wykonane jedynie, jeśli kod wyjścia \fIcmd1\fP był
+różny od zera.
+\fB&&\fP i \fB||\fP wiążą równoważnie, a zarazem mocniej niż
+\fB&\fP, \fB|&\fP i \fB;\fP, które z kolei również posiadają tę samą siłę
+wiązania.
+Symbol \fB&\fP powoduje, że poprzedzająca go komenda zostanie wykonana
+asynchronicznie, tzn. powłoka uruchamia daną komendę, jednak nie czeka na jej
+zakończenie (powłoka śledzi dokładnie wszystkie asynchroniczne
+komendy \(em patrz: "Kontrola zadań" poniżej).
+Jeśli komenda asynchroniczna jest uruchomiona przy wyłączonej
+kontroli zadań (tj. w większości skryptów),
+wówczas jest ona uruchamiana z wyłączonymi sygnałami INT
+i QUIT oraz przekierowanym wejściem do /dev/null
+(aczkolwiek przekierowania, ustalone w samej komendzie asynchronicznej
+mają tu pierwszeństwo).
+Operator \fB|&\fP rozpoczyna \fIkoproces\fP, stanowiący specjalnego
+rodzaju komendę asynchroniczną (patrz: "Koprocesy" poniżej).
+Zauważ, że po operatorach \fB&&\fP i \fB||\fP
+musi występować komenda, podczas gdy nie jest to konieczne
+po \fB&\fP, \fB|&\fP i \fB;\fP.
+Kodem wyjścia listy komend jest kod ostatniego wykonanego w niej polecenia,
+z wyjątkiem list asynchronicznych, dla których kod wynosi 0.
+.\"}}}
+.\"{{{ compound-commands
+.PP
+Komendy złożone tworzymy przy pomocy następujących słów zarezerwowanych
+\(em słowa te są rozpoznane tylko wtedy, gdy nie są zacytowane
+i występują jako pierwsze wyrazy w komendzie (tj. nie są poprzedzone
+żadnymi przyporządkowywaniami wartości parametrom czy przekierowaniami):
+.TS
+center;
+lfB lfB lfB lfB lfB .
+case else function then !
+do esac if time [[
+done fi in until {
+elif for select while }
+.TE
+\fBUwaga:\fP Niektóre powłoki (lecz nie nasza) wykonują polecenia sterujące
+w podpowłoce, gdy przekierowano jeden lub więcej z ich deskryptorów plików,
+tak więc wszelkiego rodzaju zmiany otoczenia w nich mogą nie działać.
+Aby zachować przenośność należy stosować polecenie \fBexec\fP do
+przekierowań deskryptorów plików przed poleceniem sterującym.
+.PP
+W poniższym opisie poleceń złożonych, listy komend (zaznaczone przez
+\fIlista\fP), po których następuje słowo zarezerwowane, muszą kończyć się średnikiem,
+przełamaniem wiersza lub (poprawnym gramatycznie) słowem zarezerwowanym.
+Przykładowo,
+.RS
+\fB{ echo foo; echo bar; }\fP
+.br
+\fB{ echo foo; echo bar<newline>}\fP
+.br
+\fB{ { echo foo; echo bar; } }\fP
+.RE
+są poprawne, natomiast
+.RS
+\fB{ echo foo; echo bar }\fP
+.RE
+nie.
+.\"{{{ ( list )
+.IP "\fB(\fP \fIlista\fP \fB)\fP"
+Wykonaj \fIlistę\fP w podpowłoce. Nie ma bezpośredniej możliwości
+przekazania wartości parametrów podpowłoki z powrotem do jej
+powłoki macierzystej.
+.\"}}}
+.\"{{{ { list }
+.IP "\fB{\fP \fIlista\fP \fB}\fP"
+Konstrukcja złożona; \fIlista\fP zostaje wykonana, lecz nie w podpowłoce.
+Zauważ, że \fB{\fP i \fB}\fP to zarezerwowane słowa, a nie
+metaznaki.
+.\"}}}
+.\"{{{ case word in [ [ ( ] pattern [ | pattern ] ... ) list ;; ] ... esac
+.IP "\fBcase\fP \fIsłowo\fP \fBin\fP [ [\fB(\fP] \fIwzorzec\fP [\fB|\fP \fIwzorzec\fP] ... \fB)\fP \fIlista\fP \fB;;\fP ] ... \fBesac\fP"
+Wyrażenie \fBcase\fP stara się dopasować \fIsłowo\fP do jednego
+z danych \fIwzorców\fP; wykonywana jest \fIlista\fP powiązana z pierwszym
+poprawnie dopasowanym wzorcem.
+Wzorce stosowane w wyrażeniach \fBcase\fP odpowiadają wzorcom
+stosowanym do specyfikacji nazw plików z wyjątkiem tego, że
+nie obowiązują ograniczenia związane z \fB\&.\fP i \fB/\fP.
+Proszę zwrócić uwagę na to, że wszelkie niecytowane białe
+znaki przed wzorcem i po nim zostają usunięte; wszelkie spacje we wzorcu
+muszą być cytowane. Zarówno słowa, jak i wzorce podlegają podstawieniom
+parametrów, rozwinięciom arytmetycznym oraz podstawieniu tyldy.
+Ze względów historycznych, możemy zastosować nawiasy otwierający i
+zamykający zamiast \fBin\fP i \fBesac\fP
+(w szczególności więc, \fBcase $foo { *) echo bar; }\fP).
+Kodem wyjścia wyrażenia \fBcase\fP jest kod wykonanej
+\fIlisty\fP; jeśli nie została wykonana żadna \fIlista\fP,
+wówczas kod wyjścia wynosi zero.
+.\"}}}
+.\"{{{ for name [ in word ... term ] do list done
+.IP "\fBfor\fP \fInazwa\fP [ \fBin\fP \fIsłowo\fP ... \fIzakończenie\fP ] \fBdo\fP \fIlista\fP \fBdone\fP"
+gdzie \fIzakończenie\fP jest albo znakiem końca linii, albo \fB;\fP.
+Dla każdego \fIsłowa\fP w podanej liście słów, parametr \fInazwa\fP zostaje
+ustawiony na to słowo i \fIlista\fP zostaje wykonana. Jeżeli nie będzie użyte \fBin\fP
+do specyfikacji listy słów, to zamiast tego zostaną użyte parametry
+pozycyjne (\fB"$1"\fP, \fB"$2"\fP, \fIitp.\fP).
+Ze względów historycznych, możemy zastosować nawiasy otwierający i
+zamykający zamiast \fBdo\fP i \fBdone\fP
+(\fIw szczególności\fP, \fBfor i; { echo $i; }\fP).
+Kodem wyjścia wyrażenia \fBfor\fP jest ostatni kod wyjścia
+danej \fIlisty\fP; jeśli \fIlista\fP nie została w ogóle
+wykonana, wówczas kod wynosi zero.
+.\"}}}
+.\"{{{ if list then list [ elif list then list ] ... [ else list ] fi
+.IP "\fBif\fP \fIlista\fP \fBthen\fP \fIlista\fP [\fBelif\fP \fIlista\fP \fBthen\fP \fIlista\fP] ... [\fBelse\fP \fIlista\fP] \fBfi\fP"
+Jeśli kod wyjścia pierwszej \fIlisty\fP jest zerowy,
+to zostaje wykonana druga \fIlista\fP; w przeciwnym razie, jeśli mamy takową,
+zostaje wykonana \fIlista\fP po \fBelif\fP, z podobnymi
+konsekwencjami. Jeśli wszystkie listy po \fBif\fP
+i \fBelif\fP wykażą błąd (\fItzn.\fP zwrócą niezerowy kod), to zostanie wykonana
+\fIlista\fP po \fBelse\fP.
+Kodem wyjścia wyrażenia \fBif\fP jest kod wykonanej \fIlisty\fP,
+niestanowiącej warunku. Jeśli żadna nieokreślająca warunku
+\fIlista\fP nie zostanie wykonana, wówczas kod wyjścia wynosi zero.
+.\"}}}
+.\"{{{ select name [ in word ... ] do list done
+.IP "\fBselect\fP \fInazwa\fP [ \fBin\fP \fIsłowo\fP ... \fIzakończenie\fP ] \fBdo\fP \fIlista\fP \fBdone\fP"
+gdzie \fIzakończenie\fP jest albo przełamaniem wiersza, albo \fB;\fP.
+Wyrażenie \fBselect\fP umożliwia automatyczną prezentację użytkownikowi
+menu, wraz z możliwością wyboru z niego.
+Przeliczona lista wykazanych \fIsłów\fP zostaje wypisana na
+standardowym wyjściu błędów, po czym zostaje
+wyświetlony symbol zachęty (\fBPS3\fP, czyli domyślnie `\fB#? \fP').
+Następnie zostaje wczytana liczba odpowiadająca danemu punktowi
+menu ze standardowego wejścia, po czym \fInazwie\fP
+zostaje przyporządkowane w ten sposób wybrane słowo (lub wartość
+pusta, jeżeli wybór był niewłaściwy), zmiennej \fBREPLY\fP
+zostaje przyporządkowane to, co zostało wczytane
+(po usunięciu początkowych i końcowych białych znaków),
+i \fIlista\fP zostaje wykonana.
+Jeśli wprowadzono pustą linię (dokładniej: zero lub więcej
+znaczków \fBIFS\fP), wówczas menu zostaje ponownie wyświetlone, bez
+wykonywania \fIlisty\fP.
+Gdy wykonanie \fIlisty\fP zostaje zakończone,
+wówczas przeliczona lista wyborów zostaje wyświetlona ponownie, jeśli
+\fBREPLY\fP jest zerowe, ponownie wyświetlany jest symbol zachęty i tak dalej.
+Proces ten się powtarza, aż do wczytania znaku końca pliku,
+otrzymania sygnału przerwania lub wykonania polecenia przerwania (break)
+w środku pętli.
+Jeśli opuszczono \fBin\fP \fIsłowo\fP \fB\&...\fP, wówczas
+użyte zostają parametry pozycyjne (\fItzn.\fP, \fB"$1"\fP, \fB"$2"\fP,
+\fIitp.\fP).
+Ze względów historycznych, możemy zastosować nawiasy otwierający i
+zamykający zamiast \fBdo\fP i \fBdone\fP (\fIw szczególności\fP,
+\fBselect i; { echo $i; }\fP).
+Kodem wyjścia wyrażenia \fBselect\fP jest zero, jeśli
+użyto polecenia przerwania do wyjścia z pętli albo
+niezero w przeciwnym wypadku.
+.\"}}}
+.\"{{{ until list do list done
+.IP "\fBuntil\fP \fIlista\fP \fBdo\fP \fIlista\fP \fBdone\fP"
+Działa dokładnie jak \fBwhile\fP, z wyjątkiem tego, że zawartość
+pętli jest wykonywana jedynie wtedy, gdy kod wyjścia pierwszej
+\fIlisty\fP jest niezerowy.
+.\"}}}
+.\"{{{ while list do list done
+.IP "\fBwhile\fP \fIlista\fP \fBdo\fP \fIlista\fP \fBdone\fP"
+Wyrażenie \fBwhile\fP określa pętlę o warunku sprawdzanym przed
+wykonaniem. Zawartość pętli jest wykonywana dopóki,
+dopóty kod wyjścia pierwszej \fIlisty\fP jest zerowy.
+Kodem wyjścia wyrażenia \fBwhile\fP jest ostatni
+kod wyjścia \fIlisty\fP w zawartości tej pętli;
+gdy zawartość nie zostanie w ogóle wykonana, wówczas kod wynosi zero.
+.\"}}}
+.\"{{{ function name { list }
+.IP "\fBfunction\fP \fInazwa\fP \fB{\fP \fIlista\fP \fB}\fP"
+Definiuje funkcję o nazwie \fInazwa\fP.
+Patrz: "Funkcje" poniżej.
+Proszę zwrócić uwagę, że przekierowania tuż po definicji
+funkcji zostają zastosowane podczas wykonywania jej zawartości,
+a nie podczas przetwarzania jej definicji.
+.\"}}}
+.\"{{{ name () command
+.IP "\fInazwa\fP \fB()\fP \fIpolecenie\fP"
+Niemal dokładnie to samo co w \fBfunction\fP.
+Patrz: "Funkcje" poniżej.
+.\"}}}
+.\"{{{ (( expression ))
+.IP "\fB((\fP \fIwyrażenie\fP \fB))\fP"
+Wartość wyrażenia arytmetycznego \fIwyrażenie\fP zostaje przeliczona;
+równoważne do \fBlet "\fP\fIwyrażenie\fP\fB"\fP.
+patrz: "Wyrażenia arytmetyczne" i opis polecenia \fBlet\fP poniżej..
+.\"}}}
+.\"{{{ [[ expression ]]
+.IP "\fB[[\fP \fIexpression\fP \fB]]\fP"
+Podobne do komend \fBtest\fP i \fB[\fP \&... \fB]\fP (które opisujemy
+później), z następującymi różnicami:
+.RS
+.nr P2 \n(PD
+.nr PD 0
+.IP \ \ \(bu
+Rozdzielanie pól i generacja nazw plików nie są wykonywane na
+argumentach.
+.IP \ \ \(bu
+Operatory \fB\-a\fP (i) oraz \fB\-o\fP (lub) zostają zastąpione
+odpowiednio przez \fB&&\fP i \fB||\fP.
+.IP \ \ \(bu
+Operatory (\fIdokładniej\fP: \fB\-f\fP, \fB=\fP, \fB!\fP, \fIitp.\fP)
+nie mogą być cytowane.
+.IP \ \ \(bu
+Drugi operand dla \fB!=\fP i \fB=\fP
+jest traktowany jako wzorzec (\fIw szczególności\fP, porównanie
+.ce
+\fB[[ foobar = f*r ]]\fP
+jest sukcesem).
+.IP \ \ \(bu
+Mamy do dyspozycji dwa dodatkowe operatory binarne: \fB<\fP i \fB>\fP,
+które zwracają prawdę, gdy pierwszy łańcuchowy operand jest odpowiednio
+mniejszy lub większy od drugiego operandu łańcuchowego.
+.IP \ \ \(bu
+Jednoargumentowa postać operacji \fBtest\fP,
+która sprawdza, czy jedyny operand jest długości zerowej, jest
+niedozwolona
+- operatory zawsze muszę być wykazywane jawnie, \fIw szczególności\fP,
+zamiast
+.ce
+\fB[\fP \fIciąg\fP \fB]\fP
+należy użyć
+.ce
+\fB[[ \-n \fP\fIciąg\fP\fB ]]\fP
+.IP \ \ \(bu
+Podstawienia parametrów, komend i arytmetyczne zostają wykonane
+w trakcie wyliczania wyrażenia. Do operatorów
+\fB&&\fP i \fB||\fP stosowana jest metoda uproszczonego określania
+ich wartości.
+To znaczy, że w wyrażeniu
+.ce
+\fB[[ \-r foo && $(< foo) = b*r ]]\fP
+wartość \fB$(< foo)\fP zostaje wyliczona wtedy i tylko wtedy, gdy
+plik o nazwie \fBfoo\fP istnieje i jest czytelny.
+.nr PD \n(P2
+.RE
+.\"}}}
+.\"}}}
+.\"}}}
+.\"{{{ Quoting
+.SS Cytowanie
+Cytowanie stosuje się do zapobiegania traktowaniu przez powłokę pewnych
+znaków czy słów w specjalny sposób.
+Istnieją trzy metody cytowania: Po pierwsze, \fB\e\fP cytuje
+następny znak, chyba że mieści się on na końcu wiersza, wówczas
+zarówno \fB\e\fP jak i znak nowej linii zostają usunięte.
+Po drugie pojedynczy cudzysłów (\fB'\fP) wycytowywuje wszystko,
+aż po następny pojedynczy cudzysłów (wraz ze zmianami linii włącznie).
+Po trzecie, podwójny cudzysłów (\fB"\fP) wycytowywuje wszystkie znaki,
+poza \fB$\fP, \fB`\fP i \fB\e\fP, aż po następny niecytowany podwójny
+cudzysłów.
+\fB$\fP i \fB`\fP wewnątrz podwójnych cudzysłowów zachowują zwykłe
+znaczenie (tzn.
+oznaczają podstawienie wartości parametru, komendy lub wyrażenia arytmetycznego),
+jeśli tylko nie zostanie wykonany jakikolwiek podział pól na
+wyniku podwójnymi cudzysłowami wycytowanych podstawień.
+Jeśli po \fB\e\fP, wewnątrz ciągu znaków cytowanego podwójnymi cudzysłowami
+następuje \fB\e\fP, \fB$\fP,
+\fB`\fP lub \fB"\fP, to zostaje on zastąpiony drugim z tych znaków.
+Jeśli po nim następuje znak nowej linii, wówczas zarówno \fB\e\fP,
+jak i znak zmiany linii zostają usunięte;
+w przeciwnym razie zarówno znak \fB\e\fP, jak i następujący po nim znak
+nie podlegają żadnej zamianie.
+.PP
+Uwaga: patrz "Tryb POSIX" poniżej pod względem szczególnych reguł
+obowiązujących sekwencje znaków postaci
+\fB"\fP...\fB`\fP...\fB\e"\fP...\fB`\fP..\fB"\fP.
+.\"}}}
+.\"{{{ Aliases
+.SS "Aliasy"
+Istnieją dwa rodzaje aliasów: normalne aliasy komend i
+aliasy śledzone. Aliasy komend stosowane są zwykle jako
+skróty dla długich a często stosowanych komend.
+Powłoka rozwija aliasy komend (\fItzn.\fP
+podstawia pod nazwę aliasu jego zawartość), gdy wczytuje
+pierwsze słowo komendy.
+Rozwinięty alias zostaje ponownie przetworzony, aby uwzględnić
+ewentualne występowanie dalszych aliasów.
+Jeśli alias komendy kończy się spacją lub tabulatorem, to wówczas
+następne słowo zostaje również sprawdzone pod względem rozwinięcia
+aliasów. Proces rozwijania aliasów kończy się przy napotkaniu
+słowa, które nie jest aliasem, gdy napotka się wycytowane słowo,
+lub gdy napotka się alias, który jest właśnie eksportowany.
+.PP
+Następujące aliasy są definiowane domyślnie przez powłokę:
+.ft B
+.RS
+autoload='typeset \-fu'
+.br
+functions='typeset \-f'
+.br
+hash='alias \-t'
+.br
+history='fc \-l'
+.br
+integer='typeset \-i'
+.br
+local='typeset'
+.br
+login='exec login'
+.br
+newgrp='exec newgrp'
+.br
+nohup='nohup '
+.br
+r='fc \-e \-'
+.br
+stop='kill \-STOP'
+.br
+suspend='kill \-STOP $$'
+.br
+type='whence \-v'
+.RE
+.ft P
+.PP
+Śledzone aliasy pozwalają powłoce na zapamiętanie, gdzie
+odnalazła ona konkretną komendę.
+Gdy powłoka po raz pierwszy szuka w ścieżce pocenia oznaczonego jako alias
+śledzony, to zapamiętuje sobie pełną ścieżkę tej komendy.
+Gdy powłoka następnie wykonuje daną komendę po raz drugi,
+wówczas sprawdza, czy ta ścieżka jest nadal aktualna i jeśli
+tak jest, to nie przegląda już więcej pełnej ścieżki w poszukiwaniu
+danej komendy.
+Śledzone aliasy można wyświetlić lub stworzyć stosując \fBalias
+\-t\fP. Zauważ, że zmieniając wartość parametru \fBPATH\fP
+czyścimy również ścieżki dla wszelkich śledzonych aliasów.
+Jeśli została włączona opcja \fBtrackall\fP (\fItzn.\fP,
+\fBset \-o trackall\fP lub \fBset \-h\fP),
+wówczas powłoka śledzi wszelkie komendy.
+Ta opcja zostaje włączona domyślnie dla wszelkich
+nieinterakcyjnych powłok.
+Dla powłok interakcyjnych jedynie następujące komendy są
+śledzone domyślnie: \fBcat\fP, \fBcc\fP, \fBchmod\fP, \fBcp\fP,
+\fBdate\fP, \fBed\fP,
+\fBemacs\fP, \fBgrep\fP, \fBls\fP, \fBmail\fP, \fBmake\fP, \fBmv\fP,
+\fBpr\fP, \fBrm\fP, \fBsed\fP, \fBsh\fP, \fBvi\fP i \fBwho\fP.
+.\"}}}
+.\"{{{ Substitution
+.SS "Podstawienia"
+Pierwszym krokiem, jaki wykonuje powłoka podczas wykonywania
+prostej komendy, jest przeprowadzenia podstawień na słowach tej
+komendy.
+Istnieją trzy rodzaje podstawień: parametrów, komend i arytmetyczne.
+Podstawienia parametrów, które dokładniej opiszemy w następnej sekcji,
+mają postać \fB$name\fP lub \fB${\fP...\fB}\fP;
+podstawienia komend mają postać \fB$(\fP\fIcommand\fP\fB)\fP lub
+\fB`\fP\fIcommand\fP\fB`\fP;
+a podstawienia arytmetyczne: \fB$((\fP\fIexpression\fP\fB))\fP.
+.PP
+Jeśli podstawienie występuje poza podwójnymi cudzysłowami, wówczas
+wynik tego podstawienia podlega zwykle podziałowi słów lub pól, w zależności
+od bieżącej wartości parametru \fBIFS\fP.
+Parametr \fBIFS\fP określa listę znaków, służących jako separatory
+w podziale łańcuchów znakowych na pojedyncze wyrazy.
+Wszelkie znaki z tego zestawu oraz tabulator, spacja i
+nowa linia włącznie, nazywane są \fIbiałymi znakami IFS\fP.
+Ciągi jednego lub wielu białych znaków z IFS w powiązaniu
+z zerem oraz jednym lub więcej białych znaków nie wymienionych w IFS,
+rozgraniczają pola.
+Wyjątkowo początkowe i końcowe białe znaki IFS są usuwane
+(tzn. nie są przez nie tworzone żadne początkowe czy końcowe
+puste pola); natomiast początkowe lub końcowe białe znaki spoza IFS
+tworzą puste pola.
+Przykładowo: jeśli \fBIFS\fP zawiera `<spacja>:', to ciąg
+znaków `<spacja>A<spacja>:<spacja><spacja>B::D' zawiera
+cztery pola: `A', `B', `' i `D'.
+Proszę zauważyć, że jeśli parametr \fBIFS\fP
+jest ustawiony na pusty ciąg znaków, to wówczas żaden podział pól
+nie ma miejsca; gdy parametr ten nie jest ustawiony w ogóle,
+wówczas stosuje się domyślnie jako rozgraniczniki
+spacji, tabulatora i nowej linii.
+.PP
+Jeśli nie podajemy inaczej, to wynik podstawienia
+podlega również rozwijaniu nawiasów i nazw plików (patrz odpowiednie
+akapity poniżej).
+.PP
+Podstawienie komendy zostaje zastąpione wyjściem, wygenerowanym
+podczas wykonania danej komendy przez podpowłokę.
+Dla podstawienia \fB$(\fP\fIkomenda\fP\fB)\fP zachodzą normalne
+reguły cytowania podczas analizy \fIkomendy\fP,
+choć jednak dla postaci \fB`\fP\fIkomenda\fP\fB`\fP, znak
+\fB\e\fP z jednym z
+\fB$\fP, \fB`\fP lub \fB\e\fP tuż po nim, zostaje usunięty
+(znak \fB\e\fP z następstwem jakiegokolwiek innego znaku
+zostaje niezmieniony).
+Jako przypadek wyjątkowy podczas podstawiania komend, komenda postaci
+\fB<\fP \fIplik\fP zostaje zinterpretowana, jako
+oznaczająca podstawienie zawartości pliku \fIplik\fP
+($(< foo) ma więc ten sam efekt co $(cat foo), jest jednak bardziej
+efektywne albowiem nie zostaje odpalony żaden dodatkowy proces).
+.br
+.\"todo: fix this( $(..) parenthesis counting).
+UWAGA: Wyrażenia \fB$(\fP\fIkomenda\fP\fB)\fP są analizowane
+obecnie poprzez odnajdywanie zaległego nawiasu, niezależnie od
+wycytowań. Miejmy nadzieję, że zostanie to możliwie szybko poprawione.
+.PP
+Podstawienia arytmetyczne zostają zastąpione wartością wyniku
+danego wyrażenia.
+Przykładowo więc, komenda \fBecho $((2+3*4))\fP wyświetla 14.
+Patrz: "Wyrażenia arytmetyczne", aby odnaleźć opis \fIwyrażeń\fP.
+.\"}}}
+.\"{{{ Parameters
+.SS "Parametry"
+Parametry to zmienne w powłoce; można im przyporządkowywać
+wartości oraz wyczytywać je przez podstawienia parametrów.
+Nazwa parametru jest albo jednym ze znaków
+interpunkcyjnych o specjalnym znaczeniu lub cyfrą, jakie opisujemy
+poniżej, lub literą z następstwem jednej lub więcej liter albo cyfr
+(`_' zalicza się to liter).
+Podstawienia parametrów mają postać \fB$\fP\fInazwa\fP lub
+\fB${\fP\fInazwa\fP\fB}\fP, gdzie \fInazwa\fP jest nazwą
+danego parametru.
+Gdy podstawienie zostanie wykonane na parametrze, który nie został
+ustalony, wówczas zerowy ciąg znaków jest jego wynikiem, chyba że
+została włączona opcja \fBnounset\fP (\fBset \-o nounset\fP
+lub \fBset \-u\fP), co oznacza, że występuje wówczas błąd.
+.PP
+.\"{{{ parameter assignment
+Wartości można przyporządkowywać parametrom na wiele różnych sposobów.
+Po pierwsze, powłoka domyślnie ustala pewne parametry, takie jak
+\fB#\fP, \fBPWD\fP, itp.; to jedyny sposób, w jaki są ustawiane
+specjalnymi parametry o długości jednego znaku. Po drugie, parametry zostają
+importowane z otocznia powłoki podczas jej uruchamiania. Po trzecie,
+parametrom można przypisać wartości w wierszu poleceń, tak jak np.
+`\fBFOO=bar\fP' przypisuje parametrowi FOO wartość bar;
+wielokrotne przypisania wartości są możliwe w jednym wierszu komendy
+i może po nich występować prosta komenda, co powoduje, że
+przypisania te są wówczas jedynie aktualne podczas
+wykonywania danej komendy (tego rodzaju przypisania
+zostają również wyeksportowane, patrz poniżej, co do tego konsekwencji).
+Proszę zwrócić uwagę, iż aby powłoka rozpoznała je jako
+przypisanie wartości parametrowi, zarówno nazwa parametru jak i \fB=\fP
+nie mogą być cytowane.
+Czwartym sposobem ustawiania parametrów jest zastosowanie jednej
+z komend: \fBexport\fP, \fBreadonly\fP lub \fBtypeset\fP;
+patrz ich opisy w rozdziale "Wykonywanie komend".
+Po czwarte, pętle \fBfor\fP i \fBselect\fP ustawiają parametry,
+tak jak i również komendy \fBgetopts\fP, \fBread\fP i \fBset \-A\fP.
+Na zakończenie, parametrom można przyporządkowywać wartości stosując
+operatory nadania wartości wewnątrz wyrażeń arytmetycznych
+(patrz: "Wyrażenia arytmetyczne" poniżej) lub
+stosując postać \fB${\fP\fInazwa\fP\fB=\fP\fIwartość\fP\fB}\fP
+podstawienia parametru (patrz poniżej).
+.\"}}}
+.PP
+.\"{{{ environment
+Parametry opatrzone atrybutem eksportowania
+(ustawianego przy pomocy komendy \fBexport\fP lub
+\fBtypeset \-x\fP albo przez przyporządkowanie wartości
+parametru z następującą prostą komendą)
+zostają umieszczone w otoczeniu (patrz \fIenviron\fP(5)) poleceń
+wykonywanych przez powłokę jako pary \fInazwa\fP\fB=\fP\fIwartość\fP.
+Kolejność, w jakiej parametry występują w otoczeniu komendy jest
+bliżej nieustalona.
+Podczas uruchamiania powłoka pozyskuje parametry ze swojego
+otoczenia
+i automatycznie ustawia na tych parametrach atrybut eksportowania.
+.\"}}}
+.\"{{{ ${name[:][-+=?]word}
+.PP
+Można stosować modyfikatory do postaci \fB${\fP\fInazwa\fP\fB}\fP
+podstawienia parametru:
+.IP \fB${\fP\fInazwa\fP\fB:-\fP\fIsłowo\fP\fB}\fP
+jeżeli parametr\fInazwa\fP jest ustawiony i niezerowy, wówczas zostaje
+podstawiona jego własna
+wartość, w przeciwnym razie zostaje podstawione \fIsłowo\fP.
+.IP \fB${\fP\fInazwa\fP\fB:+\fP\fIsłowo\fP\fB}\fP
+jeśli parametr \fInazwa\fP jest ustawiony i niezerowy, wówczas zostaje podstawione
+\fIsłowo\fP, inaczej nic nie zostaje podstawione.
+.IP \fB${\fP\fInazwa\fP\fB:=\fP\fIsłowo\fP\fB}\fP
+jeśli parametr \fInazwa\fP jest ustawiony i niezerowy, wówczas zostaje podstawiony
+on sam, w przeciwnym razie zostaje mu przyporządkowana wartość
+\fIsłowo\fP i wartość wynikająca ze \fIsłowa\fP zostaje podstawiona.
+.IP \fB${\fP\fInazwa\fP\fB:?\fP\fIsłowo\fP\fB}\fP
+jeżeli parametr \fInazwa\fP jest ustawiony i niezerowy, wówczas zostaje
+podstawiona jego własna wartość, w przeciwnym razie \fIsłowo\fP
+zostaje wyświetlone na standardowym wyjściu błędów (tuż po \fInazwa\fP:)
+i zachodzi błąd
+(powodujący normalnie zakończenie całego skryptu powłoki, funkcji lub \&.-skryptu).
+Jeśli słowo zostało pominięte, wówczas zamiast niego zostaje użyty łańcuch
+`parameter null or not set'.
+.PP
+W powyższych modyfikatorach możemy ominąć \fB:\fP, czego skutkiem
+będzie, że warunki będą jedynie wymagać, aby
+\fInazwa\fP był ustawiony lub nie (a nie żeby był ustawiony i niezerowy).
+Jeśli potrzebna jest wartość \fIsłowo\fP, wówczas zostają na nim wykonane
+podstawienia parametrów, komend, arytmetyczne i tyldy;
+natomiast, jeśli \fIsłowo\fP okaże się niepotrzebne, wówczas jego
+wartość nie zostanie obliczana.
+.\"}}}
+.PP
+Można stosować, również podstawienia parametrów o następującej postaci:
+.\"{{{ ${#name}
+.IP \fB${#\fP\fInazwa\fP\fB}\fP
+Liczba parametrów pozycyjnych, jeśli \fInazwą\fP jest \fB*\fP, \fB@\fP lub nie jest podana
+albo długość ciągu będącego wartością parametru \fInazwa\fP.
+.\"}}}
+.\"{{{ ${#name[*]}, ${#name[@]}
+.IP "\fB${#\fP\fInazwa\fP\fB[*]}\fP, \fB${#\fP\fInazwa\fP\fB[@]}\fP"
+Liczba elementów w tablicy \fInazwa\fP.
+.\"}}}
+.\"{{{ ${name#pattern}, ${name##pattern}
+.IP "\fB${\fP\fInazwa\fP\fB#\fP\fIwzorzec\fP\fB}\fP, \fB${\fP\fInazwa\fP\fB##\fP\fIwzorzec\fP\fB}\fP"
+Gdy \fIwzorzec\fP nakłada się na początek wartości parametru \fInazwa\fP,
+wówczas pasujący tekst zostaje pominięty w wynikającym z tego podstawieniu.
+Pojedynczy \fB#\fP oznacza najkrótsze możliwe dopasowanie do wzorca, a
+dwa \fB#\fP oznaczają jak najdłuższe dopasowanie.
+.\"}}}
+.\"{{{ ${name%pattern}, ${name%%pattern}
+.IP "\fB${\fP\fInazwa\fP\fB%\fP\fIwzorzec\fP\fB}\fP, \fB${\fP\fInazwa\fP\fB%%\fP\fIwzorzec\fP\fB}\fP"
+Podobnie jak w podstawieniu \fB${\fP..\fB#\fP..\fB}\fP, tylko że dotyczy
+końca wartości.
+.\"}}}
+.\"{{{ special shell parameters
+.PP
+Następujące specjalne parametry zostają ustawione domyślnie przez powłokę
+i nie można przyporządkowywać jawnie wartości nadanych:
+.\"{{{ !
+.IP \fB!\fP
+Id ostatniego uruchomionego w tle procesu. Jeśli nie ma aktualnie procesów
+uruchomionych w tle, wówczas parametr ten jest nieustawiony.
+.\"}}}
+.\"{{{ #
+.IP \fB#\fP
+Liczba parametrów pozycyjnych (\fItzn.\fP, \fB$1\fP, \fB$2\fP,
+\fIitp.\fP).
+.\"}}}
+.\"{{{ $
+.IP \fB$\fP
+ID procesu odpowiadającego danej powłoce lub PID pierwotnej powłoki,
+jeśli mamy do czynienia z podpowłoką.
+.\"}}}
+.\"{{{ -
+.IP \fB\-\fP
+Konkatenacja bieżących opcji jednoliterowych
+(patrz komenda \fBset\fP poniżej, aby poznać dostępne opcje).
+.\"}}}
+.\"{{{ ?
+.IP \fB?\fP
+Kod wyjścia ostatniej wykonanej komendy nieasynchronicznej.
+Jeśli ostatnia komenda została zabita sygnałem, wówczas \fB$?\fP
+przyjmuje wartość 128 plus numer danego sygnału.
+.\"}}}
+.\"{{{ 0
+.IP "\fB0\fP"
+Nazwa, pod jaką dana powłoka została wywołana (\fItzn.\fP, \fBargv[0]\fP), lub
+\fBnazwa komendy\fP, która została wywołana przy użyciu opcji \fB\-c\fP
+i \fBnazwa komendy\fP została podana, lub argument \fIplik\fP,
+jeśli taki został podany.
+Jeśli opcja \fBposix\fP nie jest ustawiona, to \fB$0\fP zawiera
+nazwę bieżącej funkcji lub skryptu.
+.\"}}}
+.\"{{{ 1-9
+.IP "\fB1\fP ... \fB9\fP"
+Pierwszych dziewięć parametrów pozycyjnych podanych powłoce czy
+funkcji lub \fB.\fP-skryptowi.
+Dostęp do dalszych parametrów pozycyjnych odbywa się przy pomocy
+\fB${\fP\fIliczba\fP\fB}\fP.
+.\"}}}
+.\"{{{ *
+.IP \fB*\fP
+Wszystkie parametry pozycyjne (z wyjątkiem parametru 0),
+\fItzn.\fP, \fB$1 $2 $3\fP....
+Gdy użyte poza podwójnymi cudzysłowami, wówczas parametry zostają
+rozgraniczone w pojedyncze słowa
+(podlegające rozgraniczaniu słów); jeśli użyte pomiędzy
+podwójnymi cudzysłowami, wówczas parametry zostają rozgraniczone
+pierwszym znakiem podanym przez parametr \fBIFS\fP
+(albo pustymi ciągami znaków, jeśli \fBIFS\fP jest zerowy).
+.\"}}}
+.\"{{{ @
+.IP \fB@\fP
+Tak jak \fB$*\fP, z wyjątkiem zastosowania w podwójnych cudzysłowach,
+gdzie oddzielne słowo zostaje wygenerowane dla każdego parametru
+pozycyjnego z osobna \- jeśli brak parametrów pozycyjnych,
+wówczas nie generowane jest żadne słowo
+("$@" może być użyte aby otrzymać dostęp bezpośredni do argumentów
+bez utraty argumentów zerowych lub rozgraniczania ich przerwami).
+.\"}}}
+.\"}}}
+.\"{{{ general shell parameters
+.PP
+Następujące parametry są ustawiane przez powłokę:
+.\"{{{ _
+.IP "\fB_\fP \fI(podkreślenie)\fP"
+Gdy jakaś komenda zostaje wykonywana przez powłokę, ten parametr przyjmuje
+w otoczeniu odpowiedniego nowego procesu wartość ścieżki tej komendy.
+W interakcyjnym trybie pracy, ten parametr przyjmuje w pierwotnej powłoce
+ponadto wartość ostatniego słowa poprzedniej komendy
+Podczas wartościowania wiadomości typu \fBMAILPATH\fP,
+parametr ten zawiera więc nazwę pliku, który się zmienił
+(patrz parametr \fBMAILPATH\fP poniżej).
+.\"}}}
+.\"{{{ CDPATH
+.IP \fBCDPATH\fP
+Ścieżka przeszukiwania dla wbudowanej komendy \fBcd\fP.
+Działa tak samo jak
+\fBPATH\fP dla katalogów nierozpoczynających się od \fB/\fP
+w komendach \fBcd\fP.
+Proszę zwrócić uwagę, że jeśli CDPATH jest ustawiony i nie zawiera ani
+\fB.\fP ani ścieżki pustej, to wówczas katalog bieżący nie jest przeszukiwany.
+.\"}}}
+.\"{{{ COLUMNS
+.IP \fBCOLUMNS\fP
+Liczba kolumn terminala lub okienka.
+Obecnie ustawiany wartością \fBcols\fP zwracaną przez komendę
+\fIstty\fP(1), jeśli ta wartość nie jest równa zeru.
+Parametr ten ma znaczenie w interakcyjnym trybie edycji wiersza komendy
+i dla komend \fBselect\fP, \fBset \-o\fP oraz \fBkill \-l\fP, w celu
+właściwego formatowania zwracanych informacji.
+.\"}}}
+.\"{{{ EDITOR
+.IP \fBEDITOR\fP
+Jeśli nie został ustawiony parametr \fBVISUAL\fP, wówczas kontroluje on
+tryb edycji wiersza komendy w powłokach interakcyjnych.
+Patrz parametr \fBVISUAL\fP poniżej, aby się dowiedzieć, jak to działa.
+.\"}}}
+.\"{{{ ENV
+.IP \fBENV\fP
+Jeśli parametr ten okaże się być ustawionym po przetworzeniu
+wszelkich plików profilowych, wówczas jego rozwinięta wartość zostaje
+wykorzystana jako nazwa pliku zawierającego dalsze komendy inicjujące
+powłoki. Zwykle zawiera definicje funkcji i aliasów.
+.\"}}}
+.\"{{{ ERRNO
+.IP \fBERRNO\fP
+Całkowita wartość odpowiadająca zmiennej errno powłoki
+\(em wskazuje przyczynę wystąpienia błędu, gdy ostatnie wywołanie
+systemowe nie powiodło się.
+.\" todo: ERRNO variable
+.sp
+Jak dotychczas niezaimplementowane.
+.\"}}}
+.\"{{{ EXECSHELL
+.IP \fBEXECSHELL\fP
+Jeśli ustawiono, to wówczas zawiera powłokę, jakiej należy użyć
+do wykonywania komend, których nie zdołał wykonać \fIexecve\fP(2),
+a które nie zaczynają się od ciągu `\fB#!\fP \fIpowłoka\fP'.
+.\"}}}
+.\"{{{ FCEDIT
+.IP \fBFCEDIT\fP
+Edytor używany przez komendę \fBfc\fP (patrz poniżej).
+.\"}}}
+.\"{{{ FPATH
+.IP \fBFPATH\fP
+Podobnie jak \fBPATH\fP, jeśli powłoka natrafi na niezdefiniowaną
+funkcję podczas pracy, stosowane do lokalizacji pliku zawierającego definicję
+tej funkcji.
+Również przeszukiwane, gdy komenda nie została odnaleziona przy
+użyciu \fBPATH\fP.
+Patrz "Funkcje" poniżej co do dalszych informacji.
+.\"}}}
+.\"{{{ HISTFILE
+.IP \fBHISTFILE\fP
+Nazwa pliku używanego do zapisu historii komend.
+Jeśli wartość została ustalona, wówczas historia zostaje załadowana
+z danego pliku.
+Podobnie wielokrotne wcielenia powłoki będą korzystały z jednej
+historii, jeśli dla nich wartości parametru
+\fBHISTFILE\fP wskazuje na jeden i ten sam plik.
+.br
+UWAGA: jeśli HISTFILE nie zostało ustawione, wówczas żaden plik historii
+nie zostaje użyty. W oryginalnej wersji powłoki
+Korna natomiast, przyjmuje się domyślnie \fB$HOME/.sh_history\fP;
+w przyszłości może pdksh, będzie również stosował domyślny
+plik historii.
+.\"}}}
+.\"{{{ HISTSIZE
+.IP \fBHISTSIZE\fP
+Liczba komend zapamiętywana w historii, domyślnie 128.
+.\"}}}
+.\"{{{ HOME
+.IP \fBHOME\fP
+Domyślna wartość dla komendy \fBcd\fP oraz podstawiana pod
+niewycytowane \fB~\fP (patrz: "Rozwijanie tyldy" poniżej).
+.\"}}}
+.\"{{{ IFS
+.IP \fBIFS\fP
+Wewnętrzny separator pól, stosowany podczas podstawień
+i wykonywania komendy \fBread\fP, do rozdzielania
+wartości na oddzielne argumenty; domyślnie spacja, tabulator i
+przełamanie wiersza. Szczegóły zostały opisane w punkcie "Podstawienia"
+powyżej.
+.br
+\fBUwaga:\fP ten parametr nie jest importowany z otoczenia,
+podczas uruchamiania powłoki.
+.\"}}}
+.\"{{{ KSH_VERSION
+.IP \fBKSH_VERSION\fP
+Wersja i data kompilacji powłoki (tylko do odczytu).
+Patrz również na komendy wersji w
+"Interakcyjnej edycji wiersza poleceń w trybie emacs" i
+"Edycji wiersza poleceń vi" poniżej.
+.\"}}}
+.\"{{{ SH_VERSION
+.\"}}}
+.\"{{{ LINENO
+.IP \fBLINENO\fP
+Numer wiersza w funkcji lub aktualnie wykonywanym skrypcie.
+.\"}}}
+.\"{{{ LINES
+.IP \fBLINES\fP
+Ilość wierszy terminala lub okienka pracy.
+.\"Currently set to the \fBrows\fP value as reported by \fIstty\fP(1) if that
+.\"value is non-zero.
+.\" todo: LINES variable
+.sp
+Jeszcze niezaimplementowane.
+.\"}}}
+.\"{{{ MAIL
+.IP \fBMAIL\fP
+Jeśli ustawiony, to użytkownik jest informowany o nadejściu nowej poczty
+do wymienionego w tej opcji pliku docelowego.
+Ten parametr jest ignorowany, jeśli został ustawiony parametr
+\fBMAILPATH\fP.
+.\"}}}
+.\"{{{ MAILCHECK
+.IP \fBMAILCHECK\fP
+Jak często powłoka ma sprawdzać, czy pojawiła się nowa poczta
+w plikach podanych przez \fBMAIL\fP lub \fBMAILPATH\fP.
+Jeśli 0, to powłoka sprawdza przed każdą nową zachętą.
+Wartością domyślną jest 600 (10 minut).
+.\"}}}
+.\"{{{ MAILPATH
+.IP \fBMAILPATH\fP
+Lista plików sprawdzanych w poszukiwaniu nowej poczty. Lista ta rozdzielana
+jest dwukropkami, ponadto po nazwie każdego z plików można podać
+\fB?\fP i wiadomość, która ma być wyświetlona, jeśli nadeszła nowa poczta.
+Dla danej wiadomości zostaną wykonane podstawienia komend, parametrów
+i arytmetyczne. Podczas podstawień parametr \fB$_\fP zawiera nazwę
+tego pliku.
+Domyślnym zawiadomieniem o nowej poczcie jest \fByou have mail in $_\fP
+(\fBmasz pocztę w $_\fP).
+.\"}}}
+.\"{{{ OLDPWD
+.IP \fBOLDPWD\fP
+Poprzedni katalog roboczy.
+Nieustalony, jeśli \fBcd\fP nie zmieniło z powodzeniem
+katalogu od czasu uruchomienia powłoki lub jeśli powłoka nie wie, gdzie
+się aktualnie znajduje.
+.\"}}}
+.\"{{{ OPTARG
+.IP \fBOPTARG\fP
+Podczas używania \fBgetopts\fP zawiera argument dla aktualnie
+rozpoznawanej opcji, jeśli jest on oczekiwany.
+.\"}}}
+.\"{{{ OPTIND
+.IP \fBOPTIND\fP
+Indeks ostatniego przetworzonego argumentu podczas używania \fBgetopts\fP.
+Przyporządkowanie 1 temu parametrowi spowoduje, że ponownie wywołane
+\fBgetopts\fP przetworzy argumenty od początku.
+.\"}}}
+.\"{{{ PATH
+.IP \fBPATH\fP
+Lista rozdzielonych dwukropkiem katalogów, które są przeszukiwane
+podczas odnajdywania jakiejś komendy lub plików typu \fB.\fP. Pusty łańcuch
+wynikający z początkowego lub końcowego dwukropka, albo dwóch sąsiednich
+dwukropków jest traktowany jako `.', czyli katalog bieżący.
+.\"}}}
+.\"{{{ POSIXLY_CORRECT
+.IP \fBPOSIXLY_CORRECT\fP
+Ustawienie tego parametru powoduje włączenie opcji \fBposix\fP.
+Patrz: "Tryb POSIX" poniżej.
+.\"}}}
+.\"{{{ PPID
+.IP \fBPPID\fP
+Identyfikator ID procesu rodzicielskiego powłoki (tylko do odczytu).
+.\"}}}
+.\"{{{ PS1
+.IP \fBPS1\fP
+\fBPS1\fP to podstawowy symbol zachęty dla powłok interakcyjnych.
+Podlega podstawieniom parametrów, komend i arytmetycznym, ponadto
+\fB!\fP zostaje zastąpione kolejnym numerem polecenia
+(patrz komenda \fBfc\fP
+poniżej). Sam znak ! może zostać umieszczony w zachęcie używając
+!! w PS1.
+Zauważ, że ponieważ edytory wiersza komendy starają się obliczyć,
+jak długi jest symbol zachęty (aby móc ustalić, ile miejsca pozostaje
+wolnego do prawego brzegu ekranu), sekwencje wyjściowe w zachęcie
+zwykle wprowadzają pewien bałagan.
+Istnieje możliwość podpowiedzenia powłoce, żeby nie uwzględniała
+pewnych ciągów znaków (takich jak kody wyjścia) przez podanie
+przedrostka na początku symbolu zachęty będącego niewyświetlalnym znakiem
+(takim jak np. control-A) z następstwem przełamania wiersza
+oraz odgraniczając następnie kody wyjścia przy pomocy tego
+niewyświetlalnego znaku.
+Gdy brak niewyświetlalnych znaków, to nie ma żadnej rady...
+Nawiasem mówiąc, nie ja jestem odpowiedzialny za ten hack. To pochodzi
+z oryginalnego ksh.
+Domyślną wartością jest `\fB$\ \fP' dla nieuprzywilejowanych
+użytkowników, a `\fB#\ \fP' dla roota..
+.\"}}}
+.\"{{{ PS2
+.IP \fBPS2\fP
+Drugorzędna zachęta, o domyślnej wartości `\fB>\fP ', która
+jest stosowana, gdy wymagane są dalsze wprowadzenia w celu
+dokończenia komendy.
+.\"}}}
+.\"{{{ PS3
+.IP \fBPS3\fP
+Zachęta stosowana przez wyrażenie
+\fBselect\fP podczas wczytywania wyboru z menu.
+Domyślnie `\fB#?\ \fP'.
+.\"}}}
+.\"{{{ PS4
+.IP \fBPS4\fP
+Stosowany jako przedrostek komend, które zostają wyświetlone podczas
+śledzenia toku pracy
+(patrz polecenie \fBset \-x\fP poniżej).
+Domyślnie `\fB+\ \fP'.
+.\"}}}
+.\"{{{ PWD
+.IP \fBPWD\fP
+Obecny katalog roboczy. Może być nieustawiony lub zerowy, jeśli
+powłoka nie wie, gdzie się znajduje.
+.\"}}}
+.\"{{{ RANDOM
+.IP \fBRANDOM\fP
+Prosty generator liczb pseudolosowych. Za każdym razem, gdy
+odnosimy się do \fBRANDOM\fP, jego wartości zostaje przyporządkowana
+następna liczba z przypadkowego ciągu liczb.
+Miejsce w danym ciągu może zostać ustawione nadając
+wartość \fBRANDOM\fP (patrz \fIrand\fP(3)).
+.\"}}}
+.\"{{{ REPLY
+.IP \fBREPLY\fP
+Domyślny parametr komendy
+\fBread\fP, jeśli nie pozostaną podane jej żadne nazwy.
+Stosowany również w pętlach \fBselect\fP do zapisu wartości
+wczytywanej ze standardowego wejścia.
+.\"}}}
+.\"{{{ SECONDS
+.IP \fBSECONDS\fP
+Liczba sekund, które upłynęły od czasu uruchomienia powłoki lub jeśli
+parametrowi została nadana wartość całkowita, liczba sekund od czasu
+nadania tej wartości plus ta wartość.
+.\"}}}
+.\"{{{ TMOUT
+.IP \fBTMOUT\fP
+Gdy ustawiony na pozytywną wartość całkowitą, większą od zera,
+wówczas ustala w interakcyjnej powłoce czas w sekundach, przez jaki
+będzie ona czekała na wprowadzenie jakiegoś polecenia po wyświetleniu podstawowego symbolu
+zachęty (\fBPS1\fP). Po przekroczeniu tego czasu powłoka zakończy swoje działanie.
+.\"}}}
+.\"{{{ TMPDIR
+.IP \fBTMPDIR\fP
+Katalog, w którym umieszczane są tymczasowe pliki powłoki.
+Jeśli parametr ten nie jest ustawiony lub gdy nie zawiera
+pełnej ścieżki do zapisywalnego katalogu, wówczas domyślnie tymczasowe
+pliki mieszczą się w \fB/tmp\fP.
+.\"}}}
+.\"{{{ VISUAL
+.IP \fBVISUAL\fP
+Jeśli został ustawiony, ustala tryb edycji wiersza komend w powłokach
+interakcyjnych. Jeśli ostatni element ścieżki podanej w tym
+parametrze zawiera ciąg znaków \fBvi\fP, \fBemacs\fP lub \fBgmacs\fP,
+to odpowiednio zostaje uaktywniony tryb edycji: vi, emacs lub gmacs
+(Gosling emacs).
+.\"}}}
+.\"}}}
+.\"}}}
+.\"{{{ Tilde Expansion
+.SS "Rozwijanie tyldy"
+Rozwijanie znaków tyldy, które ma miejsce równolegle do podstawień parametrów,
+zostaje wykonane na słowach rozpoczynających się niecytowanym
+\fB~\fP. Znaki po tyldzie do pierwszego
+\fB/\fP, jeśli taki występuje, są domyślnie traktowane jako
+nazwa użytkownika. Jeśli nazwa użytkownika jest pusta lub ma wartość \fB+\fP albo \fB\-\fP,
+to zostaje podstawiona wartość parametrów odpowiednio\fBHOME\fP, \fBPWD\fP lub \fBOLDPWD\fP.
+W przeciwnym razie zostaje
+przeszukany plik haseł (plik passwd) w celu odnalezienia danej nazwy
+użytkownika i w miejscu wystąpienia tyldy zostaje
+podstawiony katalog domowy danego użytkownika.
+Jeśli nazwa użytkownika nie zostanie odnaleziona w pliku haseł
+lub gdy w nazwie użytkownika występuje jakiekolwiek cytowanie albo podstawienie
+parametru, wówczas nie zostaje wykonane żadne
+podstawienie.
+.PP
+W ustawieniach parametrów
+(tych poprzedzających proste komendy lub tych występujących w argumentach
+dla \fBalias\fP, \fBexport\fP, \fBreadonly\fP,
+i \fBtypeset\fP), rozwijanie znaków tyld zostaje wykonywane po
+jakimkolwiek niewycytowanym (\fB:\fP) i nazwy użytkowników zostają ujęte
+w dwukropki.
+.PP
+Katalogi domowe poprzednio rozwiniętych nazw użytkowników zostają
+umieszczone w pamięci podręcznej i przy ponownym użyciu zostają stamtąd
+pobierane. Komenda \fBalias \-d\fP może być użyta do wylistowania,
+zmiany i dodania do tej pamięci podręcznej
+(\fIw szczególności\fP, `alias \-d fac=/usr/local/facilities; cd
+~fac/bin').
+.\"}}}
+.\"{{{ Brace Expansion
+.SS "Rozwijanie nawiasów (przemiany)"
+Rozwinięcia nawiasów przyjmujące postać
+.RS
+\fIprefiks\fP\fB{\fP\fIciąg\fP1\fB,\fP...\fB,\fP\fIciąg\fPN\fB}\fP\fIsufiks\fP
+.RE
+zostają rozwinięte w N wyrazów, z których każdy zawiera konkatenację
+\fIprefiks\fP, \fIciąg\fPn i \fIsufiks\fP
+(\fIw szczególności.\fP, `a{c,b{X,Y},d}e' zostaje rozwinięte do czterech wyrazów:
+ace, abXe, abYe i ade).
+Jak już wyżej wspomniano, rozwinięcia nawiasów mogą być nakładane na siebie,
+a wynikające słowa nie są sortowane.
+Wyrażenia nawiasowe muszą zawierać niecytowany przecinek
+(\fB,\fP), aby nastąpiło rozwijanie
+(\fItak więc\fP \fB{}\fP i \fB{foo}\fP nie zostają rozwinięte).
+Rozwinięcie nawiasów następuje po podstawieniach parametrów i przed
+generowaniem nazw plików.
+.\"}}}
+.\"{{{ File Name Patterns
+.SS "Wzorce nazw plików"
+.PP
+Wzorcem nazwy pliku jest słowo zwierające jeden lub więcej z
+niecytowanych symboli \fB?\fP lub
+\fB*\fP lub sekwencji \fB[\fP..\fB]\fP.
+Po wykonaniu rozwinięcia nawiasów, powłoka zamienia wzorce nazw plików
+na uporządkowane nazwy plików, które pasują do tego wzorca
+(jeśli żadne pliki nie pasują, wówczas dane słowo zostaje pozostawione
+bez zmian). Elementy wzorców mają następujące znaczenia:
+.IP \fB?\fP
+oznacza dowolny pojedynczy znak.
+.IP \fB*\fP
+oznacza dowolną sekwencję znaków.
+.IP \fB[\fP..\fB]\fP
+oznacza każdy ze znaków pomiędzy klamrami. Można podać zakresy znaków
+używając \fB\-\fP pomiędzy dwoma ograniczającymi zakres znakami, tzn.
+\fB[a0\-9]\fP oznacza literę \fBa\fP lub dowolną cyfrę.
+Aby przedstawić sam znak
+\fB\-\fP należy go albo zacytować albo musi być to pierwszy lub ostatni znak
+w liście znaków. Podobnie \fB]\fP musi albo być wycytowywane, albo być pierwszym
+lub ostatnim znakiem w liście, jeśli ma oznaczać samego siebie, a nie zakończenie
+listy. Również \fB!\fP występujący na początku listy ma specjalne
+znaczenie (patrz poniżej), tak więc aby reprezentował samego siebie
+musi zostać wycytowany lub występować dalej w liście.
+.IP \fB[!\fP..\fB]\fP
+podobnie jak \fB[\fP..\fB]\fP, tylko że oznacza dowolny znak
+niewystępujący pomiędzy klamrami.
+.IP "\fB*(\fP\fIwzorzec\fP\fB|\fP ... \fP|\fP\fIwzorzec\fP\fB)\fP"
+oznacza każdy ciąg zawierający zero lub więcej wystąpień podanych wzorców.
+Przykładowo: wzorzec \fB*(foo|bar)\fP obejmuje ciągi
+`', `foo', `bar', `foobarfoo', \fIitp.\fP.
+.IP "\fB+(\fP\fIwzorzec\fP\fB|\fP ... \fP|\fP\fIwzorzec\fP\fB)\fP"
+obejmuje każdy ciąg znaków obejmujący jedno lub więcej wystąpień danych
+wzorców.
+Przykładowo: wzorzec \fB+(foo|bar)\fP obejmuje ciągi
+`foo', `bar', `foobarfoo', \fIitp.\fP.
+.IP "\fB?(\fP\fIwzorzec\fP\fB|\fP ... \fP|\fP\fIwzorzec\fP\fB)\fP"
+oznacza ciąg pusty lub ciąg obejmujący jeden z danych wzorców.
+Przykładowo: wzorzec \fB?(foo|bar)\fP obejmuje jedynie ciągi
+`', `foo' i `bar'.
+.IP "\fB@(\fP\fIwzorzec\fP\fB|\fP ... \fP|\fP\fIwzorzec\fP\fB)\fP"
+obejmuje ciąg obejmujący jeden z podanych wzorców.
+Przykładowo: wzorzec \fB@(foo|bar)\fP obejmuje wyłącznie ciągi
+`foo' i `bar'.
+.IP "\fB!(\fP\fIwzorzec\fP\fB|\fP ... \fP|\fP\fIwzorzec\fP\fB)\fP"
+obejmuje dowolny ciąg nie obejmujący żadnego z danych wzorców.
+Przykładowo: wzorzec \fB!(foo|bar)\fP obejmuje wszystkie ciągi poza
+`foo' i `bar'; wzorzec \fB!(*)\fP nie obejmuje żadnego ciągu;
+wzorzec \fB!(?)*\fP obejmuje wszystkie ciągi (proszę się nad tym zastanowić).
+.PP
+Proszę zauważyć, że wzorce w pdksh obecnie nigdy nie obejmują \fB.\fP i
+\fB..\fP, w przeciwieństwie do oryginalnej powłoki
+ksh, Bourne'a sh i basha, tak więc to będzie musiało się ewentualnie
+zmienić (na złe).
+.PP
+Proszę zauważyć, że powyższe elementy wzorców nigdy nie obejmują kropki
+(\fB.\fP) na początku nazwy pliku ani ukośnika (\fB/\fP),
+nawet gdy zostały one podane jawnie w sekwencji
+\fB[\fP..\fB]\fP; ponadto nazwy \fB.\fP i \fB..\fP
+nigdy nie są obejmowane, nawet poprzez wzorzec \fB.*\fP.
+.PP
+Jeśli została ustawiona opcja \fBmarkdirs\fP, wówczas,
+wszelkie katalogi wynikające z generacji nazw plików
+zostają oznaczone kończącym \fB/\fP.
+.PP
+.\" todo: implement this ([[:alpha:]], \fIetc.\fP)
+POSIX-owe klasy znaków (\fItzn.\fP,
+\fB[:\fP\fInazwa_klasy\fP\fB:]\fP wewnątrz wyrażenia typu \fB[\fP..\fB]\fP)
+jak na razie nie zostały zaimplementowane.
+.\"}}}
+.\"{{{ Input/Output Redirection
+.SS "Przekierowanie wejścia/wyjścia"
+Podczas wykonywania komendy, jej standardowe wejście, standardowe wyjście
+i standardowe wyjście błędów (odpowiednio deskryptory plików 0, 1 i 2)
+są zwykle dziedziczone po powłoce.
+Trzema wyjątkami od tej reguły są komendy w potokach, dla których
+standardowe wejście i/lub standardowe wyjście odpowiadają tym, ustalonym przez
+potok, komendy asychroniczne, tworzone jeśli kontrola prac została
+wyłączona, których standardowe wejście zostaje ustawione na
+\fB/dev/null\fP, oraz komendy, dla których zostało ustawione jedno lub
+kilka z następujących przekierowań:
+.IP "\fB>\fP \fIplik\fP"
+Standardowe wyjście zostaje przekierowane do \fIplik\fP-u.
+Jeśli \fIplik\fP nie istnieje, wówczas zostaje utworzony;
+jeśli istnieje i jest to regularny plik oraz została ustawiona
+opcja \fBnoclobber\fP, wówczas występuje błąd, w przeciwnym razie
+dany plik zostaje ucięty do początku.
+Proszę zwrócić uwagę, iż oznacza to, że komenda \fIjakaś_komenda < foo > foo\fP
+otworzy plik \fIfoo\fP do odczytu, a następnie
+skasuje jego zawartość, gdy otworzy go do zapisu,
+zanim \fIjakaś_komenda\fP otrzyma szansę przeczytania czegokolwiek z \fIfoo\fP.
+.IP "\fB>|\fP \fIplik\fP"
+tak jak dla \fB>\fP, tylko że zawartość pliku zostanie skasowana
+niezależnie od ustawienia opcji \fBnoclobber\fP.
+.IP "\fB>>\fP \fIplik\fP"
+tak jak dla \fB>\fP, tylko że jeśli dany plik już istnieje, to
+nowe dane będą dopisywane do niego, zamiast kasowania poprzedniej jego zawartości.
+Ponadto plik ten zostaje otwarty w trybie dopisywania, tak więc
+wszelkiego rodzaju operacje zapisu na nim dotyczą jego aktualnego końca.
+(patrz \fIopen\fP(2)).
+.IP "\fB<\fP \fIplik\fP"
+standardowe wejście zostaje przekierowane do \fIplik\fPu,
+który jest otwierany w trybie do odczytu.
+.IP "\fB<>\fP \fIplik\fP"
+tak jak dla \fB<\fP, tylko że plik zostaje otworzony w trybie
+zapisu i czytania.
+.IP "\fB<<\fP \fIznacznik\fP"
+po wczytaniu wiersza komendy zawierającego tego rodzaju przekierowanie
+(zwane tu-dokumentem), powłoka kopiuje wiersze z komendy
+do tymczasowego pliku, aż do natrafienia na wiersz
+odpowiadający \fIznacznik\fPowi.
+Podczas wykonywania polecenia jego standardowe wejście jest przekierowane
+do pewnego pliku tymczasowego.
+Jeśli \fIznacznik\fP nie zawiera wycytowanych znaków, zawartość danego
+pliku tymczasowego zostaje przetworzona tak, jakby zawierała się w
+podwójnych cudzysłowach za każdym razem, gdy dana komenda jest wykonywana.
+Tak więc zostaną na nim wykonane podstawienia parametrów,
+komend i arytmetyczne wraz z interpretacją odwrotnego ukośnika
+(\fB\e\fP) i znaków wyjść dla \fB$\fP, \fB`\fP, \fB\e\fP i \fB\enowa_linia\fP.
+Jeśli wiele tu-dokumentów zostanie zastosowanych w jednym i tym samym
+wierszy komendy, to są one zachowane w podanej kolejności.
+.IP "\fB<<-\fP \fIznacznik\fP"
+tak jak dla \fB<<\fP, tylko że początkowe tabulatory
+zostają usunięte z tu-dokumentu.
+.IP "\fB<&\fP \fIfd\fP"
+standardowe wejście zostaje powielone z deskryptora pliku \fIfd\fP.
+\fIfd\fP może być pojedynczą cyfrą, wskazującą na numer
+istniejącego deskryptora pliku, literą \fBp\fP, wskazującą na plik
+powiązany w wyjściem obecnego koprocesu, lub
+znakiem \fB\-\fP, wskazującym, że standardowe wejście powinno zostać
+zamknięte.
+.IP "\fB>&\fP \fIfd\fP"
+tak jak dla \fB<&\fP, tylko że operacja dotyczy standardowego wyjścia.
+.PP
+W każdym z powyższych przekierowań, można podać jawnie deskryptor
+pliku, którego ma ono dotyczyć, (\fItzn.\fP standardowego wejścia
+lub standardowego wyjścia) przez poprzedzającą odpowiednią pojedynczą cyfrę.
+Podstawienia parametrów komend, arytmetyczne, tyld, tak jak i
+(gdy powłoka jest interakcyjna) generacje nazw plików -
+zostaną wykonane na argumentach przekierowań \fIplik\fP, \fIznacznik\fP
+i \fIfd\fP.
+Trzeba jednak zauważyć, że wyniki wszelkiego rodzaju generowania nazw
+plików zostaną użyte tylko wtedy, gdy określają nazwę jednego pliku;
+jeśli natomiast obejmują one wiele plików, wówczas zostaje zastosowane
+dane słowo bez rozwinięć wynikających z generacji nazw plików.
+Proszę zwrócić uwagę, że w powłokach ograniczonych,
+przekierowania tworzące nowe pliki nie mogą być stosowane.
+.PP
+Dla prostych poleceń, przekierowania mogą występować w dowolnym miejscu
+komendy, w komendach złożonych (wyrażeniach \fBif\fP, \fIitp.\fP),
+wszelkie przekierowania muszą znajdować się na końcu.
+Przekierowania są przetwarzane po tworzeniu potoków i w kolejności,
+w jakiej zostały podane, tak więc
+.RS
+\fBcat /foo/bar 2>&1 > /dev/null | cat \-n\fP
+.RE
+wyświetli błąd z numerem linii wiersza poprzedzającym go.
+.\"}}}
+.\"{{{ Arithmetic Expressions
+.SS "Wyrażenia arytmetyczne"
+Całkowite wyrażenia arytmetyczne mogą być stosowane przy pomocy
+komendy \fBlet\fP, wewnątrz wyrażeń \fB$((\fP..\fB))\fP,
+wewnątrz odwołań do tablic (\fIw szczególności\fP,
+\fInazwa\fP\fB[\fP\fIwyrażenie\fP\fB]\fP),
+jako numeryczne argumenty komendy \fBtest\fP,
+i jako wartości w przyporządkowywaniach do całkowitych parametrów.
+.PP
+Wyrażenia mogą zawierać alfanumeryczne identyfikatory parametrów,
+odwołania do tablic i całkowite stałe. Mogą zostać również
+połączone następującymi operatorami języka C:
+(wymienione i zgrupowane w kolejności rosnącego
+priorytetu).
+.TP
+Operatory unarne:
+\fB+ \- ! ~ ++ --\fP
+.TP
+Operatory binarne:
+\fB,\fP
+.br
+\fB= *= /= %= += \-= <<= >>= &= ^= |=\fP
+.br
+\fB||\fP
+.br
+\fB&&\fP
+.br
+\fB|\fP
+.br
+\fB^\fP
+.br
+\fB&\fP
+.br
+\fB== !=\fP
+.br
+\fB< <= >= >\fP
+.br
+\fB<< >>\fP
+.br
+\fB+ \-\fP
+.br
+\fB* / %\fP
+.TP
+Operator trinarny:
+\fB?:\fP (priorytet jest bezpośrednio wyższy od przyporządkowania)
+.TP
+Operatory grupujące:
+\fB( )\fP
+.PP
+Stałe całkowite mogą być podane w dowolnej bazie, stosując notację
+\fIbaza\fP\fB#\fP\fIliczba\fP, gdzie \fIbaza\fP jest dziesiętną liczbą
+całkowitą specyfikującą bazę, a \fIliczba\fP jest liczbą
+zapisaną w danej bazie.
+.LP
+Operatory są wyliczane w następujący sposób:
+.RS
+.IP "unarny \fB+\fP"
+wynikiem jest argument (podane wyłącznie dla pełności opisu).
+.IP "unary \fB\-\fP"
+negacja.
+.IP "\fB!\fP"
+logiczna negacja; wynikiem jest 1 jeśli argument jest zerowy, a 0 jeśli nie.
+.IP "\fB~\fP"
+arytmetyczna negacja (bit-w-bit).
+.IP "\fB++\fP"
+inkrement; musi być zastosowanym do parametru (a nie literału lub
+innego wyrażenia) - parametr zostaje powiększony o 1.
+Jeśli został zastosowany jako operator przedrostkowy, wówczas wynikiem jest
+inkrementowana wartość parametru, a jeśli został zastosowany jako
+operator przyrostkowy, to wynikiem jest pierwotna wartość parametru.
+.IP "\fB--\fP"
+podobnie do \fB++\fP, tylko że wynikiem jest zmniejszenie parametru o 1.
+.IP "\fB,\fP"
+Rozdziela dwa wyrażenia arytmetyczne; lewa strona zostaje wyliczona
+jako pierwsza, a następnie prawa strona. Wynikiem jest wartość
+wyrażenia po prawej stronie.
+.IP "\fB=\fP"
+przyporządkowanie; zmiennej po lewej zostaje nadana wartość po prawej.
+.IP "\fB*= /= %= += \-= <<= >>= &= ^= |=\fP"
+operatory przyporządkowania; \fI<var> <op>\fP\fB=\fP \fI<expr>\fP
+jest tym samym co
+\fI<var>\fP \fB=\fP \fI<var> <op>\fP \fB(\fP \fI<expr>\fP \fB)\fP.
+.IP "\fB||\fP"
+logiczna alternatywa; wynikiem jest 1 jeśli przynajmniej jeden
+z argumentów jest niezerowy, 0 gdy nie.
+Argument po prawej zostaje wyliczony jedynie, gdy argument po lewej
+jest zerowy.
+.IP "\fB&&\fP"
+logiczna koniunkcja; wynikiem jest 1 jeśli obydwa argumenty są niezerowe,
+0 gdy nie.
+Prawy argument zostaje wyliczony jedynie, gdy lewy jest niezerowy.
+.IP "\fB|\fP"
+arytmetyczna alternatywa (bit-w-bit).
+.IP "\fB^\fP"
+arytmetyczne albo (bit-w-bit).
+.IP "\fB&\fP"
+arytmetyczna koniunkcja (bit-w-bit).
+.IP "\fB==\fP"
+równość; wynikiem jest 1, jeśli obydwa argumenty są sobie równe, 0 gdy nie.
+.IP "\fB!=\fP"
+nierówność; wynikiem jest 0, jeśli obydwa argumenty są sobie równe, 1 gdy nie.
+.IP "\fB<\fP"
+mniejsze od; wynikiem jest 1, jeśli lewy argument jest mniejszy od prawego,
+0 gdy nie.
+.IP "\fB<= >= >\fP"
+mniejsze lub równe, większe lub równe, większe od. Patrz <.
+.IP "\fB<< >>\fP"
+przesuń w lewo (prawo); wynikiem jest lewy argument z bitami przesuniętymi
+na lewo (prawo) o liczbę pól podaną w prawym argumencie.
+.IP "\fB+ - * /\fP"
+suma, różnica, iloczyn i iloraz.
+.IP "\fB%\fP"
+reszta; wynikiem jest reszta z dzielenia lewego argumentu przez prawy.
+Znak wyniku jest nieustalony, jeśli któryś z argumentów jest ujemny.
+.IP "\fI<arg1>\fP \fB?\fP \fI<arg2>\fP \fB:\fP \fI<arg3>\fP"
+jeśli \fI<arg1>\fP jest niezerowy, to wynikiem jest \fI<arg2>\fP,
+w przeciwnym razie \fI<arg3>\fP.
+.RE
+.\"}}}
+.\"{{{ Co-Processes
+.SS "Koprocesy"
+Koproces to potok stworzony poprzez operator \fB|&\fP,
+który jest procesem asynchronicznym, do którego powłoka może
+zarówno pisać (używając \fBprint \-p\fP), jak i czytać (używając \fBread \-p\fP).
+Wejściem i wyjściem koprocesu można również manipulować
+przy pomocy przekierowań \fB>&p\fP i odpowiednio \fB<&p\fP.
+Po uruchomieniu koprocesu, następne nie mogą być uruchomione dopóki
+dany koproces nie zakończy pracy lub dopóki wejście koprocesu
+nie zostanie przekierowane przez \fBexec \fP\fIn\fP\fB>&p\fP.
+Jeśli wejście koprocesu zostanie przekierowane w ten sposób, to
+następny w kolejce do uruchomienia koproces będzie
+współdzielił wyjście z pierwszym koprocesem, chyba że wyjście pierwszego
+koprocesu zostało przekierowane przy pomocy
+\fBexec \fP\fIn\fP\fB<&p\fP.
+.PP
+Pewne uwagi dotyczące koprocesów:
+.nr P2 \n(PD
+.nr PD 0
+.IP \ \ \(bu
+jedyną możliwością zamknięcia wejścia koprocesu
+(tak aby koproces wczytał zakończenie pliku) jest przekierowanie
+wejścia na numerowany deskryptor pliku, a następnie zamknięcie tego
+deskryptora (w szczególności, \fBexec 3>&p;exec 3>&-\fP).
+.IP \ \ \(bu
+aby koprocesy mogły współdzielić jedno wyjście, powłoka musi
+zachować otwartą część wpisową danego potoku wyjściowego.
+Oznacza to, że zakończenie pliku nie zostanie wykryte do czasu, aż
+wszystkie koprocesy współdzielące wyjście zostaną zakończone
+(gdy zostaną one zakończone, wówczas powłoka zamyka swoją kopię
+potoku).
+Można temu zapobiec przekierowując wyjście na numerowany
+deskryptor pliku
+(ponieważ powoduje to również zamknięcie przez powłokę swojej kopii).
+Proszę zwrócić uwagę, iż to zachowanie jest nieco odmienne od oryginalnej
+powłoki Korna, która zamyka część zapisową swojej kopii wyjścia
+koprocesu, gdy ostatnio uruchomiony koproces
+(zamiast gdy wszystkie współdzielące koprocesy) zostanie zakończony.
+.IP \ \ \(bu
+\fBprint \-p\fP ignoruje sygnał SIGPIPE podczas zapisu, jeśli
+dany sygnał nie został przechwycony lub zignorowany; nie zachodzi to jednak,
+gdy wejście koprocesu zostało powielone na inny deskryptor pliku
+i stosowane jest \fBprint \-u\fP\fIn\fP.
+.nr PD \n(P2
+.\"}}}
+.\"{{{ Functions
+.SS "Funkcje"
+Funkcje definiuje się albo przy pomocy syntaktyki powłoki
+Korna \fBfunction\fP \fIname\fP,
+albo syntaktyki powłoki Bourne'a/POSIX-owej: \fIname\fP\fB()\fP
+(patrz poniżej, co do różnic zachodzących pomiędzy tymi dwiema formami).
+Funkcje, tak jak i \fB.\fP-skrypty, są wykonywane w bieżącym
+otoczeniu, aczkolwiek, w przeciwieństwie do \fB.\fP-skryptów,
+argumenty powłoki
+(\fItzn.\fP argumenty pozycyjne, \fB$1\fP, \fIitd.\fP) nigdy nie są
+widoczne wewnątrz nich.
+Podczas ustalania położenia komendy, funkcje są przeszukiwane po przeszukaniu
+specjalnych komend wbudowanych, zaś przed regularnymi oraz nieregularnymi
+komendami wbudowanymi i przed przeszukaniem \fBPATH\fP.
+.PP
+Istniejąca funkcja może zostać usunięta poprzez
+\fBunset \-f\fP \fInazwa-funkcji\fP.
+Listę funkcji można otrzymać poprzez \fBtypeset +f\fP, a definicje
+funkcji można otrzymać poprzez \fBtypeset \-f\fP.
+\fBautoload\fP (co jest aliasem dla \fBtypeset \-fu\fP) może zostać
+użyte do tworzenia niezdefiniowanych funkcji.
+Jeśli ma być wykonana niezdefiniowana funkcja, wówczas powłoka
+przeszukuje ścieżkę podaną w parametrze \fBFPATH\fP szukając pliku
+o nazwie identycznej z nazwą danej funkcji. Jeśli plik taki zostanie
+odnaleziony, to będzie wczytany i wykonany.
+Jeśli po wykonaniu tego pliku dana funkcja będzie zdefiniowana, wówczas
+zostanie ona wykonana, w przeciwnym razie zostanie wykonane zwykłe
+odnajdywanie komend
+(\fItzn.\fP, powłoka przeszukuje tablicę zwykłych komend wbudowanych
+i \fBPATH\fP).
+Proszę zwrócić uwagę, że jeśli komenda nie zostanie odnaleziona
+na podstawie \fBPATH\fP, wówczas zostaje podjęta próba odnalezienia
+funkcji przez \fBFPATH\fP (jest to nieudokumentowanym zachowaniem
+się oryginalnej powłoki Korna).
+.PP
+Funkcje mogą mieć dwa atrybuty - śledzenia i eksportowania, które
+mogą być ustawiane przez \fBtypeset \-ft\fP i odpowiednio
+\fBtypeset \-fx\fP.
+Podczas wykonywania funkcji śledzonej, opcja \fBxtrace\fP powłoki
+zostaje włączona na czas danej funkcji, w przeciwnym razie
+opcja \fBxtrace\fP pozostaje wyłączona.
+Atrybut eksportowania nie jest obecnie używany. W oryginalnej
+powłoce Korna, wyeksportowane funkcje są widoczne dla skryptów powłoki,
+gdy są one wykonywane.
+.PP
+Ponieważ funkcje są wykonywane w obecnym kontekście powłoki,
+przyporządkowania parametrów wykonane wewnątrz funkcji pozostają
+widoczne po zakończeniu danej funkcji.
+Jeśli jest to niepożądane, wówczas komenda \fBtypeset\fP może
+być zastosowana wewnątrz funkcji do tworzenia lokalnych parametrów.
+Proszę zwrócić uwagę, iż w żaden sposób nie można ograniczyć widoczności
+parametrów specjalnych (tzn. \fB$$\fP, \fB$!\fP).
+.PP
+Kodem wyjścia funkcji jest kod wyjścia ostatniej wykonanej w niej komendy.
+Funkcję można przerwać bezpośrednio przy pomocy komendy \fBreturn\fP;
+można to również zastosować do jawnego określenia kodu wyjścia.
+.PP
+Funkcje zdefiniowane przy pomocy zarezerwowanego słowa \fBfunction\fP, są
+traktowane odmiennie w następujących punktach od funkcji zdefiniowanych
+poprzez notację \fB()\fP:
+.nr P2 \n(PD
+.nr PD 0
+.IP \ \ \(bu
+parametr \fB$0\fP zostaje ustawiony na nazwę funkcji
+(funkcje w stylu Bourne'a nie dotykają \fB$0\fP).
+.IP \ \ \(bu
+przyporządkowania wartości parametrom poprzedzające wywołanie
+funkcji nie zostają zachowane w bieżącym kontekście powłoki
+(wykonywanie funkcji w stylu Bourne'a zachowuje te
+przyporządkowania).
+.IP \ \ \(bu
+\fBOPTIND\fP zostanie zachowany i skasowany
+na początku oraz następnie odtworzony na zakończenie funkcji, tak więc
+\fBgetopts\fP może być poprawnie stosowane zarówno wewnątrz funkcji, jak i poza
+nimi
+(funkcje w stylu Bourne'a nie dotykają \fBOPTIND\fP, tak więc
+stosowanie \fBgetopts\fP wewnątrz funkcji jest niezgodne ze stosowaniem
+\fBgetopts\fP poza funkcjami).
+.br
+.nr PD \n(P2
+W przyszłości zostaną dodane również następujące różnice:
+.nr P2 \n(PD
+.nr PD 0
+.IP \ \ \(bu
+Podczas wykonywania funkcji będzie stosowany oddzielny kontekst
+śledzenia/sygnałów.
+Tak więc śledzenia ustawione wewnątrz funkcji nie będą miały wpływu
+na śledzenia i sygnały powłoki, nieignorowane przez nią (które mogą
+być przechwytywane), i będą miały domyślne ich znaczenie wewnątrz funkcji.
+.IP \ \ \(bu
+Śledzenie EXIT-a, jeśli zostanie ustawione wewnątrz funkcji,
+zostanie wykonane po zakończeniu funkcji.
+.nr PD \n(P2
+.\"}}}
+.\"{{{ POSIX mode
+.SS "Tryb POSIX-owy"
+Dana powłoka ma być w zasadzie zgodna ze standardem POSIX,
+jednak, w niektórych przypadkach, zachowanie zgodne ze
+standardem POSIX jest albo sprzeczne z zachowaniem oryginalnej
+powłoki Korna, albo z wygodą użytkownika.
+To, jak powłoka zachowuje się w takich wypadkach, jest ustalane
+stanem opcji posix (\fBset \-o posix\fP) \(em jeśli jest ona
+włączona, to zachowuje się zgodnie z POSIX-em, a w przeciwnym
+razie - nie.
+Opcja \fBposix\fP zostaje automatycznie ustawiona, jeśli powłoka startuje
+w otoczeniu zawierającym ustawiony parametr \fBPOSIXLY_CORRECT\fP.
+(Powłokę można również skompilować tak, aby zachowanie zgodne z
+POSIX-em było domyślnie ustawione, ale jest to zwykle
+niepożądane).
+.PP
+A oto lista wpływów ustawienia opcji \fBposix\fP:
+.nr P2 \n(PD
+.nr PD 0
+.IP \ \ \(bu
+\fB\e"\fP wewnątrz cytowanych podwójnymi cudzysłowami \fB`\fP..\fB`\fP
+podstawień komend:
+w trybie POSIX-owym, \fB\e"\fP jest interpretowany podczas interpretacji
+komendy;
+w trybie nie-POSIX-owym, odwrotny ukośnik zostaje usunięty przed
+interpretacją podstawienia komendy.
+Na przykład\fBecho "`echo \e"hi\e"`"\fP produkuje `"hi"' w
+trybie POSIX-owym, `hi' a w trybie nie-POSIX-owym.
+W celu uniknięcia problemów, proszę stosować postać \fB$(...\fP)
+podstawienia komend.
+.IP \ \ \(bu
+wyjście \fBkill \-l\fP: w trybie POSIX-owym nazwy sygnałów
+są wymieniane wiersz po wierszu;
+w nie-POSIX-owym trybie numery sygnałów, ich nazwy i opis zostają wymienione
+w kolumnach.
+W przyszłości zostanie dodana nowa opcja (zapewne \fB\-v\fP) w celu
+rozróżnienia tych dwóch zachowań.
+.IP \ \ \(bu
+kod wyjścia \fBfg\fP: w trybie POSIX-owym, kod wyjścia wynosi
+0, jeśli nie wystąpiły żadne błędy;
+w trybie nie-POSIX-owym, kod wyjścia odpowiada kodowi ostatniego zadania
+wykonywanego w pierwszym planie.
+.IP \ \ \(bu
+kod wyjścia polecenia\fBeval\fP: jeżeli argumentem eval będzie puste polecenie
+(\fInp.\fP: \fBeval "`false`"\fP), to jego kodem wyjścia w trybie POSIX-owym będzie 0.
+W trybie nie-POSIX-owym, kodem wyjścia będzie kod wyjścia ostatniego podstawienia
+komendy, które zostało dokonane podczas przetwarzania argumentów polecenia eval
+(lub 0, jeśli nie było podstawień komend).
+.IP \ \ \(bu
+\fBgetopts\fP: w trybie POSIX-owym, opcje muszą zaczynać się od \fB\-\fP;
+w trybie nie-POSIX-owym, opcje mogą się zaczynać albo od \fB\-\fP, albo od \fB+\fP.
+.IP \ \ \(bu
+rozwijanie nawiasów (zwane również przemianą): w trybie POSIX-owym
+rozwijanie nawiasów jest wyłączone; w trybie nie-POSIX-owym
+rozwijanie nawiasów jest włączone.
+Proszę zauważyć, że \fBset \-o posix\fP (lub ustawienie
+parametru \fBPOSIXLY_CORRECT\fP)
+automatycznie wyłącza opcję \fBbraceexpand\fP, może ona być jednak jawnie
+włączona później.
+.IP \ \ \(bu
+\fBset \-\fP: w trybie POSIX-owym, nie wyłącza to ani opcji \fBverbose\fP, ani
+\fBxtrace\fP; w trybie nie-POSIX-owym, wyłącza.
+.IP \ \ \(bu
+kod wyjścia \fBset\fP: w trybie POSIX-owym,
+kod wyjścia wynosi 0, jeśli nie wystąpiły żadne błędy;
+w trybie nie-POSIX-owym, kod wyjścia odpowiada kodowi
+wszelkich podstawień komend wykonywanych podczas generacji komendy set.
+Przykładowo, `\fBset \-\- `false`; echo $?\fP' wypisuje 0 w trybie POSIX-owym,
+a 1 w trybie nie-POSIX-owym. Taka konstrukcja stosowana jest w większości
+skryptów powłoki stosujących stary wariant komendy \fIgetopt\fP(1).
+.IP \ \ \(bu
+rozwijanie argumentów komend \fBalias\fP, \fBexport\fP, \fBreadonly\fP i
+\fBtypeset\fP: w trybie POSIX-owym, następuje normalne rozwijanie argumentów;
+w trybie nie-POSIX-owym, rozdzielanie pól, dopasowywanie nazw plików,
+rozwijanie nawiasów i (zwykłe) rozwijanie tyld są wyłączone, ale
+rozwijanie tyld w przyporządkowaniach pozostaje włączone.
+.IP \ \ \(bu
+specyfikacja sygnałów: w trybie POSIX-owym, sygnały mogą być
+podawane jedynie cyframi, jeśli numery sygnałów są zgodne z
+wartościami z POSIX-a (\fItzn.\fP HUP=1, INT=2, QUIT=3, ABRT=6,
+KILL=9, ALRM=14 i TERM=15); w trybie nie-POSIX-owym,
+sygnały zawsze mogą być podane cyframi.
+.IP \ \ \(bu
+rozwijanie aliasów: w trybie POSIX-owym, rozwijanie aliasów
+zostaje jedynie wykonywane, podczas wczytywania słów komend; w trybie
+nie-POSIX-owym, rozwijanie aliasów zostaje wykonane również na
+każdym słowie po jakimś aliasie, które kończy się białą przerwą.
+Na przykład następująca pętla for
+.RS
+.ft B
+alias a='for ' i='j'
+.br
+a i in 1 2; do echo i=$i j=$j; done
+.ft P
+.RE
+używa parametru \fBi\fP w trybie POSIX-owym, natomiast \fBj\fP w
+trybie nie-POSIX-owym.
+.IP \ \ \(bu
+test: w trybie POSIX-owym, wyrażenie "\fB-t\fP" (poprzedzone pewną
+liczbą argumentów "\fB!\fP") zawsze jest prawdziwe, gdyż jest
+ciągiem o długości niezerowej; w nie-POSIX-owym trybie, sprawdza czy
+deskryptor pliku 1 jest jakimś tty (\fItzn.\fP,
+argument \fIfd\fP do testu \fB-t\fP może zostać pominięty i jest
+domyślnie równy 1).
+.nr PD \n(P2
+.\"}}}
+.\"{{{ Command Execution (built-in commands)
+.SS "Wykonywanie komend"
+Po wyliczeniu argumentów wiersza komendy, wykonaniu przekierowań
+i przyporządkowań parametrów, zostaje ustalony typ komendy:
+specjalna wbudowana, funkcja, regularna wbudowana
+lub nazwa pliku, który należy wykonać, znajdowanego przy pomocy parametru
+\fBPATH\fP.
+Testy te zostają wykonane w wyżej podanym porządku.
+Specjalne wbudowane komendy różnią się tym od innych komend,
+że do ich odnalezienia nie jest używany parametr \fBPATH\fP, błąd
+podczas ich wykonywania może spowodować zakończenie powłoki nieinterakcyjnej
+i przyporządkowania wartości parametrów poprzedzające
+komendę zostają zachowane po jej wykonaniu.
+Aby tylko wprowadzić zamieszanie, jeśli opcja
+posix została włączona (patrz komenda \fBset\fP
+poniżej), to pewne specjale komendy stają się bardzo specjalne, gdyż
+nie jest wykonywane rozdzielanie pól, rozwijanie nazw plików,
+rozwijanie nawiasów, ani rozwijanie tyld na argumentach,
+które wyglądają jak przyporządkowania.
+Zwykłe wbudowane komendy wyróżniają się jedynie tym, że
+do ich odnalezienia nie jest stosowany parametr \fBPATH\fP.
+.PP
+Oryginalny ksh i POSIX różnią się nieco w tym, jakie
+komendy są traktowane jako specjalne, a jakie jako zwykłe:
+.IP "Specjalne polecenia w POSIX"
+.TS
+lw(8m)fB lw(8m)fB lw(8m)fB lw(8m)fB lw(8m)fB .
+\&. continue exit return trap
+: eval export set unset
+break exec readonly shift
+.TE
+.IP "Dodatkowe specjalne komendy w ksh"
+.TS
+lw(8m)fB lw(8m)fB lw(8m)fB lw(8m)fB lw(8m)fB .
+builtin times typeset
+.TE
+.IP "Bardzo specjalne komendy (tryb nie-POSIX-owy)"
+.TS
+lw(8m)fB lw(8m)fB lw(8m)fB lw(8m)fB lw(8m)fB .
+alias readonly set typeset
+.TE
+.IP "Regularne komendy w POSIX"
+.TS
+lw(8m)fB lw(8m)fB lw(8m)fB lw(8m)fB lw(8m)fB .
+alias command fg kill umask
+bg false getopts read unalias
+cd fc jobs true wait
+.TE
+.IP "Dodatkowe regularne komendy ksh"
+.TS
+lw(8m)fB lw(8m)fB lw(8m)fB lw(8m)fB lw(8m)fB .
+[ let pwd ulimit
+echo print test whence
+.TE
+.PP
+W przyszłości dodatkowe specjalne komendy oraz regularne komendy ksh
+mogą być traktowane odmiennie od specjalnych i regularnych komand
+POSIX.
+.PP
+Po ustaleniu typu komendy, wszelkie przyporządkowania wartości parametrów
+zostają wykonane i wyeksportowane na czas trwania komendy.
+.PP
+Poniżej opisujemy specjalne i regularne polecenia wbudowane:
+.\"{{{ . plik [ arg1 ... ]
+.IP "\fB\&.\fP \fIplik\fP [\fIarg1\fP ...]"
+Wykonaj komendy z \fIplik\fPu w bieżącym otoczeniu.
+Plik zostaje odszukiwany przy użyciu katalogów z \fBPATH\fP.
+Jeśli zostały podane argumenty, to parametry pozycyjne mogą być
+używane w celu uzyskania dostępu do nich podczas wykonywania \fIplik\fPu.
+Jeżeli nie zostały podane żadne argumenty, to argumenty pozycyjne
+odpowiadają tym z bieżącego otoczenia, w którym dana komenda została
+użyta.
+.\"}}}
+.\"{{{ : [ ... ]
+.IP "\fB:\fP [ ... ]"
+Komenda zerowa. Kodem wyjścia jest zero.
+.\"}}}
+.\"{{{ alias [ -d | +-t [ -r ] ] [+-px] [+-] [nazwa1[=wartość1] ...]
+.IP "\fBalias\fP [ \fB\-d\fP | \fB+-t\fP [\fB\-r\fP] ] [\fB+-px\fP] [\fB+-\fP] [\fIname1\fP[\fB=\fP\fIvalue1\fP] ...]"
+Bez argumentów, \fBalias\fP wyświetla wszystkie obecne aliasy.
+Dla każdej nazwy bez podanej wartości zostaje wyświetlony istniejący
+odpowiedni alias.
+Każda nazwa z podaną wartością definiuje alias (patrz: "Aliasy" powyżej).
+.sp
+Do wyświetlania aliasów używany jest jeden z dwóch formatów:
+zwykle aliasy są wyświetlane jako \fInazwa\fP\fB=\fP\fIwartość\fP, przy czym
+\fIwartość\fP jest cytowana; jeśli opcje miały przedrostek \fB+\fP
+lub samo \fB+\fP zostało podane we wierszu komendy, tylko \fInazwa\fP
+zostaje wyświetlona.
+Ponadto, jeśli została zastosowana opcja \fB\-p\fP, to dodatkowo każdy wiersz
+zaczyna się od ciągu "\fBalias\fP\ ".
+.sp
+Opcja \fB\-x\fP ustawia (a \fB+x\fP kasuje) atrybut eksportu dla aliasu,
+lub jeśli nie podano żadnych nazw, wyświetla aliasy wraz z ich atrybutem
+eksportu (eksportowanie aliasu nie ma ma żadnego efektu).
+.sp
+Opcja \fB\-t\fP wskazuje, że śledzone aliasy mają być wyświetlone/ustawione
+(wartości podane w wierszu komendy zostają zignorowane dla śledzonych
+aliasów).
+Opcja \fB\-r\fP wskazuje, że wszystkie śledzone aliasy
+mają zostać usunięte.
+.sp
+Opcja \fB\-d\fP nakazuje wyświetlenie lub ustawienie aliasów katalogów,
+które są stosowane w rozwinięciach tyld
+(patrz: "Rozwinięcia tyld" powyżej).
+.\"}}}
+.\"{{{ bg [job ...]
+.IP "\fBbg\fP [\fIjob\fP ...]"
+Podejmij ponownie wymienione zatrzymane zadanie(\-a) w tle.
+Jeśli nie podano żadnego zadania, to przyjmuje się domyślnie \fB%+\fP.
+Ta komenda jest dostępna jedynie w systemach obsługujących kontrolę zadań.
+Dalsze informacje można znaleźć poniżej w rozdziale "Kontrola zadań".
+.\"}}}
+.\"{{{ bind [-l] [-m] [key[=editing-command] ...]
+.IP "\fBbind\fP [\fB\-m\fP] [\fIklawisz\fP[\fB=\fP\fIkomenda-edycji\fP] ...]"
+Ustawienie lub wyliczenie obecnych przyporządkowań klawiszy/makr w
+emacsowym trybie edycji komend.
+Patrz "Interakcyjna edycja wiersza poleceń w trybie emacs" w celu pełnego opisu.
+.\"}}}
+.\"{{{ break [level]
+.IP "\fBbreak\fP [\fIpoziom\fP]"
+\fBbreak\fP przerywa \fIpoziom\fP zagnieżdżenia w pętlach
+for, select, until lub while.
+Domyślnie \fIpoziom\fP wynosi 1.
+.\"}}}
+.\"{{{ builtin command [arg1 ...]
+.IP "\fBbuiltin\fP \fIkomenda\fP [\fIarg1\fP ...]"
+Wykonuje wbudowaną komendę \fIkomenda\fP.
+.\"}}}
+.\"{{{ cd [-LP] [dir]
+.IP "\fBcd\fP [\fB\-LP\fP] [\fIkatalog\fP]"
+Ustawia aktualny katalog roboczy na \fIkatalog\fP.
+Jeśli został ustawiony parametr \fBCDPATH\fP, to wypisuje
+listę katalogów, w których będzie szukać \fIkatalog\fPu.
+Pusta zawartość w \fBCDPATH\fP oznacza katalog bieżący.
+Jeśli zostanie użyty niepusty katalog z \fBCDPATH\fP,
+to na standardowym wyjściu będzie wyświetlona jego pełna ścieżka.
+Jeśli nie podano \fIkatalog\fPu, to
+zostanie użyty katalog domowy \fB$HOME\fP. Jeśli \fIkatalog\fPiem jest
+\fB\-\fP, to zostanie zastosowany poprzedni katalog roboczy (patrz
+parametr OLDPWD).
+Jeśli użyto opcji \fB\-L\fP (ścieżka logiczna) lub jeśli
+nie została ustawiona opcja \fBphysical\fP
+(patrz komenda \fBset\fP poniżej), wówczas odniesienia do \fB..\fP w
+\fIkatalogu\fP są względne wobec ścieżki zastosowanej do dojścia do danego
+katalogu.
+Jeśli podano opcję \fB\-P\fP (fizyczna ścieżka) lub gdy została ustawiona
+opcja \fBphysical\fP, to \fB..\fP jest względne wobec drzewa katalogów
+systemu plików.
+Parametry \fBPWD\fP i \fBOLDPWD\fP zostają uaktualnione tak, aby odpowiednio
+zawierały bieżący i poprzedni katalog roboczy.
+.\"}}}
+.\"{{{ cd [-LP] old new
+.IP "\fBcd\fP [\fB\-LP\fP] \fIstary nowy\fP"
+Ciąg \fInowy\fP zostaje podstawiony w zamian za \fIstary\fP w bieżącym
+katalogu i powłoka próbuje przejść do nowego katalogu.
+.\"}}}
+.\"{{{ command [ -pvV ] cmd [arg1 ...]
+.IP "\fBcommand\fP [\fB\-pvV\fP] \fIkomenda\fP [\fIarg1\fP ...]"
+Jeśli nie została podana opcja \fB\-v\fP ani opcja \fB\-V\fP, to
+\fIkomenda\fP
+zostaje wykonana dokładnie tak, jakby nie podano \fBcommand\fP,
+z dwoma wyjątkami: po pierwsze, \fIkomenda\fP nie może być funkcją w powłoce,
+oraz po drugie, specjalne wbudowane komendy tracą swoją specjalność (tzn.
+przekierowania i błędy w użyciu nie powodują, że powłoka zostaje zakończona, a
+przyporządkowania parametrów nie zostają wykonane).
+Jeśli podano opcję \fB\-p\fP, zostaje zastosowana pewna domyślna ścieżka
+zamiast obecnej wartości \fBPATH\fP (wartość domyślna ścieżki jest zależna
+od systemu, w jakim pracujemy: w systemach POSIX-owych jest to
+wartość zwracana przez
+.ce
+\fBgetconf CS_PATH\fP
+).
+.sp
+Jeśli podano opcję \fB\-v\fP, to zamiast wykonania polecenia \fIkomenda\fP,
+zostaje podana informacja, co by zostało wykonane (i to samo dotyczy
+również \fIarg1\fP ...):
+dla specjalnych i zwykłych wbudowanych komend i funkcji,
+zostają po prostu wyświetlone ich nazwy,
+dla aliasów, zostaje wyświetlona komenda definiująca dany alias,
+oraz dla komend odnajdowanych przez przeszukiwanie zawartości
+parametru \fBPATH\fP, zostaje wyświetlona pełna ścieżka danej komendy.
+Jeśli komenda nie zostanie odnaleziona, (tzn. przeszukiwanie ścieżki
+nie powiedzie się), nic nie zostaje wyświetlone i \fBcommand\fP zostaje
+zakończone z niezerowym kodem wyjścia.
+Opcja \fB\-V\fP jest podobna do opcji \fB\-v\fP, tylko że bardziej
+gadatliwa.
+.\"}}}
+.\"{{{ continue [levels]
+.IP "\fBcontinue\fP [\fIpoziom\fP]"
+\fBcontinue\fP skacze na początek \fIpoziom\fPu z najgłębiej
+zagnieżdżonej pętli for,
+select, until lub while.
+\fIlevel\fP domyślnie 1.
+.\"}}}
+.\"{{{ echo [-neE] [arg ...]
+.IP "\fBecho\fP [\fB\-neE\fP] [\fIarg\fP ...]"
+Wyświetla na standardowym wyjściu swoje argumenty (rozdzielone spacjami),
+zakończone przełamaniem wiersza.
+Przełamanie wiersza nie następuje, jeśli którykolwiek z parametrów
+zawiera sekwencję odwrotnego ukośnika \fB\ec\fP.
+Patrz komenda \fBprint\fP poniżej, co do listy innych rozpoznawanych
+sekwencji odwrotnych ukośników.
+.sp
+Następujące opcje zostały dodane dla zachowania zgodności ze
+skryptami z systemów BSD:
+\fB\-n\fP wyłącza końcowe przełamanie wiersza, \fB\-e\fP włącza
+interpretację odwrotnych ukośników (operacja zerowa, albowiem ma to
+domyślnie miejsce) oraz \fB\-E\fP wyłączające interpretację
+odwrotnych ukośników.
+.\"}}}
+.\"{{{ eval command ...
+.IP "\fBeval\fP \fIkomenda ...\fP"
+Argumenty zostają powiązane (z przerwami pomiędzy nimi) do jednego
+ciągu, który następnie powłoka rozpoznaje i wykonuje w obecnym
+otoczeniu.
+.\"}}}
+.\"{{{ exec [command [arg ...]]
+.IP "\fBexec\fP [\fIkomenda\fP [\fIarg\fP ...]]"
+Komenda zostaje wykonana bez rozwidlania (fork), zastępując proces powłoki.
+.sp
+Jeśli nie podano żadnych argumentów wszelkie przekierowania wejścia/wyjścia
+są dozwolone i powłoka nie zostaje zastąpiona.
+Wszelkie deskryptory plików większe niż 2 otwarte lub z\fIdup\fP(2)-owane
+w ten sposób nie są dostępne dla innych wykonywanych komend
+(\fItzn.\fP, komend nie wbudowanych w powłokę).
+Zauważ, że powłoka Bourne'a różni się w tym:
+przekazuje bowiem deskryptory plików.
+.\"}}}
+.\"{{{ exit [kod]
+.IP "\fBexit\fP [\fIkod\fP]"
+Powłoka zostaje zakończona z podanym kodem wyjścia.
+Jeśli \fIkod\fP nie został podany, wówczas kod wyjścia
+przyjmuje bieżącą wartość parametru \fB?\fP.
+.\"}}}
+.\"{{{ export [-p] [parameter[=value] ...]
+.IP "\fBexport\fP [\fB\-p\fP] [\fIparametr\fP[\fB=\fP\fIwartość\fP]] ..."
+Ustawia atrybut eksportu danego parametru.
+Eksportowane parametry zostają przekazywane w otoczeniu do wykonywanych
+komend.
+Jeśli podano wartości, to zostają one również przyporządkowane
+danym parametrom.
+.sp
+Jeśli nie podano żadnych parametrów, wówczas nazwy wszystkich parametrów
+z atrybutem eksportu zostają wyświetlone wiersz po wierszu, chyba że użyto
+opcji \fB\-p\fP, wtedy zostają wyświetlone komendy
+\fBexport\fP definiujące wszystkie eksportowane parametry wraz z ich
+wartościami.
+.\"}}}
+.\"{{{ false
+.IP "\fBfalse\fP"
+Komenda kończąca się z niezerowym kodem powrotu.
+.\"}}}
+.\"{{{ fc [-e editor | -l [-n]] [-r] [first [ last ]]
+.IP "\fBfc\fP [\fB\-e\fP \fIedytor\fP | \fB\-l\fP [\fB\-n\fP]] [\fB\-r\fP] [\fIpierwszy\fP [\fIostatni\fP]]"
+\fIpierwszy\fP i \fIostatni\fP wybierają komendy z historii.
+Komendy możemy wybierać przy pomocy ich numeru w historii
+lub podając ciąg znaków określający ostatnio użytą komendę rozpoczynającą
+się od tegoż ciągu.
+Opcja \fB\-l\fP wyświetla daną komendę na stdout,
+a \fB\-n\fP wyłącza domyślne numery komend. Opcja \fB\-r\fP
+odwraca kolejność komend w liście historii. Bez \fB\-l\fP, wybrane
+komendy podlegają edycji przez edytor podany poprzez opcję
+\fB\-e\fP, albo jeśli nie podano \fB\-e\fP, przez edytor
+podany w parametrze \fBFCEDIT\fP (jeśli nie został ustawiony ten
+parametr, wówczas stosuje się \fB/bin/ed\fP),
+i następnie wykonana przez powłokę.
+.\" -(rl)-
+.\"}}}
+.\"{{{ fc [-e - | -s] [-g] [old=new] [prefix]
+.IP "\fBfc\fP [\fB\-e \-\fP | \fB\-s\fP] [\fB\-g\fP] [\fIstare\fP\fB=\fP\fInowe\fP] [\fIprefiks\fP]"
+Wykonuje ponownie wybraną komendę (domyślnie poprzednią komendę) po
+wykonaniu opcjonalnej zamiany \fIstare\fP na \fInowe\fP. Jeśli
+podano \fB\-g\fP, wówczas wszelkie wystąpienia \fIstare\fP zostają
+zastąpione przez \fInowe\fP. Z tej komendy korzysta się zwykle
+przy pomocy zdefiniowanego domyślnie aliasu \fBr='fc \-e \-'\fP.
+.\"}}}
+.\"{{{ fg [job ...]
+.IP "\fBfg\fP [\fIzadanie\fP ...]"
+Przywraca na pierwszy plan zadanie(\-nia).
+Jeśli nie podano jawnie żadnego zadania, wówczas odnosi się to
+domyślnie do \fB%+\fP.
+Ta komenda jest jedynie dostępna na systemach wspomagających
+kontrolę zadań.
+Patrz "Kontrola zadań" dla dalszych informacji.
+.\"}}}
+.\"{{{ getopts optstring name [arg ...]
+.IP "\fBgetopts\fP \fIciągopt\fP \fInazwa\fP [\fIarg\fP ...]"
+\fBgetopts\fP jest stosowany przez procedury powłoki
+do rozpoznawania podanych argumentów
+(lub parametrów pozycyjnych, jeśli nie podano żadnych argumentów)
+i do sprawdzenia zasadności opcji.
+\fIciągopt\fP zawiera litery opcji, które
+\fBgetopts\fP ma rozpoznawać. Jeśli po literze występuje przecinek,
+wówczas oczekuje się, że opcja ma argument.
+Opcje niemające argumentów mogą być grupowane w jeden argument.
+Jeśli opcja oczekuje argumentu i znak opcji nie jest ostatnim znakiem
+argumentu, w którym się znajduje, wówczas reszta argumentu
+zostaje potraktowana jako argument danej opcji. W przeciwnym razie
+następny argument jest argumentem opcji.
+.sp
+Za każdym razem, gdy zostaje wywołane \fBgetopts\fP,
+umieszcza się następną opcję w parametrze powłoki
+\fInazwa\fP i indeks następnego argumentu pod obróbkę
+w parametrze powłoki \fBOPTIND\fP.
+Jeśli opcja została podana z \fB+\fP, to opcja zostaje umieszczana
+w \fInazwa\fP z przedrostkiem \fB+\fP.
+Jeśli opcja wymaga argumentu, to \fBgetopts\fP umieszcza go
+w parametrze powłoki \fBOPTARG\fP.
+Jeśli natrafi się na niedopuszczalną opcję lub brakuje
+argumentu opcji, wówczas w \fInazwa\fP zostaje umieszczony znak zapytania
+albo dwukropek
+(wskazując na nielegalną opcję, albo odpowiednio brak argumentu)
+i \fBOPTARG\fP zostaje ustawiony na znak, który był przyczyną tego problemu.
+Ponadto zostaje wówczas wyświetlony komunikat o błędzie na standardowym
+wyjściu błędów, jeśli \fIciągopt\fP nie zaczyna się od dwukropka.
+.sp
+Gdy napotkamy na koniec opcji, \fBgetopts\fP przerywa pracę
+niezerowym kodem wyjścia.
+Opcje kończą się na pierwszym (nie podlegającym opcji) argumencie,
+który nie rozpoczyna się od \-, albo jeśli natrafimy na argument \fB\-\-\fP.
+.sp
+Rozpoznawanie opcji może zostać ponowione ustawiając \fBOPTIND\fP na 1
+(co następuje automatycznie za każdym razem, gdy powłoka lub
+funkcja w powłoce zostaje wywołana).
+.sp
+Ostrzeżenie: Zmiana wartości parametru powłoki \fBOPTIND\fP na
+wartość większą niż 1, lub rozpoznawanie odmiennych zestawów
+parametrów bez ponowienia \fBOPTIND\fP może doprowadzić do nieoczekiwanych
+wyników.
+.\"}}}
+.\"{{{ hash [-r] [name ...]
+.IP "\fBhash\fP [\fB\-r\fP] [\fInazwa ...\fP]"
+Jeśli brak argumentów, wówczas wszystkie ścieżki
+wykonywalnych komend z kluczem są wymieniane.
+Opcja \fB\-r\fP nakazuje wyrzucenia wszelkim komend z kluczem z tablicy
+kluczy.
+Każda \fInazwa\fP zostaje odszukiwana tak, jak by to była nazwa komendy
+i dodana do tablicy kluczy jeśli jest to wykonywalna komenda.
+.\"}}}
+.\"{{{ jobs [-lpn] [job ...]
+.IP "\fBjobs\fP [\fB\-lpn\fP] [\fIzadanie\fP ...]"
+Wyświetl informacje o danych zadaniach; gdy nie podano żadnych
+zadań wszystkie zadania zostają wyświetlone.
+Jeśli podano opcję \fB\-n\fP, wówczas informacje zostają wyświetlone
+jedynie o zadaniach, których stan zmienił się od czasu ostatniego
+powiadomienia.
+Zastosowanie opcji \fB\-l\fP powoduje dodatkowo
+wykazanie identyfikatora każdego
+procesu w zadaniach.
+Opcja \fB\-p\fP powoduje, że zostaje wyświetlona jedynie
+jedynie grupa procesowa każdego zadania.
+patrz "Kontrola zadań" dla informacji o formie parametru
+\fIzdanie\fP i formacie, w którym zostają wykazywane zadania.
+.\"}}}
+.\"{{{ kill [-s signame | -signum | -signame] { job | pid | -pgrp } ...
+.IP "\fBkill\fP [\fB\-s\fP \fInazsyg\fP | \fB\-numsyg\fP | \fB\-nazsyg\fP ] { \fIjob\fP | \fIpid\fP | \fB\-\fP\fIpgrp\fP } ..."
+Wyślij dany sygnał do danych zadań, procesów z danym id, lub grup
+procesów.
+Jeśli nie podano jawnie żadnego sygnału, wówczas domyślnie zostaje wysłany
+sygnał TERM.
+Jeśli podano zadanie, wówczas sygnał zostaje wysłany do grupy
+procesów danego zadania.
+Patrz poniżej "Kontrola zadań" dla informacji o formacie \fIzadania\fP.
+.IP "\fBkill \-l\fP [\fIkod_wyjścia\fP ...]"
+Wypisz nazwę sygnału, który zabił procesy, które zakończyły się
+danym \fIkodem_wyjścia\fP.
+Jeśli brak argumentów, wówczas zostaje wyświetlona lista
+wszelkich sygnałów i ich numerów, wraz z krótkim ich opisem.
+.\"}}}
+.\"{{{ let [expression ...]
+.IP "\fBlet\fP [\fIwyrażenie\fP ...]"
+Każde wyrażenie zostaje wyliczone, patrz "Wyrażenia arytmetyczne" powyżej.
+Jeśli wszelkie wyrażenia zostały poprawnie wyliczone, kodem wyjścia
+jest 0 (1), jeśli wartością ostatniego wyrażenia
+ nie było zero (zero).
+Jeśli wystąpi błąd podczas rozpoznawania lub wyliczania wyrażenia,
+kod wyjścia jest większy od 1.
+Ponieważ może zajść konieczność wycytowania wyrażeń, więc
+\fB((\fP \fIwyr.\fP \fB))\fP jest syntaktycznie słodszym wariantem \fBlet
+"\fP\fIwyr\fP\fB"\fP.
+.\"}}}
+.\"{{{ print [-nprsun | -R [-en]] [argument ...]
+.IP "\fBprint\fP [\fB\-nprsu\fP\fIn\fP | \fB\-R\fP [\fB\-en\fP]] [\fIargument ...\fP]"
+\fBPrint\fP wyświetla swe argumenty na standardowym wyjściu, rozdzielone
+przerwami i zakończone przełamaniem wiersza. Opcja
+\fB\-n\fP zapobiega domyślnemu przełamaniu wiersza.
+Domyślnie pewne wyprowadzenia z C zostają odpowiednio przetłumaczone.
+Wśród nich mamy \eb, \ef, \en, \er, \et, \ev, i \e0###
+(# oznacza cyfrę w systemie ósemkowym, tzn. od 0 po 3).
+\ec jest równoważne z zastosowaniem opcji \fB\-n\fP. \e wyrażeniom
+można zapobiec przy pomocy opcji \fB\-r\fP.
+Opcja \fB\-s\fP powoduje wypis do pliku historii zamiast
+standardowego wyjścia, a opcja
+\fB\-u\fP powoduje wypis do deskryptora pliku \fIn\fP (\fIn\fP
+wynosi domyślnie 1 przy pominięciu),
+natomiast opcja \fB\-p\fP pisze do do koprocesu
+(patrz "Koprocesy" powyżej).
+.sp
+Opcja \fB\-R\fP jest stosowana do emulacji, w pewnym stopniu, komendy
+echo w wydaniu BSD, która nie przetwarza sekwencji \e bez podania opcji
+\fB\-e\fP.
+Jak powyżej opcja \fB\-n\fP zapobiega końcowemu przełamaniu wiersza.
+.\"}}}
+.\"{{{ pwd [-LP]
+.IP "\fBpwd\fP [\fB\-LP\fP]"
+Wypisz bieżący katalog roboczy.
+Przy zastosowaniu opcji \fB\-L\fP lub gdy nie została ustawiona opcja
+\fBphysical\fP
+(patrz komenda \fBset\fP poniżej), zostaje wyświetlona ścieżka
+logiczna (tzn. ścieżka konieczna aby wykonać \fBcd\fP do bieżącego katalogu).
+Przy zastosowaniu opcji \fB\-P\fP (ścieżka fizyczna) lub gdy
+została ustawiona opcja \fBphysical\fP, zostaje wyświetlona ścieżka
+ustalona przez system plików (śledząc katalogi \fB..\fP aż po katalog główny).
+.\"}}}
+.\"{{{ read [-prsun] [parameter ...]
+.IP "\fBread\fP [\fB\-prsu\fP\fIn\fP] [\fIparametr ...\fP]"
+Wczytuje wiersz wprowadzenia ze standardowego wejścia, rozdziela ten
+wiersz na pola przy uwzględnieniu parametru \fBIFS\fP (
+patrz "Podstawienia" powyżej) i przyporządkowuje pola odpowiednio danym
+parametrom.
+Jeśli mamy więcej parametrów niż pól, wówczas dodatkowe parametry zostają
+ustawione na zero, a natomiast jeśli jest więcej pól niż paramterów to
+ostatni parametr otrzymuje jako wartość wszystkie dodatkowe pola (wraz ze
+wszelkimi rozdzielającymi przerwami).
+Jeśli nie podano żadnych parametrów, wówczas zostaje zastosowany
+parametr \fBREPLY\fP.
+Jeśli wiersz wprowadzania kończy się odwrotnym ukośnikiem
+i nie podano opcji \fB\-r\fP, to odwrotny ukośnik i przełamanie
+wiersza zostają usunięte i zostaje wczytana dalsza część danych.
+Gdy nie zostanie wczytane żadne wprowadzenie, \fBread\fP kończy się
+niezerowym kodem wyjścia.
+.sp
+Pierwszy parametr może mieć dołączony znak zapytania i ciąg, co oznacza, że
+dany ciąg zostanie zastosowany jako zachęta do wprowadzenia
+(wyświetlana na standardowym wyjściu błędów zanim
+zostanie wczytane jakiekolwiek wprowadzenie) jeśli wejście jest terminalem
+(\fIe.g.\fP, \fBread ncoś?'ile cośków: '\fP).
+.sp
+Opcje \fB\-u\fP\fIn\fP i \fB\-p\fPpowodują, że wprowadzenia zostanie
+wczytywane z deskryptora pliku \fIn\fP albo odpowiednio bieżącego koprocesu
+(patrz komentarze na ten temat w "Koprocesy" powyżej).
+Jeśli zastosowano opcję \fB\-s\fP, wówczas wprowadzenie zostaje zachowane
+w pliku historii.
+.\"}}}
+.\"{{{ readonly [-p] [parameter[=value] ...]
+.IP "\fBreadonly\fP [\fB\-p\fP] [\fIparametr\fP[\fB=\fP\fIwartość\fP]] ..."
+Patrz parametr wyłącznego odczytu nazwanych parametrów.
+Jeśli zostały podane wartości wówczas zostają one nadane parametrom przed
+ustawieniem danego atrybutu.
+Po nadaniu cechy wyłącznego odczytu parametrowi, nie ma więcej możliwości
+wykasowania go lub zmiany jego wartości.
+.sp
+Jeśli nie podano żadnych parametrów, wówczas zostają wypisane nazwy
+wszystkich parametrów w cechą wyłącznego odczytu wiersz po wierszu, chyba
+że zastosowano opcję \fB\-p\fP, co powoduje wypisanie pełnych komend
+\fBreadonly\fP definiujących parametry wyłącznego odczytu wraz z ich
+wartościami.
+.\"}}}
+.\"{{{ return [kod]
+.IP "\fBreturn\fP [\fIkod\fP]"
+Powrót z funkcji lub \fB.\fP skryptu, z kodem wyjścia \fIkod\fP.
+Jeśli nie podano wartości \fIkod\fP, wówczas zostaje domyślnie
+zastosowany kod wyjścia ostatnio wykonanej komendy.
+Przy zastosowaniu poza funkcją lub \fB.\fP skryptem, komenda ta ma ten
+sam efekt co \fBexit\fP.
+Proszę zwrócić uwagę, iż pdksh traktuje zarówno profile jak i pliki z
+\fB$ENV\fP jako \fB.\fP skrypty, podczas gdy
+oryginalny Korn shell jedynie profile traktuje jako \fB.\fP skrypty.
+.\"}}}
+.\"{{{ set [+-abCefhkmnpsuvxX] [+-o [option]] [+-A name] [--] [arg ...]
+.IP "\fBset\fP [\fB+-abCefhkmnpsuvxX\fP] [\fB+-o\fP [\fIopcja\fP]] [\fB+-A\fP \fInazwa\fP] [\fB\-\-\fP] [\fIarg\fP ...]"
+Komenda set służy do ustawiania (\fB\-\fP) albo kasowania (\fB+\fP)
+opcji powłoki, ustawiania parametrów pozycyjnych lub
+ustawiania parametru ciągowego.
+Opcje mogą być zmienione przy pomocy syntaktyki \fB+-o\fP \fIopcja\fP,
+gdzie \fIopcja\fP jest pełną nazwą pewnej opcji lub stosując postać
+\fB+-\fP\fIlitera\fP, gdzie \fIlitera\fP oznacza jednoliterową
+nazwę danej opcji (niewszystkie opcje posiadają jednoliterową nazwę).
+Następująca tablica wylicza zarówno litery opcji (gdy mamy takowe), jak i
+pełne ich nazwy wraz z opisem wpływów danej opcji.
+.sp
+.TS
+expand;
+afB lfB lw(3i).
+\-A T{
+Ustawia elementy parametru ciągowego \fInazwa\fP na \fIarg\fP ...;
+Jeśli zastosowano \fB\-A\fP, ciąg zostaje uprzednio ponowiony (\fItzn.\fP, wyczyszczony);
+Jeśli zastosowano \fB+A\fP, zastają ustawione pierwsze N elementów (gdzie N
+jest ilością \fIarg\fPsów), reszta pozostaje niezmieniona.
+T}
+\-a allexport T{
+wszystkie nowe parametry zostają tworzone z cechą eksportowania
+T}
+\-b notify T{
+Wypisuj komunikaty o zadaniach asynchronicznie, zamiast tuż przed zachętą.
+Ma tylko znaczenia jeśli została włączona kontrola zadań (\fB\-m\fP).
+T}
+\-C noclobber T{
+Zapobiegaj przepisywaniu istniejących już plików poprzez przekierowania
+\fB>\fP (do wymuszenia przepisania musi zostać zastosowane \fB>|\fP).
+T}
+\-e errexit T{
+Wyjdź (po wykonaniu komendy pułapki \fBERR\fP) tuż po wystąpieniu
+błędu lub niepomyślnym wykonaniu jakiejś komendy
+(\fItzn.\fP, jeśli została ona zakończona niezerowym kodem wyjścia).
+Nie dotyczy to komend, których kod wyjścia zostaje jawnie przetestowany
+konstruktem powłoki takim jak wyrażenia \fBif\fP, \fBuntil\fP,
+\fBwhile\fP, \fB&&\fP lub
+\fB||\fP.
+T}
+\-f noglob T{
+Nie rozwijaj wzorców nazw plików.
+T}
+\-h trackall T{
+Twórz śledzone aliasy dla wszystkich wykonywanych komend (patrz "Aliasy"
+powyżej).
+Domyślnie włączone dla nieinterakcyjnych powłok.
+T}
+\-i interactive T{
+Włącz tryb interakcyjny \- może zostać
+włączone/wyłączone jedynie podczas odpalania powłoki.
+T}
+\-k keyword T{
+Przyporządkowania wartości parametrom zostają rozpoznawane
+gdziekolwiek w komendzie.
+T}
+\-l login T{
+Powłoka ma być powłoką zameldowania \- może zostać
+włączone/wyłączone jedynie podczas odpalania powłoki
+(patrz "Uruchamianie powłoki" powyżej).
+T}
+\-m monitor T{
+Włącz kontrolę zadań (domyślne dla powłok interakcyjnych).
+T}
+\-n noexec T{
+Nie wykonuj jakichkolwiek komend \- przydatne do sprawdzania
+syntaktyki skryptów (ignorowane dla interakcyjnych powłok).
+T}
+\-p privileged T{
+Ustawiane automatycznie, jeśli gdy powłoka zostaje odpalona i rzeczywiste
+uid lub gid nie jest identyczne z odpowiednio efektywnym uid lub gid.
+Patrz "Uruchamianie powłoki" powyżej dla opisu, co to znaczy.
+T}
+\-r restricted T{
+Ustaw tryb ograniczony \(em ta opcja może zostać jedynie
+zastosowana podczas odpalania powłoki. Patrz "Uruchamianie powłoki"
+dla opisu, co to znaczy.
+T}
+\-s stdin T{
+Gdy zostanie zastosowane podczas odpalania powłoki, wówczas komendy
+zostają wczytywane ze standardowego wejścia.
+Ustawione automatycznie, jeśli powłoka została odpalona bez jakichkolwiek
+argumentów.
+.sp
+Jeśli \fB\-s\fP zostaje zastosowane w komendzie \fBset\fP, wówczas
+podane argumenty zostają uporządkowane zanim zostaną one przydzielone
+parametrom pozycyjnym
+(lub ciągowi \fInazwa\fP, jeśli \fB\-A\fP zostało zastosowane).
+T}
+\-u nounset T{
+Odniesienie do nieustawionego parametru zostaje traktowane jako błąd,
+chyba że został zastosowany jeden z modyfikatorów \fB\-\fP, \fB+\fP
+lub \fB=\fP.
+T}
+\-v verbose T{
+Wypisuj wprowadzenia powłoki na standardowym wyjściu błędów podczas
+ich wczytywania.
+T}
+\-x xtrace T{
+Wypisuj komendy i przyporządkowania parametrów podczas ich wykonywania
+poprzedzone wartością \fBPS4\fP.
+T}
+\-X markdirs T{
+Podczas generowania nazw plików oznaczaj katalogi kończącym \fB/\fP.
+T}
+ bgnice T{
+Zadania w tle zostają wykonywane z niższym priorytetem.
+T}
+ braceexpand T{
+Włącz rozwijanie nawiasów (aka, alternacja).
+T}
+ emacs T{
+Włącz edycję wiersza komendy w stylu BRL emacsa (dotyczy wyłącznie
+powłok interakcyjnych);
+patrz "Interakcyjna edycja wiersza poleceń w trybie emacs".
+T}
+ gmacs T{
+Włącz edycję wiersza komendy w stylu gmacsa (Gosling emacs)
+(dotyczy wyłącznie powłok interakcyjnych);
+obecnie identyczne z trybem edycji emacs z wyjątkiem tego, że przemiana (^T)
+zachowuje się nieco inaczej.
+T}
+ ignoreeof T{
+Powłoka nie zostanie zakończona jeśli zostanie wczytany znak zakończenia
+pliku. Należy użyć jawnie \fBexit\fP.
+T}
+ nohup T{
+Nie zabijaj bieżących zadań sygnałem \fBHUP\fP gdy powłoka zameldowania
+zostaje zakończona.
+Obecnie ustawione domyślnie, co się jednak zmieni w przyszłości w celu
+poprawienia kompatybilności z oryginalnym Korn shell (który nie posiada
+tej opcji, aczkolwiek wysyła sygnał \fBHUP\fP).
+T}
+ nolog T{
+Bez znaczenia \- w oryginalnej powłoce Korn. Zapobiega sortowaniu definicji
+funkcji w pliku historii.
+T}
+ physical T{
+Powoduje, że komendy \fBcd\fP oraz \fBpwd\fP stosują `fizyczne'
+(tzn. pochodzące od systemu plików) \fB..\fP katalogi zamiast `logicznych'
+katalogów (tzn., że powłoka interpretuje \fB..\fP, co pozwala
+użytkownikowi nie troszczyć się o dowiązania symboliczne do katalogów).
+Domyślnie wykasowane. Proszę zwrócić uwagę, iż ustawianie tej opcji
+nie wpływa na bieżącą wartość parametru \fBPWD\fP;
+jedynie komenda \fBcd\fP zmienia \fBPWD\fP.
+Patrz komendy \fBcd\fP i \fBpwd\fP powyżej dla dalszych szczegółów.
+T}
+ posix T{
+Włącz tryb POSIX-owy. Patrz: "Tryb POSIX" powyżej.
+T}
+ vi T{
+Włącz edycję wiersza komendy w stylu vi (dotyczy tylko powłok
+interakcyjnych).
+T}
+ viraw T{
+Bez znaczenia \- w oryginalnej powłoce Korna, dopóki nie zostało
+ustawione viraw, tryb wiersza komendy vi
+pozostawiał pracę napędowi tty aż do wprowadzenia ESC (^[).
+pdksh jest zawsze w trybie viraw.
+T}
+ vi-esccomplete T{
+W trybie edycji wiersza komendy vi wykonuj rozwijania komend / plików
+gdy zostanie wprowadzone escape (^[) w trybie komendy.
+T}
+ vi-show8 T{
+Dodaj przedrostek `M-' dla znaków z ustawionym ósmym bitem.
+Jeśli nie zostanie ustawiona ta opcja, wówczas, znaki z zakresu
+128-160 zostają wypisane bez zmian, co może być przyczyną problemów.
+T}
+ vi-tabcomplete T{
+W trybie edycji wiersza komendy vi wykonuj rozwijania komend/ plików
+jeśli tab (^I) zostanie wprowadzone w trybie wprowadzania.
+T}
+.TE
+.sp
+Tych opcji można użyć również podczas odpalania powłoki.
+Obecny zestaw opcji (z jednoliterowymi nazwami) znajduje się w
+parametrze \fB\-\fP.
+\fBset \-o\fP bez podania nazwy opcji wyświetla
+wszystkie opcja i informację o ich ustawieniu lub nie;
+\fBset +o\fP wypisuje pełne nazwy opcji obecnie włączonych.
+.sp
+Pozostałe argumenty, jeśli podano takowe, są traktowane jako parametry
+pozycyjne i zostają przyporządkowane, przy zachowaniu kolejności,
+parametrom pozycyjnym (\fItzn.\fP, \fB1\fP, \fB2\fP, \fIitd.\fP).
+Jeśli opcje kończą się \fB\-\-\fP i brak dalszych argumentów,
+wówczas wszystkie parametry pozycyjne zostają wyczyszczone.
+Jeśli nie podano żadnych opcji lub argumentów, wówczas zostają wyświetlone
+wartości wszystkich nazw.
+Z nieznanych historycznych powodów, samotna opcja \fB\-\fP
+zostaje traktowana specjalnie:
+kasuje zarówno opcję \fB\-x\fP, jak i \fB\-v\fP.
+.\"}}}
+.\"{{{ shift [number]
+.IP "\fBshift\fP [\fIliczba\fP]"
+Parametry pozycyjne \fIliczba\fP+1, \fIliczba\fP+2 \fIitd.\fP\& zostają
+przeniesione pod \fB1\fP, \fB2\fP, \fIitd.\fP
+\fIliczba\fP wynosi domyślnie 1.
+.\"}}}
+.\"{{{ test expression, [ expression ]
+.IP "\fBtest\fP \fIwyrażenie\fP"
+.IP "\fB[\fP \fIwyrażenie\fP \fB]\fP"
+\fBtest\fP wylicza \fIwyrażenia\fP i zwraca kod wyjścia zero jeśli
+prawda, i kod 1 jeden jeśli fałsz, a więcej niż 1 jeśli wystąpił błąd.
+Zostaje zwykle zastosowane jako komenda warunkowa wyrażeń \fBif\fP i
+\fBwhile\fP.
+Mamy do dyspozycji następujące podstawowe wyrażenia:
+.sp
+.TS
+afB ltw(2.8i).
+\fIciąg\fP T{
+\fIciąg\fP ma niezerową długość. Proszę zwrócić uwagę, iż mogą wystąpić
+trudności jeśli \fIciąg\fP okaże się być operatorem
+(\fIdokładniej\fP, \fB-r\fP) - ogólnie lepiej jest zamiast tego stosować
+test postaci
+.RS
+\fB[ X"\fP\fIciag\fP\fB" != X ]\fP
+.RE
+(podwójne wycytowania zostają zastosowane jeśli
+\fIciąg\fP zawiera przerwy lub znaki rozwijania plików).
+T}
+\-r \fIplik\fP T{
+\fIplik\fP istnieje i jest czytelny
+T}
+\-w \fIplik\fP T{
+\fIplik\fP istnieje i jest zapisywalny
+T}
+\-x \fIplik\fP T{
+\fIplik\fP istnieje i jest wykonywalny
+T}
+\-a \fIplik\fP T{
+\fIplik\fP istnieje
+T}
+\-e \fIplik\fP T{
+\fIplik\fP istnieje
+T}
+\-f \fIplik\fP T{
+\fIplik\fP jest zwykłym plikiem
+T}
+\-d \fIplik\fP T{
+\fIplik\fP jest katalogiem
+T}
+\-c \fIplik\fP T{
+\fIplik\fP jest specjalnym plikiem napędu ciągowego
+T}
+\-b \fIplik\fP T{
+\fIplik\fP jest specjalnym plikiem napędu blokowego
+T}
+\-p \fIplik\fP T{
+\fIplik\fP jest potokiem nazwanym
+T}
+\-u \fIplik\fP T{
+\fIplik\fP o ustawionym bicie setuid
+T}
+\-g \fIplik\fP T{
+\fIplik\fP' o ustawionym bicie setgid
+T}
+\-k \fIplik\fP T{
+\fIplik\fP o ustawionym bicie lepkości
+T}
+\-s \fIplik\fP T{
+\fIplik\fP nie jest pusty
+T}
+\-O \fIplik\fP T{
+właściciel \fIpliku\fP zgadza się z efektywnym user-id powłoki
+T}
+\-G \fIplik\fP T{
+grupa \fIpliku\fP zgadza się z efektywną group-id powłoki
+T}
+\-h \fIplik\fP T{
+\fIplik\fP jest symbolicznym [WK: twardym?] dowiązaniem
+T}
+\-H \fIplik\fP T{
+\fIplik\fP jest zależnym od kontekstu katalogiem (tylko sensowne pod HP-UX)
+T}
+\-L \fIplik\fP T{
+\fIplik\fP jest symbolicznym dowiązaniem
+T}
+\-S \fIplik\fP T{
+\fIplik\fP jest gniazdem
+T}
+\-o \fIopcja\fP T{
+\fIOpcja\fP powłoki jest ustawiona (patrz komenda \fBset\fP powyżej
+dla listy możliwych opcji).
+Jako niestandardowe rozszerzenie, jeśli opcja zaczyna się od
+\fB!\fP, to wynik testu zostaje negowany; test wypada zawsze negatywnie
+gdy dana opcja nie istnieje (tak więc
+.RS
+\fB[ \-o \fP\fIcoś\fP \fB\-o \-o !\fP\fIcoś\fP \fB]\fP
+.RE
+zwraca prawdę tylko i tylko wtedy, gdy opcja \fIcoś\fP istnieje).
+T}
+\fIplik\fP \-nt \fIplik\fP T{
+pierwszy \fIplik\fP jest nowszy od następnego \fIpliku\fP
+T}
+\fIplik\fP \-ot \fIplik\fP T{
+pierwszy \fIplik\fP jest starszy od następnego \fIpliku\fP
+T}
+\fIplik\fP \-ef \fIplik\fP T{
+pierwszy \fIplik\fP jest tożsamy z drugim \fIplikiem\fP
+T}
+\-t\ [\fIfd\fP] T{
+Deskryptor pliku jest przyrządem tty.
+Jeśli nie została ustawiona opcja posix (\fBset \-o posix\fP,
+patrz "Tryb POSIX" powyżej), wówczas \fIfd\fP może zostać pominięty,
+co oznacza przyjęcie domyślnej wartości 1
+(zachowanie się jest wówczas odmienne z powodu specjalnych reguł
+POSIX-a opisywanych powyżej).
+T}
+\fIciąg\fP T{
+\fIciąg\fP jest niepusty
+T}
+\-z\ \fIciąg\fP T{
+\fIciąg\fP jest pusty
+T}
+\-n\ \fIciąg\fP T{
+\fIciąg\fP jest niepusty
+T}
+\fIciąg\fP\ =\ \fIciąg\fP T{
+ciągi są sobie równe
+T}
+\fIciąg\fP\ ==\ \fIciąg\fP T{
+ciągi są sobie równe
+T}
+\fIciąg\fP\ !=\ \fIciąg\fP T{
+ciągi się różnią
+T}
+\fIliczba\fP\ \-eq\ \fIliczba\fP T{
+liczby są równe
+T}
+\fIliczba\fP\ \-ne\ \fIliczba\fP T{
+liczby różnią się
+T}
+\fIliczba\fP\ \-ge\ \fIliczba\fP T{
+liczba jest większa lub równa od drugiej
+T}
+\fIliczba\fP\ \-gt\ \fIliczba\fP T{
+liczba jest większa od drugiej
+T}
+\fIliczba\fP\ \-le\ \fIliczba\fP T{
+liczba jest mniejsza lub równa od drugiej
+T}
+\fIliczba\fP\ \-lt\ \fIliczba\fP T{
+liczba jest mniejsza od drugiej
+T}
+.TE
+.sp
+Powyższe podstawowe wyrażenie, w których unarne operatory mają
+pierwszeństwo przed operatorami binarnymi, mogą być stosowane w połączeniu
+z następującymi operatorami
+(wymienionymi w kolejności odpowiadającej ich pierwszeństwu):
+.sp
+.TS
+afB l.
+\fIwyrażenie\fP \-o \fIwyrażenie\fP logiczne lub
+\fIwyrażenie\fP \-a \fIwyrażenie\fP logiczne i
+! \fIwyrażenie\fP logiczna negacja
+( \fIwyrażenie\fP ) grupowanie
+.TE
+.sp
+W systemie operacyjny niewspomagający napędów \fB/dev/fd/\fP\fIn\fP
+(gdzie \fIn\fP jest numerem deskryptora pliku),
+komenda \fBtest\fP stara się je emulować dla wszystkich testów
+operujących na plikach (z wyjątkiem testu \fB-e\fP).
+W szczególności., \fB[ \-w /dev/fd/2 ]\fP sprawdza czy jest dostępny zapis na
+deskryptor pliku 2.
+.sp
+Proszę zwrócić uwagę, że zachodzą specjalne reguły
+(zawdzięczane ), jeśli liczba argumentów
+do \fBtest\fP lub \fB[\fP \&... \fB]\fP jest mniejsza od pięciu:
+jeśli pierwsze argumenty \fB!\fP mogą zostać pominięte, tak że pozostaje tylko
+jeden argument, wówczas zostaje przeprowadzony test długości ciągu
+(ponownie, nawet jeśli dany argument jest unarnym operatorem);
+jeśli pierwsze argumenty \fB!\fP mogą zostać pominięte tak, że pozostają trzy
+argumenty i drugi argument jest operatorem binarnym, wówczas zostaje
+wykonana dana binarna operacja (nawet jeśli pierwszy argument
+jest unarnym operatorem operator, wraz z nieusuniętym \fB!\fP).
+.sp
+\fBUwaga:\fP Częstym błędem jest stosowanie \fBif [ $coś = tam ]\fP, co
+daje wynik negatywny jeśli parametr \fBcoś\fP jest zerowy lub
+nieustawiony, zawiera przerwy
+(\fItzn.\fP, znaki z \fBIFS\fP), lub gdy jest operatorem jednoargumentowym,
+takim jak \fB!\fP lub \fB\-n\fP. Proszę zamiast tego stosować testy typu
+\fBif [ "X$coś" = Xtam ]\fP.
+.\"}}}
+.\"{{{ times
+.IP \fBtimes\fP
+Wyświetla zgromadzony czas w przestrzeni użytkownika oraz systemu,
+który potrzebowała powłoka i w niej wystartowane
+procesy, które się zakończyły.
+.\"}}}
+.\"{{{ trap [handler signal ...]
+.IP "\fBtrap\fP [\fIobrabiacz\fP \fIsygnał ...\fP]"
+Ustawia obrabiacz, który należy wykonać w razie odebrania danego sygnału.
+\fBObrabiacz\fP może być albo zerowym ciągiem, wskazującym na zamiar
+ignorowania sygnałów danego typu, albo minusem (\fB\-\fP),
+wskazującym, że ma zostać podjęta akcja domyślna dla danego sygnału
+(patrz signal(2 lub 3)), albo ciągiem zawierającym komendy powłoki
+które mają zostać wyliczone i wykonane przy pierwszej okazji
+(\fItzn.\fP po zakończeniu bieżącej komendy lub przed
+wypisaniem następnego symboli zachęty \fBPS1\fP) po odebraniu
+jednego z danych sygnałów.
+\fBSignal\fP jest nazwą danego sygnału (\fItak jak np.\fP, PIPE lub ALRM)
+lub jego numerem (patrz komenda \fBkill \-l\fP powyżej).
+Istnieją dwa specjalne sygnały: \fBEXIT\fP (również znany jako \fB0\fP),
+który zostaje wykonany tuż przed zakończeniem powłoki, i
+\fBERR\fP który zostaje wykonany po wystąpieniu błędu
+(błędem jest coś, co powodowałoby zakończenie powłoki
+jeśli zostały ustawione opcje \fB\-e\fP lub \fBerrexit\fP \(em
+patrz komendy \fBset\fP powyżej).
+Obrabiacze \fBEXIT\fP zostają wykonane w otoczeniu
+ostatniej wykonywanej komendy.
+Proszę zwrócić uwagę, że dla powłok nieinterakcyjnych obrabiacz wykroczeń
+nie może zostać zmieniony dla sygnałów, które były ignorowane podczas
+startu danej powłoki.
+.sp
+Bez argumentów, \fBtrap\fP wylicza, jako seria komend \fBtrap\fP,
+obecny status wykroczeń, które zostały ustawione od czasu startu powłoki.
+.sp
+.\" todo: add these features (trap DEBUG, trap ERR/EXIT in function)
+Traktowanie sygnałów \fBDEBUG\fP oraz \fBERR\fP i
+\fBEXIT\fP i oryginalnej powłoki Korna w funkcjach nie zostało jak do tej
+pory jeszcze zrealizowane.
+.\"}}}
+.\"{{{ true
+.IP \fBtrue\fP
+Komenda kończąca się zerową wartością kodu wyjścia.
+.\"}}}
+.\"{{{ typeset [[+-Ulprtux] [-L[n]] [-R[n]] [-Z[n]] [-i[n]] | -f [-tux]] [name[=value] ...]
+.IP "\fBtypeset\fP [[+-Ulprtux] [\fB\-L\fP[\fIn\fP]] [\fB\-R\fP[\fIn\fP]] [\fB\-Z\fP[\fIn\fP]] [\fB\-i\fP[\fIn\fP]] | \fB\-f\fP [\fB\-tux\fP]] [\fInazwa\fP[\fB=\fP\fIwartość\fP] ...]"
+Wyświetlaj lub ustawiaj wartości atrybutów parametrów.
+Bez argumentów \fInazwa\fP, zostają wyświetlone atrybuty parametrów:
+jeśli brak argumentów będących opcjami, zostają wyświetlone atrybuty
+wszystkich parametrów jako komendy typeset; jeśli podano opcję
+(lub \fB\-\fP bez litery opcji)
+wszystkie parametry i ich wartości posiadające dany atrybut zostają
+wyświetlone;
+jeśli opcje zaczynają się od \fB+\fP, to nie zostają wyświetlone wartości
+parametrów.
+.sp
+Jeśli podano argumenty If \fInazwa\fP, zostają ustawione atrybuty
+danych parametrów (\fB\-\fP) lub odpowiednio wykasowane (\fB+\fP).
+Wartości parametrów mogą zostać ewentualnie podane.
+Jeśli typeset zostanie zastosowane wewnątrz funkcji,
+wszystkie nowotworzone parametry pozostają lokalne dla danej funkcji.
+.sp
+Jeśli zastosowano \fB\-f\fP, wówczas typeset operuje na atrybutach funkcji.
+Tak jak dla parametrów, jeśli brak \fInazw\fPs, zostają wymienione funkcje
+wraz z ich wartościami (\fItzn.\fP, definicjami), chyba że podano
+opcje zaczynające się od \fB+\fP, w którym wypadku
+zostają wymienione tylko nazwy funkcji.
+.sp
+.TS
+expand;
+afB lw(4.5i).
+\-L\fIn\fP T{
+Atrybut przyrównania do lewego brzegu: \fIn\fP oznacza szerokość pola.
+Jeśli brak \fIn\fP, to zostaje zastosowana bieżąca szerokość parametru
+(lub szerokość pierwszej przyporządkowywanej wartości).
+Prowadzące białe przerwy (tak jak i zera, jeśli
+ustawiono opcję \fB\-Z\fP) zostają wykasowane.
+Jeśli trzeba, wartości zostają albo obcięte lub dodane przerwy
+do osiągnięcia wymaganej szerokości.
+T}
+\-R\fIn\fP T{
+Atrybut przyrównania do prawego brzegu: \fIn\fP oznacza szerokość pola.
+Jeśli brak \fIn\fP, to zostaje zastosowana bieżąca szerokość parametru
+(lub szerokość pierwszej przyporządkowywanej wartości).
+Białe przerwy na końcu zostają usunięte.
+Jeśli trzeba, wartości zostają albo pozbawione prowadzących znaków
+albo przerwy zostają dodane do osiągnięcia wymaganej szerokości.
+T}
+\-Z\fIn\fP T{
+Atrybut wypełniania zerami: jeśli nie skombinowany z \fB\-L\fP, to oznacza to
+samo co \fB\-R\fP, tylko, że do rozszerzania zostaje zastosowane zero
+zamiast przerw.
+T}
+\-i\fIn\fP T{
+Atrybut całkowitości:
+\fIn\fP podaje bazę do zastosowania podczas
+wypisywania danej wartości całkowitej
+(jeśli nie podano, to baza zostaje zaczerpnięta z
+bazy zastosowanej w pierwszym przyporządkowaniu wartości).
+Parametrom z tym atrybutem mogą być przyporządkowywane wartości
+zawierające wyrażenia arytmetyczne.
+T}
+\-U T{
+Atrybut dodatniej całkowitości: liczby całkowite zostają wyświetlone
+jako wartości bez znaku
+(stosowne jedynie w powiązaniu z opcją \fB\-i\fP).
+Tej opcji brak w oryginalnej powłoce Korna.
+T}
+\-f T{
+Tryb funkcji: wyświetlaj lub ustawiaj funkcje i ich atrybuty, zamiast
+parametrów.
+T}
+\-l T{
+Atrybut małej litery: wszystkie znaki z dużej litery zostają
+w wartości zamienione na małe litery.
+(W oryginalnej powłoce Korna, parametr ten oznaczał `długi całkowity'
+gdy był stosowany w połączeniu z opcją \fB\-i\fP).
+T}
+\-p T{
+Wypisuj pełne komendy typeset, które można następnie zastosować do
+odtworzenia danych atrybutów (lecz nie wartości) parametrów.
+To jest wynikiem domyślnym (opcja ta istnieje w celu zachowania
+kompatybilności z ksh93).
+T}
+\-r T{
+Atrybut wyłącznego odczytu: parametry z danym atrybutem
+nie przyjmują nowych wartości i nie mogą zostać wykasowane.
+Po ustawieniu tego atrybutu nie można go już więcej odaktywnić.
+T}
+\-t T{
+Atrybut zaznaczenia: bez znaczenia dla powłoki; istnieje jedynie do
+zastosowania w aplikacjach.
+.sp
+Dla funkcji \fB\-t\fP, to atrybut śledzenia.
+Jeśli zostają wykonywane funkcje z atrybutem śledzenia, to
+opcja powłoki \fBxtrace\fP (\fB\-x\fP) zostaje tymczasowo włączona.
+T}
+\-u T{
+Atrybut dużej litery: wszystkie znaki z małej litery w wartościach zostają
+przestawione na duże litery.
+(W oryginalnej powłoce Korna, ten parametr oznaczał `całkowity bez znaku' jeśli
+został zastosowany w połączeniu z opcją \fB\-i\fP, oznaczało to, że
+nie można było stosować dużych liter dla baz większych niż 10.
+patrz opcja \fB\-U\fP).
+.sp
+Dla funkcji, \fB\-u\fP to atrybut niezdefiniowania. Patrz "Funkcje" powyżej
+dla implikacji tego.
+T}
+\-x T{
+Atrybut eksportowania: parametry (lub funkcje) zostają umieszczone
+w otoczenia wszelkich wykonywanych komend.
+Eksportowanie funkcji nie zostało jeszcze do tej pory zrealizowane.
+T}
+.TE
+.\"}}}
+.\"{{{ ulimit [-acdfHlmnpsStvw] [value]
+.IP "\fBulimit\fP [\fB\-acdfHlmnpsStvw\fP] [\fIwartość\fP]"
+Wyświetl lub ustaw ograniczenia dla procesów.
+Jeśli brak opcji, to ograniczenie ilości plików (\fB\-f\fP) zostaje
+przyjęte jako domyśle.
+\fBwartość\fP, jeśli podana, może być albo wyrażeniem arytmetycznym
+lub słowem \fBunlimited\fP (nieograniczone).
+Ograniczenia dotyczą powłoki i wszelkich procesów przez nią tworzonych
+po nadaniu ograniczenia.
+Proszę zwrócić uwagę, iż niektóre systemy mogą zabraniać podnoszenia
+wartości ograniczeń po ich nadaniu.
+Ponadto proszę zwrócić uwagę, że rodzaje dostępnych ograniczeń zależą od
+danego systemu \- niektóre systemy posiadają jedynie możliwość
+ograniczania \fB\-f\fP.
+.RS
+.IP \fB\-a\fP
+Wyświetla wszystkie ograniczenia; jeśli nie podano \fB\-H\fP,
+to zostają wyświetlone ograniczenia miękkie.
+.IP \fB\-H\fP
+Ustaw jedynie ograniczenie twarde (domyślnie zostają ustawione zarówno
+ograniczenie twarde jak też i miękkie).
+.IP \fB\-S\fP
+Ustaw jedynie ograniczenie miękkie (domyślnie zostają ustawione zarówno
+ograniczenie twarde jak też i miękkie).
+.IP \fB\-c\fP
+Ogranicz wielkości plików zrzutów core do \fIn\fP bloków.
+.IP \fB\-d\fP
+Ogranicz wielkość obszaru danych do \fIn\fP kilobajtów.
+.IP \fB\-f\fP
+Ogranicz wielkość plików zapisywanych przez powłokę i jej programy pochodne
+do \fIn\fP bloków (pliki dowolnej wielkości mogą być wczytywane).
+.IP \fB\-l\fP
+Ogranicz do \fIn\fP kilobajtów ilość podkluczonej (podpiętej) fizycznej pamięci.
+.IP \fB\-m\fP
+Ogranicz do \fIn\fP kilobajtów ilość używanej fizycznej pamięci.
+.IP \fB\-n\fP
+Ogranicz do \fIn\fP liczbę jednocześnie otwartych deskryptorów plików.
+.IP \fB\-p\fP
+Ogranicz do \fIn\fP liczbę jednocześnie wykonywanych procesów danego
+użytkownika.
+.IP \fB\-s\fP
+Ogranicz do \fIn\fP kilobajtów rozmiar obszaru stosu.
+.IP \fB\-t\fP
+Ogranicz do \fIn\fP sekund czas zużywany przez pojedyncze procesy.
+.IP \fB\-v\fP
+Ogranicz do \fIn\fP kilobajtów ilość używanej wirtualnej pamięci;
+pod niektórymi systemami jest to maksymalny stosowany wirtualny adres
+(w bajtach, a nie w kilobajtach).
+.IP \fB\-w\fP
+Ogranicz do \fIn\fP kilobajtów ilość stosowanego obszaru odkładania.
+.PP
+Dla \fBulimit\fP blok to zawsze 512 bajtów.
+.RE
+.\"}}}
+.\"{{{ umask [-S] [mask]
+.IP "\fBumask\fP [\fB\-S\fP] [\fImaska\fP]"
+.RS
+Wyświetl lub ustaw maskę zezwoleń w tworzeniu plików, lub umask
+(patrz \fIumask\fP(2)).
+Jeśli zastosowano opcję \fB\-S\fP, maska jest wyświetlana lub podawana
+symbolicznie, w przeciwnym razie jako liczba ósemkowa.
+.sp
+Symboliczne maski są podobne do tych stosowanych przez \fIchmod\fP(1):
+.RS
+[\fBugoa\fP]{{\fB=+-\fP}{\fBrwx\fP}*}+[\fB,\fP...]
+.RE
+gdzie pierwsza grupa znaków jest częścią \fIkto\fP, a druga grupa częścią
+\fIop\fP, i ostatnio grupa częścią \fIperm\fP.
+Część \fIkto\fP określa, która część umaski ma zostać zmodyfikowana.
+Litery oznaczają:
+.RS
+.IP \fBu\fP
+prawa użytkownika
+.IP \fBg\fP
+prawa grupy
+.IP \fBo\fP
+prawa pozostałych (nieużytkownika, niegrupy)
+.IP \fBa\fP
+wszelkie prawa naraz (użytkownika, grupy i pozostałych)
+.RE
+.sp
+Część \fIop\fP wskazuję jak prawa \fIkto\fP mają być zmienione:
+.RS
+.IP \fB=\fP
+nadaj
+.IP \fB+\fP
+dodaj do
+.IP \fB\-\fP
+usuń z
+.RE
+.sp
+Część \fIperm\fP wskazuje które prawa mają zostać nadane, dodane lub usunięte:
+.RS
+.IP \fBr\fP
+prawo czytania
+.IP \fBw\fP
+prawo zapisu
+.IP \fBx\fP
+prawo wykonywania
+.RE
+.sp
+Gdy stosuje się maski symboliczne, to opisują one, które prawa mogą zostać
+udostępnione (w przeciwieństwie do masek ósemkowych, w których ustawienie
+bitu oznacza, że ma on zostać wykasowany).
+Przykład: `ug=rwx,o=' ustawia maskę tak, że pliki nie będą odczytywalne,
+zapisywalne i wykonywalne przez `innych'. Jest ono równoważne
+(w większości systemów) oktalnej masce `07'.
+.RE
+.\"}}}
+.\"{{{ unalias [-adt] name ...
+.IP "\fBunalias\fP [\fB\-adt\fP] [\fInazwa1\fP ...]"
+Aliasy dla danej nazwy zostają usunięte.
+Gdy zastosowano opcję \fB\-a\fP, to wszelkie aliasy zostają usunięte.
+Gdy zastosowano opcję \fB\-t\fP lub \fB\-d\fP, to wymienione operacje
+zostają wykonane jedynie na śledzonych lub odpowiednio
+aliasach katalogów.
+.\"}}}
+.\"{{{ unset [-fv] parameter ...
+.IP "\fBunset\fP [\fB\-fv\fP] \fIparametr\fP ..."
+Kasuj wymienione parametry (\fB\-v\fP, oznacza domyślne) lub funkcje
+(\fB\-f\fP).
+Status zakończenia jest niezerowy jeśli któryś z danych parametrów był
+już wykasowany, a zero z przeciwnym razie.
+.\"}}}
+.\"{{{ wait [job]
+.IP "\fBwait\fP [\fIzadanie\fP]"
+Czekaj na zakończenie danego zadania/zadań.
+Kodem wyjścia wait jest kod ostatniego podanego zadania:
+jeśli dane zadanie zostało zabite sygnałem, kod wyjścia wynosi
+128 + numer danego sygnału (patrz \fBkill \-l\fP \fIkod_wyjścia\fP
+powyżej); jeśli ostatnie dane zadanie nie może zostać odnalezione
+(bo nigdy nie istniało lub już zostało zakończone), to kod
+zakończenia wait wynosi 127.
+Patrz "Kontrola zadań" poniżej w celu informacji o
+formacie \fIzadanie\fP.
+\fBWait\fP zostaje zakończone jeśli zajdzie sygnał, na który został
+ustawiony obrabiacz, lub gdy zostanie odebrany sygnał HUP, INT lub
+QUIT.
+.sp
+Jeśli nie podano zadań, \fBwait\fP wait czeka na zakończenie
+wszelkich obecnych zadań (jeśli istnieją takowe) i kończy się
+zerowym kodem wyjścia.
+Jeśli kontrola zadań została włączona, to zostaje wyświetlony
+kod wyjścia zadań
+(to nie ma miejsca, jeśli zadania zostały jawnie podane).
+.\"}}}
+.\"{{{ whence [-pv] [name ...]
+.IP "\fBwhence\fP [\fB\-pv\fP] [nazwa ...]"
+Dla każdej nazwy zostaje wymieniony odpowiednio typ komendy
+(reserved word, built-in, alias,
+function, tracked alias lub executable).
+Jeśli podano opcję \fB\-p\fP, to zostaje odszukana ścieżka
+dla \fInazw\fP, będących zarezerwowanymi słowami, aliasami, itp.
+Bez opcji \fB\-v\fP \fBwhence\fP działa podobnie do \fBcommand \-v\fP,
+poza tym, że \fBwhence\fP odszukuje zarezerwowane słowa i nie wypisuje
+aliasów jako komendy alias;
+z opcją \fB\-v\fP, \fBwhence\fP to to samo co \fBcommand \-V\fP.
+Zauważ, że dla \fBwhence\fP, opcja \fB\-p\fP nie ma wpływu
+na przeszukiwaną ścieżkę, tak jak dla \fBcommand\fP.
+Jeśli typ jednej lub więcej spośród nazw nie mógł zostać ustalony
+to kod wyjścia jest niezerowy.
+.\"}}}
+.\"}}}
+.\"{{{ job control (and its built-in commands)
+.SS "Kontrola zadań"
+Kontrola zadań oznacza zdolność powłoki to monitorowania i kontrolowania
+wykonywanych \fBzadań\fP,
+które są procesami lub grupami procesów tworzonych przez komendy lub
+potoki.
+Powłoka przynajmniej śledzi status obecnych zadań w tle
+(\fItzn.\fP, asynchronicznych); tę informację można otrzymać
+wykonując komendę \fBjobs\fP.
+Jeśli została uaktywniona pełna kontrola zadań
+(stosując \fBset \-m\fP lub
+\fBset \-o monitor\fP), tak jak w powłokach interakcyjnych,
+to procesy pewnego zadania zostają umieszczane we własnej grupie
+procesów, pierwszoplanowe zadnia mogą zostać zatrzymane przy pomocy
+klawisza wstrzymania z terminalu (zwykle ^Z),
+zadania mogą zostać ponownie podjęte albo na pierwszym planie albo
+w tle, stosując odpowiednio komendy \fBfg\fP i \fBbg\fP,
+i status terminala zostaje zachowany a następnie odtworzony, jeśli
+zadanie na pierwszym planie zostaje zatrzymane lub odpowiednio
+wznowione.
+.sp
+Proszę zwrócić uwagę, że tylko komendy tworzące procesy
+(\fItzn.\fP,
+komendy asynchroniczne, komendy podpowłok i niewbudowane komendy
+nie będące funkcjami) mogą zostać wstrzymane; takie komendy
+jak \fBread\fP nie mogą tego.
+.sp
+Gdy zostaje stworzone zadanie, to przyporządkowuje mu się numer zadania.
+Dla interakcyjnych powłok, numer ten zostaje wyświetlony w \fB[\fP..\fB]\fP,
+i w następstwie identyfikatory procesów w zadaniu, jeśli zostaje
+wykonywane asynchroniczne zadanie.
+Do zadania możemy odnosić się w komendach \fBbg\fP, \fBfg\fP, \fBjobs\fP,
+\fBkill\fP i
+\fBwait\fP albo poprzez id ostatniego procesu w potoku komend
+(tak jak jest on zapisywany w parametrze \fB$!\fP) lub poprzedzając
+numer zadania znakiem procentu (\fB%\fP).
+Również następujące sekwencję z procentem mogą być stosowane do
+odnoszenia się do zadań:
+.sp
+.TS
+expand;
+afB lw(4.5i).
+%+ T{
+Ostatnio zatrzymane zadanie lub, gdy brak zatrzymanych zadań, najstarsze
+wykonywane zadanie.
+T}
+%%\fR, \fP% T{
+To samo co \fB%+\fP.
+T}
+%\- T{
+Zadanie, które byłoby pod \fB%+\fP gdyby nie zostało zakończone.
+T}
+%\fIn\fP T{
+Zadanie z numerem zadania \fIn\fP.
+T}
+%?\fIciąg\fP T{
+Zadanie zawierające ciąg \fIciąg\fP (występuje błąd, gdy odpowiada mu
+kilka zadań).
+T}
+%\fIciąg\fP T{
+Zadanie zaczynające się ciągiem \fIciąg\fP (występuje błąd, gdy odpowiada
+mu kilka zadań).
+T}
+.TE
+.sp
+Jeśli zadanie zmienia status (\fItzn.\fP, gdy zadanie w tle
+zostaje zakończone lub zadanie na pierwszym planie zostaje wstrzymane),
+powłoka wyświetla następujące informacje o statusie:
+.RS
+\fB[\fP\fInumer\fP\fB]\fP \fIflaga status komenda\fP
+.RE
+gdzie
+.IP "\ \fInumer\fP"
+to numer danego zadania.
+.IP "\ \fIflaga\fP"
+jest \fB+\fP lub \fB-\fP jeśli zadaniem jest odpowiednio zadanie z
+\fB%+\fP lub \fB%-\fP, lub przerwa jeśli nie jest ani jednym ani drugim.
+.IP "\ \fIstatus\fP"
+Wskazuje obecny stan danego zadania
+i może to być
+.RS
+.IP "\fBRunning\fP"
+Zadanie nie jest ani wstrzymane ani zakończone (proszę zwrócić uwagę, iż
+przebieg nie koniecznie musi oznaczać spotrzebowywanie
+czasu CPU \(em proces może być zablokowany, czekając na pewne zajście).
+.IP "\fBDone\fP [\fB(\fP\fInumer\fP\fB)\fP]"
+zadanie zakończone. \fInumer\fP to kod wyjścia danego zadania,
+który zostaje pominięty, jeśli wynosi on zero.
+.IP "\fBStopped\fP [\fB(\fP\fIsygnał\fP\fB)\fP]"
+zadanie zostało wstrzymane danym sygnałem \fIsygnał\fP (gdy brak sygnału,
+to zadanie zostało zatrzymane przez SIGTSTP).
+.IP "\fIopis-sygnału\fP [\fB(core dumped)\fP]"
+zadanie zostało zabite sygnałem (\fItzn.\fP, Memory\ fault,
+Hangup, \fIitp.\fP \(em zastosuj
+\fBkill \-l\fP dla otrzymania listy opisów sygnałów).
+Wiadomość \fB(core\ dumped)\fP wskazuje, że proces stworzył plik zrzutu core.
+.RE
+.IP "\ \fIcommand\fP"
+to komenda, która stworzyła dany proces.
+Jeśli dane zadanie zawiera kilka procesów, to każdy proces zostanie wyświetlony
+w osobnym wierszy pokazującym jego \fIcommand\fP i ewentualnie jego
+\fIstatus\fP, jeśli jest on odmienny od statusu poprzedniego procesu.
+.PP
+Jeśli próbuje się zakończyć powłokę, podczas gdy istnieją zadania w
+stanie zatrzymania, to powłoka ostrzega użytkownika, że są zadania w stanie
+zatrzymania i nie kończy pracy.
+Gdy tuż potem zostanie podjęta ponowna próba zakończenia powłoki, to
+zatrzymane zadania otrzymują sygnał \fBHUP\fP i powłoka kończy pracę.
+podobnie, jeśli nie została ustawiona opcja \fBnohup\fP,
+i są zadania w pracy, gdy zostanie podjęta próba zakończenia powłoki
+zameldowania, powłoka ostrzega użytkownika i nie kończy pracy.
+Gdy tuż potem zostanie ponownie podjęta próba zakończenia pracy powłoki,
+to bieżące procesy otrzymują sygnał \fBHUP\fP i powłoka kończy pracę.
+.\"}}}
+.\"{{{ Emacs Interactive Input Line Editing
+.SS "Interakcyjna edycja wiersza poleceń w trybie emacs"
+Jeśli została ustawiona opcja \fBemacs\fP,jest włączona interakcyjna
+edycja wiersza wprowadzeń. \fBOstrzeżenie\fP: Ten tryb zachowuje się
+nieco inaczej niż tryb emacsa w oryginalnej powłoce Korna
+i 8-my bit zostaje wykasowany w trybie emacsa.
+W trybie tym różne komendy edycji (zazwyczaj podłączone pod jeden lub więcej
+znaków sterujących) powodują natychmiastowe akcje bez odczekiwania
+następnego przełamania wiersza. Wiele komend edycji jest związywanych z
+pewnymi znakami sterującymi podczas odpalania powłoki; te związki mogą zostać
+zmienione przy pomocy następujących komend:
+.\"{{{ bind
+.IP \fBbind\fP
+Obecne związki zostają wyliczone.
+.\"}}}
+.\"{{{ bind string=[editing-command]
+.IP "\fBbind\fP \fIciąg\fP\fB=\fP[\fIkomenda-edycji\fP]"
+Dana komenda edycji zostaje podwiązana pod dany \fBciąg\fP, który
+powinien składać się ze znaku sterującego (zapisanego przy pomocy
+strzałki w górę \fB^\fP\fIX\fP), poprzedzonego ewentualnie
+jednym z dwóch znaków przedsionkownych. Wprowadzenie danego
+\fIciągu\fP będzie wówczas powodowało bezpośrednie wywołanie danej
+komendy edycji. Proszę zwrócić uwagę, że choć tylko
+dwa znaki przedsionkowe (zwykle ESC i ^X) są wspomagane, to
+mogą również zostać podane niektóre ciągi wieloznakowe.
+Następujące podłącza klawisze terminala ANSI lub xterm
+(które są w domyślnych podwiązaniach). Oczywiście niektóre
+sekwencje wyprowadzenia nie chcą działać tak gładko:
+.sp
+.RS
+\fBbind '^[['=prefix\-2
+.br
+bind '^XA'=up\-history
+.br
+bind '^XB'=down\-history
+.br
+bind '^XC'=forward\-char
+.br
+bind '^XD'=backward\-char\fP
+.RE
+.\"}}}
+.\"{{{ bind -l
+.IP "\fBbind \-l\fP"
+Wymień nazwy funkcji, do których można podłączyć klawisze.
+.\"}}}
+.\"{{{ bind -m string=[substitute]
+.IP "\fBbind \-m\fP \fIciąg\fP\fB=\fP[\fIpodstawienie\fP]"
+Dany ciąg wprowadzenia \fIciąg\fP zostanie zamieniony bezpośrednio na
+dane \fIpodstawienie\fP, które może zawierać komendy edycji.
+.\"}}}
+.PP
+Następuje lista dostępnych komend edycji.
+Każdy z poszczególnych opisów zaczyna się nazwą komendy,
+literą \fIn\fP, jeśli komenda może zostać poprzedzona licznikiem,
+i wszelkimi klawiszami, do których dana komenda jest podłączona
+domyślnie (w zapisie stosującym notację strzałkową, \fItzn.\fP,
+znak ASCII ESC jest pisany jako ^[).
+Licznik poprzedzający komendę wprowadzamy stosując ciąg
+\fB^[\fP\fIn\fP, gdzie \fIn\fP to ciąg składający się z jednej
+lub więcej cyfr;
+chyba że podano inaczej licznik, jeśli został pominięty, wynosi
+domyślnie 1.
+Proszę zwrócić uwagę, że nazwy komend edycji stosowane są jedynie
+w komendzie \fBbind\fP. Ponadto, wiele komend edycji jest przydatnych
+na terminalach z widocznym kursorem. Domyślne podwiązania zostały wybrane
+tak, aby były zgodne z odpowiednimi podwiązaniami Emacsa.
+Znaki użytkownika tty (\fIw szczególności\fP, ERASE) zostały
+podłączenia do stosownych podstawień i kasują domyślne
+podłączenia.
+.\"{{{ abort ^G
+.IP "\fBabort ^G\fP"
+Przydatne w odpowiedzi na zapytanie o wzorzec \fBprzeszukiwania_historii\fP
+do przerwania tego szukania.
+.\"}}}
+.\"{{{ auto-insert n
+.IP "\fBauto-insert\fP \fIn\fP"
+Powoduje po prostu wyświetlenie znaku jako bezpośrednie wprowadzenie.
+Większość zwykłych znaków jest pod to podłączona.
+.\"}}}
+.\"{{{ backward-char n ^B
+.IP "\fBbackward-char\fP \fIn\fP \fB^B\fP"
+Przesuwa kursor \fIn\fP znaków wstecz.
+.\"}}}
+.\"{{{ backward-word n ^[B
+.IP "\fBbackward-word\fP \fIn\fP \fB^[B\fP"
+Przesuwa kursor wstecz na początek słowa; słowa składają się ze
+znaków alfanumerycznych, podkreślenia (_) i dolara ($).
+.\"}}}
+.\"{{{ beginning-of-history ^[<
+.IP "\fBbeginning-of-history ^[<\fP"
+Przesuwa na początek historii.
+.\"}}}
+.\"{{{ beginning-of-line ^A
+.IP "\fBbeginning-of-line ^A\fP"
+Przesuwa kursor na początek edytowanego wiersza wprowadzenia.
+.\"}}}
+.\"{{{ capitalize-word n ^[c, ^[C
+.IP "\fBcapitalize-word\fP \fIn\fP \fB^[c\fP, \fB^[C\fP"
+Przemienia pierwszy znak w następnych \fIn\fP słowach na dużą literę,
+pozostawiając kursor za końcem ostatniego słowa.
+.\"}}}
+.\"{{{ comment ^[#
+Jeśli bieżący wiersz nie zaczyna się od znaku komentarza, zostaje on
+dodany na początku wiersza i wiersz zostaje wprowadzony (tak jakby
+naciśnięto przełamanie wiersza), w przeciwnym razie istniejące znaki
+komentarza zostają usunięte i kursor zostaje umieszczony na początku
+wiersza.
+.\"}}}
+.\"{{{ complete ^[^[
+.IP "\fBcomplete ^[^[\fP"
+Automatycznie dopełnia tyle ile jest jednoznaczne w nazwie komendy
+lub nazwie pliku zawierającej kursor. Jeśli cała pozostała część
+komendy lub nazwy pliku jest jednoznaczna to przerwa zostaje wyświetlona
+po wypełnieniu, chyba że jest to nazwa katalogu, w którym to razie zostaje
+dołączone \fB/\fP. Jeśli nie ma komendy lub nazwy pliku zaczynającej
+się od takiej części słowa, to zostaje wyprowadzony znak dzwonka
+(zwykle powodujacy słyszalne zabuczenie).
+.\"}}}
+.\"{{{ complete-command ^X^[
+.IP "\fBcomplete-command ^X^[\fP"
+Automatycznie dopełnia tyle ile jest jednoznaczne z nazwy komendy
+zawierającej częściowe słowo przed kursorem, tak jak w komendzie
+\fBcomplete\fP opisanej powyżej.
+.\"}}}
+.\"{{{ complete-file ^[^X
+.IP "\fBcomplete-file ^[^X\fP"
+Automatycznie dopełnia tyle ile jest jednoznaczne z nazwy pliku
+zawierającego częściowe słowo przed kursorem, tak jak w komendzie
+\fBcomplete\fP opisanej powyżej.
+.\"}}}
+.\"{{{ complete-list ^[=
+.IP "\fBcomplete-list ^[=\fP"
+Wymień możliwe dopełnienia bieżącego słowa.
+.\"}}}
+.\"{{{ delete-char-backward n ERASE, ^?, ^H
+.IP "\fBdelete-char-backward\fP \fIn\fP \fBERASE\fP, \fB^?\fP, \fB^H\fP"
+Skasuj \fIn\fP znaków przed kursorem.
+.\"}}}
+.\"{{{ delete-char-forward n
+.IP "\fBdelete-char-forward\fP \fIn\fP"
+Skasuj \fIn\fP znaków po kursorze.
+.\"}}}
+.\"{{{ delete-word-backward n ^[ERASE, ^[^?, ^[^H, ^[h
+.IP "\fBdelete-word-backward\fP \fIn\fP \fB^[ERASE\fP, \fB^[^?\fP, \fB^[^H\fP, \fB^[h\fP"
+Skasuj \fIn\fP słów przed kursorem.
+.\"}}}
+.\"{{{ delete-word-forward n ^[d
+.IP "\fBdelete-word-forward\fP \fIn\fP \fB^[d\fP"
+Kasuje znaki po kursorze, aż do końca \fIn\fP słów.
+.\"}}}
+.\"{{{ down-history n ^N
+.IP "\fBdown-history\fP \fIn\fP \fB^N\fP"
+Przewija bufor historii w przód \fIn\fP wierszy (później).
+Każdy wiersz wprowadzenia zaczyna się oryginalnie tuż po ostatnim
+miejscu w buforze historii, tak więc
+\fBdown-history\fP nie jest przydatny dopóki nie wykonano
+\fBsearch-history\fP lub \fBup-history\fP.
+.\"}}}
+.\"{{{ downcase-word n ^[L, ^[l
+.IP "\fBdowncase-word\fP \fIn\fP \fB^[L\fP, \fB^[l\fP"
+Zamień na małe litery następnych \fIn\fP słów.
+.\"}}}
+.\"{{{ end-of-history ^[>
+.IP "\fBend-of-history ^[>\fP"
+Porusza do końca historii.
+.\"}}}
+.\"{{{ end-of-line ^E
+.IP "\fBend-of-line ^E\fP"
+Przesuwa kursor na koniec wiersza wprowadzenia.
+.\"}}}
+.\"{{{ eot ^_
+.IP "\fBeot ^_\fP"
+Działa jako koniec pliku; Jest to przydatne, albowiem tryb edycji
+wprowadzenia wyłącza normalną regularyzację wprowadzenia terminala.
+.\"}}}
+.\"{{{ eot-or-delete n ^D
+.IP "\fBeot-or-delete\fP \fIn\fP \fB^D\fP"
+Działa jako eot jeśli jest samotne na wierszu; w przeciwnym razie
+działa jako delete-char-forward.
+.\"}}}
+.\"{{{ error
+.IP "\fBerror\fP"
+Error (ring the bell).
+.\"}}}
+.\"{{{ exchange-point-and-mark ^X^X
+.IP "\fBexchange-point-and-mark ^X^X\fP"
+Umieść kursor na znaczniku i ustaw znacznik na miejsce, w którym był
+kursor.
+.\"}}}
+.\"{{{ expand-file ^[*
+.IP "\fBexpand-file ^[*\fP"
+Dodaje * do bieżącego słowa i zastępuje dane słowo wynikiem
+rozwinięcia nazwy pliku na danym słowie.
+Gdy nie pasują żadne pliki, zadzwoń.
+.\"}}}
+.\"{{{ forward-char n ^F
+.IP "\fBforward-char\fP \fIn\fP \fB^F\fP"
+Przesuwa kursor naprzód o \fIn\fP znaków.
+.\"}}}
+.\"{{{ forward-word n ^[f
+.IP "\fBforward-word\fP \fIn\fP \fB^[f\fP"
+Przesuwa kursor naprzód na zakończenie \fIn\fP-tego słowa.
+.\"}}}
+.\"{{{ goto-history n ^[g
+.IP "\fBgoto-history\fP \fIn\fP \fB^[g\fP"
+Przemieszcza do historii numer \fIn\fP.
+.\"}}}
+.\"{{{ kill-line KILL
+.IP "\fBkill-line KILL\fP"
+Kasuje cały wiersz wprowadzenia.
+.\"}}}
+.\"{{{ kill-region ^W
+.IP "\fBkill-region ^W\fP"
+Kasuje wprowadzenie pomiędzy kursorem a znacznikiem.
+.\"}}}
+.\"{{{ kill-to-eol n ^K
+.IP "\fBkill-to-eol\fP \fIn\fP \fB^K\fP"
+Jeśli ominięto \fIn\fP, to kasuje wprowadzenia od kursora do końca wiersza,
+w przeciwnym razie kasuje znaki pomiędzy kursorem a \fIn\fP-tą kolumną.
+.\"}}}
+.\"{{{ list ^[?
+.IP "\fBlist ^[?\fP"
+Wyświetla sortowaną, skolumnowaną listę nazw komend lub nazw plików
+(jeśli są takowe), które mogłyby dopełnić częściowe słowo zawierające kursor.
+Do nazw katalogów zostaje dołączone \fB/\fP.
+.\"}}}
+.\"{{{ list-command ^X?
+.IP "\fBlist-command ^X?\fP"
+Wyświetla sortowaną, skolumnowaną listę nazw komend
+(jeśli są takowe), które mogłyby dopełnić częściowe słowo zawierające kursor.
+.\"}}}
+.\"{{{ list-file ^X^Y
+.IP "\fBlist-file ^X^Y\fP"
+Wyświetla sortowaną, skolumnowaną listę nazw plików
+(jeśli są takowe), które mogłyby dopełnić częściowe słowo zawierające kursor.
+Specyfikatory rodzaju plików zostają dołączone tak jak powyżej opisano
+pod \fBlist\fP.
+.\"}}}
+.\"{{{ newline ^J and ^M
+.IP "\fBnewline ^J\fP, \fB^M\fP"
+Powoduje przetworzenie bieżącego wiersza wprowadzeń przez powłokę.
+Kursor może znajdować się aktualnie gdziekolwiek w wierszu.
+.\"}}}
+.\"{{{ newline-and-next ^O
+.IP "\fBnewline-and-next ^O\fP"
+Powoduje przetworzenie bieżącego wiersza wprowadzeń przez powłokę,
+po czym następny wiersz z historii staje się wierszem bieżącym.
+Ma to tylko sens po poprzednim up-history lub search-history.
+.\"}}}
+.\"{{{ no-op QUIT
+.IP "\fBno-op QUIT\fP"
+Nie robi nic.
+.\"}}}
+.\"{{{ prefix-1 ^[
+.IP "\fBprefix-1 ^[\fP"
+Przedsionek 1-znakowej sekwencji komendy.
+.\"}}}
+.\"{{{ prefix-2 ^X and ^[[
+.IP "\fBprefix-2 ^X\fP"
+.IP "\fBprefix-2 ^[[\fP"
+Przedsionek 2-znakowej sekwencji komendy.
+.\"}}}
+.\"{{{ prev-hist-word ^[. ^[_
+.IP "\fBprev-hist-word\fP \fIn\fP \fB^[.\fP, \fB^[_\fP"
+Ostatnie (\fIn\fP-te) słowo poprzedniej komendy zostaje wprowadzone
+na miejscu kursora.
+.\"}}}
+.\"{{{ quote ^^
+.IP "\fBquote ^^\fP"
+Następny znak zostaje wzięty dosłownie zamiast jako komenda edycji.
+.\"}}}
+.\"{{{ redraw ^L
+.IP "\fBredraw ^L\fP"
+Przerysuj ponownie zachętę i bieżący wiersz wprowadzenia.
+.\"}}}
+.\"{{{ search-character-backward n ^[^]
+.IP "\fBsearch-character-backward\fP \fIn\fP \fB^[^]\fP"
+Szukaj w tył w bieżącym wierszu \fIn\fP-tego wystąpienia
+następnego wprowadzonego znaku.
+.\"}}}
+.\"{{{ search-character-forward n ^]
+.IP "\fBsearch-character-forward\fP \fIn\fP \fB^]\fP"
+Szukaj w przód w bieżącym wierszu \fIn\fP-tego wystąpienia
+następnego wprowadzonego znaku.
+.\"}}}
+.\"{{{ search-history ^R
+.IP "\fBsearch-history ^R\fP"
+Wejdź w kroczący tryb szukania. Wewnętrzna lista historii zostaje
+przeszukiwana wstecz za komendami odpowiadającymi wprowadzeniu.
+początkowe \fB^\fP w szukanym ciągu zakotwicza szukanie. Klawisz przerwania
+powoduje opuszczenie trybu szukania.
+Inne komendy zostaną wykonywane po opuszczeniu trybu szukania.
+Ponowne komendy \fBsearch-history\fP kontynuują szukanie wstecz
+do następnego poprzedniego wystąpienia wzorca. Bufor historii
+zawiera tylko skończoną ilość wierszy; dla potrzeby najstarsze zostają
+wyrzucone.
+.\"}}}
+.\"{{{ set-mark-command ^[<space>
+.IP "\fBset-mark-command ^[\fP<space>"
+Postaw znacznik na bieżącej pozycji kursora.
+.\"}}}
+.\"{{{ stuff
+.IP "\fBstuff\fP"
+Pod systemami to wspomagającymi, wypycha podłączony znak z powrotem
+do wejścia terminala, gdzie może on zostać specjalnie przetworzony przez
+terminal. Jest to przydatne np. dla opcji BRL \fB^T\fP minisystata.
+.\"}}}
+.\"{{{ stuff-reset
+.IP "\fBstuff-reset\fP"
+Działa tak jak \fBstuff\fP, a potem przerywa wprowadzenie tak jak
+przerwanie.
+.\"}}}
+.\"{{{ transport-chars ^T
+.IP "\fBtranspose-chars ^T\fP"
+Na końcu wiersza lub jeśli włączono opcję \fBgmacs\fP,
+zamienia dwa poprzedzające znaki; w przeciwnym razie zamienia
+poprzedni i bieżący znak, po czym przesuwa kursor jeden znak na prawo.
+.\"}}}
+.\"{{{ up-history n ^P
+.IP "\fBup-history\fP \fIn\fP \fB^P\fP"
+Przewija bufor historii \fIn\fP wierszy wstecz (wcześniej).
+.\"}}}
+.\"{{{ upcase-word n ^[U, ^[u
+.IP "\fBupcase-word\fP \fIn\fP \fB^[U\fP, \fB^[u\fP"
+Zamienia następnych \fIn\fP słów w duże litery.
+.\"}}}
+.\"{{{ version ^V
+.IP "\fBversion ^V\fP"
+Wypisuje wersję ksh. Obecny bufor edycji zostaje odtworzony
+gdy tylko zostanie naciśnięty jakikolwiek klawisz
+(po czym ten klawisz zostaje przetworzony, chyba że
+ jest to przerwa).
+.\"}}}
+.\"{{{ yank ^Y
+.IP "\fByank ^Y\fP"
+Wprowadź ostatnio skasowany ciąg tekstu na bieżącą pozycję kursora.
+.\"}}}
+.\"{{{ yank-pop ^[y
+.IP "\fByank-pop ^[y\fP"
+bezpośrednio po \fByank\fP, zamienia wprowadzony tekst na
+następny poprzednio skasowany ciąg tekstu.
+.\"}}}
+.\"}}}
+.\"{{{ Vi Interactive Input Line Editing
+.\"{{{ introduction
+.SS "Interkacyjny tryb edycji wiersza poleceń vi"
+Edytor vi wiersza komendy w ksh obsługuje w zasadzie te same komendy co
+edytor vi (patrz \fIvi\fP(1)), poza następującymi wyjątkami:
+.nr P2 \n(PD
+.IP \ \ \(bu
+zaczyna w trybie wprowadzania,
+.IP \ \ \(bu
+ma komendy uzupełniania nazw plików i komend
+(\fB=\fP, \fB\e\fP, \fB*\fP, \fB^X\fP, \fB^E\fP, \fB^F\fP i,
+opcjonalnie, \fB<tab>\fP),
+.IP \ \ \(bu
+komenda \fB_\fP działa odmiennie (w ksh jest to komenda ostatniego argumentu,
+a w vi przechodzenie do początku bieżącego wiersza),
+.IP \ \ \(bu
+komendy \fB/\fP i \fBG\fP poruszają się w kierunkach odwrotnych do komendy
+\fBj\fP
+.IP \ \ \(bu
+brak jest komend, które nie mają znaczenia w edytorze obsługującym jeden
+wiersz (\fIw szczególności\fP, przewijanie ekranu, komendy ex \fB:\fP,
+\fIitp.\fP).
+.nr PD \n(P2
+.LP
+Proszę zwrócić uwagę, że \fB^X\fP oznacza control-X; oraz \fB<esc>\fP,
+\fB<space>\fP i \fB<tab>\fP stosowane są za escape, space i tab,
+odpowiednio (bez żartów).
+.\"}}}
+.\"{{{ modes
+.PP
+Tak jak w vi, są dwa tryby: tryb wprowadzania i tryb komend.
+W trybie wprowadzania, większość znaków zostaje po prostu umieszczona
+w buforze na bieżącym miejscu kursora w kolejności ich wpisywania,
+chociaż niektóre znaki zostają traktowane specjalnie.
+W szczególności następujące znaki odpowiadają obecnym ustawieniom tty
+(patrz \fIstty\fP(1)) i zachowują ich normalne znaczenia
+(normalne wartości są podane w nawiasach):
+skasuj (\fB^U\fP), wymaż (\fB^?\fP), wymaż słowo (\fB^W\fP), eof (\fB^D\fP),
+przerwij (\fB^C\fP) i zakończ (\fB^\e\fP).
+Poza powyższymi dodatkowo również następujące znaki zostają traktowane
+specjalnie w trybie wprowadzania:
+.TS
+expand;
+afB lw(4.5i).
+^H T{
+kasuje poprzedni znak
+T}
+^V T{
+bezpośrednio następny: następny naciśnięty znak nie zostaje traktowany
+specjalnie (można tego użyć do wprowadzenia opisywanych tu znaków)
+T}
+^J ^M T{
+koniec wiersza: bieżący wiersz zostaje wczytany, rozpoznany i wykonany
+przez powłokę
+T}
+<esc> T{
+wprowadza edytor w tryb komend (patrz poniżej)
+T}
+^E T{
+wyliczanie komend i nazw plików (patrz poniżej)
+T}
+^F T{
+dopełnianie nazw plików (patrz poniżej).
+Jeśli zostanie użyte dwukrotnie, to wówczas wyświetla listę możliwych
+dopełnień;
+jeśli zostanie użyte trzykrotnie, to kasuje dopełnienie.
+T}
+^X T{
+rozwijanie nazw komend i plików (patrz poniżej)
+T}
+<tab> T{
+opcjonalnie dopełnianie nazw plików i komend (patrz \fB^F\fP powyżej),
+włączane przez \fBset \-o vi-tabcomplete\fP
+T}
+.TE
+.\"}}}
+.\"{{{ display
+.PP
+Jeśli jakiś wiersz jest dłuższy od szerokości ekranu
+(patrz parametr \fBCOLUMNS\fP),
+to zostaje wyświetlony znak \fB>\fP, \fB+\fP lub \fB<\fP
+w ostatniej kolumnie, wskazujący odpowiednio na więcej znaków po, przed i po, oraz
+przed obecną pozycją.
+Wiersz jest przewijany poziomo w razie potrzeby.
+.\"}}}
+.\"{{{ command mode
+.PP
+W trybie komend, każdy znak zostaje interpretowany jako komenda.
+Znaki którym nie odpowiada żadna komenda, które są niedopuszczalną
+komendą lub są komendami nie do wykonania, wszystkie wyzwalają dzwonek.
+W następujących opisach komend, \fIn\fP wskazuje, że komendę można
+poprzedzić numerem (\fItzn.\fP, \fB10l\fP przesuwa w prawo o 10
+znaków); gdy brak przedrostka numerowego, to zakłada się, że \fIn\fP
+jest równe 1, chyba że powiemy inaczej.
+Zwrot `bieżąca pozycja' odnosi się do pozycji pomiędzy kursorem
+a znakiem przed nim.
+`Słowo' to ciąg liter, cyfr lub podkreśleń
+albo ciąg nie nieliter, niecyfr, niepodkreśleń, niebiałych-znaków
+(\fItak więc\fP, ab2*&^ zawiera dwa słowa), oraz `duże słowo' jest ciągiem
+niebiałych znaków.
+.\"{{{ Special ksh vi commands
+.IP "Specjalne ksh komendy vi"
+Następujących komend brak lub są one odmienne od tych w normalnym
+edytorze plików vi:
+.RS
+.IP "\fIn\fP\fB_\fP"
+wprowadź przerwę z następstwem \fIn\fP-tego dużego słowa
+z ostatniej komendy w historii na bieżącej pozycji i wejdź w tryb
+wprowadzania; jeśli nie podano \fIn\fP to domyślnie zostaje wprowadzone
+ostatnie słowo.
+.IP "\fB#\fP"
+wprowadź znak komentarza (\fB#\fP) na początku bieżącego wiersza
+i przekaż ten wiersz do powłoki ( tak samo jak \fBI#^J\fP).
+.IP "\fIn\fP\fBg\fP"
+tak jak \fBG\fP, z tym że, jeśli nie podano \fIn\fP
+to dotyczy to ostatnio zapamiętanego wiersza.
+.IP "\fIn\fP\fBv\fP"
+edytuj wiersze \fIn\fP stosując edytor vi;
+jeśli nie podano \fIn\fP, to edytuje bieżący wiersz.
+Właściwą wykonywaną komendą jest
+`\fBfc \-e ${VISUAL:-${EDITOR:-vi}}\fP \fIn\fP'.
+.IP "\fB*\fP i \fB^X\fP"
+dopełnianie komendy lub nazwy pliku zostaje zastosowane do obecnego dużego
+słowa (po dodaniu *, jeśli to słowo nie zawiera żadnych znaków dopełniania
+nazw plików) - duże słowo zostaje zastąpione słowami wynikowymi.
+Jeśli bieżące duże słowo jest pierwszym w wierszu (lub występuje po
+jednym z następujących znaków: \fB;\fP, \fB|\fP, \fB&\fP, \fB(\fP, \fB)\fP)
+i nie zawiera ukośnika (\fB/\fP) to rozwijanie komendy zostaje wykonane,
+w przeciwnym razie zostaje wykonane rozwijanie nazwy plików.
+Rozwijanie komend podpasowuje duże słowo pod wszelkie aliasy, funkcje
+i wbudowane komendy jak i również wszelkie wykonywalne pliki odnajdywane
+przeszukując katalogi wymienione w parametrze \fBPATH\fP.
+Rozwijanie nazw plików dopasowuje duże słowo do nazw plików w bieżącym
+katalogu.
+Po rozwinięciu, kursor zostaje umieszczony tuż po
+ostatnim słowie na końcu i edytor jest w trybie wprowadzania.
+.IP "\fIn\fP\fB\e\fP, \fIn\fP\fB^F\fP, \fIn\fP\fB<tab>\fP i \fIn\fP\fB<esc>\fP"
+dopełnianie nazw komend/plików:
+zastępuje bieżące duże słowo najdłuższym, jednoznacznym
+dopasowaniem otrzymanym przez rozwinięcie nazwy komendy/pliku.
+\fB<tab>\fP zostaje jedynie rozpoznane jeśli została włączona opcja
+\fBvi-tabcomplete\fP, podczas gdy \fB<esc>\fP zostaje jedynie rozpoznane
+jeśli została włączona opcja \fBvi-esccomplete\fP (patrz \fBset \-o\fP).
+Jeśli podano \fIn\fP to zostaje użyte \fIn\fP-te możliwe
+dopełnienie (z tych zwracanych przez komendę wyliczania dopełnień nazw
+komend/plików).
+.IP "\fB=\fP i \fB^E\fP"
+wyliczanie nazw komend/plików: wymień wszystkie komendy lub pliki
+pasujące pod obecne duże słowo.
+.IP "\fB^V\fP"
+wyświetl wersję pdksh; jest ona wyświetlana do następnego naciśnięcia
+klawisza (ten klawisz zostaje zignorowany).
+.IP "\fB@\fP\fIc\fP"
+rozwinięcie makro: wykonaj komendy znajdujące się w aliasie _\fIc\fP.
+.RE
+.\"}}}
+.\"{{{ Intra-line movement commands
+.IP "Komendy przemieszczania w wierszu"
+.RS
+.IP "\fIn\fP\fBh\fP i \fIn\fP\fB^H\fP"
+przesuń się na lewo \fIn\fP znaków.
+.IP "\fIn\fP\fBl\fP i \fIn\fP\fB<space>\fP"
+przesuń się w prawo \fIn\fP znaków.
+.IP "\fB0\fP"
+przesuń się do kolumny 0.
+.IP "\fB^\fP"
+przesuń się do pierwszego niebiałego znaku.
+.IP "\fIn\fP\fB|\fP"
+przesuń się do kolumny \fIn\fP.
+.IP "\fB$\fP"
+przesuń się do ostatniego znaku.
+.IP "\fIn\fP\fBb\fP"
+przesuń się wstecz \fIn\fP słów.
+.IP "\fIn\fP\fBB\fP"
+przesuń się wstecz \fIn\fP dużych słów.
+.IP "\fIn\fP\fBe\fP"
+przesuń się na przód do końca słowo \fIn\fP razy.
+.IP "\fIn\fP\fBE\fP"
+przesuń się na przód do końca dużego słowa \fIn\fP razy.
+.IP "\fIn\fP\fBw\fP"
+przesuń się na przód o \fIn\fP słów.
+.IP "\fIn\fP\fBW\fP"
+przesuń się na przód o \fIn\fP dużych słów.
+.IP "\fB%\fP"
+odnajdź wzór: edytor szuka do przodu najbliższego nawiasu
+zamykającego (okrągłego, prostokątnego lub klamrowego),
+a następnie przesuwa się między nim a odpowiadającym mu
+nawiasem otwierającym.
+.IP "\fIn\fP\fBf\fP\fIc\fP"
+przesuń się w przód do \fIn\fP-tego wystąpienia znaku \fIc\fP.
+.IP "\fIn\fP\fBF\fP\fIc\fP"
+przesuń się w tył do \fIn\fP-tego wystąpienia znaku \fIc\fP.
+.IP "\fIn\fP\fBt\fP\fIc\fP"
+przesuń się w przód tuż przed \fIn\fP-te wystąpienie znaku \fIc\fP.
+.IP "\fIn\fP\fBT\fP\fIc\fP"
+przesuń się w tył tuż przed \fIn\fP-te wystąpienie znaku \fIc\fP.
+.IP "\fIn\fP\fB;\fP"
+powtarza ostatnią komendę \fBf\fP, \fBF\fP, \fBt\fP lub \fBT\fP.
+.IP "\fIn\fP\fB,\fP"
+powtarza ostatnią komendę \fBf\fP, \fBF\fP, \fBt\fP lub \fBT\fP,
+lecz porusza się w przeciwnym kierunku.
+.RE
+.\"}}}
+.\"{{{ Inter-line movement commands
+.IP "Komendy przemieszczania między wierszami"
+.RS
+.IP "\fIn\fP\fBj\fP, \fIn\fP\fB+\fP i \fIn\fP\fB^N\fP"
+przejdź do \fIn\fP-tego następnego wiersza w historii.
+.IP "\fIn\fP\fBk\fP, \fIn\fP\fB-\fP i \fIn\fP\fB^P\fP"
+przejdź do \fIn\fP-tego poprzedniego wiersza w historii.
+.IP "\fIn\fP\fBG\fP"
+przejdź do wiersza \fIn\fP w historii; jeśli brak \fIn\fP, to przenosi
+się do pierwszego zapamiętanego wiersza w historii.
+.IP "\fIn\fP\fBg\fP"
+tak jak \fBG\fP, tylko, że jeśli nie podano \fIn\fP to idzie do
+ostatnio zapamiętanego wiersza.
+.IP "\fIn\fP\fB/\fP\fIciąg\fP"
+szukaj wstecz w historii \fIn\fP-tego wiersza zawierającego
+\fIciąg\fP; jeśli \fIciąg\fP zaczyna się od \fB^\fP, to reszta ciągu
+musi występować na samym początku wiersza historii aby pasowała.
+.IP "\fIn\fP\fB?\fP\fIstring\fP"
+tak jak \fB/\fP, tylko, że szuka do przodu w historii.
+.IP "\fIn\fP\fBn\fP"
+szukaj \fIn\fP-tego wystąpienia ostatnio szukanego ciągu; kierunek jest
+ten sam co kierunek ostatniego szukania.
+.IP "\fIn\fP\fBN\fP"
+szukaj \fIn\fP-tego wystąpienia ostatnio szukanego ciągu; kierunek jest
+przeciwny do kierunku ostatniego szukania.
+.RE
+.\"}}}
+.\"{{{ Edit commands
+.IP "Komendy edycji"
+.RS
+.IP "\fIn\fP\fBa\fP"
+dodaj tekst \fIn\fP-krotnie: przechodzi w tryb wprowadzania tuż po
+bieżącej pozycji.
+Dodanie zostaje jedynie wykonane, jeśli zostanie ponownie uruchomiony
+tryb komendy (\fItzn.\fP, jeśli <esc> zostanie użyte).
+.IP "\fIn\fP\fBA\fP"
+tak jak \fBa\fP, z tą różnicą, że dodaje do końca wiersza.
+.IP "\fIn\fP\fBi\fP"
+dodaj tekst \fIn\fP-krotnie: przechodzi w tryb wprowadzania na bieżącej
+pozycji.
+Dodanie zostaje jedynie wykonane, jeśli zostanie ponownie uruchomiony
+tryb komendy (\fItzn.\fP, jeśli <esc> zostanie użyte).
+.IP "\fIn\fP\fBI\fP"
+tak jak \fBi\fP, z tą różnicą, że dodaje do tuż przed pierwszym niebiałym
+znakiem.
+.IP "\fIn\fP\fBs\fP"
+zamień następnych \fIn\fP znaków (\fItzn.\fP, skasuj te znaki i przejdź
+do trybu wprowadzania).
+.IP "\fBS\fP"
+zastąp cały wiersz: wszystkie znaki od pierwszego niebiałego znaku
+do końca wiersza zostają skasowane i zostaje uruchomiony tryb
+wprowadzania.
+.IP "\fIn\fP\fBc\fP\fIkomenda-przemieszczenia\fP"
+przejdź z bieżącej pozycji do pozycji wynikającej z \fIn\fP
+\fIkomenda-przemieszczenia\fPs (\fItj.\fP, skasuj wskazany region i wejdź w tryb
+wprowadzania);
+jeśli \fIkomendą-przemieszczenia\fP jest \fBc\fP, to wiersz
+zostaje zmieniony od pierwszego niebiałego znaku począwszy.
+.IP "\fBC\fP"
+zmień od obecnej pozycji do końca wiersza (\fItzn.\fP skasuj do końca
+wiersza i przejdź do trybu wprowadzania).
+.IP "\fIn\fP\fBx\fP"
+skasuj następnych \fIn\fP znaków.
+.IP "\fIn\fP\fBX\fP"
+skasuj poprzednich \fIn\fP znaków.
+.IP "\fBD\fP"
+skasuj do końca wiersza.
+.IP "\fIn\fP\fBd\fP\fImove-cmd\fP"
+skasuj od obecnej pozycji do pozycji wynikającej z \fIn\fP krotnego
+\fImove-cmd\fP;
+\fImove-cmd\fP może być komendą przemieszczania (patrz powyżej) lub \fBd\fP,
+co powoduje skasowanie bieżącego wiersza.
+.IP "\fIn\fP\fBr\fP\fIc\fP"
+zamień następnych \fIn\fP znaków na znak \fIc\fP.
+.IP "\fIn\fP\fBR\fP"
+zamień: wejdź w tryb wprowadzania lecz przepisuj istniejące znaki
+zamiast wprowadzania przed istniejącymi znakami. Zamiana zostaje wykonana
+\fIn\fP krotnie.
+.IP "\fIn\fP\fB~\fP"
+zmień wielkość następnych \fIn\fP znaków.
+.IP "\fIn\fP\fBy\fP\fImove-cmd\fP"
+wytnij od obecnej pozycji po pozycję wynikającą z \fIn\fP krotnego
+\fImove-cmd\fP do bufora wycinania; jeśli \fImove-cmd\fP jest \fBy\fP, to
+cały wiersz zostaje wycięty.
+.IP "\fBY\fP"
+wytnij od obecnej pozycji do końca wiersza.
+.IP "\fIn\fP\fBp\fP"
+wklej zawartość bufora wycinania tuż po bieżącej pozycji,
+\fIn\fP krotnie.
+.IP "\fIn\fP\fBP\fP"
+tak jak \fBp\fP, tylko że bufor zostaje wklejony na bieżącej pozycji.
+.RE
+.\"}}}
+.\"{{{ Miscellaneous vi commands
+.IP "Różne komendy vi"
+.RS
+.IP "\fB^J\fP i \fB^M\fP"
+bieżący wiersz zostaje wczytany, rozpoznany i wykonany przez powłokę.
+.IP "\fB^L\fP i \fB^R\fP"
+odrysuj bieżący wiersz.
+.IP "\fIn\fP\fB.\fP"
+wykonaj ponownie ostatnią komendę edycji \fIn\fP razy.
+.IP "\fBu\fP"
+odwróć ostatnią komendę edycji.
+.IP "\fBU\fP"
+odwróć wszelkie zmiany dokonane w danym wierszu.
+.IP "\fIintr\fP i \fIquit\fP"
+znaki terminala przerwy i zakończenia powodują skasowania bieżącego
+wiersza i wyświetlenie nowej zachęty.
+.RE
+.\"Has all vi commands except:
+.\" movement: { } [[ ]] ^E ^Y ^U ^D ^F ^B H L M ()
+.\" tag commands: ^T ^]
+.\" mark commands: m ` '
+.\" named-buffer commands: " @
+.\" file/shell/ex-commands: Q ZZ ^^ : ! &
+.\" multi-line change commands: o O J
+.\" shift commands: << >>
+.\" status command: ^G
+.\"}}}
+.\"}}}
+.\"}}}
+.\"}}}
+.\"{{{ Files
+.SH PLIKI
+~/.profile
+.br
+/etc/profile
+.br
+/etc/suid_profile
+.\"}}}
+.\"{{{ Bugs
+.SH BŁĘDY
+Wszelkie błędy w pdksh należy zgłaszać pod adresem pdksh@cs.mun.ca.
+Proszę podać wersję pdksh (echo $KSH_VERSION), maszynę,
+system operacyjny i stosowany kompilator oraz opis jak powtórzyć dany błąd
+(najlepiej mały skrypt powłoki demonstrujący dany błąd).
+Następujące może być również pomocne, jeśli ma znaczenie
+(jeśli nie jesteś pewny to podaj to również):
+stosowane opcje (zarówno z opcje options.h jak i ustawione
+\-o opcje) i twoja kopia config.h (plik generowany przez skrypt
+configure). Nowe wersje pdksh można otrzymać z
+ftp://ftp.cs.mun.ca/pub/pdksh/.
+.\"}}}
+.\"{{{ Authors
+.SH AUTORZY
+Ta powłoka powstała z publicznego klonu siódmego wydania powłoki
+Bourne'a wykonanego przez Charlesa Forsytha i z części powłoki
+BRL autorstwa Doug A.\& Gwyna, Douga Kingstona,
+Rona Natalie;a, Arnolda Robbinsa, Lou Salkinda i innych. Pierwsze wydanie
+pdksh stworzył Eric Gisin, a następnie troszczyli się nią kolejno
+John R.\& MacMillan (chance!john@sq.sq.com), i
+Simon J.\& Gerraty (sjg@zen.void.oz.au). Obecnym opiekunem jest
+Michael Rendell (michael@cs.mun.ca).
+Plik CONTRIBUTORS w dystrybucji źródeł zawiera bardziej kompletną
+listę ludzi i ich wkładu do rozwoju tej powłoki.
+.PP
+Tłumaczenie tego podręcznika na język polski wykonał Marcin Dalecki
+<dalecki@cs.net.pl>.
+.\"}}}
+.\"{{{ See also
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+awk(1),
+sh(1),
+csh(1), ed(1), getconf(1), getopt(1), sed(1), stty(1), vi(1),
+dup(2), execve(2), getgid(2), getuid(2), open(2), pipe(2), wait(2),
+getopt(3), rand(3), signal(3), system(3),
+environ(5)
+.PP
+.IR "The KornShell Command and Programming Language" ,
+Morris Bolsky i David Korn, 1989, ISBN 0-13-516972-0.
+.PP
+.\" XXX ISBN missing
+.IR "UNIX Shell Programming" ,
+Stephen G.\& Kochan, Patrick H.\& Wood, Hayden.
+.PP
+.IR "IEEE Standard for information Technology \- Portable Operating System Interface (POSIX) \- Part 2: Shell and Utilities" ,
+IEEE Inc, 1993, ISBN 1-55937-255-9.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/latex.1 b/po/pl/archive/plain/man1/latex.1
new file mode 100644
index 00000000..f04a56bc
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/latex.1
@@ -0,0 +1,50 @@
+.\" {PTM/PB/0.1/16-06-1999/"Strukturalne formatowanie i składanie tekstu"}
+.TH LATEX 1 "27 December 1992"
+.\"=====================================================================
+.if t .ds TX \fRT\\h'-0.1667m'\\v'0.20v'E\\v'-0.20v'\\h'-0.125m'X\fP
+.if n .ds TX TeX
+.ie t .ds OX \fIT\v'+0.25m'E\v'-0.25m'X\fP\" for troff
+.el .ds OX TeX\" for nroff
+.\" the same but obliqued
+.\" BX definition must follow TX so BX can use TX
+.if t .ds BX \fRB\s-2IB\s0\fP\*(TX
+.if n .ds BX BibTeX
+.\" LX definition must follow TX so LX can use TX
+.if t .ds LX \fRL\\h'-0.36m'\\v'-0.15v'\s-2A\s0\\h'-0.15m'\\v'0.15v'\fP\*(TX
+.if n .ds LX LaTeX
+.\"=====================================================================
+.SH NAZWA
+latex \- strukturalne formatowanie i składanie tekstu
+.SH SKŁADNIA
+.B latex
+[ pierwsza linia ]
+.\"=====================================================================
+.SH OPIS
+Język \*(LX jest opisany w książce pod tytułem
+.IR "\*(LX \- A Document Preparation System" .
+\*(LX jest pakietem makr \*(TX-a. Nie jest on modyfikacją źródeł programu
+\*(TX, więc dostępne są tu wszystkie właściwości opisane na stronie
+.BR tex (1).
+.PP
+Makra \*(LX-a zachęcają autorów do zastanowienia się bardziej nad zawartością
+ich dokumentów, niż nad samą formą. Ideałem, który jest bardzo trudny do
+zrealizowania byłoby, gdyby nie było w ogóle komend formatujących (w rodzaju
+``przełącz na kursywę'', itp.), a zamiast nich byłyby instrukcje składu, w
+rodzaju ``uwypuklij'', ``rozpocznij sekcję''.
+.PP
+Podstawowym źródłem dokumentacji \*(LX-a jest podręcznik, do którego
+odnosimy się niżej, oraz lokalny przewodnik, znajdujący się w pliku
+.IR local-guide.tex ,
+lub
+.IR local.tex ,
+lub podobnym, w okolicach katalogu /usr/lib/texmf/texmf/tex.
+.\"=====================================================================
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR amslatex (1),
+.BR amstex (1),
+.BR slitex (1),
+.BR tex (1),
+.br
+Leslie Lamport,
+.IR "\*(LX \- A Document Preparation System" ,
+Addison-Wesley, 1985, ISBN 0-201-15790-X.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/lbxproxy.1x b/po/pl/archive/plain/man1/lbxproxy.1x
new file mode 100644
index 00000000..32ead7d8
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/lbxproxy.1x
@@ -0,0 +1,210 @@
+.\" 2000 PTM Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>
+.\" $XConsortium: lbxproxy.man /main/9 1996/12/02 15:47:09 swick $
+.\" Copyright (c) 1996 X Consortium
+.\"
+.\" Permission is hereby granted, free of charge, to any person obtaining
+.\" a copy of this software and associated documentation files (the
+.\" "Software"), to deal in the Software without restriction, including
+.\" without limitation the rights to use, copy, modify, merge, publish,
+.\" distribute, sublicense, and sell copies of the Software, and to
+.\" permit persons to whom the Software is furnished to do so, subject to
+.\" the following conditions:
+.\"
+.\" The above copyright notice and this permission notice shall be included
+.\" in all copies or substantial portions of the Software.
+.\"
+.\" THE SOFTWARE IS PROVIDED "AS IS", WITHOUT WARRANTY OF ANY KIND, EXPRESS
+.\" OR IMPLIED, INCLUDING BUT NOT LIMITED TO THE WARRANTIES OF
+.\" MERCHANTABILITY, FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE AND NONINFRINGEMENT.
+.\" IN NO EVENT SHALL THE X CONSORTIUM BE LIABLE FOR ANY CLAIM, DAMAGES OR
+.\" OTHER LIABILITY, WHETHER IN AN ACTION OF CONTRACT, TORT OR OTHERWISE,
+.\" ARISING FROM, OUT OF OR IN CONNECTION WITH THE SOFTWARE OR THE USE OR
+.\" OTHER DEALINGS IN THE SOFTWARE.
+.\"
+.\" Except as contained in this notice, the name of the X Consortium shall
+.\" not be used in advertising or otherwise to promote the sale, use or
+.\" other dealings in this Software without prior written authorization
+.\" from the X Consortium.
+.\"
+.TH LBXPROXY 1x "Wydanie 6.3" "X Werjsa 11"
+.SH NAZWA
+lbxproxy - Wąskopasmowe proxy X (Low BandWidth X proxy)
+.SH SKŁADNIA
+.B lbxproxy [:<wyświetlacz>] [opcja]
+.SH OPIS
+Aplikacje, które chcą wykorzystywać rozszerzenie wąskiego pasma X (LBX)
+muszą łączyć się z lbxproxy. Aplikacje te nie muszą wiedzieć nic o LBX, po
+prostu muszą się połączyć do lbxproxy jak do normalnego serwera. Lbxproxy
+przyjmuje połączenia klientów i powiela je na jednym połączeniu do serwera
+X, dokonując różnych optymalizacji protokołu X, przyspieszając połączenia
+wąskopasmowe.
+.PP
+Mając na uwadze uwierzytelnianie i autoryzację, lbxproxy zwyczajnie
+przekazuje serwerowi przedstawione przez użytkownika dokumenty
+uwierzytelniające. Poniważ do lbxproxy łączą się klienci X, ważnym jest by
+plik .Xauthority użytkownika zawierał wpisy z prawidłowymi kluczami
+związanymi z ID sieciowym proxy. lbxproxy nie jest odpowiedzialny za
+dodawanie tych wpisów do pliku .Xauthority. Odpowiedzialnym za
+skonfigurowanie tego jest użytkownik.
+.PP
+Program lbxproxy ma różne opcje, z których wszystkie są opcjonalne.
+.PP
+Jeśli poadny jest
+.BR :<wyświetlacz> ,
+proxy użyje podanego portu wyświetlacza podczas nasłuchiwania połączeń. Port
+wyświetlacza jest offsetem od portu 6000, zupełnie podobnie do sposobu
+podawania normalnych wyświetlaczy X. Jeśli nie podano żadnego portu,
+lbxproxy użyje domyślnego portu, 63. Jeśli port ten jest zajęty, proxy
+zgłosi komunikat o błędzie.
+.PP
+Innymi opcjami linii poleceń są:
+.PP
+.TP 8
+.B \-help
+Drukuje krótką informację o użyciu i opcjach linii poleceń.
+.TP 8
+.B \-display \fIdpy\fP
+Podaje adres serwera X, obsługującego rozszerzenie LBX. Jeśli opcja ta nie
+jest podana, wyświetlacz jest wyszukiwany według zmiennej środowiskowej
+DISPLAY.
+.TP 8
+.B \-motion \fIliczba\fP
+W danym momencie dozwolona jest ograniczona liczba ruchów myszy, naraz
+transferowanych między serwerem a proxy. Domyślna liczba to 8.
+.TP 8
+.B \-[terminate|reset]
+Domyślnym zachowanie lbxproxy po zakończeniu działań ostatniego klienta jest
+dalsze działanie. Opcja
+.B \-terminate
+powoduje, że lbxproxy kończy działanie po zakończeniu obsługi ostatniego
+klienta. Opcja
+.B \-reset
+powoduje, że po zakończeniu obsługi ostatniego klienta lbxproxy się
+zresetuje. Resetowanie powoduje czyszczenie stanu i repodłączenie się do
+serwera.
+.TP 8
+.B \-reconnect
+Domyślne zachowanie lbxproxy to kończenie pracy gdy połączenie zostaje
+zerwane. Opcja
+.B \-reconnect
+powoduje, że lbxproxy zamiast tego się resetuje (zobacz wyżej
+.BR \-reset )
+i próbuje podłączyć na nowo do serwera.
+.TP 8
+.B \-I
+Powoduje ignorowanie wszystkich pozostałych argumentów.
+.TP 8
+.B \-nolbx
+Wyłącza optymalizacje LBX.
+.TP 8
+.B \-nocomp
+Wyłącza kompresję łańcuchów.
+.TP 8
+.B \-nodelta
+Wyłącza podstawienia żądań delta.
+.TP 8
+.B \-notags
+Wyłącza używanie tagów.
+.TP 8
+.B \-nogfx
+Wyłącza rekodowanie żądań graficznych (nie licząc żądań związanych z
+obrazami).
+.TP 8
+.B \-noimage
+Wyłącza kompresję obrazów.
+.TP 8
+.B \-nosquish
+Wyłącza [squishing] zdarzeń X.
+.TP 8
+.B \-nointernsc
+Wyłącza zwieranie (short circuiting) żądań InternAtom.
+.TP 8
+.B \-noatomsfile
+Wyłącza odczytywanie pliku kontroli atomów. Zobacz sekcję o "Kontroli Atomów".
+.TP 8
+.B \-atomsfile \fIfile\fP
+Przeciąża domyślny plik KontroliAtomów. Zobacz sekcję o "Kontroli Atomów".
+.TP 8
+.B \-nowinattr
+Disables GetWindowAttributes/GetGeometry grouping into one round trip.
+.TP 8
+.B \-nograbcmap
+Wyłącza zbieranie (grabbing) map kolorowych (colormaps).
+.TP 8
+.B \-norgbfile
+Wyłącza przekształcanie nazwy koloru na RGB w proxy.
+.TP 8
+.B \-rgbfile \fIścieżka\fP
+Podaje alternatywną bazę RGB do przekształceń nazw kolorów na RGB.
+.TP 8
+.B \-tagcachesize
+Ustawia rozmiar bufora podręcznego tagu proxy (w bajtach).
+.TP 8
+.B \-zlevel \fIpoziom\fP
+Ustaw poziom kompresji Zlib (używane do kompresji strumienia).
+.br
+domyślnie jest to 9
+.br
+1 = najgorsza, najszybsza kompresja
+.br
+9 = najlepsza, najwolniejsza kompresja
+.TP 8
+.B \-compstats
+Za każdym razem gdy proxy się resetuje, lub odbiera sygnał SIGHUP, raportuj
+statystyki kompresji strumienia.
+.TP 8
+.B \-nozeropad
+Nie zeruj nieużywanych bajtów wypełniania w żądaniach, odpowiedziach i
+zdarzeniach X.
+.TP 8
+.B \-cheaterrors
+Zezwala oszukiwanie protokołu X w celu polepszenia wydajności. Protokół X
+gwarantuje, że wszelkie odpowiedzi, zdarzenia lub błędy, wygenerowane
+poprzednim żądaniem będą wysyłane przed wygenerowaniem odpowiedzi dla
+kolejnego żądania. Nakłada to ograniczenia gdy lbxproxy może zewrzeć
+(short circuit) żądanie. Opcja \-cheaterrors umożliwia lbxproxy pogwałcenie
+reguł protokołu X względem błędów. Używaj na własne ryzyko.
+.TP 8
+.B \-cheatevents
+Podobne do poprzedniej opcji, lecz zezwala na pogwałcanie reguł X protokołu
+względem tak zdarzeń, jak i błędów. Używaj na własne ryzyko.
+.PP
+.SH KONTROLA ATOMÓW
+.PP
+Podczas uruchamiania, lbxproxy "preinstancjonuje" konfigurowalną listę
+atomów. Umożliwia to lbxproxy internowanie grupy atomów w pojedynczym
+przebiegu (round trip) i natychmiastowe zachowanie wyników w buforze
+podręcznym.
+.PP
+Podczas pracy lbxproxy używa heurystyk wspomagających decyzję, kiedy opóźnić
+wysyłanie danych o właściwościach okna do serwera. Heurystyka zależy od
+rozmiaru danych, nazwy właściwości i tego czy poprzez lbxproxy działa
+menedżer okien.
+.PP
+Kontrola atomów jest określana w pliku "KontroliAtomów", konfigurowanym
+podczas instalacji lbxproxy. Jest ona przeciążana dyrektywami linii poleceń.
+.PP
+Plik ten jest zwyczajnym plikiem tekstowym. Istnieją trzy postaci linii:
+komentarze, kontrola długości i kontrola nazw. Linie rozpoczynające się od
+znaku '!' to komentarze. Linie postaci
+.sp
+.in +4
+.nf
+z \fIdługość\fP
+.fi
+.in -4
+.sp
+określają maksymalną długość w bajtach nim dane właściwości zostaną
+opóźnione. Linia postaci
+.sp
+.in +4
+.nf
+\fIopcje\fP \fInazwaatomu\fP
+.fi
+.in -4
+.sp
+kontroluje podany atom, gdzie \fIopcje\fP są dowolną kombinacją znaków: 'i',
+oznaczającego, że atom powinien być pre-internowany; 'n', oznaczającego, że
+dane właściwości o tej nazwie nigdy nie powinny być opóźniane; 'w'
+oznaczającego, że dane tej właściwości powinny być opóźniane tylko jeśli
+menedżer okien działa również poprzez to samo lbxproxy.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/lftpget.1 b/po/pl/archive/plain/man1/lftpget.1
new file mode 100644
index 00000000..df431de5
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/lftpget.1
@@ -0,0 +1,76 @@
+.\" Translation (c) Wojciech Aleksander, <walx@polbox.com>, 2002
+.\" skrypt lftpget jest częścią pakietu lftp
+.\" lftpget.1 - gets files via FTP using lftp
+.\"
+.\" This file is part of lftp.
+.\"
+.\" This program is free software; you can redistribute it and/or modify
+.\" it under the terms of the GNU General Public License as published by
+.\" the Free Software Foundation; either version 2 of the License , or
+.\" (at your option) any later version.
+.\"
+.\" This program is distributed in the hope that it will be useful,
+.\" but WITHOUT ANY WARRANTY; without even the implied warranty of
+.\" MERCHANTABILITY or FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE. See the
+.\" GNU General Public License for more details.
+.\"
+.\" You should have received a copy of the GNU General Public License
+.\" along with this program; see the file COPYING. If not, write to
+.\" the Free Software Foundation, 675 Mass Ave, Cambridge, MA 02139, USA.
+.\"
+.TH lftpget 1 "11 września 1999"
+.SH NAZWA
+lftpget \- pobieranie plików poprzez FTP za pomocą lftp
+.SH SKŁADNIA
+.BI "lftpget [" \-c "] [" \-d "] [" \-v "] " "URL " [ URL ...]
+
+.SH OPIS
+.B lftpget
+pobiera plik ze zdalnego hosta. Jeżeli zajdzie taka potrzeba, będzie on
+ponawiać próby połączenia, dopóki transfer nie zostanie zakończony.
+.PP
+.B lftpget
+jest zwykłym skryptem powłoki, który wywołuje program
+.BR lftp (1).
+
+.SH OPCJE
+.TP
+.B \-c
+Kontynuacja poprzedniego transferu, wykonanie reget.
+.TP
+.B \-d
+Wyprowadzanie na wyjście informacji uruchomieniowych.
+.TP
+.B \-v
+Wyjście w trybie "gadatliwym".
+
+.SH PLIKI
+.TP
+.I "/etc/lftp.conf"
+Ogólnosystemowy plik startowy dla programu lftp, ma on wpływ na działanie
+tego skryptu.
+
+.TP
+.IR "~/.lftp/rc" , " ~/.lftprc"
+Pliki powyższe wykonywane są przy starcie programu lftp, zaraz po pliku
+\fI/etc/lftp.conf\fR.
+.TP
+.I "~/.lftp/log"
+Plik, do którego zapisywane są zdarzenia, gdy program lftp przechodzi
+do działania w tle w trybie nohup.
+.TP
+.I "~/.netrc"
+Zawartość tego pliku sprawdzana jest aby uzyskać domyślny
+identyfikator dla swerwerów ftp. Został on opisany na stonie podręcznika
+systemowego dla programu
+.BR ftp (1).
+
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR ftp "(1), " lftp (1)
+
+.SH AUTOR
+Alexander V. Lukyanov <lav@yars.free.net>
+
+.SH PODZIĘKOWANIA
+Ta strona podręcznika systemowego została pierwotnie napisana przez
+Nicolása Lichtmaiera <nick@debian.org>, dla systemu Debian GNU/Linux.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/licq.1 b/po/pl/archive/plain/man1/licq.1
new file mode 100644
index 00000000..1160ec97
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/licq.1
@@ -0,0 +1,39 @@
+.\" {PTM/TW/0.1/19-06-1999/"X11 ICQ klient"}
+.\" Translation (c) 1999 Tomasz Wendlandt <juggler@cp.pl>.
+.\" Kosmetyka stylistyczna - PB.
+.TH licq 1
+.SH NAZWA
+licq \- klient ICQ dla X11
+.PP
+.SH SKŁADNIA
+.B licq
+[\-h] [\-b dir] [\-d #]
+.SH OPIS
+Licq jest klientem ICQ dla X11 zbudowanym wg interfejsu bibliotek QT. Posiada
+większość cech oryginalnego klienta Mirabilis, w tym wysyłanie wiadomości,
+chat i przekaz plikowy.
+.SS OPIS
+.TP
+.I "\-h"
+Drukuje na standardowym wyjściu informacje użycia i wychodzi.
+.TP
+.I "\-b katalog"
+Wskazuje na bazowy katalog, zawierający konfigurację i pliki
+(standardowo: $HOME/.licq)
+.TP
+.I "\-d #"
+Ustawia poziom debuga.
+.br
+1 - pokazuje informacje startowe.
+.br
+2 - zrzuca każdy nadesłany pakiet.
+.SH PLIKI
+.TP 5
+$HOME/.licq
+katalog z danymi o konfiguracji.
+.SH PRAWA AUTORSKIE
+Copyright (C) 1998 Graham Roff i wielu innych
+.br
+Program jest rozpowszechniany na warunkach Powszechnej Licencji GNU (GPL).
+Zobacz pliki CREDITS i COPYING w źródłach dystrybucji, aby dowiedzieć się
+więcej.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/links.1 b/po/pl/archive/plain/man1/links.1
new file mode 100644
index 00000000..25f7a1c6
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/links.1
@@ -0,0 +1,161 @@
+.\" Process this file with groff -man -Tascii links.1
+.TH LINKS 1 "9 grudnia 1999"
+.SH NAZWA
+links \- Tekstowa przeglądarka WWW w stylu Lynx'a
+.SH SKŁADNIA
+.B links
+.RI [ opcje ]
+.I URL
+.SH OPIS
+.B links
+to tekstowa przeglądarka www oparta na ncurses. Posiada kolorowy interfejs,
+renderuje tabele, pobiera pliki w tle, posiada menu oraz prosty i zwarty kod.
+.P
+W tej chwili jeszcze nie w pełni obsługuje wyświetlanie ramek, ale to
+niedługo się zmieni.
+.P
+.B links
+rozpoznaje lokalne (file://) oraz zdalne (http:// lub ftp://) typy URL-i.
+.SH KLAWISZE
+Można używać następujących kombinacji klawiszy:
+.TP
+.B ESC
+wywołuje menu
+.TP
+.B ^P, ^N
+przewiń ekran w górę, dół
+.TP
+.B [, ]
+przewiń ekran w lewo, prawo
+.TP
+.B góra, dół
+zaznacz odnośnik
+.TP
+.B ->
+wybierz odnośnik
+.TP
+.B <-
+powrót
+.TP
+.B g
+przejdź do URL
+.TP
+.B /
+szukaj
+.TP
+.B ?
+szukaj wstecz
+.TP
+.B n
+znajdź następne
+.TP
+.B N
+znajdź poprzednie
+.TP
+.B =
+informacje o dokumencie
+.TP
+.B \e
+źródło dokumentu
+.TP
+.B d
+pobierz
+.TP
+.B ^C
+wyjście
+.SH OPCJE
+Większość opcji może byś ustawionych bezpośrednio w przeglądarce lub w pliku
+konfiguracyjnym, więc nie musisz przejmować się zbytnio poniższymi:
+.TP
+\f3-async-dns \f2<0>/<1>\f1
+Asyncronous DNS resolver on(1)/off(0).
+.TP
+\f3-max-connections \f2<maks>\f1
+Maksymalna liczba jednoczesnych połączeń.
+(domyślnie: 10)
+.TP
+\f3-max-connections-to-host \f2<maks>\f1
+Maksymalna liczba jednoczesnych połączeń z jednym serwerem.
+(domyślnie: 2)
+.TP
+\f3-retries \f2<próby>\f1
+Liczba prób nawiązania połączenia.
+(domyślnie: 3)
+.TP
+\f3-receive-timeout \f2<sek>\f1
+Maksymalny czas na nawiazanie połączenia.
+(domyślnie: 120)
+.TP
+\f3-unrestartable-receive-timeout \f2<sek>\f1
+Maksymalny czas na nawiazanie niewznawialnego połączenia.
+(domyślnie: 600)
+.TP
+\f3-format-cache-size \f2<liczba>\f1
+Liczba stron sformatowanych dokumentów w pamięci podręcznej.
+(domyślnie: 5)
+.TP
+\f3-memory-cache-size \f2<Kbajty>\f1
+Pamięć podręczna w kilobajtach.
+(default: 1024)
+.TP
+\f3-http-proxy \f2<host:port>\f1
+Nazwa i numer portu serwera HTTP proxy.
+(domyślnie: nic)
+.TP
+\f3-ftp-proxy \f2<host:port>\f1
+Nazwa i numer portu serwera FTP proxy.
+(domyślnie: nic)
+.TP
+\f3-download-dir \f2<ścieżka>\f1
+Domyślny katalog na pobierane pliki
+(domyślnie: aktualny katalog)
+.TP
+\f3-assume-codepage \f2<strona kodowa>\f1
+Strona kodowa używana gdy nie jest określona żadna inna.
+(domyślnie: ISO 8859-1)
+.TP
+\f3-version\f1
+Wyświetla numer wersji
+.BR links .
+.SH PLIKI
+.TP
+.IP "\fI~/.links/.links.cfg\fR"
+Plik konfiguracyjny tworzony automatycznie przez
+.BR links .
+.SH PLATFORMY
+.B links
+na pewno działa na następujących systemach Linux, FreeBSD, Solaris, IRIX,
+HPUX, Digital Unix oraz OS/2. Port dla Win32 jest nadal w fazie beta-testów.
+.SH BŁĘDY
+Nie można ustanowić połączenia z niektórymi serwerami FTP (Novell, NT).
+Połączenie zawiesza się na "Wysyłam żądanie".
+.PP
+OS/2: gdy nie powiedzie się połączenie zwracany jest błąd "Niewłaściwy
+argument".
+.PP
+OS/2: gdy jest uruchomiony w trybie pełnoekranowym, myszka pozostawia cienie.
+.PP
+Proszę wysyłać informacje o wszelkich znalezionych błędach pod adres Mikulas
+Patocka <mikulas@artax.karlin.mff.cuni.cz>
+.SH LICENCJA
+.B links
+jest oprogramowaniem wolnodostępnym; możesz go rozprowadzać dalej i/lub
+modyfikować na warunkach Powszechnej Licencji Publicznej GNU, wydanej przez
+Fundację Wolnodostępnego Oprogramowania - według wersji 2-giej tej Licencji
+lub którejś z późniejszych wersji.
+.SH AUTOR
+Autorem
+.B links
+jest
+.B Mikulas Patocka
+.BI <mikulas@artax.karlin.mff.cuni.cz>
+.P
+Ta strona manuala została napisana przez Grin <grin@tolna.net>,
+wielkiego zwolennika
+.BR links ,
+który używa tej przeglądarki na systemie Debian GNU/Linux.
+.P
+Tłumaczenia dokonał Arkadiusz 'Jo Joro' Sochala <jojoro@poczta.onet.pl>
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR lynx (1),
+.BR w3m (1)
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/locate.findutils.1 b/po/pl/archive/plain/man1/locate.findutils.1
new file mode 100644
index 00000000..e47c3f95
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/locate.findutils.1
@@ -0,0 +1,87 @@
+.\" {PTM/WK/1999-XII}
+.TH LOCATE 1 \" -*- nroff -*-
+.SH NAZWA
+locate \- wyszukuje pliki w okresowo aktualizowanej bazie danych
+.SH SKŁADNIA
+.TP
+.B locate
+.RB [ \-d
+.IR ścieżka ]
+.RB [ \-\-database= \fIścieżka\fP]
+.RB [ \-\-version ]
+.RB [ \-\-help ]
+.IR wzorzec ...
+.SH OPIS
+Ta strona podręcznika opisuje polecenie
+.B locate
+w wersji GNU.
+.PP
+Dla każdego z podanych wzorców
+.B locate
+przeszukuje jedną lub więcej baz danych zawierających nazwy plików i wyświetla
+te nazwy, które zawierają wzorzec. Wzorce mogą zawierać metaznaki
+(znaki uogólniające/specjalne), takie jak używane w powłoce: `*', `?' i `[]'.
+Metaznaki nie traktują specjalnie `/' ani `.'. Zatem, do wzorca `foo*bar' może
+być dopasowana do nazwa pliku zawierająca `foo3/bar', zaś do wzorca `*duck*'
+nazwa zawierająca `lake/.ducky'. Wzorce posiadające znaki uogólniające
+powinny być cytowane, by uchronić je przed rozwinięciem przez powłokę.
+.P
+Jeżeli wzorzec jest zwykłym łańcuchem tekstowym \(em nie zawiera
+metaznaków \(em to
+.B locate
+wyświetla wszystkie nazwy plików z bazy zawierające ten łańcuch w dowolnym
+miejscu. Jeżeli wzorzec zawiera metaznaki, to
+.B locate
+wyświetla tylko te nazwy plików, które dokładnie pasują do wzorca.
+Na skutek tego, wzorce zawierające metaznaki powinny zwykle rozpoczynać się
+od `*', a najczęściej również kończyć się tym znakiem. Wyjątkami są wzorce
+celowo dosłownie dopasowujące początek bądź koniec nazwy pliku.
+.P
+Bazy danych z nazwami plików zawierają listy plików istniejących w systemie
+w momencie ostatniej aktualizacji baz. Administrator systemu może wybrać
+nazwę pliku bazy domyślnej, częstość, z jaką bazy są aktualizowane oraz
+katalogi, dla których zawierają one zapisy; zobacz \fBupdatedb\fP(1L).
+.SH OPCJE
+.TP
+.BI \-d " ścieżka\fR, " \-\-database= ścieżka
+Zamiast przeszukiwania bazy danych o domyślnej nazwie, szuka w bazach
+określonych \fIścieżką\fP, która jest listą rozdzielonych dwukropkami
+nazw plików z bazami. Możesz też posłużyć się zmienną środowiska
+.B LOCATE_PATH
+ustawiającą listę przeszukiwanych plików baz danych.
+Opcja anuluje ustawienie zmiennej środowiska, jeżeli użyto obydwu.
+.P
+Format bazy danych z nazwami plików zmienił się począwszy od wersji 4.0 GNU
+.B find
+i
+.BR locate ,
+tak by umożliwić maszynom o różnym porządku bajtów współdzielenie baz.
+Ta wersja
+.B locate
+potrafi automatycznie rozpoznawać i odczytywać bazy utworzone dla starszych
+wersji
+.B locate
+pochodzącego z GNU, czy też Unixowych wersji
+.B locate
+lub
+.BR find .
+.TP
+.TP
+.B \-\-help
+Wyświetla informację o stosowaniu programu i dostępnych opcjach, kończy
+pracę.
+.TP
+.B \-\-version
+Wyświetla numer wersji programu i kończy pracę.
+.SH ŚRODOWISKO
+.TP
+.B LOCATE_PATH
+Lista rozdzielonych dwukropkami nazw baz danych, jakie będą przeszukiwane.
+.SH ZOBACZ TAKŻE
+.BR find (1L),
+.BR locatedb (5L),
+.BR updatedb (1L),
+.BR xargs (1L).
+.br
+.B Znajdowanie plików
+(w dokumentacji Info on-line lub drukowanej)
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/lp.1 b/po/pl/archive/plain/man1/lp.1
new file mode 100644
index 00000000..995aa565
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/lp.1
@@ -0,0 +1,350 @@
+.\" {PTM/WK/2000-VI}
+.ds VE LPRng-3.6.13
+'\" e
+.\" @(#)lp.1 1.36 95/10/09 SMI; from SVr4
+.\" Copyright 1989 AT&T
+.\" Copyright (c) 1995, Sun Microsystems, Inc.
+.\" All Rights Reserved
+.\" Portions Copyright (c) 1992, X/Open Company Limited
+.\" Portions Copyright (c) 1996, Patrick Powell
+.\" All Rights Reserved
+.ig
+.EQ
+gsize 10
+delim $$
+.EN
+..
+.TH LP 1 \*(VE "LPRng"
+.SH NAZWA
+lp \- wysyła żądania do usługi druku LPRng
+.SH SKŁADNIA
+.TP 4
+.B lp
+.RB [ \-A ]
+.RB [ \-c ]
+.RB [ \-m ]
+.RB [ \-p ]
+.RB [ \-s ]
+.RB [ \-w ]
+.RB [ \-d
+.IR dest ]
+.br
+.RB [ \-f
+.I form-name
+.RB [ \-d
+.IR cokolwiek ]]
+.RB [ \-H
+.IR special-handling ]
+.br
+.RB [ \-n
+.IR number ]
+.RB [ \-o
+.IR option ]
+.RB [ \-P
+.IR page-list ]
+.br
+.RB [ \-q
+.IR priority-level ]
+.RB [ \-S
+.I character-set
+.RB [ \-d
+.IR cokolwiek ]]
+.br
+.RB [ \-S
+.IR print-wheel ]
+.RB [ \-t
+.IR title ]
+.RB [ \-T
+.I content-type
+.RB [ \-r ]]
+.br
+.RB [ \-y
+.IR mode-list ]
+.RB [ \-D
+.IR debug-options ]
+.RI [ file \|.\|.\|.]
+.SH OPIS
+.IX "lp command" "" "\fLlp\fP \(em send requests to an LP print service"
+.IX "LPRng print services" "print files" "" "print files \(em \fLlp\fP"
+.IX "printers" "send requests" "" "send requests \(em \fLlp\fP"
+.LP
+Gdy należący do LPRng klient
+.B lpr
+zostanie wywołany pod nazwą \fBlp\fP, to obsługuje interfejs
+.BR lp .
+Zwykle robi się to tworząc dowiązanie symboliczne o nazwie \fBlp\fP do
+programu \fBlpr\fP.
+Jest to podobne do zachowania programów
+.BR ex (1)
+i
+.BR vi (1).
+Obsługiwana postać polecenia \fBlp\fP organizuje wydruk wskazanego pliku(ów)
+\fIfile\fP i skojarzonej z nim informacji (łącznie zwanych
+.IR żądaniem ,
+request).
+Jeżeli w wierszu poleceń nie podano żadnego pliku, to przyjmowane jest
+standardowe wejście. Można też w wierszu poleceń podać standardowe wejście
+razem ze wskazaniem pliku(ów) wymieniając nazwy plików i podając \fB\-\fP
+(myślnik) dla standardowego wejścia.
+Pliki zostaną wydrukowane w kolejności, w jakiej wystąpiły w wierszu poleceń.
+.LP
+Usługa drukowania
+.SM LP
+z każdym żądaniem kojarzy unikalny \fIidentyfikator żądania\fP
+(\fIrequest-ID\fP) i wyświetla go na standardowym wyjściu.
+Fragmentu będącego numerem żądania lub pełnego ID-żądania można użyć później
+jako argumentu dla
+.BR cancel (1)
+lub
+.BR lprm (1)
+przy anulowaniu zadania lub przy określaniu jego stanu.
+W podręcznikach systemowych
+.BR cancel (1)
+i
+.BR lprm (1)
+zawarto szczegóły dotyczące anulowania zadań, zaś w
+.BR lpstat (1)
+i
+.BR lpq (1)
+informacje o sprawdzaniu stanu żądania druku.
+.SH OPCJE
+.LP
+Opcje
+.B lp
+zawsze poprzedzają ewentualne nazwy plików, ale mogą być podane w dowolnej
+kolejności. Dostępne są poniższe opcje:
+.TP
+.B \-A
+Używa uwierzytelnianego przesyłania.
+Zauważ, że nie jest to standardowa opcja
+.BR lp (1),
+lecz została dodana w celu utrzymania zgodności z LPRng.
+.TP
+.B \-c
+Tworzy kopię pliku \fIfile\fP przed jego drukowaniem.
+(Nie ma to żadnego skutku, gdyż LPRng zawsze wysyła zadania bezzwłocznie
+na serwer zdalny, gdzie będą drukowane.)
+.TP
+.BI \-d " dest"
+Wybiera
+.I dest
+jako drukarkę lub klasę drukarek, które mają wykonać wydruk.
+Domyślnie,
+.I dest
+pobierane jest ze zmiennej środowiska
+.B \s-1LPDEST\s+1
+(jeśli jest ona ustawiona),
+a następnie z
+.B \s-1PRINTER\s+1 .
+W przeciwnym wypadku używane jest (jeśli istnieje) domyślne miejsce docelowe
+w danym systemie komputerowym.
+.TP
+.BI \-f " form-name"
+Drukuje żądanie na formularzu o nazwie
+.IR form-name .
+Pierwsza litera \fIform-name\fP stosowana jest jako format filtru LPRng.
+Jest to zbliżone do opcji \fB\-F\fP polecenia \fBlpr\fP.
+.TP
+.BI \-H " special-handling"
+Te opcje są ignorowane.
+.TP
+.B \-m
+Po wydrukowaniu plików wysyła wiadomość pocztową do użytkownika
+(zobacz
+.BR mail (1)).
+Adres pocztowy pobierany jest ze zmiennej środowiska \fBUSER\fP.
+Domyślnie, po normalnym zakończeniu wydruku żądania nie jest wysyłana
+żadna poczta.
+.TP
+.BI \-n " number"
+Drukuje określoną przez
+.I number
+liczbę kopii (domyślnie jest to
+.BR 1 ).
+.TP
+.BI \-o " option"
+Określa opcje zależne do drukarki. Kilka takich opcji można połączyć
+podając literę kluczową
+.B \-o
+wielokrotnie
+(\fB\-o $opcja sub 1$ \-o $opcja sub 2$ ... \-o $opcja sub n$\fP),
+lub podając po literze \fB\-o\fP listę opcji ujętą w cudzysłowy
+(to jest, \fB\-o "$opcja sub 1$ $opcja sub 2$ ... $opcja sub n$"\fP).
+Poniższe opcje mają efekt natychmiastowy; inne opcje przesyłane są jako
+pozycja
+.B Z
+wiersza pliku sterującego, tj. jako opcja
+.B \-Z
+polecenia
+.BR lpr (1).
+.RS
+.TP
+.B nobanner
+Nie drukuje nstony tytułowej przy tym żądaniu. Jest to to samo, co opcja
+.B -h
+(no header) polecenia
+.BR lpr (1).
+.TP
+.BI width= number
+Drukuje to żądanie z szerokością strony ustawioną na
+\fInumber\fP kolumn. Jest to to samo, co opcja
+.BI -w " width"
+polecenia
+.BR lpr (1).
+.RE
+.TP
+.BI \-P " page-list"
+Drukuje strony ujęte na liście \fIpage-list\fP. Ta opcja jest ignorowana.
+.TP
+.B \-p
+Włącza powiadamianie o zakończeniu wydruku żądania. Ta opcja jest ignorowana.
+.TP
+.BI \-q " priority-level"
+Przypisuje temu żądaniu poziom priorytetu \fIpriority-level\fP w kolejce
+druku. Poziomu priorytetu jest liczbą z zakresu od
+.BR 0 ,
+najwyższy priorytet, do
+.BR 25 ,
+najniższy.
+Jeżeli nie podano priorytetu, to stosowany jest domyślny priorytet dla usługi
+druku, przypisany przez administratora systemu. Administrator może ustalić
+limit priorytetu dla konkretnych użytkowników. Wartości liczbowe są
+przekładane na odpowiadające im literowe wartości priorytetu.
+.TP
+.B \-s
+Eliminuje komunikaty od \fBlp\fP, jak te rozpoczynające się od
+"\fBrequest id is\fP\fI\|.\|.\|."\fP.
+.TP
+.PD 0
+.BI \-S " character-set"
+.TP
+.BI \-S " print-wheel"
+.PD
+Drukuje to żądanie używając podanego zestawu znaków \fIcharacter-set\fP
+lub głowicy \fIprint-wheel\fP (w drukarkach rozetkowych).
+Opcje te są przekazywane jako opcja
+.B \-Z
+polecenia
+.BR lpr (1).
+.ne 7
+.TP
+.BI \-t " title"
+Drukuje tytuł
+.I title
+na stronie tytułowej wyjścia.
+Jeżeli nie podano tytułu, to na stronie tytułowej drukowana jest nazwa pliku.
+Jeżeli tytuł zawiera odstępy, to należy umieścić go w cudzysłowach.
+.TP
+.BR \-T " \fIcontent-type \fP[" \-r ]
+Drukuje żądanie na drukarce potrafiącej obsługiwać podany typ zawartości
+\fIcontent-type\fP.
+Typ zawartości jest przekazywany jako opcja
+.B \-Z
+polecenia
+.BR lpr (1).
+.TP
+.B \-w
+Wypisuje komunikat na terminalu użytkownika po wydrukowaniu zadanych plików.
+Ta opcja jest ignorowana.
+.TP
+.BI \-y " mode-list"
+Drukuje to żądanie zgodnie z trybami druku wyszczególnionymi
+w \fImode-list\fP.
+Podana lista trybów jest przekazywana jako opcja
+.B \-Z
+polecenia
+.BR lpr (1).
+.TP
+.BI \-D " debug-options"
+Podaje listę opcji diagnostycznych programu. Może to być liczba (poziom
+debuggowania) lub słowo kluczowe i poziom (flaga), jak 9, network,
+network+2 itp.
+.ne 15
+.SH OPERANDY
+.B lp
+obsługuje następujące operandy:
+.TP
+.I file
+Nazwa pliku, jaki ma zostać wydrukowany. Jeżeli nie podano żadnych
+nazw plików, lub gdy nazwą jest
+.BR \- ,
+to używane będzie standardowe wejście.
+Argument
+.BR \-
+musi być ostatnim na liście.
+.SH ŚRODOWISKO
+Zobacz w podręczniku systemowym
+.BR environ (5),
+opisy poniższych zmiennych środowiska wpływających na wykonanie
+.BR lp
+i
+.BR cancel :
+.TP
+.SB LPDEST
+Określa urządzenie wyjściowe lub miejsce przeznaczenia.
+.SB LPDEST
+nie jest ustawiona, to zastosowana zostanie zmienna
+.SB PRINTER\s0\f1.
+Opcja
+.BI \-P \0dest
+ma pierwszeństwo nad
+.SB LPDEST\s0\f1.
+Jeżeli nie podano
+.B \-P
+a
+.SB LPDEST
+zawiera wartość nie będącą poprawnym urządzeniem lub nazwą określającą
+miejsce przeznaczenia, to wyniki będą niezdefiniowane.
+.TP
+.SB PRINTER
+Określa urządzenie wyjściowe lub miejsce przeznaczenia.
+Jeżeli nie ustawiono
+.SB LPDEST
+ani
+.SB PRINTER\s0\f1,
+to stosowane jest nieokreślone urządzenie wyjściowe.
+Opcja
+.BI \-P \0dest
+i zmienna środowiska
+.SB LPDEST
+mają pierwszeństwo nad
+.SB PRINTER\s0\f1.
+Jeżeli nie podano
+.BR \-P ,
+.SB LPDEST
+nie jest ustawione, zaś
+.SB PRINTER
+zawiera wartość nie będącą poprawnym urządzeniem lub nazwą określającą
+miejsce przeznaczenia, to wyniki będą niezdefiniowane.
+.SH "KOD ZAKOŃCZENIA"
+.B lp
+zwraca następujące kody zakończenia:
+.TP
+.B 0
+Wszystkie pliki wejściowe przetworzono pomyślnie.
+.TP
+.B >0
+Nie było dostępne żadne urządzenie wyjściowe lub wystąpił błąd.
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR lpd.conf (5),
+.BR lpc (8),
+.BR lpd (8),
+.BR lpr (1),
+.BR lpq (1),
+.BR lprm (1),
+.BR printcap (5),
+.BR lpd.perms (5),
+.BR pr (1).
+.SH DIAGNOSTYKA
+Większość komunikatów diagnostycznych jest oczywista. Jeśli dokładny powód
+niepowodzenia pozostaje niejasny, należy włączyć poziom debugowania (\-D5)
+i uruchomić ponownie. Informacja diagnostyczna pomoże uchwycić dokładną
+przyczynę.
+.SH "HISTORIA"
+LPRng jest rozszerzonym systemem buforowania wydruku o funkcjonalności podobnej
+do oprogramowania Berkeley LPR. Listą dyskusyjną o LPRng jest lprng@lprng.com;
+subskrypcja przez wysłanie listu do lprng-request@lprng.com ze słowem
+`subscribe` w treści.
+Oprogramowanie to jest dostępne z ftp://ftp.astart.com/pub/LPRng.
+.SH "AUTOR"
+Patrick Powell <papowell@astart.com>.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/lpbanner.1 b/po/pl/archive/plain/man1/lpbanner.1
new file mode 100644
index 00000000..8e9f66fc
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/lpbanner.1
@@ -0,0 +1,87 @@
+.\" {PTM/WK/2000-V}
+.ds VE LPRng-3.6.12
+.TH LPBANNER 1 \*(VE "LPRng"
+.ig
+lpbanner.1,v 3.33 1998/03/29 18:37:49 papowell Exp
+..
+.SH NAZWA
+lpbanner \- tekstowa strona nagłówkowa
+.br
+pclbanner \- strona nagłówkowa w formacie pcl
+.br
+psbanner \- strona nagłówkowa w formacie PostScript
+.SH SKŁADNIA
+.TP 10
+.B lpbanner
+.RB [ \-l
+.IR length ]
+.RB [ \-w
+.IR width ]
+.RB [ \-P
+.IR printer ]
+.br
+.RB [ \-L
+.IR bannername ]
+.RB [ \-n
+.IR loginname ]
+.RB [ \-h
+.IR host ]
+.br
+.RB [ \-J
+.IR jobtitle ]
+.RB [ \-C
+.IR class ]
+.RB [ \-? \fIoption\fP
+.IR args ]
+.RB [ all ]
+.SH OPIS
+.PP
+Program
+.B lpbanner
+służy do wydruku prostej strony nagłówkowej na drukarce o stałej
+szerokości znaków,
+.B pclbanner
+tworzy nagłówek PCL, zaś
+.B psbanner
+tworzy nagłówek w formacie PostScript.
+Całość informacji, jaka ma zostać wydrukowana jest przesyłana przy pomocy
+argumentów wiersza poleceń.
+Dla zachowania zgodności z szacownymi programami kolejkowania wydruku,
+czyta wiersz formularzowy ze standardowego wejścia, ale ignoruje tę informację.
+.SH OPCJE
+.IP "\fB\-w \fIwidth\fR" 5
+Szerokość strony w znakach (domyślnie 132).
+.IP "\fB\-l \fIlength\fR" 5
+Długość strony w wierszach (domyślnie 60).
+.IP "\fB\-P \fIprinter\fR" 5
+Kolejka drukarki dla wydruku nagłówka.
+.IP "\fB\-L \fIbannername\fR" 5
+Nazwa używana w nagłówku jako nazwa główna.
+.IP "\fB\-n \fIloginname\fR" 5
+Nazwa używana w nagłówku jako nazwa zgłoszeniowa użytkownika (login name).
+.IP "\fB\-h \fIhost\fR" 5
+Nazwa używana w nagłówku jako nazwa hosta.
+.IP "\fB\-J \fIjobtitle\fR" 5
+Łańcuch używany w nagłówku jako główny tytuł.
+.IP "\fB\-C \fIclass\fR" 5
+Łańcuch używany w nagłówku jako klasa.
+.IP "\fB\-? \fIvalue\fR" 5
+Inne opcje i argumenty zapewniane przez LPRng są ignorowane.
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR lpd.conf (5),
+.BR lpc (8),
+.BR lpd (8),
+.BR lpr (1),
+.BR lpq (1),
+.BR lprm (1),
+.BR printcap (5),
+.BR lpd.perms (5),
+.BR pr (1).
+.SH "HISTORIA"
+LPRng jest rozszerzonym systemem buforowania wydruku o funkcjonalności podobnej
+do oprogramowania Berkeley LPR. Listą dyskusyjną o LPRng jest lprng@lprng.com;
+subskrypcja przez wysłanie listu do lprng-request@lprng.com ze słowem
+`subscribe` w treści.
+Oprogramowanie to jest dostępne z ftp://ftp.astart.com/pub/LPRng.
+.SH "AUTOR"
+Patrick Powell <papowell@astart.com>.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/lpf.1 b/po/pl/archive/plain/man1/lpf.1
new file mode 100644
index 00000000..575f6b6f
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/lpf.1
@@ -0,0 +1,134 @@
+.\" {PTM/WK/2000}
+.ds VE LPRng-3.6.13
+.TH LPF 1 \*(VE "LPRng"
+.ig
+Thu Jul 20 07:19:29 PDT 1995 Patrick Powell
+..
+.SH NAZWA
+lpf \- ogólny filtr drukarki
+.SH SKŁADNIA
+.TP 5
+.B lpf
+.BI \-P printer
+.BI \-w width
+.BI \-l length
+.BI \-x width
+.BI \-y length
+.RB [ \-c ]
+.br
+.BI \-K controlfilename
+.BI \-L bnrname
+.RB [ \-i
+.IR indent ]
+.RB [ \-Z
+.IR options ]
+.br
+.RB [ \-C
+.IR class ]
+.RB [ \-J
+.IR job ]
+.RB [ \-R
+.IR accntname ]
+.BI \-n login
+.BI \-h Host
+.br
+.BI \-F format
+.RB [ \-T [ crlf ,\fIendlinechar\fP]
+.B \-D
+.IR level ]
+.RB [ affile ]
+.SH OPIS
+.B Lpf
+jest ogólnym filtrem drukarki. Zwykle jest używany jako filtr w pliku
+\fIprintcap\fP i wywoływany przez lpd.
+Opcja \fB-Tcrlf\fP eliminuje konwersję LF na pary CR/LF.
+
+Poniższe opcje przesyła lpd domyślnie:
+.IP "\fB\-P\fIprinter\fR" 5
+Nazwa drukarki.
+.IP "\fB\-w\fIwidth\fR" 5
+Szerokość strony w znakach, jak podano w polu :pw pliku printcap
+.IP "\fB\-l\fIlength\fR" 5
+Szerokość długość w wierszach, jak podano w polu :pl pliku printcap
+.IP "\fB\-x\fIwidth\fR" 5
+Szerokość strony w pikselach, jak podano w polu :px pliku printcap
+.IP "\fB\-y\fIlength\fR" 5
+Długość strony w pikselach, jak podano w polu :py pliku printcap
+.IP "\fB\-K\fIcontrolfilename\fR" 5
+Nazwa pliku sterującego.
+.IP "\fB\-L\fIbnrname\fR" 5
+Nazwa nagłówka (banner). Ustawiana opcją \-T polecenia lpr.
+.IP "\fB\-n\fIlogin\fR" 5
+Nazwa zgłoszeniowa użytkownika.
+.IP "\fB\-h\fIHost\fR" 5
+Host, z którego zgłoszono zadanie.
+.IP "\fB\-F\fIformat\fR" 5
+Format zadania z opcji \-F polecenia lpr lub innej opcji.
+.PP
+Poniższe opcje mogą być ustawiane przez lpd opcjonalnie:
+.IP "\fB\-Z\fIoptions\fR" 5
+Opcje dodatkowe. Przesyłane są z parametru \fB-Z\fP podanego w wierszu poleceń
+polecenia lpr i mogą być interpretowane przez filtr.
+.PP
+Pozostałe opcje można dodać do wpisu filtru w pliku printcap:
+.IP "\fB\-c\fR" 5
+ignoruje znaki sterujące, ustawiane przez opcje \-b (binary) lub \-l (literal)
+polecenia lpr.
+.IP "\fB\-i\fIindent\fR" 5
+wielkość wcięcia, ustawiana opcją \-i polecenia lpr.
+.IP "\fB\-C\fIclass\fR" 5
+nazwa klasy, ustawiana opcją \-C polecenia lpr.
+.IP "\fB\-J\fIjob\fR" 5
+nazwa zadania, ustawiana opcją \-J polecenia lpr.
+.IP "\fB\-R\fIaccntname\fR" 5
+nazwa pliku rozliczeniowego, z informacji zawartej w printcap.
+.IP "\fB\-D\fIlevel\fR" 5
+Ustawia poziom debugowania. Poziom musi być liczbą całkowitą, wartość niezerowa
+włącza debugowanie.
+.IP "\fB\-Tcrlf\fR" 5
+Włącza konwersję LF na CR/LF.
+.br
+[tłum: w org. _wyłącza_].
+.IP "\fB\-T\fINNN\fR" 5
+NNN jest liczbą całkowitą w formacie używanym w C.
+Odpowiadający jej znak jest dołączany na koniec wiersza (LF, CR lub CR/LF).
+Można użyć do wymuszenia innej postaci konwersji CR/LF.
+.SH PLIKI
+.PP
+Nazwy plików używane przez LPRng ustawiane są wartościami w pliku
+konfiguracyjnym drukarek.
+Poniżej podano powszechnie używany zestaw wartości domyślnych.
+.nf
+.ta \w'/var/spool/lpd/printcap.<hostname> 'u
+/etc/lpd.conf plik konfiguracyjny LPRng
+/etc/printcap plik opisu drukarek
+/etc/lpd.perms uprawnienia drukarek
+/var/spool/printer* katalogi buforowania
+/var/spool/printer*/printer plik blokujący sterowania kolejką
+/var/spool/printer*/control.printer sterowanie kolejką
+/var/spool/printer*/active.printer aktywne zadanie
+/var/spool/printer*/log.printer plik dziennika drukarki
+.fi
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR lpd.conf (5),
+.BR lpc (8),
+.BR lpd (8),
+.BR lpr (1),
+.BR lpq (1),
+.BR lprm (1),
+.BR printcap (5),
+.BR lpd.perms (5),
+.BR pr (1).
+.SH DIAGNOSTYKA
+Większość komunikatów diagnostycznych jest oczywista. Jeśli dokładny powód
+niepowodzenia pozostaje niejasny, należy włączyć poziom debugowania (\-D5)
+i uruchomić ponownie. Informacja diagnostyczna pomoże uchwycić dokładną
+przyczynę.
+.SH "HISTORIA"
+LPRng jest rozszerzonym systemem buforowania wydruku o funkcjonalności podobnej
+do oprogramowania Berkeley LPR. Listą dyskusyjną o LPRng jest lprng@lprng.com;
+subskrypcja przez wysłanie listu do lprng-request@lprng.com ze słowem
+`subscribe` w treści.
+Oprogramowanie to jest dostępne z ftp://ftp.astart.com/pub/LPRng.
+.SH "AUTOR"
+Patrick Powell <papowell@astart.com>.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/lpq.1 b/po/pl/archive/plain/man1/lpq.1
new file mode 100644
index 00000000..f5dd4975
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/lpq.1
@@ -0,0 +1,144 @@
+.\" {PTM/WK/2000-V}
+.ds VE LPRng-3.6.12
+.TH LPQ 1 \*(VE "LPRng"
+.ig
+lpq.1,v 3.39 1998/03/29 18:37:49 papowell Exp
+Revised for LPRng
+Thu Jul 20 07:07:31 PDT 1995 Patrick Powell
+..
+.SH NAZWA
+lpq \- program badający kolejkę buforowania druku
+.SH SKŁADNIA
+.B lpq
+.RB [ \-a ]
+.RB [ \-A ]
+.RB [ \-l ]
+.RB [ \-L ]
+.RB [ \-P
+.IR printer ]
+.RB [ \-s ]
+.RB [ -t
+.IR sleeptime ]
+.RB [ \-V ]
+.RB [ \-D
+.IR debugopt ]
+.RI [ jobid \|.\|.\|.]
+.SH OPIS
+.B lpq
+żąda od
+.BR lpd (8)
+raportu o stanie zadanych drukarek lub zadań.
+Wywołane bez argumentów powiadamia o stanie o drukarki domyślnej
+(zobacz opcja
+.BR \-P ).
+Format krótki (domyślny) podaje po prostu drukarkę, hosta i liczbę zadań
+w kolejce druku.
+W długim formacie wyświetlania (opcja \fB-l\fP), dla każdego zadania
+wypisywany jest jego identyfikator, tworzony z nazwy użytkownika
+i hosta inicjującego, aktualna pozycja w kolejce, numer zadania (można go
+podać poleceniu
+.BR lprm (1),
+by usunąć konkretne zadanie), opis zadania i całkowity rozmiar w bajtach.
+Jeżeli wystąpił błąd lub inny kłopot z zadaniem, informacja ta może być
+zmieniona, tak by odzwierciedlała kłopoty.
+Zadania w kolejce buforowania druku uporządkowane są według
+FIFO (First In First Out, pierwszy na wejściu - pierwszy na wyjściu),
+ze zmianami zależnymi od klasy i priorytetu zadania.
+.PP
+Dostępne są następujące opcje:
+.IP "\fB-A\fR"
+Przy wysyłaniu żądań do serwera używa uwierzytelniania.
+.BR lpd (1).
+.IP "\fB-D\fR\fIdebugoptions\fR"
+Steruje debugowaniem. Przyjmuje listę rozdzielanych przecinkami ustawień
+diagnostycznych. Ustawienia te mają jedną z dwu postaci:
+.IB podsystem = wartość
+lub
+.IR wartość ,
+ustawiająca ogólną wartość domyślną.
+.IP "\fB\-P \fIprinter\fR"
+Określa, jaka kolejka drukarki ma być wypisana. Jeżeli nie ustawiono nazwy
+kolejki przy pomocy tej opcji, to stosowana jest domyślna. Kolejkę domyślną
+wskazują (w kolejności priorytetu): zmienna środowiskowa \fBPRINTER\fP,
+pierwsza pozycja w bazie \fIprintcap\fP, wpis \fBdefault_printer\fP pliku
+konfiguracyjnego i, na koniec, wkompilowana (zależna od hosta) wartość
+\fBdefault_printer\fP.
+Zauważ, że podanie drukarki specjalnej
+.B all
+(wszystkie) ma ten sam skutek, co opcja
+.BR \-a .
+.IP "\fB\-V\fR"
+Wypisuje informację o wersji.
+.IP "\fB\-a\fR"
+Wypisuje jest raport dla wszystkich drukarek ujętych w bazie
+.IR printcap (5).
+Zestawienie to jest tworzone przez serwer, i może się różnić od tego, co
+zawiera printcap użytkownika.
+.IP "\fB\-l\fR"
+Powiększa wymowność długiego (\fB-\fPong) formatu wyświetlania.
+Pojedyncza opcja \-l określa niewielką opisowość, wielokrotna zwiększa
+rozwlekłość informacji.
+.IP "\fB\-L\fR"
+Używa maksymalnej gadatliwości długiego formatu wyświetlania.
+.IP "\fB-s\fR"
+Wyświetla krótkie, jednowierszowe podsumowanie stanu każdej kolejki
+i podkolejki.
+.IP "\fB-t\fR\fIsleeptime\fR"
+Wymusza na
+.B lpq
+okresowe wyświetlanie kolejek druku i odczekiwanie
+.I sleeptime
+sekund pomiędzy kolejnymi badaniami kolejki.
+.IP "\fIjobid\fR ... [\fBall\fR]"
+Po opcjach występuje lista zadań, których ma dotyczyć raport.
+Zadanie (\fIjobid\fP) może być wskazane przez nazwę użytkownika,
+identyfikator zadania, numer zadania lub wzorzec uogólniający, do jakiego
+powinny pasować identyfikatory zadań.
+Słowo kluczowe \fBall\fP (wszystkie) oznacza wypisanie wszystkich zadań.
+Jest to opcja domyślna.
+.PP
+.B lpq
+zgłasza stan kolejki druku ('enabled' dla buforowania druku, 'disabled'
+dla braku buforowania) i brak serwera, jeśli włączony jest brak buforowania.
+Do uruchomienia serwera druku można wówczas posłużyć się poleceniem
+.br
+.I "lpc start <drukarka>"
+.SH PLIKI
+.PP
+Nazwy plików używane przez LPRng ustawiane są wartościami w pliku
+konfiguracyjnym drukarek.
+Poniżej podano powszechnie używany zestaw wartości domyślnych.
+.nf
+.ta \w'/var/spool/lpd/printcap.<hostname> 'u
+/etc/lpd.conf plik konfiguracyjny LPRng
+/etc/printcap plik opisu drukarek
+/etc/lpd.perms uprawnienia drukarek
+/var/spool/printer* katalogi buforowania
+/var/spool/printer*/printer plik blokujący sterowania kolejką
+/var/spool/printer*/control.printer sterowanie kolejką
+/var/spool/printer*/active.printer aktywne zadanie
+/var/spool/printer*/log.printer plik dziennika drukarki
+.fi
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR lpd.conf (5),
+.BR lpc (8),
+.BR lpd (8),
+.BR lpr (1),
+.BR lpq (1),
+.BR lprm (1),
+.BR printcap (5),
+.BR lpd.perms (5),
+.BR pr (1).
+.SH DIAGNOSTYKA
+Większość komunikatów diagnostycznych jest oczywista. Jeśli dokładny powód
+niepowodzenia pozostaje niejasny, należy włączyć poziom debugowania (\-D5)
+i uruchomić ponownie. Informacja diagnostyczna pomoże uchwycić dokładną
+przyczynę.
+.SH "HISTORIA"
+LPRng jest rozszerzonym systemem buforowania wydruku o funkcjonalności podobnej
+do oprogramowania Berkeley LPR. Listą dyskusyjną o LPRng jest lprng@lprng.com;
+subskrypcja przez wysłanie listu do lprng-request@lprng.com ze słowem
+`subscribe` w treści.
+Oprogramowanie to jest dostępne z ftp://ftp.astart.com/pub/LPRng.
+.SH "AUTOR"
+Patrick Powell <papowell@astart.com>.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/lpr.1 b/po/pl/archive/plain/man1/lpr.1
new file mode 100644
index 00000000..475f08b1
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/lpr.1
@@ -0,0 +1,314 @@
+.\" {PTM/WK/2000-IV}
+.ds VE LPRng-3.6.13
+.TH LPR 1 \*(VE "LPRng"
+.ig
+Thu Jul 20 07:19:29 PDT 1995 Patrick Powell
+..
+.SH NAZWA
+lpr \- drukowanie off line
+.SH SKŁADNIA
+.TP 4
+.B lpr
+.RB [ \-A ]
+.RB [ \-b , l ]
+.RB [ \-C
+.IR class ]
+.RB [ \-D
+.IR debugopt ]
+.RB [ \-F
+.IR filterformat ]
+.br
+.RB [ \-h ]
+.RB [ \-i
+.IR indentcols ]
+.RB [ \-k ]
+.RB [ \-J
+.IR job ]
+.RB [ \-K , #
+.IR copies ]
+.br
+.RB [ \-m
+.IR mailTo ]
+.RB [ \-P
+.IR printer ]
+.RB [ \-Q ]
+.RB [ \-r ]
+.RB [ \-R
+.IR remoteAccount ]
+.br
+.RB [ \-s ]
+.RB [ \-T
+.IR title ]
+.RB [ \-U
+.IR user ]
+.RB [ \-V ]
+.RB [ \-w
+.IR width ]
+.br
+.RB [ \-Z
+.IR zoptions ]
+.RB [ \-1 , 2 , 3 , 4
+.IR font ]
+.RI [ filename \|.\|.\|.]
+.SH OPIS
+.B Lpr
+wykorzystuje demona kolejki wydruku do drukowania podanych plików gdy
+usługi będą dostępne. Jeżeli nie podano nazw, przyjmowane jest standardowe
+wejście.
+.SH OPCJE
+.TP 5
+.B \-A
+Wykorzystuje usługi przesyłania uwierzytelnianego, jeśli są dostępne.
+.TP 5
+.BI \-C " class"
+Określa klasyfikację zadania, jaka ma być zastosowana dla strony
+rozdzielającej i do ustawienia priorytetu.
+
+Priorytety mają zakres od A (najniższy) do Z (najwyższy); domyślnym jest A.
+
+Na przykład,
+.br
+.ti +0.5i
+lpr \-C B foo.c
+.br
+ustawia priorytet/klasę na B a drukowany jest plik foo.c.
+.TP 5
+\fB\-D\fP\ \fIdebugoptions\fP
+Debugowanie sterowane jest opcją
+.BR \-D .
+Opcja ta przyjmuje listę oddzielanych przecinkami ustawień. Mają one jedną
+z dwu postaci:
+.BR urządzenie=wartość ,
+lub
+.B wartość
+ustawiająca całościową wartość domyślną.
+.TP 5
+\fB\-F\fI filterformat\fP
+Określeniu filtru lub formatu. Domyślnie, zakłada się, że wejście jest
+standardowym plikiem tekstowym i używany jest format
+.IR f ;
+przyjmowane jest, że urządzeniem wyjściowym jest drukarka wierszowa.
+Dostępne są inne, podane poniżej, formaty. Nie wszystkie z nich są dostępne
+dla wszystkich drukarek; szczegóły znajdziesz w
+.BR printcap (5).
+Formaty podawane są jako pojedyncze małe litery;
+poniższe z nich są poprawnymi argumentami opcji
+.B \-F
+z zakładanym typem danych.
+Dla utrzymania zgodności z poprzednimi wersjami
+.BR lpr
+typów formatu można użyć jako samodzielnych opcji
+(tj. pomijając
+.BR F )
+z wyjątkiem wymienionych niżej; w takich przypadkach może się pojawić
+ostrzeżenie.
+.RS 5
+.TP 5
+.B "\-b, \-l"
+obie flagi te określają plik binarny ("dosłowny"), nie zostanie wykonane żadne
+przetwarzanie. Drukowane przy zastosowaniu filtru formatu
+.IR f ,
+z zaniechaniem przetwarzania.
+.TP 5
+.B \-c
+dane utworzone przez
+.BR cifplot (l).
+.TP 5
+.B \-d
+wyjście z
+.BR tex (l)
+(format DVI ze Stanford).
+.TP 5
+.B \-g
+standardowe dane wykresowe utworzone przez programy
+.BR plot (3X)
+(zobacz też
+.BR plot (1G),
+gdzie znajdziesz opis filtrów wykorzystywanych przez program buforujący
+drukarki).
+.TP 5
+.B \-n
+wyjście z (niezależnego od urządzenia)
+.BR troff .
+.TP 5
+.B \-p
+Najpierw wykorzystuje
+.BR pr (1)
+do sformatowania plików, potem drukuje przy użyciu formatu
+.IR f .
+.TP 5
+.B \-r
+Przerażająca opcja
+.BR "USUŃ PO WYDRUKOWANIU" .
+Uważaj, gdyż
+.I lpr
+usunie pliki po wysłaniu ich do kolejki drukowania.
+Opcja obecna na żądanie użytkowników, dla zgodności z inną implamentacją
+Berkeley lpr, ale faktycznie NIE powinno jej być.
+.TP 5
+.B \-t
+wyjście z
+.BR troff (1)
+(pierwotnie polecenia cat fotonaświetlarki, ale obecnie zakładamy, że to samo,
+co format
+.BR n ).
+.TP 5
+.B \-v
+grafika rastrowa dla urządzeń takich jak Benson Varian.
+.RE
+.TP 5
+\fB\-h\fP
+Bez strony tytułowej lub nagłówka dla tego zadania.
+.TP 5
+.BI \-i " indentcols"
+Wcięcie wejścia o \fIindentcols\fP kolumn.
+Zauważ, że ta opcja nie jest obsługiwana na wszystkich drukarkach.
+.TP 5
+.BI -J " jobname"
+Określa nazwę zadania, jaka ma być wydrukowana na stronie rozdzielającej.
+Domyślnie jest to nazwa pierwszego pliku w zadaniu lub
+.I "(STDIN)"
+jeśli wejście pochodzi z potoku.
+.TP 5
+.B \-k
+Używane jako filtr,
+.B lpr
+normalnie dla wejścia czytanego z stdin tworzy plik tymczasowy przed
+wysłaniem go na zdalną drukarkę.
+.B \-k
+powoduje, że zadanie wysyłane jest bezpośrednio do serwera.
+Jeżeli zadanie zostanie zabite w środku tworzenia, to wydrukowany zostanie
+częściowo przesłany plik.
+Opcja ta może nie działać z bardzo dużymi zadaniami lub programami
+buforującymi spoza LPRng.
+.TP 5
+\fB\-K\fP\fIcopies\fP, \0\fB\-#\fP\fIcopies\fP
+Określa liczbę kopii każdego plików przeznaczonych do druku.
+.TP 5
+.BI \-m " mailTo"
+Po pomyślnym zakończeniu wysyła wiadomość pocztową do użytkownika
+.IR mailTo .
+.TP 5
+.BI \-P " printer"
+Wyjście będzie kierowane na drukarkę \fIprinter\fP.
+Jeżeli nie ustawiono drukarki przy pomocy tej opcji, to stosowana jest
+domyślna. Drukarkę domyślną wskazują (w kolejności priorytetu): zmienna
+środowiskowa \fBPRINTER\fP, pierwsza pozycja w bazie \fIprintcap\fP, wpis
+\fBdefault_printer\fP pliku konfiguracyjnego i, na koniec, wkompilowana
+(zależna od hosta) wartość \fBdefault_printer\fP.
+.TP 5
+.B \-Q
+Umieszca nazwę kolejki druku w pliku zadania.
+Informacaja ta może być następnie wykorzystana przez oprogramowanie
+buforujące do sterowania formatem wyjściowym.
+.TP 5
+.BI \-R " remoteAccount"
+Określa informację rozliczeniową, jakiej ma użyć system zdalny drukujący.
+.sp
+Parametr może służyć do określania kodu opłaty, jaka ma zostać pobrana
+za wydruk.
+.TP 5
+.B \-s
+Flaga zamieszczona w celu zachowania zgodności z innymi wersjami
+.BR lpr .
+W wersjach tych tworzy ona dowiązania symboliczne do plików przeznaczonych
+do druku.
+.B Lpr
+wysyła teraz pliki wprost do serwera i flaga ta jest nieistotna.
+.TP 5
+.BI \-T " title"
+Określa tytuł wykorzystywany przez
+.BR pr (1).
+Domyślnie jest to nazwa pliku.
+.TP 5
+\fB\-U\fP\ \fIusername\fP
+Opcja
+.B \-U
+służy do przypisania zadaniu nazwy użytkownika. Jest dostępna tylko dla
+ROOTa lub użytkowników wymienionych w opcji konfiguracyjnej
+.IR allow_user_setting .
+Jest to oczywiście dziura w systemie bezpieczeństwa, lecz istnieje, by
+pozwolić systemom takim jak SAMBA na dostarczanie zadań w imieniu
+użytkowników.
+Zobacz
+.B "Przesyłanie uwierzytelniane"
+poniżej.
+.TP 5
+.B \-V
+Tryb gadatliwy. Dodatkowe flagi \fB-V\fP zwiększają gadatliwość.
+Maksymalną gadatliwość uzyskuje się stosując flagę debug.
+.TP 5
+.BI \-w " width"
+Określa szerokość strony dla drukowanego zadania.
+.TP 5
+.BI -Z " zoptions"
+Opcja stosowana do przekazywania opcji programowi buforującemu druk.
+Używana, gdy zachodzi potrzeba przekazania dodatkowej lub specjalizowanej
+informacji programowi buforującemu.
+.TP 5
+.BI \-1,2,3,4 "fontname"
+Określa nazwę fontu, jaki ma być osadzony na pozycji \fIi\fP przy drukowaniu
+TROFF (przestarzałe).
+.SH NAZWY PLIKÓW
+Domyślnie, jeżeli nie podano nazw plików
+.B lpr
+czyta standardowe wejście i drukuje je.
+.SH PRZESYŁANIE UWIERZYTELNIANE
+.\" .SH "AUTHENTICATED TRANSFERS"
+.PP
+Pierwotny protokół sieciowy LPR zdeefiniowany w RFC1179 nie zapewniał
+uwierzytelniania między użytkownikiem a serwerem.
+Jest ono obecnie obsługiwane przez LPRng.
+W dokumentacji pomocniczej LPRng znajdziesz więcej szczegółów o działaniu
+i obsłudze uwierzytelniania.
+.SH ZGODNOŚĆ
+.B lpr
+w wersji LPRng usiłuje być funkcjonalnie zgodne z typowymi implementacjami
+.BR lpr .
+Jest jednak nieco poleceń i funkcjonalności, które
+there are some commands and functionality that are deliberately missing.
+.IP "\fB\-s\fP\ Symbolic Links" 5
+(Berkeley LPR) Ta opcja określała, że podczas buforowania zadań powinno być
+użyte dowiązanie symboliczne do oryginalnego pliku danych, zamiast kopii
+tego pliku.
+Otwiera to pole dla różnorodnych problemów z bezpieczeństwem, jest też
+nieefektywne przy drukowaniu na zdalnym hoście.
+.SH PLIKI
+.PP
+Nazwy plików używane przez LPRng ustawiane są wartościami w pliku
+konfiguracyjnym drukarek.
+Poniżej podano powszechnie używany zestaw wartości domyślnych.
+.nf
+.ta \w'/var/spool/lpd/printcap.<hostname> 'u
+/etc/lpd.conf plik konfiguracyjny LPRng
+/etc/printcap plik opisu drukarek
+/etc/lpd.perms uprawnienia drukarek
+/var/spool/printer* katalogi buforowania
+/var/spool/printer*/printer plik blokujący sterowania kolejką
+/var/spool/printer*/control.printer sterowanie kolejką
+/var/spool/printer*/active.printer aktywne zadanie
+/var/spool/printer*/log.printer plik dziennika drukarki
+.fi
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR lpd.conf (5),
+.BR lpc (8),
+.BR lpd (8),
+.BR lpr (1),
+.BR lpq (1),
+.BR lprm (1),
+.BR printcap (5),
+.BR lpd.perms (5),
+.BR pr (1).
+.SH DIAGNOSTYKA
+Większość komunikatów diagnostycznych jest oczywista. Jeśli dokładny powód
+niepowodzenia pozostaje niejasny, należy włączyć poziom debugowania (\-D5)
+i uruchomić ponownie. Informacja diagnostyczna pomoże uchwycić dokładną
+przyczynę.
+.SH "HISTORIA"
+LPRng jest rozszerzonym systemem buforowania wydruku o funkcjonalności podobnej
+do oprogramowania Berkeley LPR. Listą dyskusyjną o LPRng jest lprng@lprng.com;
+subskrypcja przez wysłanie listu do lprng-request@lprng.com ze słowem
+`subscribe` w treści.
+Oprogramowanie to jest dostępne z ftp://ftp.astart.com/pub/LPRng.
+.SH "AUTOR"
+Patrick Powell <papowell@astart.com>.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/lpr.1a b/po/pl/archive/plain/man1/lpr.1a
new file mode 100644
index 00000000..38849ea3
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/lpr.1a
@@ -0,0 +1,254 @@
+.\" {PTM/WK/2000-VI}
+.\" Copyright (c) 1980, 1990, 1993
+.\" The Regents of the University of California. All rights reserved.
+.\"
+.\" Redistribution and use in source and binary forms, with or without
+.\" modification, are permitted provided that the following conditions
+.\" are met:
+.\" 1. Redistributions of source code must retain the above copyright
+.\" notice, this list of conditions and the following disclaimer.
+.\" 2. Redistributions in binary form must reproduce the above copyright
+.\" notice, this list of conditions and the following disclaimer in the
+.\" documentation and/or other materials provided with the distribution.
+.\" 3. All advertising materials mentioning features or use of this software
+.\" must display the following acknowledgement:
+.\" This product includes software developed by the University of
+.\" California, Berkeley and its contributors.
+.\" 4. Neither the name of the University nor the names of its contributors
+.\" may be used to endorse or promote products derived from this software
+.\" without specific prior written permission.
+.\"
+.\" THIS SOFTWARE IS PROVIDED BY THE REGENTS AND CONTRIBUTORS ``AS IS'' AND
+.\" ANY EXPRESS OR IMPLIED WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE
+.\" IMPLIED WARRANTIES OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE
+.\" ARE DISCLAIMED. IN NO EVENT SHALL THE REGENTS OR CONTRIBUTORS BE LIABLE
+.\" FOR ANY DIRECT, INDIRECT, INCIDENTAL, SPECIAL, EXEMPLARY, OR CONSEQUENTIAL
+.\" DAMAGES (INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, PROCUREMENT OF SUBSTITUTE GOODS
+.\" OR SERVICES; LOSS OF USE, DATA, OR PROFITS; OR BUSINESS INTERRUPTION)
+.\" HOWEVER CAUSED AND ON ANY THEORY OF LIABILITY, WHETHER IN CONTRACT, STRICT
+.\" LIABILITY, OR TORT (INCLUDING NEGLIGENCE OR OTHERWISE) ARISING IN ANY WAY
+.\" OUT OF THE USE OF THIS SOFTWARE, EVEN IF ADVISED OF THE POSSIBILITY OF
+.\" SUCH DAMAGE.
+.\"
+.\" @(#)lpr.1 8.1 (Berkeley) 6/6/93
+.\"
+.Dd June 6, 1993
+.Dt LPR 1
+.Os BSD 4
+.Sh NAZWA
+.Nm lpr
+.Nd drukowanie off line
+.Sh SKŁADNIA
+.Nm lpr
+.Op Fl P Ns Ar printer
+.Op Fl \&# Ns Ar num
+.Op Fl C Ar class
+.Op Fl J Ar job
+.Op Fl T Ar title
+.Op Fl U Ar user
+.Op Fl i Op Ar numcols
+.Op Fl 1234 Ar font
+.Op Fl w Ns Ar num
+.Op Fl cdfghlnmprstv
+.Op Ar file ...
+.Sh OPIS
+.Nm Lpr
+wykorzystuje demona kolejkowania druku do wydrukowania wskazanych plików,
+gdy usługi te będą dostępne. Jeżeli nie podano żadnych nazw,
+to przyjmowane jest standardowe wejście.
+.Pp
+Niżej opisane jednoliterowe opcje służą do powiadamiania programu
+buforującego drukarki, że pliki nie są standardowymi plikami tekstowymi.
+Demon buforowania użyje wówczas odpowiednich filtrów do wydruku danych.
+.Bl -tag -width indent
+.It Fl c
+Przyjmuje, że pliki zawierają dane pochodzące z
+.Xr cifplot 1
+.It Fl d
+Przyjmuje, że pliki zawierają dane pochodzące z
+.Em tex
+.Pf ( Tn DVI
+format ze Stanford).
+.It Fl f
+Posługuje się filtrem, który interpretuje pierwszy znak każdego wiersza
+jako standardowy znak sterujący karetki
+.Tn FORTRAN-u.
+.It Fl g
+Przyjmuje, że pliki zawierają standardowe dane wykresowe, jakie tworzą
+procedury
+.Xr plot 1
+(zobacz także
+.Xr plot 1
+gdzie opisano filtry używane przez program buforujący druk).
+.It Fl l
+Używa filtru umożliwiającego drukowanie znaków sterujących i eliminującego
+łamanie stron.
+.It Fl n
+Przyjmuje, że pliki zawierają dane z
+.Em ditroff
+(device independent troff - troff niezależny od urządzenia).
+.It Fl p
+Do formatowania plików wykorzystuje
+.Xr pr 1
+(równoważne z
+.Xr print ) .
+.It Fl t
+Przyjmuje, że pliki zawierają dane z
+.Xr troff 1
+(polecenia cat fotonaświetlarki).
+.It Fl v
+Przyjmuje, że pliki zawierają obraz rastrowy dla urządzeń takich jak
+Benson Varian.
+.El
+.Pp
+Te opcje odnoszą się do zarządzania zadaniem druku:
+.Bl -tag -width indent
+.It Fl P
+Wymusza skierowanie wyniku na konkretną drukarkę. Normalnie używana jest
+drukarka domyślna, zależna miejscowo, lub drukarka wskazana wartością
+zmiennej środowiskowej
+.Ev PRINTER .
+.It Fl h
+Eliminuje drukowanie strony rozdzielającej.
+.It Fl m
+Wysyła pocztę po ukończeniu.
+.It Fl r
+Usuwa plik po zakończeniu buforowania lub po zakończeniu drukowania (z opcją
+.Fl s
+).
+.It Fl s
+Używa dowiązań symbolicznych. Zwykle pliki są kopiowane do katalogu
+buforowania. Opcja
+.Fl s
+wykorzystuje
+.Xr symlink 2
+do tworzenia dowiązań do plików zamiast próby ich kopiowania, zatem można
+łatwo wydrukować duże pliki. Przy tej opcji pliki nie powinny być zmieniane
+ani usuwane, dopóki nie zostaną wydrukowane.
+.El
+.\" .Pp
+Pozostałe opcje mają zastosowanie do kopii, stron i nagłówków:
+.Bl -tag -width indent
+.It Fl \&# Ns Ar num
+Liczba
+.Ar num
+jest pożądaną ilością kopii każdego ze wskazanych plików. Na przykład,
+.Bd -literal -offset indent
+lpr \-#3 foo.c bar.c more.c
+.Ed
+spowoduje wydrukowanie 3 kopii pliku foo.c, po których wystąpią 3 kopie
+pliku bar.c, itd. Z drugiej strony,
+.Bd -literal -offset indent
+cat foo.c bar.c more.c \&| lpr \-#3
+.Ed
+.Pp
+da trzy kopie złączonych plików. Często w danym miejscu wyłącza się tę
+cechę, by zachęcić do wykorzystywania zamiast tego fotokopiarki.
+.It Xo
+.Fl Ns Oo Cm 1234 Oc Ar font
+.Xc
+Określa nazwę
+.Ar fontu ,
+jaki ma być osadzony na pozycji
+.Ar i
+przy drukowaniu troff (przestarzałe).
+Demon skonstruuje plik
+.Li .railmag
+wskazujący na nazwy ścieżkowe fontów.
+.It Fl C Ar class
+Klasyfikacja zadania, jaka ma zostać użyta na stronie rozdzielającej.
+Na przykład,
+.Bd -literal -offset indent
+lpr \-C EECS foo.c
+.Ed
+.Pp
+powoduje, że na stronie rozdzielającej nazwa systemu (nazwa zwracana przez
+.Xr hostname 1 )
+ma być zastąpiona przez
+.Tn EECS ,
+a wydrukowany ma zostać plik foo.c.
+.It Fl J Ar job
+Nazwa zadania, jaka ma być wydrukowana na stronie rozdzielającej.
+Normalnie używana jest nazwa pierwszego z plików.
+.It Fl T Ar title
+Nazwa tytułu dla
+.Xr pr 1 ,
+zamiast nazwy pliku.
+.It Fl U Ar user
+Nazwa użytkownika do wydruku na stronie rozdzielającej, również do celów
+rozliczeniowych.
+Ta opcja jest honorowana tylko jeśli rzeczywistym identyfikatorem użytkownika
+jest demon (lub identyfikator podany w pliku printcap zamiast demona). Jest
+ona przeznaczona do przypadków, gdy filtry druku chcą ponownie kolejkować
+zadania.
+.It Fl i Op numcols
+Wyjście jest wcięte. Jeżeli następnym argumentem jest numeryczne
+.Pq Ar numcols ,
+liczba kolumn, to jest on stosowany jako liczba odstępów do wydrukowania
+przed każdym z wierszy. W przeciwnym razie drukowanych jest 8 znaków.
+.It Fl w Ns Ar num
+Używa
+.Ar num
+jako szerokości kolumn dla polecenia
+.Xr pr 1 .
+.El
+.Sh ŚRODOWISKO
+Jeżeli poniższa zmienna środowiska istnieje, to jest używna przez
+.Nm lpr :
+.Bl -tag -width PRINTER
+.It Ev PRINTER
+Określa drukarkę zamienną.
+.El
+.Sh PLIKI
+.Bl -tag -width /var/spool/output/*/tf* -compact
+.It Pa /etc/passwd
+Identyfikacja osobista.
+.It Pa /etc/printcap
+Baza danych o możliwościach drukarek.
+.It Pa /usr/sbin/lpd*
+Demony drukarek wierszowych.
+.It Pa /var/spool/output/*
+Katalogi wykorzystywane do buforowania.
+.It Pa /var/spool/output/*/cf*
+Pliki stwrujące demonów.
+.It Pa /var/spool/output/*/df*
+Pliki danych podane w plikach "cf".
+.It Pa /var/spool/output/*/tf*
+Tymczasowe kopie plików "cf".
+.El
+.Sh ZOBACZ TAKŻE
+.Xr lpq 1a ,
+.Xr lprm 1a ,
+.Xr pr 1 ,
+.Xr symlink 2 ,
+.Xr printcap 5a ,
+.Xr lpc 8a ,
+.Xr lpd 8a
+.Sh HISTORIA
+Polecenie
+.Nm lpr
+pojawiło się w
+.Bx 3 .
+.Sh DIAGNOSTYKA
+Próba buforowania wydruku zbyt dużego pliku powoduje jego obcięcie.
+.Nm Lpr
+sprzeciwia się drukowaniu plików binarnych.
+Jeżeli użytkownik inny niż root drukuje plik a buforowanie jest wyłączone, to
+.Nm lpr
+wypisuje komunikat mówiący o tym i nie umieszcza zadań w kolejce.
+Jeżeli nie może być wykonane połączenie z
+.Xr lpd 1
+na lokalnej maszynie, to
+.Nm lpr
+mówi, że demon nie może zostać uruchomiony.
+W pliku dziennika demona
+.Xr lpd 1
+może wypisywać komunikaty diagnostyczne dotyczące brakujących plików
+buforowania.
+.Sh BŁĘDY
+Fonty dla
+.Xr troff 1
+i
+.Xr tex
+położone są na maszynie z drukarką. Nie jest obecnie możliwe użycie
+lokalnych bibliotek fontów.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/lprm.1 b/po/pl/archive/plain/man1/lprm.1
new file mode 100644
index 00000000..2ef843f7
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/lprm.1
@@ -0,0 +1,183 @@
+.\" {PTM/WK/2000-VI}
+.ds VE LPRng-3.6.13
+.TH LPRM 1 \*(VE "LPRng"
+.ig
+lprm.1,v 3.39 1998/03/29 18:37:49 papowell Exp
+..
+.SH NAZWA
+lprm \- usuń zadania z kolejki buforowania drukarki
+.SH SKŁADNIA
+.B lprm
+.RB [ \-a ]
+.RB [ \-D
+.IR debugopt ]
+.RB [ \-P
+.IR printer ]
+.RB [ \-V ]
+.RB [ \-U
+.IR user ]
+.ti +5n
+.RI [ jobid \|.\|.\|.]
+.RB [ all ]
+.SH OPIS
+.PP
+.B Lprm
+wysyła do serwera LPD żądanie usunięcia zadań z kolejki druku.
+W
+.BR clean (1)
+znajdziesz opis interfejsu zgodnego z
+.BR lp (1).
+.B Lprm
+jest zwykle jedynym sposobem, w jaki użytkownik może usunąć zadanie.
+Zadania do usunięcia określane są numerem zadania lub nazwą użytkownika.
+Jeżeli nie wyszczególniono zadań, to zostanie wybrane pierwsze możliwe
+do usunięcia.
+Zwykle użytkownicy mogą usuwać tylko własne zadania z maszyny,
+która zainicjowała pierwotne żądanie lpr.
+.PP
+W pierwszej kolejności w kolejce druku wyszukiwane są te zadania, które
+użytkownik ma prawo usunąć.
+Jeżeli nie określono żadnych cech zadania, to zostanie usunięte tylko
+pierwsze z nich.
+Jeżeli użyto flagi
+.B \-a
+lub podano kolejkę druku
+.BR all ,
+to
+.B lprm
+przeszuka wszystkie dostępne kolejki druku.
+.LP
+Specjalny określnik zadania
+.B all
+dopasowuje wszystkie zadania w kolejce druku. Jednak usuwane są wyłącznie
+zadania danego użytkownika, chyba że posiada on prawa
+.IR control .
+Na stronie podręcznika
+.BR lpd (1)
+znajdziesz więcej szczegółów na temat praw kontroli.
+.PP
+Wyszczególnienie zadania może być numerem zadania, nazwą użytkownika,
+identyfikatorem zadania lub wzorcem dopasowywania opartym o
+.IR glob .
+Dopasowanie to stosuje się do informacji o identyfikatorze zadania.
+.PP
+.B Lprm
+zapowiada nazwy usuwanych plików, milczy zaś, jeśli w kolejce nie ma zadań
+pasujących do żądanej listy.
+Jeśli usuwane zadanie jest aktywne, serwer LPD zatrzyma jego wydruk
+a następnie wznowi operacje drukowania.
+.SH PRZYKŁADY
+.TP 5
+Usuń ostatnie wysłane przez mnie zadanie:
+.sp
+lprm
+.TP 5
+Usuń zadanie 25 z kolejki druku p1:
+.sp
+lprm \-Pt1 25
+.TP 5
+Usuń zadania 25 i 30 z kolejki druku p1:
+.sp
+lprm \-Pt1 25 30
+.TP 5
+Usuń z kolejki p1 wszystkie zadania użytkownika john:
+.sp
+lprm \-Pt1 john
+.TP 5
+Usuń wszystkie zadania z kolejki p1:
+.sp
+lprm \-Pt1 all
+.TP 5
+Usuń wszystkie zadania ze wszystkich kolejek druku:
+.sp
+lprm \-a all
+.TP 5
+Usun z kolejki p1 zadania z identyfikatorem nobody@system.
+Zauważ, że apostrofy wokół wzorca są konieczne, by wyeliminować rozwijanie
+znaku uogólnienia przez powłokę.
+.sp
+lprm \-Pt1 'nobody@system*'
+.SH OPCJE
+.TP 5
+.B \-a
+Usuwa pliki ze wszystkich kolejek druku dostępnych dla użytkownika.
+.TP 5
+.BI \-P printer
+Określa kolejkę drukarki. Jeżeli nie podano, to stosowana jest drukarka
+domyślna, którą wskazuje wartość zmiennej środowiskowej
+.BR PRINTER ,
+lub, jeśli jej nie zdefiniowano, pierwsza pozycja w bazie
+.IR printcap .
+.TP 5
+.BI \-U user
+Dostarcza serwerowi LPD zadany identyfikator użytkownika, w imieniu którego
+zostanie wykonane usuwanie.
+Może to robić tylko ROOT lub użytkownicy o identyfikatorach ujętych
+w opcji konfiguracyjnej
+.I allow_user_setting
+lub printcap.
+Funkcja ta istnieje, by umożliwić systemom komunikacyjnym druku,
+takim jak SAMBA, wysyłanie żądań usuwania w imieniu użytkowników.
+.TP 5
+.BI \-D debugopts
+Debugowanie sterowane jest opcją
+.BR \-D .
+Opcja ta przyjmuje listę oddzielanych przecinkami ustawień. Mają one jedną
+z dwu postaci:
+.BR urządzenie=wartość ,
+lub
+.B wartość
+ustawiająca całościową wartość domyślną.
+.TP 5
+.B \-V
+Wypisuje informację o wersji programu i szczegółowe informacje o wykonywanych
+działaniach.
+.SH OSTRZEŻENIA
+.PP
+Użytkownicy z prawami
+CONTROL (tj. - administracyjnymi) do kolejek druku mogą usunąć każde
+z zadań lub wszystkie na raz.
+Domyślne słowo specjalne
+.B all
+oznacza wszystkie zadania użytkowników, nie zaś tylko te, które przedłożył
+wydający polecenie użytkownik. Pozwala to administratorom na łatwe
+opróżnianie kolejki druku.
+.SH PLIKI
+.PP
+Nazwy plików używane przez LPRng ustawiane są wartościami w pliku
+konfiguracyjnym drukarek.
+Poniżej podano powszechnie używany zestaw wartości domyślnych.
+.nf
+.ta \w'/var/spool/lpd/printcap.<hostname> 'u
+/etc/lpd.conf plik konfiguracyjny LPRng
+/etc/printcap plik opisu drukarek
+/etc/lpd.perms uprawnienia drukarek
+/var/spool/printer* katalogi buforowania
+/var/spool/printer*/printer plik blokujący sterowania kolejką
+/var/spool/printer*/control.printer sterowanie kolejką
+/var/spool/printer*/active.printer aktywne zadanie
+/var/spool/printer*/log.printer plik dziennika drukarki
+.fi
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR lpd.conf (5),
+.BR lpc (8),
+.BR lpd (8),
+.BR lpr (1),
+.BR lpq (1),
+.BR lprm (1),
+.BR printcap (5),
+.BR lpd.conf (5),
+.BR pr (1).
+.SH DIAGNOSTYKA
+Większość komunikatów diagnostycznych jest oczywista. Jeśli dokładny powód
+niepowodzenia pozostaje niejasny, należy włączyć poziom debugowania (\-D5)
+i uruchomić ponownie. Informacja diagnostyczna pomoże uchwycić dokładną
+przyczynę.
+.SH "HISTORIA"
+LPRng jest rozszerzonym systemem buforowania wydruku o funkcjonalności podobnej
+do oprogramowania Berkeley LPR. Listą dyskusyjną o LPRng jest lprng@lprng.com;
+subskrypcja przez wysłanie listu do lprng-request@lprng.com ze słowem
+`subscribe` w treści.
+Oprogramowanie to jest dostępne z ftp://ftp.astart.com/pub/LPRng.
+.SH "AUTOR"
+Patrick Powell <papowell@astart.com>.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/lprm.1a b/po/pl/archive/plain/man1/lprm.1a
new file mode 100644
index 00000000..f02f0b02
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/lprm.1a
@@ -0,0 +1,142 @@
+.\" {PTM/WK/2000-VI}
+.\" Copyright (c) 1983, 1990, 1993
+.\" The Regents of the University of California. All rights reserved.
+.\"
+.\" Redistribution and use in source and binary forms, with or without
+.\" modification, are permitted provided that the following conditions
+.\" are met:
+.\" 1. Redistributions of source code must retain the above copyright
+.\" notice, this list of conditions and the following disclaimer.
+.\" 2. Redistributions in binary form must reproduce the above copyright
+.\" notice, this list of conditions and the following disclaimer in the
+.\" documentation and/or other materials provided with the distribution.
+.\" 3. All advertising materials mentioning features or use of this software
+.\" must display the following acknowledgement:
+.\" This product includes software developed by the University of
+.\" California, Berkeley and its contributors.
+.\" 4. Neither the name of the University nor the names of its contributors
+.\" may be used to endorse or promote products derived from this software
+.\" without specific prior written permission.
+.\"
+.\" THIS SOFTWARE IS PROVIDED BY THE REGENTS AND CONTRIBUTORS ``AS IS'' AND
+.\" ANY EXPRESS OR IMPLIED WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE
+.\" IMPLIED WARRANTIES OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE
+.\" ARE DISCLAIMED. IN NO EVENT SHALL THE REGENTS OR CONTRIBUTORS BE LIABLE
+.\" FOR ANY DIRECT, INDIRECT, INCIDENTAL, SPECIAL, EXEMPLARY, OR CONSEQUENTIAL
+.\" DAMAGES (INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, PROCUREMENT OF SUBSTITUTE GOODS
+.\" OR SERVICES; LOSS OF USE, DATA, OR PROFITS; OR BUSINESS INTERRUPTION)
+.\" HOWEVER CAUSED AND ON ANY THEORY OF LIABILITY, WHETHER IN CONTRACT, STRICT
+.\" LIABILITY, OR TORT (INCLUDING NEGLIGENCE OR OTHERWISE) ARISING IN ANY WAY
+.\" OUT OF THE USE OF THIS SOFTWARE, EVEN IF ADVISED OF THE POSSIBILITY OF
+.\" SUCH DAMAGE.
+.\"
+.\" @(#)lprm.1 8.1 (Berkeley) 6/6/93
+.\"
+.Dd June 6, 1993
+.Dt LPRM 1
+.Os BSD 4.2
+.Sh NAZWA
+.Nm lprm
+.Nd usuwa zadania z kolejki buforowania wydruków
+.Sh SKŁADNIA
+.Nm lprm
+.Op Fl P Ns Ar printer
+.Op Fl
+.Op job # ...
+.Op Ar user ...
+.Sh OPIS
+.Nm Lprm
+usuwa zadanie, lub zadania, z kolejki buforowania drukarki.
+Ponieważ katalog buforowania jest chroniony przed użytkownikami, wykorzystanie
+.Nm lprm
+jest normalnie jedyną metodą, przy pomocy której użytkownik może usunąć
+zadanie. Właściciel zadania określany według nazwy zgłoszeniowej
+użytkownika oraz nazwy hosta dla maszyny, na której wywołano polecenie
+.Xr lpr 1 .
+.Pp
+.Sh OPCJE I ARGUMENTY
+.Bl -tag -width indent
+.It Fl P Ns Ar printer
+Podaje kolejkę związaną z konkretną drukarką
+.Ar printer
+(w przeciwnym razie używana jest domyślna drukarka).
+.It Fl
+Jeśli podano pojedynczy myślnik
+.Sq Fl ,
+to
+.Nm lprm
+usunie wszystkie zadania, jakie posiada użytkownik. Jeżeli flagę tę
+wykorzysta superużytkownik, to kolejka druku zostanie całkowicie opróżniona.
+.It Ar user
+Powoduje, że
+.Nm lprm
+będzie usiłować usunąć wszystkie buforowane zadania należące do zadanego
+użytkownika (lub użytkowników). Ta postać wywoływania
+.Nm lprm
+jest przydatna tylko dla superużytkownika.
+.It Ar job\ \&#
+Użytkownik może odłączyć z kolejki pojedyncze zadanie podając jego numer.
+Numer ten można uzyskać z programu
+.Xr lpq 1 ,
+np.
+.Pp
+.Bd -literal -offset indent
+\&% lpq \-l
+
+1st:ken [job #013ucbarpa]
+ (standard input) 100 bytes
+% lprm 13
+.Ed
+.El
+.Pp
+Jeżeli nie podano żadnych argumentów ani opcji, to
+.Nm Lprm
+usunie aktualnie aktywne zadanie jeśli należy ono do użytkownika, który
+wywołał
+.Nm lprm .
+.Pp
+.Nm Lprm
+zapowiada nazwy plików, jakie usuwa i milczy, jeśli w kolejce nie ma żadnych
+zadań pasujących do listy żądań.
+.Pp
+.Nm Lprm ,
+jeśli będzie to konieczne, unicestwi aktywnego demona przed usunięciem
+plików w buforze. Jeżeli demon jest zabity, to automatycznie, po zakończeniu
+usuwania plików, restartowany jest nowy.
+.Sh ŚRODOWISKO
+Jeżeli poniższa zmienna środowiska istnieje, to jest wykorzystywana przez
+.Nm lprm .
+.Bl -tag -width PRINTER
+.It Ev PRINTER
+Jeżeli istnieje zmienna środowiska
+.Ev PRINTER ,
+a nie podano drukarki przy pomocy opcji
+.Fl P ,
+to drukarka domyślna przyjmowana jest z
+.Ev PRINTER .
+.El
+.Sh PLIKI
+.Bl -tag -width /var/spool/*/lock/ -compact
+.It Pa /etc/printcap
+Plik z charakterystykami drukarek.
+.It Pa /var/spool/*
+Katalogi buforowania.
+.It Pa /var/spool/*/lock
+Plik blokujący wykorzystywany do uzyskania PID bieżącego demona i numeru
+aktualnie aktywnego zadania.
+.El
+.Sh ZOBACZ TAKŻE
+.Xr lpr 1a ,
+.Xr lpq 1a ,
+.Xr lpd 8a
+.Sh DIAGNOSTYKA
+.Dq Permission denied
+jeżeli użytkownik próbuje usunąć pliki nie do niego należące.
+.Sh BŁĘDY
+Ponieważ przy aktualizacji pliku blokującego możliwa jest sytuacja wyścigów,
+obecnie aktywne zadanie może być niewłaściwie identyfikowane.
+.Sh HISTORIA
+Polecenie
+.Nm lprm
+pojawiło się w
+.Bx 3.0 .
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/lpstat.1 b/po/pl/archive/plain/man1/lpstat.1
new file mode 100644
index 00000000..c7dc653b
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/lpstat.1
@@ -0,0 +1,240 @@
+.\" {PTM/WK/2000-VI}
+.\" @(#)lpstat.1 1.29 95/10/09 SMI; from SVr4
+.\" Copyright 1989 AT&T
+.\" Copyright (c) 1995, Sun Microsystems, Inc.
+.\" All Rights Reserved
+.\" Portions Copyright (c) 1992, X/Open Company Limited
+.\" All Rights Reserved
+.TH lpstat 1 "7 lutego 1994"
+.SH NAZWA
+lpstat \- wypisuje informację o stanie usług drukowania LP
+.SH SKŁADNIA
+.TP 8
+.B lpstat
+.RB [ \-d ]
+.RB [ \-r ]
+.RB [ \-R ]
+.RB [ \-s ]
+.RB [ \-t ]
+.RB [ \-a
+.RI [ lista ]]
+.RB [ \-c
+.RI [ lista ]]
+.br
+.RB [ \-f
+.RI [ lista ]
+.RB [ \-l ]]
+.RB [ \-o
+.RI [ lista ]]
+.RB [ \-S
+.RI [ lista ]
+.RB [ \-l ]]
+.br
+.RB [ \-p
+.RI [ lista ]
+.RB [ \-D ]
+.RB [ \-l ]]
+.RB [ \-P ]
+.RB [ \-u
+.RI [ lista-login-ID ]]
+.br
+.RB [ \-v
+.RI [ lista ]]
+.RI [ lista ]
+.SH OPIS
+.IX "lpstat command" "" "\fLlpstat\fP \(em print information about the status of the LP print service"
+.IX "LP print services" "print information about the status" "" "print information about the status \(em \fLlpstat\fP"
+.IX "printers" "print information about the status" "" "print information about the status \(em \fLlpstat\fP"
+Polecenie \f3lpstat\fP wypisuje informacje o bieżącym stanie usługi
+druku
+.SM LP.
+Zaimplementowano je jako interfejs do programu
+.BR lpq (1)
+z LPRng,
+i nie posiada ono pełnej funkcjonalności zwykłego programu
+.\" native lpstat program
+.BR lpstat .
+.PP
+Jeżeli nie podano żadnych opcji, to \fBlpstat\fP wypisuje stan wszystkich
+żądań druku należących do danego użytkownika i utworzonych przez \fBlp\fP
+na domyślnej drukarce.
+(zobacz
+.BR lp (1)
+i
+.BR lpr (1)).
+Argumenty nie będące \fIopcjami\fP przyjmowane są za \fIidentyfikatory
+żądań\fP (request-ID, takie jak zwracane przez \fBlp\fP) lub za nazwy
+drukarek.
+Polecenie \fBlpstat\fP wypisuje stan takich żądań.
+\fIOpcje\fP mogą pojawiać się w dowolnej kolejności i mogą być powtarzane
+lub mieszane z innymi argumentami.
+Po niektórych z niżej wymienionych liter kluczowych może występować
+opcjonalna
+.IR lista ,
+przybierająca jedną z dwu postaci:
+.IP
+lista pozycji oddzielonych od siebie przecinkiem,
+.IP
+ujęta w cudzysłowy lista pozycji rozdzielonych odstępami.
+.PP
+Na przykład:
+.PP
+.RS
+\fB przyklad% lpstat \-u "user1 user2 user3"\fP
+.RE
+.PP
+Podanie słowa \fBall\fP po dowolnej z liter kluczowych przyjmujących jako
+argument \fIlistę\fP powoduje, że zostanie wypisana całość informacji
+odpowiedniej dla tej litery.
+Na przykład, polecenie:
+.PP
+.RS
+.B przyklad% lpstat \-o all
+.RE
+.PP
+wypisuje stan wszystkich żądań wydruku.
+.PP
+Pominięcie \fIlisty\fP występujących po takich literach kluczowych
+powoduje, że zostanie wypisana całość informacji odpowiedniej dla danej
+litery.
+Na przykład, polecenie:
+.PP
+.RS
+.B przyklad% lpstat \-o
+.RE
+.PP
+wypisuje stan wszystkich żądań wydruku.
+.SH OPCJE
+Obsługiwane są następujące opcje:
+.TP
+.BR \-a " [\fIlista\fP]"
+Zgłasza drukarki docelowe przyjmują żądania.
+.I lista
+jest listą nazw drukarek.
+.TP
+.BR \-c " [\fIlista\fP]"
+Wypisuje nazwy wszystkich klas i ich członków.
+.I lista
+jest listą nazw klas.
+(Ten sam efekt co \fB\-o\fP.)
+.TP
+.B \-d
+Wypisuje domyślne systemowe miejsce przeznaczenia dla żądań wydruku.
+.TP
+.BR \-f " [\fIlista\fP] [" \-l ]
+Wypisuje listę drukarek obsługujących podane formularze.
+Ta opcja jest ignorowana.
+.TP
+.BR \-o " [\fIlista\fP]"
+Wypisuje stan żądań wydruku:
+.I lista
+jest listą mieszaną, zawierającą nazwy drukarek, klas
+i identyfikatorów żądań.
+Literę kluczową \fB\-o\fP można pominąć.
+.TP
+.BR \-p " [\fIlist\fP]"
+Wypisuje stan drukarek.
+.I lista
+jest listą nazw drukarek.
+(Ten sam efekt co \fB\-o\fP.)
+.TP
+.B \-P
+Wypisuje rodzaje papieru. Ignorowane.
+.TP
+.B \-r
+Wypisuje stan programu planowania żądań
+.SM LP .
+.TP
+.B \-R
+Wypisuje liczbę pokazującą pozycję w kolejce druku każdego z zadań. Ignorowane.
+.TP
+.B \-s
+Wypisuje podsumowanie stanu. Tworzy krótkie zestawienie stanu.
+.TP
+.BR \-S " [\fIlista\fP] [" \-l ]
+Wykazuje lub weryfikuje zestawy znaków dla drukarek. Ignorowane.
+.TP
+.B \-t
+Wypisuje całość informacji o stanie.
+.TP
+.BR \-u " [\fIlista-login-ID\fP]"
+Wypisuje stan żądań wydruku dla użytkowników o zadanych identyfikatorach.
+(Ten sam efekt co \fB\-o\fP.)
+.TP
+.BR \-v " [\fIlista\fP]"
+Wypisuje nazwy ścieżkowe urządzeń wyjściowych.
+Ignorowane.
+.SH ŚRODOWISKO
+W podręczniku
+.BR environ (5)
+znajdziesz opis poniższych zmiennych środowiska, wpływających na działanie
+.BR lpstat :
+.TP 8
+.SB LPDEST
+Określa kolejkę druku. Jeżeli zmienna
+.SB LPDEST
+nie jest ustawiona, to zastosowana zostanie zmienna
+.SB PRINTER\s0\f1.
+Opcja
+.BI \-P \0dest
+ma pierwszeństwo nad
+.SB LPDEST\s0\f1.
+Jeżeli nie podano
+.B \-P
+a
+.SB LPDEST
+zawiera wartość nie będącą poprawnym urządzeniem lub nazwą określającą
+miejsce przeznaczenia, to wyniki będą niezdefiniowane.
+.TP
+.SB PRINTER
+Określa urządzenie wyjściowe lub miejsce przeznaczenia.
+Jeżeli nie ustawiono
+.SB LPDEST
+ani
+.SB PRINTER\s0\f1,
+to stosowane jest nieokreślone urządzenie wyjściowe.
+Opcja
+.BI \-P \0dest
+i zmienna środowiska
+.SB LPDEST
+mają pierwszeństwo nad
+.SB PRINTER\s0\f1.
+Jeżeli nie podano
+.BR \-P ,
+.SB LPDEST
+nie jest ustawione, zaś
+.SB PRINTER
+zawiera wartość nie będącą poprawnym urządzeniem lub nazwą określającą
+miejsce przeznaczenia, to wyniki będą niezdefiniowane.
+.SH "KOD ZAKOŃCZENIA"
+.B lpstat
+zwraca poniższe kody zakończenia:
+.TP
+.B 0
+Wykonanie pomyślne.
+.TP
+.B >0
+Wystąpił błąd.
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR lpd.conf (5),
+.BR lpc (8),
+.BR lpd (8),
+.BR lpr (1),
+.BR lpq (1),
+.BR lprm (1),
+.BR printcap (5),
+.BR lpd.perms (5),
+.BR pr (1).
+.SH DIAGNOSTYKA
+Większość komunikatów diagnostycznych jest oczywista. Jeśli dokładny powód
+niepowodzenia pozostaje niejasny, należy włączyć poziom debugowania (\-D5)
+i uruchomić ponownie. Informacja diagnostyczna pomoże uchwycić dokładną
+przyczynę.
+.SH "HISTORIA"
+LPRng jest rozszerzonym systemem buforowania wydruku o funkcjonalności podobnej
+do oprogramowania Berkeley LPR. Listą dyskusyjną o LPRng jest lprng@lprng.com;
+subskrypcja przez wysłanie listu do lprng-request@lprng.com ze słowem
+`subscribe` w treści.
+Oprogramowanie to jest dostępne z ftp://ftp.astart.com/pub/LPRng.
+.SH "AUTOR"
+Patrick Powell <papowell@astart.com>.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/lptest.1a b/po/pl/archive/plain/man1/lptest.1a
new file mode 100644
index 00000000..93b7aabf
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/lptest.1a
@@ -0,0 +1,74 @@
+.\" {PTM/WK/2000-VI}
+.\" Copyright (c) 1985, 1990, 1993
+.\" The Regents of the University of California. All rights reserved.
+.\"
+.\" Redistribution and use in source and binary forms, with or without
+.\" modification, are permitted provided that the following conditions
+.\" are met:
+.\" 1. Redistributions of source code must retain the above copyright
+.\" notice, this list of conditions and the following disclaimer.
+.\" 2. Redistributions in binary form must reproduce the above copyright
+.\" notice, this list of conditions and the following disclaimer in the
+.\" documentation and/or other materials provided with the distribution.
+.\" 3. All advertising materials mentioning features or use of this software
+.\" must display the following acknowledgement:
+.\" This product includes software developed by the University of
+.\" California, Berkeley and its contributors.
+.\" 4. Neither the name of the University nor the names of its contributors
+.\" may be used to endorse or promote products derived from this software
+.\" without specific prior written permission.
+.\"
+.\" THIS SOFTWARE IS PROVIDED BY THE REGENTS AND CONTRIBUTORS ``AS IS'' AND
+.\" ANY EXPRESS OR IMPLIED WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE
+.\" IMPLIED WARRANTIES OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE
+.\" ARE DISCLAIMED. IN NO EVENT SHALL THE REGENTS OR CONTRIBUTORS BE LIABLE
+.\" FOR ANY DIRECT, INDIRECT, INCIDENTAL, SPECIAL, EXEMPLARY, OR CONSEQUENTIAL
+.\" DAMAGES (INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, PROCUREMENT OF SUBSTITUTE GOODS
+.\" OR SERVICES; LOSS OF USE, DATA, OR PROFITS; OR BUSINESS INTERRUPTION)
+.\" HOWEVER CAUSED AND ON ANY THEORY OF LIABILITY, WHETHER IN CONTRACT, STRICT
+.\" LIABILITY, OR TORT (INCLUDING NEGLIGENCE OR OTHERWISE) ARISING IN ANY WAY
+.\" OUT OF THE USE OF THIS SOFTWARE, EVEN IF ADVISED OF THE POSSIBILITY OF
+.\" SUCH DAMAGE.
+.\"
+.\" @(#)lptest.1 8.2 (Berkeley) 12/30/93
+.\"
+.Dd December 30, 1993
+.Dt LPTEST 1
+.Os BSD 4.3
+.Sh NAZWA
+.Nm lptest
+.Nd twórz test zniekształceń dla drukarki wierszowej
+.Sh SKŁADNIA
+.Nm lptest
+.Op Ar length
+.Op Ar count
+.Sh OPIS
+.Nm Lptest
+wypisuje tradycyjny wzorzec testu zniekształceń (ripple test)
+na standardowym wyjściu.
+W 96 wierszach wzorzec ten wypisuje wszystkie 96 drukowalnych znaków
+.Tn ASCII
+w każdej z możliwych pozycji.
+Mimo, iż pierwotnie stworzony do testowania drukarek, jest on całkiem
+użyteczny do testowania terminali, sterowania portami terminala w celach
+diagnostycznych, czy innych zadań, gdzie potrzebne jest szybkie dostarczenie
+losowych danych.
+.Pp
+Argument
+.Ar length
+podaje długość wiersza wyjściowego, jeżeli domyślna równa 79 znaków
+jest nieodpowiednia.
+.Pp
+Argument
+.Ar count
+podaje liczbę wierszy wyjściowych, jakie mają zostać utworzone, jeśli
+domyślna ilość równa 200 jest nieodpowiednia.
+Zauważ, że jeśli podawane jest
+.Ar count ,
+to
+.Ar length
+musi być również podane.
+.Sh HISTORIA
+.Nm Lptest
+pojawiło się w
+.Bx 4.3 .
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/mawk.1 b/po/pl/archive/plain/man1/mawk.1
new file mode 100644
index 00000000..53a2056c
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/mawk.1
@@ -0,0 +1,1556 @@
+.\" {PTM/WK/2000-VI}
+.TH MAWK 1 "22 grudnia 1994" "wersja 1.2" "POLECENIA UŻYTKOWNIKA"
+.\" strings
+.ds ex \fIwyraż\fR
+.SH NAZWA
+mawk \- język wyszukiwania wzorców i przetwarzania tekstu
+.SH SKŁADNIA
+.TP 6
+.B mawk
+.RB [ -W
+.IR opcja ]
+.RB [ -F
+.IR wartość ]
+.RB [ -v
+.IR zmn\fB=\fPwartość ]
+.br
+.RB [ \-\- "] 'tekst programu'"
+.RI [ plik ...]
+.TP
+.B mawk
+.RB [ -W
+.IR opcja ]
+.RB [ -F
+.IR wartość ]
+.RB [ -v
+.IR zmn\fB=\fPwartość ]
+.br
+.RB [ -f
+.IR plik-programu ]
+.RB [ \-\- ]
+.RI [ plik ...]
+.SH OPIS
+.B mawk
+jest interpreterem języka programowania AWK. Język AWK jest użyteczny
+w działaniach na plikach danych, wyszukiwaniu i przetwarzaniu tekstu oraz
+tworzeniu prototypów i eksperymentowaniu z algorytmami.
+.B mawk
+implementuje język AWK, jak go zdefiniowali Aho, Kernighan i Weinberger
+w książce
+.IR "The AWK Programming Language" ,
+Addison-Wesley Publishing, 1988 (dalej wzmiankowanej jako książka AWK).
+.B mawk
+jest zgodny z definicją języka AWK ze standardu Posix 1003.2
+(propozycja 11.3), zawierającą nowe cechy nie opisane w książce AWK.
+Dodatkowo
+.B mawk
+zawiera nieco rozszerzeń.
+.PP
+Program AWK jest sekwencją par \fIwzorzec {akcja}\fP i definicji funkcji.
+Krótkie programy wprowadzane są w wierszu poleceń, zwykle ujęte w ' ', by
+uniknąć interpretacji ich składowych przez powłokę.
+Dłuższe programy mogą być czytane z pliku przy pomocy opcji \fB-f\fP.
+dane wejściowe odczytywane są z listy plików z wiersza poleceń lub
+ze standardowego wejścia, gdy lista ta jest pusta.
+Wejście rozbijane jest na rekordy określone według zmiennej opisującej
+separator rekordów, \fBRS\fP (record separator). Początkowo
+\fBRS\fP="\en"
+a rekordy są tożsame z wierszami. Każdy z rekordów porównywany jest z każdym
+ze
+.IR wzorców ,
+a jeśli pasuje, wykonywany jest tekst programu dla
+.IR "{akcji}" .
+.SH OPCJE
+.TP \w'\-\fBW'u+\w'\fRsprintf=\fInum\fR'u+2n
+\fB\-F \fIwartość
+ustawia separator pól, \fBFS\fP, na
+.IR wartość .
+.TP
+\fB\-f \fIplik
+Tekst programu jest czytany z \fIpliku\fP zamiast z wiersza poleceń.
+Dopuszcza się wielokrotne użycie opcji
+.BR \-f .
+.TP
+\fB\-v \fIzmn\fB=\fPwartość
+przypisuje
+.I wartość
+zmiennej programu
+.IR zmn .
+.TP
+.B \-\|\-
+wskazuje jednoznaczny koniec opcji.
+.PP
+Powyższe opcje będą dostępne w każdej zgodnej z Posix implementacji AWK.
+Opcje specyficzne dla danej implementacji poprzedzane są przez
+.BR \-W .
+.B mawk
+udostępnia sześć takich rozszerzeń:
+.TP \w'\-\fBW'u+\w'\fRsprintf=\fInum\fR'u+2n
+.B \-W version
+.B mawk
+wypisuje swą wersję i prawa autorskie na stdout (standardowym wyjściu), zaś
+wkompilowane ograniczenia na stderr (standardowym wyjściu błędów).
+Kończy pracę z kodem 0.
+.TP
+.B \-W dump
+wypisuje na stdout asembleropodobny listing wewnętrznej
+reprezentacji programu i kończy pracę z kodem 0 (przy pomyślnej kompilacji).
+.TP
+.B \-W interactive
+ustawia niebuforowane zapisy na stdout i buforowane wierszami odczyty
+z stdin (standardowego wejścia). Rekordy z stdin są wierszami niezależnie
+od wartości
+.BR RS .
+.TP
+.B \-W exec \fIplik
+Tekst programu czytany jest z
+.I pliku
+i jest to ostatnia opcja. Przydatne na systemach obsługujących konwencję
+"liczb magicznych"
+.B #!
+dla skryptów wykonywalnych.
+.TP
+.B \-W sprintf=\fInum
+ustawia rozmiar bufora wewnętrznego sprintf
+na
+.I num
+bajtów. Częstsze niż sporadyczne stosowanie tej opcji wskazuje, że
+.B mawk
+powinien zostać zrekompilowany.
+.TP
+.B \-W posix_space
+wymusza na
+.BR mawk ,
+by nie uważał '\en' za odstęp.
+.PP
+Rozpoznawane są krótkie postacie
+.BR \-W [ vdiesp ],
+zaś w niektórych systemach \fB\-We\fP jest obowiązkowe dla uniknięcia
+ograniczeń długości wiersza poleceń.
+.SH "JĘZYK AWK"
+.SS "1. Struktura programu"
+Program w języku AWK jest składa się z sekwencji par
+.I "wzorzec {akcja}"
+i definicji funkcji użytkownika.
+.PP
+Wzorcem może być:
+.nf
+.RS
+.B BEGIN
+.B END
+.I wyrażenie
+.IB wyrażenie ", " wyrażenie
+.sp
+.RE
+.fi
+Można pominąc jeden z elementów z pary \fIwzorzec {akcja}\fP, ale nie oba.
+Jeżeli pominięto
+.IR {akcję} ,
+to jest nią domniemane \fB{ print }\fP.
+Jeżeli pominięto
+.IR wzorzec ,
+to jest on niejawnie dopasowany.
+Wzorce
+.B BEGIN
+i
+.B END
+wymagają akcji.
+.PP
+Instrukcje zakończone są znakami nowej linii, średnikami
+lub oboma tymi znakami.
+Grupy instrukcji, jak akcje czy ciała pętli, łączone są w bloki
+za pośrednictwem \fB{ ... }\fP, jak w C.
+Ostatnia instrukcja w bloku nie wymaga znaku kończącego.
+Puste wiersza nie mają znaczenia; pusta instrukcja zakończona jest
+średnikiem. Długie instrukcje można kontynuować przy pomocy odwrotnego
+ukośnika \fB\e\fP.
+Instrukcję można podzielić między wiersze bez użycia odwrotnego ukośnika
+po przecinku, nawiasie otwierającym, &&, ||,
+.BR do ,
+.BR else ,
+nawiasie zamykającym instrukcji
+.BR if ,
+.B while
+lub
+.B for
+oraz nawiasie zamykającym definicji funkcji.
+Komentarze zaczynają się od \fB#\fP i rozciągają się do aż końca wiersza,
+choć go nie obejmują.
+.PP
+Poniższe instrukcje sterują przepływem programu wewnątrz bloków.
+.RS
+.PP
+.B if
+( \*(ex )
+.I instrukcja
+.PP
+.B if
+( \*(ex )
+.I instrukcja
+.B else
+.I instrukcja
+.PP
+.B while
+( \*(ex )
+.I instrukcja
+.PP
+.B do
+.I instrukcja
+.B while
+( \*(ex )
+.PP
+.B for
+(
+\fIwyr_opc\fR ;
+\fIwyr_opc\fR ;
+\fIwyr_opc\fR
+)
+.I instrukcja
+.PP
+.B for
+( \fIzmn \fBin \fItablica\fR )
+.I instrukcja
+.PP
+.B continue
+.PP
+.B break
+.RE
+.\"
+.SS "2. Typy danych, konwersja i porównywanie"
+Istnieją dwa podstawowe typy danych, numeryczny i łańcuch znakowy.
+Stałe liczbowe mogą być całkowite, jak \-2, dziesiętne jak 1.08,
+lub podane w notacji naukowej jak \-1.1e4 czy .28E\-3. Wszystkie liczby
+są reprezentowane wewnętrznie w arytmetyce zmiennoprzecinkowej. Wszystkie
+obliczenia również są zmiennoprzecinkowe.
+Tak więc, na przykład, wyrażenie
+0.2e2 == 20
+jest prawdą. Prawda reprezentowana jest jako 1.0.
+.PP
+Stałe łańcuchowe ujęte są w cudzysłowy.
+.sp
+.ce
+"To jest łańcuch ze znakiem nowej linii na końcu.\en"
+.sp
+Łańcuchy znakowe mogą być kontynuowane w kolejnych wierszach dzięki
+poprzedzeniu znaku nowej linii odwrotnym ukośnikiem (\e).
+Rozpoznawane są następujące sekwencje specjalne:
+.nf
+.sp
+ \e\e \e
+ \e" "
+ \ea dzwonek, ascii 7
+ \eb backspace, ascii 8
+ \et tabulacja, ascii 9
+ \en znak nowej linii, newline , ascii 10
+ \ev tabulacja pionowa, ascii 11
+ \ef wysuw strony, formfeed, ascii 12
+ \er powrót karetki, carriage return, ascii 13
+ \eddd 1, 2 lub 3 cyfry ósemkowe dla ascii ddd
+ \exhh 1 lub 2 cyfry szesnastkowe dla ascii hh
+.sp
+.fi
+Jeżeli odwrotnym ukośnikiem zostanie poprzedzony inny znak, np. \ec, wynikiem
+będzie sekwencja źródłowa: \ec, tzn.
+.B mawk
+zignoruje specjalne właściwości odwrotnego ukośnika.
+.PP
+Naprawdę istnieją trzy podstawowe typy danych; trzecim jest
+.IR "liczba i łańcuch" ,
+posiadający równocześnie wartość liczbową i wartość łańcuchową.
+Zmienne definiowane przez użytkownika pojawiają się przy pierwszym
+ich użyciu i są inicjowane na
+.IR null ,
+typu "liczba i łańcuch",
+mające wartość numeryczną 0 a łańcuchową "".
+Nietrywialne dane typu liczbowo-łańcuchowego pochodzą z wejścia
+i zwykle przechowywane są w polach (zobacz sekcja 4).
+.PP
+Typ wyrażenia określany jest przez jego kontekst. W razie potrzeby wykonywana
+jest automatyczna konwersja typów. Na przykład, wyznaczenie wartości
+instrukcji
+.nf
+.sp
+ y = x + 2 ; z = x "hello"
+.sp
+.fi
+Wartość przechowywana w zmiennej y otrzyma typ numeryczny.
+Jeżeli x nie jest numeryczne, to wartość odczytana z x zostanie
+skonwertowana na liczbę przed dodaniem do 2 i zachowaniem w y.
+Wartość przechowywana w zmiennej z będzie typu łańcuchowego: wartość x
+zostanie przekształcona na łańcuch, jeśli będzie to niezbędne, i złączona
+z "hello". Oczywiście, wartość i typ przechowywane w x nie zmieniają się
+w żadnej z tych konwersji.
+Wyrażenie łańcuchowe przekształcane jest na numeryczne przy zastosowaniu
+najdłuższego swego przedrostka numerycznego jak w
+.IR atof (3).
+Wyrażenie numeryczne konwertowane jest na łańcuch poprzez zastąpienie
+.I wyraż
+przez
+.BR sprintf(CONVFMT ,
+.IR wyraż ),
+chyba że
+.I wyraż
+może być reprezentowane w danym komputerze jako dokładna liczba całkowita,
+wówczas przekształcane jest na \fBsprintf\fR("%d", \*(ex).
+.B Sprintf()
+jest funkcją wbudowaną AWK, dublującą działanie
+.IR sprintf (3),
+zaś
+.B CONVFMT
+jest wbudowaną zmienną używaną do wewnętrznej konwersji z liczby na łańcuch
+i inicjowaną na "%.6g".
+Można wymusić jawną konwersję typów:
+\*(ex ""
+jest łańcuchowe, a
+\*(ex+0
+jest numeryczne.
+.PP
+Przy wyliczaniu,
+\fIwyraż1\fP \fBop-rel\fP \fIwyraż2\fP,
+jeżeli oba operandy są numeryczne lub numeryczno-łańcuchowe, to
+porównywanie jest numeryczne; jeżeli oba operandy są łańcuchami to
+porównywanie jest łańcuchowe; jeśli jeden z operandów jest łańcuchem, to
+operand nie-łańcuchowy jest przekształcany i porównywanie jest łańcuchowe.
+Wynik jest numeryczny, 1 lub 0.
+.PP
+W kontekstach logicznych, jak
+\fBif\fP ( \*(ex ) \fIinstrukcja\fP,
+wartością wyrażenia łańcuchowego jest prawda wtedy i tylko wtedy, gdy
+nie jest ono łańcuchem pustym ""; wyrażeń liczbowych wtedy i tylko wtedy
+gdy nie są numerycznie zerem.
+.\"
+.SS "3. Wyrażenia regularne"
+W języku AWK rekordy, pola i łańcuchy są często sprawdzane na dopasowanie
+do
+.IR "wyrażenia regularnego" .
+Wyrażenia regularne umieszczone są między ukośnikami, a
+.nf
+.sp
+ \*(ex ~ /\fIr\fR/
+.sp
+.fi
+jest wyrażeniem AWK o wartości 1 jeśli \*(ex "pasuje do"
+.IR r ,
+co oznacza, że pewien podłańcuch \*(ex jest w zestawie łańcuchów
+zdefiniowanych przez
+.IR r .
+Jeśli nie występuje dopasowanie, to wyrażenie otrzymuje wartość 0;
+zastąpienie \fB~\fP operatorem "nie pasuje", \fB!~\fP, odwraca znaczenia.
+Pary wzorzec-akcja
+.nf
+.sp
+ /\fIr\fR/ { \fIakcja\fR } i\
+ \fB$0\fR ~ /\fIr\fR/ { \fIakcja\fR }
+.sp
+.fi
+są takie same,
+zaś dla każdego rekordu wejściowego pasującego do
+.IR r
+wykonywana jest
+.IR akcja .
+Faktycznie, /\fIr\fR/ jest wyrażeniem AWK równoważnym (\fB$0\fR ~ /\fIr\fR/)
+wszędzie z wyjątkiem wystąpienia po prawej stronie operatora dopasowania
+lub przekazywania do funkcji wbudowanej oczekującej jako argumentu wyrażenia
+regularnego.
+.PP
+AWK stosuje rozszerzone wyrażenia regularne jak
+.BR egrep (1).
+Metaznakami wyrażeń regularnych, tj. znakami o specjalnym znaczeniu
+w wyrażeniach regularnych są
+.nf
+.sp
+ \ ^ $ . [ ] | ( ) * + ?
+.sp
+.fi
+Wyrażenia regularne konstruowane są ze znaków jak niżej:
+.RS
+.TP \w'[^c\d1\uc\d2\uc\d3\u...]'u+1n
+\fIc\fR
+dopasowuje dowolny znak nie będący metaznakiem
+.IR c .
+.TP
+\fB\e\fIc
+dopasowuje znak zdefiniowany przez tę samą sekwencję specjalną używaną
+w stałych łańcuchowych lub dosłowny znak
+.I c
+jeśli
+\e\fIc
+nie jest sekwencją specjalną.
+.TP
+\fB\&\.
+dopasowuje dowolny znak (łącznie ze znakiem nowej linii).
+.TP
+\fB^
+dopasowuje początek łańcucha.
+.TP
+\fB$
+dopasowuje koniec łańcucha.
+.TP
+\fB[\fIc\d1\uc\d2\uc\d3\u\fR...\fB]
+dopasowuje dowolny znak z klasy \fIc\d1\uc\d2\uc\d3\u\fP... .
+Zakres znaków oznaczany jest przez \fIc\d1\u\fP\fB\-\fP\fIc\d2\u\fP
+wewnątrz klasy [...].
+.TP
+\fB[^\fIc\d1\uc\d2\uc\d3\u\fR...\fB]
+dopasowuje dowolny znak nie należący do klasy \fIc\d1\uc\d2\uc\d3\u\fP...
+.RE
+.sp
+Wyrażenia regularne konstruowane są z innych wyrażeń regularnych
+w następujący sposób:
+.RS
+.TP \w'[^c\d1\uc\d2\uc\d3\u...]'u+1n
+\fIr\d1\u\fIr\d2\u
+dopasowuje \fIr\d1\u\fP, bezpośrednio po którym następuje \fIr\d2\u\fP
+(konkatenacja).
+.TP
+\fIr\d1\u \fB| \fIr\d2\u
+dopasowuje \fIr\d1\u\fP lub \fIr\d2\u\fP (alternatywa).
+.TP
+\fIr\fB*
+dopasowuje zero lub więcej wystąpień \fIr\fP .
+.TP
+\fIr\fB+
+dopasowuje jedno lub więcej \fIr\fP.
+.TP
+\fIr\fB?
+dopasowuje zero lub jedno \fIr\fP.
+.TP
+\fB(\fIr\fB)
+dopasowuje \fIr\fP, umożliwiając grupowanie.
+.RE
+.sp
+Operatory według rosnącego priorytetu: alternatywa, konkatenacja
+(złączenie) i operatory jednoargumentowe (*, + lub ?).
+.PP
+Na przykład,
+.nf
+.sp
+ /^[_a\-zA-Z][_a\-zA\-Z0\-9]*$/ i
+ /^[\-+]?([0\-9]+\e\|.?|\e\|.[0\-9])[0\-9]*([eE][\-+]?[0\-9]+)?$/
+.sp
+.fi
+dopasowują odpowiednio identyfikatory AWK i stałe liczbowe AWK.
+Zauważ, że kropka \fB.\fP musi być chroniona odwrotnym ukośnikiem, by została
+rozpoznana jako kropka dziesiętna, a nie dopasowanie dowolnego znaku,
+a metaznaki wewnątrz klas znaków tracą swe specjalne znaczenie.
+.PP
+Po prawej stronie operatorów ~ lub !~ może zostać użyte dowolne wyrażenie.
+Podobnie, dowolne wyrażenie można przekazać do funkcji wbudowanej oczekującej
+wyrażenia regularnego.
+W razie potrzeby zostanie ono przekształcone na łańcuch, a następnie
+zinterpretowane jako wyrażenie regularne. Na przykład,
+.nf
+.sp
+ BEGIN { identifier = "[_a\-zA\-Z][_a\-zA\-Z0\-9]*" }
+
+ $0 ~ "^" identifier
+.sp
+.fi
+wypisuje wszystkie wiersze zaczynające się od jakiegoś identyfikatora AWK.
+.PP
+.B mawk
+rozpoznaje puste wyrażenie regularne, //\|, dopasowujące łańcuch pusty.
+Zatem pasuje do niego dowolny łańcuch na początku, końcu i pomiędzy dowolnym
+znakiem. Na przykład,
+.nf
+.sp
+ echo abc | mawk '{ gsub(//, "X") ; print }'
+ XaXbXcX
+.sp
+.fi
+.\"
+.SS "4. Rekordy i pola"
+Rekordy czytane są po jednym na raz, i przechowywane w zmiennej
+.BR $0 .
+Rekord rozbijany jest na
+.IR pola ,
+przechowywane w
+.BR $1 ,
+.BR $2 ", ...,"
+.BR $NF .
+Wbudowana zmienna
+.B NF
+ustawiana jest na liczbę pól, a
+.B NR
+i
+.B FNR
+są zwiększane o 1.
+Pola powyżej
+.B $NF
+ustawiane są na "".
+.PP
+Przypisanie do
+.B $0
+powoduje, że pola i
+.B NF
+są obliczane ponownie.
+Przypisanie do
+.B NF
+lub do pola
+powoduje, że
+.B $0
+jest ponownie tworzone przez złączenie kolejnych pól separowanych przez
+.BR OFS .
+Przypisanie do pola o indeksie większym od
+.BR NF ,
+powiększa
+.B NF
+i powoduje ponowne utworzenie
+.BR $0 .
+.PP
+Dane wejściowe przechowywane w polach są łańcuchami, chyba że całe pole
+ma postać numeryczną a wówczas typ jest liczbowo-łańcuchowy.
+Na przykład,
+.sp
+.nf
+ echo 24 24E |
+ mawk '{ print($1>100, $1>"100", $2>100, $2>"100") }'
+ 0 1 1 1
+.fi
+.sp
+.B $0
+i
+.B $2
+są łańcuchami a
+.B $1
+jest liczbowo-łańcuchowe. Pierwsze porównanie jest numeryczne, drugie
+łańcuchowe, trzecie łańcuchowe (100 jest konwertowane na "100"),
+i ostatnie łańcuchowe.
+.\"
+.SS "5. Wyrażenia i operatory"
+.PP
+Składnia wyrażeń jest podobna jak w C. Wyrażeniami pierwotnymi są stałe
+liczbowe, stałe łańcuchowe, zmienne, pola, tablice i wywołania funkcji.
+Identyfikator zmiennej, tablicy bądź funkcji może być ciągiem liter, cyfr
+i znaków podkreślenia, nie rozpoczynającym się od cyfry.
+Zmienne nie są deklarowane; zaistnieją przy pierwszym do nich odwołaniu,
+a inicjowane są na
+.IR null .
+.PP
+Nowe wyrażenia tworzone są z użyciem poniższych, podanych w kolejności
+rosnącego priorytetu, operatorów:
+.PP
+.RS
+.nf
+.vs +2p \" open up a little
+\fIprzypisanie\fR = += \-= *= /= %= ^=
+\fIwarunkowe\fR ? :
+\fIlogiczne or\fR ||
+\fIlogiczne and\fR &&
+\fIprzynależność do tablicy\fR \fBin
+\fIdopasowanie\fR ~ !~
+\fIrelacyjne\fR < > <= >= == !=
+\fIkonkatenacja\fR (bez specjalnego operatora)
+\fIdodawanie/odejmowanie\fR + \-
+\fImnożenie/dzielenie\fR * / %
+\fIjednoargumentowe\fR + \-
+\fIlogiczne not\fR !
+\fIpotęgowanie\fR ^
+\fIinkrementacja/dekr.\fR ++ \-\|\- (zarówno post jak i pre)
+\fIpole\fR $
+.vs
+.RE
+.PP
+.fi
+Przypisanie, operatory warunkowe i potęgowanie wiążą od prawej do lewej;
+pozostałe od lewej do prawej. Każde wyrażenie może być umieszczone
+w nawiasach.
+.\"
+.SS "6. Tablice"
+.ds ae \fItablica\fR[\fIwyraż\fR]
+Awk obsługuje tablice jednowymiarowe. Elementy tablic wskazuje się jako \*(ae.
+.I Wyraż
+jest przekształcane wewnętrznie na typ łańcuchowy, więc, na przykład,
+A[1] i A["1"] są tym samym elementem, a faktycznym indeksem jest "1".
+Tablice indeksowane łańcuchami zwane są tablicami asocjacyjnymi (tablicami
+przyporządkowującymi).
+Pierwotnie tablica jest pusta; elementy zaistnieją przy pierwszym do nich
+odwołaniu.
+Wyrażenie
+\fIwyraż\fB in\fI tablica\fR
+daje w wyniku 1 jeżeli istnieje \*(ae, w przeciwnym razie 0.
+.PP
+Istnieje postać instrukcji
+.B for
+wykonująca pętlę po wszystkich indeksach tablicy.
+.nf
+.sp
+ \fBfor\fR ( \fIzmn\fB in \fItablica \fR) \fIinstrukcja\fR
+.sp
+.fi
+ustawia
+.I zmn
+na każdy z indeksów
+.I tablicy
+i wykonuje
+.IR instrukcję .
+Kolejność, w jakiej
+.I zmn
+przechodzi przez indeksy
+.I tablicy
+nie jest zdefiniowana.
+.PP
+Instrukcja
+.B delete
+\*(ae,
+powoduje usunięcie
+\*(ae.
+.B mawk
+obsługuje rozszerzenie,
+.B delete
+.IR tablica ,
+które usuwa wszystkie elementy
+.IR tablicy .
+.PP
+Tablice wielowymiarowe tworzone są sztucznie przez konkatenację
+z zastosowaniem wbudowanej zmiennej
+.BR SUBSEP .
+\fItablica\fB[\fIwyraż\d1\u\fB,\fIwyraż\d2\u\fB]\fR
+jest równoważnikiem
+\fItablica\fB[\fIwyraż\d1\u \fBSUBSEP \fIwyraż\d2\u\fB]\fR.
+Sprawdzanie elementu tablicy wielowymiarowej używa indeksu w nawiasach,
+jak w
+.sp
+.nf
+ if ( (i, j) in A ) print A[i, j]
+.fi
+.sp
+.\"
+.SS "7. Zmienne wbudowane"
+.PP
+Poniższe zmienne są zmiennymi wbudowanymi. Są one inicjowane przed wykonaniem
+programu.
+.RS
+.TP \w'FILENAME'u+2n
+.B ARGC
+liczba argumentów wiersza poleceń.
+.TP
+.B ARGV
+tablica argumentów wiersza poleceń, 0..ARGC-1.
+.TP
+.B CONVFMT
+format do wewnętrznej konwersji liczb na łańcuchy, początkowo = "%.6g".
+.TP
+.B ENVIRON
+tablica zaindeksowana zmiennymi środowiska. Łańcuch środowiska,
+\fIzmn=wartość\fR przechowywany jest jako
+.BI ENVIRON[ zmn "] ="
+.IR wartość .
+.TP
+.B FILENAME
+nazwa bieżącego pliku wejściowego.
+.TP
+.B FNR
+numer bieżącego rekordu w
+.BR FILENAME .
+.TP
+.B FS
+dzieli rekordy na pola jako wyrażenie regularne.
+.TP
+.B NF
+liczba pól bieżącego rekordu.
+.TP
+.B NR
+numer bieżącego rekordu w całkowitym strumieniu wejściowym.
+.TP
+.B OFMT
+format do wydruku liczb; początkowo = "%.6g".
+.TP
+.B OFS
+wstawiane pomiędzy polami w wyjściu, początkowo = " ".
+.TP
+.B ORS
+kończy każdy z rekordów wyjściowych, początkowo = "\en".
+.TP
+.B RLENGTH
+długość ustawiona przez ostatnie wywołanie wbudowanej funkcji
+.BR match() .
+.TP
+.B RS
+separator rekordów wejściowych, początkowo = "\en".
+.TP
+.B RSTART
+indeks ustawiony przez ostatnie wywołanie
+.BR match() .
+.TP
+.B SUBSEP
+używany do budowy indeksów tablic wielowymiarowych, początkowo = "\e034".
+.RE
+.\"
+.SS "8. Funkcje wbudowane"
+Funkcje łańcuchowe
+.RS
+.TP
+.RI \fBgsub\fP( r , s , t ") \fBgsub\fP(" r , s )
+Zastępowanie globalne (global substitution), każde dopasowanie wyrażenia
+regularnego
+.I r
+w zmiennej
+.I t
+zastępowane jest łańcuchem
+.IR s .
+Zwracana jest liczba wykonanych zastąpień.
+Jeżeli pominięto
+.IR t ,
+to używane jest
+.BR $0 .
+Znak \fB&\fP w łańcuchu zastępującym
+.I s
+zastępowany jest dopasowanym podłańcuchem łańcucha
+.IR t .
+\fB\e&\fP oraz \fB\e\e\fP dają, odpowiednio, dosłowne \fB&\fP i \fB\e\fP
+w łańcuchu zastępującym.
+.TP
+.RI \fBindex\fP( s , t )
+Jeżeli
+.I t
+jest podłańcuchem
+.IR s ,
+to zwracana jest pozycja, na której rozpoczyna się
+.IR t ,
+w przeciwnym razie zwracane jest 0.
+Pierwszy znak
+.I s
+jest na pozycji 1.
+.TP
+.RI \fBlength\fP( s )
+Zwraca długość łańcucha
+.IR s .
+.TP
+.RI \fBmatch\fP( s , r )
+Zwraca indeks pierwszego najdłuższego dopasowania wyrażenia regularnego
+.I r
+w łańcuchu
+.IR s .
+Zwraca 0 jeśli nie występuje dopasowanie.
+Jako skutek uboczny, następuje ustawienie
+.B RSTART
+na zwracaną wartość.
+.B RLENGTH
+ustawiane jest na długość dopasowania lub \-1 jeśli brak dopasowania.
+Jeżeli dopasowano łańcuch pusty, to
+.B RLENGTH
+ustawiane jest na 0, a zwracane jest 1 jeśli dopasowanie było na początku,
+zaś length(\fIs\fR)+1, gdy na końcu łańcucha.
+.TP
+.RI \fBsplit\fP( s , A , r ") \fBsplit\fP(" s , A )
+Łańcuch
+.I s
+rozbijany jest na pola przez wyrażenie regularne
+.I r
+a pola wpisywane są do tablicy
+.IR A .
+Zwracana jest liczba pól. Szczegóły w sekcji 11 poniżej.
+Jeżeli pominięto
+.IR r ,
+używane jest
+.BR FS .
+.TP
+.RI \fBsprintf\fP( format , lista-wyraż )
+Zwraca łańcuch utworzony z
+.I listy-wyrażeń
+zgodnie z
+.IR formatem .
+Zobacz opis printf() poniżej.
+.TP
+.RI \fBsub\fP( r , s , t ") \fBsub\fP(" r , s )
+Pojedyncze zastąpienie. Takie samo, jak gsub(), z wyjątkiem tego, że
+wykonywane jest co najwyżej jedno zastąpienie.
+.TP
+.RI \fBsubstr\fP( s , i , n ") \fBsubstr\fP(" s , i )
+Zwraca podłańcuch łańcucha
+.IR s ,
+poczynając od indeksu
+.IR i ,
+o długości
+.IR n .
+Jeśli pominięto
+.IR n ,
+zwracana jest końcówka
+.IR s ,
+poczynając od pozycji
+.IR i .
+.TP
+.RI \fBtolower\fP( s )
+Zwraca kopię
+.I s
+ze wszystkimi dużymi literami przekształconymi na małe.
+.TP
+.RI \fBtoupper\fP( s )
+Zwraca kopię
+.I s
+ze wszystkimi małymi literami przekształconymi na duże.
+.RE
+.PP
+Funkcje arytmetyczne
+.RS
+.PP
+.nf
+\fBatan2\fR(\fIy\fR,\fIx\fR) arcus tangens z \fIy\fR/\fIx\fR pomiędzy \-PI i PI.
+.PP
+\fBcos\fR(\fIx\fR) funkcja cosinus, \fIx\fR w radianach.
+.PP
+\fBexp\fR(\fIx\fR) funkcja wykładnicza.
+.PP
+\fBint\fR(\fIx\fR) zwraca \fIx\fR obcięte w stronę zera.
+.PP
+\fBlog\fR(\fIx\fR) logarytm naturalny.
+.PP
+\fBrand\fR() zwraca liczbę losową między zero a jeden.
+.PP
+\fBsin\fR(\fIx\fR) funkcja sinus, \fIx\fR w radianach.
+.TP
+\fBsqrt\fR(\fIx\fR) zwraca pierwiastek kwadratowy z \fIx\fR.
+.fi
+.TP
+.RI \fBsrand\fP( wyraż ") \fBsrand\fP()"
+Inicjuje ziarenko generatora liczb losowych, używając zegara jeśli pominięto
+.IR wyraż ,
+i zwraca wartość poprzedniego ziarenka losowego.
+.B mawk
+inicjuje generator liczb losowych według zegara przy uruchomieniu,
+więc nie ma faktycznej potrzeby wywoływania srand(). Srand(\fIwyraż\fR)
+przydaje się do powtarzania ciągów pseudolosowych.
+.RE
+.\"
+.SS "9. Wejście i wyjście"
+Istnieją dwie instrukcje wyjścia:
+.B print
+i
+.BR printf .
+.RS
+.TP
+.B print
+zapisuje na standardowe wyjście
+.BR "$0 ORS" .
+.TP
+\fBprint\fP \fIwyraż\d1\u\fR, \fIwyraż\d2\u\fR, ..., \fIwyraż\dn\u
+zapisuje na standardowe wyjście
+\fIwyraż\d1\u \fBOFS \fIwyraż\d2\u \fBOFS\fR ... \fIwyraż\dn\u
+.BR ORS .
+Wyrażenia numeryczne są konwertowane na łańcuchy zgodnie z
+.BR OFMT .
+.TP
+\fBprintf \fIformat\fR, \fIlista-wyraż
+powiela funkcję biblioteczną printf z C, pisząc na standardowe wyjście.
+Rozpoznawany jest komplet specyfikacji formatów z ANSI C z konwersjami
+%c, %d, %e, %E, %f, %g, %G, %i, %o, %s, %u, %x, %X i %%,
+oraz kwalifikatorami konwersji h i l.
+.RE
+.PP
+Lista argumentów print lub printf może być opcjonalnie ujęta w nawiasy.
+Print formatuje liczby przy pomocy
+.B OFMT
+lub "%d" dla dokładnie całkowitych.
+"%c" z argumentem numerycznym wypisuje odpowiedni znak 8-bitowy, z argumentem
+łańcuchowym wypisuje pierwszy znak łańcucha.
+Wyjście print i printf można przekierować do pliku lub polecenia dołączając
+.B >
+.IR plik ,
+.B >>
+.I plik
+lub
+.B |
+.I polecenie
+na końcu instrukcji drukowania.
+Przekierowanie otwiera
+.I plik
+lub
+.I polecenie
+tylko raz, kolejne przekierowania dołączane są do już otwartego strumienia.
+Zgodnie z konwencją,
+.B mawk
+łączy nazwę pliku "/dev/stderr" z stderr, co pozwala na przekierowanie
+wyników print i printf na standardowe wyjście diagnostyczne.
+.B mawk
+wiąże również, odpowiednio, "\-" i "/dev/stdout" z stdin i stdout, co
+umożliwia przysyłanie tych strumieni do funkcji.
+.PP
+Funkcja wejścia
+.B getline
+ma następujące warianty:
+.RS
+.TP
+.B getline
+czyta do
+.BR $0 ,
+aktualizuje pola,
+.BR NF ,
+.B NR
+i
+.BR FNR .
+.TP
+.B getline < \fIplik
+czyta do
+.B $0
+z \fIpliku\fP, aktualizuje pola i
+.BR NF .
+.TP
+.B getline \fIzmn
+czyta następny rekord do zmiennej
+.IR zmn ,
+aktualizuje
+.B NR
+i
+.BR FNR .
+.TP
+.B getline \fIzmn\fP < \fIplik
+czyta następny rekord
+.I pliku
+do zmiennej
+.IR zmn .
+.TP
+\fIpolecenie\fB | getline
+przesyła potokiem rekord z
+.I polecenia
+do
+.B $0
+i aktualizuje pola i
+.BR NF .
+.TP
+\fIpolecenie\fB | getline \fIzmn
+przesyła potokiem rekord z
+.I polecenia
+do zmiennej
+.IR zmn .
+.RE
+.PP
+Getline zwraca 0 na końcu pliku, \-1 przy błędzie, w pozostałych
+przypadkach 1.
+.PP
+Polecenia na końcu potoków wykonywane są przez /bin/sh.
+.PP
+Funkcja \fBclose\fR(\*(ex) zamyka plik lub potok skojarzony z
+.IR wyraż .
+Close zwraca 0 jeżeli
+.I wyraż
+jest otwartym plikiem, kod zakończenia jeśli
+.I wyraż
+jest poleceniem potoku, a \-1 w pozostałych przypadkach.
+Close stosowane jest do ponownego odczytu pliku lub polecenia, upewnienia
+się, że drugi koniec potoku wyjściowego jest zakończony lub do zachowania
+zasobów plikowych.
+.\" conserve file resources.
+.PP
+Funkcja \fBfflush\fR(\*(ex) wymiata plik wyjściowy lub potok skojarzony z
+.IR wyraż .
+Fflush zwraca 0 jeśli
+.I wyraż
+jest otwartym strumieniem wyjściowym, w przeciwnym razie \-1.
+Fflush bez argumentu opróżnia stdout.
+Fflush z pustym argumentem ("") opróżnia wszystkie otwarte wyjścia.
+.PP
+Funkcja
+\fBsystem\fR(\fIwyraż\fR)
+wykorzystuje
+/bin/sh
+do wykonania
+.I wyraż
+i zwraca kod zakończenia polecenia
+.IR wyraż .
+Zmiany tablicy
+.B ENVIRON
+nie są przekazywane poleceniom wykonywanym przez
+.B system
+lub potoki.
+.SS "10. Funkcje definiowane przez użytkownika"
+Funkcja definiowana przez użytkownika ma następującą składnię:
+.nf
+.sp
+ \fBfunction\fI nazwa\fR( \fIargumenty\fR ) { \fIinstrukcje\fR }
+.sp
+.fi
+Ciało funkcji może zawierać instrukcję zwrócenia wartości (return)
+.nf
+.sp
+ \fBreturn\fI opcjonalne-wyraż\fR
+.sp
+.fi
+Instrukcja return nie jest wymagana.
+Wywołania funkcji mogą być zagnieżdżane lub rekurencyjne.
+Wyrażenia przekazywane są funkcjom przez wartość a tablice przez wskazanie.
+Dodatkowe argumenty służą jako zmienne lokalne i są inicjowane na
+.IR null .
+Na przykład,
+.RI csplit( s , A )
+wstawia każdy znak
+.I s
+do tablicy
+.I A
+i zwraca długość
+.IR s .
+.nf
+.sp
+ function csplit(s, A, n, i)
+ {
+ n = length(s)
+ for( i = 1 ; i <= n ; i++ ) A[i] = substr(s, i, 1)
+ return n
+ }
+.sp
+.fi
+Wstawienie dodatkowych odstępów pomiędzy przekazywanymi parametrami
+a zmiennymi lokalnymi wynika z konwencji.
+Do funkcji można odwoływać się przed ich zdefiniowaniem, ale nazwa funkcji
+i nawias '(' rozpoczynający listę argumentów muszą się stykać, by uniknąć
+pomyłki z konkatenacją.
+.\"
+.SS "11. Podział łańcuchów, rekordów i plików"
+Programy awk używają tego samego algorytmu do rozbicia łańcuchów na tablice
+przy pomocy split() i rekordów na pola według
+.BR FS .
+.B mawk
+stosuje zasadniczo ten sam algorytm przy podziale plików na rekordy
+według
+.BR RS .
+.PP
+.RI \fBSplit\fP( wyraż , A, sep )
+działa następująco:
+.RS
+.TP
+(1)
+Jeżeli pominięto
+.IR sep ,
+to jest on zastępowany przez
+.BR FS .
+.I Sep
+może być wyrażeniem lub wyrażeniem regularnym. Jeżeli jest wyrażeniem typu
+nie-łańcuchowego, to jest przekształcane na łańcuch.
+.TP
+(2)
+Jeśli
+.I sep
+= " " (pojedyncza spacja),
+to <ODSTĘP> jest obcinana z początku i końca
+.IR wyraż ,
+a
+.I sep
+staje się <ODSTĘPEM>.
+.B mawk
+definiuje <ODSTĘP> jako wyrażenie regularne
+/[\ \et\en]+/.
+W przeciwnym wypadku
+.I sep
+traktowany jest jako wyrażenie regularne, z wyjątkiem tego, że metaznaki
+dla łańcucha o długości 1 są ignorowane, np.
+split(x, A, "*") i split(x, A, /\e*/) są tym samym.
+.TP
+(3)
+Jeżeli \*(ex nie jest łańcuchem, jest przekształcane na łańcuch.
+Jeżeli \*(ex jest wówczas łańcuchem pustym "", to split() zwraca 0
+a
+.I A
+jest ustawiane jako puste.
+W przeciwnym razie, wszystkie nienakładające się, niepuste i najdłuższe
+dopasowania
+.I sep
+w
+.IR wyraż ,
+dzielą
+.I wyraż
+na pola, które wpisywane są do
+.IR A .
+Pola są umieszczane w
+A[1], A[2], ..., A[n] a split() zwraca n, liczbę pól, równą liczbie dopasowań
+plus jeden.
+Dane umieszczone w
+.I A
+wyglądające na numeryczne otrzymują typ liczbowo-łańcuchowy.
+.RE
+.PP
+Podział rekordów na pola działa tak samo, z wyjątkiem tego, iż części
+wpisywane są do
+.BR $1 ,
+\fB$2\fR,...,
+.BR $NF .
+Jeżeli
+.B $0
+jest puste,
+.B NF
+jest ustawiane na 0 a wszystkie
+.B $i
+na "".
+.PP
+.B mawk
+dzieli pliki na rekordy przy pomocy tego samego algorytmu, ale z tą niewielką
+różnicą, iż
+.B RS
+jest faktycznie ciągiem kończącym a nie separatorem.
+(\fBORS\fR też jest faktycznie ciągiem kończącym).
+.RS
+.PP
+Np., jeżeli
+.B FS
+= ":+" a
+.B $0
+= "a::b:" , to
+.B NF
+= 3 a
+.B $1
+= "a",
+.B $2
+= "b" i
+.B $3
+= "", ale
+jeżeli zawartością pliku wejściowego jest "a::b:", zaś
+.B RS
+= ":+", to
+istnieją dwa rekordy "a" i "b".
+.RE
+.PP
+.B RS
+= " " nie ma specjalnego znaczenia.
+.PP
+Jeżeli
+.B FS
+= "", to
+.B mawk
+rozbija rekord na pojedyncze znaki, i, podobnie
+.RI split( s , A ,"")
+umieszcza poszczególne znaki
+.I s
+w
+.IR A .
+.\"
+.SS "12. Rekordy wielowierszowe"
+Ponieważ
+.B mawk
+interpretuje
+.B RS
+jako wyrażenie regularne, obsługa rekordów wielowierszowych jest łatwa.
+Ustawienie
+.B RS
+= "\en\en+", powoduje, że rekordy rozdzielane są co najmniej jednym pustym
+wierszem. Jeżeli
+.B FS
+= " " (domyślnie), to pojedyncze znaki nowej linii, według zasad <ODSTĘPU>
+powyżej, stają się odstępami a pojedyncze znaki nowej linii są separatorami
+pól.
+.RS
+.PP
+Na przykład, jeśli w pliku jest "a\ b\enc\en\en",
+.B RS
+= "\en\en+" a
+.B FS
+= "\ ", to mamy jeden rekord "a\ b\enc" z trzema polami "a", "b" i "c".
+Zmiana
+.B FS
+= "\en", daje dwa pola "a b" i "c"; zmieniając
+.B FS
+= "", otrzymujemy jedno pole identyczne jak rekord.
+.RE
+.PP
+Traktowanie wierszy ze spacjami lub tabulacjami jako pustych można uzyskać
+ustawiając
+.B RS
+= "\en([\ \et]*\en)+".
+W celu utrzymania zgodności z innymi implementacjami awk, ustawienie
+.B RS
+= "" daje te same wyniki, co usunięcie pustych wierszy z początku i końca
+pliku i określanie rekordów tak, jakby
+.B RS
+= "\en\en+".
+Posix wymaga, by "\en" zawsze separowało rekordy gdy
+.B RS
+= "" niezależnie od wartości
+.BR FS .
+.B mawk
+nie obsługuje tej konwencji, gdyż zdefiniowanie "\en" jako <ODSTĘPU>
+czyni ją zbędną.
+.\"
+.PP
+W większości przypadków zmieniając
+.B RS
+w celu obsługi rekordów wielowierszowych, stosuje się też zmienione
+na "\en\en"
+.BR ORS ,
+aby na wyjściu zachować odstępy między rekordami.
+.\"
+.SS "13. Wykonywanie programu"
+Ta sekcja opisuje kolejność wykonywania programu.
+Po pierwsze,
+.B ARGC
+ustawiane jest na całkowitą liczbę argumentów wiersza poleceń przekazanych
+do fazy wykonania programu.
+.B ARGV[0]
+ustawiane jest na nazwę interpretera AWK a
+\fBARGV[1]\fR ...
+.B ARGV[ARGC-1]
+przechowuje pozostałe argumenty wiersza poleceń z wyjątkiem opcji
+i źródła programu.
+Na przykład, dla
+.nf
+.sp
+ mawk \-f prog v=1 A t=hello B
+.sp
+.fi
+.B ARGC
+= 5 oraz
+.B ARGV[0]
+= "mawk",
+.B ARGV[1]
+= "v=1",
+.B ARGV[2]
+= "A",
+.B ARGV[3]
+= "t=hello" i
+.B ARGV[4]
+= "B".
+.PP
+Następnie wykonywany jest kolejno każdy z bloków
+.BR BEGIN .
+Jeżeli program składa się wyłącznie z bloków
+.BR BEGIN ,
+to na tym wykonywanie się kończy, w przeciwnym razie otwierany jest strumień
+wejściowy i wykonywanie jest kontynuowane.
+Jeżeli
+.B ARGC
+równa się 1,
+strumień wejściowy ustawiany jest na stdin, w przypadku przeciwnym
+w poszukiwaniu argumentu plikowego sprawdzane są argumenty wiersza poleceń
+.BR ARGV[1] " ..."
+.BR ARGV[ARGC-1] .
+.PP
+Argumenty wiersza poleceń dzielą się na trzy grupy:
+argumenty plikowe, argumenty przypisań i łańcuchy puste "".
+Przypisanie ma postać
+\fIzmn\fR=\fIłańcuch\fR.
+Podczas sprawdzania
+.B ARGV[i]
+jako możliwego argumentu plikowego, jeśli jest ono puste to jest
+pomijane; jeśli jest argumentem typu przypisania, odbywa się przypisanie
+wartości zmiennej
+.I zmn
+a
+.B i
+zmienia się na następny argument; w pozostałych przypadkach
+.B ARGV[i]
+jest otwierane jako wejście.
+Jeżeli otwarcie nie powiedzie się, wykonywanie programu jest kończone
+z kodem 2.
+Jeżeli żaden z argumentów wiersza poleceń nie jest argumentem plikowym, to
+wejście pochodzi z stdin.
+Getline w akcji
+.B BEGIN
+otwiera wejście. "\-" jako argument plikowy oznacza stdin.
+.PP
+Po otwarciu strumienia wejściowego każdy z rekordów wejścia sprawdzany jest
+z każdym ze
+.IR wzorców ,
+a jeśli pasuje, to wykonywana jest
+.I akcja
+skojarzona z danym wzorcem.
+Wzorzec w postaci wyrażenia pasuje jeśli jego wartością logiczną jest prawda
+(zobacz koniec sekcji 2).
+Wzorzec
+.B BEGIN
+zestawiany jest przed rozpoczęciem odczytu wejścia,
+zaś wzorzec
+.B END
+po przeczytaniu całego wejścia.
+Wzorzec zakresu, \fIwyraż1\fP\fB,\fP\fIwyraż2\fP, dopasowuje
+każdy rekord pomiędzy rekordem pasującym do
+.I wyraż1
+a rekordem pasującym do
+.I wyraż2
+łącznie z nimi.
+.PP
+Po napotkaniu końca pliku w strumieniu wejściowym, sprawdzane są pozostałe
+argumenty wiersza poleceń w poszukiwaniu kolejnego argumentu plikowego.
+Jeśli taki istnieje, to jest otwierany, w przeciwnym wypadku przyjmuje się,
+że został dopasowany
+.I wzorzec
+.B END
+i wykonywane są wszystkie
+.I akcje
+.BR END .
+.PP
+W rozważanym przykładzie, przypisanie
+v=1
+ma miejsce po wykonaniu
+.I akcji
+.BR BEGIN ,
+a dana umieszczona w
+v
+otrzymuje typ liczbowo-łańcuchowy.
+Następnie z pliku A jest czytane wejście.
+Po końcu pliku A, zmienna
+t
+jest ustawiana na łańcuch "hello", a B jest otwierany jako wejście.
+Po osiągnięciu końca pliku B są wykonywane
+.I akcje
+wzorca
+.BR END .
+.PP
+Przebieg programu na poziomie
+.I wzorzec
+.I {akcja}
+można zmienić przy pomocy instrukcji
+.nf
+.sp
+ \fBnext
+ \fBexit \fIwyraż-opcjonalne\fR.
+.sp
+.fi
+Instrukcja
+.B next
+powoduje, że odczyt następnego rekordu wejściowego i ponowne sprawdzanie
+wzorców, od pierwszej pary
+.I "wzorzec {akcja}"
+programu.
+Polecenie
+.B exit
+powoduje natychmiastowe wykonanie akcji
+.B END
+lub zakończenie programu, jeśli nie ma takich akcji lub jeżeli
+.B exit
+wystąpiło w akcji
+.BR END .
+.I wyraż-opcjonalne
+ustawia wartość kodu zakończenia programu, chyba że zostanie ona przesłonięta
+przez późniejszy
+.B exit
+lub ujawniony potem błąd.
+.SH PRZYKŁADY
+.nf
+1. emulacja cat.
+
+ { print }
+
+2. emulacja wc.
+
+ { chars += length($0) + 1 # dodaje jeden dla \en
+ words += NF
+ }
+
+ END{ print NR, words, chars }
+
+3. zliczanie niepowtarzających się "faktycznych słów".
+
+ BEGIN { FS = "[^A-Za-z]+" }
+
+ { for(i = 1 ; i <= NF ; i++) word[$i] = "" }
+
+ END { delete word[""]
+ for ( i in word ) cnt++
+ print cnt
+ }
+
+.fi
+4. sumowanie drugiego pola każdego rekordu w oparciu
+o pierwsze pole.
+.nf
+
+ $1 ~ /credit\||\|gain/ { sum += $2 }
+ $1 ~ /debit\||\|loss/ { sum \-= $2 }
+
+ END { print sum }
+
+5. sortowanie pliku, porównywanie łańcuchowe
+
+ { line[NR] = $0 "" } # wymusza typ porównywania: gdyby
+ # jakieś wiersze wyglądały
+ # na numeryczne
+
+ END { isort(line, NR)
+ for(i = 1 ; i <= NR ; i++) print line[i]
+ }
+
+ #sortowanie A[1..n] metodą wstawiania
+ function isort( A, n, i, j, hold)
+ {
+ for( i = 2 ; i <= n ; i++)
+ {
+ hold = A[j = i]
+ while ( A[j\-1] > hold )
+ { j\-\|\- ; A[j+1] = A[j] }
+ A[j] = hold
+ }
+ # w razie potrzeby będzie utworzony wartownik A[0] = ""
+ }
+
+.fi
+.SH "KWESTIE ZGODNOŚCI"
+Posix-owa 1003.2 (propozycja 11.3) definicja języka AWK jest AWK opisanym
+w książce AWK z kilkoma rozszerzeniami, jakie pojawiły się w nawk
+z SystemVR4. Rozszerzeniami tymi są:
+.sp
+.RS
+Nowe funkcje: toupper() i tolower().
+
+Nowe zmienne: ENVIRON[\|] i CONVFMT.
+
+Specyfikacje konwersji w printf() i sprintf() wzięte z ANSI C.
+
+Nowe opcje polecenia: \-v zmn=wartość, wielokrotne opcje \-f i opcje
+charakterystyczne dla implementacji jako argumenty \-W.
+.RE
+.sp
+
+Posix-owy AWK przetwarza pojedyncze wiersze plików.
+.B RS
+można zmienić z "\en" na inny pojedynczy znak, ale trudno jest znaleźć
+jakieś tego zastosowanie \(em w książce AWK brak odpowiednich przykładów.
+Zgodnie z konwencją, \fBRS\fR = "", powoduje, że jeden lub więcej pustych
+wierszy rozdziela rekordy, umożliwiając obsługę rekordów wielowierszowych.
+Gdy \fBRS\fR = "", "\en" jest zawsze separatorem pól, niezależnie od wartości
+.BR FS .
+.PP
+.BR mawk ,
+z kolei,
+pozwala by
+.B RS
+było wyrażeniem regularnym.
+Pojawiające się w rekordach "\en" jest traktowane jak odstęp, a
+.B FS
+zawsze określa pola.
+.PP
+Pozbycie się paradygmatu operowania pojedynczym wierszem może uprościć
+niektóre programy i często poprawić wydajność. Na przykład, zmienieniony
+przykład 3 (zobacz powyżej),
+.nf
+.sp
+ BEGIN { RS = "[^A-Za-z]+" }
+
+ { word[ $0 ] = "" }
+
+ END { delete word[ "" ]
+ for( i in word ) cnt++
+ print cnt
+ }
+.sp
+.fi
+zlicza ilość niepowtarzających się słów przez
+traktowanie każdego słowa jako rekordu.
+Przy plikach średnich rozmiarów
+.B mawk
+wykonuje go dwukrotnie szybciej, dzięki uproszczonej pętli wewnętrznej.
+.PP
+Poniższy program zastępuje każdy z komentarzy w pliku programu C
+pojedynczą spacją,
+.nf
+.sp
+ BEGIN {
+ RS = "/\|\e*([^*]\||\|\e*+[^/*])*\e*+/"
+ # komentarz jest separatorem rekordów
+ ORS = " "
+ getline hold
+ }
+
+ { print hold ; hold = $0 }
+
+ END { printf "%s" , hold }
+.sp
+.fi
+Buforowanie rekordu jest niezbędne, by uniknąć zakończenia ostatniego
+z rekordów spacją.
+.PP
+W
+.B mawk
+poniższe wyrażenia są równoważne,
+.nf
+.sp
+ x ~ /a\e+b/ x ~ "a\e+b" x ~ "a\e\e+b"
+.sp
+.fi
+Powyższe łańcuchy będą analizowane dwukrotnie: raz jako łańcuch i raz jako
+wyrażenie regularne. Przy analizie łańcucha
+.B mawk
+ignoruje stosowanie cytowania odwrotnym ukośnikiem do znaków nie będących
+znakami specjalnymi, zatem
+.I \ec
+interpretuje jako
+.IR \ec .
+Natomiast książka AWK przychyla się do tego, by
+.I \ec
+było rozpoznawane jako
+.IR c ,
+co wymaga podwojonego cytowania metaznaków w łańcuchach.
+Posix wprost odmawia zdefiniowania pożądanego zachowania, przez co
+pośrednio wymusza na programach muszących działać z różnymi wersjami
+awk stosowanie bardziej przenośnego, lecz mniej czytelnego, cytowania
+z użyciem podwójnych odwrotnych ukośników.
+.PP
+Posix-owy AWK nie rozpoznaje "/dev/std{out,err}" ani sekwencji
+specjalnej \ex hex w łańcuchach. W przeciwieństwie do ANSI C,
+.B mawk
+ogranicza liczbę cyfr, jakie mogą występować po \ex do dwóch, gdyż obecna
+implementacja obsługuje tylko znaki 8-bitowe.
+Wbudowane
+.B fflush
+pojawiło się po raz pierwszy w ostatnim (1993) awk AT&T wydanym dla netlib,
+i nie jest częścią standardu Posix. Całościowe usuwanie tablicy przez
+.B delete
+.I tablica
+nie jest częścią standardu Posix.
+.PP
+Posix jawnie zostawia niezdefiniowane zachowanie się
+.B FS
+= "" i wspomina o podziale rekordów na znaki jako
+możliwej interpretacji, ale obecnie takie zastosowanie nie jest przenośne
+między implementacjami.
+.PP
+Na koniec, sposób w jaki
+.B mawk
+obsługuje przypadki wyjątkowe nie opisane w książce AWK ani w propozycji
+Posix. Niebezpiecznie jest zakładanie spójności pomiędzy implementacjami
+awk, a bezpiecznie przejść do następnej sekcji.
+.PP
+.RS
+substr(s, i, n) zwraca znaki łańcucha s o pozycjach z części wspólnej
+przedziału zamkniętego [1, length(s)] i półotwartego [i, i+n). Gdy
+część wspólna jest pusta, zwracany jest łańcuch pusty; zatem
+substr("ABC", 1, 0) = "" a substr("ABC", \-4, 6) = "A".
+.PP
+Każdy łańcuch, nawet pusty, pasuje początkiem do łańcucha pustego, więc
+s ~ // i s ~ "", są zawsze równe 1, tak jak match(s, //) i match(s, "").
+Ostanie dwa ustawiają
+.B RLENGTH
+na 0.
+.PP
+index(s, t) jest zawsze tym samym, co match(s, t1), gdzie t1, to to samo, co
+t z cytowanymi metaznakami. Stąd spójność z match wymaga, by index(s, "")
+zawsze zwracało 1.
+Również warunek: index(s,t) != 0 wtedy i tylko wtedy, gdy t jest podłańcuchem
+łańcucha s, wymusza by index("","") = 1.
+.PP
+Jeżeli getline napotka koniec pliku, getline zmn pozostawia zmienną zmn
+bez zmian. Podobnie, w momencie rozpoczęcia akcji
+.BR END ,
+wartości
+.BR $0 ,
+pól i
+.B NF
+pozostają niezmienione od ostatniego rekordu.
+.SH ZOBACZ TAKŻE
+.BR egrep (1)
+.PP
+Aho, Kernighan and Weinberger,
+.IR "The AWK Programming Language" ,
+Addison-Wesley Publishing, 1988, (książka AWK),
+definiuje język, rozpoczynając się samouczkiem a dochodząc do wielu
+interesujących programów i wchodząc głęboko w kwestie projektowania
+i analizy programów istotne przy programowaniu w każdym języku.
+.PP
+.IR "The GAWK Manual" ,
+The Free Software Foundation, 1991, stanowi podręcznik i opis
+języka nie usiłujący sięgnąć głębi książki AWK. Zakłada, że
+czytelnik może być początkującym programistą. Sekcja poświęcona tablicom
+w AWK jest doskonała. Omawia także wymagania stawiane AWK przez Posix.
+.SH BŁĘDY
+.B mawk
+nie obsługuje znaku ascii NUL \e0 w plikach źródłowych czy plikach danych.
+Można wypisać NUL przy pomocy printf z %c, a w wejściu
+są dopuszczalne wszystkie inne znaki 8-bitowe.
+.PP
+.B mawk
+implementuje printf() i sprintf() przy pomocy funkcji bibliotecznych C,
+printf i sprintf, więc pełna zgodność z ANSI wymaga biblioteki ANSI C.
+W praktyce oznacza to, że kwalifikator konwersji h może nie być dostępny.
+.B mawk
+przejmuje też wszystkie błędy czy ograniczenia tych funkcji.
+.PP
+Twórcy implementacji języka AWK ukazali zgodny brak wyobraźni
+w nazywaniu swych programów.
+.SH AUTOR
+Mike Brennan (brennan@whidbey.com).
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/mcedit.1 b/po/pl/archive/plain/man1/mcedit.1
new file mode 100644
index 00000000..1cc8e0c4
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/mcedit.1
@@ -0,0 +1,462 @@
+.\" {PTM/WK/0.1/30-07-1999/"terminalowy edytor tekstowy"}
+.\" 2000-V: aktualizacja do man.en z 2000-05-25
+.TH mcedit 1 "30 stycznia 1997"
+.SH NAZWA
+mcedit - terminalowy edytor tekstowy dla systemów Unixowych
+.\" Full featured terminal text editor for Unix-like systems."
+.SH SKŁADNIA
+.B mcedit
+.RB [[ \+ \fIliczba\fP]
+.RI plik
+.RB [ \-bcCdfhstVx? ]]
+.SH OPIS
+.LP
+mcedit jest dowiązaniem (link) do \fBmc\fR, Midnight Commandera, wymuszając
+na nim natychmiastowe uruchomienie wewnętrznego edytora. Edytor ten jest
+terminalową wersją \fBcooledit\fR, odrębnego edytora X-window.
+.SH OPCJE
+.TP
+.BI \+ liczba
+Przechodzi do wiersza o zadanym numerze (nie należy umieszczać odstępu
+pomiędzy znakiem "+" a liczbą).
+.TP
+.B -b
+Wymusza wyświetlanie czarno-białe.
+.TP
+.B -c
+Wymusza tryb kolorowy na terminalach, dla których \fBmcedit\fR domyślnie
+używa trybu czarno-białego.
+.TP
+.nf
+.B \-C
+.RI < słowo_kluczowe >\fB=\fR< kolor_znaku >\fB,\fR< kolor_tła >\fB:\fR< słowo_kluczowe >\fB=\fR...
+.fi
+Używane do definiowania innego zestawu kolorów, gdzie \fIsłowo_kluczowe\fR
+jest jednym z:
+.RS
+.RS
+normal, selected, marked, markselect, errors,
+reverse menu, menusel, menuhot, menuhotsel i gauge.
+.RE
+Kolory są opcjonalne i mogą przyjmować wartości:
+.RS
+black, gray, red, brightred, green,
+brightgreen, brown, yellow, blue, brightblue, magenta,
+brightmagenta, cyan, brightcyan, lightgray oraz white.
+.RE
+Więcej informacji znajdziesz w sekcji \fBKolory\fR w \fBmc.1\fR
+.RE
+.TP
+.B -d
+Wyłącza obsługę myszy.
+.TP
+.B -f
+Wyświetla wkompilowane ścieżki poszukiwania plików Midnight Commandera.
+.TP
+.B -t
+Używane tylko, gdy kod został skompilowany ze Sland i terminfo; powoduje, że
+Midnight Commander użyje wartości zmiennej \fBTERMCAP\fR do uzyskania
+informacji o terminalu zamiast informacji o systemowej bazie danych terminali.
+.TP
+.B -V
+Wyświetla wersję programu.
+.TP
+.B -x
+Wymusza tryb xterm. Używane przy uruchamianiu na terminalach potrafiących
+obsłużyć xterm (dwa tryby ekranu i zdolne wysyłać sekwencje specjalne myszy).
+.SH FUNKCJE
+Wewnętrzny edytor plików posiada większość funkcji powszechnie używanych
+edytorów pełnoekranowych. Ma rozszerzalny limit wielkości pliku
+(do szesnastu megabajtów) i bezproblemowo edytuje pliki binarne. Obecnie
+obsługuje funkcje: kopiowania, przesuwania, usuwania, wycinania i wstawiania
+bloków tekstu; klawisz dla klawisza cofania zmian (\fIkey for key undo\fR);
+rozwijalne menu; wstawianie pliku; definiowanie makr; wyszukiwanie
+i zastępowanie z obsługą wyrażeń regularnych (oraz własne wyszukiwanie
+i zastępowanie scanf-printf); przełącznik wstawianie-nadpisywanie; przenoszenie
+wyrazów (word-wrap); różnorodne funkcje tabulacji; podświetlanie składni
+dla różnych typów plików; oraz możliwość potokowania bloków tekstu poprzez
+polecenia powłoki jak indent czy ispell.
+.PP
+.SH KLAWISZE
+Edytor jest bardzo prosty w użytkowaniu i nie wymaga szkolenia.
+Żeby zobaczyć, co robi który klawisz, po prostu zajrzyj do odpowiedniego menu
+rozwijalnego. A oto opis pozostałych klawiszy:
+.PP
+Ruch kursora przy wciśniętym \fBShift\fR podświetla tekst
+(tylko na konsoli Linuksa).
+.br
+.B Ctrl-Ins
+kopiuje do pliku \fI~/.cedit/cooledit.clip\fR, zaś
+.br
+.B Shift-Ins
+wkleja z pliku \fI~/.cedit/cooledit.clip\fR.
+.br
+.B Shift-Del
+wycina do \fI~/.cedit/cooledit.clip\fR,
+.br
+a
+.B Ctrl-Del
+usuwa podświetlony tekst - wszystkie tylko na konsoli Linuksa.
+.PP
+Klawisz uzupełnienia (completion key) (patrz \fBmc.1\fR) wykonuje również
+twardy Return bez automatycznego wcięcia. Działa także podświetlanie myszką
+i możesz unieważnić je jak zwykle przytrzymując klawisz Shift podczas
+ciągnięcia myszką, by włączyć normalne podświetlanie myszą terminala.
+.PP
+W celu zdefiniowania makra naciśnij \fBCtrl-R\fR i użyj sekwencji klawiszy,
+jaką chciałbyś zarejestrować. Na koniec naciśnij powtórnie \fBCtrl-R\fR.
+Możesz teraz przypisać makro do dowolnego klawisza naciskając go. Makro
+zostanie wykonane, gdy naciśniesz \fBCtrl-A\fR a następnie przypisany klawisz.
+Makro wykonywane jest również po naciśnięciu Meta, Ctrl lub Esc i przypisanego
+klawisza, pod warunkiem, że sekwencja ta nie jest używana do obsługi innej
+funkcji. Po zdefiniowaniu makra zapisywane są w pliku
+\fI~/.cedit/cooledit.macros\fR. Nie modyfikuj go, chyba że nie zamierzasz
+ponownie używać makr w tej samej sesji edycji, gdyż \fBmcedit\fR buforuje
+definicje makr w pamięci.
+\fBmcedit\fR nadpisuje makro jeżeli makro przypisane do tego samego klawisza
+już istnieje, więc nie będziesz musiał zmieniać tego pliku. Musisz ponownie
+uruchomić inne działające procesy edytora, by zadziałały zmienione makra.
+.PP
+\fBF19\fR sformatuje podświetlony kod C. W celu włączenia tej cechy stwórz
+plik wykonywalny \fI.cedit/edit.indent.rc\fR w swoim katalogu
+domowym zawierający:
+.IP
+.nf
+#!/bin/sh
+# Użyj $HOME zamiast ~ jeśli nie działa.
+# Być może będziesz też musiał użyć innej składni
+# przekierowania wyjścia
+usr/bin/ident \-kr \-pcs ~/.cedit/cooledit.block >& /dev/null
+cat /dev/null > ~/.cedit/cooledit.error
+.fi
+.PP
+\fBC-p\fR w podobny sposób uruchomi \fBispell\fR na bloku tekstu. Odpowiednim
+plikiem jest \fI.cedit/edit.spell.rc\fR.
+.IP
+.nf
+#!/bin/sh
+# Użyj $HOME zamiast ~ jeśli nie działa.
+# Być może będziesz też musiał użyć innej składni
+# przekierowania wyjścia
+/usr/local/bin/ispell ~/.cedit/cooledit.block >& /dev/null
+cat /dev/null > ~/.cedit/cooledit.error
+.fi
+.PP
+.SH PRZEDEFINIOWYWANIE KLAWISZY
+Klawisze mogą być redefiniowane w menu opcji Midnight Commandera.
+.SH PODŚWIETLANIE SKŁADNI
+Od wersji 3.6.0 \fBcooledit\fR posiada podświetlanie składni. Oznacza to, że
+słowa kluczowe i elementy języka (jak komentarze C, stałe łańcuchowe itd.)
+podświetlane są różnymi kolorami. Poniższy fragment wyjaśnia format pliku
+\fI~/.cedit/syntax\fP.
+.PP
+Plik \fI~/.cedit/syntax\fP jest ponownie przeglądany przy otwieraniu w edytorze
+każdego nowego pliku. Zawiera on reguły podświetlania, każdą w osobnej linii,
+i definiuje, jakie słowa kluczowe będą podświetlane jakim kolorem.
+Plik jest podzielony na sekcje, z których każda rozpoczyna się linią
+z poleceniem \fBfile\fR zakończonym wyrażeniem regularnym. Wyrażenie regularne
+określa nazwę pliku, do jakiego odnosi się dany zestaw reguł.
+.PP
+Po nim następuje opis wyświetlany po lewej stronie okna edytora, objaśniający
+użytkownikowi typ pliku. Trzecim, opcjonalnym argumentem jest wyrażenie
+regularne dopasowujące pierwszą linię tekstu pliku. Dane reguły zostaną
+wczytane jeśli dopasowano nazwę pliku bądź pierwszą linię tekstu.
+.P
+Sekcja kończy się z początkiem kolejnej sekcji. Każda sekcja podzielona jest
+na konteksty, a każdy kontekst zawiera reguły. Kontekst jest zakresem wewnątrz
+tekstu, do którego odnosi się konkretny zestaw reguł. Na przykład, obszar
+w obrębie komentarza w stylu C (tj.pomiędzy \fB/*\fR a \fB*/\fR) ma swój
+własny kolor. To jest kontekst, mimo iż nie będzie miał w środku innych reguł,
+gdyż raczej nie ma niczego, co chcelibyśmy podświetlić wewnątrz komentarza C.
+.PP
+Prosta sekcja programu w C może wyglądać tak:
+.PP
+.nf
+file .\\*\\\\.c C\\sProgram\\sFile (#include|/\\\\\\*)
+
+wholechars abcdefghijklmnopqrstuvwxyzABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ_
+
+# kolory domyślne
+context default
+ keyword whole if 24
+ keyword whole else 24
+ keyword whole for 24
+ keyword whole while 24
+ keyword whole do 24
+ keyword whole switch 24
+ keyword whole case 24
+ keyword whole static 24
+ keyword whole extern 24
+ keyword { 14
+ keyword } 14
+ keyword '*' 6
+
+# komentarze C
+context /\\* \\*/ 22
+
+# dyrektywy preprocesora C
+context linestart # \\n 18
+ keyword \\\\\\n 24
+
+# stałe łańcuchowe C
+context " " 6
+ keyword %d 24
+ keyword %s 24
+ keyword %c 24
+ keyword \\\\" 24
+.fi
+.PP
+Każdy kontekst rozpoczyna się linią postaci:
+.RS
+\fBcontext\fP [\fBexclusive\fP] [\fBwhole\fP|\fBwholeright\fP|\fBwholeleft\fP]
+[\fBlinestart\fP] \fIogranicznik\fP [\fBlinestart\fP] \fIogranicznik\fP
+[\fIkolor_znaków\fP] [\fIkolor_tła\fP]
+.RE
+Jedynym wyjątkiem jest pierwszy kontekst. Musi on rozpoczynać się poleceniem
+.RS
+\fBcontext\fP \fBdefault\fP [\fIkolor_znaków\fP] [\fIkolor_tła\fP]
+.RE
+albo \fBcooledit\fP zwróci błąd.
+.PP
+Opcja \fBlinestart\fP nakazuje, by \fIogranicznik\fP zaczynał się
+od początku linii.
+.PP
+Opcja \fBwhole\fP określa, że ogranicznik musi być całym wyrazem. Całe wyrazy
+są tworzone z zestawu znaków, który może zostać zmieniony w dowolnym miejscu
+pliku przy pomocy polecenia \fBwholechars\fP. Polecenie \fBwholechars\fP
+umieszczone na samym początku ustawia zestaw znaków dokładnie na jego wartość
+domyślną i w związku z tym mogłoby być pominięte. Możesz użyć opcji
+\fBwholeleft\fP dla wskazania, że słowo musi być pełne tylko z lewej strony,
+i podobnie dla prawej. Lewy i prawy zestaw znaków może być ustawiony
+odrębnie przy pomocy
+\fBwholechars\fP [\fBleft\fP|\fBright\fP] \fIcharacters\fP
+.PP
+Opcja \fBexclusive\fP powoduje, że podświetlony zostanie tekst pomiędzy
+ogranicznikami, ale nie one same.
+.PP
+Każda reguła jest linią postaci:
+.RS
+\fBkeyword\fP [\fBwhole\fP|\fBwholeright\fP|\fBwholeleft\fP] [\fBlinestart\fP]
+\fIłańcuch znakowy\fP \fIkolor_znaków\fP [\fIkolor_tła\fP]
+.RE
+Łańcuchy znakowe kontekstu i słów kluczowych są interpretowane, tak że
+możesz użyć tabulatorów i spacji przy pomocy sekwencji \\t i \\s.
+Znaki nowej linii i \\ są wyszczególniane przy pomocy odpowiednio \\n i \\\\.
+Wynika to z tego, że separatorem jest biały znak, zatem nie może on zostać
+użyty wprost.
+Również znak * musi być podany jako \\*. Samo * jest znakiem uogólniającym,
+który dopasowuje dowolną liczbę znaków. Na przykład
+.RS
+keyword '*' 6
+.RE
+koloruje wszystkie jednoznakowe stałe C na zielono. Mógłbyś również użyć
+.RS
+keyword "*" 6
+.RE
+do pokolorowania stałych łańcuchowych, z wyjątkiem tego, że dopasowany łańcuch
+nie może kończyć się w innej linii. \fIZnaki uogólniające mogą być też użyte
+wewnątrz ograniczników kontekstu, ale \fBnie możesz użyć znaku uogólniającego
+jako pierwszego lub ostatniego\fR.
+.PP
+Godna uwagi jest linia
+.RS
+keyword \\\\\\n 24
+.RE
+Linia ta definiuje słowo kluczowe zawierające znak \\ oraz znak nowej linii.
+Ponieważ słowa kluczowe mają wyższy priorytet niż ograniczniki kontekstu, to
+słowo kluczowe zapobiega temu, by kontekst kończył się na końcu linii, jeśli
+linia kończy się na \\. Umożliwia zatem prawidłowe podświetlenie
+dyrektywy preprocesora C nakazującej kontynuację w kolejnej linii.
+.PP
+Kolory są numerowane od 0 do 26.
+.\" jak objaśniono w sekcji \fBFURTHER BEHAVIOURAL OPTIONS\fP.[brak takowej!!]
+Możesz też posłużyć się \fBdowolną\fR z nazw kolorów wyszczególnionych w pliku
+\fI/usr/lib/X11/rgb.txt\fP, ale tylko w wersji jednowyrazowej.
+Lepiej jest pozostać przy kolorach wyrażonych liczbowo, by ograniczyć użycie
+palety kolorów.
+.PP
+Komentarza mogą być umieszczane w odrębnych liniach; zaczynają się one
+od znaku #.
+.PP
+Z powodu prostoty rozwiązania, jest w nim trochę zawikłań, które nie
+zostaną poprawnie obsłużone, ale nie są one zbyt irytujące. Na ogół przy
+pomocy powyższych prostych reguł obsługiwany jest szeroki wachlarz całkiem
+skomplikowanych sytuacji. Dobrze jest przyjrzeć się plikowi składni, by
+.\" nifty tricks
+zaczerpnąć pomysły prostych trików, jakie można wykorzystać przy odrobinie
+wyobraźni. Jeżeli nie możesz uporać się z regułami, jakie zakodowałem,
+a sądzisz, że masz regułę, która może być przydatna, wyślij mi, proszę,
+e-mail ze swoim życzeniem. Nie proś jednak o obsługę wyrażeń regularnych,
+gdyż jest to stanowczo niemożliwe.
+.PP
+Użyteczną wskazówką może być praca przy maksymalnym wykorzystywaniu
+\fBmożliwości\fR zamiast prób robienia rzeczy, z którymi ta implementacja
+sobie nie radzi. Pamiętaj również, że celem podświetlania składni jest
+zmniejszenie błędów przy programowaniu, a \fBnie\fR pokazanie ładnego kodu.
+.PP
+.SH KOLORY
+Domyślne kolory mogą być zmienione przez dodanie do zmiennej środowiska
+\fBMC_COLOR_TABLE\fP. Pary kolorów znaków i tła mogą być określone na przykład
+przy pomocy
+.RS
+MC_COLOR_TABLE="$MC_COLOR_TABLE:\
+editnormal=lightgray,black:\
+editbold=yellow,black:\
+editmarked=black,cyan"
+.RE
+.SH OPCJE
+Obecnie większość opcji może zostać ustawiona w oknie dialogowym opcji edytora.
+Patrz menu \fBOptions\fP (Opcje). Objaśnione poniżej opcje zdefiniowane są
+w \fI.mc.ini\fP i mają oczywiste odpowiedniki w oknie dialogowym.
+Możesz je zmieniać, by zmienić zachowanie edytora, zmieniając plik.
+Jeżeli nie podano inaczej, to tradycyjnie 1 ustawia włącza opcję, 0 ją wyłącza.
+.TP
+.B use_internal_edit
+Ignorowana przy wywoływaniu \fBmcedit\fR.
+.TP
+.B editor_key_emulation
+1 dla klawiszy \fBEmacs\fRa, 0 dla zwykłych klawiszy \fBCooledit\fR.
+.TP
+.B editor_tab_spacing
+Długość znaku tabulacji. Domyślnie 8. Powinieneś unikać używania innych
+wartości, gdyż większość innych edytorów i przeglądarek tekstu zakłada
+tabulatory długości 8. Posłuż się opcją \fBeditor_fake_half_tabs\fR chcąc
+symulować mniejsze odstępy tabulacji.
+.TP
+.B editor_fill_tabs_with_spaces
+Nigdy nie wstawiaj znaków tabulacji. Wstaw zamiast nich odstępy (ASCII 20h)
+wypełniające zadany rozmiar tabulacji.
+.TP
+.B editor_return_does_auto_indent
+Automatyczne wcięcia.
+Naciśnięcie Return przesuwa kolejnymi pozycjami tabulacji aż do osiągnięcia
+takiego samego wcięcia, jak w pierwszej poprzedzającej linii zawierającej
+tekst.
+.TP
+.B editor_backspace_through_tabs
+Pojedyncze naciśnięcie Backspace usuwa wszystkie odstępy aż do lewego
+marginesu (jeśli nie ma tekstu pomiędzy kursorem a lewym marginesem).
+.TP
+.B editor_fake_half_tabs
+Emuluje połówki tabulacji. Dla potrzebujących tabulacji z krokiem 4, ale
+bez zmiany rozmiaru tabulacji z domyślnego 8 (kod będzie tak samo sformatowany
+przy wyświetlaniu przez inne programy). W trakcie edycji pomiędzy tekstem
+a lewym marginesem przesuwanie i wstawianie tabulacji będzie zachowywać się
+tak, jakby krokiem tabulacji było 4. W rzeczywistości do optymalnego
+wypełniania będą używane odstępy i zwykłe tabulatory. Przy edycji w innych
+miejscach wstawiany jest zwykły tabulator.
+.TP
+.B editor_option_save_mode
+(0, 1 lub 2.)
+Tryb zachowywania (patrz również menu opcji) pozwala na zmianę metody
+zapisywania pliku. Zachowywanie szybkie (0) zapisuje plik natychmiast,
+obcinając (trunctate) plik dyskowy do długości zerowej (tj.wymazując go)
+i zapisując do niego zawartość edytora. Metoda ta jest szybka, ale
+niebezpieczna, gdyż błąd systemowy podczas zapisu pliku pozostawi
+częściowo zapisany plik, prawdopodobnie uniemożliwiając odzyskanie danych.
+Użycie opcji zachowywania bezpiecznego (1) włącza tworzenie pliku
+tymczasowego, do którego wstępnie zapisywana jest zawartość zmienionego pliku.
+W przypadku kłopotów pierwotny plik jest nienaruszony. Po pomyślnym zapisaniu
+pliku tymczasowego zmieniana jest jego nazwa na nazwę pliku pierwotnego,
+powodując jego zastąpienie. Najbezpieczniejszą metodą jest tworzenie kopii
+zapasowych (2). Kopia zapasowa tworzona jest przed dokonaniem jakichkolwiek
+zmian. W oknie dialogowym możesz podać własne rozszerzenie plików kopii.
+Zauważ, że podwójne zachowanie pliku zastąpi zarówno kopię zapasową jak
+i pierwotny plik.
+.SH RÓŻNE
+(Wyszukiwanie i zastępowanie scanf poprzednio nie działało poprawnie. W obecnej
+edycji problemy z wyszukiwaniem i zastępowaniem zostały usunięte.)
+.PP
+Możesz użyć wyszukiwania i zastępowania typu scanf do wyszukania i zastąpienia
+łańcucha znakowego w formacie C. Przejrzyj najpierw strony podręcznika
+systemowego omawiające \fBsscanf\fR i \fBsprintf\fR, by zapoznać się z opisem
+budowy formatu łańcuchowego i jego działaniem. A oto przykład: załóżmy,
+że chcesz zamienić wszystkie wystąpienia, powiedzmy, otwierającego
+nawiasu, trzech oddzielonych przecinkami liczb i nawiasu zamykającego,
+na słowo \fBczerwone\fR, trzecią z liczb, słowo \fBczarne\fR i drugą z liczb.
+Powinieneś wówczas wypełnić okno dialogowe Replace (zastąp) jak niżej:
+.RS
+.B Enter search string
+.br
+(%d,%d,%d)
+.br
+.B Enter replace string
+.br
+czerwone %d czarne %d
+.br
+.B Enter replacement argument order
+.br
+3,2
+.RE
+Ostatnia linia nakazuje, by w miejsce pierwszej i drugiej liczby zostały użyte
+trzecia a następnie druga z liczb.
+.PP
+Zaleca się użycie tej funkcji z włączonym potwierdzaniem zastępowania
+(Prompt On Replace), gdyż dopasowanie jest znalezione, gdy liczba
+znalezionych argumentów odpowiada liczbie podanych, co nie zawsze jest
+rzeczywistym dopasowaniem. Ponadto scanf traktuje białe znaki
+jako "rozciągliwe". Zauważ, iż format scanf %[ jest bardzo przydatny
+do wyszukiwania łańcuchów znakowych i białych znaków.
+.PP
+Edytor wyświetla także znaki spoza USA (non-US) (o kodach od 160).
+Przy modyfikacji plików binarnych powinieneś w menu opcji Midnight Commandera
+ustawić liczbę bitów wyświetlania (\fBdisplay bits\fR) na 7, co zapewni
+porządne wyświetlanie odstępów.
+.SH PLIKI
+.I /opt/gnome/mc.hlp
+.IP
+Plik pomocy programu.
+.PP
+.I /opt/gnome/lib/mc/mc.ini
+.IP
+Ogólnosystemowy plik konfiguracyjny Midnight Commandera, używany wyłącznie,
+gdy użytkownik nie posiada własnego pliku \fI~/.mc.ini\fR.
+.PP
+.I /opt/gnome/lib/mc/mc.lib
+.IP
+Globalne ustawienia Midnight Commandera. Ustawienia w tym pliku są globalne
+dla każdej sesji Midnight Commandera. Przydatny do zdefiniowania ustawień
+terminala obowiązujących dla całego systemu (site-global).
+.PP
+.I $HOME/.mc.ini
+.IP
+Prywatna konfiguracja użytkownika. Jeśli istnieje, to konfiguracja odczytywana
+jest z tego właśnie pliku, zamiast z ogólnosystemowego pliku startowego.
+.PP
+.I $HOME/.cedit/
+.IP
+Tymczasowy katalog użytkownika. Przetwarzane i zapisywane są w nim polecenia
+operujące na blokach tekstu.
+.SH LICENCJA
+Niniejszy program jest rozpowszechniany na warunkach licencji
+GNU General Public Licence opublikowanych przez Free Software Foundation.
+Wbudowana pomoc Midnight Commandera zawiera Licencję, w szczególności
+zastrzeżenie dotyczące braku gwarancji.
+.SH DOSTĘPNOŚĆ
+Najświeższą wersję programu odnajdziesz na
+.br
+ ftp.nuclecu.unam.mx w katalogu /linux/local
+.br
+oraz w Europie:
+.br
+ na sunsite.mff.cuni.cz w katalogu /GNU/mc
+.br
+ i na ftp.teuto.de w katalogu /lmb/mc.
+.PP
+Wersję dla X Window można znaleźć na
+.br
+ sunsite.unc.edu w katalogu /pub/Linux/apps/editors/X
+.br
+ lub też na argeas.argos.hol.gr w /pub/unix/cooledit.
+.SH PATRZ TAKŻE
+.BR cooledit (1),
+.BR mc (1),
+.BR gpm (1),
+.BR terminfo (1),
+.BR scanf (3).
+.SH AUTORZY
+Twórcą edytora wbudowanego w program Midnight Commander jest
+Paul Sheer (psheer@obsidian.co.za).
+.SH BŁĘDY
+Więcej szczegółów znajdziesz w pliku \fBREADME.edit\fR dostarczanym w pakiecie
+dystrybucyjnym.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/monitor.1 b/po/pl/archive/plain/man1/monitor.1
new file mode 100644
index 00000000..06f4f581
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/monitor.1
@@ -0,0 +1,48 @@
+.\" {PTM/WK/2000-VI}
+.ds VE LPRng-3.6.13
+.TH MONITOR 1 \*(VE "LPRng"
+.ig
+monitor.1,v 3.40 1998/03/29 18:37:49 papowell Exp
+..
+.SH NAZWA
+monitor \- otrzymuj informację logu z LPD
+.SH SKŁADNIA
+.B monitor
+.RB [ \-u ]
+.RB [ \-t ]
+.RI [ port ]
+.SH OPIS
+Program
+.B monitor
+jest szablonem programu monitorującego status drukarki.
+Otwiera podany port TCP i/lub UDP, a następnie oczekuje na przesłanie
+informacji rozliczeniowych lub innych.
+Wypisuje te informacje na swym standardowym wyjściu.
+.SH OPCJE
+.TP
+.B \-u
+Czeka na połączenia na porcie UDP.
+.TP
+.B \-t
+Czeka na połączenia na porcie TCP.
+.TP
+.I port
+Posługuje się podanym numerem portu.
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR lpd.conf (5),
+.BR lpc (8),
+.BR lpd (8),
+.BR lpr (1),
+.BR lpq (1),
+.BR lprm (1),
+.BR printcap (5),
+.BR lpd.conf (5),
+.BR pr (1).
+.SH "HISTORIA"
+LPRng jest rozszerzonym systemem buforowania wydruku o funkcjonalności podobnej
+do oprogramowania Berkeley LPR. Listą dyskusyjną o LPRng jest lprng@lprng.com;
+subskrypcja przez wysłanie listu do lprng-request@lprng.com ze słowem
+`subscribe` w treści.
+Oprogramowanie to jest dostępne z ftp://ftp.astart.com/pub/LPRng.
+.SH "AUTOR"
+Patrick Powell <papowell@astart.com>.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/netkit-ntalk.1 b/po/pl/archive/plain/man1/netkit-ntalk.1
new file mode 100644
index 00000000..f8b654aa
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/netkit-ntalk.1
@@ -0,0 +1,105 @@
+.\" {PTM/TW/0.1/20-03-1999/"wymiana pisanej na bieżąco informacji z innym użytkownikiem"}
+.\" talk.1 --
+.\" Copyright (c) 1983, 1990 The Regents of the University of California.
+.\" All rights reserved.
+.\" Translation (c) 1999 Tomasz Wendlandt <juggler@cp.pl>
+.Dd April 22, 1991
+.Dt TALK 1
+.Os BSD 4.2
+.Sh NAZWA
+.Nm talk
+.Nd wymiana pisanej na bieżąco informacji z innym użytkownikiem
+.Sh SKŁADNIA
+.Nm talk
+.Ar użytkownik
+.Op Ar tty
+.Sh OPIS
+.Nm Talk
+to wizualny program komunikacyjny, który kopiuje linie z
+twojego terminala na terminal innego użytkownika.
+.Pp
+Dostępne opcje:
+.Bl -tag -width ttyname
+.It Ar użytkownik
+Jeżeli życzysz sobie porozmawiać z kimś na twojej
+własnej maszynie, wtedy
+.Ar użytkownik
+to po prostu nazwa loginu danego użytkownika, z którym chcesz porozmawiać.
+Jeżeli chcesz porozmawiać z użytkownikiem na innym hoscie, wtedy
+.Ar użytkownik
+przyjmuje formę
+.Ql nazwa_loginu@host .
+.It Ar tty
+Jeżeli życzysz sobie porozmawiać z kimś kto jest zalogowany więcej niż raz,
+.Ar tty
+może być użyty do wskazania właściwego terminala, gdzie
+.Ar tty
+wygląda następująco
+.Ql ttyXX .
+.El
+.Pp
+Kiedy łączysz się z kimś za pomocą
+.Nm talk,
+program wysyła wiadomość
+.Bd -literal -offset indent -compact
+Message from TalkDaemon@jego_maszyna...
+talk: connection requested by twój_login@twoja_maszyna.
+talk: respond with: talk twój_login@twoja_maszyna
+.Ed
+.Pp
+do użytkownika z którym chcesz porozmawiać.Z jego punktu widzenia
+odbiorca tej wiadomości powinien odpowiedzieć, pisząc
+.Pp
+.Dl talk twój_login@twoja_maszyna
+.Pp
+Nie ma znaczenia z jakiej maszyny odbiorca odpowiada, tak długo jak
+jego nazwa_loginu jest ta sama.Po nawiązaniu połaczenia użytkownicy
+mogą pisać równocześnie, to co napiszą pojawia się w oddzielnych
+oknach. Naciśnięcie kontrol(Ctrl)-L
+.Ql ^L
+spowoduje oczyszczenie ekranu z tekstu, który wpisywałeś do tej pory. W
+celu wyjścia z programu naciśnij znak przerwania;
+.Nm talk
+przesunie kursor na koniec ostatniego wiersza i odtworzy poprzedni wygląd
+terminala.
+.Pp
+Pozwolenie na rozmowę może być odmówiona lub przyznana przez użycie komendy
+.Xr mesg 1
+Na początku(standardowo) rozmowa nie jest zabroniona. Niektóre komendy,
+szczególnie
+.Xr nroff 1
+i
+.Xr pr 1 ,
+nie zezwalają na wiadomości w celu uniemożliwienia "zanieczyszczenia" danych
+wyjściowych.
+.Pp
+.Sh PLIKI
+.Bl -tag -width /var/run/utmp -compact
+.It Pa /etc/hosts
+aby odszukać nazwę maszyny odbiorcy
+.It Pa /var/run/utmp
+aby odszukać terminal odbiorcy
+.El
+.Sh ZOBACZ RÓWNIEŻ
+.Xr mail 1 ,
+.Xr mesg 1 ,
+.Xr who 1 ,
+.Xr write 1
+.Sh BŁĘDY
+Wersja
+.Xr talk 1
+udostępniona z
+.Bx 4.3
+używa protokołu, który nie jest kompatybilny z protokołem używanym w wersji
+udostępnionej z
+.Bx 4.2
+(SunOS/Solaris używają tego starego protokołu).
++.PP
+Kolejny problem może mieć miejsce podczas połaczenia przez point-to-point
+(SLIP/PPP).W celu pozbycia się tego problemu musisz zmienić nazwę hosta na
+odpowiedni dla ciebie adres IP intersejsu SLIP/PPP podczas połączenia.
+.Sh HISTORIA
+Komenda
+.Nm talk
+pojawiła się w
+.Bx 4.2 .
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/ogonkify.1 b/po/pl/archive/plain/man1/ogonkify.1
new file mode 100644
index 00000000..e2b3d564
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/ogonkify.1
@@ -0,0 +1,263 @@
+.\" 1999 PTM Przemek Borys
+.TH OGONKIFY 1 "19 Feb 1997" "McKornik Jr."
+.\" Time-stamp: <98/05/16 03:23:32 jec>
+.SH NAZWA
+ogonkify \- międzynarodowe wsparcie PostScriptu
+.SH SKŁADNIA
+.B ogonkify
+.RB [ \-p
+.IR zestawprocedur ]
+.RB [ \-e
+.IR kodowanie ]
+.RB [ \-r
+.IR Stary=Nowy ]
+.RB [ \-a ]
+.RB [ \-c ]
+.RB [ \-h ]
+.RB [ \-t ]
+.RB [ \-A ]
+.RB [ \-C ]
+.RB [ \-H ]
+.RB [ \-T ]
+.RB [ \-AT ]
+.RB [ \-CT ]
+.RB [ \-ATH ]
+.RB [ \-CTH ]
+.RB [ \-N ]
+.RB [ \-M ]
+.RB [ \-mp ]
+.RB [ \-SO ]
+.RB [ \-AX ]
+.RB [ \-F ]
+.RB [ \-\- ]
+.I plik ...
+.SH OPIS
+.B ogonkify
+zajmuje się przekształcaniem plików PostScriptowych w swiązku z drukowaniem
+w różnych językach. Jego podstawowym zastosowaniem jest filtrowanie wyjścia
+Netscape, Mosaic i innych programów w taki sposób, by możliwe było
+drukowanie w językach nieużywających standardowego zachodnioeuropejskiego
+kodowania ISO 8859-1.
+.SH OGÓLNE UWAGI
+Instrukcja instalacji znajduje się w pliku INSTALL. Zakładając, że
+zakończyłeś instalację pomyślnie, zachowaj przykładowy PostScript z
+Netscape lub Mosaic np. do pliku
+.BR output.ps .
+Następnie spróbuj go wydrukować przy pomocy
+.IP
+% ogonkify \-AT \-N output.ps | lpr
+.TP
+w wypadku Netscape, lub
+.IP
+% ogonkify \-AT \-M output.ps | lpr
+.TP
+w wypadku Mosaic.
+.LP
+Możesz zmienić opcję
+.B \-AT
+na
+.BR \-CT .
+Spowoduje to użycie wysokiej jakości fontu Courier z IBM (za cenę
+wolniejszego drukowania).
+
+Innym sposobem na drukowanie z Netscape jest ustawienie komendy drukującej w
+odpowiednim oknie dialogowym na:
+.IP
+ogonkify \-AT \-N | lpr
+.TP
+Dla szczegółów, zobacz sekcję UŻYTKOWANIE.
+.SH OPCJE
+.TP
+.B \-p
+Włącza podany zestaw procedur do pliku wyjściowego.
+.TP
+.B \-e
+Ustaw kodowanie wyjścia. Domyślnie jest to
+.B L2
+(ISO 8859\-2, a.k.a. ISO Latin\-2). Inne możliwe wartości to
+.B L1
+(ISO 8859\-1, a.k.a. ISO Latin\-1),
+.B L3
+(ISO 8859\-3, a.k.a. ISO Latin\-3),
+.B L4
+(ISO 8859\-4, a.k.a. ISO Latin\-4),
+.B L5
+(ISO 8859\-9, a.k.a. ISO Latin\-5),
+.B L6
+(ISO 8859\-10, a.k.a. ISO Latin\-6),
+.B CP1250
+(Microsoft Code Page 1250, a.k.a. CeP),
+.B ibmpc
+(Oryginalne kodowanie IBM-PC),
+.B mac
+(kodowanie Apple Macintosh) and
+.B hp
+(kodowanie HP Roman).
+.TP
+.B \-r
+Użyj fontu
+.I Nowy
+zamiast
+.IR Starego .
+Może to prowadzić do brzydkich efektów gdy nie będą się zgadzać metryki
+fontów.
+.TP
+.B \-a
+Dokonaj potrzebnych przemapowań fontów dla używania Courier\-Ogonki zamiast
+Courier
+(litera
+.B a
+oznacza Adobe Courier). Zapobiega to ładowaniu fontów na drukarkę.
+.TP
+.B \-c
+Dokonaj potrzebnych przemapowań fontów dla używania IBM Courier zamiast
+Adobe Courier.
+.TP
+.B \-t
+Dokonaj potrzebnych przemapowań fontów dla używania Times\-Roman\-Ogonki
+zamiast Times\-Roman.
+.TP
+.B \-h
+Dokonaj potrzebnych przemapowań fontów dla używania Helvetica\-Ogonki
+zamiast Helvetica.
+.TP
+.B \-A
+Podobne do
+.BR \-a ,
+lecz dodatkowo ładuje fonty Courier\-Ogonki.
+.TP
+.B \-C
+Podobne do
+.BR \-c ,
+lecz dodatkowo ładuje fonty IBM Courier.
+.TP
+.B \-H
+Podobne do
+.BR \-h ,
+lecz dodatkowo ładuje fonty Helvetica\-xxx\-Ogonki.
+.TP
+.B \-T
+Podobne do
+.BR \-t ,
+lecz dodatkowo ładuje fonty Times\-xxx\-Ogonki.
+.TP
+.B \-CT
+Równoważne
+.B \-C
+.BR \-T .
+.TP
+.B \-N
+Dokonaj przetwarzania typu
+.BR Netscape .
+.TP
+.B \-M
+Dokonaj przetwarzania typu
+.BR Mosaic .
+.TP
+.B \-mp
+Dokonaj przetwarzania
+.BR mp .
+Nie działa z opcją
+.B -A
+(użyj zamiast niej
+.BR -C ).
+.TP
+.B \-SO
+Dokonaj przetwarzania typu
+.BR StarOffice .
+.TP
+.B \-AX
+Dokonaj przetwarzania typu
+.B ApplixWare .
+.TP
+.B \-F
+Dokonaj przetwarzania typu
+.B XFig
+(działa tylko dla polskich znaków).
+.TP
+.B \-\-
+Zakończ opcje.
+.SH UŻYTKOWANIE
+Załóżmy, że chcesz wydrukować stronę WWW zakodowaną w ISO Latin\-2. Netscape
+nalega na drukowanie w ISO Latin\-1. Korzystając z komendy File->Print
+wyślij z Netscape wydruk do pliku alamakota.ps.
+
+Ponieważ
+.B ogonkify
+jest skonfigurowany domyślnie na ISO Latin\-2, przekazanie mu PostScriptu
+wygenerowanego przez Netscape spowoduje naprawienie kodowania fontów.
+Wystarczy wykonać
+.IP
+% ogonkify \-N <alamakota.ps | lpr
+.LP
+Jednakże większość drukarek nie ma fontów z wymaganymi znakami. Zamiast
+Courier i Times\-Roman można przy użyciu opcji
+.BR \-AT ,
+użyć i załadować syntezowane fonty, a przy użyciu
+.BR \-CT
+można załadować i użyć bardzo dobrego fontu Courier z IBM.
+Komenda będzie więc zwykle wyglądała tak:
+.IP
+% ogonkify \-N \-AT <alamakota.ps | lpr
+.LP
+lub może
+.IP
+% ogonkify \-N \-CT <alamakota.ps | lpr
+.LP
+Typowe użycie z innymi programami:
+.IP
+.nf
+% ogonkify \-M \-AT <alamakota.ps | lpr
+% ogonkify \-mp \-AT <alamakota.ps | lpr
+% ogonkify \-SO \-AT <alamakota.ps | lpr
+% ogonkify \-AX \-ATH <alamakota.ps | lpr
+% ogonkify \-XF \-ATH <alamakota.ps | lpr
+.fi
+.LP
+.SH BŁĘDY
+Znaki z `ogonek' powinny być konstruowane inaczej (np. `ogonek' używany z
+`a' powinien być inaczej wykształcony niż ten, używany z `e'.)
+
+Lepiej byłoby połatać programy, do których mamy źródła niż przetwarzać
+wytworzony PostScript.
+
+Program jest napisany w Perlu.
+.SH UWAGI
+Aby obejrzeć wyjście w GhostScripcie, będziesz musiał uruchomić
+.B gs
+z flagą
+.BR \-dNOPLATFONTS ,
+a
+.B ghostview
+z flagą
+.B \-arguments
+.BR \-dNOPLATFONTS .
+
+Netscape, IBM, Adobe, PostScript, StarOffice, ApplixWare, a także być może i
+inne nazwy są zastrzeżonymi znakami towarowymi.
+.SH PODZIĘKOWANIA
+Wiele z danych mieszanych znaków udostępnili Primoz Peterlin, H. Turgut Uyar,
+Ricardas Cepas, Kristof Petrovay i Jan Prikryl.
+
+Jacek Pliszka dodał obsługę
+.BR StarOffice .
+Andrzej Baginski
+dodał obsługę
+.BR ApplixWare .
+Piotr Kuszewski
+dodał obsługę
+.BR XFig .
+
+Markku Rossi napisał
+.B genscript
+i udostępnił w dystrybucji wiele przydatnych wektorów kodowań.
+
+Podczas pisania kodu Postscriptowego, używałem interpretera
+.B ghostscript
+napisanego przez Petera Deutscha.
+
+Larry Wall napisał
+.BR perl ,
+składnię i semantykę, które są niekończącym się źródłem zakłopotania.
+.SH AUTOR
+Juliusz Chroboczek <jec@dcs.ed.ac.uk>, z pomocą wielu innych ludzi.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/patch.1 b/po/pl/archive/plain/man1/patch.1
new file mode 100644
index 00000000..e10ad770
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/patch.1
@@ -0,0 +1,1110 @@
+.\" 1999 PTM Przemek Borys
+.\" aktualizacja PTM/WK/2001-I, wg patch.man P.Eggerta do wersji 2.5.4 (1998)
+.\" -*- nroff -*-
+.de Id
+.ds Dt \\$4
+..
+.Id $Id: patch.1,v 1.7 2001/04/29 08:30:02 wojtek2 Exp $
+.ds = \-\^\-
+.de Sp
+.if t .sp .3
+.if n .sp
+..
+.ds L" ""
+.ds R" ""
+.ds L' '
+.ds R' '
+.TH PATCH 1 "21 marca 1998" GNU
+.SH NAZWA
+patch - dołącz plik różnicowy do oryginału
+.SH SKŁADNIA
+.B patch
+.RI [ opcje ]
+.RI [ plikoryginalny
+.RI [ plikzłatą ]]
+.sp
+lecz zazwyczaj po prostu
+.sp
+.BI "patch \-p" "num"
+.BI < plikzłatą
+.SH OPIS
+.B Patch
+pobiera plik z łatą, który może zawierać jedną z czterech postaci różnic,
+dawanych przez program
+.BR diff (1).
+Jeśli
+.I plikzłatą
+jest pominięty lub jest myślnikiem, to łata będzie czytana ze standardowego
+wejścia.
+Następnie dołącza te różnice do pliku oryginalnego, dając w efekcie wersję
+załataną. Domyślnie, wersja załatana jest podstawiana na miejsce oryginału.
+Może też tworzyć kopie zapasowe zmienianego oryginału, zob. opcja
+.B \-b
+lub
+.BR \*=backup .
+Kopia oryginału jest zapisywana obok, z rozszerzeniem \*(L".orig\*(R"
+(w systemach nie obsługujących długich nazw plików \*(L"~\*(R").
+Postać nazwy kopii zapasowej można kontrolować przez opcje
+\fB\-b\fP (\fB\-\-suffix\fP),
+\fB\-B\fP (\fB\-\-prefix\fP),
+lub
+\fB\-V\fP (\fB\-\-version\-control\fP).
+.ig
+.PP
+Jeśli plik kopii zapasowej już istnieje,
+.B patch
+tworzy nowy plik zapasowy, zmieniając pierwszą małą literę ostatniego
+komponentu nazwy pliku na dużą. Jeśli nie ma już więcej małych liter, usuwa
+pierwszy znak z nazwy. Proces ten jest powtarzany, aż nie znajdzie się
+nieistniejąca nazwa pliku. [WK:??]
+..
+.PP
+Nazwy plików do załatania są zwykle brane z pliku łaty, ale jeśli łatany
+będzie tylko jeden plik, to można podać go w wierszu poleceń jako
+.IR plikoryginalny .
+.PP
+Podczas uruchamiania, patch próbuje sam określić rodzaj listingu
+różnicowego. Można to zrobić też ręcznie, opcjami
+\fB\-c\fP (\fB\*=context\fP),
+\fB\-e\fP (\fB\*=ed\fP),
+\fB\-n\fP (\fB\*=normal\fP)
+lub
+\fB\-u\fP (\fB\*=unified\fP).
+Różnice typu context (starego rodzaju, nowego rodzaju i unifikowane
+(unified)) są nanoszone na oryginał wprost przez program
+.BR patch ,
+podczas gdy różnice
+.B ed
+są po prostu przesyłane poprzez potok do edytora
+.BR ed (1).
+.PP
+.B Patch
+próbuje automatycznie pominąć wszelkie śmieci znajdujące się przed
+fragmentem różnicowym, dokonać załatania i znowu pominąć śmieci, znajdujące
+się za różnicą. Tak więc przekazanie
+.BR patchowi ,
+różnicy znajdującej się np. w wiadomości pocztowej, powinno działać.
+Jeśli całość różnic jest wcięta o ten sam rozmiar,
+lub różnice kontekstowe zawierają linie zakończone parami \s-1CRLF\s0,
+lub są raz bądź wielokrotnie zakapsułkowane przez poprzedzenie ciągiem
+"\fB\- \fP" linii zaczynających się od "\fB\-\fP", jak podano w RFC 934,
+to jest to poprawnie uwzględniane w łataniu.
+.PP
+W przypadku różnic typu context i w mniejszym stopniu różnic typu normal,
+.B patch
+potrafi wykryć, kiedy numery linii wymienione w łacie są nieprawidłowe i
+spróbuje znaleźć właściwe miejsce. Jako pierwszy strzał, używany jest numer
+linii użyty w badanym kawałku plus lub minus offset użyty do zaaplikowania
+poprzedniego kawałka. Jeśli nie jest to właściwe miejsce, nastąpi skanowanie
+w przód i wstecz w poszukiwaniu zestawu linii odpowiadającego podanemu
+kontekstowi.
+Na początek, szukane jest miejsce, do którego pasują wszystkie linie fragmentu.
+Jeśli nie uda się go znaleźć i mamy do czynienia z różnicami kontekstowymi
+a współczynnik `maximum fuzz factor' jest ustawiony na 1 lub więcej, to
+skanowanie jest powtarzane, lecz teraz ignoruje pierwszą i ostatnią linię
+kontekstu.
+Jeśli i to zawiedzie, a wyżej wymieniony współczynnik jest ustawiony na 2
+lub więcej, to ignorowane będą dwie pierwsze i dwie ostatnie linie.
+(Domyślnym współczynnikiem jest 2.)
+Jeśli
+.B patch
+nie może znaleźć właściwego miejsca do zaaplikowania fragmentu różnicy, to
+wstawi go do pliku odrzuceń, który normalnie ma nazwę pliku wyjściowego, z
+dopisaną końcówką
+.B \&.rej
+(lub
+.B #
+jeśli
+.B \&.rej
+utworzyłoby zbyt długą nazwę pliku. Jeśli dodanie nawet pojedynczego znaku
+.B #
+powoduje, że nazwa pliku staje się za długa, to
+.B #
+zastępuje ostatni znak nazwy).
+(Zauważ, że odrzucony fragment zostanie wyprodukowany jako różnica typu
+context, niezależnie od postaci łaty wejściowej. Jeśli była ona typu
+normal, wiele kontekstów będzie po prostu pustych.)
+Numery linii w pliku odrzuceń mogą być inne niż w łacie: odzwierciedlają one
+przypuszczalną pozycję w nowym pliku, do której prawdopodobnie należą
+odrzucone fragmenty.
+.PP
+Gdy obróbka fragmentu jest zakończona, zostaniesz poinformowany, czy
+zakończyła się sukcesem, czy też się nie powiodła i w której linii
+(nowego pliku) wg \fBpatch\fRa ten fragment powinien się znaleźć.
+Jeśli jest ona inna od numeru linii, podanego w pliku różnicowym, zostaniesz
+poinformowany o offsecie.
+Pojedynczy duży offset
+.I może
+być wskazówką, że fragment zainstalowano w złym
+miejscu. Jeśli do porównania użyto współczynnika `fuzz factor', to też
+będziesz o tym poinformowany, gdyż może to być podejrzane.
+Jeśli użyłeś opcji
+.BR \*=verbose ,
+zostaniesz też powiadomiony o fragmentach dopasowanych dokładnie.
+.PP
+Jeśli w linii komend nie podano żadnego pliku oryginalnego,
+.B patch
+spróbuje go odgadnąć ze śmieci, zawartych w pliku z różnicą, stosując
+poniższe zasady.
+.LP
+Najpierw buduje uporządkowaną listę kandydatur według takich reguł:
+.TP 3
+.B " \(bu"
+Jeśli nagłówek jest nagłówkiem różnicy typu context, nazwa starego i nowego
+pliku odczytywana jest z niego. Nazwa pliku jest ignorowana jeśli ma za mało
+ukośników dla opcji
+.BI \-p num
+lub
+.BI \*=strip= num\fR.
+Nazwa
+.B /dev/null
+jest również ignorowana.
+.TP
+.B " \(bu"
+Jeśli w początkowych śmieciach jest linia
+.B Index:\&
+i albo brakuje obu nazw, starego i nowego pliku, albo
+.B patch
+działa zgodnie z \s-1POSIX\s0, to pobierana jest nazwa z tej linii.
+.TP
+.B " \(bu"
+W poniższych regułach zakłada się, że rozważane nazwy plików są uporządkowane
+(stary, nowy, indeks), niezależnie od kolejności, w jakiej występują
+w nagłówku.
+.LP
+Następnie
+.B patch
+wybiera nazwę pliki z listy potencjalnych nazw:
+.TP 3
+.B " \(bu"
+Jeśli któryś z wymienionych plików istnieje, to wybierana jest pierwsza
+nazwa zgodna z \s-1POSIX\s0, w przeciwnym razie najlepsza.
+.TP
+.B " \(bu"
+Jeżeli
+.B patch
+nie ignoruje \s-1RCS\s0, ClearCase i \s-1SCCS\s0 (zob. opcję
+.BI "\-g\ " num
+lub
+.BI \*=get= num \fR),
+a tak wskazany plik istnieje, ale znaleziono główną (master) pozycję
+\s-1RCS\s0, ClearCase lub \s-1SCCS\s0, wybrany zostanie pierwszy
+plik wymieniony w tej pozycji.
+.TP
+.B " \(bu"
+Jeśli nie istnieje plik o danej nazwie, nie znaleziono głównej pozycji
+\s-1RCS\s0, ClearCase lub \s-1SCCS\s0, podano jakieś nazwy,
+.B patch
+nie stosuje się do \s-1POSIX\s0, zaś łata wymaga utworzenia pliku, to
+wybierana jest najlepsza nazwa wymagająca stworzenia najmniejszej liczby
+katalogów.
+.TP
+.B " \(bu"
+Jeśli powyższy algorytm heurystyczny nie da żadnej nazwy pliku, to
+zostaniesz o nią zapytany.
+.\" WK: ze starego:
+Poza tym, jeśli w prowadzących śmieciach znajduje linia \*(L"Prereq: \*(R",
+.B patch
+spróbuje pobrać pierwsze słowo z tej linii (zwykle numer wersji) i sprawdzić
+czy istnieje ono w pliku wejściowym.
+Jeśli nie,
+.B patch
+zapyta o potwierdzenie przed kontynuacją.
+.PP
+Efektem tego wszystkiego jest to, że powinieneś być w stanie podać w
+interfejsie newsów następujące:
+.Sp
+ | patch \-d /usr/src/local/blurfl
+.Sp
+i tym samym załatać katalog blurfl bezpośrednio z artykułu, który zawiera
+łatę.
+.PP
+Jeśli plik z łatą składa się z więcej niż jednej łaty, program
+.B patch
+spróbuje zaaplikować je tak, jakby przyszły w osobnych plikach z łatami.
+Znaczy to między innymi tyle, że nazwa łatanego pliku jest określana dla
+każdego listingu różnic z osobna i że śmieci, znajdujące się przed każdym
+z listingów będą analizowane jak opisano wyżej.
+Do kolejnych łat można przekazywać opcje (i inną oryginalną nazwę pliku),
+oddzielając odpowiadające listy argumentów znakiem \*(L'+\*(R'.
+(Lista argumentów kolejnej łaty nie musi jednak podawać
+nowej nazwy pliku z łatą.)
+.SH OPCJE
+.TP 3
+.BR \-b ", " \*=backup
+Tworzy pliki kopii zapasowych.
+To znaczy, przy łataniu pliku, zamiast usuwania oryginału tworzy jego
+kopię lub zmienia nazwę. Jako kopia zapasowa pliku, który nie istniał
+tworzony jest pusty plik, zastępczo reprezentujący nieistniejący oryginał.
+Sposób ustalania nazw plików kopii zapasowych opisano przy opcjach
+.B \-V
+lub
+.BR \*=version\-control .
+.TP
+.B \*=backup\-if\-mismatch
+Tworzy kopię zapasową jeśli łata nie pasuje dokładnie do pliku a nie zażądano
+w inny sposób tworzenia kopii. Jest to zachowanie domyślne, chyba że
+.B patch
+działa zgodnie z \s-1POSIX\s0.
+.TP
+.B \*=no\-backup\-if\-mismatch
+Nie tworzy kopii zapasowej jeśli łata nie pasuje dokładnie do pliku
+i jeśli nie zażądano w inny sposób tworzenia kopii.
+Jest to zachowanie domyślne gdy
+.B patch
+działa zgodnie z \s-1POSIX\s0.
+.TP
+\fB\-B\fP \fIpref\fP, \fB\*=prefix=\fP\fIpref\fP
+Poprzedza przedrostkiem
+.B pref
+nazwę pliku podczas tworzenia nazwy zwykłej kopii.
+Na przykład, przy
+.B "\-B\ /junk/"
+nazwą zwykłej kopii dla
+.B src/patch/util.c
+jest
+.BR /junk/src/patch/util.c .
+.TP
+\fB\*=binary\fP
+Za wyjątkiem standardowego wyjścia i
+.BR /dev/tty ,
+wszystkie pliki czyta i zapisuje w trybie binarnym.
+Opcja ta nie ma żadnych skutków na systemach zgodnych z \s-1POSIX\s0.
+Na systemach podobnych do \s-1DOS\s0, gdzie ma znaczenie, łata powinna być
+tworzona przy użyciu
+.BR "diff\ \-a\ \*=binary" .
+.TP
+\fB\-c\fP, \fB\*=context\fP
+Wymusza interpretację pliku z łatą jako różnicy typu context.
+.TP
+\fB\-d\fP \fIkat\fP, \fB\*=directory=\fP\fIkatalog\fP
+Powoduje interpretację
+.B katalogu
+jako katalogu, który ma być bieżącym i przechodzi do niego przed zrobieniem
+czegokolwiek innego.
+.TP
+\fB\-D\fP \fIsymb\fP, \fB\*=ifdef=\fP\fIsymb\fP
+Powoduje używanie konstrukcji
+"#ifdef...#endif" do oznaczania zmian.
+.I symb
+będzie symbolem różnicującym.
+.TP
+.B "\*=dry\-run"
+Wypisuje wynik łatania bez faktycznego zmieniania plików.
+.TP
+\fB\-e\fP, \fB\*=ed\fP
+Wymusza interpretację pliku z łatą jako skryptu
+.BR ed .
+.TP
+\fB\-E\fP, \fB\*=remove\-empty\-files\fP
+Powoduje, że usuwane są pliki wyjściowe, które po zaaplikowaniu łat są puste.
+Zwykle użycie tej opcji nie jest konieczne, gdyż program potrafi zbadać
+znaczniki czasu w nagłówku i stwierdzić, czy po naniesieniu łat plik powinien
+istnieć.
+Jeśli jednak wejście nie jest plikiem różnic kontekstowych lub gdy
+.B patch
+działa zgodnie z \s-1POSIX\s0, puste załatane pliki nie będą usuwane,
+dopóki nie zostanie podana ta opcja.
+Podczas usuwania pliku
+.B patch
+usiłuje usunąć również jego puste katalogi nadrzędne.
+.TP
+\fB\-f\fP, \fB\*=force\fP
+Wymusza założenie, że użytkownik dokładnie wie co robi i powoduje
+niezadawanie pytań. Pomija łaty, z których nagłówków nie wynika, jaki plik
+powinien być załatany; pliki są łatane nawet jeśli mają złą wersję dla linii
+.BR Prereq:\& ;
+zakłada, że łaty nie są odwrócone, nawet jeśli tak wyglądają.
+Opcja ta nie eliminuje komentarzy; do tego użyj
+.BR \-s .
+.TP
+\fB\-F\fP \fInum\fP, \fB\*=fuzz=\fP\fInum\fP
+Ustawia współczynnik `maximum fuzz factor'.
+Opcja ta tyczy się tylko różnic typu context i powoduje, że
+.B patch
+ignoruje maksymalnie tyle linii, zaglądając w miejsca, gdzie ma zainstalować
+fragment łaty. Zauważ, że duży współczynnik zwiększa prawdopodobieństwo
+nieprawidłowego naniesienia łaty. Domyślną wartością jest 2 i nie może być
+ustawiona na więcej niż liczba linii kontekstu w różnicy, czyli zwykle 3.
+.TP
+\fB\-g\fP \fInum\fP, \fB\*=get=\fP\fInum\fP
+Steruje akcjami programu
+.BR patch
+gdy oryginalny plik jest pod kontrolą \s-1RCS\s0 lub \s-1SCCS\s0,
+a nie istnieje lub jest przeznaczony tylko dla odczytu.
+Także wtedy, gdy jest pod kontrolą ClearCase, a nie istnieje.
+Jeżeli
+.I num
+jest dodatnie, to pobiera (get) lub aktualizuje (check out) plik
+z danego systemu kontroli wersji (revision control system).
+Jeśli wynosi zero,
+.B patch
+ignoruje system kontroli wersji i nie pobiera pliku; jeśli
+.I num
+jest ujemne, to pyta użytkownika czy pobrać plik.
+Domyślna wartość tej opcji określana jest wartością zmiennej środowiska
+.B PATCH_GET
+jeśli takowa istnieje; jeśli nie, to wartość domyślna jest zerem, gdy
+.B patch
+działa zgodnie z \s-1POSIX\s0, w przeciwnym razie jest ujemna.
+.TP
+\fB\-i\fP \fIplikłaty\fP, \fB\*=input=\fP\fIplikłaty\fP
+Odczytuje łatę z
+.IR plikułaty .
+Jeśli
+.I plikiemłaty
+jest
+.BR \- ,
+to ze standardowego wejścia, domyślnie.
+.TP
+\fB\-l\fP, \fB\*=ignore\-whitespace\fP
+Wykonuje swobodniejsze porównywanie wzorców, w przypadku, gdy w pliku
+pozamieniano tabulacje i spacje. Dowolna sekwencja białych spacji (znaków
+tabulacji lub spacji) w linii pliku łaty będzie odpowiadać dowolnej sekwencji
+białych spacji oryginalnego pliku.
+Ciągi białych spacji występujące na końcach linii są ignorowane.
+Normalne znaki muszą wciąż dokładnie pasować. Każda linia kontekstu nadal
+musi pasować do linii oryginalnego pliku.
+.TP
+\fB\-n\fP, \fB\*=normal\fP
+Powoduje, że plik z łatą jest interpretowany jak różnica typu `normal'.
+.TP
+\fB\-N\fP, \fB\*=forward\fP
+powoduje ignorowanie łat, które wydają się być odwrócone lub już
+zaaplikowane. Zobacz też
+.BR \-R .
+.TP
+\fB\-o\fP \fIplik-wyj\fP, \fB\*=output=\fP\fIplik-wyj\fP
+Zamiast łatania bezpośrednio oryginalnych plików, wynik jest kierowany do
+.BR plik-wyj .
+.TP
+\fB\-p\fP\fInum\fP, \fB\*=strip\fP\fB=\fP\fInum\fP
+Z każdej nazwy pliku znalezionej w pliku łaty ujmuje najmniejszy przedrostek
+zawierający
+.I num
+początkowych ukośników.
+Ciąg kilku sąsiadujących ukośników liczy się za jeden ukośnik.
+Opcję przewidziano na wypadek gdybyś przechowywał pliki w innym katalogu
+niż osoba, która przesłała łatę.
+Na przykład, załóżmy, że nazwa pliku w łacie miała wartość
+.sp
+ /u/howard/src/blurfl/blurfl.c
+.sp
+ustawienie
+.B \-p
+lub
+.B \-p0
+nie zmienia jej,
+.B \-p1
+daje
+.sp
+ u/howard/src/blurfl/blurfl.c
+.sp
+bez początkowego ukośnika, a
+.B \-p4
+daje
+.sp
+ blurfl/blurfl.c
+.sp
+natomiast niepodanie
+.B \-p
+w ogóle, daje po prostu \fBblurfl.c\fP.
+Wynik tej operacji jest poszukiwany albo w katalogu bieżącym, albo w katalogu
+podanym przez opcję
+.BR \-d .
+.TP
+.B \*=posix
+Postępuje bardziej zgodnie ze standardem \s-1POSIX\s0:
+.RS
+.TP 3
+.B " \(bu"
+Dociekając nazw plików z nagłówków różnic
+z listy (stary, nowy, indeks) bierze pierwszy istniejący plik.
+.TP
+.B " \(bu"
+Nie usuwa plików, które po załataniu stają się puste.
+.TP
+.B " \(bu"
+Nie pyta o pobieranie plików z \s-1RCS\s0, ClearCase czy \s-1SCCS\s0.
+.TP
+.B " \(bu"
+Wymaga, by w wierszu poleceń wszystkie opcje występowały przed nazwami plików.
+.TP
+.B " \(bu"
+Nie tworzy kopii zapasowych przy wystąpieniu niezgodności.
+.RE
+.TP
+.BI \*=quoting\-style= wyraz
+Używa stylu
+.I wyraz
+do cytowania nazw wyjściowych.
+.I Wyraz
+powinien być jednym z poniższych:
+.RS
+.TP
+.B literal
+Wypisuje nazwy bez zmian.
+.TP
+.B shell
+Cytuje nazwy dla powłoki jeśli zawierają metaznaki powłoki lub spowodowałyby
+dwuznaczność wyniku.
+.TP
+.B shell-always
+Cytuje nazwy dla powłoki, nawet wtedy, gdy normalnie nie wymagałyby cytowania.
+.TP
+.B c
+Cytuje nazwy jak dla łańcuchów w języku C.
+.TP
+.B escape
+Cytuje jak z
+.BR c ,
+z wyjątkiem tego, iż pomija otaczające znaki cudzysłowu.
+.LP
+Wartość domyślną opcji
+.B \*=quoting\-style
+można określić za pomocą zmiennej środowiska
+.BR QUOTING_STYLE .
+Jeśli nie jest ona ustawiona, to wartością domyślną jest
+.BR shell .
+.RE
+.TP
+\fB\-r\fP \fIplik-odrz\fP, \fB\*=reject\-file=\fP\fIplik-odrz\fP
+Odrzucone poprawki są umieszczane w zadanym
+.BR pliku-odrz ,
+a nie w domyślnym pliku odrzuceń
+.BR \&.rej .
+.TP
+\fB\-R\fP, \fB\*=reverse\fP
+Mówi, że łata ta została utworzona przy zamienionych miejscami starych
+i nowych plikach [tłum. zamiast `\fBdiff \-c stary nowy\fP' użyto pomyłkowo
+`\fBdiff \-c nowy stary\fP'].
+(Tak, obawiam się że czasem się to zdarza, natura ludzka jest jaka jest.)
+.B Patch
+Spróbuje zamienić każdy fragment przed jego zaaplikowaniem. Odrzucenia wyjdą
+w formacie zamienionym (swapped).
+Opcja
+.B \-R
+nie działa ze skryptami różnicowymi
+.BR ed a
+gdyż jest tam zbyt mało danych do zrekonstruowania operacji odwrotnej.
+.Sp
+Jeśli pierwszy fragment łaty zawiedzie,
+.B patch
+odwraca ten fragment, sprawdzając czy nie może być tak zaaplikowany.
+Jeśli może, zostaniesz zapytany czy chcesz ustawić opcję
+.BR \-R .
+Jeśli nie, łata będzie aplikowana dalej w sposób tradycyjny.
+(Uwaga: metoda ta nie może wykryć łaty odwróconej jeśli jest to różnica typu
+normal i jeśli pierwszą komendą jest doklejanie (append) (tj. powinno to
+być kasowanie \-\- delete). Jest tak dlatego, że doklejanie zawsze działa, gdyż
+pusty kontekst pasuje wszędzie.
+Szczęśliwym trafem, wiele łat raczej dodaje lub zmienia linie niż je
+kasuje, więc większość odwróconych różnic typu normal zaczyna się od
+kasowania, co zawiedzie i wywoła heurystykę.)
+.ig
+[A po ludzku: opcja \-R umożliwia anulowanie zaaplikowanej łaty \-\- przyp.
+tłum.]
+[Przemku: daje możność naniesienia *poprawnej* łaty, gdy przy jej tworzeniu
+przez pomyłkę podano odwrotnie parametry stary/nowy]
+..
+.TP
+\fB\-s\fP, \fB\*=silent\fP, \fB\*=quiet\fP
+Powoduje, że
+.B patch
+działa cicho, chyba że pojawi się błąd.
+.TP
+\fB\-t\fP, \fB\*=batch\fP
+Podobne do
+.BR \-f ,
+gdyż eliminuje pytania, lecz działa według innych założeń:
+pomija łaty, których nagłówki nie zawierają nazw plików (tak samo jak
+\fB\-f\fP), pomija łaty dla plików ze złymi wersjami
+.B Prereq:\&
+i przyjmuje, że łaty są odwrócone, jeśli na takie wyglądają.
+.TP
+\fB\-T\fP, \fB\*=set\-time\fP
+Ustawia czasy modyfikacji i ostatniego dostępu załatanych plików według
+znaczników czasu podanych w nagłówkach różnic typu context, zakładając, że
+nagłówki te stosują czas lokalny. Opcja ta jest niezalecana, gdyż użycie
+łat korzystających z czasu lokalnego przez osoby z innych stref czasowych
+nie jest łatwe.
+Ponadto znaczniki czasu lokalnego nie są jednoznaczne w przypadku, gdy zegar
+lokalny jest cofany w związku z dostosowywaniem do czasu letniego.
+Zamiast tej opcji, powinno się tworzyć łaty z czasem uniwersalnym
+(\s-1UTC\s0) i stosować opcję
+.B \-Z
+lub
+.BR \*=set\-utc .
+.TP
+\fB\-u\fP, \fB\*=unified\fP
+Wymusza interpretację łaty jako różnicy typu unified context (zunifikowana
+różnica kontekstowa).
+.TP
+\fB\-V\fP \fImetoda\fP, \fB\*=version\-control=\fP\fImetoda\fP
+.B "\-V metoda, \-\-version\-\-control=metoda"
+Powoduje, że
+.B metoda
+staje się metodą tworzenia nazw plików zapasowych. Rodzaje robionych kopii
+zapasowych można również podać w zmiennej środowiskowej
+.B PATCH_VERSION_CONTROL
+(lub, jeśli nie jest ustawiona, zmienną
+.BR VERSION_CONTROL ),
+która jest przesłaniana przez tę opcję.
+Wybrana metoda nie ma wpływu na to, czy kopie zapasowe będą wykonywane,
+i w jakich przypadkach. Określa tylko sposób tworzenia nazw plików
+zapasowych.
+Wartość
+.I metody
+jest podobna jak zmiennej `version-control' \s-1GNU\s0 Emacsa.
+.B Patch
+rozpoznaje też ich bardziej opisowe synonimy.
+Poprawne wartości to
+(przyjmowane są rozróżnialne skróty):
+.RS
+.TP 3
+\fBnumbered\fP lub \fBt\fP
+Tworzy zawsze numerowane kopie zapasowe. Nazwą numerowanej kopii zapasowej
+pliku
+.I F
+jest
+.IB F .~ N ~
+gdzie
+.I N
+to numer wersji.
+.TP
+\fBexisting\fP lub \fBnil\fP
+Tworzy numerowane kopie zapasowe plików, które już je mają, a zwykłe kopie
+dla pozostałych. Tak jest domyślnie.
+.TP
+`never' lub `simple'
+Zawsze robi zwykłe kopie zapasowe.
+Opcje
+.B \-B
+lub
+.BR \*=prefix ,
+.B \-Y
+lub
+.BR \*=basename\-prefix
+i
+.B \-z
+lub
+.BR \*=suffix
+określają nazwę pliku zwykłej kopii zapasowej.
+Jeżeli nie podano żadnej z nich, to stosowany jest przyrostek zwykłej
+kopii zapasowej. Jest to wartość zmiennej środowiska
+.BR SIMPLE_BACKUP_SUFFIX ,
+jeśli jest ona ustawiona, lub
+.B \&.orig
+w przeciwnym razie.
+.PP
+Przy kopiach numerowanych lub zwykłych, jeśli nazwa pliku kopii zapasowej
+jest zbyt długa, to zamiast niej używa się przyrostka kopii
+.BR ~ .
+Jeżeli nawet dodanie
+.B ~
+spowodowałoby, że nazwa będzie za długa, to
+.B ~
+zastępuje ostatni znak nazwy pliku.
+.RE
+.TP
+\fB\*=verbose\fP
+Wypisuje dodatkowe informacje o wykonywanej pracy.
+.TP
+\fB\-x\fP \fInum\fP, \fB\*=debug=\fP\fInum\fP
+ustawia wewnętrzne flagi debuggowe. Ma to znaczenie tylko dla łataczy
+programu
+.BR patch .
+.TP
+\fB\-Y\fP \fIpref\fP, \fB\*=basename\-prefix=\fP\fIpref\fP
+Przy tworzeniu nazwy zwykłej kopii poprzedza przedrostkiem
+.I pref
+podstawową część nazwy pliku.
+Na przykład, przy
+.B "\-Y\ .del/"
+nazwą pliku zwykłej kopii zapasowej dla
+.B src/patch/util.c
+jest
+.BR src/patch/.del/util.c .
+.TP
+\fB\-z\fP \fIsuffix\fP, \fB\*=suffix=\fP\fIsuffix\fP
+Powoduje, że
+.B suff
+jest interpretowane jako przyrostek nazw zwykłych kopii zapasowych.
+Na przykład, przy
+.B "\-z\ -"
+nazwą pliku zwykłej kopii kopii dla
+.B src/patch/util.c
+jest
+.BR src/patch/util.c- .
+Przyrostek kopii można też określić za pomocą zmiennej środowiska
+.BR SIMPLE_BACKUP_SUFFIX ,
+która jest przesłaniana przez tę opcję.
+.TP
+\fB\-Z\fP, \fB\*=set\-utc\fP
+Ustawia czasy modyfikacji i ostatniego dostępu załatanych plików według
+znaczników czasu podanych w nagłówkach różnic typu context, zakładając, że
+nagłówki te stosują czas uniwersalny - Coordinated Universal Time
+(\s-1UTC\s0, znany też jako czas średni Greenwich \s-1GMT\s0).
+Zobacz też opcja
+.B \-T
+lub
+.BR \*=set\-time .
+.Sp
+Opcje
+.B \-Z
+lub
+.B \*=set\-utc
+i
+.B \-T
+lub
+.B \*=set\-time
+normalnie powstrzymują się od ustawiania czasu pliku jeśli jego
+oryginalny czas nie pasuje do czasu podanego w nagłówku łaty lub jej
+zawartość nie pasuje dokładnie do łaty. Jednak, jeśli podano opcję
+.B \-f
+lub
+.BR \*=force,
+to czas pliku jest ustawiany bez względu na niezgodności.
+.Sp
+Z powodu ograniczeń formatu wyjściowego stosowanego przez
+.BR diff ,
+opcje te nie potrafią aktualizować czasów plików, których zawartość się nie
+zmieniła. Wykorzystując te opcje powinno się pamiętać o usunięciu
+(np. za pomocą
+.BR "make\ clean" )
+wszystkich plików, które zależą od załatanych, by późniejsze wywołania
+.B make
+nie zostały zmylone czasem załatanych plików.
+.TP
+.B "\*=help"
+Wypisuje listę opcji i kończy działanie.
+.TP
+\fB\-v\fP, \fB\*=version\fP
+Wypisuje wersję programu i kończy działanie.
+.SH ŚRODOWISKO
+.TP 3
+.B PATCH_GET
+Określa, czy
+.B patch
+powinien domyślnie pobierać brakujące lub przeznaczone tylko do odczytu
+pliki z \s-1RCS\s0, ClearCase lub \s-1SCCS\s0. Zobacz opis opcji
+.B \-g
+lub
+.BR \*=get .
+.TP
+.B POSIXLY_CORRECT
+Jeśli jest ustawiona,
+.B patch
+ściślej stosuje się do standardu \s-1POSIX\s0 w zachowaniu domyślnym.
+Zobacz opis opcji
+.BR \*=posix .
+.TP
+.B QUOTING_STYLE
+Domyślna wartość opcji
+.BR \*=quoting\-style .
+.TP
+.B SIMPLE_BACKUP_SUFFIX
+Przyrostek stosowany do tworzenia nazw plików zwykłych kopii zapasowych
+.BR \&.orig .
+.TP
+\fBTMPDIR\fP, \fBTMP\fP, \fBTEMP\fP
+Katalog do przechowywania plików tymczasowych.
+.B patch
+wykorzystuje pierwszą zmienną środowiska z tej listy, jaka jest ustawiona.
+Jeśli żadna nie jest, wartość domyślna zależy od systemu: normalnie
+na maszynach uniksowych jest to
+.BR /tmp .
+.TP
+\fBVERSION_CONTROL\fP lub \fBPATCH_VERSION_CONTROL\fP
+Wybiera metodę kontroli wersji kopii pliku; zobacz opcja
+.B \-v
+lub
+.BR \*=version\-control .
+.SH PLIKI
+.TP 3
+.IB $TMPDIR "/p\(**"
+pliki tymczasowe
+.TP
+.B /dev/tty
+terminal sterujący; używany do uzyskania odpowiedzi na pytania
+zadawane użytkownikowi.
+.SH ZOBACZ TAKŻE
+.BR diff (1)
+.BR ed (1).
+.Sp
+Marshall T. Rose and Einar A. Stefferud,
+Proposed Standard for Message Encapsulation,
+Internet RFC 934 <URL:ftp://ftp.isi.edu/in-notes/rfc934.txt> (1985-01).
+.SH UWAGI DLA WYSYŁAJĄCYCH ŁATY
+Istnieje kilka rzeczy, o których należy pamiętać przy wysyłaniu łat.
+.PP
+Twórz łatę według sprawdzonego schematu.
+Dobrą metodą jest polecenie
+.BI "diff\ \-Naur\ " "stary\ nowy"
+gdzie
+.I stary
+i
+.I nowy
+identyfikują stary i nowy katalog.
+Nazwy
+.I stary
+i
+.I nowy
+nie powinny zawierać żadnych ukośników.
+Nagłówki z poleceń
+.B diff
+powinny zawierać daty i czasy czasu uniwersalnego (UTC) z zastosowaniem
+tradycyjnego formatu uniksowego, by odbiorcy łaty mogli skorzystać z opcji
+.B \-Z
+lub
+.BR \*=set\-utc .
+Oto przykładowe polecenie, z użyciem składni powłoki Bourne'a:
+.Sp
+ \fBLC_ALL=C TZ=UTC0 diff \-Naur gcc\-2.7 gcc\-2.8\fP
+.PP
+Powiadom odbiorców, jak zaaplikować łatę, wskazując, do którego katalogu
+przejść
+.BR cd
+i jakich opcji
+.B patch
+użyć. Zalecany jest łańcuch opcji
+.BR "\-Np1" .
+Wypróbuj procedurę stawiając się na miejscu odbiorcy i stosując łatę
+na kopię oryginalnych plików.
+.PP
+Możesz oszczędzić ludziom wielu problemów, zachowując plik
+.B patchlevel.h
+Jest on łatany aby zwiększyć poziom łaty (patch
+level).
+Umieść go jako pierwszą różnicę w pliku z łatą, który wysyłasz.
+Jeśli do łaty wstawisz linię
+.BR Prereq:\& ,
+to nie pozwoli ona na stosowanie łat poza kolejnością bez ostrzeżenia.
+.PP
+Możesz utworzyć plik u odbiorcy wysyłając mu różnicę z porównania
+.B /dev/null
+lub pusty plik o dacie równej Epoce (1970-01-01 00:00:00 \s-1UTC\s0)
+z plikiem, który chcesz stworzyć.
+Zadziała to tylko jeśli plik taki jeszcze nie istnieje w katalogu docelowym.
+I odwrotnie, możesz usunąć plik wysyłając różnicę kontekstową porównującą
+plik do usunięcia z pustym plikiem datowanym na Epokę.
+Plik nie zostanie usunięty jeśli
+.B patch
+działa zgodnie z \s-1POSIX\s0 a nie podano opcji
+.B \-E
+lub
+.BR \*=remove\-empty\-files .
+Prostą metodą generowania łat, które tworzą i usuwają pliki jest użycie
+opcji
+.B \-N
+lub
+.B \*=new\-file
+programu
+\s-1GNU\s0
+.BR diff .
+Jeśli spodziewasz się, że odbiorca użyje opcji
+.BI \-p N \fR,
+nie wysyłaj wyjścia wyglądającego tak:
+.Sp
+.ft B
+.ne 3
+ diff \-Naur v2.0.29/prog/README prog/README
+.br
+ \-\^\-\^\- v2.0.29/prog/README Mon Mar 10 15:13:12 1997
+.br
+ +\^+\^+ prog/README Mon Mar 17 14:58:22 1997
+.ft
+.Sp
+bo obie nazwy plików mają różną liczbę ukośników, a rozmaite wersje
+.B patch
+różnie interpretują nazwy plików.
+Unikniesz mylnej interpretacji, wysyłając zamiast tego takie wyjście:
+.Sp
+.ft B
+.ne 3
+ diff \-Naur v2.0.29/prog/README v2.0.30/prog/README
+.br
+ \-\^\-\^\- v2.0.29/prog/README Mon Mar 10 15:13:12 1997
+.br
+ +\^+\^+ v2.0.30/prog/README Mon Mar 17 14:58:22 1997
+.ft
+.Sp
+.PP
+Unikaj wysyłania łat porównujących pliki o takich nazwach, jakie mają kopie
+zapasowe, jak np.
+.BR README.orig ,
+gdyż może to zmylić
+.BR patch ,
+tak że będzie nakładał łatę na plik kopii zamiast na rzeczywisty plik.
+Zamiast tego powinieneś wysyłać łaty porównujące pliki o takich samych
+nazwach podstawowych, położone w różnych katalogach, np.\&
+.B old/README
+i
+.BR new/README .
+.PP
+Uważaj by nie wysyłać łat odwrotnych, gdyż powoduje to, że ludzie
+zastanawiają się czy już załączyli łatę.
+.PP
+Nie próbuj budować łat, które zmieniały by pliki pochodne (np. plik
+.BR configure ,
+w którym jest linia
+.B "configure: configure.in"
+w swoim makefile), ponieważ odbiorca i tak powinien być w stanie
+je odtworzyć. Jeśli musisz wysłać różnice plików pochodnych, utwórz je
+używając czasu uniwersalnego \s-1UTC\s0; odbiorcy powinni zaaplikować łątę
+stosując opcję
+.B \-Z
+lub
+.BR \*=set\-utc ,
+a następnie usunąć wszystkie niełatane pliki, które zależą od właśnie
+załatanych (np. za pomocą
+.BR "make\ clean" ).
+.PP
+Mimo iż można umieścić 582 listingów różnic w jednym pliku, to
+lepiej wstawić grupy powiązanych łat do osobnych plików.
+.PP
+Poza tym, upewnij się, że podałeś poprawnie nazwy plików, zarówno w nagłówku
+różnicy kontekstowej, jak i w linii
+.BR Index:\& .
+Jeśli łatasz coś w podkatalogu,
+upewnij się, że powiadomiłeś użytkownika, by podał opcję
+.BR \-p .
+.SH DIAGNOSTYKA
+Zbyt wiele by tu wymieniać, lecz ogólnie wskazują, że
+.B patch
+nie mógł przetworzyć pliku z łatą.
+.PP
+Jeśli podano opcję
+.BR \*=verbose ,
+komunikat
+.B Hmm.\|.\|.\&
+wskazuje, że w pliku z łatą jest nieprzetworzony tekst i że
+.B patch
+próbuje domyślić się, czy znajduje się w nim łata, a jeśli tak, to jakiego
+jest rodzaju.
+.PP
+.B Patch
+kończy pracę z kodem
+0 jeśli wszystkie kawałki zaaplikowano poprawnie,
+1 jeśli jakieś nie mogły być zaaplikowane,
+a 2 w przypadku poważniejszych kłopotów.
+Podczas aplikowania zbioru łat w pętli, umożliwia ci sprawdzenie tego kodu,
+tak by nie dołączać już reszty łat do częściowo połatanego pliku.
+.SH ZASTRZEŻENIA
+Różnice kontekstowe nie mogą wiarygodnie odwzorowywać tworzenia lub usuwania
+pustych plików, pustych katalogów czy plików specjalnych, jak dowiązania
+symboliczne. Nie potrafią też reprezentować zmian w metadanych pliku, takich
+jak właściciel, grupa, prawa czy to, że jeden plik jest twardym dowiązaniem
+do drugiego.
+Jeśli takie zmiany są również wymagane, łacie powinny towarzyszyć osobne
+instrukcje (np. w postaci skryptu powłoki).
+.PP
+.B Patch
+nie potrafi stwierdzić, czy w skrypcie
+.B ed
+nie istnieją numery linii,
+a w normalnych różnicach może wykryć niewłaściwe numery tylko gdy odnajdzie
+zmianę lub usunięcie.
+Różnica kontekstowa, używająca współczynnika `fuzz factor' 3 może mieć
+podobne problemy. Dopóki nie zostanie dodany właściwy interaktywny interfejs
+użytkownika, powinieneś raczej w tych wypadkach robić różnice typu context.
+Zobaczysz czy zmiany mają sens. Oczywiście kompilowanie bez błędów jest
+całkiem dobrym wskazaniem, że łata zadziałała, lecz nie jest to zawsze
+prawda.
+.PP
+.B Patch
+zwykle daje prawidłowe wyniki, nawet gdy musi dużo zgadywać. Jednak
+rezultaty mają gwarancję prawidłowości tylko wtedy, gdy łaty aplikowane są do
+dokładnie tej samej wersji pliku, z której zostały wygenerowane.
+.SH "KWESTIE ZGODNOŚCI"
+Standard \s-1POSIX\s0 podaje zachowanie, które różni się od tradycyjnego
+zachowania się
+.BR patch a.
+Powinieneś pamiętać o tych różnicach jeśli musisz współpracować z
+.B patch
+w wersji 2.1 lub wcześniejszymi, które nie są zgodne z \s-1POSIX\s0.
+.TP 3
+.B " \(bu"
+W tradycyjnym
+.BR patch u
+argument opcji
+.B \-p
+był opcjonalny, a gołe
+.B \-p
+było równoważne
+.BR \-p0 .
+Obecnie opcja
+.B \-p
+wymaga argumentu, a
+.B "\-p\ 0"
+jest teraz równoważnikiem
+.BR \-p0 .
+Dla zachowania maksymalnej zgodności, stosuj opcje typu
+.B \-p0
+i
+.BR \-p1 .
+.Sp
+Ponadto, tradycyjny
+.B patch
+po prostu zlicza ukośniki przy obcinaniu przedrostków ścieżkowych;
+.B patch
+liczy obecnie składowe nazwy pliku.
+To znaczy, ciąg sąsiadujących ukośników liczy się obecnie za jeden ukośnik.
+Dla zachowania maksymalnej zgodności, unikaj wysyłania łat zawierających
+.B //
+w nazwach plików.
+.TP
+.B " \(bu"
+W tradycyjnym
+.BR patch u,
+tworzenie kopii zapasowych było włączone domyślnie.
+Zachowanie to jest teraz włączane opcją
+.B \-b
+lub
+.BR \*=backup .
+.Sp
+I odwrotnie, w \s-1POSIX\s0-owym
+.BR patch ,
+kopie nigdy nie są tworzone, nawet jeśli wystąpi niedopasowanie łaty.
+W \s-1GNU\s0
+.BR patch ,
+zachowanie to jest włączane opcją
+.B \*=no\-backup\-if\-mismatch
+lub przez włączenie zgodności z \s-1POSIX\s0 opcją
+.B \*=posix
+albo ustawieniem zmiennej środowiska
+.BR POSIXLY_CORRECT .
+.Sp
+Opcja
+.BI \-b "\ suffix"
+tradycyjnego
+.BR patch
+jest równoważna opcjom
+.BI "\-b\ \-z" "\ suffix"
+dla \s-1GNU\s0
+.BR patch .
+.TP
+.B " \(bu"
+Tradycyjny
+.B patch
+stosuje skomplikowaną (i nie w pełni udokumentowaną) metodę domyślania się
+z nagłówka łaty nazwy pliku do załatania.
+Metoda ta nie jest zgodna z \s-1POSIX\s0 i ma kilka niepoprawnie zakodowanych
+fragmentów [gotchas].
+Obecny
+.B patch
+korzysta z innej, równie skomplikowanej (ale lepiej udokumentowanej) metody,
+która jest opcjonalnie zgodna z \s-1POSIX\s0; mamy nadzieję, że ma mniej
+błędów. Obie te metody są ze sobą zgodne jeśli nazwy plików w nagłówku
+różnicy kontekstowej i w linii
+.B Index:\&
+po obcięciu przedrostka są identyczne.
+Normalnie łata jest zgodna jeśli wszystkie nazwy plików w nagłówku zawierają
+tę samę liczbę ukośników.
+.TP
+.B " \(bu"
+Gdy tradycyjny
+.B patch
+zadawał użytkownikowi pytanie, kierował je na standardowe wyjście błędów
+i oczekiwał odpowiedzi z pierwszego pliku poniższej listy będącego
+terminalem:
+standardowe wyjście błędów, standardowe wyjście,
+.BR /dev/tty ,
+i standardowe wejście.
+Teraz
+.B patch
+wysyła pytania na standardowe wyjście i pobiera odpowiedzi z
+.BR /dev/tty .
+Zmieniono domyślne odpowiedzi na niektóre z pytań. Dzięki temu
+.B patch
+nigdy nie wchodzi w nieskończoną pętlę przy stosowaniu domyślnych
+odpowiedzi.
+.TP
+.B " \(bu"
+Tradycyjny
+.B patch
+kończył działanie z kodem równym liczbie błędnych fragmentów, albo z kodem 1
+jeśli napotkano poważny problem.
+Obecnie
+.B patch
+kończy działanie z kodem 1 jeśli nie udało się zaaplikować jakichś
+fragmentów, albo 2 jeśli napotkano poważny problem.
+.TP
+.B " \(bu"
+Wysyłając instrukcje określające sposób skorzystania z łaty
+przez kogoś pracującego z
+\s-1GNU\s0
+.BR patch ,
+tradycyjnym
+.BR patch em,
+lub
+.B patch em
+zgodnym z \s-1POSIX\s0 ogranicz się do podanych niżej opcji.
+W tym zestawieniu spacje są znaczące, a argumenty wymagane.
+.Sp
+.nf
+.in +3
+.ne 11
+.B \-c
+.BI \-d " kat"
+.BI \-D " symb"
+.B \-e
+.B \-l
+.B \-n
+.B \-N
+.BI \-o " plik-wyj"
+.BI \-p num
+.B \-R
+.BI \-r " plik-odrz"
+.in
+.fi
+.SH BŁĘDY
+Zgłoszenia błędów proszę wysyłać do
+.BR <bug-gnu-utils@gnu.org> .
+.PP
+Mógłby być sprytniejszy co do częściowych trafień, nadmiernie odbiegających
+od normy offsetów i zamienionego kodu, lecz wymagałoby to dodatkowego
+przebiegu.
+.PP
+Jeśli kod został powielony (np. #ifdef STARYKOD ... #else ... #endif),
+.I patch
+nie może załatać obu wersji, i jeśli w ogóle zadziała, prawdopodobnie załata
+niewłaściwą i powie, że udało mu się z obydwiema.
+.PP
+Jeśli aplikujesz łatę, którą już zaaplikowałeś,
+.I patch
+pomyśli że jest to odwrotna łata i zaoferuje zdjęcie łaty.
+Można to uważać za zaprojektowaną funkcję programu.
+.rn }` ''
+.SH KOPIOWANIE
+Copyright
+.if t \(co
+1984, 1985, 1986, 1988 Larry Wall.
+.br
+Copyright
+.if t \(co
+1989, 1990, 1991, 1992, 1993, 1994, 1995, 1996, 1997, 1998
+Free Software Foundation, Inc.
+.PP
+Permission is granted to make and distribute verbatim copies of
+this manual provided the copyright notice and this permission notice
+are preserved on all copies.
+.PP
+Permission is granted to copy and distribute modified versions of this
+manual under the conditions for verbatim copying, provided that the
+entire resulting derived work is distributed under the terms of a
+permission notice identical to this one.
+.PP
+Permission is granted to copy and distribute translations of this
+manual into another language, under the above conditions for modified
+versions, except that this permission notice may be included in
+translations approved by the copyright holders instead of in
+the original English.
+.SH AUTORZY
+Larry Wall napisał pierwotną wersję
+.BR patch a.
+Paul Eggert usunął istniejące w programie arbitralne ograniczenia.
+Dodał obsługę plików binarnych, ustawianie czasów pliku i usuwanie plików,
+i uczynił go bardziej zgodnym z \s-1POSIX\s0-em.
+Swój wkład wnieśli też Wayne Davison, który dodał obsługę formatu unidiff,
+i David MacKenzie, który dołożył obsługę ustawień i kopii zapasowych.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/perl.1 b/po/pl/archive/plain/man1/perl.1
new file mode 100644
index 00000000..cbdffbc0
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/perl.1
@@ -0,0 +1,588 @@
+.\" {PTM/PB/0.1/03-04-1998/"Praktyczny język ekstrakcji i raportowania"}
+.\" Translation 1999 Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>
+.\" Translation update: Robert Luberda <robert@debian.org>, Mar 2003, perl 5.8.0
+.\"
+.rn '' }`
+.\" $RCSfile: perl.1,v $$Revision: 1.5 $$Date: 2003/03/10 11:10:17 $
+.\"
+.\" $Log: perl.1,v $
+.\" Revision 1.5 2003/03/10 11:10:17 robert
+.\" aktualizacja do 5.8.0
+.\" + hipertekstowość
+.\"
+.\" Revision 1.4 2000/02/28 18:52:55 wojtek2
+.\" definuje=>definuje
+.\" wg.=>wg
+.\" usunięty przecinek przed ostatnim elementem wyliczeń: "lub" oraz "i"
+.\"
+.\" Revision 1.3 1999/06/14 18:55:13 pborys
+.\" modyfikacje stylistyczne
+.\"
+.\"
+.\" Rev. 1.2a w oparciu o rev.1.2; wyk.1999/06/12 hq
+.\" - nieco zmian glownie poprawiajacych jasnosc stylu etc.
+.\" W przypadkach watpliwosci lingwistycznych oparlem sie o oryg.ang.
+.\" z 1999/03/28 (lecz bez wprowadzania zmian merytorycznych)
+.\"
+.\" Revision 1.2 1999/05/15 22:00:30 kura '''
+.\" - poprawione błędy
+.\" - dodana hipertekstowość
+.\" - kilka poprawek
+.\"
+.\" Revision 1.1 1999/05/01 10:30:56 pborys
+.\" Rozumie sie samo przez sie.
+.\"
+.\" Automatically generated by Pod::Man v1.34, Pod::Parser v1.13
+.\"
+.\" Standard preamble:
+.\" ========================================================================
+.de Sh \" Subsection heading
+.br
+.if t .Sp
+.ne 5
+.PP
+\fB\\$1\fR
+.PP
+..
+.de Sp \" Vertical space (when we can't use .PP)
+.if t .sp .5v
+.if n .sp
+..
+.de Vb \" Begin verbatim text
+.ft CW
+.nf
+.ne \\$1
+..
+.de Ve \" End verbatim text
+.ft R
+.fi
+..
+.\" Set up some character translations and predefined strings. \*(-- will
+.\" give an unbreakable dash, \*(PI will give pi, \*(L" will give a left
+.\" double quote, and \*(R" will give a right double quote. | will give a
+.\" real vertical bar. \*(C+ will give a nicer C++. Capital omega is used to
+.\" do unbreakable dashes and therefore won't be available. \*(C` and \*(C'
+.\" expand to `' in nroff, nothing in troff, for use with C<>.
+.tr \(*W-|\(bv\*(Tr
+.ds C+ C\v'-.1v'\h'-1p'\s-2+\h'-1p'+\s0\v'.1v'\h'-1p'
+.ie n \{\
+. ds -- \(*W-
+. ds PI pi
+. if (\n(.H=4u)&(1m=24u) .ds -- \(*W\h'-12u'\(*W\h'-12u'-\" diablo 10 pitch
+. if (\n(.H=4u)&(1m=20u) .ds -- \(*W\h'-12u'\(*W\h'-8u'-\" diablo 12 pitch
+. ds L" ""
+. ds R" ""
+. ds C` ""
+. ds C' ""
+'br\}
+.el\{\
+. ds -- \|\(em\|
+. ds PI \(*p
+. ds L" ``
+. ds R" ''
+'br\}
+.\"
+.\" If the F register is turned on, we'll generate index entries on stderr for
+.\" titles (.TH), headers (.SH), subsections (.Sh), items (.Ip), and index
+.\" entries marked with X<> in POD. Of course, you'll have to process the
+.\" output yourself in some meaningful fashion.
+.if \nF \{\
+. de IX
+. tm Index:\\$1\t\\n%\t"\\$2"
+..
+. nr % 0
+. rr F
+.\}
+.\"
+.\" For nroff, turn off justification. Always turn off hyphenation; it makes
+.\" way too many mistakes in technical documents.
+.hy 0
+.if n .na
+.\"
+.\" Accent mark definitions (@(#)ms.acc 1.5 88/02/08 SMI; from UCB 4.2).
+.\" Fear. Run. Save yourself. No user-serviceable parts.
+. \" fudge factors for nroff and troff
+.if n \{\
+. ds #H 0
+. ds #V .8m
+. ds #F .3m
+. ds #[ \f1
+. ds #] \fP
+.\}
+.if t \{\
+. ds #H ((1u-(\\\\n(.fu%2u))*.13m)
+. ds #V .6m
+. ds #F 0
+. ds #[ \&
+. ds #] \&
+.\}
+. \" simple accents for nroff and troff
+.if n \{\
+. ds ' \&
+. ds ` \&
+. ds ^ \&
+. ds , \&
+. ds ~ ~
+. ds /
+.\}
+.if t \{\
+. ds ' \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\'\h"|\\n:u"
+. ds ` \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\`\h'|\\n:u'
+. ds ^ \\k:\h'-(\\n(.wu*10/11-\*(#H)'^\h'|\\n:u'
+. ds , \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10)',\h'|\\n:u'
+. ds ~ \\k:\h'-(\\n(.wu-\*(#H-.1m)'~\h'|\\n:u'
+. ds / \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\z\(sl\h'|\\n:u'
+.\}
+. \" troff and (daisy-wheel) nroff accents
+.ds : \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H+.1m+\*(#F)'\v'-\*(#V'\z.\h'.2m+\*(#F'.\h'|\\n:u'\v'\*(#V'
+.ds 8 \h'\*(#H'\(*b\h'-\*(#H'
+.ds o \\k:\h'-(\\n(.wu+\w'\(de'u-\*(#H)/2u'\v'-.3n'\*(#[\z\(de\v'.3n'\h'|\\n:u'\*(#]
+.ds d- \h'\*(#H'\(pd\h'-\w'~'u'\v'-.25m'\f2\(hy\fP\v'.25m'\h'-\*(#H'
+.ds D- D\\k:\h'-\w'D'u'\v'-.11m'\z\(hy\v'.11m'\h'|\\n:u'
+.ds th \*(#[\v'.3m'\s+1I\s-1\v'-.3m'\h'-(\w'I'u*2/3)'\s-1o\s+1\*(#]
+.ds Th \*(#[\s+2I\s-2\h'-\w'I'u*3/5'\v'-.3m'o\v'.3m'\*(#]
+.ds ae a\h'-(\w'a'u*4/10)'e
+.ds Ae A\h'-(\w'A'u*4/10)'E
+. \" corrections for vroff
+.if v .ds ~ \\k:\h'-(\\n(.wu*9/10-\*(#H)'\s-2\u~\d\s+2\h'|\\n:u'
+.if v .ds ^ \\k:\h'-(\\n(.wu*10/11-\*(#H)'\v'-.4m'^\v'.4m'\h'|\\n:u'
+. \" for low resolution devices (crt and lpr)
+.if \n(.H>23 .if \n(.V>19 \
+\{\
+. ds : e
+. ds 8 ss
+. ds o a
+. ds d- d\h'-1'\(ga
+. ds D- D\h'-1'\(hy
+. ds th \o'bp'
+. ds Th \o'LP'
+. ds ae ae
+. ds Ae AE
+.\}
+.rm #[ #] #H #V #F C
+.\" ========================================================================
+.\"
+.IX Title "PERL 1"
+.TH PERL 1 "2003-01-11" "perl v5.8.0" "Podręcznik programisty Perla"
+.SH "NAZWA"
+perl \- Praktyczny język ekstrakcji i raportowania
+.SH "SKŁADNIA"
+.IX Header "SKŁADNIA"
+\&\fBperl\fR [\ \fB\-sTuU\fR\ ] [\ \fB\-hv\fR\ ]\ [\ \fB\-V\fR[:\fIzmienna_conf\fR]\ ]
+ [\ \fB\-cw\fR\ ]\ [\ \fB\-d\fR[:\fIdebugger\fR]\ ]\ [\ \fB\-D\fR[\fInumer/lista\fR]\ ]
+ [\ \fB\-pna\fR\ ]\ [\ \fB\-F\fR\fIwzorzec\fR\ ]\ [\ \fB\-l\fR[\fIoctal\fR]\ ]\ [\ \fB\-0\fR[\fIliczba_ósemkowa\fR]\ ]
+ [\ \fB\-I\fR\fIkatalog\fR\ ]\ [\ \fB\-m\fR[\fB\-\fR]\fImoduł\fR\ ]\ [\ \fB\-M\fR[\fB\-\fR]\fI'moduł...'\fR\ ]
+ [\ \fB\-P\fR\ ] [\ \fB\-S\fR\ ] [\ \fB\-x\fR[\fIkatalog\fR]\ ]
+ [\ \fB\-i\fR[\fIrozszerzenie\fR]\ ] [\ \fB\-e\fR\ \fI'polecenie'\fR\ ]\ [\ \fB\-\-\fR\ ]\ [\ \fIplik_z_programem\fR\ ]\ [\ \fIargument\fR\ ]...
+.PP
+Jeśli jesteś nowicjuszem Perla, powinieneś zacząć od \fBperlintro\fR(1),
+zawierającego ogólne informacje dla początkujących i dostarczającego
+informacji mogących pomóc ci nawigować po reszcie szczegółowej
+dokumentacji Perla.
+.PP
+Dla ułatwienia dostępu, podręcznik Perla został podzielony na kilka sekcji:
+.Sh "Przegląd"
+.IX Subsection "Przegląd"
+.Vb 3
+\& \fBperl\fR(1) Przegląd możliwości Perla (ta sekcja)
+\& \fBperlintro\fR(1) Wstęp do Perl dla początkujących
+\& \fBperltoc\fR(1) Spis treści dokumentacji
+.Ve
+.Sh "Przewodniki"
+.IX Subsection "Przewodniki"
+.Vb 3
+\& \fBperlreftut\fR(1) Szybkie wprowadzenie do referencji
+\& \fBperldsc\fR(1) Wstęp do struktur danych
+\& \fBperllol\fR(1) Struktury danych Perla: listy list
+.Ve
+.PP
+.Vb 2
+\& \fBperlrequick\fR(1) Szybkie wprowadzenie do wyrażeń regularnych
+\& \fBperlretut\fR(1) Podręcznik wyrażeń regularnych
+.Ve
+.PP
+.Vb 4
+\& \fBperlboot\fR(1) Podręcznik OO Perla dla początkujących
+\& \fBperltoot\fR(1) Podręcznik OO Perla, część 1
+\& \fBperltooc\fR(1) Podręcznik OO Perla, część 2
+\& \fBperlbot\fR(1) Sztuczki OO wraz z przykładami
+.Ve
+.PP
+.Vb 1
+\& \fBperlstyle\fR(1) Przewodnik po stylu Perla
+.Ve
+.PP
+.Vb 2
+\& \fBperltrap\fR(1) Pułapki dla nieuważnych
+\& \fBperldebtut\fR(1) Przewodnik debuggowania Perla
+.Ve
+.PP
+.Vb 10
+\& \fBperlfaq\fR(1) Często zadawane pytania
+\& \fBperlfaq1\fR(1) Ogólne pytania dotyczące Perla
+\& \fBperlfaq2\fR(1) Uzyskiwanie Perla i nauka
+\& \fBperlfaq3\fR(1) Narzędzie programistyczne
+\& \fBperlfaq4\fR(1) Manipulowanie danymi
+\& \fBperlfaq5\fR(1) Pliki i formaty
+\& \fBperlfaq6\fR(1) Wyrażenia regularne
+\& \fBperlfaq7\fR(1) Sprawy związane z językiem
+\& \fBperlfaq8\fR(1) Oddziaływanie z systemem
+\& \fBperlfaq9\fR(1) Sieć
+.Ve
+.Sh "Reference Manual"
+.IX Subsection "Reference Manual"
+.Vb 20
+\& \fBperlsyn\fR(1) Składnia
+\& \fBperldata\fR(1) Struktury danych
+\& \fBperlop\fR(1) Operatory Perla i priorytety
+\& \fBperlsub\fR(1) Podprocedury
+\& \fBperlfunc\fR(1) Wbudowane funkcje
+\& \fBperlopentut\fR(1) Podręcznik funkcji open()
+\& \fBperlpacktut\fR(1) Podręcznik funkcji pack() i unpack()
+\& \fBperlpod\fR(1) Czysta stara dokumentacja
+\& \fBperlpodspec\fR(1) Format czystej starej dokumentacji
+\& \fBperlrun\fR(1) Wywoływanie Perla i opcje
+\& \fBperldiag\fR(1) Komunikaty diagnostyczne
+\& \fBperllexwarn\fR(1) Ostrzeżenia Perla i ich kontrola
+\& \fBperldebug\fR(1) Debugowanie
+\& \fBperlvar\fR(1) Predefiniowane zmienne
+\& \fBperlre\fR(1) Wyrażenia regularne, reszta opowieści
+\& \fBperlref\fR(1) Referencje, reszta opowieści
+\& \fBperlform\fR(1) Formaty
+\& \fBperlobj\fR(1) Obiekty Perla
+\& \fBperltie\fR(1) Obiekty ukryte za prostymi zmiennymi
+\& \fBperldbmfilter\fR(1) Filtry DBM
+.Ve
+.PP
+.Vb 3
+\& \fBperlipc\fR(1) Komunikacja międzyprocesowa
+\& \fBperlfork\fR(1) Informacje o funkcji fork()
+\& \fBperlnumber\fR(1) Semantyka liczb w Perlu
+.Ve
+.PP
+.Vb 2
+\& \fBperlthrtut\fR(1) Podręcznik wątków Perla
+\& \fBperlothrtut\fR(1) Stary podręcznik wątków Perla
+.Ve
+.PP
+.Vb 5
+\& \fBperlport\fR(1) Podręcznik przenaszalności Perla
+\& \fBperllocale\fR(1) Wsparcie dla ustawień narodowych
+\& \fBperluniintro\fR(1) Wprowadzenie do Unikodu w Perlu
+\& \fBperlunicode\fR(1) Wsparcie dla Unikodu w Perlu
+\& \fBperlebcdic\fR(1) Używanie Perla na platformach EBCDIC
+.Ve
+.PP
+.Vb 1
+\& \fBperlsec\fR(1) Bezpieczeństwo
+.Ve
+.PP
+.Vb 5
+\& \fBperlmod\fR(1) Moduły Perla: jak działają
+\& \fBperlmodlib\fR(1) Moduły Perla: jak pisać i używać
+\& \fBperlmodstyle\fR(1) Moduły Perla: jak pisać ze stylem
+\& \fBperlmodinstall\fR(1) Moduły Perla: jak zainstalować z archiwum CPAN
+\& \fBperlnewmod\fR(1) Moduły Perla: przygotowanie nowego modułu do dystrybucji
+.Ve
+.PP
+.Vb 1
+\& \fBperlutil\fR(1) Narzędzie użytkowe znajdujące się w dystrybucji Perla
+.Ve
+.PP
+.Vb 1
+\& \fBperlcompile\fR(1) Wstęp do zestawu do kompilowania Perla
+.Ve
+.PP
+.Vb 1
+\& \fBperlfilter\fR(1) Filtry źródeł Perla
+.Ve
+.Sh "Funkcje wewnętrze i interfejs języka C"
+.IX Subsection "Funkcje wewnętrze i interfejs języka C"
+.Vb 7
+\& \fBperlembed\fR(1) Jak załączyć Perl do aplikacji C lub C++
+\& \fBperldebguts\fR(1) Wskazówki dotyczące debuggowania Perla
+\& \fBperlxstut\fR(1) Podręcznik XS
+\& \fBperlxs\fR(1) API interfejsu XS
+\& \fBperlclib\fR(1) Funkcje wewnętrzne zastępujące standardowe funkcje biblioteki C
+\& \fBperlguts\fR(1) Wewnętrzne funkcje dla tych, którzy robią rozszerzenia
+\& \fBperlcall\fR(1) Konwencje wołania z C
+.Ve
+.PP
+.Vb 4
+\& \fBperlapi\fR(1) Lista funkcji API (wygenerowana automatycznie)
+\& \fBperlintern\fR(1) Wewnętrzne funkcje Perla (wygenerowane automatycznie)
+\& \fBperliol\fR(1) API w C implementacji wejścia/wyjścia w Perlu przy użyciu warstw (layers)
+\& \fBperlapio\fR(1) Abstrakcyjny, wewnętrzny interfejs Perla dla wejścia/wyjścia
+.Ve
+.PP
+.Vb 1
+\& \fBperlhack\fR(1) Przewodnik hakerów Perla
+.Ve
+.Sh "Różnorodne"
+.IX Subsection "Różnorodne"
+.Vb 2
+\& \fBperlbook\fR(1) Informacje o książkach
+\& \fBperltodo\fR(1) Rzeczy do zrobienia w nowszych wersjach Perla
+.Ve
+.PP
+.Vb 9
+\& \fBperlhist\fR(1) Historia Perla
+\& \fBperldelta\fR(1) Zmiany od ostatniej wersji
+\& \fBperl572delta\fR(1) Zmiany w wersji 5.7.2 Perla
+\& \fBperl571delta\fR(1) Zmiany w wersji 5.7.1 Perla
+\& \fBperl570delta\fR(1) Zmiany w wersji 5.7.0 Perla
+\& \fBperl561delta\fR(1) Zmiany w wersji 5.6.1 Perla
+\& \fBperl56delta\fR(1) Zmiany w wersji 5.6 Perla
+\& \fBperl5005delta\fR(1) Zmiany w wersji 5.005 Perla
+\& \fBperl5004delta\fR(1) Zmiany w wersji 5.004 Perla
+.Ve
+.Sh "Specyficzne dla języka"
+.IX Subsection "Specyficzne dla języka"
+.Vb 4
+\& \fBperlcn\fR(1) Perl dla Chińczyków (uproszczony chiński, w EUC-CN)
+\& \fBperljp\fR(1) Perl dla Japończyków (w EUC-JP)
+\& \fBperlko\fR(1) Perl dla Koreańczyków (w EUC-KR)
+\& \fBperltw\fR(1) Perl for Chińczyków (tradycyjny chiński, w Big5)
+.Ve
+.Sh "Specyficzne dla systemu"
+.IX Subsection "Specyficzne dla systemu"
+.Vb 30
+\& \fBperlaix\fR(1) Uwagi do systemu AIX
+\& \fBperlamiga\fR(1) Uwagi do systemu AmigaOS
+\& \fBperlapollo\fR(1) Uwagi do systemu Apollo DomainOS
+\& \fBperlbeos\fR(1) Uwagi do systemu BeOS
+\& \fBperlbs2000\fR(1) Uwagi do systemu POSIX-BC BS2000
+\& \fBperlce\fR(1) Uwagi do systemu WinCE
+\& \fBperlcygwin\fR(1) Uwagi do systemu Cygwin
+\& \fBperldgux\fR(1) Uwagi do systemu DG/UX
+\& \fBperldos\fR(1) Uwagi do systemu DOS
+\& \fBperlepoc\fR(1) Uwagi do systemu EPOC
+\& \fBperlfreebsd\fR(1) Uwagi do systemu FreeBSD
+\& \fBperlhpux\fR(1) Uwagi do systemu HP-UX
+\& \fBperlhurd\fR(1) Uwagi do systemu Hurd
+\& \fBperlirix\fR(1) Uwagi do systemu Irix
+\& \fBperlmachten\fR(1) Uwagi do systemu Power MachTen
+\& \fBperlmacos\fR(1) Uwagi do systemu Mac OS (Classic)
+\& \fBperlmint\fR(1) Uwagi do systemu MiNT
+\& \fBperlmpeix\fR(1) Uwagi do systemu MPE/iX
+\& \fBperlnetware\fR(1) Uwagi do systemu NetWare
+\& \fBperlos2\fR(1) Uwagi do systemu OS/2
+\& \fBperlos390\fR(1) Uwagi do systemu OS/390
+\& \fBperlplan9\fR(1) Uwagi do systemu Plan 9
+\& \fBperlqnx\fR(1) Uwagi do systemu QNX
+\& \fBperlsolaris\fR(1) Uwagi do systemu Solaris
+\& \fBperltru64\fR(1) Uwagi do systemu Tru64
+\& \fBperluts\fR(1) Uwagi do systemu UTS
+\& \fBperlvmesa\fR(1) Uwagi do systemu VM/ESA
+\& \fBperlvms\fR(1) Uwagi do systemu VMS
+\& \fBperlvos\fR(1) Uwagi do systemu Stratus VOS
+\& \fBperlwin32\fR(1) Uwagi do systemu Windows
+.Ve
+.PP
+Na systemach Debiana, należy zainstalować pakiet \fBperl-doc\fR, który
+ zawiera większość standardowej dokumentacji Perla oraz program
+\&\fBperldoc\fR(1).
+.PP
+Dostępna jest szczegółowa dokumentacja modułów perla zarówno tych
+rozprowadzanych z Perlem, jak i tych, które są dostarczane
+przez dostawców zewnętrznych.
+.\" those distributed with Perl and third-party modules which are packaged
+.\" or locally installed.
+.PP
+Powinieneś być w
+stanie oglądać dokumentację Perla swoim programem \fBman\fR\|(1)
+lub \fBperldoc\fR\|(1).
+.PP
+Jeżeli z twoim programem w Perlu dzieje się coś dziwnego i nie wiesz,
+gdzie szukać pomocy, spróbuj najpierw użyć opcji \fB\-w\fP, która bardzo często
+potrafi pokazać, gdzie dokładnie leży problem.
+.SH "OPIS"
+.IX Header "OPIS"
+Perl jest językiem interpretowanym, optymalizowanym do skanowania
+dowolnych plików tekstowych, wyciągania z nich informacji i drukowania
+raportów opartych na tych danych. Jest też dobrym językiem dla wielu zadań
+zarządzania systemem. Język miał w założeniach być raczej praktyczny (łatwy,
+efektywny, kompletny) niż piękny (mały, elegancki, minimalny).
+.PP
+Perl (wg autora) łączy najlepsze właściwości języków C, \fBsed\fR,
+\fBawk\fR i \fBsh\fR, więc osoby zaznajomione z tymi językami nie powinny
+mieć z nim problemów. (Historycy języków zauważą także pozostałości
+\&\fBcsh\fR, Pascala, a nawet \s-1BASICa\-PLUS\s0).
+Składnia wyrażeń odpowiada dość blisko składni C. W
+przeciwieństwie do większości narzędzi uniksowych, Perl nie ogranicza
+arbitralnie rozmiaru twoich danych\*(--jeśli masz wolną pamięć, Perl może
+wessać cały plik jako pojedynczy łańcuch znakowy. Rekurencja
+jest nieograniczonej głębokości. Tabele używane przez tablice asocjacyjne
+(tzw. \*(L"hasze\*(R") rosną tak, by zachować maksymalną wydajność.
+Perl używa wyrafinowanych
+metod porównywania wzorców do bardzo szybkiego przeszukania dużej ilości
+danych. Mimo że jest optymalizowany do zadań tekstowych, może także zajmować
+się danymi binarnymi i tworzyć pliki dbm wyglądające jak tablice asocjacyjne.
+Suidowane skrypty Perla są bezpieczniejsze niż programy w C, dzięki
+mechanizmowi śledzenia przepływających danych, który eliminuje wiele głupich
+dziur w bezpieczeństwie.
+.PP
+Jeśli masz problem, który normalnie wymagałby
+użycia \fBsed\fRa lub \fBawk\fRa, lub \fBsh\fR, lecz przewyższa ich
+właściwości lub musi działać szybciej i nie chcesz pisać takiej błahostki
+w C, to Perl jest przypuszczalnie tym, czego szukasz. Jest też wiele
+translatorów, umożliwiających konwertowanie skryptów \fBsed\fRa i \fBawk\fRa
+na skrypty Perla.
+.PP
+Ale czekaj, jest więcej...
+.PP
+Wersja 5 Perla jest właściwie napisana od nowa i daje następujące rzeczy:
+.IP "\(bu" 4
+modularyzacja i powtórne używanie kodu z pomocą niezliczonych modułów
+.Sp
+Opisane w \fBperlmod\fR(1), \fBperlmodlib\fR(1) i \fBperlmodinstall\fR(1).
+.IP "\(bu" 4
+zakorzenienie i rozszerzalność
+.Sp
+Opisane w \fBperlembed\fR(1), \fBperlxstut\fR(1), \fBperlxs\fR(1), \fBperlcall\fR(1),
+\fBperlguts\fR(1) i \fBxsubpp\fR(1).
+.IP "\(bu" 4
+pozwala zdefiniować właśnie magiczne zmienne (włączając w to wielokrotne równoległe
+implementacje \s-1DBM\s0)
+.\" FIXME: roll-your-own magic variables (including multiple simultaneous \s-1DBM\s0 implementations)
+.Sp
+Opisane w \fBperltie\fR(1) i \fBAnyDBM_File\fR(3perl).
+.IP "\(bu" 4
+podprogramy mogą być teraz nadpisywane, ładowane automatycznie i mogą mieć prototypy
+.Sp
+Opisane w \fBperlsub\fR(1).
+.IP "\(bu" 4
+dowolnie zagnieżdżone struktury danych i funkcje anonimowe
+.Sp
+Opisane w \fBperlreftut\fR(1), \fBperlref\fR(1), \fBperldsc\fR(1) i \fBperllol\fR(1).
+.IP "\(bu" 4
+programowanie orientowane obiektowo
+.Sp
+Opisane w \fBperlobj\fR(1), \fBperlboot\fR(1), \fBperltoot\fR(1), \fBperltooc\fR(1) i \fBperlbot\fR(1).
+.IP "\(bu" 4
+wkompilowywanie w kod C lub bajtkod Perla
+.Sp
+Opisane w \fBB\fR(3perl) i \fBB::Bytecode\fR(3perl).
+.IP "\(bu" 4
+wsparcie dla wątków
+.Sp
+Opisane w \fBperlthrtut\fR(1) i \fBThread\fR(3perl).
+.IP "\(bu" 4
+wsparcie dla internacjonalizacji, ustawień językowych i Unikodu
+.Sp
+Opisane w \fBperllocale\fR(1) i \fButf8\fR(3perl).
+.IP "\(bu" 4
+zasięg składniowy
+.Sp
+Opisane w \fBperlsub\fR(1).
+.IP "\(bu" 4
+ulepszenie wyrażeń regularnych
+.Sp
+Opisane w \fBperlre\fR(1) z dodatkowymi przykładami w \fBperlop\fR(1).
+.IP "\(bu" 4
+ulepszony debugger i interaktywne środowisko Perla ze wsparciem
+dla zintegrowanego edytora
+.Sp
+Opisane w \fBperldebtut\fR(1), \fBperldebug\fR(1) i \fBperldebguts\fR(1).
+.IP "\(bu" 4
+biblioteka zgodna z \s-1POSIX\s0 1003.1
+.Sp
+Opisane w \s-1POSIX\s0.
+.PP
+OK, to już \fIwystarczająco\fR dużo.
+.SH "DOSTĘPNOŚĆ"
+.IX Header "DOSTĘPNOŚĆ"
+Perl jest dostępny dla większości systemów operacyjnych, włączając w to
+wszystkie systemy uniksopodobne.
+Lista znajduje się w rozdziale
+\&\*(L"Wspierane platformy\*(R" w \fBperlport\fR(1).
+.PP
+.SH "ŚRODOWISKO"
+.IX Header "ŚRODOWISKO"
+Patrz \fBperlrun\fR(1).
+.SH "AUTOR"
+.IX Header "AUTOR"
+Larry Wall <larry@wall.org>, z pomocą multum innych osób.
+.PP
+Jeżeli Twoje sukcesy w Perlu i referencje mogłyby pomóc innym,
+którzy by chcieli użyć Perla w swoich programach,
+lub jeżeli po prostu chcesz wyrazić swoją wdzięczność Larry'emu
+i twórcom Perla, prosimy pisać do perl\-thanks@perl.org .
+.SH "PLIKI"
+.IX Header "PLIKI"
+.PP
+.Vb 1
+\& "@INC" lokalizacje bibliotek Perla
+.Ve
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.IX Header "ZOBACZ TAKŻE"
+.PP
+.Vb 2
+\& a2(1) translator awk na perl
+\& s2p(1) translator seda na perl
+.Ve
+.PP
+.Vb 3
+\& http://www.perl.com/ strona domowa Perla
+\& http://www.cpan.org/ archiwum CPAN
+\& http://www.perl.org/ Perl Mongers (grupy użytkowników Perla)
+.Ve
+.SH "DIAGNOSTYKA"
+.IX Header "DIAGNOSTYKA"
+Pragma \f(CW\*(C`use warnings\*(C'\fR (i przełącznik \fB\-w\fR) daje uroczą diagnostykę.
+.PP
+Zobacz stronę \fBperldiag\fR(1) dla szczegółów o diagnostyce Perla.
+Pragma \f(CW\*(C`use diagnostics\*(C'\fR powoduje, że
+zazwyczaj zwięzłe ostrzeżenia i błędy Perla są wyświetalne właśnie
+w tej dłuższej formie.
+.PP
+Błędy kompilacji dają numer linii z błędem oraz wskazanie kolejnego tokenu
+lub typu tokenu, który miał być badany. (W wypadku skryptu przekazanego
+Perlowi przez przełącznik \fB\-e\fR, każde \fB\-e\fR jest traktowane jako
+pojedyncza linia).
+.PP
+Skrypty setuidowane mają dodatkowe warunki, mogące dawać błędy w
+rodzaju \*(L"Insecure dependency\*(R". Zobacz stronę \fBperlsec\fR(1).
+.PP
+Wspomnieliśmy już, że powinieneś koniecznie rozważyć użycie przełącznika
+\fB\-w\fR?
+.SH "BŁĘDY"
+.IX Header "BŁĘDY"
+Przełącznik \fB\-w\fR nie jest obowiązujący.
+.PP
+Perl polega na tym, jak twoja maszyna definiuje różne operacje, takie jak
+rzutowanie typów, \fIatof()\fR(3) i \fIsprintf\fR(3). To ostatnie może nawet
+spowodować coredump kiedy otrzyma nonsensowne wartości wejściowe.
+.PP
+Jeśli twoje stdio wymaga seeka lub eof między odczytami i zapisami w danym
+strumieniu, to tak też jest w Perlu. (Nie dotyczy to \fIsysread()\fR
+i \fIsyswrite()\fR).
+.PP
+Podczas gdy żaden z wbudowanych typów danych nie ma ostatecznego limitu
+rozmiaru (poza rozmiarem pamięci), istnieje wciąż kilka innych ograniczeń:
+dany identyfikator nie może być dłuższy niż 251 znaków.
+Numery linii wyświetlane w komunikatach diagnostycznych są wewnętrznie
+przechowywane jako liczby całkowite \*(L"short integers\*(R", dlatego
+maksymalna wartość jaką mogą przyjąć wynosi 65535 (wyższy numer
+spowoduje ponowne liczenia od zera).
+.\" FIXME (higher numbers usually being
+.\" affected by wraparound).
+.PP
+Raporty o błędach możesz przesyłać pocztą do \fIperlbug@perl.com\fR
+(upewnij się, że załączyłeś pełne dane o konfiguracji jako wyjście programu
+myconfig, załączanego w drzewie źródłowym Perla, lub z \f(CW\*(C`perl \-V\*(C'\fR)).
+Jeśli udało ci się skompilować perla, skrypt \fBperlbug\fR(1) z katalogu \fIutils/\fR może
+zostać wykorzystany do pomocy w wysłaniu raportu błędu.
+.PP
+Perl właściwie jest skrótem od Pathologically Eclectic Rubbish Lister
+(Patologicznie Eklektyczny Roztrząsacz Śmieci), ale nie mów nikomu, że tak
+powiedziałem.
+.SH "UWAGI"
+.IX Header "UWAGI"
+Mottem Perla jest \*(L"Istnieje więcej niż jeden sposób by to
+zrobić.\*(R". Odgadnięcie, ile pozostało jest ćwiczeniem dla czytelnika.
+.PP
+Trzy główne cnoty programisty to Lenistwo, Niecierpliwość i Pycha.
+Sprawdź w \*(L"książce z wielbłądem\*(R" dlaczego (L.Wall, T.Christiansen,
+R.L.Schwartz - Programmming Perl, O'Reilly & Associates, 1996;
+wyd.polskie 1999).
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/perldata.1 b/po/pl/archive/plain/man1/perldata.1
new file mode 100644
index 00000000..48d379d7
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/perldata.1
@@ -0,0 +1,905 @@
+.\" {PTM/WK/0.1/IX-1999}
+.rn '' }`
+.\" $RCSfile: perldata.1,v $$Revision: 1.4 $$Date: 2002/05/21 09:29:19 $
+.\"
+.\" $Log: perldata.1,v $
+.\" Revision 1.4 2002/05/21 09:29:19 robert
+.\" za wyjątkiem --> z wyjątkiem
+.\" i inne poprawki
+.\"
+.\" Revision 1.3 2000/10/22 16:15:28 wojtek2
+.\" wiodące (spacje, zera etc.)->początkowe
+.\" kontrolne (znaki, sekwencje)->sterujące
+.\" także "klawisze kontrolne" (Ctrl+klaw.)->klawisze sterujące
+.\"
+.\" Revision 1.2 1999/09/11 15:19:00 pborys
+.\" hypertekstualizacja
+.\"
+.\" Revision 1.1 1999/09/07 15:01:02 wojtek2
+.\" perldata.1: typy danych w perlu
+.\"
+.\"
+.de Sh
+.br
+.if t .Sp
+.ne 5
+.PP
+\fB\\$1\fR
+.PP
+..
+.de Sp
+.if t .sp .5v
+.if n .sp
+..
+.de Ip
+.br
+.ie \\n(.$>=3 .ne \\$3
+.el .ne 3
+.IP "\\$1" \\$2
+..
+.de Vb
+.ft CW
+.nf
+.ne \\$1
+..
+.de Ve
+.ft R
+
+.fi
+..
+.\"
+.\"
+.\" Set up \*(-- to give an unbreakable dash;
+.\" string Tr holds user defined translation string.
+.\" Bell System Logo is used as a dummy character.
+.\"
+.tr \(*W-|\(bv\*(Tr
+.ie n \{\
+.ds -- \(*W-
+.ds PI pi
+.if (\n(.H=4u)&(1m=24u) .ds -- \(*W\h'-12u'\(*W\h'-12u'-\" diablo 10 pitch
+.if (\n(.H=4u)&(1m=20u) .ds -- \(*W\h'-12u'\(*W\h'-8u'-\" diablo 12 pitch
+.ds L" ""
+.ds R" ""
+.\" \*(M", \*(S", \*(N" and \*(T" are the equivalent of
+.\" \*(L" and \*(R", except that they are used on ".xx" lines,
+.\" such as .IP and .SH, which do another additional levels of
+.\" double-quote interpretation
+.ds M" """
+.ds S" """
+.ds N" """""
+.ds T" """""
+.ds L' '
+.ds R' '
+.ds M' '
+.ds S' '
+.ds N' '
+.ds T' '
+'br\}
+.el\{\
+.ds -- \(em\|
+.tr \*(Tr
+.ds L" ``
+.ds R" ''
+.ds M" ``
+.ds S" ''
+.ds N" ``
+.ds T" ''
+.ds L' `
+.ds R' '
+.ds M' `
+.ds S' '
+.ds N' `
+.ds T' '
+.ds PI \(*p
+'br\}
+.\" If the F register is turned on, we'll generate
+.\" index entries out stderr for the following things:
+.\" TH Title
+.\" SH Header
+.\" Sh Subsection
+.\" Ip Item
+.\" X<> Xref (embedded
+.\" Of course, you have to process the output yourself
+.\" in some meaninful fashion.
+.if \nF \{
+.de IX
+.tm Index:\\$1\t\\n%\t"\\$2"
+..
+.nr % 0
+.rr F
+.\}
+.TH PERLDATA 1 "perl 5.005, patch 02" "24 lipca 1998" "Podręcznik programisty Perla"
+.UC
+.if n .hy 0
+.if n .na
+.ds C+ C\v'-.1v'\h'-1p'\s-2+\h'-1p'+\s0\v'.1v'\h'-1p'
+.de CQ \" put $1 in typewriter font
+.ft CW
+'if n "\c
+'if t \\&\\$1\c
+'if n \\&\\$1\c
+'if n \&"
+\\&\\$2 \\$3 \\$4 \\$5 \\$6 \\$7
+'.ft R
+..
+.\" @(#)ms.acc 1.5 88/02/08 SMI; from UCB 4.2
+. \" AM - accent mark definitions
+.bd B 3
+. \" fudge factors for nroff and troff
+.if n \{\
+. ds #H 0
+. ds #V .8m
+. ds #F .3m
+. ds #[ \f1
+. ds #] \fP
+.\}
+.if t \{\
+. ds #H ((1u-(\\\\n(.fu%2u))*.13m)
+. ds #V .6m
+. ds #F 0
+. ds #[ \&
+. ds #] \&
+.\}
+. \" simple accents for nroff and troff
+.if n \{\
+. ds ' \&
+. ds ` \&
+. ds ^ \&
+. ds , \&
+. ds ~ ~
+. ds ? ?
+. ds ! !
+. ds /
+. ds q
+.\}
+.if t \{\
+. ds ' \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\'\h"|\\n:u"
+. ds ` \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\`\h'|\\n:u'
+. ds ^ \\k:\h'-(\\n(.wu*10/11-\*(#H)'^\h'|\\n:u'
+. ds , \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10)',\h'|\\n:u'
+. ds ~ \\k:\h'-(\\n(.wu-\*(#H-.1m)'~\h'|\\n:u'
+. ds ? \s-2c\h'-\w'c'u*7/10'\u\h'\*(#H'\zi\d\s+2\h'\w'c'u*8/10'
+. ds ! \s-2\(or\s+2\h'-\w'\(or'u'\v'-.8m'.\v'.8m'
+. ds / \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\z\(sl\h'|\\n:u'
+. ds q o\h'-\w'o'u*8/10'\s-4\v'.4m'\z\(*i\v'-.4m'\s+4\h'\w'o'u*8/10'
+.\}
+. \" troff and (daisy-wheel) nroff accents
+.ds : \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H+.1m+\*(#F)'\v'-\*(#V'\z.\h'.2m+\*(#F'.\h'|\\n:u'\v'\*(#V'
+.ds 8 \h'\*(#H'\(*b\h'-\*(#H'
+.ds v \\k:\h'-(\\n(.wu*9/10-\*(#H)'\v'-\*(#V'\*(#[\s-4v\s0\v'\*(#V'\h'|\\n:u'\*(#]
+.ds _ \\k:\h'-(\\n(.wu*9/10-\*(#H+(\*(#F*2/3))'\v'-.4m'\z\(hy\v'.4m'\h'|\\n:u'
+.ds . \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10)'\v'\*(#V*4/10'\z.\v'-\*(#V*4/10'\h'|\\n:u'
+.ds 3 \*(#[\v'.2m'\s-2\&3\s0\v'-.2m'\*(#]
+.ds o \\k:\h'-(\\n(.wu+\w'\(de'u-\*(#H)/2u'\v'-.3n'\*(#[\z\(de\v'.3n'\h'|\\n:u'\*(#]
+.ds d- \h'\*(#H'\(pd\h'-\w'~'u'\v'-.25m'\f2\(hy\fP\v'.25m'\h'-\*(#H'
+.ds D- D\\k:\h'-\w'D'u'\v'-.11m'\z\(hy\v'.11m'\h'|\\n:u'
+.ds th \*(#[\v'.3m'\s+1I\s-1\v'-.3m'\h'-(\w'I'u*2/3)'\s-1o\s+1\*(#]
+.ds Th \*(#[\s+2I\s-2\h'-\w'I'u*3/5'\v'-.3m'o\v'.3m'\*(#]
+.ds ae a\h'-(\w'a'u*4/10)'e
+.ds Ae A\h'-(\w'A'u*4/10)'E
+.ds oe o\h'-(\w'o'u*4/10)'e
+.ds Oe O\h'-(\w'O'u*4/10)'E
+. \" corrections for vroff
+.if v .ds ~ \\k:\h'-(\\n(.wu*9/10-\*(#H)'\s-2\u~\d\s+2\h'|\\n:u'
+.if v .ds ^ \\k:\h'-(\\n(.wu*10/11-\*(#H)'\v'-.4m'^\v'.4m'\h'|\\n:u'
+. \" for low resolution devices (crt and lpr)
+.if \n(.H>23 .if \n(.V>19 \
+\{\
+. ds : e
+. ds 8 ss
+. ds v \h'-1'\o'\(aa\(ga'
+. ds _ \h'-1'^
+. ds . \h'-1'.
+. ds 3 3
+. ds o a
+. ds d- d\h'-1'\(ga
+. ds D- D\h'-1'\(hy
+. ds th \o'bp'
+. ds Th \o'LP'
+. ds ae ae
+. ds Ae AE
+. ds oe oe
+. ds Oe OE
+.\}
+.rm #[ #] #H #V #F C
+.SH NAZWA
+perldata \- typy danych Perla
+.SH "OPIS"
+.Sh "Nazwy zmiennych"
+Perl posiada trzy typy struktur danych: skalary, tablice skalarów oraz
+asocjacyjne tablice skalarów, zwane też "haszami" (\*(L"hashes\*(R").
+Zwykłe tablice indeksowane są liczbami, począwszy od 0 (indeksy ujemne są
+liczone od końca tablicy). Tablice asocjacyjne indeksowane są łańcuchami.
+.PP
+Wartości są zwykle przypisane do nazwy (lub nazwanego odwołania).
+.\" Values are usually referred to by name (or through a named reference).
+Pierwszy znak nazwy mówi o tym, do jakiego rodzaju struktury danych się ona
+odnosi. Reszta nazwy określa konkretną wartość, do której odnosi się nazwa.
+Najczęściej składa się ona z pojedynczego \fIidentyfikatora\fR, to znaczy,
+łańcucha rozpoczynającego się literą lub znakiem podkreślenia i zawierającego
+litery, podkreślenia i cyfry. W niektórych przypadkach może być ciągiem
+identyfikatorów, rozdzielonych przez \f(CW::\fR (lub przez \f(CW'\fR, ale
+nie jest to polecane). Wszystkie oprócz ostatniego interpretowane są jako nazwy
+pakietów, wskazując przestrzenie nazw, w których będzie wyszukiwany ostatni
+identyfikator (szczegóły znajdziesz w sekcji \f(CWPackages\fR podręcznika
+\fIperlmod\fR(1)).
+Możliwe jest zastąpienie prostego identyfikatora wyrażeniem, które w czasie
+wykonania tworzy odwołanie do wartości; jest to opisane szczegółowo poniżej
+oraz na stronie \fIperlref\fR(1) podręcznika.
+.PP
+Istnieją również zmienne specjalne, których nazwy nie przestrzegają powyższych
+reguł, po to by nie kolidowały przypadkowo z którąś z twych zwykłych zmiennych.
+Łańcuchy, które pasują do objętych nawiasami okrągłymi części wyrażenia
+regularnego zachowywane są pod nazwami zawierającymi tylko cyfry po znaku
+\f(CW$\fR (patrz strony \fIperlop\fR(1) i \fIperlre\fR(1) dokumentacji).
+Dodatkowo, kilka zmiennych specjalnych, umożliwiających dostęp do wewnętrznych
+rozwiązań Perla, posiada nazwy zawierające znaki przestankowe
+(zobacz strony \fIperlvar\fR(1) dokumentacji).
+.PP
+Wartości skalarne zawsze noszą nazwy rozpoczynające się znakiem \*(L'$\*(R',
+nawet, gdy odnoszą się do skalara będącego częścią tablicy. Działa to podobnie jak
+angielski przedimek \*(L"the\*(R".
+A zatem mamy:
+.PP
+.Vb 4
+\& $dni # zwykła wartość skalarna "dni"
+\& $dni[28] # 29-ty element tablicy
+\& $dni{'luty'} # wartość dla klucza 'luty' z hasza %dni
+\& $#dni # ostatni indeks tablicy @dni
+.Ve
+ale całe tablice lub wycinki tablic oznaczane są przez \*(L'@\*(R',
+co działa jak angielskie słowo \*(L"these\*(R" lub \*(L"those":
+.PP
+.Vb 3
+\& @dni # ($dni[0], $dni[1],... $dni[n])
+\& @dni[3,4,5] # to samo, co @dni[3..5]
+\& @dni{'a','c'} # to samo, co ($dni{'a'},$dni{'c'})
+.Ve
+zaś całe tablice asocjacyjne (hasze) oznaczane są przez \*(L'%':
+.PP
+.Vb 1
+\& %dni # (klucz1, wartość1, klucz2, wartość2 ...)
+.Ve
+Dodatkowo, procedury nazywane są z użyciem początkowego \*(L'&\*(R', choć jest
+to opcjonalne, jeśli nie jest dwuznaczne
+(tak jak w języku angielskim często zbyteczne jest użycie słowa\*(L"do\*(R").
+Elementy tablicy symboli mogą być nazywane z użyciem początkowego \*(L'*\*(R',
+ale na razie nie musisz się tym zajmować.
+.PP
+Każdy typ zmiennych ma swoją własną przestrzeń nazw. Możesz, bez obawy
+o konflikt, używać tej samej nazwy dla zmiennej skalarnej, tablicy czy
+tablicy asocjacyjnej (lub uchwytu pliku, nazwy procedury czy etykiety).
+Oznacza to, że \f(CW$foo\fR i \f(CW@foo\fR są dwoma różnymi
+zmiennymi. Znaczy to też, że \f(CW$foo[1]\fR jest częścią tablicy \f(CW@foo\fR,
+nie zaś częścią skalara \f(CW$foo\fR. Może się to wydawać trochę dziwne, ale
+tak ma być, gdyż to jest dziwne.
+.\" seem a bit weird, but that's okay, because it is weird.
+.PP
+Ponieważ odniesienia do zmiennych i tablic zawsze rozpoczynają się od
+\&'$', '@' lub '%', to słowa \*(L"zarezerwowane\*(R"
+nie są naprawdę zarezerwowane w odniesieniu do nazw zmiennych.
+(Jednak \s-1SĄ\s0 one zarezerwowane w odniesieniu do etykiet i uchwytów plików,
+które nie posiadają specjalnego początkowego znaku. Nie możesz, na przykład,
+użyć uchwytu pliku o nazwie \*(L"log\*(R". Wskazówka: możesz napisać
+\f(CWopen(LOG,'logfile')\fR zamiast \f(CWopen(log,'logfile')\fR.
+Użycie nazw uchwytów plików złożonych z dużych liter poprawia również
+czytelność i chroni przed konfliktami z przyszłymi słowami zastrzeżonymi.
+Wielkość liter JEST znacząca\*(--"\s-1FOO\s0\*(R", \*(L"Foo\*(R"
+oraz \*(L"foo\*(R" są zupełnie innymi nazwami. Nazwy rozpoczynające się
+literą lub znakiem podkreślenia mogą zawierać również cyfry i podkreślenia.
+.PP
+Możliwe jest zastąpienie takiej alfanumerycznej nazwy wyrażeniem, które
+zwraca odwołanie do obiektu danego typu. Opis tego znajdziesz na stronie
+\fIperlref\fR(1) podręcznika.
+.PP
+Nazwy rozpoczynające się cyfrą mogą zawierać tylko cyfry. Nazwy, które nie
+zaczynają się od litery, podkreślenia ani cyfry ograniczone są do pojedynczego
+znaku, np. \f(CW$%\fR czy \f(CW$$\fR. (Większość z tych jednoznakowych nazw
+ma predefiniowane znaczenie dla Perla. Na przykład, \f(CW$$\fR jest
+identyfikatorem bieżącego procesu.)
+.Sh "Kontekst"
+Interpretacja operacji i wartości w Perlu zależy czasami od wymagań kontekstu,
+w jakim użyta jest operacja czy wartość. Istnieją dwa główne konteksty:
+skalarny i listowy. Niektóre z operacji zwracają wartości listowe w kontekście
+oczekującym listy, zaś wartości skalarne w przeciwnym przypadku.
+(Jeśli tak jest dla danej operacji, to zostanie to wspomniane w jej opisie.)
+Innymi słowy, Perl przeciąża pewne operacje w oparciu o to, czy spodziewana
+jest pojedyncza wartość czy mnoga. (W podobny sposób funkcjonują w języku
+angielskim niektóre słowa, jak \*(L"fish\*(R" czy \*(L"sheep\*(R".)
+.PP
+Na zasadzie wzajemności,
+.\" In a reciprocal fashion,
+operacja dostarcza albo kontekstu skalarnego albo
+listowego każdemu ze swych argumentów. Na przykład, jeśli napiszesz
+.PP
+.Vb 1
+\& int( <STDIN> )
+.Ve
+to operacja całkowita (integer) dostarcza kontekst skalarny dla operatora
+<\s-1STDIN\s0>, który odpowiada czytając jeden wiersz z \s-1STDIN\s0
+i przesyłając go z powrotem do operacji integer. Ta z kolei znajduje
+wartość typu integer tego wiersza i zwraca ją. Jeżeli, z drugiej strony,
+napiszesz
+.PP
+.Vb 1
+\& sort( <STDIN> )
+.Ve
+To operacja sortowania dostarcza kontekstu listowego dla <\s-1STDIN\s0>,
+który będzie przetwarzać wszystkie dostępne wiersze aż do końca pliku.
+Następnie prześle listę tych wierszy z powrotem do procedury sortowania,
+która z kolei posortuje dostarczone wiersze i zwróci je w postaci listy
+do kontekstu w jakim wywołano sort.
+.PP
+Przypisanie jest trochę specyficzne, w tym, iż posługuje się swym lewym
+argumentem do ustalenia kontekstu dla prawego argumentu. Przypisanie do
+skalara oblicza prawą stronę w kontekście skalarnym, podczas gdy przypisanie
+do tablicy lub wycinka tablicy rozwija prawą stronę w kontekście listowym.
+Przypisanie do listy również oblicza prawą stronę w kontekście listowym.
+.PP
+Procedury definiowane przez użytkownika mogą sprawdzać, czy są wywołane
+w kontekście skalarnym czy listowym, ale większość z nich nie dba o to, gdyż
+skalary są automatycznie interpolowane w listy. Zobacz opis funkcji
+\f(CWwantarray\fR na stronie \fIperlfunc\fR(1).
+.Sh "Wartości skalarne"
+Wszystkie dane w Perlu są skalarami lub tablicami skalarów albo haszami
+skalarów. Zmienne skalarne mogą zawierać różne rodzaje pojedynczych danych,
+jak liczby, łańcuchy znakowe czy odwołania. Ogólnie, konwersja z jednej postaci
+na drugą jest transparentna. (Skalar nie może zawierać wielu wartości, ale może
+zawierać odwołanie do tablicy czy hasza zawierających wiele wartości.)
+Z powodu automatycznej konwersji skalarów, operatory i funkcje zwracające
+skalary nie muszą dbać o to (i faktycznie nie dbają), czy kontekst oczekuje
+łańcucha czy też liczby.
+.PP
+Skalary nie są koniecznie tą czy inną rzeczą. Nie ma możliwości zadeklarowania
+zmiennej skalarnej o typie \*(L"string\*(R", \*(L"number\*(R", typu
+\*(L"filehandle\*(R", czy jakiegoś innego. Perl jest językiem kontekstowo
+polimorficznym, w którym skalary mogą być łańcuchami, liczbami czy odwołaniami
+(co obejmuje obiekty). Łańcuchy i liczby uważane są za mniejwięcej to samo
+w niemal każdym zastosowaniu. Odwołania są jednak nierzutowalnymi wskaźnikami
+o ściśle określonym typie, z wbudowanym licznikiem odwołań i wywołaniami
+destruktora.
+.PP
+Wartość skalarna interpretowana jest jako prawda, \s-1TRUE\s0, w sensie
+logiki boolowskiej, jeśli nie jest łańcuchem pustym ani liczbą zero (lub jej
+łańcuchowym równoważnikiem, \*(L"0"). Kontekst boolowski (logiczny) jest
+po prostu specyficznym rodzajem kontekstu skalarnego.
+.PP
+Faktycznie istnieją dwie odmiany skalarów pustych: zdefiniowane
+i niezdefiniowane. Niezdefiniowane skalary puste zwracane są gdy brak jest
+rzeczywistej wartości czegoś, jak w przypadku wystąpienia błędu lub na końcu
+pliku, albo gdy odwołujesz się do niezdefiniowanej zmiennej czy elementu
+tablicy. Niezdefiniowany pusty skalar może stać się zdefiniowany po tym, jak
+po raz pierwszy użyjesz go tak, jakby był zdefiniowany. Ale przed tym możesz
+posłużyć się operatorem \fIdefined()\fR, by stwierdzić, czy wartość jest
+zdefiniowana czy też nie.
+.PP
+By stwierdzić, czy dany łańcuch jest poprawną liczbą niezerową wystarczy
+zwykle porównać go zarówno z numerycznym 0 jak i leksykalnym \*(L"0\*(R"
+(choć spowoduje to ostrzeżenia opcji \fB\-w\fR). Sposób ten wynika stąd, że
+łańcuchy nie będące liczbami uważane są za 0, tak jak w \fBawk\fR:
+.PP
+.Vb 3
+\& if ($str == 0 && $str ne "0") {
+\& warn "To nie wygląda na liczbę";
+\& }
+.Ve
+Zwykle jest to metoda preferowana, gdyż w przeciwnym razie nie traktowałbyś
+poprawnie notacji \s-1IEEE\s0, takich jak \f(CWNaN\fR czy \f(CWInfinity\fR.
+Czasami będziesz wolał
+.\" At other times you might prefer to
+posłużyć się funkcją \s-1POSIX::\s0strtod czy wyrażeniem regularnym
+do sprawdzenia, czy dana jest numeryczna. Dokładny opis wyrażeń regularnych
+znajdziesz w podręczniku \fIperlre\fR.
+.PP
+.Vb 8
+\& warn "has nondigits" if /\eD/;
+\& warn "not a natural number" unless /^\ed+$/; # odrzuca \-3
+\& warn "not an integer" unless /^-?\ed+$/; # odrzuca +3
+\& warn "not an integer" unless /^[+-]?\ed+$/;
+\& warn "not a decimal number" unless /^-?\ed+\e.?\ed*$/; # odrzuca .2
+\& warn "not a decimal number" unless /^-?(?:\ed+(?:\e.\ed*)?|\e.\ed+)$/;
+\& warn "not a C float"
+\& unless /^([+-]?)(?=\ed|\e.\ed)\ed*(\e.\ed*)?([Ee]([+-]?\ed+))?$/;
+.Ve
+Długość tablicy jest wartością skalarną. Możesz uzyskać długość tablicy
+\f(CW@dni\fR obliczając \f(CW$#dni\fR, tak jak w \fBcsh\fR.
+(Faktycznie, nie jest to długość tablicy, a indeks ostatniego elementu, gdyż
+(zwykle) istnieje element o indeksie zerowym.) Przypisanie do \f(CW$#dni\fR
+zmienia długość tablicy. Skracanie tą metodą tablicy niszczy wartości
+pozostałe za nowym końcem tablicy. Wydłużenie uprzednio skróconej tablicy
+JUŻ NIE odtwarza wartości, które były w utraconych
+elementach. (Było tak w Perlu 4, ale musieliśmy z tym skończyć, by zapewnić
+wywoływanie destruktorów tam, gdzie jest to oczekiwane.)
+Możesz też osiągnąć nieco lepszą efektywność wstępnie poszerzając tablicę,
+która ma się powiększyć. (Można także poszerzać tablicę wykonując przypisanie
+do elementu, który jest poza jej obecnym końcem.) Tablicę można obciąć
+do zera przez przypisanie do niej pustej listy (). Poniższe są równoważne:
+.PP
+.Vb 2
+\& @cokolwiek = ();
+\& $#cokolwiek = \-1;
+.Ve
+Jeżeli przetwarzasz nazwaną tablicę w kontekście skalarnym, to zwraca on
+długość tablicy. (Zauważ, że nie jest to prawdą dla list, które zwracają
+ostatnią wartość, tak jak operator przecinka w C. Nie jest to też prawdą
+dla funkcji wbudowanych, zwracających to, na co mają ochotę.)
+Poniższe jest zawsze prawdziwe:
+.PP
+.Vb 1
+\& scalar(@cokolwiek) == $#cokolwiek - $[ + 1;
+.Ve
+[Zmienna specjalna $[ określa indeks pierwszego elementu w tablicy
+i pierwszego znaku w łańcuchu, domyślnie jest to zero.]
+W wersji 5 Perla zmieniono semantykę \f(CW$[\fR: pliki nie ustawiające wartości
+\f(CW$[\fR nie muszą już zważać na to, czy inny plik zmienił jej wartość.
+Inaczej mówiąc, nie zaleca się używania \f(CW$[\fR.
+Zatem ogólnie możesz zakładać, że
+.PP
+.Vb 1
+\& scalar(@cokolwiek) == $#cokolwiek + 1;
+.Ve
+Niektórzy programiści wybierają użycie jawnej konwersji, by nie było
+żadnych wątpliwości:
+.PP
+.Vb 1
+\& $liczba_elementow = scalar(@cokolwiek);
+.Ve
+Jeżeli posługujesz się haszem (tablicą asocjacyjną) w kontekście skalarnym,
+to zwraca on wartość, która jest prawdą wtedy i tylko wtedy, gdy hasz zawiera
+jakąkolwiek parę klucz/wartość. (Jeżeli są takie pary, to wartość zwracana
+jest łańcuchem składającym się z liczby użytych jednostek komórek (buckets)
+oraz liczby zaalokowanych jednostek komórek, rozdzielonych ukośnikiem.
+Najbardziej przydaje się to do sprawdzania, czy wkompilowany w Perl
+algorytm haszowania działa kiepsko na twoim zestawie danych. Na przykład,
+wrzucasz 10,000 elementów do hasza, ale przetworzenie \f(CW%HASH\fR
+w kontekście skalarnym zwraca \*(L"1/16\*(R", co oznacza, że tylko jedna
+z szesnastu komórek została użyta, i przypuszczalnie zawiera wszystkie twoje
+10,000 pozycji. To się nie powinno zdarzyć.)
+.PP
+Możesz wstępnie przydzielić miejsce na hasz przy pomocy przypisania do funkcji
+\fIkeys()\fR. Zaokrągli to zaalokowane jednostki komórek do najbliższej
+potęgi dwójki.
+.PP
+.Vb 1
+\& keys(%users) = 1000; # zaalokuj 1024 buckets
+.Ve
+.Sh "Konstruktory wartości skalarnych"
+Literały numeryczne podawane są w zwyczajowych formatach zmiennoprzecinkowych
+lub całkowitych:
+.PP
+.Vb 6
+\& 12345
+\& 12345.67
+\& .23E-10
+\& 0xffff # hex
+\& 0377 # ósemkowa
+\& 4_294_967_296 # podkreślenie dla lepszej czytelności
+.Ve
+Literały łańcuchowe ograniczone są zwykle przez pojedyncze lub podwójne
+cudzysłowy. Działają one bardzo podobnie do znaków cytowania powłoki:
+w literałach łańcuchowych w cudzysłowach zachodzi zastępowanie zmiennych
+i interpretacja odwrotnego ukośnika. W łańcuchach w apostrofach nie występuje
+zastępowanie i interpretacja (z wyjątkiem \*(L"\f(CW\e'\fR\*(R" oraz
+\*(L"\f(CW\e\e\fR"). To tworzenia znaków takich jak nowa linia, tabulator itd.,
+stosowane są zarówno zwykłe reguły użycia odwrotnego ukośnika w Unixie, jak
+i bardziej egzotyczne formy. Listę sposobów cytowania znajdziesz w sekcji
+\fIQuote and Quotelike Operators\fR podręcznika \fIperlop\fR(1).
+.PP
+Zapisy ósemkowe czy szesnastkowe w literałach łańcuchowych (np. \*(L'0xffff')
+nie są automatycznie zamieniane na ich całkowitą reprezentację. Konwersje te
+wykonują funkcje \fIhex()\fR i \fIoct()\fR. Więcej szczegółów znajdziesz
+w opisach tych funkcji w podręczniku \fIperlfunc\fR(1).
+.PP
+Możesz też umieszczać znaki nowej linii bezpośrednio w łańcuchach, tj., mogą
+one kończyć się w innym wierszu niż się rozpoczęły. Jest to przyjemne, ale
+jeżeli zapomnisz zamykającego cudzysłowu, to błąd nie będzie zgłaszany dopóty,
+dopóki Perl nie znajdzie innego wiersza, zawierającego znak cudzysłowu, który
+może znajdować się o wiele dalej w skrypcie. Zastępowanie zmiennych
+w łańcuchach ograniczone jest do zmiennych skalarnych, tablic oraz wycinków
+tablic. (Inaczej mówiąc, nazw rozpoczynających się od $ lub @, po których
+może opcjonalnie wystąpić, ujęte w nawiasy kwadratowe, wyrażenie traktowane
+jako indeks elementu tablicy.)
+Poniższy fragment kodu drukuje \*(L"Cena wynosi $\&100.\*(R"
+.PP
+.Vb 2
+\& $cena = '$100'; # nie interpretowane
+\& print "Cena wynosi $cena.\en"; # interpretowane
+.Ve
+Tak jak w niektórych powłokach, możesz umieścić nazwę w nawiasach klamrowych,
+by oddzielić ją od następujących dalej znaków alfanumerycznych.
+Identyfikator w takich nawiasach traktowany jest zawsze jako łańcuch, tak samo
+jak pojedynczy identyfikator będący indeksem hasza. Nasz wcześniejszy przykład,
+.PP
+.Vb 1
+\& $dni{'luty'}
+.Ve
+może być zapisany jako
+.PP
+.Vb 1
+\& $dni{luty}
+.Ve
+a cudzysłowy będą domniemane automatycznie. Ale cokolwiek bardziej
+skomplikowanego w indeksie zostanie zinterpretowane jako wyrażenie.
+.PP
+Zauważ, że łańcuch w pojedynczych cudzysłowach musi być oddzielony od
+poprzedzającego go słowa odstępem, gdyż pojedynczy cudzysłów jest poprawnym
+(choć nie zalecanym) znakiem w nazwie zmiennej (zobacz \f(CWPackages\fR
+w podręczniku \fIperlmod\fR(1)).
+.PP
+Trzema specjalnymi literałami są _\|_FILE_\|_, _\|_LINE_\|_
+oraz _\|_PACKAGE_\|_, które reprezentują nazwę bieżącego pliku, numer wiersza
+oraz nazwę pakietu w danym punkcie twego programu. Mogą być używane wyłącznie
+jako odrębne tokeny. Nie będą one interpolowane wewnątrz łańcuchów.
+Jeżeli nie ma bieżącego pakietu (z powodu pustej dyrektywy \f(CWpackage;\fR),
+to _\|_PACKAGE_\|_ jest wartością niezdefiniowaną.
+.PP
+Tokenami _\|_END_\|_ i _\|_DATA_\|_ można posługiwać się do wskazania
+logicznego końca skryptu przed faktycznym końcem pliku. Dowolny następujący
+po nich tekst jest ignorowany, ale może być odczytany przy pomocy uchwytu
+\s-1DATA\s0. Wykorzystaj main::\s-1DATA\s0 dla użytego tokenu _\|_END_\|_,
+lub też \s-1NAZWAPAKIETU::DATA\s0 (gdzie \s-1NAZWAPAKIETU\s0 jest bieżącym
+pakietem) dla _\|_DATA_\|_.
+Dwa znaki sterujące: ^D i ^Z są synonimami dla _\|_END_\|_ (lub _\|_DATA_\|_
+w module). Szerszy opis _\|_DATA_\|_ i przykład użycia znajdziesz w podręczniku
+\fISelfLoader\fR.
+Zauważ, że nie można czytać z uchwytu pliku \s-1DATA\s0 w bloku \s-1BEGIN\s0.
+Blok ten jest wykonywany natychmiast po napotkaniu (w czasie kompilacji).
+W tym momencie nie został jeszcze znaleziony odpowiedni token _\|_DATA_\|_
+(lub _\|_END_\|_).
+.PP
+Słowo nie posiadające żadnej innej interpretacji w gramatyce Perla
+będzie traktowane tak, jakby znajdowało się w cudzysłowie. Są one znane pod
+nazwą "gołych słów" (\*(L"barewords\*(R").
+Tak samo, jak w przypadku etykiet i uchwytów plików, gołe słowa składające się
+wyłącznie z małych liter narażają na konlikt z przyszłymi słowami zastrzeżonymi.
+Jeżeli użyjesz przełącznika \fB\-w\fR, to Perl będzie ostrzegał o wystąpieniu
+takich słów.
+Niektórzy chcieliby całkowicie wyjąć spod prawa gołe słowa.
+Jeśli napiszesz
+.PP
+.Vb 1
+\& use strict 'subs';
+.Ve
+to każde gołe słowo, które nie zostanie zinterpretowane jako wywołanie
+procedury spowoduje błąd kompilacji. Ograniczenie to rozciąga się do końca
+zawierającego je bloku. Blok wewnętrzny może je jednak zanegować przy pomocy
+\f(CWno strict 'subs'\fR.
+.PP
+Zmienne tablicowe w łańcuchach objętych cudzysłowami interpolowane są
+przez złączenie wszystkich elementów tablicy. Elementy są wówczas rozdzielone
+ogranicznikiem podanym w zmiennej \f(CW$"\fR (\f(CW$LIST_SEPARATOR\fR w module
+English), domyślnie spacją. Poniższe fragmenty są równoważne:
+.PP
+.Vb 2
+\& $temp = join($",@ARGV);
+\& system "echo $temp";
+.Ve
+.Vb 1
+\& system "echo @ARGV";
+.Ve
+Wewnątrz wzorców wyszukiwania (które również podlegają zastępowaniu w podwójnym
+cytowaniu) pojawia się brzydka niejednoznaczność: czy \f(CW/$foo[bar]/\fR
+ma być interpretowane jako \f(CW/${foo}[bar]/\fR (gdzie \f(CW[bar]\fR jest
+klasą znaków wyrażenia regularnego) czy też jako \f(CW/${foo[bar]}/\fR (gdzie
+\f(CW[bar]\fR jest indeksem tablicy \f(CW@foo\fR)? Jeżeli nie istnieje
+\f(CW@foo\fR, to jest to oczywiście klasa znaków. Jeżeli \f(CW@foo\fR istnieje,
+to Perl odgaduje czym ma być \f(CW[bar]\fR, i prawie zawsze ma rację.
+Jeśli odgaduje źle, albo po prostu jesteś paranoikiem, możesz wymusić poprawną
+interpretację używając nawiasów klamrowych jak powyżej.
+.PP
+Wierszowa forma cytowania oparta jest na składni "dokumentów-tutaj" używanej
+(\*(L"here-doc\*(R") w powłokach. Po sekwencji \f(CW<<\fR podajesz napis
+ograniczający cytowany materiał, a wszystkie wiersze poniżej bieżącego aż do
+napisu kończącego są wartością elementu. Napisem kończącym może być
+identyfikator (słowo) albo jakiś cytowany tekst. Jeżeli jest to tekst
+cytowany, to rodzaj zastosowanych znaków cytowania określa traktowanie tekstu,
+tak jak przy zwykłym cytowaniu. Niecytowany identyfikator działa tak, jakby
+był w podwójnym cudzysłowie. Pomiędzy \f(CW<<\fR a identyfikatorem nie może
+wystąpić spacja. (Jeżeli wstawisz spację, to będzie ona traktowany jak pusty
+identyfikator, co jest poprawne i dopasowuje pierwszy pusty wiersz.) Napis
+kończący musi pojawić się w wierszu kończącym samotnie (niecytowany i bez
+otaczających białych znaków).
+.PP
+.Vb 3
+\& print <<EOF;
+\& Cena wynosi $cena.
+\& EOF
+.Ve
+.Vb 3
+\& print <<"EOF"; # to samo, co powyżej
+\& Cena wynosi $cena.
+\& EOF
+.Ve
+.Vb 4
+\& print <<`EOC`; # wykonaj polecenia
+\& echo hi there
+\& echo lo there
+\& EOC
+.Ve
+.Vb 5
+\& print <<"foo", <<"bar"; # możesz składować, jeden za drugim
+\& I said foo.
+\& foo
+\& I said bar.
+\& bar
+.Ve
+.Vb 6
+\& myfunc(<<"TO", 23, <<'TAMTO');
+\& Masz tu linijkę
+\& czy dwie.
+\& TO
+\& a tu jeszcze jedną.
+\& TAMTO
+.Ve
+Nie zapomnij tylko, że musisz postawić średnik na końcu instrukcji.
+Perl nie wie przecież, czy nie zamierzasz spróbować zrobić tego:
+.PP
+.Vb 4
+\& print <<ABC
+\& 179231
+\& ABC
+\& + 20;
+.Ve
+.Sh "Konstruktory wartości listowych"
+Wartości listowe oznaczane są przez oddzielenie pojedynczych wartości
+przecinkami (i otoczenie listy nawiasami jeśli wymaga tego kolejność):
+.PP
+.Vb 1
+\& (LIST)
+.Ve
+W kontekście nie wymagającym wartości listowej wartość literału listowego jest
+wartością ostatniego elementu, tak jak w przypadku występującego w C operatora
+przecinkowego.
+Na przykład,
+.PP
+.Vb 1
+\& @foo = ('cc', '\-E', $bar);
+.Ve
+przypisuje wartość całej listy do tablicy foo, ale
+.PP
+.Vb 1
+\& $foo = ('cc', '\-E', $bar);
+.Ve
+przypisuje zmiennej foo wartość zmiennej bar. Zauważ, że rzeczywista tablica
+w kontekście skalarnym zwraca długość tablicy. Poniższy kod przypisuje
+\f(CW$foo\fR wartość 3:
+.PP
+.Vb 2
+\& @foo = ('cc', '\-E', $bar);
+\& $foo = @foo; # $foo dostaje 3
+.Ve
+Przed nawiasem zamykającym listę literałów możesz użyć opcjonalnego przecinka,
+zatem możesz pisać:
+.PP
+.Vb 5
+\& @foo = (
+\& 1,
+\& 2,
+\& 3,
+\& );
+.Ve
+LISTY dokonują automatycznej interpolacji podlist. To znaczy, kiedy
+przetwarzana jest \s-1LISTA\s0, to każdy jej element jest przetwarzany
+w kontekście listowym. Wynikowa wartość listy interpolowana jest do listy
+\s-1LISTA\s0 tak, jakby każdy pojedynczy element był członkiem \s-1LISTY\s0
+Zatem w \s-1LIŚCIE\s0 tracą swoją tożsamość tablice i hasze--lista
+.PP
+.Vb 1
+\& (@foo,@bar,&SomeSub,%glarch)
+.Ve
+zawiera wszystkie elementy \f(CW@foo\fR, po których następują wszystkie
+elementy \f(CW@bar\fR, wszystkie elementy zwrócone przez procedurę o nazwie
+SomeSub wywołaną w kontekście listowym, i na końcu pary klucz/wartość
+z \f(CW%glarch\fR. Jeżeli chcesz odwołać się do listy, NIE
+wykonując interpolacji zajrzyj do podręcznika \fIperlref\fR(1).
+.PP
+Lista pusta reprezentowana jest przez (). Jej interpolowanie w liście nie daje
+żadnego efektu. Zatem ((),(),()) jest równoważne (). Podobnie, interpolowanie
+tablicy bez elementów jest tym samym, co nie interpolowanie w tym miejscu
+żadnej tablicy.
+.PP
+Wartość listowa może być też indeksowana tak, jak zwykła tablica. Musisz tylko
+umieścić listę w nawiasach, by uniknąć niejasności. Na przykład:
+.PP
+.Vb 2
+\& # Stat zwraca wartość listową
+\& $time = (stat($file))[8];
+.Ve
+.Vb 2
+\& # TUTAJ BŁĄD SKŁADNI
+\& $time = stat($file)[8]; # Oj, zapomniałem nawiasów
+.Ve
+.Vb 2
+\& # znajdź cyfrę szesnastkową
+\& $hexdigit = ('a','b','c','d','e','f')[$digit-10];
+.Ve
+.Vb 2
+\& # "reverse comma operator"
+\& return (pop(@foo),pop(@foo))[0];
+.Ve
+W liście możesz wykonać przypisanie do \f(CWundef\fR. Przydaje się to do
+pozbywania się niektórych wartości zwracanych przez funkcję:
+.PP
+.Vb 1
+\& ($dev, $ino, undef, undef, $uid, $gid) = stat($file);
+.Ve
+Do list można wykonać przypisanie wtedy i tylko wtedy, gdy dozwolone jest
+przypisanie do każdego z elementów listy:
+.PP
+.Vb 1
+\& ($a, $b, $c) = (1, 2, 3);
+.Ve
+.Vb 1
+\& ($map{'czerwony'}, $map{'niebieski'}, $map{'zielony'})
+\& = (0x00f, 0x0f0, 0xf00);
+.Ve
+Przypisanie tablicy w kontekście skalarnym zwraca liczbę elementów utworzonych
+przez wyrażenie po prawej stronie przypisania:
+.PP
+.Vb 2
+\& $x = (($foo,$bar) = (3,2,1)); # ustaw $x na 3, nie 2
+\& $x = (($foo,$bar) = f()); # ustaw $x na ilość zwróconych przez f()
+.Ve
+Jest to bardzo wygodne, gdy chcesz wykonać przypisanie listy w kontekście
+logicznym (boolowskim), gdyż większość funkcji listowych zwraca po zakończeniu
+przetwarzania listę pustą, co przy przypisaniu daje 0, interpretowane jako
+fałsz.
+.PP
+Ostatni element może być tablicą lub haszem:
+.PP
+.Vb 2
+\& ($a, $b, @rest) = split;
+\& my($a, $b, %rest) = @_;
+.Ve
+Faktycznie możesz umieścić tablicę lub hasza w dowolnym miejscu listy, ale
+pierwsze z nich na liście wessie wszystkie wartości i pozostałe dostaną
+wartość nul. Może to być pomocne w \fIlocal()\fR lub \fImy()\fR.
+.PP
+Literał hasza (tablicy asocjacyjnej) zawiera pary wartości, które będą
+interpretowane jako klucz i wartość:
+.PP
+.Vb 2
+\& # takie samo przypisanie jak powyżej
+\& %map = ('czerwony',0x00f,'niebieski',0x0f0,'zielony',0xf00);
+.Ve
+Choć listy literałów i nazwane tablice są zwykle wzajemnie wymienne, to nie
+zachodzi to w przypadku haszy. To, że możesz indeksować wartości listy
+tak jak zwykłej tablicy nie oznacza, że możesz indeksować listę tak jak hasz.
+Podobnie, hasze włączone jako części innych list (łącznie z listami parametrów
+i list zwracanych przez funkcje) zawsze ulegają spłaszczeniu do par
+klucz/wartość. Dlatego czasem dobrze jest użyć wskazania.
+.PP
+Często bardziej czytelne jest użycie pomiędzy parami klucz/wartość operatora
+\f(CW=>\fR. Operator ten jest po prostu bardziej wyróżniającym się wzrokowo
+synonimem przecinka. Ponadto powoduje, że jego lewostronny operand jest
+interpretowany jako łańcuch, jeśli jest on gołym słowem, które mogłoby być
+poprawnym identyfikatorem.
+Uprzyjemnia to inicjowanie haszy:
+.PP
+.Vb 5
+\& %map = (
+\& czerwony => 0x00f,
+\& niebieski => 0x0f0,
+\& zielony => 0xf00,
+\& );
+.Ve
+lub inicjowanie odwołań do haszy, które będą używane jako rekordy:
+.PP
+.Vb 5
+\& $rec = {
+\& witch => 'Mable the Merciless',
+\& cat => 'Fluffy the Ferocious',
+\& date => '10/31/1776',
+\& };
+.Ve
+albo użycie wywoływanych przez nazwę parametrów skomplikowanej funkcji:
+.PP
+.Vb 7
+\& $field = $query->radio_group(
+\& name => 'group_name',
+\& values => ['eenie','meenie','minie'],
+\& default => 'meenie',
+\& linebreak => 'true',
+\& labels => \e%labels
+\& );
+.Ve
+Zwróć uwagę na to, iż fakt, że tablica asocjacyjna jest zainicjowana w takim
+porządku, nie oznacza, że zostanie zwrócona w tym samym porządku. Przykłady,
+jak ułożyć kolejność zwracanych wyników znajdziesz przy opisie \f(CWsort\fR
+w podręczniku \fIperlfunc\fR(1).
+.Sh "Typeglob i uchwyty plików"
+Perl posługuje się wewnętrznym typem zwanym \fItypeglob\fR. Przechowuje w nim
+wszystkie zapisy tablicy symboli. Przedrostkiem typu typeglob jest \f(CW*\fR,
+gdyż reprezentuje on wszystkie typy. Był on zalecanym sposobem przekazywania
+tablic i tablic asocjacyjnych przez odwołanie do funkcji, ale obecnie istnieją
+prawdziwe odwołania, więc jest to rzadko potrzebne.
+.PP
+Podstawowym zastosowaniem typeglob we współczesnym Perlu jest tworzenie
+synonimów tablicy symboli. To przypisanie:
+.PP
+.Vb 1
+\& *cos = *inne;
+.Ve
+robi \f(CW$cos\fR synonimem (aliasem) dla \f(CW$inne\fR, \f(CW@cos\fR
+jest aliasem dla \f(CW@inne\fR, \f(CW%cos\fR aliasem dla \f(CW%inne\fR,
+&cos aliasem dla &inne, itd. Dużo bezpieczniej jest użyć odwołania (wskazania).
+To:
+.PP
+.Vb 1
+\& local *Tutaj::niebieski = \e$Tam::zielony;
+.Ve
+tymczasowo czyni \f(CW$Tutaj::niebieski\fR aliasem dla \f(CW$Tam::zielony\fR,
+ale nie robi \f(CW@Tutaj::niebieski\fR aliasem dla \f(CW@Tam::zielony\fR, czy
+\f(CW%Tutaj::niebieski\fR aliasem dla \f(CW%Tam::zielony\fR, itd.
+W sekcji \fISymbol Tables\fR podręcznika \fIperlmod\fR(1) znajdziesz więcej
+takich przykładów. Mimo, że może to wyglądać dziwnie, jest to podstawą całego
+systemu importu/exportu modułów.
+.PP
+Innym zastosowaniem typeglob jest przesyłanie uchwytów plików do funkcji lub
+tworzenie nowych uchwytów. Jeżeli potrzebujesz posłużyć się typeglob, by
+zachować uchwyt pliku, zrób to tak:
+.PP
+.Vb 1
+\& $fh = *STDOUT;
+.Ve
+albo może jako prawdziwe odwołanie, jak to:
+.PP
+.Vb 1
+\& $fh = \e*STDOUT;
+.Ve
+W podręczniku \fIperlsub\fR(1) znajdziesz przykłady zastosowania typeglob jako
+pośrednich uchwytów plików w funkcjach.
+.\" indirect filehandles
+.PP
+Typeglob są również sposobem na tworzenie lokalnych uchwytów plików przy użyciu
+operatora \fIlocal()\fR. Istnieją wówczas aż do wyjścia z ich bloku, ale
+mogą być przesłane powtórnie.
+Na przykład:
+.PP
+.Vb 7
+\& sub newopen {
+\& my $path = shift;
+\& local *FH; # nie my!
+\& open (FH, $path) or return undef;
+\& return *FH;
+\& }
+\& $fh = newopen('/etc/passwd');
+.Ve
+Obecnie, gdy dysponujemy notacją *foo{\s-1COŚ\s0}, typeglob nie są tak często
+używane do manipulowania uchwytami plików, chociaż wciąż są konieczne do
+przesłania całkiem nowego uchwytu pliku czy katalogu do funkcji czy z funkcji.
+Wynika to stąd, że *\s-1UCHWYT\s0{\s-1IO\s0} działa tylko jeśli \s-1UCHWYT\s0
+był już użyty jako uchwyt. Inaczej mówiąc, do tworzenia nowych wpisów w tablicy
+symboli może posłużyć *\s-1FH\s0, ale nie *foo{\s-1COŚ\s0}.
+.PP
+Inną metodą tworzenia anonimowych uchwytów plików jest wykorzystanie modułu
+\s-1IO::\s0Handle.
+.\" module and its ilk.
+Zaletą tych modułów jest nieukrywanie różnych typów tej samej nazwy podczas
+\fIlocal()\fR. Na końcu opisu \f(CWopen()\fR w podręczniku \fIperlfunc\fR(1)
+zamieszczono odpowiedni przykład.
+.PP
+Dalsze rozważania na temat typeglob i składni *foo{\s-1THING\s0} znajdziesz
+w podręcznikach \fIperlref\fR(1) i \fIperlsub\fR(1), a także w sekcji
+\fISymbol Tables\fR podręcznika \fIperlmod\fR(1).
+
+.rn }` ''
+.IX Title "PERLDATA 1"
+.IX Name "perldata - typy danych Perla"
+
+.IX Header "NAZWA"
+
+.IX Header "OPIS"
+
+.IX Subsection "Nazwy zmiennych"
+
+.IX Subsection "Kontekst"
+
+.IX Subsection "Wartości skalarne"
+
+.IX Subsection "Scalar value constructors"
+
+.IX Subsection "List value constructors"
+
+.IX Subsection "Typeglobs and Filehandles"
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/perlfunc.1 b/po/pl/archive/plain/man1/perlfunc.1
new file mode 100644
index 00000000..8bf98229
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/perlfunc.1
@@ -0,0 +1,4417 @@
+.\" 1999 PTM Przemek Borys
+.rn '' }`
+.\" $RCSfile: perlfunc.1,v $$Revision: 1.17 $$Date: 2003/05/29 11:06:06 $
+.\"
+.\" $Log: perlfunc.1,v $
+.\" Revision 1.17 2003/05/29 11:06:06 robert
+.\" poprawki (głównie warningi groffa)
+.\"
+.\" Revision 1.16 2002/08/22 14:47:30 robert
+.\" poprawione błędy formatowania - nałożony man-pages-pl-0.22-roffix.patch z RedHata
+.\"
+.\" Revision 1.15 2001/07/24 06:59:57 wojtek2
+.\" [błąd] fatalny => krytyczny
+.\"
+.\" Revision 1.14 2001/06/14 08:43:13 wojtek2
+.\" s/,chyba, że/,chyba że/
+.\" plus trochę literówek, formatowania etc.
+.\"
+.\" Revision 1.13 2000/10/22 16:15:28 wojtek2
+.\" wiodące (spacje, zera etc.)->początkowe
+.\" kontrolne (znaki, sekwencje)->sterujące
+.\" także "klawisze kontrolne" (Ctrl+klaw.)->klawisze sterujące
+.\"
+.\" Revision 1.12 2000/03/18 16:00:27 wojtek2
+.\" 1. sprawdzone pakiety mtools i file
+.\" 2. conajmniej->co najmniej
+.\"
+.\" Revision 1.11 1999/09/30 06:37:19 siewca
+.\" poprawki ortograficzne
+.\"
+.\" Revision 1.10 1999/09/11 22:17:18 siewca
+.\" ortografy
+.\"
+.\" Revision 1.9 1999/09/03 01:12:14 siewca
+.\" trochę korekt orgrotografogicznych ;>
+.\"
+.\" Revision 1.8 1999/08/30 08:42:40 wojtek2
+.\" perlfunc: kilka drobnych poprawek
+.\" user*, group*: dodana przestroga
+.\"
+.\" Revision 1.7 1999/08/06 10:51:05 wojtek2
+.\" Pokuta: napis->łańcuch
+.\" rekursja->rekurencja
+.\" inne drobne
+.\"
+.\" Revision 1.6 1999/08/03 11:07:22 wojtek2
+.\" bistable->dwustanowy
+.\" przeważnie " xx rather than yy" -> "xx zamiast yy"
+.\"
+.\" Revision 1.5 1999/08/02 12:08:52 pborys
+.\" string->napis
+.\" shell->powłoka
+.\" kernel->jądro
+.\"
+.\" Revision 1.4 1999/07/31 19:18:54 pborys
+.\" zmiana slashy na ukośniki
+.\"
+.\" Revision 1.3 1999/07/31 15:27:30 pborys
+.\" korekszkenz
+.\"
+.\" Revision 1.2 1999/07/13 14:39:16 pborys
+.\" FAQ - Przestrogi/zastrzeżenia
+.\" robotnicy - wiadomo
+.\" whatis - nowo skompilowany
+.\" perlfunc.1 - poprawiony styl (przynajmniej w tym gupim wstępie ;)
+.\" which.1 - lokalizowanie pliku
+.\" nanosleep.2 - ekstremalnie dokładne pauzowanie
+.\" select.2 - sprawdzanie stanu deskryptorów, przenośny sleep
+.\" sigaction.2 - operacje na sygnałach
+.\" sigblock.2 - bsd'owy sposób blokowania sygnałów
+.\" glob.3 - rozwijanie symbolicznych ścieżek shella w normalne
+.\"
+.\" Revision 1.1 1999/07/12 22:22:53 pborys
+.\" f77.1: dodane tłumaczenia pozostawionych tekstów (poza copying ;)
+.\" FAQ: dodane PRZESTROGI
+.\" perlfunc.1: wersja beeeeta ;)
+.\"
+.\"
+.de Sh
+.br
+.if t .Sp
+.ne 5
+.PP
+\fB\\$1\fR
+.PP
+..
+.de Sp
+.if t .sp .5v
+.if n .sp
+..
+.de Ip
+.br
+.ie \\n(.$>=3 .ne \\$3
+.el .ne 3
+.IP "\\$1" \\$2
+..
+.de Vb
+.ft CW
+.nf
+.ne \\$1
+..
+.de Ve
+.ft R
+
+.fi
+..
+.\"
+.\"
+.\" Set up \*(-- to give an unbreakable dash;
+.\" string Tr holds user defined translation string.
+.\" Bell System Logo is used as a dummy character.
+.\"
+.tr \(*W-|\(bv\*(Tr
+.ie n \{\
+.ds -- \(*W-
+.ds PI pi
+.if (\n(.H=4u)&(1m=24u) .ds -- \(*W\h'-12u'\(*W\h'-12u'-\" diablo 10 pitch
+.if (\n(.H=4u)&(1m=20u) .ds -- \(*W\h'-12u'\(*W\h'-8u'-\" diablo 12 pitch
+.ds L" ""
+.ds R" ""
+.\" \*(M", \*(S", \*(N" and \*(T" are the equivalent of
+.\" \*(L" and \*(R", except that they are used on ".xx" lines,
+.\" such as .IP and .SH, which do another additional levels of
+.\" double-quote interpretation
+.ds M" """
+.ds S" """
+.ds N" """""
+.ds T" """""
+.ds L' '
+.ds R' '
+.ds M' '
+.ds S' '
+.ds N' '
+.ds T' '
+'br\}
+.el\{\
+.ds -- \(em\|
+.tr \*(Tr
+.ds L" ``
+.ds R" ''
+.ds M" ``
+.ds S" ''
+.ds N" ``
+.ds T" ''
+.ds L' `
+.ds R' '
+.ds M' `
+.ds S' '
+.ds N' `
+.ds T' '
+.ds PI \(*p
+'br\}
+.\" If the F register is turned on, we'll generate
+.\" index entries out stderr for the following things:
+.\" TH Title
+.\" SH Header
+.\" Sh Subsection
+.\" Ip Item
+.\" X<> Xref (embedded
+.\" Of course, you have to process the output yourself
+.\" in some meaninful fashion.
+.if \nF \{
+.de IX
+.tm Index:\\$1\t\\n%\t"\\$2"
+..
+.nr % 0
+.rr F
+.\}
+.TH PERLFUNC 1 "perl 5.004, patch 01" "12/Jun/97" "Podręcznik programisty perla"
+.IX Title "PERLFUNC 1"
+.UC
+.IX Name "perlfunc - Perl builtin functions"
+.if n .hy 0
+.if n .na
+.ds C+ C\v'-.1v'\h'-1p'\s-2+\h'-1p'+\s0\v'.1v'\h'-1p'
+.de CQ \" put $1 in typewriter font
+.ft CW
+'if n "\c
+'if t \\&\\$1\c
+'if n \\&\\$1\c
+'if n \&"
+\\&\\$2 \\$3 \\$4 \\$5 \\$6 \\$7
+'.ft R
+..
+.\" @(#)ms.acc 1.5 88/02/08 SMI; from UCB 4.2
+. \" AM - accent mark definitions
+.bd B 3
+. \" fudge factors for nroff and troff
+.if n \{\
+. ds #H 0
+. ds #V .8m
+. ds #F .3m
+. ds #[ \f1
+. ds #] \fP
+.\}
+.if t \{\
+. ds #H ((1u-(\\\\n(.fu%2u))*.13m)
+. ds #V .6m
+. ds #F 0
+. ds #[ \&
+. ds #] \&
+.\}
+. \" simple accents for nroff and troff
+.if n \{\
+. ds ' \&
+. ds ` \&
+. ds ^ \&
+. ds , \&
+. ds ~ ~
+. ds ? ?
+. ds ! !
+. ds /
+. ds q
+.\}
+.if t \{\
+. ds ' \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\'\h"|\\n:u"
+. ds ` \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\`\h'|\\n:u'
+. ds ^ \\k:\h'-(\\n(.wu*10/11-\*(#H)'^\h'|\\n:u'
+. ds , \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10)',\h'|\\n:u'
+. ds ~ \\k:\h'-(\\n(.wu-\*(#H-.1m)'~\h'|\\n:u'
+. ds ? \s-2c\h'-\w'c'u*7/10'\u\h'\*(#H'\zi\d\s+2\h'\w'c'u*8/10'
+. ds ! \s-2\(or\s+2\h'-\w'\(or'u'\v'-.8m'.\v'.8m'
+. ds / \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\z\(sl\h'|\\n:u'
+. ds q o\h'-\w'o'u*8/10'\s-4\v'.4m'\z\(*i\v'-.4m'\s+4\h'\w'o'u*8/10'
+.\}
+. \" troff and (daisy-wheel) nroff accents
+.ds : \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H+.1m+\*(#F)'\v'-\*(#V'\z.\h'.2m+\*(#F'.\h'|\\n:u'\v'\*(#V'
+.ds 8 \h'\*(#H'\(*b\h'-\*(#H'
+.ds v \\k:\h'-(\\n(.wu*9/10-\*(#H)'\v'-\*(#V'\*(#[\s-4v\s0\v'\*(#V'\h'|\\n:u'\*(#]
+.ds _ \\k:\h'-(\\n(.wu*9/10-\*(#H+(\*(#F*2/3))'\v'-.4m'\z\(hy\v'.4m'\h'|\\n:u'
+.ds . \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10)'\v'\*(#V*4/10'\z.\v'-\*(#V*4/10'\h'|\\n:u'
+.ds 3 \*(#[\v'.2m'\s-2\&3\s0\v'-.2m'\*(#]
+.ds o \\k:\h'-(\\n(.wu+\w'\(de'u-\*(#H)/2u'\v'-.3n'\*(#[\z\(de\v'.3n'\h'|\\n:u'\*(#]
+.ds d- \h'\*(#H'\(pd\h'-\w'~'u'\v'-.25m'\f2\(hy\fP\v'.25m'\h'-\*(#H'
+.ds D- D\\k:\h'-\w'D'u'\v'-.11m'\z\(hy\v'.11m'\h'|\\n:u'
+.ds th \*(#[\v'.3m'\s+1I\s-1\v'-.3m'\h'-(\w'I'u*2/3)'\s-1o\s+1\*(#]
+.ds Th \*(#[\s+2I\s-2\h'-\w'I'u*3/5'\v'-.3m'o\v'.3m'\*(#]
+.ds ae a\h'-(\w'a'u*4/10)'e
+.ds Ae A\h'-(\w'A'u*4/10)'E
+.ds oe o\h'-(\w'o'u*4/10)'e
+.ds Oe O\h'-(\w'O'u*4/10)'E
+. \" corrections for vroff
+.if v .ds ~ \\k:\h'-(\\n(.wu*9/10-\*(#H)'\s-2\u~\d\s+2\h'|\\n:u'
+.if v .ds ^ \\k:\h'-(\\n(.wu*10/11-\*(#H)'\v'-.4m'^\v'.4m'\h'|\\n:u'
+. \" for low resolution devices (crt and lpr)
+.if \n(.H>23 .if \n(.V>19 \
+\{\
+. ds : e
+. ds 8 ss
+. ds v \h'-1'\o'\(aa\(ga'
+. ds _ \h'-1'^
+. ds . \h'-1'.
+. ds 3 3
+. ds o a
+. ds d- d\h'-1'\(ga
+. ds D- D\h'-1'\(hy
+. ds th \o'bp'
+. ds Th \o'LP'
+. ds ae ae
+. ds Ae AE
+. ds oe oe
+. ds Oe OE
+.\}
+.rm #[ #] #H #V #F C
+.SH "NAZWA"
+.IX Header "NAME"
+perlfunc \- Wbudowane funkcje perla
+.SH "OPIS"
+.IX Header "DESCRIPTION"
+Funkcje z tej sekcji mogą służyć pomocą w wyrażeniach. Podpadają one pod
+dwie główne kategorie: operatory list, oraz nazwane operatory
+jednoargumentowe. [Przyp. tłum.: w perlu nie ma prawdziwych funkcji, są
+operatory]
+Różnią się one w związku priorytetowym przecinkiem.
+(zobacz tablicę priorytetów na stronie \fIperlop(1)\fR.). Operatory list
+pobierają więcej niż jeden argument, podczas gdy operatory jednoargumentowe,
+z definicji,
+nigdy nie biorą więcej niż jeden argument. Tak więc przecinek kończy argument
+operatora jednoargumentowego, lecz jedynie rozdziela argumenty operatora
+listy. Ogólnie, operator jednoargumentowy daje swojemu argumentowi kontekst
+skalarny,
+podczas gdy operator listowy może dawać zarówno kontekst skalarny, jak i
+listowy. Jeśli daje obydwa, to argumenty skalarne będą najpierw, a za nimi
+nastąpią argumenty listowe. (Zauważ, że może istnieć tylko jeden argument
+listowy.) Np. funkcja \fIsplice()\fR ma trzy argumenty skalarne, za którymi
+następuje lista.
+.PP
+W opisach składni, które są niżej, operatory list, które oczekują listy (i
+dają kontekst listowy elementom tej listy) są pokazywane z argumentem LISTA.
+Lista taka może składać się z dowolnej kombinacji argumentów
+skalarnych lub wartości listowych; wartości listowe będą włączone w listę
+tak, jakby każdy pojedynczy element był interpolowany w tym punkcie listy,
+tworząc dłuższą, jednowymiarową wartość listową. Elementy typu LISTA powinny
+być oddzielone przecinkami.
+.PP
+Każda funkcja z poniższej listy, może być użyta bez, albo z nawiasami
+wokół swoich argumentów. (Opisy składni pomijają nawiasy.) Jeśli używasz
+nawiasów, to prosta (lecz czasem zaskakująca) reguła jest taka:
+\fIWYGLĄDA\fR jak funkcja, więc \fIJEST\fR funkcją i priorytet nie ma
+znaczenia. W przeciwnym wypadku jest to operator listowy lub operator
+jednoargumentowy i priorytet się liczy. I biała spacja między funkcją i
+lewym nawiasem nie liczy się\*(--więc musisz być czasem ostrożny:
+.PP
+.Vb 5
+\& print 1+2+4; # Drukuje 7.
+\& print(1+2) + 4; # Drukuje 3.
+\& print (1+2)+4; # Też drukuje 3!
+\& print +(1+2)+4; # Drukuje 7.
+\& print ((1+2)+4); # Drukuje 7.
+.Ve
+Jeśli uruchamiasz perla z przełącznikiem \fB\-w\fR, to będziesz o tym
+ostrzegany. Na przykład trzecia z powyższych linii daje w efekcie:
+.PP
+.Vb 2
+\& print (...) interpreted as function at - line 1.
+\& Useless use of integer addition in void context at - line 1.
+.Ve
+Dla instrukcji, które mogą być używane zarówno w kontekstach skalarnych, jak
+i listowych, błąd nie wymagający przerwania jest ogólnie wskazywany w
+kontekście skalarnym przez zwrot niezdefiniowanej wartości, a w kontekście
+listowym przez zwrot listy null.
+.PP
+Zapamiętaj następującą regułę:
+.Ip "\fI\s-1NIE\s0 \s-1ISTNIEJE\s0 \s-1OGÓLNA\s0 \s-1REGUŁA\s0 \s-1KONWERSJI\s0 \s-1LISTY\s0 \s-1W\s0 \s-1SKALAR\s0!\fR" 8
+.IX Item "\fI\s-1THERE\s0 \s-1IS\s0 \s-1NO\s0 \s-1GENERAL\s0 \s-1RULE\s0 \s-1FOR\s0 \s-1CONVERTING\s0 A \s-1LIST\s0 \s-1INTO\s0 A \s-1SCALAR\s0!\fR"
+.PP
+Każdy operator i funkcja decyduje, jaki rodzaj wartości jest najbardziej
+odpowiedni do zwrócenia w kontekście skalarnym. Niektóre operatory zwracają
+długość listy, która byłaby zwrócona w kontekście listowym. Niektóre
+zwracają pierwszą wartość listy. Niektóre zwracają ostatnią wartość listy.
+Inne zwracają liczbę pomyślnych operacji. Ogólnie, robią one to, czego
+chcesz, chyba że oczekujesz spójności.
+.Sh "Funkcje perla według kategorii"
+.IX Subsection "Perl Functions by Category"
+Oto funkcje perla (włączając rzeczy, które wyglądają jak funkcje, np.
+niektóre słowa kluczowe i nazwane operatory), poukładane według kategorii.
+Niektóre funkcje pojawiają się w więcej niż jednym miejscu.
+.Ip "Funkcje dla skalarów lub łańcuchów" 5
+.IX Item "Functions for SCALARs or strings"
+chomp, chop, chr, crypt, hex, index, lc, lcfirst, length,
+oct, ord, pack, q/\s-1ŁAŃCUCH\s0/, qq/\s-1ŁAŃCUCH\s0/, reverse, rindex,
+sprintf, substr, tr///, uc, ucfirst, y///
+.Ip "Wyrażenia regularne i porównywanie wzorców" 5
+.IX Item "Regular expressions and pattern matching"
+m//, pos, quotemeta, s///, split, study
+.Ip "Funkcje numeryczne" 5
+.IX Item "Numeric functions"
+abs, atan2, cos, exp, hex, int, log, oct, rand, sin, sqrt,
+srand
+.Ip "Funkcje dla prawdziwych tablic (@ARRAYs)" 5
+.IX Item "Functions for real @ARRAYs"
+pop, push, shift, splice, unshift
+.Ip "Funkcje dla danych listowych" 5
+.IX Item "Functions for list data"
+grep, join, map, qw/\s-1ŁAŃCUCH\s0/, reverse, sort, unpack
+.Ip "Funkcje dla %HASHów (tablic asocjacyjnych)" 5
+.IX Item "Functions for real %HASHes"
+delete, each, exists, keys, values
+.Ip "Funkcje wejścia i wyjścia" 5
+.IX Item "Input and output functions"
+binmode, close, closedir, dbmclose, dbmopen, die, eof,
+fileno, flock, format, getc, print, printf, read, readdir,
+rewinddir, seek, seekdir, select, syscall, sysread, sysseek,
+syswrite, tell, telldir, truncate, warn, write
+.Ip "Funkcje dla danych o określonej długości lub rekordów" 5
+.IX Item "Functions for fixed length data or records"
+pack, read, syscall, sysread, syswrite, unpack, vec
+.Ip "Funkcje dla deskryptorów plików, plików lub katalogów" 5
+.IX Item "Functions for filehandles, files, or directories"
+\fI\-X\fR, chdir, chmod, chown, chroot, fcntl, glob, ioctl, link,
+lstat, mkdir, open, opendir, readlink, rename, rmdir,
+stat, symlink, umask, unlink, utime
+.Ip "Słowa kluczowe związane z kontrolą działania programu" 5
+.IX Item "Keywords related to the control flow of your perl program"
+caller, continue, die, do, dump, eval, exit, goto, last,
+next, redo, return, sub, wantarray
+.Ip "Słowa kluczowe związane z zakresami" 5
+.IX Item "Keywords related to scoping"
+caller, import, local, my, package, use
+.Ip "Różne funkcje" 5
+.IX Item "Miscellaneous functions"
+defined, dump, eval, formline, local, my, reset, scalar,
+undef, wantarray
+.Ip "Funkcje dla procesów i grup procesów" 5
+.IX Item "Functions for processes and process groups"
+alarm, exec, fork, getpgrp, getppid, getpriority, kill,
+pipe, qx/\s-1ŁAŃCUCH\s0/, setpgrp, setpriority, sleep, system,
+times, wait, waitpid
+.Ip "Słowa kluczowe związane z modułami perla" 5
+.IX Item "Keywords related to perl modules"
+do, import, no, package, require, use
+.Ip "Słowa kluczowe związane z klasami i obiektowością" 5
+.IX Item "Keywords related to classes and object-orientedness"
+bless, dbmclose, dbmopen, package, ref, tie, tied, untie, use
+.Ip "Niskopoziomowe funkcje gniazd" 5
+.IX Item "Low-level socket functions"
+accept, bind, connect, getpeername, getsockname,
+getsockopt, listen, recv, send, setsockopt, shutdown,
+socket, socketpair
+.Ip "Funkcje komunikacji międzyprocesowej Systemu V" 5
+.IX Item "System V interprocess communication functions"
+msgctl, msgget, msgrcv, msgsnd, semctl, semget, semop,
+shmctl, shmget, shmread, shmwrite
+.Ip "Pobieranie informacji użytkownika i grupy" 5
+.IX Item "Fetching user and group info"
+endgrent, endhostent, endnetent, endpwent, getgrent,
+getgrgid, getgrnam, getlogin, getpwent, getpwnam,
+getpwuid, setgrent, setpwent
+.Ip "Pobieranie informacji sieciowej" 5
+.IX Item "Fetching network info"
+endprotoent, endservent, gethostbyaddr, gethostbyname,
+gethostent, getnetbyaddr, getnetbyname, getnetent,
+getprotobyname, getprotobynumber, getprotoent,
+getservbyname, getservbyport, getservent, sethostent,
+setnetent, setprotoent, setservent
+.Ip "Funkcje związane z czasem" 5
+.IX Item "Time-related functions"
+gmtime, localtime, time, times
+.Ip "Funkcje nowe w perl5" 5
+.IX Item "Functions new in perl5"
+abs, bless, chomp, chr, exists, formline, glob, import, lc,
+lcfirst, map, my, no, prototype, qx, qw, readline, readpipe,
+ref, sub*, sysopen, tie, tied, uc, ucfirst, untie, use
+.Sp
+* \- \f(CWsub\fR było słowem kluczowym w perl4, lecz w perl5 jest to
+operator, który może być używany w wyrażeniach.
+.Ip "Funkcje przedawnione w perl5" 5
+.IX Item "Functions obsoleted in perl5"
+dbmclose, dbmopen
+.Sh "Alfabetyczny listing funkcji perla"
+.IX Subsection "Alphabetical Listing of Perl Functions"
+.Ip "-X \s-1UCHWYTPLIKU\s0" 8
+.IX Item "-X \s-1FILEHANDLE\s0"
+.Ip "-X \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "-X \s-1EXPR\s0"
+.Ip "-X" 8
+.IX Item "-X"
+Test pliku, gdzie X jest jedną z niżej wymienionych liter. Ten
+jednoargumentowy operator pobiera argument, nazwę pliku lub jego uchwyt.
+Następnie testuje plik i sprawdza, czy coś jest
+w nim prawdziwe. Jeśli argument zostanie pominięty, testuje \f(CW$_\fR,
+nie licząc \f(CW-t\fR, które testuje \s-1STDIN\s0.
+Zasadniczo zwraca \f(CW1\fR dla wyniku pozytywnego i \f(CW''\fR
+dla negatywnego, a wartość niezdefiniowaną, jeśli plik nie istnieje. Mimo
+śmiesznych nazw, priorytety są takie same jak każdym innym nazwanym
+operatorze jednoargumentowym i argument może być otoczony nawiasami.
+Operator może być jednym z:
+.Sp
+.Vb 4
+\& \-r Plik jest odczytywalny przez efektywny uid/gid.
+\& \-w Plik jest zapisywalny przez efektywny uid/gid.
+\& \-x Plik jest wykonywalny przez efektywny uid/gid.
+\& \-o Właścicielem pliku jest efektywny uid.
+.Ve
+.Vb 4
+\& \-R Plik jest odczytywalny przez rzeczywisty uid/gid.
+\& \-W Plik jest zapisywalny przez rzeczywisty uid/gid.
+\& \-X Plik jest wykonywalny przez rzeczywisty uid/gid.
+\& \-O Właścicielem pliku jest rzeczywisty uid.
+.Ve
+.Vb 3
+\& \-e Plik istnieje.
+\& \-z Plik ma rozmiar zerowy.
+\& \-s Plik ma rozmiar niezerowy (zwraca rozmiar).
+.Ve
+.Vb 8
+\& \-f Plik jest prostym plikiem.
+\& \-d Plik jest katalogiem.
+\& \-l Plik jest dowiązaniem symbolicznym.
+\& \-p Plik jest nazwanym potokiem (FIFO).
+\& \-S Plik jest gniazdem.
+\& \-b Plik jest blokowym plikiem specjalnym.
+\& \-c Plik jest znakowym plikiem specjalnym.
+\& \-t Uchwyt pliku jest otwarty do tty.
+.Ve
+.Vb 3
+\& \-u Plik ma ustawiony bit `setuid'.
+\& \-g Plik ma ustawiony bit `setgid'.
+\& \-k Plik ma ustawiony bit `sticky'.
+.Ve
+.Vb 2
+\& \-T Plik jest plikiem tekstowym.
+\& \-B Plik jest plikiem binarnym (przeciwieństwo \-T).
+.Ve
+.Vb 3
+\& \-M Wiek pliku w dniach, gdy uruchomił się skrypt
+\& \-A To samo dla czasu dostępu.
+\& \-C To samo dla zmiany informacji inode.
+.Ve
+Interpretacja operatorów praw pliku \f(CW-r\fR, \f(CW-R\fR, \f(CW-w\fR,
+\f(CW-W\fR, \f(CW-x\fR i \f(CW-X\fR bazuje jedynie na prawach pliku i
+uid/gid użytkownika. Mogą istnieć inne powody, dla których w rzeczywistości
+nie możesz go odczytać, zapisać lub uruchomić. Zauważ też, że dla
+superużytkownika, operatory \f(CW-r\fR, \f(CW-R\fR, \f(CW-w\fR, i \f(CW-W\fR
+zawsze zwracają 1, a \f(CW-x\fR i \f(CW-X\fR zwracają 1, jeśli ustawiony
+jest tak dowolny bit wykonania. Skrypty uruchamiane przez superużytkownika
+powinny więc wywoływać do celów testowania praw pliku funkcję
+\fIstat()\fR lub tymczasowo zmienić uid na coś innego.
+.Sp
+Przykład:
+.Sp
+.Vb 5
+\& while (<>) {
+\& chop;
+\& next unless \-f $_; # ignoruj specjalne
+\& ...
+\& }
+.Ve
+Zauważ, że \f(CW-s/a/b/\fR nie dokonuje zanegowanego podstawienia.
+Powiedzenie
+\f(CW-exp($foo)\fR działa wciąż zgodnie z oczekiwaniami, jednak jedynie
+pojedyncze litery za znakiem minusa są interpretowane jako testy plikowe.
+.Sp
+Przełączniki \f(CW-T\fR i \f(CW-B\fR działają tak, że testują pierwszy
+blok pliku w poszukiwaniu dziwnych znaków, takich jak dziwne kody sterujące,
+lub znaki z wysokiego zestawu znaków. Jeśli jest ich zbyt wiele (>30%), to
+jest to plik \f(CW-B\fR, w przeciwnym wypadku to plik \f(CW-T\fR.
+Dodatkowo, każdy plik, zawierający w pierwszym bloku null jest uważany za
+plik binarny. Jeśli \f(CW-T\fR lub \f(CW-B\fR jest używane na uchwycie
+pliku, to testowany jest bieżący bufor standardowego wejścia zamiast
+pierwszego bloku.
+Zarówno \f(CW-T\fR jak i \f(CW-B\fR zwracają odpowiedź pozytywną
+dla pliku null lub pliku, który jest na EOF podczas testowania jego
+uchwytu. Z uwagi na to, że dla testu \f(CW-T\fR trzeba odczytać plik,
+w większości przypadków używa się najpierw \f(CW-f\fR, jak w
+\f(CWnext unless \-f $file && \-T $file\fR.
+.Sp
+Jeśli któryś z operatorów testu plików (lub \fIstat()\fR czy \fIlstat()\fR)
+otrzymałby specjalny uchwyt pliku, składający się z samego podkreślenia, to
+użyta zostałaby struktura `stat' z poprzedniego testu pliku, oszczędzając
+wywołania systemowego. (Nie działa to dla \f(CW-t\fR, a ponadto powinieneś
+pamiętać,
+że \fIlstat()\fR i \f(CW-l\fR zostawiają w strukturze wartości dla dowiązań
+symbolicznych, a nie rzeczywistych plików.) Przykład:
+.Sp
+.Vb 1
+\& print "Can do.\en" if \-r $a || \-w _ || \-x _;
+.Ve
+.Vb 9
+\& stat($filename);
+\& print "Readable\en" if \-r _;
+\& print "Writable\en" if \-w _;
+\& print "Executable\en" if \-x _;
+\& print "Setuid\en" if \-u _;
+\& print "Setgid\en" if \-g _;
+\& print "Sticky\en" if \-k _;
+\& print "Text\en" if \-T _;
+\& print "Binary\en" if \-B _;
+.Ve
+.Ip "abs \s-1WARTOŚĆ\s0" 8
+.IX Item "abs \s-1VALUE\s0"
+.Ip "abs" 8
+.IX Item "abs"
+Zwraca moduł argumentu.
+Jeśli parametr \s-1WARTOŚĆ\s0 zostanie pominięty, to używane jest \f(CW$_\fR.
+.Ip "accept \s-1NOWEGNIAZDO\s0,\s-1GNIAZDO\s0" 8
+.IX Item "accept \s-1NEWSOCKET\s0,\s-1GENERICSOCKET\s0"
+Przyjmuje nadchodzące połączenie na gnieździe, podobnie jak wywołanie
+systemowe \fIaccept\fR\|(2). Po sukcesie zwraca spakowany adres, a w razie
+porażki \s-1FALSE\s0. Przykład użycia można znaleźć w sekcji
+\fISockets: Client/Server Communication\fR strony podręcznika \fIperlipc(1)\fR.
+.Ip "alarm \s-1SEKUNDY\s0" 8
+.IX Item "alarm \s-1SECONDS\s0"
+.Ip "alarm" 8
+.IX Item "alarm"
+Powoduje, że sygnał \s-1ALARM\s0 jest dostarczany do tego procesu po
+określonej liczbie sekund. Jeśli nie podano parametru sekund, używana jest
+wartość zachowana w \f(CW$_\fR. (Niestety na niektórych maszynach czas może
+być do sekundy krótszy niż ten, który podasz, zależnie od sposobu zliczania
+sekund.) Naraz odliczać może tylko jeden zegar. Każde wywołanie wyłącza
+poprzedni zegar, a argument 0 wyłącza poprzedni zegar bez uruchamiania
+nowego. Zwrócona wartość jest ilością czasu, pozostającego poprzedniemu
+zegarowi.
+.Sp
+Dla opóźnień lub większej dokładności niż jedna sekunda, możesz użyć
+perlowego interfejsu \fIsyscall()\fR, i dostać się do \fIsetitimer\fR\|(2),
+o ile twój system to obsługuje. W przeciwnym wypadku obejrzyj opis
+\f(CWselect()\fR, gdzieś w tym dokumencie. Ogólnie częstym błędem jest
+łączenie wywołań \fIalarm()\fR i \fIsleep()\fR.
+.Sp
+Jeśli chcesz używać \fIalarm()\fR do timeout'owania wywołania systemowego,
+musisz użyć pary eval/die. Nie można oczekiwać, że alarm spowoduje, że
+wywołanie systemowe się zakończy, z $! ustawionym na \s-1EINTR\s0, gdyż na
+niektórych systemach perl ustawia obsługę sygnałów tak, że wywołania
+systemowe są restartowane. Używanie eval/die działa zawsze.
+.Sp
+.Vb 13
+\& eval {
+\& local $SIG{ALRM} = sub { die "alarm\en" }; # NB \en wymagane
+\& alarm $timeout;
+\& $nread = sysread SOCKET, $buffer, $size;
+\& alarm 0;
+\& };
+\& die if $@ && $@ ne "alarm\en"; # propaguj błędy
+\& if ($@) {
+\& # timeout
+\& }
+\& else {
+\& # bez timeouta
+\& }
+.Ve
+.Ip "atan2 Y,X" 8
+.IX Item "atan2 Y,X"
+Zwraca arcus tangens z Y/X, w zakresie \-\*(PI do \*(PI.
+.Sp
+Dla operacji tangens, możesz użyć funkcji \fI\s-1POSIX::\s0tan()\fR,
+lub użyć znanej relacji:
+.Sp
+.Vb 1
+\& sub tan { sin($_[0]) / cos($_[0]) }
+.Ve
+.Ip "bind \s-1GNIAZDO\s0,\s-1NAZWA\s0" 8
+.IX Item "bind \s-1SOCKET\s0,\s-1NAME\s0"
+Przywiązuje adres sieciowy do gniazda, podobnie jak wywołanie systemowe
+bind(2). Po sukcesie zwraca \s-1TRUE\s0, a w przeciwnym wypadku
+\s-1FALSE\s0. \s-1NAZWA\s0 powinna być spakowanym adresem, typu
+odpowiedniego dla gniazda. Zobacz przykłady w sekcji
+\fISockets: Client/Server Communication\fR na stronie podręcznika
+\fIperlipc(1)\fR.
+.Ip "binmode \s-1UCHWYTYPLIKU\s0" 8
+.IX Item "binmode \s-1FILEHANDLE\s0"
+Powoduje, że plik przełącza się w tryb binarny zapisu/odczytu. Ma to miejsce
+w systemach operacyjnych, które dokonują takiego rozróżnienia. Pliki, które
+nie są w trybie binarnym, ukrywają wejściowe sekwencje \s-1CR\s0 \s-1LF\s0
+pod \s-1LF\s0, a sekwencje wyjściowe \s-1LF\s0 są tłumaczone na
+\s-1CR\s0 \s-1LF\s0. Tryb binarny nie wpływa na nic pod Unixem; jednak pod
+\s-1MS\s0\-\s-1DOS\s0 i innymi archaicznymi systemami, może to być niezbędna
+właściwość\*(--w przeciwnym wypadku twoja biblioteka C może zniekształcić
+plik. Kluczem do rozróżniania systemów, które potrzebują trybu binarnego od
+tych, które go nie potrzebują, jest ich format pliku tekstowego. Systemy
+podobne do Unix i Plan9, oddzielają linie pojedynczym znakiem i kodują go w
+C jako \*(L'\en\*(R'. Nie potrzebują one trybu binarnego. Wszystkie inne
+potrzebują. Jeśli \s-1UCHWYTPLIKU\s0 jest wyrażeniem, to wartość brana jest
+jako nazwa uchwytu pliku.
+.Ip "bless \s-1REF\s0,\s-1NAZWAKLASY\s0" 8
+.IX Item "bless \s-1REF\s0,\s-1CLASSNAME\s0"
+.Ip "bless \s-1REF\s0" 8
+.IX Item "bless \s-1REF\s0"
+Funkcja ta mówi rzeczy, wskazywanej przez referencję \s-1REF\s0, że jest
+teraz obiektem
+w pakiecie \s-1NAZWAKLASY\s0\*(--lub w bieżącym pakiecie, jeśli nie podano
+parametru nazwy klasy. Funkcja zwraca dla pewności referencję, gdyż jest ona
+często ostatnią rzeczą w konstruktorze. Jeśli błogosławiona funkcja ma
+być dziedziczona w klasach potomnych, to zawsze używaj wersji
+dwuargumentowej tej funkcji. Dla dalszych informacji o błogosławieniu
+obiektów zobacz stronę \fIperlobj\fR(1).
+.Ip "caller \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "caller \s-1EXPR\s0"
+.Ip "caller" 8
+.IX Item "caller"
+Zwraca kontekst bieżącego wywołania podprocedury. W kontekście skalarnym,
+jeśli było wywołanie, tj. jeśli jesteśmy w podprocedurze lub \fIeval()\fR
+lub \fIrequire()\fR, zwraca nazwę pakietu wywołującego, a w przeciwnym razie
+wartość niezdefiniowaną. W kontekście listowym, zwraca
+.Sp
+.Vb 1
+\& ($pakiet, $nazwapliku, $linia) = caller;
+.Ve
+Z parametrem \s-1WYRAŻ\s0 zwraca trochę dodatkowych danych, z których
+korzysta debugger do drukowania śladu stosu. Wartość \s-1WYRAŻ\s0 wskazuje,
+o ile ramek wywołań należy się cofnąć od bieżącej.
+.Sp
+.Vb 2
+\& ($pakiet, $nazwapliku, $linia, $podprocedura,
+\& $maargumenty, $chcetablię, $teksteval, $jest_require) = caller($i);
+.Ve
+\f(CW$podprocedura\fR tutaj może być \f(CW"(eval)"\fR, jeśli ramka nie jest
+wywołaniem podproceduralnym. W tej sytuacji ustawiane są dodatkowe elementy,
+\f(CW$teksteval\fR i \f(CW$jest_require\fR:
+\f(CW$jest_require\fR jest prawdziwe, jeśli ramka została utworzona w
+instrukcji \f(CWrequire\fR lub \f(CWuse\fR, \f(CW$teksteval\fR
+zawiera tekst instrukcji \f(CWeval WYRAŻ\fR.
+Praktycznie, dla instrukcji \f(CWeval BLOCK\fR,
+\f(CW$nazwapliku\fR to \f(CW"(eval)"\fR, a \f(CW$teksteval\fR jest
+niezdefiniowany. (Zauważ też, że każda instrukcja
+\f(CWuse\fR tworzy ramkę \f(CWrequire\fR. (wewnątrz ramki \f(CWeval WYRAŻ\fR)
+.Sp
+Co więcej, po wywołaniu z pakietu \s-1DB\s0, caller zwraca jeszcze
+dokładniejsze dane: ustawia zmienną listową \f(CW@DB::args\fR na argumenty,
+z którymi wywołano podprocedurę.
+.Ip "chdir \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "chdir \s-1EXPR\s0"
+Zmienia katalog roboczy na \s-1WYRAŻ\s0. Jeśli \s-1WYRA\s0 jest pominięte,
+to zmienia katalog na katalog domowy. Po sukcesie zwraca \s-1TRUE\s0, a w
+przeciwnym wypadku \s-1FALSE\s0. Zobacz przykład przy opisie \fIdie()\fR.
+.Ip "chmod \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "chmod \s-1LIST\s0"
+Zmienia prawa listy plików. Pierwszy element listy musi być numerycznym
+zapisem praw, który powinien być liczbą ósemkową, a który z pewnością nie
+powinien być łańcuchem cyfr ósemkowych:
+\f(CW0644\fR jest ok, ale \f(CW'0644'\fR nie jest. Zwraca liczbę plików,
+których prawa zmieniono. Jeśli wszystkim co masz jest łańcuch,
+zobacz też wpis \f(CWoct\fR, znajdujący się gdzie indziej w tym dokumencie.
+.Sp
+.Vb 5
+\& $cnt = chmod 0755, 'foo', 'bar';
+\& chmod 0755, @executables;
+\& $mode = '0644'; chmod $mode, 'foo'; # ustawia prawa na \-\-w\-\-\-\-r\-T!
+\& $mode = '0644'; chmod oct($mode), 'foo'; # to jest lepsze
+\& $mode = 0644; chmod $mode, 'foo'; # to jest najlepsze
+.Ve
+.Ip "chomp \s-1ZMIENNA\s0" 8
+.IX Item "chomp \s-1VARIABLE\s0"
+.Ip "chomp \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "chomp \s-1LIST\s0"
+.Ip "chomp" 8
+.IX Item "chomp"
+Jest to troszkę bezpieczniejsza wersja wpisu \f(CWchop\fR, opisanego gdzie
+indziej w tym dokumencie. Usuwa wszelkie zakończenia linii, które
+odpowiadają bieżącej wartości \f(CW$/\fR (znanego też jako
+\f(CW$INPUT_RECORD_SEPARATOR\fR w module \f(CWEnglish\fR).
+Zwraca całkowitą liczbę znaków, usuniętych ze wszystkich argumentów. Często
+jest używany do usuwania nowych linii z końca rekordu wejściowego jeśli
+obawiasz się, że rekordowi może jej brakować. W trybie `paragraph'
+(\f(CW$/ = ""\fR), usuwa wszystkie kończące znaki nowych linii z łańcuchów.
+Jeśli pominięta zostanie \s-1ZMIENNA\s0, to ucinane jest \f(CW$_\fR.
+Przykład:
+.Sp
+.Vb 5
+\& while (<>) {
+\& chomp; # zapobiegaj \en na ostatnim polu
+\& @array = split(/:/);
+\& ...
+\& }
+.Ve
+Możesz w zasadzie uciąć wszystko co jest lwartością, włączając przypisanie:
+.Sp
+.Vb 2
+\& chomp($cwd = `pwd`);
+\& chomp($answer = <STDIN>);
+.Ve
+Jeśli ucinasz listę, obcinany jest każdy element, a zwracana jest lista
+usuniętych znaków.
+.Ip "chop \s-1ZMIENNA\s0" 8
+.IX Item "chop \s-1VARIABLE\s0"
+.Ip "chop \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "chop \s-1LIST\s0"
+.Ip "chop" 8
+.IX Item "chop"
+Odrywa ostatni znak łańcucha i zwraca jego wartość. Jest przede wszystkim
+używany do usuwania nowej linii z końca rekordu wejściowego, lecz jest dużo
+bardziej efektywny niż \f(CWs/\en//\fR, ponieważ ani nie skanuje, ani nie
+kopiuje łańcucha. Jeśli pominięto \s-1ZMIENNĄ\s0, odrywa \f(CW$_\fR.
+Przykład:
+.Sp
+.Vb 5
+\& while (<>) {
+\& chop; # zapobież \en na ostatnim polu
+\& @array = split(/:/);
+\& ...
+\& }
+.Ve
+Możesz w zasadzie oderwać cokolwiek, co jest lwartością, włączając
+przypisanie:
+.Sp
+.Vb 2
+\& chop($cwd = `pwd`);
+\& chop($answer = <STDIN>);
+.Ve
+Jeśli obrywasz listę, obrywany jest każdy element. Zwracana jest tylko
+wartość ostatniego oderwania.
+.Sp
+Zauważ, że chop zwraca ostatni znak. Aby zwrócić wszystkie poza ostatnim,
+użyj \f(CWsubstr($lancuch, 0, \-1)\fR.
+.Ip "chown \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "chown \s-1LIST\s0"
+Zmienia właściciela (i grupę) listy plików. Pierwsze dwa argumenty listy
+muszą być \fI\s-1NUMERYCZNYMI\s0\fR uid i gid, podanym w tej kolejności.
+Zwraca liczbę plików, na których powiodła się zamiana.
+.Sp
+.Vb 2
+\& $cnt = chown $uid, $gid, 'foo', 'bar';
+\& chown $uid, $gid, @filenames;
+.Ve
+Oto przykład, który podgląda nienumeryczne uid'y w pliku z hasłami:
+.Sp
+.Vb 4
+\& print "User: ";
+\& chop($user = <STDIN>);
+\& print "Files: "
+\& chop($pattern = <STDIN>);
+.Ve
+.Vb 2
+\& ($login,$pass,$uid,$gid) = getpwnam($user)
+\& or die "$user not in passwd file";
+.Ve
+.Vb 2
+\& @ary = <${pattern}>; # rozwiń nazwy plików
+\& chown $uid, $gid, @ary;
+.Ve
+Na większości systemów nie możesz zmieniać właścicielstwa, chyba że jesteś
+superużytkownikiem, choć powinieneś być w stanie zmieniać grupę na dowolną z
+twoich drugorzędnych grup. Na niezabezpieczonych systemach ograniczenia te
+mogą być mniejsze, lecz nie jest to przenośne założenie.
+.Ip "chr \s-1LICZBA\s0" 8
+.IX Item "chr \s-1NUMBER\s0"
+.Ip "chr" 8
+.IX Item "chr"
+Zwraca znak, reprezentowany przez \s-1LICZBĘ\s0 w zbiorze znaków.
+Na przykład, \f(CWchr(65)\fR to \*(L"A\*(R" w \s-1ASCII\s0.
+Dla odwrócenia tego działania, użyj \f(CWord\fR, które jest opisane gdzie
+indziej w tym dokumencie.
+.Sp
+Jeśli pominięto \s-1LICZBĘ\s0, to używane jest \f(CW$_\fR.
+.Ip "chroot \s-1NAZWAPLIKU\s0" 8
+.IX Item "chroot \s-1FILENAME\s0"
+.Ip "chroot" 8
+.IX Item "chroot"
+Funkcja ta działa tak samo jak wywołanie systemowe chroot(2): powoduje, że
+podany katalog staje się nowym katalogiem głównym dla wszelkich nowych
+ścieżek, które będą się zaczynały od \*(L"/\*(R". Tyczy się to twojego
+procesu i jego dzieci. Ze względów bezpieczeństwa, wywołanie to jest
+zastrzeżone dla superużytkownika. Jeśli pominięto \s-1NAZWĘPLIKU\s0, to
+używany jest \f(CW$_\fR.
+.Ip "close \s-1UCHWYTPLIKU\s0" 8
+.IX Item "close \s-1FILEHANDLE\s0"
+Zamyka plik lub potok związany z uchwytem, zwracając \s-1TRUE\s0 jedynie w
+wypadku, gdy stdio da radę opróżnić wszystkie bufory i zamknąć systemowy
+deskryptor pliku. Jeśli uchwyt pliku pochodził od otwartego potoku, funkcja
+zwróci \s-1FALSE\s0 jeśli któreś z potrzebnych wywołań systemowych
+zawiedzie lub jeśli program zakończy pracę z niezerowym statusem. (Jeśli
+problemem jest fakt, że program skończył się z niezerowym kodem, to $!
+będzie ustawione na 0.)
+Nie musisz zamykać \s-1UCHWYTUPLIKU\s0, jeśli chcesz go zaraz potem
+wykorzystać do innego otwarcia \fIopen()\fR, ponieważ funkcja \fIopen()\fR
+zamknie go za ciebie. Jednak jawne zamknięcie pliku wejściowego resetuje
+licznik linii ($.), podczas gdy niejawne zamknięcie w \fIopen()\fR tego nie
+robi. Poza tym, zamykanie potoku powoduje oczekiwanie na zakończenie procesu
+z potoku, na wypadek gdybyś chciał później obejrzeć wyjście potoku. Jawne
+zamykanie potoku wstawia wartość statusu komendy do \f(CW$?\fR. Przykład:
+.Sp
+.Vb 4
+\& open(OUTPUT, '|sort >foo'); # potok do `sort'
+\& ... # drukuj różne rzeczy na wyjście
+\& close OUTPUT; # czekaj na zakończenie `sort'
+\& open(INPUT, 'foo'); # pobierz wyniki sortowania
+.Ve
+\s-1UCHWYTPLIKU\s0 może być wyrażeniem, którego wartość daje rzeczywistą
+nazwę uchwytu pliku.
+.Ip "closedir \s-1UCHWYTKATALOGU\s0" 8
+.IX Item "closedir \s-1DIRHANDLE\s0"
+Zamyka katalog, otworzony funkcją \fIopendir()\fR.
+.Ip "connect \s-1GNIAZDO\s0,\s-1NAZWA\s0" 8
+.IX Item "connect \s-1SOCKET\s0,\s-1NAME\s0"
+Próbuje połączyć się ze zdalnym gniazdem, zupełnie tak jak wywołanie
+systemowe connect(2). Po sukcesie zwraca \s-1TRUE\s0, a w przeciwnym wypadku
+\s-1FALSE\s0. \s-1NAZWA\s0 powinna być spakowanym typem adresu, odpowiednim
+dla gniazda. Zobacz przykłady w sekcji
+\fISockets: Client/Server Communication\fR na stronie podręcznika
+\fIperlipc\fR(1).
+.Ip "continue \s-1BLOK\s0" 8
+.IX Item "continue \s-1BLOCK\s0"
+W rzeczywistości jest to instrukcja kontroli wykonywania programu, a nie
+funkcja. Jeśli do \s-1BLOKU\s0 dołączone jest \f(CWcontinue\fR \s-1BLOK\s0
+(zazwyczaj we \f(CWwhile\fR lub \f(CWforeach\fR),
+to jest zawsze wykonywany tuż przed kolejnym wykonaniem warunku, zupełnie
+jak trzecia część pętli \f(CWfor\fR w C. Tak więc może być używane do
+zwiększania zmiennej pętli, nawet gdy pętla była kontynuowana z pomocą
+instrukcji \f(CWnext\fR (która jest podobna do instrukcji \f(CWcontinue\fR z C).
+.Ip "cos \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "cos \s-1EXPR\s0"
+Zwraca cosinus z \s-1WYRAŻ\s0 (wyrażonego w radianach). Jeśli pominie się
+argument \s-1WYRAŻ\s0, to używany jest \f(CW$_\fR.
+.Sp
+Dla operacji arcus cosinus, możesz użyć funkcji \fI\s-1POSIX::\s0acos()\fR,
+lub następującej relacji:
+.Sp
+.Vb 1
+\& sub acos { atan2( sqrt(1 - $_[0] * $_[0]), $_[0] ) }
+.Ve
+.Ip "crypt \s-1CZYSTYTEKST\s0,\s-1SALT\s0" 8
+.IX Item "crypt \s-1PLAINTEXT\s0,\s-1SALT\s0"
+Koduje łańcuch na wzór funkcji \fIcrypt\fR\|(3) z biblioteki C. Może to być
+użyteczne np. do sprawdzania plików z hasłami w poszukiwaniu słabych haseł.
+Robić to powinni tylko ludzie noszący białe kapelusze.
+.Sp
+Zauważ, że crypt jest funkcję jednokierunkową, podobnie jak rozbijanie jajek
+na omlet. Nie istnieje (znana) funkcja dekodująca. W wyniku, funkcja wcale
+nie jest tak użyteczna do kryptografii. (Dla tego, zobacz najbliższy mirror
+\s-1CPAN\s0.)
+.Sp
+Oto przykład, który daje pewność, że ktokolwiek uruchomi ten program, zna
+swoje własne hasło:
+.Sp
+.Vb 2
+\& $pwd = (getpwuid($<))[1];
+\& $salt = substr($pwd, 0, 2);
+.Ve
+.Vb 5
+\& system "stty \-echo";
+\& print "Hasło: ";
+\& chop($word = <STDIN>);
+\& print "\en";
+\& system "stty echo";
+.Ve
+.Vb 5
+\& if (crypt($word, $salt) ne $pwd) {
+\& die "Niezmiernie mi przykro...\en";
+\& } else {
+\& print "ok\en";
+\& }
+.Ve
+Oczywiście wpisywanie swojego hasła za każdym razem, gdy ktoś o nie poprosi
+jest niemądre.
+.Ip "dbmclose \s-1HASH\s0" 8
+.IX Item "dbmclose \s-1HASH\s0"
+[Funkcja ta jest przedawniona przez funkcję \fIuntie()\fR.]
+.Sp
+Przerywa powiązanie między plikiem \s-1DBM\s0 a tablicą asocjacyjną.
+.Ip "dbmopen \s-1HASH\s0,\s-1NAZWADB\s0,\s-1PRAWA\s0" 8
+.IX Item "dbmopen \s-1HASH\s0,\s-1DBNAME\s0,\s-1MODE\s0"
+[funkcja ta jest przedawniona przez funkcję \fItie()\fR.]
+.Sp
+Łączy to plik \fIdbm\fR\|(3), \fIndbm\fR\|(3), \fIsdbm\fR\|(3), \fIgdbm()\fR,
+lub Berkeley \s-1DB\s0 z tablicą asocjacyjną. \s-1HASH\s0 jest nazwą tablicy
+asocjacyjnej. (w
+przeciwieństwie do normalnego otwierania, pierwszy argument
+\fI\s-1NIE\s0\fR jest uchwytem pliku, choć wygląda podobnie). \s-1NAZWADB\s0
+jest nazwą bazy danych (bez rozszerzeń w rodzaju \fI.dir\fR czy \fI.pag\fR).
+Jeśli baza nie istnieje, to jest tworzona z prawami określanymi przez
+\s-1PRAWA\s0 (zmodyfikowanymi przez \fIumask()\fR). Jeśli twój system
+obsługuje tylko starsze funkcje \s-1DBM\s0, to możesz w swoim programie
+wykonać tylko jeden \fIdbmopen()\fR. W starszych wersjach perla, jeśli
+system nie miał ani \s-1DBM\s0, ani ndbm, wywołanie \fIdbmopen\fR
+powodowało błąd krytyczny; teraz schodzi do
+\fIsdbm\fR\|(3).
+.Sp
+Jeśli nie masz prawa zapisu do pliku \s-1DBM\s0, to możesz tylko odczytywać
+zmienne asocjacyjne, nie możesz ich ustawiać. Jeśli chcesz spróbować, czy możesz
+zapisywać, użyj albo testów plikowych, albo spróbuj ustawić próbny wpis
+asocjacyjny wewnątrz \fIeval()\fR, co przechwyci błąd.
+.Sp
+Zauważ, że funkcje takie, jak \fIkeys()\fR i \fIvalues()\fR mogą zwracać
+w użyciu z plikami \s-1DBM\s0 wielkie tablice. Możesz do iteracji przez
+wielkie pliki \s-1DBM\s0 używać także \fIeach()\fR. Przykład:
+.Sp
+.Vb 6
+\& # drukuj offsety pliku historii
+\& dbmopen(%HIST,'/usr/lib/news/history',0666);
+\& while (($key,$val) = each %HIST) {
+\& print $key, ' = ', unpack('L',$val), "\en";
+\& }
+\& dbmclose(%HIST);
+.Ve
+Zobacz też stronę podręcznika \fIAnyDBM_File\fR -- jest tam bardziej ogólny
+opis wad i zalet różnych podejść dbm. Zobacz też stronę \fIDB_File\fR, dla
+bogatej implementacji.
+.Ip "defined \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "defined \s-1EXPR\s0"
+.Ip "defined" 8
+.IX Item "defined"
+Zwraca wartość logiczną, mówiącą czy \s-1WYRAŻ\s0 ma wartość inną od
+niezdefiniowanej \f(CWundef\fR. Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 nie jest obecne,
+to testowane jest \f(CW$_\fR.
+.Sp
+Wiele operacji zwraca \f(CWundef\fR aby wskazać błąd, koniec pliku, błąd
+systemowy, niezainicjalizowaną zmienną i inne wyjątki. Funkcja ta pozwala
+odróżnić \f(CWundef\fR od innych wartości. (Prosty test logiczny nie rozróżni
+\f(CWundef\fR, zero, pustego łańcucha, i \*(L"0\*(R", które wszystkie są
+jednakowo fałszywe.)
+Zauważ, że ponieważ \f(CWundef\fR jest prawidłowym skalarem, to jego obecność
+\fIniekoniecznie\fR musi wskazywać warunek wyjątkowy: \fIpop()\fR zwraca
+\f(CWundef\fR gdy jego argument jest pustą tablicą, \fIlub\fR gdy zwracany
+element jest wartością \fCWundef\fR.
+.Sp
+\fIdefined()\fR można używać też do sprawdzania czy podprocedura wychodzi. Z
+drugiej strony, używanie \fIdefined()\fR na agregatach (tablicach
+asocjacyjnych i tablicach)
+nie musi zwrócić zgodnych z intuicją wyników i powinno się go w tych
+przypadkach unikać.
+.Sp
+Gdy używane na elemencie tablicy asocjacyjnej, mówi czy wartość jest
+zdefiniowana, a nie
+czy taki klucz istnieje w tablicy. Dla tego celu, użyj \f(CWexists\fR, które
+jest opisane gdzie indziej w tym dokumencie.
+.Sp
+Przykłady:
+.Sp
+.Vb 6
+\& print if defined $switch{'D'};
+\& print "$val\en" while defined($val = pop(@ary));
+\& die "Can't readlink $sym: $!"
+\& unless defined($value = readlink $sym);
+\& sub foo { defined &$bar ? &$bar(@_) : die "Brak bar"; }
+\& $debugging = 0 unless defined $debugging;
+.Ve
+Uwaga: Wielu ludzi nadużywa \fIdefined()\fR, a potem są oni zaskoczeni, że
+liczba 0 i "" (łańcuch o długości zero) są w rzeczywistości wartościami
+zdefiniowanymi. Na przykład, jeśli powiesz
+.Sp
+.Vb 1
+\& "ab" =~ /a(.*)b/;
+.Ve
+to porównanie wzorca się powiedzie i \f(CW$1\fR będzie zdefiniowane,
+niezależnie od tego, że trafiło w "nic". W rzeczywistości nie można
+powiedzieć, że trafiło w "nic". Raczej trafiło w coś, o długości zera
+znaków. Jest to wszystko bardzo czyste i uczciwe. Gdy funkcja zwraca wartość
+niezdefiniowaną, jest to przyznanie się, że nie mogła dać uczciwej
+odpowiedzi. Tak więc powinieneś używać \fIdefined()\fR tylko jeśli
+sprawdzasz działanie tego, co próbujesz osiągnąć. W niektórych wypadkach,
+rzeczą, której oczekujesz jest proste porównanie z 0 lub "".
+.Sp
+Obecnie używanie \fIdefined()\fR na całej tablicy lub tablicy asocjacyjnej,
+zgłasza tylko czy
+została dla niego zaalokowana pamięć. Tak więc tablica, którą ustawiasz na
+pustą listę jest początkowo niezdefiniowana, a gdy się zapełni, staje się
+zdefiniowana. Zamiast tego powinieneś użyć prostego testu rozmiaru:
+.Sp
+.Vb 2
+\& if (@an_array) { print "ma elementy tablicowe\en" }
+\& if (%a_hash) { print "ma elementy asocjacyjne\en" }
+.Ve
+Użycie na nich \fIundef()\fR powoduje wyczyszczenie ich pamięci i
+zgłoszenie, że nie są już zdefiniowane. Nie powinno się jednak tego robić,
+chyba że nie masz zamiaru ich więcej używać, ponieważ po prostu szybciej
+jest używać pamięci gotowej do wypełnienia, niż alokować ją od nowa.
+.Sp
+Zachowanie \fIdefined()\fR na agregatach może zostać zmienione, poprawione,
+lub zepsute w następnych wersjach perla.
+.Sp
+Zobacz też opisy \f(CWundef\fR, \f(CWexists\fR, i \f(CWref\fR, znajdujące
+się w innych miejscach tego dokumentu.
+.Ip "delete \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "delete \s-1EXPR\s0"
+Kasuje podany \fIklucz\fR\|(e) i związane z nim wartości z tablicy
+asocjacyjnej. Dla każdego
+klucza, zwracana jest skasowana wartość związana z kluczem albo wartość
+niezdefiniowana, jeśli taki klucz nie istniał. Kasowanie z \f(CW$ENV{}\fR
+modyfikuje środowisko. Kasowanie z tablicy asocjacyjnej, podłączonej do
+pliku \s-1DBM\s0,
+kasuje wpis z pliku. (lecz kasowanie z takiego pliku nie musi zwracać
+niczego.)
+.Sp
+Następujący przykład kasuje wszystkie wartości tablicy asocjacyjnej:
+.Sp
+.Vb 3
+\& foreach $key (keys %HASH) {
+\& delete $HASH{$key};
+\& }
+.Ve
+Podobnie robi następujące:
+.Sp
+.Vb 1
+\& delete @HASH{keys %HASH}
+.Ve
+(Ale obydwa są wolniejsze niż komenda \fIundef()\fR.)
+Zauważ, że
+\s-1WYRAŻ\s0
+może być arbitralnie skomplikowany tak długo, dopóki końcowa operacja jest
+podejrzeniem elementu asocjacyjnego lub wycinkiem tablicy asocjacyjnej
+(`hash slice'):
+.Sp
+.Vb 2
+\& delete $ref->[$x][$y]{$key};
+\& delete @{$ref->[$x][$y]}{$key1, $key2, @morekeys};
+.Ve
+.Ip "die \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "die \s-1LIST\s0"
+Poza obrębem \fIeval()\fR drukuje wartość \s-1LISTY\s0 na \f(CWSTDERR\fR
+i kończy pracę z bieżącą wartością \f(CW$!\fR (errno). Jeśli \f(CW$!\fR
+wynosi 0, to kończy z wartością \f(CW($? >> 8)\fR (status poprzedniej
+`komendy`). Jeśli \f(CW($? >> 8)\fR jest zerem, to kończy z wartością 255.
+Wewnątrz \fIeval\fR, komunikat o błędzie jest pakowany do \f(CW$@\fR,
+a \fIeval()\fR jest przerywany wartością niezdefiniowaną; powoduje to, że
+\fIdie()\fR może podnieść wyjątek.
+.Sp
+Równoważne przykłady:
+.Sp
+.Vb 2
+\& die "Nie mogę przejść do spool: $!\en" unless chdir '/usr/spool/news';
+\& chdir '/usr/spool/news' or die "Nie mogę przejść do spool: $!\en"
+.Ve
+Jeśli wartość \s-1WYRAŻ\s0 nie kończy się nową linią, drukowany jest również
+numer bieżącej linii skryptu i wejścia, a za nimi doklejana jest nowa linia.
+Wskazówka: Czasami dodanie \*(L", stopped\*(R" do twojego komunikatu może
+nadać mu więcej sensu po doklejeniu łańcucha \*(L"at foo line 123\*(R".
+Załóżmy, że uruchamiasz skrypt \*(L"canasta\*(R".
+.Sp
+.Vb 2
+\& die "/etc/games is no good";
+\& die "/etc/games is no good, stopped";
+.Ve
+dają w efekcie odpowiednio:
+.Sp
+.Vb 2
+\& /etc/games is no good at canasta line 123.
+\& /etc/games is no good, stopped at canasta line 123.
+.Ve
+Zobacz także \fIexit()\fR i \fIwarn()\fR.
+.Sp
+Można zaaranżować sprawę tak, że callback będzie wywoływany tuż przed
+uczynieniem swojej powinności przez \fIdie()\fR. Należy w tym celu ustawić
+hak \f(CW$SIG{__DIE__}\fR. Związany handler zostanie wywołany z tekstem
+błędu i może zmienić treść komunikatu błędu, wywołując \fIdie()\fR ponownie.
+Zobacz stronę \fIperlvar\fR(1), dla dalszych detali o ustawianiu wpisów
+\f(CW%SIG\fR, a także opis \fIeval()\fR dla paru przykładów.
+.Ip "do \s-1BLOK\s0" 8
+.IX Item "do \s-1BLOCK\s0"
+Nie jest to funkcja. Zwraca wartość ostatniej komendy w sekwencji komend,
+wskazywanych przez \s-1BLOK\s0. Po zmodyfikowaniu przez modyfikator pętli,
+wywołuje jednokrotnie \s-1BLOK\s0 przed sprawdzeniem warunku pętli. (W
+innych instrukcjach modyfikatory pętli sprawdzają warunek na samym
+początku.)
+.Ip "do \s-1PODPROCEDURA\s0(\s-1LISTA\s0)" 8
+.IX Item "do \s-1SUBROUTINE\s0(\s-1LIST\s0)"
+Niezalecana forma wywołania podprocedury. Zobacz stronę \fIperlsub\fR(1).
+.Ip "do \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "do \s-1EXPR\s0"
+Używa wartości \s-1WYRAŻ\s0 jako nazwy pliku i wykonuje zawartość tego pliku
+jako skrypt perla. Podstawowym zadaniem tej instrukcji jest włączanie
+podprocedur z bibliotek perla.
+.Sp
+.Vb 1
+\& do 'stat.pl';
+.Ve
+jest zupełnie jak
+.Sp
+.Vb 1
+\& eval `cat stat.pl`;
+.Ve
+tylko trochę bardziej efektywne, utrzymuje śledzenie bieżącej nazwy plików
+dla komunikatów o błędach i przeszukuje wszystkie katalogi \fB\-I\fR, jeśli
+plik nie znajduje się w katalogu bieżącym (zobacz także tablicę \f(CW@INC\fR
+w sekcji \fIPredefined Names\fR podręcznika \fIperlvar\fR(1)).
+Jednak jest takie samo w sensie, że przetwarza (parses) plik za każdym razem,
+gdy go wywołasz, więc przypuszczalnie nie chciałbyś tego wewnątrz pętli.
+.Sp
+Zauważ, że włączanie modułów bibliotecznych można załatwić lepiej z pomocą
+operatorów \fIuse()\fR i \fIrequire()\fR,
+które również dokonują sprawdzania błędów i powodują wyjątki jeśli jest
+jakiś problem.
+.Ip "dump \s-1ETYKIETA\s0" 8
+.IX Item "dump \s-1LABEL\s0"
+Powoduje to natychmiastowy zrzut core. Jest to po to, byś mógł użyć programu
+\fBundump\fR do konwertowania zrzutu core do pliku binarnego po
+zainicjalizowaniu wszystkich zmiennych z początku programu. Po uruchomieniu
+nowego binarium, rozpocznie się ono od wywołania
+\f(CWgoto ETYKIETA\fR (ze wszystkimi ograniczeniami, na które cierpi
+\f(CWgoto\fR). Myśl o tym, jak o goto z interweniującym zrzutem core i
+reinkarnacją. Jeśli \s-1ETYKIETA\s0 jest pominięta, program restartuje się
+od początku. \s-1UWAGA\s0: wszelkie pliki, które były otwarte w momencie
+zrzutu core nie będą otwarte w nowej inkarnacji programu, powodując
+przypuszczalnie zamieszanie w części perla. Zobacz też opcję \fB\-u\fR ze
+strony \fIperlrun\fR(1).
+.Sp
+Przykład:
+.Sp
+.Vb 12
+\& #!/usr/bin/perl
+\& require 'getopt.pl';
+\& require 'stat.pl';
+\& %days = (
+\& 'Sun' => 1,
+\& 'Mon' => 2,
+\& 'Tue' => 3,
+\& 'Wed' => 4,
+\& 'Thu' => 5,
+\& 'Fri' => 6,
+\& 'Sat' => 7,
+\& );
+.Ve
+.Vb 1
+\& dump QUICKSTART if $ARGV[0] eq '\-d';
+.Ve
+.Vb 2
+\& QUICKSTART:
+\& Getopt('f');
+.Ve
+.Ip "each \s-1HASH\s0" 8
+.IX Item "each \s-1HASH\s0"
+Po wywołaniu w kontekście listowym, zwraca dwuelementową tablicę, składającą
+się z klucza i wartości następnego elementu asocjacyjnego, tak że możesz
+iterować poprzez tablicę. Po wywołaniu w kontekście skalarnym, zwraca
+tylko klucz dla
+następnego elementu asocjacyjnego. (Uwaga: Klucze mogą mieć wartość "0" lub "",
+co jest
+logicznie nieprawidłowe; możesz w tym celu chcieć zapobiec konstrukcjom jak
+\f(CWwhile ($k = each %foo) {}\fR .)
+.Sp
+Wpisy są zwracane w kolejności dość losowej. Gdy tablica asocjacyjna jest
+całkowicie odczytana, w
+kontekście listowym zwracana jest tablica null (co po przypisaniu daje
+wartość \s-1FALSE\s0 (0)), a w kontekście skalarnym zwracany jest
+\f(CWundef\fR.
+Następne wywołanie \fIeach()\fR po tym rozpocznie iterowanie od nowa.
+Dla każdej tablicy asocjacyjnej istnieje pojedynczy iterator, dzielony przez
+funkcje \fIeach()\fR, \fIkeys()\fR i \fIvalues()\fR; może być zresetowany
+przez odczytanie wszystkich elementów tablicy lub przez wywołanie
+\f(CWkeys HASH\fR lub \f(CWvalues HASH\fR.
+Jeśli dodajesz, lub kasujesz elementy tablicy asocjacyjnej podczas jej
+iterowania, to może
+się zdarzyć, że niektóre wpisy utracisz, a niektóre dostaniesz zduplikowane.
+Nie rób więc tego.
+.Sp
+Następujący przykład drukuje środowisko, podobnie jak program
+\fIprintenv\fR\|(1), lecz w odwrotnej kolejności:
+.Sp
+.Vb 3
+\& while (($key,$value) = each %ENV) {
+\& print "$key=$value\en";
+\& }
+.Ve
+Zobacz też \fIkeys()\fR i \fIvalues()\fR.
+.Ip "eof \s-1UCHWYTPLIKU\s0" 8
+.IX Item "eof \s-1FILEHANDLE\s0"
+.Ip "eof ()" 8
+.IX Item "eof ()"
+.Ip "eof" 8
+.IX Item "eof"
+Zwraca 1, jeśli następny odczyt z \s-1UCHWYTUPLIKU\s0 zwróci koniec pliku
+(eof) lub jeśli \s-1UCHWYTPLIKU\s0 nie jest otwarty. \s-1UCHWYTPLIKU\s0
+może być wyrażeniem, którego wartość daje prawdziwą nazwę uchwytu pliku.
+(Zauważ, że ta funkcja w rzeczywistości odczytuje znak, a potem wstawia go z
+powrotem, więc nie jest zbyt użyteczna w kontekście interaktywnym.)
+Nie czytaj z pliku terminalowego (lub nie wołaj \f(CWeof(UCHWYTPLIKU)\fR)
+po osiągnięciu końca pliku. Pliki takie, jak terminale mogą po takim zabiegu
+utracić warunek końca pliku.
+.Sp
+\f(CWeof\fR bez argumentów, używa jako argumentu ostatniego odczytu pliku.
+Puste nawiasy () mogą wskazywać na pseudo plik, złożony z plików,
+wymienionych w linii komend, np. \f(CWeof()\fR dobrze jest używać wewnątrz
+pętli \f(CWwhile (<>)\fR, aby wykryć koniec ostatniego pliku. Przykłady:
+.Sp
+.Vb 5
+\& # resetuj numerowanie linii dla każdego pliku wejściowego
+\& while (<>) {
+\& print "$.\et$_";
+\& close(ARGV) if (eof); # Nie eof().
+\& }
+.Ve
+.Vb 9
+\& # wstaw kreski przed ostatnią linią ostatniego pliku
+\& while (<>) {
+\& if (eof()) {
+\& print "--------------\en";
+\& close(ARGV); # close or break; is needed if we
+\& # are reading from the terminal
+\& }
+\& print;
+\& }
+.Ve
+Wskazówka praktyczna: w perlu prawie nigdy nie trzeba używać \f(CWeof\fR,
+ponieważ operatory wejściowe zwracają undef gdy nie będą miały więcej
+danych.
+.Ip "eval \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "eval \s-1EXPR\s0"
+.Ip "eval \s-1BLOK\s0" 8
+.IX Item "eval \s-1BLOCK\s0"
+\s-1WYRAŻ\s0 jest przetwarzany i wykonywany tak, jakby był maleńkim
+programem perla. Jest wywoływany w kontekście bieżącego programu perla, więc
+wszelkie ustawienia zmiennych lub definicje podprocedur i formatów zostają
+dalej. Zwracana wartość jest wartością ostatniego wykonanego wyrażenia, lub
+wartością, przekazaną przez return, czyli tak jak w podprocedurach. Ostatnie
+wyrażenie jest wykonywane w kontekście skalarnym, lub tablicowym, zależnie
+od kontekstu eval.
+.Sp
+Jeśli pojawi się błąd składni lub błąd czasu działania albo jeśli wykonana
+zostanie instrukcja \fIdie()\fR, to zwrócona zostanie wartość
+niezdefiniowana, a \f(CW$@\fR zostanie ustawione na komunikat o błędzie.
+Jeśli nie było błędu, \f(CW$@\fR będzie łańcuchem null.
+Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 zostanie pominięte, to wykonywane jest \f(CW$_\fR.
+Ostatni średnik,
+jeśli taki istnieje, może być pominięty w wyrażeniu. Ostrzegam jednak, że
+używanie \fIeval()\fR nie wycisza perla od drukowania ostrzeżeń na
+\s-1STDERR\s0, ani nie upycha tekstu tych komunikatów do \f(CW$@\fR.
+Aby zrobić którąś z tych rzeczy, musisz użyć zabudowania
+\f(CW$SIG{__WARN__}\fR. Zobacz \fIwarn()\fR i stronę \fIperlvar\fR(1).
+.Sp
+Zauważ, że ponieważ \fIeval()\fR przechwytuje krytyczne (w innych wypadkach)
+błędy, to jest przydatny dla określania czy konkretna właściwość (taka, jak
+np. \fIsocket()\fR, \fIsymlink()\fR, itp. jest zaimplementowana. Jest to
+również mechanizm perla obsługiwania wyjątków, gdzie operator die jest
+mechanizmem ich podnoszenia.
+.Sp
+Jeśli wykonywany kod się nie różni, możesz użyć postaci eval-\s-1BLOK\s0 do
+wychwytywania błędów czasu działania, bez potrzeby rekompilacji za każdym
+razem. Błąd, jeśli się pojawi, jest wciąż zwracany w \f(CW$@\fR.
+Przykłady:
+.Sp
+.Vb 2
+\& # spowoduj, by dzielenie przez zero nie było krytyczne
+\& eval { $answer = $a / $b; }; warn $@ if $@;
+.Ve
+.Vb 2
+\& # to samo, mniej efektywnie
+\& eval '$answer = $a / $b'; warn $@ if $@;
+.Ve
+.Vb 2
+\& # błąd czasu kompilacji
+\& eval { $answer = };
+.Ve
+.Vb 2
+\& # błąd czasu działania
+\& eval '$answer ='; # ustawia $@
+.Ve
+Używając postaci eval{} jako pułapki na wyjątki w bibliotekach, możesz nie
+życzyć sobie uruchamiania haków \f(CW__DIE__\fR, które mógł sobie ustawić
+użytkownik. Dla tego celu można wykorzystać konstrukcję
+\f(CWlocal $SIG{__DIE__}\fR. Przykład:
+.Sp
+.Vb 2
+\& # bardzo prywatna pułapka na wyjątek dzielenia przez zero
+\& eval { local $SIG{'__DIE__'}; $answer = $a / $b; }; warn $@ if $@;
+.Ve
+Jest to szczególnie istotne, gdyż haki \f(CW__DIE__\fR mogą wywoływać
+\fIdie()\fR ponownie, co ma efekt zmieniania komunikatów o błędach:
+.Sp
+.Vb 6
+\& # haki __DIE__ mogą modyfikować komunikaty o błędach
+\& {
+\& local $SIG{'__DIE__'} = sub { (my $x = $_[0]) =~ s/foo/bar/g; die $x };
+\& eval { die "foo foofs here" };
+\& print $@ if $@; # drukuje "bar barfs here"
+\& }
+.Ve
+Używając \fIeval()\fR, powinieneś szczególnie uważać, by pamiętać na co się
+patrzy gdy:
+.Sp
+.Vb 2
+\& eval $x; # PRZYPADEK 1
+\& eval "$x"; # PRZYPADEK 2
+.Ve
+.Vb 2
+\& eval '$x'; # PRZYPADEK 3
+\& eval { $x }; # PRZYPADEK 4
+.Ve
+.Vb 2
+\& eval "\e$$x++" # PRZYPADEK 5
+\& $$x++; # PRZYPADEK 6
+.Ve
+Przypadki 1 i 2 zachowują się jednakowo: uruchamiają kod, zawarty w zmiennej
+\f(CW$x\fR. (Chociaż przypadek 2 ma ogłupiające cudzysłowy, powodujące, że
+czytelnik zastanawia się, co jeszcze może się zdarzyć (nic nie może).)
+Przypadki 3 i 4 zachowują się podobnie: wykonują one kod \*(L'$x\*(R', który
+nie robi nic poza zwróceniem wartości \f(CW$x\fR. (Przypadek 4 jest
+preferowany ze względów estetycznych, ma też zaletę kompilowania podczas
+kompilacji, a nie podczas działania.) Przypadek 5 jest miejscem, gdzie
+normalnie chciałbyś użyć cudzysłowów, poza tym, że w tej konkretnej sytuacji
+można użyć po prostu symbolicznych referencji. Jest tak w przypadku 6.
+.Ip "exec \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "exec \s-1LIST\s0"
+Funkcja \fIexec()\fR wykonuje komendę systemową \fI\s-1i\s0 \s-1NIGDY\s0
+\s-1NIE\s0 \s-1POWRACA\s0\fR, chyba że komenda nie istnieje i jest
+wykonywana bezpośrednio, zamiast przez \f(CW/bin/sh \-c\fR (patrz niżej).
+Jeśli chcesz powrócić, użyj zamiast \fIexec()\fR instrukcji \fIsystem()\fR.
+.Sp
+Jeśli w \s-1LIŚCIE\s0 jest więcej niż jeden argument, lub jeśli jest to
+tablica z więcej niż jedną wartością, wywoływany jest
+\fIexecvp\fR\|(3) (z argumentami z \s-1LISTY\s0). Jeśli jest tylko jeden
+argument skalarny, to jest on sprawdzany w poszukiwaniu metaznaków powłoki.
+Jeśli są tam jakieś znaki, to cały argument jest przekazywany do przetworzenia
+przez \f(CW/bin/sh \-c\fR.
+Jeśli nie ma żadnych metaznaków, to argument jest dzielony na słowa i
+przekazywany bezpośrednio do \fIexecvp(3)\fR, co jest bardziej efektywne.
+Uwaga: \fIexec()\fR i \fIsystem()\fR nie opróżniają twojego bufora
+wejściowego, więc możliwe, że aby zapobiec utracie wyjścia, będziesz musiał
+ustawić \f(CW$|\fR. Przykłady:
+.Sp
+.Vb 2
+\& exec '/bin/echo', 'Twoimi argumentami są: ', @ARGV;
+\& exec "sort $outfile | uniq";
+.Ve
+Jeśli tak naprawdę nie potrzebujesz wywołać pierwszego argumentu, lecz
+chcesz oszukać program, który wykonujesz co do jego nazwy, to możesz podać
+program, który chcesz wywołać jako \*(L"obiekt niebezpośredni\*(R" (bez
+przecinka) na samym początku \s-1LISTY\s0. (Wymusza to zawsze interpretację
+\s-1LISTY\s0 jako listy wielowartościowej, nawet jeśli jest tam tylko
+pojedynczy skalar.) Przykład:
+.Sp
+.Vb 2
+\& $shell = '/bin/csh';
+\& exec $shell '\-sh'; # udaj, że to powłoka loginowa
+.Ve
+lub, bardziej bezpośrednio,
+.Sp
+.Vb 1
+\& exec {'/bin/csh'} '\-sh'; # udaj, że to powłoka loginowy
+.Ve
+.Ip "exists \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "exists \s-1EXPR\s0"
+Zwraca \s-1TRUE\s0, jeśli podany klucz asocjacyjny istnieje w tablicy
+asocjacyjnej. Wartość jest prawdziwa nawet gdy odpowiadająca kluczowi
+wartość jest niezdefiniowana.
+.Sp
+.Vb 3
+\& print "Istnieje\en" if exists $array{$key};
+\& print "Zdefiniowany\en" if defined $array{$key};
+\& print "Prawdziwy\en" if $array{$key};
+.Ve
+Element asocjacyjny może być prawdziwy tylko wtedy, gdy jest zdefiniowany, a
+zdefiniowany jeśli istnieje, lecz odwrotna kolejność niekoniecznie jest
+prawdziwa.
+.Sp
+Zauważ, że \s-1WYRAŻ\s0 może być skomplikowany tak daleko, dopóki ostateczna
+operacja jest podejrzeniem klucza asocjacyjnego:
+.Sp
+.Vb 1
+\& if (exists $ref->[$x][$y]{$key}) { ... }
+.Ve
+.Ip "exit \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "exit \s-1EXPR\s0"
+Wykonuje \s-1WYRAŻ\s0 i kończy pracę z tą wartością. (W
+rzeczywistości, wywołuje najpierw zdefiniowane procedury \f(CWEND\fR, lecz
+procedury te mogą przerwać kończenie. Podobnie, również przed wyjściem
+wołane są wszelkie destruktory obiektów.) Przykład:
+.Sp
+.Vb 2
+\& $ans = <STDIN>;
+\& exit 0 if $ans =~ /^[Xx]/;
+.Ve
+Zobacz też \fIdie()\fR. Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 jest pominięte, to praca kończy
+się statusem 0. Jedynymi, uniwersalnymi i przenośnymi wartościami
+\s-1WYRAŻ\s0 są 0 dla sukcesu i 1 dla błędu; wszelkie inne są podstawą do
+dziwnych interpretacji, zależnych od środowiska, w którym program jest
+uruchomiony.
+.Sp
+Nie powinieneś używać \fIexit()\fR do przerywania podprocedury, jeśli
+istnieje szansa, że ktoś mógłby chcieć ustawić pułapkę na błąd. Zamiast tego
+użyj \fIdie()\fR, który może być przechwycony przez \fIeval()\fR.
+.Ip "exp \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "exp \s-1EXPR\s0"
+.Ip "exp" 8
+.IX Item "exp"
+Zwraca \fIe\fR (naturalna podstawa logarytmu) do potęgi \s-1WYRAŻ\s0. Jeśli
+\s-1WYRAŻ\s0 jest pominięte, zwraca \f(CWexp($_)\fR.
+.Ip "fcntl \s-1UCHWYTPLIKU\s0,\s-1FUNKCJA\s0,\s-1SKALAR\s0" 8
+.IX Item "fcntl \s-1FILEHANDLE\s0,\s-1FUNCTION\s0,\s-1SCALAR\s0"
+Implementuje funkcję \fIfcntl\fR\|(2). Przypuszczalnie będziesz musiał
+zaznaczyć
+.Sp
+.Vb 1
+\& use Fcntl;
+.Ve
+aby móc się nią posługiwać. Przetwarzanie argumentów i zwracanie wartości
+działa zupełnie jak w \fIioctl()\fR, opisanym niżej. Zauważ, że
+\fIfcntl()\fR da błąd krytyczny po użyciu na maszynie, nie implementującej
+\fIfcntl\fR\|(2). Na przykład:
+.Sp
+.Vb 2
+\& use Fcntl;
+\& fcntl($filehandle, F_GETLK, $packed_return_buffer);
+.Ve
+.Ip "fileno \s-1UCHWYTPLIKU\s0" 8
+.IX Item "fileno \s-1FILEHANDLE\s0"
+Zwraca deskryptor pliku dla uchwytu pliku. Jest to przydatne dla
+konstruowania bitmap dla \fIselect()\fR. Jeśli \s-1UCHWYTPLIKU\s0 jest
+wyrażeniem, to jego wartość brana jest za nazwę uchwytu pliku.
+.Ip "flock \s-1UCHWYTPLIKU\s0,\s-1OPERACJA\s0" 8
+.IX Item "flock \s-1FILEHANDLE\s0,\s-1OPERATION\s0"
+Wywołuje \fIflock\fR\|(2), lub emuluje go dla uchwytu \s-1UCHWYTPLIKU\s0.
+Zwraca \s-1TRUE\s0 po sukcesie, \s-1FALSE\s0 w wypadku jakiegoś problemu. Na
+maszynach nie implementujących blokowania \fIflock\fR\|(2), \fIfcntl\fR\|(2),
+lub \fIlockf\fR\|(3), powoduje błąd krytyczny. \fIflock()\fR
+jest przenośnym perlowym interfejsem blokowania plików, choć blokuje tylko
+całe pliki, a nie rekordy.
+.Sp
+\s-1OPERACJA\s0 jest jedną z \s-1LOCK_SH\s0, \s-1LOCK_EX\s0, lub
+\s-1LOCK_UN\s0. Możliwa jest jeszcze kombinacja z \s-1LOCK_NB\s0. Stałe te
+mają tradycyjne wartości 1, 2, 8 i 4, lecz możesz używać nazw symbolicznych
+po zaimportowaniu ich z modułu Fcntl, robiąc to albo pojedynczo, albo
+grupowo, używając tagu \*(L':flock\*(R' .
+\s-1LOCK_SH\s0 żąda blokady dzielonej, \s-1LOCK_EX\s0 żąda blokady na
+wyłączność,
+a \s-1LOCK_UN\s0 zwalnia poprzednio zażądaną blokadę. Jeśli do \s-1LOCK_SH\s0
+lub \s-1LOCK_EX\s0 dodany zostanie \s-1LOCK_NB\s0, to \fIflock\fR nie będzie
+blokował, oczekując na zablokowanie, lecz zakończy działanie natychmiast (aby
+dowiedzieć się, czy uzyskałeś blokadę, sprawdź status wyjścia).
+.Sp
+Aby zapobiec prawdopodobnie dekoordynacji, perl opróżnia \s-1UCHWYTPLIKU\s0
+przed jego (od)blokowaniem.
+.Sp
+Zauważ, że emulacja zbudowana za pomocą \fIlockf\fR(3) nie daje blokad
+dzielonych i wymaga, by \s-1UCHWYTPLIKU\s0 był otwarty z zamiarem zapisu.
+Jest to semantyka, którą implementuje \fIlockf\fR\|(3). Większość
+(wszystkie?) systemów jednak implementuje \fIlockf\fR(3) na zasadach blokowania
+\fIfcntl\fR(2), więcej różnice nie powinny się dawać we znaki.
+.Sp
+Zauważ też, że niektóre wersje \fIflock()\fR nie mogą blokować rzeczy
+poprzez sieć; będziesz musiał użyć do tego bardziej specyficznego dla
+systemu
+\fIfcntl()\fR. Jeśli chcesz, możesz zmusić perla do ignorowania systemowej
+funkcji \fIflock\fR(2) i używać jego własnej, opartej o \fIfcntl\fR(2)
+emulacji. Robi się to, podając programowi \fIConfigure\fR przełącznik
+\f(CW-Ud_flock\fR. Trzeba to oczywiście zrobić podczas konfigurowania perla
+jako takiego.
+.Sp
+Oto doklejacz mailboxa dla systemów \s-1BSD\s0.
+.Sp
+.Vb 1
+\& use Fcntl ':flock'; # importuj stałe LOCK_*
+.Ve
+.Vb 6
+\& sub lock {
+\& flock(MBOX,LOCK_EX);
+\& # a w wypadku, gdyby ktoś dokleił
+\& # podczas naszego oczekiwania...
+\& seek(MBOX, 0, 2);
+\& }
+.Ve
+.Vb 3
+\& sub unlock {
+\& flock(MBOX,LOCK_UN);
+\& }
+.Ve
+.Vb 2
+\& open(MBOX, ">>/usr/spool/mail/$ENV{'USER'}")
+\& or die "Nie mogę otworzyć mailboxa!: $!";
+.Ve
+.Vb 3
+\& lock();
+\& print MBOX $msg,"\en\en";
+\& unlock();
+.Ve
+Zobacz też stronę podręcznika. Są tam inne przykłady \fIflock()\fR.
+.Ip "fork" 8
+.IX Item "fork"
+Wykonuje wywołanie systemowe \fIfork\fR\|(2). Zwraca procesowi
+rodzicielskiemu pid dziecka, a w wątku dziecka zwraca zero. W wypadku błędu,
+zwraca \f(CWundef\fR.
+Uwaga: nieopróżnione bufory pozostają nieopróżnione w obydwu procesach, co
+znaczy, że będziesz musiał ustawić
+\f(CW$|\fR ($\s-1AUTOFLUSH\s0 w English) lub wywołać metodę \fIautoflush()\fR
+z \s-1IO::\s0Handle aby zapobiec duplikacji wyjścia.
+.Sp
+Jeśli \fIfork()\fR'ujesz bez czekania na dzieci, zbierzesz zombies.
+(Osierocone procesy.)
+.Sp
+.Vb 1
+\& $SIG{CHLD} = sub { wait };
+.Ve
+Istnieje też trik podwójnego forka (sprawdzanie błędów forka zostało
+pominięte);
+.Sp
+.Vb 11
+\& unless ($pid = fork) {
+\& unless (fork) {
+\& exec "co naprawdę chcesz robić";
+\& die "bez exec";
+\& # ... or ...
+\& ## (jakiś_kod_perla)
+\& exit 0;
+\& }
+\& exit 0;
+\& }
+\& waitpid($pid,0);
+.Ve
+Zobacz też stronę podręcznika \fIperlipc\fR(1). Są tam dalsze przykłady
+forkowania i zbierania konających dzieci.
+.Sp
+Zauważ, że jeśli twoje forkowane dziecko dziedziczy systemowe deskryptory
+plików, takie jak \s-1STDIN\s0 i \s-1STDOUT\s0, które w rzeczywistości są
+połączone potokiem lub gniazdem, to jeśli skończysz działanie, zdalny
+serwer (taki jak httpd, rsh) nie będzie myślał, że rzeczywiście skończyłeś.
+Powinieneś je otworzyć na nowo na /dev/null.
+.Ip "format" 8
+.IX Item "format"
+Zadeklaruj format obrazka, używanego z funkcją \fIwrite()\fR. Na przykład:
+.Sp
+.Vb 4
+\& format Something =
+\& Test: @<<<<<<<< @||||| @>>>>>
+\& $str, $%, '$' . int($num)
+\& .
+.Ve
+.Vb 4
+\& $str = "widget";
+\& $num = $cost/$quantity;
+\& $~ = 'Something';
+\& write;
+.Ve
+Dla dalszych opisów i przykładów, zobacz stronę \fIperlform\fR(1).
+.Ip "formline \s-1OBRAZEK\s0,\s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "formline \s-1PICTURE\s0,\s-1LIST\s0"
+Jest to funkcja wewnętrzna, używana przez \f(CWformat\fRy. Można ją jednak
+wywołać też samodzielnie. Formatuje ona (zobacz stronę \fIperlform\fR(1))
+listę wartości zależnie od zawartości \s-1OBRAZKA\s0, umieszczając wyjście w
+akumulatorze wyjścia formatowego, \f(CW$^A\fR (\f(CW$ACCUMULATOR\fR w English).
+Ostatecznie, po dokonaniu \fIwrite()\fR, zawartość
+\f(CW$^A\fR jest zapisywana do jakiegoś uchwytu pliku. Możesz jednak
+odczytać go samodzielnie i ustawić na "". Zauważ, że format zazwyczaj
+wykonuje jeden \fIformline()\fR na każdą linię formy, lecz sama funkcja
+\fIfromline\fR nie zwraca uwagi na to, ile nowych linii jest osadzonych w
+\s-1OBRAZKU\s0. Znaczy to, że tokeny \f(CW~\fR i \f(CW~~\fR będą traktować
+cały \s-1OBRAZEK\s0 jako linię pojedynczą. Możesz więc być zmuszonym do
+używania wielu linii form, aby zaimplementować pojedynczy format zapisu,
+podobnie jak kompilator format.
+.Sp
+Uważaj, jeśli wstawiasz wokół obrazka podwójne cudzysłowy--znak
+\*(L"\f(CW@\fR\*(R" może być wzięty za początek nazwy tablicy.
+\fIformline()\fR zawsze zwraca \s-1TRUE\s0. Zobacz stronę \fIperlform\fR(1) dla
+dalszych przykładów.
+.Ip "getc \s-1UCHWYTPLIKU\s0" 8
+.IX Item "getc \s-1FILEHANDLE\s0"
+.Ip "getc" 8
+.IX Item "getc"
+Zwraca następny znak z pliku wejściowego, identyfikowanego przez
+\s-1UCHWYTPLIKU\s0. Na końcu pliku zwraca łańcuch null. Jeśli
+\s-1UCHWYTPLIKU\s0 zostanie pominięty, odczyt następuje ze \s-1STDIN\s0.
+Nie jest to efektywne. Nie może być używane do pobierania niebuforowanych
+pojedynczych znaków. Do tego celu spróbuj raczej czegoś w rodzaju:
+.Sp
+.Vb 6
+\& if ($BSD_STYLE) {
+\& system "stty cbreak </dev/tty >/dev/tty 2>&1";
+\& }
+\& else {
+\& system "stty", '\-icanon', 'eol', "\e001";
+\& }
+.Ve
+.Vb 1
+\& $key = getc(STDIN);
+.Ve
+.Vb 7
+\& if ($BSD_STYLE) {
+\& system "stty \-cbreak </dev/tty >/dev/tty 2>&1";
+\& }
+\& else {
+\& system "stty", 'icanon', 'eol', '^@'; # ASCII null
+\& }
+\& print "\en";
+.Ve
+Określenie, czy \f(CW$BSD_STYLE\fR powinno być ustawione, pozostawiamy jako
+ćwiczenie dla czytelnika.
+.Sp
+Na systemach, kompatybilnych z \s-1POSIX\s0, bardziej przenośna do tego
+celu może być funkcja \fI\s-1POSIX::\s0getattr()\fR.
+Zobacz też moduł \f(CWTerm::ReadKey\fR z najbliższego mirrora \s-1CPAN\s0;
+szczegóły o \s-1CPAN\s0 można znaleźć we wpisie \f(CWCPAN\fR ze strony
+podręcznika \fIperlmod\fR(1).
+.Ip "getlogin" 8
+.IX Item "getlogin"
+Zwraca bieżący login z \fI/etc/utmp\fR. (o ile istnieje.)
+W wypadku nulla, użyj \fIgetpwuid()\fR.
+.Sp
+.Vb 1
+\& $login = getlogin || getpwuid($<) || "Kilroy";
+.Ve
+Nie wykorzystuj \fIgetlogin()\fR do autentykacji: nie jest tak bezpieczny
+jak \fIgetpwuid()\fR.
+.Ip "getpeername \s-1GNIZADO\s0" 8
+.IX Item "getpeername \s-1SOCKET\s0"
+Zwraca spakowany adres sockaddr drugiego końca z połączenia na
+\s-1GNIEŹDZIE\s0.
+.Sp
+.Vb 5
+\& use Socket;
+\& $hersockaddr = getpeername(SOCK);
+\& ($port, $iaddr) = unpack_sockaddr_in($hersockaddr);
+\& $herhostname = gethostbyaddr($iaddr, AF_INET);
+\& $herstraddr = inet_ntoa($iaddr);
+.Ve
+.Ip "getpgrp \s-1PID\s0" 8
+.IX Item "getpgrp \s-1PID\s0"
+Zwraca bieżącą grupę procesu dla podanego \s-1PID\s0a. Aby uzyskać
+grupę bieżącego procesu, użyj wartości \s-1PID\s0 równej zero.
+Użycie tej funkcji na maszynie, nie implementującej \fIgetpgrp\fR\|(2)
+podniesie wyjątek. Jeśli parametr \s-1PID\s0 zostanie pominięty, to zwracana
+jest grupa bieżącego procesu. Zauważ, że wersja \s-1POSIX\s0 \fIgetpgrp\fR
+nie przyjmuje argumentu \s-1PID\s0, więc naprawdę przenośna jest tylko
+konstrukcja \s-1PID\s0==0.
+.Ip "getppid" 8
+.IX Item "getppid"
+Zwraca identyfikator procesu rodzicielskiego.
+.Ip "getpriority \s-1CZYJE\s0,\s-1KTO\s0" 8
+.IX Item "getpriority \s-1WHICH\s0,\s-1WHO\s0"
+Zwraca bieżący priorytet procesu, grupy procesów, lub użytkownika. (Zobacz
+stronę podręcznika \fIgetpriority(2)\fR.)
+Użycie tej funkcji na maszynie nie implementującej \fIgetpriority\fR\|(2)
+podniesie wyjątek krytyczny.
+.Ip "getpwnam \s-1NAZWA\s0" 8
+.IX Item "getpwnam \s-1NAME\s0"
+.Ip "getgrnam \s-1NAZWA\s0" 8
+.IX Item "getgrnam \s-1NAME\s0"
+.Ip "gethostbyname \s-1NAZWA\s0" 8
+.IX Item "gethostbyname \s-1NAME\s0"
+.Ip "getnetbyname \s-1NAZWA\s0" 8
+.IX Item "getnetbyname \s-1NAME\s0"
+.Ip "getprotobyname \s-1NAZWA\s0" 8
+.IX Item "getprotobyname \s-1NAME\s0"
+.Ip "getpwuid \s-1UID\s0" 8
+.IX Item "getpwuid \s-1UID\s0"
+.Ip "getgrgid \s-1GID\s0" 8
+.IX Item "getgrgid \s-1GID\s0"
+.Ip "getservbyname \s-1NAZWA\s0,\s-1PROTO\s0" 8
+.IX Item "getservbyname \s-1NAME\s0,\s-1PROTO\s0"
+.Ip "gethostbyaddr \s-1ADR\s0,\s-1TYPADRESU\s0" 8
+.IX Item "gethostbyaddr \s-1ADDR\s0,\s-1ADDRTYPE\s0"
+.Ip "getnetbyaddr \s-1ADR\s0,\s-1TYPADRESU\s0" 8
+.IX Item "getnetbyaddr \s-1ADDR\s0,\s-1ADDRTYPE\s0"
+.Ip "getprotobynumber \s-1LICZBA\s0" 8
+.IX Item "getprotobynumber \s-1NUMBER\s0"
+.Ip "getservbyport \s-1PORT\s0,\s-1PROTO\s0" 8
+.IX Item "getservbyport \s-1PORT\s0,\s-1PROTO\s0"
+.Ip "getpwent" 8
+.IX Item "getpwent"
+.Ip "getgrent" 8
+.IX Item "getgrent"
+.Ip "gethostent" 8
+.IX Item "gethostent"
+.Ip "getnetent" 8
+.IX Item "getnetent"
+.Ip "getprotoent" 8
+.IX Item "getprotoent"
+.Ip "getservent" 8
+.IX Item "getservent"
+.Ip "setpwent" 8
+.IX Item "setpwent"
+.Ip "setgrent" 8
+.IX Item "setgrent"
+.Ip "sethostent \s-1STAYOPEN\s0" 8
+.IX Item "sethostent \s-1STAYOPEN\s0"
+.Ip "setnetent \s-1STAYOPEN\s0" 8
+.IX Item "setnetent \s-1STAYOPEN\s0"
+.Ip "setprotoent \s-1STAYOPEN\s0" 8
+.IX Item "setprotoent \s-1STAYOPEN\s0"
+.Ip "setservent \s-1STAYOPEN\s0" 8
+.IX Item "setservent \s-1STAYOPEN\s0"
+.Ip "endpwent" 8
+.IX Item "endpwent"
+.Ip "endgrent" 8
+.IX Item "endgrent"
+.Ip "endhostent" 8
+.IX Item "endhostent"
+.Ip "endnetent" 8
+.IX Item "endnetent"
+.Ip "endprotoent" 8
+.IX Item "endprotoent"
+.Ip "endservent" 8
+.IX Item "endservent"
+Funkcje te dokonują tych samych akcji, co ich odpowiedniki z biblioteki
+systemowej. W kontekście listowym, wartości zwracane różnych funkcji `get'
+są następujące:
+.Sp
+.Vb 7
+\& ($nazwa,$hasło,$uid,$gid,
+\& $quota,$komentarz,$gcos,$katalog,$shell) = getpw*
+\& ($nazwa,$hasło,$gid,$członkowie) = getgr*
+\& ($nazwa,$aliasy,$typadresu,$długość,@addrs) = gethost*
+\& ($nazwa,$aliasy,$typadresu,$sieć) = getnet*
+\& ($nazwa,$aliasy,$protokół) = getproto*
+\& ($nazwa,$aliasy,$port,$protokół) = getserv*
+.Ve
+(Jeśli wpis nie istnieje, dostaniesz listę null.)
+.Sp
+W kontekście skalarnym, dostajesz nazwę. Wyjątkiem jest funkcja podglądania
+według nazwy, gdzie dostajesz inną rzecz, jaką by ona nie była.
+(Jeśli wpis nie istnieje, otrzymujesz wartość niezdefiniowaną.) Na
+przykład:
+.Sp
+.Vb 7
+\& $uid = getpwnam
+\& $nazwa = getpwuid
+\& $nazwa = getpwent
+\& $gid = getgrnam
+\& $nazwa = getgrgid
+\& $nazwa = getgrent
+\& itd.
+.Ve
+Wartość \f(CW$członkowie\fR, zwracana przez \fIgetgr*()\fR to oddzielona
+spacjami lista nazw loginowych członków grupy.
+.Sp
+Jeśli w C obsługiwana jest zmienna errno, to dla funkcji \fIgethost*()\fR
+jego wartość będzie przekazywana przez \f(CW$?\fR. Wartość \f(CW@addrs\fR,
+zwracana przez wykonane wywołanie, jest listą czystych (raw) adresów,
+zwróconych przez odpowiednie wywołanie systemowe. W domenie internetowej,
+każdy adres jest czterobajtowy, a rozpakować go możesz, mówiąc coś w
+rodzaju:
+.Sp
+.Vb 1
+\& ($a,$b,$c,$d) = unpack('C4',$addr[0]);
+.Ve
+.Ip "getsockname \s-1GNIAZDO\s0" 8
+.IX Item "getsockname \s-1SOCKET\s0"
+Zwraca spakowany adres sockaddr tego końca połączenia na \s-1GNIEŹDZIE\s0.
+.Sp
+.Vb 3
+\& use Socket;
+\& $mysockaddr = getsockname(SOCK);
+\& ($port, $myaddr) = unpack_sockaddr_in($mysockaddr);
+.Ve
+.Ip "getsockopt \s-1GNIAZDO\s0,\s-1POZIOM\s0,\s-1NAZWAOPCJI\s0" 8
+.IX Item "getsockopt \s-1SOCKET\s0,\s-1LEVEL\s0,\s-1OPTNAME\s0"
+Zwraca zażądaną opcję gniazda, lub wartość niezdefiniowaną w wypadku błędu.
+.Ip "glob \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "glob \s-1EXPR\s0"
+.Ip "glob" 8
+.IX Item "glob"
+Zwraca wartość \s-1WYRAŻ\s0 z rozwinięciami nazwy plików, takimi jakich
+dokonałaby powłoka. Funkcja ta jest wewnętrzną funkcją implementującą operator
+\f(CW<*.c>\fR, lecz możesz jej użyć bezpośrednio. Jeśli pominięte zostanie
+\s-1WYRAŻ\s0, to używane będzie \f(CW$_\fR.
+Operator \f(CW<*.c>\fR jest omówiony bliżej w sekcji \fII/O Operators\fR na
+stronie \fIperlop\fR(1).
+.Ip "gmtime \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "gmtime \s-1EXPR\s0"
+Konwertuje czas zwrócony przez funkcję time do 9 elementowej tablicy, w
+której znajduje się czas zlokalizowany do standardowej strefy Greenwich.
+Zazwyczaj jest to używane następująco:
+.Sp
+.Vb 3
+\& # 0 1 2 3 4 5 6 7 8
+\& ($sec,$min,$hour,$mday,$mon,$year,$wday,$yday,$isdst) =
+\& gmtime(time);
+.Ve
+Wszystkie elementy tablicy są numeryczne i pochodzą wprost ze struktury tm.
+Ogólnie znaczy to, że \f(CW$mon\fR ma zakres 0..11, a \f(CW$wday\fR 0..6, z
+niedzielą kryjącą się pod 0. Dodatkowo, \f(CW$year\fR jest liczbą lat od
+1900, a \fInie\fR po prostu dwiema ostatnimi cyframi roku.
+.Sp
+Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 jest pominięte, wykonuje \f(CWgmtime(time())\fR.
+.Sp
+W kontekście skalarnym, zwraca wartość \fIctime\fR\|(3):
+.Sp
+.Vb 1
+\& $now_string = gmtime; # np. "Thu Oct 13 04:54:34 1994"
+.Ve
+Zobacz też funkcję \fItimegm()\fR, udostępnianą przez moduł Time::Local, a
+także funkcję \fIstrftime\fR\|(3), dostępną przez moduł \s-1POSIX\s0.
+.Ip "goto \s-1ETYKIETA\s0" 8
+.IX Item "goto \s-1LABEL\s0"
+.Ip "goto \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "goto \s-1EXPR\s0"
+.Ip "goto &\s-1NAZWA\s0" 8
+.IX Item "goto &\s-1NAME\s0"
+Postać goto-\s-1ETYKIETA\s0 szuka instrukcji, oznaczonej przez
+\s-1ETYKIETA\s0 i kontynuuje działanie od tamtego miejsca. Nie może być
+używane do przechodzenia do konstrukcji, wymagającej inicjalizacji, takiej
+jak podprocedura czy pętla foreach. Nie może też być używane do
+przechodzenia do konstrukcji optymalizowanej, lub do wychodzenia z bloku,
+lub podprocedury, przekazanej do \fIsort()\fR.
+Można nim natomiast przeskoczyć prawie we wszystkie inne miejsca zakresu
+dynamicznego, włączając wychodzenie z podprocedur, choć w tym wypadku lepiej
+użyć innej konstrukcji, takiej jak last lub die. Autor perla nigdy nie czuł
+potrzeby używania tej postaci goto (tzn. w perlu\*(--C jest inną sprawą).
+.Sp
+Postać goto-\s-1WYRAŻ\s0 oczekuje nazwy etykiety, której zakres może być
+rozwiązany dynamicznie. Pozwala to na obliczane goto per \s-1FORTRAN\s0,
+lecz nie jest zbyt zalecane, jeśli optymalizujesz ze względu na łatwość
+konserwacji programu:
+.\" maintainowanie:
+.Sp
+.Vb 1
+\& goto ("FOO", "BAR", "GLARCH")[$i];
+.Ve
+Postać goto-&\s-1NAZWA\s0 jest bardzo magiczna i podmienia wywołanie do
+nazwanej podprocedury dla bieżącej procedury. Jest to używane przez
+podprocedury \s-1AUTOLOAD\s0, które chcą ładować inne podprocedury, a potem
+udawać, że ta inna podprocedura została wywołana jako pierwsza (poza tym,
+wszelkie zmiany \f(CW@_\fR bieżącej podprocedury są przekazywane innej
+podprocedurze.) Po tym goto, nawet \fIcaller()\fR nie będzie w stanie
+powiedzieć, że ta procedura była wywołana pierwsza.
+.Ip "grep \s-1BLOK\s0 \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "grep \s-1BLOCK\s0 \s-1LIST\s0"
+.Ip "grep \s-1WYRAŻ\s0,\s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "grep \s-1EXPR\s0,\s-1LIST\s0"
+Jest to podobne duchowo, lecz nie identyczne do \fIgrep\fR\|(1) i krewnych.
+W rzeczywistości, nie jest ograniczone do używania wyrażeń regularnych.
+.Sp
+Wykonuje \s-1BLOK\s0 lub \s-1WYRAŻ\s0 dla każdego elementu \s-1LISTY\s0
+(ustawiając lokalnie \f(CW$_\fR na każdy element) i zwracając listę
+wartości, składających się z tych, dla których wykonane wyrażenie było
+prawdziwe. W kontekście skalarnym, zwraca liczbę prawdziwych wyrażeń.
+.Sp
+.Vb 1
+\& @foo = grep(!/^#/, @bar); # Pozbądź się komentarzy
+.Ve
+lub równoważnie,
+.Sp
+.Vb 1
+\& @foo = grep {!/^#/} @bar; # pozbądź się komentarzy
+.Ve
+Zauważ, że skoro \f(CW$_\fR jest referencją do wartości listy, może być
+używane do modyfikowania elementów tablicy. Podczas gdy jest to przydatne i
+obsługiwane, może to spowodować też nieoczekiwane rezultaty, szczególnie w
+wypadku gdy \s-1LISTA\s0 nie jest nazwaną tablicą.
+.Sp
+Grep zwraca aliasy do oryginalnej listy. Znaczy to, że modyfikowanie
+elementu listy zwróconej przez to polecenie, modyfikuje też element listy
+oryginalnej.
+.Ip "hex \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "hex \s-1EXPR\s0"
+.Ip "hex" 8
+.IX Item "hex"
+Interpretuje \s-1WYRAŻ\s0 jako łańcuch szesnastkowy i zwraca odpowiadającą mu
+wartość. (Dla konwersji łańcuchów, które mogą się zaczynać od 0, lub 0x,
+zobacz opis \f(CWoct\fR, znajdujący się gdzieś w tym dokumencie.) Jeśli
+\s-1WYRAŻ\s0 zostanie pominięte, to używane jest \f(CW$_\fR.
+.Sp
+.Vb 2
+\& print hex '0xAf'; # drukuje '175'
+\& print hex 'aF'; # to samo
+.Ve
+.Ip "import" 8
+.IX Item "import"
+Nie istnieje wbudowana funkcja \fIimport\fR. Jest to zwyczajna metoda
+(podprocedura), definiowana (dziedziczona) przez moduły, które życzą sobie
+eksportować nazwy do kolejnych modułów. [potem] funkcja \f(CWuse()\fR woła
+metodę \fIimport()\fR dla używanego pakietu. Zobacz jeszcze opis \f(CWuse()\fR
+i stronę \fIperlmod\fR(1) oraz stronę \fIExporter\fR.
+.Ip "index \s-1STR\s0,\s-1SUBSTR\s0,\s-1POZYCJA\s0" 8
+.IX Item "index \s-1STR\s0,\s-1SUBSTR\s0,\s-1POSITION\s0"
+.Ip "index \s-1STR\s0,\s-1SUBSTR\s0" 8
+.IX Item "index \s-1STR\s0,\s-1SUBSTR\s0"
+Zwraca pozycję pierwszego pojawienia się \s-1SUBSTR\s0 w łańcuchu \s-1STR\s0.
+Jeśli \s-1POZYCJA\s0 jest pominięta, to przeszukiwanie rozpoczyna się od
+początku łańcucha. Wartość zwracana jest oparta o 0 (lub tego, na co ustawisz
+zmienną \f(CW$[\fR \*(--lecz lepiej tego nie rób). Jeśli podciąg nie może
+zostać zlokalizowany, zwracana jest podstawa - 1, czyli normalnie \-1.
+.Ip "int \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "int \s-1EXPR\s0"
+.Ip "int" 8
+.IX Item "int"
+Zwraca część całkowitą z \s-1WYRAŻ\s0. Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 jest pominięte,
+używane jest \f(CW$_\fR.
+.Ip "ioctl \s-1UCHWYTPLIKU\s0,\s-1FUNKCJA\s0,\s-1SKALAR\s0" 8
+.IX Item "ioctl \s-1FILEHANDLE\s0,\s-1FUNCTION\s0,\s-1SCALAR\s0"
+Implementuje funkcję \fIioctl\fR\|(2). Przypuszczalnie aby jej używać,
+będziesz musiał powiedzieć
+.Sp
+.Vb 1
+\& require "ioctl.ph"; # przypuszczalnie w /usr/local/lib/perl/ioctl.ph
+.Ve
+Jeśli \fIioctl.ph\fR nie istnieje, lub nie ma właściwych definicji, będziesz
+musiał użyć swojej własnej, opartej na nagłówkach C, takich jak
+\fI<sys/ioctl.h>\fR.
+(Istnieje skrypt perla o nazwie \fBh2ph\fR(1), która pomaga w konwersji,
+lecz jest to nietrywialna sprawa.) \s-1SKALAR\s0 jest wartością zapisywaną,
+lub odczytywaną, zależnie od \s-1FUNKCJI\s0\*(--wskaźnik do wartości
+łańcuchowej \s-1SKALARA\s0 będzie przekazany jako trzeci argument właściwego
+wywołania ioctl. (Jeśli \s-1SKALAR\s0 nie ma wartości łańcuchowej, lecz ma
+numeryczną, to zostanie przekazana ta wartość zamiast wskaźnika do
+łańcucha. Aby zapewnić, że będzie to prawdziwe, przed użyciem dodaj do
+skalara 0). Do manipulowania na wartościach struktur, używanych przez
+\fIioctl()\fR przydatne są funkcje \fIpack()\fR i \fIunpack()\fR.
+Następujący przykład ustawia znak kasowania na \s-1DEL\s0.
+.Sp
+.Vb 11
+\& require 'ioctl.ph';
+\& $getp = &TIOCGETP;
+\& die "NO TIOCGETP" if $@ || !$getp;
+\& $sgttyb_t = "ccccs"; # 4 znaki i short
+\& if (ioctl(STDIN,$getp,$sgttyb)) {
+\& @ary = unpack($sgttyb_t,$sgttyb);
+\& $ary[2] = 127;
+\& $sgttyb = pack($sgttyb_t,@ary);
+\& ioctl(STDIN,&TIOCSETP,$sgttyb)
+\& || die "Nie mogę wykonać ioctl: $!";
+\& }
+.Ve
+Wartość zwracana ioctl (i fcntl) jest następująca:
+.Sp
+.Vb 4
+\& gdy OS zwraca: to Perl zwraca:
+\& \-1 wartość niezdefiniowaną
+\& 0 łańcuch "0 but true"
+\& coś innego to samo
+.Ve
+Tak więc, mimo że perl zwraca po sukcesie \s-1TRUE\s0, a w wypadku
+niepowodzenia \s-1FALSE\s0, możesz łatwo określić rzeczywistą wartość
+zwróconą przez system operacyjny:
+.Sp
+.Vb 2
+\& ($retval = ioctl(...)) || ($retval = \-1);
+\& printf "System zwrócił %d\en", $retval;
+.Ve
+.Ip "join \s-1WYRAŻ\s0,\s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "join \s-1EXPR\s0,\s-1LIST\s0"
+Łączy osobne łańcuchy \s-1LISTY\s0 w pojedynczy łańcuch, w którym pola są
+rozdzielone wartościami \s-1WYRAŻ\s0. Zwraca ten łańcuch.
+Przykład:
+.Sp
+.Vb 1
+\& $_ = join(':', $login,$passwd,$uid,$gid,$gcos,$home,$shell);
+.Ve
+Zobacz też opis \f(CWsplit\fR.
+.Ip "keys \s-1HASH\s0" 8
+.IX Item "keys \s-1HASH\s0"
+Zwraca normalna tablicę, składającą się z wszystkich kluczy nazwanej tablicy
+asocjacyjnej. (W kontekście skalarnym, zwraca liczbę kluczy.) Klucze są
+zwracane w dość losowej kolejności, lecz w tej samej, w której swoje
+wartości produkują funkcje \fIvalues()\fR i \fIeach()\fR (o ile tablica
+asocjacyjna nie była [w międzyczasie] zmieniana).
+W efekcie ubocznym, funkcja resetuje iterator tablicy.
+.Sp
+A oto jeszcze inny sposób na wydrukowanie środowiska:
+.Sp
+.Vb 5
+\& @keys = keys %ENV;
+\& @values = values %ENV;
+\& while ($#keys >= 0) {
+\& print pop(@keys), '=', pop(@values), "\en";
+\& }
+.Ve
+a co, jeśli by je posortować według klucza:
+.Sp
+.Vb 3
+\& foreach $key (sort(keys %ENV)) {
+\& print $key, '=', $ENV{$key}, "\en";
+\& }
+.Ve
+Aby posortować tablicę według wartości, będziesz musiał użyć funkcji
+\f(CWsort\fR. Oto numeryczne posortowanie tablicy asocjacyjnej według jej
+wartości:
+.Sp
+.Vb 3
+\& foreach $key (sort { $hash{$b} <=> $hash{$a} } keys %hash)) {
+\& printf "%4d %s\en", $hash{$key}, $key;
+\& }
+.Ve
+Jako lwartość, \f(CWkeys\fR umożliwia zwiększanie liczby komórek
+asocjacyjnych, zaalokowanych dla danej tablicy asocjacyjnej. Możesz zyskać
+na efektywności, jeśli tablica ma być duża. (Jest to podobne do
+pre-rozszerzania tablicy przez przeznaczanie $#array większego numeru.)
+Jeśli powiesz
+.Sp
+.Vb 1
+\& keys %hash = 200;
+.Ve
+to \f(CW%hash\fR będzie miał co najmniej 200 zaalokowanych komórek. Komórki
+te będą utrzymywane nawet, jeśli zrobisz \f(CW%hash = ()\fR. Jeśli chcesz
+zwolnić zasób wewnątrz zakresu, użyj \f(CWundef %hash\fR.
+Korzystając z powyższej właściwości, zawsze można zmniejszyć liczbę
+zaalokowanych komórek.
+.Ip "kill \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "kill \s-1LIST\s0"
+Wysyła sygnał do listy procesów. Pierwszy element listy musi być nazwą
+sygnału. Zwraca liczbę procesów, do których udało się przesłać sygnał.
+.Sp
+.Vb 2
+\& $cnt = kill 1, $child1, $child2;
+\& kill 9, @goners;
+.Ve
+W przeciwieństwie do zachowania w powłoce, w perlu jeśli \fI-1SYGNAŁ\s0\fR
+jest ujemny, to killuje grupy procesów, zamiast procesów. (W Systemie V,
+ujemny numer \fI\s-1PROCESU\s0\fR odnosi się też do grup procesów, lecz nie
+jest to przenośne.) Oznacza to, że zazwyczaj chcesz przekazywać sygnały
+dodatnie. Możesz też używać nazw sygnałów w cudzysłowach. Zobacz jeszcze sekcję
+\fISignals\fR w podręczniku \fIperlipc\fR(1).
+.Ip "last \s-1ETYKIETA\s0" 8
+.IX Item "last \s-1LABEL\s0"
+.Ip "last" 8
+.IX Item "last"
+Komenda \f(CWlast\fR jest podobna do instrukcji \f(CWbreak\fR z C (używanej
+w pętlach); przerywa natychmiastowo pętlę. Jeśli pominięty jest parametr
+\s-1ETYKIETY\s0, to komenda odnosi się do najbardziej wewnętrznej pętli
+zamykającej. Potencjalna instrukcja bloku \f(CWcontinue\fR nie jest
+wykonywana:
+.Sp
+.Vb 4
+\& LINE: while (<STDIN>) {
+\& last LINE if /^$/; # zakończ po skończeniu z nagłówkiem
+\& ...
+\& }
+.Ve
+.Ip "lc \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "lc \s-1EXPR\s0"
+.Ip "lc" 8
+.IX Item "lc"
+Zwraca \s-1WYRAŻ\s0 w małych literach. Jest to wewnętrzna funkcja,
+implementująca escape \eL w łańcuchach ujętych w cudzysłowy. Jeśli włączone
+jest \f(CWuse locale\fR, to szanuje bieżące locale \s-1LC_CTYPE\s0.
+Zobacz stronę podręcznika \fIperllocale\fR(1).
+.Sp
+Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 jest pominięte, używane jest \f(CW$_\fR.
+.Ip "lcfirst \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "lcfirst \s-1EXPR\s0"
+.Ip "lcfirst" 8
+.IX Item "lcfirst"
+Zwraca wartość \s-1WYRAŻ\s0, w którym pierwszy znak jest zastąpiony małą
+literą. Jest to funkcja wewnętrzna, implementująca escape \el w łańcuchach
+ujętych w podwójne cudzysłowy. Jeśli włączone jest \f(CWuse locale\fR, to
+szanuje bieżące locale \s-1LC_CTYPE\s0. Zobacz stronę podręcznika
+\fIperllocale\fR(1).
+.Sp
+Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 jest pominięte, używane jest \f(CW$_\fR.
+.Ip "length \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "length \s-1EXPR\s0"
+.Ip "length" 8
+.IX Item "length"
+Zwraca długość w znakach wartości \s-1WYRAŻ\s0. Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 jest
+pominięte, zwracana jest długość \f(CW$_\fR.
+.Ip "link \s-1STARYPLIK\s0,\s-1NOWYPLIK\s0" 8
+.IX Item "link \s-1OLDFILE\s0,\s-1NEWFILE\s0"
+Tworzy nową nazwę pliku, dowiązaną do starej nazwy pliku. Po sukcesie zwraca
+1, a w przeciwnym wypadku 0.
+.Ip "listen \s-1GNIAZDO\s0,\s-1ROZMIARKOLEJKI\s0" 8
+.IX Item "listen \s-1SOCKET\s0,\s-1QUEUESIZE\s0"
+Robi to samo, co wywołanie systemowe listen(2). Zwraca \s-1TRUE\s0 po
+sukcesie, a w przeciwnym wypadku \s-1FALSE\s0. Zobacz przykład w sekcji
+\fISockets: Client/Server Communication\fR w podręczniku \fIperlipc\fR(1).
+.Ip "local \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "local \s-1EXPR\s0"
+Local modyfikuje wymienione zmienne tak, że są lokalne w otaczającym je
+bloku, podprocedurze, \f(CWeval{}\fR, lub \f(CWdo\fR. Jeśli wymieniona jest
+więcej niż jedna wartość, to lista musi być umieszczona w nawiasach. Zobacz
+sekcję \fITemporary Values via local()\fR w podręczniku \fIperlsub\fR(1).
+.Sp
+Zamiast \fIlocal()\fR, często raczej wolałbyś użyć \fImy()\fR, gdyż to
+pierwsze tak naprawdę nie jest tym czym się większości ludzi wydaje.
+Odsyłam do sekcji \fIPrivate Variables via my()\fR w podręczniku
+\fIperlsub\fR(1).
+.Ip "localtime \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "localtime \s-1EXPR\s0"
+Konwertuje czas, zwrócony przez funkcję time na 9-elementową tablicę, której
+czas jest zanalizowany dla lokalnej strefy czasowej. Zazwyczaj jest to
+używane następująco:
+.Sp
+.Vb 3
+\& # 0 1 2 3 4 5 6 7 8
+\& ($sec,$min,$hour,$mday,$mon,$year,$wday,$yday,$isdst) =
+\& localtime(time);
+.Ve
+Wszystkie elementy tablicy są numeryczne i pochodzą wprost ze struktury tm.
+W rzeczywistości znaczy to, że \f(CW$mon\fR ma zasięg 0..11, a \f(CW$wday\fR
+0..6, gdzie 0 oznacza niedzielę. Poza tym, \f(CW$year\fR jest liczbą lat ot
+1900 roku, tj. rok 123 oznacza 2023.
+.Sp
+Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 zostanie pominięte, to używany jest czas bieżący
+(\f(CWlocaltime(time)\fR).
+.Sp
+W kontekście skalarnym, zwraca wartość \fIctime\fR\|(3):
+.Sp
+.Vb 1
+\& $now_string = localtime; # np., "Thu Oct 13 04:54:34 1994"
+.Ve
+Zobacz też moduł Time::Local i funkcje \fIstrftime\fR\|(3) i
+\fImktime\fR\|(3), dostępne przez moduł \s-1POSIX\s0.
+.Ip "log \s-0WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "log \s-1EXPR\s0"
+.Ip "log" 8
+.IX Item "log"
+Zwraca logarytm (podstawa \fIe\fR) z \s-1WYRAŻ\s0. Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 jest
+pominięte, zwraca wartość dla \f(CW$_\fR.
+.Ip "lstat \s-1UCHWYTPLIKU\s0" 8
+.IX Item "lstat \s-1FILEHANDLE\s0"
+.Ip "lstat \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "lstat \s-1EXPR\s0"
+.Ip "lstat" 8
+.IX Item "lstat"
+Robi to samo, co funkcja \fIstat()\fR, lecz zamiast plików, na które
+wskazują dowiązania symboliczne, testuje same dowiązania. Jeśli twój system
+nie obsługuje dowiązań symbolicznych, dokonywany jest zwykły \fIstat()\fR.
+.Sp
+Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 jest pominięte, używane jest \f(CW$_\fR.
+.Ip "m//" 8
+.IX Item "m//"
+Operator porównania. Zobacz stronę \fIperlop\fR(1).
+.Ip "map \s-1BLOK\s0 \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "map \s-1BLOCK\s0 \s-1LIST\s0"
+.Ip "map \s-1WYRAŻ\s0,\s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "map \s-1EXPR\s0,\s-1LIST\s0"
+Analizuje \s-1BLOK\s0 lub \s-1WYRAŻ\s0 dla każdego elementu \s-1LISTY\s0
+(ustawiając lokalnie \f(CW$_\fR na każdy element) i zwraca wartość listową,
+złożoną z wyników każdego analizowania. \s-1BLOK\s0 lub \s-1WYRAŻ\s0 jest
+analizowany w kontekście listowym, więc każdy element \s-1LISTY\s0 może dać
+zero, jeden, lub więcej elementów w wartości zwracanej.
+.Sp
+.Vb 1
+\& @chars = map(chr, @nums);
+.Ve
+tłumaczy listę liczb na odpowiadające im znaki. A
+.Sp
+.Vb 1
+\& %hash = map { getkey($_) => $_ } @array;
+.Ve
+jest tylko śmiesznym sposobem zapisania
+.Sp
+.Vb 4
+\& %hash = ();
+\& foreach $_ (@array) {
+\& $hash{getkey($_)} = $_;
+\& }
+.Ve
+.Ip "mkdir \s-1NAZWAPLIKU\s0,\s-1PRAWA\s0" 8
+.IX Item "mkdir \s-1FILENAME\s0,\s-1MODE\s0"
+Tworzy katalog, podany jako \s-1NAZWAPLIKU\s0, którego prawa są określone
+przez \s-1PRAWA\s0 (zmodyfikowane przez umaskę). Jeśli operacja zakończy się
+sukcesem, zwraca 1, w przeciwnym wypadku zwraca 0 i ustawia \f(CW$!\fR
+(errno).
+.Ip "msgctl \s-1ID\s0,\s-1CMD\s0,\s-1ARG\s0" 8
+.IX Item "msgctl \s-1ID\s0,\s-1CMD\s0,\s-1ARG\s0"
+Woła funkcję IPC \fImsgctl\fR\|(2) z Systemu V. Jeśli \s-1CMd\s0 jest
+&\s-1IPC_STAT\s0, to \s-1ARG\s0 musi być zmienną, która będzie przechowywać
+zwróconą strukturę msquid_ds. Wartość zwracana tej funkcji jest podobna do
+ioctl: dla błędu wartość niezdefiniowana, \*(L"0 but true\*(R" dla zera,
+oraz rzeczywista wartość zwracana dla innych wypadków.
+.Ip "msgget \s-1KLUCZ\s0,\s-1FLAGI\s0" 8
+.IX Item "msgget \s-1KEY\s0,\s-1FLAGS\s0"
+Woła funkcję IPC \fImsgget\fR\|(2) z Systemu V. Zwraca identyfikator kolejki
+komunikatów, lub wartość niezdefiniowaną (w wypadku błędu).
+.Ip "msgsnd \s-1ID\s0,\s-1MSG\s0,\s-1FLAGI\s0" 8
+.IX Item "msgsnd \s-1ID\s0,\s-1MSG\s0,\s-1FLAGS\s0"
+Woła funkcję IPC \fImsgsnd\fR\|(2) z Systemu V, która przesyła komunikat
+\s-1MSG\s0 do kolejki komunikatów \s-1ID\s0. \s-1MSG\s0 musi zaczynać się
+wartością long int, określającą typ, którą można utworzyć z pomocą
+\f(CWpack("l",$typ)\fR.
+Zwraca \s-1TRUE\s0 po sukcesie i \s-1FALSE\s0 w wypadku błędu.
+.Ip "msgrcv \s-1ID\s0,\s-1VAR\s0,\s-1ROZMIAR\s0,\s-1TYP\s0,\s-1FLAGI\s0" 8
+.IX Item "msgrcv \s-1ID\s0,\s-1VAR\s0,\s-1SIZE\s0,\s-1TYPE\s0,\s-1FLAGS\s0"
+Woła funkcję IPC \fImsgrcv\fR(2) z Systemu V. Funkcja odbiera komunikat z
+kolejki komunikatów \s-1ID\s0 i zapisuje go do zmiennej \s-1VAR\s0.
+Maksymalna odbierana wiadomość ma wielkość \s-1ROZMIAR\s0. Zauważ, że gdy
+wiadomość jest odbierana, to jej typ będzie pierwszą rzeczą, lądującą w
+\s-1VAR\s0, a maksymalna długość \s-1VAR\s0 to \s-1ROZMIAR\s0 plus rozmiar
+typu komunikatu. Zwraca \s-1TRUE\s0 po sukcesie, a \s-1FALSE\s0 w wypadku
+błędu. [przyp.tłum.: pole TYPE generalnie w IPC oznacza typ, zdefiniowany w
+pierwszych 4 bajtach komunikatu]
+.Ip "my \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "my \s-1EXPR\s0"
+Instrukcja \*(L"my\*(R" deklaruje wymienione zmienne jako lokalne dla
+zamkniętego bloku, podprocedury, \f(CWeval\fR lub pliku potraktowanego
+instrukcjami \f(CWdo/require/use\fR.
+Jeśli wymieniono więcej niż jedną wartość, lista musi być ujęta w nawiasy.
+Zobacz jeszcze sekcję \fIPrivate Variables via my()\fR w podręczniku
+\fIperlsub\fR(1).
+.Ip "next \s-1ETYKIETA\s0" 8
+.IX Item "next \s-1LABEL\s0"
+.Ip "next" 8
+.IX Item "next"
+Komenda \f(CWnext\fR jest podobna do instrukcji \f(CWcontinue\fR w C;
+rozpoczyna kolejną iterację pętli:
+.Sp
+.Vb 4
+\& LINE: while (<STDIN>) {
+\& next LINE if /^#/; # pozbądź się komentarzy
+\& ...
+\& }
+.Ve
+Zauważ, że jeśli powyżej był blok \f(CWcontinue\fR, to zostałby on wykonany
+nawet na usuniętych liniach. Jeśli argument \s-1ETYKIETY\s0 jest pominięty,
+komenda odnosi się do najbardziej wewnętrznej otaczającej pętli.
+.Ip "no Module \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "no Module \s-1LIST\s0"
+Zobacz funkcję \*(L"use\*(R", gdzie \*(L"no\*(R" jest przeciwieństwem.
+.Ip "oct \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "oct \s-1EXPR\s0"
+.Ip "oct" 8
+.IX Item "oct"
+Interpretuje \s-1WYRAŻ\s0 jako łańcuch ósemkowy i zwraca odpowiadającą
+wartość. (Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 zaczyna się od 0x, jest interpretowane jako
+łańcuch szesnastkowy.) Następujący kod obsługuje liczby dziesiętne, ósemkowe
+i szesnastkowe w standardowej notacji perla lub C:
+.Sp
+.Vb 1
+\& $val = oct($val) if $val =~ /^0/;
+.Ve
+Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 jest pominięte, używa \f(CW$_\fR. Funkcja ta jest często
+używana gdy łańcuch w rodzaju \*(L"644\*(R" musi być np. przekonwertowany na
+prawa pliku. (Chociaż perl automatycznie konwertuje łańcuchy na liczby,
+zgodnie z potrzebami, to automatyczna konwersja zakłada podstawę 10.)
+.Ip "open \s-1UCHWYTPLIKU\s0,\s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "open \s-1FILEHANDLE\s0,\s-1EXPR\s0"
+.Ip "open \s-1UCHWYTPLIKU\s0" 8
+.IX Item "open \s-1FILEHANDLE\s0"
+Otwiera plik, którego nazwa jest przekazywana \s-1WYRAŻ\s0, a następnie
+wiąże go z \s-1UCHWYTEMPLIKU\s0. Jeśli \s-1UCHWYTPLIKU\s0 jest wyrażeniem,
+to jego wartość jest używana jako nazwa rzeczywistego uchwytu pliku.
+Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 jest pominięte, to przyjmuje się, że zmienna skalarna o
+tej samej nazwie co \s-1UCHWYTPLIKU\s0 zawiera nazwę pliku.
+(Zauważ, że zmienne leksykalne\*(--te, deklarowane z pomocą \f(CWmy\fR--nie
+będą w ten sposób działały.)
+.Sp
+Jeśli nazwa pliku rozpoczyna się od \*(L'<\*(R' lub od niczego, plik jest
+otwierany dla wejścia (odczytu). Jeśli nazwa pliku rozpoczyna się
+od \*(L'>\*(R', plik jest kasowany i otwierany dla zapisu. Jeśli nazwa pliku
+rozpoczyna się od \*(L'>>\*(R', plik jest otwierany dla dopisywania.
+Jeśli przed \*(L'>\*(R' lub \*(L'<\*(R' postawisz \*(L'+\*(R', oznacza to,
+że chcesz zarówno czytać, jak i zapisywać do pliku. Tryb \*(L'+<\*(R'
+jest zazwyczaj preferowany dla poprawek odczytu/zapisu\*(--tryb \*(L'+>\*(R'
+najpierw pobiłby plik. Przedrostek i nazwa pliku mogą być
+oddzielone spacjami. Wszystkie te przedrostki odpowiadają trybom otwarcia
+funkcji \fIfopen\fR\|(3).
+.Sp
+Jeśli nazwa pliku rozpoczyna się od \*(L"|\*(R", to plik jest rozumiany jako
+komenda, do której potokiem przesyłane jest wyjście. Odwrotnie, jeśli nazwa
+pliku kończy się tym symbolem, to nazwa pliku jest interpretowana jako
+komenda, której wyjście jest przesyłane potokiem na nasze wejście (Zobacz
+sekcję \fIUsing open() for \s-1IPC\s0\fR w podręczniku \fIperlipc\fR(1)).
+(Możesz nie mieć czystego \fIopen()\fR, powodującego, że komenda jest zarówno
+potokiem wejściowym, jak i wyjściowym. Są jednak na to rady, zobacz stronę
+podręcznika \fI\s-1IPC::\s0Open2\fR, \fI\s-1IPC::\s0Open3\fR,
+oraz sekcję \fIBidirectional Communication\fR w podręczniku
+\fIperlipc\fR(1).)
+.Sp
+Otwieranie \*(L'\-\*(R' otwiera strumień \s-1STDIN\s0, a
+otwieranie \*(L'>\-\*(R' otwiera \s-1STDOUT\s0.
+Open po sukcesie zwraca zero, a w przeciwnym wypadku wartość niezdefiniowaną.
+Jeśli open otworzył potok, wartość zwracana jest identyfikatorem podprocesu
+(pid).
+.Sp
+Jeśli masz na tyle pecha, że pracujesz z perlem na systemie, który odróżnia
+pliki tekstowe i binarne (nowoczesne systemy ich nie rozróżniają), to
+powinieneś poczytać o funkcji \f(CWbinmode\fR, opisanej gdzieś w tym
+dokumencie. Systemy, wymagające binmode rozpoznaje się po ich formacie
+pliku tekstowego. Systemy takie, jak Unix i Plan9, które oddzielają linie
+pojedynczym znakiem i które kodują go w C jako
+\&\f(CW"\en"\fR, nie potrzebują \f(CWbinmode\fR. Reszta tak.
+.Sp
+Przykłady:
+.Sp
+.Vb 3
+\& $ARTICLE = 100;
+\& open ARTICLE or die "Nie mogę znaleźć artykułu $ARTICLE: $!\en";
+\& while (<ARTICLE>) {...
+.Ve
+.Vb 1
+\& open(LOG, '>>/usr/spool/news/twitlog'); # (log jest zarezerwowany)
+.Ve
+.Vb 1
+\& open(DBASE, '+<dbase.mine'); # otwórz dla odnowienia
+.Ve
+.Vb 1
+\& open(ARTICLE, "caesar <$article |"); # dekoduj artykuł
+.Ve
+.Vb 1
+\& open(EXTRACT, "|sort >/tmp/Tmp$$"); # $$ jest pidem naszego procesu
+.Ve
+.Vb 1
+\& # przetwórz listę argumentów plików, wraz z wszelkimi załącznikami
+.Ve
+.Vb 3
+\& foreach $file (@ARGV) {
+\& process($file, 'fh00');
+\& }
+.Ve
+.Vb 7
+\& sub process {
+\& local($filename, $input) = @_;
+\& $input++; # jest to inkrementacja łańcuchowa
+\& unless (open($input, $filename)) {
+\& print STDERR "Nie mogę otworzyć $filename: $!\en";
+\& return;
+\& }
+.Ve
+.Vb 8
+\& while (<$input>) { # note use of indirection
+\& if (/^#include "(.*)"/) {
+\& process($1, $input);
+\& next;
+\& }
+\& ... # cokolwiek
+\& }
+\& }
+.Ve
+Możesz również, zgodnie z tradycją powłoki Bourne, podać \s-1WYRAŻ\s0,
+zaczynający się od \*(L">&\*(R", co oznacza, że reszta łańcucha jest
+interpretowana jako nazwa uchwytu pliku (lub numerycznego deskryptora
+pliku), który należy zduplikować i otworzyć. & można użyć po >, >>, <, +>,
++>>, i +<. Tryb, który podasz, powinien odpowiadać trybowi oryginalnego
+uchwytu pliku. (Duplikowanie uchwytów pliku nie pobiera na konto żadnych
+istniejących zawartości buforów stdio.)
+Oto skrypt, który zachowuje, przekierowuje i odświeża \s-1STDOUT\s0 i
+\s-1STDERR\s0:
+.Sp
+.Vb 3
+\& #!/usr/bin/perl
+\& open(SAVEOUT, ">&STDOUT");
+\& open(SAVEERR, ">&STDERR");
+.Ve
+.Vb 2
+\& open(STDOUT, ">foo.out") || die "Nie mogę przekierować stdout";
+\& open(STDERR, ">&STDOUT") || die "Nie mogę zduplikować stdout";
+.Ve
+.Vb 2
+\& select(STDERR); $| = 1; # zrób niebuforowane
+\& select(STDOUT); $| = 1; # j/w
+.Ve
+.Vb 2
+\& print STDOUT "stdout 1\en"; # działa to też dla
+\& print STDERR "stderr 1\en"; # podprocesów
+.Ve
+.Vb 2
+\& close(STDOUT);
+\& close(STDERR);
+.Ve
+.Vb 2
+\& open(STDOUT, ">&SAVEOUT");
+\& open(STDERR, ">&SAVEERR");
+.Ve
+.Vb 2
+\& print STDOUT "stdout 2\en";
+\& print STDERR "stderr 2\en";
+.Ve
+Możesz podać \*(L"<&=N\*(R", gdzie N jest liczbą. Perl wtedy dokona operacji
+równoważnej \fIfdopen(3)\fR z C. Na przykład:
+.Sp
+.Vb 1
+\& open(FILEHANDLE, "<&=$fd")
+.Ve
+Jeśli otwierasz potok do komendy \*(L"\-\*(R", np. albo \*(L"|\-\*(R"
+albo \*(L"\-|\*(R", to dokonywany jest niejawny fork, a zwrócona wartość
+open jest wewnątrz procesu rodzicielskiego pidem potomka, a w wątku potomka
+zerem. (Aby określić, czy open był pomyślny, użyj \f(CWdefined($pid)\fR.)
+Uchwyt pliku u rodzica zachowuje się normalnie, lecz i/o dla tego uchwytu
+jest przesyłane przez potok \s-1STDOUT/STDIN\s0 procesu potomnego.
+W procesie potomny uchwyt nie jest otwierany\*(--i/o jest z/do nowego
+\s-1STDOUT\s0 lub \s-1STDIN\s0. Zazwyczaj jest to używane jak normalny
+potokowy open, lecz daje lepszą kontrolę nad wywoływaniem komendy potoku,
+np. gdy pracujesz w suid i nie chcesz być zmuszonym do skanowania komend
+powłoki w poszukiwaniu metaznaków.
+Następujące pary są mniej lub bardziej równoważne:
+.Sp
+.Vb 2
+\& open(FOO, "|tr '[a-z]' '[A-Z]'");
+\& open(FOO, "|-") || exec 'tr', '[a-z]', '[A-Z]';
+.Ve
+.Vb 2
+\& open(FOO, "cat \-n '$file'|");
+\& open(FOO, "\-|") || exec 'cat', '\-n', $file;
+.Ve
+Dla szczegółów, zobacz sekcję \fISafe Pipe Opens\fR w podręczniku
+\fIperlipc\fR(1).
+.Sp
+\s-1UWAGA\s0: Przy każdej operacji, dokonującej forkowania, nieopróżnione
+bufory pozostają takie w obydwu procesach, co znaczy, że lepiej ustawić
+\f(CW$|\fR, aby zapobiec duplikowaniu wyjścia.
+.Sp
+Zamykanie potokowego uchwytu pliku powoduje, że proces rodzicielski czeka,
+aż dziecko zakończy i zwraca wartość statusu w \f(CW$?\fR.
+.Sp
+Jeśli używasz konstruktora z pakietu \s-1IO::\s0Handle (lub z jego podklas,
+takich jak \s-1IO::\s0File czy \s-1IO::\s0Socket), możesz generować
+anonimowe uchwyty plików, które mają zakres dowolnych zmiennych, które
+utrzymują do nich referencje. Zamykają się one automatycznie po wyjściu z
+zakresu:
+.Sp
+.Vb 12
+\& use IO::File;
+\& ...
+\& sub read_myfile_munged {
+\& my $ALL = shift;
+\& my $handle = new IO::File;
+\& open($handle, "myfile") or die "myfile: $!";
+\& $first = <$handle>
+\& or return (); # Automatyczne zamknięcie tutaj.
+\& mung $first or die "mung failed"; # Lub tutaj.
+\& return $first, <$handle> if $ALL; # Lub tutaj.
+\& $first; # Lub tutaj.
+\& }
+.Ve
+Nazwa pliku, która jest przekazana open, przechodzi operację usuwania
+prowadzących i kończących białych spacji. Aby otworzyć plik, posiadający te
+dziwne znaki, trzeba je chronić:
+.Sp
+.Vb 2
+\& $file =~ s#^(\es)#./$1#;
+\& open(FOO, "< $file\e0");
+.Ve
+Jeśli chcesz użyć prawdziwego, znanego z C \fIopen()\fR (zobacz stronę
+\fIopen(2)\fR), to powinieneś użyć funkcji \fIsysopen()\fR. Jest to inny
+sposób chronienia nazw plików przed interpretacją. Np:
+.Sp
+.Vb 7
+\& use IO::Handle;
+\& sysopen(HANDLE, $path, O_RDWR|O_CREAT|O_EXCL, 0700)
+\& or die "sysopen $path: $!";
+\& HANDLE->autoflush(1);
+\& HANDLE->print("stuff $$\en");
+\& seek(HANDLE, 0, 0);
+\& print "Plik zawiera: ", <HANDLE>;
+.Ve
+Dla dalszych detali o miksowaniu odczytywania i zapisywania, obejrzyj opis
+\f(CWseek()\fR, znajdujący się gdzie indziej w tym dokumencie.
+.Ip "opendir \s-1UCHWYTKATALOGU\s0,\s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "opendir \s-1DIRHANDLE\s0,\s-1EXPR\s0"
+Otwiera katalog o nazwie \s-1WYRAŻ\s0. Otwarty uchwyt można przetwarzać
+funkcjami \fIreaddir()\fR, \fItelldir()\fR,
+\fIseekdir()\fR, \fIrewinddir()\fR, i \fIclosedir()\fR.
+Po sukcesie zwraca \s-1TRUE\s0. Uchwyty katalogów mają swoją własną
+przestrzeń nazw. Jest ona oddzielna od uchwytów plików.
+.Ip "ord \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "ord \s-1EXPR\s0"
+.Ip "ord" 8
+.IX Item "ord"
+Zwraca numeryczną wartość ascii pierwszego znaku \s-1WYRAŻ\s0. Jeśli
+\s-1WYRAŻ\s0 zostało pominięte, używane jest \f(CW$_\fR. Dla operacji
+odwrotnej, zobacz opis \f(CWchr\fR, znajdujący się gdzieś w tym dokumencie.
+.Ip "pack \s-1WZORZEC\s0,\s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "pack \s-1TEMPLATE\s0,\s-1LIST\s0"
+Pobiera tablicę lub listę wartości i pakuje ją w strukturę binarną,
+zwracając łańcuch, zawierający tę strukturę. \s-1WZORZEC\s0 jest sekwencją
+znaków, które pokazują kolejność i typy wartości. Są one następujące:
+.Sp
+.Vb 6
+\& A Łańcuch ascii, dopełniany spacjami.
+\& a Łańcuch ascii, dopełniany przez null.
+\& b Łańcuch bitowy (wznosząca kolejność bitów, jak w vec()).
+\& B Łańcuch bitowy (malejąca kolejność bitów).
+\& h Łańcuch szesnastkowy (najpierw niski nibble).
+\& H Łańcuch szesnastkowy (najpierw wysoki nibble).
+.Ve
+.Vb 2
+\& c Wartość char ze znakiem.
+\& C Wartość char bez znaku.
+.Ve
+.Vb 4
+\& s Wartość short.
+\& S Wartość short bez znaku.
+\& (Ten 'short' jest _dokładnie_ 16 bitowy, co może się różnić od
+\& tego, co lokalny kompilator C nazywa jako 'short'.)
+.Ve
+.Vb 5
+\& i Wartość int ze znakiem.
+\& I Wartość int bez znaku.
+\& (Ten 'int' jest przynajmniej 32 bitowy. Dokładny rozmiar zależy
+\& od tego, co lokalny kompilator C uważa za 'int' i może być nawet
+\& większe niż 'long', opisywany dalej.)
+.Ve
+.Vb 4
+\& l Wartość long ze znakiem.
+\& L Wartość long bez znaku.
+\& (Ta wartość 'long' jest _dokładnie_ 32 bitowa, co może się
+\& różnić od tego, co lokalny kompilator C uważa za 'long'.)
+.Ve
+.Vb 6
+\& n Short w porządku sieciowym (big-endian).
+\& N Long w porządku sieciowym (big-endian).
+\& v Short w porządku "VAX" (little-endian).
+\& V Long w porządku "VAX" (little-endian).
+\& (Te 'short' i 'long' są _dokładnie_ 16 i
+\& 32 bitowe (odpowiednio).)
+.Ve
+.Vb 2
+\& f Float pojedynczej precyzji w formacie macierzystym.
+\& d Float podwójnej precyzji w formacie macierzystym.
+.Ve
+.Vb 2
+\& p Wskaźnik do łańcucha zakończonego zerem.
+\& P Wskaźnik do struktury (łańcuch o ustalonej długości).
+.Ve
+.Vb 1
+\& u Uuencodowany łańcuch.
+.Ve
+.Vb 4
+\& w Skompresowany integer BER. Jego bajty reprezentują całkowity
+\& integer o podstawie 128, najpierw bardziej znaczące cyfry,
+\& z tak małą ilością cyfr, jak tylko się da. Ósmy bit jest ustawiany
+\& na każdym bajcie, poza ostatnim.
+.Ve
+.Vb 3
+\& x Bajt null.
+\& X Wstecz o bajt (?) (Back up a byte).
+\& @ Wypełnienie null do bezwzględnej pozycji (?)
+\& (Null fill to absolute position).
+.Ve
+Po każdej literze może opcjonalnie następować liczba, która podaje licznik
+powtórzeń. Dla wszystkich typów, poza \*(L"a\*(R", \*(L"A\*(R", \*(L"b\*(R", \*(L"B\*(R", \*(L"h\*(R", \*(L"H\*(R",
+i \*(L"P\*(R", funkcja pack pożre tyle samo wartości z \s-1LISTY\s0.
+Gwiazdka (*) dla licznika powtórzeń, oznacza użycie wszystkich elementów,
+które pozostały. Typy \*(L"a\*(R" i \*(L"A\*(R" pobierają tylko jedną
+wartość, lecz pakują ją jako łańcuch o podanej długości, wypełniając ją
+w razie potrzeby zerami, lub spacjami. (Podczas rozpakowywania, \*(L"A\*(R"
+zdejmuje kończące spacje i zera, lecz \*(L"a\*(R" tego nie robi.)
+Podobnie, pola \*(L"b\*(R" i \*(L"B\*(R" pakują łańcuchy, które są długości
+tylu bitów. \*(L"h\*(R" i \*(L"H\*(R" pakują łańcuchy, które są długości tylu
+nibblów. \*(L"P\*(R" pakuje wskaźnik do struktury, której rozmiar jest
+wskazywany przez długość. Liczby rzeczywiste (float, double) są tylko w
+formacie macierzystym maszyny; z powodu wielości formatów zmiennoprzecinkowych i
+braku standardowej reprezentacji \*(L"sieciowej\*(R", nie ma żadnego sposobu
+uniwersalnej wymiany. Oznacza to, że spakowane dane zmiennoprzecinkowe,
+zapisane na jednej maszynie, mogą nie być odczytywalne na innej \- nawet
+jeśli obydwie używają arytmetyki zmiennoprzecinkowej \s-1IEEE\s0 (gdyż
+endainowość pamięci nie jest częścią specyfikacji \s-1IEEE\s0). Zauważ, że
+perl używa wewnętrznie dla wszystkich obliczeń numerycznych reprezentacji
+double i że konwersja z double na float, a potem z powrotem na double
+powoduje utratę precyzji (np. \f(CWunpack("f", pack("f", $foo)\fR)
+nie będzie w ogólnym przypadku się równać \f(CW$foo\fR).
+.Sp
+Przykłady:
+.Sp
+.Vb 4
+\& $foo = pack("cccc",65,66,67,68);
+\& # foo to "ABCD"
+\& $foo = pack("c4",65,66,67,68);
+\& # to samo
+.Ve
+.Vb 2
+\& $foo = pack("ccxxcc",65,66,67,68);
+\& # foo to "AB\e0\e0CD"
+.Ve
+.Vb 3
+\& $foo = pack("s2",1,2);
+\& # "\e1\e0\e2\e0" na little-endian
+\& # "\e0\e1\e0\e2" na big-endian
+.Ve
+.Vb 2
+\& $foo = pack("a4","abcd","x","y","z");
+\& # "abcd"
+.Ve
+.Vb 2
+\& $foo = pack("aaaa","abcd","x","y","z");
+\& # "axyz"
+.Ve
+.Vb 2
+\& $foo = pack("a14","abcdefg");
+\& # "abcdefg\e0\e0\e0\e0\e0\e0\e0"
+.Ve
+.Vb 2
+\& $foo = pack("i9pl", gmtime);
+\& # rzeczywista struktura tm (przynajmniej na moim systemie)
+.Ve
+.Vb 3
+\& sub bintodec {
+\& unpack("N", pack("B32", substr("0" x 32 . shift, \-32)));
+\& }
+.Ve
+Ten sam wzorzec może być ogólnie używany też w funkcji unpack.
+.Ip "package \s-1PRZESTRZEŃNAZW\s0" 8
+.IX Item "package \s-1NAMESPACE\s0"
+Deklaruje jednostkę kompilacji, przynależącą do danej przestrzeni nazw.
+Zakres deklaracji pakietu leży od deklaracji, do końca otaczającego bloku
+(tak samo, jak zakres operatora \fIlocal()\fR). Wszelkie dalsze
+niekwalifikowane identyfikatory dynamiczne będą wewnątrz tej przestrzeni
+nazw. Instrukcja package dotyczy tylko zmiennych dynamicznych\*(--włączając
+w to te, których użyłeś lokalnie (\fIlocal()\fR),\*(--lecz \fInie\fR zmienne
+leksykalne, utworzone przez \fImy()\fR. Zazwyczaj jest to pierwsza
+deklaracja we włączanym przez \f(CWrequire\fR lub \fIuse\fR pliku.
+Możesz przełączyć się do pakietu w więcej niż jednym miejscu; ma to wpływ
+jedynie na to, której tablicy symboli używa kompilator dla reszty bloku.
+Do zmiennych i uchwytów plików z innych pakietów, możesz odnosić się,
+poprzedzając identyfikatory nazwami pakietów, za którymi następują dwa
+dwukropki: \f(CW$Pakiet::Zmienna\fR. Jeśli nazwa pakietu jest zerowa,
+używany jest pakiet \f(CWmain\fR. Tak więc \f(CW$::sail\fR jest równoważne \f(CW$main::sail\fR.
+.Sp
+Zobacz sekcję \fIPackages\fR w podręczniku \fIperlmod\fR(1).
+Zobacz też podręcznik \fIperlsub\fR(1), gdzie opisane są problemy zakresów.
+.Ip "pipe \s-1UCHWYTODCZYTU\s0,\s-1UCHWYTZAPISU\s0" 8
+.IX Item "pipe \s-1READHANDLE\s0,\s-1WRITEHANDLE\s0"
+Otwiera parę połączonych potoków, zupełnie jak wywołanie systemowe
+\fIpipe\fR(2). Zauważ, że jeśli zestawiasz pętle potokowych procesów, to o
+ile nie zachowasz ostrożności, może pojawić się deadlock. Dodatkowo, zauważ,
+że potoki perla używają buforowania stdio, więc możesz być zmuszonym ustawić
+\f(CW$|\fR, aby opróżnić swój \s-1UCHWYTZAPISU\s0 po każdej z komend,
+zależnie od aplikacji.
+.Sp
+Obejrzyj jeszcze stronę \fI\s-1IPC::\s0Open2\fR, \fI\s-1IPC::\s0Open3\fR
+oraz sekcję \fIBidirectional Communication\fR z podręcznika
+\fIperlipc\fR(1). Są tam przykłady takich rzeczy.
+.Ip "pop \s-1TABLICA\s0" 8
+.IX Item "pop \s-1ARRAY\s0"
+.Ip "pop" 8
+.IX Item "pop"
+Pobiera i zwraca ostatnią wartość tablicy, skracając ją o jeden. Ma podobne
+działanie do
+.Sp
+.Vb 1
+\& $tmp = $ARRAY[$#ARRAY--];
+.Ve
+Jeśli tablica nie ma elementów, zwracana jest wartość niezdefiniowana.
+Jeśli parametr \s-1TABLICA\s0 zostanie pominięty, to pobiera z tablicy
+\f(CW@ARGV\fR w programie głównym, oraz z \f(CW@_\fR w podprocedurach,
+podobnie jak \fIshift()\fR.
+.Ip "pos \s-1SKALAR\s0" 8
+.IX Item "pos \s-1SCALAR\s0"
+.Ip "pos" 8
+.IX Item "pos"
+Zwraca offset, gdzie dla zmiennej \s-1SKALAR\s0 zakończyło się ostatnie
+przeszukiwanie \f(CWm//g\fR. (Jeśli nie podano zmiennej, używany jest $_).
+Można go modyfikować w celu zmieniania offsetu. Modyfikacja ta wpłynie
+również na zapewnienia zerowej szerokości \f(CW\eG\fR w wyrażeniach
+regularnych. Zobacz podręczniki \fIperlref\fR(1) i \fIperlop\fR(1).
+.Ip "print \s-1UCHWYTPLIKU\s0 \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "print \s-1FILEHANDLE\s0 \s-1LIST\s0"
+.Ip "print \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "print \s-1LIST\s0"
+.Ip "print" 8
+.IX Item "print"
+Drukuje oddzieloną przecinkami listę łańcuchów. Po sukcesie zwraca
+\s-1TRUE\s0. \s-1UCHWYTPLIKU\s0 może być nazwą zmiennej skalarnej, w którym
+wypadku zmienna ta przechowuje nazwę lub referencję do uchwytu pliku,
+wprowadzając tak poziom niebezpośredniości.
+(\s-1UWAGA\s0: Jeśli \s-1UCHYTPLIKU\s0 jest zmienną, a następny token jest
+[term], to może to być źle zinterpretowane jako operator, chyba że wstawisz +,
+lub ujmiesz argumenty w nawiasy.) Jeśli \s-1UCHWYTPLIKU\s0 jest pominięty,
+drukowanie następuje na standardowe wyjście (lub do ostatnio wybranego
+kanału wyjściowego\*(--zobacz opis \f(CWselect\fR, znajdujący się gdzieś w tym dokumencie ).
+Jeśli pominięto również argument \s-1LISTY\s0, na STDOUT drukowane jest $_.
+Aby ustawić kanał wyjściowy na coś innego niż
+\s-1STDOUT\s0, użyj operacji select. Zauważ, że z uwagi na to, że print
+pobiera \s-1LISTĘ\s0, wszystko z \s-1LISTY\s0 jest analizowane w kontekście
+listowym, a wszelka podprocedura, którą wywołasz, będzie miała jedno, lub
+więcej wyrażeń analizowanych w kontekście listowym. Uważaj też, by nie
+wpisywać z słowem kluczowym print lewego nawiasu, chyba że chcesz by
+odpowiadający prawy nawias kończył argumenty do drukowania\*(--wstaw +, lub
+otocz wszystkie argumenty nawiasami.
+.Sp
+Zauważ, że jeśli przechowujesz \s-1UCHWYTYPLIKÓW\s0 w tablicy, lub innym
+wyrażeniu, będziesz musiał używać bloku, zwracającego jego wartość:
+.Sp
+.Vb 2
+\& print { $files[$i] } "stuff\en";
+\& print { $OK ? STDOUT : STDERR } "stuff\en";
+.Ve
+.Ip "printf \s-1UCHWYTPLIKU\s0 \s-1FORMAT\s0, \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "printf \s-1FILEHANDLE\s0 \s-1FORMAT\s0, \s-1LIST\s0"
+.Ip "printf \s-1FORMAT\s0, \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "printf \s-1FORMAT\s0, \s-1LIST\s0"
+Równoważne \f(CWprint UCHWYTPLIKU sprintf(FORMAT, LISTA)\fR.
+Pierwszy argument list będzie interpretowany jako format printf.
+Jeśli włączone jest \f(CWuse locale\fR, to znak używany dla kropki
+dziesiętnej jest zależny od locala \s-1LC_NUMERIC\s0. Zobacz stronę
+podręcznika \fIperllocale\fR(1).
+.Sp
+Nie wpadnij w pułapkę używania \fIprintf()\fR, gdy wystarczyłby zwykły
+\fIprint()\fR. Funkcja \fIprint()\fR jest efektywniejsza i mniej wrażliwa na
+błędy.
+.Ip "prototype \s-1FUNKCJA\s0" 8
+.IX Item "prototype \s-1FUNCTION\s0"
+Zwraca w postaci łańcucha prototyp funkcji (lub \f(CWundef\fR, jeśli funkcja
+nie ma prototypu). \s-1FUNKCJA\s0 jest referencją lub nazwą funkcji, której
+prototyp usiłujemy uzyskać.
+.Ip "push \s-1TABLICA\s0,\s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "push \s-1ARRAY\s0,\s-1LIST\s0"
+Traktuje \s-1TABLICĘ\s0 jako stos i wrzuca na jej szczyt wartości \s-1LISTY\s0.
+Długość \s-1TABLICY\s0 zwiększa się o długość \s-1LISTY\s0. Ma takie samo
+działanie jak
+.Sp
+.Vb 3
+\& for $value (LIST) {
+\& $ARRAY[++$#ARRAY] = $value;
+\& }
+.Ve
+lecz jest efektywniejsze. Zwraca nową liczbę elementów tablicy.
+.Ip "q/\s-1ŁAŃCUCH\s0/" 8
+.IX Item "q/\s-1ŁAŃCUCH\s0/"
+.Ip "qq/\s-1ŁAŃCUCH\s0/" 8
+.IX Item "qq/\s-1ŁAŃCUCH\s0/"
+.Ip "qx/\s-1ŁAŃCUCH\s0/" 8
+.IX Item "qx/\s-1ŁAŃCUCH\s0/"
+.Ip "qw/\s-1ŁAŃCUCH\s0/" 8
+.IX Item "qw/\s-1ŁAŃCUCH\s0/"
+Uogólnione cudzysłowy. Zobacz stronę \fIperlop\fR(1).
+.Ip "quotemeta \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "quotemeta \s-1EXPR\s0"
+.Ip "quotemeta" 8
+.IX Item "quotemeta"
+Zwraca wartość \s-1WYRAŻ\s0 z poprzedzonymi odwróconymi ukośnikami wszystkimi
+nie-alfanumerycznymi znakami. (To znaczy, że wszystkie znaki, nie podpadające
+pod \f(CW/[A-Za-z_0-9]/\fR zostaną poprzedzone odwrotnym ukośnikiem,
+niezależnie od ustawień locale.)
+Jest to wewnętrzna funkcja, implementująca escape Q w łańcuchach z
+podwójnych cudzysłowów.
+.Sp
+Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 jest pominięte, używane jest \f(CW$_\fR.
+.Ip "rand \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "rand \s-1EXPR\s0"
+.Ip "rand" 8
+.IX Item "rand"
+Zwraca losową liczbę, większą lub równą 0 i mniejszą od wartości
+\s-1WYRAŻ\s0. (\s-1WYRAŻ\s0 powinno być dodatnie.) Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 jest
+pominięte, używana jest wartość 1. Automatycznie wywołuje \fIsrand()\fR,
+chyba że był on już wywołany. Zobacz też opis \fIsrand()\fR.
+.Sp
+(Uwaga: Jeśli twoja funkcja rand zwraca stale liczby, które są zbyt wielkie,
+lub zbyt małe, to znaczy, że twoja wersja perla prawdopodobnie została
+skompilowana ze złą liczbą \s-1RANDBITS\s0.)
+.Ip "read \s-1UCHWYTPLIKU\s0,\s-1SKALAR\s0,\s-1DŁUGOŚĆ\s0,\s-1OFFSET\s0" 8
+.IX Item "read \s-1UCHWYTPLIKU\s0,\s-1SKALAR\s0,\s-1DŁUGOŚĆ\s0,\s-1OFFSET\s0"
+.Ip "read \s-1UCHWYTPLIKU\s0,\s-1SKALAR\s0,\s-1DŁUGOŚĆ\s0" 8
+.IX Item "read \s-1FILEHANDLE\s0,\s-1SCALAR\s0,\s-1LENGTH\s0"
+Próbuje odczytać \s-1DŁUGOŚĆ\s0 bajtów danych do zmiennej \s-1SKALAR\s0 z
+pliku wskazywanego przez \s-1UCHWYTPLIKU\s0. Zwraca liczbę odczytanych
+bajtów, lub undef w wypadku błędu. \s-1SKALAR\s0 zostanie rozciągnięty, lub
+skurczony do rzeczywistej długości odczytanych danych. Można też podać
+\s-1OFFSET\s0. Wtedy odczyt nastąpi w innym miejscu niż początek łańcucha.
+Wywołanie to jest w rzeczywistości zaimplementowane w oparciu o wywołanie
+fread(3) stdio. Aby uzyskać prawdziwe wywołanie systemowe read(2), użyj
+\fIsysread()\fR.
+.Ip "readdir \s-1UCHWYTKATALOGU\s0" 8
+.IX Item "readdir \s-1DIRHANDLE\s0"
+Zwraca następny wpis katalogu, otwartego przez \fIopendir()\fR. Jeśli jest
+używane w kontekście listowym, zwraca resztę wpisów w katalogu. Jeśli nie ma
+już więcej wpisów, w kontekście skalarnym zwracana jest wartość
+niezdefiniowana, a w kontekście listowym listę null.
+.Sp
+Jeśli masz zamiar dokonywać testów plikowych na wartościach zwracanych przez
+\fIreaddir()\fR, to lepiej poprzedź te nazwy katalogiem. Powinno się tak
+robić, gdyż nie \fIreaddir()\fR nie przechodzi do swojego katalogu i
+zaszło by testowanie nie tego pliku co trzeba.
+.Sp
+.Vb 3
+\& opendir(DIR, $some_dir) || die "Nie powiódł się opendir $some_dir: $!";
+\& @dots = grep { /^\e./ && \-f "$some_dir/$_" } readdir(DIR);
+\& closedir DIR;
+.Ve
+.Ip "readlink \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "readlink \s-1EXPR\s0"
+.Ip "readlink" 8
+.IX Item "readlink"
+Zwraca wartość dowiązania symbolicznego. Działa to, jeśli dowiązania
+symboliczne są zaimplementowane [w systemie]. W przeciwnym wypadku powstaje
+błąd krytycznych. W wypadku błędu systemowego, zwracana jest wartość
+niezdefiniowana i ustawiane jest \f(CW$!\fR (errno). Jeśli \s-1WYRAŻ\s0
+zostanie pominięte, używane jest \f(CW$_\fR.
+.Ip "recv \s-1GNIAZDO\s0,\s-1SKALAR\s0,\s-1DŁUGOŚĆ\s0,\s-1FLAGI\s0" 8
+.IX Item "recv \s-1SOCKET\s0,\s-1SCALAR\s0,\s-1LEN\s0,\s-1FLAGS\s0"
+Odbiera komunikat na gnieździe. Próbuje odebrać \s-1DŁUGOŚĆ\s0 bajtów do
+zmiennej \s-1SKALAR\s0. (\s-1GNIAZDO\s0 to uchwyt gniazda).
+W rzeczywistości funkcja wykonuje odpowiednik funkcji C \fIrecvfrom()\fR(2),
+więc zwraca adres nadawcy. W wypadku błędu, zwracana jest wartość
+niezdefiniowana. \s-1SKALAR\s0 będzie rozciągany do długości rzeczywiście
+odczytanych danych. Flagi są takie same jak w wywołaniu systemowym o tej
+samej nazwie.
+Zobacz jeszcze sekcję \fI\s-1UDP\s0: Message Passing\fR w podręczniku
+\fIperlipc\fR(1). Są tam przykłady.
+.Ip "redo \s-1ETYKIETA\s0" 8
+.IX Item "redo \s-1LABEL\s0"
+.Ip "redo" 8
+.IX Item "redo"
+Komenda \f(CWredo\fR restartuje blok pętli, nie analizując przy tym warunku.
+Blok \f(CWcontinue\fR (jeśli taki istnieje) również nie jest wykonywany.
+Jeśli pominięta zostanie \s-1ETYKIETA\s0, komenda odnosi się do najbardziej
+wewnętrznej otaczającej pętli. Komenda ta jest zazwyczaj wykorzystywana
+przez programy, które chcą się oszukiwać co do tego, co było właśnie
+pobrane:
+.Sp
+.Vb 16
+\& # Uproszczony ogołacacz komentarzy Pascala
+\& # (uwaga: zakłada brak { i } w łańcuchach)
+\& LINE: while (<STDIN>) {
+\& while (s|({.*}.*){.*}|$1 |) {}
+\& s|{.*}| |;
+\& if (s|{.*| |) {
+\& $front = $_;
+\& while (<STDIN>) {
+\& if (/}/) { # Koniec komentarza?
+\& s|^|$front{|;
+\& redo LINE;
+\& }
+\& }
+\& }
+\& print;
+\& }
+.Ve
+.Ip "ref \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "ref \s-1EXPR\s0"
+.Ip "ref" 8
+.IX Item "ref"
+Jeśli wartość \s-1WYRAŻ\s0 jest referencją, zwracane jest \s-1TRUE\s0, a w
+przeciwnym wypadku \s-1FALSE\s0. Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 zostanie pominięte,
+użyte zostanie \f(CW$_\fR. Zwracana wartość zależy od typu, do którego
+referencja jest referencją.
+Wbudowane typy to:
+.Sp
+.Vb 6
+\& REF
+\& SCALAR
+\& ARRAY
+\& HASH
+\& CODE
+\& GLOB
+.Ve
+Jeśli referencjowany obiekt został błogosławiony (\fIbless()\fR) do pakietu,
+to zwracana jest nazwa pakietu. Możesz myśleć o \fIref()\fR jak o operatorze
+\fItypeof()\fR.
+.Sp
+.Vb 6
+\& if (ref($r) eq "HASH") {
+\& print "r jest referencją do tablicy asocjacyjnej.\en";
+\& }
+\& if (!ref ($r) {
+\& print "r nie jest referencją.\en";
+\& }
+.Ve
+Zobacz też stronę podręcznika \fIperlref\fR(1).
+.Ip "rename \s-1STARANAZWA\s0,\s-1NOWANAZWA\s0" 8
+.IX Item "rename \s-1OLDNAME\s0,\s-1NEWNAME\s0"
+Zmienia nazwę pliku. Po sukcesie zwraca 1, w przeciwnym wypadku 0. Nie
+działa między granicami systemów plików.
+.Ip "require \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "require \s-1EXPR\s0"
+.Ip "require" 8
+.IX Item "require"
+Zażądaj pewnej właściwości, podanej przez \s-1WYRAŻ\s0, lub \f(CW$_\fR, jeśli
+go nie podano. Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 jest numeryczne, to wymaga ono by bieżąca
+wersja perla (\f(CW$]\fR lub \f(CW$PERL_VERSION\fR) była większa lub równa
+\s-1WYRAŻ\s0.
+.Sp
+W przeciwnym wypadku żąda włączenia pliku biblioteki (o ile nie jest on już
+włączony). Plik jest włączany z użyciem mechanizmu do-\s-1PLIK\s0, który w
+zasadzie jest wariacją \fIeval()\fR. Semantyka jest podobna do następującej
+podprocedury:
+.Sp
+.Vb 19
+\& sub require {
+\& local($filename) = @_;
+\& return 1 if $INC{$filename};
+\& local($realfilename,$result);
+\& ITER: {
+\& foreach $prefix (@INC) {
+\& $realfilename = "$prefix/$filename";
+\& if (\-f $realfilename) {
+\& $result = do $realfilename;
+\& last ITER;
+\& }
+\& }
+\& die "Nie mogę znaleźć $filename w \e@INC";
+\& }
+\& die $@ if $@;
+\& die "$filename nie zwróciło prawdziwej wartości" unless $result;
+\& $INC{$filename} = $realfilename;
+\& $result;
+\& }
+.Ve
+Zauważ, że plik nie będzie włączany pod tą samą nazwą dwukrotnie. Jako
+ostatnią instrukcję, plik musi zwracać \s-1TRUE\s0, wskazując tak pomyślne
+wykonanie kodu inicjalizacji, więc zazwyczaj kończy się takie pliki \*(L"1;\*(R",
+chyba że jesteś pewien, że zwróci \s-1TRUE\s0 tak czy inaczej. Lepiej
+jednak wstawić po prostu\*(L"\f(CW1;\fR\*(R", na wypadek np. dodania nowych
+instrukcji.
+.Sp
+Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 jest prostym słowem, require zakłada rozszerzenie \*(L"\fI.pm\fR\*(R"
+i samodzielnie zamienia \*(L"\fI::\fR\*(R" na \*(L"\fI/\fR\*(R",
+ułatwiając ładowanie modułów standardowych. Ta postać ładowania modułów nie
+ryzykuje zmieniania twojej przestrzeni nazw.
+to make it easy to load standard modules. This form of loading of
+modules does not risk altering your namespace.
+.Sp
+Dla potężniejszego narzędzia importu, obejrzyj opis \f(CWuse\fR, znajdujący
+się w tym dokumencie, oraz stronę \fIperlmod\fR(1).
+.Ip "reset \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "reset \s-1EXPR\s0"
+.Ip "reset" 8
+.IX Item "reset"
+Ogólnie, używane w bloku \f(CWcontinue\fR na końcu pętli, w celu
+wyczyszczenia zmiennych i resetowania przeszukiwań ??, tak by znów działały.
+Wyrażenie jest interpretowane jako lista pojedynczych znaków (dla podawania
+zakresów, można używać myślników). Wszystkie zmienne i tablice,
+rozpoczynające się na jedną z tych liter, są resetowane do stanu
+pierwotnego. Jeśli wyrażenie zostanie pominięte, przeszukiwania
+jednego-trafienia (?wzorzec?) są resetowane do ponownego trafienia.
+Resetowanie tyczy się tylko obiektów bieżącego pakietu. Zwracane jest zawsze 1.
+Przykłady:
+.Sp
+.Vb 3
+\& reset 'X'; # resetuj wszystkie zmienne X
+\& reset 'a-z'; # resetuj zmienne małoliterowe
+\& reset; # resetuj tylko przeszukiwania ??
+.Ve
+Resetowanie \*(L"A\-Z\*(R" nie jest zalecane, gdyż odniesie się ono również
+do tablic \s-1ARGV\s0 i \s-1ENV\s0. Resetowane są tylko zmienne
+pakietu\*(--zmienne leksykalne są nietykane, lecz one i tak oczyszczają się
+na wyjściu z zakresu. Zobacz opis \f(CWmy\fR, znajdujący się gdzieś w tym
+dokumencie.
+.Ip "return \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "return \s-1EXPR\s0"
+.Ip "return" 8
+.IX Item "return"
+Powraca z podprocedury, \fIeval()\fR, lub z do \s-1PLIK\s0, z wartością
+podaną przez \s-1WYRAŻ\s0. Analiza \s-1WYRAŻ\s0 może zachodzić w kontekście
+listowym, skalarnym, lub pustym (void). Zależy to od sposobu użycia wartości
+zwracanej, a kontekst może się zmieniać od jednego wywołania do drugiego
+(zobacz \fIwantarray()\fR). Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 nie jest podane, w kontekście
+skalarnym zwracana jest wartość niezdefiniowana, w listowym pusta lista, a w
+pustym (void) nic.
+.Sp
+(Zauważ, że przy braku return, podprocedura, eval, lub do \s-1PLIK\s0
+zakończą automatycznie z wartością ostatniego wykonanego wyrażenia.)
+.Ip "reverse \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "reverse \s-1LIST\s0"
+W kontekście listowym, zwraca wartość listową, składającą się z elementów
+\s-1LISTY\s0, ułożonych w przeciwnym porządku. W kontekście skalarnym,
+elementy listy są łączone w łańcuch i zwracane w odwróconym porządku.
+.Sp
+.Vb 1
+\& print reverse <>; # line tac, last line first
+.Ve
+.Vb 2
+\& undef $/; # for efficiency of <>
+\& print scalar reverse <>; # byte tac, last line tsrif
+.Ve
+Operator ten jest też przydatny do inwersji tablicy asocjacyjnej, choć są tu
+pewne zastrzeżenia. Jeśli wartość jest w oryginalnej tablicy zduplikowana,
+to tylko jedna z nich może być reprezentowana jako klucz w tablicy
+odwróconej. Musi to też przewinąć całą tablicę i zbudować nową, co dla dużej
+tablicy może trochę potrwać.
+.Sp
+.Vb 1
+\& %by_name = reverse %by_address; # Inwersja tablicy asocjacyjnej
+.Ve
+.Ip "rewinddir \s-1UCHWYTKATALOGU\s0" 8
+.IX Item "rewinddir \s-1DIRHANDLE\s0"
+Ustawia bieżącą pozycję (dla funkcji \fIreaddir()\fR) na początek katalogu,
+wskazywanego przez \s-1UCHWYTKATALOGU\s0.
+.Ip "rindex \s-1STR\s0,\s-1SUBSTR\s0,\s-1POZYCJA\s0" 8
+.IX Item "rindex \s-1STR\s0,\s-1SUBSTR\s0,\s-1POSITION\s0"
+.Ip "rindex \s-1STR\s0,\s-1SUBSTR\s0" 8
+.IX Item "rindex \s-1STR\s0,\s-1SUBSTR\s0"
+Działa tak samo jak index, lecz zwraca pozycję ostatniego pojawienia się
+\s-1SUBSTR\s0 w \s-1STR\s0. Jeśli podano \s-1POZYCJĘ\s0, to zwracane jest
+ostatnie pojawienie na, lub przed tą pozycją.
+.Ip "rmdir \s-1NAZWAPLIKU\s0" 8
+.IX Item "rmdir \s-1FILENAME\s0"
+.Ip "rmdir" 8
+.IX Item "rmdir"
+Kasuje pusty katalog podany przez \s-1NAZWĘPLIKU\s0. Jeśli operacja się
+powiedzie, zwraca 1. W przeciwnym wypadku zwracane jest zero i ustawiane
+jest \f(CW$!\fR (errno). Jeśli \s-1NAZWAPLIKU\s0 jest pominięta, używane
+jest \f(CW$_\fR.
+.Ip "s///" 8
+.IX Item "s///"
+Operator podmienienia. Zobacz stronę \fIperlop\fR(1).
+.Ip "scalar \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "scalar \s-1EXPR\s0"
+Wymusza interpretację skalarną wyrażenia \s-1WYRAŻ\s0 i zwraca jego wartość.
+.Sp
+.Vb 1
+\& @counts = ( scalar @a, scalar @b, scalar @c );
+.Ve
+Nie istnieje odpowiednik, konwertujący skalar w listę. Jest tak dlatego, że
+w praktyce nie jest on nigdy potrzebny. Jeśli jednak naprawdę chcesz tak
+zrobić, możesz użyć konstrukcji \f(CW@{[ (jakieś wyrażenie) ]}\fR,
+a zwykle powinno wystarczyć zwykłe \f(CW(some expression)\fR.
+.Ip "seek \s-1UCHWYTPLIKU\s0,\s-1POZYCJA\s0,\s-1GDZIE\s0" 8
+.IX Item "seek \s-1FILEHANDLE\s0,\s-1POSITION\s0,\s-1WHENCE\s0"
+Ustawia pozycję \s-1UCHWYTUPLIKU\s0, podobnie jak \fIfseek\fR(3) w stdio.
+\s-1UCHYTPLIKU\s0 może być wyrażeniem, którego wartość daje nazwę uchwytu
+pliku. Wartości \s-1GDZIE\s0 to 0, oznaczające ustawianie nowej pozycji na
+\s-1POZYCJĘ\s0, 1 oznaczające ustawianie pozycji na pozycję bieżącą plus
+\s-1POZYCJĘ\s0, oraz 2 ustawiające pozycję na EOF plus \s-1POZYCJĘ\s0
+(zazwyczaj ujemną).
+Zamiast numerycznych wartości \s-1GDZIE\s0, można używać stałych
+\s-1SEEK_SET\s0, \s-1SEEK_CUR\s0 i \s-1SEEK_END\s0 z modułu
+\s-1IO::\s0Seekable lub \s-1POSIX\s0. Po sukcesie zwracane jest 1, po
+błędzie 0.
+.Sp
+Jeśli chcesz ustawić pozycję pliku dla \fIsysread()\fR i \fIsyswrite()\fR,
+nie używaj \fIseek()\fR -- użyj \fIsysseek()\fR.
+.Sp
+Na niektórych systemach musisz wykonać seek za każdym razem, gdy przełączasz
+się między zapisem i odczytem. Wśród innych rzeczy, może to mieć efekt
+wołania funkcji stdio \fIclearerr\fR\|(3). Wartość \s-1GDZIE\s0 1 jest
+przydatna do nie ruszania się z pozycji pliku:
+.Sp
+.Vb 1
+\& seek(TEST,0,1);
+.Ve
+Jest to również przydatne dla aplikacji, emulujących \f(CWtail \-f\fR. Gdy
+raz wejdziesz na \s-1EOF\s0, a potem zaśniesz na chwilę, to dobrze przed
+następnym odczytem użyć \fIseek()\fR, aby wszystko zresetować. \fIseek()\fR
+nie zmienia bieżącej pozycji, lecz \fIczyści\fR warunek EOF uchwytu, więc
+następne \f(CW<PLIK>\fR powoduje, że perl znów coś będzie próbował odczytać.
+Mamy przynajmniej taką nadzieję.
+.Sp
+Jeśli to nie działa (niektóre stdio są szczególnie dziwne), to możesz
+potrzebować czegoś więcej, jak:
+.Sp
+.Vb 7
+\& for (;;) {
+\& for ($curpos = tell(FILE); $_ = <FILE>; $curpos = tell(FILE)) {
+\& # szukaj jakichś rzeczy i wstaw je do plików
+\& }
+\& sleep($for_a_while);
+\& seek(FILE, $curpos, 0);
+\& }
+.Ve
+.Ip "seekdir \s-1UCHWYTKATALOGU\s0,\s-1POZYCJA\s0" 8
+.IX Item "seekdir \s-1DIRHANDLE\s0,\s-1POS\s0"
+Ustawia bieżącą pozycję polecenia \fIreaddir()\fR dla katalogu wskazywanego
+przez \s-1UCHWYTKATALOGU\s0. \s-1POZYCJA\s0 musi mieć wartość zwracaną
+przez \fItelldir()\fR.
+.Ip "select \s-1UCHWYTPLIKU\s0" 8
+.IX Item "select \s-1FILEHANDLE\s0"
+.Ip "select" 8
+.IX Item "select"
+Zwraca obecnie wybrany uchwyt pliku. Jeśli podano \s-1UCHWYTPLIKU\s0,
+ustawia domyślny uchwyt pliku dla wyjścia. Daje to dwa efekty: po pierwsze
+\f(CWwrite\fR, lub \f(CWprint\fR bez uchwytu pliku będą zapisywały domyślnie
+do tego \s-1UCHWYTUPLIKU\s0. Po drugie, odniesienia zmiennych, związanych z
+wyjściem, będą się odnosiły do tego kanału wyjścia. Np. jeśli masz ustawić
+początek formatu formy dla więcej niż jednego kanału, mógłbyś użyć
+następującego:
+.Sp
+.Vb 4
+\& select(REPORT1);
+\& $^ = 'report1_top';
+\& select(REPORT2);
+\& $^ = 'report2_top';
+.Ve
+\s-1UCHWYTPLIKU\s0 może być wyrażeniem, które daje nazwę rzeczywistego
+uchwytu pliku. Tak więc:
+.Sp
+.Vb 1
+\& $oldfh = select(STDERR); $| = 1; select($oldfh);
+.Ve
+Niektórzy programiści wolą myśleć o uchwytach pliku jak o obiektach,
+posiadających metody, zapisując ostatni przykład jako:
+.Sp
+.Vb 2
+\& use IO::Handle;
+\& STDERR->autoflush(1);
+.Ve
+.Ip "select \s-1RBITS\s0,\s-1WBITS\s0,\s-1EBITS\s0,\s-1TIMEOUT\s0" 8
+.IX Item "select \s-1RBITS\s0,\s-1WBITS\s0,\s-1EBITS\s0,\s-1TIMEOUT\s0"
+Funkcja ta woła z podanymi maskami bitowymi wywołanie systemowe
+\fIselect\fR\|(2). Maski można skonstruować, używając \fIfileno()\fR i
+\fIvec()\fR:
+.Sp
+.Vb 4
+\& $rin = $win = $ein = '';
+\& vec($rin,fileno(STDIN),1) = 1;
+\& vec($win,fileno(STDOUT),1) = 1;
+\& $ein = $rin | $win;
+.Ve
+Jeśli chcesz wykonywać tę funkcję na wielu uchwytach plików, możesz napisać
+podprocedurę:
+.Sp
+.Vb 9
+\& sub fhbits {
+\& local(@fhlist) = split(' ',$_[0]);
+\& local($bits);
+\& for (@fhlist) {
+\& vec($bits,fileno($_),1) = 1;
+\& }
+\& $bits;
+\& }
+\& $rin = fhbits('STDIN TTY SOCK');
+.Ve
+Spotykanym idiomem jest:
+.Sp
+.Vb 2
+\& ($nfound,$timeleft) =
+\& select($rout=$rin, $wout=$win, $eout=$ein, $timeout);
+.Ve
+aby blokować, aż coś stanie się gotowe, wykonaj po prostu
+.Sp
+.Vb 1
+\& $nfound = select($rout=$rin, $wout=$win, $eout=$ein, undef);
+.Ve
+Większość systemów nie zwraca niczego mądrego w \f(CW$timeleft\fR, więc
+wywołanie \fIselect()\fR w kontekście skalarnym zwróci po prostu \f(CW$nfound\fR.
+.Sp
+Każda z masek bitowych może być niezdefiniowana. Podany timeout jest
+podawany w sekundach. Może być ułamkowy. Uwaga: nie wszystkie implementacje
+zwracają \f(CW$timeleft\fR. Jeśli go nie zwracają, to zwracają wartość równą
+tej, przekazanej w \f(CW$timeout\fR.
+.Sp
+A oto 250 milisekundowe zaśnięcie:
+.Sp
+.Vb 1
+\& select(undef, undef, undef, 0.25);
+.Ve
+\fB\s-1UWAGA\s0\fR: Nie próbuj łączyć buforowanego I/O (np. \fIread\fR czy
+\fR<\s-1FH\s0>) z funkcją \fIselect\fR. Użyj zamiast tego \fIsysread()\fR.
+.Ip "semctl \s-1ID\s0,\s-1SEMNUM\s0,\s-1CMD\s0,\s-1ARG\s0" 8
+.IX Item "semctl \s-1ID\s0,\s-1SEMNUM\s0,\s-1CMD\s0,\s-1ARG\s0"
+Woła funkcję IPC \fIsemctl\fR(2) z Systemu V. Jeśli \s-1CMD\s0 to &\s-1IPC_STAT\s0
+lub &\s-1GETALL\s0, to \s-1ARG\s0 musi być zmienną, która będzie
+przechowywać zwróconą strukturę semid_ds, lub tablicę wartości semafora.
+Podczas błędu, podobnie jak ioctl zwraca wartość niezdefiniowaną, dla zera
+łańcuch \*(L"0 but true\*(R", a dla pozostałych wartości rzeczywistą wartość
+zwróconą.
+.Ip "semget \s-1KLUCZ\s0,\s-1NSEMS\s0,\s-1FLAGI\s0" 8
+.IX Item "semget \s-1KEY\s0,\s-1NSEMS\s0,\s-1FLAGS\s0"
+Woła funkcję IPC \fIsemget\fR(2) z Systemu V. Zwraca identyfikator semafora,
+lub wartość niezdefiniowaną w przypadku błędu.
+.Ip "semop \s-1KLUCZ\s0,\s-1ŁAŃCUCHOP\s0" 8
+.IX Item "semop \s-1KEY\s0,\s-1OPŁAŃCUCH\s0"
+Woła funkcję IPC \fIsemop\fR(2) z Systemu V. Funkcja ta dokonuje operacji
+semaforowych, np. sygnalizowania i czekania. \s-1ŁAŃCUCHOP\s0 musi być
+spakowaną tablicą struktur semop. Każdą ze struktur semop można wygenerować
+z pomocą
+\f(CWpack("sss", $semnum, $semop, $semflag)\fR.
+Liczba operacji semaforowych jest implikowana długością \s-1ŁAŃCUCHOP\s0. Po
+sukcesie, funkcja zwraca \s-1TRUE\s0, a w wypadku błędu \s-1FALSE\s0. Na
+przykład następujący fragment kodu oczekuje na semaforze
+\f(CW$semnum\fR z identyfikatora \f(CW$semid:\fR
+.Sp
+.Vb 2
+\& $semop = pack("sss", $semnum, \-1, 0);
+\& die "Problem z semaforem: $!\en" unless semop($semid, $semop);
+.Ve
+Aby ustawić semafor, zamień \*(L"\-1\*(R" na \*(L"1\*(R".
+.Ip "send \s-1GNIAZDO\s0,\s-1MSG\s0,\s-1FLAGI\s0,\s-1DO\s0" 8
+.IX Item "send \s-1SOCKET\s0,\s-1MSG\s0,\s-1FLAGS\s0,\s-1TO\s0"
+.Ip "send \s-1GNIAZDO\s0,\s-1MSG\s0,\s-1FLAGI\s0" 8
+.IX Item "send \s-1SOCKET\s0,\s-1MSG\s0,\s-1FLAGS\s0"
+Wysyła na gniazdo komunikat. Pobiera takie same flagi, jak wywołanie
+systemowe \fIsend\fR(2). Na gniazdach niepodłączonych, należy podać cel
+wysyłania, czyli argument \s-1DO\s0. W tej sytuacji użyta zostanie funkcja C
+\fIsendto\fR(2). Funkcja zwraca liczbę wysłanych znaków, lub w wypadku błędu
+wartość niezdefiniowaną.
+Zobacz jeszcze sekcję \fI\s-1UDP\s0: Message Passing\fR w podręczniku
+\fIperlipc\fR(1). Są tam przykłady.
+.Ip "setpgrp \s-1PID\s0,\s-1PGRP\s0" 8
+.IX Item "setpgrp \s-1PID\s0,\s-1PGRP\s0"
+Ustawia bieżącą grupę procesów dla podanego \s-1PID\s0a (wynoszącego 0 dla
+procesu bieżącego). Funkcja powoduje błąd krytyczny na maszynach nie
+implementujących \fIsetpgrp\fR\|(2). Jeśli argumenty są pominięte, odnosi
+się to domyślnie do 0,0. Zauważ, że wersja \s-1POSIX\s0 \fIsetpgrp()\fR nie
+przyjmuje żadnych argumentów, więc przenośne jest tylko setpgrp 0,0.
+.Ip "setpriority \s-1CZYJE\s0,\s-1KTO\s0,\s-1PRIORYTET\s0" 8
+.IX Item "setpriority \s-1WHICH\s0,\s-1WHO\s0,\s-1PRIORITY\s0"
+Ustawia bieżący priorytet procesu, grupy procesów, lub użytkownika. (Zobacz
+\fIsetpriority\fR\|(2).) Na maszynach nie implementujących tego wywołania
+systemowego, powoduje błąd krytyczny.
+.Ip "setsockopt \s-1GNIAZDO\s0,\s-1POZIOM\s0,\s-1NAZWAOPC\s0,\s-1WARTOPC\s0" 8
+.IX Item "setsockopt \s-1SOCKET\s0,\s-1LEVEL\s0,\s-1OPTNAME\s0,\s-1OPTVAL\s0"
+Ustawia żądaną opcję gniazda. W wypadku błędu, zwraca wartość
+niezdefiniowaną. Jeśli nie chcesz przekazywać argumentu, \s-1WARTOPC\s0 może
+być podane jako undef.
+.Ip "shift \s-1TABLICA\s0" 8
+.IX Item "shift \s-1ARRAY\s0"
+.Ip "shift" 8
+.IX Item "shift"
+Wysuwa pierwszą wartość tablicy i zwraca ją, skracając tablicę o 1 i
+przenosząc wszystko w dół. Jeśli w tablicy nie ma elementów, zwracana jest
+wartość niezdefiniowana. Jeśli \s-1TABLICA\s0 zostanie pominięta, to
+przesuwana jest w programie głównym tablica \f(CW@ARGV\fR, oraz \f(CW@_\fR w
+podprocedurach. (Jest to określone leksykalnie.) Zobacz też
+\fIunshift()\fR, \fIpush()\fR oraz \fIpop()\fR.
+\fIShift()\fR i \fIunshift()\fR robią to samo na lewym końcu tablicy, co
+\fIpop()\fR i \fIpush()\fR na prawym.
+.Ip "shmctl \s-1ID\s0,\s-1CMD\s0,\s-1ARG\s0" 8
+.IX Item "shmctl \s-1ID\s0,\s-1CMD\s0,\s-1ARG\s0"
+Woła funkcję IPC \fIshmctl\fR(2) z Systemu V. Jeśli \s-1CMD\s0 jest &\s-1IPC_STAT\s0,
+to \s-1ARG\s0 musi być zmienną, która będzie przechowywać zwróconą strukturę
+shmid_ds. Wartość zwracana jest jak w ioctl: wartość niezdefiniowana dla
+błędu, \*(L"0 but true\*(R" dla zera i rzeczywista wartość zwrócona w innych
+wypadkach.
+.Ip "shmget \s-1KLUCZ\s0,\s-1ROZMIAR\s0,\s-1FLAGI\s0" 8
+.IX Item "shmget \s-1KEY\s0,\s-1SIZE\s0,\s-1FLAGS\s0"
+Woła funkcję IPC \fIshmget\fR(2) z Systemu V. Zwraca identyfikator pamięci
+dzielonej, a w przypadku błędu wartość niezdefiniowaną.
+.Ip "shmread \s-1ID\s0,\s-1ZMIENNA\s0,\s-1POZYCJA\s0,\s-1ROZMIAR\s0" 8
+.IX Item "shmread \s-1ID\s0,\s-1VAR\s0,\s-1POS\s0,\s-1SIZE\s0"
+.Ip "shmwrite \s-1ID\s0,\s-1ŁAŃCUCH\s0,\s-1POZYCJA\s0,\s-1ROZMIAR\s0" 8
+.IX Item "shmwrite \s-1ID\s0,\s-1ŁAŃCUCH\s0,\s-1POS\s0,\s-1SIZE\s0"
+Odczytuje, lub zapisuje segment pamięci dzielonej, rozpoczynając w pozycji
+\s-1POZYCJA\s0 i obsługując rozmiar \s-1ROZMIAR\s0 bajtów.
+Podczas odczytu, \s-1ZMIENNA\s0 musi być elementem, który będzie
+przechowywał odczytane dane. Podczas zapisywania, jeśli \s-1ŁAŃCUCH\s0 jest
+zbyt długi, użytych zostanie tylko \s-1ROZMIAR\s0 bajtów; jeśli
+\s-1ŁAŃCUCH\s0 jest zbyt krótki, to reszta zostanie wypełniona nullami.
+Funkcja zwraca po sukcesie \s-1TRUE\s0 oraz \s-1FALSE\s0 w wypadku błędu.
+.Ip "shutdown \s-1GNIAZDO\s0,\s-1JAK\s0" 8
+.IX Item "shutdown \s-1SOCKET\s0,\s-1HOW\s0"
+Wyłącza połączenie na gnieździe, w sposób wskazany przez \s-1JAK\s0, który
+ma taką samą interpretację, jak w wywołaniu systemowym \fIshutdown\fR(2).
+.Ip "sin \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "sin \s-1EXPR\s0"
+.Ip "sin" 8
+.IX Item "sin"
+Zwraca sinus z \s-1WYRAŻ\s0 (podanego w radianach). Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 jest
+pominięte, zwracana jest wartość dla \f(CW$_\fR.
+.Sp
+Dla operacji odwrotnej do sinusa, możesz użyć funkcji
+\fI\s-1POSIX::\s0asin()\fR, lub następującej relacji:
+.Sp
+.Vb 1
+\& sub asin { atan2($_[0], sqrt(1 - $_[0] * $_[0])) }
+.Ve
+.Ip "sleep \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "sleep \s-1EXPR\s0"
+.Ip "sleep" 8
+.IX Item "sleep"
+Powoduje, że skrypt zasypia na \s-1WYRAŻ\s0 sekund, lub na zawsze, jeśli nie
+podano \s-1WYRAŻ\s0. Spanie można przerwać, przesyłając procesowi
+\s-1SIGALRM\s0. Zwraca ilość przespanych sekund. Przypuszczalnie nie powinno
+się łączyć wywołań \fIalarm()\fR i \fIsleep()\fR, gdyż \fIsleep()\fR jest
+często implementowane przy użyciu \fIalarm()\fR.
+.Sp
+Na niektórych systemach, spanie może trwać do sekundy mniej niż żądałeś,
+zależnie od sposobu obliczania sekund. Większość nowoczesnych systemów
+przesypia cały okres.
+.Sp
+Dla pauz, lub większej dokładności niż sekunda, możesz użyć interfejsu
+\fIsyscall()\fR perla i dostać się do funkcji \fIsetitimer\fR\|(2),
+o ile jest ona obsługiwana przez twój system. Możesz też zapoznać się z
+opisem \f(CWselect()\fR, znajdującym się gdzieś w tym dokumencie.
+.Sp
+Zobacz także funkcję \fIsigpause()\fR z modułu \s-1POSIX\s0.
+.Ip "socket \s-1GNIAZDO\s0,\s-1DOMENA\s0,\s-1TYP\s0,\s-1PROTOKÓŁ\s0" 8
+.IX Item "socket \s-1SOCKET\s0,\s-1DOMAIN\s0,\s-1TYPE\s0,\s-1PROTOCOL\s0"
+Otwiera gniazdo podanego typu i przywiązuje je do uchwytu pliku
+\s-1GNIAZDO\s0. \s-1DOMENA\s0, \s-1TYP\s0 i \s-1PROTOKÓŁ\s0 są takie same
+jak dla wywołania systemowego socket(2). Przed używaniem tej funkcji,
+powinieneś użyć \*(L"use Socket;\*(R", aby zaimportować odpowiednie definicje.
+Obejrzyj przykład w sekcji \fISockets: Client/Server Communication\fR w
+podręczniku \fIperlipc\fR(1).
+.Ip "socketpair \s-1GNIAZDO1\s0,\s-1GNIAZDO2\s0,\s-1DOMENA\s0,\s-1TYP\s0,\s-1PROTOKÓŁ\s0" 8
+.IX Item "socketpair \s-1SOCKET1\s0,\s-1SOCKET2\s0,\s-1DOMAIN\s0,\s-1TYPE\s0,\s-1PROTOCOL\s0"
+Tworzy nienazwaną parę gniazd danego typu, w podanej domenie. \s-1DOMENA\s0,
+\s-1TYP\s0 i \s-1PROTOKÓŁ\s0 są podawane tak samo, jak dla wywołania
+systemowego socketpair(2). Jeśli funkcja nie jest zaimplementowana, to
+powoduje błąd krytyczny. Po sukcesie zwracane jest \s-1TRUE\s0.
+.Ip "sort \s-1NAZWA\s0 \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "sort \s-1SUBNAME\s0 \s-1LISTA\s0"
+.Ip "sort \s-1BLOK\s0 \s-1LISTa\s0" 8
+.IX Item "sort \s-1BLOK\s0 \s-1LISTA\s0"
+.Ip "sort \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "sort \s-1LISTA\s0"
+Sortuje \s-1LISTĘ\s0 i zwraca posortowaną wartość listową. Jeśli pominięte
+zostaną parametry \s-1NAZWA\s0 lub \s-1BLOK\s0, sortowanie następuje w
+porządku porównywania łańcuchów. Jeśli podano \s-1NAZWĘ\s0, to wskazuje ona
+na podprocedurę, zwracającą liczbę całkowitą, która jest mniejsza, równa,
+lub większa od zera, zależnie od tego, jak elementy tablicy mają być
+poukładane. W takich procedurach bardzo przydatne są operatory \f(CW<=>\fR
+oraz \f(CWcmp\fR. \s-1NAZWA\s0 może być nazwą zmiennej skalarnej--w tym
+wypadku wartość daje nazwę używanej podprocedury. Zamiast \s-1NAZWY\s0 można
+podać \s-1BLOK\s0, czyli anonimową podprocedurę sortującą.
+.Sp
+W celu polepszenia efektywności, pomijany jest normalny kod wołania
+podprocedur: podprocedura nie może być rekurencyjna, a dwa porównywane
+elementy nie są przekazywane przez \f(CW@_\fR, lecz jako globalne zmienna
+pakietu \f(CW$a\fR oraz \f(CW$b\fR (zobacz przykład poniżej). Są one
+przekazywane przez referencję, więc nie modyfikuj ani \f(CW$a\fR, ani
+\f(CW$b\fR. Nie próbuj też deklarować ich jako leksykalne.
+.Sp
+Nie można też wyjść z bloku sortującego przy użyciu żadnego operatora kontroli
+pętli czy \fIgoto()\fR.
+.Sp
+Gdy działa \f(CWuse locale\fR, \f(CWsort LIST\fR sortuje \s-1LISTĘ\s0
+według odpowiedniego locale. Zobacz stronę \fIperllocale\fR(1).
+.Sp
+Przykłady:
+.Sp
+.Vb 2
+\& # sortuj leksykalnie
+\& @articles = sort @files;
+.Ve
+.Vb 2
+\& # to samo, z jawną procedurą sortującą
+\& @articles = sort {$a cmp $b} @files;
+.Ve
+.Vb 2
+\& # teraz niewrażliwie na wielkość liter
+\& @articles = sort {uc($a) cmp uc($b)} @files;
+.Ve
+.Vb 2
+\& # to samo w odwrotnym porządku
+\& @articles = sort {$b cmp $a} @files;
+.Ve
+.Vb 2
+\& # sortuj rosnąco, numerycznie
+\& @articles = sort {$a <=> $b} @files;
+.Ve
+.Vb 2
+\& # j/w, malejąco
+\& @articles = sort {$b <=> $a} @files;
+.Ve
+.Vb 5
+\& # sortuj, używając jawnej nazwy podprocedury
+\& sub byage {
+\& $age{$a} <=> $age{$b}; # założenie numeryczności
+\& }
+\& @sortedclass = sort byage @class;
+.Ve
+.Vb 3
+\& # to sortuje tablicę asocjacyjną %age według wartości (zamiast klucza)
+\& # przy użyciu funkcji inline
+\& @eldest = sort { $age{$b} <=> $age{$a} } keys %age;
+.Ve
+.Vb 9
+\& sub backwards { $b cmp $a; }
+\& @harry = ('dog','cat','x','Cain','Abel');
+\& @george = ('gone','chased','yz','Punished','Axed');
+\& print sort @harry;
+\& # drukuje AbelCaincatdogx
+\& print sort backwards @harry;
+\& # drukuje xdogcatCainAbel
+\& print sort @george, 'to', @harry;
+\& # drukuje AbelAxedCainPunishedcatchaseddoggonetoxyz
+.Ve
+.Vb 3
+\& # sortuj nieefektywnie według malejącego porównania numerycznego,
+\& # używając pierwszej liczby całkowitej po znaku =, lub w przeciwnym
+\& # wypadku cały rekord, bez zwracania uwagi na wielkość liter.
+.Ve
+.Vb 5
+\& @new = sort {
+\& ($b =~ /=(\ed+)/)[0] <=> ($a =~ /=(\ed+)/)[0]
+\& ||
+\& uc($a) cmp uc($b)
+\& } @old;
+.Ve
+.Vb 8
+\& # to samo, dużo efektywniej;
+\& # zbudujemy zewnętrzne indeksy
+\& @nums = @caps = ();
+\& for (@old) {
+\& push @nums, /=(\ed+)/;
+\& push @caps, uc($_);
+\& }
+.Ve
+.Vb 6
+\& @new = @old[ sort {
+\& $nums[$b] <=> $nums[$a]
+\& ||
+\& $caps[$a] cmp $caps[$b]
+\& } 0..$#old
+\& ];
+.Ve
+.Vb 6
+\& # to samo, przy użyciu Schwartzian Transform (bez tymczasowych)
+\& @new = map { $_->[0] }
+\& sort { $b->[1] <=> $a->[1]
+\& ||
+\& $a->[2] cmp $b->[2]
+\& } map { [$_, /=(\ed+)/, uc($_)] } @old;
+.Ve
+Jeśli używasz strict, nie możesz deklarować \f(CW$a\fR i \f(CW$b\fR jako
+leksykalia. Są one pakietowymi globaliami. Znaczy to, że jeśli jesteś w
+pakiecie głównym (\f(CWmain\fR), to jest to
+.Sp
+.Vb 1
+\& @articles = sort {$main::b <=> $main::a} @files;
+.Ve
+kub po prostu
+.Sp
+.Vb 1
+\& @articles = sort {$::b <=> $::a} @files;
+.Ve
+lecz jeśli jesteś w pakiecie \f(CWFooPack\fR, to jest to
+.Sp
+.Vb 1
+\& @articles = sort {$FooPack::b <=> $FooPack::a} @files;
+.Ve
+Funkcja porównująca musi się zachowywać [jednoznacznie]. Jeśli zwraca
+niespójne, nielogiczne wyniki (np. czasem mówiąc, że \f(CW$x\fR[1] jest mniejsze
+niż \f(CW$x\fR[2], a czasem odwrotnie), to interpreter perla prawdopodobnie
+się wysypie i zrzuci core.
+Wynika to całkowicie z zależności od systemowej funkcji bibliotecznej
+\fIqsort\fR\|(3); funkcja ta często nie dokonuje pewnych sprawdzeń w
+celu polepszenia szybkości.
+.Ip "splice \s-1TABLICA\s0,\s-1OFFSET\s0,\s-1DŁUGOŚĆ\s0,\s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "splice \s-1ARRAY\s0,\s-1OFFSET\s0,\s-1LENGTH\s0,\s-1LIST\s0"
+.Ip "splice \s-1TABLICA\s0,\s-1OFFSET\s0,\s-1DŁUGOŚĆ\s0" 8
+.IX Item "splice \s-1ARRAY\s0,\s-1OFFSET\s0,\s-1LENGTH\s0"
+.Ip "splice \s-1TABLICA\s0,\s-1OFFSET\s0" 8
+.IX Item "splice \s-1ARRAY\s0,\s-1OFFSET\s0"
+Usuwa z tablicy elementy wskazane przez \s-1OFFSET\s0 i \s-1DŁUGOŚĆ\s0, oraz
+zamienia je ewentualnie podanymi elementami \s-1LISTY\s0. Zwraca elementy,
+które zostały z tablicy usunięte. Tablica zgodnie z potrzebami rośnie, lub
+maleje. Jeśli parametr \s-1DŁUGOŚĆ\s0 zostanie pominięty, to usuwane jest
+wszystko, poczynając od \s-1OFFSET\s0. A oto pewne równoważności
+(zakładając, że \f(CW$[ == 0\fR):
+.Sp
+.Vb 5
+\& push(@a,$x,$y) splice(@a,$#a+1,0,$x,$y)
+\& pop(@a) splice(@a,-1)
+\& shift(@a) splice(@a,0,1)
+\& unshift(@a,$x,$y) splice(@a,0,0,$x,$y)
+\& $a[$x] = $y splice(@a,$x,1,$y);
+.Ve
+Przykład, przy założeniu, że długości tablic są przekazywane przed
+tablicami:
+.Sp
+.Vb 10
+\& sub aeq { # porównaj dwie wartości listowe
+\& local(@a) = splice(@_,0,shift);
+\& local(@b) = splice(@_,0,shift);
+\& return 0 unless @a == @b; # ta sama długość?
+\& while (@a) {
+\& return 0 if pop(@a) ne pop(@b);
+\& }
+\& return 1;
+\& }
+\& if (&aeq($len,@foo[1..$len],0+@bar,@bar)) { ... }
+.Ve
+.Ip "split /\s-1WZORZEC\s0/,\s-1WYRAŻ\s0,\s-1LIMIT\s0" 8
+.IX Item "split /\s-1PATTERN\s0/,\s-1EXPR\s0,\s-1LIMIT\s0"
+.Ip "split /\s-1WZORZEC\s0/,\s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "split /\s-1PATTERN\s0/,\s-1EXPR\s0"
+.Ip "split /\s-1WZORZEC\s0/" 8
+.IX Item "split /\s-1PATTERN\s0/"
+.Ip "split" 8
+.IX Item "split"
+Dzieli łańcuch na tablicę łańcuchów i zwraca tę tablicę.
+.Sp
+Jeśli nie jest w kontekście listowym, to zwraca listę znalezionych pól i
+dzieli do tablicy \f(CW@_\fR. (w kontekście listowym możesz wymusić
+dzielenie do \f(CW@_\fR, używając jako rozdzielaczy wzorca \f(CW??\fR, lecz
+będzie wciąż zwracać wartość tablicową.) Używanie jawnego dzielenia do
+\f(CW@_\fR nie jest jednak zalecane.
+.Sp
+Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 jest pominięty, dzielony jest łańcuch \f(CW$_\fR. Jeśli
+pominięty jest też \s-1WZORZEC\s0, dzielenie następuje na białych spacjach
+(po pominięciu wszelkich prowadzących białych spacji). Wszystko,
+odpowiadające \s-1WZORCOWI\s0 jest uważane za rozdzielacz pól. (Zauważ, że
+rozdzielacz może być dłuższy niż jeden znak.) Jeśli podano wartość
+\s-1LIMIT\s0 i nie jest to liczba ujemna, dzielenie następuje do nie więcej
+niż tej ilości pól. Jeśli \s-1LIMIT\s0 nie jest podany, kończące wypełnienia
+nullowe są obcinane (co dobrze pamiętać użytkownikom \fIpop()\fR). Jeśli
+\s-1LIMIT\s0 jest ujemny, to jest traktowany tak, jakby podano arbitralnie duży
+\s-1LIMIT\s0.
+.Sp
+Wzorzec, odpowiadający łańcuchowi null (żeby nie być zmylonym ze wzorcem null
+\f(CW//\fR, który jest tylko jednym członkiem z zestawu wzorców
+odpowiadających łańcuchowi null) będzie dzielił wartość \s-1WYRAŻ\s0 na
+oddzielne znaki w każdym punkcie, który odpowie zapytaniu.
+Na przykład:
+.Sp
+.Vb 1
+\& print join(':', split(/ */, 'hi there'));
+.Ve
+da w wyniku \*(L'h:i:t:h:e:r:e\*(R'.
+.Sp
+Parametr \s-1LIMIT\s0 może być użyty do podzielenia linii częściowo
+.Sp
+.Vb 1
+\& ($login, $passwd, $remainder) = split(/:/, $_, 3);
+.Ve
+Podczas przypisywania do listy, jeśli nie podano \s-1LIMITU\s0, perl ustawia
+domyślny limit wielkości o 1 większej niż lista zmiennych na liście,
+zapobiegając tak niepotrzebnej pracy. Dla powyższej listy, \s-1LIMIT\s0
+byłby ustawiony domyślnie na 4. W aplikacjach, gdzie czas jest krytycznym
+czynnikiem, powstrzymuje cię to od dzielenia na więcej pól, niż rzeczywiście
+potrzebujesz.
+.Sp
+Jeśli \s-1WZORZEC\s0 zawiera nawiasy, z łańcuchów odpowiadającym
+podłańcuchom rozdzielacza tworzone są dodatkowe elementy tablicy.
+.Sp
+.Vb 1
+\& split(/([,-])/, "1-10,20", 3);
+.Ve
+daje wartość listową
+.Sp
+.Vb 1
+\& (1, '-', 10, ',', 20)
+.Ve
+Jeśli masz cały nagłówek normalnego unixowego komunikatu pocztowego w
+nagłówku \f(CW$header\fR, to możesz rozdzielić go na pola i wartości w
+następujący sposób:
+.Sp
+.Vb 2
+\& $header =~ s/\en\es+/ /g; # obsłuż linie kontynuacji
+\& %hdrs = (UNIX_FROM => split /^(.*?):\es*/m, $header);
+.Ve
+Wzorzec \f(CW/WZORZEC/\fR może być zamieniony wyrażeniem, umożliwiając tak
+podawanie wzorców, które zmieniają się w czasie. (aby dokonać kompilacji
+czasu działania tylko raz, użyj \f(CW/$variable/o\fR.)
+.Sp
+Specjalnym przypadkiem jest podanie jako \s-1WZORZEC\s0 spacji (\f(CW' '\fR).
+Będzie to powodować dzielenie na białych spacjach, podobnie jak domyślna
+wersja split. Tak więc \fIsplit\fR\|(' \*(L') może być używany do domyślnego
+zachowania \fBawk\fR, gdzie \f(CWsplit(/ /)\fR daje tyle łańcuchów null, ile
+jest prowadzących białych spacji. Split dla /\es+/ jest podobny do
+\fIsplit\fR\|(' \*(L'), lecz dowolna biała spacja powoduje null na pierwszym
+polu. Split bez argumentów dokonuje w rzeczywistości wewnętrznie
+\f(CWsplit(' ', $_)\fR.
+.Sp
+Przykład:
+.Sp
+.Vb 6
+\& open(passwd, '/etc/passwd');
+\& while (<passwd>) {
+\& ($login, $passwd, $uid, $gid, $gcos,
+\& $home, $shell) = split(/:/);
+\& ...
+\& }
+.Ve
+(Zauważ, że \f(CW$shell\fR w powyższym będzie miał za sobą nową linię.
+Aby ją usunąć, zapoznaj się z funkcjami \f(CWchop\fR, \f(CWchomp\fR i
+\f(CWjoin\fR, opisanymi gdzieś w tym dokumencie.)
+.Ip "sprintf \s-1FORMAT\s0, \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "sprintf \s-1FORMAT\s0, \s-1LIST\s0"
+Zwraca łańcuch, sformatowany według konwencji printf, funkcji bibliotecznej
+języka C, \fIsprintf\fR(3).
+.Sp
+Perl emuluje funkcję C \fIsprintf()\fR, lecz nie używa jej (poza liczbami
+zmiennoprzecinkowymi, a nawet wtedy dozwolone są tylko standardowe
+modyfikatory). W wyniku, w perlu nie są dostępne żadne niestandardowe
+rozszerzenia lokalnej wersji \fIsprintf()\fR.
+.Sp
+Perlowy \fIsprintf()\fR zezwala na następujące, ogólnie znane konwersje:
+.Sp
+.Vb 10
+\& %% znak procentu
+\& %c znak o podanym kodzie
+\& %s łańcuch
+\& %d integer ze znakiem, dziesiętnie
+\& %u integer bez znaku, dziesiętnie
+\& %o integer bez znaku, ósemkowo
+\& %x integer bez znaku, szesnastkowo
+\& %e liczba zmiennoprzecinkowa w notacji naukowej
+\& %f liczba zmiennoprzecinkowa w ustalonej notacji dziesiętnej
+\& %g liczba zmiennoprzecinkowa w notacji %e lub %f
+.Ve
+Dodatkowo, perl zezwala na następujące szeroko-obsługiwane konwersje:
+.Sp
+.Vb 6
+\& %X podobne do %x, lecz na dużych literach
+\& %E podobne do %e, lecz z użyciem dużego E
+\& %G podobne do %g, lecz z użyciem dużego E
+\& %p wskaźnik (daje adres wartości, podany szesnastkowo)
+\& %n specjalne: przechowuje liczbę dotychczas wpisanych do następnej
+\& zmiennej z listy parametrów
+.Ve
+I w końcu, dla kompatybilności wstecznej, perl zezwala na poniższe zbyteczne,
+lecz szeroko obsługiwane konwersje:
+.Sp
+.Vb 5
+\& %i synonim %d
+\& %D synonim %ld
+\& %U synonim %lu
+\& %O synonim %lo
+\& %F synonim %f
+.Ve
+Perl zezwala na użycie następujących uniwersalnych flag między znakiem
+\f(CW%\fR, a literą konwersji:
+.Sp
+.Vb 10
+\& spacja poprzedź liczbę dodatnią spacją
+\& + poprzedź liczbę dodatnią plusem
+\& - wyrównuj do lewej w obszarze pola
+\& 0 użyj zer zamiast spacji do wyrównywania w prawo
+\& # poprzedź liczbę ósemkową "0", szesnastkową "0x"
+\& liczba minimalna wielkość pola
+\& .liczba "precyzja": liczba cyfr po kropce dziesiętnej dla
+\& zmiennoprzecinkowych, maksymalna długość dla łańcucha, lub
+\& minimalna długość dla liczby całkowitej (integer)
+\& l interpretuj integer jak typ C "long", lub "unsigned long"
+\& h interpretuj integer jak typ C "short", lub "unsigned short"
+.Ve
+Istnieje też jedna flaga specyficzna dla perla:
+.Sp
+.Vb 1
+\& V interpretuj integer jako standardowy typ integera w perlu
+.Ve
+Tam, gdzie we flagach pojawia się liczba, można użyć gwiazdki ("*"). W tym
+wypadku perl używa zamiast liczby wartości następnego argumentu z listy
+parametrów. Jeśli szerokość pola, uzyskana przez \*(L"*\*(R"
+jest ujemna, to ma to samo działanie, co flaga \*(L'\-\*(R':
+wyrównywanie do lewej.
+.Sp
+Jeśli działa \f(CWuse locale\fR, znaki używane do kropki dziesiętnej będą
+drukowane według locale \s-1LC_NUMERIC\s0. Zobacz stronę
+\fIperllocale\fR(1).
+.Ip "sqrt \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "sqrt \s-1EXPR\s0"
+.Ip "sqrt" 8
+.IX Item "sqrt"
+Zwraca pierwiastek kwadratowy z \s-1WYRAŻ\s0. Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 jest
+pominięte, zwraca wartość dla \f(CW$_\fR.
+.Ip "srand \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "srand \s-1EXPR\s0"
+.Ip "srand" 8
+.IX Item "srand"
+Ustawia nasionko liczby losowej dla operatora \f(CWrand\fR. Jeśli pominięte
+zostanie \s-1WYRAŻ\s0, używana jest pseudolosowa wartość, oparta o bieżący
+czas i identyfikator procesu. W wersjach perla wcześniejszych niż 5.004,
+domyślnym nasionkiem był po prostu bieżący czas \fItime()\fR. Nie jest to
+szczególnie dobre nasionko, więc wiele starych programów załączało swoją
+własną wartość inicjującą (często \f(CWtime ^ $$\fR, lub
+C<time ^ ($$ + ($$ << 15))>), lecz teraz nie jest to konieczne.
+.Sp
+W rzeczywistości, zazwyczaj w ogóle nie jest konieczne wywoływanie
+\fIsrand\fR, ponieważ jest ono wywoływane niejawnie przy pierwszym użyciu
+operatora \f(CWrand\fR. Jednak nie było tak w wersjach wcześniejszych niż
+perl 5.005, więc jeśli twój skrypt ma działać ze starszymi wersjami,
+powinien jednak wołać \fIsrand()\fR.
+.Sp
+Zauważ, że dla potrzeb kryptografii potrzebujesz czegoś więcej niż tylko
+wylosować domyślne nasionko. Popularną metodą jest sprawdzanie sum
+kontrolnych skompresowanego wyjścia z jednego, lub więcej programów szybko
+zmieniającego się statusu systemu operacyjnego. Na przykład:
+.Sp
+.Vb 1
+\& srand (time ^ $$ ^ unpack "%L*", `ps axww | gzip`);
+.Ve
+Jeśli naprawdę ci na tym zależy, zobacz moduł Math::TrulyRandom
+w \s-1CPAN\s0.
+.Sp
+\fINie\fR wołaj \fIsrand()\fR wielokrotnie, chyba że dokładnie wiesz co i w
+jakim celu robisz. Celem tej funkcji jest zasilenie funkcji \fIrand()\fR
+tak, by \fIrand()\fR zwracał inną sekwencję dla każdego uruchomienia
+programu. Zrób to raz, na samym początku programu, bo w przeciwnym wypadku
+\fInie\fR uzyskasz z \fIrand()\fR liczb losowych!
+.Sp
+Często wywoływane programy (takie jak skrypty \s-1CGI\s0), które jako
+nasionka używają po prostu
+.Sp
+.Vb 1
+\& time ^ $$
+.Ve
+mogą paść ofiarą własności matematycznej, że
+.Sp
+.Vb 1
+\& a^b == (a+1)^(b+1)
+.Ve
+przez jedną trzecią czasu. Więc nie rób tego.
+.Ip "stat \s-1UCHWYTPLIKU\s0" 8
+.IX Item "stat \s-1FILEHANDLE\s0"
+.Ip "stat \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "stat \s-1EXPR\s0"
+.Ip "stat" 8
+.IX Item "stat"
+Zwraca 13 elementową tablicę, opisującą status pliku--otwartego przez
+\s-1UCHWYTPLIKU\s0 lub nazwanego przez \s-1WYRAŻ\s0. Jeśli \s-1WYRAŻ\s0
+jest pominięte, używany jest \f(CW$_\fR. Gdy funkcja zawiedzie, zwraca listę
+null. Zazwyczaj jest to używane następująco:
+.Sp
+.Vb 3
+\& ($dev,$ino,$mode,$nlink,$uid,$gid,$rdev,$size,
+\& $atime,$mtime,$ctime,$blksize,$blocks)
+\& = stat($filename);
+.Ve
+Nie wszystkie z tych pól są obsługiwane na wszystkich rodzajach systemów
+plików. Oto znaczenia pól:
+.Sp
+.Vb 13
+\& 0 dev numer urządzenia systemu plików
+\& 1 ino numer inode
+\& 2 mode prawa pliku (typ i prawa)
+\& 3 nlink liczba twardych dowiązań do pliku
+\& 4 uid numeryczny UID właściciela
+\& 5 gid numeryczny GID właściciela
+\& 6 rdev identyfikator urządzenia (tylko dla plików specjalnych)
+\& 7 size całkowity rozmiar w bajtach
+\& 8 atime ostatni dostęp od epoki
+\& 9 mtime ostatnia modyfikacja od epoki
+\& 10 ctime ostatnia zmiana inode od epoki
+\& 11 blksize preferowany rozmiar bloku dla I/O systemu plików
+\& 12 blocks rzeczywista liczba zaalokowanych bloków
+.Ve
+(Epoka nastąpiła o 00:00 1 stycznia, 1970 \s-1GMT\s0.)
+.Sp
+Jeśli funkcja dostanie specjalny uchwyt pliku, składający się z
+podkreślenia, to nie jest ona wykonywana, lecz przekazywana jest zawartość
+ostatniego testu pliku. Przykład:
+.Sp
+.Vb 3
+\& if (\-x $file && (($d) = stat(_)) && $d < 0) {
+\& print "$file jest wykonywalnym plikiem NFS\en";
+\& }
+.Ve
+(Działa to tylko na maszynach, dla których numer urządzenia jest ujemny dla
+\s-1NFS\s0.)
+.Ip "study \s-1SKALAR\s0" 8
+.IX Item "study \s-1SCALAR\s0"
+.Ip "study" 8
+.IX Item "study"
+Zajmuje trochę czasu, by przestudiować \s-1SKALAR\s0 (lub \f(CW$_\fR, jeśli
+go nie podano), przygotowując się na wiele przeszukiwań wzorców na tym
+łańcuchu, przed jego kolejną modyfikacją. Może to pozwolić zyskać na czasie,
+zależnie od natury i liczby wzorców, a także od rozłożenia częstotliwości
+znaków w przeszukiwanym łańcuchu. Najlepiej sprawdzić empirycznie, czy funkcja
+ta wpływa na szybkość dodatnio, czy ujemnie. Najwięcej zyskają pętle,
+szukające wielu krótkich, stałych łańcuchów (włączając stałe części bardziej
+złożonych wzorców). Naraz można mieć obsługiwany przez study tylko jeden
+łańcuch. Jeśli przejdziesz na inny skalar, to poprzedni stanie się
+nieprzestudiowany. (study działa następująco: najpierw robiona jest lista
+powiązana dla każdego znaku przeszukiwanego łańcucha, tak że wiemy na
+przykład gdzie znajdują się wszystkie znaki \*(L'k\*(R'.
+W każdym szukanym łańcuchu wybierany jest w oparciu o statyczne tablice
+rozkładu najrzadziej występujący znak. Łańcuch jest poszukiwany w miejscach,
+gdzie znajduje się ten najrzadszy znak.)
+.Sp
+Na przykład oto pętla, która wstawia wpisy tworzące indeks przed każdą
+linię, zawierającą określony wzorzec:
+.Sp
+.Vb 8
+\& while (<>) {
+\& study;
+\& print ".IX foo\en" if /\ebfoo\eb/;
+\& print ".IX bar\en" if /\ebbar\eb/;
+\& print ".IX blurfl\en" if /\ebblurfl\eb/;
+\& ...
+\& print;
+\& }
+.Ve
+Użycie study spowoduje szukanie /\ebfoo\eb/ tylko w miejscach \f(CW$_\fR,
+które zawierają \*(L"f\*(R", gdyż jest to najrzadszy znak. Ogólnie, daje to
+duże zyski, poza przypadkami patologicznymi. Jedynym pytaniem jest to, czy
+zachowuje ci to więcej czasu niż zabrało zbudowanie powiązanej listy.
+.Sp
+Zauważ, że jeśli musisz szukać łańcuchów, o których nic nie wiesz, aż do
+uruchomienia, to możesz zbudować całą pętlę jako łańcuch i \fIeval\fRować to, by
+zapobiec ciągłemu rekompilowaniu wzorców. W połączeniu z czynieniem $/
+niezdefiniowanym, aby wessać całe pliki jako jeden rekord, może to być
+bardzo szybkie, często szybsze niż specjalizowane programy typu
+\fIfgrep\fR\|(1). Następujący przykład skanuje listę plików (\f(CW@files\fR)
+w poszukiwaniu listy słów (\f(CW@words\fR) i drukuje nazwy plików,
+zawierających odpowiednik:
+.Sp
+.Vb 12
+\& $search = 'while (<>) { study;';
+\& foreach $word (@words) {
+\& $search .= "++\e$seen{\e$ARGV} if /\e\eb$word\e\eb/;\en";
+\& }
+\& $search .= "}";
+\& @ARGV = @files;
+\& undef $/;
+\& eval $search; # to krzyczy
+\& $/ = "\en"; # ustaw normalny rozdzielacz wejścia
+\& foreach $file (sort keys(%seen)) {
+\& print $file, "\en";
+\& }
+.Ve
+.Ip "sub \s-1BLOK\s0" 8
+.IX Item "sub \s-1BLOCK\s0"
+.Ip "sub \s-1NAZWA\s0" 8
+.IX Item "sub \s-1NAME\s0"
+.Ip "sub \s-1NAZWA\s0 \s-1BLOK\s0" 8
+.IX Item "sub \s-1NAME\s0 \s-1BLOCK\s0"
+Nie jest to prawdziwa funkcja, lecz definicja podprocedury. Jeśli zawiera
+tylko \s-1NAZWĘ\s0 (i przypuszczalnie prototypy), jest to tylko deklaracja.
+Bez \s-1NAZWY\s0 jest to deklaracja anonimowej funkcji i zwraca wartość:
+referencję \s-1CODE\s0 zawężenia, które właśnie utworzyłeś. Dla dalszych
+szczegółów, zobacz stronę podręcznika \fIperlref\fR(1).
+.Ip "substr \s-1WYRAŻ\s0,\s-1OFFSET\s0,\s-1DŁUGOŚĆ\s0" 8
+.IX Item "substr \s-1EXPR\s0,\s-1OFFSET\s0,\s-1LEN\s0"
+.Ip "substr \s-1WYRAŻ\s0,\s-1OFFSET\s0" 8
+.IX Item "substr \s-1EXPR\s0,\s-1OFFSET\s0"
+Wyciąga z \s-1WYRAŻ\s0 podłańcuch i zwraca go. Pierwszy znak znajduje się pod
+offsetem 0, lub tym, na co ustawiłeś \f(CW$[\fR (lecz nie rób tego).
+Jeśli \s-1OFFSET\s0 jest ujemny, rozpoczyna się w tej odległości od końca
+łańcucha. Jeśli \s-1DŁUGOŚĆ\s0 jest pominięta, zwracane jest wszystko, aż do
+końca łańcucha. Jeśli \s-1DŁUGOŚĆ\s0 jest ujemna, pozostawia tyle znaków z
+końca łańcucha.
+.Sp
+Funkcji \fIsubstr()\fR możesz użyć jako lwartości, w którym wypadku
+\s-1WYRAŻ\s0 musi być lwartością. Jeśli przyznasz coś krótszego niż
+\s-1DŁUGOŚĆ\s0, łańcuch zostanie skrócony, a jeśli coś dłuższego, to łańcuch
+zostanie rozciągnięty. Aby zachować stałą długość łańcucha, możesz
+potrzebować dopełnić, lub obciąć wartości przy użyciu
+\fIsprintf()\fR.
+.Ip "symlink \s-1STARYPLIK\s0,\s-1NOWYPLIK\s0" 8
+.IX Item "symlink \s-1OLDFILE\s0,\s-1NEWFILE\s0"
+Tworzy nową nazwę pliku, dowiązaną symbolicznie do starej. Po sukcesie
+zwraca 1, w przeciwnym wypadku 0. Na systemach nie obsługujących dowiązań
+symbolicznych, funkcja ta powoduje błąd krytyczny podczas działania. Aby go
+wychwycić, użyj eval:
+.Sp
+.Vb 1
+\& $symlink_exists = (eval {symlink("","")};, $@ eq '');
+.Ve
+.Ip "syscall \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "syscall \s-1LIST\s0"
+Wywołuje wywołanie systemowe, podane jako pierwszy element listy,
+przekazując resztę elementów jako argumenty wywołania. Jeśli nie jest to
+zaimplementowane, powoduje błąd krytyczny. Argumenty są interpretowane
+następująco: jeśli podany argument jest numeryczny, przekazywany argument to
+int. Jeśli nie, przekazywany jest wskaźnik do wartości tekstowej.
+Odpowiadasz za upewnienie się, że łańcuch jest dość długi, by odebrać
+określony wynik, który może być do niego zapisany. Jeśli twoje argumenty int
+nie są literałami i nie były nigdy interpretowane w kontekście numerycznym,
+możesz być zmuszonym dodać do nich 0, aby wymusić na nich wygląd liczbowy.
+.Sp
+.Vb 2
+\& require 'syscall.ph'; # może być niezbędne h2ph
+\& syscall(&SYS_write, fileno(STDOUT), "hi there\en", 9);
+.Ve
+Zauważ, że perl obsługuje przekazywanie do 14 argumentów do wywołania
+systemowego, co w praktyce powinno wystarczyć.
+.Ip "sysopen \s-1UCHWYTPLIKU\s0,\s-1NAZWAPLIKU\s0,\s-1TRYB\s0" 8
+.IX Item "sysopen \s-1FILEHANDLE\s0,\s-1FILENAME\s0,\s-1MODE\s0"
+.Ip "sysopen \s-1UCHWYTPLIKU\s0,\s-1NAZWAPLIKU\s0,\s-1TRYB\s0,\s-1PRAWA\s0" 8
+.IX Item "sysopen \s-1FILEHANDLE\s0,\s-1FILENAME\s0,\s-1MODE\s0,\s-1PERMS\s0"
+Otwiera plik \s-1NAZWAPLIKU\s0 i wiąże go z \s-1UCHWYTEMPLIKU\s0. Jeśli
+\s-1UCHWYTPLIKU\s0 jest wyrażeniem, to jego wartość jest używana jako nazwa
+rzeczywistego uchwytu pliku. Funkcja ta woła podlegającą jej funkcję systemu
+operacyjnego, \f(CWopen\fR z parametrami
+\s-1NAZWAPLIKU\s0, \s-1TRYB\s0, \s-1PRAWA\s0.
+.Sp
+Prawidłowe wartości i bity flag parametru \s-1TRYB\s0 są zależne od systemu;
+są one dostępne przez standardowy moduł \f(CWFcntl\fR. Jednak z przyczyn
+historycznych, niektóre wartości są uniwersalne;
+zero oznacza tylko dla odczytu, jeden tylko dla zapisu, a dwa dla zapisu i
+odczytu.
+.Sp
+Jeśli plik \s-1NAZWAPLIKU\s0 nie istnieje, a wywołanie \f(CWopen\fR go
+tworzy (zazwyczaj dlatego, że \s-1TRYB\s0 zawiera flagę O_CREAT), to wartość
+\s-1PRAW\s0 określa prawa nowo utworzonego pliku. Jeśli są one pominięte,
+używana jest domyślna wartość 0666, która umożliwia wszystkim odczyt i
+zapis. Wartość ta ma sens, zobacz \f(CWumask\fR.
+.Sp
+Moduł \s-1IO::\s0File daje bardziej obiektowe podejście do tych rzeczy.
+.Ip "sysread \s-1UCHWYTPLIKU\s0,\s-1SKALAR\s0,\s-1DŁUGOŚĆ\s0,\s-1OFFSET\s0" 8
+.IX Item "sysread \s-1FILEHANDLE\s0,\s-1SCALAR\s0,\s-1LENGTH\s0,\s-1OFFSET\s0"
+.Ip "sysread \s-1UCHWYTPLIKU\s0,\s-1SKALAR\s0,\s-1DŁUGOŚĆ\s0" 8
+.IX Item "sysread \s-1FILEHANDLE\s0,\s-1SCALAR\s0,\s-1LENGTH\s0"
+Próbuje odczytać \s-1DŁUGOŚĆ\s0 bajtów danych do zmiennej \s-1SKALAR\s0.
+Odczyt następuje z pliku wskazywanego przez \s-1UCHWYTPLIKU\s0, przy użyciu
+wywołania systemowego \fIread\fR\|(2). Pomija to stdio, więc łączenie tej
+funkcji z innym rodzajami odczytu, z \fIprint()\fR, \fIwrite()\fR,
+\fIseek()\fR, lub \fItell()\fR może powodować problemy. Zwraca ilość
+odczytanych bajtów, lub undef w wypadku błędu. \s-1SKALAR\s0 będzie
+rozciągany tak, by pasował do liczby odczytanych bajtów.
+.Sp
+Aby spowodować odczyt danych z któregoś miejsca łańcucha (różnego niż
+początek), można podać dodatkowo parametr \s-1OFFSET\s0. Jeśli parametr ten
+jest ujemny, to wskazywana jest pozycja przesunięta o tyleż bajtów w tył od
+końca łańcucha.
+Jeśli dodatni offset jest większy od długości \s-1SKALARA\s0, to wynikiem
+jest wypełnienie do wymaganego rozmiaru znakami \*(L"\e-\*(R", a następnie
+doklejenie odczytu.
+.Ip "sysseek \s-1UCHWYTPLIKU\s0,\s-1POZYCJA\s0,\s-1GDZIE\s0" 8
+.IX Item "sysseek \s-1FILEHANDLE\s0,\s-1POSITION\s0,\s-1WHENCE\s0"
+Zmienia pozycję \s-1UCHWYTUPLIKU\s0 przy użyciu wywołania systemowego
+\fIlseek\fR\|(2). Pomija stdio, więc łączenie tego z odczytami (innymi niż
+\fIsysread()\fR), z
+\fIprint()\fR, \fIwrite()\fR, \fIseek()\fR, lub \fItell()\fR
+może wprowadzić problemy. \s-1UCHWYTPLIKU\s0 może być wyrażeniem, którego
+wartość daje nazwę uchwytu pliku. Wartości dla \s-1GDZIE\s0 to 0 dla
+ustawienia nowej pozycji, 1 dla dodania nowej pozycji do bieżącej i 2 do
+ustawienia pozycji EOF plus offset. Dla parametru \s-1GDZIE\s0 można używać
+stałych \s-1SEEK_SET\s0, \s-1SEEK_CUR\s0 i \s-1SEEK_END\s0 z modułu
+\s-1IO::\s0Seekable lub \s-1POSIX\s0.
+.Sp
+Zwracana jest nowa pozycja, lub wartość niezdefiniowana w wypadku błędu.
+Pozycja zerowa zwracana jest jako łańcuch \*(L"0 but true\*(R"; tak więc
+\fIsysseek()\fR zwraca \s-1TRUE\s0 po sukcesie i \s-1FALSE\s0 po błędzie,
+lecz wciąż możesz łatwo ustalić nową pozycję.
+.Ip "system \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "system \s-1LIST\s0"
+Robi dokładnie to samo, co \*(L"exec \s-1LISTA\s0\*(R", poza tym, że
+dokonuje przed tym forka i proces rodzicielski czeka, aż dziecko dokona
+żywota. Zauważ, że przetwarzanie argumentów różni się, zależnie od liczby
+argumentów. Wartość zwracana jest statusem wyjścia programu, zwróconym przez
+wywołanie \fIwait()\fR. Aby uzyskać rzeczywistą wartość wyjścia, podziel ją
+przez 256. Zobacz też opis \f(CWexec\fR, znajdujący się gdzieś w tym
+dokumencie. \fINie\fR jest to sposób, którego należy używać do
+przechwytywania wyjścia z komendy, dla tego celu użyj zwykłych odwróconych
+apostrofów (backticks?) lub qx//, jak opisano w sekcji
+\fI`\s-1ŁAŃCUCH\s0`\fR podręcznika \fIperlop\fR(1).
+.Sp
+Ponieważ zarówno \fIsystem()\fR i odwrotne apostrofy blokują \s-1SIGINT\s0 i
+\s-1SIGQUIT\s0, ubicie ich nie powoduje przerwania twojego programu.
+.Sp
+.Vb 3
+\& @args = ("command", "arg1", "arg2");
+\& system(@args) == 0
+\& or die "system @args się nie powiódł: $?"
+.Ve
+A oto bardziej wyrafinowany przykład analizowania wartości zwracanej przez
+\fIsystem()\fR. Ma to miejsce na systemie unixowym i jest robione, aby
+sprawdzić wszystkie możliwości, włącznie z sygnałami i zrzutami core.
+.Sp
+.Vb 21
+\& $rc = 0xffff & system @args;
+\& printf "system(%s) zwrócił %#04x: ", "@args", $rc;
+\& if ($rc == 0) {
+\& print "normalne zakończenie\en";
+\& }
+\& elsif ($rc == 0xff00) {
+\& print "komenda się nie powiodła: $!\en";
+\& }
+\& elsif ($rc > 0x80) {
+\& $rc >>= 8;
+\& print "niezerowy status wyjścia $rc\en";
+\& }
+\& else {
+\& print "skończył z ";
+\& if ($rc & 0x80) {
+\& $rc &= ~0x80;
+\& print "zrzutem core z ";
+\& }
+\& print "sygnałem $rc\en"
+\& }
+\& $ok = ($rc != 0);
+.Ve
+.Ip "syswrite \s-1UCHWYTPLIKU\s0,\s-1SKALAR\s0,\s-1DŁUGOŚĆ\s0,\s-1OFFSET\s0" 8
+.IX Item "syswrite \s-1FILEHANDLE\s0,\s-1SCALAR\s0,\s-1LENGTH\s0,\s-1OFFSET\s0"
+.Ip "syswrite \s-1UCHWYTPLIKU\s0,\s-1SKALAR\s0,\s-1DŁUGOŚĆ\s0" 8
+.IX Item "syswrite \s-1FILEHANDLE\s0,\s-1SCALAR\s0,\s-1LENGTH\s0"
+Próbuje zapisać \s-1DŁUGOŚĆ\s0 bajtów ze \s-1SKALARA\s0 do pliku podanego
+przez \s-1UCHWYTPLIKU\s0 przy użyciu wywołania systemowego \fIwrite\fR\|(2).
+Pomija stdio, więc łączenie tego z odczytami (innymi niż \fIsysread()\fR), z
+\fIprint()\fR, \fIwrite()\fR, \fIseek()\fR, lub \fItell()\fR może spowodować
+problemy. Zwraca liczbę zapisanych bajtów, lub undef w wypadku błędu. Jeśli
+długość jest większa niż dostępne dane, zapisywanych jest tylko tyle danych,
+ile jest dostępnych.
+.Sp
+Dodatkowo można podać \s-1OFFSET\s0, aby zapisać dane z jakiejś części
+łańcucha, która nie jest początkiem. Ujemna wartość offsetu nakazuje
+zapisywanie od miejsca, przesuniętego o tyle bajtów od końca łańcucha.
+.Ip "tell \s-1UCHWYTPLIKU\s0" 8
+.IX Item "tell \s-1FILEHANDLE\s0"
+.Ip "tell" 8
+.IX Item "tell"
+Zwraca bieżącą pozycję pliku dla \s-1UCHWYTUPLIKU\s0. \s-1UCHWYTPLIKU\s0
+może być wyrażeniem, którego wartość podaje nazwę rzeczywistego uchwytu
+pliku. Jeśli \s-1UCHWYTPLIKU\s0 jest pominięty, zakładany jest plik, z
+którego ostatnio czytano.
+.Ip "telldir \s-1UCHWYTKATALOGU\s0" 8
+.IX Item "telldir \s-1DIRHANDLE\s0"
+Zwraca bieżącą pozycję funkcji \fIreaddir()\fR dla \s-1UCHWYTUKATALOGU\s0.
+Do \fIseekdir()\fR można przekazać wartość, każącą osiągnąc określoną
+pozycję w katalogu.
+.Ip "tie \s-1ZMIENNA\s0,\s-1NAZWAKLASY\s0,\s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "tie \s-1VARIABLE\s0,\s-1CLASSNAME\s0,\s-1LIST\s0"
+Funkcja ta łączy zmienną z klasą pakietu, która opisuje jej implementację.
+\s-1ZMIENNA\s0 jest nazwą czarowanej zmiennej. \s-1NAZWAKLASY\s0 jest nazwą
+klasy, implementującej obiekty właściwego typu. Wszelkie dodatkowe
+argumenty są przekazywane metodzie \*(L"new\*(R" klasy (czyli
+\s-1TIESCALAR\s0, \s-1TIEARRAY\s0, lub \s-1TIEHASH\s0).
+Zazwyczaj, argumenty te wyglądają tak, jak te, które są przekazywane
+funkcji \fIdbm_open()\fR z C. Obiekt, zwrócony przez metodę \*(L"new\*(R"
+jest też zwracany przez \fItie()\fR, co jest przydatne, jeśli chcesz dostać
+się do innych metod w \s-1NAZWIEKLASY\s0.
+.Sp
+Zauważ, że funkcje takie, jak \fIkeys()\fR i \fIvaluse()\fR mogą zwracać
+wielkie wartości tablicowe, jeśli użyć je na dużych obiektach, takich jak
+pliki \s-1DBM\s0. Lepiej może być użyć funkcji \fIeach()\fR i na nich
+iterować. Przykład:
+.Sp
+.Vb 7
+\& # drukuj offsety pliku historii
+\& use NDBM_File;
+\& tie(%HIST, 'NDBM_File', '/usr/lib/news/history', 1, 0);
+\& while (($key,$val) = each %HIST) {
+\& print $key, ' = ', unpack('L',$val), "\en";
+\& }
+\& untie(%HIST);
+.Ve
+Klasa, implementująca tablicę asocjacyjną, powinna mieć następujące metody:
+.Sp
+.Vb 8
+\& TIEHASH classname, LIST
+\& DESTROY this
+\& FETCH this, key
+\& STORE this, key, value
+\& DELETE this, key
+\& EXISTS this, key
+\& FIRSTKEY this
+\& NEXTKEY this, lastkey
+.Ve
+Klasa, implementująca zwykłą tablicę, powinna mieć następujące metody:
+.Sp
+.Vb 5
+\& TIEARRAY classname, LIST
+\& DESTROY this
+\& FETCH this, key
+\& STORE this, key, value
+\& [others TBD]
+.Ve
+Klasa, implementująca skalar, powinna mieć następujące metody:
+.Sp
+.Vb 4
+\& TIESCALAR classname, LIST
+\& DESTROY this
+\& FETCH this,
+\& STORE this, value
+.Ve
+W przeciwieństwie do funkcji \fIdbmopen()\fR, funkcja \fItie()\fR nie używa,
+lub wymaga dla ciebie modułów (use, require)\*(--musisz o to zadbać
+samodzielnie. Zobacz podręcznik \fIDB_File\fR oraz moduł
+\fIConfig\fR dla interesujących implementacji \fItie()\fR.
+.Ip "tied \s-1ZMIENNA\s0" 8
+.IX Item "tied \s-1VARIABLE\s0"
+Zwraca referencję do obiektu kryjącego się pod \s-1ZMIENNĄ\s0 (wartość,
+która była początkowo zwrócona przez \fItie()\fR, które powiązał zmienną z
+pakietem.) Gdy \s-1ZMIENNA\s0 nie jest powiązana, zwracana jest wartość
+niezdefiniowana.
+.Ip "time" 8
+.IX Item "time"
+Zwraca liczbę sekund od początku epoki (tj. na MacOs
+od 00:00:00, 1 Stycznia, 1904, a od 00:00:00 \s-1UTC\s0, 1 Stycznia, 1970
+dla większości innych systemów).
+Wystarczające do przekazania dla \fIgmtime()\fR lub \fIlocaltime()\fR.
+.Ip "times" 8
+.IX Item "times"
+Zwraca czteroelementową tablicę, podającą w sekundach czasy użytkownika i
+systemu. Wartości są dla tego procesu, oraz dla dzieci tego procesu.
+.Sp
+.Vb 1
+\& ($user,$system,$cuser,$csystem) = times;
+.Ve
+.Ip "tr///" 8
+.IX Item "tr///"
+Operator translacji. To samo co y///. Zobacz stronę \fIperlop\fR(1).
+.Ip "truncate \s-1UCHWYTPLIKU\s0,\s-1DŁUGOŚĆ\s0" 8
+.IX Item "truncate \s-1FILEHANDLE\s0,\s-1LENGTH\s0"
+.Ip "truncate \s-1WYRAŻ\s0,\s-1DŁUGOŚĆ\s0" 8
+.IX Item "truncate \s-1EXPR\s0,\s-1LENGTH\s0"
+Skraca plik, otwarty na \s-1UCHWYCIEPLIKU\s0 lub nazwany przez \s-1WYRAŻ\s0
+do podanej długości. Na systemach, gdzie nie jest to zaimplementowane,
+powoduje błąd krytyczny.
+.Ip "uc \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "uc \s-1EXPR\s0"
+.Ip "uc" 8
+.IX Item "uc"
+Zwraca \s-1WYRAŻ\s0 w dużych literach. Jest to funkcja wewnętrzna,
+implementująca escape \eU na łańcuchach ujętych w podwójne cudzysłowy.
+Szanuje bieżące ustawienie \s-1LC_CTYPE\s0, jeśli włączono \f(CWuse locale\fR.
+Zobacz podręcznik \fIperllocale\fR(1).
+.Sp
+Jeśli \s-1WYRAŻ\s0 jest pominięte, używa \f(CW$_\fR.
+.Ip "ucfirst \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "ucfirst \s-1EXPR\s0"
+.Ip "ucfirst" 8
+.IX Item "ucfirst"
+Zwraca \s-1WYRAŻ\s0, z pierwszym znakiem zmienionym na dużą literę. Jest to
+funkcja wewnętrzna, implementująca escape \eu na łańcuchach ujętych w
+cudzysłowy.
+Szanuje bieżące ustawienie \s-1LC_CTYPE\s0, jeśli włączono \f(CWuse locale\fR.
+Zobacz podręcznik \fIperllocale\fR(1).
+.Sp
+If \s-1EXPR\s0 is omitted, uses \f(CW$_\fR.
+.Ip "umask \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "umask \s-1EXPR\s0"
+.Ip "umask" 8
+.IX Item "umask"
+Ustawia umaskę procesu na \s-1WYRAŻ\s0 i zwraca wartość poprzednią. Jeśli
+\s-1WYRAŻ\s0 jest pominięte, po prostu zwraca bieżącą umaskę. Pamiętaj, że
+umaska jest liczbą, zazwyczaj podawaną ósemkowo; \fInie\fR jest łańcuchem
+cyfr ósemkowych. Zobacz opis \f(CWoct\fR, znajdujący się gdzieś w tym
+dokumencie, jeśli masz tylko łańcuch.
+.Ip "undef \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "undef \s-1EXPR\s0"
+.Ip "undef" 8
+.IX Item "undef"
+Powoduje, że wartość \s-1WYRAŻ\s0, która musi być lwartością, staje się
+niezdefiniowana. Używaj tego tylko na wartościach skalarnych, całej tablicy,
+całej tablicy asocjacyjnej, lub na nazwie podprocedury (przy użyciu
+\*(L"&"). (Używanie tej funkcji w innych wypadkach przypuszczalnie nie
+doprowadzi do takich rezultatów, jakich można by oczekiwać.) Zawsze zwraca
+wartość niezdefiniowaną. Możesz pominąć \s-1WYRAŻ\s0--w tym wypadku nic nie
+jest pozbawiane zdefiniowania, lecz mimo to uzyskujesz wartość
+niezdefiniowaną, którą możesz np. zwrócić z podprocedury, przypisać
+zmiennej,lub przekazać jako parametr. Przykłady:
+.Sp
+.Vb 8
+\& undef $foo;
+\& undef $bar{'blurfl'}; # Porównaj z: delete $bar{'blurfl'};
+\& undef @ary;
+\& undef %hash;
+\& undef &mysub;
+\& return (wantarray ? (undef, $errmsg) : undef) if $they_blew_it;
+\& select undef, undef, undef, 0.25;
+\& ($a, $b, undef, $c) = &foo; # Ignoruj trzecią zwróconą wartość
+.Ve
+.Ip "unlink \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "unlink \s-1LIST\s0"
+.Ip "unlink" 8
+.IX Item "unlink"
+Kasuje listę plików. Zwraca liczbę skasowanych plików.
+.Sp
+.Vb 3
+\& $cnt = unlink 'a', 'b', 'c';
+\& unlink @goners;
+\& unlink <*.bak>;
+.Ve
+Uwaga: unlink nie skasuje katalogów, chyba że jesteś superużytkownikiem i
+przekazałeś perlowi flagę \fB\-U\fR. Nawet gdy te warunki są spełnione, bądź
+ostrzeżony, że skasowanie katalogu może wywołać uszkodzenie systemu plików.
+Zamiast tego użyj rmdir.
+.Sp
+Jeśli \s-1LISTA\s0 jest pominięta, używa \f(CW$_\fR.
+.Ip "unpack \s-1WZORZEC\s0,\s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "unpack \s-1TEMPLATE\s0,\s-1EXPR\s0"
+Unpack robi odwrotność tego, co pack: pobiera łańcuch, reprezentujący
+strukturę
+i rozwija go na listę wartości, zwracają wartość tablicową (w kontekście
+skalarnym zwraca tylko pierwszą wartość tablicy). \s-1WZORZEC\s0 jest tego
+samego formatu co dla funkcji pack. Oto podprocedura, która dokonuje
+substringu:
+.Sp
+.Vb 4
+\& sub substr {
+\& local($what,$where,$howmuch) = @_;
+\& unpack("x$where a$howmuch", $what);
+\& }
+.Ve
+a potem mamy
+.Sp
+.Vb 1
+\& sub ordinal { unpack("c",$_[0]); } # to samo co ord()
+.Ve
+Dodatkowo, możesz poprzedzić pola %<liczbą>, wskazując, że chcesz
+<liczba>-bitową sumę szesnastkową elementów, zamiast samych elementów.
+Domyślna jest suma 16-bitowa. Na przykład, następujący przykład oblicza tę
+samą liczbę co program sum z Systemu V:
+.Sp
+.Vb 4
+\& while (<>) {
+\& $checksum += unpack("%16C*", $_);
+\& }
+\& $checksum %= 65536;
+.Ve
+Następujący fragment efektywnie oblicza liczbę ustawionych bitów w wektorze
+bitowym:
+.Sp
+.Vb 1
+\& $setbits = unpack("%32b*", $selectmask);
+.Ve
+.Ip "untie \s-1ZMIENNA\s0" 8
+.IX Item "untie \s-1VARIABLE\s0"
+Rozbija powiązanie między zmienną, a pakietem. Zobacz \fItie()\fR.
+.Ip "unshift \s-1TABLICA\s0,\s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "unshift \s-1ARRAY\s0,\s-1LIST\s0"
+Robi odwrotną rzecz do \f(CWshift\fR. Lub odwrotną do \f(CWpush\fR, zależnie
+jak na to spojrzeć. Dokleja listę do początku tablicy i zwraca nową liczbę
+elementów.
+.Sp
+.Vb 1
+\& unshift(ARGV, '\-e') unless $ARGV[0] =~ /^\-/;
+.Ve
+Zauważ, że \s-1LISTA\s0 jest doklejana cała, a nie jeden element naraz, więc
+doklejone elementy pozostają w tej samej kolejności. Aby ją odwrócić, użyj
+reverse.
+.Ip "use Module \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "use Module \s-1LIST\s0"
+.Ip "use Module" 8
+.IX Item "use Module"
+.Ip "use Module \s-1WERSJA\s0 \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "use Module \s-1VERSION\s0 \s-1LIST\s0"
+.Ip "use \s-1WERSJA\s0" 8
+.IX Item "use \s-1VERSION\s0"
+Importuje semantykę danego modułu do bieżącego pakietu. Ogólnie aliasuje
+określone podprocedury lub nazwy zmiennych do twojego pakietu. Jest to
+dokładnie równoważne
+.Sp
+.Vb 1
+\& BEGIN { require Module; import Module LIST; }
+.Ve
+poza tym, że Module \fImusi\fR być gołym słowem.
+.Sp
+Jeśli pierwszy argument \f(CWuse\fR jest liczbą, to jest ona traktowana jako
+numer wersji, zamiast nazwa modułu. Jeśli wersja interpretera perla jest
+mniejsza niż \s-1WERSJA\s0, to wyświetlony zostanie komunikat o błędzie, a
+perl natychmiast zakończy działanie. Jest to często przydatne, jeśli chcesz
+sprawdzić wersję perla przed używaniem modułów bibliotecznych, które
+zmieniły się w sposób niekompatybilny od czasu starszych wersji perla.
+(staramy się by tak nie było.)
+.Sp
+Słowo \s-1BEGIN\s0 wymusza by require i import zaszły podczas kompilacji.
+Require zapewnia, że moduł będzie załadowany do pamięci, jeśli wcześniej nie
+był. Import nie jest wbudowany\*(--jest to tylko zwykłe, statyczne
+wywołanie metody pakietu \*(L"Module\*(R" aby powiedzieć modułowi, by
+zaimportował
+listę właściwości do pakietu bieżącego. Moduł może implementować swoją
+metodę import w dowolny sposób, choć większość modułów woli wyprowadzać
+swoją metodę
+poprzez dziedziczenie z klasy Exporter, zdefiniowanej w module Exporter,
+Zobacz podręcznik \fIExporter\fR.
+Jeśli nie ma żadnej metody importującej, to błąd jest cicho ignorowany. Może
+się to w przyszłych wersjach zmienić na błąd krytyczny.
+.Sp
+Jeśli nie chcesz zmieniania swojej przestrzeni nazw, załącz jawnie pustą
+listę:
+.Sp
+.Vb 1
+\& use Module ();
+.Ve
+Jest to dokładnie równoważne
+.Sp
+.Vb 1
+\& BEGIN { require Module; }
+.Ve
+Jeśli między Module, a \s-1LISTA\s0 jest obecny argument \s-1WERSJA\s0, to
+\f(CWuse\fR wywoła metodę \s-1VERSION\s0 klasy Module z podaną wersją, jako
+argumentem. Domyślna metoda \s-1VERSION\s0, dziedziczona z klasy Universal,
+zakracze jeśli podana wersja jest większa niż wartość zmiennej
+\f(CW$Module::VERSION\fR. (Zauważ, że nie ma przecinka po \s-1WERSJI\s0!)
+.Sp
+Ponieważ jest to szeroko otwarty interfejs, można tak implementować też
+pragmy (dyrektywy kompilatora). Obecnie zaimplementowane pragmy to:
+.Sp
+.Vb 5
+\& use integer;
+\& use diagnostics;
+\& use sigtrap qw(SEGV BUS);
+\& use strict qw(subs vars refs);
+\& use subs qw(afunc blurfl);
+.Ve
+Te pseudo moduły importują semantykę do bieżącego zakresu bloku, w
+przeciwieństwie do zwykłych modułów, które importują symbole do bieżącego
+pakietu.
+.Sp
+Istnieje odpowiadająca komenda \*(L"no\*(R", która de-importuje rzeczy
+zaimportowane przez use, np. wywołuje metodę
+\f(CWunimport Module LISTA\fR zamiast \f(CWimport\fR.
+.Sp
+.Vb 2
+\& no integer;
+\& no strict 'refs';
+.Ve
+Jeśli nie ma metody unimport, wywołanie to kończy się błędem krytycznym.
+.Sp
+Dla listy standardowych modułów i pragm, zobacz podręcznik \fIperlmod\fR.
+.Ip "utime \s-1LISTA\s0" 8
+.IX Item "utime \s-1LIST\s0"
+Zmienia czasy dostępu i modyfikacji na każdym pliku z listy. Pierwsze dwa
+elementy listy muszą być numerycznymi czasami dostępu i modyfikacji,
+dokładnie w tej kolejności. Zwraca liczbę plików, na których operacja się
+powiodła. Czas modyfikacji inode jest ustawiany na czas bieżący. Przykład
+komendy \*(L"touch\*(R":
+.Sp
+.Vb 3
+\& #!/usr/bin/perl
+\& $now = time;
+\& utime $now, $now, @ARGV;
+.Ve
+.Ip "values \s-1HASH\s0" 8
+.IX Item "values \s-1HASH\s0"
+Zwraca normalną tablicę, składającą się ze wszystkich wartości wymienionej
+tablicy asocjacyjnej. W kontekście skalarnym, zwracana jest liczba wartości.
+Wartości są zwracane w dość losowej kolejności, lecz jest ona ta sama, co
+zwracana przez funkcje \fIkeys()\fR lub \fIeach()\fR. Jako efekt uboczny,
+funkcja resetuje iterator tablicy asocjacyjnej. Zobacz też
+\fIkeys()\fR, \fIeach()\fR, i \fIsort()\fR.
+.Ip "vec \s-1WYRAŻ\s0,\s-1OFFSET\s0,\s-1BITY\s0" 8
+.IX Item "vec \s-1EXPR\s0,\s-1OFFSET\s0,\s-1BITS\s0"
+Traktuje łańcuch \s-1WYRAŻ\s0 jako wektor całkowitych integerów i zwraca
+wartość pola bitowego, wskazanego przez \s-1OFFSET\s0. \s-1BITY\s0 podają
+liczbę bitów, które są zarezerwowane dla każdego wpisu w wektorze bitowym.
+Musi to być potęga dwójki do 1 do 32. \fIvec\fR może też być przypisany do
+czegoś--w tym wypadku potrzebne są nawiasy, aby nadać wyrażeniu właściwy
+priorytet, jak w
+.Sp
+.Vb 1
+\& vec($image, $max_x * $x + $y, 8) = 3;
+.Ve
+Wektory utworzone przez \fIvec()\fR mogą też być obsługiwane przez
+operatory logiczne |, & i ^, które założą, że bitowa operacja wektorowa jest
+oczekiwana gdy obydwa operandy są łańcuchami.
+.Sp
+Aby przekształcić wektor bitowy na tablicę łańcuchową zer i jedynek, użyj:
+.Sp
+.Vb 2
+\& $bits = unpack("b*", $vector);
+\& @bits = split(//, unpack("b*", $vector));
+.Ve
+Jeśli znasz dokładną długość w bitach, możesz podać ją zamiast *.
+.Ip "wait" 8
+.IX Item "wait"
+Czeka, aż proces potomny się nie zakończy i zwraca pid zamkniętego procesu,
+lub \-1, jeśli go nie było. Status jest zwracany w \f(CW$?\fR.
+.Ip "waitpid \s-1PID\s0,\s-1FLAGI\s0" 8
+.IX Item "waitpid \s-1PID\s0,\s-1FLAGS\s0"
+Czeka, aż proces potomny się zakończy i zwraca pid zamkniętego procesu, lub
+\-1, jeśli nie było takiego procesu. Status jest zwracany w \f(CW$?\fR.
+Jeśli powiesz
+.Sp
+.Vb 3
+\& use POSIX ":sys_wait_h";
+\& ...
+\& waitpid(\-1,&WNOHANG);
+.Ve
+to możesz dokonać nieblokującego oczekiwania na dowolny proces. Nieblokujące
+oczekiwanie jest dostępne na maszynach, obsługujących albo wywołanie
+\fIwaitpid\fR\|(2), albo \fIwait4\fR\|(2). Jednak oczekiwanie na konkretny
+pid z \s-1FLAGAMI\s0 wartości 0 jest zaimplementowane wszędzie. (Perl
+emuluje wywołanie systemowe, pamiętając wartości statusu procesów, które
+zakończyły się, lecz nie były odczytane przez skrypt perla)
+.Ip "wantarray" 8
+.IX Item "wantarray"
+Zwraca \s-1TRUE\s0, jeśli kontekst obecnie wykonywanej podprocedury szuka
+wartości listowej. Zwraca \s-1FALSE\s0, jeśli kontekst szuka skalara.
+Zwraca wartość niezdefiniowaną, jeśli kontekst nie szuka wartości (void).
+.Sp
+.Vb 3
+\& return unless defined wantarray; # nie myśl o robieniu więcej
+\& my @a = complex_calculation();
+\& return wantarray ? @a : "@a";
+.Ve
+.Ip "warn \s-1LIST\s0" 8
+.IX Item "warn \s-1LIST\s0"
+Produkuje komunikat na \s-1STDERR\s0, podobnie jak \fIdie()\fR, lecz nie
+wychodzi i nie wyrzuca wyjątku.
+.Sp
+Jeśli zainstalowany jest handler \f(CW$SIG{__WARN__)\fR, nie są drukowane
+żadne komunikaty. Od handlera zależy obsługa komunikatu, gdy tak zadecyduje
+(np. przekonwertowanie go na \fIdie()\fR). Większość handlerów musi więc
+wywoływać \fIwarn()\fR ponownie, aby wyświetlić komunikat. Zauważ, że jest
+to bezpieczne i nie spowoduje nieskończonej pętli, gdyż haki
+\f(CW__WARN__\fR nie są wołane z niego samego.
+.Sp
+Zachowanie to jest trochę inne od tego dla \f(CW$SIG{__DIE__}\fR (które nie
+powstrzymywały tekstu komunikatów, lecz mogły wywołać \fIdie()\fR ponownie,
+aby je zmienić).
+.Sp
+Używanie handlerów \f(CW__WARN__\fR daje potężne narzędzie do wyciszania
+wszystkich ostrzeżeń (nawet tak zwanych obowiązkowych). Na przykład:
+.Sp
+.Vb 7
+\& # wywal wszystkie ostrzeżenia czasu kompilacji
+\& BEGIN { $SIG{'__WARN__'} = sub { warn $_[0] if $DOWARN } }
+\& my $foo = 10;
+\& my $foo = 20; # bez ostrzegania o zduplikowaniu my $foo
+\& # lecz przecież sam się o to prosiłeś!
+\& # bez ostrzeżeń czasu kompilacji i czasu działania przed tym miejscem
+\& $DOWARN = 1;
+.Ve
+.Vb 2
+\& # ostrzeżenia czasu działania są tu włączone
+\& warn "\e$foo is alive and $foo!"; # pojawia się
+.Ve
+Zobacz stronę \fIperlvar\fR(1) dla szczegółów o ustawianiu wpisów
+\f(CW%SIG\fR i dla przykładów.
+.Ip "write \s-1UCHWYTPLIKU\s0" 8
+.IX Item "write \s-1FILEHANDLE\s0"
+.Ip "write \s-1WYRAŻ\s0" 8
+.IX Item "write \s-1EXPR\s0"
+.Ip "write" 8
+.IX Item "write"
+Zapisuje sformatowany rekord (prawdopodobnie wieloliniowy) do podanego
+pliku, używając formatu związanego z tym plikiem. Domyślnie format dla pliku
+jest tym, który ma tę samą nazwę, co uchwyt pliku, lecz można go zmienić z
+pomocą funkcji \fIselect()\fR, przypisując nazwę formatu zmiennej \f(CW$~\fR.
+.Sp
+Początek przetwarzania formy jest obsługiwany automatycznie: jeśli nie
+ma miejsca na stronie na sformatowany rekord, to strona jest przewijana
+przez wpisanie form feed, następnie używany jest specjalny format
+góry-strony (do formatowania nagłówka nowej strony), a potem wpisany jest
+rekord. Domyślnie, format góry-strony jest nazwą uchwytu pliku z dodanym
+\*(L"_TOP\*(R", lecz można go ustawić dynamicznie, przyznając zmiennej
+\f(CW$^\fR nazwę podczas gdy wybrany (select) jest uchwyt pliku.
+Liczba pozostających linii bieżącej strony znajduje się w zmiennej
+\f(CW$-\fR i może być ustawiona na 0 aby wymusić nową stronę.
+.Sp
+Jeśli \s-1UCHWYTPLIKU\s0 nie jest podany, wyjście idzie do bieżącego
+domyślnego kanału wyjścia, którym jest początkowo \s-1STDOUT\s0, a który
+może być zmieniony operatorem \f(CWselect\fR. Jeśli \s-1UCHWYTPLIKU\s0 jest
+wyrażeniem \s-1WYRAŻ\s0, to jest ono analizowane, a wynikowy łańcuch jest
+używany do podejrzenia nazwy \s-1UCHWYTUPLIKU\s0. Dla dalszych informacji o
+formatach, zobacz stronę \fIperlform\fR(1).
+.Sp
+Zauważ, że zapis \fI\s-1NIE\s0\fR jest odwrotnością odczytu. Niestety.
+.Ip "y///" 8
+.IX Item "y///"
+Operator translacji. To samo co tr///. Zobacz stronę \fIperlop\fR(1).
+
+.rn }` ''
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/perlop.1 b/po/pl/archive/plain/man1/perlop.1
new file mode 100644
index 00000000..2b0347cc
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/perlop.1
@@ -0,0 +1,1525 @@
+.rn '' }`
+.\" $RCSfile: perlop.1,v $$Revision: 1.7 $$Date: 2000/10/22 16:15:28 $
+.\"
+.\" $Log: perlop.1,v $
+.\" Revision 1.7 2000/10/22 16:15:28 wojtek2
+.\" wiodące (spacje, zera etc.)->początkowe
+.\" kontrolne (znaki, sekwencje)->sterujące
+.\" także "klawisze kontrolne" (Ctrl+klaw.)->klawisze sterujące
+.\"
+.\" Revision 1.6 1999/08/06 10:51:05 wojtek2
+.\" Pokuta: napis->łańcuch
+.\" rekursja->rekurencja
+.\" inne drobne
+.\"
+.\" Revision 1.5 1999/08/03 11:07:22 wojtek2
+.\" bistable->dwustanowy
+.\" przeważniei " xx rather than yy" -> "xx zamiast yy"
+.\"
+.\" Revision 1.4 1999/08/02 12:08:52 pborys
+.\" string->napis
+.\" shell->powłoka
+.\" kernel->jądro
+.\"
+.\" Revision 1.3 1999/07/31 19:18:55 pborys
+.\" zmiana slashy na ukośniki
+.\"
+.\" Revision 1.2 1999/07/31 15:27:30 pborys
+.\" korekszkenz
+.\"
+.\" Revision 1.1 1999/07/31 12:04:58 pborys
+.\" slownik -- słownik, narazie niech będzie w PTM, ew. później zrobi się
+.\" osobne repozytorium. Poddaję pod ew. dyskusję jego format itp. (póki jest
+.\" mały :)
+.\" perlop.1 -- wersja beta, narazie skończyłem tłumaczyć, ale jeszcze nie
+.\" przeglądałem, a od błędów pewnie się tam roi :(
+.\"
+.\"
+.de Sh
+.br
+.if t .Sp
+.ne 5
+.PP
+\fB\\$1\fR
+.PP
+..
+.de Sp
+.if t .sp .5v
+.if n .sp
+..
+.de Ip
+.br
+.ie \\n(.$>=3 .ne \\$3
+.el .ne 3
+.IP "\\$1" \\$2
+..
+.de Vb
+.ft CW
+.nf
+.ne \\$1
+..
+.de Ve
+.ft R
+
+.fi
+..
+.\"
+.\"
+.\" Set up \*(-- to give an unbreakable dash;
+.\" string Tr holds user defined translation string.
+.\" Bell System Logo is used as a dummy character.
+.\"
+.tr \(*W-|\(bv\*(Tr
+.ie n \{\
+.ds -- \(*W-
+.ds PI pi
+.if (\n(.H=4u)&(1m=24u) .ds -- \(*W\h'-12u'\(*W\h'-12u'-\" diablo 10 pitch
+.if (\n(.H=4u)&(1m=20u) .ds -- \(*W\h'-12u'\(*W\h'-8u'-\" diablo 12 pitch
+.ds L" ""
+.ds R" ""
+.\" \*(M", \*(S", \*(N" and \*(T" are the equivalent of
+.\" \*(L" and \*(R", except that they are used on ".xx" lines,
+.\" such as .IP and .SH, which do another additional levels of
+.\" double-quote interpretation
+.ds M" """
+.ds S" """
+.ds N" """""
+.ds T" """""
+.ds L' '
+.ds R' '
+.ds M' '
+.ds S' '
+.ds N' '
+.ds T' '
+'br\}
+.el\{\
+.ds -- \(em\|
+.tr \*(Tr
+.ds L" ``
+.ds R" ''
+.ds M" ``
+.ds S" ''
+.ds N" ``
+.ds T" ''
+.ds L' `
+.ds R' '
+.ds M' `
+.ds S' '
+.ds N' `
+.ds T' '
+.ds PI \(*p
+'br\}
+.\" If the F register is turned on, we'll generate
+.\" index entries out stderr for the following things:
+.\" TH Title
+.\" SH Header
+.\" Sh Subsection
+.\" Ip Item
+.\" X<> Xref (embedded
+.\" Of course, you have to process the output yourself
+.\" in some meaninful fashion.
+.if \nF \{
+.de IX
+.tm Index:\\$1\t\\n%\t"\\$2"
+..
+.nr % 0
+.rr F
+.\}
+.TH PERLOP 1 "perl 5.004, patch 01" "7/Jun/97" "Podręcznik programisty perla"
+.IX Title "PERLOP 1"
+.UC
+.IX Name "perlop - Perl operators and precedence"
+.if n .hy 0
+.if n .na
+.ds C+ C\v'-.1v'\h'-1p'\s-2+\h'-1p'+\s0\v'.1v'\h'-1p'
+.de CQ \" put $1 in typewriter font
+.ft CW
+'if n "\c
+'if t \\&\\$1\c
+'if n \\&\\$1\c
+'if n \&"
+\\&\\$2 \\$3 \\$4 \\$5 \\$6 \\$7
+'.ft R
+..
+.\" @(#)ms.acc 1.5 88/02/08 SMI; from UCB 4.2
+. \" AM - accent mark definitions
+.bd B 3
+. \" fudge factors for nroff and troff
+.if n \{\
+. ds #H 0
+. ds #V .8m
+. ds #F .3m
+. ds #[ \f1
+. ds #] \fP
+.\}
+.if t \{\
+. ds #H ((1u-(\\\\n(.fu%2u))*.13m)
+. ds #V .6m
+. ds #F 0
+. ds #[ \&
+. ds #] \&
+.\}
+. \" simple accents for nroff and troff
+.if n \{\
+. ds ' \&
+. ds ` \&
+. ds ^ \&
+. ds , \&
+. ds ~ ~
+. ds ? ?
+. ds ! !
+. ds /
+. ds q
+.\}
+.if t \{\
+. ds ' \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\'\h"|\\n:u"
+. ds ` \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\`\h'|\\n:u'
+. ds ^ \\k:\h'-(\\n(.wu*10/11-\*(#H)'^\h'|\\n:u'
+. ds , \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10)',\h'|\\n:u'
+. ds ~ \\k:\h'-(\\n(.wu-\*(#H-.1m)'~\h'|\\n:u'
+. ds ? \s-2c\h'-\w'c'u*7/10'\u\h'\*(#H'\zi\d\s+2\h'\w'c'u*8/10'
+. ds ! \s-2\(or\s+2\h'-\w'\(or'u'\v'-.8m'.\v'.8m'
+. ds / \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\z\(sl\h'|\\n:u'
+. ds q o\h'-\w'o'u*8/10'\s-4\v'.4m'\z\(*i\v'-.4m'\s+4\h'\w'o'u*8/10'
+.\}
+. \" troff and (daisy-wheel) nroff accents
+.ds : \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H+.1m+\*(#F)'\v'-\*(#V'\z.\h'.2m+\*(#F'.\h'|\\n:u'\v'\*(#V'
+.ds 8 \h'\*(#H'\(*b\h'-\*(#H'
+.ds v \\k:\h'-(\\n(.wu*9/10-\*(#H)'\v'-\*(#V'\*(#[\s-4v\s0\v'\*(#V'\h'|\\n:u'\*(#]
+.ds _ \\k:\h'-(\\n(.wu*9/10-\*(#H+(\*(#F*2/3))'\v'-.4m'\z\(hy\v'.4m'\h'|\\n:u'
+.ds . \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10)'\v'\*(#V*4/10'\z.\v'-\*(#V*4/10'\h'|\\n:u'
+.ds 3 \*(#[\v'.2m'\s-2\&3\s0\v'-.2m'\*(#]
+.ds o \\k:\h'-(\\n(.wu+\w'\(de'u-\*(#H)/2u'\v'-.3n'\*(#[\z\(de\v'.3n'\h'|\\n:u'\*(#]
+.ds d- \h'\*(#H'\(pd\h'-\w'~'u'\v'-.25m'\f2\(hy\fP\v'.25m'\h'-\*(#H'
+.ds D- D\\k:\h'-\w'D'u'\v'-.11m'\z\(hy\v'.11m'\h'|\\n:u'
+.ds th \*(#[\v'.3m'\s+1I\s-1\v'-.3m'\h'-(\w'I'u*2/3)'\s-1o\s+1\*(#]
+.ds Th \*(#[\s+2I\s-2\h'-\w'I'u*3/5'\v'-.3m'o\v'.3m'\*(#]
+.ds ae a\h'-(\w'a'u*4/10)'e
+.ds Ae A\h'-(\w'A'u*4/10)'E
+.ds oe o\h'-(\w'o'u*4/10)'e
+.ds Oe O\h'-(\w'O'u*4/10)'E
+. \" corrections for vroff
+.if v .ds ~ \\k:\h'-(\\n(.wu*9/10-\*(#H)'\s-2\u~\d\s+2\h'|\\n:u'
+.if v .ds ^ \\k:\h'-(\\n(.wu*10/11-\*(#H)'\v'-.4m'^\v'.4m'\h'|\\n:u'
+. \" for low resolution devices (crt and lpr)
+.if \n(.H>23 .if \n(.V>19 \
+\{\
+. ds : e
+. ds 8 ss
+. ds v \h'-1'\o'\(aa\(ga'
+. ds _ \h'-1'^
+. ds . \h'-1'.
+. ds 3 3
+. ds o a
+. ds d- d\h'-1'\(ga
+. ds D- D\h'-1'\(hy
+. ds th \o'bp'
+. ds Th \o'LP'
+. ds ae ae
+. ds Ae AE
+. ds oe oe
+. ds Oe OE
+.\}
+.rm #[ #] #H #V #F C
+.SH "NAZWA"
+.IX Header "NAME"
+perlop \- operatory perla i priorytety
+.SH "STRESZCZENIE"
+.IX Header "SYNOPSIS"
+Operatory perla mają następujące związki i priorytety, wymienione od
+najwyższych do najniższych. Zauważ, że wszystkie operatory pożyczone z C
+zachowują tamtejsze związki, choć te konwencje są trochę skopane.
+(Ułatwia to naukę perla programistom C.) Poza paroma wyjątkami, wszystkie
+one operują na wartościach skalarnych, nie tablicowych.
+.PP
+.Vb 24
+\& lewe wyrażenia i lewostronne operatory list
+\& lewe ->
+\& niezwiązane ++ --
+\& prawe **
+\& prawe ! ~ \e and jednoargumentowy + and -
+\& lewe =~ !~
+\& lewe * / % x
+\& lewe + - .
+\& lewe << >>
+\& niezwiązane nazwane operatory jednoargumentowe
+\& niezwiązane < > <= >= lt gt le ge
+\& niezwiązane == != <=> eq ne cmp
+\& lewe &
+\& lewe | ^
+\& lewe &&
+\& lewe ||
+\& niezwiązane .. ...
+\& prawe ?:
+\& prawe = += -= *= etc.
+\& lewe , =>
+\& niezwiązane prawostronne operatory list
+\& prawe not
+\& lewe and
+\& lewe or xor
+.Ve
+W następujących sekcjach, operatory te są opisane w kolejności
+priorytetowej.
+.SH "OPIS"
+.IX Header "DESCRIPTION"
+.Sh "Wyrażenia i lewostronne operatory list"
+.IX Subsection "Terms and List Operators (Leftward)"
+Wyrażenie ma w perlu najwyższy priorytet. Są to zmienne, cytaty,
+operatory w rodzaju cytatów, dowolne wyrażenie w nawiasach, i dowolna
+funkcja, której argumenty są umieszczone w nawiasach. W rzeczywistości, w
+perlu nie ma tak naprawdę funkcji w ogólnym sensie, są tylko operatory
+listowe i operatory jednoargumentowe, zachowujące się jak funkcje, bo
+ustawiasz wokół nich nawiasy. Są one opisane w podręczniku
+\fIperlfunc\fR(1).
+.PP
+Jeśli dowolny operator listowy (\fIprint()\fR itp.), lub dowolny operator
+jednoargumentowy (\fIchdir()\fR) ma za sobą lewy nawias, to operator i
+argumenty z nawiasów są brane w najwyższym priorytecie, tak jak przy
+normalnym wywołaniu funkcji.
+.PP
+Gdy nawiasy nie są podane, priorytet operatorów listowych w rodzaju
+\f(CWprint\fR, \f(CWsort\fR, lub \f(CWchmod\fR
+jest albo bardzo wysoki, albo bardzo niski, zależnie od tego czy patrzysz na
+lewą stronę, czy na prawą stronę operatora.
+Na przykład w
+.PP
+.Vb 2
+\& @ary = (1, 3, sort 4, 2);
+\& print @ary; # drukuje 1324
+.Ve
+przecinki po prawej stronie sort-a są analizowane przed sortowaniem, lecz
+przecinki po lewej są analizowane później. Innymi słowy, operatory listowe
+pożerają wszystkie argumenty, które za nimi następują, a potem zachowują się
+jak proste wyrażenie, szanujące wyrażenie poprzedzające.
+Zauważ, że musisz być ostrożny z nawiasami:
+.PP
+.Vb 3
+\& # Wykonują exit przed drukowaniem:
+\& print($foo, exit); # raczej nie to, czego chcesz
+\& print $foo, exit; # ani to
+.Ve
+.Vb 4
+\& # Te drukują przed wykonaniem exit
+\& (print $foo), exit; # To jest to czego chcesz
+\& print($foo), exit; # to też
+\& print ($foo), exit; # nawet to
+.Ve
+Zauważ też, że
+.PP
+.Vb 1
+\& print ($foo & 255) + 1, "\en";
+.Ve
+Prawdopodobnie nie robi tego, co oczekujesz. Zobacz sekcję o nazwanych
+operatorach jednoargumentowych.
+.PP
+Ponadto, jako wyrażenia przetwarzane są też konstrukcje \f(CWdo {}\fR i
+\f(CWeval {}\fR, a także wywołania podprocedur i metod, oraz anonimowe
+konstruktory \f(CW[]\fR i \f(CW{}\fR.
+.PP
+Zobacz też sekcję o operatorach cytowania, a także sekcję o operatorach I/O.
+.Sh "Operator strzałki"
+.IX Subsection "The Arrow Operator"
+Podobnie jak w C i \*(C+, \*(L"\f(CW->\fR\*(R" jest operatorem dereferencji.
+Jeśli prawa strona to element \f(CW[...]\fR lub \f(CW{...}\fR, to lewa
+strona musi być twardą, lub symboliczną referencją do tablicy, lub tablicy
+asocjacyjnej (lub miejsca, które jest w stanie przechowywać twardą
+referencję, jeśli jest to lwartość (przypisywalna)). Zobacz stronę
+\fIperlref\fR(1).
+.PP
+W przeciwnym wypadku, prawa strona jest nazwą metody, lub prostą zmienną
+skalarną, zawierającą nazwę metody, a lewa strona musi być albo obiektem
+(pobłogosławioną przez bless referencją), lub nazwą klasy (tj. nazwą
+pakietu).
+Zobacz stronę \fIperlobj\fR(1).
+.Sh "Auto-inkrementacja i Auto-dekrementacja"
+.IX Subsection "Auto-increment and Auto-decrement"
+\*(L"++\*(R" i \*(L"--\*(R" działają jak w C. To znaczy, jeśli są
+umieszczone przed zmienną, to inkrementują lub dekrementują zmienną przed
+zwróceniem wartości, a jeśli są umieszczone za zmienną, to powodują
+inkrementację lub dekrementację po zwróceniu wartości.
+.PP
+Operator auto-inkrementacji ma wbudowanych parę dodatkowych rzeczy. Jeśli
+inkrementujesz zmienną, która jest numeryczna, lub która była kiedykolwiek
+użyta w kontekście numerycznym, to uzyskasz normalną inkrementację. Jednak
+jeśli zmienna była używana tylko w kontekstach łańcuchowych, a jej wartość
+nie jest nullem i odpowiada wzorcowi
+\f(CW/^[a-zA-Z]*[0-9]*$/\fR,
+to inkrementacja jest dokonywana jak na łańcuchu, zachowując każdy znak w
+zakresie, z przeniesieniem:
+.PP
+.Vb 4
+\& print ++($foo = '99'); # drukuje '100'
+\& print ++($foo = 'a0'); # drukuje 'a1'
+\& print ++($foo = 'Az'); # drukuje 'Ba'
+\& print ++($foo = 'zz'); # drukuje 'aaa'
+.Ve
+Operator autodekrementacji nie ma tych właściwości.
+.Sh "Potęga"
+.IX Subsection "Exponentiation"
+Binarny \*(L"**\*(R" jest operatorem potęgowania. Zauważ, że łączy mocniej
+niż jednoargumentowy minus, więc \-2**4 to \-(2**4), a nie (\-2)**4.
+(Jest to zaimplementowane przy użyciu funkcji
+\fIpow\fR\|(3) z C, która w rzeczywistości działa na liczbach typu podwójnej
+precyzji.)
+.Sh "Symboliczne operatory jednoargumentowe"
+.IX Subsection "Symbolic Unary Operators"
+Jednoargumentowy \*(L"!\*(R"
+wykonuje negację logiczną, czyli \*(L"not\*(R".
+Zobacz też \f(CWnot\fR dla wersji o niższym priorytecie.
+.PP
+Jednoargumentowy \*(L"\-\*(R" dokonuje arytmetycznej negacji na numerycznym
+operandzie. Jeśli operand jest identyfikatorem, zwracany jest łańcuch
+składający się ze znaku minus i z identyfikatora.
+W przeciwnym wypadku, jeśli łańcuch rozpoczyna się
+znakiem plus lub minus, zwracany jest łańcuch z przeciwnym znakiem. Jednym z
+efektów tego działania jest to, że \f(CW-bareword\fR jest równoważne
+\f(CW"\-bareword"\fR.
+.PP
+Jednoargumentowy \*(L"~\*(R" dokonuje negacji bitowej.
+(Zobacz też sekcję o arytmetyce całkowitej.)
+.PP
+Jednoargumentowy \*(L"+\*(R"
+nie daje żadnego efektu, nawet na łańcuchach. Jest przydatny do rozdzielania
+nazwy funkcji od otoczonego nawiasami wyrażenia, które w przeciwnym wypadku
+byłoby interpretowane jako całkowita lista argumentów funkcji. (Zobacz
+przykłady w sekcji o wyrażeniach i lewostronnych operatorach listowych.)
+.PP
+Jednoargumentowy \*(L"\e\*(R" tworzy referencję do tego, co po nim
+następuje. Zobacz podręcznik \fIperlref\fR(1).
+Nie myl tego zachowania z zachowaniem w łańcuchu odwrotnego ukośnika, choć obie
+postacie mają tę samą właściwość chronienia następnej rzeczy od
+interpretacji.
+.Sh "Operatory łączenia"
+.IX Subsection "Binding Operators"
+Binarny \*(L"=~\*(R" łączy wyrażenie skalarne z obsługą wyrażenia
+regularnego.
+Pewne operacje domyślnie szukają lub zmieniają łańcuch \f(CW$_\fR.
+Operator ten powoduje, że taka operacja działa na innym łańcuchu. Prawy
+argument jest wzorcem przeszukiwania, podstawienia lub translacji. Lewy
+argument jest przeszukiwanym łańcuchem, zamiast domyślnego \f(CW$_\fR.
+Wartość zwracana określa sukces operacji. (Jeśli prawy argument jest raczej
+wyrażeniem niż wzorcem przeszukiwania, podstawiania lub translacji, to jest
+interpretowany jako wzorzec przeszukiwania czasu działania. Może to być
+mniej efektywne niż jawne szukanie, gdyż wzorzec musi być za każdym razem
+kompilowany.
+.PP
+[Przyp. tłum: Na przykład "$lancuch="bla"; $lancuch=~s/l/q/; print $lancuch" da w
+wyniku łańcuch "bqa".]
+.PP
+Binarny \*(L"!~\*(R" jest podobny do \*(L"=~\*(R" lecz wartość zwracana jest
+logicznie negowana.
+.Sh "Operatory mnożenia"
+.IX Subsection "Multiplicative Operators"
+Binarny \*(L"*\*(R" mnoży dwie liczby.
+.PP
+Binarny \*(L"/\*(R" dzieli dwie liczby.
+.PP
+Binarny \*(L"%\*(R" oblicza resztę (modulo) z dwóch liczb. Z całkowitymi
+operandami \f(CW$a\fR i \f(CW$b\fR: jeśli \f(CW$b\fR jest dodatnie, to
+\f(CW$a % $b\fR to \f(CW$a\fR minus największa wielokrotność \f(CW$b\fR,
+która nie jest większa od
+\f(CW$a\fR. Jeśli \f(CW$b\fR jest ujemne, to \f(CW$a % $b\fR to \f(CW$a\fR
+minus najmniejsza wielokrotność \f(CW$b\fR, która nie jest mniejsza niż
+\f(CW$a\fR (np. wynik będzie mniejszy lub równy od zera).
+.PP
+Binarny \*(L"x\*(R" jest operatorem powtórzenia.
+W kontekście skalarnym, zwraca łańcuch składający się z lewego operanda,
+powtórzonego tyle razy, ile podano w prawym. W kontekście listowym, jeśli
+lewy operand jest listą w nawiasach, powtarzana jest lista.
+.PP
+.Vb 1
+\& print '-' x 80; # wydrukuj wiersz kresek
+.Ve
+.Vb 1
+\& print "\et" x ($tab/8), ' ' x ($tab%8); # tabuluj poprzez
+.Ve
+.Vb 2
+\& @ones = (1) x 80; # lista 80 jedynek
+\& @ones = (5) x @ones; # ustaw wszystkie elementy na 5
+.Ve
+.Sh "Operatory dodawania"
+.IX Subsection "Additive Operators"
+Binarny \*(L"+\*(R" zwraca sumę dwóch liczb.
+.PP
+Binarny \*(L"\-\*(R" zwraca różnicę dwóch liczb.
+.PP
+Binarny \*(L".\*(R" łączy (konkatenuje) łańcuchy.
+.Sh "Operatory przesuwania"
+.IX Subsection "Shift Operators"
+Binanry \*(L"<<\*(R" zwraca wartość swojego lewego argumentu, przesuniętego
+w lewo o ilość bitów, podaną w prawym argumencie. Argumenty powinny być
+liczbami całkowitymi. (Zobacz też sekcję o arytmetyce całkowitej.)
+.PP
+Binarny \*(L">>\*(R" zwraca wartość swojego lewego argumentu, przesuniętego
+w prawo o ilość bitów, podaną w prawym argumencie. Argumenty powinny być
+liczbami całkowitymi.
+.Sh "Nazwane operatory jednoargumentowe"
+.IX Subsection "Named Unary Operators"
+Różne nazwane operatory jednoargumentowe są traktowane jak jednoargumentowe
+funkcje, z opcjonalnymi nawiasami. Są to m.in testy plikowe, itp. Zobacz
+podręcznik \fIperlfunc\fR(1).
+.PP
+Jeśli za dowolnym operatorem listowym (\fIprint()\fR itp.), lub operatorem
+jednoargumentowym (\fIchdir()\fR itp.) następuje lewy nawias, to operator i
+argumenty w nawiasach są brane z najwyższym priorytetem, tak jak przy
+wywołaniu funkcji. Przykłady:
+.PP
+.Vb 4
+\& chdir $foo || die; # (chdir $foo) || die
+\& chdir($foo) || die; # (chdir $foo) || die
+\& chdir ($foo) || die; # (chdir $foo) || die
+\& chdir +($foo) || die; # (chdir $foo) || die
+.Ve
+lecz ponieważ * ma wyższy priorytet niż ||:
+.PP
+.Vb 4
+\& chdir $foo * 20; # chdir ($foo * 20)
+\& chdir($foo) * 20; # (chdir $foo) * 20
+\& chdir ($foo) * 20; # (chdir $foo) * 20
+\& chdir +($foo) * 20; # chdir ($foo * 20)
+.Ve
+.Vb 4
+\& rand 10 * 20; # rand (10 * 20)
+\& rand(10) * 20; # (rand 10) * 20
+\& rand (10) * 20; # (rand 10) * 20
+\& rand +(10) * 20; # rand (10 * 20)
+.Ve
+Zobacz też sekcję o wyrażeniach i lewostronnych operatorach listowych.
+.Sh "Operatory relacji"
+.IX Subsection "Relational Operators"
+Binarny \*(L"<\*(R" zwraca prawdę, jeśli lewy argument jest numerycznie
+mniejszy niż prawy.
+.PP
+Binarny \*(L">\*(R" zwraca prawdę, jeśli lewy argument jest numerycznie
+większy niż prawy.
+.PP
+Binarny \*(L"<=\*(R" zwraca prawdę, jeśli lewy argument jest numerycznie
+mniejszy lub równy prawemu.
+.PP
+Binarny \*(L">=\*(R" zwraca prawdę, jeśli lewy argument jest numerycznie
+większy lub równy prawemu.
+.PP
+Binarny \*(L"lt\*(R" zwraca prawdę, jeśli lewy argument jest łańcuchowo
+mniejszy od prawego.
+.PP
+Binarny \*(L"gt\*(R" zwraca prawdę, jeśli lewy argument jest łańcuchowo
+większy od prawego.
+.PP
+Binarny \*(L"le\*(R" zwraca prawdę, jeśli lewy argument jest łańcuchowo
+mniejszy lub równy prawemu.
+.PP
+Binarny \*(L"ge\*(R" zwraca prawdę, jeśli lewy argument jest łańcuchowo
+większy lub równy prawemu.
+.Sh "Operatory równości"
+.IX Subsection "Equality Operators"
+Binarny \*(L"==\*(R" zwraca prawdę, jeśli lewy argument jest numerycznie
+równy prawemu.
+.PP
+Binarny \*(L"!=\*(R" zwraca prawdę, jeśli lewy argument nie jest numerycznie
+równy prawemu.
+.PP
+Binarny \*(L"<=>\*(R" zwraca \-1, 0, lub 1, zależnie od tego czy lewy
+argument jest numerycznie mniejszy, równy, lub większy od prawego.
+.PP
+Binarny \*(L"eq\*(R" zwraca prawdę, jeśli lewy argument jest łańcuchowo równy
+prawemu.
+.PP
+Binarny \*(L"ne\*(R" zwraca prawdę, jeśli lewy argument nie jest łańcuchowo
+równy prawemu.
+.PP
+Binarny \*(L"cmp\*(R" zwraca \-1, 0, lub 1, zależnie od tego, czy lewy
+argument jest łańcuchowo mniejszy, równy, lub większy od prawego.
+.PP
+\*(L"lt\*(R", \*(L"le\*(R", \*(L"ge\*(R", \*(L"gt\*(R" i \*(L"cmp\*(R"
+mogą używać kolejności sortowania, określonej przez bieżące locale (gdy
+użyte jest \f(CWuse locale\fR). Zobacz podręcznik \fIperllocale\fR(1).
+.Sh "Bitowy And"
+.IX Subsection "Bitwise And"
+Binarny \*(L"&\*(R" zwraca jego operatory, połączone bitowo operacją logiczną
+AND.
+(Zobacz też sekcję o arytmetyce całkowitej.)
+.Sh "Bitowy Or i Xor (eXclusive Or)"
+.IX Subsection "Bitwise Or and Exclusive Or"
+Binarny \*(L"|\*(R" zwraca swoje operatory, połączone bitowo operacją
+logiczną OR. (Zobacz też sekcję o arytmetyce całkowitej).
+.PP
+Binarny \*(L"^\*(R" zwraca swoje operatory, połączone bitowo operacją XOR.
+(Zobacz też sekcję o arytmetyce całkowitej.)
+.Sh "Logiczny And w stylu C"
+.IX Subsection "C\-style Logical And"
+Binarny \*(L"&&\*(R" dokonuje logicznej operacji AND. Jeśli lewy operand
+jest fałszywy (false), to prawy nie jest nawet analizowany. Kontekst
+skalarny, lub listowy propaguje do prawego operatora, jeśli jest on
+analizowany.
+.Sh "Logiczny Or w stylu C"
+.IX Subsection "C\-style Logical Or"
+Binarny \*(L"||\*(R" dokonuje logicznej operacji OR. To znaczy, że jeśli
+lewy operand jest prawdziwy (true), to prawy nie jest nawet analizowany.
+Kontekst skalarny, lub listowy propaguje do prawego operatora, jeśli jest on
+analizowany.
+.PP
+Operatory \f(CW||\fR i \f(CW&&\fR różnią się od C tym, że zwracają ostatnią
+analizowaną wartość zamiast 0 czy 1. Tak więc przenośnym sposobem
+znalezienia katalogu domowego (zakładając, że nie jest \*(L"0"), może być:
+.PP
+.Vb 2
+\& $home = $ENV{'HOME'} || $ENV{'LOGDIR'} ||
+\& (getpwuid($<))[7] || die "You're homeless!\en";
+.Ve
+Jako czytelniejsze alternatywy \f(CW&&\fR i \f(CW||\fR,
+perl udostępnia operatory \*(L"and\*(R" i \*(L"or\*(R" (patrz niżej).
+Zachowanie jest identyczne. Jednak ich priorytet jest niższy, więc możesz
+ich bezpiecznie używać po operatorze listowym, bez konieczności używania
+nawiasów:
+.PP
+.Vb 2
+\& unlink "alpha", "beta", "gamma"
+\& or gripe(), next LINE;
+.Ve
+Z użyciem operatorów w stylu C, trzeba by było to zapisać jako:
+.PP
+.Vb 2
+\& unlink("alpha", "beta", "gamma")
+\& || (gripe(), next LINE);
+.Ve
+.Sh "Operator zakresu"
+.IX Subsection "Range Operator"
+Binarny \*(L"..\*(R" jest operatorem zakresu, który jest w rzeczywistości
+dwoma innymi operatorami, zależnymi od kontekstu. W kontekście listowym,
+zwraca tablicę wartości, liczoną (po jednym) od wartości lewej do prawej.
+Jest to przydatne do zapisywania pętli \f(CWfor (1..10)\fR
+i robienia operacji wycinania (slice) na tablicach.
+Bądź świadom, że w bieżącej implementacji tworzona jest tymczasowa tablica,
+więc potrzeba na to trochę pamięci, jeśli zapiszesz coś takiego:
+.PP
+.Vb 3
+\& for (1 .. 1_000_000) {
+\& # kod
+\& }
+.Ve
+W kontekście skalarnym, \*(L"..\*(R" zwraca wartość logiczną. Operator jest
+dwustanowy, jak flip-flop i emuluje operator zakresu liniowego (przecinek) z
+\fBsed\fR(1), \fBawk\fR(1) i różnych edytorów. Każdy operator \*(L"..\*(R"
+obsługuje swój własny stan logiczny. Jest on fałszywy tak długo, jak długo
+lewy operand jest fałszywy. Gdy lewy operand stanie się prawdziwy, operator
+zakresu pozostaje prawdziwy dopóki prawy argument jest prawdą, PO czym,
+operator zakresu przyjmuje wartość fałszu. (Nie staje się fałszywym do
+czasu następnej jego analizy. Może testować prawy operand i stać się
+fałszywym w tej samej analizie, kiedy stał się prawdziwym (jak w
+\fBawk\fR(1)), lecz wciąż będzie raz zwracał prawdę. Jeśli nie chcesz by
+testował prawy operand przed następną analizą (jak w \fBsed\fR(1)), użyj
+trzech kropek (\*(R"...") zamiast dwóch.) Prawy operand nie jest analizowany
+podczas gdy operator jest w stanie fałszu, a lewy operand nie jest
+analizowany gdy operator jest w stanie prawdy. Priorytet jest trochę niższy
+niż || i &&. Zwracana wartość jest albo łańcuchem null dla fałszu, lub
+liczbą sekwencyjną (zaczynającą się od 1) dla prawdy. Liczba sekwencyjna
+jest resetowana dla każdego napotkanego zakresu. Końcowa liczba
+sekwencyjna w zakresie ma doklejony łańcuch \*(L"E0\*R", który nie ma jednak
+wpływu na wartość numeryczną, a za to daje coś, czego możesz oczekiwać na
+końcu. Możesz wyłączyć punkt początkowy przez oczekiwanie aż liczba
+sekwencyjna stanie się większa niż jeden. Jeśli któryś z operandów
+skalarnego \*(L"..\*(R" jest literałem numerycznym, operand jest niejawnie
+porównywany ze zmienną \f(CW$.\fR, bieżącym numerem linii.
+Przykłady
+.PP
+Jako operator skalarny:
+.PP
+.Vb 3
+\& if (101 .. 200) { print; } # wydrukuj drugą setkę linii
+\& next line if (1 .. /^$/); # pomiń linie nagłówka [pocztowego]
+\& s/^/> / if (/^$/ .. eof()); # Cytuj ciało
+.Ve
+Jako operator listowy:
+.PP
+.Vb 3
+\& for (101 .. 200) { print; } # drukuj 100 razy $_ 100
+\& @foo = @foo[0 .. $#foo]; # kosztowny no-op
+\& @foo = @foo[$#foo-4 .. $#foo]; # wytnij ostatnich 5 elementów
+.Ve
+Operator zakresu (w kontekście listowym) używa w wypadku gdy operandy są
+łańcuchami magicznego algorytmu autoinkrementacji. Możesz powiedzieć
+.PP
+.Vb 1
+\& @alphabet = ('A' .. 'Z');
+.Ve
+i uzyskać tak wszystkie litery alfabetu, lub
+.PP
+.Vb 1
+\& $hexdigit = (0 .. 9, 'a' .. 'f')[$num & 15];
+.Ve
+by uzyskać liczby szesnastkowe, lub
+.PP
+.Vb 1
+\& @z2 = ('01' .. '31'); print $z2[$mday];
+.Ve
+by uzyskać daty z początkowymi zerami. Jeśli ostatnia podana wartość nie
+jest w sekwencji, którą daje magiczna inkrementacja, to sekwencja idzie tak
+daleko, aż następna wartość nie będzie dłuższa niż podana ostatnia wartość.
+.Sh "Operator warunkowy"
+.IX Subsection "Conditional Operator"
+\*(L"?:\*(R" jest operatorem warunkowym, zupełnie jak w C. Działa podobnie
+do konstrukcji if-then-else. Jeśli argument przed ? jest prawdziwy, to
+zwracany jest argument przed :. W przeciwnym wypadku, zwracany jest argument
+po :. Na przykład:
+.PP
+.Vb 2
+\& printf "Mam %d ps%s.\en", $n,
+\& ($n == 1) ? "a" : "y";
+.Ve
+Kontekst skalarny, lub listowy propaguje do 2-giego lub 3-ciego argumentu,
+zależnie od wyboru.
+.PP
+.Vb 3
+\& $a = $ok ? $b : $c; # weź skalar
+\& @a = $ok ? @b : @c; # weź tablicę
+\& $a = $ok ? @b : @c; # oops, to tylko licznik!
+.Ve
+Operator może być przypisany jeśli obydwa argumenty -- 2-gi i 3-ci są
+legalnymi lwartościami (co znaczy że można do nich przypisać):
+.PP
+.Vb 1
+\& ($a_or_b ? $a : $b) = $c;
+.Ve
+Niekoniecznie musi to jednak poprawić czytelność twojego programu.
+.Sh "Operatory przypisania"
+.IX Subsection "Assignment Operators"
+\*(L"=\*(R" jest zwykłym operatorem przypisania.
+.PP
+Operator przypisania działa jak w C. Tzn,
+.PP
+.Vb 1
+\& $a += 2;
+.Ve
+jest równoważne
+.PP
+.Vb 1
+\& $a = $a + 2;
+.Ve
+choć bez powielania efektów ubocznych, które może pociągać za sobą
+dereferencja lwartości, tak jak dla \fItie()\fR. Inne operatory
+przypisania działają podobnie. Rozpoznawane są następujące:
+.PP
+.Vb 4
+\& **= += *= &= <<= &&=
+\& -= /= |= >>= ||=
+\& .= %= ^=
+\& x=
+.Ve
+Zauważ, że podczas gdy są one zgrupowane w rodziny, mają jednakowy priorytet
+przypisania.
+.PP
+W przeciwieństwie do C, operator przypisania daje prawidłową lwartość.
+Modyfikowanie przypisania jest równoważne do robienia przypisania, a potem
+zmieniania przypisanej zmiennej. jest to przydatne do modyfikowania kopii
+czegoś, np:
+.PP
+.Vb 1
+\& ($tmp = $global) =~ tr [A-Z] [a-z];
+.Ve
+Podobnie,
+.PP
+.Vb 1
+\& ($a += 2) *= 3;
+.Ve
+jest równoważne
+.PP
+.Vb 2
+\& $a += 2;
+\& $a *= 3;
+.Ve
+.Sh "Operator przecinka"
+.IX Subsection "Comma Operator"
+Binarny \*(L",\*(R" jest operatorem przecinka. W kontekście skalarnym
+analizuje swój lewy argument, wyrzuca jego wartość i następnie analizuje
+prawy argument, zwracając jego wartość. Jest to takie samo, jak operator
+przecinka z C.
+.PP
+W kontekście listowym, jest to po prostu separator listy i wstawia obydwa
+argumenty do listy.
+.PP
+Znak => jest często synonimem operatora przecinka. Przydatny jest
+do dokumentowania argumentów, które są w parach. Od wersji 5.001 wymusza to
+też interpretację każdego słowa z lewej jako łańcucha.
+.Sh "Operatory listowe (w prawo)"
+.IX Subsection "List Operators (Rightward)"
+Po prawej stronie operatora listowego, jest niski priorytet, taki że
+kontroluje on wszystkie znalezione tam elementy, oddzielone przecinkami.
+Jedyne operatory o niższym priorytecie to operatory logiczne
+\*(L"and\*(R", \*(L"or\*(R", i \*(L"not\*(R", które mogą być używane do
+analizowania wywołań do operatorów listowych, bez potrzeby dodatkowych
+nawiasów:
+.PP
+.Vb 2
+\& open HANDLE, "filename"
+\& or die "Can't open: $!\en";
+.Ve
+Zobacz też dyskusję operatorów listowych w sekcji o wyrażeniach i
+operatorach listowych lewostronnych.
+.Sh "Logiczny Not"
+.IX Subsection "Logical Not"
+Jednoargumentowy \*(L"not\*(R" zwraca logiczną negację prawego argumentu.
+Jest równoważny \*(L"!\*(R", lecz ma niższy priorytet.
+.Sh "Logiczny And"
+.IX Subsection "Logical And"
+Binarny \*(L"and\*(R" zwraca logiczną koniunkcję otaczających wyrażeń. Jest
+równoważny &&, lecz ma niższy priorytet. Znaczy to, że prawe wyrażenie jest
+analizowane tylko jeśli lewe jest prawdziwe.
+.Sh "Logiczny or i xor"
+.IX Subsection "Logical or and Exclusive Or"
+Binarny \*(L"or\*(R" zwraca logiczną dyzjunkcję otaczających wyrażeń. Jest
+równoważny ||, lecz ma niższy priorytet. Znaczy to, że prawe wyrażenie jest
+wykonywane tylko jeśli lewe jest fałszywe.
+.PP
+Binarny \*(L"xor\*(R" zwraca \s-1XOR\s0 otaczających wyrażeń.
+Nie może być oczywiście używany z zawężeniem, jak or.
+.Sh "Operatory C, których brakuje w perlu"
+.IX Subsection "C Operators Missing From Perl"
+Oto operatory C, których perl nie posiada:
+.Ip "jednoargumentowy &" 8
+.IX Item "unary &"
+Operator adresu. (Lecz zobacz opis operatora \*(L"\e\*(R".)
+.Ip "jednoargumentowy *" 8
+.IX Item "unary *"
+Operator dereferencji (wyłuskania) adresu. (Perlowe przedrostkowe operatory
+dereferencji to: $, @, %, &.)
+.Ip "(\s-1TYP\s0)" 8
+.IX Item "(\s-1TYPE\s0)"
+Operator konwersji typów.
+.Sh "Operatory cytatów i cytatopodobne"
+.IX Subsection "Quote and Quote-like Operators"
+Podczas gdy normalnie myślimy o cytatach jak o literalnych wartościach,
+w perlu mają one funkcję operatorów, dając różne właściwości interpolowania i
+porównywania wzorców.
+Perl daje dla tych zachowań tradycyjne znaki cytowania, lecz również sposób
+na wybieranie znaku cytowania. W następującej tablicy, \f(CW{}\fR
+oznacza parę ograniczników, które wybierzesz. Ograniczniki nienawiasowe używają
+tego samego znaku na początek i koniec, ale 4 rodzaje nawiasów mogą się
+zagnieżdżać.
+.PP
+.Vb 8
+\& Zwyczajowy Standardowy Znaczenie Interpoluje
+\& '' q{} Literał nie
+\& "" qq{} Literał tak
+\& `` qx{} Komenda tak
+\& qw{} Lista słów nie
+\& // m{} Porównanie ze wzorcem tak
+\& s{}{} Podstawienie tak
+\& tr{}{} Translacja nie
+.Ve
+Dla konstrukcji, wykonujących interpolację, zmienne zaczynające się od \*(L"\f(CW$\fR\*(R"
+lub \*(L"\f(CW@\fR\*(R" są interpolowane jako następujące sekwencje:
+.PP
+.Vb 16
+\& \et tab (HT, TAB)
+\& \en nowalinia (LF, NL)
+\& \er return (CR)
+\& \ef form feed (FF)
+\& \eb backspace (BS)
+\& \ea alarm (dzwonek) (BEL)
+\& \ee escape (ESC)
+\& \e033 znak ósemkowy
+\& \ex1b znak szesnastkowy
+\& \ec[ znak sterujący
+\& \el zmień następny znak na małą literę
+\& \eu zmień następny znak na dużą literę
+\& \eL zmień na małą literę aż do \eE
+\& \eU zmień na dużą literę aż do \eE
+\& \eE koniec modyfikacji rozmiaru
+\& \eQ cytuj metaznaki regexp aż do \eE
+.Ve
+Jeśli używane jest \f(CWuse locale\fR, mapa rozmiarów liter odpowiada
+lokalnej sytuacji. Zobacz podręcznik \fIperllocale\fR(1).
+.PP
+Wzorce są podstawą do innego poziomu interpretacji -- jako wyrażenia
+regularne. Jest to robione jako drugi przebieg, po interpolacji zmiennych,
+tak że wyrażenia regularne mogą być włączane do wzorca ze zmiennych. Jeśli
+tego nie chcesz, użyj \f(CW\eQ\fR.
+.PP
+Poza powyższym, nie ma wielokrotnych poziomów interpolacji. W
+rzeczywistości, w przeciwieństwie do oczekiwań programistów powłokowych,
+odwrotne cudzysłowy nie interpolują w podwójnych cudzysłowach, a pojedyncze
+otoczone w podwójnych cudzysłowach nie utrudniają analizy zmiennych w nich
+zawartych.
+.Sh "Operatory cytatopodobne Regexp"
+.IX Subsection "Regexp Quote-Like Operators"
+Oto cytatopodobne operatory, które dotyczą się działań związanych z
+porównywaniem wzorców.
+.Ip "?\s-1WZORZEC\s0?" 8
+.IX Item "?\s-1PATTERN\s0?"
+Jest to coś w rodzaju przeszukiwania \f(CW/wzorzec/\fR,
+lecz między wywołaniami operatora \fIreset()\fR, trafienie jest jednokrotne.
+Jest to przydatna optymalizacja, jeśli np. chcesz zobaczyć tylko pierwsze
+pojawienie się czegoś w pliku, lub zbiorze.
+Resetowane są tylko wzorce \f(CW??\fR, lokalne dla bieżącego pakietu.
+.Sp
+To użycie jest niezalecane i może być usunięte w przyszłych wersjach perla.
+.Ip "m/\s-1WZORZEC/\s0gimosx" 8
+.IX Item "m/\s-1PATTERN/\s0gimosx"
+.Ip "/\s-1WZORZEC/\s0gimosx" 8
+.IX Item "/\s-1PATTERN/\s0gimosx"
+Przeszukuje wzorzec dla trafienia i w kontekście skalarnym wzraca prawdę (1),
+lub fałsz (''). Jeśli nie podano żadnego łańcucha poprzez operator \f(CW=~\fR,
+lub \f(CW!~\fR, przeszukiwany jest łańcuch \f(CW$_\fR.
+(Łańcuch podany przez
+\f(CW=~\fR nie musi być lwartością \*(-- może być wynikiem analizy wyrażenia,
+lecz pamiętaj, że \f(CW=~\fR wiąże dość mocno.) Zobacz też podręcznik
+\fIperlre\fR(1).
+Zobacz podręcznik \fIperllocale\fR(1) dla dyskusji o dodatkowych sprawach,
+związanych z użyciem \f(CWuse locale\fR.
+.Sp
+Opcje to:
+.Sp
+.Vb 6
+\& g Porównuj globalnie, na wszystkich pojawieniach
+\& i Porównuj bez zwracania uwagi na wielkość liter
+\& m Traktuj łańcuch jako wielokrotne linie
+\& o Kompiluj wzorzec tylko raz
+\& s Traktuj łańcuch jako pojedynczą linię
+\& x Użyj rozszerzonych wyrażeń regularnych
+.Ve
+Jeśli ogranicznikiem jest \*(L"/\*(R", to początkowe \f(CWm\fR jest opcjonalne.
+Używając \f(CWm\fR, możesz wykorzystać jako ograniczniki dowolną parę
+nialfanumerycznych, niebiałospacjowych znaków. Jest to przydatne do
+porównywania unixowych nazw ścieżek, które mogą zawierać \*(L"/\*(R".
+Zapobiega to \s-1LTS\s0 (syndrom wąskiej wykałaczki). Jeśli \*(L"?\*(R"
+jest ogranicznikiem, to stosowana jest reguła trafienia-tylko-raz instrukcji
+\f(CW?WZORZEC?\fR.
+.Sp
+\s-1WZORZEC\s0 może zawierać zmienne, które będą interpolowane (a wzorzec
+rekompilowany) za każdą analizą. (Zauważ, że \f(CW$)\fR i \f(CW$|\fR
+mogą nie być interpolowane, gdyż wyglądają jak testy końca łańcucha.)
+Jeśli chcesz, by takie wzorce były kompilowane tylko raz, dodaj do
+ostatniego ogranicznika znak \f(CW/o\fR. Zapobiega to kosztownej kompilacji
+czasu działania i jest przydatne, gdy wartość, z której korzystasz nie
+zmienia się w czasie życia skryptu. Jednak pamiętaj, że opcja
+\f(CW/o\fR daje obietnicę, iż nie zmienisz zmiennych ze wzorca.
+Jeśli je zmienisz, perl tego nie zauważy.
+.Sp
+Jeśli \s-1WZORZEC\s0 zostanie zanalizowany jako łańcuch null, to użyte
+zostanie ostatnie wykonane wyrażenie regularne.
+.Sp
+W kontekście, wymagającym wartości listowej, porównanie wzorca zwraca listę,
+składającą się z listy podwyrażeń, trafionych przez nawiasy z wzorca, np.
+(\f(CW$1\fR, \f(CW$2\fR, \f(CW$3\fR...).
+(Zauważ, że ustawione tu są również \f(CW$1\fR itp. i że różni się to od
+zachowania perla 4.) Jeśli porównanie się nie powiedzie, zwracana jest
+tablica null. Jeśli porównanie się powiedzie, lecz nie będzie nawiasów,
+zwracana zostanie wartość listowa (1).
+.Sp
+Przykłady:
+.Sp
+.Vb 2
+\& open(TTY, '/dev/tty');
+\& <TTY> =~ /^y/i && foo(); # zrób foo, jeśli trzeba
+.Ve
+.Vb 1
+\& if (/Version: *([0-9.]*)/) { $version = $1; }
+.Ve
+.Vb 1
+\& next if m#^/usr/spool/uucp#;
+.Ve
+.Vb 5
+\& # grep biedaka
+\& $arg = shift;
+\& while (<>) {
+\& print if /$arg/o; # kompiluj tylko raz
+\& }
+.Ve
+.Vb 1
+\& if (($F1, $F2, $Etc) = ($foo =~ /^(\eS+)\es+(\eS+)\es*(.*)/))
+.Ve
+Ostatni przykład dzieli \f(CW$foo\fR na pierwsze dwa słowa i resztę linii.
+Przypisuje te trzy pola do \f(CW$F1\fR, \f(CW$F2\fR i \f(CW$Etc\fR.
+Warunek jest prawdziwy, jeśli przypisane zostały wartości którejkolwiek ze
+zmiennych, czyli jeśli wzorzec został trafiony.
+.Sp
+Modyfikator \f(CW/g\fR określa globalne porównywanie wzorców \*(-- tj. takie,
+gdzie trafień jest tyle ile się da w danym łańcuchu. Zachowanie tego zależy
+od kontektu -- w listowym zwracana jest lista wszystkich podłańcuchów,
+trafionych przez wszystkie nawaisy wyrażenia regularnego.
+Jeśli nie było nawiasów, zwracana jest lista trafionych łańcuchów, tak jakby
+były nawiasy wokół całego wzorca.
+.Sp
+W kontekście skalarnym, \f(CW,//g\fR iteruje poprzez łańcuch, zwracając
+\s-1TRUE\s0 za każdym trafieniem i \s-1FALSE\s0 przy braku trafienia.
+(Innymi słowy, zapamiętuje ostatnią pozycję i restartuje od tego miejsca.
+Możesz znaleźć bieżącą pozycję trafienia przy użyciu funkcji \fIpos()\fR;
+zobacz jej opis w podręczniku \fIperlfunc\fR(1).)
+Brak trafienia normalnie resetuje pozycję przeszukiwania na początek
+łańcucha, lecz możesz temu zapobiec, dodając modyfikator \*(L"c\*(R"
+(np. \f(CWm//gc\fR). Modyfikowanie łańcucha docelowego również resetuje
+pozycję przeszukiwania.
+.Sp
+Możesz mieszać porównania \f(CWm//g\fR z \f(CWm/\eG.../g\fR,
+gdzie \f(CW\eG\fR jest zapewnieniem zerowej szerokości, które trafia w
+dokładnie tę samą pozycję, gdzie skończył ewentualny poprzedni
+\f(CWm//g\fR.
+Zapewnienie \f(CW\eG\fR nie jest obsługiwane bez modyfikatora \f(CW/g\fR;
+obecnie bez \f(CW/g\fR, \f(CW\eG\fR, zachowuje się zupełnie jak
+\f(CW\eA\fR, lecz jest to przypadkowe i może się w przyszłości zmienić.
+.Sp
+Przykłady:
+.Sp
+.Vb 2
+\& # kontekst listowy
+\& ($one,$five,$fifteen) = (`uptime` =~ /(\ed+\e.\ed+)/g);
+.Ve
+.Vb 8
+\& # kontekst skalarny
+\& $/ = ""; $* = 1; # $*, niezalecany w nowoczesnych perlach
+\& while (defined($paragraph = <>)) {
+\& while ($paragraph =~ /[a-z]['")]*[.!?]+['")]*\es/g) {
+\& $sentences++;
+\& }
+\& }
+\& print "$sentences\en";
+.Ve
+.Vb 10
+\& # używanie m//gc z \eG
+\& $_ = "ppooqppqq";
+\& while ($i++ < 2) {
+\& print "1: '";
+\& print $1 while /(o)/gc; print "', pos=", pos, "\en";
+\& print "2: '";
+\& print $1 if /\eG(q)/gc; print "', pos=", pos, "\en";
+\& print "3: '";
+\& print $1 while /(p)/gc; print "', pos=", pos, "\en";
+\& }
+.Ve
+Ostatni przykład powinien dać:
+.Sp
+.Vb 6
+\& 1: 'oo', pos=4
+\& 2: 'q', pos=5
+\& 3: 'pp', pos=7
+\& 1: '', pos=7
+\& 2: 'q', pos=8
+\& 3: '', pos=8
+.Ve
+Przydatnym idiomem dla skanerów w rodzaju \f(CWlex\fR jest
+\f(CW/\eG.../gc\fR. Możesz tak łączyć różne rodzaje wyrażeń regularnych,
+mając tak możliwość przetwarzania łańcucha kawałek po kawałku, dokonując
+różnych akcji, zależnie od tego, które wyrażenie zostało trafione. Każde
+wyrażenie próbuje trafić tam, gdzie poprzednie zakończyło.
+.Sp
+.Vb 14
+\& $_ = <<'EOL';
+\& $url = new URI::URL "http://www/"; die if $url eq "xXx";
+\& EOL
+\& LOOP:
+\& {
+\& print(" digits"), redo LOOP if /\eG\ed+\eb[,.;]?\es*/gc;
+\& print(" lowercase"), redo LOOP if /\eG[a-z]+\eb[,.;]?\es*/gc;
+\& print(" UPPERCASE"), redo LOOP if /\eG[A-Z]+\eb[,.;]?\es*/gc;
+\& print(" Capitalized"), redo LOOP if /\eG[A-Z][a-z]+\eb[,.;]?\es*/gc;
+\& print(" MiXeD"), redo LOOP if /\eG[A-Za-z]+\eb[,.;]?\es*/gc;
+\& print(" alphanumeric"), redo LOOP if /\eG[A-Za-z0-9]+\eb[,.;]?\es*/gc;
+\& print(" line-noise"), redo LOOP if /\eG[^A-Za-z0-9]+/gc;
+\& print ". That's all!\en";
+\& }
+.Ve
+Oto wyjście (podzielone na kilka linii):
+.Sp
+.Vb 4
+\& line-noise lowercase line-noise lowercase UPPERCASE line-noise
+\& UPPERCASE line-noise lowercase line-noise lowercase line-noise
+\& lowercase lowercase line-noise lowercase lowercase line-noise
+\& MiXeD line-noise. That's all!
+.Ve
+.Ip "q/\s-1ŁAŃCUCH\s0/" 8
+.IX Item "q/\s-1ŁAŃCUCH\s0/"
+.Ip "\f(CW'ŁAŃCUCH'\fR" 8
+.IX Item "\f(CW'ŁAŃCUCH'\fR"
+Pojedynczo zacytowany łańcuch literalny. Odwrotny ukośnik oznacza odwrotny
+ukośnik, chyba
+że znajduje się za nim ogranicznik lub inny odwrotny ukośnik -- w tym wypadku
+odwrotny ukośnik, lub ogranicznik jest interpolowany.
+.Sp
+.Vb 3
+\& $foo = q!I said, "You said, 'She said it.'"!;
+\& $bar = q('This is it.');
+\& $baz = '\en'; # łańcuch dwuznakowy
+.Ve
+.Ip "qq/\s-1ŁAŃCUCH\s0/" 8
+.IX Item "qq/\s-1ŁAŃCUCH\s0/"
+.Ip "\*(N"\s-1ŁAŃCUCH\s0\*(T"" 8
+.IX Item "\*(N"\s-1ŁAŃCUCH\s0\*(T""
+Łańcuch w podwójnych cudzysłowach, interpolowany.
+.Sp
+.Vb 4
+\& $_ .= qq
+\& (*** The previous line contains the naughty word "$1".\en)
+\& if /(tcl|rexx|python)/; # :-)
+\& $baz = "\en"; # łańcuch jednoznakowy
+.Ve
+.Ip "qx/\s-1ŁAŃCUCH\s0/" 8
+.IX Item "qx/\s-1ŁAŃCUCH\s0/"
+.Ip "`\s-1ŁAŃCUCH\s0`" 8
+.IX Item "`\s-1ŁAŃCUCH\s0`"
+Łańcuch, który jest interpolowany, a następnie uruchamainay jako komenda
+systemowa. Zebrane standardowe wyjście komendy jest zwracane. W kontekście
+skalarnym, pojawia się jako pojedynczy, wieloliniowy łańcuch.
+W kontekście listowym, jest rozdzielony na listę linii (jakkolwiek
+zdefiniowałeś linie $/ lub \f(CW$INPUT_RECORD_SEPARATOR\fR).
+.Sp
+.Vb 1
+\& $today = qx{ date };
+.Ve
+Zobacz sekcję o operatorach I/O.
+.Ip "qw/\s-1ŁAŃCUCH\s0/" 8
+.IX Item "qw/\s-1ŁAŃCUCH\s0/"
+Zwraca listę słów, wyciągniętych z łańcucha przy użyciu osadzonych białych
+spacji, jako ograniczników słów. Jest to równoważne
+.Sp
+.Vb 1
+\& split(' ', q/ŁAŃCUCH/);
+.Ve
+Pewne często używane przykłady:
+.Sp
+.Vb 2
+\& use POSIX qw( setlocale localeconv )
+\& @EXPORT = qw( foo bar baz );
+.Ve
+Częstym błędem jest próba rozdzielania słów przecinkiem, lub wstwianie do
+wieloliniowych łańcuchów qw komentarzy. W tej sytuacji, przełącznik
+\f(CW-w\fR daje ostrzeżenia jeśli łańcuch zawiera znaki \*(L"#\*(R".
+.Ip "s/\s-1WZORZEC/ZAMIANA/\s0egimosx" 8
+.IX Item "s/\s-1PATTERN/REPLACEMENT/\s0egimosx"
+Szuka w łańcuchu wzorca, a jeśli go znajdzie, to zamienia go tekstem zamiany
+i zwraca liczbę zamian. W przeciwnym wypadku zwraca fałsz (specyficznie
+pusty łańcuch).
+.Sp
+Jeśli przez operator \f(CW=~\fR lub \f(CW!~\fR nie podano łańcucha, używana
+jest zmienna \f(CW$_\fR. (Łańcuch podany przez \f(CW=~\fR musi
+być zmienną skalarną, elementem tablicy, tablicy asocjacyjnej, lub
+przypisaniem do jednego z nich, czyli lwartością.)
+.Sp
+Jeśli wybrany ogranicznik jest pojedynczym cudzysłowem, nie dokonywana jest
+interpolacja ani zmiennych \s-1WZORCA\s0, ani \s-1ZAMIANY\s0. W przeciwnym
+wypadku, jeśli
+\s-1WZORZEC\s0 zawiera $, który wygląda bardziej jak zmienna, niż test końca
+łańcucha, zmienna będzie interpolowana w czasie działania.
+Jeśli chcesz, by wzorzec był kompilowany tylko raz, za pierwszą interpolacją
+zmiennej, użyj opcji \f(CW/o\fR. Jeśli wzorzec jest analizowany jako łańcuch
+null, uzywane jest zamiast tego ostatnie normalne wyrażenie regularne.
+Zobacz jeszcze podręcznik \fIperlre\fR(1).
+Zobacz też \fIperllocale\fR(1), aby dowiedzieć się o wpływie \f(CWuse
+locale\fR.
+.Sp
+Opcje to:
+.Sp
+.Vb 7
+\& e Analizuj prawą stronę jako wyrażenie
+\& g Zamieniaj globalnie
+\& i Nie zwracaj uwagi na wielkość liter
+\& m Traktuj łańcuch jak wiele linii
+\& o Kompiluj wzorzec tylko raz
+\& s Traktuj łańcuch jako pojedynczą linię
+\& x Użyj rozszerzonych wyrażeń regularnych
+.Ve
+Ukośniki mogą być zamienione przez dowolny, niealfanumeryczny i
+niebiałospacjowy ogranicznik. Jeśli użyte są pojedyncze cudzysłowy, nie
+dokonywana jest interpretacja łańcucha zamiany (modyfikator \f(CW/e\fR
+przeciąża to zachowanie). W przeciwnieństwie do perla 4, perl 5 traktuje
+odwrotne cudzysłowy jako normalne ograniczniki; tekst zamiany nie jest
+wykonywany jako komenda.
+Jeśli \s-1WZORZEC\s0 jest rozdzielany cytatami nawiasowymi, \s-1ZAMIANA\s0
+ma swoją własną parę cytatów, która może, lub nie, być cytatami nawiasowymi, np.
+\f(CWs(foo)(bar)\fR lub \f(CWs<foo>/bar/\fR. \f(CW/e\fR spowoduje, że
+porcja zamiany zostanie zinterpretowana jako pełne perlowe wyrażenie i
+z\fIeval()\fRowana zaraz potem. Jego składnia jest jednak sprawdzania
+podczas kompilacji.
+.Sp
+Przykłady:
+.Sp
+.Vb 1
+\& s/\ebgreen\eb/mauve/g; # nie zmieniaj wintergreen
+.Ve
+.Vb 1
+\& $path =~ s|/usr/bin|/usr/local/bin|;
+.Ve
+.Vb 1
+\& s/Login: $foo/Login: $bar/; # wzorzec czasu działania
+.Ve
+.Vb 1
+\& ($foo = $bar) =~ s/this/that/;
+.Ve
+.Vb 1
+\& $count = ($paragraph =~ s/Mister\eb/Mr./g);
+.Ve
+.Vb 4
+\& $_ = 'abc123xyz';
+\& s/\ed+/$&*2/e; # daje 'abc246xyz'
+\& s/\ed+/sprintf("%5d",$&)/e; # daje 'abc 246xyz'
+\& s/\ew/$& x 2/eg; # daje 'aabbcc 224466xxyyzz'
+.Ve
+.Vb 3
+\& s/%(.)/$percent{$1}/g; # zmień eskejpy procentowe; bez /e
+\& s/%(.)/$percent{$1} || $&/ge; # teraz z wyrażenim, z /e
+\& s/^=(\ew+)/&pod($1)/ge; # użyj wywołania funkcji
+.Ve
+.Vb 3
+\& # /e mogą się zagnieżdżać; to rozwinie
+\& # proste zmienne osadzone w $_
+\& s/(\e$\ew+)/$1/eeg;
+.Ve
+.Vb 6
+\& # Usuń komentarze C
+\& $program =~ s {
+\& /\e* # Traf na rozdzielacz otwierający.
+\& .*? # Traf w minimalną liczbę znaków.
+\& \e*/ # Traf w rozdzielacz zamykający.
+\& } []gsx;
+.Ve
+.Vb 1
+\& s/^\es*(.*?)\es*$/$1/; # odetnij białą spację
+.Ve
+.Vb 1
+\& s/([^ ]*) *([^ ]*)/$2 $1/; # zamień 1-sze 2 pola
+.Ve
+Zauważ, że w ostatnim przykładzie zamiast $ użyto \e. W przeciwieństwie do
+\fBsed\fR(1)a, używamy postaci \e<\fIcyfra\fR> tylko po lewej stronie.
+Wszędzie indziej, jest to $<\fIcyfra\fR>.
+.Sp
+Czasami nie można użyć po prostu \f(CW/g\fR, aby zaszły wszystkie zmiany.
+Oto dwa popularne przypadki:
+.Sp
+.Vb 3
+\& # wstaw przecinki we właściwych miejscach integera
+\& 1 while s/(.*\ed)(\ed\ed\ed)/$1,$2/g; # perl4
+\& 1 while s/(\ed)(\ed\ed\ed)(?!\ed)/$1,$2/g; # perl5
+.Ve
+.Vb 2
+\& # rozwiń tabulacje na 8-kolumnowe spacje
+\& 1 while s/\et+/' ' x (length($&)*8 - length($`)%8)/e;
+.Ve
+.Ip "tr/\s-1LISTASZUKANIA/LISTAZAMIANY/\s0cds" 8
+.IX Item "tr/\s-1SEARCHLIST/REPLACEMENTLIST/\s0cds"
+.Ip "y/\s-1LISTASZUKANIA/LISTAZAMIANY/\s0cds"
+.IX Item "y/\s-1SEARCHLIST/REPLACEMENTLIST/\s0cds" 8
+Tłumaczy wszystkie pojawienia się znaków, znalezione w liście szukania, na
+odpowiadające znaki z listy zamiany. Zwraca liczbę zamienionych, lub
+skasowanych znaków. Jeśli nie podano łańcucha w operatorze =~ lub !~, używane
+jest \f(CW$_\fR. (Łańcuch określony przez =~ musi być zmienną skalarną,
+elementem tablicy, elementem tablicy asocjacyjnej, lub przypisaniem do
+jednego z nich, czyli lwartością).
+Dla miłośników edytora \fBsed\fR(1), udostępniono synonim \f(CWtr\fR pod
+nazwą \f(CWy\fR. Jeśli \s-1LISTASZUKANIA\s0 jest rozdzielona
+nawiasami, to \s-1LISTAZAMIANY\s0 nie musi ich mieć, np.
+\f(CWtr[A-Z][a-z]\fR lub \f(CWtr(+-*/)/ABCD/\fR.
+.Sp
+Opcje:
+.Sp
+.Vb 3
+\& c Dopełnij LISTĘSZUKANIA
+\& d Kasuj znalezione, lecz niezamienione znaki
+\& s Zmiażdż zduplikowane zamienione znaki
+.Ve
+Jeśli podany jest modyfikator \f(CW/c\fR, zbiór znaków z
+\s-1LISTYSZUKANIA\s0 jest dopełniany. Jeśli podany jest modyfikator
+\f(CW/d\fR, wszelkie znaki, podane w \s-1LIŚCIESZUKANIA\s0, a nie znalezione
+w \s-1LIŚCIEZAMIANY\s0 są kasowane.
+Jeśli podany jest modyfikator \f(CW/s\fR, to sekwencje, które zostały
+przetłumaczone do tego samego znaku są miażdżone do pojedynczej instancji
+tego znaku.
+.Sp
+Jeśli użyty jest modyfikator \f(CW/d\fR, \s-1LISTAZAMIANY\s0 jest zawsze
+interpretowana tak, jak jest podana. W przeciwnym wypadku, gdy
+\s-1LISTAZAMIANY\s0 jest krótsza niż \s-1LISTASZUKANIA\s0, ostatni jej znak
+jest replikowany tak długo, aż wypełni brakujące miejsca. Jeśli
+\s-1LISTAZAMIANY\s0 jest null, to replikowana jest \s-1LISTASZUKANIA\s0.
+Jest to przydatne do zliczania znaków w klasie, lub dla miażdżenia sekwencji
+znakowych klasy.
+.Sp
+Przykłady:
+.Sp
+.Vb 1
+\& $ARGV[1] =~ tr/A-Z/a-z/; # zmień na małe litery
+.Ve
+.Vb 1
+\& $cnt = tr/*/*/; # zlicz gwiazdy w $_
+.Ve
+.Vb 1
+\& $cnt = $sky =~ tr/*/*/; # zlicz gniazdy w $sky
+.Ve
+.Vb 1
+\& $cnt = tr/0-9//; # zlicz cyfry w $_
+.Ve
+.Vb 1
+\& tr/a-zA-Z//s; # bookkeeper -> bokeper
+.Ve
+.Vb 1
+\& ($HOST = $host) =~ tr/a-z/A-Z/;
+.Ve
+.Vb 1
+\& tr/a-zA-Z/ /cs; # zmień niealfabetyczne na spacje
+.Ve
+.Vb 2
+\& tr [\e200-\e377]
+\& [\e000-\e177]; # skasuj 8-my bit
+.Ve
+Jeśli dla znaku podano wiele translacji, używana jest tylko pierwsza:
+.Sp
+.Vb 1
+\& tr/AAA/XYZ/
+.Ve
+przetłumaczy A na X.
+.Sp
+Zauważ, że z uwagi na to, że tablica translacji jest budowana w czasie
+kompilacji, ani \s-1LISTASZUKANIA\s0, ani \s-1LISTAZAMIANY\s0 nie podlegają
+interpolacji cudzysłowowej. Znaczy to, że jeśli chcesz używać zmiennych,
+musisz użyć \fIeval()\fR:
+.Sp
+.Vb 2
+\& eval "tr/$oldlist/$newlist/";
+\& die $@ if $@;
+.Ve
+.Vb 1
+\& eval "tr/$oldlist/$newlist/, 1" or die $@;
+.Ve
+.Sh "Operatory I/O"
+.IX Subsection "I/O Operators"
+Istnieje wiele operatorów I/O (wejścia/wyjścia), o których powinieneś
+wiedzieć.
+Łańcuch ujęty w odwrotne cudzysłowy podlega najpierw podstawieniu zmiennych,
+podobnie jak łańcuch ujęty w podwójne cudzysłowy. Następnie jest
+interpretowany jako komenda, a jej wyjście jest wartością pseudoliterału,
+jak w powłoce. W kontekście skalarnym, zwracany jest pojedynczy łańcuch,
+skłądający się z całego wyjścia. W kontekście listowym, zwracana jest lista
+wartości dla każdej linii wyjścia. (Można ustawić \f(CW$/\fR, co przeciąży
+domyślny terminator linii.)
+Komenda jest wykonywana przy każdej analizie pseudoliterału. Status komendy
+jest zwracany do \f(CW$?\fR (zobacz podręcznik \fIperlvar\fR(1)).
+W przeciwieństwie do \fBcsh\fR(1), nie jest na danych
+zwracanych dokonywana translacja \*(-- nowe linie pozostają nowymi liniami. W
+przeciwieństwie do wszelkich innych powłok, pojedyncze cudzysłowyu nie
+ukrywają nazw zmiennych w komendzie od interpretacji. Aby przekazać $ dalej,
+należy go wycytować odwrotnym ukośnikiem.
+Ogólną postacią odwrotnych cudzysłowów jest \f(CWqx//\fR. (Ponieważ podlegają
+one zawsze również rozwinięciu przez powłokę, zobacz podręcznik
+\fIperlsec\fR(1), który opisuje problemy bezpieczeństwa.)
+.PP
+Analiza uchwytu pliku, który jest w nawiasach trójkątnych, wyciąga z pliku
+następną linię, lub \f(CWundef\fR na jego końcu.
+Normalnie, musisz zmiennej przypisać wartość, lecz jest sytuacja, w której
+następuje automatyczne przypisanie. \fIJeśli i \s-1TYLKO\s0 jeśli\fR symbol
+wejścia jest jedyną rzeczą wewnątrz warunku pętli \f(CWwhile\fR lub
+\f(CWfor(;;)\fR, to wartość jest przypisywana automatycznie zmiennej
+\f(CW$_\fR. Przypisana wartość jest potem sprawdzana, by zobaczyć czy jest
+zdefiniowane (Może się to wydawać trochę dziwne, lecz będziesz używać tej
+konstrukcji w prawie każdym swoim skrypcie perlowym.) Następujące linijki są
+sobie równoważne:
+.PP
+.Vb 5
+\& while (defined($_ = <STDIN>)) { print; }
+\& while (<STDIN>) { print; }
+\& for (;<STDIN>;) { print; }
+\& print while defined($_ = <STDIN>);
+\& print while <STDIN>;
+.Ve
+Uchwyty plików \s-1STDIN\s0, \s-1STDOUT\s0 i \s-1STDERR\s0 to uchwyty
+predefiniowane. Uchwyty \f(CWstdin\fR, \f(CWstdout\fR i
+\f(CWstderr\fR też będą działać, lecz nie w pakietach, w których są
+interpretowane jako lokalne identyfikatory nie zaś jako globalne.)
+Dodatkowe uchwyty plików można tworzyć funkcją \fIopen()\fR. Zobacz jej opis
+w podręczniku \fIperlfunc\fR(1).
+.PP
+Jeśli <\s-1UCHWYTPLIKU\s0 jest używany w kontekście, oczekującym listy,
+zwracana jest lista, składająca się ze wszystkich linii wejściowych, jedna
+linia na element listy. Łatwo jest zająć tak duży obszar danych, więc używaj
+tego ostrożnie.
+.PP
+Zerowy uchwyt pliku <> jest specjalny i może być używany do emulacji
+zachowania edytora \fBsed\fR(1), lub \fBawk\fR(1). Wejście z <> może
+nadchodzić zarówno ze standardowego wejścia, lub z każdego pliku,
+wymienionego w linii komend. Oto jak to działa: za pierwszą analizą <>,
+sprawdzana jest tablica \f(CW@ARGV\fR i jeśli jest zerowa,
+\f(CW$ARGV[0]\fR jest ustawiane na \*(L"\-\*(R", co oznacza po otwarciu
+standardowe wejście. Tablica \f(CW@ARGV\fR jest następnie przetwarzana jako
+lista nazw plików.
+Pętla
+.PP
+.Vb 3
+\& while (<>) {
+\& ... # kod dla każdej linii
+\& }
+.Ve
+jest równoważna następującemu pseudokodowi:
+.PP
+.Vb 7
+\& unshift(@ARGV, '-') unless @ARGV;
+\& while ($ARGV = shift) {
+\& open(ARGV, $ARGV);
+\& while (<ARGV>) {
+\& ... # kod dla każdej linii
+\& }
+\& }
+.Ve
+poza tym, że jest trochę ładniejsza i działa. Naprawdę przesuwa tablicę
+\f(CW@ARGV\fR i wstawia bieżącą nazwę pliku do zmiennej \f(CW$ARGV\fR.
+Używa też wewnętrznie uchwytu \fI\s-1ARGV\s0\fR--<> jest po prostu synonimem
+<\s-1ARGV\s0>, który jest magiczny. (Powyższy pseudokod nie działa, gdyż
+traktuje \s-1ARGV\s0 amagicznie.)
+.PP
+Przed pierwszym <> możesz modyfikować \f(CW@ARGV\fR, o ile tablica będzie
+zawierała listę plików, których oczekujesz. Numey linii (\f(CW$.\fR) są
+liczone tak, jakby wejście było tylko jednym, szczęśliwym plikiem. (Lecz
+zobacz przykład z \fIeof()\fR, aby zobaczyć jak zresetować numery linii.)
+.PP
+Jeśli chcesz ustawić \f(CW@ARGC\fR na swoją własną listę plików, to nie ma
+sprawy. Jeśli chcesz przekazać do swojego skryptu przełączniki, możesz użyć
+jednego z modułów Getopts, lub wstawić na początku podobną pętlę:
+.PP
+.Vb 10
+\& while ($_ = $ARGV[0], /^-/) {
+\& shift;
+\& last if /^--$/;
+\& if (/^-D(.*)/) { $debug = $1 }
+\& if (/^-v/) { $verbose++ }
+\& ... # inne przełączniki
+\& }
+\& while (<>) {
+\& ... # kod dla każdej linii
+\& }
+.Ve
+Symbol <> zwraca \s-1FALSE\s0 tylko raz. Jesli wywołasz go po tym, założy,
+że przetwarzasz nową listę \f(CW@ARGV\fR i jeśli jej nie ustawiłeś, pobierze
+wejście ze \s-1STDIN\s0.
+.PP
+Jeśli łańcuch wewnątrz nawiasów trójkątnych jest wskazaniem do zmiennej
+skalarnej (np. <$foo>), to zmienna ta przechowuje nazwę uchwytu, z którego
+pobierane jest wejście. Np:
+.PP
+.Vb 2
+\& $fh = \e*STDIN;
+\& $line = <$fh>;
+.Ve
+Łańcuch w nawiasach trójkątnych nie jest uchwytem pliku, to jest
+interpretowany jako wzorzec nazwy pliku do glob()owania i zwracana jest albo
+lista nazw pliku lub następna nazwa pliku (zależnie od kontekstu).
+Najpierw dokonywany jest jeden poziom interpretacji $, lecz nie można
+powiedzieć \f(CW<$foo>\fR, gdyż jest to niebezpośredni uchwyt pliku,
+opisany w poprzednim paragrafie. (W starszych wersjach perla, programiści
+mogli wstawiać nawiasy do wymuszania interpretacji jako nazwy pliku do
+globowania: \f(CW<${foo}>\fR. Dziś jednak, za czystsze uważa się
+bezpośrednie wołanie funkcji wewnętrznej -- \f(CWglob($foo)\fR. Przykład:
+.PP
+.Vb 3
+\& while (<*.c>) {
+\& chmod 0644, $_;
+\& }
+.Ve
+jest równoważny
+.PP
+.Vb 5
+\& open(FOO, "echo *.c | tr \-s ' \et\er\ef' '\e\e012\e\e012\e\e012\e\e012'|");
+\& while (<FOO>) {
+\& chop;
+\& chmod 0644, $_;
+\& }
+.Ve
+W rzeczywistości, obecnie jest to właśnie tak zaimplementowane. (Co znaczy,
+że nie będzie działać na nazwach plików ze spacjami, chyba że masz u siebie
+\fIcsh\fR(1).) Oczywiście najkrótszym sposobem dokonania powyższego jest:
+.PP
+.Vb 1
+\& chmod 0644, <*.c>;
+.Ve
+Ponieważ globowanie używa powłoki, często szybciej jest wywołać samodzielnie
+\fIreaddir()\fR i dokonać \fIgrep()\fRa na nazwach plików. Co więcej, z
+powodu obecnej implementacji, wywołanie \fIglob()\fR może
+napotkać błędy w rodzaju \*(L"Arg list too
+long\*(R" (chyba że zainstalowałeś \fItcsh\fR\|(1L) jako \fI/bin/csh\fR).
+.PP
+Glob analizuje swój (osadzony) argument tylko jeśli rozpoczyna nową listę.
+Wszystkie wartości muszą być odczytane zanim znów rozpocznie. W kontekście
+listowym nie jest to istotne, gdyż autmatycznie odczytujesz wszystkie.
+Jednak w kontekście skalarnym, operator zwraca następną wartość za każdym
+wywołaniem, lub \s-1FALSE\s0 na końcu. Znowu, \s-1FALSE\s0 jest zwracane
+tylko raz. Jeśli więc oczekujesz od globa pojedynczej wartości, to lepiej
+powiedzieć
+.PP
+.Vb 1
+\& ($file) = <blurch*>;
+.Ve
+a nie
+.PP
+.Vb 1
+\& $file = <blurch*>;
+.Ve
+gdyż to drugie będzie rozróżniać zwrócenie nazwy plików i zwrócenie
+\s-1FALSE\s0.
+.PP
+Jeśli próbujesz dokonać interpolacji zmiennych, to zdecydowanie lepiej jest
+użyć funkcji \fIglob()\fR, gdyż starsza notacja może spowodować zakłopotanie
+u niektórych osób.
+.PP
+.Vb 2
+\& @files = glob("$dir/*.[ch]");
+\& @files = glob($files[$i]);
+.Ve
+.Sh "Zawijanie stałych"
+.IX Subsection "Constant Folding"
+Podobnie jak C, perl posiada pewien zestaw analiz wyrażeń, wykonywanych
+podczas kompilacji -- dzieje się to jeśli zauważy, że wszystkie argumenty
+operatora są statyczne i nie mają efektów ubocznych. W szczególności, np.
+konkatenacja literałów bez podstawień zmiennych jest dokonywana podczas
+kompilacji. Interpretacja odwrotnych ukośników następuje również podczas
+kompilacji. Możesz powiedzieć
+.PP
+.Vb 2
+\& 'Now is the time for all' . "\en" .
+\& 'good men to come to.'
+.Ve
+a wszystko to wewnętrznie zredukuje się do jednego łańcucha. Podobnie, jeśli
+powiesz
+.PP
+.Vb 3
+\& foreach $file (@filenames) {
+\& if (\-s $file > 5 + 100 * 2**16) { ... }
+\& }
+.Ve
+to kompilator przeliczy liczby, które reprezentuje wyrażenie.
+.Sh "Arytmetyka całkowita"
+.IX Subsection "Integer Arithmetic"
+Domyślnie, perl wykonuje wszystkie obliczenia zmiennoprzecinkowo. Jednak
+powiedzenie
+.PP
+.Vb 1
+\& use integer;
+.Ve
+mówi kompilatorowi, że może używać odtąd, do końca bloku operacji
+całkowitych. Wewnętrzne bloki mogą temu zaprzeczyć, mówiąc
+.PP
+.Vb 1
+\& no integer;
+.Ve
+co wystarcza do końca ich bloku.
+.PP
+Operatory bitowe ("&\*(R", \*(L"|\*(R", \*(L"^\*(R", \*(L"~\*(R", \*(L"<<\*(R",
+i \*(L">>") zawsze dają wyniki całkowite. Jednak \f(CWuse integer\fR ma
+wciąż dla nich znaczenie. Domyślnie ich wyniki są interpretowane jako liczby
+całkowite bez znaku. Po włączeniu tej opcji, sa interpretowane ze znakiem.
+Np. \f(CW~0\fR normalnie jest analizowane do wielkiej wartości całkowitej.
+Po \f(CWuse integer; ~0\fR staje się \-1.
+.Sh "Arytmetyka zmiennoprzecinkowa"
+.IX Subsection "Floating-point Arithmetic"
+Podczas gdy \f(CWuse integer\fR daje arytmetykę całkowitą, nie ma podobnej
+instrukcji dla dawania zaokrągleń, lub odcięć w konkretnych miejscach
+dziesiętnych. Dla zaokrągleń do określonej ilości cyfr, najlepiej użyć
+\fIsprintf()\fR lub \fIprintf()\fR.
+.PP
+Moduł \s-1POSIX\s0 (część standardowej dystrybucji perla)
+implementuje funkcje \fIceil()\fR, \fIfloor()\fR i kilka
+innych funkcji matematycznych i trygonometrycznych. Moduł Math::Complex
+(również standardowy) definiuje sporo funkcji matematycznych, które mogą
+działać również na liczbach rzeczywistych. Moduł Math::Complex nie jest tak
+wydajny jak \s-1POSIX\s0, lecz \s-1POSIX\s0 nie może działać na liczbach
+zespolonych.
+.PP
+Zaokrąglanie w aplikacjach finansowych może mieć poważne konsekwencje i
+używana metoda powinna być podawana dokładnie. W tych wypadkach, lepiej nie
+ufać temu, który system zaokrąglania jest używany przez perla, lecz
+zaimplementować taką funkcję samodzielnie.
+
+.rn }` ''
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/perlref.1 b/po/pl/archive/plain/man1/perlref.1
new file mode 100644
index 00000000..333dd40b
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/perlref.1
@@ -0,0 +1,953 @@
+.\" {PTM/WK/1999-10-10}
+.rn '' }`
+.\" $RCSfile: perlref.1,v $$Revision: 1.7 $$Date: 2003/05/29 11:06:06 $
+.\"
+.\" $Log: perlref.1,v $
+.\" Revision 1.7 2003/05/29 11:06:06 robert
+.\" poprawki (głównie warningi groffa)
+.\"
+.\" Revision 1.6 2002/05/21 09:29:19 robert
+.\" za wyjątkiem --> z wyjątkiem
+.\" i inne poprawki
+.\"
+.\" Revision 1.5 2001/06/14 08:43:14 wojtek2
+.\" s/,chyba, że/,chyba że/
+.\" plus trochę literówek, formatowania etc.
+.\"
+.\" Revision 1.4 2000/10/22 16:15:29 wojtek2
+.\" wiodące (spacje, zera etc.)->początkowe
+.\" kontrolne (znaki, sekwencje)->sterujące
+.\" także "klawisze kontrolne" (Ctrl+klaw.)->klawisze sterujące
+.\"
+.\" Revision 1.3 1999/10/10 17:31:19 wojtek2
+.\" doniesienie->odniesienie. Bez polityki.
+.\"
+.\" Revision 1.2 1999/10/10 13:23:09 pborys
+.\" gramatyka
+.\"
+.\" Revision 1.1 1999/10/08 23:24:35 wojtek2
+.\" uff, pewnie nie bardziej czytelny niż oryginał
+.\"
+.\"
+.de Sh
+.br
+.if t .Sp
+.ne 5
+.PP
+\fB\\$1\fR
+.PP
+..
+.de Sp
+.if t .sp .5v
+.if n .sp
+..
+.de Ip
+.br
+.ie \\n(.$>=3 .ne \\$3
+.el .ne 3
+.IP "\\$1" \\$2
+..
+.de Vb
+.ft CW
+.nf
+.ne \\$1
+..
+.de Ve
+.ft R
+
+.fi
+..
+.\"
+.\"
+.\" Set up \*(-- to give an unbreakable dash;
+.\" string Tr holds user defined translation string.
+.\" Bell System Logo is used as a dummy character.
+.\"
+.tr \(*W-|\(bv\*(Tr
+.ie n \{\
+.ds -- \(*W-
+.ds PI pi
+.if (\n(.H=4u)&(1m=24u) .ds -- \(*W\h'-12u'\(*W\h'-12u'-\" diablo 10 pitch
+.if (\n(.H=4u)&(1m=20u) .ds -- \(*W\h'-12u'\(*W\h'-8u'-\" diablo 12 pitch
+.ds L" ""
+.ds R" ""
+.\" \*(M", \*(S", \*(N" and \*(T" are the equivalent of
+.\" \*(L" and \*(R", except that they are used on ".xx" lines,
+.\" such as .IP and .SH, which do another additional levels of
+.\" double-quote interpretation
+.ds M" """
+.ds S" """
+.ds N" """""
+.ds T" """""
+.ds L' '
+.ds R' '
+.ds M' '
+.ds S' '
+.ds N' '
+.ds T' '
+'br\}
+.el\{\
+.ds -- \(em\|
+.tr \*(Tr
+.ds L" ``
+.ds R" ''
+.ds M" ``
+.ds S" ''
+.ds N" ``
+.ds T" ''
+.ds L' `
+.ds R' '
+.ds M' `
+.ds S' '
+.ds N' `
+.ds T' '
+.ds PI \(*p
+'br\}
+.\" If the F register is turned on, we'll generate
+.\" index entries out stderr for the following things:
+.\" TH Title
+.\" SH Header
+.\" Sh Subsection
+.\" Ip Item
+.\" X<> Xref (embedded
+.\" Of course, you have to process the output yourself
+.\" in some meaninful fashion.
+.if \nF \{
+.de IX
+.tm Index:\\$1\t\\n%\t"\\$2"
+..
+.nr % 0
+.rr F
+.\}
+.TH PERLREF 1 "perl 5.005, patch 03" "27 marca 1999" "Podręcznik programisty Perla"
+.UC
+.if n .hy 0
+.if n .na
+.ds C+ C\v'-.1v'\h'-1p'\s-2+\h'-1p'+\s0\v'.1v'\h'-1p'
+.de CQ \" put $1 in typewriter font
+.ft CW
+'if n "\c
+'if t \\&\\$1\c
+'if n \\&\\$1\c
+'if n \&"
+\\&\\$2 \\$3 \\$4 \\$5 \\$6 \\$7
+'.ft R
+..
+.\" @(#)ms.acc 1.5 88/02/08 SMI; from UCB 4.2
+. \" AM - accent mark definitions
+.bd B 3
+. \" fudge factors for nroff and troff
+.if n \{\
+. ds #H 0
+. ds #V .8m
+. ds #F .3m
+. ds #[ \f1
+. ds #] \fP
+.\}
+.if t \{\
+. ds #H ((1u-(\\\\n(.fu%2u))*.13m)
+. ds #V .6m
+. ds #F 0
+. ds #[ \&
+. ds #] \&
+.\}
+. \" simple accents for nroff and troff
+.if n \{\
+. ds ' \&
+. ds ` \&
+. ds ^ \&
+. ds , \&
+. ds ~ ~
+. ds ? ?
+. ds ! !
+. ds /
+. ds q
+.\}
+.if t \{\
+. ds ' \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\'\h"|\\n:u"
+. ds ` \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\`\h'|\\n:u'
+. ds ^ \\k:\h'-(\\n(.wu*10/11-\*(#H)'^\h'|\\n:u'
+. ds , \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10)',\h'|\\n:u'
+. ds ~ \\k:\h'-(\\n(.wu-\*(#H-.1m)'~\h'|\\n:u'
+. ds ? \s-2c\h'-\w'c'u*7/10'\u\h'\*(#H'\zi\d\s+2\h'\w'c'u*8/10'
+. ds ! \s-2\(or\s+2\h'-\w'\(or'u'\v'-.8m'.\v'.8m'
+. ds / \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\z\(sl\h'|\\n:u'
+. ds q o\h'-\w'o'u*8/10'\s-4\v'.4m'\z\(*i\v'-.4m'\s+4\h'\w'o'u*8/10'
+.\}
+. \" troff and (daisy-wheel) nroff accents
+.ds : \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H+.1m+\*(#F)'\v'-\*(#V'\z.\h'.2m+\*(#F'.\h'|\\n:u'\v'\*(#V'
+.ds 8 \h'\*(#H'\(*b\h'-\*(#H'
+.ds v \\k:\h'-(\\n(.wu*9/10-\*(#H)'\v'-\*(#V'\*(#[\s-4v\s0\v'\*(#V'\h'|\\n:u'\*(#]
+.ds _ \\k:\h'-(\\n(.wu*9/10-\*(#H+(\*(#F*2/3))'\v'-.4m'\z\(hy\v'.4m'\h'|\\n:u'
+.ds . \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10)'\v'\*(#V*4/10'\z.\v'-\*(#V*4/10'\h'|\\n:u'
+.ds 3 \*(#[\v'.2m'\s-2\&3\s0\v'-.2m'\*(#]
+.ds o \\k:\h'-(\\n(.wu+\w'\(de'u-\*(#H)/2u'\v'-.3n'\*(#[\z\(de\v'.3n'\h'|\\n:u'\*(#]
+.ds d- \h'\*(#H'\(pd\h'-\w'~'u'\v'-.25m'\f2\(hy\fP\v'.25m'\h'-\*(#H'
+.ds D- D\\k:\h'-\w'D'u'\v'-.11m'\z\(hy\v'.11m'\h'|\\n:u'
+.ds th \*(#[\v'.3m'\s+1I\s-1\v'-.3m'\h'-(\w'I'u*2/3)'\s-1o\s+1\*(#]
+.ds Th \*(#[\s+2I\s-2\h'-\w'I'u*3/5'\v'-.3m'o\v'.3m'\*(#]
+.ds ae a\h'-(\w'a'u*4/10)'e
+.ds Ae A\h'-(\w'A'u*4/10)'E
+.ds oe o\h'-(\w'o'u*4/10)'e
+.ds Oe O\h'-(\w'O'u*4/10)'E
+. \" corrections for vroff
+.if v .ds ~ \\k:\h'-(\\n(.wu*9/10-\*(#H)'\s-2\u~\d\s+2\h'|\\n:u'
+.if v .ds ^ \\k:\h'-(\\n(.wu*10/11-\*(#H)'\v'-.4m'^\v'.4m'\h'|\\n:u'
+. \" for low resolution devices (crt and lpr)
+.if \n(.H>23 .if \n(.V>19 \
+\{\
+. ds : e
+. ds 8 ss
+. ds v \h'-1'\o'\(aa\(ga'
+. ds _ \h'-1'^
+. ds . \h'-1'.
+. ds 3 3
+. ds o a
+. ds d- d\h'-1'\(ga
+. ds D- D\h'-1'\(hy
+. ds th \o'bp'
+. ds Th \o'LP'
+. ds ae ae
+. ds Ae AE
+. ds oe oe
+. ds Oe OE
+.\}
+.rm #[ #] #H #V #F C
+.SH NAZWA
+perlref \- odwołania i zagnieżdżone struktury danych w Perlu
+.SH UWAGA
+To jest pełna dokumentacja dotycząca wszelkich aspektów odwołań.
+Krótszy, wprowadzający wstęp to najistotniejszych cech znajdziesz
+w podręczniku \fIperlreftut\fR(1).
+.SH OPIS
+Przed wersją 5 Perla przedstawianie złożonych struktur danych było trudne,
+gdyż wszystkie odwołania musiały być symboliczne \*(-- a nawet wtedy ciężko
+było odnosić się do zmiennej zamiast do pozycji w tablicy symboli.
+Obecnie Perl nie tylko ułatwia posługiwanie się symbolicznymi odwołaniami
+do zmiennych, ale także pozwala na użycie \*(L"stałych\*(R" odwołań
+(hard references) do dowolnego kawałka danych lub kodu. Stałe dowiązanie może
+być przechowywane w dowolnym skalarze. Ponieważ tablice i tablice asocjacyjne
+(hasze) zawierają skalary, to możesz teraz łatwo budować tablice tablic,
+tablice haszy, hasze tablic, tablice haszy funkcji i tak dalej.
+.PP
+Odwołania stałe są sprytne \*(-- utrzymują za ciebie liczniki odwołań,
+automatycznie zwalniając rzecz, do której odnosi się odwołanie, jeśli jej
+licznik odwołań zejdzie do zera. (Uwaga: liczniki odwołań dla wartości
+w strukturach danych odnoszących się do samych na siebie (self-referential)
+lub strukturach cyklicznych mogą nie schodzić do zera bez pewnej drobnej pomocy;
+patrz sekcja \fITwo-Phased Garbage Collection\fR w podręczniku
+\fIperlobj\fR(1),
+zawierająca bardziej szczegółowy opis.)
+Jeśli taka rzecz jest obiektem, to obiekt jest niszczony. Więcej o obiektach
+znajdziesz w podręczniku \fIperlobj\fR(1). (W pewnym sensie, wszystko w Perlu jest
+obiektem, ale zwykle rezerwujemy to słowo dla odwołań do obiektów, które
+zostały oficjalnie "pobłogosławione" (\*(L"blessed\*(R") [tj.zakwalifikowane
+jako obiekty] w pakiecie klasy.)
+.PP
+Odwołania symboliczne są nazwami zmiennych lub innych obiektów; zupełnie tak jak
+dowiązania symboliczne (symbolic links) w uniksowym systemie plików zawierają
+wyłącznie nazwę pliku. Notacja \f(CW*glob\fR jest rodzajem odwołania
+symbolicznego.
+(Odwołania symboliczne nazywane są czasami \*(L"soft references\*(R"
+[odwołaniami miękkimi, w przeciwieństwie do "hard r."-"twardych"], ale proszę
+nie nazywaj ich tak; odwołania są wystarczająco zbijające z pantałyku bez
+zbędnych synonimów.)
+.PP
+W przeciwieństwie do nich, odwołania stałe przypominają dowiązania stałe
+(hard links) uniksowego systemu plików: służą do udostępniania obiektu bez
+zwracania uwagi na to, jaka jest jego (inna) nazwa. Tam, gdzie użyto słowa
+\*(L"odwołanie\*(R" bez przymiotnika, jak w poniższym akapicie, mówi się
+zwykle o odwołaniu stałym.
+.PP
+W Perlu odwołania są łatwe w użyciu. Jest tylko jedna nadrzędna zasada:
+Perl nie wykonuje niejawnego odwoływania bądź dereferowania odwołań.
+[Dereferencing: odniesienie się z powrotem do obiektu, rzeczy na którą wskazuje
+odwołanie].
+Gdy skalar przechowuje odwołanie, to zawsze zachowuje się jak zwykły skalar.
+Nie zaczyna magicznie być tablicą, haszem czy procedurą; musisz wprost nakazać
+takie zachowanie, wykonując dereferencję.
+.Sh "Tworzenie odwołań"
+Odwołania mogą być tworzone na kilka sposobów.
+.Ip "1." 4
+Przez zastosowanie operatora odwróconego ukośnika do zmiennej, procedury
+lub wartości. (Działa to bardzo podobnie do operatora & (zwracającego adres)
+w języku C.) Zauważ, że konstrukcja ta tworzy \fI\s-1KOLEJNE\s0\fR odwołanie
+do zmiennej, gdyż w tablicy symboli istnieje już odwołanie do tej zmiennej.
+Jednak odwołanie z tablicy symboli może zniknąć, a nadal będziesz mieć
+odwołanie, które zwrócił odwrócony ukośnik. Oto kilka przykładów:
+.Sp
+.Vb 5
+\& $scalarref = \e$foo;
+\& $arrayref = \e@ARGV;
+\& $hashref = \e%ENV;
+\& $coderef = \e&handler;
+\& $globref = \e*foo;
+.Ve
+Przy użyciu operatora odwróconego ukośnika nie jest możliwe utworzenie
+prawdziwego odwołania do uchwytu \s-1IO\s0 (uchwytu pliku lub katalogu).
+Możesz co najwyżej uzyskać odwołanie do typeglob będącego faktycznie pełnym
+wpisem w tablicy symboli. (Przeczytaj jednak poniżej objaśnienie składni
+\f(CW*foo{COŚ}\fR.) Mimo to, możesz nadal używać typeglob i odwołań do nich
+jakby były one uchwytami \s-1IO\s0.
+.Ip "2." 4
+Odwołanie do anonimowej tablicy można stworzyć posługując się nawiasami
+kwadratowymi:
+.Sp
+.Vb 1
+\& $arrayref = [1, 2, ['a', 'b', 'c']];
+.Ve
+Utworzyliśmy odwołanie do anonimowej tablicy trzech elementów, której ostatni
+element jest z kolei odwołaniem do innej anonimowej tablicy trzech elementów.
+(Dostęp do niej umożliwi opisana dalej składnia tablic wielowymiarowych.
+Na przykład, dla powyższego przykładu \f(CW$arrayref->[2][1]\fR zwraca wartość
+\*(L"b\*(R".)
+.Sp
+Zauważ, że stworzenie odwołania do listy wyliczanej nie jest tym samym,
+co użycie nawiasów kwadratowych. Jest to natomiast tym samym, co stworzenie
+listy odwołań!
+.Sp
+.Vb 2
+\& @list = (\e$a, \e@b, \e%c);
+\& @list = \e($a, @b, %c); # to samo!
+.Ve
+W przypadku szczególnym, \f(CW\e(@foo)\fR zwraca listę odwołań do zawartości
+\f(CW@foo\fR, nie zaś odwołanie do samej \f(CW@foo\fR. Podobnie jest dla
+\f(CW%foo\fR, z wyjątkiem tego, że odwołania-klucze odnoszą się do kopii
+(gdyż klucze są łańcuchami znakowymi, a nie dowolnymi skalarami).
+.Ip "3." 4
+Odwołanie do anonimowej tablicy asocjacyjnej (hasza) można utworzyć używając
+nawiasów klamrowych:
+.Sp
+.Vb 4
+\& $hashref = {
+\& 'Adam' => 'Ewa',
+\& 'Clyde' => 'Bonnie',
+\& };
+.Ve
+Powyższe konstruktory anonimowych haszy i tablic można swobodnie łączyć.
+Umożliwia to otrzymywanie dowolnie skomplikowanych struktur.
+Opisana składnia wielowymiarowych tablic/haszy działa także dla nich.
+Wartości w powyższym przykładzie były literałami, ale równie dobrze mogłyby być
+zmiennymi czy wyrażeniami, gdyż perlowe operatory przypisania (nawet wewnątrz
+\fIlocal()\fR czy \fImy()\fR) są wykonywalnymi instrukcjami, a nie jedynie
+deklaracjami dla fazy kompilacji.
+.Sp
+Ponieważ nawiasy klamrowe służą do kilku innych rzeczy, a także do tworzenia
+BLOKów, możesz być czasem zmuszony do uniknięcia dwuznaczności tych nawiasów
+na początku instrukcji. Wystarczy wówczas umieszczenie przed nimi \f(CW+\fR
+lub \f(CWreturn\fR, by Perl zorientował się, że otwierający nawias klamrowy
+nie rozpoczyna \s-1BLOK\s0u. Oszczędność i zalety mnemoniczne użycia nawiasów
+klamrowych warte są takiego sporadycznego zamieszania.
+.Sp
+Na przykład, jeśli chciałbyś, by funkcja tworzyła nowy hasz i zwracała
+odwołanie do niego, to masz takie możliwości:
+.Sp
+.Vb 3
+\& sub hashem { { @_ } } # źle, ale bez komunikatu o błędzie
+\& sub hashem { +{ @_ } } # ok
+\& sub hashem { return { @_ } } # ok
+.Ve
+Z drugiej strony, jeśli chcesz drugiego znaczenia nawiasów (blok), zrób tak:
+.Sp
+.Vb 3
+\& sub showem { { @_ } } # dwuznaczne (obecnie ok, ale może się zmienić)
+\& sub showem { {; @_ } } # ok
+\& sub showem { { return @_ } } # ok
+.Ve
+Zwróć uwagę, że początkowe \f(CW+{\fR i \f(CW{;\fR zawsze służą do wykluczenia
+dwuznaczności wyrażenia, aby znaczyło albo odwołanie do \s-1HASZ\s0a albo
+\s-1BLOK\s0.
+.Ip "4." 4
+Można utworzyć odwołanie do anonimowej procedury używając \f(CWsub\fR bez nazwy
+procedury:
+.Sp
+.Vb 1
+\& $coderef = sub { print "Bums!\en" };
+.Ve
+Zwróć uwagę na obecność średnika. Poza faktem, że wewnętrzny kod nie jest
+wykonywany natychmiast, \f(CWsub {}\fR jest bardziej operatorem niż deklaracją,
+podobnie zresztą jak \f(CWdo{}\fR czy \f(CWeval{}\fR. (Jednak, niezależnie
+od tego, ile razy wykonasz powyższą linię (chyba że jesteś wewnątrz
+\f(CWeval("...")\fR), \f(CW$coderef\fR wciąż będzie zawierać odwołanie do
+\fI\s-1TEJ SAMEJ\s0\fR anonimowej procedury.)
+.Sp
+Procedury anonimowe działają jak zamknięcia (closures) w odniesieniu do
+zmiennych \fImy()\fR, to znaczy, zmiennych widocznych leksykalnie
+w bieżącym zakresie. Zamknięcie jest pojęciem ze świata Lispa, mówiącym, że
+jeśli zdefiniujesz anonimową funkcję w konkretnym kontekście leksykalnym, to
+będzie ona działać w tym kontekście nawet jeśli została wywołana poza nim.
+.Sp
+Mówiąc po ludzku, jest to zabawny sposób przesyłania argumentów do procedury
+zarówno gdy ją definiujesz jak i wtedy gdy ją wywołujesz. Przydaje się to do
+tworzenia małych fragmentów kodu do późniejszego uruchamiania, jak np. wywołania
+wsteczne (callbacks). Przy ich pomocy możesz robić nawet rzeczy zorientowane
+obiektowo, choć Perl zapewnia już odmienny mechanizm operowania obiektami
+\*(--patrz podręcznik \fIperlobj\fR(1).
+.Sp
+Możesz również myśleć o zamknięciach jak o sposobie pisania szablonów bez
+używania eval. (Faktycznie, w wersji 5.000, eval było \fIjedyną\fR metodą
+uzyskania zamknięć. Jeśli posługujesz się zamknięciami, możesz potrzebować
+\*(L"require 5.001\*(R".)
+.Sp
+A to mały przykład tego, jak działają zamknięcia:
+.Sp
+.Vb 6
+\& sub newprint {
+\& my $x = shift;
+\& return sub { my $y = shift; print "$x, $y!\en"; };
+\& }
+\& $h = newprint("Howdy");
+\& $g = newprint("Greetings");
+.Ve
+.Vb 1
+\& # czas mija...
+.Ve
+.Vb 2
+\& &$h("world");
+\& &$g("earthlings");
+.Ve
+Drukuje to
+.Sp
+.Vb 2
+\& Howdy, world!
+\& Greetings, earthlings!
+.Ve
+Zwróć uwagę szczególnie na to, że \f(CW$x\fR nadal odnosi się do wartości
+przesłanej do \fInewprint()\fR, \fImimo że\fR zmienna \*(L"my \f(CW$x\fR\*(R"
+pozornie wyszła poza swój zakres, w momencie gdy wywołano anonimową
+procedurę. O to właśnie chodzi w zamknięciu.
+.Sp
+Przy okazji: odnosi się do tylko do zmiennych leksykalnych. Zmienne dynamiczne
+działają nadal tak jak zawsze. Zamknięcie nie jest czymś, o co musiałaby się
+martwić większość programistów Perla.
+.Ip "5." 4
+Odwołania często zwracane są przez specjalne procedury zwane konstruktorami.
+Obiekty w Perlu są po prostu odwołaniami do specjalnego rodzaju obiektu, który
+wie z którym pakietem jest związany. Konstruktory są specjalnymi
+procedurami, które wiedzą jak utworzyć to powiązanie.
+Robią to zaczynając od zwykłego odwołania, i pozostaje ono zwykłym odwołaniem
+nawet wtedy gdy jest równocześnie obiektem. Konstuktory często nazywane są
+\fInew()\fR i wywoływane nie wprost:
+.Sp
+.Vb 1
+\& $objref = new Psisko (Ogon => 'krótki', Uszy => 'długie');
+.Ve
+Ale nie muszą być:
+.Sp
+.Vb 1
+\& $objref = Psisko->new(Ogon => 'krótki', Uszy => 'długie');
+.Ve
+.Vb 2
+\& use Term::Cap;
+\& $terminal = Term::Cap->Tgetent( { OSPEED => 9600 });
+.Ve
+.Vb 4
+\& use Tk;
+\& $main = MainWindow->new();
+\& $menubar = $main\->Frame(\-relief => "raised",
+\& \-borderwidth => 2)
+.Ve
+.Ip "6." 4
+Odwołania odpowiedniego typu mogą być powoływane do istnienia jeśli
+dereferencjonujesz je w kontekście zakładającym, że istnieją. Ponieważ jeszcze
+nie mówiliśmy o dereferencji, nie możemy na razie pokazać przykładów.
+.Ip "7." 4
+Odwołanie może być utworzone przy pomocy specjalnej składni, uroczo zwanej
+składnią *foo{\s-1COŚ\s0}. *foo{\s-1COŚ\s0} zwraca odwołanie do przegródki
+\s-1COŚ\s0 w *foo (które jest pozycją w tablicy symboli przechowującą wszystko
+znane jako foo.)
+.Sp
+.Vb 6
+\& $scalarref = *foo{SCALAR};
+\& $arrayref = *ARGV{ARRAY};
+\& $hashref = *ENV{HASH};
+\& $coderef = *handler{CODE};
+\& $ioref = *STDIN{IO};
+\& $globref = *foo{GLOB};
+.Ve
+Wszystkie powyższe wyrażenia są oczywiste, z wyjątkiem *foo{\s-1IO\s0}.
+Zwraca ono uchwyt \s-1IO\s0, używany jako uchwyt pliku (patrz opis \f(CWopen\fR
+w podręczniku \fIperlfunc\fR(1)), gniazdo (opis \f(CWsocket\fR oraz
+\f(CWsocketpair\fR w \fIperlfunc\fR(1)) lub uchwyt katalogu (\f(CWopendir\fR
+w \fIperlfunc\fR(1)). Dla zgodności z poprzednimi wersjami Perla,
+*foo{\s-1UCHWYTPLIKU\s0} jest synonimem *foo{\s-1IO\s0}.
+.Sp
+*foo{\s-1COŚ\s0} zwraca undef jeśli dane \s-1COŚ\s0 jeszcze nie było używane,
+z wyjątkiem dla skalarów. Jeśli nie używano jeszcze \f(CW$foo\fR,
+*foo{\s-1SKALAR\s0} zwraca odwołanie do anonimowego skalara.
+W przyszłych wersjach może się to zmienić.
+.Sp
+*foo{\s-1IO\s0} jest alternatywą dla mechanizmu \e*\s-1UCHWYTU\s0 opisanego
+w sekcji \fITypeglobs and Filehandles\fR podręcznika \fIperldata\fR(1),
+a służącego do przesyłania uchwytów plików do i z procedur lub przechowywania
+w większych strukturach danych. Jego wadą jest to, że nie utworzy za Ciebie
+nowego uchwytu pliku. Zaletą zaś, że nie ryzykujesz więcej niż zamierzałeś
+przy przypisaniem typeglob, choć jeśli wykonasz przypisanie do skalara zamiast
+do typeglob, to też dobrze.
+.Sp
+.Vb 2
+\& splutter(*STDOUT);
+\& splutter(*STDOUT{IO});
+.Ve
+.Vb 4
+\& sub splutter {
+\& my $fh = shift;
+\& print $fh "her um well a hmmm\en";
+\& }
+.Ve
+.Vb 2
+\& $rec = get_rec(*STDIN);
+\& $rec = get_rec(*STDIN{IO});
+.Ve
+.Vb 4
+\& sub get_rec {
+\& my $fh = shift;
+\& return scalar <$fh>;
+\& }
+.Ve
+.Sh "Posługiwanie się odwołaniami"
+To tyle o tworzeniu odwołań. Teraz pewnie nie możesz się doczekać wiedzy
+jak posługiwać się odwołaniami, by móc wrócić do swych leżących odłogiem
+danych. Oto kilka podstawowych sposobów.
+.Ip "1." 4
+Wszędzie, gdzie postawiłbyś identyfikator (lub łańcuch identyfikatorów)
+jako część nazwy zmiennej czy procedury, możesz zastąpić identyfikator
+prostą zmienną skalarną zawierającą odwołanie poprawnego typu:
+.Sp
+.Vb 6
+\& $bar = $$scalarref;
+\& push(@$arrayref, $nazwapliku);
+\& $$arrayref[0] = "styczeń";
+\& $$hashref{"KLUCZ"} = "WARTOŚĆ";
+\& &$coderef(1,2,3);
+\& print $globref "wynik\en";
+.Ve
+Ważne jest, by zrozumieć, że nie \fI\s-1NIE\s0\fR wykonujemy tu specjalnie
+dereferencji \f(CW$arrayref[0]\fR czy \f(CW$hashref{"KLUCZ"}\fR.
+Dereferencja zmiennej skalarnej odbywa się \fI\s-1PRZED\s0\fR przeszukaniem
+klucza (indeksu tablicy). Wszystko bardziej skomplikowane niż dereferencja
+prostej zmiennej skalarnej wymaga użycia niżej opisanych metod 2 lub 3.
+Jednak określenie \*(L"prosty skalar\*(R" obejmuje też identyfikator, który
+sam używa rekurencyjnie metody 1. Zatem poniższe drukuje \*(L"witaj\*(R".
+.Sp
+.Vb 2
+\& $refrefref = \e\e\e"witaj";
+\& print $$$$refrefref;
+.Ve
+.Ip "2." 4
+Wszędzie, gdzie postawiłbyś identyfikator (lub łańcuch identyfikatorów)
+jako część nazwy zmiennej czy procedury, możesz zastąpić identyfikator
+\s-1BLOK\s0iem zwracającym odwołanie poprawnego typu. Inaczej mówiąc,
+poprzednie przykłady mogą zostać zapisane tak:
+.Sp
+.Vb 6
+\& $bar = ${$scalarref};
+\& push(@{$arrayref}, $nazwapliku);
+\& ${$arrayref}[0] = "styczeń";
+\& ${$hashref}{"KLUCZ"} = "WARTOŚĆ";
+\& &{$coderef}(1,2,3);
+\& $globref->print("wynik\en"); # jeśli załadowano IO::Handle
+.Ve
+Niewątpliwie, użycie nawiasów klamrowych w tym przypadku nie jest zbyt mądre,
+ale \s-1BLOK\s0 może zawierać dowolne wyrażenie, w szczególności wyrażenia
+indeksowane:
+.Sp
+.Vb 1
+\& &{ $dispatch{$index} }(1,2,3); # wywołaj właściwą obsługę
+.Ve
+Z powodu możliwości pomijania nawiasów klamrowych dla prostych przypadków
+\f(CW$$x\fR, ludzie często popełniają błąd postrzegania symboli dereferencji
+jako prawdziwych operatorów i zastanawiają się nad ich priorytetem.
+Gdyby nimi były, mógłbyś używać zwykłych nawiasów zamiast klamrowych.
+Tak jednak nie jest. Rozważ poniższą różnicę: przypadek 0 jest skróconą wersją
+przypadku 1, \fI\s-1NIE\s0\fR przypadku 2:
+.Sp
+.Vb 4
+\& $$hashref{"KLUCZ"} = "WARTOŚĆ"; # przypadek 0
+\& ${$hashref}{"KLUCZ"} = "WARTOŚĆ"; # przypadek 1
+\& ${$hashref{"KLUCZ"}} = "WARTOŚĆ"; # przypadek 2
+\& ${$hashref->{"KLUCZ"}} = "WARTOŚĆ"; # przypadek 3
+.Ve
+Przypadek 2 jest również mylący, gdyż odnosi się do zmiennej o nazwie
+\f(CW%hashref\fR, nie zaś dereferencjonuje poprzez \f(CW$hashref\fR
+hasza, na który wydawałoby się wskazuje skalar. To robi przypadek 3.
+.Ip "3." 4
+Wywołania procedur i poszukiwanie poszczególnych elementów tablic pojawiają
+się wystarczająco często, by zastosowanie do nich metody 2 stało się
+niewygodne. Jako formę "osłodzenia składni", przykłady z metody 2 można
+zapisać:
+.Sp
+.Vb 3
+\& $arrayref->[0] = "styczeń"; # element tablicy
+\& $hashref->{"KLUCZ"} = "WARTOŚĆ"; # element hasza
+\& $coderef->(1,2,3); # wywołanie procedury
+.Ve
+Lewa strona strzałki może być dowolnym wyrażeniem zwracającym odwołanie,
+łącznie z uprzednią dereferencją. [Ułatwia to operowanie odwołaniami
+do zmiennych zawierających kolejne odwołania, jak poniżej].
+Zauważ, że \f(CW$array[$x]\fR \fI\s-1NIE\s0\fR jest tu tym samym co
+\f(CW$array->[$x]\fR:
+.Sp
+.Vb 1
+\& $array[$x]->{"foo"}->[0] = "styczeń";
+.Ve
+Jest to jeden z przypadków wspomnianych wcześniej, gdzie odwołania zaistnieją,
+gdy zostaną użyte w kontekście l-wartości. Przed tą instrukcją,
+element \f(CW$array[$x]\fR mógł być niezdefiniowany. W takim przypadku, jest on
+definiowany automatycznie z nadaniem mu wartości -- odwołania do hasza, tak że
+możemy poszukiwać w haszu elementu o kluczu \f(CW"foo"\fR.
+Podobnie klucz \f(CW$array[$x]->{"foo"}\fR zostanie automatycznie zdefiniowany
+z równoczesnym nadaniem wartości -- odwołania do tablicy, zatem będzie można
+w niej odnaleźć \f(CW[0]\fR. Proces ten zwany jest \fIautovivification\fR
+(automatyczne ożywianie).
+.Sp
+Jeszcze jedno. \fI\s-1POMIĘDZY\s0\fR indeksami umieszczonymi w nawiasach
+klamrowych strzałka jest opcjonalna, zatem możemy skrócić powyższy zapis do:
+.Sp
+.Vb 1
+\& $array[$x]{"foo"}[0] = "styczeń";
+.Ve
+Co, w szczególnym przypadku działania tylko na zwykłych tablicach, daje
+tablice wielowymiarowe z zapisem jak w C:
+.Sp
+.Vb 1
+\& $score[$x][$y][$z] += 42;
+.Ve
+No dobrze, tak naprawdę, nie całkiem jak tablice w C. C nie wie, jak poszerzać
+tablice na żądanie. Perl to potrafi.
+.Ip "4." 4
+Jeżeli odwołanie jest odwołaniem do obiektu, to prawdopodobnie istnieją metody
+dostępu do wskazywanych przez nie rzeczy, i powinieneś zapewne z nich
+skorzystać, chyba że jesteś w pakiecie klasy definiującej metody tego obiektu
+i pracujesz nad nimi.
+Inaczej mówiąc, bądź tak dobry i nie naruszaj hermetyzacji bez istotnego
+powodu. Perl nie wymusza hermetyzacji. Nie jesteśmy tu totalitarystami.
+Oczekujemy jednak zachowania podstawowych zasad uprzejmości.
+.PP
+Można posłużyć się operatorem \fIref()\fR do stwierdzenia, na jaki typ rzeczy
+wskazuje odwołanie. Zobacz podręcznik \fIperlfunc\fR(1).
+.PP
+Operator \fIbless()\fR może być używany do powiązania obiektu, na który
+wskazuje odwołanie, z pakietem funkcjonującym jako klasa obiektowa.
+Zobacz podręcznik \fIperlobj\fR(1).
+.PP
+Typeglob może być dereferencjowane w ten sam sposób jak odwołanie, gdyż
+składnia dereferencji zawsze wskazuje na pożądany rodzaj odwołania.
+Zatem \f(CW${*foo}\fR i \f(CW${\e$foo}\fR wskazują na tę samą zmienną skalarną.
+.PP
+A oto sztuczka do interpolacji wywołania procedury w łańcuchu:
+.PP
+.Vb 1
+\& print "Procedura mysub tym razem zwróciła @{[mysub(1,2,3)]} .\en";
+.Ve
+Działa to w tak, że gdy \f(CW@{...}\fR znalezione zostanie wewnątrz łańcucha
+w cudzysłowach to zostanie potraktowane jako blok. Blok ten tworzy odwołanie
+do jednoelementowej anonimowej tablicy zawierającej wynik wywołania
+\f(CWmysub(1,2,3)\fR [odwołanie to utworzone będzie dzięki nawiasom
+kwadratowym].
+Zatem cały blok zwraca odwołanie do tablicy, która następnie podlega
+dereferencji powodowanej przez \f(CW@{...}\fR. Jej wartość, jako umieszczona
+w łańcuchu w cudzysłowach podlega interpolacji w napis.
+Takie szykany przydają się także w dowolnych wyrażeniach:
+.PP
+.Vb 1
+\& print "That yields @{[$n + 5]} widgets\en";
+.Ve
+.Sh "Odwołania symboliczne"
+Powiedzieliśmy, że niezdefiniowane cele odwołania w razie potrzeby zaistnieją
+[podczas dereferencji].
+Nie mówiliśmy jednak, co się dzieje, gdy wartość użyta jako odwołanie jest
+już zdefiniowana, ale \fI\s-1NIE \s0JEST\fR odwołaniem stałym. Jeżeli użyjesz
+odwołania w takim przypadku, to będzie ono potraktowane jak odwołanie
+symboliczne. To znaczy, wartością skalara zostanie \fI\s-1NAZWA\s0\fR zmiennej
+a nie bezpośrednie dowiązanie do (być może anonimowej) wartości.
+.PP
+Niektórzy często spodziewają się, że działa to jakoś tak. I rzeczywiście.
+.PP
+.Vb 9
+\& $name = "foo";
+\& $$name = 1; # ustawia $foo
+\& ${$name} = 2; # ustawia $foo
+\& ${$name x 2} = 3; # ustawia $foofoo
+\& $name->[0] = 4; # ustawia $foo[0]
+\& @$name = (); # czyści @foo
+\& &$name(); # wywołuje &foo() (jak w Perl 4)
+\& $pack = "THAT";
+\& ${"${pack}::$name"} = 5; # ustawia $THAT::foo bez rozwinięcia(eval)
+.Ve
+Jest to bardzo silne narzędzie, ale nieco niebezpieczne, gdyż możliwe jest,
+ze szczerym zamiarem użycia odwołania stałego, przypadkowe użycie
+symbolicznego. Możesz się przed tym uchronić pisząc:
+.PP
+.Vb 1
+\& use strict 'refs';
+.Ve
+a dla reszty otaczającego bloku będą dozwolone tylko odwołania stałe.
+Wewnętrzny blok może się temu sprzeciwić przy pomocy
+.PP
+.Vb 1
+\& no strict 'refs';
+.Ve
+Dla odwołań symbolicznych widoczne są tylko zmienne pakietu (globalne, nawet
+jeśli lokalnie). Zmienne leksykalne (deklarowane przy pomocy \fImy()\fR) nie
+zawierają się w tablicy symboli, zatem są niewidoczne dla tego mechanizmu.
+Na przykład:
+.PP
+.Vb 6
+\& local $wartosc = 10;
+\& $ref = "wartosc";
+\& {
+\& my $wartosc = 20;
+\& print $$ref;
+\& }
+.Ve
+Nadal będzie drukować 10, a nie 20. Pamiętaj, że \fIlocal()\fR działa
+na zmienne pakietu, które dla samego pakietu wszystkie są \*(L"globalne\*(R".
+.Sh "Odwołania niezbyt symboliczne"
+.\" "Not-so-symbolic references"
+Nową cechą poprawiającą czytelność, wprowadzoną w perlu wersji 5.001, jest
+to, że nawiasy wokół odwołania symbolicznego zachowują się jak znaki
+cudzysłowu, czyli tak, jakby zawsze zawierały wewnątrz łańcuch. To znaczy, że
+.PP
+.Vb 2
+\& $push = "pop on ";
+\& print "${push}over";
+.Ve
+miało zawsze znaczenie wydrukowania \*(L"pop on over\*(R", bez względu
+na fakt, że "push" jest słowem zarezerwowanym. Zostało to uogólnione tak, by
+działać również poza cudzysłowami, zatem
+.PP
+.Vb 1
+\& print ${push} . "over";
+.Ve
+a nawet
+.PP
+.Vb 1
+\& print ${ push } . "over";
+.Ve
+mają ten sam rezultat. (Spowodowałoby to błąd składni w Perlu 5.000, choć
+Perl 4 dopuszcza coś takiego w postaci bez odstępów.) Zauważ, że konstrukcja ta
+\fInie\fR nie jest uważana za odwołanie symboliczne gdy używasz strict refs:
+.PP
+.Vb 3
+\& use strict 'refs';
+\& ${ bareword }; # dobrze, znaczy $bareword.
+\& ${ "bareword" }; # błąd, odwołanie symboliczne.
+.Ve
+Podobnie, z powodu wszelkiego indeksowania przy pomocy pojedynczych słów,
+zastosowaliśmy tę samą regułę do każdego z gołych słów użytego do indeksowania
+hasza. Zatem teraz, zamiast
+.PP
+.Vb 1
+\& $array{ "aaa" }{ "bbb" }{ "ccc" }
+.Ve
+możesz napisać po prostu
+.PP
+.Vb 1
+\& $array{ aaa }{ bbb }{ ccc }
+.Ve
+i nie martwić się o to, czy indeksy są słowami zarezerwowanymi. W tych rzadkich
+przypadkach, gdy chcesz zrobić coś w rodzaju
+.PP
+.Vb 1
+\& $array{ shift }
+.Ve
+możesz wymusić interpretację słowa jako zarezerwowanego dodając cokolwiek, co
+zrobi zeń więcej niż gołe słowo:
+.PP
+.Vb 3
+\& $array{ shift() }
+\& $array{ +shift }
+\& $array{ shift @_ }
+.Ve
+Przełącznik \fB\-w\fR będzie Cię ostrzegał, jeśli zinterpretuje słowo
+zarezerwowane jako łańcuch. Nie będzie jednak ostrzegał o użyciu słów
+pisanych małymi literami, gdyż łańcuch jest faktycznie cytowany.
+.Sh "Pseudo-hasze: Używanie tablicy jak hasza"
+\s-1OSTRZEŻENIE\s0: Niniejsza sekcja opisuje cechę eksperymentalną.
+W przyszłych wersjach szczegóły mogą ulec zmianie bez powiadomienia.
+.PP
+Począwszy od Perla 5.005 możesz w pewnych kontekstach posługiwać się
+odwołaniem do tablicy, mimo że normalnie wymagają one odwołania do hasza.
+Pozwala to na dostęp do elementów tablicy przy użyciu nazw symbolicznych,
+tak jakby były one polami struktury.
+.PP
+Żeby to zadziałało tablica musi zawierać dodatkową informację. Pierwszym
+elementem tablicy powinno być odwołanie do hasza odwzorowującego nazwy pól
+na indeksy tablicy. Oto przykład:
+.PP
+.Vb 1
+\& $struct = [{foo => 1, bar => 2}, "FOO", "BAR"];
+.Ve
+.Vb 2
+\& $struct->{foo}; # to samo, co $struct->[1], tj. "FOO"
+\& $struct->{bar}; # to samo, co $struct->[2], tj. "BAR"
+.Ve
+.Vb 2
+\& keys %$struct; # zwróci ("foo", "bar") w jakiejś kolejności
+\& values %$struct; # zwróci ("FOO", "BAR") w jakiejś kolejności
+.Ve
+.Vb 3
+\& while (my($k,$v) = each %$struct) {
+\& print "$k => $v\en";
+\& }
+.Ve
+Jeśli spróbujesz usunąć klucze z takiego pseudo-hasza
+lub będziesz próbował sięgnąć do nieistniejących pól, perl zgłosi wyjątek.
+W celu poprawy wydajności, Perl może też wykonać na etapie kompilacji
+tłumaczenie nazw pól na odpowiadające im indeksy tablicy dla opisanych odwołań.
+Patrz podręcznik \fIfields\fR(3).
+.Sh "Szablony funkcji"
+Jak wyjaśniono powyżej, zamknięcie jest anonimową funkcją z dostępem
+do zmiennych leksykalnych widocznych podczas jej kompilacji. Zachowuje ona
+dostęp do tych zmiennych nawet wtedy, gdy jest wykonywana później, tak jak
+funkcja obsługi sygnału (signal handler) czy wywołanie wsteczne Tk.
+.PP
+Posługiwanie się zamknięciem jako szablonem funkcji umożliwia tworzenie wielu
+podobnie działających funkcji. Załóżmy, że potrzebujesz funkcji o nazwach
+pochodzących od różnych kolorów zmieniających czcionkę \s-1HTML\s0.
+.PP
+.Vb 1
+\& print "Hej, ", red("uważaj"), "na to ", green("światło");
+.Ve
+Funkcje \fIred()\fR i \fIgreen()\fR będą bardzo podobne. By je stworzyć,
+przypiszemy zamknięcie do typeglob nazwy funkcji, którą próbujemy skonstruować.
+.PP
+.Vb 5
+\& @kolory = qw(red blue green yellow orange purple violet);
+\& for my $nazwa (@kolory) {
+\& no strict 'refs'; # pozwól na operowanie tablicą symboli
+\& *$nazwa = *{uc $nazwa} = sub { "<FONT COLOR='$nazwa'>@_</FONT>" };
+\& }
+.Ve
+Teraz wszystkie te funkcje będą istnieć niezależnie od siebie. Możesz wywoływać
+\fIred()\fR, \fI\s-1RED\s0()\fR, \fIblue()\fR, \fI\s-1BLUE\s0()\fR,
+\fIgreen()\fR, etc. Technika ta zarówno skraca czas kompilacji jak i zmniejsza
+zużycie pamięci, jest też mniej narażona na błędy, gdyż kontrola składni odbywa
+się podczas kompilacji. Istotne jest, by wszelkie zmienne w anonimowej
+procedurze były zmiennymi leksykalnymi by stworzyć poprawne zamknięcie. Z tego
+powodu użyto \f(CWmy\fR dla zmiennej sterującej pętli.
+.PP
+Jest to jedno z jedynych miejsc, gdzie dostarczenie prototypu do zamknięcia
+ma sens. Jeśli chciałbyś narzucić kontekst skalarny dla argumentów powyższych,
+przykładowych funkcji (pewnie nie najlepszy pomysł w tym przypadku), możesz
+zapisać to inaczej:
+.PP
+.Vb 1
+\& *$nazwa = sub ($) { "<FONT COLOR='$nazwa'>$_[0]</FONT>" };
+.Ve
+Jednakże, ponieważ sprawdzanie protypów odbywa się podczas kompilacji, powyższe
+przypisanie zostanie wykonane za późno, by było przydatne. Mógłbyś to obejść
+przez włożenie całej pętli przypisań do wnętrza bloku \s-1BEGIN\s0u, wymuszając
+wykonanie go w czasie kompilacji.
+.PP
+Dostęp do zmiennych leksykalnych zmieniających typ \*(-- jak te w pętli
+\f(CWfor\fR powyższego przykładu\*(-- działa wyłącznie z zamknięciami, a nie
+z procedurami w ogóle. Zatem w przypadku ogólnym, procedury nazwane nie
+zagnieżdżają się prawidłowo, choć robią to procedury anonimowe.
+Jeśli nawykłeś do używania zagnieżdżonych procedur z własnymi prywatnymi
+zmiennymi w innych językach programowania, to w Perlu będziesz musiał nad
+trochę popracować. Intuicyjna metoda kodowania tego typu rzeczy spowoduje
+tajemnicze ostrzeżenia ``will not stay shared'\*(R' (nie pozostanie wspólne).
+To, na przykład, nie zadziała:
+.PP
+.Vb 5
+\& sub zewn {
+\& my $x = $_[0] + 35;
+\& sub wewn { return $x * 19 } # ŹLE
+\& return $x + wewn();
+\& }
+.Ve
+Obejście jest następujące:
+.PP
+.Vb 5
+\& sub zewn {
+\& my $x = $_[0] + 35;
+\& local *wewn = sub { return $x * 19 };
+\& return $x + wewn();
+\& }
+.Ve
+Teraz \fIwewn()\fR może być wywołana tylko z wnętrza \fIzewn()\fR, z powodu
+tymczasowego przypisania zamknięcia (procedury anonimowej). Ale kiedy jest
+wywoływana, to ma zwykły dostęp do zmiennej leksykalnej \f(CW$x\fR z zakresu
+procedury \fIzewn()\fR.
+.PP
+Ma to interesujący skutek tworzenia funkcji lokalnych względem innych funkcji,
+co normalnie nie jest obsługiwane w Perlu.
+.SH OSTRZEŻENIE
+Nie możesz (w użyteczny sposób) posłużyć się odwołaniem jako kluczem hasza.
+Zostanie ono zamienione na łańcuch:
+.PP
+.Vb 1
+\& $x{ \e$a } = $a;
+.Ve
+Jeśli spróbujesz zdereferencjonować klucz, nie otrzymasz odwołania stałego
+a łańcuch i nie uzyskasz tego, co próbowałeś. W zamian można napisać coś
+podobnego do:
+.PP
+.Vb 2
+\& $r = \e@a;
+\& $x{ $r } = $r;
+.Ve
+a następnie użyć \fIvalues()\fR, co zwróci rzeczywiste odwołania,
+zamiast użycia \fIkeys()\fR, gdyż klucze odwołaniami nie będą.
+.PP
+Standardowy moduł Tie::RefHash umożliwia wygodny sposób obejścia tego problemu.
+.SH ZOBACZ TAKŻE
+Poza oczywistą dokumentacją, pouczająca może być analiza kodu źródłowego.
+Kilka raczej patologicznych przykładów użycia odwołań znajdziesz
+w teście regresji \fIt/op/ref.t\fR w katalogu źródeł Perla.
+.PP
+Zobacz również podręczniki \fIperldsc\fR(1) i \fIperllol\fR(1), opisujące
+posługiwanie się odwołaniami do tworzenia złożonych struktur danych, oraz
+\fIperltoot\fR(1), \fIperlobj\fR(1) i \fIperlbot\fR(1) opisujące ich użycie
+do tworzenia obiektów.
+
+.rn }` ''
+.IX Title "PERLREF 1"
+.IX Name "perlref - odwołania i zagnieżdżone struktury danych w Perlu"
+
+.IX Header "NAZWA"
+
+.IX Header "UWAGA"
+
+.IX Header "OPIS"
+
+.IX Subsection "Tworzenie odwołań"
+
+.IX Item "1."
+
+.IX Item "2."
+
+.IX Item "3."
+
+.IX Item "4."
+
+.IX Item "5."
+
+.IX Item "6."
+
+.IX Item "7."
+
+.IX Subsection "Użycie odwołań"
+
+.IX Item "1."
+
+.IX Item "2."
+
+.IX Item "3."
+
+.IX Item "4."
+
+.IX Subsection "Odwołania symboliczne"
+
+.IX Subsection "Odwołania niezbyt symboliczne"
+
+.IX Subsection "Pseudo-hasze: używanie tablicy jak hasza"
+
+.IX Subsection "Szablony funkcji"
+
+.IX Header "OSTRZEŻENIE"
+
+.IX Header "ZOBACZ TAKŻE"
+
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/perlsyn.1 b/po/pl/archive/plain/man1/perlsyn.1
new file mode 100644
index 00000000..268079e2
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/perlsyn.1
@@ -0,0 +1,894 @@
+.\" 1999 PTM Przemek Borys
+.rn '' }`
+.\" $RCSfile: perlsyn.1,v $$Revision: 1.5 $$Date: 2002/08/22 14:47:30 $
+.\"
+.\" $Log: perlsyn.1,v $
+.\" Revision 1.5 2002/08/22 14:47:30 robert
+.\" poprawione błędy formatowania - nałożony man-pages-pl-0.22-roffix.patch z RedHata
+.\"
+.\" Revision 1.4 2000/10/22 16:15:29 wojtek2
+.\" wiodące (spacje, zera etc.)->początkowe
+.\" kontrolne (znaki, sekwencje)->sterujące
+.\" także "klawisze kontrolne" (Ctrl+klaw.)->klawisze sterujące
+.\"
+.\" Revision 1.3 1999/09/02 09:17:41 wojtek2
+.\" krzyżówka z 5.004 (przykłady!) plus trochę drobnych zmian
+.\"
+.\" Revision 1.1 1999/08/31 14:56:09 pborys
+.\" perlsyn: składnia perla. alpha version
+.\"
+.\"
+.de Sh
+.br
+.if t .Sp
+.ne 5
+.PP
+\fB\\$1\fR
+.PP
+..
+.de Sp
+.if t .sp .5v
+.if n .sp
+..
+.de Ip
+.br
+.ie \\n(.$>=3 .ne \\$3
+.el .ne 3
+.IP "\\$1" \\$2
+..
+.de Vb
+.ft CW
+.nf
+.ne \\$1
+..
+.de Ve
+.ft R
+
+.fi
+..
+.\"
+.\"
+.\" Set up \*(-- to give an unbreakable dash;
+.\" string Tr holds user defined translation string.
+.\" Bell System Logo is used as a dummy character.
+.\"
+.tr \(*W-|\(bv\*(Tr
+.ie n \{\
+.ds -- \(*W-
+.ds PI pi
+.if (\n(.H=4u)&(1m=24u) .ds -- \(*W\h'-12u'\(*W\h'-12u'-\" diablo 10 pitch
+.if (\n(.H=4u)&(1m=20u) .ds -- \(*W\h'-12u'\(*W\h'-8u'-\" diablo 12 pitch
+.ds L" ""
+.ds R" ""
+.\" \*(M", \*(S", \*(N" and \*(T" are the equivalent of
+.\" \*(L" and \*(R", except that they are used on ".xx" lines,
+.\" such as .IP and .SH, which do another additional levels of
+.\" double-quote interpretation
+.ds M" """
+.ds S" """
+.ds N" """""
+.ds T" """""
+.ds L' '
+.ds R' '
+.ds M' '
+.ds S' '
+.ds N' '
+.ds T' '
+'br\}
+.el\{\
+.ds -- \(em\|
+.tr \*(Tr
+.ds L" ``
+.ds R" ''
+.ds M" ``
+.ds S" ''
+.ds N" ``
+.ds T" ''
+.ds L' `
+.ds R' '
+.ds M' `
+.ds S' '
+.ds N' `
+.ds T' '
+.ds PI \(*p
+'br\}
+.\" If the F register is turned on, we'll generate
+.\" index entries out stderr for the following things:
+.\" TH Title
+.\" SH Header
+.\" Sh Subsection
+.\" Ip Item
+.\" X<> Xref (embedded
+.\" Of course, you have to process the output yourself
+.\" in some meaninful fashion.
+.if \nF \{
+.de IX
+.tm Index:\\$1\t\\n%\t"\\$2"
+..
+.nr % 0
+.rr F
+.\}
+.TH PERLSYN 1 "perl 5.005, patch 02" "24 lipca 1998" "Podręcznik programisty perla"
+.IX Title "PERLSYN 1"
+.UC
+.IX Name "perlsyn - Perl syntax"
+.if n .hy 0
+.if n .na
+.ds C+ C\v'-.1v'\h'-1p'\s-2+\h'-1p'+\s0\v'.1v'\h'-1p'
+.de CQ \" put $1 in typewriter font
+.ft CW
+'if n "\c
+'if t \\&\\$1\c
+'if n \\&\\$1\c
+'if n \&"
+\\&\\$2 \\$3 \\$4 \\$5 \\$6 \\$7
+'.ft R
+..
+.\" @(#)ms.acc 1.5 88/02/08 SMI; from UCB 4.2
+. \" AM - accent mark definitions
+.bd B 3
+. \" fudge factors for nroff and troff
+.if n \{\
+. ds #H 0
+. ds #V .8m
+. ds #F .3m
+. ds #[ \f1
+. ds #] \fP
+.\}
+.if t \{\
+. ds #H ((1u-(\\\\n(.fu%2u))*.13m)
+. ds #V .6m
+. ds #F 0
+. ds #[ \&
+. ds #] \&
+.\}
+. \" simple accents for nroff and troff
+.if n \{\
+. ds ' \&
+. ds ` \&
+. ds ^ \&
+. ds , \&
+. ds ~ ~
+. ds ? ?
+. ds ! !
+. ds /
+. ds q
+.\}
+.if t \{\
+. ds ' \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\'\h"|\\n:u"
+. ds ` \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\`\h'|\\n:u'
+. ds ^ \\k:\h'-(\\n(.wu*10/11-\*(#H)'^\h'|\\n:u'
+. ds , \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10)',\h'|\\n:u'
+. ds ~ \\k:\h'-(\\n(.wu-\*(#H-.1m)'~\h'|\\n:u'
+. ds ? \s-2c\h'-\w'c'u*7/10'\u\h'\*(#H'\zi\d\s+2\h'\w'c'u*8/10'
+. ds ! \s-2\(or\s+2\h'-\w'\(or'u'\v'-.8m'.\v'.8m'
+. ds / \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H)'\z\(sl\h'|\\n:u'
+. ds q o\h'-\w'o'u*8/10'\s-4\v'.4m'\z\(*i\v'-.4m'\s+4\h'\w'o'u*8/10'
+.\}
+. \" troff and (daisy-wheel) nroff accents
+.ds : \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10-\*(#H+.1m+\*(#F)'\v'-\*(#V'\z.\h'.2m+\*(#F'.\h'|\\n:u'\v'\*(#V'
+.ds 8 \h'\*(#H'\(*b\h'-\*(#H'
+.ds v \\k:\h'-(\\n(.wu*9/10-\*(#H)'\v'-\*(#V'\*(#[\s-4v\s0\v'\*(#V'\h'|\\n:u'\*(#]
+.ds _ \\k:\h'-(\\n(.wu*9/10-\*(#H+(\*(#F*2/3))'\v'-.4m'\z\(hy\v'.4m'\h'|\\n:u'
+.ds . \\k:\h'-(\\n(.wu*8/10)'\v'\*(#V*4/10'\z.\v'-\*(#V*4/10'\h'|\\n:u'
+.ds 3 \*(#[\v'.2m'\s-2\&3\s0\v'-.2m'\*(#]
+.ds o \\k:\h'-(\\n(.wu+\w'\(de'u-\*(#H)/2u'\v'-.3n'\*(#[\z\(de\v'.3n'\h'|\\n:u'\*(#]
+.ds d- \h'\*(#H'\(pd\h'-\w'~'u'\v'-.25m'\f2\(hy\fP\v'.25m'\h'-\*(#H'
+.ds D- D\\k:\h'-\w'D'u'\v'-.11m'\z\(hy\v'.11m'\h'|\\n:u'
+.ds th \*(#[\v'.3m'\s+1I\s-1\v'-.3m'\h'-(\w'I'u*2/3)'\s-1o\s+1\*(#]
+.ds Th \*(#[\s+2I\s-2\h'-\w'I'u*3/5'\v'-.3m'o\v'.3m'\*(#]
+.ds ae a\h'-(\w'a'u*4/10)'e
+.ds Ae A\h'-(\w'A'u*4/10)'E
+.ds oe o\h'-(\w'o'u*4/10)'e
+.ds Oe O\h'-(\w'O'u*4/10)'E
+. \" corrections for vroff
+.if v .ds ~ \\k:\h'-(\\n(.wu*9/10-\*(#H)'\s-2\u~\d\s+2\h'|\\n:u'
+.if v .ds ^ \\k:\h'-(\\n(.wu*10/11-\*(#H)'\v'-.4m'^\v'.4m'\h'|\\n:u'
+. \" for low resolution devices (crt and lpr)
+.if \n(.H>23 .if \n(.V>19 \
+\{\
+. ds : e
+. ds 8 ss
+. ds v \h'-1'\o'\(aa\(ga'
+. ds _ \h'-1'^
+. ds . \h'-1'.
+. ds 3 3
+. ds o a
+. ds d- d\h'-1'\(ga
+. ds D- D\h'-1'\(hy
+. ds th \o'bp'
+. ds Th \o'LP'
+. ds ae ae
+. ds Ae AE
+. ds oe oe
+. ds Oe OE
+.\}
+.rm #[ #] #H #V #F C
+.SH "NAZWA"
+.IX Header "NAME"
+perlsyn \- Składnia perla
+.SH "OPIS"
+.IX Header "DESCRIPTION"
+Skrypt perla składa się z sekwencji deklaracji i instrukcji. Jedynymi
+rzeczami, które muszą być zadeklarowane w perlu, to formatki raportowe i
+procedury. Więcej informacji o tych deklaracji znajdziesz w sekcjach
+poniżej. Wszystkie niezainicjalizowane, stworzone przez użytkownika obiekty,
+uznawane są za posiadające początkową wartość null lub 0, dopóki nie zostaną
+zdefiniowane w jakiejś
+jawnej operacji, jak np. przypisanie. (Choć jeśli chcesz, możesz dostawać
+ostrzeżenia o używaniu wartości niezdefiniowanych.) Sekwencja instrukcji
+jest wykonywana tylko jednokrotnie, w przeciwieństwie do skryptów \fBsed\fR(1) czy
+\fBawk\fR(1), gdzie sekwencja taka jest wykonywana dla każdej linii
+wejściowej. Oznacza to, że musisz jawnie przetwarzać w pętli linie swojego
+pliku wejściowego (lub plików), oznacza to też, że masz dużo większą
+kontrolę nad tym, którymi plikami i liniami się zajmujesz.
+(Właściwie to kłamię\*(--można zrobić niejawną pętlę za pomocą przełącznika
+\fB\-n\fR lub \fB\-p\fR. Nie jest to po prostu domyślne i zarazem obowiązkowe
+jak w \fBsed\fR(1) czy \fBawk\fR(1).)
+.Sh "Deklaracje"
+.IX Subsection "Deklaracje"
+Perl jest w ogólności językiem wolnej postaci (free-form). (Jedynym
+wyjątkiem są deklarację formatek--z oczywistych przyczyn.) Komentarze są
+rozpoczynane znakiem \*(L"#\*(R" i ciągną się do końca linii.
+Jeśli spróbujesz użyć komentarzy \f(CW/* */\fR w stylu C, to zostaną one
+zinterpretowane albo jako dzielenie, albo jako porównywanie wzorca. Z kolei
+komentarz \f(CW// z \*(C+ wygląda dokładnie jak puste wyrażenie regularne.
+Nie kombinuj więc z tymi konstrukcjami.
+.PP
+Deklaracja może być wstawiona gdziekolwiek, gdzie można wstawić instrukcję,
+lecz nie ma wpływu na wykonywanie podstawowej sekwencji
+instrukcji\*(--deklaracje mają znaczenie tylko podczas kompilacji.
+Zazwyczaj wszystkie deklaracje wstawiane są na początku lub na końcu
+skryptu. Jeśli jednak używasz zmiennych prywatnych zawężonych leksykalnie,
+utworzonych przez \fImy()\fR, będziesz musiał się upewnić, czy twoja definicja
+formatki lub procedury, używającej tych deklaracji leży wewnątrz tego samego
+zakresu.
+.PP
+Deklarowanie procedury zezwala na używanie jej nazwy tak, jakby
+była operatorem listowym, licząc od tego miejsca, aż do końca programu. Możesz
+zadeklarować procedurę bez jej definiowania, pisząc \f(CWsub name\fR,
+więc:
+.PP
+.Vb 2
+\& sub myname;
+\& $me = myname $0 or die "can't get myname";
+.Ve
+Zauważ, że działa to jak operator listowy, a nie jak jednoargumentowy; uważaj
+więc i używaj \f(CWor\fR zamiast \f(CW||\fR. Jednak jeśli zadeklarowałbyś
+procedurę jako \f(CWsub myname ($)\fR, to
+\f(CWmyname\fR funkcjonowałoby jak operator jednoargumentowy, więc
+działałyby zarówno \f(CWor\fR jak i \f(CW||\fR.
+.PP
+Deklaracje procedur mogą być również ładowane instrukcją \f(CWrequire\fR,
+lub jednocześnie ładowane jak i importowane do przestrzeni nazw dzięki
+instrukcji \f(CWuse\fR. Dla szczegółów polecam podręcznik \fIperlmod\fR(1).
+.PP
+Sekwencja instrukcji może zawierać deklaracje zmiennych zawężonych leksykalnie,
+lecz poza deklarowaniem nazwy zmiennej, deklaracja działa jak
+zwykła instrukcja i jest wykonywana w sekwencji instrukcji jak zwyczajna
+instrukcja. Znaczy to, że ma ona zarówno skutki podczas kompilacji, jak w
+czasie działania.
+.Sh "Instrukcje proste"
+.IX Subsection "Instrukcje proste"
+Jedynym rodzajem instrukcji prostej jest wyrażenie, analizowane dla swoich
+efektów ubocznych. Każda instrukcja prosta musi się kończyć średnikiem,
+chyba że jest ostatnią instrukcją bloku, wtedy średnik nie jest
+obowiązujący. (Jednak wciąż jest zalecany jeśli blok zajmuje więcej niż
+jedną linię, gdyż możliwe że dodasz jeszcze kolejne linie.)
+Zauważ, że istnieją operatory takie, jak \f(CWeval {}\fR i \f(CWdo {}\fR,
+które wyglądają jak instrukcje złożone, lecz nimi nie są
+i wymagają jawnego zakończenia jeśli są użyte
+jako ostatni element instrukcji.
+.PP
+Za każdą prostą instrukcją, tuż przed średnikiem (lub końcem bloku) może
+znajdować się \fI\s-1POJEDYNCZY\s0\fR modyfikator. Dopuszczalne modyfikatory
+to:
+.PP
+.Vb 4
+\& if WYRAŻ
+\& unless WYRAŻ
+\& while WYRAŻ
+\& until WYRAŻ
+\& foreach WYRAŻ
+.Ve
+Modyfikatory \f(CWif\fR i \f(CWunless\fR mają semantykę zgodną z
+oczekiwaniami (jeżeli i chyba że). Modyfikator \f(CWforeach\fR jest iteratorem:
+dla każdej wartości w \s-1WYRAŻ\s0 przypisuje jej nazwę zastępczą \f(CW$_\fR
+i wykonuje instrukcję. Modyfikatory \f(CWwhile\fR i \f(CWuntil\fR
+również mają typową semantykę pętli while (warunek jest analizowany
+najpierw). Wyjątkiem jest poprzedzenie tych modyfikatorów konstrukcją
+do-\s-1BLOK\s0 - wówczas blok jest wykonywany raz przed sprawdzeniem warunku.
+Dzięki temu możesz tworzyć pętle w rodzaju:
+.PP
+.Vb 4
+\& do {
+\& $line = <STDIN>;
+\& ...
+\& } until $line eq ".\en";
+.Ve
+Zobacz opis \f(CWdo\fR w podręczniku \fIperlfunc\fR. Zauważ też, że
+opisane poniżej instrukcje kontroli pętli \fI\s-1NIE\s0\fR będą działały w tej
+konstrukcji, gdyż modyfikatory nie pobierają etykiet pętli. Przykro mi.
+Możesz zawsze umieścić wewnątrz inny blok (dla \fCWnextfR) lub też umieścić
+swoją instrukcję wewnątrz bloku (dla \f(CWlast\fR), aby zrobić coś takiego.
+W przypadku \f(CWnext\fR po prostu podwój nawiasy:
+.PP
+.Vb 4
+\& do {{
+\& next if $x == $y;
+\& # coś tu robi
+\& }} until $x++ > $z;
+.Ve
+Dla \f(CWnext\fR musisz się bardziej rozpisać:
+.PP
+.Vb 6
+\& LOOP: {
+\& do {
+\& last if $x = $y**2;
+\& # coś tu robi
+\& } while $x++ <= $z;
+\& }
+.Ve
+.Sh "Instrukcje złożone"
+.IX Subsection "Instrukcje złożone"
+W perlu, sekwencja instrukcji definiująca zakres nazywana jest blokiem.
+Czasami ograniczeniem bloku stanowi zawierający go plik (w wypadku
+wymaganego (required) pliku lub programu jako całości), a czasami
+zasięg łańcucha znakowego (w wypadku eval).
+.PP
+Lecz ogólnie, blok jest ograniczony nawiasami klamrowymi. Taką
+konstrukcję syntaktyczną nazwiemy \s-1BLOKIEM\s0.
+.PP
+Do kontroli przepływu można używać następujących instrukcji złożonych:
+.PP
+.Vb 8
+\& if (WYRAŻ) BLOK
+\& if (WYRAŻ) BLOK else BLOK
+\& if (WYRAŻ) BLOK elsif (WYRAŻ) BLOK ... else BLOK
+\& ETYKIETA while (WYRAż) BLOK
+\& ETYKIETA while (WYRAŻ) BLOK continue BLOK
+\& ETYKIETA for (WYRAŻ; WYRAŻ; WYRAŻ) BLOK
+\& ETYKIETA foreach VAR (LISTA) BLOK
+\& ETYKIETA BLOK continue BLOK
+.Ve
+Zauważ, że w przeciwieństwie do C i Pacala, są one zdefiniowane w
+kategoriach BLOKÓW, a nie instrukcji. Znaczy to, że nawiasy klamrowe są
+niezbędne--wiszące instrukcje nie są dozwolone. Jeśli chcesz pisać warunki
+bez nawiasów, to są na to inne sposoby. Następujące przykłady robią
+wszystkie to samo:
+.PP
+.Vb 5
+\& if (!open(FOO)) { die "Can't open $FOO: $!"; }
+\& die "Can't open $FOO: $!" unless open(FOO);
+\& open(FOO) or die "Can't open $FOO: $!"; # FOO lub giń!
+\& open(FOO) ? 'hi mom' : die "Can't open $FOO: $!";
+\& # to ostatnie trochę egzotyczne
+.Ve
+Instrukcja \f(CWif\fR jest nieskomplikowana. Ponieważ BLOKI są zawsze
+ograniczone nawiasami klamrowymi, nigdy nie ma niejednoznaczności co do
+tego, do którego \f(CWif\fR przynależy dany \f(CWelse\fR.
+Jeśli zamiast \f(CWif\fR używasz \f(CWunless\fR, sens testu jest odwrócony.
+.PP
+Instrukcja \f(CWwhile\fR wykonuje swój blok tak długo, jak wyrażenie jest
+prawdziwe (jego wartością nie jest łańcuch pusty, 0 czy \*(L"0").
+\s-1ETYKIETA\s0 jest opcjonalna, a jeśli jest obecna, składa się z
+identyfikatora, za którym następuje dwukropek. \s-1ETYKIETA\s0 identyfikuje
+pętlę dla instrukcji kontroli pętli, czyli \f(CWnext\fR,
+\f(CWlast\fR i \f(CWredo\fR.
+Jeśli pominięto \s-1ETYKIETĘ\s0, instrukcje kontroli pętli odnoszą się
+do najbardziej wewnętrznej otaczającej pętli. Może to wymagać dynamicznego
+przeglądania wstecz stosu wywołań w czasie wykonania, aby znaleźć odpowiednią
+\s-1ETYKIETĘ\s0.
+Takie desperackie zachowania dają zwykle ostrzeżenia przy włączonej fladze
+\fB\-w\fR.
+.PP
+Jeśli istnieje \s-1BLOK\s0 \f(CWcontinue\fR, to jest on zawsze wykonywany tuż
+przed kolejną analizą warunku, podobnie jak trzeci element pętli \f(CWfor\fR
+w C. Można tego używać do zwiększania zmiennej sterującej pętli, nawet gdy
+pętla jest właśnie kontynuowana instrukcją \f(CWnext\fR (która jest z kolei
+podobna do instrukcji \f(CWcontinue\fR z C).
+.Sh "Kontrola pętli"
+.IX Subsection "Kontrola pętli"
+Polecenie \f(CWnext\fR jest podobne do instrukcji \f(CWcontinue\fR z C;
+rozpoczyna nową iterację pętli:
+.PP
+.Vb 4
+\& LINE: while (<STDIN>) {
+\& next LINE if /^#/; # wykasuj komentarze
+\& ...
+\& }
+.Ve
+Polecenie \f(CWlast\fR jest podobne do instrukcji \f(CWbreak\fR z C (używanej
+w pętlach); natychmiastowo opuszcza pętlę. Blok
+\f(CWcontinue\fR nie jest wykonywany:
+.PP
+.Vb 4
+\& LINE: while (<STDIN>) {
+\& last LINE if /^$/; # zakończ po obsłużeniu nagłówka
+\& ...
+\& }
+.Ve
+Polecenie \f(CWredo\fR restartuje pętlę bez ponownego analizowania warunku.
+Blok \f(CWcontinue\fR nie jest wykonywany. Polecenie to jest zazwyczaj używane
+w programach, które chcą się okłamywać co do tego, co właśnie pobrały z wejścia.
+.PP
+Na przykład, podczas przetwarzania pliku takiego, jak \fI/etc/termcap\fR.
+Jeśli twoje wiersze wejściowe mogą się kończyć lewymi ukośnikami, wskazującymi
+kontynuację, możesz chcieć z wyprzedzeniem pobrać następny rekord.
+.PP
+.Vb 8
+\& while (<>) {
+\& chomp;
+\& if (s/\e\e$//) {
+\& $_ .= <>;
+\& redo unless eof();
+\& }
+\& # teraz przetwórz $_
+\& }
+.Ve
+co w perlu jest skrótem dla wersji napisanej bardziej dosłownie:
+.PP
+.Vb 8
+\& LINE: while (defined($line = <ARGV>)) {
+\& chomp($line);
+\& if ($line =~ s/\e\e$//) {
+\& $line .= <ARGV>;
+\& redo LINE unless eof(); # nie eof(ARGV)!
+\& }
+\& # teraz przetwórz $line
+\& }
+.Ve
+A tu mamy prosty striptizer komentarzy Pascalowych (uwaga: zakłada brak {
+lub } w łańcuchach).
+.PP
+.Vb 14
+\& LINE: while (<STDIN>) {
+\& while (s|({.*}.*){.*}|$1 |) {}
+\& s|{.*}| |;
+\& if (s|{.*| |) {
+\& $front = $_;
+\& while (<STDIN>) {
+\& if (/}/) { # koniec komentarza?
+\& s|^|$front{|;
+\& redo LINE;
+\& }
+\& }
+\& }
+\& print;
+\& }
+.Ve
+Zauważ, że jeśli w powyższym kodzie istniałby blok \f(CWcontinue\fR, został
+by on wywołany nawet dla usuniętych wierszy. Blok ten jest często używany do
+resetowania liczników wierszy czy jednokrotnych dopasowań \f(CW?wzorców?\fR.
+.PP
+.Vb 10
+\& # zainspirowane przez :1,$g/fred/s//WILMA/
+\& while (<>) {
+\& ?(fred)? && s//WILMA $1 WILMA/;
+\& ?(barney)? && s//BETTY $1 BETTY/;
+\& ?(homer)? && s//MARGE $1 MARGE/;
+\& } continue {
+\& print "$ARGV $.: $_";
+\& close ARGV if eof(); # reset $. (nr wiersza)
+\& reset if eof(); # reset ?wzorca?
+\& }
+.Ve
+Jeśli słowo \f(CWwhile\fR jest zamieniane słowem \f(CWuntil\fR, to sens
+testu jest odwrócony, lecz warunek jest wciąż testowany w pierwszej
+iteracji.
+.PP
+Instrukcje sterujące pętli nie współpracują z \f(CWif\fR ani \f(CWunless\fR,
+gdyż nie są one pętlami. Możesz jednak podwoić nawiasy by je nimi uczynić.
+.PP
+.Vb 5
+\& if (/wzorzec/) {{
+\& next if /fred/;
+\& next if /barney/;
+\& # coś tu robi
+\& }}
+.Ve
+Postać \f(CWwhile/if BLOCK BLOCK\fR, która była dostępna w Perl 4 nie jest
+już prawidłowa. Zmień wszystkie wystąpienia
+\f(CWif BLOCK\fR na \f(CWif (do BLOCK)\fR.
+.Sh "Pętle for"
+.IX Subsection "Pętle for"
+Perlowa pętla \f(CWfor\fR w stylu C, działa dokładnie jak odpowiadająca jej
+pętla while, co znaczy, że to:
+.PP
+.Vb 3
+\& for ($i = 1; $i < 10; $i++) {
+\& ...
+\& }
+.Ve
+jest tym samym, co to:
+.PP
+.Vb 6
+\& $i = 1;
+\& while ($i < 10) {
+\& ...
+\& } continue {
+\& $i++;
+\& }
+.Ve
+(Jest jedna drobna różnica: pierwsza postać wymusza zawężenie leksykalne dla
+zmiennych zadeklarowanych przez \f(CWmy\fR w wyrażeniu inicjalizacji.)
+.PP
+Poza zwykłymi pętlami po indeksach tablic, \f(CWfor\fR daje wiele innych
+zastosowań. Oto przykład, zapobiegający problemowi, który napotyka się
+testując jawnie EOF na interaktywnym deskryptorze pliku, co powoduje,
+że program wygląda jakby się zawiesił.
+.PP
+.Vb 5
+\& $on_a_tty = \-t STDIN && \-t STDOUT;
+\& sub prompt { print "yes? " if $on_a_tty }
+\& for ( prompt(); <STDIN>; prompt() ) {
+\& # zrób coś
+\& }
+.Ve
+.Sh "Pętle foreach"
+.IX Subsection "Pętle foreach"
+Pętla \f(CWforeach\fR iteruje poprzez normalną wartość listową i przypisuje
+zmiennej \s-1VAR\s0 wartość każdego kolejnego elementu listy. Jeśli zmienna jest
+poprzedzona słowem kluczowym \f(CWmy\fR, to jest ona leksykalnie zawężona i
+widzialna tylko wewnątrz pętli. W przeciwnym wypadku, zmienna jest niejawnie
+lokalna w pętli i, po wyjściu z niej, odzyskuje pierwotną wartość.
+Jeśli zmienna była poprzednio zadeklarowana przez \f(CWmy\fR, to pętla używa tej
+zmiennej, zamiast zmiennej globalnej, lecz wciąż jest ona lokalna w obrębie
+pętli. (Zauważ, że zmienne o zasięgu leksykalnym mogą być przyczyną kłopotów,
+jeśli wewnątrz pętli masz odwołujące się do nich procedury lub deklaracje
+formatów.)
+.PP
+Słowo kluczowe \f(CWforeach\fR jest w rzeczywistości synonimem słowa
+\f(CWfor\fR, więc \f(CWforeach\fR możesz używać dla czytelności, a
+\f(CWfor\fR dla skrócenia. (Albo też powłoka Bourne'a jest Ci milsza niż
+\fIcsh\fR, więc pisanie \f(CWfor\fR jest naturalniejsze.)
+Jeśli \f(CWVAR\fR jest pominięte, na kolejne wartości ustawiane będzie
+\f(CW$_\fR.
+Jeśli dowolny element \s-1LISTY\s0 jest lwartością, to możesz łatwo
+modyfikować jego wartość, modyfikując \s-1VAR\s0 wewnątrz pętli. Jest tak
+dlatego, że zmienna indeksu pętli \f(CWforeach\fR jest niejawnym synonimem
+każdego iterowanego elementu.
+W szczególności możliwa jest zmiana tym sposobem wartości elementów tablicy
+LISTA (ale nie wyrażenia zwracającego LISTĘ).
+.PP
+Jeśli dowolna część \s-1LISTY\s0 jest tablicą, to \f(CWforeach\fR bardzo się
+zmiesza, jeśli wewnątrz pętli dodasz lub usuniesz elementy, na przykład przy
+pomocy \f(CWsplice\fR. Nie rób więc tego.
+.PP
+\f(CWforeach\fR prawdopodobnie nie zrobi tego, czego oczekujesz, jeśli
+\s-1VAR\s0 jest zmienną specjalną. Tego też nie rób.
+.PP
+Przykłady:
+.PP
+.Vb 1
+\& for (@ary) { s/foo/bar/ }
+.Ve
+.Vb 3
+\& foreach my $elem (@elements) {
+\& $elem *= 2;
+\& }
+.Ve
+.Vb 3
+\& for $count (10,9,8,7,6,5,4,3,2,1,'BOOM') {
+\& print $count, "\en"; sleep(1);
+\& }
+.Ve
+.Vb 1
+\& for (1..15) { print "Merry Christmas\en"; }
+.Ve
+.Vb 3
+\& foreach $item (split(/:[\e\e\en:]*/, $ENV{TERMCAP})) {
+\& print "Item: $item\en";
+\& }
+.Ve
+Oto, jak programista C mógłby zakodować szczególny algorytm w perlu:
+.PP
+.Vb 9
+\& for (my $i = 0; $i < @ary1; $i++) {
+\& for (my $j = 0; $j < @ary2; $j++) {
+\& if ($ary1[$i] > $ary2[$j]) {
+\& last; # nie mogę wyjść do zewnętrznej :-(
+\& }
+\& $ary1[$i] += $ary2[$j];
+\& }
+\& # tu zabiera mnie last
+\& }
+.Ve
+Podczas gdy programista perla mógłby zrobić to wygodniej:
+.PP
+.Vb 6
+\& OUTER: foreach my $wid (@ary1) {
+\& INNER: foreach my $jet (@ary2) {
+\& next OUTER if $wid > $jet;
+\& $wid += $jet;
+\& }
+\& }
+.Ve
+Widzisz jakie to proste? Czystsze, bezpieczniejsze i szybsze. Jest czystsze,
+bo mniej tu zamieszania. Jest bezpieczniejsze, bo jeśli między wewnętrzną, a
+zewnętrzną pętlę zostanie później dodany kod, to nie będzie on przypadkiem
+wykonywany. \f(CWnext\fR jawnie iteruje inną pętlę zamiast przerywania
+wewnętrznej. Jest to szybsze, gdyż perl wywołuje instrukcje \f(CWforeach\fR
+szybciej niż równoważnik z pętlą \f(CWfor\fR.
+.Sh "Podstawowe instrukcje BLOKOWE i switch"
+.IX Subsection "Podstawowe instrukcje BLOKOWE i switch"
+\s-1BLOK\s0 (z etykietą lub bez) jest równoważny pętli, która jest wykonywana
+jeden raz. Tak więc możesz wewnątrz używać instrukcji kontroli pętli by
+wyjść z bloku lub ponowić jego wykonanie.
+(Zauważ, że nie jest to prawdą wewnątrz \f(CWeval{}\fR, \f(CWsub{}\fR
+czy, przeciwnie do rozpowszchnionych przekonań, bloków \f(CWdo{}\fR, które nie
+zaliczają się do pętli.) Blok \f(CWcontinue\fR jest opcjonalny.
+.PP
+Konstrukcja \s-1BLOKU\s0 jest szczególnie wygodna do tworzenia struktur
+wyboru (case).
+.PP
+.Vb 6
+\& SWITCH: {
+\& if (/^abc/) { $abc = 1; last SWITCH; }
+\& if (/^def/) { $def = 1; last SWITCH; }
+\& if (/^xyz/) { $xyz = 1; last SWITCH; }
+\& $nothing = 1;
+\& }
+.Ve
+W perlu nie ma oficjalnej instrukcji switch, gdyż istnieje już kilka
+sposobów na wykonanie jej równoważnika. Oprócz, mógłbyś napisać
+.PP
+.Vb 6
+\& SWITCH: {
+\& $abc = 1, last SWITCH if /^abc/;
+\& $def = 1, last SWITCH if /^def/;
+\& $xyz = 1, last SWITCH if /^xyz/;
+\& $nothing = 1;
+\& }
+.Ve
+(W rzeczywistości nie jest to tak dziwne jak wygląda. Musisz sobie
+uświadomić, że możesz korzystać z \*(L"operatorów\*(R" kontroli pętli
+wewnątrz wyrażeń. Jest to zwyczajny operator przecinka z C.)
+.PP
+lub
+.PP
+.Vb 6
+\& SWITCH: {
+\& /^abc/ && do { $abc = 1; last SWITCH; };
+\& /^def/ && do { $def = 1; last SWITCH; };
+\& /^xyz/ && do { $xyz = 1; last SWITCH; };
+\& $nothing = 1;
+\& }
+.Ve
+lub sformatowane w taki sposób, że wygląda bardziej na \*(L"poprawną\*(R"
+instrukcję switch:
+.PP
+.Vb 5
+\& SWITCH: {
+\& /^abc/ && do {
+\& $abc = 1;
+\& last SWITCH;
+\& };
+.Ve
+.Vb 4
+\& /^def/ && do {
+\& $def = 1;
+\& last SWITCH;
+\& };
+.Ve
+.Vb 6
+\& /^xyz/ && do {
+\& $xyz = 1;
+\& last SWITCH;
+\& };
+\& $nothing = 1;
+\& }
+.Ve
+lub
+.PP
+.Vb 6
+\& SWITCH: {
+\& /^abc/ and $abc = 1, last SWITCH;
+\& /^def/ and $def = 1, last SWITCH;
+\& /^xyz/ and $xyz = 1, last SWITCH;
+\& $nothing = 1;
+\& }
+.Ve
+lub nawet straszliwe
+.PP
+.Vb 8
+\& if (/^abc/)
+\& { $abc = 1 }
+\& elsif (/^def/)
+\& { $def = 1 }
+\& elsif (/^xyz/)
+\& { $xyz = 1 }
+\& else
+\& { $nothing = 1 }
+.Ve
+Popularnym idiomem instrukcji switch jest wykorzystanie tworzonego przez
+\f(CWforeach\fR synonimu. Uzyskane tymczasowe przypisanie do zmiennej
+\f(CW$_\fR umożliwia wygodne dopasowywanie:
+.PP
+.Vb 6
+\& SWITCH: for ($where) {
+\& /In Card Names/ && do { push @flags, '\-e'; last; };
+\& /Anywhere/ && do { push @flags, '\-h'; last; };
+\& /In Rulings/ && do { last; };
+\& die "unknown value for form variable where: `$where'";
+\& }
+.Ve
+Innym interesującym podejściem do instrukcji switch jest rozplanowanie bloku
+\f(CWdo\fR tak, by zwracał właściwą wartość:
+.PP
+.Vb 8
+\& $amode = do {
+\& if ($flag & O_RDONLY) { "r" }
+\& elsif ($flag & O_WRONLY) { ($flag & O_APPEND) ? "a" : "w" }
+\& elsif ($flag & O_RDWR) {
+\& if ($flag & O_CREAT) { "w+" }
+\& else { ($flag & O_APPEND) ? "a+" : "r+" }
+\& }
+\& };
+.Ve
+lub też
+.PP
+.Vb 5
+\& print do {
+\& ($flags & O_WRONLY) ? "write-only" :
+\& ($flags & O_RDWR) ? "read-write" :
+\& "read-only";
+\& };
+.Ve
+albo, jeśli jesteś pewien, że wszystkie klauzule \f(CW&&\fR są prawdziwe,
+możesz posłużyć się czymś podobnym, co "przełącza" w zależności od wartości
+zmiennej środowiska \f(CWHTTP_USER_AGENT\fR.
+.PP
+.Vb 13
+\& #!/usr/bin/perl
+\& # dobierz plik ze stroną żargonu według przeglądarki
+\& $dir = 'http://www.wins.uva.nl/~mes/jargon';
+\& for ($ENV{HTTP_USER_AGENT}) {
+\& $page = /Mac/ && 'm/Macintrash.html'
+\& || /Win(dows )?NT/ && 'e/evilandrude.html'
+\& || /Win|MSIE|WebTV/ && 'm/MicroslothWindows.html'
+\& || /Linux/ && 'l/Linux.html'
+\& || /HP-UX/ && 'h/HP-SUX.html'
+\& || /SunOS/ && 's/ScumOS.html'
+\& || 'a/AppendixB.html';
+\& }
+\& print "Location: $dir/$page\e015\e012\e015\e012";
+.Ve
+Ten rodzaj instrukcji switch działa tylko, gdy wiesz, że klauzule \f(CW&&\fR
+będą prawdziwe. Jeśli nie, to powinien być użyty poprzedni przykład
+z \f(CW?:\fR.
+.PP
+Możesz także rozważyć napisanie hasza (tablicy asocjacyjnej) zamiast
+syntezowania instrukcji switch.
+.Sh "Goto"
+.IX Subsection "Goto"
+Perl obsługuje instrukcję \f(CWgoto\fR. \s-1ETYKIETA\s0 pętli nie jest w
+rzeczywistości prawidłowym celem \f(CWgoto\fR; jest tylko nazwą pętli.
+Istnieją trzy postacie: goto-\s-1ETYKIETA\s0, goto-\s-1WYRAŻ\s0 i
+goto-&\s-1NAZWA\s0.
+.PP
+Postać goto-\s-1ETYKIETA\s0 szuka instrukcji oznaczonej \s-1ETYKIETĄ\s0 i
+kontynuuje wykonywanie w tym miejscu. Nie może być używana do wchodzenia
+do wnętrza konstrukcji, które wymagają inicjalizacji, takich jak procedury lub
+pętle foreach. Nie może też być używana do wchodzenia do konstrukcji, które
+są w jakiś sposób optymalizowane. Może być używane do wchodzenia prawie we
+wszystkie inne miejsca w zakresie dynamicznym, łącznie z wychodzeniem z
+procedur, lecz zwykle lepiej jest użyć konstrukcji takiej jak last lub
+die. Autor Perla nigdy nie czuł potrzeby używania tej postaci goto (w
+Perlu\*(--C to inna sprawa).
+.PP
+Postać goto-\s-1WYRAŻ\s0 oczekuje nazwy etykiety, której zakres zostanie
+rozwiązany dynamicznie. Umożliwia to stosowanie wyliczanych goto jak w
+\s-1FORTRAN\s0ie, lecz nie jest zbyt zalecane jeśli optymalizujesz z uwagi
+na konserwację programu:
+.PP
+.Vb 1
+\& goto ("FOO", "BAR", "GLARCH")[$i];
+.Ve
+Postać goto-&\s-1NAZWA\s0 jest bardzo magiczna i podstawia wywołanie do
+nazwanej procedury za bieżącą procedurę. Jest to używane przez
+procedury \fI\s-1AUTOLOAD\s0()\fR, które chcą ładować inne procedury, a
+potem udawać, że inna procedura została wywołana jako pierwsza (poza tym, że
+wszelkie modyfikacje \f(CW@_\fR w bieżącej procedurrze są przenoszone do tej
+innej procedury.) Po takim \f(CWgoto\fR, nawet \fIcaller()\fR nie będzie w
+stanie powiedzieć, że ta procedura została wywołana pierwsza.
+.PP
+W większości tego typu przypadków, zazwyczaj dużo, dużo lepszym pomysłem jest
+używanie strukturalnych mechanizmów kontroli przepływu \f(CWnext\fR,
+\f(CWlast\fR lub \f(CWredo\fR, zamiast zwracać się ku \f(CWgoto\fR.
+Dla niektórych zastosowań, para \f(CWeval{}\fR i \fIdie()\fR, służąca do
+przetwarzania wyjątków może być też rozsądnym wyjściem.
+.Sh "POD: Osadzona dokumentacja"
+.IX Subsection "POD: Osadzona dokumentacja"
+Perl posiada mechanizm łączenia dokumentacji z kodem źródłowym.
+Podczas oczekiwania początku nowej instrukcji, jeśli kompilator natrafi na
+linię, rozpoczynającą się od znaku równości i słowa, jak
+.PP
+.Vb 1
+\& =head1 Here There Be Pods!
+.Ve
+To ten tekst, oraz reszta napisów, aż do linii, rozpoczynającej się od
+\f(CW=cut\fR włącznie zostaną zignorowane. Format tekstu wtrąconego jest
+opisany w podręczniku \fIperlpod\fR(1).
+.PP
+Umożliwia ci to łączenie kodu źródłowego i dokumentacji, jak w
+.PP
+.Vb 1
+\& =item snazzle($)
+.Ve
+.Vb 3
+\& Funkcja snazzle() będzie zachowywać się w najbardziej spektakularny
+\& sposób, jaki możesz sobie wyobrazić, prześcigając nawet cyber
+\& pirotechnikę.
+.Ve
+.Vb 1
+\& =cut powrót do kompilatora, fora z tego pod-fora!
+.Ve
+.Vb 4
+\& sub snazzle($) {
+\& my $thingie = shift;
+\& .........
+\& }
+.Ve
+Zauważ, że translatory pod powinny patrzeć tylko na akapity, rozpoczynające się
+od dyrektywy pod (ułatwia to przetwarzanie), podczas gdy kompilator wie, że
+ma szukać sekwencji specjalnych pod nawet w środku akapitu. Znaczy to, że
+następujący tajny tekst będzie ignorowany zarówno przez kompilator, jak i
+przez translatory.
+.PP
+.Vb 5
+\& $a=3;
+\& =tajne rzeczy
+\& warn "Ani POD ani KOD!?"
+\& =cut powrot
+\& print "got $a\en";
+.Ve
+Prawdopodobnie nie powinieneś opierać się na \fIwarn()\fR, "wypodowanym" na
+zawsze. Nie wszystkie translatory zachowują się w tym momencie dobrze i być
+może kompilator stanie się wybredniejszy.
+.PP
+Dyrektyw pod można też używać do szybkiego wykomentowania sekcji kodu.
+.Sh "Plain Old Comments (Nie!)"
+.IX Subsection "Plain Old Comments (Not!)"
+Podobnie jak preprocesor C, perl może przetwarzać dyrektywy liniowe. Przy
+ich użyciu, można kontrolować perlowe pojęcie nazw plików i numerów linii w
+komunikatach o błędach/ostrzeżeniach (szczególnie dla łańcuchów, które są
+przetwarzane z \fIeval()\fR). Składnia tego mechanizmu jest taka sama dla
+jak dla większości preprocesorów C: dopasowuje wyrażenie regularne
+\f(CW/^#\es*line\es+(\ed+)\es*(?:\es"([^"]*)")?/\fR do \f(CW$1\fR, będącego
+numerem linii i \f(CW$2\fR, będącego opcjonalną nazwą pliku (podaną w
+cudzysłowach).
+.PP
+Oto niektóre przykłady, które możesz sprawdzić w swojej powłoce:
+.PP
+.Vb 6
+\& % perl
+\& # line 200 "bzzzt"
+\& # znak `#' w poprzedniej linii musi być pierwszym znakiem linii
+\& die 'foo';
+\& __END__
+\& foo at bzzzt line 201.
+.Ve
+.Vb 5
+\& % perl
+\& # line 200 "bzzzt"
+\& eval qq[\en#line 2001 ""\endie 'foo']; print $@;
+\& __END__
+\& foo at - line 2001.
+.Ve
+.Vb 4
+\& % perl
+\& eval qq[\en#line 200 "foo bar"\endie 'foo']; print $@;
+\& __END__
+\& foo at foo bar line 200.
+.Ve
+.Vb 6
+\& % perl
+\& # line 345 "goop"
+\& eval "\en#line " . __LINE__ . ' "' . __FILE__ ."\e"\endie 'foo'";
+\& print $@;
+\& __END__
+\& foo at goop line 345.
+.Ve
+
+.rn }` ''
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/pico.alpine.1 b/po/pl/archive/plain/man1/pico.alpine.1
new file mode 100644
index 00000000..aa005ea8
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/pico.alpine.1
@@ -0,0 +1,166 @@
+.\" {PTM/WK/1999-11-11}
+.TH pico 1 "Version 3.5"
+.SH NAZWA
+pico - prosty edytor tekstu w stylu Pine
+.SH SKŁADNIA
+.B pico
+[
+.I opcje
+] [
+.I plik
+]
+.SH OPIS
+\fIPico\fR jest prostym, zorientowanym ekranowo edytorem tekstowym opartym
+o program obsługi wiadomości pocztowych Pine. Tak jak w Pine, polecenia
+wyświetlane są u dołu ekranu. Zapewniona jest też pomoc kontekstowa.
+Wszystkie znaki bezpośrednio po wpisaniu są wstawiane w tekst.
+.PP
+Polecenia edycyjne wprowadzane są przy pomocy kombinacji klawiszy
+sterujących [Ctrl+znak]. Jako obejście programów komunikacyjnych połykających
+niektóre znaki strujące możesz emulować znak sterujące naciskając dwukrotnie
+ESCAPE, a następnie żądany znak sterujący, np. "ESC ESC c" jest równoważne
+wprowadzeniu Ctrl-c. Edytor posiada pięć podstawowych funkcji: wyrównywanie
+akapitów, wyszukiwanie, wycinanie/wstawianie bloków, sprawdzanie pisowni
+i przeglądarkę plików.
+.PP
+Wyrównywanie (lub wypełnianie) akapitu działa na akapicie zawierającym kursor
+lub, jeśli kursor znajduje się pomiędzy wierszami, bezpośrednio poniższym.
+Akapity rozdzielane są pustymi wierszami lub wierszami rozpoczynającymi się
+spacją bądź tabulatorem. Cofnięcie wyrównywania możliwe jest przy pomocy
+kombinacji klawiszy control-U użytej bezpośrednio po przeprowadzonym
+wyrównywaniu.
+.PP
+Wyszukiwanie łańcuchów znakowych nie rozróżnia małych i dużych liter
+[tłum:łacińskich; niestety polskie nie są rozpoznawane]. Wyszukiwanie
+rozpoczyna się od bieżącej pozycji kursora i po dojściu do końca tekstu jest
+kontynuowane od jego początku. Przy kolejnych wyszukiwaniach proponowany jest
+jako domyślny ostatnio szukany łańcuch.
+.PP
+Bloki tekstu mogą być przenoszone, kopiowane lub kasowane przez twórcze
+zastosowanie poleceń zaznaczania (ctrl-^), kasowania (ctrl-k) i
+cofnięcia operacji (ctrl-u). Polecenie kasowania usuwa tekst pomiędzy
+"znacznikiem" a bieżącą pozycją kursora i umieszcza go w buforze
+"wycinania". Polecenie cofnięcia operacji spowoduje "wstawienie" zawartości
+bufora w bieżącym położeniu kursora.
+.PP
+Kontroler pisowni sprawdza wszystkie wyrazy tekstu. Następnie, podświetlając
+błędnie napisane słowa proponuje ich poprawienie. Sprawdzanie pisowni może
+zostać anulowane w dowolnym momencie. Alternatywnie \fIpico\fR zastąpi
+domyślną procedurę sprawdzania pisowni procedurą zdefiniowaną przez zmienną
+środowiskową SPELL. Procedura zastępcza powinna czytać ze standardowego
+wejścia i zapisywać na standardowe wyjście.
+.PP
+Przeglądarka plików proponowana jest jako opcja przy poleceniach "Read File"
+(czytaj plik) i "Write Out" (zapisz). Jej zadaniem jest pomoc w poszukiwaniu
+konkretnych plików i nawigacji w drzewie katalogów. Do wybrania przedstawiane
+są nazwy plików z rozmiarami i nazwy podkatalogów z bieżącego katalogu.
+Bieżący katalog roboczy wyświetlany jest w górnym wierszu, zaś lista
+dostępnych poleceń zajmuje dwa dolne. Obsługiwane jest kilka podstawowych
+operacji: zmiana nazw plików, kopiowanie i usuwanie.
+.PP
+Bardziej szczegółowa pomoc zawarta jest w pomocy wbudowanej \fIpico\fR.
+.SH OPCJE
+.IP \fB+\fIn\fB\fR
+Powoduje, że \fIpico\fR wystartuje z kursorem umieszczonym w \fIn\fR-tym
+wierszu pliku. (Zauważ: bez odstępu między znakiem "+" a liczbą)
+.IP \fB-b\fR
+Włącz opcję zastępowania tekstu (Replace) dopasowaniami znalezionymi przy
+pomocy polecenia "Where is".
+.\" Enable the option to Replace text matches found using the
+.\" "Where is" command.
+.IP \fB-d\fR
+Przypisz klawisz "delete" do wymazywania znaku w miejscu kursora zamiast
+znaku przed kursorem.
+.IP \fB-e\fR
+Włącz uzupełnianie nazw plików.
+.IP \fB-f\fR
+Użyj klawiszy funkcyjnych dla poleceń. Opcja ta jest obsługiwana wyłącznie
+w połączeniu z UW Enhanced NCSA telnet.
+.IP \fB-h\fR
+Podaje dostępne opcje wiersza poleceń.
+.IP \fB-j\fR
+Włącz polecenie "Goto" w przeglądarce plików. Pozwala to poleceniu na jawne
+wskazanie \fIpilot\fRowi, który katalog odwiedzić.
+.IP \fB-g\fR
+Włącz tryb "Show Cursor" (pokazywania kursora) w przeglądarce plików.
+Powoduje, że kursor ustawiany jest przed bieżącym wyborem a nie w dolnym
+lewym rogu ekranu.
+.IP \fB-k\fR
+Powoduje, że polecenie "Cut Text" (wytnij tekst) usuwa znaki od pozycji
+kursora do końca wiersza zamiast usuwania całego wiersza.
+.IP \fB-m\fR
+Włącza obsługę myszką. Działa tylko wtedy, gdy \fIpico\fR uruchomiony jest
+w oknie "xterm" systemu X Window.
+.IP \fB-n\fIn\fB\fR
+Opcja \-n\fIn\fR włącza powiadamianie o nowej korespondencji. Argument \fIn\fR
+jest opcjonalny i podaje jak często, w sekundach, będzie sprawdzana twoja
+skrzynka pocztowa. Na przykład, \-n60 powoduje, że \fIpico\fR będzie
+co minutę sprawdzać, czy nadeszła nowa przesyłka pocztowa. Domyślnym
+odstępem jest 180 sekund, dozwolonym minimum zaś 30. (Uwaga: bez spacji
+między "n" i liczbą)
+.IP \fB-o\ \fIkatalog\fB\fR
+Ustawia katalog pracy. Dostępne będą wyłącznie pliki z tego katalogu.
+Podobnie, przeglądarka plików ograniczona jest do poddrzewa podanego
+katalogu.
+.IP \fB-r\fIn\fB\fR
+Ustawia kolumnę używaną jako prawy margines w poleceniu wyrównywania akapitu
+("Justify").
+.IP \fB-s\ \fIspeller\fR
+Określa alternatywny program sprawdzania pisowni.
+.IP \fB-t\fR
+włącza "tryb narzędzia" ("tool mode"). Przeznaczony do sytuacji, gdy
+\fIpico\fR używany jest jako edytor wewnątrz innych narzędzi (np. Elm,
+Pnews). \fIPico\fR nie będzie monitował o zapisanie przy kończeniu pracy
+i nie będzie zmieniał nazwy bufora przy operacji zapisu (polecenie "Write
+Out").
+.IP \fB-v\fR
+Tylko przeglądanie pliku, wyłączenie edycji.
+.IP \fB-w\fR
+Wyłączenie zawijania wyrazów [przenoszenia do następnego wiersza]. Pozwala
+więc na edycję długich wierszy.
+.IP \fB-x\fR
+Wyłącz menu klawiszy na dole ekranu.
+.IP \fB-z\fR
+Włącza możliwość zawieszania pracy \fIpico\fR przez ^Z.
+.IP \fB-q\fR
+Definicje sekwencji specjalnych z termcap czy terminfo będą mieć
+pierwszeństwo nad domyślnie zdefiniowanymi sekwencjami. Opcja ta jest
+dostępna tylko wtedy, gdy \fIpico\fR został skompilowany z włączoną
+dyrektywą define TERMCAP_WINS.
+.PP
+Na koniec, kiedy uruchomiony \fIpico\fR zostanie rozłączony (tj. otrzyma
+SIGHUP), to w razie potrzeby zapisze on przed zakończeniem bieżącą pracę.
+Zapisywana jest ona do pliku o nazwie edytowanego z dodaną końcówką ".save".
+Jeśli aktualna praca nie była nazwana, to zachowywana jest w pliku o nazwie
+"pico.save".
+.PP
+.SH BŁĘDY
+Sposób, w jaki obsługiwane są wiersze dłuższe niż szerokość wyświetlania,
+nie jest od razu oczywisty. Wiersze mające kontynuację poza granicą ekranu
+wskazywane są znakiem '$' na ich końcu. Długie wiersze przewijane są poziomo
+podczas przesuwania kursora.
+.SH PLIKI
+.ta 1.75i
+.nf
+pico.save Zachowuje przerwaną pracę nad nie nazwanym plikiem.
+*.save Zachowuje pracę nad nazwanym plikiem.
+.fi
+.SH AUTORZY
+Michael Seibel <mikes@cac.washington.edu>
+.br
+Laurence Lundblade <lgl@cac.washington.edu>
+.br
+Pico powstał pierwotnie na podstawie MicroEmacs 3.6, napisanego przez
+Dave'a G. Conroy.
+.br
+Pico jest znakiem handlowym University of Washington.
+.br
+Copyright 1989-1999 by the University of Washington.
+.SH ZOBACZ TAKŻE
+.BR pine (1).
+.PP
+Dystrybucja ze źródłami (część Pine Message System):
+.br
+ ftp://ftp.cac.washington.edu/mail/pine.tar.Z
+.nf
+.\" $Date: 2000/10/22 16:15:29 $
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/quota.1 b/po/pl/archive/plain/man1/quota.1
new file mode 100644
index 00000000..dde8b7da
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/quota.1
@@ -0,0 +1,129 @@
+.\" {PTM/WK/2000-II}
+.\" Last update: Andrzej M. Krzysztofowicz <ankry@mif.pg.gda.pl>, Apr 2002
+.\" quota 3.04
+.\"
+.TH QUOTA 1
+.SH NAZWA
+quota \- wypisanie zużycia i ograniczeń zasobów dyskowych
+.SH SKŁADNIA
+.B quota
+[
+.B -F
+.I nazwa-formatu
+] [
+.BR -guvs \ |
+.B q
+]
+.br
+.B quota
+[
+.B -F
+.I nazwa-formatu
+] [
+.BR -uvs \ |
+.B q
+]
+.I użytkownik
+.br
+.B quota
+[
+.B -F
+.I nazwa-formatu
+] [
+.BR -gvs \ |
+.B q
+]
+.I grupa
+.SH OPIS
+.B quota
+wypisuje zużycie zasobów dyskowych przez użytkowników i przypisane im
+kwoty tych zasobów. Domyślnie wypisywane są tylko kwoty dla użytkownika.
+.PP
+.B quota
+zgłasza kwoty zasobów na wszystkich wymienionych w
+.B /etc/mtab
+systemach plików. Dla systemów plików zamontowanych przez NFS potrzebne
+informacje są otrzymywane w wyniku odwołania do rpc.rquotad na serwerze.
+.SH OPCJE
+.TP
+.B \-F \f2nazwa-formatu\f1
+Wypisanie kwot według podanego formatu (tzn. nie jest wykonywana autodetekcja
+formatu). Dozwolone są następujące nazwy formatów:
+.B vfsold
+(wersja 1 kwot),
+.B vfsv0
+(wersja 2 kwot),
+.B rpc
+(kwoty na NFS),
+.B xfs
+(kwoty na systemie plików XFS)
+.TP
+.B \-g
+Wypisanie kwot dla grup, do których użytkownik należy.
+Opcjonalna opcja
+.TP
+.B \-u
+Opcja ta jest równoważna zachowaniu domyślnemu (tylko kwoty użytkownika).
+.TP
+.B \-v
+Wypisanie również kwot na systemach plików, na których nie zajęto zasobów.
+.TP
+.B \-s
+Opcja ta spowoduje wybranie przez
+.BR quota (1)
+jednostek, w których podawane będą ograniczenia, zużyte miejsce i zużyte
+i-węzły.
+.TP
+.B \-q
+Wypisanie bardziej zwięzłego komunikatu, zawierającego wyłącznie informacje
+o systemach plików, na których zużycie przekracza ograniczenie wynikające
+z przydzielonych kwot.
+.LP
+Podanie zarówno
+.BR \-g ,
+jak i
+.B \-u
+spowoduje wypisanie kwot dla użytkownika oraz dla grup (do których użytkownik
+należy).
+.LP
+Tylko superużytkownik może posługiwać się opcją
+.B \-u
+z opcjonalnym argumentem
+.IR użytkownik ,
+aby obejrzeć ograniczenia dla innych użytkowników.
+Inni użytkownicy mogą posługiwać się opcją
+.B \-g
+z opcjonalnym argumentem
+.IR grupa ,
+aby obejrzeć ograniczenia dla grup, do których należą.
+.LP
+Opcja
+.B \-q
+ma pierwszeństwo przed opcją
+.BR \-v .
+.SH DIAGNOSTYKA
+Jeżeli
+.B quota
+kończy pracę z niezerowym kodem, to na co najmniej jednym systemie plików
+przekroczone jest ograniczenie kwoty.
+.SH PLIKI
+.PD 0
+.TP 20
+.BR aquota.user " i " aquota.group
+pliki kwot dyskowych umieszczone w głównym katalogu systemu plików (wersja 2
+kwot, systemy plików inne niż XFS)
+.TP 20
+.BR quota.user " i " quota.group
+pliki kwot dyskowych umieszczone w głównym katalogu systemu plików (wersja 1
+kwot, systemy plików inne niż XFS)
+.TP
+.B /etc/mtab
+domyślne systemy plików
+.PD
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR quotactl (2),
+.BR fstab (5),
+.BR edquota (8),
+.BR quotacheck (8),
+.BR quotaon (8),
+.BR repquota (8)
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/screen.1 b/po/pl/archive/plain/man1/screen.1
new file mode 100644
index 00000000..0940cc87
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/screen.1
@@ -0,0 +1,3820 @@
+.\" 1999 PTM Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>
+.\" vi:set wm=5
+.\" $Id: screen.1,v 1.7 2003/05/29 11:06:06 robert Exp $
+.TH SCREEN 1 "10 czerwca 1999"
+.if n .ds Q \&"
+.if n .ds U \&"
+.if t .ds Q ``
+.if t .ds U ''
+.UC 4
+.SH NAZWA
+screen \- menedżer ekranu z emulacją VT100/ANSI
+.SH SKŁADNIA
+.B screen
+.RB [ -\fIopcje\fP ]
+.RI [ komenda
+.RI [ argumenty ]]
+.br
+.B screen \-r
+[[\fIpid\fP\fB.\fP]\fItty\fP[\fB.\fP\fIhost\fP]]
+.br
+.B screen \-r
+\fIwłaścicielsesji\fP\fB/\fP[[\fIpid\fP\fB.\fP]\fItty\fP[\fB.\fP\fIhost\fP]]
+.ta .5i 1.8i
+.SH OPIS
+.I Screen
+jest pełnoekranowym menedżerem okien, który dzieli fizyczny terminal między
+kilkoma procesami (zwykle interaktywnymi powłokami).
+Każdy z wirtualnych terminali daje funkcjonalność terminala DEC VT100, a
+dodatkowo również pewne funkcje sterujące ze standardów
+ISO 6492 (ECMA 48, ANSI X3.64) oraz ISO 2022 (np. wstaw/usuń linię i obsługę
+wielu zestawów znaków). Dla każdego wirtualnego terminala istnieje bufor
+przewijania oraz mechanizm wycinania i wklejania, który umożliwia
+przenoszenie obszarów tekstów między oknami.
+.PP
+W momencie, gdy
+.I screen
+jest wywoływany, tworzy pojedyncze okno z powłoką (lub z podaną komendą), a
+następnie znika z drogi, abyś mógł używać programu w normalny sposób.
+W dowolnej chwili możesz utworzyć nowe pełnoekranowe okna z innymi
+programami (również z dodatkowymi powłokami), zabić istniejące okna,
+zobaczyć listę okien, włączyć raportowanie wyjścia, wklejać między nimi
+tekst, oglądać historię przewijania, przełączać się między oknami, itd.
+Wszystkie okna uruchamiają swoje programy zupełnie niezależnie od
+pozostałych. Programy pracują również wtedy, gdy ich okna są niewidoczne, a
+nawet wtedy, gdy cała sesja
+.I screen
+jest odłączona od terminala użytkownika. Gdy program się kończy,
+.I screen
+(domyślnie) zabija okno, które go zawierało. Jeśli okno to było na pierwszym
+planie, wyświetlacz przełącza się na okno poprzednie; jeśli żadne już nie
+pozostanie,
+.I screen
+kończy działanie.
+.PP
+Wszystko co wstukasz, jest przesyłane do programu pracującego w bieżącym
+oknie. Wyjątkiem jest jedna sekwencja, która jest używana do
+inicjalizacji komendy menedżera okien. Domyślnie każda komenda rozpoczyna
+się od control-a (dalej skracane do C-a), po którym występuje drugi klawisz.
+Znak komendy i inne powiązania mogą być w pełni dostosowywane do twoich
+potrzeb, choć mogą być zawsze tylko dwuznakowe.
+.PP
+.I Screen
+nie rozumie przedrostka \*QC-\*U, oznaczającego control. Jako argumenty
+do np. komendy
+.I escape
+lub opcji
+.IR -e
+używaj proszę notacji daszkowej (\*Q^A\*U zamiast \*QC-a\*U) .
+.I Screen
+drukuje znaki sterujące (złożone z Ctrl) również w notacji daszkowej.
+.PP
+Standardowym sposobem utworzenia nowego okna jest wstukanie \*QC-a c\*U.
+Tworzy to nowe okno z powłoką i przełącza się na nie natychmiast,
+niezależnie od stanu procesu z bieżącego okna. Podobnie można tworzyć nowe
+okno z własną komendą. Trzeba najpierw powiązać komendę z klawiszem (w twoim
+pliku .screenrc, lub w linii komend \*QC-a :\*U) a następnie użyć jej
+zupełnie tak, jak komendy \*QC-a c\*U.
+Poza tym, nowe okna można tworzyć również z pomocą komend w rodzaju:
+.IP
+screen emacs prog.c
+.PP
+spod znaku zachęty powłoki z poprzednio utworzonego okna. Nie spowoduje to
+uruchomienia kolejnej kopii
+.IR screen ,
+lecz przekaże nazwę komendy i jej argumenty menedżerowi okien (określonemu w
+zmiennej środowiskowej $STY), który użyje jej do utworzenia nowego okna.
+Powyższy przykład uruchomiłby edytor emacs (edytujący prog.c) i przełączył
+się do jego okna.
+.PP
+Jeśli \*Q/var/run/utmp\*U jest zapisywalny przez
+.IR screen ,
+to dla każdego okna zostanie zapisany odpowiedni rekord, który będzie
+usuwany po zakończeniu pracy okna.
+Jest to przydatne do pracy z \*Qtalk\*U, \*Qscript\*U, \*Qshutdown\*U,
+\*Qrsend\*U, \*Qsccs\*U i innymi podobnymi programami, które używają pliku
+utmp do określenia, kim jesteś. Dopóki
+.I screen
+jest aktywny na twoim terminalu, własny rekord terminala jest usuwany
+z pliku utmp. Zobacz też \*QC-a L\*U.
+
+
+.SH PODSTAWY
+Zanim zaczniesz używać
+.I screen
+musisz upewnić się, że prawidłowo wybrałeś sobie rodzaj terminala, podobnie
+zresztą, jak dla każdego innego programu termcap/terminfo.
+(Możesz tego dokonać, używając np.
+.IR tset (1).)
+.PP
+Jeśli jesteś niecierpliwy i chcesz rozpocząć pracę bez szczególnego
+wczytywania się w instrukcję, powinieneś zapamiętać jedną komendę: \*QC-a ?\*U.
+Wpisanie tych dwóch znaków spowoduje wyświetlenie listy dostępnych komend
+.I screen
+oraz ich powiązania. Każdy klawisz jest omówiony w sekcji
+\*QDOMYŚLNE WIĄZANIA KLAWISZY\*U. Sekcja podręcznika \*QDOSTOSOWYWANIE\*U
+zajmuje się zawartością twojego .screenrc.
+.PP
+Jeśli twój terminal jest "prawdziwym" terminalem auto-marginesowym (nie
+pozwala ostatniej pozycji ekranu na bycie poprawionej bez przewinięcia
+ekranu), możesz rozważyć użycie wersji terminala, która ma wyłączone
+automatyczne marginesy. Zapewni to właściwe i optymalne odświeżanie ekranu
+we wszystkich przypadkach. Większość dzisiejszych terminali ma "magiczne"
+marginesy (automatyczne marginesy plus używalna ostatnia kolumna). Jest to
+typ w stylu VT100 i jest doskonale przystosowany dla
+.IR screen .
+Jeśli wszystko co masz to "prawdziwy" automarginesowy terminal,
+.I screen
+będzie w stanie go wykorzystać, jednak odświeżenie znaku wstawionego na
+ostatnią pozycję ekranu może nie być możliwe do czasu przewinięcia ekranu,
+lub przesunięcia znaku do innej bezpiecznej pozycji. Opóźnienie to może być
+skrócone przy użyciu terminala z właściwością wstawiania znaków
+(insert-character).
+
+
+.SH "OPCJE LINII KOMEND"
+Screen ma następujące opcje linii komend:
+.TP 5
+.B \-a
+włącz \fIwszystkie\fP właściwości (z pewnymi wyjątkami) w termcapie każdego
+okna, nawet jeśli
+.I screen
+musi przerysowywać części wyświetlacza aby zaimplementować daną funkcję.
+.TP 5
+.B \-A
+Dostosuj rozmiary wszystkich okien do rozmiaru bieżącego terminala.
+Domyślnie,
+.I screen
+próbuje odtworzyć stare rozmiary swojego okna podczas podwieszania pod
+terminale zmiennej wielkości (te z \*QWS\*U w swoim opisie, np.
+suncmd lub jakiś xterm).
+.TP 5
+.BI "\-c " plik
+przesłoń domyślny plik konfiguracyjny \*Q$HOME/.screenrc\*U
+plikem \fIplik\fP.
+.TP 5
+.BR \-d | \-D " [" \fIpid.tty.host\fP ]
+nie uruchamia
+.IR screen ,
+lecz odłącza pracującą gdzie indziej sesję
+.IR screen .
+Ma to taki sam efekt jak wpisanie \*QC-a d\*U z terminala sterującego
+.IR screen 'a.
+\fB\-D\fP jest odpowiednikiem klawisza odłączenia zasilania (power detach).
+Jeśli żadna sesja nie może być odłączona, opcja ta jest ignorowana. W
+połączeniu z \fB\-r\fP/\fB\-R\fP można osiągnąć ciekawsze efekty:
+.TP 8
+.B \-d \-r
+Podłącz na nowo (reattach) sesję, a jeśli to konieczne, najpierw ją odłącz.
+.TP 8
+.B \-d \-R
+Podłącz na nowo sesję, a jeśli to konieczne, najpierw ją odłącz, lub nawet
+utwórz.
+.TP 8
+.B \-d \-RR
+Podłącz na nowo sesję, a jeśli to konieczne, odłącz ją lub utwórz. Użyj
+pierwszej sesji jeśli dostępnych jest więcej niż jedna.
+.TP 8
+.B \-D \-r
+Podłącz na nowo sesję, a jeśli to konieczne, najpierw odłącz i wyloguj się
+zdalnie.
+.TP 8
+.B \-D \-R
+Podłącz tu i teraz. Znaczy to: jeśli sesja działa, to podłącz na nowo. Jeśli
+to konieczne, najpierw odłącz i zdalnie się wyloguj. Jeśli nie działała,
+utwórz ją i poinformuj użytkownika. Jest to ulubiony sposób autora.
+.TP 8
+.B \-D \-RR
+Podłącz tu i teraz. Cokolwiek to znaczy, po prostu to zrób.
+.IP "" 5
+Uwaga: Zawsze jest dobrym pomysłem sprawdzenie statusu twoich sesji z pomocą
+\*Qscreen \-list\*U.
+.TP 5
+.BI "\-e " xy
+określa, że znak komendy to \fIx\fP, a znak generujący literalny znak
+komendy to \fIy\fP. Domyślnym ustawieniem jest
+\*QC-a\*U i `a', co może być przekazane jako \*Q-e^Aa\*U.
+Podczas tworzenia sesji
+.I screen
+opcja ta ustawia domyślny znak komendy. W sesji wieloużytkownikowej, wszyscy
+dodani użytkownicy rozpoczną z tym znakiem komendy. Jednak podczas
+podłączenia do już działającej sesji, opcja ta zmienia tylko znak komendy
+podłączającego się użytkownika.
+Opcja ta jest równoważna odpowiednio komendom \*Qdefescape\*U lub
+\*Qescape\*U.
+.TP 5
+.BR \-f\fP ", " \-fn ", i " \-fa
+włącza lub wyłącza albo wchodzi w "automatyczny tryb przełączania" kontroli
+przepływu. Może to być też zdefiniowane poprzez \*Qdefflow\*U w pliku .screenrc.
+.TP 5
+.BI "\-h " num
+Ustawia bufor przewijania historii na \fInum\fP linii.
+.TP 5
+.B \-i
+powoduje, że klawisz przerwania (zwykle C-c) przerywa wyświetlanie
+natychmiast gdy włączona jest kontrola przepływu.
+Zobacz komendę \*Qdefflow\*U z .screenrc dla szczegółów.
+Używanie tej opcji nie jest zalecane.
+.TP 5
+.BR \-l " i " \-ln
+włącza/wyłącza tryb zgłoszeniowy (dla odświeżania /var/run/utmp).
+Można to zdefiniować też poprzez komendę \*Qdeflogin\*U pliku .screenrc.
+.TP 5
+.BR \-ls " i " \-list
+nie uruchamia sesji
+.IR screen ,
+lecz drukuje listę łańcuchów
+.I pid.tty.host
+określających twoje sesje
+.IR screen .
+Sesje oznaczone jako `detached' (odłączone) mogą być wznowione z pomocą
+\*Qscreen \-r\*U. Te, zaznaczone jako `attached' (podłączone) działają i mają
+terminal sterujący. Jeśli sesja działa w trybie wieloużytkownikowym, jest
+zaznaczona jako `multi'. Sesje oznaczone jako `unreachable' (nieosiągalne)
+żyją albo na innych hostach, albo są `martwe'.
+Sesja nieosiągalna jest uważana za martwą jeśli jej nazwa odpowiada albo
+nazwie hosta lokalnego, albo podanemu parametrowi. Zobacz flagę
+\fB-r\fP dla opisu konstruowania porównań.
+Sesje zaznaczone jako `dead' (martwe), powinny być sprawdzane i usuwane.
+Zapytaj administratora jeśli nie jesteś pewien. Sesje usuwa się opcją
+\fB-wipe\fP.
+.TP 5
+.B \-L
+mówi
+.IR screen owi
+że twój automarginesowy terminal ma zapisywalną ostatnią pozycję ekranu.
+Możesz to ustawić również w swoim .screenrc, podając `LP' w komendzie
+\*Qtermcap\*U.
+.TP 5
+.B \-m
+powoduje, że
+.I screen
+ignoruje zmienną środowiskową $STY. \*Qscreen \-m\*U wymusza tworzenie nowej
+sesji, niezależnie od tego, czy
+.I screen
+jest wywołany z wewnątrz innej sesji
+.IR screen
+czy nie. Flaga ta ma specjalne znaczenie w połączeniu z opcją `\-d':
+.TP 8
+.B \-m \-d
+Uruchom
+.I screen
+w trybie \*Qodłączonym\*U. Tworzy to nową sesję, lecz nie podłącza do niej.
+Jest to przydatne dla skryptów startowych systemu.
+.TP 8
+.B \-m \-D
+To również uruchamia screen w trybie "odłączonym", lecz nie rozwidla nowego
+procesu. Komenda kończy działanie gdy kończy się sesja.
+.TP 5
+.B \-O
+wybiera bardziej optymalny tryb wyjściowy dla twojego terminala niż
+prawdziwy VT100 (tyczy się tylko terminali automarginesowych bez `LP').
+Może to być ustawione w twoim .screenrc przez podanie `OP' w komendzie
+\*Qtermcap\*U.
+.TP 5
+.B \-q
+Powstrzymuje drukowanie komunikatów o błędach. W połączeniu z \*Q-ls\*U,
+kod wyjścia jest następujący: 9 wskazuje katalog bez sesji. 10 wskazuje
+katalog z pracującymi, lecz niepodłączalnymi sesjami. 11 (lub więcej)
+wskazuje na jedną (lub więcej) nadających się do użycia sesji.
+W połączenie z \*Q-r\*U, kod wyjścia jest następujący: 10 oznacza, że nie ma
+sesji do wznowienia. 12 (lub więcej) oznacza, że istnieją 2 (lub więcej)
+sesje do wznowienia i że powinieneś podać, którą wybrać. W innych wypadkach
+\*Q-q\*U nie daje efektu.
+.TP 5
+.BR \-r " [" \fIpid.tty.host\fP ]
+.PD 0
+.TP 5
+.BR \-r " \fIwłaścicielsesji\fP/[" \fIpid.tty.host\fP ]
+.PD
+wznawia odłączoną sesję
+.IR screen .
+Nie można podawać żadnych innych opcji (poza kombinacjami z
+\fB\-d\fP/\fB\-D\fP), choć może być wymagany opcjonalny przedrostek
+[\fIpid.\fP]\fItty.host\fP (w celu rozróżnienia wielu odłączonych sesji
+.IR screen ).
+Druga postać jest używana do podłączenia do sesji screen innego użytkownika,
+który pracuje w trybie wieloużytkownikowym. Oznacza to, że screen powinien
+szukać sesji w katalogu innego użytkownika. Wymaga to setuid-root.
+.TP 5
+.B \-R
+próbuje wznowić pierwszą odłączoną sesję
+.IR screen ,
+którą znajdzie. Po sukcesie wszystkie inne opcje linii komend są ignorowane.
+Jeśli żadna z odłączonych sesji nie istnieje, uruchamiana jest nowa sesja z
+użyciem podanych opcji, zupełnie jakby
+.B \-R
+nie zostało podane. Opcja ta jest ustawiana domyślnie gdy
+.I screen
+jest uruchamiany jako powłoka zgłoszeniowa.
+.TP 5
+.B \-s
+ustawia domyślną powłokę na podany program. Normalnie używana jest wartość
+zmiennej środowiskowej $SHELL (lub \*Q/bin/sh\*U jeśli jej nie zdefiniowano).
+Może to być też zdefiniowane poprzez komendę \*Qshell\*U pliku .screenrc.
+.TP 5
+.BI "\-S " nazwasesji
+Podczas tworzenia nowej sesji, opcja ta może być użyta do podania znaczącej
+nazwy sesji. Nazwa ta identyfikuje sesję dla akcji
+\*Qscreen \-list\*U i \*Qscreen \-r\*U. Podmienia domyślny przyrostek
+[\fItty.host\fP].
+.TP 5
+.BI "\-t " nazwa
+ustawia tytuł (a.\|k.\|a.) dla domyślnej powłoki, lub podanego programu.
+Zobacz też komendę \*Qshelltitle\*U pliku .screenrc.
+.TP 5
+.B \-v
+Wydrukuj numer wersji.
+.TP 5
+.BR \-wipe " [" \fIdopasowanie\fP ]
+robi to samo co \*Qscreen \-ls\*U, lecz usuwa sesje zamiast zaznaczać je jako
+martwe ('dead').
+Nieosiągalna sesja jest uważana za martwą, jeśli jej nazwa odpowiada nazwie
+hosta lokalnego, lub jakiegoś jawnie podanego parametru. Zobacz opis flagi
+\fB-r\fP dla opisu konstruowania dopasowań.
+.TP 5
+.B \-x
+Podłącz do nieodłączonej sesji
+.IR screen .
+(Tryb wielowyświetlaczowy).
+
+
+.SH "DOMYŚLNE WIĄZANIA KLAWISZY"
+.ta 12n 26n
+Jak wspomniano, każda komenda
+.I screen
+składa się z
+\*QC-a\*U, za którym następuje określony znak. Dla wygody, wszystkie
+komendy, które są powiązane z małymi literami, powiązane są też z ich
+odpowiednikami złożonymi z Ctrl (z wyjątkiem
+\*QC-a a\*U; zobacz niżej); tak więc \*QC-a c\*U zarówno jak \*QC-a C-c\*U
+może być używany do utworzenia okna. Zobacz sekcję
+\*QDOSTOSOWYWANIE\*U dla opisu komendy.
+.PP
+.TP 26n
+Następująca tablica pokazuje domyślne wiązania klawiszy:
+.IP "\fBC-a '\fP"
+.PD 0
+.IP "\fBC-a ""\fP (select)"
+.PD
+Zapytaj o nazwę okna, do którego chcesz się przełączyć, lub o jego numer.
+.IP "\fBC-a 0\fP (select 0)"
+.PD 0
+.IP "\fB ... \fP ..."
+.IP "\fBC-a 9\fP (select 9)"
+.IP "\fBC-a -\fP (select -)"
+.PD
+Przełącz na okno numer 0 \- 9 lub na puste okno.
+.IP "\fBC-a tab\fP (focus)"
+.PD
+Przełącz ogniskowanie wejścia na następny region.
+.IP "\fBC-a C-a\fP (other)"
+Włącz poprzednio wyświetlane okno.
+Zauważ, że to połączenie jest równoważne dwukrotnemu wpisaniu znaku komendy
+(chyba że jest to przesłonięte). Na przykład, jeśli używasz opcji
+\*Q\fB\-e]x\fP\*U, ta komenda stanie się \*Q]]\*U.
+.IP "\fBC-a a\fP (meta)"
+Wyślij znak komendy (C-a) do okna. Zobacz komendę \fIescape\fP.
+.IP "\fBC-a A\fP (title)"
+Zezwól użytkownikowi ustawić nazwę dla bieżącego okna.
+.IP "\fBC-a b\fP"
+.PD 0
+.IP "\fBC-a C-b\fP (break)"
+.PD
+Wyślij do okna przerwanie (break).
+.IP "\fBC-a B\fP (pow_break)"
+Otwórz na nowo linię terminala i wyślij przerwanie (break).
+.IP "\fBC-a c\fP"
+.PD 0
+.IP "\fBC-a C-c\fP (screen)"
+.PD
+Utwórz nowe okno z powłoka i przełącz się na nie.
+.IP "\fBC-a C\fP (clear)"
+Wyczyść ekran.
+.IP "\fBC-a d\fP"
+.PD 0
+.IP "\fBC-a C-d\fP (detach)"
+.PD
+Odłącz
+.I screen
+od tego terminala.
+.IP "\fBC-a D D\fP (pow_detach)"
+Odłącz i się wyloguj.
+.IP "\fBC-a f\fP"
+.PD 0
+.IP "\fBC-a C-f\fP (flow)"
+.PD
+Włącz, wyłącz, lub ustaw automatyczny przepływ.
+.IP "\fBC-a F\fP (fit)"
+Zmień rozmiar okna na obecny rozmiar regionu.
+.IP "\fBC-a C-g\fP (vbell)"
+Włącza tryb wizualnego dzwonka
+.IR screen 'a.
+.IP "\fBC-a h\fP (hardcopy)"
+.PD
+Zapisz twardą kopię bieżącego okna do pliku \*Qhardcopy.\fIn\fP\*U.
+.IP "\fBC-a H\fP (log)"
+Rozpoczyna/kończy raportowanie bieżącego okna do pliku \*Qscreenlog.\fIn\fP\*U.
+.IP "\fBC-a i\fP"
+.PD 0
+.IP "\fBC-a C-i\fP (info)"
+.PD
+Pokaż informację o tym oknie.
+.IP "\fBC-a k\fP"
+.PD 0
+.IP "\fBC-a C-k\fP (kill)"
+.PD
+Zniszcz bieżące okno.
+.IP "\fBC-a l\fP"
+.PD 0
+.IP "\fBC-a C-l\fP (redisplay)"
+.PD
+Całkowicie odśwież bieżące okno.
+.IP "\fBC-a L\fP (login)"
+Włącz slot zgłoszeniowy tego okna. Dostępne tylko jeśli
+.I screen
+jest skonfigurowany do odświeżania bazy utmp.
+.IP "\fBC-a m\fP"
+.PD 0
+.IP "\fBC-a C-m\fP (lastmsg)"
+.PD
+Powtórz ostatnią wiadomość, wyświetloną w linii komunikatów.
+.IP "\fBC-a M\fP (monitor)"
+Włącza monitorowanie bieżącego okna.
+.IP "\fBC-a space\fP"
+.PD 0
+.IP "\fBC-a n\fP"
+.IP "\fBC-a C-n\fP (next)"
+.PD
+Przełącz na następne okno.
+.IP "\fBC-a N\fP (number)"
+Pokaż numer (i tytuł) bieżącego okna.
+.IP "\fBC-a backspace\fP"
+.PD 0
+.IP "\fBC-a h\fP"
+.IP "\fBC-a p\fP"
+.IP "\fBC-a C-p\fP (prev)"
+.PD
+Przełącz na poprzednie okno (odwrotne do \fBC-a n\fP).
+.IP "\fBC-a q\fP"
+.PD 0
+.IP "\fBC-a C-q\fP (xon)"
+.PD
+Wyślij control-q do bieżącego okna.
+.IP "\fBC-a Q\fP (only)"
+Skasuj wszystkie regiony poza bieżącym.
+.IP "\fBC-a r\fP"
+.PD 0
+.IP "\fBC-a C-r\fP (wrap)"
+.PD
+Włącz ustawienie zawijania linii (line-wrap) bieżącego okna (włącz
+automatyczne marginesy okna).
+.IP "\fBC-a s\fP"
+.PD 0
+.IP "\fBC-a C-s\fP (xoff)"
+.PD
+Wyślij do bieżącego okna control-s.
+.IP "\fBC-a S\fP (split)"
+Podziel bieżący region na dwa nowe.
+.IP "\fBC-a t\fP"
+.PD 0
+.IP "\fBC-a C-t\fP (time)"
+.PD
+Pokaż informację systemową.
+.IP "\fBC-a v\fP (version)"
+.PD
+Wyświetl wersję i datę kompilacji.
+.IP "\fBC-a C-v\fP (digraph)"
+.PD
+Wstaw dwuznak.
+.IP "\fBC-a w\fP"
+.PD 0
+.IP "\fBC-a C-w\fP (windows)"
+.PD
+Pokaż listę okien.
+.IP "\fBC-a W\fP (width)"
+Włącz 80/132 kolumny.
+.IP "\fBC-a x\fP"
+.PD 0
+.IP "\fBC-a C-x\fP (lockscreen)"
+.PD
+Zablokuj (lock) ten terminal.
+.IP "\fBC-a X\fP (remove)"
+Zabij bieżący region.
+.IP "\fBC-a z\fP"
+.PD 0
+.IP "\fBC-a C-z\fP (suspend)"
+.PD
+Zwieś
+.IR screen .
+Twój system musi obsługiwać kontrolę zadań w stylu BSD.
+.IP "\fBC-a Z\fP (reset)"
+Zresetuj terminal wirtualny na jego wartości \*Qpower-on\*U.
+.IP "\fBC-a .\fP (dumptermcap)"
+Zapisz plik \*Q.termcap\*U.
+.IP "\fBC-a ?\fP (help)"
+Pokaż wiązania klawiszowe.
+.IP "\fBC-a C-\e\fP (quit)"
+Zabij wszystkie okna i zakończ
+.IR screen .
+.IP "\fBC-a :\fP (colon)"
+Wejdź do trybu linii komend.
+.IP "\fBC-a [\fP"
+.PD 0
+.IP "\fBC-a C-[\fP"
+.IP "\fBC-a esc\fP (copy)"
+.PD
+Wejdź w tryb kopiowania/przewijania.
+.IP "\fBC-a ]\fP (paste .)"
+.PD
+Zapisz zawartość bufora wklejania na kolejkę standardowego wejścia bieżącego
+okna.
+.IP "\fBC-a {\fP
+.PD 0
+.IP "\fBC-a }\fP (history)"
+.PD
+Kopiuj i wklej poprzednią linię (komend).
+.IP "\fBC-a >\fP (writebuf)"
+Zapisz bufor wklejania do pliku.
+.IP "\fBC-a <\fP (readbuf)"
+Wczytuje plik wymiany screena do bufora wklejania.
+.IP "\fBC-a =\fP (removebuf)"
+Usuwa plik, używany przez \fBC-a <\fP i \fPC-a >\fP.
+.IP "\fBC-a ,\fP (license)"
+Pokazuje, skąd
+.I screen
+pochodzi, dokąd poszedł i dlaczego możesz go używać.
+.IP "\fBC-a _\fP (silence)"
+Rozpoczyna/kończy monitorowanie bieżącego okna na nieaktywność.
+.\" XXX removed in 3.8.0 XXX
+.\" .IP "\fBC-a ~\fP (select -)"
+.\" Switch to the control window.
+.IP "\fBC-a *\fP (displays)"
+Pokaż listing wszystkich obecnie podłączonych wyświetlaczy.
+
+
+.SH DOSTOSOWYWANIE
+\*QKatalog gniazd\*U (socket directory) domyślnie jest w $HOME/.screen lub
+zwyczajnie w
+/tmp/screens. Jeśli
+.I screen
+jest zainstalowany z setuid-root, to administrator powinien skompilować go z
+odpowiednim (nie zamontowanym przez NFS) katalogiem gniazd.
+Jeśli
+.I screen
+nie działa jako setuid-root, użytkownik może podać dowolny katalog o prawach
+700 poprzez zmienną środowiskową $SCREENDIR.
+.PP
+W momencie, gdy
+.I screen
+jest uruchamiany, wykonuje on komendy inicjalizacyjne z plików
+\*Q/etc/screenrc\*U i
+\*Q.screenrc\*U z katalogu domowego użytkownika. Są to \*Qdomyślne wartości
+programisty\*U, które można przesłonić w następujące sposoby: dla
+znalezienia globalnego pliku screenrc,
+.I screen
+poszukuje zmiennej środowiskowej $SYSSCREENRC (ta właściwość przesłaniania
+może być wyłączona podczas kompilacji). Plik screenrc konkretnego
+użytkownika jest szukany w $SCREENRC, a potem w $HOME/.screenrc.
+Opcja \fB-c\fP linii komend ma jeszcze większy priorytet.
+.PP
+Komendy w tych plikach są używane do ustawiania opcji, wiązania funkcji do
+klawiszy i do automatycznego zestawiania jednego lub więcej okien na starcie
+twojej sesji
+.IR screen .
+Komendy są wymieniane jedna na linie; puste linie są ignorowane.
+Argumenty komend są rozdzielane tabulacjami lub spacjami i mogą być otaczane
+pojedynczymi lub podwójnymi cudzysłowami.
+Znak `#' zmienia resztę linii w komentarz, poza sytuacją gdy jest cytowany.
+Niezrozumiałe linie są ignorowane z wydaniem ostrzeżenia. Komendy mogą
+zawierać odniesienia do zmiennych środowiskowych. Składnia jest
+podobna do powłokowej "$VAR" lub "${VAR}". Zauważ, że wprowadza to
+niekompatybilność z poprzednimi wersjami
+.IR screen ,
+jako że teraz znak '$' musi być chroniony przez '\e' jeśli nie chcemy
+dokonać podstawienia zmiennej. Łańcuch w pojedynczych cudzysłowach jest
+również chroniony od podstawienia zmiennych.
+.PP
+Jako przykłady z dystrybucją screena są przekazywane dwa pliki
+konfiguracyjne: \*Qetc/screenrc\*U i \*Qetc/etcscreenrc\*U.
+Zawierają one wiele przydatnych przykładów różnych komend.
+.PP
+Dostosowywanie można również wykonywać 'on-line'. Aby wejść w tryb komend,
+wciśnij `C-a :'. Zauważ, że komendy rozpoczynające się od \*Qdef\*U
+zmieniają wartości domyślne, podczas gdy inne zmieniają ustawienia bieżące.
+.PP
+Dostępne są następujące komendy:
+.sp
+.ne 3
+.BI acladd " nazwyużytkowników"
+.RI [ crypted-pw ]
+.br
+.BI addacl " nazwyużytkowników"
+.PP
+Umożliw użytkownikom pełny dostęp do tej sesji screen. \fINazwyużytkowników\fP
+mogą być jednym użytkownikiem, lub rozdzieloną przecinkami listą
+użytkowników. Opcja ta umożliwia podłączenie do sesji
+.I screen
+i wykonuje równoważnik `aclchg \fInazwyużytkowników\fP +rwx \&"#?\&"'.
+Aby dodać użytkownika o ograniczonym dostępie, użyj niżej opisanej komendy
+`aclchg'. Jeśli podany jest opcjonalny drugi parametr, to powinno to być
+zakodowane (crypted) hasło dla podanego użytkownika. `Addacl' jest synonimem
+`acladd'. Przydatne tylko w trybie wieloużytkownikowym.
+.sp
+.ne 3
+.BI aclchg " nazwyużytkowników bityuprawnień lista"
+.br
+.BI chacl " nazwyużytkowników bityuprawnień lista"
+.PP
+Zmień uprawnienia rozdzielonej przecinkami listy użytkowników. Bity
+uprawnień są reprezentowane jako `r', `w' i `x'. Poprzedzenie symbolu `+'
+zapewnia uprawnienie, `-' odbiera je. Trzeci parametr jest rozdzieloną
+przecinkami listą komend i/lub okien (podawanych albo przez numer, albo
+przez tytuł). Specjalna lista `#' odnosi się do wszystkich okien, `?' do
+wszystkich komend. Jeśli \fInazwyużytkowników\fR składają się z pojedynczej
+`*', akcja będzie dotyczyć wszystkich znanych użytkowników.
+Komenda może być przez użytkownika wykonywana gdy ma dla niej bit `x'.
+Użytkownik może do okna wprowadzać dane wejściowe jeśli ma bit `w', i żaden
+inny użytkownik nie blokuje tego okna do zapisu. Inne bity są obecnie
+ignorowane.
+Aby wycofać blokadę zapisu z okna 2:
+`aclchg \fInazwaużytkownika\fP \-w+w 2'.
+Aby zezwolić na dostęp tylko dla odczytu do sesji:
+`aclchg \fInazwaużytkownika\fP \-w \&"#\&"'.
+Gdy tylko użytkownik staje się znany dla programu
+.I screen
+\fR, może on dołączać się do sesji i (domyślnie) ma pełne uprawnienia do
+wszystkich komend i okien. Uprawnienia wywoływania dla komend acl, `at' i
+innych również powinny być usuwane; w przeciwnym wypadku użytkownik może
+odzyskać prawa zapisu.
+Uprawnień specjalnego użytkownika
+.B nobody
+nie można zmieniać tą komendą (zobacz komendę \*Qsu\*U).
+`Chacl' jest synonimem `aclchg'.
+Działa jedynie w trybie wieloużytkownikowym.
+.sp
+.ne 3
+.BI acldel " nazwaużytkownika"
+.PP
+Usuń użytkownika z listy kontrolnej
+.IR screen a.
+Jeśli jest on obecnie podłączony, wszystkie wyświetlacze użytkownika są
+odłączane od sesji. Nie może się znów podłączyć. Działa jedynie w trybie
+wieloużytkownikowym.
+.sp
+.ne 3
+.BI aclgrp " nazwaużytkownika"
+.RI [ nazwagrupy ]
+.PP
+Tworzy grupy użytkowników, które dzielą wspólne prawa dostępu. Nazwa grupy
+jest nazwą użytkownika lidera grupy. Znaczy to, że jeśli użytkownik nie
+przejdzie kontroli dostępu, robiona jest kontrola dla lidera grupy.
+Użytkownika można usunąć ze wszystkich grup, używając specjalnej wartości
+\*Qnone\*U jako
+.IR nazwygrupy .
+Jeśli drugi parametr jest pominięty, wyświetlane są wszystkie grupy, do
+których należy użytkownik.
+.sp
+.ne 3
+.B aclumask
+.RI [[ użytkownicy ] +bity
+.RI |[ użytkownicy ] -bity " .... ]"
+.B umask
+.RI [[ użytkownicy ] +bity
+.RI |[ użytkownicy ] -bity " .... ]"
+.PP
+Określa to dostęp, jaki będą mieli inni użytkownicy do okien tworzonych
+przez wołającego komendę.
+.I Użytkownicy
+mogą nie być podani, może być jeden, lub rozdzielona przecinkami lista nazw
+użytkowników. Jeśli nie podano użytkowników, zakładana jest lista wszystkich
+znanych obecnie użytkowników.
+.I Bity
+są dowolną kombinacją bitów kontroli dostępu, zdefiniowanych komendą
+\*Qaclchg\*U. Specjalna nazwa użytkownika \*Q?\*U predefiniuje dostęp do
+dowolnego okna, jaki
+na starcie dostaną nieznani obecnie użytkownicy.
+Specjalna nazwa użytkownika \*Q??\*U predefiniuje dostęp do komend, jaki na
+starcie dostaną nieznani obecnie użytkownicy.
+Praw specjalnego użytkownika
+.B nobody
+nie można zmieniać (zobacz komendę \*Qsu\*U).
+`Umask' jest synonimem `aclumask'.
+.sp
+.ne 3
+.BI activity " wiadomość"
+.PP
+Gdy w monitorowanym oknie z tła pojawi się jakaś aktywność,
+.I screen
+wyświetla informację w linii komunikatów.
+Powiadomienie może być przedefiniowywane komendą \*Qactivity\*U.
+Znaki `%' w \fIwiadomości\fP są zamieniane na numer okna, w którym
+zaistniała aktywność, a `~' na definicję dzwonka w twoim termcapie.
+Domyślną wiadomością jest
+.sp
+ 'Activity in window %'
+.sp
+Zauważ, że domyślnie monitorowanie jest wyłączone, lecz można to zmienić
+komendą \*Qmonitor\*U (C-a M).
+.sp
+.ne 3
+.BR "allpartial on" | off
+.PP
+Jeśli jest to włączone, po zmianie okna odświeżana jest tylko bieżąca linia
+kursora. Ma to wpływ na wszystkie okna i jest przydatne na powolnych
+terminalach. Poprzednie ustawienie pełnego/częściowego odświeżania dla okna
+można przywrócić poprzez \*Qallpartial off\*U.
+Jest to flaga globalna, która natychmiast zaczyna działać we wszystkich
+oknach, przesłaniając ustawienia \*Qpartial\*U. Nie zmienia domyślnego
+zachowania odświeżania nowo tworzonych okien.
+.sp
+.ne 3
+.BR "at " "[\fIidentyfikator\fP][" "#\fP|\fP*\fP|\fP%\fP] "
+.IR "komenda " [ arg " ... ]"
+.PP
+Wywołaj komendę na innych wyświetlaczach lub oknach tak, jakby zostały one
+tam wprowadzone. \*QAt\*U zmienia kontekst (`bieżące okno' lub `bieżący
+wyświetlacz') komendy. Jeśli pierwszy parametr opisuje nieunikalny kontekst,
+komenda zostanie wykonania wiele razy. Jeśli pierwszy parametr jest w
+postaci `\fIidentyfikator\fP*', to identyfikator jest dopasowywany do nazw
+użytkowników. Komenda jest wykonywana raz na każdym wyświetlaczu wybranego
+użytkownika(ków).
+Jeśli pierwszy parametr jest postaci `\fIidentyfikator\fP%', to
+identyfikator jest dopasowywany do wyświetlaczy. Wyświetlacze są nazywane
+według tty, do których są podłączone. Prefiks `/dev/' lub `/dev/tty' można
+pominąć.
+Jeśli identyfikator zawiera `#', lub nie ma nic doklejonego, jest
+dopasowywany do numerów okien i tytułów.
+Pominięcie identyfikatora na początku `#', `*' lub `%' wybiera wszystkich
+użytkowników, wszystkie wyświetlacze, lub wszystkie okna. Dzieje się tak
+dlatego, że dokonywane jest dopasowanie prefiksowe.
+Zauważ, że na dotkniętych wyświetlaczach pojawi się krótki komunikat,
+określający co się stało. Prawa są sprawdzane dla inicjatora komendy
+\*Qat\*U, a nie dla właścicieli dotkniętych wyświetlaczy.
+Zauważ, że znak '#' gdy poprzedza go biała spacja działa jak komentarz.
+Można go wycytować, poprzedzając znakiem `\e'.
+Prawa są sprawdzane dla inicjatora komendy \*Qat\*U, a nie dla właścicieli
+dotkniętych wyświetlaczy.
+.br
+Zastrzeżenie:
+Podczas dopasowywania okien, komenda jest wykonywana przynajmniej raz na
+okno. Komendy, które zmieniają wewnętrzną aranżację okien (jak \*Qother\*U)
+mogą być wywołane ponownie. Uważaj więc przy wywoływaniu komend w rodzaju
+\*Qlogin\*U!.
+Niektóre komendy (np. \*Qstuff\*U, \*Qprocess\*U lub \*Qpaste\*U)
+wymagają by z docelowymi oknami był związany wyświetlacz. Komendy te mogą
+nie działać właściwie dla \*Qat\*U krążącego po oknach.
+.sp
+.ne 3
+.BR "autodetach on" | off
+.PP
+Ustawia czy
+.I screen
+ma się automatycznie odłączać po odwieszeniu (hangup), co zachowuje
+wszystkie twoje pracujące programy aż do ich wznowienia komendą
+.BR "screen -r" .
+Gdy właściwość jest wyłączona, sygnał odwieszenia (wysyłany przy
+wylogowywaniu się--przyp. tłum.) zakończy
+.I screen
+i wszystkie procesy, które on zawiera. Autoodłączanie jest domyślnie włączone.
+.sp
+.ne 3
+.BR "autofixterm on" | off
+.PP
+Ustawia czy
+.I screen
+będzie dodawał brakujące właściwości do wpisów termcap/info. Jest to
+domyślnie włączone.
+.sp
+.ne 3
+.BR "autonuke on" | off
+.PP
+Ustawia czy sekwencja czyszczenia ekranu powinna niszczyć całe wyjście,
+które jeszcze nie zostało wypisane na terminal. Zobacz też
+\*Qobuflimit\*U.
+.sp
+.ne 3
+.B bell_msg
+.RI [ wiadomość ]
+.PP
+Gdy w oknie z tła wysłany jest znak dzwonka,
+.I screen
+wyświetla informację w linii komunikatów. Informacja może być dzięki tej
+komendzie redefiniowana. Znaki `%' \fIwiadomości\fP są zamieniane numerem
+dzwoniącego okna, `~' jest zamieniana na definicję dzwonka w twoim
+termcapie.
+Domyślną wiadomością jest
+.sp
+ 'Bell in window %'
+.sp
+W celu powstrzymania drukowania linii informacyjnej, można nadać jej wartość
+pustą (bell_msg "").
+Bez parametrów, pokazywana jest wiadomość obecna.
+.sp
+.ne 3
+.BI "bind " klawisz
+.RI [ komenda " [" arg ]]
+.PP
+Wiąże komendę do klawisza.
+Domyślnie, większość komend udostępnianych przez
+.I screen
+jest przywiązana do jednego lub większej ilości klawiszy, wg
+opisu sekcji \*QDOMYŚLNE WIĄZANIA KLAWISZY\*U, np. komenda tworzenia nowego
+okna jest dowiązana do
+\*QC-c\*U i \*Qc\*U.
+W celu przedefiniowania i definiowania nowych wiązań używana jest komenda
+\*Qbind\*U.
+Argument \fIklawisz\fP jest albo pojedynczym znakiem, albo dwuznakową
+sekwencją w postaci \*Q^x\*U (oznaczającą \*QC-x\*U), albo lewym ukośnikiem
+z liczbą ósemkową (oznaczającą kod ASCII znaku), albo lewym ukośnikiem z
+dołączonym znakiem, jak \*Q\e^\*U czy \*Q\e\e\*U.
+Argument jeśli chcesz może być również cytowany.
+Jeśli nie ma podanego dalszego argumentu, wszystkie poprzednio zestawione
+wiązania dla tego klawisza są usuwane. \fIKomenda\fP może być dowolną komendą
+wymienioną w tej sekcji.
+.PP
+Przykłady:
+.PP
+.nf
+ bind ' ' windows
+ bind ^k
+ bind k
+ bind K kill
+ bind ^f screen telnet foobar
+ bind \e033 screen \-ln \-t root \-h 1000 9 su
+.fi
+.PP
+przywiąże spację do komendy, która wyświetla listę okien (więc komenda
+normalnie wywoływana przez \*QC-a C-w\*U będzie również dostępna jako \*QC-a
+spacja\*U). Następne trzy linie usuwają domyślne wiązanie zabijania z \*QC-a
+C-l\*U i \*QC-a l\*U.
+Następnie do komendy zabijania wiązane jest \*QC-a K\*U.
+Następnie klawisz \*QC-f\*U jest wiązany z komendą tworzenia okna z
+połączeniem telnetowym do foobar, a klawisz \*Qescape\*U jest wiązany do
+komendy, która tworzy niezgłoszeniowe okno z a.\|k.\|a. \*Qroot\*U w
+slocie #9, z powłoką superużytkownika i buforem przewijania na 1000 linii.
+.sp
+.ne 3
+.B bindkey
+.RB [ -d ]
+.RB [ -m ]
+.RB [ -a ]
+.RB [[ -k | -t ]
+.I łańcuch
+.RI [ "kmd arg" ]]
+.PP
+Komenda ta zarządza wejściowymi tablicami translacji screena. Każdy wpis w
+jednej z tablic mówi mu jak reagować gdy pojawi się określona sekwencja
+znaków. Istnieją trzy tablice:
+jedna, która powinna zawierać akcje zaprogramowane przez użytkownika, druga
+dla domyślnych akcji emulacji terminala i trzecia dla trybu kopiowania screena
+do zajmowania się poruszaniem kursora. Zobacz sekcję
+\*QTRANSLACJA WEJŚCIOWA\*U dla listy domyślnych wiązań klawiszowych.
+.br
+Jeśli podana jest opcja
+.BR -d ,
+bindkey modyfikuje domyślną tablicę,
+.B -m
+zmienia tablicę trybu kopiowania, a bez żadnej opcji wybierana jest tablica
+użytkownika.
+Argument
+.I łańcuch
+jest sekwencją znaków, do której przywiązana jest akcja. Może to być albo
+skończony napis, albo nazwa właściwości klawiaturowej z termcap (wybierana
+opcją
+.BR -k ).
+.br
+Niektóre klawisze terminala VT100 mogą wysyłać inne łańcuchy gdy włączony
+jest tryb aplikacji (np. ruchy kursora). Takie klawisze mają dwa wpisy w
+tablicy translacji. Możesz wybrać wpisy trybu aplikacji podając opcję
+.BR -a .
+.br
+Opcja
+.B -t
+mówi screenowi by nie dokonywał międzyznakowego pomiaru czasu. Nie można go
+wyłączyć jeśli używana jest właściwość termcap.
+.br
+.I Kmd
+może być dowolną z komend screena o określonej liczbie
+.IR arg umentów.
+Jeśli
+.I kmd
+jest pominięta, wiązanie klawiszowe jest usuwane z tablicy.
+.br
+Oto kilka przykładów wiązań klawiaturowych:
+.sp
+.nf
+ bindkey \-d
+.fi
+Pokaż wszystkie domyślne wiązania klawiaturowe. Wpisy trybu aplikacji są
+zaznaczone [A].
+.sp
+.nf
+ bindkey \-k k1 select 1
+.fi
+Upewnij się, że klawisz "F1" przełącza na okno numer 1.
+.sp
+.nf
+ bindkey \-t foo stuff barfoo
+.fi
+Uczyń z "foo" skrót dla słowa "barfoo". Czas oczekiwania jest wyłączony,
+więc użytkownicy mogą się guzdrać z wklepywaniem.
+.sp
+.nf
+ bindkey "\e024" mapdefault
+.fi
+To wiązanie klawiszowe powoduje, że \*Q^T\*U staje się znakiem specjalnym
+wiązań klawiaturowych. Jeśli dokonałeś powyższego wiązania
+\*Qstuff barfoo\*U, możesz wprowadzić słowo
+\*Qfoo\*U naciskając \*Q^Tfoo\*U. Jeśli chcesz wprowadzić \*Q^T\*U,
+musisz nacisnąć go dwukrotnie.
+.sp
+.nf
+ bindkey \-k F1 command
+.fi
+Uczyń F11 (nie F1!) alternatywnym znakiem specjalnym screena (poza ^A).
+.sp
+.ne 3
+.B break
+.RI [ czas ]
+.PP
+Wysyłaj do tego okna przez \fIczas\fP*0.25 sekund sygnał przerwania.
+Dla systemów nieposixowych, interwał czasowy może być zaokrąglany w górę do
+pełnych sekund. Jest to przydatne jeśli do okna jest podłączone urządzenie
+znakowe (a nie proces powłokowy) (Zobacz też rozdział \*QRODZAJE OKIEN\*U).
+Maksymalny czas trwania sygnału przerwania jest ograniczony do 15 sekund.
+.sp
+.ne 3
+.B breaktype
+.RI [ tcsendbreak | TIOCSBRK
+.RI | TCSBRK ]
+.PP
+Wybierz jedną z dostępnych metod generowania sygnału przerwania dla urządzeń
+terminalowych. Komenda ta powinna dotykać jedynie bieżącego okna. Wciąż
+jednak zachowuje się identycznie do \*Qdefbreaktype\*U.
+W przyszłości będzie to zmienione. Wołanie \*Qbreaktype\*U bez parametrów
+wyświetla metody przerywania dostępne dla bieżącego okna.
+.sp
+.ne 3
+.B bufferfile
+.RI [ exchange-file ]
+.PP
+Zmień nazwę pliku używaną do odczytywania i zapisywania buforu wklejania.
+Jeśli pominięty jest opcjonalny argument plikowy, reaktywowane jest domyślne
+ustawienie (\*Q/tmp/screen-exchange\*U).
+Następujący przykład przekopiuje plik z hasłami systemowymi na okno
+.IR screen :
+.PP
+.nf
+ C-a : bufferfile /etc/passwd
+ C-a < C-a ]
+ C-a : bufferfile
+.fi
+.sp
+.ne 3
+.BR "c1 " [ on | off ]
+.PP
+Zmień przetwarzanie kodu c1. \*QC1 on\*U mówi screenowi by traktował znaki
+wejściowe z przedziału 128..159 jako funkcje sterujące. Takie 8-bitowe kody
+są normalnie takie same jak ESC z dołączonym kodem 7-bitowym. Domyślne
+ustawienie przetwarza kody c1 i może być zmienione komendą \*Qdefc1\*U.
+Użytkownicy z fontami, które mają użyteczne znaki w pozycjach c1 mogą
+to wyłączyć.
+.sp
+.ne 3
+.BR "caption always" | splitonly
+.RI [ łańcuch ]
+.br
+.B "caption string"
+.RI [ łańcuch ]
+.PP
+Komenda ta kontroluje wyświetlanie tytułów okien. Normalnie tytuł jest
+używany tylko jeśli na wyświetlaczu pokazywanych jest więcej niż jedno okno
+(tryb podzielonego ekranu--splitonly). Jeśli typ jest ustawiony na
+.B always
+screen pokazuje tytuł nawet jeśli wyświetlane jest tylko jedno okno.
+Wartością domyślną jest
+.BR splitonly .
+.P
+Druga postać zmienia tekst używany na tytuł. Możesz używać wszystkich znaków
+specjalnych z rozdziału \*QZNAKI SPECJALNE TEKSTOWE\*U. Screen używa
+wartości domyślnej, `%3n %t'.
+.P
+Możesz łączyć obie formy, dając łańcuch jako argument dodatkowy.
+.sp
+.ne 3
+.BI "charset " zestaw
+.PP
+Zmień desygnację obecnego slotu zestawu znaków i mapowania zestawu znaków.
+Pierwsze cztery znaki
+.I zestawu
+są traktowane jako desygnatory zestawu znaków, podczas gdy piąty i szósty
+znak, będące w zakresie '0' do '3', ustawiają mapowanie zestawu znaków
+GL/GR. Na każdej pozycji można użyć znaku '.', co oznacza, że odpowiadający
+mu zestaw znaków/mapowanie nie powinno być zmieniane.
+(\fIzestaw\fP jest wewnętrznie dopełniany do sześciu znaków przez doklejenie
+znaków '.'). Domyślnym zestawem znaków dla nowych okien jest "BBBB02", chyba
+że aktywna jest komenda \*Qkanji\*U.
+.br
+Bieżące ustawienia można obejrzeć komendą \*Qinfo\*U.
+.sp
+.ne 3
+.B chdir
+.RI [ katalog ]
+.PP
+Zmień \fIkatalog bieżący\fP
+.IR screen a
+na podany katalog lub, jeśli wywołane bez argumentów, na twój katalog domowy
+(zawartość zmiennej środowiskowej $HOME).
+Wszystkie okna, tworzone komendą \*Qscreen\*U z wewnątrz
+\*Q.screenrc\*U lub poprzez \*QC-a : screen ...\*U czy
+\*QC-a c\*U będą go używały jako katalogu domyślnego.
+Bez używania chdir, katalogiem tym byłby katalog, z którego wywołano
+.IR screen .
+Pliki twardych kopii (hardcopy files) i pliki raportowe zawsze są zapisywane
+do domyślnego katalogu okna, a \fInie\fP do katalogu bieżącego procesu,
+pracującego w oknie.
+Możesz używać tej komendy w swoim .screenrc wielokrotnie. Umożliwia to
+uruchamianie różnych okien w różnych katalogach. Jednakże ostatnie chdir
+będzie dotyczyć wszystkich okien tworzonych interaktywnie.
+.sp
+.ne 3
+.B clear
+.PP
+Czyści bieżące okno i zapisuje jego obraz w buforze przewijania.
+.sp
+.ne 3
+.B colon
+.RI [ prefiks ]
+.PP
+Umożliwia wpisywanie linii poleceniowych \*Q.screenrc\*U. Przydatne do
+podręcznej modyfikacji wiązań klawiszowych, specyficznego tworzenia okien i
+zmieniania ustawień. Zauważ, że słowo kluczowe \*Qset\*U już nie istnieje!
+Zazwyczaj komendy tyczą się bieżącego okna, a nie domyślnych ustawień dla
+przyszłych okien. Wartości domyślne zmienia się komendami, rozpoczynającymi
+się od 'def...'.
+.sp
+.ne 3
+.B command
+.PP
+Komenda ta ma taki sam skutek, jak wpisanie znaku specjalnego (^A). Jest
+chyba przydatna jedynie dla wiązań klawiaturowych. Zobacz też \*Qbindkey\*U.
+.sp
+.ne 3
+.BR "compacthist " [ on | off ]
+.PP
+Mówi to screenowi czy powstrzymywać doczepione puste linie podczas
+przewijania tekstu w górę w buforze historii.
+.sp
+.ne 3
+.BR "console " [ on | off ]
+.PP
+Zbiera lub "od-zbiera" (ungrabs) wyjście konsoli do okna.
+.IR Uwaga :
+Jedynie właściciel /dev/console może zbierać wyjście konsoli.
+Komenda ta jest dostępna jeśli maszyna obsługuje ioctl TIOCCONS.
+.sp
+.ne 3
+.B copy
+.PP
+Wejdź w tryb kopiowania/przewijania wstecz. Umożliwia to kopiowanie z
+bieżącego okna (i jego historii) tekstu do buforu wklejania. W trybie tym
+dostępny jest vi-podobny pełnoekranowy edytor:
+.br
+.IR "Poruszanie się" :
+.br
+.in +4n
+.ti -2n
+\fBh\fP, \fBj\fP, \fBk\fP, \fBl\fP przesuń linię kursora o linię lub kolumnę
+o kolumnę.
+.br
+.ti -2n
+\fB0\fP, \fB^\fP i \fB$\fP przesuń do krańcowo lewej kolumny, do pierwszego
+lub ostatniego różnego od białej spacji znaku linii.
+.br
+.ti -2n
+\fBH\fP, \fBM\fP i \fBL\fP przesuń kursor do krańcowo lewej kolumny na
+górze, środku, lub dole okna.
+.br
+.ti -2n
+\fB+\fP i \fB\-\fP przesuwa o jedną linię w górę i w dół.
+.br
+.ti -2n
+\fBG\fP przesuwa do podanej linii absolutnej (domyślnie: koniec bufora).
+.br
+.ti -2n
+\fB|\fP przesuwa do podanej kolumny absolutnej.
+.br
+.ti -2n
+\fBw\fP, \fBb\fP, \fBe\fP przesuwaj kursor słowo po słowie.
+.br
+.ti -2n
+\fBC-u\fP i \fBC-d\fP przewijaj wyświetlacz w górę i w dół o podaną ilość
+linii, zachowując pozycję kursora. (Domyślnie: połowa ekranu).
+.br
+.ti -2n
+\fBC-b\fP i \fBC-f\fP przewijaj wyświetlacz w górę/dół o pełny ekran.
+.br
+.ti -2n
+\fBg\fP przesuwa na początek bufora.
+.br
+.ti -2n
+\fB%\fP skacze do podanego procentu bufora.
+.br
+.ti -4n
+
+.IR Uwaga :
+.br
+Komendą .screenrc można dostosować klawisze do stylu emacsa.
+(Np. markkeys "h=^B:l=^F:$=^E") Nie ma prostej metody na pełną mapę klawiszy
+w stylu emacsa, gdyż wymaga to wieloznakowych kodów.
+
+.br
+.ti -4n
+.IR Zaznaczanie :
+.br
+Zakres kopiowania jest ustalany przez ustawienie dwóch znaczników. Tekst
+między nimi zostaje podświetlany. Naciśnij
+.br
+.ti -2n
+\fBspację\fP do ustawienia pierwszego lub drugiego znacznika.
+.br
+.ti -2n
+\fBY\fP i \fBy\fP są używane do zaznaczania całej linii lub do zaznaczania
+od początku linii.
+.br
+.ti -2n
+\fBW\fP zaznacza dokładnie jedno słowo.
+.br
+.ti -4n
+.IR "Licznik powtórzeń" :
+.br
+Każdą z tych komend można poprzedzić licznikiem powtórzeń, naciskając cyfry
+.br
+.ti -2n
+\fB0\fP..\fB9\fP, które są następnie uważane za liczniki powtórzeń.
+.br
+Przykład: \*QC-a C-[ H 10 j 5 Y\*U skopiuje linie
+11 do 15 do bufora wklejania.
+.br
+.ti -4n
+.IR Szukanie :
+.ti -2n
+\fB/\fP \fIVi\fP-podobne szukanie naprzód.
+.ti -2n
+\fB?\fP \fIVi\fP-podobne szukanie wstecz.
+.ti -2n
+\fBC-a s\fP \fIEmacs\fPopodobne inkrementalne szukanie naprzód.
+.ti -2n
+\fBC-r\fP \fIEmacs\fPopodobne odwrócone i-szukanie.
+.ti -4n
+.IR Specjalności :
+.br
+Istnieje kilka klawiszy, zachowujących się inaczej niż w
+.IR vi .
+.I Vi
+nie umożliwia zaznaczania prostokątnych bloków tekstu, lecz
+.I screen
+to umożliwia.
+naciśnij
+.br
+.ti -2n
+\fBc\fP lub \fBC\fP aby ustawić lewy lub prawy margines. Jeśli nie podano
+licznika powtórzeń, obydwa odnoszą się do bieżącej pozycji kursora.
+.br
+Przykład: Wypróbuj to na zapełnionym tekstem ekranie:
+\*QC-a [ M 20 l SPACE c 10 l 5 j C SPACE\*U.
+
+Przechodzi to na środkową linię ekranu, przesuwa się 20 kolumn w lewo,
+zaznacza początek bufora wklejania, ustawia lewą kolumnę, przesuwa 5 kolumn
+w dół (w prawo?--przyp. tłum.), zaznacza prawą kolumnę, a następnie zaznacza
+koniec bufora wklejania. Wypróbuj teraz:
+.br
+\*QC-a [ M 20 l SPACE 10 l 5 j SPACE\*U
+
+i zwróć uwagę na różnicę w ilości skopiowanego tekstu.
+.br
+.ti -2n
+\fBJ\fP łączy linie. Przełącza się między 4 trybami: linie rozdzielane
+znakiem nowej linii (012), linie sklejone bez szwów (lines glued seamless),
+linie rozdzielone pojedynczą białą spacją, linie rozdzielone przecinkami.
+Zauważ, że możesz poprzedzać znak nowej linii znakiem CR, używając \*Qcrlf
+on\*U.
+.br
+.ti -2n
+\fBv\fP jest dla wszystkich użytkowników
+.I vi
+z \*Q:set numbers\*U \- włącza lewy margines między kolumną 9 a 1. Naciśnij
+.br
+.ti -2n
+\fBa\fP przed ostatnim klawiszem spacji aby włączyć tryb doklejania. W ten
+sposób bufor wklejania nie będzie nadpisywany, lecz zostanie do niego
+dopisana nowa treść.
+.br
+.ti -2n
+\fBA\fP włącza tryb doklejania i ustawia (drugi) znacznik.
+.br
+.ti -2n
+\fB>\fP ustawia (drugi) znacznik i zapisuje zawartość bufora wklejania do
+pliku wymiany screena (domyślnie /tmp/screen-exchange) po zakończeniu trybu
+kopiowania.
+.br
+Przykład ten demonstruje jak wrzucić do tego pliku cały bufor przewijania:
+\*QC-A [ g SPACE G $ >\*U.
+.br
+.ti -2n
+\fBC-g\fP podaje informację o bieżącej linii i kolumnie.
+.br
+.ti -2n
+\fBx\fP wymienia pierwszy znacznik i pozycję kursora. Możesz używać tego do
+dostrajania już ustawionego znacznika.
+.br
+.ti -2n
+\fB@\fP nie robi nic. Nawet nie kończy trybu kopiowania.
+.br
+.ti -2n
+Wszystkie nie opisane tutaj klawisze kończą tryb kopiowania.
+.in -4n
+.sp
+.ne 3
+.B copy_reg
+.RI [ klucz ]
+.PP
+Już nie istnieje, użyj zamiast tego \*Qreadreg\*U.
+.sp
+.ne 3
+.BR "crlf " [ on | off ]
+.PP
+Ma to wpływ na kopiowanie regionów tekstu komendą `C-a ['. Jeśli jest
+włączone, linie będą rozdzielane sekwencją znaków `CR' - `LF'. W przeciwnym
+wypadku (domyślnie) używane będzie tylko `LF'. Bez parametrów, stan jest
+włączany.
+.sp
+.ne 3
+.BR "debug on" | off
+.PP
+Włącza lub wyłącza debuggowanie czasu działania.
+.sp
+.ne 3
+.BR "defc1 on" | off
+.PP
+To samo co komenda \fBc1\fP lecz domyślne ustawienie dla nowych okien jest
+zmieniane. Początkowym ustawieniem jest `on'.
+.sp
+.ne 3
+.BR "defautonuke on" | off
+.PP
+To samo co \fBautonuke\fP, lecz domyślne ustawienie dla nowych wyświetlaczy
+jest zmieniane. Początkowe ustawienie to `off'. Zauważ, że jeśli chcesz
+być zależnym od typu terminala, możesz użyć specjalnej właściwości `AN'
+terminala.
+.sp
+.ne 3
+.B defbreaktype
+.RI [ tcsendbreak | TIOCSBRK
+.RI | TCSBRK ]
+.PP
+Wybierz jedną z dostępnych metod generowania sygnału przerwania (break) dla
+urządzeń terminalowych. Preferowanymi metodami są
+.IR tcsendbreak " oraz " TIOCSBRK .
+Trzecia,
+.IR TCSBRK ,
+blokuje całą sesję
+.I screen
+na czas przerywania, lecz może być jedynym sposobem generowania dłuższych
+przerwań.
+.IR Tcsendbreak " i " TIOCSBRK
+mogą (lub nie) dawać długie przerwania ze szpicami (z przerwami?--with spikes)
+(np. 4 na sekundę). Jest to nie tylko zależne od systemu, lecz zależy również
+od sterowników układów szeregowych.
+Wywoływanie \*Qdefbreaktype\*U bez parametru wyświetla bieżące ustawienie.
+.sp
+.ne 3
+.BR "defcharset " [ \fIzestaw ]
+.PP
+Podobne do komendy \fBcharset\fP, lecz domyślne ustawienie dla nowych okien
+jest też zmieniane. Po wywołaniu bez argumentu, pokazuje bieżącą wartość
+domyślną.
+.sp
+.ne 3
+.BI "defescape " xy
+.PP
+Ustaw domyślne znaki komend. Jest to równoważne
+\*Qescape\*U, ale jest przydatne tylko w sesjach wieloużytkownikowych. W
+takiej sesji \*Qescape\*U zmienia znaki komend użytkownika, który wywołał to
+polecenia, podczas gdy \*Qdefescape\*U zmienia domyślne znaki komend dla
+użytkowników, którzy będą dodawani później.
+.sp
+.ne 3
+.BR "defflow on" | off | auto
+.RB [ interrupt ]
+.PP
+To samo co komenda \fBflow\fP, lecz zmieniane jest domyślne ustawienie dla
+nowych okien. Początkowym ustawieniem jest `auto'. Podanie
+\*Qdefflow auto interrupt\*U jest równoważne opcjom linii komend
+.B \-fa
+i
+.BR \-i .
+.sp
+.ne 3
+.BR "defgr on" | off
+.PP
+To samo co komenda \fBgr\fP, lecz zmieniane jest domyślne ustawienie dla
+nowych okien. Początkowym ustawieniem jest `off'.
+.sp
+.ne 3
+.BR "defhstatus " [ \fIstatus ]
+.PP
+Linia twardego status, którą otrzymają wszystkie nowe okna jest ustawiana na
+.I status\fR.
+Komenda ta jest przydatna do wyświetlenia poprzez status każdego okna jego
+numeru, tytułu, itp.
+.I Status
+może zawierać te same dyrektywy co komunikaty okna, lecz znakiem specjalnym
+(escape character) dyrektywy jest '^E' (ósemkowe 005) zamiast '%'. Zrobione
+jest to w celu uniemożliwienia złej interpretacji generowanych przez program
+linii statusu.
+Jeśli parametr
+.I status
+jest pominięty, wyświetlany jest bieżący łańcuch domyślny.
+Domyślnie, linie statusu nowych okien są puste.
+.sp
+.ne 3
+.BR "defkanji jis" | sjis | euc
+.PP
+To samo co komenda \fBkanji\fP, lecz zmieniane jest domyślne ustawienie dla
+nowych okien. Początkowym ustawieniem jest `off', np. `jis'.
+.sp
+.ne 3
+.BR "deflogin on" | off
+.PP
+To samo co komenda \fBlogin\fP, lecz zmieniane jest domyślne ustawienie dla
+nowych okien. W dystrybucji inicjalizowane jest to na `on' (zobacz
+config.h.in).
+.sp
+.ne 3
+.BI "defmode " prawa
+.PP
+Prawa każdego z nowo zaalokowanych pseudo-tty są ustawiane na \fIprawa\fP.
+\fIPrawa\fP są liczbą ósemkową. Początkowo, używane są prawa 0622.
+(prawa dostępu, tryb, mode -- przyp. tłum.)
+.sp
+.ne 3
+.BR "defmonitor on" | off
+.PP
+To samo co komenda \fBmonitor\fP, lecz zmieniane jest domyślne ustawienie
+dla nowych okien. Początkowym ustawieniem jest `off'.
+.sp
+.ne 3
+.BI "defobuflimit " limit
+.PP
+To samo co \fBobuflimit\fP, lecz zmieniane jest domyślne ustawienie dla
+nowych wyświetlaczy. Początkowym ustawieniem jest 256 bajtów. Zauważ, że
+jeśli chcesz być zależnym od typu terminala, możesz użyć właściwości 'OL'.
+.sp
+.ne 3
+.BI "defscrollback " num
+.PP
+To samo co \fBscrollback\fP, lecz zmieniane jest domyślne ustawienie dla
+nowych okien. Początkowym ustawieniem jest 100.
+.sp
+.ne 3
+.BI "defshell " komenda
+.PP
+Synonim komendy \fBshell\fP. Patrz tam.
+.sp
+.ne 3
+.BR "defsilence on" | off
+.PP
+To samo co komenda \fBsilence\fP, lecz zmieniane jest domyślne ustawienie
+dla nowych okien. Początkowym ustawieniem jest `off'.
+.sp
+.ne 3
+.BI "defslowpaste " msec"
+.PP
+To samo co \fBslowpaste\fP, lecz zmieniane jest domyślne ustawienie dla
+nowych okien. Początkowym ustawieniem jest 0 milisekund, co oznacza
+wyłączenie.
+.sp
+.ne 3
+.BR "defwrap on" | off
+.PP
+To samo co \fBwrap\fP, lecz zmieniane jest domyślne ustawienie dla nowych
+okien. Początkowo zawijanie linii jest włączone i może być przełączane
+komendą \*Qwrap\*U (\*QC-a r\*U) lub poprzez "C-a : wrap on|off".
+.sp
+.ne 3
+.BR "defwritelock on" | off | auto
+.PP
+To samo co \fBwritelock\fP, lecz zmieniane jest domyślne ustawienie dla nowych
+okien. Początkowo blokady zapisu są wyłączone.
+.sp
+.ne 3
+.BR "defzombie " [\fIkeys\fP]
+.PP
+Synonim komendy \fBzombie\fP. Obie w chwili obecnej zmieniają wartość
+domyślną. Patrz tam.
+.sp
+.ne 3
+.B detach
+.PP
+Odłącz sesję
+.I screen
+(odłącz ją od terminala i wrzuć w tło).
+Powracasz wtedy do powłoki, z której wywołałeś
+.IR screen .
+Odłączonego
+.I screena
+można wznowić, wywołując
+.I screen
+z opcją
+.BR \-r .
+(Zobacz też sekcję \*QOPCJE LINII KOMEND\*U.)
+.sp
+.ne 3
+.B displays
+.PP
+Pokazuje tabularyczny listing wszystkich obecnie podłączonych front-endów
+użytkownika (wyświetlaczy). Jest to przydatne w sesjach
+wieloużytkownikowych.
+.sp
+.ne 3
+.BR "digraph " [ \fIpreset\fP ]
+.PP
+Komenda ta bierze użytkownika o sekwencję dwuznakową. Wpisane dwa znaki są
+sprawdzane we wbudowanej tablicy, a znak wynikowy jest wstawiany do
+strumienia wejściowego. Na przykład, jeśli użytkownik wprowadzi 'a"',
+wstawiony zostanie a-umlaut. Jeśli pierwszym wprowadzonym znakiem jest 0,
+.I screen
+potraktuje następne znaki (do trzech) jako liczbę ósemkową.
+Opcjonalny argument
+.I preset
+jest traktowany jako wejście użytkownika. Można więc zrobić sobie klawisz
+\*Qumlaut\*U. Na przykład, komenda "bindkey ^K digraph '"'" umożliwia
+użytkownikowi generowanie a-umlaut przez wpisanie CTRL-K a.
+.sp
+.ne 3
+.B dumptermcap
+.PP
+Zapisz wpis termcap dla wirtualnego terminala, zoptymalizowanego dla
+aktualnie aktywnego okna. Zapis nastąpi do pliku \*Q.termcap\*U w katalogu
+\*Q$HOME/.screen\*U użytkownika (lub tam, gdzie
+.I screen
+przechowuje swoje gniazda. Zobacz sekcję \*QPLIKI\*U).
+Ten wpis termcap jest identyczny z wartością zmiennej środowiskowej
+$TERMCAP, która jest ustawiana przez
+.I screen
+dla każdego okna. Dla systemów opartych na terminfo, możesz potrzebować
+konwertera w rodzaju
+.I captoinfo
+oraz kompilować wpis z pomocą
+.IR tic .
+.sp
+.ne 3
+.BR "echo " [ -n ]
+.I wiadomość
+.PP
+komenda echo może być używana do denerwowania użytkowników
+.I screen
+\&'wiadomościami dnia'. Zazwyczaj jest to instalowane w globalnym
+/etc/screenrc. Opcja \*Q-n\*U powoduje zatrzymanie wciągania nowej linii.
+Zobacz też \*Qsleep\*U.
+Echo jest też przydatne do testowania online zmiennych środowiskowych.
+.sp
+.ne 3
+.BI "escape " xy
+.PP
+Ustaw znak komendy na \fIx\fP, a znak generujący literalny znak komendy
+(przez wywołanie komendy \*Qmeta\*U) na \fIy\fP (podobne do opcji \-e).
+Każdy argument może być albo pojedynczym znakiem, albo dwuznakową sekwencją
+w postaci \*Q^x\*U (oznaczającą \*QC-x\*U), albo lewym ukośnikiem z liczbą
+ósemkową (kod ASCII znaku), albo lewym ukośnikiem z drugim znakiem, w
+rodzaju \*Q\e^\*U czy \*Q\e\e\*U.
+Domyślną wartością jest \*Q^Aa\*U.
+.sp
+.ne 3
+.B exec
+.RI [[ fdpat ]
+.IR "nowakomenda " [ "arg ..." ]]
+.PP
+Uruchom w bieżącym oknie podproces unixowy (określony przez ścieżkę wykonywalną
+\fInowakomenda\fP i jej argumenty). Przepływ danych między
+stdin/stdout/stderr nowejkomendy, procesem początkowo uruchomionym w oknie
+(powiedzmy "procesem-aplikacji") i screenem (oknem) jest kontrolowany przez
+wzorzec deskryptora plików fdpat. Wzorzec jest sekwencją trójznakową,
+reprezentującą stdin, stdout i stderr nowejkomendy. Kropka (.) łączy
+deskryptor pliku do
+.IR screena .
+Znak wykrzyknika (!) powoduje, że deskryptor jest podłączany do
+procesu-aplikacji. Dwukropek (:) łączy obydwa te zadania.
+Do nowej komendy będzie przechodziło wejście użytkownika, chyba że komenda
+otrzymuje wyjście procesu-aplikacji (pierwszym znakiem fdpat jest `!' lub `:')
+lub do końca fdpat (jako czwarty znak) dodano znak potoku (|).
+.br
+Wywoływanie `exec' bez argumentów pokazuje nazwę i argumenty bieżącego
+podprocesu aktualnego okna. W każdym oknie naraz może działać tylko jeden
+podproces.
+.br
+Gdy podproces akurat wykonuje się, komenda `kill' będzie dotyczyć jego, a
+nie procesów okien.
+.br
+Dla ciężkostrawnej ilustracji wszystkich 21 kombinacji, zobacz `doc/fdpat.ps'.
+Każdy rysunek pokazuje cyfry 2,1,0, odwzorowujące trzy deskryptory
+nowejkomendy. Skrzynka oznaczona jako `W' jest normalnym pty, który na
+stronie biernej (slave) ma proces-aplikacji.
+Skrzynka zaznaczona jako `P' jest drugorzędnym pty, który po swojej stronie
+nadrzędnej (master) ma
+.IR screen .
+.sp
+Skróty:
+.br
+Biała spacja między słowem `exec', fdpat i komendą może być opuszczona.
+Fdpat składający się z samych kropek, lub jego końcowe kropki można pominąć.
+Prosty `|' jest synonimem do wzorca `!..|'; słowo exec można tu pominąć, a
+zawsze można je zastąpić `!'.
+.sp
+Przykłady:
+.IP
+exec ... /bin/sh
+.br
+exec /bin/sh
+.br
+!/bin/sh
+.PP
+Tworzy nową powłokę w tym samym oknie, podczas gdy powłoka wyjściowa wciąż
+działa. Wyjście obydwu powłok jest wyświetlane, a wejście użytkownika jest
+wysyłane do nowego
+/bin/sh.
+.IP
+exec !.. stty 19200
+.br
+exec ! stty 19200
+.br
+!!stty 19200
+.PP
+Ustaw szybkość tty okna. Jeśli twoja komenda stty operuje na stdout, dodaj
+kolejny `!'.
+.IP
+exec !..| less
+.br
+|less
+.PP
+Dodaje to przeglądarkę do wyjścia okna. Znak specjalny `|' jest potrzebny do
+uzyskania kontroli użytkownika nad przeglądarką, choć dostaje ona swoje
+wejście z procesu okna. Działa to, ponieważ
+.I less
+nasłuchuje stderr (zachowanie, którego
+.I screen
+nie oczekiwałby bez `|')
+kiedy jego stdin nie jest tty.
+Wersje
+.IR less ,
+nowsze niż 177 wypadają tu żałośnie; jednak stary, dobry
+.I pg
+wciąż działa.
+.IP
+!:sed \-n s/.*Error.*/\e007/p
+.PP
+Wysyła wyjście okna do użytkownika i komendy sed. Sed wstawia do wyjścia
+okna widzianego przez \fIscreen\fP dodatkowy znak
+dzwonka (ósemkowy 007).
+Spowoduje to wyświetlenie komunikatu "Bell in window x",
+za każdym łańcuchem "Error", który pojawi się w oknie.
+.sp
+.ne 3
+.B fit
+.PP
+Zmień rozmiar okna na rozmiar bieżącego regionu. Komenda ta jest wymagana,
+gdyż screen automatycznie nie adaptuje rozmiaru okna jeśli okno jest
+wyświetlane więcej niż raz.
+.sp
+.ne 3
+.B flow
+.RB [ on | off | "auto\fR]\fP"
+.PP
+Ustawia tryb kontroli przepływu dla tego okna.
+Bez parametrów, przesuwa on kontrolę bieżącego okna z "automatic" na "on" na
+"off".
+Zobacz dyskusję o \*QKONTROLI-PRZEPŁYWU\*U, opisanej niżej w tym dokumencie
+dla pełnych szczegółów i odpowiednich uwag.
+Wartość domyślna jest ustawiana przez `defflow'.
+.sp
+.ne 3
+.B focus
+.PP
+Przenieś ognisko wejściowe na następny region. Jest to dokonywane w
+cykliczny sposób tak, że region górny jest wybierany po dolnym.
+.sp
+.ne 3
+.BR "gr " [ on | off ]
+.PP
+Włącza/wyłącza przełączanie zestawu znaków GR (ang. GR charset switching). Za
+każdym razem, gdy screen zauważy znak wejściowy z ustawionym ósmym bitem,
+skorzysta ze znaku ze slotu GR i wydrukuje znak z obciętym ósmym bitem.
+Domyślną wartością (zobacz też \*Qdefgr\*U) jest nieprzetwarzanie
+przełączania GR, gdyż może to spowodować niedziałanie zestawu znaków
+ISO-8859-1.
+.sp
+.ne 3
+.B hardcopy
+.PP
+Zapisuje obecnie wyświetlany obraz do pliku \fIhardcopy.n\fP (w katalogu
+domyślnym okna), gdzie \fIn\fP jest numerem bieżącego okna. Komenda może
+albo doklejać, albo nadpisywać istniejący plik. Patrz niżej.
+.sp
+.ne 3
+.BR "hardcopy_append on" | off
+.PP
+Jeśli jest to ustawione na "on",
+.I screen
+będzie doklejał dane do plików "hardcopy.n" komendy \*QC-a h\*U. W
+przeciwnym wypadku, pliki te będą za każdym razem nadpisywane. Domyślnie
+doklejanie jest wyłączone.
+.sp
+.ne 3
+.BI "hardcopydir "katalog
+.PP
+Definiuje katalog plików hardcopy. Jeśli jest to nieustawione, pliki te
+lądują w bieżącym katalogu roboczym screena.
+.sp
+.ne 3
+.BR "hardstatus " [ on | off ]
+.br
+.BR "hardstatus \fR[\fBalways\fR]\fBlastline\fP" | message | ignore
+.RI [ łańcuch ]
+.br
+.B "hardstatus string"
+.RI [ łańcuch ]
+.PP
+Komenda ta konfiguruje używanie i emulację terminalowej linii twardego
+statusu (hardstatus line). Pierwsza postać przełącza czy screen powinien
+używać sprzętowej linii statusu do wyświetlania komunikatów. Jeśli flaga
+jest wyłączona, komunikaty te są nakładane w trybie inwersyjnym na linię
+wyświetlania. Domyślnym ustawieniem jest `on' (włączone).
+.P
+Druga postać mówi screenowi co robić, jeśli terminal nie posiada linii
+twardego statusu (np. gdy właściwości termcap/terminfo
+"hs", "ts", "fs" i "ds" nie są ustawione). W wypadku użycia typu
+\*Qlastline\*U,
+.I screen
+Zarezerwuje ostatnią linię wyświetlacza na twardy status. Typ \*Qmessage\*U
+używa screenowego mechanizmu komunikatów, a
+\*Qignore\*U mówi by screen nigdy nie wyświetlał twardego statusu.
+Jeśli do typu dokleisz słowo \*Qalways\*U, screen użyje tego typu nawet
+jeśli terminal posiada twardy status.
+.P
+Trzecia postać określa zawartość linii twardego statusu. Domyślnym łańcuchem
+jest '%h', tj. wyświetlany jest zachowany twardy status okna (ustawialny
+poprzez \\E]0;^G or \\E_\\\\).
+Możesz to dostosować do dowolnego łańcucha, jaki zechcesz, łącznie ze
+znakami specjalnymi z rozdziału \*QZNAKI SPECJALNE ŁAŃCUCHÓW\*U.
+Jeśli pominiesz argument
+.IR łańcuch ,
+wyświetlony zostanie łańcuch bieżący.
+.P
+Możesz łączyć drugą i trzecią postać, podając łańcuch jako argument
+dodatkowy.
+.sp
+.ne 3
+.BR "height " [ \fIwiersze\fP ]
+.PP
+Ustaw wysokość wyświetlacza na podaną liczbę wierszy. Bez argumentów
+następuje przełączanie między wyświetlaczem 24-liniowym i 42-liniowym.
+.sp
+.ne 3
+.B help
+.PP
+Nie jest to naprawdę pomoc online, lecz wyświetlanie okna pomocy,
+pokazującego wszystkie wiązania klawiszowe. Pierwsze strony wymieniają
+wszystkie wewnętrzne komendy wraz z ich obecnymi wiązaniami.
+Dalsze strony pokazują zwyczajowe komendy, po jednej na klawisz.
+Przewijanie następuje przez naciskanie spacji, a koniec oglądania to
+return. Wszystkie inne znaki są ignorowane. Zobacz też sekcję \*QDOMYŚLNE
+WIĄZANIA KLAWIATUROWE\*U.
+.sp
+.ne 3
+.B history
+.PP
+Użytkownicy zwykle pracują z powłokami, umożliwiającymi łatwy dostęp do
+poprzednich komend. Na przykład w csh komenda \*Q!!\*U służy do powtarzania
+ostatniej wywołanej komendy.
+.I Screen
+udostępnia prosty sposób przywoływania \*Qkomendy, która rozpoczęła się ...\*U:
+Wpisuje się po prostu pierwszą literę komendy, następnie naciska
+`C-a {' i
+.I screen
+zaczyna szukać poprzedniej linii, która zostanie dopasowana do `znaku
+zachęty' na lewo od kursora. Linia ta jest wklejana do kolejki wejściowej
+okna.
+W ten sposób masz brutalną historię komend (stworzoną z widzialnego okna i
+jego bufora przewijania).
+.sp
+.ne 3
+.BI "hstatus " status
+.PP
+Zmień linię twardego statusu na łańcuch \fIstatus\fP.
+.sp
+.ne 3
+.B info
+.PP
+Używa linii komunikatów do wyświetlania informacji o bieżącym oknie:
+są to pozycja kursora w postaci \*Q(kolumna,wiersz)\*U (rozpoczynająca się od
+\*Q(1,1)\*U) szerokość i wysokość terminala plus rozmiar bufora przewijania
+w wierszach (np. \*Q(80,24)+50\*U), bieżący stan kontroli przepływu XON/XOFF
+okna pokazany następująco (Zobacz też sekcję KONTROLA PRZEPŁYWU):
+
+.nf
+ +flow automatyczna kontrola przepływu, aktualnie włączona.
+ \-flow automatyczna kontrola przepływu, aktualnie wyłączona.
+ +(+)flow włączona kontrola przepływu. Zgadza się z kontrolą automatyczną.
+ -(+)flow wyłączona kontrola przepływu. Nie zgadza się z kontrolą automatyczną.
+ +(-)flow włączona kontrola przepływu. Nie zgadza się z kontrolą automatyczną.
+ -(-)flow wyłączona kontrola przepływu. Zgadza się z kontrolą automatyczną.
+.fi
+
+Bieżące ustawienie zawijania linii (`+wrap' oznacza włączenie, `\-wrap'
+wyłączenie) jest także pokazywane. Wyświetlane są też flagi
+`ins', `org', `app', `log', `mon' lub `nored'. Odpowiadają one trybom pracy:
+wstawiania (insert), origin, aplikacji-keypadu oraz stanom pracy:
+raportowanie wyjścia (log), monitorowanie aktywności (mon), lub częściowe
+odświeżanie (nored).
+
+Wyświetlany jest również aktywny obecnie zestaw znaków (\fIG0\fP, \fIG1\fP,
+\fIG2\fP, lub \fIG3\fP) oraz w nawiasach kwadratowych zestawy znaków
+terminala, desygnowane obecnie jako \fIG0\fP do \fIG3\fP.
+
+Na końcu linii statusu wyświetlane są też dodatkowe tryby, zależne od
+rodzaju okna (Zobacz rozdział \*QRODZAJE OKIEN\*U).
+.br
+Jeśli maszyna stanu emulatora terminala nie jest w stanie domyślnym, to
+linia info jest rozpoczynana łańcuchem określającym bieżący stan.
+.br
+Dla informacji o systemie użyj komendy \*Qtime\*U.
+.sp
+.ne 3
+.BR ins_reg " [" \fIklucz ]
+.PP
+Już nie istnieje, użyj \*Qpaste\*U.
+.sp
+.ne 3
+.B kanji
+.BR jis | euc | sjis
+.RB [ jis | euc | sjis\fR]
+.PP
+Powiedz screenowi, jak przetwarzać wejście/wyjście kanji. Pierwszy argument
+ustawia typ kanji bieżącego okna. Każde okno może emulować inny typ.
+Dodatkowy drugi parametr mówi, jak zapisywać kody kanji na podłączonym
+terminalu. Preferowaną metodą ustawiania typu wyświetlacza jest używanie
+wpisu \*QKJ\*U termcapu.
+Zobacz też \*Qdefkanji\*U, który zmienia domyślne ustawienie dla nowych
+okien.
+.sp
+.ne 3
+.B kill
+.PP
+Zabij bieżące okno.
+.br
+Jeśli pracuje w nim komenda `exec', to jest ona zabijana. W przeciwnym
+wypadku, proces (powłoka) okna otrzymuje sygnał HANGUP, struktura okna jest
+usuwana, a
+.I screen
+(twój wyświetlacz) przełącza się na inne okno. Gdy niszczone jest ostatnie
+okno, screen kończy pracę.
+Po komendzie kill, screen przełącza się na poprzednio wyświetlane okno.
+.br
+Uwaga:
+Użytkownicy
+.I emacsa
+powinni pamiętać o tej komendzie przy zabijaniu linii.
+Zalecane jest nie używać \*QC-a\*U jako klawisza specjalnego
+screena, lub przewiązywać kill do \*QC-a K\*U.
+.sp
+.ne 3
+.B lastmsg
+.PP
+Wyświetl na nowo ostatnią zawartość linii komunikatów/statusu.
+Przydatne, jeśli wpisujesz coś podczas pojawiania się komunikatu. Wiadomość
+bowiem znika gdy przyciśnie się jakiś klawisz (chyba że terminal ma
+sprzętową linię statusu). W celu dostrajania, zobacz komendy \*Qmsgwait\*U i
+\*Qmsgminwait\*U.
+.sp
+.ne 3
+.B license
+.PP
+Wyświetl stronę opisową. Jest to dokonywane za każdym razem, gdy screen jest
+uruchamiany bez opcji, co powinno wystarczać. Zobacz tez komendę
+\*Qstartup_message\*U.
+.sp
+.ne 3
+.B lockscreen
+.PP
+Zablokuj ten wyświetlacz.
+Wywołaj program blokujący screena (/usr/bin/lock lub wbudowany ekwiwalent
+jeśli nie ma nic innego). Screen nie przyjmuje żadnych klawiszy komend
+dopóki program ten nie zakończy działania. W międzyczasie procesy okien mogą
+kontynuować działanie, gdyż okna są w stanie `odłączonym'.
+Program blokujący może być zmieniony poprzez zmienną środowiskową $LOCKPRG
+(która musi być ustawiana w powłoce, z której screen jest uruchamiany).
+Program ten jest uruchamiany z uid i gid użytkownika.
+.br
+Uwaga:
+Gdy inne powłoki zostawisz niezablokowane i nie masz ustawionego hasła dla
+screen, blokowanie jest puste: możnaby łatwo podłączyć się na nowo z
+niezablokowanej powłoki. Właściwość ta powinna być raczej nazywana
+`lockterminal'.
+.sp
+.ne 3
+.BR "log " [ on | off ]
+.PP
+Uruchom/zakończ zapisywanie wyjścia bieżącego okna do pliku
+\*Qscreenlog.\fIn\fP\*U w domyślnym katalogu okna, gdzie \fIn\fP jest
+numerem bieżącego okna. Nazwa pliku może być zmieniana komendą `logfile'.
+Bez podanych parametrów, raportowanie jest przełączane. Raport sesji jest
+doklejany do poprzedniej zawartości wcześniej istniejącego pliku (jeśli plik
+nie istniał, tworzony jest nowy). Bieżąca zawartość i zawartość historii
+przewijania nie jest uwzględniana w raporcie sesji.
+Domyślnie wyłączone.
+.sp
+.ne 3
+.BI "logfile " nazwapliku
+.br
+.BI "logfile flush " sekundy
+.PP
+Definiuje nazwę plików raportowych. Domyślną nazwą jest
+\*Qscreenlog.%n\*U. Druga postać zmienia liczbę sekund, którą screen
+odczekuje przed wypróżnieniem bufora pliku raportowego do systemu plików.
+Domyślną wartością jest 10 sekund.
+.sp
+.ne 3
+.BR "login " [ on | off ]
+.PP
+Dodaje lub usuwa wpis z bazy utmp dla bieżącego okna. Kontroluje to czy okno
+jest `wlogowane'. Bez parametrów, stan zgłoszeniowy okna jest przełączany.
+Dodatkowo do tego przełączania, dobrze jest mieć klawisze `log in' i `log
+out'. Np. `bind I login on' i `bind O login off' zmapuje te klawisze na
+C-a I i C-a O.
+Domyślne ustawienie (w config.h.in) powinno być włączone dla screena,
+pracującego z suid-root.
+Użyj komendy \*Qdeflogin\*U do zmieniania domyślnego stanu zgłoszeniowego
+nowych okien. Obydwie komendy obecne są tylko jeśli screen został
+skompilowany z obsługą utmp.
+.sp
+.ne 3
+.BR "logtstamp " [ on | off ]
+.br
+.B "logtstamp after"
+.RI [ sekundy ]
+.br
+.B "logtstamp string"
+.RI [ łańcuch ]
+.PP
+Ta komenda kontroluje mechanizm pieczątek czasowych (time stamp) screena.
+Jeśli pieczątki są włączone, screen po dwóch minutach nieaktywności do pliku
+raportowego dodaje łańcuch, zawierający bieżący czas. Gdy natomiast wyjście
+zaczyna się na nowo, doklejana jest nowa pieczątka, określająca moment
+restartu emitowania wyjścia. Czas opóźnienia można zmieniać drugą postacią
+tej komendy. Trzecia postać jest używana do dostosowywania łańcucha
+pieczątki czasowej.
+(domyślnie `-- %n:%t -- time-stamp -- %M/%d/%y %c:%s --\\n').
+.sp
+.ne 3
+.B mapdefault
+.PP
+Powiedz screenowi, że następny znak wejściowy powinien zostać sprawdzony w
+domyślnej tablicy wiązań klawiszowych bindkey. Zobacz też \*Qbindkey\*U.
+.sp
+.ne 3
+.B mapnotnext
+.PP
+Podobne do mapdefault, lecz w ogóle nie zagląda do domyślnej tablicy
+bindkey.
+.sp
+.ne 3
+.B maptimeout
+.RI [ timo ]
+.PP
+Ustawia opóźnienie międzyznakowe dla sekwencji wejściowych do wykrywania
+czasu opóźnienia
+.I timo
+ms. Domyślnym czasem jest 300ms. Maptimeout bez argumentów pokazuje bieżące
+ustawienie. Zobacz też \*Qbindkey\*U.
+.sp
+.ne 3
+.BI "markkeys " łańcuch
+.PP
+Jest to metoda zmieniania mapy klawiszowej, używanej w trybie
+kopiowania/historii. Łańcuch jest złożony z par
+\fIstaryznak\fP=\fInowyznak\fP, które są rozdzielone znakami `:'. Na
+przykład: Łańcuch \*QB=^B:F=^F\*U zmieni klawisze
+`C-b' i `C-f' na wiązania w stylu vi.
+Komenda \*Qmarkkeys h=^B:l=^F:$=^E\*U ustawiłaby tryb na wiązania w stylu
+emacsa.
+Jeśli twój terminal wysyła znaki, które powodują, że przerywasz tryb
+kopiowania, to komenda ta może być pomocna w wiązaniu tych znaków do
+nie robienia niczego. Znak braku operacji to `@' i jest używany następująco:
+\*Qmarkkeys @=L=H\*U. Komenda ta powoduje odłączenie komend `H' i `L'.
+Jak pokazano w tym przykładzie, w pojedynczej instrukcji do pojedynczej
+funkcji można przywiązać wiele klawiszy.
+.sp
+.ne 3
+.B meta
+.PP
+Wstawia znak komendy (C-a) w strumieniu wejściowym bieżącego okna.
+.sp
+.ne 3
+.BR "monitor " [ on | off ]
+.PP
+Włącza monitorowanie aktywności okien.
+Gdy jest to włączone, a aktywne okno jest przełączone w tło, otrzymasz
+komunikat informujący o aktywności. Pojawi się on w linii statusu przy
+pierwszych oznakach wydawania wyjścia przez tamto okno.
+W wyświetlaczu statusu okien takie okno aktywne jest zaznaczane jako `@'.
+Monitorowanie początkowo jest wyłączone.
+.sp
+.ne 3
+.BI "msgminwait " sek
+.PP
+Definiuje czas, przez który screen czeka z nową wiadomością gdy jedna jest
+już wyświetlana. Wartością domyślną jest 1 sekunda.
+.sp
+.ne 3
+.BI "msgwait " sek
+.PP
+Definiuje czas, przez który komunikat jest wyświetlany jeśli screen nie jest
+poruszany innymi aktywnościami. Domyślnie 5 sekund.
+.sp
+.ne 3
+.BR "multiuser on" | off
+.PP
+Przełącza między trybem wieloużytkownikowym i pojedynczym. Standardowo
+screen działa w trybie pojedynczym. W trybie wieloużytkownikowym, do
+umożliwiania użytkownikom dostania się do sesji używa się komend
+`acladd', `aclchg', `aclgrp' i `acldel'.
+.sp
+.ne 3
+.BR "nethack on" | off
+.PP
+Zmienia rodzaj komunikatów o błędach, używanych przez
+.IR screen .
+Jeśli znasz grę \*Qnethack\*U, mogą ci się spodobać podobne jak w niej
+komunikaty,
+które często trochę zaciemniają fakty, lecz są zabawniejsze do czytania. Z
+drugiej strony, standardowe komunikaty też mogą być często niejasne.
+.br
+Opcja ta jest dostępna tylko jeśli
+.I screen
+został skompilowany ze zdefiniowaną flagą NETHACK. Domyślne ustawienie jest
+wtedy określone obecnością zmiennej środowiskowej $NETHACKOPTIONS.
+.sp
+.ne 3
+.B next
+.PP
+Przełącz się na następne okno. Komenda ta może być używana do cyklicznego
+przełączania się między listą okien.
+.sp
+.ne 3
+.B nonblock
+.RB [ on | off ]
+.PP
+Włącz lub wyłącz kontrole przepływu bieżącego interfejsu użytkownika
+(wyświetlacza). Jest to używane do uchronienia powolnych wyświetlaczy od
+spowolnienia przetwarzania danych wyjściowych przez okno. Komenda ta może
+być przydatna gdy wiele wyświetlaczy pokazuje te samo okno. Opcja jest
+normalnie wyłączona dla wszystkich wyświetlaczy.
+.sp
+.ne 3
+.BR "number " [ \fIn\fP ]
+.PP
+Zmień numer bieżącego okna. Jeśli numer \fIn\fP już jest używany przez inne
+okno, okna wymieniają numery między sobą. Jeśli nie poda się argumentu,
+pokazywany jest numer (i tytuł) okna.
+.sp
+.ne 3
+.BR "obuflimit " [ \fIlimit\fP ]
+.PP
+Jeśli bufor wyjściowy zawiera więcej bajtów niż podany limit, to z okien nie
+będą czytane dalsze dane. Domyślną wartością jest 256. Jeśli masz szybki
+wyświetlacz (jak xterm), możesz ustawić to na większą wartość. Jeśli nie
+poda się argumentów, wyświetlane jest bieżące ustawienie.
+.sp
+.ne 3
+.B only
+.PP
+Zabij wszystkie regiony poza bieżącym.
+.sp
+.ne 3
+.B other
+.PP
+Przełącza na poprzednio wyświetlane okno. Jeśli okno to już nie istnieje,
+\fIother\fP działa analogicznie do \fInext\fP.
+.sp
+.ne 3
+.BR "partial on" | off
+.PP
+Definiuje czy wyświetlacz powinien być odświeżany (jak dla \fIredisplay\fP)
+po przełączaniu na bieżące okno. Komenda ta dotyczy tylko bieżącego okna.
+Aby dotyczyła wszystkich okien, należy skorzystać z komendy
+\fIallpartial\fP. Domyślnie jest to wyłączone. Wartość domyślna jest
+ustalona na stałe, gdyż nie ma na razie komendy \fIdefpartial\fP.
+.sp
+.ne 3
+.BR "password " [ \fIkodowane_hasło\fP ]
+.PP
+Gdy przedstawisz w swoim pliku \*Q.screenrc\*U zakodowane hasło, screen
+będzie o nie pytał za każdym razem, gdy ktoś będzie próbował wznowić
+odłączony proces. Jest to przydatne jeśli w sesji screen pracują
+uprzywilejowane programy i chcesz chronić ją od prób podłączenia przez
+innych użytkowników, podających się za ciebie (np. superużytkownik).
+Jeśli nie ma podanego zakodowanego hasła,
+screen dwukrotnie prosi o wstukanie hasła i umieszcza jego zakodowany
+odpowiednik w buforze wklejania. Domyślną wartością jest `none', która
+wyłącza sprawdzanie hasła.
+.sp
+.ne 3
+.BR paste
+.RI [ registers " [" dest_reg ]]
+.PP
+Zapisz (konkatenowaną) zawartość podanych rejestrów na kolejkę stdin
+bieżącego wejścia. Rejestr '.' jest traktowany jako bufor wklejania. Jeśli
+nie poda się parametrów, użytkownik jest pytany o pojedynczy rejestr.
+Bufor wklejania może być wypełniany komendami \fIcopy\fP, \fIhistory\fP oraz
+\fIreadbuf\fP.
+Inne rejestry można wypełniać komendami \fIregister\fP, \fIreadreg\fP i
+\fIpaste\fP.
+Jeśli \fIpaste\fP jest wywołany z drugim argumentem, zawartość podanych
+rejestrów jest umieszczana w podanym rejestrze docelowym, a nie w oknie.
+Jeśli jako drugi argument użyć '.', rejestrem docelowym jest bufor wklejania
+wyświetlacza.
+Zauważ, że \*Qpaste\*U używa różnych zasobów: Gdy tylko podany jest drugi
+argument, nie jest wymagane okno bieżące. Gdy określenie źródła zawiera
+tylko rejestry (nie bufor wklejania), to nie jest w ogóle wymagany bieżący
+wyświetlacz (podwieszony terminal), gdyż rejestry są zasobami globalnymi.
+Bufor wklejania jest osobny dla każdego użytkownika.
+.sp
+.ne 3
+.BR "pastefont " [ on | off ]
+.PP
+Powiedz
+screenowi, by do bufora wklejania załączał informację o foncie. Domyślnie
+nie jest to robione. Komenda ta jest szczególnie przydatna dla fontów
+wieloznakowych, jak kanji.
+.sp
+.ne 3
+.B pow_break
+.PP
+Otwórz na nowo linię terminalową okna i wyślij warunek przerwania. Zobacz
+`break'.
+.sp
+.ne 3
+.B pow_detach
+.PP
+Odłączenie zasilania. Ogólnie to samo co \fIdetach\fP, lecz dodatkowo wysyła
+sygnał HANGUP do procesu rodzicielskiego screena.
+UWAGA: Spowoduje to wylogowanie w wypadku gdy screen został uruchomiony z
+powłoki zgłoszeniowej.
+.sp
+.ne 3
+.B pow_detach_msg
+.RI [ komunikat ]
+.PP
+Podany tu \fIkomunikat\fP jest wydawany za każdym razem gdy dokonywane jest
+`odłączenie zasilania'. Może być używane jako zamiennik komunikatu
+wylogowywania, lub do resetowania szybkości linii, itp.
+Bez parametrów, pokazywany jest obecny komunikat.
+.sp
+.ne 3
+.B prev
+.PP
+Przełącz na okno o następnym niższym numerze.
+Komenda ta może być używana do cyklicznego przełączania między listą okien.
+.sp
+.ne 3
+.B printcmd
+.RI [ kmd ]
+.PP
+Jeśli
+.I kmd
+nie jest pustym łańcuchem, screen nie będzie używał właściwości
+\*Qpo/pf\*U terminala, jeśli wykryje sekwencję drukowania ansi
+.BR "ESC [ 5 i" ,
+lecz będzie przerzucał potokowo wyjście do
+.IR kmd .
+Powinno to normalnie być komendą w rodzaju \*Qlpr\*U lub
+\*Q'cat > /tmp/scrprint'\*U.
+.B printcmd
+bez komendy wyświetla bieżące ustawienie.
+Sekwencja ansi
+.B "ESC \e"
+kończy drukowanie i zamyka potok.
+.br
+Uwaga: Ostrożnie z tą komendą! Jeśli inni użytkownicy mają dostęp zapisu do
+twojego terminala, będą oni mogli odpalać komendy drukowania.
+.sp
+.ne 3
+.BR process " [" \fIklucz\fP ]
+.PP
+Przerzuć zawartość podanego rejestru do screenowej kolejki wejściowej.
+Po uruchomieniu bez parametrów, zostaniesz zapytany o nazwę rejestru.
+Tekst jest przetwarzany tak, jakby był wpisywany z klawiatury użytkownika.
+Komenda ta może być przydatna do wiązania wielu akcji pod jeden klawisz.
+.sp
+.ne 3
+.B quit
+.PP
+Zabij wszystkie okna i zakończ
+.IR screen .
+Zauważ, że w terminalach VT100-podobnych klawisze C-4 i C-\e są równoważne.
+Powoduje to, że domyślne wiązania są niebezpieczne:
+Uważaj by nie wpisać C-a C-4 podczas wybierania okna numer 4.
+W celu usunięcia wiązania klawiszowego, użyj zwykłej komendy bind (jak dla
+\*Qbind '^\e'\*U).
+.sp
+.ne 3
+.B readbuf
+.PP
+Odczytuje zawartość bieżącego pliku wymiany screena do bufora wklejania.
+Zobacz też komendę \*Qbufferfile\*U.
+.sp
+.ne 3
+.B readreg
+.RI [ register " [" nazwapliku ]]
+.PP
+Robi dwie rzeczy, zależnie od liczby argumentów: w wypadku braku, lub przy
+jednym argumencie, duplikuje bufor wklejania do podanego rejestru lub
+rejestru, podanego po znaku zachęty. Przy dwóch argumentach, odczytuje
+zawartość podanego pliku do rejestru. Jest to zachowanie podobne do
+wczytywania przez \*Qreadbuf\*U plik wymiany screena do bufora wklejania
+Następujący przykład wkleja systemowy plik z hasłami w okno screena (przy
+użyciu rejestru p, gdzie pozostaje kopia):
+.PP
+.nf
+ C-a : readreg p /etc/passwd
+ C-a : paste p
+.fi
+.sp
+.ne 3
+.B redisplay
+.PP
+Wyświetl na nowo bieżące okno. Wymagane do uzyskania pełnego rewyświetlenia
+w trybie częściowego odświeżania.
+.sp
+.ne 3
+.BI "register " "klucz łańcuch"
+.PP
+Zachowuje podany \fIłańcuch\fP w rejestrze \fIklucz\fP. Zobacz też komendę
+\*Qpaste\*U.
+.sp
+.ne 3
+.B "remove"
+.PP
+Usuń bieżący region. Jest to nieskuteczne (no-op) gdy istnieje tylko jeden
+region.
+.sp
+.ne 3
+.B "removebuf"
+.PP
+Usuwa plik wymiany screena, używany przez komendy \*Qwritebuf\*U i
+\*Qreadbuf\*U.
+.sp
+.ne 3
+.B "reset"
+.PP
+Przestaw terminal wirtualny na jego ustawienia początkowe. Przydatne, gdy
+pozostały na nim po jakiejś aplikacji dziwne ustawienia.
+.sp
+.ne 3
+.B "screen \fP[\fI-opts\fP] [\fIn\fP] [\fIkmd\fP [\fIarg\fP]]"
+.PP
+Zestaw nowe okno. Z każdą komendą można przekazać opcje kontroli przepływu
+(\fB\-f\fP, \fB\-fn\fP i \fB\-fa\fP), tytułu (a.\|k.\|a.) (\fB\-t\fP),
+opcje zgłoszeniowe (\fB-l\fP i \fB-ln\fP), opcję typu terminala
+(\fB-T\fP <term>), i flagę-wszystkich-właściwości (\fB-a\fP) oraz
+opcję bufora przewijania (\fB-h\fP <num>).
+Opcja (\fB-M\fP) włącza dla tego okna monitorowanie.
+Opcja (\fB-L\fP) włącza dla niego raportowanie wyjścia.
+Jeśli podany jest dodatkowa liczba w zakresie 0..9, to nowo tworzonemu oknu
+przyznawany jest numer \fIn\fP (lub jeśli numer ten jest już używany,
+przyznawany jest następny dostępny).
+Jeśli po \*Qscreen\*U podana jest komenda, to jest ona uruchamiana w
+tworzonym oknie; w przeciwnym wypadku, uruchamiana jest powłoka. Tak więc
+jeśli twój \*Q.screenrc\*U zawiera linie
+.sp
+.nf
+ # przykład dla .screenrc:
+ screen 1
+ screen \-fn \-t foobar \-L 2 telnet foobar
+.fi
+.sp
+to
+.I screen
+utworzy okno z powłoką (numer #1) i okno z połączeniem telnet do maszyny
+foobar (w oknie #2, bez kontroli przepływu, pod tytułem \*Qfoobar\*U) i
+będzie zapisywać raporty (\*Qscreenlog.2\*U) sesji telnetowej. Zauważ,
+że w przeciwieństwie do poprzednich wersji screena,
+nie będzie tworzone żadne dodatkowe okno domyślne jeśli w twoim
+\*Q.screenrc\*U znajdują się komendy \*Qscreen\*U. Po zakończeniu
+inicjalizacji, screen przełącza się na ostatnie okno podane w twoim pliku .screenrc
+lub, jeśli nic nie podano, otwiera domyślne okno #0.
+.br
+Screen ma wbudowane pewne właściwości \*Qcu\*U i \*Qtelnet\*U. Zobacz też
+rozdział \*QRODZAJE OKIEN\*U.
+.sp
+.ne 3
+.B "scrollback \fP\fInum\fP"
+.PP
+Ustawia rozmiar bufora przewijania dla bieżących okien na \fInum\fP wierszy.
+Domyślną wartością jest 100. Zobacz też komendę \*Qdefscrollback\*U, a do
+oglądania bieżących ustawień, skorzystaj z \*QC-a i\*U.
+.sp
+.ne 3
+.BR "select " [ \fIIDOkna\fP ]
+.PP
+Przełącz się na okno, określone przez \fIIDOkna\fP.
+Może to być przedrostek tytułu okna (alfanumeryczna nazwa), lub numer okna.
+Parametr jest opcjonalny i jeśli jest pominięty, zostaniesz zapytany o
+identyfikator.
+Gdy zestawiane jest nowe okno, przyznawany jest mu pierwszy
+dostępny numer.
+Tak więc, pierwsze okno można włączyć przez \*Qselect 0\*U (nie może być
+naraz obecnych więcej niż 10 okien, chyba że
+.I screen
+został skompilowany z większym
+ustawieniem MAXWIN).
+.\" XXX removed in 3.8.0 XXX
+.\" The special command \*Qselect -\*U switches to a control window which
+.\" can be used to enter
+.\" .I screen
+.\" commands directly at the colon (:) prompt.
+.sp
+.ne
+.BR "sessionname " [ \fInazwa\fP ]
+.PP
+Zmień nazwę bieżącej sesji. Zauważ, że dla \*Qscreen \-list\*U nazwa pojawia
+się z przyklejonym id-procesu. Jeśli argument \*Qnazwa\*U jest pominięty,
+wyświetlana jest nazwa tej sesji. Uwaga: zmienne środowiskowe $STY wciąż
+odzwierciedlają stare nazwy. Może to powodować zakłopotanie.
+Domyślna wartość jest tworzona z tty i nazw hosta.
+.sp
+.ne 3
+.B "setenv "
+.RI [ zmienna " [" łańcuch ]]
+.PP
+Ustawia zmienną środowiskową \fIzmienna\fP na wartość \fIłańcuch\fP.
+Jeśli podana jest tylko \fIzmienna\fP, użytkownik zostanie zapytany o jej
+wartość. Jeśli nie zostaną podane żadne parametry, użytkownik zostanie
+zapytany tak o zmienną, jak o jej wartość. Środowisko jest dziedziczone
+przez wszystkie kolejno rozwidlane powłoki.
+.sp
+.ne 3
+.B "shell \fIkomenda\fP"
+.PP
+Ustaw komendę, używaną do tworzenia nowej powłoki. Przesłania to wartość
+zmiennej środowiskowej $SHELL. Jest to przydatne jeśli chcesz uruchomić
+rozszerzacza-tty, który chce wykonywać program podany w $SHELL.
+Jeśli komenda rozpoczyna się znakiem '-', powłoka będzie uruchomiona jako
+powłoka zgłoszeniowa.
+.sp
+.ne 3
+.B "shelltitle \fItytuł\fP"
+.PP
+Ustaw tytuł dla wszystkich powłok, tworzonych podczas startu lub przez
+komendę C-A C-c.
+Dla szczegółów o tym, czym jest tytuł, zobacz dyskusję
+\*QTYTUŁY (nazywanie okien)\*U.
+.sp
+.ne 3
+.BR "silence " [ on | off "|\fIsek\fP]"
+.PP
+Przełącza monitorowanie ciszy okien. Gdy cisza jest włączona, a monitorowane
+okno jest w tle, to po pewnym czasie nieaktywności (ciszy) otrzymasz
+w linii statusu komunikat o ciszy. Domyślny czas oczekiwania może być
+zmieniany komendą `silencewait', lub poprzez podanie liczby sekund zamiast
+`on' lub `off'.
+Cisza jest początkowo wyłączona dla wszystkich okien.
+.sp
+.ne 3
+.BI "silencewait " sek
+.PP
+Zdefiniuj czas, po którym ma się pojawiać komunikat ciszy. Domyślnie 30
+sekund.
+.sp
+.ne
+.B "sleep \fP\fInum\fP"
+.PP
+Komenda ta powstrzymuje wykonywanie pliku .screenrc na \fInum\fP sekund.
+Aktywność klawiaturowa przerywa pauzę.
+Może to być przydatne do dawania użytkownikom szansy na przeczytanie
+komunikatów, wydawanych przez \*Qecho\*U.
+.sp
+.ne 3
+.B "slowpaste \fImsek\fP"
+.PP
+Zdefiniuj szybkość, z jaką komenda paste ("C-a ]") wkleja tekst do okna.
+Jeśli parametr jest niezerowy, tekst jest wpisywany znak po znaku.
+Dodatkowo, screen pauzuje przez \fImsec\fP milisekund po każdym znaku,
+umożliwiając aplikacji przetworzenie wejścia. Używaj slowpaste tylko jeśli
+twój system ma problemy kontroli przepływu podczas wklejania wielkich
+fragmentów tekstu.
+.sp
+.ne 3
+.B sorendition
+.RB [ "\fIatr\fR " [ \fIkolor\fP ]]
+.PP
+Zmień sposób, którego używa screen do podświetlania tekstu (w celu
+zaznaczania i drukowania komunikatów).
+.I Atr
+jest liczbą szesnastkową i określa atrybuty tekstu (inwersja, podkreślenie, ...).
+.I Kolor
+jest dwucyfrową liczbą i zmienia kolor pierwszego planu/tła podświetlanego
+tekstu.
+Aby znaki pojawiały się w odpowiedni sposób, wymagana jest pewna wiedza o
+wewnętrznej reprezentacji znaków screena. Domyślną wartością jest obecnie
+10 99 (standout, domyślne kolory).
+.sp
+.ne 3
+.B split
+.PP
+Podziel bieżący region na dwa nowe. Wszystkie regiony wyświetlacza zmieniają
+rozmiar, aby zrobić miejsce na nowy. Puste okno jest wyświetlane na nowym
+regionie.
+.sp
+.ne 3
+.B "startup_message on\fP|\fBoff"
+.PP
+Wybierz, czy chcesz oglądać informację o kopiowaniu podczas startu.
+Domyślnie jest to włączone, jak pewnie zauważyłeś.
+.sp
+.ne 3
+.B stuff
+.I łańcuch
+.PP
+Przerzuć
+.I łańcuch
+do bufora wejściowego bieżącego okna. Jest to podobne do komendy
+\*Qpaste\*U, lecz mniej ogólne. Nie możesz z pomocą tej komendy wklejać
+dużych buforów. Jest ona najprzydatniejsza do wiązań klawiaturowych. Zobacz
+też \*Qbindkey\*U.
+.sp
+.ne 3
+.B su
+.RB [ nazwaużytkownika " [" hasło
+.RB [ hasło2 ]]
+.PP
+Podmień użytkownika wyświetlacza. Komenda pyta o wszystkie pominięte
+parametry. Jeśli w parametrach podano hasła, muszą one być niezakodowane.
+Pierwsze hasło jest dopasowywane do systemowej bazy passwd, drugie do hasła
+screena, ustawionego komendami \*Qacladd\*U, \*Qpassword\*U.
+\*QSu\*U może być przydatne dla administratora screena do testowania
+wieloużytkownikowych konfiguracji.
+.\" XXX removed in 3.8.0 XXX
+.\" but it is mainly used implicitly
+.\" by the \*Qconnect\*U command to identify users that access a remote session.
+Gdy identyfikacja się nie powiedzie, użytkownik ma dostęp do komend
+przeznaczonych dla użytkownika
+.BR nobody .
+Są to \*Qdetach\*U, \*Qlicense\*U, \*Qversion\*U, \*Qhelp\*U oraz
+\*Qdisplays\*U.
+.sp
+.ne 3
+.B "suspend"
+.PP
+Zawieś screena.
+Okna są w tym stanie `odłączone'. Właściwość ta jest zależna od powłoki,
+zdolnej do kontroli zadań.
+.sp
+.ne 3
+.B "term \fIterm\fP"
+.PP
+W środowisku każdego okna, które otworzył screen, zmienna środowiskowa $TERM
+jest ustawiona domyślnie na \*Qscreen\*U. Jeśli w lokalnym pliku termcap nie
+ma żadnego opisu dla takiego terminala, możesz zmienić $TERM na np.
+\*Qvt100\*U. Nie spowoduje to żadnej szkody, gdyż screen jest zgodny z
+vt100/ansi.
+Używanie komendy \*Qterm\*U nie jest zalecane dla celów niedomyślnych.
+Znaczy to, że możnaby podać ustawienia $TERM (np. vt100) dla komendy
+\*Qscreen rlogin innamaszyna\*U. Jednak zamiast tego lepiej użyć
+\*Qscreen \-T vt100 rlogin innamaszyna\*U.
+.sp
+.ne 3
+.BI termcap " term terminal-tweaks"
+.RI [ window-tweaks ]
+.br
+.BI terminfo " term terminal-tweaks"
+.RI [ window-tweaks ]
+.br
+.BI termcapinfo " term terminal-tweaks"
+.RI [ window-tweaks ]
+.PP
+Używanie tej komendy powoduje modyfikacje wpisów termcap terminala bez
+potrzeby przechodzenia przez trudności związane z tworzeniem dostosowanego
+wpisu termcap. Dodatkowo, możesz opcjonalnie dostosować termcap generowany
+dla okien. Komendy te należy umieścić w jednym z plików startowych screenrc,
+gdyż po uruchomieniu emulatora terminala stają się one bezużyteczne.
+.br
+Jeśli twój system działa w oparciu o bazę terminfo (zamiast termcap), screen
+będzie rozumiał komendę `terminfo', która ma takie same efekty, jak komenda
+`termcap'. Udostępniono dwie oddzielne komendy, gdyż istnieją subtelne
+definicje syntaktyczne, np. to gdzie wymagana jest interpolacja parametrów
+(z użyciem `%'). Zauważ, że z komendą `terminfo' używa się nazw właściwości
+z termcap.
+.br
+W wielu wypadkach, gdy argumenty są prawidłowe zarówno dla składni
+terminfo jak i termcap, możesz użyć komendy `termcapinfo', która jest
+skrótem dla pary komend `termcap' i `terminfo', o identycznych argumentach.
+.PP
+Pierwszy argument określa, do którego terminala (terminali) odnosi się
+definicja. Możesz podać wiele nazw terminali, rozdzielając je znakami `|'.
+`*' odpowiada wszystkim terminalom, a `vt*' wszystkim terminalom,
+rozpoczynającym się od \*Qft\*U.
+.PP
+Każdy argument \fItweak\fP składa się z jednej lub więcej definicji termcap
+(rozdzielonych dwukropkami), które mają być wstawione na początek
+odpowiedniego wpisu termcap, rozszerzając go lub przesłaniając istniejące
+wartości.
+Pierwszy tweak modyfikuje termcap twojego terminala i zawiera definicje, z
+których twój terminal korzysta do wykonywania pewnych funkcji.
+Jeśli podasz tu łańcuch pusty, zawartość pozostanie niezmieniona (np. '').
+Drugi (opcjonalny) tweak modyfikuje wszystkie termcapy okien i powinien
+zawierać definicje zrozumiałe dla screena (zobacz sekcję \*QTERMINAL
+WIRTUALNY\*U.
+.PP
+Przykłady:
+.IP
+termcap xterm* LP:hs@
+.PP
+Mówi screenowi, że wszystkie terminale rozpoczynające się od `xterm' mają
+automatyczne marginesy, które umożliwiają odświeżanie ostatniej pozycji
+ekranu (LP), lecz nie posiadają prawdziwej linii statusu (brak 'hs' \-
+doklejanie `@' wyłącza wpisy).
+Zauważ, że zakładamy `LP' dla wszystkich nazw terminala, które rozpoczynają
+się od \*Qvt\*U, lecz tylko jeśli nie podasz komendy termcap dla takiego
+terminala.
+.IP
+termcap vt* LP
+.br
+termcap vt102|vt220 Z0=\eE[?3h:Z1=\eE[?3l
+.PP
+Podaje właściwość `LP' dla wszystkich terminali rozpoczynających się od
+`vt'. Druga linia dodatkowo dodaje sekwencje specjalne do przełączania do
+(Z0) i z (Z1) trybu 132 znaków na linię dla vt102 i vt220.
+(W celu używania komend zmieniających szerokość, musisz w swoim termcap
+podać Z0 i Z1.)
+.IP
+termcap vt100 "" l0=PF1:l1=PF2:l2=PF3:l3=PF4
+.PP
+Pozostawia to twój termcap vt100 w spokoju i dodaje wpis do termcapu każdego
+okna.
+.IP
+termcap h19|z19 am@:im=\eE@:ei=\eEO dc=\eE[P
+.PP
+Bierze termcap h10 i z19 i wyłącza automarginesy (am@) oraz włącza
+właściwości trybu wstawiania (im--insert mode) i end-insert (ei) (znak `@' w
+łańcuchu `im' znajduje się po `=', więc jest częścią łańcucha).
+Posiadanie w termcapie terminala definicji `im' i `ei', screen automatycznie
+zareklamuje właściwość character-insert w termcapie każdego okna.
+Każde okno dostanie też właściwość delete-character (dc), która będzie przez
+screen tłumaczona na odświeżenie linii (line-update) terminala (udajemy, że
+nie obsługuje on kasowania znaków).
+.PP
+Jeśli chciałbyś w pełni określić wpisy termcap każdego okna, powinieneś
+zamiast tego wszystkiego przed uruchomieniem screena ustawić zmienną
+$SCREENCAP.
+Zobacz też dyskusję w sekcji \*QTERMINAL WIRTUALNY\*U i podręcznik systemowy
+termcap.
+.sp
+.ne 3
+.B time
+.PP
+Używa linii komunikatów do wyświetlania czasu dnia, nazwy hosta i obciążenia
+w 1, 5 i 15 minutach (jeśli informacja ta jest dostępna w twoim systemie).
+Dla informacji specyficznych oknu, użyj \*Qinfo\*U.
+.sp
+.ne 3
+.BR "title " [ \fIaliasokna\fP ]
+.PP
+Ustaw nazwę bieżącego okna na \fIaliasokna\fP. Jeśli nie podano nazwy,
+screen o nią zapyta. Komenda ta była znana dawniej jako `aka'.
+.sp
+.ne 3
+.BI "unsetenv " zmienna
+.PP
+Kasuje zmienną środowiskową.
+.sp
+.ne 3
+.B vbell
+.RB [ on | off ]
+.PP
+Ustawia wizualny dzwonek dla tego okna. Pominięcie parametru przełącza
+ustawienie. Jeśli vbell jest włączony, lecz twój terminal nie obsługuje
+wizualnego dzwonka, po otrzymaniu znaku dzwonka (^G) w linii statusu jest
+wyświetlany `komunikat-vbell'.
+Obsługa vbell terminala jest definiowana zmienną termcapa `vb' (terminfo:
+\&'flash').
+.br
+Domyślnie, vbell jest wyłączony i używany jest dzwonek audio. Zobacz też
+`bell_msg'.
+.sp
+.ne 3
+.B vbell_msg
+.RI [ komunikat ]
+.PP
+Ustawia komunikat wizualnego dzwonka. Jeśli okno otrzyma znak dzwonka (^G),
+a terminal nie obsługuje wizualnego dzwonka, w linii statusu drukowany jest
+\fIkomunikat\fP. Domyślnym komunikatem jest \*QWuff, Wuff!!\*U.
+Bez parametrów, pokazywany jest obecny komunikat.
+.sp
+.ne 3
+.BI "vbellwait " sek
+.PP
+Zdefiniuj w sekundach opóźnienie, po każdym wyświetleniu komunikatu o
+dzwonku. Domyślnie jest to 1 sekunda.
+.sp
+.ne 3
+.B verbose
+.RB [ on | off ]
+.PP
+Jeśli tryb verbose (gadatliwy) jest włączony, przy każdym tworzeniu okna
+istnieje echo nazwy komendy. Domyślnie wyłączone. Bez parametrów, pokazuje
+obecne ustawienie.
+.sp
+.ne 3
+.B version
+.PP
+Wydrukuj w linii statusu bieżącą wersję i datę kompilacji.
+.sp
+.ne 3
+.BI "wall " "komunikat"
+.PP
+Zapisz na wszystkie wyświetlacze komunikat. Komunikat pojawi się w
+terminalowej linii statusu.
+.sp
+.ne 3
+.BR "width " [ \fInum\fP ]
+.PP
+Przełączaj szerokość okna między 80 a 132 kolumnami, lub ustaw na \fInum\fP
+kolumn.
+Wymaga to odpowiedniego terminala i wpisów termcap \*QZ0\*U oraz \*QZ1\*U.
+Zobacz dla dalszych informacji komendę \*Qtermcap\*U.
+.sp
+.ne 3
+.B windows
+.PP
+Używa linii komunikatów do wyświetlania listy wszystkich okien. Każde okno
+jest wymieniane według numeru wraz z nazwą procesu, który został w nim
+uruchomiony (lub z tytułem);
+okno bieżące jest zaznaczane przez `*';
+okno poprzednie jest zaznaczane przez `-';
+wszystkie okna, które są zalogowane, są zaznaczane jako `$';
+okno w tle, które otrzymało dzwonek jest zaznaczane jako `!';
+okno w tle, które jest monitorowane i zaszła w nim aktywność jest zaznaczane
+jako `@';
+okno, które ma włączone raportowanie wyjścia jest zaznaczone jako `(L)';
+okna, zajmowane przez innych użytkowników są zaznaczane jako `&';
+okna w stanie zombie są zaznaczane jako `Z'.
+Jeśli lista jest zbyt długa, by zmieścić się w terminalowej linii statusu,
+wyświetlana jest tylko część wokół bieżącego okna.
+.sp
+.ne 3
+.BR "wrap " [ on | off ]
+.PP
+Ustawia zawijanie linii w oknie. Gdy jest to włączone, znak wstawiany na
+ostatniej kolumnie wiersza będzie zawijał na początek następnego wiersza. W
+myśl dodanej właściwości, backspace (^H) również zawija od lewego marginesu
+do poprzedniej linii.
+Domyślnie jest to włączone.
+.sp
+.ne 3
+.B writebuf
+.PP
+Zapisuje zawartość bufora wklejania do publicznie dostępnego pliku wymiany
+screena. Jest to prymitywne narzędzie komunikacji między użytkownikami
+screena na danym hoście. Nazwa pliku może być ustawiana z pomocą komendy
+\fIbufferfile\fP i domyślnie jest nią \*Q/tmp/screen-exchange\*U.
+.sp
+.ne 3
+.BR "writelock " [ on | "off\fR|\fBauto\fR]"
+.PP
+Jako dodatek do list kontroli dostępu, nie wszyscy użytkownicy muszą być w stanie
+pisać do tego samego okna naraz. Domyślnie, blokada zapisu jest w trybie
+`auto' i zapewnia wyłączne prawo wejścia dla użytkownika, który pierwszy
+się na dane okno przełączył. Gdy opuści on okno, automatycznie blokadę mogą
+uzyskać inni użytkownicy. Blokadę zapisu bieżącego okna można wyłączyć
+komendą \*Qwritelock off\*U. Jeśli użytkownik wykona komendę \*Qwritelock
+on\*U, to będzie on miał wyłączne prawa zapisu podczas przełączania się na
+inne okna.
+.sp
+.ne 3
+.B xoff
+.br
+.B xon
+.PP
+Wstawia na kolejkę stdin bieżącego okna znak CTRL-s/CTRL-q.
+.sp
+.ne 3
+.BR "zombie " [\fIklawisze\fP]
+.br
+.BR "defzombie " [\fIklawisze\fP]
+.PP
+Domyślnie okna screena są usuwane z listy okien gdy tylko ich procesy
+(np. powłoki) zakończą działanie. Gdy do komendy zombie podać łańcuch dwóch
+klawiszy, `martwe' okna pozostają na liście. Do usunięcia takiego okna można
+użyć komendy \fBkill\fP. Naciśnięcie w martwym oknie pierwszego klawisza ma
+ten sam efekt. Naciśnięcie drugiego klawisza powoduje, że screen próbuje
+wskrzesić okno. Proces, uruchomiony początkowo w oknie zostanie ponownie
+odpalony. Wywołanie \fBzombie\fP bez parametrów wyczyści ustawienie zombie,
+w wyniku czego okna znikną po zakończeniu ich procesu.
+
+Gdy ustawienie zombie jest obsługiwane globalnie dla wszystkich okien,
+komenda ta powinna być nazywana \fBdefzombie\fP. Dopóki potrzebujemy
+tego jako ustawienia dla poszczególnego okna, komendy \fBzombie\fP i
+\fBdefzombie\fP są równoważne.
+
+.SH "LINIA KOMUNIKATÓW"
+Dodatkowe komunikaty i diagnostyki są wyświetlane w \fIlinii komunikatów\fP.
+Zwykle linia ta znajduje się na dole ekranu, jednak można to przedefiniować
+na górę podczas kompilacji. Jeśli twój terminal ma w termcapie
+zdefiniowaną linię statusu, screen skorzysta właśnie z niej. W przeciwnym
+wypadku, linia bieżącego ekranu będzie tymczasowo nadpisywana, a wyjście
+będzie chwilowo przerywane. Linia komunikatów jest automatycznie usuwana po
+paru sekundach przerwy. Może być też usuwana wcześniej poprzez rozpoczęcie
+naciskania klawiszy.
+.PP
+Urządzenie linii komunikatów może być używane przez aplikacje, pracujące w
+bieżącym oknie. Narzędziem w tym celu jest sekwencja sterująca ANSI,
+\fIPrivacy message\fP.
+Na przykład, z powłoki możesz wpisać coś takiego:
+.IP
+echo '<esc>^Hello world from window '$WINDOW'<esc>\e\e'
+.PP
+Gdzie '<esc>' to \fIescape\fP, '^' to literalna strzałka w górę, a '\e\e'
+zmienia się w pojedynczy lewy ukośnik.
+
+.SH "TYPY OKIEN"
+Screen daje trzy rodzaje okien. Nowe okna można utworzyć z pomocą komendy
+.B screen
+(zobacz też opis w rozdziale \*QDOSTOSOWYWANIE\*U). Pierwszy parametr
+komendy
+.B screen
+określa typ tworzonego okna. Inne typy okien są szczególnymi przypadkami
+typu normalnego. Zostały one dodane, aby umożliwić efektywne wykorzystanie
+screena jako multiplekser (powielacz) konsolowy ze 100 lub więcej oknami.
+
+.IP \(bu 3
+Normalne okno zawiera powłokę, lub dowolną inną komendę systemową, jaką
+można uruchomić z powłoki (np.
+.BR slogin ,
+itd...)
+
+.IP \(bu
+Jeśli jako pierwszy parametr podana jest nazwa tty (urządzenie znakowe, np.
+\*Q/dev/ttya\*U), to okno jest podłączane bezpośrednio do tego urządzenia.
+Typ tego okna jest podobny do
+\*Qscreen cu \-l /dev/ttya\*U.
+Dla używania węzła urządzenia wymagane są prawa zapisu i odczytu. Dodatkowo,
+screen próbuje użyć otwarcia na wyłączność, aby zaznaczyć zajęcie linii
+połączenia. Dozwolony jest dodatkowy parametr, składający się z rozdzielonej
+przecinkami listy flag w notacji używanej przez stty(1):
+.RS
+.IP <szybkość>
+Zwykle 300, 1200, 9600 lub 19200. Dotyczy to tak transmisji, jak i
+odbierania.
+.IP "cs8 or cs7"
+Określa transmisję ośmiu (lub siedmiu) bitów na bajt.
+.IP "ixon or -ixon"
+Włącza (lub wyłącza) programową kontrolę przepływu (CTRL-S/CTRL-Q)
+nadawania.
+.IP "ixoff or -ixon"
+Włącza (lub wyłącza) programową kontrolę przepływu odbierania.
+.IP "istrip or -istrip"
+Czyści (lub zatrzymuje) ósmy bit w każdym odebranym bajcie.
+.PP
+Możesz podać tyle opcji, ile potrzeba. Niepodane opcje powodują, że
+sterownik terminala pobiera wartości parametrów z połączenia. Wartości te są
+zależne od systemu i mogą być wartościami domyślnymi, lub wartościami
+zachowanymi z poprzedniego połączenia.
+.PP
+Dla okien tty, komenda
+.B info
+pokazuje w linii statusu część linii kontroli modemu. Mogą one zawierać
+`RTS', `CTS', 'DTR', `DSR', `CD' i więcej.
+Zależy to od dostępnych ioctl() oraz nagłówków systemu i fizycznych
+właściwości układu szeregowego. Sygnały, które są w stanie niskim
+(nieaktywne) mają nazwy poprzedzone znakiem wykrzyknika. W przeciwnym
+wypadku są one w stanie wysokim. Sygnały nieobsługiwane przez sprzęt, lecz
+znane interfejsowi ioctl() są zwykle wyświetlane jako niskie.
+.br
+Gdy bit statusu CLOCAL jest ustawiony, cały zestaw sygnałów modemowych jest
+umieszczany w nawiasach klamrowych ({ i }). Gdy ustawiony jest bit CRTSCTS
+lub TIOCSOFTCAR, sygnały `CTS' lub `CD' są pokazywane w nawiasach.
+
+
+Dla okien tty, komenda
+.B break
+powoduje obniżenie sygnału linii transmisji danych (TxD) na podany okres
+czasu. Ma to być interpretowane jako sygnał przerwania po drugiej stronie.
+Podczas wykonywania tej komendy nie przesyłane są dane i nie są zmieniane
+linie kontroli modemu.
+.RE
+.IP \(bu
+Jeśli pierwszym parametrem jest \*Q//telnet\*U, to drugim powinna być nazwa
+hosta, a opcjonalny trzeci parametr może podawać numer portu TCP (domyślnie
+dziesiętne 23). Screen podłączy się do serwera na zdalnym hoście i użyje
+protokołu telnet do komunikacji.
+.br
+.br
+Dla okien telnet, komenda
+.B info
+wyświetla szczegóły o połączeniu w nawiasach kwadratowych ([ i ]) na końcu
+linii statusu.
+.RS
+.IP b
+BINARY. Połączenie jest w trybie binarnym.
+.IP e
+ECHO. Wyłączone lokalne echo.
+.IP c
+SGA. Połączenie jest w `trybie znakowym' (domyślnie: `tryb wierszowy').
+.IP t
+TTYPE. Zdalny host zażądał typu terminala. Screen wysyła nazwę \*Qscreen\*U,
+chyba że został inaczej pouczony (zobacz też komendę `term').
+.IP w
+NAWS. Zdalny host jest powiadamiany o zmianach rozmiaru okna.
+.IP f
+LFLOW. Zdalny host będzie przesyłał informacje kontroli przepływu. (Obecnie
+ignorowane.)
+.PP
+Dodatkowymi flagami, przeznaczonymi do debuggowania są x,t i n (XDISPLOC,
+TSPEED i NEWENV).
+.PP
+Dla okien telnet, komenda
+.B break
+wysyła kod telnet IAC BREAK (dziesiętne 243) do zdalnego hosta.
+
+
+Ten rodzaj okien jest dostępny tylko jeśli screen został skompilowany ze
+zdefiniowaną opcją BUILTIN_TELNET.
+.RE
+
+
+.SH "ŁAŃCUCHOWE SEWKENCJE SPECJALNE"
+Screen daje specjalny mechanizm wstawiania do komunikatów lub nazw pliku
+informacji w rodzaju bieżącego czasu. Znakiem specjalnym jest '%', z jednym
+wyjątkiem: w obrębie twardego statusu okna używane jest '^%' ('^E').
+
+Oto pełna lista obsługiwanych sekwencji:
+.IP %
+znak procentu
+.IP a
+\&'am' albo 'pm'
+.IP A
+\&'AM' albo 'PM'
+.IP c
+bieżący czas, GG:MM w postaci 24h
+.IP C
+bieżący czas, GG:MM w postaci 12h
+.IP d
+numer dnia
+.IP D
+nazwa dnia tygodnia
+.IP h
+twardy status okna
+.IP l
+bieżące obciążenie systemu
+.IP m
+numer miesiąca
+.IP M
+nazwa miesiąca
+.IP n
+numer okna
+.IP s
+sekundy
+.IP t
+tytuł okna
+.IP u
+wszyscy inni użytkownicy tego okna
+.IP w
+wszystkie numery okien i nazwy
+.IP W
+wszystkie numery okien i nazwy poza bieżącą
+.IP y
+ostatnie dwie cyfry roku
+.IP Y
+pełny rok
+.IP ?
+część do następnego '%?' jest wyświetlana tylko jeśli sekwencja rozwija się
+do niezerowego łańcucha
+.IP :
+część else '%?'
+.P
+Sekwencje 'c' i 'C' mogą być kwalifikowane przez '0', powodując, że screen
+użyje zera zamiast spacji jako znaku wypełnienia. Sekwencja 'n' rozumie
+kwalifikator długości (np. '%3n').
+
+.SH "KONTROLA PRZEPŁYWU"
+Każde okno ma ustawienie kontroli przepływu, które określa jak traktować
+znaki XON i XOFF (oraz prawdopodobnie znak przerwania (interrupt)). Gdy
+kontrola jest wyłączona, znaki te są ignorowane, co umożliwia użytkownikom
+przesyłanie ich w prosty sposób do programów (przydatne np. dla edytora
+\fIemacs\fP).
+Minusem jest to, że trzeba będzie dłużej czekać aż wyjście z
+\*Qnormalnego\*U programu zapauzuje w odpowiedzi na XOFF.
+Przy włączonej kontroli przepływu, znaki XON i XOFF są używane do
+natychmiastowego przerywania wyjścia z bieżącego okna. Znaki te można wciąż
+przesyłać do bieżącego programu, lecz musisz używać odpowiednich
+dwuznakowych komend screena (zwykle \*QC-a q\*U (xon) oraz
+\*QC-a s\*U (xoff)).
+Komendy xon/xoff są też przydatne do wpisywania C-s i C-q obok terminala,
+przechwytującego te znaki.
+.PP
+Każde okno ma początkową wartość kontroli przepływu ustawianą albo opcją
+.BR \-f ,
+albo komendą \*Qdefflow\*U .screenrc. Domyślnie, okna są ustawiane na
+automatyczne przełączanie przepływu. Może to być potem przełączane między
+trzema stanami--'włączony ustalony' (fixed on), 'wyłączony ustalony' (fixed
+off) i 'automatyczny' (automatic)--służy do tego komenda \*Qflow\*U,
+podwiązana do "C-a f".
+.PP
+Tryb automatycznego przełączania przepływu zajmuje się kontrolą przepływu
+przy użyciu trybu TIOCPKT (podobnie jak \*Qrlogin\*U). Jeśli sterownik tty
+nie obsługuje TIOCPKT, screen próbuje znaleźć prawidłowy tryb w oparciu o
+bieżące ustawienie keypadu aplikacji \- gdy jest włączony, kontrola
+przepływu jest wyłączona i odwrotnie.
+Oczywiście, w wypadku zajścia potrzeby, wciąż można manipulować kontrolą
+ręcznie.
+.PP
+Jeśli pracujesz z włączoną kontrolą przepływu i zauważysz, że naciskanie
+klawisza przerwania (zwykle C-c) nie przerywa wyświetlania aż do następnych
+6-8 linii, spróbuj uruchomić screena z opcją \*Qinterrupt\*U (dodaj flagę
+\*Qinterrupt\*U do komendy \*Qflow\*U w .screenrc, lub użyj opcji
+.B \-i
+linii komend).
+Powoduje to, że wyjście, które screen zebrał z przerwanego programu jest
+wypróżniane. Wadą tego jest to, że pamięć terminala zawiera niewypróżnioną
+wersję wyjścia, co w rzadkich przypadkach może powodować pewne
+niedokładności wyjścia.
+Na przykład, jeśli przełączasz ekrany i powrócisz, lub odświeżysz ekran z
+pomocą \*QC-a l\*U, to zobaczysz wersję wyjścia, która pojawiłaby się bez
+włączonego \*Qinterrupt\*U.
+Poza tym, być może podczas pracy z programem, który oczekuje wpisywania jako
+wejście znaku przerwania (interrupt), będzie trzeba wyłączyć kontrolę
+przepływu (lub użyć trybu automatycznego), ponieważ jest możliwe przypadkowe
+przerwanie wyjścia wirtualnego terminala na twój terminal fizyczny.
+Jeśli zajdzie takie zdarzenie, zwykłe odświeżenie ekranu \*QC-a l\*U powinno
+go odtworzyć.
+
+
+.SH "TYTUŁY (nazywanie okien)"
+Nazwę każdego okna w wyświetlaczu (widzianą w komendzie \*Qwindows\*U (C-a w))
+można zmienić poprzez ustawianie jej jedną z komend title.
+Normalnie, wyświetlaną nazwą jest nazwa polecenia programu, utworzonego w
+oknie.
+Czasem jednak przydatne jest rozróżnić różne programy o tej samej nazwie,
+lub zmieniać nazwę w locie, aby odzwierciedlać bieżący stan okna.
+.PP
+Domyślna nazwa okien powłokowych może być ustawiana komendą \*Qshelltitle\*U
+pliku .screenrc, podczas gdy inne okna są tworzone komendą \*Qscreen\*U i
+mogą mięć ustawianą nazwę poprzez opcję
+.BR \-t .
+Interaktywnie, istnieje sekwencja specjalna łańcuchu tytułowego
+(<esc>k\fInazwa\fP<esc>\e) oraz komenda \*Qtitle\*U (C-a A).
+Pierwsze może być wysyłane przez aplikację w celu kontrolowania nazwy okna,
+a drugie zapyta o nazwę po wciśnięciu. Można też przywiązać nazwy
+predefiniowane do klawiszy z komendą \*Qtitle\*U i ustawiać tak wszystko w
+sposób zgrabny i bez zapytywania.
+.PP
+Screen ma pewne mechanizmy specyficznej dla powłok heurystyki, włączanej
+przez ustawienie nazwy okna na \*Qszukaj|nazwa\*U i zaaranżowanie zerowej
+sekwencji specjalnej tytułu jako części znaku zachęty.
+Część \fIszukaj\fP określa szukany łańcuch końca-znaku-zachęty, podczas gdy
+część \fInazwa\fP określa domyślną nazwę powłoki dla okna. Jeśli \fInazwa\fP
+kończy się dwukropkiem,
+screen spróbuje dodać do końca nazwy powłoki nazwę komendy, uruchomionej w
+oknie (np. \*Q\fInazwa:kmd\fP\*U).
+W przeciwnym wypadku, nazwa bieżącej komendy poprzedza podczas działania
+nazwę powłoki.
+.PP
+Oto jak to działa: musisz zmodyfikować zachętę powłoki tak, by emitowała
+zerową sekwencję specjalną tytułu (<esc>k</esc>\e). Ostatnia część znaku
+zachęty musi być identyczna z łańcuchem, podanym w części \fIszukaj\fP
+tytułu.
+Gdy jest to ustawione, screen będzie używał sekwencji specjalnej tytułu do
+czyszczenia poprzedniej nazwy komendy i przygotowywał się na następną
+komendę. Potem, po odebraniu z powłoki nowej linii, nastąpi szukanie końca
+znaku zachęty. Po jego znalezieniu, pobrane zostanie pierwsze słowo,
+znajdujące się za nim i zostanie użyte jako nazwa komendy. Jeśli nazwa
+komendy rozpoczyna się od '!', '%', lub '^', to screen użyje pierwszego
+słowa następnej linii, preferując je nad właśnie znalezioną nazwę.
+Pomaga to użytkownikom csh w uzyskiwaniu lepszych nazw komend przy używaniu
+kontroli zadań lub historii.
+.PP
+Oto kilka przykładów .screenrc:
+.IP
+screen \-t top 2 nice top
+.PP
+Dodanie tej linii do .screenrc uruchomi znicowaną wersję komendy \*Qtop\*U w
+oknie 2 o nazwie \*Qtop\*U (a nie \*Qnice\*U).
+.sp
+.nf
+ shelltitle '> |csh'
+ screen 1
+.fi
+.sp
+Komendy te uruchamiają powłokę o podanym tytule powłokowym.
+Tytuł jest podany jako auto-tytuł, który oczekuje, że znak zachęty i wpisana
+komenda będą wyglądać podobnie do następującego:
+.IP
+/usr/joe/src/dir> trn
+.PP
+(za znakiem '> ' następuje szukanie nazwy komendy).
+Status okna pokaże podczas działania komendy wartość \*Qtrn\*U, a po jej
+zakończeniu powróci do \*Qcsh\*U.
+.IP
+bind R screen \-t '% |root:' su
+.PP
+To polecenie wiąże sekwencję klawiszową \*QC-a R\*U do komendy \*Qsu\*U
+i przekazuje jej auto-tytuł \*Qroot:\*U. Aby ten tytuł zadziałał, ekran
+powinien wyglądać następująco:
+.sp
+.nf
+ % !em
+ emacs file.c
+.fi
+.sp
+Użytkownik wpisał tu komendę \*Q!em\*U historii csh, która uruchomiła
+poprzednio wpisaną komendę \*Qemacs\*U. Status okna pokaże \*Qroot:emacs\*U
+podczas wykonywania komendy, a po zakończeniu po prostu \*Qroot:\*U.
+.PP
+.nf
+ bind o title
+ bind E title ""
+ bind u title (unknown)
+.fi
+.sp
+Pierwsze wiązanie nie ma żadnych argumentów, więc zapyta cię o tytuł (C-a o).
+Drugie wiązanie wyczyści bieżące ustawienie auto-tytułu (C-a E).
+Trzecie wiązanie ustawi tytuł bieżącego okna na \*Q(unknown)\*U
+(C-a u).
+.PP
+Ważną rzeczą do pamiętania przy dodawaniu zerowej sekwencji specjalnej
+tytułu do znaku zachęty jest to, że niektóre powłoki (np. csh) zliczają
+wszystkie niesterujące znaki jako długość znaku zachęty. Jeśli znaki
+niewidzialne nie są wielokrotnością 8, to backspace po tabulacji spowoduje
+nieprawidłowe wyświetlanie. Sposobem ominięcia tego jest użycie
+następującego znaku zachęty:
+.IP
+set prompt='^[[0000m^[k^[\e% '
+.PP
+Sekwencja specjalna \*Q<esc>[0000m\*U nie tylko normalizuje atrybuty
+znakowe, lecz dodatkowo wszystkie zera zaokrąglają długość znaków
+niewidzialnych do 8.
+Użytkownicy basha prawdopodobnie będą chcieli wyświetlać sekwencję specjalną
+przy użyciu PROMPT_COMMAND:
+.IP
+PROMPT_COMMAND='echo \-n \-e "\e033k\e033\e134"'
+.PP
+(Do wysyłania `\e' używałem \*Q\134\*U z uwagi na błąd w bash 1.04).
+
+
+.SH "TERMINAL WIRTUALNY"
+Każde okno w sesji screen emuluje terminal vt100 z dodanymi kilkoma
+funkcjami. Emulator vt100 jest wkodowany na sztywno; nie ma emulacji innych
+terminali.
+.br
+Zazwyczaj screen usiłuje emulować tak dużo ze standardu vt100/ansi ile tylko
+możliwe. Jeśli jednak twój terminal nie ma pewnych właściwości, emulacja
+może nie być kompletna. W tych wypadkach, screen musi powiedzieć aplikacją,
+że niektórych właściwości nie ma. Nie jest to problem dla maszyn używających
+termcapa, gdyż screen może używać zmiennej $TERMCAP do dostosowywania
+standardowego termcapu screena.
+.PP
+Jeśli jednak wykonujesz rlogin na inną maszynę, lub twoja maszyna obsługuje
+tylko terminfo, metoda ta nie zadziała. Z tego powodu, screen daje pewien
+sposób na zajęcie się tymi przypadkami. Oto jak to działa:
+.PP
+Gdy screen próbuje znaleźć dla siebie nazwę terminala, najpierw szuka wpisu
+\*Qscreen.<term>\*U, gdzie <term> jest zawartością twojej zmiennej $TERM.
+Jeśli wpis taki nie istnieje, próbowany jest
+\*Qscreen\*U (lub \*Qscreen-w\*U jeśli terminal jest szeroki (132 kolumn lub
+więcej)).
+Jeśli nawet ten wpis nie został znaleziony, jako substytut używany jest
+\*Qvt100\*U.
+.PP
+Pomysłem jest to, że jeśli masz terminal, który nie obsługuje ważnej
+właściwości (np. kasowanie znaku, lub czyszczenie do EOS), to możesz
+zbudować dla screena nowy wpis termcap/terminfo (o nazwie
+\*Qscreen.<dumbterm>\*U), w którym właściwość ta jest wyłączona. Jeśli ten
+wpis jest zainstalowany na twoich maszynach, to możesz wykonywać rlogin i
+wciąż zachowywać poprawny wpis termcap/terminfo.
+Nazwa terminala jest wstawiana do zmiennej $TERM wszystkich nowych okien.
+Dodatkowo też, screen ustawia zmienną $TERMCAP, aby odzwierciedlała
+właściwości emulowanego wirtualnego terminala. Zauważ jednak, że na
+maszynach z bazami terminfo, zmienna ta nie ma efektu. Ponadto, zmienna
+$WINDOW jest ustawiana na numer okna każdego okna.
+.PP
+Rzeczywisty zestaw właściwości, obsługiwanych przez terminal wirtualny
+zależy od właściwości obsługiwanych przez terminal fizyczny. Jeśli na
+przykład terminal fizyczny nie obsługuje trybu podkreślania, screen nie
+będzie wstawiał właściwości `us' i `ue' do $TERMCAP.
+Jednak do samego uruchomienia screena potrzeba minimalnego zestawu właściwości;
+są to przewijanie, czyszczenie ekranu i bezpośrednie adresowanie kursora
+(dodatkowo, screen nie działa na terminalach hardcopy i na terminalach,
+które nadstukują).
+.PP
+Wartość $TERMCAP można też dostosowywać, korzystając z komendy .screenrc
+\*Qtermcap\*U, lub definiując przed startem zmienną środowiskową $SCREENCAP.
+Gdy to drugie jest zdefiniowane, jego zawartość będzie dosłownie kopiowana
+do zmiennej $TERMCAP każdego okna. Może to być albo pełna definicja
+terminala, albo plik, w którym zdefiniowany jest terminal \*Qscreen\*U
+(lub/i \*Qscreen-w\*U).
+.PP
+Zauważ, że screen honoruje komendę \*Qterminfo\*U .screenrc, jeśli system
+używa bazy terminfo.
+.PP
+Gdy we wpisie termcap obecna jest właściwość logiczna `G0', to terminal, z
+którego uruchomiono screena obsługuje wiele zestawów znaków. Umożliwia to
+aplikacji np. używanie grafiki vt100 lub narodowych zestawów znaków.
+Obsługiwane są następujące komendy z ISO 2022:
+\fIlock shift G0\fP (\fISI\fP), \fIlock shift G1\fP (\fISO\fP),
+\fIlock shift G2\fP, \fIlock shift G3\fP, \fIsingle shift G2\fP,
+oraz \fIsingle shift G3\fP.
+Gdy tworzony (lub resetowany) jest terminal wirtualny, zestaw ASCII jest
+oznaczany jako \fIG0\fP do \fIG3\fP.
+Gdy obecna jest właściwość `G0',
+screen analizuje (jeśli są obecne) właściwości `S0', `E0' i `C0'. `S0' jest
+sekwencją, której terminal używa do włączania zestawu znaków graficznych
+zamiast \fISI\fP. `E0' jest odpowiadającym zamiennikiem dla \fISO\fP.
+`C0' daje łańcuch translacji znaku na znak, używany w trybie semigrafiki.
+Łańcuch ten jest zbudowany podobnie do właściwości `acsc' terminfo.
+.PP
+Gdy we wpisie terminala obecne są właściwości `po' i `pf', aplikacje
+pracujące pod screenem mogą wysyłać wyjście na port drukarki terminala.
+Umożliwia to użytkownikowi posiadanie w jednym oknie aplikacji, wysyłającej
+wyjście do drukarki, podłączonej do terminala, podczas gdy inne okna są
+wciąż aktywne (port drukarki jest włączany i wyłączany dla każdego fragmentu
+wyjścia).
+Jako efekt uboczny, programy pracujące w różnych oknach mogą równocześnie
+wysyłać wyjście na drukarkę .
+Dane wysyłane do drukarki nie pojawiają się w oknie. Komenda
+.I info
+wyświetla w czasie aktywności drukarkowej linię rozpoczynającą się od
+`PRIN'.
+.PP
+.I Screen
+Obsługuje linię twardego statusu każdego okna. Jeśli okno zostanie wybrane,
+twardy status wyświetlacza jest odświeżany, aby odpowiadał statusowi tego
+okna. Jeśli wyświetlacz nie posiada twardego statusu, to linia będzie
+wyświetlana jako standardowy komunikat screena.
+Linię twardego statusu można zmienić komendą ANSI Application Program
+Command (APC): \*QESC_<łańcuch>ESC\e\*U. Jako ukłon w stronę użytkowników
+xterma, przyjmowana jest też sekwencja \*QESC]0..2;<string>^G\*U.
+.PP
+Niektóre właściwości są wstawiane do zmiennej $TERMCAP terminala wirtualnego
+tylko jeśli można je efektywnie zaimplementować na terminalu fizycznym. Na
+przykład `dl' jest wstawiane tylko jeśli terminal obsługuje albo kasowanie
+linii, albo przewijanie regionów. Zauważ, że może to spowodować zakłopotanie
+gdy sesja zostanie wznowiona na innym terminalu, gdyż wartość $TERMCAP nie
+może być zmieniona przez proces rodzicielski.
+.PP
+Poniżej znajduje się lista sekwencji sterujących, rozpoznawanych przez
+screen.
+\*Q(V)\*U i \*Q(A)\*U określają VT100-specyficzne oraz ANSI- lub
+ISO-specyficzne funkcje.
+.PP
+.ta 22n
+.TP 27
+.B "ESC E"
+Następna linia.
+.TP 27
+.B "ESC D"
+Indeks
+.TP 27
+.B "ESC M"
+Odwróć indeks
+.TP 27
+.B "ESC H"
+Ustaw tabulację poziomą
+.TP 27
+.B "ESC Z"
+Wyślij łańcuch identyfikacji vt100
+.TP 27
+.BR "ESC 7" " (V)"
+Zachowaj kursor i atrybuty
+.TP 27
+.BR "ESC 8" " (V)"
+Odtwórz kursor i atrybuty
+.TP 27
+.BR "ESC [s" " (A)"
+Zachowaj kursor i atrybuty
+.TP 27
+.BR "ESC [u" " (A)"
+Odtwórz kursor i atrybuty
+.TP 27
+.B "ESC c"
+Resetuj do stanu początkowego
+.TP 27
+.B "ESC g"
+Dzwonek wizualny
+.TP 27
+.B "ESC \fPPn\fB p"
+Widzialność kursora (97801)
+.TP 27
+\h'\w'ESC 'u'Pn = \fB6\fP
+Niewidzialny
+.TP 27
+\h'\w'ESC Pn = 'u'\fB7\fP
+Widzialny
+.TP 27
+.BR "ESC =" " (V)"
+Tryb keypad aplikacji
+.TP 27
+.BR "ESC >" " (V)"
+Tryb numerycznego keypadu
+.TP 27
+.BR "ESC # 8" " (V)"
+Wypełnij ekran E.
+.TP 27
+.BR "ESC \e" " (A)"
+Terminator łańcucha
+.TP 27
+.BR "ESC ^" " (A)"
+Łańcuch prywatnego komunikatu (linia komunikatów)
+.TP 27
+.B "ESC !"
+Łańcuch globalnego komunikatu (linia komunikatów)
+.TP 27
+.B "ESC k"
+Łańcuch definicji A.\|k.\|a.
+.TP 27
+.BR "ESC P" " (A)"
+Łańcuch kontroli urządzenia.
+Wysyła bezpośrednio do hostowego terminala łańcuch bez interpretacji.
+.TP 27
+.BR "ESC _" " (A)"
+Komenda programu aplikacji (twardy status)
+.TP 27
+.BR "ESC ]" " (A)"
+Komenda systemu operacyjnego (twardy status, hack tytułu xterm)
+.TP 27
+.BR "Control-N" " (A)"
+Zablokuj Shift G1 (SO)
+.TP 27
+.BR "Control-O" " (A)"
+Zablokuj Shift G0 (SI)
+.TP 27
+.BR "ESC n" " (A)"
+Zablokuj Shift G2
+.TP 27
+.BR "ESC o" " (A)"
+Zablokuj Shift G3
+.TP 27
+.BR "ESC N" " (A)"
+Pojedynczy Shift G2
+.TP 27
+.BR "ESC O" " (A)"
+Pojedynczy Shift G3
+.TP 27
+.BR "ESC ( \fPPcs" " (A)"
+Desygnuj zestaw znaków jako G0
+.TP 27
+.BR "ESC ) \fPPcs" " (A)"
+Desygnuj zestaw znaków jako G1
+.TP 27
+.BR "ESC * \fPPcs" " (A)"
+Desygnuj zestaw znaków jako G2
+.TP 27
+.BR "ESC + \fPPcs" " (A)"
+Desygnuj zestaw znaków jako G3
+.TP 27
+.B "ESC [ \fPPn\fB ; \fPPn\fB H"
+Bezpośrednie adresowanie kursora
+.TP 27
+.B "ESC [ \fPPn\fB ; \fPPn\fB f"
+jak wyżej
+.TP 27
+.B "ESC [ \fPPn\fB J"
+Kasuj w wyświetlaczu
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ 'u'Pn = None or \fB0\fP
+Od kursora do końca ekranu
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Pn = 'u'\fB1\fP
+Od początku ekranu do kursora
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Pn = 'u'\fB2\fP
+Cały ekran
+.TP 27
+.B "ESC [ \fPPn\fB K"
+Kasuj w linii
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ 'u'Pn = None or \fB0\fP
+Od kursora do końca linii
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Pn = 'u'\fB1\fP
+Od początku linii do kursora
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Pn = 'u'\fB2\fP
+Całą linię
+.TP 27
+.B "ESC [ \fPPn\fB A"
+Kursor w górę
+.TP 27
+.B "ESC [ \fPPn\fB B"
+Kursor w dół
+.TP 27
+.B "ESC [ \fPPn\fB C"
+Kursor w prawo
+.TP 27
+.B "ESC [ \fPPn\fB D"
+Kursor w lewo
+.TP 27
+.B "ESC [ \fPPn\fB E"
+Kursor na następną linię
+.TP 27
+.B "ESC [ \fPPn\fB F"
+Kursor na poprzednią linię
+.TP 27
+.B "ESC [ \fPPn\fB G"
+Pozioma pozycja kursora
+.TP 27
+.B "ESC [ \fPPn\fB `"
+jak wyżej
+.TP 27
+.B "ESC [ \fPPn\fB d"
+Pionowa pozycja kursora
+.TP 27
+.B "ESC [ \fPPs\fB ;\fP...\fB; \fPPs\fB m"
+Wybierz interpretację grafiki
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ 'u'Ps = None or \fB0\fP
+Domyślna interpretacja
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB1\fP
+Pogrubienie
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB2\fP (A)
+Mdły
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB3\fP (A)
+Tryb \fIstandout\fP (ANSI: kursywa)
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB4\fP
+Podkreślenie
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB5\fP
+Migotanie
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB7\fP
+Negatyw
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB22\fP (A)
+Normalna intensywność
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB23\fP (A)
+Wyłączenie trybu \fIstandout\fP (ANSI: wyłączenie kursywy)
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB24\fP (A)
+Nie podkreślone
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB25\fP (A)
+Nie migoczące
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB27\fP (A)
+Obraz pozytywowy
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB30\fP (A)
+Pierwszy plan czarny
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB31\fP (A)
+Pierwszy plan czerwony
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB32\fP (A)
+Pierwszy plan zielony
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB33\fP (A)
+Pierwszy plan żółty
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB34\fP (A)
+Pierwszy plan niebieski
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB35\fP (A)
+Pierwszy plan fioletowy
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB36\fP (A)
+Pierwszy plan cyjankowy
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB37\fP (A)
+Pierwszy plan biały
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB39\fP (A)
+Pierwszy plan domyślny
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB40\fP (A)
+Tło czarne
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB...\fP
+\&...
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB49\fP (A)
+Tło domyślne
+.TP 27
+.B "ESC [ \fPPn\fB g"
+Czyszczenie tab
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ 'u'Pn = None or \fB0\fP
+Czyszczenie tab w pozycji bieżącej
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB3\fP
+Czyszczenie wszystkich tabów
+.TP 27
+.BR "ESC [ \fPPn\fB ; \fPPn\fB r" " (V)"
+Ustaw region przewijania
+.TP 27
+.BR "ESC [ \fPPn\fB I" " (A)"
+Tabulacja pozioma
+.TP 27
+.BR "ESC [ \fPPn\fB Z" " (A)"
+Tabulacja wsteczna
+.TP 27
+.BR "ESC [ \fPPn\fB L" " (A)"
+Wstaw linię
+.TP 27
+.BR "ESC [ \fPPn\fB M" " (A)"
+Skasuj linię
+.TP 27
+.BR "ESC [ \fPPn\fB @" " (A)"
+Wstaw znak
+.TP 27
+.BR "ESC [ \fPPn\fB P" " (A)"
+Skasuj znak
+.TP 27
+.B "ESC [ \fPPn\fB S"
+Przewiń region przewijania w górę
+.TP 27
+.B "ESC [ \fPPn\fB T"
+Przewij region przewijania w dół
+.TP 27
+.B "ESC [ \fPPn\fB ^"
+jak wyżej
+.TP 27
+.B "ESC [ \fPPs\fB ;\fP...\fB; \fPPs\fB h"
+Ustaw tryb
+.TP 27
+.B "ESC [ \fPPs\fB ;\fP...\fB; \fPPs\fB l"
+Resetuj tryb
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ 'u'Ps = \fB4\fP (A)
+Tryb wstawiania
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB20\fP (A)
+Tryb \fIautomatycznego linefeed\fP
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB34\fP
+Normalna widzialność kursora
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB?1\fP (V)
+Klawisze kursora aplikacji
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB?3\fP (V)
+Zmień szerokość terminala na 132 kolumny
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB?5\fP (V)
+Tryb reverse video
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB?6\fP (V)
+Tryb \fIorigin\fP
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB?7\fP (V)
+Tryb \fIzawijania\fP
+.TP 27
+\h'\w'ESC [ Ps = 'u'\fB?25\fP (V)
+Widzialny kursor
+.TP 27
+.BR "ESC [ 5 i" " (A)"
+Zacznij transmitować do drukarki (ANSI Media Copy)
+.TP 27
+.BR "ESC [ 4 i" " (A)"
+Przerwij transmisję do drukarki (ANSI Media Copy)
+.TP 27
+.B "ESC [ 8 ; \fPPh\fB ; \fPPw\fB t"
+Zmień rozmiar okna na `Ph' linii i `Pw' kolumn (SunView special)
+.TP 27
+.B "ESC [ c"
+Wyślij łańcuch identyfikacji VT100
+.TP 27
+.B "ESC [ x"
+Wyślij raport parametrów terminala
+.TP 27
+.B "ESC [ > c"
+Wyślij łańcuch atrybutów drugorzędnego urządzenia VT220
+.TP 27
+.B "ESC [ 6 n"
+Wyślij raport pozycji kursora
+
+
+.SH "TRANSLACJA WEJŚCIA"
+Aby spełniać pełną emulację VT100, screen musi wykryć, że w strumieniu
+wejściowym wygenerowano sekwencję znaków i wstawić sekwencję specjalną
+VT100. Screen robi to w bardzo elastyczny sposób, umożliwiając zmapowanie
+arbitralnych komand na arbitralne sekwencje znakowe. Dla standardowej
+emulacji VT100, komenda będzie zawsze wstawiać łańcuch do bufora wejściowego
+okna (zobacz też opis komendy \fBstuff\fP).
+Z uwagi na to, że sekwencje generowane przez naciśnięcie klawisza mogą się
+zmienić po ponownym podłączeniu z innego terminala, można wiązać komendy do
+nazw termcapowych klawiszy. Screen wstawi wtedy prawidłowe wiązanie po
+każdym wznowieniu. Zobacz też komendę \fBbindkey\fP dla dalszych szczegółów
+składni i przykładów.
+.PP
+Oto tablica domyślnych wiązań klawiszowych. (A) oznacza, że komenda jest
+wykonywana jeśli klawiatura jest w trybie aplikacji.
+.PP
+.ta 18n 34n 50n
+.nf
+Nazwa klawisza Nazwa termcap Komenda
+\l'54n'
+.ta 22n 34n 50n
+Kursor w górę ku stuff \e033[A
+ stuff \e033OA (A)
+Kursor w dół kd stuff \e033[B
+ stuff \e033OB (A)
+Kursor w prawo kr stuff \e033[C
+ stuff \e033OC (A)
+Kursor w lewo kl stuff \e033[D
+ stuff \e033OD (A)
+Klawisz funkc 0 k0 stuff \e033[10~
+Klawisz funkc 1 k1 stuff \e033OP
+Klawisz funkc 2 k2 stuff \e033OQ
+Klawisz funkc 3 k3 stuff \e033OR
+Klawisz funkc 4 k4 stuff \e033OS
+Klawisz funkc 5 k5 stuff \e033[15~
+Klawisz funkc 6 k6 stuff \e033[17~
+Klawisz funkc 7 k7 stuff \e033[18~
+Klawisz funkc 8 k8 stuff \e033[19~
+Klawisz funkc 9 k9 stuff \e033[20~
+Klawisz funk 10 k; stuff \e033[21~
+Klawisz funk 11 F1 stuff \e033[22~
+Klawisz funk 12 F2 stuff \e033[23~
+Backspace kb stuff \e010
+Home kh stuff \e033[1~
+End kH stuff \e033[4~
+Insert kI stuff \e033[2~
+Delete kD stuff \e033[3~
+Page up kP stuff \e033[5~
+Page down kN stuff \e033[6~
+Keypad 0 f0 stuff 0
+ stuff \e033Op (A)
+Keypad 1 f1 stuff 1
+ stuff \e033Oq (A)
+Keypad 2 f2 stuff 2
+ stuff \e033Or (A)
+Keypad 3 f3 stuff 3
+ stuff \e033Os (A)
+Keypad 4 f4 stuff 4
+ stuff \e033Ot (A)
+Keypad 5 f5 stuff 5
+ stuff \e033Ou (A)
+Keypad 6 f6 stuff 6
+ stuff \e033Ov (A)
+Keypad 7 f7 stuff 7
+ stuff \e033Ow (A)
+Keypad 8 f8 stuff 8
+ stuff \e033Ox (A)
+Keypad 9 f9 stuff 9
+ stuff \e033Oy (A)
+Keypad + f+ stuff +
+ stuff \e033Ok (A)
+Keypad - f- stuff -
+ stuff \e033Om (A)
+Keypad * f* stuff *
+ stuff \e033Oj (A)
+Keypad / f/ stuff /
+ stuff \e033Oo (A)
+Keypad = fq stuff =
+ stuff \e033OX (A)
+Keypad . f. stuff .
+ stuff \e033On (A)
+Keypad , f, stuff ,
+ stuff \e033Ol (A)
+Keypad enter fe stuff \e015
+ stuff \e033OM (A)
+.fi
+
+
+.SH SPECJALNE WŁAŚCIWOŚCI TERMINALA
+Następująca tablica opisuje wszystkie właściwości terminala, które są
+rozpoznawane przez screen, a których nie ma w podręczniku termcap(5).
+Możesz umieszczać te właściwości w swoich wpisach termcap (w /etc/termcap)
+lub używać komend `termcap', `terminfo' i `termcapinfo' w plikach screenrc.
+Często nie jest możliwe wstawienie tych właściwości do bazy terminfo.
+.PP
+.ta 5n
+.TP 13
+.BI LP " (bool)"
+Terminal ma marginesy w stylu VT100 (`magiczne marginesy'). Zauważ, że ta
+właściwość jest przedawniona, gdyż screen używa zamiast tego standardowego
+\&'xn'.
+.TP 13
+.BI Z0 " (str)"
+Zmień szerokość na 132 kolumny.
+.TP 13
+.BI Z1 " (str)"
+Zmień szerokość na 80 kolumn.
+.TP 13
+.BI WS " (str)"
+Zmień rozmiar wyświetlacza. Właściwość ta jako argumenty bierze oczekiwaną
+szerokość i wysokość. Przykład \fISunView(tm)\fP: '\eE[8;%d;%dt'.
+.TP 13
+.BI NF " (bool)"
+Terminal nie potrzebuje kontroli przepływu. Przesyłaj ^S i ^Q bezpośrednio
+do aplikacji. To samo co 'flow off'. Przeciwieństwem tej właściwości jest
+\&'nx'.
+.TP 13
+.BI G0 " (bool)"
+Terminal daje sobie radę z sekwencjami wyboru fontu ISO 2022.
+.TP 13
+.BI S0 " (str)"
+Przełącz zestaw znaków 'G0' na podany zestaw. Domyślnym jest '\eE(%.'.
+.TP 13
+.BI E0 " (str)"
+Przełącz zestaw znaków 'G0' z powrotem na standardowy zestaw. Domyślnie
+to '\eE(B'.
+.TP 13
+.BI C0 " (str)"
+Użyj łańcucha jako tablicy konwersji dla fontu '0'. Zobacz właściwość 'ac'
+dla dalszych szczegółów.
+.TP 13
+.BI CS " (str)"
+Przełącz klawisze-kursora w tryb aplikacji.
+.TP 13
+.BI CE " (str)"
+Przełącz klawisze-kursora z powrotem do trybu normalnego.
+.TP 13
+.BI AN " (bool)"
+Włącz autonuke. Zobacz komendę 'autonuke' dla dalszych szczegółów.
+.TP 13
+.BI OL " (num)"
+Ustaw limit bufora wyjściowego. Zobacz komendę 'obuflimit' dla dalszych
+szczegółów.
+.TP 13
+.BI KJ " (str)"
+Ustaw typ kanji terminala. Prawidłowe ustawienia to \*Qjis\*U,
+\*Qeuc\*U i \*Qsjis\*U.
+.TP 13
+.BI AF " (str)"
+Zmień kolor pierwszego planu znaków w postaci zgodnej z ANSI. Właściwość ta
+jest prawie zawsze ustawiana na '\eE[3%dm' ('\eE[3%p1%dm' na maszynach
+terminfo).
+.TP 13
+.BI AB " (str)"
+To samo co 'AF', lecz zmienia kolor tła.
+.TP 13
+.BI AX " (bool)"
+Rozumie włączanie domyślnego koloru pierwszego planu/tła ANSI (\eE[39m / \eE[49m).
+.TP 13
+.BI XC " (str)"
+Opisuje translację znaków na łańcuchy, zależnie od bieżącego fontu. Więcej
+detali w następnej sekcji.
+.TP 13
+.BI TF " (bool)"
+Dodaj brakujące właściwości termcap/info. (Domyślnie ustawione).
+
+.SH TRANSLACJA ZNAKÓW
+\fIScreen\fP ma potężny mechanizm tłumaczenia znaków na arbitralne łańcuchy,
+zależnie od bieżącego fontu i typu terminala.
+
+Składnia:
+.nf
+ \fBXC=\fP\fI<mapowanie-znaków>\fP{\fB,,\fP\fI<mapowanie-znaków>\fP}
+ \fI<mapowanie-znaków>\fP := \fI<desygnator><wzorzec>\fP{\fB,\fP\fI<mapowanie>\fP}
+ \fI<mapowanie>\fP := \fI<znak-do-zmapowania><arg-wzorca>\fP
+.fi
+
+Elementy w nawiasach mogą być powtarzane wielokrotnie.
+
+\fI<mapowanie-znaków>\fP mówi screenowi jak mapować znaki fontu
+\fI<desygnator>\fP ('B': Ascii, 'A': UK, 'K': niemiecki, itd.) na łańcuchy.
+Każde \fI<mapowanie<\fP opisuje na jaki łańcuch tłumaczyć pojedynczy znak.
+Z uwagi na wiele wspólnego różnych kodów, używany jest mechanizm wzorców
+(np. łańcuchy przełączające do i z jakiegoś zestawu znaków). Każde
+pojawienie się we \fI<wzorcu>\fP znaku '%' jest podmieniane na
+\fI<arg-wzorca>\fP podany wraz ze znakiem. Jeśli twoje łańcuchy nie są w
+ogóle podobne, użyj jako wzorca '%' i umieść pełny łańcuch w
+\fI<arg-wzorca>\fP. Aby umożliwić używanie rzeczywistego '%', udostępniono
+mechanizm cytowania. Znak '\e' cytuje znaki specjalne '\e', '%' i ','.
+
+Here is an example:
+
+ termcap hp700 'XC=B\eE(K%\eE(B,\e304[,\e326\e\e\e\e,\e334]'
+
+Mówi to screenowi jak tłumaczyć duże znaki umlaut z ISOlatin1
+(zestaw znaków 'B') na terminalu hp700, który posiada niemiecki zestaw
+znaków. '\e304' będzie tłumaczone na '\eE(K[\eE(B' itd. Zauważ, że linia ta
+jest przetwarzana *trzykrotnie* zanim zbudowana zostanie wewnętrzna tablica
+sprawdzania. Dlatego do uzyskania pojedynczego '\e' potrzeba sporo
+cytowania.
+
+Aby umożliwić dalszą emulację, dodano jeszcze jedno rozszerzenie: jeśli
+mapowanie tłumaczy niecytowany znak '%', to będzie on wysyłany na terminal
+za każdym razem, gdy screen włączy odpowiedni \fI<desygnator>\fP. W tym
+specjalnym przypadku, wzorzec jest przyjmowany jako '%', ponieważ zazwyczaj
+sekwencja przełączania znaków i mapowania nie mają wiele wspólnego
+
+Poniższy przykład pokazuje zastosowanie tego rozszerzenia:
+
+ termcap xterm 'XC=K%,%\eE(B,[\e304,\e\e\e\e\e326,]\e334'
+
+W tym wypadku, na xtermie emulowana jest część niemieckiego zestawu znaków
+('K'). Jeśli screen musi zmienić zestaw znaków na 'K', to wyśle do terminala
+sekwencję '\eE(B', tj. zamiast używany będzie zestaw ASCII. Wzorzec to sam
+znak '%', więc mapowanie jest proste: '['
+na '\e304', '\e' na '\e326', i ']' na '\e334'.
+
+.SH ŚRODOWISKO
+.PD 0
+.IP COLUMNS 15
+Liczba kolumn terminala (przesłania wpis termcap).
+.IP HOME
+Katalog, w którym szukać .screenrc.
+.IP LINES
+Liczba wierszy terminala (przesłania wpis termcap).
+.IP LOCKPRG
+Program blokujący screena.
+.IP NETHACKOPTIONS
+Włącza opcję nethack.
+.IP PATH
+Używane do lokalizowania uruchamianych programów.
+.IP SCREENCAP
+Dla dostosowywania terminalowej wartości TERMCAP.
+.IP SCREENDIR
+Alternatywny katalog gniazd.
+.IP SCREENRC
+Alternatywny plik screenrc.
+.IP SHELL
+Domyślny program powłokowy dla otwierania okien (domyślnie \*Q/bin/sh\*U).
+.IP STY
+Alternatywna nazwa gniazda.
+.IP SYSSCREENRC
+Alternatywny systemowy plik screenrc.
+.IP TERM
+Nazwa terminala.
+.IP TERMCAP
+Opis terminala.
+
+
+.SH PLIKI
+.PD 0
+.IP .../screen-3.?.??/etc/screenrc 34
+.IP .../screen-3.?.??/etc/etcscreenrc
+Przykłady dystrybucyjne prywatnych i globalnych plików inicjalizacji
+.IP $SYSSCREENRC
+.IP /etc/screenrc
+komendy inicjalizacji screena
+.IP $SCREENRC
+.IP $HOME/.screenrc
+Wczytywane po /etc/screenrc
+.IP $SCREENDIR/S-<login>
+.IP /tmp/screens/S-<login>
+Katalogi gniazdowe (domyślnie)
+.IP "<socket directory>/.termcap"
+Zapisywane przez funkcję wyjściową "termcap"
+.IP /tmp/screens/screen-exchange
+lub
+.IP /tmp/screen-exchange
+bufor komunikacji międzyprocesowej screena
+.IP hardcopy.[0-9]
+Obrazy ekranów, stworzone funkcją hardcopy
+.IP screenlog.[0-9]
+Wyjściowe pliki raportowe, utworzone funkcją log
+.IP /usr/share/terminfo/?/*
+lub
+.IP /var/run/utmp
+Wpisy zgłoszeniowe
+.IP $LOCKPRG
+Program, blokujący terminal.
+
+
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+termcap(5), utmp(5), vi(1), captoinfo(1), tic(1)
+
+
+.SH AUTORZY
+Oryginalnie stworzone przez Oliviera Laumanna. Najnowsza wersja wydana przez
+Wayne Davisona, Juergena Weigerta i Michaela Schroedera.
+
+.SH KOPIOWANIE
+.nf
+Copyright (C) 1999
+ Juergen Weigert (jnweiger@immd4.informatik.uni-erlangen.de)
+ Michael Schroeder (mlschroe@immd4.informatik.uni-erlangen.de)
+Copyright (C) 1987 Oliver Laumann
+.fi
+.PP
+Program ten jest programem wolnodostępnym; możesz go dystrybuować i/lub
+modyfikować według GNU General Public License, opublikowanej przez FSF;
+wersja 2, lub (wg uznania) dowolna wersja późniejsza.
+.PP
+Program ten jest dystrybuowane w nadziei, że będzie przydatny, lecz bez
+ŻADNEJ GWARANCJI. Zobacz GNU GPL dla dalszych szczegółów.
+.PP
+Powinieneś wraz z tym programem otrzymać kopię GNU GPL (zobacz plik
+COPYING); jeśli nie, napisz do
+Free Software Foundation, Inc.,
+59 Temple Place - Suite 330, Boston, MA 02111-1307, USA
+
+.SH KONTRYBUTORZY
+.nf
+Ken Beal (kbeal@amber.ssd.csd.harris.com),
+Rudolf Koenig (rfkoenig@immd4.informatik.uni-erlangen.de),
+Toerless Eckert (eckert@immd4.informatik.uni-erlangen.de),
+Wayne Davison (davison@borland.com),
+Patrick Wolfe (pat@kai.com, kailand!pat),
+Bart Schaefer (schaefer@cse.ogi.edu),
+Nathan Glasser (nathan@brokaw.lcs.mit.edu),
+Larry W. Virden (lvirden@cas.org),
+Howard Chu (hyc@hanauma.jpl.nasa.gov),
+Tim MacKenzie (tym@dibbler.cs.monash.edu.au),
+Markku Jarvinen (mta@{cc,cs,ee}.tut.fi),
+Marc Boucher (marc@CAM.ORG),
+Doug Siebert (dsiebert@isca.uiowa.edu),
+Ken Stillson (stillson@tsfsrv.mitre.org),
+Ian Frechett (frechett@spot.Colorado.EDU),
+Brian Koehmstedt (bpk@gnu.ai.mit.edu),
+Don Smith (djs6015@ultb.isc.rit.edu),
+Frank van der Linden (vdlinden@fwi.uva.nl),
+Martin Schweikert (schweik@cpp.ob.open.de),
+David Vrona (dave@sashimi.lcu.com),
+E. Tye McQueen (tye%spillman.UUCP@uunet.uu.net),
+Matthew Green (mrg@mame.mu.oz.au),
+Christopher Williams (cgw@unt.edu),
+Matt Mosley (mattm@access.digex.net),
+Gregory Neil Shapiro (gshapiro@wpi.WPI.EDU).
+.fi
+
+
+.SH WERSJA
+Jest to wersja 3.9. Jej korzenie są złączeniem wersji
+2.3PR7 Wayne Davisona i wielu rozszerzeń
+wersji 2.0 Olivera Laumanna. Zauważ, że wszystkie wersje numerowane jako 2.x
+są autorstwa Oliviera Laumanna.
+
+.SH DOSTĘPNOŚĆ
+Najnowsza oficjalna wersja screena jest dostępna przez anonimowy ftp z
+prep.ai.mit.edu, nic.funet.fi lub dowolnego innego hosta dystrybucji GNU.
+Domowym hostem screena jest
+ftp.uni-erlangen.de (131.188.3.71), katalog
+pub/utilities/screen.
+Podkatalog `private' zawiera najnowsze wersje beta. Jeśli chcesz pomóc,
+wyślij wiadomość na screen@uni-erlangen.de.
+
+.SH BŁĘDY
+.PD
+.IP \(bu 3
+`dm' (tryb kasowania) i `xs' nie są obsługiwane (są ignorowane). `xn' jest
+traktowany jako wskaźnik magicznych marginesów.
+.IP \(bu
+Screen nie wie nic o znakach podwojonej wysokości lub szerokości. Jest to
+jednak jedyne miejsce, w którym
+.I vttest
+ma prawo się nie powieść.
+.IP \(bu
+Nie jest możliwe zmienienie zmiennej środowiskowej $TERMCAP podczas
+ponownego podłączania z innego terminala.
+.IP \(bu
+Obsługa systemów opartych o terminfo jest bardzo ograniczona. Dodawanie
+właściwości do $TERMCAP może nie mieć żadnych efektów.
+.IP \(bu
+Screen nie używa sprzętowych tabów.
+.IP \(bu
+Screen musi być na większości systemów instalowany jako suid root. Inaczej
+nie będzie w stanie w odpowiedni sposób zmienić właściciela pliku urządzenia
+tty dla każdego okna.
+Wymaga także specjalnych uprawnień do zapisu do pliku \*Q/var/run/utmp\*U.
+.IP \(bu
+Wpisy z \*Q/var/run/utmp\*U nie są usuwane gdy
+screen jest zbijany SIGKILL.
+Powoduje to, że niektóre programy ("w", "rwho") mówią, że użytkownik jest
+zalogowany, choć wcale tak nie jest.
+.IP \(bu
+Screen może dawać dziwne ostrzeżenia jeśli twój tty nie ma wpisu utmp.
+.IP \(bu
+Gdy linia modemu zostanie odwieszona, screen nie zawsze automatycznie się
+odłączy (lub zakończy działanie), chyba że sterownik urządzenia wysyła sygnał
+HANGUP.
+Aby odłączyć sesję screena, użyj opcji \-d lub \-D linii komend.
+.IP \(bu
+Jeśli ustawione jest hasło, opcje \-d, \-D linii komend wciąż odłączają sesję
+bez pytania.
+.IP \(bu
+Zarówno \*Qbreaktype\*U jak i \*Qdefbreaktype\*U zmieniają metodę
+generowania przerwania, używaną przez wszystkie urządzenia terminalowe.
+Pierwszy powinien zmienić tylko ustawienie okna a drugi tylko wartość
+domyślną dla nowych okien.
+.IP \(bu
+Podczas podłączania do sesji wieloużytkownikowej, plik .screenrc użytkownika
+nie jest oglądany. Ustawienia prywatne użytkowników muszą być włączane do
+pliku .screenrc, z którego uruchomiono sesję, lub zmieniane ręcznie.
+.IP \(bu
+Dziwna wyobraźnia jest bardzo przydatna do zrozumienia wszystkich
+właściwości.
+.IP \(bu
+Wysyłaj raporty o błędach, usprawnienia, koszulki, pieniądze, piwo & pizzę
+do
+.BR screen@uni-erlangen.de .
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/setfdprm.1 b/po/pl/archive/plain/man1/setfdprm.1
new file mode 100644
index 00000000..58645db3
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/setfdprm.1
@@ -0,0 +1,74 @@
+.\" {PTM/WK/1999-XII}
+.\" Copyright 1992 Rickard E. Faith (faith@cs.unc.edu)
+.\" May be distributed under the GNU General Public License
+.TH SETFDPRM 1 "20 listopada 1993" "Linux 0.99" "Podręcznik Programisty Linuksa"
+.SH NAZWA
+setfdprm \- ustawia zadane przez użytkownika parametry dyskietki
+.SH SKŁADNIA
+.B setfdprm
+.RB [ \-p ]
+.I device nazwa
+.br
+.B setfdprm
+.RB [ \-p ]
+.I device size sectors heads tracks stretch gap rate spec1 fmt_gap
+.br
+.B setfdprm
+.RB [ \-c ]
+.I device
+.br
+.B setfdprm
+.RB [ \-y ]
+.I device
+.br
+.B setfdprm
+.RB [ \-n ]
+.I device
+.SH OPIS
+.B setfdprm
+jest narzędziem, które można wykorzystać do ładowania (odtwarzania) parametrów
+dysku dla urządzeń dyskietkowych o automatycznie wykrywanych parametrach
+nośnika. Można nim również czyścić stare ustawienia parametrów oraz wyłączać
+i włączać komunikaty diagnostyczne.
+.PP
+Bez podanych opcji
+.B setfdprm
+ładuje urządzenie
+.I device
+(zwykle
+.I /dev/fd0
+lub
+.IR /dev/fd1 )
+nowymi ustawieniami parametrów z pozycji o zadanej
+.I nazwie
+znalezionej w
+.I /etc/fdprm
+(zwykle są to nazwy 360/360, itd.). Parametry te działają aż do wymiany
+nośnika.
+.SH OPCJE
+.TP
+.BI \-p " device nazwa"
+Ładuje na stałe nowe ustawienia parametrów dla zadanego auto-konfigurowanego
+urządzenia dyskietek. Ładowana jest konfiguracja o zadanej
+.I nazwie
+z
+.IR /etc/fdprm .
+Parametry mogą też zostać podane wprost z wiersza poleceń.
+.TP
+.BI \-c " device"
+Czyści ustawienia parametrów dla zadanego auto-konfigurowanego urządzenia
+dyskietek.
+.TP
+.BI -y " device"
+Włącza komunikaty rozpoznawania formatu dla automatycznie konfigurowanego
+urządzenia dyskietek.
+.TP
+.BI -n " device"
+Wyłącza komunikaty rozpoznawania formatu dla automatycznie konfigurowanego
+urządzenia dyskietek.
+.SH BŁĘDY
+Ta dokumentacja jest całkiem niepełna.
+.SH PLIKI
+.I /etc/fdprm
+.SH AUTOR
+Werner Almesberger (almesber@nessie.cs.id.ethz.ch)
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/sgml2info.1 b/po/pl/archive/plain/man1/sgml2info.1
new file mode 100644
index 00000000..d90180dd
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/sgml2info.1
@@ -0,0 +1,46 @@
+.\" {PTM/WK/2000-VI}
+.\" Process this file with
+.\" groff -man -Tascii sgml2info.1
+.\"
+.TH SGML2INFO 1 "10 listopada 1997"
+.SH NAZWA
+sgml2info \- twórz wyjście GNU info z pliku źródłowego SGML
+.SH SKŁADNIA
+.B sgml2info
+.RB [ opcja ogólna ...]
+.IR plik [\fB.sgml\fP]
+.SH OPIS
+.B sgml2info
+konwertuje plik źródłowy z formatu SGML na format GNU info.
+Wynik pojawi się w
+.IR plik.info ,
+gdzie
+.I plik
+jest nazwą pliku źródłowego SGML.
+.LP
+Do ustawień warunkowych (conditionals) ustawiana jest para atrybut/wartość
+"output=info".
+.SH OPCJE
+.B sgml2info
+przyjmuje wszystkie opcje ogólne opisane w
+.BR sgmltools (1).
+.IP plik
+określa plik źródłowy SGML, o nazwie albo
+.I plik
+albo
+.I plik.sgml
+.SH PLIKI
+Wykorzystywanych jest wiele plików z
+.BR $LINUXDOCLIB .
+.SH AUTOR
+Christian Schwarz <schwarz@monet.m.isar.de>,
+Greg Hankins <greg.hankins@cc.gatech.edu>,
+Cees de Groot <cg@pobox.com>.
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR sgmltools (1),
+.BR sgml2html (1),
+.BR sgml2latex (1),
+.BR sgml2lyx (1),
+.BR sgml2rtf (1),
+.BR sgml2txt (1),
+.BR sgmlcheck (1).
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/sgml2txt.1 b/po/pl/archive/plain/man1/sgml2txt.1
new file mode 100644
index 00000000..2fad427a
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/sgml2txt.1
@@ -0,0 +1,68 @@
+.\" {PTM/WK/2000-VI}
+.\" Process this file with
+.\" groff -man -Tascii sgml2txt.1
+.\"
+.TH SGML2TXT 1 "10 listopada 1997"
+.SH NAZWA
+sgml2txt \- twórz zwykły tekst z pliku źródłowego SGML
+.SH SKŁADNIA
+.B sgml2txt
+.RB [ opcja-ogólna ...]
+.RB [ --man ]
+.RB [ --filter ]
+.IR plik [\fB.sgml\fP]
+.SH OPIS
+.B sgml2txt
+konwertuje plik źródłowy SGML na wyjście w ASCII lub ISO-8859-1.
+Wynik pojawi się w
+.IR plik.txt ,
+gdzie
+.I plik
+jest nazwą pliku źródłowego SGML.
+.LP
+Do ustawień warunkowych (conditionals) ustawiana jest para atrybut/wartość
+"output=txt".
+.SH OPCJE
+.B sgml2info
+przyjmuje wszystkie opcje ogólne opisane w
+.B sgmltools (1)
+oraz następujące opcje charakterystyczne:
+.TP
+.BR --man ", " -m
+Daje w wyniku plik źródłowy groff, odpowiedni do utworzenia przez
+.B groff -man
+sformatowanych stron podręcznika systemowego man.
+.TP
+.BR --filter ", " -f
+Usuwa z postaci pośredniej utworzonej przez
+.BR groff (1)
+nadpisania wykonane z użyciem backspace.
+.TP
+.BR --pass ", " -P
+Argument opcji pass (przekaż) dodawany jest do opcji wiersza poleceń
+obsługiwanej przez
+.BR groff (1).
+.IP plik
+określa plik źródłowy SGML, o nazwie albo
+.I plik
+albo
+.I plik.sgml
+.SH PLIKI
+Wykorzystywanych jest wiele plików z
+.B $LINUXDOCLIB
+i
+.BR $LINUXDOCBIN .
+.SH BŁĘDY
+Nie znaleziono.
+.SH AUTOR
+Greg Hankins <greg.hankins@cc.gatech.edu>, w oparciu o skrypty
+Toma Gordona i Alexandra Horza.
+Napisane ponownie przez Cees de Groot <cg@pobox.com>.
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR sgmltools (1),
+.BR sgml2html (1),
+.BR sgml2info (1),
+.BR sgml2latex (1),
+.BR sgml2lyx (1),
+.BR sgml2rtf (1),
+.BR sgmlcheck (1).
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/slrn.1 b/po/pl/archive/plain/man1/slrn.1
new file mode 100644
index 00000000..aa7fd72e
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/slrn.1
@@ -0,0 +1,1256 @@
+.\" 1999 PTM Przemek Borys
+.\" Personal
+.TH SLRN 1
+.UC L
+.SH NAZWA
+slrn - Łatwy w użyciu czytnik news oparty o NNTP
+.SH NOTKA DOKUMENTACYJNA
+Ta dokumentacja jest trochę przedawniona. Zachęcamy do obejrzenia
+slrn/changes.txt i slrn/doc/slrn.rc z dystrybucji slrn. Są tam bardziej
+aktualne dane. Zobacz też
+http://space.mit.edu/%7Edavis/slrn.html .
+.SH SKŁADNIA
+.B slrn
+[
+.B \-n
+] [
+.B \-h
+nazwa-serwera-nntp ] [
+.B \-f
+plik-newsrc ] [
+.B \-create
+] [
+.B \-C
+] [
+.B \-help
+]
+.SH OPIS
+.I slrn
+jest łatwym w użyciu, lecz potężnym czytnikiem news, opartym o NNTP. Opiera
+się on w dużym zakresie na bibliotece programowania
+.I S-Lang
+\fR, dając w wyniku dostęp do wielu jej właściwości.
+.PP
+Jeśli w linii komend nie podano żadnego serwera poprzez opcję
+.B \-h
+\fR, użyty zostanie serwer, określony przez zmienną środowiskową NNTPSERVER.
+Opcja
+.B \-f
+okresla, którego pliku newsrc należy użyć. Jeśli żaden nie zostanie podany,
+domyślnie zostanie użyty
+.BR \.jnewsrc .
+Wartość ta może być na serwerze ustawiona poprzez plik konfiguracyjny
+.BR \.slrnrc .
+.PP
+Opcja
+.B \-create
+powinna być używana podczas pierwszego połączenia
+.I slrn
+z konkretnym serwerem. Powoduje to, że
+.I slrn
+odczytuje całą listę dostępnych na serwerze grup i umieszcza je w pliku
+newsrc. Jeśli połączenie NNTP nie jest najszybsze, proces ten może zająć
+kilka minut. Na szczęście dzieje się to tylko podczasu używania flagi
+.BR \-create .
+.PP
+Jeśli w linii komend podane jest
+.BR \-C ,
+robione jest założenie, że terminal obsługuje kolory. Kolory mogą być
+podawane przy użyciu pliku inicjalizacyjnego
+.IR .slrnrc .
+Jeśli obecna jest opcja
+.BR \-n ,
+nie będzie dokonywane sprawdzanie nowych grup dyskusyjnych. Może to
+zaowocować szybszym uruchamianiem.
+
+.SH PODSTAWOWA OBSŁUGA
+Używanie
+.I slrn
+jest dość proste. Zazwyczaj proste wpisanie
+.I slrn
+spowoduje połączenie z serwerem news. Po uruchomieniu,
+.I slrn
+sprawdza czy nie pojawiły się nowe grupy i automatycznie się do nich
+podłącza. Po tym etapie,
+.I slrn
+przechodzi do trybu ``pełnoekranowego'', gdzie użytkownik może się wypisać z
+jednej, lub większej ilości grup.
+.I slrn
+Wyświetla listę grup w następujący sposób:
+
+.nf
+-> 3 sci.research.postdoc 689-705
+ 1 comp.databases.olap 1-1
+ 4 rec.antiques.radio+phono 1-4
+ 1 comp.emulators.ms-windows.win 339-349
+ 113 comp.unix.questions 74401-74513
+ 11 gnu.ghostscript.bug 4874-4884
+ 100 alt.music.pink-floyd 7941-8040
+ 11 rec.sport.baseball.analysis 239-249
+ 3 rec.sport.baseball.data 267-269
+ 13 sci.physics.electromag 1159-1171
+ 65 comp.sys.ibm.pc.hardware.systems 4754-4818
+ 5 sci.physics.particle 1069-1073
+ 2 comp.sources.x 2362-2363
+ 2 comp.unix.user-friendly 2603-2604
+.fi
+
+Środkowa kolumna pokazuje nazwę grupy dyskusyjnej, a lewa ilość
+nieprzeczytanych artykułów. Po prawej mamy zakresy artykułów, obecnych na
+serwerze. Zwróć uwagę na obecność
+.B \-\>
+w pierwszej kolumnie, w linii `sci.research.postdoc'. Symbol ten jest
+używany przez
+.I slrn
+jako wskaźnik, pokazujący obecnie wybraną linię. Może być poruszany w górę i
+w dół przy użyciu strzałek. Naciśnięcie RETURN, lub spacji spowoduje
+w tym momencie wybranie grupy `sci.research.postdoc'. Pojawi się wtedy nowy
+ekran, który wygląda następująco:
+
+.nf
+->- 703 (P) Lecturer in Comp. dumontet@nuri.inria.fr (dumo
+ - 704 Research & Developnment dumontet@nuri.inria.fr (dumo
+ - 705 Re: Example of proposal shinbrot@bart.chem-eng.nwu.e
+.fi
+
+Każda linia składa się tu z czterech pół i ewentualnie z kursora
+.BR \-\> .
+Pierwsze pole okresla czy artykuł był przeczytany, czy nie. Kreska (
+.B \-
+) w pierwszym polu oznacza, że artykuł nie został przeczytany.
+Ponieważ kreska pojawia się w pierwszym polu dla wszystkich trzech
+wypisanych wyżej linii, wnioskiem jest, że żaden z tych artykułów nie został
+jeszcze zaznaczony jako przeczytany. Jeśli w polu tym wystąpiłaby litera
+.BR d ,
+oznaczałoby to, że artykuł został przeczytany. Obecnie wybrany artykuł może
+zmieniać stan
+.I read
+na
+.I unread
+i odwrotnie. Zaznaczenia jako nieprzeczytany dokonuje się, przyciskając klawisz
+.BR u .
+Klawisz
+.B d
+z kolei służy do zaznaczania artykułu znakiem przeczytanego.
+Klawisz
+.B c
+używany jest do zaznaczania jako przeczytane wszystkich artykułów (Jest to
+najlepszy sposób używania czytnika: przejrzyj artykuły, szukając czegoś
+interesującego, a tuż przed przejściem do następnej grupy naciśnij `c').
+.PP
+Kolejne pole zawiera numer artykułu na serwerze. Trzecie i czwarte pole
+zawierają temat artykułu i jego autora.
+.PP
+Naciśnięcie spacji, lub RETURN utworzy następne okno i wyświetli zawartość
+wybranego artykułu. Okno składać się będzie teraz z dwóch okien - jednego
+dużego i jednego małego. Duże okno, określane jako okno
+.I artykułu
+będzie zawierać obecnie wybrany artykuł. Małe okno, określane jako okno
+.I podsumowania
+będzie zawierać listę artykułów, podobną do tej poprzedniej. Do przewijania
+artykułu w dół można używać spacji, a do przewijania w górę można używać
+klawiszy DELETE lub `B'. Strzałki góra/dół poruszają kursorem
+.B \-\>
+w oknie
+.IR podsumowania .
+Aby usunąć
+.I okno artykułu,
+naciśnij klawisz
+.BR h .
+Spowoduje to powiększenie okna
+.I podsumowania
+na pełny ekran.
+.PP
+Do wysłania odpowiedzi na wiadomość (followup), używa się klawisza
+.BR f .
+Aby wrócić do listy grup, naciśnij klawisz
+.BR Q .
+.SH DOMYŚLNE WIĄZANIA KLAWISZY
+Wiązana te są zawsze dostępne:
+.TP
+.B ?
+Pomoc
+.TP
+.B PageUp Ctrl-U
+Ekran w górę
+.TP
+.B PageDn Ctrl-D
+Ekran w dół
+.TP
+.B Ctrl-Z
+Zawieś program
+.PP
+Na poziomie grup dyskusyjnych można używać tych klawiszy:
+.TP 8
+.B SPACJA
+Wybierz artykuły z bieżącej grupy.
+.TP
+.B Strzałka w górę P
+Przejdź do poprzedniej grupy
+.TP
+.B Strzałka w dół
+Przejdź do następnej grupy
+.TP
+.B q
+Zakończ program
+.TP
+.B p
+Wyślij artykuł
+.TP
+.B l
+Włącz/wyłącz wyświetlanie grup, które nie zawierają artykułów
+nieprzeczytanych.
+.TP
+.B L
+Włącz wyświetlanie grup, do których nie jesteś zapisany (można się tak
+zapisać)
+.TP
+.B u
+Wypisz się z bieżącej grupy
+.TP
+.B s
+Zapisz się na bieżącą grupę
+.TP
+.B c
+Zaznacz wszystkie artykuły bieżącej grupy jako przeczytane.
+.TP
+.B a
+Zapisz się do podanej grupy
+.TP
+.B /
+Szukaj grupy, do której jesteś zapisany
+.TP
+.B G
+Odśwież grupy z serwera news
+.TP
+.B X
+Zachowaj .newsrc
+.TP
+.B ESC >
+Przejdź do ostatniej grupy
+.TP
+.B ESC <
+Przejdź do pierwszej grupy
+.PP
+Następujące wiązania są dostępne po wybraniu grupy:
+.TP 8
+.B SPACJA
+Wybierz lub przewijaj do przodu obecnie wybrany artykuł
+.TP
+.B DELETE, b
+Przewijaj obecnie wybrany artykuł do tyłu
+.TP
+.B d
+Zaznacz obecnie wybrany artykuł jako przeczytany i przejdź do następnego
+artykułu nieprzeczytanego.
+.TP
+.B u
+Zaznacz obecnie wybrany artykuł jako nieprzeczytany
+.TP
+.B #
+Zaznacz numerycznie artykuł dla wielokrotnego zachowania (zobacz komendę
+Numerically tag the article for multiple save (see
+.B o
+\fR)
+.TP
+.B g
+Przejdź do następnego digest
+.TP
+.B h
+Ukryj okno artykułu przez powiększenie okna podsumowania do pełnego ekranu
+.TP
+.B Ctrl-^
+Zmniejsz rozmiar okna nagłówkowego o jedną linię.
+.TP
+.B ^
+Zwiększ rozmiar okna nagłówkowego o jedną linię.
+.TP
+.B f
+Wyślij odpowiedź (follow-up) do obecnie wybranego artykułu.
+.TP
+.B F
+Forwarduj obecnie wybrany artykuł do kogoś
+.TP
+.B r
+Odpowiedz bezpośrednio do autora wybranego artykułu
+.TP
+.B o
+Zapisz wybrany artykuł lub wątek do pliku w formacie unixowej skrzynki
+pocztowej przez doklejenie go do podanego pliku, a następnie opcjonalne
+zdekodowanie przez uudecode lub unshar. Jeśli obecne są zaznaczone numerycznie
+artykuły (zobacz
+.B #
+), to opcjonalnie zachowaj i zdekoduj zaznaczone artykuły. Wbudowany
+uudekoder może dekodować pliki, zawierające wiele wieloczęściowych
+zakodowanych artykułów. Muszą one jednak być zaznaczone w odpowiedniej
+kolejności. Do odznaczenia artykułów można użyć klawisza
+.B ESC #
+\fR.
+.TP
+.B q
+Wyjdź z tego okna i przejdź do listy grup
+.TP
+.B T
+Włącz wyświetlanie cytatów
+.TP
+.B K
+Włącz scoring
+.TP
+.B TAB
+Pomiń cytaty w artykule
+.TP
+.B t
+Przełączaj nagłówki artykułu między stanem "schowanym" i "widocznym".
+Domyślnie nieważne nagłówki są ukrywane.
+.TP
+.B Strzałka w górę
+Przejdź do poprzedniego artykułu
+.TP
+.B Strzałka w dół
+Przejdź do następnego artykułu
+.TP
+.B ESC Strzałka w dół, RETURN
+Przewiń artykuł w dół o jedną linię
+.TP
+.B <
+Przeskocz na początek artykułu
+.TP
+.B ESC Strzałka w górę
+Przewiń artykuł w górę o jedną linię
+.TP
+.B ESC >
+Przejdź do ostatniego artykułu
+.TP
+.B ESC <
+Przejdź do pierwszego artykułu
+.TP
+.B Strzałka w prawo
+Przewiń artykuł w prawo
+.TP
+.B Strzałka w lewo
+Przewiń artykuł w lewo
+.TP
+.B n
+Przejdź do następnego nieprzeczytanego artykułu
+.TP
+.B o
+Dopisz artykuł do pliku; opcjonalnie zdekoduj przy pomocy uudecode lub shar
+.TP
+.B p
+Przejdź do poprzednio nieprzeczytanego artykułu
+.TP
+.B PageUp, PageDn
+Przewiń ekran w górę lub w dół listę nagłówków.
+.TP
+.B /
+Szukaj w artykule w kierunku postępowym.
+.TP
+.B ?
+Szukaj w artykule w kierunku wstecznym.
+.TP
+.B a
+Szukaj autora w kierunku postępowym.
+.TP
+.B A
+Szukaj autora w kierunku wstecznym.
+.TP
+.B s
+Szukaj tematu w kierunku postępowym.
+.TP
+.B S
+Szukaj tematu w kierunku wstecznym.
+.TP
+.B H
+Ukryj artykuł (spowoduj, by jego okno znikło)
+.TP
+.B N
+Przeskocz do następnej grupy dyskusyjnej
+.TP
+.B j
+Przejdź do artykułu
+.TP
+.B P
+Wyślij artykuł (zobacz też
+.B f
+\fR, służący do wysyłania odpowiedzi (follow-up))
+.TP
+.B ŚREDNIK
+Ustaw na obecnym artykule znacznik.
+.TP
+.B PRZECINEK
+Powróć do poprzednio ustawionego znacznika, ustawiając wpierw znacznik.
+.TP
+.B *
+Zaznacz artykuł jako 'ważny' (chroni przed zaznaczeniem artykułu jako
+skasowany)
+.TP
+.B |
+Prześlij artykuł do zewnętrznej komendy (poprzez łącze)
+.TP
+.B ESC Ctrl-C
+Anuluj bieżący artykuł.
+.TP
+.B ESC Ctrl-S
+Zastąp bieżący artykuł przez edycję oryginalengo tekstu.
+.TP
+.B c
+Zaznacz wszystkie artykuły jako przeczytane
+.TP
+.B ESC C
+Zaznacz artykuły znajdujące się do tego miejsca jako przeczytane.
+.TP
+.B ESC U
+Zaznacz artykuły, znajdujące się do tego miejsca jako nieprzeczytane.
+.TP
+.B Ctrl-R, Ctrl-L
+Odśwież zawartość ekranu.
+.TP
+.B ESC R
+Włącz/wyłącz dekodowanie ROT13.
+.TP
+.B ESC S
+Włącz/wyłącz wątkowanie nagłówków.
+.TP
+.B ESC T
+Włącz zwijanie wątkowania nagłówków
+.TP
+.B ESC A
+Przełączaj między metodami wyświetlania nagłówków
+.TP
+.B ESC p
+Znajdź nagłówek rodzicielski
+.TP
+.B ESC Ctrl-P
+Znajdź nagłówek potomka
+.TP
+.B ?
+Pokaż pomoc
+.TP
+.B Ctrl-Z
+Zawieś czytnik.
+.TP
+.B E
+Edytuj parametry score (punktowania), używając tego artykułu jako wzorca.
+.SH ZMIENNE ŚRODOWISKOWE
+.I slrn
+używa następującej listy zmiennych środowiskowych:
+.TP 12
+.B NNTPSERVER
+serwer NNTP, z którym ma się połączać, jeśli nie podano żadnego podczas
+uruchamiania
+.IR slrn .
+.TP
+.B EDITOR
+.TP
+.B SLANG_EDITOR
+Edytor, którego używać podczas tworzenia wiadomości. '%s' i '%d' mogą służyć
+do przekazywania nazwy pliku i liczby linii. Na przykład, jeśli twoim
+edytorem jest `jed', to możesz użyć w swoim pliku startowym powłoki czegoś w
+rodzaju:
+.BR "setenv SLANG_EDITOR \'jed %s \-g %d\'" .
+Jeśli używasz basha, możesz zamiast tego użyć komendy:
+.BR "export SLANG_EDITOR=\'jed %s \-g %d\'" .
+.B SLANG_EDITOR
+jest preferowaną zmienną środowiskową, gdyż wszystkie aplikacje
+.IR S-Lang ,
+które korzystają z edytora, poszukują tej zmiennej i rozumieją jej składnię.
+.TP
+.B REPLYTO
+Adres, wstawiany do pola `Reply-To'.
+.TP
+.B ORGANIZATION
+Łańcuch, używany w polu `Organization'.
+.SH PLIK INICJALIZACYJNY slrn
+Jesli w katalogu domowym użytkownika istnieje plik o nazwie
+.BR .slrnrc ,
+to
+.I slrn
+użyje go jako pliku inicjalizacyjnego. Plik ten może zawierać listę
+prywatnych wiązań klawiszy, lub listę mapowań serwer--newsrc.
+.PP
+.PP
+WIĄZANIE KLAWISZY
+.PP
+Aby przywiązać do jakiejś funkcji klawisz, użyj składni:
+.PP
+.B setkey mapaklawisza funkcja sekwencja-klawiszowa
+.PP
+Funkcja
+.I setkey
+wymaga trzech argumentów. Pierwszy określa
+.I mapęklawisza
+(keymap), używaną do wiązania. Prawidłowe mapy to
+.I group
+i
+.I article.
+Argument
+.I funkcja
+określa funkcję, którą należy wywołać po naciśnieńciu klawiszy z ostatniego
+argumentu. Na przykład,
+.PP
+ setkey group quit "x"
+.PP
+oznacza, że jeśli w poziomie
+.I group
+naciśnięty zostanie klawisz
+.IR x ,
+to wywołana zostanie funkcja
+.IR quit (zakończenia).
+Zauważ, że choć normalnie nie jest to konieczne, ostatni argument powinien
+być ujmowany w cudzysłowy, gdyż może zawierać spacje.
+.PP
+Sekwencja klawiszowa może składać się z wielu znaków. Na przykład, na wielu
+terminalach strzałka w prawo przesyła trzy znaki ESC, `[' i `C'. Aby
+przywiązać strzałkę w prawo do funkcji `select_group' (wybierz grupę), użyj:
+.PP
+ setkey group select_group "\\e[C"
+.PP
+Czasami przed przywiązaniem klawisza trzeba anulować istniejące wiązanie.
+Np. nie można zrobić:
+.PP
+ setkey group quit "\\e"
+.PP
+w celu przywiązania klawisza ESC do funkcji quit, bez uprzedniej anulacji.
+Jest tak dlatego, że znaku ESC używają wiązania domyślne. Aby wykorzystać
+ten klawisz, użyj funkcji
+.IR unsetkey :
+
+ unsetkey group "\\e"
+ setkey group quit "\\e"
+
+W tym wypadku funkcja
+.I unsetkey
+usunęłą wszystkie wiązania znaku ESC. Nastepnie nastąpiło wiązanie go z
+funkcją `quit'. Zauważ proszę, że anulowanie klawisza ESC anuluje również
+wszystkie sekwencje, które z nim występowały. Czyli większość klawiszy
+funkcyjnych.
+.PP
+Zobacz niżej przykładowy plik inicjalizacyjny. Jest tam lista funkcji i ich
+znaczeń.
+.PP
+UŻYWANIE WIELU SERWERÓW
+.PP
+Najprostszym sposobem używania wielu serwerów jest skorzystanie z komendy
+.I server
+w pliku
+.BR \.slrnrc .
+Komenda ta wiąże nazwę serwera z plikiem
+.BR newsrc :
+.PP
+.B server nntp-server newsrc-file
+
+Na przykład, załóżmy, że używasz trzech serwerów o nazwach hostów
+`red.news.edu', `blue.news.edu' i `green.news.edu'. Wtedy linie:
+.PP
+.B server red.news.edu \.jnewsrc-red
+
+.B server blue.news.edu \.jnewsrc-blue
+
+.B server green.news.edu \.jnewsrc-green
+.PP
+określają, że plik
+.B .jnewsrc-red
+jest używany z serwerem
+.B red.news.edu
+itd.
+.PP
+DEFINIOWANIE KOLORÓW
+.PP
+Obsługa kolorów jest włączana przełącznikiem `\-C' w linii komend. Kolory
+mogą być definiowane przy użyciu słowa kluczowego `color' w pliku
+konfiguracyjnym `.slrnrc'. Składnia jest następująca:
+
+ color NAZWA-OBIEKTU KOLOR_PIERWSZEGO-PLANU KOLOR-TŁA
+
+NAZWA-OBIEKTU może być jednym z następujących elementów:
+
+.nf
+ menu -- Linia na górze wyświetlacza (pasek menu)
+ menu_press -- Aktywny element menu
+ status -- Linia statusu, dołączona do okien
+ cursor -- Wskaźnik pozycji -->
+ error -- Komunikaty o błędach
+ group -- Nazwy grup dyskusyjnych (tryb group)
+ description -- Opisy grup dyskucyjnych (tryb group)
+ article -- Ciało artykułu (nie nagłówki)
+ headers -- Linie, które tworzą nagłówek artykułu
+ author -- Nazwisko autora
+ subject -- Temat
+ signature -- Sygnaturka autora
+ quotes -- Materiał cytowany
+ high_score -- Artykuły o dużej punktacji (score)
+ tree -- Drzewo artykułów
+ tilde -- Tyldy (tryb tilde)
+ thread_number -- Numery wątków
+ normal -- wszystko pozostałe
+.fi
+
+Nazwy kolorów pierwszego planu/tła mogą być następujące:
+
+.nf
+ black gray
+ red brightred
+ green brightgreen
+ brown yellow
+ blue brightblue
+ magenta brightmagenta
+ cyan brightcyan
+ lightgray white
+ default
+.fi
+
+Większość terminali nie obsługuje kolorów drugiej grupy dla tła.
+
+.PP
+.B UKRYWANIE CYTOWANYCH ARTYKUŁÓW
+.PP
+Często artykuły zawierają cytaty poprzednich artykułów.
+.I slrn
+jest w stanie nie wyświetlać linii artykułu, które odpowiadają określonemu
+wyrażeniu regularnemu. Wrażenie regularne może być podane przez wstawienie
+do pliku
+.B \.slrnrc
+linii o postaci
+
+ ignore_quotes WYRAŻENIE-REGULARNE
+
+\fR. Domyślnym wyrażeniem regularnym jest
+
+ "^ ?[:>=]"
+
+co odpowiada dowolnej linii, rozpoczynającej się od potencjalnej spacji, za
+którą następuje dwukropek, znak większości, lub znak równości.
+
+Aby włączyć lub wyłączyć wyświetlanie takich linii, w trybie `article'
+naciśnij `T'.
+.PP
+.SH PUNKTOWANIE ARTYKUŁÓW
+.PP
+(Dla szczegółowego opisu elastyczności slrn'owego pliku punktacyjnego
+zajrzyj do plików
+.B KILL_FAQ
+i
+.BR score.txt ,
+obecnych w dystrybucji slrn)
+.PP
+W niektórych czytnikach, jedna z właściwości punktacyjnych slrn mogłaby być
+określana jako tzw. "
+.B killfile
+". Jednak w przeciwieństwie do pewnych innych czytników, slrn daje dobre
+narzędzia nie tylko wycinania artykułów, lecz również specjalnego ich
+zaznaczania.
+.PP
+Dostępne są cztery poziomy punktowania:
+.TP
+.B -9999
+Punktowany artykuł jest kasowany (jak w killfile) i nie będzie się pojawiał
+w oknie nagłówków
+.TP
+.B -1 do -9998
+Punktowany artykuł pojawia się ze znacznikiem "
+.B D
+" jak we fladze "Deleted"
+.TP
+.B 0
+normalny artykuł
+.TP
+.B 1 do 9999
+Punktowany artykuł pojawi się z flagą "
+.B !
+", oznaczającą ważność
+.PP
+.B KONFIGUROWANIE PLIKU PUNKTACJI
+.PP
+System punktowania jest wyłączony do czasu, gdy ustawisz
+.B scorefile
+na ścieżkę pliku, którego slrn powienien używac do przechowywania parametrów
+punktowania.
+.PP
+Po ustawieniu,
+plik punktacyjny
+może być osiągany przez komendę
+.B E
+w oknie nagłówków. Może też być edytowany ręcznie. W wypadku dostępu przez
+komendę
+.B E
+, dopisuje zawierający trochę parametrów wzorzec, oparty o bieżący artykuł.
+Następnie jesteś umieszczany w swoim edytorze. Aby włączyć punktowanie,
+skasuj symbol
+.B %
+z pierwszej kolumny linii nagłówkowej, którą chcesz punktować.
+.PP
+Innym sposobem konfigurowania pliku punktacyjnego jest jego ręczna edycja.
+Oto przykładowy plik punktacyjny:
+
+.nf
+ [news.software.readers]
+ Score: 9999
+ % Wszystkie artykuły są dobre
+ Subject: slrn
+
+ Score: 9999
+ % To jest ktoś, kogo chcę słyszeć
+ From: davis@space\.mit\.edu
+
+ Score = \-9999
+ Subject: \<f?agent\>
+
+ [comp.os.linux.*]
+ Score: \-10
+ Expires: 1/1/1996
+ Subject: swap
+
+ Score: 20
+ Subject: SunOS
+
+ Score: 50
+ From: Linus
+
+
+ % Usuń wszystkie artykuły crosspostowane na grupę adcocacy
+ Score: \-9999
+ Xref: advocacy
+ ~From: Linus
+
+ % Od osoby tej nie chcę nic słyszeć, chyba że napisze coś o
+ % `gizmos', lecz tylko w comp.os.linux.development.*
+
+ Score: \-9999
+ From: someone@who\.knows\.where
+ ~Subject: gizmo
+ ~Newsgroup: development
+
+ % Lubię ich śledzić
+
+ [alt.fan.warlord]
+ Score:: 20
+ Subject: larry
+ Subject: curly
+.fi
+
+.PP
+Plik ten składa się z dwóch sekcji. Pierwsza sekcja definiuje zestaw testów,
+stosowanych do grup news.software.readers. Następna sekcja tyczy się grup
+comp.os.linux.
+.PP
+Pierwsza sekcja zwiera trzy testy. Pierwszy test daje punktację 9999
+wszelkim tematom, zawierającym łańcuch `slrn'. Następny test dotyczy się
+`From'. Mówi, że każdy artykuł od `davis@space.mit.edu' ma uzyskać punktację
+9999. Trzeci daje punktację \-9999 każdemu artykułowi, którego temat zawiera
+słowo `agent'. Ponieważ testy są aplikowane w kolejności, to jeśli artykuł
+zawiera zarówno `slrn', jak i `agent', to dostanie punktację 9999. 9999 jest
+specjalną wartością punktacyjną.
+.PP
+Druga sekcja jest bardziej złożona. Tyczy się grup dyskusyjnych
+comp.os.linux i składa się z 5 testów. Pierwsze trzy są proste: \-10 punktów
+dla tematu, zawierającego `swap', 20 jeśli zawiera SunOs i 50, jeśli jest to
+artykuł od kogoś, o nazwisku `Linus'. Znaczy to, że jeśli
+Bill@Somewhere napisze artykuł o tytule `Swap, Swap, Swap', to artykuł
+dostanie \-10 punktów. Jednak jeśli Linus napisze artykuł o tym samym tytule,
+to uzyska \-10 + 50 = 40 punktów. Zauważ, że pierwszy test ulegnie
+przedawnieniu na początku 1996.
+.PP
+Czwarty test usuwa wszystkie artykuły, które były crosspostowane na grupę
+advocacy, chyba że były wysłane przez Linusa. Zauważ, że jeśli słowo
+kluczowe rozpoczyna się od znaku `~', to działanie wyrażenia regularnego
+jest odwracane.
+.PP
+Czwarty test filtruje wiadomości od someone@who.knows.where,
+chyba że pisze o `gizmos' na grupach comp.os.development.
+Znów zwróć uwagę na znak `~'.
+.PP
+Ostatni test zaznacza jako ważne wiadomości od Moe lub Curly w grupie
+alt.fan.warlord. Demonstruje to użycie warunku "OR" w pliku punktacji.
+
+.PP
+.SH KOPIA GRZECZNOŚCIOWA
+.PP
+Jeśli chcesz wysłać kopię grzecznościową swojego artykułu odpowiedzi do
+oryginalnego nadawcy, to możesz tak zrobić, dodając do artykułu nagłówek
+"Cc:". Oto przykład, jak wysłać kopię grzecznościową odpowiedzi do
+Johna Davisa (autora slrn) na ogłoszenie nowej wersji slrn:
+.PP
+ Newsgroups: news.software.readers
+ Subject: Re: slrn 0.8.0 Released!
+ References: <46c6b8$e2@news.mit.edu>
+ Organization: a clean well lit place
+ Reply-To: hg@n2wx.ampr.org
+ Followup-To:
+ Cc: davis@space.mit.edu
+
+
+ On 22 Oct 1995 01:26:45 GMT, John Davis <davis@space.mit.edu> wrote:
+ ...
+.PP
+John odbierze kopię odpowiedzi pocztą, gdzie wiadomosć zostanie poprzedzona
+linią tekstu, mówiącą, że [This message has also been posted.] (ta wiadomość
+została również wysłana na grupę dyskusyjną)
+(Tekst wewnątrz nawiasów może być konfigurowany w pliku .slrnrc, z pomocą
+parametru
+.B cc_followup_string
+\fR.)
+
+.PP
+.B RÓŻNE USTAWIENIA
+.PP
+Plik inicjalizacyjny .slrnrc obsługuje też następujące komendy:
+
+.nf
+ signature <nazwa pliku z sygnaturką>
+ organization <nazwa organizacji>
+ replyto <adres email, używany jako reply-to>
+ quote_string <łańcuch używany do cytowania artykułu>
+ editor_command <łańcuch używany do wywołania edytora>
+ scorefile <nazwa pliku punktacyjnego>
+
+
+Na przykład,
+
+ signature .news-signature
+ organization "Society of Famous Outlaws"
+ signature "Billy the Kid"
+ quote_string ">"
+ editor_command "jed %s \-g %d \-tmp"
+ scorefile "News/Score"
+.fi
+
+.PP
+
+.SH PLIKI
+.B $HOME/.slrnrc
+- plik inicjalizacyjny
+.I slrn
+.PP
+.B $HOME/.jnewsrc
+- domyślny plik newsrc
+.I slrn.
+.SH PRZYKŁAD PLIKU INICJALIZACYJNEGO
+
+.nf
+ % Oto przykładowy plik startowy czytnika slrn. Znak procenta oznacza
+ % komentarz
+
+ % mapowanie SERVER na NEWSRC
+ %server hsdndev.harvard.edu .jnewrc-hsdndev
+ %server news.uni-stuttgart.de .jnewsrc-stuttgart
+
+ % następna linia jest dla serwerów, wymagających hasła
+ %nnrpaccess HOSTNAME USERNAME PASSWORD
+
+
+ %hostname "YOUR.HOSTNAME"
+ %set username "jdoe"
+ %set realname "John Doe"
+ %set replyto "jd@somthing.com"
+
+ % Nazwa używanego pliku sygnaturki
+ %set signature ".signature"
+
+ % Znak cytowania, używany podczas odpowiadania
+ quote_string ">"
+
+ % jeśli niezerowe, sygnatur anie będzie włączana do cytowanego tekstu
+ % odpowiedzi
+ set followup_strip_signature 0
+
+ % to wyrażenie regularne definiuje linie, uważane za linie cytowania.
+ % Mówi, że wszystkie linie, zaczynające się od 0-2 spacji i znaku
+ % >, <, :, |, lub = są liniami cytowanymi.
+ ignore_quotes "^ ? ?[><:=|]"
+
+ % To ustawia łańcuch followup. Rozpoznawane są tu następujące specyfikatory
+ % formatu: %d:data, %r:nazwa rzeczywista, %f:email, %s:temat,
+ % %m:msgid, %n:grupy dyskusyjne, %%: procent
+ followup "On %d, %r <%f> wrote:"
+
+ %Własne nagłówki do dodania podczas odpowiedzi
+ %set custom_headers "X-Whatever: bla\nX-Misc: bla bla"
+
+ % Używana przeglądarka WWW. Klawisz 'U' w trybie artykułowym przeszukuje
+ % artykuł w poszukiwaniu URL i wywołuje Xbrowser (jeśli pracuje w X),
+ % lub w przeciwnym wypadku non_Xbrowser
+ set Xbrowser "netscape %s &"
+ set non_Xbrowser "lynx %s"
+
+ % Jeśli obecny jest autobaud, wielkość wyjścia będzie synchronizowana
+ % z wielkością baud
+ %autobaud
+
+ % jeśli niezerowe, przy wejściu w tryb artykułowy wyświetl najpierw
+ % (pierwszy?) artykuł
+ % if non-zero, display first article when entering article-mode.
+ set show_article 0
+
+ % jeśli niezerowe, pokaż opis grupy dyskusyjnej
+ set show_descriptions 1
+
+ % kolumna, przy której rozpoczynają się opisy
+ set group_dsc_start_column 40
+
+ % Jeśli niezerowe, nie są robione kopie zapasowe newsrc
+ set no_backups 0
+
+ % Jeśli zero, nie rób beepów. Jeśli 1, wysyłaj beep. Jeśli 2, wysyłaj tylko
+ % wizualny dzwonek. Jeśli 3, wysyłaj obydwa.
+ set beep 1
+
+ % Jesli niezerowe, slrn automatycznie będzie się zapisywał do nowych grup.
+ % domyślnie 0.
+ set unsubscribe_new_groups 0
+
+ % Jeśli niezerowe, wszystkie tytuły tematów zostaną wyświetlone, nawet gdy
+ % wiele może być zduplikowanych.. Wartość 0 powoduje, że ekran wygląda
+ % spokojniej.
+ set show_thread_subject 0
+
+ % Włącz obsługę myszy w xterm: 1 włącza, 0 wyłacza
+ set mouse 0
+
+ % Ustawienie któregoś z nich na 0 umożliwi ci przechodzenie bezpośrednio do
+ % następnego artykułu/grupy, bez potwierdzanai
+ set query_next_group 1
+ set query_next_article 1
+
+ % jeśli zero, nie zobaczysz znaku zachęty "next group:". Nie jest to to
+ % samo co zmienna 'query_next_group'.
+ set prompt_next_group 1
+
+ % Ustaw to na 0 dla wyłączenia potwierdzeń przy odpowiadaniu,
+ % wychodzeniu, ...
+ set confirm_actions 1
+
+ % Jeśli 0, nie wyświetlaj nazwiska autora. Jeśli 1, wyświetlaj temat, a
+ % potem nazwisko. Jeśli 2, wyświetlaj nazwisko, potem temat.
+ set author_display 2
+
+ % 0: zachowuj wszystkie grupy podczas pisania do newsrc
+ % 1: nie zachowuj żadnych grup, do których nie jesteś zapisany
+ % 2: nie zachowuj żadnych nieprzeczytanych-niezapisanych grup
+ set write_newsrc_flags 1
+
+ % Jeśli większe niż 0, do nadawcy będzie generowanya automatycznie nagłówek
+ % Cc: (podczas followupów). Jeśli \-1, najpierw będzie pytanie.
+ set cc_followup 0
+ cc_followup_string "[This message has also been posted.]"
+
+ % Komenda sendmail umożliwia podstawienie innego mailera. Upewnij się, że
+ % obsługuje taki sam interfejs jak sendmail!
+ %set sendmail_command "/usr/lib/sendmail \-oi \-t \-oem \-odb"
+
+
+ % nazwa pliku punktacyjnego (względem katalogu domowego)
+ scorefile "News/Score"
+
+ % Nazwa katalogu gdzie umieszczane są zdekodowane pliki (względem katalogu
+ % domowego)
+ set decode_directory "News"
+ % katalog gdzie zachowywane są inne pliki
+ set save_directory "News"
+
+ % komenda, używana do wywoływania edytora. W poniższym przykładzie %s
+ % określa nazwę pliku, a %d określa początkowy numer linii
+ %editor_command "jed %s \-g %d \-tmp"
+
+ % Jesli niezerowe, pliki używane do nadawania, odpowiadania będą
+ % składowane jako pliki tymczasowe w katalogu określonym przez zmienną
+ % środowiskową TMPDIR, lub w /tmp
+ set use_tmpdir 0
+
+ % 0: nie sortuj. 1: wątkuj. 2: sortuj według tematu
+ % 3: włątkuj wynik sortowania tematów
+ % 4: sortuj punktacyjnie. 5: wątkuj wynik 4.
+ set sorting_method 3
+ set display_score 0
+
+ % Jeśli niezerowe, wątki będą nierozwinięte po wejściu do grupy
+ set uncollapse_threads 0
+
+ % Jeśli niezerowe, slrn spróbuje odczytać podczas startu plik active. Może
+ % to prowadzić do szybszego startu JEŚLI twoje połączenie sieciowe jest
+ % dość szybkie. W przeciwnym wypadku NIE UŻYWAJ TEGO. Jeśli możesz, polecam
+ % ustawienie 1
+ set read_active 0
+
+ % Jeśli niezerowe, a read_active jest zerem, slrn spróbuje użyć komendy
+ % XGTITLE podczas listowania niezapisanych grup
+ set use_xgtitle 0
+
+ % Co zawijać podczas zawijania artykułu:
+ % 0 lub 4 ==> zawiń ciało
+ % 1 lub 5 ==> zawiń nagłówki, ciało
+ % 2 lub 6 ==> zawiń cytowany tekst, ciało
+ % 3 lub 7 ==> zawiń nagłówki, cytowany tekst, ciało
+ % Wyższe liczby wskazują że każdy artykuł będzie zawijany automatycznie
+ set wrap_flags 4
+
+ % Maksymalna liczba artykułów, odczytywana do zapytania slrn. Domyślnie 100.
+ % Aby wyłączyć pytanie, wstaw 0
+ set query_read_group_cutoff 100
+
+ % Liczba linii, odczytywanych od serwera między procentowymi odświeżeniami
+ % licznika. Liczba ta będzie zależeć od szybkości połączenia z twoim
+ % serwerem
+ set lines_per_update 100
+
+ %---------------------------------------------------------------------------
+ % obsługa mime
+ %---------------------------------------------------------------------------
+ set use_mime 1
+ set mime_charset "iso-8859-1"
+ % jesli niezerowe, wołaj metamail dla formatów mime, których slrn nie
+ % potrafi obsłużyć.
+ set use_metamail 1
+
+ % Jeśli niezerowe, w lewym marginesie okna nagłówka będą wyświetlane liczby
+ % nagłówków. Liczby te mogą być używane jako ``wybieracze wątków''.
+ set use_header_numbers 1
+
+ % Jeśli niezerowe, pytaj o ponowne połączenie, jeśli padnie NNTP. Jeśli
+ % zero, próba jest dokonywana bez pytania.
+ set query_reconnect 1
+
+ % Znak używany do ukrywania spojlerów:
+ set spoiler_char '*'
+
+
+ %---------------------------------------------------------------------------
+ % Lokalna konfiguracja składowania
+ %---------------------------------------------------------------------------
+ % set spool_inn_root "/export/opt/inn"
+ % set spool_root "/export/news"
+ % set spool_nov_root "/export/news"
+ %
+ %% -- następujące nazwy plików są względne do spool_root
+ %
+ % set spool_nov_file ".overview"
+ % set spool_active_file "data/active"
+ % set spool_activetimes_file "data/active.times"
+ % set spool_newsgroups_file "data/newsgroups"
+
+
+ %---------------------------------------------------------------------------
+ % Obsługa GroupLens
+ %---------------------------------------------------------------------------
+ %set use_grouplens 1
+ %color grouplens_display blue white
+ %set grouplens_host "grouplens.cs.umn.edu"
+ %set grouplens_port 9000
+ %set grouplens_pseudoname "YOUR_PSEUDONAME"
+ %grouplens_add "rec.cooking.recipes"
+ %grouplens_add "comp.os.linux.misc"
+
+ %------------
+ % Kolory
+ %------------
+ color header_number green white
+ color normal black white
+ color error red white
+ color status yellow blue
+ color normal black white
+ color error red white
+ color status yellow blue
+ color group blue white
+ color article blue white
+ color cursor brightgreen white
+ color author magenta white
+ color subject black white
+ color headers brightcyan white
+ color menu yellow blue
+ color menu_press yellow blue
+ color tree red white
+ color quotes red white
+ color thread_number blue white
+ color high_score red white
+ color signature red white
+ color description blue white
+ color tilde green white
+
+ %-----------------------------------------------------
+ % Czarnobiałe atrybuty dla terminali monochromatycznych
+ %-----------------------------------------------------
+ mono normal none
+ mono header_number none
+ mono error blink bold
+ mono status reverse
+ mono group bold
+ mono article none
+ mono cursor bold reverse
+ mono author none
+ mono subject none
+ mono headers bold
+ mono menu reverse
+ mono menu_press none
+ mono tree bold
+ mono quotes underline
+ mono thread_number bold
+ mono high_score bold
+ mono signature none
+ mono description none
+
+ %------------------------ Mapaklawiszowa group------------------------
+
+ setkey group add_group "A" % dodaj nową grupę
+ setkey group bob "\e<" % początek bufora
+ setkey group bob "^K\eOA"
+ setkey group bob "^K\e[A"
+ setkey group catch_up "C" % zaznacz grupę jako przeczytaną
+ setkey group down "\eOB" % następna grupa
+ setkey group down "\e[B"
+ setkey group down "^N"
+ setkey group eob "\e>" % koniec bufora
+ setkey group eob "^K\eOB"
+ setkey group eob "^K\e[B"
+ setkey group group_search_forward "/"
+ setkey group help "?"
+ setkey group pagedown "^D" % następna strona grup
+ setkey group pagedown "\e[6~"
+ setkey group pagedown "^V"
+ setkey group pageup "\eV" % poprzednia strona grup
+ setkey group pageup "^U"
+ setkey group pageup "\e[5~"
+ setkey group post "P"
+ setkey group quit "Q"
+ setkey group redraw "^L"
+ setkey group redraw "^R"
+ setkey group refresh_groups "G"
+ setkey group save_newsrc "X"
+ setkey group select_group "\r" % odczytaj artykuły z grupy
+ setkey group select_group " "
+ setkey group subscribe "S" % zapisz się do grupy
+ setkey group suspend "^Z"
+ setkey group toggle_group_display "\033A"
+ setkey group toggle_score "K"
+ setkey group toggle_hidden "l"
+ setkey group toggle_list_all "L"
+ setkey group unsubscribe "U" % wypisz się z grupy
+ setkey group up "\eOA" % poprzednia linia
+ setkey group up "\e[A"
+ setkey group up "^P"
+
+ %---------------- Mapaklawiszowa article -------------------------------
+
+ setkey article goto_article "j"
+ setkey article pipe_article "|"
+ setkey article skip_quotes "\t"
+
+ setkey article pageup "^U"
+ setkey article pageup "\e[5~"
+ setkey article pageup "\eV"
+
+ setkey article pagedn "\e[6~"
+ setkey article pagedn "^D"
+ setkey article pagedn "^V"
+
+ setkey article post "P"
+ setkey article toggle_show_author "\ea"
+ setkey article get_parent_header "\ep"
+ setkey article catchup_all "c"
+ setkey article catchup_all "\ec"
+ setkey article uncatchup_all "\eu"
+ setkey article catchup "\eC"
+ setkey article uncatchup "\eU"
+ setkey article scroll_dn " " % przewiń do następnej strony artykułu lub wybierz artykuł
+ setkey article scroll_up "^?" % przewiń do następnej stronyartykułu
+ setkey article scroll_up "b" % (scroll_up lub article_pageup)
+ setkey article article_lineup "\e\e[A" % Przewiń artykuł linię w górę
+ setkey article article_lineup "\e\eOA"
+ setkey article article_linedn "\e\e[B" % Przewiń artykuł linię w dół
+ setkey article article_linedn "\e\eOB"
+ setkey article article_linedn "\r"
+ setkey article article_search "/" % Szukaj wprzód w artykule
+ setkey article author_search_forward "a" % Szukaj wprzód autora
+ setkey article author_search_backward "A" % Szukaj wstecz autora
+ setkey article cancel "\e^C" % Anuluj artykuł
+ setkey article delete "d" % Zaznacz artykuł za przeczytany i przejdź do następnego nieczytanego
+ setkey article down "^N" % Przejdź do następnego artykułu
+ setkey article down "\e[B"
+ setkey article down "\eOB"
+ setkey article mark_spot ";" % Zaznacz artykuł
+ setkey article exchange_mark "," % Zaznacz artykuł i przejdź do poprzedniego zazanaczenia
+ setkey article followup "f" % Followup
+ setkey article forward "F" % Forward
+ setkey article help "?" % Pokaż pomoc
+ setkey article hide_article "H" % Uktyj okno artykułu.
+ setkey article art_eob ">" % idź na koniec artykułu
+ setkey article left "\eOD"
+ setkey article left "\e[D"
+ setkey article next "n" % następny nieczytany artykuł
+ setkey article skip_to_next_group "N" % następna grupa
+ setkey article prev "p" % poprzedni nieczytany artykuł
+ setkey article quit "q" % Wyjdź do trybu wyboru grupy.
+ setkey article redraw "^L" % Odśwież wyświetlacz
+ setkey article redraw "^R"
+ setkey article reply "r" % odpowiedz do autora artykułu
+ setkey article art_bob "<" % Idź na początek artykułu
+ setkey article right "\e[C"
+ setkey article right "\eOC"
+ setkey article save "O" % Dołącz do pliku w formacie unix mail
+ setkey article subject_search_forward "s" % Szukaj wprzód/wstecz artykułu o podanym temacie
+ setkey article subject_search_backward "S"
+ setkey article suspend "^Z" % Zawieś czytnik
+ setkey article toggle_rot13 "\eR"
+ setkey article toggle_sort "\eS"
+ setkey article toggle_headers "t" % Włącz/wyłacz wyświetlanie nagłówków
+ setkey article toggle_quotes "T"
+ setkey article undelete "u" % Zaznacz artykuł jako nieprzeczytany
+ setkey article up "^P" % Przejdź do poprzedniego artykułu
+ setkey article up "\eOA"
+ setkey article up "\e[A"
+ setkey article header_bob "\e<" % Przejdź do pierwszego artykułu listy
+ setkey article header_eob "\e>" % Przejdź do ostatniego artykułu listy
+ setkey article shrink_window "^^" % Ctrl-6 or Ctrl-^ % Skurcz okno nagłówków
+ setkey article enlarge_window "^" % Shift-6 or just ^ % Powiększ okno nagłówków
+
+ %setkey article skip_to_prev_group "" % Bez domyślnych wiązań
+ %setkey article fast_quit "" % bez domyślnych wiązań
+
+ % Oto specjalna przeróbka dla terminali HP by uzyskać strzałki.
+ % Są jeszcze jakieś terminale gdzie nie ma strzałek w ANSI?
+ #if$TERM hpterm
+ setkey group up "\eA" % "^(ku)"
+ setkey group down "\eB" % "^(kd)"
+ setkey article down "\eB"
+ setkey article up "\eA"
+ setkey article left "\eD"
+ setkey article right "\eC"
+ #endif
+.fi
+
+.SH ZOBACZ TAKŻE
+environ(5)
+
+Pytania o
+.I slrn
+można zadawać na grupie dyskusyjnej
+.I news.software.readers
+gdzie można uzyskać odpowiedzi od autora programu. Dodatkowo, puszczane są
+tam ogłoszenia nowych wersji
+.IR slrn .
+
+Ostatnia wersja
+.I slrn
+jest dostępna przez anonimowy ftp z
+.B space.mit.edu
+z pub/davis/slrn.
+
+.SH AUTOR
+John E. Davis <davis@space.mit.edu>
+
+.SH PODZIĘKOWANIA
+
+(Lista jest niekompletna)
+
+Howard Goldstein <hg@n2wx.ampr.org> - odświeżanie tego podręcznika.
+
+Andrew Greer <Andrew.Greer@vuw.ac.nz> - port VMS.
+
+Jay Maynard <jmaynard@admin5.hsc.uth.tmc.edu> - port OS/2.
+
+Michael Elkins <elkins@aero.org> - kod MIME.
+
+Lloyd Zusman <ljz@ingress.com> - udoskonalenia kosmetyczne.
+
+J.B. Nicholson-Owens <jbn@mystery-train.cu-online.com> - intensywne
+testowanie.
+
+Mark Olesen <olesen@weber.me.queensu.ca> - wskazówki i pomoc w wersji AIX.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/smbclient.1 b/po/pl/archive/plain/man1/smbclient.1
new file mode 100644
index 00000000..5b85f118
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/smbclient.1
@@ -0,0 +1,732 @@
+.\" 1999 PTM Leszek "Leafnode" Krupiński
+.TH SMBCLIENT 1 "30 Lis 1999" "smbclient 2.0.3"
+.PP
+.SH "NAZWA"
+smbclient \- klient zasobów SMB/CIFS podobny do ftp
+.PP
+.SH "SKŁADNIA"
+.PP
+\fBsmbclient\fP nazwausługi [hasło] [\-s smb\&.conf] [\-B adres IP] [\-O opcje
+gniazd] [\-R porządek sprawdzania nazw] [\-M nazwa NetBIOS] [\-i zasięg] [\-N]
+[\-n nazwa NetBIOS] [\-d poziom debugowania] [\-P] [\-p port] [\-l podstawa nazwy
+logów] [\-h] [\-I adres IP] [\-E] [\-U nazwa użytkownika] [\-L nazwa NetBIOS]
+[\-t kod terminala] [\-m maksymalny poziom protokołu] [\-W grupa robocza]
+[\-T<c|x>IXFqgbNan] [\-D katalog] [\-c lista komend]
+.PP
+.SH "OPIS"
+.PP
+Ten program jest częścią pakietu \fBSamba\fP\&.
+.PP
+\fBsmbclient\fP jest klientem, który potrafi \'rozmawiać\' z serwerem
+SMB/CIFS\&. Oferuje on interfejs podobny do tego z programu ftp (zobacz
+\fBftp (1)\fP)\&. Umożliwia on rzeczy takie jak pobieranie plików z serwera
+na lokalny komputer, umieszczanie plików z lokalnego komputera na serwer,
+pobieranie informacji o katalogach z serwera itp\&.
+.PP
+.SH "OPCJE"
+.PP
+.IP
+.IP "\fBnazwa usługi\fP"
+nazwa usługi jest nazwą usługi na serwerze, z której chcesz skorzystać\&.
+Nazwa usługi na postać \f(CW//serwer/usługa\fP, gdzie \fIserwer\fP
+jest nazwą NetBIOS serwera SMB/CIFS oferującego pożądaną usługę, a
+\fIusługa\fP jest nazwą pożądanej usługi. Aby w taki sposób połączyć się z
+usługą \fIdrukarka\fP na serwerze SMB/CIFS \fIserwersmb\fP,
+powinieneś użyć nazwy usługi
+.IP
+\f(CW//serwersmb/drukarka\fP
+.IP
+Zauważ, że nazwą serwera nie musi być nazwą IP (DNS) hosta tego serwera\&.
+Wymaganą nazwą jest nazwa NetBIOS serwera, która nie musi być taka sama jak
+adres IP (DNS) serwera\&.
+.IP
+Nazwa serwera jest sprawdzana zgodnie z parametrem \fB-R\fP
+\fBsmbclient\fPa lub używając parametru \fBname resolve order\fP
+z pliku smb\&.conf, pozwalającego administratorowi na zmianę porządku i metod
+znajdywania nazw\&.
+.IP
+.IP "\fBhasło\fP"
+parametr hasło jest hasłem wymaganym do uzyskania dostępu do określonej
+usługi na określonym serwerze\&. Jeśli ten parametr jest podany, opcja
+\fB-N\fP (pomiń zapytanie o hasło) jest brana pod uwagę\&.
+.IP
+Nie ma domyślnego hasła\&. Jeśli nie podano hasła przy wywołaniu programu
+(używając tego parametru lub dodając hasło do opcji \fB-U\fP (zobacz niżej))
+i nie została podana opcja \fB-N\fP klient zapyta się o hasło, nawet jeśli
+pożądana usługa nie wymaga takowego\&. (Jeśli hasło nie jest potrzebne,
+po prostu wciśnij ENTER aby podać zerowe hasło\&.)
+.IP
+Uwaga: Niektóre serwery (włączając w to OS/2 i Windows for Workgroups)
+wymagają hasła pisanego dużymi literami\&. Hasła pisane małymi literami lub
+mieszane mogą być odrzucone przez te serwery\&.
+.IP
+Bądź ostrożny w dodawaniu haseł do skryptów\&.
+.IP
+.IP "\fB-s smb\&.conf\fP"
+Ten parametr określa ścieżkę do pliku konfiguracyjnego pakietu Samba,
+smb\&.conf\&. Ten plik kontroluje wszystkie aspekty konfiguracji Samby na
+komputerze. Smbclient także musi przeczytać ten plik\&.
+.IP
+.IP "\fB-B adres IP\fP"
+Adres IP używany przy wysyłaniu pakietu rozgłoszeniowego\&.
+.IP
+.IP "\fB-O opcje gniazd\fP"
+Opcje gniazd TCP do ustawienia przez klienta. Zobacz parametr \fBopcje
+gniazd\fP na stronie podręcznika systemowego \fBsmb\&.conf (5)\fP aby
+sprawdzić listę poprawnych opcji\&.
+.IP
+.IP "\fB-R porządek sprawdzania nazw\fP"
+Ta opcja pozwala użytkownikowi programu smbclient na ustalenie, jakie usługi
+sprawdzania nazw zostaną użyte do sprawdzenia nazwy NetBIOS hosta, z którym
+chcesz się połączyć\&.
+.IP
+Opcjami są:
+.IP
+.IP
+.IP o
+\fBlmhosts\fP : Sprawdzanie adresów IP w pliku lmhosts Samby\&.
+Plik lmhosts jest przechowywany w tym samym katalogu, co plik \fBsmb\&.conf\fP\&.
+.IP
+.IP o
+\fBhost\fP : Przeprowadź standardową zamianę nazwy hosta na adres IP
+korzystając z pliku systemowego /etc/hosts, służącego do przeszukiwań
+NIS i DNS\&. Ta
+metoda sprawdzania nazw jest zależna od systemu operacyjnego\&.
+.IP
+.IP o
+\fBwins\fP : zapytaj o nazwę komputer z adresem IP podanym w parametrze
+\fBwins server\fP z pliku smb\&.conf\&. Jeśli nie podano żadnego serwera WINS
+ta metoda jest pomijana\&.
+.IP
+.IP o
+\fBbcast\fP : Rozgłoś zapytanie na każdym ze znanych lokalnych interfejsów
+sieciowych wymienionych w parametrze \fBinterfaces\fP z pliku smb\&.conf\&.
+Jest to najmniej wiarygodna metoda sprawdzania nazw, ponieważ zależy ona od
+tego, czy docelowy host jest aktualnie podłączony do podsieci\&. Aby podać
+konkretny adres rozgłoszeniowy można użyć opcji \fB-B\fP\&.
+.IP
+.IP
+Jeśli ten parametr nie jest ustawiony, użyta zostanie opcja \fBname resolve
+order\fP z pliku \fBsmb\&.conf\fP\&.
+.IP
+Domyślną kolejnością jest lmhosts, host, wins, bcast. Bez parametru \fB-R\fP
+lub bez żadnego wpisu w parametrze \fB"name resolve order"\fP z pliku
+\fBsmb\&.conf\fP metody sprawdzania nazw będą używane w tej kolejności\&.
+.IP
+.IP "\fB-M nazwa NetBIOS\fP"
+Ta opcja umożliwia ci wysłanie wiadomości na inny komputer przy użyciu protokołu
+"WinPopup"\&. Po ustanowieniu połączenia wpisz swoją wiadomość. Aby zakończyć
+wpisywanie wciśnij ^D (control-D)\&.
+.IP
+Jeśli na komputerze docelowym jest uruchomiony WinPopup, użytkownik otrzyma
+wpisaną wiadomość i prawdopodobnie usłyszy sygnał dźwiękowy\&. Jeśli
+WinPopup nie jest uruchomiony, wiadomość nie zostanie doręczona a żadna
+wiadomość o błędzie się nie pojawi\&.
+.IP
+Wiadomość zostanie obcięta, jeśli jej rozmiar przekracza 1600 bajtów\&.
+Jest to ograniczenie protokołu\&.
+.IP
+Przydatną sztuczką jest wysłanie wiadomości na standardowe wejście programu
+\fBsmbclient\fP\&. Na przykład
+.IP
+\f(CWcat mojawiadomość\&.txt | smbclient \-M JANEK\fP
+.IP
+wyśle wiadomość z pliku \fBmojawiadomość\&.txt\fP na komputer JANEK\&.
+.IP
+Mogą się też przydać opcje \fB-U\fP i \fB-I\fP, które kontrolują części OD i
+DO wiadomości\&.
+.IP
+Zobacz opcję \fBmessage command\fP z pliku \fBsmb\&.conf (5)\fP opisującą
+zachowanie się Samby w przypadku otrzymania wiadomości WinPopup\&.
+.IP
+Uwaga: skopiuj skrót do programu WinPopup do grupy autostart systemu Windows,
+jeśli chcesz zawsze mieć możliwość odbierania wiadomości\&.
+.IP
+.IP "\fB-i zasięg\fP"
+Ta opcja określa zasięg NetBIOS, który smbclient będzie używał do
+komunikowania się przy generowaniu nazw NetBIOS\&. Szczegółowe informacje
+dotyczące zasięgów NetBIOS możesz znaleźć w rfc1001\&.txt i rfc1002\&.txt\&.
+Zasięgi NetBIOS są \fIbardzo\fP rzadko używane. Zmieniaj te ustawienia tylko
+jeśli jesteś administratorem wszystkich systemów NetBIOS, z którymi chcesz
+się komunikować\&.
+.IP
+.IP "\fB-N\fP"
+Jeśli ta opcja jest ustawiona, pomijane jest normalne zapytanie klienta o
+hasło użytkownika\&. Ta opcja jest przydatna przy łączeniu się z usługą,
+która nie wymaga hasła\&.
+.IP
+Normalnie klient pyta o hasło, chyba że hasło podane jest w linii poleceń
+lub posłużono się tym parametrem\&.
+.IP
+.IP "\fB-n nazwa NetBIOS\fP"
+Domyślnie klient użyje nazwy lokalnego hosta (dużymi literami) jako swojej
+nazwy NetBIOS\&. Ten parametr pozwala na ustalenie dowolnej nazwy NetBIOS\&.
+.IP
+.IP "\fB-d poziom debugowania\fP"
+poziom debugowania jest liczbą od 0 do 10, lub literą \'A\'\&.
+.IP
+Jeśli ten parametr nie jest podany, domyślną wartością jest zero\&.
+.IP
+Im wyższa jest ta wartość, tym więcej szczegółów będą zawierały logi\&.
+Przy poziomie 0 raportowane będą tylko krytyczne błędy i poważne ostrzeżenia\&.
+Poziom 1 jest sensowny dla normalnej pracy - generuje małą, ale wystarczającą
+ilość informacji o przeprowadzanych operacjach\&.
+.IP
+Poziomy powyżej 1 wygenerują znaczną ilość danych i powinny być używane tylko
+przy poszukiwaniu przyczyn problemów\&. Poziomy powyżej 3 są zaprojektowane
+tylko dla deweloperów i generują OGROMNĄ ilość danych, przy czym większość
+jest nieczytelna\&. Jeśli poziom debugowania będzie ustawiony na \'A\',
+zostaną zapisane \fIwszystkie\fP informacje\&. Ta opcja jest tylko dla
+deweloperów, i to tylko takich, którzy \fInaprawdę\fP chcą wiedzieć, jak
+działa kod\&.
+.IP
+Ten parametr unieważni opcję \fBlog level\fP z pliku \fBsmb\&.conf (5)\fP\&.
+.IP
+.IP "\fB-P\fP"
+Ta opcja nie jest już używana\&. Kod programu Samba2\&.0 pozwala serwerowi na
+decydowanie o typie urządzenie, więc nie jest potrzebna flaga drukarki\&.
+.IP
+.IP "\fB-p port\fP"
+To jest numer portu TCP, który zostanie użyty przy ustanawianiu połączenia z
+serwerem\&. Standardowy ("dobrze znany" - well-known) numer portu TCP dla
+serwera SMB/CIFS to 139; jest on ustawieniem domyślnym.
+.IP
+.IP "\fB-l podstawa nazwy logów\fP"
+Jeśli ten parametr jest ustawiony, decyduje on o podstawie nazwy pliku,
+do którego będą zapisywane informacje o działaniach klienta\&.
+.IP
+Domyślna podstawa nazwy jest określana przy kompilacji\&.
+.IP
+Podstawa nazwy jest używana do utworzenia ostatecznej nazwy pliku\&. Na
+przykład jeśli podaną podstawą jest "log", ostateczną nazwą pliku będzie
+\f(CWlog\&.client\fP\&.
+.IP
+Utworzony plik dziennika (logu) nigdy nie jest usuwany przez klienta\&.
+.IP
+.IP "\fB-h\fP"
+Wyświetl informacje o użytkowaniu klienta\&.
+.IP
+.IP "\fB-I adres IP\fP"
+Jest to adres IP serwera, do którego chcesz się podłączyć\&. Powinna to być
+standardowa notacja "a\&.b\&.c\&.d"\&.
+.IP
+Normalnie klient próbuje zlokalizować serwer SMB/CIFS przez mechanizm
+sprawdzania nazw NetBIOS opisany powyżej w parametrze \fBname resolve order\fP
+Użycie tego parametru wymusza na kliencie użycie podanego adresu IP i podana
+nazwa NetBIOS będzie zignorowana\&.
+.IP
+Nie ma domyślnej wartości dla tego parametru\&. Jeśli ta wartość nie zostanie
+podana, będzie ona ustalona automatycznie przez klienta w sposób opisany
+powyżej\&.
+.IP
+.IP "\fB-E\fP"
+Ten parametr wywołuje zapisywanie wiadomości przez klienta do standardowego
+strumienia błędów (stderr).
+.IP
+Normalnie te wiadomości są wysyłane do standardowego strumienia wyjścia -
+zazwyczaj konsola użytkownika\&.
+.IP
+.IP "\fB-U nazwa użytkownika\fP"
+Ten parametr określa nazwę użytkownika, która zostanie użyta przy
+nawiązywaniu połączenia, zakładając że twój serwer nie używa wersji protokołu,
+który łączy hasła z udziałami, ale z nazwami użytkowników\&.
+.IP
+Niektóre serwery są wybredne co do wielkości znaków tej nazwy, a niektóre
+wymagają, aby była to ważna nazwa NetBIOS\&.
+.IP
+Jeśli nie podano żadnej nazwy użytkownika, użyta zostanie wersja pisana dużymi
+literami zmiennej środowiskowej \f(CWUSER\fP lub \f(CWLOGNAME\fP (w takiej
+kolejności)\&. Jeśli nie podano żadnej nazwy użytkownika i żadna ze zmiennych
+środowiskowych nie istnieje, to użyta zostanie nazwa użytkownika "GUEST"\&.
+.IP
+Jeśli zmienna środowiskowa \f(CWUSER\fP zawiera znak \'%\', wszystko po tym
+znaku będzie traktowane jako hasło\&. To pozwala na ustawienie zmiennej
+środowiskowej na \f(CWUSER=użytkownik%hasło\fP, w związku z czym hasło nie
+jest podawane w linii poleceń, gdzie może być podejrzane przez komendę ps\&.
+.IP
+Jeśli usługa, do której chcesz się podłączyć wymaga hasła, może ono być
+podane przy pomocy opcji \fB-U\fP, przez dodanie symbolu procentu ("%") i hasła
+do nazwy użytkownika\&. Na przykład, aby podłączyć się do usługi jako
+użytkownik \f(CW"janek"\fP z hasłem \f(CW"sekret"\fP, możesz użyć opcji
+.br
+.IP
+\f(CW-U janek%sekret\fP
+.br
+.IP
+w linii poleceń\&. Zauważ, że nie ma spacji wokół symbolu procentu\&.
+.IP
+Jeśli podasz hasło jako część nazwy użytkownika, to ustawiana jest
+opcja \fB-N\fP (pomiń zapytanie o hasło)\&.
+.IP
+Jeśli podasz hasło jako parametr \fIi\fP jako część nazwy użytkownika, to
+pierwszeństwo ma hasło podane jako część nazwy użytkownika\&. Nie podanie
+niczego przed lub po znaku procentu spowoduje użycie odpowiednio pustej nazwy
+użytkownika lub pustego hasła\&.
+.IP
+Hasło może też być podane przez ustawienie zmiennej środowiskowej
+\f(CWPASSWORD\fP, która zawiera hasło użytkownika\&. Zauważ, że może to być
+bardzo niebezpieczne na niektórych systemach, ale na innych umożliwia to
+użytkownikom skryptowanie komend smbclienta bez możliwości podejrzenia hasła
+na liście procesów w przypadku podania go w linii poleceń\&.
+.IP
+Uwaga: Niektóre serwery (włączając w to OS/2 i Windows for Workgroups)
+wymagają hasła pisanego dużymi literami\&. Hasła pisane małymi literami lub
+mieszane mogą być odrzucone przez te serwery\&.
+.IP
+Bądź ostrożny przy dopisywaniu haseł do skryptów lub przy ustawianiu zmiennej
+środowiskowej \f(CWPASSWORD\fP\&. Na wielu systemach linia poleceń
+działającego procesu może być podejrzana przy pomocy polecenia \f(CWps\fP\&.
+Aby mieć pewność bezpieczeństwa pozwalaj programowi smbclient na pytanie
+o hasło i wpisuj je bezpośrednio\&.
+.IP
+.IP "\fB-L\fP"
+Ta opcja pozwala na obejrzenie usług dostępnych na serwerze\&. Lista
+pojawi się po użyciu w taki sposób: \f(CW"smbclient \-L host"\fP\&.
+Opcja \fB-I\fP może być przydatna jeśli twoje nazwy NetBIOS nie są takie same
+jak nazwy DNS hostów TCP/IP lub jeśli próbujesz połączyć się z hostem z innej
+sieci\&.
+.IP
+.IP "\fB-t kod terminala\fP"
+Ta opcja mówi programowi smbclient jak interpretować nazwy plików pochodzące
+ze zdalnego serwera\&. Zazwyczaj azjatyckojęzyczne wielobajtowe
+implementacje Uniksów używają innych zestawów znaków niż serwery SMB/CIFS (na
+przykład \fIEUC\fP zamiast \fISJIS\fP)\&. Prawidłowe ustawienie tego
+parametru programowi smbclient na prawidłową konwersję między nazwami plików
+Uniksowymi a tymi pochodzącymi z serwerów SMB\&. Ta opcja nie została
+porządnie sprawdzona i mogą być z nią problemy\&.
+.IP
+Do kodów terminali należą: \f(CWsjis\fP, \f(CWeuc\fP, \f(CWjis7\fP, \f(CWjis8\fP,
+\f(CWjunet\fP, \f(CWhex\fP, \f(CWcap\fP\&. To nie jest pełna lista. Pełna
+lista znajduje się w kodzie źródłowym pakietu Samba\&.
+.IP
+.IP "\fB-m maksymalny poziom protokołu\fP"
+Wraz z nowym kodem w pakiecie Samba2\&.0
+\fBsmbclient\fP zawsze próbuje nawiązać połączenie
+z najwyższym poziomem protokołu jaki serwer obsługuje\&.
+Ten parametr jest zachowany dla wstecznej kompatybilności,
+ale dowolny ciąg, który znajduje się po opcji \fB-m\fP
+zostanie zignorowany\&.
+.IP
+.IP "\fB-W grupa robocza\fP"
+Unieważnia domyślną grupę roboczą określoną w parametrze
+\fBworkgroup\fP z pliku \fBsmb\&.conf\fP dla tego połączenia\&.
+Ta opcja może być niezbędna do połączenia się z niektórymi
+serwerami\&.
+.IP
+.IP "\fB-T opcje programu tar\fP"
+smbclient może być użyty do stworzenia kopii zapasowej wszystkich plików
+znajdujących się na udziale SMB/CIFS, kompatybilnego z formatem
+\fBtar (1)\fP\&. Drugorzędne flagi tar, które mogą być podane to:
+.IP
+.IP
+.IP "\fBc\fP"
+Stwórz plik tar na Uniksie\&. Po tej opcji musi znajdować się nazwa pliku,
+pliku urządzenia streamera lub \f(CW"-"\fP dla standardowego wyjścia\&.
+Jeśli użyjesz standardowego wyjścia musisz użyć najniższej wartości poziomu
+debugowania \f(CW-d0\fP, aby uniknąć uszkodzenia pliku tar\&. Ta flaga nie
+może być podana razem z flagą \fBx\fP\&.
+.IP
+.IP "\fBx\fP"
+Rozpakuj lokalny plik tar z powrotem na udział\&. Jeśli opcja \fB-D\fP nie
+została podana, struktura plików i katalogów pliku tar zostanie odtworzona od
+głównego katalogu udziału\&. Po tej opcji musi znajdować się nazwa pliku tar,
+urządzenia lub \fB-D\fP dla standardowego wejścia\&. Flaga ta nie może być
+łączona z flagą \fBc\fP\&. Odtworzonym plikom zostanie nadana taka data
+stworzenia (modyfikacji), jaka została zapisana w pliku tar\&. Nie zostaje
+natomiast przywrócona data katalogom\&.
+.IP
+.IP "\fBI\fP"
+Włącz pliki i katalogi\&. Jest to domyślne zachowanie, kiedy pliki są
+wymienione powyżej\&. Powoduje to branie pod uwagę plików tar przy
+rozpakowywaniu lub tworzeniu (a zatem wszystko inne zostaje wyłączone z tych
+działań)\&. Zobacz przykład poniżej\&.
+.IP
+.IP "\fBX\fP"
+Wyłącz pliki i katalogi\&. Powoduje to wyłączenie pliku tar z działań
+rozpakowywania lub tworzenia\&. Zobacz przykład poniżej\&.
+.IP
+.IP "\fBb\fP"
+Rozmiar bloku\&. Po nim musi następować dozwolona (większa niż zero)
+wielkość bloku\&. Powoduje zapisanie pliku tar na rozmiar_bloku*TBLOCK
+(TBLOCK wynosi zazwyczaj 512) blokach\&.
+.IP
+.IP "\fBg\fP"
+Przyrostowe\&. Archiwizuj tylko te pliki, które mają ustawiony bit
+"archive"\&. Przydatne tylko z flagą \fBc\fP\&.
+.IP
+.IP "\fBq\fP"
+Ciche\&. Powstrzymuje tara przed wypisywaniem informacji
+diagnostycznych podczas pracy\&. Ten sam efekt daje
+tarmode quiet\&.
+.IP
+.IP "\fBr\fP"
+Włączanie lub wyłączanie oparte na wyrażeniach regularnych\&.
+Używa wyrażeń regularnych aby sprawdzić, czy dany plik należy włączyć
+lub wyłączyć z działań\&. Działa to jedynie jeśli Samba została
+skompilowana z HAVE_REGEX_H\&. Jednakże ten tryb może być bardzo wolny\&.
+Jeśli Samba nie została skompilowana z HAVE_REGEX_H, wykonywane jest
+porównywanie oparte na maskach (użycie znaków * i ?)\&.
+.IP
+.IP "\fBN\fP"
+Nowszy niż\&. Po tej opcji musi być nazwa pliku, którego data będzie
+porównywana z plikami znalezionymi w udziale podczas tworzenia archiwum\&.
+Tylko pliki nowsze niż podany plik zostaną zarchiwizowane do pliku tar\&.
+Przydatne tylko z flagą \fBc\fP\&.
+.IP
+.IP "\fBa\fP"
+Ustaw bit "archive"\&. Powoduje usunięcie bitu "archive" podczas
+archiwizowania pliku\&. Przydatne z flagami \fBg\fP i \fBc\fP\&.
+.IP
+.IP
+\fIDługie nazwy w plikach tar\fP
+.IP
+Tar smbclienta obsługuje obecnie długie nazwy plików zarówno przy
+archiwizowaniu jak i rozpakowywaniu\&. Jednakże pełna ścieżka razem z nazwą
+pliku musi mieć mniej niż 1024 bajty\&. Kiedy smbclient tworzy archiwum
+tar zapisywane są ścieżki względne, nie absolutne\&.
+.IP
+\fINazwy plików w archiwach tar\fP
+.IP
+Wszystkie nazwy plików mogą być podane jako ścieżki DOS'owe (z \f(CW\e\fP
+jako separatorem) lub jako ścieżki Unixowe (z \f(CW/\fP jako separatorem)
+.IP
+\fIPrzykłady\fP
+.IP
+.IP
+.IP o
+Odtworzenie pliku tar backup\&.tar do mójudział na mójpc (bez hasła)\&.
+.IP
+\f(CWsmbclient //mójpc/mójudział "" \-N \-Tx backup\&.tar\fP
+.IP
+.IP o
+Odtwórz wszystko oprócz users/docs
+.IP
+\f(CWsmbclient //mójpc/mójudział "" \-N \-TXx backup\&.tar users/docs\fP
+.IP
+.IP o
+Stwórz plik tar złożony z plików poniżej users/docs\&.
+.IP
+\f(CWsmbclient //mójpc/mójudział "" \-N \-Tc backup\&.tar users/docs\fP
+.IP
+.IP o
+Stwórz taki sam plik tar jak powyżej, ale używając ścieżki DOS\&.
+.IP
+\f(CWsmbclient //mójpc/mójudział "" \-N \-tc backup\&.tar users\eedocs\fP
+.IP
+.IP o
+Stwórz plik tar złożony ze wszystkich plików i katalogów z udziału\&.
+.IP
+\f(CWsmbclient //mójpc/mójudział "" \-N \-Tc backup\&.tar *\fP
+.IP
+.IP
+.IP "\fB-D początkowy katalog\fP"
+Zmień początkowy katalog przed uruchomieniem\&. Prawdopodobnie jedynym
+wykorzystaniem jest opcja tar \fB-T\fP\&.
+.IP
+.IP "\fB-c lista komend\fP"
+Lista komend jest to ciąg komend oddzielony średnikami, które mają być
+wykonane zamiast oczekiwania na podawanie komend przez standardowe wejście\&.
+\fB-N\fP jest wymuszana przez \fB-c\fP\&.
+.IP
+Ta opcja jest przydatna przy skryptowaniu i przekazywaniu standardowego
+wejścia do serwera, np\&. \f(CW-c \'print -\'\fP\&.
+.IP
+.PP
+.SH "OPERACJE"
+.PP
+Jeśli klient już działa, użytkownikowi powinien pokazać się znak zachęty:
+.PP
+\f(CWsmb:\e>\fP
+.PP
+Symbol odwrotnego ukośnika ("\e") wskazuje bieżący katalog roboczy
+na serwerze, który
+zmieni się, jeśli zostanie zmieniony bieżący katalog roboczy\&.
+.PP
+Znak zachęty wskazuje na to, że klient jest gotowy i czeka na polecenia\&.
+Każda komenda jest pojedynczym słowem, opcjonalnie po nim mogą nastąpić
+parametry specyficzne dla danej komendy\&. Komendy i parametry są rozdzielone
+spacjami, chyba że opis konkretnej komendy stanowi inaczej\&. Wszystkie
+komendy są niewrażliwe na wielkość znaków\&. To, czy istotna jest wielkość
+znaków parametrów przekazywanych do komend zależy od konkretnych komend\&.
+.PP
+Parametry pokazane w nawiasach kwadratowych (np\&. "[parametr]") są
+opcjonalne\&. Jeśli nie zaznaczono inaczej, do komendy stosują się zasady
+ogólne\&. Parametry podane w nawiasach kątowych (np\&. "<parametr>") są
+obowiązkowe\&.
+.PP
+Zauważ, że wszystkie komendy wykonywane na serwerze są wykonywane przez
+przekazanie żądania do serwera\&. Tak więc zachowanie jest zależne od
+tego, jak serwer został zaimplementowany\&.
+.PP
+Komendy podane są w porządku alfabetycznym\&.
+.PP
+.IP
+.IP "\fB? [komenda]\fP"
+Jeśli "komenda" jest określona, to komenda \fB?\fP wyświetli krótką
+informację dotyczącą podanej komendy\&. Jeśli pominięty zostanie parametr
+"komenda", wyświetlona zostanie lista dostępnych komend\&.
+.IP
+.IP "\fB! [komenda powłoki]\fP"
+Jeśli podana jest "komenda powłoki", komenda \fB!\fP uruchomi lokalnie
+powłokę i wykona zadaną komendę\&. Jeśli nie zostanie podana żadna komenda
+powłoki, uruchomiona zostanie lokalna powłoka\&.
+.IP
+.IP "\fBcd [nazwa katalogu]\fP"
+Jeśli zostanie podana "nazwa katalogu", to bieżący katalog roboczy na serwerze
+zostanie zmieniony na zadany\&. Ta operacja nie powiedzie się, jeśli z
+jakiegokolwiek powodu do katalogu nie ma dostępu\&.
+.IP
+Jeśli nie zostanie podana żadna nazwa katalogu, wyświetlona zostanie
+nazwa bieżącego katalogu roboczego na serwerze\&.
+.IP
+.IP "\fBdel <maska>\fP"
+Klient zażąda od serwera próby usunięcia wszystkich plików pasujących
+do maski z bieżącego katalogu roboczego na serwerze\&.
+.IP
+.IP "\fBdir <maska>\fP"
+Wyświetla listę plików pasujących do maski w bieżącym katalogu roboczym na
+serwerze\&.
+.IP
+.IP "\fBexit\fP"
+Przerwij połączenie z serwerem i wyjdź z programu\&.
+.IP
+.IP "\fBget <nazwa pliku zdalnego> [nazwa pliku lokalnego]\fP"
+Skopiuj z serwera plik o nazwie "nazwa pliku zdalnego" na lokalny komputer\&.
+Jeśli drugi parametr jest podany, to plik zostanie skopiowany do lokalnego
+pliku o nazwie "nazwa pliku lokalnego"\&. Zauważ, że wszystkie transfery są
+binarne\&. Zobacz też komendę \fBlowercase\fP\&.
+.IP
+.IP "\fBhelp [komenda]\fP"
+Zobacz komendę \fB?\fP powyżej\&.
+.IP
+.IP "\fBlcd [nazwa katalogu]\fP"
+Jeśli "nazwa katalogu" jest podana, to bieżący roboczy na komputerze lokalnym
+zostanie zmieniony na zadany\&. Ta operacja nie
+powiedzie się, jeśli z jakiegokolwiek powodu do katalogu nie ma dostępu\&.
+.IP
+Jeśli nie zostanie podana nazwa katalogu, wyświetlona zostanie nazwa
+bieżącego katalogu roboczego na lokalnym komputerze\&.
+.IP
+.IP "\fBlowercase\fP"
+Włącza wyświetlanie nazw plików małymi literami dla komend \fBget\fP i
+\fBmget\fP\&.
+.IP
+Kiedy wyświetlanie nazw plików małymi literami jest włączone, przy używaniu
+komend \fBget\fP i \fBmget\fP lokalne nazwy plików będą konwertowane do
+małych liter\&. Jest to często przydatne przy kopiowaniu plików MSDOS z
+serwera, ponieważ małe litery w nazwach plików są standardem w systemach
+Uniksowych\&.
+.IP
+.IP "\fBls <maska>\fP"
+Zobacz komendę \fBdir\fP powyżej\&.
+.IP
+.IP "\fBmask <maska>\fP"
+Ta komenda pozwala użytkownikowi na ustawienie maski, która będzie używana
+podczas wykonywania operacji rekurencyjnych przez komendy \fBget\fP i
+\fBmget\fP\&.
+.IP
+Kiedy rekurencja jest włączona, maski przekazane do komend \fBget\fP i \fBmget\fP
+działają jak filtry do plików, nie do katalogów\&.
+.IP
+Maska określona komendą \fBmask\fP jest niezbędna do filtrowania plików
+zawartych w tych katalogach\&. Na przykład, jeśli maską podaną komendzie
+\fBmget\fP jest "source*" a maską podaną komendzie \fBmask\fP jest "*\&.c" a
+rekurencja jest włączona, komenda \fBmget\fP pobierze wszystkie pliki
+pasujące do maski "*&\.c" we wszystkich katalogach poniżej
+pasujących do maski "source*" w bieżącym katalogu roboczym\&.
+.IP
+Zauważ, że domyślna wartość dla maski jest pusta (jej równoważnością jest
+"*") i pozostaje taka dopóki nie zostanie użyta komenda \fBmask\fP do jej
+zmiany\&. Najczęściej maska pozostaje niezdefiniowana\&. Aby uniknąć
+nieoczekiwanych rezultatów dobrze jest przywrócić wartość maski na "*" po
+użyciu komendy \fBmget\fP lub \fBmput\fP\&.
+.IP
+.IP "\fBmd <nazwa katalogu>\fP"
+Zobacz komendę \fBmkdir\fP\&.
+.IP
+.IP "\fBmget <maska>\fP"
+Skopiuj wszystkie pliki pasujące do maski na komputer,
+na którym uruchomiony jest klient\&.
+.IP
+Zauważ, że maska jest interpretowana inaczej przy
+operacjach rekurencyjnych i nierekurencyjnych - zobacz komendy
+\fBrecurse\fP i \fBmask\fP aby zdobyć więcej informacji\&.
+.IP
+.IP "\fBmkdir <nazwa katalogu>\fP"
+Tworzy nowy katalog na serwerze (jeśli pozwalają na to uprawnienia)
+z podaną nazwą\&.
+.IP
+.IP "\fBmput <maska>\fP"
+Skopiuj wszystkie pliki pasujące do maski z bieżącego katalogu roboczego
+komputera lokalnego do bieżącego katalogu roboczego na serwerze\&.
+.IP
+Zauważ, że maska jest interpretowana inaczej przy
+operacjach rekurencyjnych i nierekurencyjnych - zobacz komendy
+\fBrecurse\fP i \fBmask\fP aby zdobyć więcej informacji\&.
+.IP
+.IP "\fBprint <nazwa pliku>\fP"
+Wydrukuj podany plik z lokalnego komputera używając drukarki podłączonej do
+serwera\&.
+.IP
+Zobacz też komendę \fBprintmode\fP\&.
+.IP
+.IP "\fBprintmode <graphics lub text>\fP"
+Ustawia tryb drukowania tak, aby obsługiwać dane binarne (takie jak grafika)
+albo tekst\&. Późniejsze komendy drukowania będą używały trybu ustawionego
+przez to polecenie\&.
+.IP
+.IP "\fBprompt\fP"
+Przełącza pytanie o nazwy plików podczas
+działania komend \fBmget\fP i \fBmput\fP\&.
+.IP
+Kiedy jest włączone, użytkownik będzie proszony o potwierdzenie transferu
+każdego z plików podczas działania tych komend\&. Kiedy jest wyłączone,
+wszystkie pliki zostaną przesłane bez zapytania o potwierdzenie\&.
+.IP
+.IP "\fBput <nazwa pliku lokalnego> [nazwa pliku zdalnego]\fP"
+Skopiuj plik o nazwie "nazwa pliku lokalnego" z komputera lokalnego na
+serwer\&. Jeśli zostanie podany drugi parametr, plik na serwerze zostanie
+nazwany "nazwa pliku zdalnego"\&. Zauważ, że wszystkie transfery są
+binarne\&. Zobacz też komendę \fBlowercase\fP\&.
+.IP
+.IP "\fBqueue\fP"
+Wyświetla kolejkę drukowania, pokazując identyfikator
+zadania, nazwę, rozmiar i aktualny stan\&.
+.IP
+.IP "\fBquit\fP"
+Zobacz komendę \fBexit\fP\&.
+.IP
+.IP "\fBrd <nazwa katalogu>\fP"
+Zobacz komendę \fBrmdir\fP\&.
+.IP
+.IP "\fBrecurse\fP"
+Przełącza stosowanie rekurencji dla
+komend \fBmget\fP i \fBmput\fP\&.
+.IP
+Kiedy jest włączona, te komendy będą przetwarzały wszystkie katalogi
+znajdujące się w katalogu początkowym i będą przeglądały ich zawartość jeśli
+nazwa danego katalogu pasuje do maski podanej komendzie\&. Pobrane będą tylko
+pliki pasujące do maski ustalonej za pomocą polecenia \fBmask\fP\&. Zobacz
+także polecenie \fBmask\fP\&.
+.IP
+Jeśli rekurencja jest wyłączona, kopiowane będą tylko pliki znajdujące się
+w bieżącym katalogu roboczym na komputerze źródłowym pasujące do maski
+podanej jako parametr polecenia \fBmget\fP lub \fBmput\fP, a maska ustalona
+za pomocą polecenia \fBmask\fP będzie zignorowana\&.
+.IP
+.IP "\fBrm <maska>\fP"
+Usuwa z bieżącego katalogu roboczego serwera
+wszystkie pliki pasujące do maski\&.
+.IP
+.IP "\fBrmdir <nazwa katalogu>\fP"
+Usuwa podany katalog (jeśli pozwalają na to prawa dostępu) z serwera\&.
+.IP
+.IP "\fBtar <c|x>[IXbgNa]\fP"
+Przeprowadza operację tar - zobacz
+opcję \fB-T\fP powyżej\&. Na zachowanie
+może wpływać komenda \fBtarmode\fP (zobacz
+poniżej)\&. Użycie g (przyrostowe) i N (nowsze niż)
+wpłynie na ustawienia tarmode\&. Zauważ, że użycie opcji
+"-" z opcją x może nie działać - zamiast tego użyj linii
+poleceń\&.
+.IP
+.IP "\fBblocksize <rozmiar bloku>\fP"
+Rozmiar bloku\&. Po nim musi następować dopuszczalna (większa niż zero)
+wielkość bloku\&. Powoduje zapisanie pliku tar na rozmiar_bloku*TBLOCK
+(TBLOCK wynosi zazwyczaj 512) blokach\&.
+.IP
+.IP "\fBtarmode <full|inc|reset|noreset>\fP"
+Zmienia zachowanie polecenia tar względem bitu "archive"\&. W trybie
+"full" polecenia tar zarchiwizuje wszystko nie zwracając uwagi na ustawienie
+bitu "archive" (jest to tryb domyślny)\&. W trybie "inc" (incremental -
+przyrostowy) tar zarchiwizuje tylko pliki z ustawionym bitem "archive"\&. W
+trybie "reset" tar usunie bit "archive" ze wszystkich plików, które
+archiwizuje (wymaga możliwości zapisywania w udziale)\&.
+.IP
+.IP "\fBsetmode <nazwa pliku> <perm=[+|\e-]rsha>\fP"
+Wersja DOSowej komendy attribm służącej do ustawiania atrybutów pliku\&. Na
+przykład:
+.IP
+\f(CWsetmode mójplik +r\fP
+.IP
+sprawi, że plik "mójplik" będzie tylko do odczytu\&.
+.IP
+.PP
+.SH "UWAGI"
+.PP
+Niektóre serwery są wybredne, co do wielkości znaków podanej nazwy
+użytkownika, hasła, nazwy udziału (nazywanego także nazwą usługi) i nazw
+serwerów\&. Jeśli nie możesz się połączyć z serwerem spróbuj podać wszystkie
+parametry dużymi literami\&.
+.PP
+Często niezbędne jest użycie opcji \fB-n\fP przy łączeniu się z niektórymi
+typami serwerów\&. Na przykład LanManager OS/2 wymaga użycia prawidłowej
+nazwy NetBIOS, więc musisz podać prawidłową nazwę, która może być znana
+serwerowi\&.
+.PP
+smbclient obsługuje długie nazwy plików, jeśli serwer obsługuje protokół
+LANMAN2 lub nowszy\&.
+.PP
+.SH "ZMIENNE ŚRODOWISKOWE"
+.PP
+Zmienna \fBUSER\fP może zawierać nazwę użytkownika osoby używającej
+klienta\&. Ta informacja jest użyta tylko wtedy, gdy poziom protokołu jest
+na tyle wysoki, że obsługuje hasła na poziomie sesji\&.
+.PP
+Zmienna \fBPASSWORD\fP może zawierać hasło osoby używającej klienta\&.
+Ta informacja jest użyta tylko jeśli poziom protokołu jest na tyle
+wysoki, że obsługuje hasła na poziomie sesji\&.
+.PP
+.SH "INSTALACJA"
+.PP
+Lokalizacja programu klienta jest indywidualną kwestią administratora
+systemu\&. Dalej znajdują się tylko sugestie\&.
+.PP
+Zaleca się, aby oprogramowanie smbclienta było zainstalowane w katalogu
+/usr/local/samba/bin lub /usr/samba/bin\&. Ten katalog może być czytany przez
+wszystkich a zapisywany tylko przez roota\&. Każdy powinien mieć możliwość
+uruchomienia klienta\&. Klient nie powinien mieć ustawionych uprawnień setuid
+czy setgid!
+.PP
+Pliki z dziennikami pracy (logami) klienta powinny być umieszczane w
+katalogu, którego zawartość może być odczytywana i
+zapisywana tylko przez danego użytkownika\&.
+.PP
+Aby przetestować klienta, będziesz potrzebował nazwy serwera SMB/CIFS\&.
+Istnieje możliwość uruchomienia \fBsmbd (8)\fP jako zwykły użytkownik -
+uruchomienie serwera jako demona na porcie dostępnym dla użytkownika
+(zazwyczaj dowolny port powyżej 1024) dostarczy serwera, na którym będzie
+można przeprowadzać testy\&.
+.PP
+.SH "DIAGNOSTYKA"
+.PP
+Większość informacji diagnostycznych wysyłanych przez klienta
+jest rejestrowana w odpowiednim pliku\&. Nazwa tego pliku jest
+ustalana podczas kompilacji, ale może być zmieniona przez parametr
+podany z linii poleceń\&.
+.PP
+Liczba i źródło informacji diagnostycznych zależy od poziomu debugowania
+ustalonego przez klienta\&. Jeśli masz problemy, ustaw poziom debugowania na
+3 i przejrzyj pliki z logami\&.
+.PP
+.SH "WERSJA"
+.PP
+Ta strona podręcznika systemowego obowiązuje dla wersji 2\&.0 pakietu
+Samba\&.
+.PP
+.SH "AUTOR"
+.PP
+Oryginalne oprogramowanie Samba i związane z nim narzędzia zostały stworzone
+przez Andrew Tridgella \fIsamba-bugs@samba\&.org\fP\&. Samba jest teraz
+rozwijana przez Samba Team jako projekt typu Open Source, podobny do sposobu
+rozwijania jądra Linuksa\&.
+.PP
+Oryginalne strony podręcznika systemowego pakietu Samba zostały napisane przez
+Karla Auera\&. Strony podręcznika systemowego zostały skonwertowane do
+formatu YODL (kolejne wspaniałe oprogramowanie Open Source, dostępne pod
+adresem \fBftp://ftp\&.icce\&.rug\&.nl/pub/unix/\fP) i odświeżone dla wersji
+2\&.0 pakietu Samba przez Jeremy'ego Allisona\&.
+\fIsamba-bugs@samba\&.org\fP\&.
+.PP
+Zobacz \fBsamba (7)\fP\&. Znajdziesz tam pełną listę współpracowników i
+informacje jak wysłać informacje o błędach, komentarze itp\&.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/strace.1 b/po/pl/archive/plain/man1/strace.1
new file mode 100644
index 00000000..9f895dc9
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/strace.1
@@ -0,0 +1,520 @@
+.\" {PTM/PB/0.1/18-05-1999/"śledź wywołania systemowe i sygnały"}
+.\" Translation 1999 Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>
+.\" Copyright (c) 1991, 1992 Paul Kranenburg <pk@cs.few.eur.nl>
+.\" Copyright (c) 1993 Branko Lankester <branko@hacktic.nl>
+.\" Copyright (c) 1993, 1994, 1995, 1996 Rick Sladkey <jrs@world.std.com>
+.\" All rights reserved.
+.\"
+.\" Redistribution and use in source and binary forms, with or without
+.\" modification, are permitted provided that the following conditions
+.\" are met:
+.\" 1. Redistributions of source code must retain the above copyright
+.\" notice, this list of conditions and the following disclaimer.
+.\" 2. Redistributions in binary form must reproduce the above copyright
+.\" notice, this list of conditions and the following disclaimer in the
+.\" documentation and/or other materials provided with the distribution.
+.\" 3. The name of the author may not be used to endorse or promote products
+.\" derived from this software without specific prior written permission.
+.\"
+.\" THIS SOFTWARE IS PROVIDED BY THE AUTHOR ``AS IS'' AND ANY EXPRESS OR
+.\" IMPLIED WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE IMPLIED WARRANTIES
+.\" OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE ARE DISCLAIMED.
+.\" IN NO EVENT SHALL THE AUTHOR BE LIABLE FOR ANY DIRECT, INDIRECT,
+.\" INCIDENTAL, SPECIAL, EXEMPLARY, OR CONSEQUENTIAL DAMAGES (INCLUDING, BUT
+.\" NOT LIMITED TO, PROCUREMENT OF SUBSTITUTE GOODS OR SERVICES; LOSS OF USE,
+.\" DATA, OR PROFITS; OR BUSINESS INTERRUPTION) HOWEVER CAUSED AND ON ANY
+.\" THEORY OF LIABILITY, WHETHER IN CONTRACT, STRICT LIABILITY, OR TORT
+.\" (INCLUDING NEGLIGENCE OR OTHERWISE) ARISING IN ANY WAY OUT OF THE USE OF
+.\" THIS SOFTWARE, EVEN IF ADVISED OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGE.
+.\"
+.\" $Id: strace.1,v 1.9 2001/06/12 11:09:04 robert Exp $
+.\"
+.de CW
+.sp
+.nf
+.ft CW
+..
+.de CE
+.ft
+.fi
+.sp
+..
+.TH STRACE 1 "96/02/13"
+.SH NAZWA
+strace \- śledź wywołania systemowe i sygnały
+.SH SKŁADNIA
+.B strace
+[
+.B \-dffhiqrtttTvxx
+]
+[
+.BI \-a kolumna
+]
+[
+.BI \-e wyraż
+]
+\&...
+[
+.BI \-o plik
+]
+[
+.BI \-p pid
+]
+\&...
+[
+.BI \-s rozmiarnapisu
+]
+[
+.BI \-u użytkownik
+]
+[
+.I komenda
+[
+.I arg
+\&...
+]
+]
+.sp
+.B strace
+.B \-c
+[
+.BI \-e wyraż
+]
+\&...
+[
+.BI \-O wydatki
+]
+[
+.BI \-S sortuj
+]
+[
+.I komenda
+[
+.I arg
+\&...
+]
+]
+.SH OPIS
+.IX "strace komenda" "" "\fLstrace\fR komenda"
+.LP
+W najprostszym przypadku,
+.B strace
+wykonuje zadaną komendę
+.RI "`" komenda "'"
+aż się ona nie skończy.
+Strace przechwytuje i nagrywa wywołania systemowe, dokonane przez proces,
+oraz sygnały, które do niego dotarły. Nazwa każdego wywołania, oraz jego
+argumenty, są wypisywane na wyjście standardowe błędu, lub do pliku podanego
+w opcji
+.BR \-o .
+.LP
+.B strace
+jest użytecznym narzędziem diagnostyki, debuggowania. Administratorzy
+systemów, diagnostycy i napotykacze problemów zauważą, że jest nieocenione
+dla rozwiązywania problemów z programami, których źródeł nie ma wprost
+dostępnych. Strace bowiem nie potrzebuje rekompilacji aby go użyć.
+Studenci, hackerzy i ogólnie zainteresowani zauważą, że z śledzenia wywołań
+systemowych można się wiele nauczyć o systemie. Programiści zauważą, że
+skoro wywołania systemowe i sygnały są zdarzeniami zachodzącymi na
+interfejsie użytkownik/jądro, to ich bliska obserwacja może być bardzo
+użyteczna do izolowania błędów, sprawdzania czystości i próbowania
+wyłapywania ulotnych warunków.
+.LP
+Każda śledzona linia zawiera nazwę wywołania systemowego, za którą następują
+jego argumenty, otoczone nawiasami, oraz jego wartość zwracana.
+Przykładowe śledzenie komendy ``cat /dev/null'' daje:
+.CW
+open("/dev/null", O_RDONLY) = 3
+.CE
+Do błędów (zwykle wartości zwracane \-1) dopisywany jest symbol errno i
+napis błędu.
+.CW
+open("/foo/bar", O_RDONLY) = \-1 ENOENT (No such file or directory)
+.CE
+Sygnały są drukowane jako symbol, oraz napis sygnału. Fragment śledzenia i
+przerwania komendy ``sleep 666'' to:
+.CW
+sigsuspend([] <unfinished ...>
+--- SIGINT (Interrupt) ---
++++ killed by SIGINT +++
+.CE
+Argumenty są namiętnie drukowane w formie symbolicznej.
+Przykład ten pokazuje dokonanie przekierowania ``>>xyzzy'':
+.CW
+open("xyzzy", O_WRONLY|O_APPEND|O_CREAT, 0666) = 3
+.CE
+Tutaj, wymienione trzy argumenty z open są zdekodowane poprzez rozbicie
+argumentu flagi na jego bitowe składniki i wydrukowanie ich tradycyjnych
+nazw, oraz wartości ósemkowej praw. Choć tradycyjne, lub natywne używanie
+różni się od ANSI lub POSIX, to te ostatnie formy są jednak preferowane.
+W niektórych wypadkach, wyjście strace może być bardziej czytelne niż
+źródła.
+.LP
+Wskaźniki struktury są dereferencjonowane, a członkowie są odpowiednio
+wyświetlani. We wszystkich wypadkach argumenty są formatowane w stylu C.
+Na przykład, istota komendy ``ls \-l /dev/null'' jest przechwytywana jako:
+.CW
+lstat("/dev/null", {st_mode=S_IFCHR|0666, st_rdev=makedev(1, 3), ...}) = 0
+.CE
+Zauważ, jak zdereferencjonowano argument `struct stat' i jak wyświetlono
+każdego członka. Praktycznie, zauważ jak ostrożnie został zdekodowany
+członek st_mode na jego maskę bitową. Zauważ też, że w tym przykładzie,
+pierwszym argumentem lstat jest wejście wywołania systemowego, a drugim jego
+wyjście. Ponieważ argumenty wyjściowe nie są modyfikowane jeśli wywołanie
+zawiedzie, argumenty nie zawsze mogą zostać zdereferencjonowane. Na przykład
+próba ``ls \-l'' na nieistniejącym pliku da następującą linię:
+.CW
+lstat("/foo/bar", 0xb004) = \-1 ENOENT (No such file or directory)
+.CE
+.LP
+Wskaźniki znakowe są dereferencjonowane i wyświetlane jako napisy C.
+Niedrukowalne znaki są reprezentowane w kodach eskejpowych.
+Drukowanych jest tylko pierwszych
+.I rozmiarnapisu
+(domyślnie 32) bajtów napisu;
+dłuższe napisy mają za zamykającym cytatem dołączone wielokropki.
+Oto przykład ``ls \-l'', gdzie funkcja biblioteki getpwuid odczytuje plik z
+hasłem:
+.CW
+read(3, "root::0:0:System Administrator:/"..., 1024) = 422
+.CE
+\fRPodczas gdy struktury są notowane przy użyciu nawiasów klamrowych, zwykłe
+wskaźniki i tablice są drukowane przy użyciu nawiasów kwadratowych, z
+przecinkami oddzielającymi elementy. Oto przykład wywołania komendy ``id''
+na systemie z dodatkowymi id grup:
+.CW
+getgroups(32, [100, 0]) = 2
+.CE
+\fRZ drugiej strony, zbiory bitowe też są pokazywane w nawiasach kwadratowych,
+lecz elementy są oddzielane tylko przez spację. Oto powłoka, przygotowująca
+się do wywołania komendy zewnętrznej:
+.CW
+sigprocmask(SIG_BLOCK, [CHLD TTOU], []) = 0
+.CE
+\fRDrugi argument jest zbiorem bitowym dwóch sygnałów, SIGCHLD i SIGTTOU.
+W niektórych wypadkach, zbiory bitowe są tak pełne, że bardziej sensowne
+jest drukowanie nieustawionych elementów. W takiej sytuacji zbiór jest
+poprzedzony tyldą, jak w następującym przykładzie:
+.CW
+sigprocmask(SIG_UNBLOCK, ~[], NULL) = 0
+.CE
+\fRDrugi argument wskazuje, że ustawiono cały zestaw sygnałów.
+.SH OPCJE
+.TP 12
+.TP
+.B \-c
+Zliczaj czas, wywołania i błędy dla każdego wywołania systemowego i zgłoś na
+końcu raport.
+.TP
+.B \-d
+Przekaż na
+.I stderr
+wyjście debuggowe strace.
+.TP
+.B \-f
+Śledź procesy potomne, tworzone prze obecnie śledzone procesy, jako rezultat
+wywołania systemowego fork(2). Nowe procesy są dołączane tak szybko, jak
+szybko zostaje uzyskany ich pid (poprzez wartość zwracaną fork(2) w procesie
+rodzicielskim). Oznacza to, że takie dzieci mogą na chwilę być
+niekontrolowane (szczególnie w wypadku vfork(2)), aż rodzic nie zostanie
+znów wyshedulowany do dokończenia wywołania (v)fork(2).
+Jeśli rodzic zdecyduje zaczekać (wait(2)) na dziecko, które obecnie jest
+śledzone, zostaje on zawieszony aż potomek się nie zakończy.
+.TP
+.B \-ff
+opcja
+.B \-o
+.I nazwapliku
+będzie działać, śledzenie każdego procesu jest zapisywane do
+.IR nazwapliku.pid ,
+gdzie pid jest numerycznym identyfikatorem procesu.
+.TP
+.B \-F
+Na SunOS 4.x opcja ta powoduje próbę podążania za vforkami poprzez triki
+dynamicznego linkowania. W przeciwnym wypadku, vforki nie będą śledzone,
+nawet z podaną opcją
+.BR \-f .
+.TP
+.B \-h
+Wydrukuj podsumowanie pomocy.
+.TP
+.B \-i
+Drukuj podczas wywołania systemowego wskaźnik instrukcji.
+.TP
+.B \-q
+Zahamuj komunikaty o przyłączaniu, odłączaniu, etc. Dzieje się to
+automatycznie gdy wyjście jest przekierowywane do pliku, a komenda jest
+wykonywana bezpośrednio, zamiast przyłączania.
+.TP
+.B \-r
+Drukuj względny timestamp podczas każdego wywołania systemowego. Nagruwa to
+różnicę czasu między początkami kolejnych wywołań systemowych.
+.TP
+.B \-t
+Poprzedź każdą linię trace czasem dnia.
+.TP
+.B \-tt
+Jeśli podane dwukrotnie, wydrukowany czas włącza mikrosekundy.
+.TP
+.B \-ttt
+Jeśli podane trzykrotnie, wydrukowany czas włącza mikrosekundy, a prowadząca
+porcja będzie zawierać liczbę sekund od epoki.
+.TP
+.B \-T
+Pokaż czas spędzony na wywołaniach systemowych. Nagrywa to różnice czasowe
+między początkiem i końcem każdego wywołania systemowego.
+.TP
+.B \-v
+Drukuj nieskrócone wersje wywołań environment, stat, termios, itp.
+Struktury te są wspólne w wywołaniach, więc domyślne zachowanie wyświetla
+rozsądny podzbiór członków. Gdy uzyjesz tej opcji, wyświetlone zostanie
+wszystko.
+.TP
+.B \-V
+Wydrukuj numer wersji strace.
+.TP
+.B \-x
+Drukuj wszystkie niedrukowalne napisy w formacie szesnastkowym.
+.TP
+.B \-xx
+Drukuj wszystkie napisy w formacie szesnastkowym.
+.TP
+.BI "\-a " kolumna
+Justuj zwracane wartości w konkretnej kolumnie (domyślnie 40).
+.TP
+.BI "\-e " wyraż
+Wyrażenie kwalifikujące, określające które zdarzenia śledzić, lub jak je
+śledzić. Formatem wyrażenia jest:
+.br
+[kwalifikator=][!]wartość1[,wartość2]...
+.br
+gdzie kwalifikator jest jednym z trace, abbrev, verbose, raw, signal, read,
+lub write, a wartość jest zależnaym od kwalifikatora symbolem, lub liczbą.
+Domyślnym kwalifikatorem jest trace (śledź). Użycie wykrzyknika neguje zbiór
+wartości. Na przykład \-eopen oznacza \-e trace=open, co z kolei oznacza, by
+śledzić tylko wywołania systemowe open. Odwrotnie, \-etrace=!open oznacza,
+by śledzić wszystkie wywołania poza wywołaniami open. Dodatkowo, istnieją
+specjalne wartości all (wszystko) i none (nic).
+.LP
+Zauważ, że niektóre powłoki używają wykrzyknika dla rozszerzenia histori;
+nawet wewnątrz cytowanych argumentów. Jeśli tak będzie, musisz wyeskejpować
+wykrzyknik odwrotnym ukośnikiem.
+.TP
+.BI "\-e trace=" zbiór
+Śledź tylko podany zbiór wywołań systemowych. Opcja
+.B \-c
+jest użyteczna dla określania, które wywołania systemowe mogą być użyteczne
+do śledzenia. Na przykład trace=open,close,read,write oznacza, by śledzić
+tylko te cztery wywołania systemowe. Uważaj z wyciąganiem wniosków o ramce
+użytkownik/jądro jeśli monitorujesz tylko podzbiór używanych wywołań
+systemowych. Domyślnie, trace=all.
+.TP
+.B "\-e trace=file"
+Śledź wszystkie wywołania systemowe, które biorą nazwę pliku jako argument.
+Możesz myśleć o tym jak o skrócie dla
+.BR "\-e trace=open,stat,chmod,unlink," ...
+co może być użyteczne dla sprawdzenia, które pliki są ważne dla procesu.
+Co więcej, użycie skrótu zapewni, że przypadkiem nie zapomnisz dołączyć
+wywołania w rodzaju
+.BR lstat .
+.TP
+.B "\-e trace=process"
+Śledź wszystkie wywołania systemowe, które zajmują się zarządzaniem
+procesami. Jest to przydatne do obserwowania kroków fork, wait i exec
+procesu.
+.TP
+.B "\-e trace=network"
+Śledź wszystkie wywołania związane z siecią.
+.TP
+.B "\-e trace=signal"
+Śledź wszystkie wywołania związane z sygnałami.
+.TP
+.B "\-e trace=ipc"
+Śledź wszystkie wywołania związane z IPC.
+.TP
+.BI "\-e abbrev=" zbiór
+Skróć wyjście przez niedrukowanie każdego członka dużych struktur.
+Domyślnie abbrev=all. Opcja
+.B \-v
+ma efekt abbrev=none.
+.TP
+.BI "\-e verbose=" zbiór
+Dereferencjuj struktury podanego zestawu wywołań systemowych. Domyślnie jest
+verbose=all.
+.TP
+.BI "\-e raw=" zbiór
+Drukuj czyste, niezdekodowane argumenty podanych wywołań systemowych. Opcja
+te powoduje, że wszystkie argumenty są drukowane szesnastkowo. Jest to
+najbardziej użyteczne, jeśli nie ufasz dekodowaniu, lub jeśli potrzebujesz
+znać właściwe wartości numeryczne argumentów.
+.TP
+.BI "\-e signal=" zbiór
+Śledź tylko podany zbiór sygnałów. Domyślnie jest signal=all. Na przykład
+signal=!SIGIO (lub signal=!io) powoduje, że sygnały SIGIO nie będą śledzone.
+.TP
+.BI "\-e read=" zbiór
+Dokonuj zrzutów szesnastkowych i ascii wszystkich danych odczytywanych z
+deskryptorów podanych w zbiorze. Na przykład, by zobaczyć co dzieje się na
+wejściu deskryptorów 3, 5, użyj:
+.BR "\-e read=3,5" .
+Zauważ, że jest to niezależne od normalnego śledzenia wywołania read, które
+jest kontrolowane opcją
+.BR "\-e trace=read" .
+.TP
+.BI "\-e write=" zbiór
+Dokonuj zrzutów szesnastkowych i ascii wszystkich danych zapisywanych do
+deskryptorów podanych w zbiorze. Na przykład, by zobaczyć co dzieje się na
+wyjściu deskryptorów 3, 5, użyj:
+.BR "\-e write=3,5" .
+Zauważ, że jest to niezależne od normalnego śledzenia wywołania write, które
+jest kontrolowane opcją
+.BR "\-e trace=write" .
+.TP
+.BI "\-o " nazwapliku
+Zapisuj wyjście śledzenia do pliku
+.IR nazwapliku ,
+a nie na standardowy błąd.
+Użyj
+.I nazwapliku.pid
+jeśli użyto opcji
+.BR \-ff .
+Jesli argument zaczyna się od `|' lub od `!', reszta argumentu traktowana
+jest jak komenda i całe wyjście jest do niej przesyłane. Jest to przydatne
+dla przekierowywania wyjścia debuggowego, nie dotykając przekierowań
+normalnego wyjścia programu.
+.TP
+.BI "\-O " wydatki
+Ustaw wydatki na śledzenie wywołań systemowych na wydatki mikrosekund.
+Jest to użyteczne dla przeciążenia domyślnej heurystyki dla zgadywania ile
+czasu jest spędzanego na czystym mierzeniu podczas timingowaniu wywołań
+systemowych przy użyciu opcji
+.BR \-c .
+Dokładność heurystyki może być ocenione przez timingowanie danego programu
+bez śledzenia i porównanie zebranego czasu wywołań systemowych do
+całkowitego, wydanego przy użyciu
+.B \-c .
+.TP
+.BI "\-p " pid
+Podwieś się do procesu o podanym identyfikatorze
+.SM ID
+.I pid
+i rozpocznij śledzenie.
+Śledzenie może być zakończone w dowolnym momencie przez przerwanie z
+klawiatury (\c
+.SM CTRL\s0-C).
+.B strace
+odpowie przez odwieszenie się od śledzonego procesu(ów), pozostawiając go
+(je) w spokoju.
+Do podwieszenia się do kolejnych 32 procesów, można używać wielu opcji
+.BR \-p ,
+jako uzupełnienie komendy
+.I komenda
+(która jest opcjonalna, jeśli podano przynajmniej jedną opcję
+.BR \-p ).
+.TP
+.BI "\-s " wielkośćnapisu
+Podaj maksymalną długość drukowanego napisu (domyślnie 32). Zauważ, że
+nazwy plików nie są uważane za napisy i zawsze są drukowane w całości.
+.TP
+.BI "\-S " sortuj
+Sotruj wyjściowy histogram opcji
+.B \-c
+według podanego kryterium. Legalnymi wartościami są
+time, calls, name, i nothing (domyślne to time).
+.TP
+.BI "\-u " użytkownik
+Uruchom komendę z userid i groupid, oraz dodatkowymi grupami
+.IR użytkownika .
+Opcja ta jest użyteczna tylko podczas pracy z roota i umożliwia właściwe
+wywołanie binariów z ustawionymi sgid/suid.
+Bez tej opcji, programy suid/sgid są wywoływane bez efektywnych przywilejów.
+.SH "INSTALACJA SETUID"
+Jeśli
+.B strace
+jest zainstalowane z suid root, to użytkownik wywołujący będzie mógł się
+podłączyć i śledzić procesy dowolnego innego użytkownika.
+Dodatkowo, programy suid i sgid będą wywoływane i śledzonez właściwymi
+efektywnymi przywilejami. Ponieważ robić to powinni tylko zaufani
+użytkownicy z przywilejami roota, takie instalowanie
+.B strace
+ma sens tylko, jeśli użytkownicy uprawnieni do jego wywoływania mają
+odpowiednie przywileje. Na przykład sensowne jest instalowanie specjalnej
+wersji
+.B strace
+z prawami `rwsr-xr--', dla użytkownika root i grupy trace, gdzie członkowie
+grupy trace są zaufanymi osobami. Jeśli używasz tej właściwości, pamiętej by
+zainstalować niesuidowaną wersję strace dla zwykłych luserów.
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR ptrace(2) ,
+.BR proc(4) ,
+.BR time(1) ,
+.BR trace(1) ,
+.BR truss(1)
+.SH UWAGI
+Szkoda, że w systemach z bibliotekami dzielonym jest produkowanych tyle
+śmieci podczas śledzenia.
+.LP
+Jest dobrze myśleć o wejściach i wyjściach wywołań systemowych jak o
+przepływie danych między przestrzenią użytkownika i jądra. Ponieważ
+przestrzeń użytkownika i przestrzeń jądra są oddzielone granicą ochrony
+adresów, można czasem wyciągać wnioski dedukcyjne o zachowaniu procesu na
+podstawie wartości wejścia i wyjścia.
+.LP
+W niektórych wypadkach wywołanie systemowe może różnić się od
+udokumentowanego zachowania, lub mieć inną nazwę. Na przykład na systemach
+zgodnych z System V, rzeczywiste wywołanie time(2) nie pobiera argumentu, a
+funkcja stat nazywana jest xstat i bierze dodatkowy argument.
+Różnice te są normalne, lecz uczulone charakterystyki interfejsu wywołań
+systemowych są obsługiwane przez wrappery biblioteki C.
+.LP
+Na niektórych platformach proces, który ma załączone śledzenie wywołań
+systemowych z opcją
+.B \-p
+otrzyma
+.BR \s-1SIGSTOP\s0 .
+Sygnał ten może przerwać wywołanie systemowe, które nie jest restartowalne.
+Może to mieć nieprzewidziane efekty na procesie, jeśli proces nie podejmuje
+działań do restartowania wywołania systemowego.
+.SH BŁĘDY
+Programy, które używają bitu
+.I setuid
+nie będą miały efektywnych uprawnień użytkownika podczas śledzenia.
+.LP
+Śledzony proces ignoruje
+.SM SIGSTOP
+(poza platformami SVR4).
+.LP
+Śledzony proces, próbujący zablokować SIGTRAP otrzyma SIGSTOP w próbie
+kontynuacji śledzenia.
+.LP
+Śledzony program działa powoli.
+.LP
+Śledzone procesy, które schodzą z komendy
+.I komenda
+mogą zostać pozostawione po sygnale przerwania (\c
+.SM CTRL\s0-C).
+.LP
+Pod Linuksem, śledzenie procesu init jest zabronione.
+.LP
+Opcja
+.B \-i
+jest słabo wspierana.
+.SH HISTORIA
+.B strace
+Oryginalny strace został napisany przez Paula Kranenburga
+dla SunOS, który został zinspirowany narzędziem trace.
+Wersja SunOS strace została przeniesiona na Linuksa i rozszerzona przez
+Branko Lankestera, który również napisał wsparcie jądra Linuksa.
+Mimo, że Paul w 1992 wypuścił wersję 2.5 strace, prace Branko opierały się
+na strace 1.5 z 1991. W 1993 Rick Sladkey połączył zmiany strace 2.5 z SunOS
+ze zmianami wersji linuksowej, dodał wiele właściwości z truss'a z SVR4 i
+wydał wersję strace, która działała na obydwu platformach. W 1994 Rick
+przeportował strace na SVR4 i Solaris, oraz napisał wsparcie automatycznej
+konfiguracji. W 1995 przeportował strace na Irixa i zmęczył się pisaniem
+o sobie w trzeciej osobie.
+.SH PROBLEMY
+Problemy związane ze
+.B strace
+powinny być zgłaszane do obecnego opiekuna
+.BR strace ,
+którym jest Rick Sladkey <jrs@world.std.com>.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/tbl.1 b/po/pl/archive/plain/man1/tbl.1
new file mode 100644
index 00000000..6f26857b
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/tbl.1
@@ -0,0 +1,174 @@
+.\" {PTM/WK/2000-I}
+.ig \"-*- nroff -*-
+Copyright (C) 1989-1995 Free Software Foundation, Inc.
+
+Permission is granted to make and distribute verbatim copies of
+this manual provided the copyright notice and this permission notice
+are preserved on all copies.
+
+Permission is granted to copy and distribute modified versions of this
+manual under the conditions for verbatim copying, provided that the
+entire resulting derived work is distributed under the terms of a
+permission notice identical to this one.
+
+Permission is granted to copy and distribute translations of this
+manual into another language, under the above conditions for modified
+versions, except that this permission notice may be included in
+translations approved by the Free Software Foundation instead of in
+the original English.
+..
+.TH TBL 1 "21 maja 1999" "Groff wersja 1.11.1"
+.SH NAZWA
+tbl \- formatuj tabele dla troff
+.SH SKŁADNIA
+.B tbl
+.RB [ \-Cv ]
+.RI [ pliki ...]
+.SH OPIS
+Ta strona podręcznika opisuje wersję GNU polecenia \fBtbl\fP, będącego częścią
+systemu formatowania dokumentów groff.
+.PP
+.B tbl
+kompiluje opisy tabel osadzone w plikach wejściowych
+.B troff
+na komendy rozumiane przez
+.BR troff .
+Normalnie powinno być wywoływane przy pomocy opcji
+.B \-t
+programu
+.BR groff .
+Jest ono wysoce zgodne z Unixowym
+.BR tbl .
+Wyjście tworzone przez GNU
+.B tbl
+nie może być przetwarzane Uniksowym
+.BR troff ;
+musi być przetwarzane przy pomocy GNU
+.BR troff .
+Jeśli nie podano plików w wierszu poleceń, to czytane będzie standardowe
+wejście. Nazwa pliku
+.B \-
+spowoduje, że będzie czytane standardowe wyjście.
+.SH OPCJE
+.TP
+.B \-C
+Rozpoznawaj
+.B .TS
+i
+.B .TE
+nawet jeśli występuje po nich znak różny od spacji lub nowej linii.
+.TP
+.B \-v
+Pokaż numer wersji.
+.SH UŻYTKOWANIE
+Opisano tu tylko różnice pomiędzy GNU
+.B tbl
+a Uniksowym
+.BR tbl .
+.LP
+Normalnie
+.B tbl
+usiłuje uniknąć niepożądanych przerw w tabeli posługując się w tym celu
+"dywersje" (diversions). Może to czasem źle współdziałać z makrami pakietów,
+które same wykorzystują dywersje, na przykład, gdy używane są stopki.
+Opcja
+.B nokeep
+zakazuje
+.B tbl
+prób zapobiegania przełamaniom tą metodą.
+.LP
+Opcja
+.B decimalpoint
+określa jaki znak, zamiast domyślnej kropki, ma być rozpoznawany jako separator
+miejsc dziesiętnych.
+Pobiera ona argument w nawiasach; musi on być pojedynczym znakiem, tak jak dla
+opcji
+.BR tab .
+.LP
+Po modyfikatorze formatu
+.B f
+może wystąpić dowolnej długości nazwa fontu umieszczona w nawiasach.
+.LP
+Istnieje modyfikator formatu
+.BR d ,
+który oznacza, że łączona w pionie pozycja powinna być wyrównana do dołu
+.\" span
+swego zakresu.
+.LP
+Nie istnieje żadne ograniczenie liczby kolumn w tabeli ani liczby bloków tekstu.
+Do wyznaczania szerokości kolumn uwzględniane są wszystkie wiersze tabeli,
+nie zaś tylko pierwszych 200.
+Wiersze kontynuacji tabeli
+.RB ( .T& )
+nie są ograniczone do pierwszych 200 wierszy.
+.LP
+Pozycje numeryczne i alfabetyczne mogą pojawić się w tej samej kolumnie.
+.LP
+Pozycje numeryczne i alfabetyczne mogą być łączone w poziomie.
+.LP
+.B tbl
+używa nazw rejestrów, łańcuchów, makr i dywersji rozpoczynających się od
+.BR 3 .
+Posługując się
+.B tbl
+powinieneś unikać nazw rozpoczynających się od
+.BR 3 .
+.SH BŁĘDY
+Powinieneś używać
+.BR .TS\ H / .TH
+w połączeniu z pakietem makr pomocniczych dla
+.I wszystkich
+wielostronnicowych tabel z obramowaniem.
+.\" boxed tables.
+Jeśli nie ma nagłówka, który chciałbyś widzieć na górze każdej strony
+tabeli, umieść wiersz
+.B .TH
+bezpośrednio po sekcji formatu. Nie umieszczaj wielostronnicowych tabel
+wewnątrz makr keep/release ani nie zmieniaj ich kierunku
+w jakikolwiek inny sposób.
+.\" or divert it in any other way.
+.LP
+Blok tekstu wewnątrz tabeli musi dać się zmieścić na jednej stronie.
+.LP
+Nie można używać żądania
+.B bp
+do wymuszenia złamania strony w tabeli wielostronnicowej.
+Zamiast tego, zdefiniuj
+.B BP
+jak poniżej
+.IP
+.B .de BP
+.br
+.B .ie '\e\en(.z'' .bp \e\e$1
+.br
+.B .el \e!.BP \e\e$1
+.br
+.B ..
+.br
+.LP
+i posłuż się
+.B BP
+zamiast
+.BR bp .
+.LP
+Posługiwanie się \eA bezpośrednio w tabeli w celu uzyskania przedrostków
+specjalnych (zobacz \fBtroff\fP (1)) nie zadziała.
+.\" Using \ea directly in a table to get leaders will not work.
+Jest to zachowanie prawidłowe: \eA jest przedrostkiem
+.BR nieinterpretowanym .
+By uzyskać przedrostki specjalne użyj prawdziwego przedrostka, albo posługując
+się control A albo tak:
+.IP
+.nf
+.ft B
+\&.ds a \ea
+\&.TS
+tab(;);
+lw(1i) l.
+A\e*a;B
+\&.TE
+.ft
+.fi
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR groff (1),
+.BR troff (1).
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/tclsh.1 b/po/pl/archive/plain/man1/tclsh.1
new file mode 100644
index 00000000..29ce0997
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/tclsh.1
@@ -0,0 +1,356 @@
+'\"
+'\" Copyright (c) 1993 The Regents of the University of California.
+'\" Copyright (c) 1994-1996 Sun Microsystems, Inc.
+'\"
+'\" See the file "license.terms" for information on usage and redistribution
+'\" of this file, and for a DISCLAIMER OF ALL WARRANTIES.
+'\"
+'\" RCS: @(#) $Id: tclsh.1,v 1.2 1999/11/29 17:38:39 wojtek2 Exp $
+'\"
+'\" The definitions below are for supplemental macros used in Tcl/Tk
+'\" manual entries.
+'\"
+'\" .AP type name in/out ?indent?
+'\" Start paragraph describing an argument to a library procedure.
+'\" type is type of argument (int, etc.), in/out is either "in", "out",
+'\" or "in/out" to describe whether procedure reads or modifies arg,
+'\" and indent is equivalent to second arg of .IP (shouldn't ever be
+'\" needed; use .AS below instead)
+'\"
+'\" .AS ?type? ?name?
+'\" Give maximum sizes of arguments for setting tab stops. Type and
+'\" name are examples of largest possible arguments that will be passed
+'\" to .AP later. If args are omitted, default tab stops are used.
+'\"
+'\" .BS
+'\" Start box enclosure. From here until next .BE, everything will be
+'\" enclosed in one large box.
+'\"
+'\" .BE
+'\" End of box enclosure.
+'\"
+'\" .CS
+'\" Begin code excerpt.
+'\"
+'\" .CE
+'\" End code excerpt.
+'\"
+'\" .VS ?version? ?br?
+'\" Begin vertical sidebar, for use in marking newly-changed parts
+'\" of man pages. The first argument is ignored and used for recording
+'\" the version when the .VS was added, so that the sidebars can be
+'\" found and removed when they reach a certain age. If another argument
+'\" is present, then a line break is forced before starting the sidebar.
+'\"
+'\" .VE
+'\" End of vertical sidebar.
+'\"
+'\" .DS
+'\" Begin an indented unfilled display.
+'\"
+'\" .DE
+'\" End of indented unfilled display.
+'\"
+'\" .SO
+'\" Start of list of standard options for a Tk widget. The
+'\" options follow on successive lines, in four columns separated
+'\" by tabs.
+'\"
+'\" .SE
+'\" End of list of standard options for a Tk widget.
+'\"
+'\" .OP cmdName dbName dbClass
+'\" Start of description of a specific option. cmdName gives the
+'\" option's name as specified in the class command, dbName gives
+'\" the option's name in the option database, and dbClass gives
+'\" the option's class in the option database.
+'\"
+'\" .UL arg1 arg2
+'\" Print arg1 underlined, then print arg2 normally.
+'\"
+'\" RCS: @(#) $Id: tclsh.1,v 1.2 1999/11/29 17:38:39 wojtek2 Exp $
+'\"
+'\" # Set up traps and other miscellaneous stuff for Tcl/Tk man pages.
+.if t .wh -1.3i ^B
+.nr ^l \n(.l
+.ad b
+'\" # Start an argument description
+.de AP
+.ie !"\\$4"" .TP \\$4
+.el \{\
+. ie !"\\$2"" .TP \\n()Cu
+. el .TP 15
+.\}
+.ie !"\\$3"" \{\
+.ta \\n()Au \\n()Bu
+\&\\$1 \\fI\\$2\\fP (\\$3)
+.\".b
+.\}
+.el \{\
+.br
+.ie !"\\$2"" \{\
+\&\\$1 \\fI\\$2\\fP
+.\}
+.el \{\
+\&\\fI\\$1\\fP
+.\}
+.\}
+..
+'\" # define tabbing values for .AP
+.de AS
+.nr )A 10n
+.if !"\\$1"" .nr )A \\w'\\$1'u+3n
+.nr )B \\n()Au+15n
+.\"
+.if !"\\$2"" .nr )B \\w'\\$2'u+\\n()Au+3n
+.nr )C \\n()Bu+\\w'(in/out)'u+2n
+..
+.AS Tcl_Interp Tcl_CreateInterp in/out
+'\" # BS - start boxed text
+'\" # ^y = starting y location
+'\" # ^b = 1
+.de BS
+.br
+.mk ^y
+.nr ^b 1u
+.if n .nf
+.if n .ti 0
+.if n \l'\\n(.lu\(ul'
+.if n .fi
+..
+'\" # BE - end boxed text (draw box now)
+.de BE
+.nf
+.ti 0
+.mk ^t
+.ie n \l'\\n(^lu\(ul'
+.el \{\
+.\" Draw four-sided box normally, but don't draw top of
+.\" box if the box started on an earlier page.
+.ie !\\n(^b-1 \{\
+\h'-1.5n'\L'|\\n(^yu-1v'\l'\\n(^lu+3n\(ul'\L'\\n(^tu+1v-\\n(^yu'\l'|0u-1.5n\(ul'
+.\}
+.el \}\
+\h'-1.5n'\L'|\\n(^yu-1v'\h'\\n(^lu+3n'\L'\\n(^tu+1v-\\n(^yu'\l'|0u-1.5n\(ul'
+.\}
+.\}
+.fi
+.br
+.nr ^b 0
+..
+'\" # VS - start vertical sidebar
+'\" # ^Y = starting y location
+'\" # ^v = 1 (for troff; for nroff this doesn't matter)
+.de VS
+.if !"\\$2"" .br
+.mk ^Y
+.ie n 'mc \s12\(br\s0
+.el .nr ^v 1u
+..
+'\" # VE - end of vertical sidebar
+.de VE
+.ie n 'mc
+.el \{\
+.ev 2
+.nf
+.ti 0
+.mk ^t
+\h'|\\n(^lu+3n'\L'|\\n(^Yu-1v\(bv'\v'\\n(^tu+1v-\\n(^Yu'\h'-|\\n(^lu+3n'
+.sp -1
+.fi
+.ev
+.\}
+.nr ^v 0
+..
+'\" # Special macro to handle page bottom: finish off current
+'\" # box/sidebar if in box/sidebar mode, then invoked standard
+'\" # page bottom macro.
+.de ^B
+.ev 2
+'ti 0
+'nf
+.mk ^t
+.if \\n(^b \{\
+.\" Draw three-sided box if this is the box's first page,
+.\" draw two sides but no top otherwise.
+.ie !\\n(^b-1 \h'-1.5n'\L'|\\n(^yu-1v'\l'\\n(^lu+3n\(ul'\L'\\n(^tu+1v-\\n(^yu'\h'|0u'\c
+.el \h'-1.5n'\L'|\\n(^yu-1v'\h'\\n(^lu+3n'\L'\\n(^tu+1v-\\n(^yu'\h'|0u'\c
+.\}
+.if \\n(^v \{\
+.nr ^x \\n(^tu+1v-\\n(^Yu
+\kx\h'-\\nxu'\h'|\\n(^lu+3n'\ky\L'-\\n(^xu'\v'\\n(^xu'\h'|0u'\c
+.\}
+.bp
+'fi
+.ev
+.if \\n(^b \{\
+.mk ^y
+.nr ^b 2
+.\}
+.if \\n(^v \{\
+.mk ^Y
+.\}
+..
+'\" # DS - begin display
+.de DS
+.RS
+.nf
+.sp
+..
+'\" # DE - end display
+.de DE
+.fi
+.RE
+.sp
+..
+'\" # SO - start of list of standard options
+.de SO
+.SH "STANDARD OPTIONS"
+.LP
+.nf
+.ta 4c 8c 12c
+.ft B
+..
+'\" # SE - end of list of standard options
+.de SE
+.fi
+.ft R
+.LP
+See the \\fBoptions\\fR manual entry for details on the standard options.
+..
+'\" # OP - start of full description for a single option
+.de OP
+.LP
+.nf
+.ta 4c
+Command-Line Name: \\fB\\$1\\fR
+Database Name: \\fB\\$2\\fR
+Database Class: \\fB\\$3\\fR
+.fi
+.IP
+..
+'\" # CS - begin code excerpt
+.de CS
+.RS
+.nf
+.ta .25i .5i .75i 1i
+..
+'\" # CE - end code excerpt
+.de CE
+.fi
+.RE
+..
+.de UL
+\\$1\l'|0\(ul'\\$2
+..
+.TH tclsh 1 "" Tcl "Aplikacje Tcl"
+.BS
+'\" Note: do not modify the .SH NAME line immediately below!
+.SH NAZWA
+tclsh \- Prosta powłoka zawierająca interpreter Tcl
+.SH SKŁADNIA
+\fBtclsh\fR ?\fInazwapliku param param ...\fR?
+.BE
+
+.SH OPIS
+.PP
+\fBTclsh\fR jest powłokopodobną aplikacją, która odczytuje i
+interpretuje polecenia Tcl ze standardowego wejścia lub pliku.
+Jeśli zostanie uruchomiona bez parametrów działa w
+trybie interaktywnym czytając polecenia Tcl ze standardowego
+wejścia i wyświetla rezultaty i komunikaty o
+błędach na standardowym wyjściu. Swoje działanie kończy w momencie
+podania komendy \fBexit\fR lub jeśli standardowe wejście
+dotrze do końca pliku. Jeśli w katalogu domowym użytkownika istnieje
+plik \fB.tclshrc\fR, \fBtclsh\fR zinterpretuje ten plik jako skrypt
+Tcl tuż przed odczytaniem pierwszego polecenia ze standardowego wejścia.
+
+.SH "PLIKI SKRYPTÓW"
+.PP
+Jeśli \fBtclsh\fR jest wywołany z parametrami, wtedy pierwszy parametr jest
+nazwą pliku skryptu, a reszta parametrów jest dostępna w skrypcie jako zmienne
+(patrz niżej).
+Zamiast czytać polecenia ze standardowego wejścia \fBtclsh\fR będzie odczytywać
+polecenia Tcl z pliku o podanej nazwie. \fBTclsh\fR zakończy działanie kiedy
+dotrze do końca pliku.
+W tym przypadku nie następuje automatyczne przetwarzanie \fB.tclshrc\fR, ale w razie
+potrzeby plik skryptu może zawsze z niego \fBkorzystać\fR.
+
+.PP
+Jeśli utworzysz plik ze skryptem Tcl, którego pierwsza linia zawierać będzie
+.CS
+\fB#!/usr/local/bin/tclsh\fR
+.CE
+i jeśli nadasz mu prawa do wykonywania, możesz wtedy uruchomić plik skryptu
+bezpośrednio z powłoki.
+Zakładamy, że \fBtclsh\fR został zainstalowany domyślnie w /usr/local/bin. Jeśli
+został zainstalowany w innym miejscu, będziesz musiał zmodyfikować
+powyższą linię, tak aby była zgodna z twoją instalacją.
+Wiele systemów UNIX nie pozwala aby linia zaczynająca się od \fB#!\fR miała
+długość większą niż 30 znaków, więc upewnij się czy plik wykonywalny
+\fBtclsh\fR może być dostępny przy użyciu krótkiej nazwy pliku.
+.PP
+Lepszym sposobem może być rozpoczynanie plików ze skryptami
+tymi trzema liniami:
+.CS
+\fB#!/bin/sh
+# następna linia uruchamia tclsh \e
+exec tclsh "$0" "$@"\fR
+.CE
+Sposób ten można uznać za lepszy od poprzedniego z trzech powodów.
+Po pierwsze, położenie binariów \fBtclsh\fR nie musi być ściśle
+określone w skrypcie: mogą być one umieszczone gdziekolwiek w ścieżce
+szukania twojej powłoki (PATH). Po drugie, dzięki temu można obejść
+30-znakowe ograniczenie nazwy pliku z poprzedniego przypadku.
+Po trzecie, ten sposób zadziała nawet wtedy, kiedy \fBtclsh\fR sam jest
+skryptem powłoki (tak dzieje się w niektórych systemach, żeby obsłużyć
+wiele architektur lub systemów operacyjnych: \fBtclsh\fR wybiera jeden z
+kilku binariów do uruchomienia). Te trzy linie sprawiają, że zarówno
+\fBsh\fR jak i \fBtclsh\fR wykonują skrypt, ale \fBexec\fR jest wykonywany
+jedynie przez \fBsh\fR.
+Powłoka \fBsh\fR przetwarza skrypt jako pierwsza, traktuje drugą linię jako komentarz
+i wykonuje linię trzecią.
+Polecenie \fBexec\fR sprawia, że powłoka \fBsh\fR zaprzestaje dalszego
+przetwarzania i zamiast tego uruchamia \fBtclsh\fR, który przetworzy
+cały skrypt jeszcze raz.
+W momencie uruchomienia, \fBtclsh\fR traktuje trzy pierwsze linie
+jako komentarz, ponieważ na końcu drugiej linii jest backslash, który powoduje,
+że trzecia linia jest traktowana jako część komentarza z linii drugiej.
+
+.SH "ZMIENNE"
+.PP
+\fBTclsh\fR posiada następujące zmienne:
+.TP 15
+\fBargc\fR
+Zawiera liczbę parametrów \fIparam\fR (0 jeśli brak) z wyłączeniem
+nazwy pliku skryptu.
+.TP 15
+\fBargv\fR
+Zawiera listę Tcl, której elementami są parametry \fIparam\fR lub
+jest pusta jeśli nie ma parametrów \fIparam\fR.
+.TP 15
+\fBargv0\fR
+Zawiera \fInazwępliku\fR jeśli była podana.
+W innym przypadku zawiera nazwę pliku, z którego uruchomiono \fBtclsh\fR.
+.TP 15
+\fBtcl_interactive\fR
+Zawiera wartość 1 jeśli \fBtclsh\fR był uruchomiony w trybie interaktywnym
+(nie podano \fInazwypliku\fR i wejście standardowe jest urządzeniem terminalowym),
+w innym przypadku zawiera 0.
+
+.SH ZNAKI ZACHĘTY
+.PP
+Kiedy \fBtclsh\fR jest uruchomiony w trybie interaktywnym, normalnie, po
+każdym poleceniu wyświetla znak zachęty ``\fB% \fR''. Można jednak zmienić
+znak zachęty poprzez ustawienie zmiennych
+\fBtcl_prompt1\fR i \fBtcl_prompt2\fR. Jeżeli zmienna
+\fBtcl_prompt1\fR jest ustawiona, musi ona zawierać skrypt Tcl
+wyświetlający znak zachęty. Zamiast wyświetlania znaku zachęty
+\fBtclsh\fR wykona skrypt zawarty w zmiennej \fBtcl_prompt1\fR.
+Zmienna \fBtcl_prompt2\fR jest używana jeżeli bieżące polecenie nie
+jest skończone, a jego wpisywanie zostało przeniesione do nowej linii.
+W przypadku, gdy \fBtcl_prompt2\fR nie jest ustawione nie jest wyświetlany
+znak zachęty dla niedokończonych poleceń.
+
+.SH SŁOWA KLUCZOWE
+parametr, interpreter, znak zachęty, plik skryptu, powłoka
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/unrar-nonfree.1 b/po/pl/archive/plain/man1/unrar-nonfree.1
new file mode 100644
index 00000000..1e23f58a
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/unrar-nonfree.1
@@ -0,0 +1,110 @@
+.\"
+.\" Translation (c) Wojciech Aleksander <walx@polbox.com>
+.\"
+.TH UNRAR 1 "11 lutego 1999"
+.SH NAZWA
+unrar \- rozpakowuje pliki z archiwów rar
+.SH SKŁADNIA
+.B unrar
+.I "<polecenie> [-<przełącznik 1> -<przełącznik N>] archiwum [pliki...] [ścieżka\...]"
+.SH "OPIS
+Ten podręcznik po krótce opisuje polecenie
+.BR unrar
+.br
+Podręcznik ten został napisany dla dystrubucji Debian GNU/Linux
+ponieważ oryginalny program nie posiada stron podręcznika systemowego.
+.br
+
+Polecenia i opcje opisane tutaj dotyczą wersji unrar 2.02.
+.SH OPCJE
+Po nazwie programu należy podać polecenie i dodatkowe przełączniki
+poprzedzone ukośnikiem.
+Podstawowe komendy zostały przedstawione poniżej.
+Aby uzyskać pełny opis należy uruchomić program
+.BR unrar
+bez opcji.
+.TP
+.B e
+Rozpakowuje pliki do katalogu bieżącego.
+.TP
+.B l
+Wyświetla zawartość archiwum.
+.TP
+.B p
+Wyświetla plik na wyjście standardowe (stdout).
+.TP
+.B t
+Testuje pliki zawarte w archiwum.
+.TP
+.B v
+Wyświetla zawartość archiwum w trybie "gadatliwym".
+.TP
+.B x
+Rozpakowuje pliki wraz ze ścieżką.
+.SH PRZEŁĄCZNIKI
+.BR UWAGA:
+Każdy przełącznik musi być poprzedzony białą spacją.
+Nie można podawać ich razem.
+.TP
+.B -av-
+Wyłącza sprawdzanie AV.
+.TP
+.B -c-
+Nie wyświetla komentarzy.
+.TP
+.B -f
+Odświeża pliki.
+.TP
+.B -kb
+Nie kasuje rozpakowanych uszkodzonych plików.
+.TP
+.B -ierr
+Wysyła wszystkie komunikaty na stderr.
+.TP
+.B -inul
+Wyłącza wszystkie komunikaty.
+.TP
+.B -o+
+Nadpisuje istniejące pliki.
+.TP
+.B -o-
+Nie nadpisuje istniejących plików.
+.TP
+.B -p<hasło>
+Ustawia hasło.
+.TP
+.B -p-
+Nie pyta o hasło.
+.TP
+.B -r
+Dołącza podkatalogi.
+.TP
+.B -u
+Uaktualnia pliki.
+.TP
+.B -v
+Wyświetla wszystkie części archiwum.
+.TP
+.B -x<plik>
+Wyklucza podany plik.
+.TP
+.B -x@<lista>
+Wyklucza pliki w podanym pliku z listą.
+.TP
+.B -x@
+Wczytuje nazwy plików do wykluczenia ze stdin.
+.TP
+.B -y
+Przyjmuje odpowiedź tak na wszystkie zapytania.
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+Pełna dokumentacja tego programu znajduje się w pliku
+.IR Rar.Txt ,
+który znajduje się w katalogu /usr/share/doc/rar. Opcje tu opisane są
+takie same dla
+.BR rar
+oraz
+.BR unrar .
+.SH AUTOR
+Tę stronę podręcznika systemowego napisał Peter Cech <cech@debian.org>
+na podstawie polecenia "unrar \-h" wykonanego w systemie Debian GNU/Linux
+(może być także używana w innych dystrybucjach).
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/updatedb.findutils.1 b/po/pl/archive/plain/man1/updatedb.findutils.1
new file mode 100644
index 00000000..77a93a28
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/updatedb.findutils.1
@@ -0,0 +1,91 @@
+.\" {PTM/WK/1999-XII}
+.TH UPDATEDB 1 \" -*- nroff -*-
+.SH NAZWA
+updatedb \- aktualizuj bazę danych z nazwami plików
+.SH SKŁADNIA
+.B updatedb
+.RI [ opcje ]
+.SH OPIS
+Ta strona podręcznika opisuje polecenie \fBupdatedb\fP w wersji GNU, służące
+do aktualizacji baz danych z nazwami plików używanych przez GNU
+.BR locate .
+.P
+Bazy danych nazw plików zawierają listy plików istniejących w szczególnych
+drzewach katalogów w momencie ostatniej aktualizacji baz. Nazwa pliku bazy
+domyślnej określana jest w trakcie konfiguracji i instalacji \fBlocate\fP
+i \fBupdatedb\fP. Częstość, z jaką aktualizowane są bazy, oraz katalogi,
+dla których zawierają zapisy, zależą od tego, jak często i z jakimi argumentami
+uruchamiane jest \fBupdatedb\fP.
+.P
+W środowiskach sieciowych często sensowne jest tworzenie bazy na korzeniu
+każdego z systemów plików, zawierającej wpisy dla tego systemu. Następnie
+dla każdego systemu plików
+.B updatedb
+uruchamiane jest na tym serwerze, dla którego jest on położony dysku
+lokalnym. Zapobiega to zaśmiecaniu sieci.
+Użytkownicy mogą wybrać bazy, które przeszukuje \fBlocate\fP, posługując się
+zmienną środowiskową lub opcją wiersza poleceń; zobacz \fBlocate\fP(1L).
+Bazy danych nie mogą być łączone (sklejane).
+.P
+Format bazy danych z nazwami plików zmienił się począwszy od wersji 4.0 GNU
+.B find
+i
+.BR locate ,
+tak by umożliwić maszynom o różnym porządku bajtów współdzielenie baz.
+Nowa wersja
+.B locate
+potrafi odczytywać zarówno stare jak i nowe formaty baz danych.
+Jednak stare wersje
+.B locate
+i
+.B find
+dają niepoprawne wyniki przy użyciu bazy danych o nowym formacie.
+.SH OPCJE
+.TP
+.B \-\-localpaths='\fIścieżka1 ścieżka2...\fP'
+Niesieciowe katalogi, jakie mają być umieszczone w bazie danych.
+Domyślnie /.
+.TP
+.B \-\-netpaths='\fIścieżka1 ścieżka2...\fP'
+Katalogi sieciowe (NFS, AFS, RFS, etc.), jakie mają być umieszczone
+w bazie danych.
+Domyślnie żadne.
+.TP
+.B \-\-prunepaths='\fIścieżka1 ścieżka2...\fP'
+Katalogi, jakie nie powinny zostać umieszczone w bazie, a skądinąd byłyby.
+Domyślnie /tmp /usr/tmp /var/tmp /afs.
+.TP
+.B \-\-output=\fIplikbazy\fP
+Nazwa tworzonego pliku bazy.
+Domyślnie /var/lib/locatedb.
+.TP
+.B \-\-localuser=\fIużytkownik\fP
+Użytkownik, w imieniu którego będą przeszukiwane katalogi niesieciowe,
+przy wykorzystaniu \fBsu\fP(1). Domyślne jest przeszukiwanie katalogów
+niesieciowych jako bieżący użytkownik.
+Możesz także ustawić tego użytkownika wykorzystując zmienną środowiskową
+\fBLOCALUSER\fP.
+.TP
+.B \-\-netuser=\fIużytkownik\fP
+Użytkownik, w imieniu którego będą przeszukiwane katalogi sieciowe,
+przy wykorzystaniu \fBsu\fP(1). Domyślnie \fBnobody\fP.
+Możesz także ustawić tego użytkownika wykorzystując zmienną środowiskową
+\fBNETUSER\fP.
+.TP
+.B \-\-old\-format
+Tworzy bazę danych w starym formacie zamiast w nowym.
+.TP
+.B \-\-help
+Wyświetla informację o stosowaniu programu i dostępnych opcjach, kończy
+pracę.
+.TP
+.B \-\-version
+Wyświetla numer wersji programu i kończy pracę.
+.SH ZOBACZ TAKŻE
+.BR find (1L),
+.BR locate(1L),
+.BR locatedb(5L),
+.BR xargs (1L).
+.br
+.B Znajdowanie plików
+(dokumentacji Info on-line lub drukowanej)
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/yacc.1 b/po/pl/archive/plain/man1/yacc.1
new file mode 100644
index 00000000..5788b2ff
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/yacc.1
@@ -0,0 +1,107 @@
+.\" 2000 PTM Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>
+.\" %W% %R% (Berkeley) %E%
+.\"
+.TH YACC 1 "15 lipca 1990"
+.UC 6
+.SH NAZWA
+Yacc \- generator analizatorów składni LALR(1)
+.SH SKŁADNIA
+.B yacc [ -dlrtv ] [ -b
+.I przedrostek_pliku
+.B ] [ -p
+.I przedrostek_symbolu
+.B ]
+.I nazwapliku
+.SH OPIS
+.I Yacc
+czyta opis gramatyki z pliku
+.I nazwapliku
+i generuje dla niej analizator składni LR(1).
+Analizatory składają się z zestawu tabel analizy LALR(1) i procedury
+sterującej napisanej w języku C.
+.I Yacc
+zazwyczaj zapisuje tabele analizy i funkcję sterującą do pliku
+.IR y.tab.c.
+.PP
+Dostępne są następujące opcje:
+.RS
+.TP
+\fB-b \fIprzedrostek_pliku\fR
+Opcja
+.B -b
+zmienia przedrostek, który jest doklejany do wyjściowych nazw plików. Nowym
+przedrostkiem staje się
+.IR przedrostek_pliku .
+Domyślnym przedrostkiem jest znak
+.IR y.
+.TP
+.B -d
+Opcja \fB-d\fR powoduje zapisanie pliku nagłówkowego
+.IR y.tab.h .
+.TP
+.B -l
+Jeśli nie poda się opcji
+.BR -l ,
+.I yacc
+wstawi do generowanego kodu dyrektywy #line. Dyrektywy te umożliwiają
+kompilatorowi C wiązanie błędów w generowanym kodzie z oryginalnym kodem
+użytkownika.
+Jeśli podana jest opcja \fB-l\fR,
+.I yacc
+nie będzie wstawiał dyrektyw #line.
+Dyrektywy #line, podawane przez użytkownika zostaną zachowane.
+.TP
+\fB-p \fIprzedrostek_symbolu\fR
+Opcja
+.B -p
+zmienia przedrostek doklejany do symboli generowanych przez yacc na łańcuch
+określony przez
+.IR przedrostek_symbolu .
+Domyślnym przedrostkiem jest łańcuch
+.IR yy.
+.TP
+.B -r
+Opcja
+.B -r
+powoduje, że
+.I yacc
+tworzy oddzielne pliki z kodem i tabelami. Plik z kodem jest nazywany
+.IR y.code.c ,
+a plik z tabelami
+.IR y.tab.c .
+.TP
+.B -t
+Opcja
+.B -t
+zmienia dyrektywy preprocesora, generowane przez
+.I yacc
+tak, że do skompilowanego kodu zostaną załączone instrukcje debuggujące.
+.TP
+.B -v
+Opcja
+.B -v
+powoduje wyświetlenie czytelnego dla człowieka opisu generowanego
+analizatora do pliku
+.IR y.output.
+.RE
+.PP
+Jeśli ustawiona jest zmienna środowiskowa TMPDIR, to łańcuch wskazany przez
+TMPDIR będzie używany jako nazwa katalogu plików tymczasowych.
+.SH PLIKI
+.IR y.code.c
+.br
+.IR y.tab.c
+.br
+.IR y.tab.h
+.br
+.IR y.output
+.br
+.IR /tmp/yacc.aXXXXXX
+.br
+.IR /tmp/yacc.tXXXXXX
+.br
+.IR /tmp/yacc.uXXXXXX
+.SH DIAGNOSTYKA
+Jeśli istnieją nieredukowalne reguły, to ich liczba jest zgłaszana na
+stderr.
+Jeśli istnieją konflikty z LALR(1), to ich liczba zgłaszana jest na stderr.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/ypcat.1 b/po/pl/archive/plain/man1/ypcat.1
new file mode 100644
index 00000000..6362f86d
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/ypcat.1
@@ -0,0 +1,77 @@
+.\" -*- nroff -*-
+.\" Copyright (C) 1998 Thorsten Kukuk
+.\" This file is part of the yp-tools.
+.\" Author: Thorsten Kukuk <kukuk@vt.uni-paderborn.de>
+.\"
+.\" This program is free software; you can redistribute it and/or modify
+.\" it under the terms of the GNU General Public License as published by
+.\" the Free Software Foundation; either version 2, or (at your option)
+.\" any later version.
+.\"
+.\" This program is distributed in the hope that it will be useful,
+.\" but WITHOUT ANY WARRANTY; without even the implied warranty of
+.\" MERCHANTABILITY or FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE. See the
+.\" GNU General Public License for more details.
+.\"
+.\" You should have received a copy of the GNU General Public License
+.\" along with this program; if not, write to the Free Software Foundation,
+.\" Inc., 59 Temple Place - Suite 330, Boston, MA 02111-1307, USA.
+.\"
+.\" {PTM/TW/0.1/22-07-1999/"drukuje wartości wszystkich kluczy z bazy danych NIS"}
+.\" Translation (c) 1999 Tomasz Wendlandt <juggler@cp.pl>.
+.\"
+.TH ypcat 1 "maj 1998" "Narzędzia YP 2.2"
+.SH NAZWA
+ypcat - wypisuje zawartości mapy NIS
+.SH SKŁADNIA
+.B ypcat
+[
+.BR \-kt
+]
+[
+.BI \-d " domena"
+]
+.I nazwamapy
+.br
+.B ypcat
+.B \-x
+.LP
+.SH OPIS
+.B ypcat
+drukuje zawartości mapy NIS określonych przez
+.IR nazwęmapy ,
+które mogą być nazwą mapy lub pseudonimem mapy.
+.SH OPCJE
+.TP
+.BI \-d " domena"
+Określa nazwę domeny inną niż wartość domyślna, zwróconą przez
+.BR domainname (1).
+.TP
+.B \-k
+Wyświetla mapę kluczy. Ta opcja jest przydatna z mapami w których
+wartości są puste albo klucz nie jest częścią wartości.
+.TP
+.B \-t
+Ta opcja hamuje tłumaczenie pseudonimu mapy.
+.TP
+.B \-x
+Wyświetla tabelę tłumaczeń pseudonimów map.
+.SH PLIKI
+.TP
+.B /var/yp/nicknames
+tabela tłumaczeń pseudonimów map.
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR domainname (8),
+.BR nicknames (5),
+.BR ypbind (8),
+.BR ypmatch (1),
+.BR yppoll (8),
+.BR ypserv (8),
+.BR yset (8),
+.BR ypwhich (1)
+.LP
+.SH AUTOR
+.B ypcat
+jest częścią pakietu
+.BR yp-tools ,
+który został napisany przez Thorstena Kukuka <kukuk@vt.uni-paderborn.de>.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man1/zsh.1 b/po/pl/archive/plain/man1/zsh.1
new file mode 100644
index 00000000..3670c740
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man1/zsh.1
@@ -0,0 +1,277 @@
+.\" {PTM/MK/0.1/20-07-1999/"Powłoka Z"}
+.\" Translation 1999 Michał Kuratczyk <kura@pld.org.pl>
+.TH "ZSH" "1" "Październik 29, 1998" "zsh 3.1.5"
+.SH NAZWA
+zsh \- Powłoka Z
+.SH STRESZCZENIE
+Ponieważ zsh posiada wiele cech, podręcznik ten został podzielony na
+następujące sekcje:
+.PP
+.PD 0
+.TP
+\fIzsh\fP(1) Rzut oka na zsh (ta sekcja)
+.TP
+\fIzshmisc\fP(1) To co nie zmieściło się w innych sekcjach
+.TP
+\fIzshexpn\fP(1) Rozwijanie poleceń i parametrów zsh
+.TP
+\fIzshparam\fP(1) Parametry zsh
+.TP
+\fIzshoptions\fP(1) Opcje zsh
+.TP
+\fIzshbuiltins\fP(1) Wbudowane funkcje zsh
+.TP
+\fIzshzle\fP(1) Edycja wiersza poleceń zsh
+.TP
+\fIzshcompctl\fP(1) Kontrola automatycznego dopełniania
+.TP
+\fIzshmodules\fP(1) Ładowalne moduły zsh
+.TP
+\fIzshall\fP(1) Wszystkie sekcje razem
+.PD
+.SH OPIS
+.\"
+Zsh jest UNIXowym interpretatorem poleceń (powłoką, shell'em) nadającym się
+zarówno do interaktywnej pracy z systemem jak i do wykonywania skryptów.
+Z pośród standardowych powłok zsh najbardziej przypomina \fBksh\fP(1), ale
+zawiera wiele ulepszeń. Zsh posiada edycję wiersza poleceń, wbudowaną
+korekcję pisowni, programowalne dopełnianie poleceń, funkcje (z automatycznym
+ładowaniem), historię poleceń i mnóstwo innych cech.
+.SH AUTOR
+Pierwotnie zsh został napisany przez Paula Falstada \fB<pf@zsh.org>\fP.
+Obecnie zsh jest utrzymywany przez członków listy dyskusyjnej zsh-workers
+\fB<zsh-workers@math.gatech.edu>\fP. Koordynatorem projektu jest obecnie
+Andrew Main (Zefram) \fB<zefram@zsh.org>\fP. Z koordynatorem można się
+skontaktować pisząc na adres \fB<coordinator@zsh.org>\fP, ale sprawy
+dotyczące kodu powinny być kierowane na listę dyskusyjną.
+.\"
+.SH DOSTĘPNOŚĆ
+.\"
+Zsh jest dostępny z następujących anonimowych serwerów FTP. Mirrory te są
+często aktualizowane. Serwery oznaczone przez \fI(G)\fP mogą być aktualizowane
+względem \fBftp.math.gatech.edu\fP zamiast względem serwera głównego. Serwery
+oznaczone przez \fI(H)\fP mogą być aktualizowane względem \fBftp.cs.elte.hu\fP.
+.PP
+.PD 0
+.TP
+.PD
+Serwery główne
+.nf
+\fBftp://ftp.zsh.org/pub/zsh/\fP
+\fBhttp://www.zsh.org/pub/zsh/\fP
+.fi
+.TP
+Australia
+.nf
+\fBftp://ftp.zsh.org/pub/zsh/\fP
+\fBhttp://www.zsh.org/pub/zsh/\fP
+\fBftp://ftp.ips.oz.au/pub/packages/zsh/\fP \fI(G)\fP \fI(H)\fP
+.fi
+.TP
+Dania
+.nf
+\fBftp://sunsite.auc.dk/pub/unix/shells/zsh/\fP
+.fi
+.TP
+Finlandia
+.nf
+\fBftp://ftp.funet.fi/pub/unix/shells/zsh/\fP \fI(H)\fP
+.fi
+.TP
+Francja
+.nf
+\fBftp://ftp.cenatls.cena.dgac.fr/pub/shells/zsh/\fP
+.fi
+.TP
+Niemcy
+.nf
+\fBftp://ftp.fu\-berlin.de/pub/unix/shells/zsh/\fP \fI(H)\fP
+\fBftp://ftp.gmd.de/packages/zsh/\fP \fI(H)\fP
+\fBftp://ftp.uni\-trier.de/pub/unix/shell/zsh/\fP \fI(H)\fP
+.fi
+.TP
+Węgry
+.nf
+\fBftp://ftp.cs.elte.hu/pub/zsh/\fP
+\fBhttp://www.cs.elte.hu/pub/zsh/\fP
+\fBftp://ftp.kfki.hu/pub/packages/zsh/\fP \fI(H)\fP
+.fi
+.TP
+Izrael
+.nf
+\fBftp://ftp.math.technion.ac.il/mirror/ftp.zsh.org/pub/zsh/\fP
+\fBhttp://www.math.technion.ac.il/mirror/ftp.zsh.org/pub/zsh/\fP
+.fi
+.TP
+Japonia
+.nf
+\fBftp://ftp.tohoku.ac.jp/mirror/zsh/\fP \fI(H)\fP
+\fBftp://ftp.nis.co.jp/pub/shells/zsh/\fP \fI(H)\fP
+.fi
+.TP
+Norwegia
+.nf
+\fBftp://ftp.uit.no/pub/unix/shells/zsh/\fP \fI(H)\fP
+.fi
+.TP
+Rumunia
+.nf
+\fBftp://ftp.roedu.net/pub/mirrors/ftp.zsh.org/pub/zsh/\fP
+.fi
+.TP
+Słowenia
+.nf
+\fBftp://ftp.siol.net/pub/unix/shells/zsh/\fP \fI(H)\fP
+.fi
+.TP
+Szwecja
+.nf
+\fBftp://ftp.lysator.liu.se/pub/unix/zsh/\fP \fI(H)\fP
+.fi
+.TP
+Wielka Brytania
+.nf
+\fBftp://ftp.net.lut.ac.uk/zsh/\fP \fI(H)\fP
+\fBftp://sunsite.doc.ic.ac.uk/packages/unix/shells/zsh/\fP \fI(G)\fP
+.fi
+.TP
+USA
+.nf
+\fBftp://ftp.math.gatech.edu/pub/zsh/\fP
+\fBftp://uiarchive.uiuc.edu/pub/packages/shells/zsh/\fP
+\fBftp://ftp.sterling.com/zsh/\fP \fI(G)\fP \fI(H)\fP
+\fBftp://ftp.rge.com/pub/shells/zsh/\fP \fI(G)\fP \fI(H)\fP
+\fBftp://foad.org/pub/zsh/\fP
+\fBhttp://foad.org/zsh/\fP
+.fi
+.SH Listy dyskusyjne
+Istnieją trzy listy dyskusyjne poświęcone zsh:
+.PP
+.PD 0
+.TP
+.PD
+\fB<zsh-announce@math.gatech.edu>\fP
+Informacje o nowych wersjach, większych zmianach oraz comiesięcznym FAQ,
+czyli odpowiedziami na najczęściej zadawane pytania. (lista moderowana)
+.TP
+\fB<zsh-users@math.gatech.edu>\fP
+Dyskusje użytkowników.
+.TP
+\fB<zsh-workers@math.gatech.edu>\fP
+Rozwój, raporty o błędach i łaty na nie.
+.PP
+Żeby zapisać się na listę wyślij list z polem SUBJECT `\fBsubscribe\fP
+\fI<adres-e-mail>\fP'
+na adres administracyjny związany z odpowiednią grupą.
+.PP
+.PD 0
+.TP
+\fB<zsh-announce-request@math.gatech.edu>\fP
+.TP
+\fB<zsh-users-request@math.gatech.edu>\fP
+.TP
+\fB<zsh-workers-request@math.gatech.edu>\fP
+.PD
+.PP
+Wypisywanie się z listy jest analogiczne.
+.PP
+WYSTARCZY ZAPISAĆ SIĘ NA JEDNĄ LISTĘ.
+Wszystkie listy z \fBzsh-announce\fP są automatycznie przesyłane na listę
+\fBzsh-users\fP, zaś wszystkie listy z \fBzsh-users\fP są automatycznie
+przesyłane na \fBzsh-workers\fP.
+.PP
+Masz problemy z zapisaniem lub wypisaniem się na którąś z list, informację o
+tym wyślij na adres \fB<listmaster@zsh.org>\fP. Listy dyskusyjne są
+utrzymywane przez Richarda Colemana \fB<coleman@zsh.org>\fP.
+.PP
+Listy są archiwizowane; archiwum można dostać wysyłając list na
+podany adres administracyjny listy. Istnieje również hipertekstowa wersja
+archiwum utrzymywana przez Geoffa Winga \fB<gcw@zsh.org>\fP i dostępna
+pod adresem \fBhttp://www.zsh.org/mla/\fP.
+.SH ZSH FAQ
+Zsh posiada listę najczęściej zadawanych pytań (FAQ), utzrymywane przez
+Petera Stephensona \fB<pws@zsh.org>\fP. Jest ona regularnie wysyłana na
+grupę dyskusyjną \fBcomp.unix.shell\fP oraz listę \fBzsh-announce\fP.
+Najnowszą wersję można znaleźć na dowolnym z wymienionych serwerów FTP lub
+pod adresem \fBhttp://www.zsh.org/FAQ/\fP. Adres kontaktowy do spraw
+związanych z FAQ to \fB<faqmaster@zsh.org>\fP.
+.SH Strona WWW ZSH
+Zsh posiada stronę WWW pod adresem \fBhttp://www.zsh.org/\fP. Jest ona
+utrzymywana przez Karstena Thygesena \fB<karthy@zsh.org>\fP z SunSITE Dania.
+Adres kontaktowy do spraw związanych z witryną WWW to \fB<webmaster@zsh.org>\fP.
+.SH PARAMETRY STARTOWE
+Jeżeli flaga \fB\-s\fP nie została podana, a został podany jakiś argument to
+pierwszy argument uznawany jest za ścieżkę skryptu, który ma zostać wykonany.
+Pozostałe argumenty są traktowane jako parametry pozycyjne. Następujące flagi
+są interpretowane przez zsh przy starcie:
+.PP
+.PD 0
+.TP
+.PD
+\fB\-c\fP \fIciąg poleceń\fP
+Wykonaj \fIciąg poleceń\fP.
+.\"
+.TP
+\fB\-i\fP
+Wymuś na powłoce interaktywność.
+.\"
+.TP
+\fB\-s\fP
+Wczytuj polecenia ze standardowego wejścia.
+.SH PLIKI STARTOWE/KOŃCOWE
+Polecenia są najpierw czytane z \fB/etc/zshenv\fP. Jeżeli opcja \fBRCS\fP
+nie jest ustawiona w \fB/etc/zshenv\fP, wszystkie pozostałe pliki startowe są
+pomijane. W przeciwnym wypadku polecenia są czytane z \fB$ZDOTDIR/.zshenv\fP.
+Jeżeli powłoka jest powłoką zameldowania (loginową), polecenia są czytane
+z \fB/etc/zprofile\fP, a następnie z \fB$ZDOTDIR/.zprofile\fP. Następnie,
+jeżeli powłoka jest interaktywna, polecenia są czytane z \fB/etc/zshrc\fP
+i \fB$ZDOTDIR/.zshrc\fP. Na koniec, jeżeli powłoka jest powłoką zameldowania,
+czytane są pliki \fB/etc/zlogin\fP i \fB$ZDOTDIR/.zlogin\fP.
+.PP
+Jeżeli zmienna \fB$ZDOTDIR\fP nie jest ustawiona, używana jest zmienna
+\fB$HOME\fP. Wymienione powyżej pliki z katalogu \fB/etc\fP, w zależności od
+systemu, mogą znajdować się w innym katalogu.
+.SH PLIKI
+.PD 0
+.TP
+\fB$ZDOTDIR/.zshenv\fP
+.TP
+\fB$ZDOTDIR/.zprofile\fP
+.TP
+\fB$ZDOTDIR/.zshrc\fP
+.TP
+\fB$ZDOTDIR/.zlogin\fP
+.TP
+\fB$ZDOTDIR/.zlogout\fP
+.TP
+\fB${TMPPREFIX}*\fP (domyślnie /tmp/zsh*)
+.TP
+\fB/etc/zshenv\fP
+.TP
+\fB/etc/zprofile\fP
+.TP
+\fB/etc/zshrc\fP
+.TP
+\fB/etc/zlogin\fP
+.TP
+\fB/etc/zlogout\fP (katalog \fB/etc\fP jest domyślny, ale pliki te mogą znajdować się w innym katalogu)
+.PD
+.SH ZOBACZ TAKŻE
+\fIsh\fP(1),
+\fIcsh\fP(1),
+\fItcsh\fP(1),
+\fIrc\fP(1),
+\fIbash\fP(1),
+\fIksh\fP(1),
+\fIzshbuiltins\fP(1),
+\fIzshcompctl\fP(1),
+\fIzshexpn\fP(1),
+\fIzshmisc\fP(1),
+\fIzshmodules\fP(1),
+\fIzshoptions\fP(1),
+\fIzshparam\fP(1),
+\fIzshzle\fP(1)
+.PP
+\fBIEEE Standard for information Technology - Portable
+Operating System Interface (POSIX) - Part 2:
+Shell and Utilities\fP, IEEE Inc, 1993, ISBN 1\-55937\-255\-9.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man3/Tcl.3tcl b/po/pl/archive/plain/man3/Tcl.3tcl
new file mode 100644
index 00000000..be92521e
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man3/Tcl.3tcl
@@ -0,0 +1,394 @@
+.\" 1999 PTM Przemek Borys
+'\"
+'\" Copyright (c) 1993 The Regents of the University of California.
+'\" Copyright (c) 1994-1996 Sun Microsystems, Inc.
+'\"
+'\" See the file "license.terms" for information on usage and redistribution
+'\" of this file, and for a DISCLAIMER OF ALL WARRANTIES.
+'\"
+'\" SCCS: @(#) Tcl.n 1.128 96/08/26 12:59:50
+'
+'\" The definitions below are for supplemental macros used in Tcl/Tk
+'\" manual entries.
+'\"
+'\" .AP type name in/out ?indent?
+'\" Start paragraph describing an argument to a library procedure.
+'\" type is type of argument (int, etc.), in/out is either "in", "out",
+'\" or "in/out" to describe whether procedure reads or modifies arg,
+'\" and indent is equivalent to second arg of .IP (shouldn't ever be
+'\" needed; use .AS below instead)
+'\"
+'\" .AS ?type? ?name?
+'\" Give maximum sizes of arguments for setting tab stops. Type and
+'\" name are examples of largest possible arguments that will be passed
+'\" to .AP later. If args are omitted, default tab stops are used.
+'\"
+'\" .BS
+'\" Start box enclosure. From here until next .BE, everything will be
+'\" enclosed in one large box.
+'\"
+'\" .BE
+'\" End of box enclosure.
+'\"
+'\" .CS
+'\" Begin code excerpt.
+'\"
+'\" .CE
+'\" End code excerpt.
+'\"
+'\" .VS ?br?
+'\" Begin vertical sidebar, for use in marking newly-changed parts
+'\" of man pages. If an argument is present, then a line break is
+'\" forced before starting the sidebar.
+'\"
+'\" .VE
+'\" End of vertical sidebar.
+'\"
+'\" .DS
+'\" Begin an indented unfilled display.
+'\"
+'\" .DE
+'\" End of indented unfilled display.
+'\"
+'\" .SO
+'\" Start of list of standard options for a Tk widget. The
+'\" options follow on successive lines, in four columns separated
+'\" by tabs.
+'\"
+'\" .SE
+'\" End of list of standard options for a Tk widget.
+'\"
+'\" .OP cmdName dbName dbClass
+'\" Start of description of a specific option. cmdName gives the
+'\" option's name as specified in the class command, dbName gives
+'\" the option's name in the option database, and dbClass gives
+'\" the option's class in the option database.
+'\"
+'\" .UL arg1 arg2
+'\" Print arg1 underlined, then print arg2 normally.
+'\"
+'\" SCCS: @(#) man.macros 1.8 96/02/15 20:02:24
+'\"
+'\" # Set up traps and other miscellaneous stuff for Tcl/Tk man pages.
+.if t .wh -1.3i ^B
+.nr ^l \n(.l
+.ad b
+'\" # Start an argument description
+.de AP
+.ie !"\\$4"" .TP \\$4
+.el \{\
+. ie !"\\$2"" .TP \\n()Cu
+. el .TP 15
+.\}
+.ie !"\\$3"" \{\
+.ta \\n()Au \\n()Bu
+\&\\$1 \\fI\\$2\\fP (\\$3)
+.\".b
+.\}
+.el \{\
+.br
+.ie !"\\$2"" \{\
+\&\\$1 \\fI\\$2\\fP
+.\}
+.el \{\
+\&\\fI\\$1\\fP
+.\}
+.\}
+..
+'\" # define tabbing values for .AP
+.de AS
+.nr )A 10n
+.if !"\\$1"" .nr )A \\w'\\$1'u+3n
+.nr )B \\n()Au+15n
+.\"
+.if !"\\$2"" .nr )B \\w'\\$2'u+\\n()Au+3n
+.nr )C \\n()Bu+\\w'(in/out)'u+2n
+..
+.AS Tcl_Interp Tcl_CreateInterp in/out
+'\" # BS - start boxed text
+'\" # ^y = starting y location
+'\" # ^b = 1
+.de BS
+.br
+.mk ^y
+.nr ^b 1u
+.if n .nf
+.if n .ti 0
+.if n \l'\\n(.lu\(ul'
+.if n .fi
+..
+'\" # BE - end boxed text (draw box now)
+.de BE
+.nf
+.ti 0
+.mk ^t
+.ie n \l'\\n(^lu\(ul'
+.el \{\
+.\" Draw four-sided box normally, but don't draw top of
+.\" box if the box started on an earlier page.
+.ie !\\n(^b-1 \{\
+\h'-1.5n'\L'|\\n(^yu-1v'\l'\\n(^lu+3n\(ul'\L'\\n(^tu+1v-\\n(^yu'\l'|0u-1.5n\(ul'
+.\}
+.el \}\
+\h'-1.5n'\L'|\\n(^yu-1v'\h'\\n(^lu+3n'\L'\\n(^tu+1v-\\n(^yu'\l'|0u-1.5n\(ul'
+.\}
+.\}
+.fi
+.br
+.nr ^b 0
+..
+'\" # VS - start vertical sidebar
+'\" # ^Y = starting y location
+'\" # ^v = 1 (for troff; for nroff this doesn't matter)
+.de VS
+.if !"\\$1"" .br
+.mk ^Y
+.ie n 'mc \s12\(br\s0
+.el .nr ^v 1u
+..
+'\" # VE - end of vertical sidebar
+.de VE
+.ie n 'mc
+.el \{\
+.ev 2
+.nf
+.ti 0
+.mk ^t
+\h'|\\n(^lu+3n'\L'|\\n(^Yu-1v\(bv'\v'\\n(^tu+1v-\\n(^Yu'\h'-|\\n(^lu+3n'
+.sp -1
+.fi
+.ev
+.\}
+.nr ^v 0
+..
+'\" # Special macro to handle page bottom: finish off current
+'\" # box/sidebar if in box/sidebar mode, then invoked standard
+'\" # page bottom macro.
+.de ^B
+.ev 2
+'ti 0
+'nf
+.mk ^t
+.if \\n(^b \{\
+.\" Draw three-sided box if this is the box's first page,
+.\" draw two sides but no top otherwise.
+.ie !\\n(^b-1 \h'-1.5n'\L'|\\n(^yu-1v'\l'\\n(^lu+3n\(ul'\L'\\n(^tu+1v-\\n(^yu'\h'|0u'\c
+.el \h'-1.5n'\L'|\\n(^yu-1v'\h'\\n(^lu+3n'\L'\\n(^tu+1v-\\n(^yu'\h'|0u'\c
+.\}
+.if \\n(^v \{\
+.nr ^x \\n(^tu+1v-\\n(^Yu
+\kx\h'-\\nxu'\h'|\\n(^lu+3n'\ky\L'-\\n(^xu'\v'\\n(^xu'\h'|0u'\c
+.\}
+.bp
+'fi
+.ev
+.if \\n(^b \{\
+.mk ^y
+.nr ^b 2
+.\}
+.if \\n(^v \{\
+.mk ^Y
+.\}
+..
+'\" # DS - begin display
+.de DS
+.RS
+.nf
+.sp
+..
+'\" # DE - end display
+.de DE
+.fi
+.RE
+.sp
+..
+'\" # SO - start of list of standard options
+.de SO
+.SH "OPCJE STANDARDOWE"
+.LP
+.nf
+.ta 4c 8c 12c
+.ft B
+..
+'\" # SE - end of list of standard options
+.de SE
+.fi
+.ft R
+.LP
+Zobacz podręcznik \fBoptions\fR(n) dla dalszych szczegółów o standardowych
+opcjach.
+..
+'\" # OP - start of full description for a single option
+.de OP
+.LP
+.nf
+.ta 4c
+Nazwa linii komend: \\fB\\$1\\fR
+Nazwa bazy danych: \\fB\\$2\\fR
+Klasa bazy danych: \\fB\\$3\\fR
+.fi
+.IP
+..
+'\" # CS - begin code excerpt
+.de CS
+.RS
+.nf
+.ta .25i .5i .75i 1i
+..
+'\" # CE - end code excerpt
+.de CE
+.fi
+.RE
+..
+.de UL
+\\$1\l'|0\(ul'\\$2
+..
+.TH Tcl 3tcl "" Tcl "Wbudowane komendy Tcl"
+.BS
+.SH NAZWA
+Tcl \- Podsumowanie składni języka Tcl
+.BE
+
+.SH OPIS
+.PP
+Następujące reguły definiują semantykę języka Tcl:
+.IP [1]
+Skrypt Tcl jest łańcuchem, zawierającym jedną, lub więcej komend.
+Średniki i nowe linie są separatorami komend, chyba że są zacytowane.
+Zamykające nawiasy są normalnie terminatorami komend.
+.IP [2]
+Komenda jest analizowana w dwóch krokach.
+Najpierw interpreter Tcl rozbija komendę na \fIsłowa\fR i dokonuje opisanych
+niżej podstawień. Podstawienia te są dokonywane jednakowo dla wszystkich
+komend.
+Pierwsze słowo jest używane do lokalizowania procedury komendy, która wykona
+polecenie, a następnie wszystkie pozostałe słowa komendy są przekazywane do
+tej procedury.
+Procedura może interpretować każde ze swoich słów w dowolny sposób, np. jako
+liczbę całkowitą, nazwę zmiennej, listę, lub skrypt Tcl.
+Różne komendy różnie interpretują swoje słowa.
+.IP [3]
+Słowa komendy są rozdzielane białymi spacjami (poza nowymi liniami, które są
+separatorami komend).
+.IP [4]
+Pierwszy znak słowa to podwójny cudzysłów (``"''), ostatni również.
+Jeśli między cudzysłowami pojawią się średniki, nawiasy czy białe spacje, to
+będą one traktowane jak zwykłe znaki włączone w słowo.
+Podstawianie komend i zmiennych, oraz podstawianie ukośnikowe jest
+dokonywane na znakach międzycudzysłowowych w sposób opisany niżej.
+Podwójne cudzysłowy nie są zachowywane jako elementy słowa.
+.IP [5]
+Jeśli pierwszy znak słowa jest otwartym nawiasem klamrowym (``{''), to słowo
+jest kończone klamrą zamykającą, (``}'').
+Klamry zagnieżdżają się w słowie: każda otwarta klamra musi mieć klamrę
+zamykającą (jednak jeśli klamra jest cytowana lewym ukośnikiem, to jej
+działanie nie wymaga klamry zamykającej).
+Na znakach między klamrami nie dokonuje się żadnych podstawień, nie licząc
+podstawień lewy ukośnik-nowa linia. Słowo składa się dokładnie ze znaków
+między klamrami, nie licząc samych klamr.
+.IP [6]
+Jeśli słowo zawiera otwarty nawias kwadratowy (``[''), to Tcl dokonuje
+\fIpodstawienia komendy\fR.
+Aby tego dokonać, woła rekursywnie interpreter Tcl, który przetwarza znaki
+znajdujące za nawiasem jako skrypt Tcl. Skrypt może zawierać dowolną liczbę
+komend i musi być zakończony nawiasem zamykającym (``]'').
+Wyniki skryptu (np. wynik ostatniej komendy) są podstawiane zamiast
+nawiasów, wraz ze znakami znajdującymi się między nimi.
+Może być dowolnie wiele podstawień w pojedynczym słowie. Podstawianie komend
+nie jest dokonywane na słowach ujętych w nawiasy klamrowe.
+.IP [7]
+Jeśli słowo zawiera znak dolara (``$'') to Tcl dokonuje \fIpodstawienia
+zmiennej\fR: znak dolara i następujące znaki są zastępowane wartością
+zmiennej. Podstawienie zmiennej może przybrać jedną z postaci:
+.RS
+.TP 15
+\fB$\fInazwa\fR
+ \fINazwa\fR jest nazwą zmiennej skalarnej; nazwa jest kończona dowolnym
+znakiem, który nie jest literą, cyfrą, lub podkreśleniem.
+.TP 15
+\fB$\fInazwa\fB(\fIindeks\fB)\fR
+\fINazwa\fR daje nazwę zmiennej tablicowej, a \fIindeks\fR daje nazwę jej
+elementu. \fINazwa\fR musi składać się tylko z liter, cyfr i podkreśleń.
+Na znakach \fIindeksu\fR dokonywane są podstawienia komend, zmiennych i
+lewych ukośników.
+.TP 15
+\fB${\fInazwa\fB}\fR
+\fINazwa\fR jest nazwą zmiennej skalarnej. Może zawierać dowolne znaki poza
+zamykającymi nawiasami klamrowymi.
+.LP
+W pojedynczym słowie może być wiele podstawień zmiennych. Na słowach, ujętych
+w klamry nie jest dokonywane podstawienie zmiennych.
+.RE
+.IP [8]
+Jeśli w słowie znajduje się lewy ukośnik (``\e''), to następuje
+\fIpodstawienie ukośnikowe\fR.
+We wszystkich wypadkach, poza opisanymi niżej, ukośnik jest porzucany, a
+następujący znak jest traktowany jak zwykły i jest włączany w słowo.
+Umożliwia to włączanie znaków takich, jak podwójne cytaty, nawiasy
+zamykające i znaki dolara.
+Następująca tabela pokazuje sekwencje ukośnikowe, które są traktowane
+szczególnie, wraz z wartościami, które wchodzą w ich miejsce.
+.RS
+.TP 6
+\e\fBa\fR
+Dzwonek (0x7).
+.TP 6
+\e\fBb\fR
+Backspace (0x8).
+.TP 6
+\e\fBf\fR
+Form feed (0xc).
+.TP 6
+\e\fBn\fR
+Nowa linia (0xa).
+.TP 6
+\e\fBr\fR
+Powrót karetki (0xd).
+.TP 6
+\e\fBt\fR
+Tabulacja (0x9).
+.TP 6
+\e\fBv\fR
+Tabulacja pionowa (0xb).
+.TP 6
+\e\fB<nowalinia>\fIbiałaspacja\fR
+Zamiast ukośnika, nowej linii i białej (białych) spacji, podstawiany jest
+pojedynczy znak spacji.
+Sekwencja ukośnikowa jest unikalna dlatego, że jest podstawiana w oddzielnym
+przedbiegu przed przetworzeniem komendy.
+Znaczy to, że będzie podstawiona nawet gdy nastąpi między nawiasami, a
+wynikająca spacja będzie traktowana jako separator słów (o ile nie jest w
+cudzysłowach lub klamrach).
+.TP 6
+\e\e
+Lewy ukośnik (``\e'').
+.TP 6
+\e\fIooo\fR
+Cyfry \fIooo\fR (jedna, dwie, lub trzy z nich) dają rzeczywistą ósemkową
+wartość znaku.
+.TP 6
+\e\fBx\fIhh\fR
+Cyfry szesnastkowe \fIhh\fR dają szesnastkową wartość znaku. Obecna może być
+dowolna liczba cyfr.
+.LP
+Podstawianie ukośnikowe nie jest dokonywane na słowach ujętych w klamry, nie
+licząc podstawienia ukośnik-nowa linia, opisanego wyżej.
+.RE
+.IP [9]
+Jeśli w miejscu, gdzie Tcl oczekuje pierwszego znaku pierwszego słowa
+komendy znajduje się znak ``#'', to znak ten i znaki za nim następujące, aż
+do nowej linii, są traktowane jako komentarz i są ignorowane.
+Znak komentarza ma znaczenie gdy znajduje się na początku komendy.
+.IP [10]
+Każdy znak jest przetwarzany przez interpreter Tcl tylko raz jako element
+tworzenia słów komendy.
+Na przykład, jeśli nastąpi podstawienie zmiennych, dalsze podstawienia na
+wartości zmiennej nie następują; wartość jest wstawiana dosłownie.
+Jeśli nastąpi podstawianie komend, to zagnieżdżone komendy są przetwarzane
+całościowo przez rekursywne wywołania interpretera Tcl; przed tym wywołaniem
+nie są robione żadne podstawienia. Podobnie po wywołaniu nie robi się
+żadnych dodatkowych podstawień.
+.IP [11]
+Podstawienia nie tyczą się ograniczników słów komendy. Na przykład podczas
+podstawiania zmiennych cała wartość zmiennej staje się częścią pojedynczego
+słowa, nawet jeśli wartość zmiennej zawiera spacje.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man3/expr.3tcl b/po/pl/archive/plain/man3/expr.3tcl
new file mode 100644
index 00000000..14f00008
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man3/expr.3tcl
@@ -0,0 +1,535 @@
+.\"t
+.\" 1999 PTM Przemek Borys
+'\"
+'\" Copyright (c) 1993 The Regents of the University of California.
+'\" Copyright (c) 1994-1997 Sun Microsystems, Inc.
+'\"
+'\" See the file "license.terms" for information on usage and redistribution
+'\" of this file, and for a DISCLAIMER OF ALL WARRANTIES.
+'\"
+'\" RCS: @(#) $Id: expr.n,v 1.1 2000/02/21 15:11:35 pborys Exp $
+'\"
+'\" The definitions below are for supplemental macros used in Tcl/Tk
+'\" manual entries.
+'\"
+'\" .AP type name in/out ?indent?
+'\" Start paragraph describing an argument to a library procedure.
+'\" type is type of argument (int, etc.), in/out is either "in", "out",
+'\" or "in/out" to describe whether procedure reads or modifies arg,
+'\" and indent is equivalent to second arg of .IP (shouldn't ever be
+'\" needed; use .AS below instead)
+'\"
+'\" .AS ?type? ?name?
+'\" Give maximum sizes of arguments for setting tab stops. Type and
+'\" name are examples of largest possible arguments that will be passed
+'\" to .AP later. If args are omitted, default tab stops are used.
+'\"
+'\" .BS
+'\" Start box enclosure. From here until next .BE, everything will be
+'\" enclosed in one large box.
+'\"
+'\" .BE
+'\" End of box enclosure.
+'\"
+'\" .CS
+'\" Begin code excerpt.
+'\"
+'\" .CE
+'\" End code excerpt.
+'\"
+'\" .VS ?version? ?br?
+'\" Begin vertical sidebar, for use in marking newly-changed parts
+'\" of man pages. The first argument is ignored and used for recording
+'\" the version when the .VS was added, so that the sidebars can be
+'\" found and removed when they reach a certain age. If another argument
+'\" is present, then a line break is forced before starting the sidebar.
+'\"
+'\" .VE
+'\" End of vertical sidebar.
+'\"
+'\" .DS
+'\" Begin an indented unfilled display.
+'\"
+'\" .DE
+'\" End of indented unfilled display.
+'\"
+'\" .SO
+'\" Start of list of standard options for a Tk widget. The
+'\" options follow on successive lines, in four columns separated
+'\" by tabs.
+'\"
+'\" .SE
+'\" End of list of standard options for a Tk widget.
+'\"
+'\" .OP cmdName dbName dbClass
+'\" Start of description of a specific option. cmdName gives the
+'\" option's name as specified in the class command, dbName gives
+'\" the option's name in the option database, and dbClass gives
+'\" the option's class in the option database.
+'\"
+'\" .UL arg1 arg2
+'\" Print arg1 underlined, then print arg2 normally.
+'\"
+'\" RCS: @(#) $Id: expr.n,v 1.1 2000/02/21 15:11:35 pborys Exp $
+'\"
+'\" # Set up traps and other miscellaneous stuff for Tcl/Tk man pages.
+.if t .wh -1.3i ^B
+.nr ^l \n(.l
+.ad b
+'\" # Start an argument description
+.de AP
+.ie !"\\$4"" .TP \\$4
+.el \{\
+. ie !"\\$2"" .TP \\n()Cu
+. el .TP 15
+.\}
+.ie !"\\$3"" \{\
+.ta \\n()Au \\n()Bu
+\&\\$1 \\fI\\$2\\fP (\\$3)
+.\".b
+.\}
+.el \{\
+.br
+.ie !"\\$2"" \{\
+\&\\$1 \\fI\\$2\\fP
+.\}
+.el \{\
+\&\\fI\\$1\\fP
+.\}
+.\}
+..
+'\" # define tabbing values for .AP
+.de AS
+.nr )A 10n
+.if !"\\$1"" .nr )A \\w'\\$1'u+3n
+.nr )B \\n()Au+15n
+.\"
+.if !"\\$2"" .nr )B \\w'\\$2'u+\\n()Au+3n
+.nr )C \\n()Bu+\\w'(in/out)'u+2n
+..
+.AS Tcl_Interp Tcl_CreateInterp in/out
+'\" # BS - start boxed text
+'\" # ^y = starting y location
+'\" # ^b = 1
+.de BS
+.br
+.mk ^y
+.nr ^b 1u
+.if n .nf
+.if n .ti 0
+.if n \l'\\n(.lu\(ul'
+.if n .fi
+..
+'\" # BE - end boxed text (draw box now)
+.de BE
+.nf
+.ti 0
+.mk ^t
+.ie n \l'\\n(^lu\(ul'
+.el \{\
+.\" Draw four-sided box normally, but don't draw top of
+.\" box if the box started on an earlier page.
+.ie !\\n(^b-1 \{\
+\h'-1.5n'\L'|\\n(^yu-1v'\l'\\n(^lu+3n\(ul'\L'\\n(^tu+1v-\\n(^yu'\l'|0u-1.5n\(ul'
+.\}
+.el \}\
+\h'-1.5n'\L'|\\n(^yu-1v'\h'\\n(^lu+3n'\L'\\n(^tu+1v-\\n(^yu'\l'|0u-1.5n\(ul'
+.\}
+.\}
+.fi
+.br
+.nr ^b 0
+..
+'\" # VS - start vertical sidebar
+'\" # ^Y = starting y location
+'\" # ^v = 1 (for troff; for nroff this doesn't matter)
+.de VS
+.if !"\\$2"" .br
+.mk ^Y
+.ie n 'mc \s12\(br\s0
+.el .nr ^v 1u
+..
+'\" # VE - end of vertical sidebar
+.de VE
+.ie n 'mc
+.el \{\
+.ev 2
+.nf
+.ti 0
+.mk ^t
+\h'|\\n(^lu+3n'\L'|\\n(^Yu-1v\(bv'\v'\\n(^tu+1v-\\n(^Yu'\h'-|\\n(^lu+3n'
+.sp -1
+.fi
+.ev
+.\}
+.nr ^v 0
+..
+'\" # Special macro to handle page bottom: finish off current
+'\" # box/sidebar if in box/sidebar mode, then invoked standard
+'\" # page bottom macro.
+.de ^B
+.ev 2
+'ti 0
+'nf
+.mk ^t
+.if \\n(^b \{\
+.\" Draw three-sided box if this is the box's first page,
+.\" draw two sides but no top otherwise.
+.ie !\\n(^b-1 \h'-1.5n'\L'|\\n(^yu-1v'\l'\\n(^lu+3n\(ul'\L'\\n(^tu+1v-\\n(^yu'\h'|0u'\c
+.el \h'-1.5n'\L'|\\n(^yu-1v'\h'\\n(^lu+3n'\L'\\n(^tu+1v-\\n(^yu'\h'|0u'\c
+.\}
+.if \\n(^v \{\
+.nr ^x \\n(^tu+1v-\\n(^Yu
+\kx\h'-\\nxu'\h'|\\n(^lu+3n'\ky\L'-\\n(^xu'\v'\\n(^xu'\h'|0u'\c
+.\}
+.bp
+'fi
+.ev
+.if \\n(^b \{\
+.mk ^y
+.nr ^b 2
+.\}
+.if \\n(^v \{\
+.mk ^Y
+.\}
+..
+'\" # DS - begin display
+.de DS
+.RS
+.nf
+.sp
+..
+'\" # DE - end display
+.de DE
+.fi
+.RE
+.sp
+..
+'\" # SO - start of list of standard options
+.de SO
+.SH "OPCJE STANDARDOWE"
+.LP
+.nf
+.ta 4c 8c 12c
+.ft B
+..
+'\" # SE - end of list of standard options
+.de SE
+.fi
+.ft R
+.LP
+Zobacz dla szczegółów podręcznik \\fBoptions\\fR(n).
+..
+'\" # OP - start of full description for a single option
+.de OP
+.LP
+.nf
+.ta 4c
+Nazwa linii poleceń: \\fB\\$1\\fR
+Nazwa bazy danych: \\fB\\$2\\fR
+Klasa bazy danych: \\fB\\$3\\fR
+.fi
+.IP
+..
+'\" # CS - begin code excerpt
+.de CS
+.RS
+.nf
+.ta .25i .5i .75i 1i
+..
+'\" # CE - end code excerpt
+.de CE
+.fi
+.RE
+..
+.de UL
+\\$1\l'|0\(ul'\\$2
+..
+.TH expr 3tcl 8.0 Tcl "Wbudowane komendy Tcl"
+.BS
+'\" Note: do not modify the .SH NAME line immediately below!
+.SH NAZWA
+expr \- Oblicz wyrażenie
+.SH SKŁADNIA
+\fBexpr \fIarg \fR?\fIarg arg ...\fR?
+.BE
+
+.SH OPIS
+.PP
+Łączy kolejne parametry \fIarg\fR (dodając między nimi spacje) i analizuje
+wynik jako wyrażenie Tcl, zwracając wartość. Dozwolone wyrażenia Tcl są
+podzbiorem operatorów dozwolonych w wyrażeniach C i mają takie samo
+znaczenie i pierwszeństwo, jak odpowiadające im operatory C.
+Wyrażenia dają prawie zawsze wyniki numeryczne (całkowite, lub
+zmiennoprzecinkowe). Np. wyrażenie
+.CS
+\fBexpr 8.2 + 6\fR
+.CE
+przechodzi w 14.2.
+Wyrażenia Tcl różnią się od wyrażeń C tym, że operandy są podawane w inny
+sposób. Poza tym, wyrażenia Tcl obsługują operandy nienumeryczne oraz
+porównania łańcuchów.
+.SH OPERANDY
+.PP
+Wyrażenie Tcl składa się z kombinacji operandów, operatorów i nawiasów.
+Między operandami i operatorami można używać białych spacji; są one
+ignorowane. Tam gdzie mozliwe, operandy są interpretowane jako wartości
+całkowite. Wartości całkowite można podawać dziesiętnie (normalny wypadek),
+ósemkowo (jeśli pierwszym znakiem operandu jest \fB0\fR) lub szesnastkowo
+(jeśli pierwszymi znakami operandu są \fB0x\fR).
+Jeśli operand nie jest w żadnym z powyszszych formatów całkowitych, to o ile
+jest to możliwe, jest traktowany jako liczba zmiennoprzecinkowa. Zmienne
+zmiennoprzecinkowe mogą być podawane w dowolny ze sposobów, obsługiwanych
+przez zgodny z ANSI kompilator C (poza tym, że przyrostki
+\fBf\fR, \fBF\fR, \fBl\fR i \fBL\fR w większości instalacji nie będą
+dozwolone).
+Na przykład, wszystkie następujące liczby są poprawnymi liczbami
+zmiennoprzecinkowymi: 2.1, 3., 6e4, 7.91e+16.
+Jesli nie jest możliwa interpretacja numeryczna, to operand jest
+pozostawiany jako łańcuch (wtedy jednak można stosować tylko ograniczony
+zestaw operatorów).
+.PP
+Operandy mogą być podawane w następujące sposoby:
+.IP [1]
+Jako wartość numeryczną, całkowitą albo zmiennoprzecinkową.
+.IP [2]
+Jako zmienną Tcl, przy użyciu standardowej notacji \fB$\fR.
+Wartość zmiennej zostanie wykorzystana jako operand.
+.IP [3]
+Jako łańcuch ujęty w podwójne cudzysłowy.
+Przetwarzanie wyrażenia będzie wrażliwe na podstawienia ukośnikowe,
+zmiennych i komend, i użyje wyniku jako operandu.
+.IP [4]
+Jako łańcuch ujęty w nawiasy klamrowe. Znaki między klamrą otwierającą i
+zamykającą zostaną użyte jako operand bez żadnego podstawiania.
+.IP [5]
+Jako komenda Tcl w naiwasach kwadratowych. Komenda zostanie wykonana, a jej
+wynik użyty jako operand.
+.IP [6]
+Jako funkcja matematyczna, której argumenty mają dowolną z powyższych
+postaci, taka jak \fBsin($x)\fR. Zobacz niżej dla listy zdefiniowanych
+funkcji.
+.LP
+Tam gdzie zachodzą podstawienia, są one dokonywane przez instrukcje
+wyrażenia.
+Jednak mógł też zostać już wykonany inny poziom podstawiania, dokonywany
+przez przetwarzacza poleceń przed wywołaniem przetwarzacza wyrażeń.
+Jak pokazuje poniższa dyskusja, zwykle najlepiej jest ujmować wyrażenia w
+klamry, co zapobiega by przetwarzacz dokonał podstawień zawartości.
+.PP
+Dla pewnych przykładów prostych wyrażeń, załóżmy że zmienna
+\fBa\fR ma wartość 3, a
+zmienna \fBb\fR wartość 6.
+Następnie, komenda po lewej stronie każdej z linii da wynik, widoczny po
+prawej stronie.
+.CS
+.ta 6c
+\fBexpr 3.1 + $a 6.1
+expr 2 + "$a.$b" 5.6
+expr 4*[llength "6 2"] 8
+expr {{word one} < "word $a"} 0\fR
+.CE
+.SH OPERATORY
+.PP
+Poniżej wymienione są prawidłowe operatory; są one zgrupowane według
+malejącego priorytetu:
+.TP 20
+\fB\-\0\0+\0\0~\0\0!\fR
+Jednoargumentowy minus, jednoargumentowy plis, bitowy NOT i logiczny NOT.
+Żaden z tych operatorów nie może być stosowany do operandów łańcuchowych, a
+bitowy NOT może być stosowany tylko do liczb całkowitych.
+.TP 20
+\fB*\0\0/\0\0%\fR
+Mnożenie, dzielenie, reszta. Żaden z tych operatorów nie może być stosowany
+do operandów łańcuchowych, a reszta może być stosowana tylko do liczb
+całkowitych.
+Reszta ma zawsze znak dzielnika i jej wartość absolutna jest zawsze mnijesza
+niż wartość dzielnika.
+.TP 20
+\fB+\0\0\-\fR
+Dodawanie i odejmowanie. Prawidłowe dla dowolnych operandów numerycznych.
+.TP 20
+\fB<<\0\0>>\fR
+Przesuwanie w lewo i w prawo. Prawidłowe tylko dla operandów całkowitych.
+Przesuwanie w prawo propaguje bit znaku.
+.TP 20
+\fB<\0\0>\0\0<=\0\0>=\fR
+Logiczny mniejszy, większy, mniejszy lub równy, większy lub równy.
+Każdy operator daje 1 jeśli warunek jest spełniony lub 0 w przeciwnym
+wypadku. Operandami mogą być zarówno wartości numeryczne, jak i łańcuchowe,
+w którym wypadku dokonywane jest porównywanie łańcuchów.
+.TP 20
+\fB==\0\0!=\fR
+Logiczna równość i nierówność. Każdy operator daje wynik zero/jeden.
+Prawidłowe dla wszelkich operandów.
+.TP 20
+\fB&\fR
+Bitowy AND. Prawidłowy tylko dla operandów całkowitych.
+.TP 20
+\fB^\fR
+Bitowy XOR. Prawidłowy tylko dla operandów całkowitych.
+.TP 20
+\fB|\fR
+Bitowy OR. Prawidłowy tylko dla operandów całkowitych.
+.TP 20
+\fB&&\fR
+Logiczny AND. Daje 1 jeśli obydwa operandy są niezerowe, lub 0 w przeciwnym
+wypadku.
+Prawidłowe dla operandów logicznych i numerycznych.
+.TP 20
+\fB||\fR
+Logiczny OR. Daje 0 jeśli obydwa operandy są zerowe lub 1 w przeciwnym
+wypadku. Prawidłowe dla operandów logicznych i numerycznych.
+.TP 20
+\fIx\fB?\fIy\fB:\fIz\fR
+Jeżeli-to-inaczej, jak w C. Jeśli \fIx\fR rozwija się na wartość niezerową,
+to wynikiem jest wartość \fIy\fR. W przeciwnym wypadku wartością wynikową
+jest \fIz\fR.
+Operand \fIx\fR musi mieć wartość numeryczną.
+.LP
+Zobacz podręcznik C dla dalszych szczegółów o wynikach, dawanych przez
+operatory. Wszystkie operatory binarne grupują się od lewej do prawej w tym
+samym priorytecie. Np. komenda
+.CS
+\fBexpr 4*2 < 7\fR
+.CE
+daje 0.
+.PP
+Operatory \fB&&\fR, \fB||\fR i \fB?:\fR mają ``leniwą
+analizę'', zupełnie jak w C, co znaczy, że operandy nie są analizowane jeśli
+nie ma takiej potrzeby do określenia wyniku. Np. w komendzie
+.CS
+\fBexpr {$v ? [a] : [b]}\fR
+.CE
+analizowane będzie tylko jedno z \fB[a]\fR lub \fB[b]\fR, zależnie od
+wartości \fB$v\fR. Zauważ jednak, że jest to prawdziwe tylko jeśli całe
+wyrażenie jest ujęte w nawiasy klamrowe; w przeciwnym wypadku przetwarzacz
+Tcl przemieli zarówno \fB[a]\fR jak i \fB[b]\fR jeszcze przed wywołaniem
+komendy \fBexpr\fR.
+.SH "FUNKCJE MATEMATYCZNE"
+.PP
+Tcl obsługuje następujące funkcje matematyczne wyrażeń:
+.TS
+l l l l.
+\fBacos\fR \fBcos\fR \fBhypot\fR \fBsinh\fR
+\fBasin\fR \fBcosh\fR \fBlog\fR \fBsqrt\fR
+\fBatan\fR \fBexp\fR \fBlog10\fR \fBtan\fR
+\fBatan2\fR \fBfloor\fR \fBpow\fR \fBtanh\fR
+\fBceil\fR \fBfmod\fR \fBsin\fR
+.TE
+
+Każda z tych funkcji woła funkcję biblioteki matematycznej o tej samej
+nazwie. Tcl ponadto implemntuje następujące funkcje dla konwersji między
+liczbami całkowitymi, zmiennoprzecinkowymi i losowania liczb losowych:
+.TP
+\fBabs(\fIarg\fB)\fR
+Zwraca wartość modułu \fIarg\fR. \fIArg\fR może być liczbą całkowitą, lub
+zmiennoprzecinkową; wynik jest zwracany w tej samej postaci.
+.TP
+\fBdouble(\fIarg\fB)\fR
+Jeśli \fIarg\fR jest liczbą zmiennoprzecinkową, zwracane jest \fIarg\fR. W
+przeciwnym wypadku \fIarg\fR jest konwertowany na postać zmiennoprzecinkową
+i zwracany w tej postaci.
+.TP
+\fBint(\fIarg\fB)\fR
+Jak wyżej, ale zamiana na liczbę całkowitą.
+.TP
+\fBrand()\fR
+Zwraca liczbę zmiennoprzecinkową w zakresie od zera do 1. Nasienie pochodzi
+z wewnętrznego zegara maszyny, lub może być ustawiane ręcznie funkcją srand.
+.TP
+\fBround(\fIarg\fB)\fR
+Jeśli \fIarg\fR jest całkowite, zwracane jest \fIarg\fR. W przeciwnym
+wypadku \fIarg\fR jest konwertowane na postać całkowitą poprzez
+zaokrąglanie.
+.TP
+\fBsrand(\fIarg\fB)\fR
+Parametr \fIarg\fR, który musi być liczbą całkowitą, służy do resetowania
+nasienia generatora liczb losowych. Zwraca pierwszą liczbę losową dla tego
+nasienia. Każdy interpreter ma swoje własne nasienie.
+.PP
+W dodatku do tych predefiniowanych funkcji, aplikacje mogą definiować inne
+funkcje, korzystając z \fBTcl_CreateMathFunc\fR().
+.SH "TYPY, PRZEPEŁNIENIE I PRECYZJA"
+.PP
+Wszystkie obliczenia wewnętrzne na liczbach całkowitych są dokonywane w
+typie \fIlong\fR z C, a wszystkie obliczenia zmiennoprzecinkowe na typie
+\fIdouble\fR.
+Podczas konwersji łańcucha na liczbę zmiennoprzecinkową, wykrywane jest
+przepełnienie eksponentne, co powoduje błąd Tcl.
+Dla konwersji łańcucha na liczbę całkowitą, wykrywanie przepełnienia zależy
+od zachowania pewnych funkcji biblioteki C, więc raczej nie można na tym
+polegać.
+.PP
+Konwersja między reprezentacjami całkowitymi, zmiennoprzecinkowymi i
+łańcuchowymi operandów jest wykonywana automatycznie tam gdzie potrzeba.
+Dla obliczeń arytmetycznych zmienne całkowite są używane tak długo, aż nie
+pojawi się liczba zmiennoprzecinkowa i wtedy zaczyna się używanie liczb
+zmiennoprzecinkowych.
+Na przykład,
+.CS
+\fBexpr 5 / 4\fR
+.CE
+zwraca 1, podczas gdy
+.CS
+\fBexpr 5 / 4.0\fR
+\fBexpr 5 / ( [string length "abcd"] + 0.0 )\fR
+.CE
+zwraca 1.25.
+Wartości zmiennoprzecinkowe są zawsze zwracane z ``\fB.\fR'' lub \fBe\fR,
+więc nie wyglądają jak liczby całkowite. Na przykład,
+.CS
+\fBexpr 20.0/5.0\fR
+.CE
+zwraca \fB4.0\fR, nie \fB4\fR.
+
+.SH "OPERACJE ŁAŃCUCHOWE"
+.PP
+Jeśli jeden z operandów porównania jest łańcuchem, a drugi ma wartość
+numeryczną, to operand numeryczny jest konwertowany z użyciem formatu
+\fB%d\fR lub \fB%g\fR funkcji \fIsprintf\fR(3) języka C z powrotem na łańcuch.
+Na przykład komendy
+.CS
+\fBexpr {"0x03" > "2"}\fR
+\fBexpr {"0y" < "0x12"}\fR
+.CE
+zwracają 1. Pierwsze porównanie jest dokonywane w porównaniu całkowitym, a
+drugie w porównaniu łańcuchowym, po przekonwertowaniu drugiego operandu na
+łańcuch \fB18\fR.
+Ponieważ Tcl ma tendencje do traktowania wartości tam gdzie możliwe jako
+liczby, to używanie operatorów \fB==\fR i podobnych nie jest dobrym
+pomysłem, jeśli naprawdę chcesz porównania łańcuchowego; lepiej użyć komendy
+\fBstring compare\fR.
+
+.SH "ROZWAŻANIA O WYDAJNOŚCI"
+.VS
+.PP
+Jeśli chcesz jak największej szybkości i najmniejszego zajmowania pamięci,
+ujmuj wyrażenia w klamry. Umożliwia to kompilatorowi kodu bitowego
+Tcl wygenerowanie jak najlepszego kodu.
+.PP
+Jak wspomniano wyżej, w wyrażeniach dokonuje się dwóch podstawień:
+raz przez przetwarzacz Tcl, raz przez komendę \fBexpr\fR.
+Na przykład, komendy
+.CS
+\fBset a 3\fR
+\fBset b {$a + 2}\fR
+\fBexpr $b*4\fR
+.CE
+zwracają 11, a nie wielokrotność 4.
+Jest tak dlatego, że przetwarzacz Tcl najpierw podstawia za \fB$a + 2\fR
+zmienną \fBb\fR, a następnie komenda \fBexpr\fR przetwarza wyrażanie
+\fB$a + 2*4\fR.
+.PP
+Większość wyrażeń nie wymaga drugiej kolejki podstawień. Są one albo
+ujmowane w klamry, albo ich proces podstawiania zmiennych i komend daje
+liczby i łańcuchy, nie wymagające podstawień jako takich. Jednak z uwagi na
+to, że nieuklamrowione wyrażenia wymagają dwóch rund podstawień, kompilator
+kodu bitowego musi emitować dodatkowe instrukcje obsługi takiej sytuacji.
+Najkosztowniejszy kod generowany jest dla nieuklamrowionych wyrażeń, które
+zawierają podstawienia komend. Wyrażenia te muszą być implementowane przez
+generowanie nowego kodu za każdym wykonaniem wyrażenia.
+.VE
+
+.SH SŁOWA KLUCZOWE
+arytmetyka, logiczny, porównanie, wyrażenie, porównanie rozmyte
diff --git a/po/pl/archive/plain/man5/lilo.conf.5 b/po/pl/archive/plain/man5/lilo.conf.5
new file mode 100644
index 00000000..9b73202d
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man5/lilo.conf.5
@@ -0,0 +1,406 @@
+.\" {PTM/AB/0.1/27-07-1999/"lilo.conf - plik konfiguracyjny lilo"}
+.\" translated by Adam Byrtek <alpha@irc.pl>
+.\" ------------
+.\" @(#)lilo.conf.5 1.0 950728 aeb
+.\" This page is based on the lilo docs, which carry the following
+.\" COPYING condition:
+.\"
+.\" LILO program code, documentation and auxiliary programs are
+.\" Copyright 1992-1994 Werner Almesberger.
+.\" All rights reserved.
+.\"
+.\" Redistribution and use in source and binary forms of parts of or the
+.\" whole original or derived work are permitted provided that the
+.\" original work is properly attributed to the author. The name of the
+.\" author may not be used to endorse or promote products derived from
+.\" this software without specific prior written permission. This work
+.\" is provided "as is" and without any express or implied warranties.
+.\"
+.\" ------------
+.TH LILO.CONF 5 "28 Lipiec 1995"
+.SH NAZWA
+lilo.conf \- plik konfiguracyjny lilo
+.SH OPIS
+.LP
+Ten plik, domyślnie \fI/etc/lilo.conf\fP, jest odczytywany przez program
+instalacyjny boot loadera lilo (patrz lilo(8)).
+.LP
+Może on wyglądać tak jak poniżej:
+.IP
+.nf
+boot = /dev/hda
+delay = 40
+compact
+vga = normal
+root = /dev/hda1
+read-only
+image = /zImage-2.5.99
+ label = try
+image = /zImage-1.0.9
+ label = 1.0.9
+image = /tamu/vmlinuz
+ label = tamu
+ root = /dev/hdb2
+ vga = ask
+other = /dev/hda3
+ label = dos
+ table = /dev/hda
+.fi
+.LP
+Ten plik konfiguracyjny mówi, że lilo korzysta z głównego boot rekordu (MBR)
+na /dev/hda (zajrzyj do pliku user.tex dokumentacji lilo, aby dowiedzieć się
+więcej o różnych sposobach instalacji lilo i współpracy z innymi systemami
+operacyjnymi).
+.LP
+Podczas startu boot loader poczeka cztery sekundy (40 dziesiętnych sekundy)
+na naciśnięcie klawisza Shift. Jeśli tego nie zrobisz, wystartowane zostanie
+pierwsze podane jądro (/zImage-1.5.99). Jeśli naciśniesz klawisz, boot
+loader spyta, którego jądra użyć. Gdy zapomnisz jakie jądra są do wyboru,
+naciśnij [TAB] (lub [?] na klawiaturze US) a pokaże się menu. Będziesz mógł
+wybrać nowe jądro, stare i zaufane, jądro z całkiem innym głównym
+systemem plików (na wypadek problemów ze starym systemem plików), lub
+całkiem inny system operacyjny. W pliku lilo.conf można podać najwyżej 16
+obrazów.
+.LP
+Jak widać powyżej, plik konfiguracyjny rozpoczyna się opcjami globalnymi (w
+tym przykładzie pierwszych 6 linii), za nimi następują opcje specyficzne dla
+konkretnych obrazów. Opcja w opisie obrazu nadpisuje opcję globalną dla
+danego obrazu.
+
+.SH OPCJE GLOBALNE
+Istnieje wiele możliwych słów kluczowych. Poniższy opis pochodzi praktycznie
+w całości z pliku user.tex (jest jedynie nieznacznie skrócony).
+.TP
+.BI "backup=" backup-file
+Kopiowanie oryginalnego boot sektora do pliku
+.I backup-file
+(który może być także urządzeniem, np.
+.IR /dev/null ),
+zamiast do standardowego
+.IR /boot/boot.NNNN .
+.TP
+.BI "boot=" boot-device
+Ustala nazwę urządzenia (np. partycji dysku twardego) które zawiera boot
+sektor. Jeśli to złowo kluczowe zostanie pominięte, boot sektor jest
+odczytywany (i zapisywany) z urządzenia aktualnie zamontowanego jako
+nadrzędne (root).
+.TP
+.BI "change-rules"
+Definiuje zmiany numerów typu partycji podczas startowania (`ukrywanie').
+Zajrzyj do działu "Partition type change rules" pliku user.tex aby
+dowiedzieć się więcej.
+.TP
+.BI "compact"
+Stara się połączyć żądania odczytu z sąsiednich sektorów w jedno żądanie.
+Drastycznie zmniejsza to czas ładowania i zmniejsza rozmiar mapy. Użycie
+opcji `compact' jest szczególnie zalecane podczas startu z dyskietki.
+.TP
+.BI "default=" name
+Wybranie podanego obrazu jako domyślnego obrazu startowego. Jeśli opcja
+`default' zostanie pominięta, domyślnym obrazem jest pierwszy w pliku
+konfiguracyjnym.
+.TP
+.BI "delay=" tsecs
+Ustala ilość dziesiętnych części sekundy, jaką boot loader powinien
+odczekać przed wystartowaniem pierwszego obrazu. Jest to użyteczne w
+systemach, które od razu po włączeniu klawiatury startują z dysku twardego.
+Boot loader nie czeka, jeśli ominięto opcję `delay' lub została ona
+ustawiona na zero.
+.TP
+.BI "disk=" device-name
+Definiuje niestandardowe parametry dla podanego dysku. Zajrzyj do działu
+"Disk geometry" pliku user.tex po więcej szczegółów. Szczególnie użyteczny
+jest parametr `bios='. BIOS numeruje dyski 0x80, 0x81, itd. i jest
+niemożliwym stwierdzenie, który dysk Linux odpowiada danemu dyskowi BIOS
+(jako że zależy to od rodzaju i konfiguracji BIOSu), więc jeśli dysponujesz
+nietypową konfiguracją, musisz zapisać zależność między dyskami Linux a
+BIOS. Na przykład,
+.sp
+.nf
+ disk=/dev/sda
+ bios=0x80
+ disk=/dev/hda
+ bios=0x81
+.fi
+.sp
+oznacza, że dysk SCSI to pierwszy dysk BIOS, a dysk IDE (primary master)
+jest drugim dyskiem BIOS.
+.TP
+.BI "disktab=" disktab-file
+Ustala nazwę pliku parametrów dysku. Jeśli pominięto opcję `disktab',
+instalator mapy szuka pliku
+.IR /etc/disktab .
+Korzystanie z plików disktab nie jest zalecane.
+.TP
+.BI "fix-table"
+Ta opcja pozwala lilo dostoswać adrasy 3D w tablicy partycji. Każdy wpis w
+tablicy partycji zawiera trójwymiarowy (sektor/głowica/cylinder) i liniowy
+adres pierwszego i ostatniego sektora partycji. Jeśli partycja nie jest
+ułożona na granicy ścieżki i jeśli pewne inne systemy operacyjne (np.
+PC/MS-DOS lub OS/2) korzystają z tego samego dysku, mogą zmienić adres 3D.
+lilo może zapisać swój boot sektor tylko na partycjach, których oba adresy
+odpowiadają sobie. Jeśli opcja `fix-table' jest ustawiona, lilo dostosowuje
+niepoprawne startowe adresy 3D.
+
+UWAGA: Nie gwarantuje to, że inne systemy operacyjne nie będą starały się
+zmienić tego adresu później. Jest także możliwe, że zmiana ta będzie miała
+inne, niepożądane efekty uboczne. Sposobem na to jest ponowne
+przepartycjonowanie dysku przy użyciu programu, który układa partycje na
+granicy ścieżek. W pewnych warunkach na niektórych dyskach (np. pewnych
+dużych dyskach EIDE z włączoną translacją adresów), istnienie konfliktowych
+wpisów w tablicy partycji może okazać się niezapobiegalne.
+.TP
+.BI "force-backup=" backup-file
+Tak jak `backup', ale zmusza do nadpisania istniejącej kopii zapasowej.
+.TP
+.BI "ignore-table"
+Każe lilo ignorować błędne tablice partycji.
+.TP
+.BI "install=" boot-sector
+Instaluje podany plik jako nowy boot sektor. Jeśli pominięto opcję
+`install', plik
+.I /boot/boot.b
+jest używany jako domyślny.
+.TP
+.BI "linear"
+Generowanie liniowych adresów zamiast adresów sektora/głowicy/cylindra.
+Adresy liniowe są tłumaczone przy starcie systemu, i nie zależą od geometrii
+dysku. Zauważ, że dyskietki startowe mogą stać się nieprzenośne, jeśli
+zostanie użyta opcja `linear', ponieważ usługa BIOS sprawdzania geometrii
+dysku nie działa całkiem poprawnie dla stacji dysków. Przy użyciu opcji
+`linear' na dużych dyskach,
+.I /sbin/lilo
+może wygenerować odwołania do niedostępnych obszarów dysku, ponieważ przed
+przeładowaniem systemu nieznane są adresy 3D sektora.
+.TP
+.BI "lock"
+Włącza automatyczne zapisywanie startowej linii poleceń jako domyślnej przy
+następnym starcie. W ten sposób lilo sugeruje wybór, dopóki nie zostanie on
+ręcznie zmieniony.
+.TP
+.BI "map=" map-file
+Ustala położenie pliku mapy. Jeśli pominięto opcję `map', używany jest plik
+.IR /boot/map .
+.TP
+.BI "message=" message-file
+Ustala plik zawierający komunikat, który zostanie wyświetlony przed
+znakiem zachęty lilo. Wiadomość nie jest wyświetlana podczas oczekiwania na
+naciśnięcie klawisza po napisie "LILO ". W wiadomości znak FF ([Ctrl L])
+czyści ekran. Rozmiar pliku wiadomości jest ograniczony do 65535 bajtów.
+Jeśli wiadomość zostanie zmieniona lub przeniesiona, mapa musi zostać
+odbudowana.
+.TP
+.BI "nowarn"
+Wyłącza ostrzeżenia o możliwych zagrożeniach.
+.TP
+.BI "optional"
+Jak specyficzna dla obrazu opcja `optional' (patrz dalej), ale dotyczy
+wszystkich obrazów.
+.TP
+.BI "password=" password
+Jak specyficzna dla obrazu opcja `password=...' (patrz dalej), ale dotyczy
+wszystkich obrazów.
+.TP
+.BI "prompt"
+Wyświetla linię zachęty bez oczekiwania na naciśnięcie klawisza.
+Przeładowanie systemu bez udziału użytkownika jest niemożliwe, jeśli opcja
+`prompt' jest ustawiona, a `timeout' nie.
+.TP
+.BI "restricted"
+Jak specyficzna dla obrazu opcja `restricted' (patrz dalej), ale dotyczy
+wszystkich obrazów.
+.TP
+.BI "serial=" parameters
+Włącza kontrolę przez łącze szeregowe. Podany port szeregowy jest inicjowany
+i boot loader akceptuje dane wysłane niego oraz z klawiatury PC. Wysłanie
+znaku `break' na linii odpowiada naciśnięciu klawisza shift na konsoli.
+Jeśli dostęp szeregowy jest mniej bezpieczny niż dostęp przez konsolę,
+wszystke obrazy powinne być zabezpieczone hasłem, tzn. jeśli linia jest
+podłączona do modemu. Ciąg parametrów ma następującą składnię:
+.sp
+.nf
+ <port>[,<bps>[<parity>[<bits>]]]
+.fi
+.sp
+<port>: numer portu szeregowego, rozpoczynający się od zera; 0 odpowiada
+COM1, czyli /dev/ttyS0 itd; można korzystać ze wszystkich czterech portów
+(jeśli są obecne)
+.sp
+<bps>: ilość bodów portu szeregowego; następujące ilości bodów są
+obsługiwane: 110, 150, 300, 600, 1200, 2400, 4800 oraz 9600 bps;
+domyślnie jest to 2400 bps
+.sp
+<parity>: parzystość linii szeregowej; boot loader ignoruje parzystość i
+obcina ósmy bit; następujące (małe lub duże) znaki są wykorzystywane do
+opisu parzystości: `n' brak, `e' parzysta, `o' nieparzysta
+.sp
+<bits>: ilość bitów danych na znak; obsługiwane jest jedynie 7 i 8 bitów;
+domyślnie jest to osiem, jeśli brak parzystości, 7 jeśli parzysta lub
+nieparzysta
+.sp
+Jeśli włączono opcję `serial', wartość `delay' jest automatycznie zwiększana
+do 20.
+.sp
+Przykład: serial=0,2400n8 inicjuje COM1 z domyślnymi parametrami.
+.TP
+.BI "timeout=" tsecs
+Ustala czas oczekiwania (w dziesiątych częściach sekundy) na naciśnięcie
+klawisza. Jeśli po upływie tego czasu żaden klawisz nie zostanie naciśnięty,
+automatycznie wystartowany zostanie pierwszy obraz. Podobnie, jeśli
+użytkownik nie naciśnie klawisza przerywane jest oczekiwanie na hasło.
+Domyślną wartością jest nieskończoność.
+.TP
+.BI "verbose=" level
+Włącza informowanie o aktualnym stanie. Większa liczba daje więcej
+informacji. Poziom ten jest także zwiększany przez podanie opcji \-v w linii
+poleceń. Maksymalny poziom to 5.
+
+.LP
+Dodatkowo, parametry konfiguracyjne jądra, takie jak
+.BR append ", " ramdisk ", " read-only ", " read-write ", " root
+oraz
+.BR vga ,
+mogą zostać ustawione w dziale opcji globalnych. Są one wykorzystywane jako
+wartości domyślne, gdyby nie podano ich w sekcji konfiguracji konkretnego
+obrazu.
+
+.SH DZIAŁ SPECYFICZNY DLA OBRAZU
+Dział specyficzny dla obrazu zaczyna się linią
+.sp
+.nf
+ \fBimage=\fP\fIpathname\fP
+.fi
+.sp
+(aby podać plik lub urządzenie zawierające obraz jądra Linuksa), lub linią
+.sp
+.nf
+ \fBother=\fP\fIpathname\fP
+.fi
+.sp
+aby oznaczyć dodatkowy system do wystartowania.
+.LP
+
+W pierwszym przypadku, gdy linia \fBimage\fP oznacza startowanie z
+urządzenia, należy podać zasięg mapowanych sektorów korzystając z
+.TP
+.BI "range=" start-end
+.LP
+
+W drugim przypadku (startowanie innego systemu) istnieją trzy możliwości
+.TP
+.BI "loader=" chain-loader
+Określa program ładujący, który ma zostać użyty. Domyślnie jest to
+.IR /boot/chain.b .
+Program ładujący musi zostać podany, jeśli obraz ma zostać wystartowany z
+urządzenia innego niż pierwszy twardy dysk lub stacja dysków.
+.TP
+.BI "table=" device
+Określa urządzenie, które zawiera tablicę partycji. Boot loader nie prześle
+informacji o partycjach do startowanego systemu operacyjnego jeśli ta
+zmienna zostanie pominięta (niektóre systemy operacyjne mają inne sposoby na
+określenie, z której partycji zostały wystartowane, np. MS-DOS zwykle
+przechowuje dane o geometrii dysku startowego lub partycji w swoim boot
+sektorze). Pamiętaj, że /sbin/lilo musi zostać uruchomiony ponownie, jeśli
+tablica partycji do której odwołuje się opcja `table' zostanie zmieniona.
+.TP
+.BI "unsafe"
+Zapobiega dostępowi do boot sektora podczas tworzenia mapy. Wyłącza to pewne
+testy, takie jak test tablicy partycji. Jeśli boot sektor znajduje się w
+stacji dysków o stałym formacie, użycie `unsafe' zapobiega potrzebie
+wkładania dyskietki do napędu przy każdym uruchomieniu instalatora mapy.
+Opcje `unsafe' i `table' wykluczają się wzajemnie.
+.LP
+
+W obu przypadkach możliwe są poniższe opcje.
+.TP
+.BI "label=" name
+Boot loader aby zidentyfikować obraz używa nazwy pliku (bez ścieżki) tego
+obrazu. Odmienna nazwa może zostać podana za pomocą opcji `label'.
+.TP
+.BI "alias=" name
+Druga nazwa dla tego samego obrazu może zostać podana poprzez ustalenie
+aliasu.
+.TP
+.BI "lock"
+(Patrz wcześniej).
+.TP
+.BI "optional"
+Ominięcie obrazu jeśli nie jest on dostępny podczas tworzenia mapy. Ta opcja
+jest przydatna do testowania jąder które nie zawsze są obecne.
+.TP
+.BI "password=" password
+Ochrona obrazu hasłem.
+.TP
+.BI "restricted"
+Hasło jest wymagane jedynie jeśli podano parametry w linii poleceń (np.
+single).
+.LP
+
+.SH OPCJE JĄDRA
+Jeśli startowanym obrazem jest jądro Linux, można do niego przesłać parametry.
+.TP
+.BI "append=" string
+Dołącza podane opcje do linii parametrów przekazywanej do jądra. Na ogół
+jest to używne do podania parametrów sprzętu, które nie mogą zostać wykryte
+automatycznie, lub których wykrywanie może być niebezpieczne. Na przykład:
+.sp
+.nf
+ append = "hd=64,32,202"
+.fi
+.sp
+.TP
+.BI "literal=" string
+Jak `append', ale anuluje wszystkie inne opcje (np. ustawienia nadrzędnego
+urządzenia). Ponieważ przy użyciu opcji `literal' przypadkowo mogą zostać
+usunięte ważne opcje, ta opcja nie może znaleźć się w dziale opcji globalnych.
+.TP
+.BI "ramdisk=" size
+Ta opcja określa rozmiar opcjonalnego ramdysku. Wartość zero oznacza, że
+ramdysk nie powinien być tworzony. Jeśli ta opcja zostanie pominięta,
+używany jest rozmiar ramdysku zapisany w obrazie.
+.TP
+.BI "read-only"
+Określa, że główny system plików powinien być zamontowany tylko do odczytu.
+Na ogół procedura startowa systemu później ponownie montuje główny system
+plików do odczytu i zapisu (np. po jego sprawdzeniu).
+.TP
+.BI "read-write"
+Określa, że główny system plików powinien zostać zamontowany do odczytu i
+zapisu.
+.TP
+.BI "root=" root-device
+Określa urządzenie, które powinno zostać zamontowane jako katalog nadrzędny
+(root). Jeśli użyta zostanie specjalna nazwa \fBcurrent\fP, nadrzędnym
+urządzeniem zostanie urządzenie, którego główny system plików jest aktualnie
+zamontowany. Jeśli katalog nadrządny zostanie zmieniony za pomocą \-r,
+odpowiednie urządzenie zostanie użyte. Jeśli pominięto opcję `root', użyte
+zostanie główne urządzenie ustalone przez jądro (i które zostało określone
+przy kompilacji za pomocą zmiennej ROOT_DEV w Makefile jądra, lub zmienione
+przez program rdev(8)).
+.TP
+.BI "vga=" mode
+Określa tryb tekstowy VGA który powinien zostać wybrany przy starcie
+systemu. Rozpoznawane są następujące wartości (rozmiar liter jest
+nieistotny).:
+.sp
+.BR normal :
+standardowy tryb tekstowy 80x25
+.sp
+.BR extended " (lub " ext ):
+tryb tekstowy 80x50
+.sp
+.BR ask :
+zapytanie użytkownika podczas startu systemu
+.sp
+<number>: użycie odpowiedniego trybu tekstowego; liste dostępnych trybów
+można otrzymać startując system z opcją vga=ask i naciskając [Enter].
+.sp
+Jeśli pominięto tę opcję, użyty zostanie tryb graficzny VGA ustalony przez
+jądro (i który został określony przy kompilacji za pomocą zmiennej SVGA_MODE
+w Makefile jądra, lub zmieniony przez program rdev(8)).
+
+.SH PATRZ TAKŻE
+lilo(8), rdev(8).
+.br
+Dystrybucja lilo jest rozpowszechniana z bardzo szczegółową dokumentacją,
+której powyższy dokument jest jedynie małym wycinkiem.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man5/locatedb.5 b/po/pl/archive/plain/man5/locatedb.5
new file mode 100644
index 00000000..53b98cc8
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man5/locatedb.5
@@ -0,0 +1,114 @@
+.\" {PTM/WK/1999-XII}
+.TH LOCATEDB 5 \" -*- nroff -*-
+.SH NAZWA
+locatedb \- bazy nazw plików z kompresją początków
+.SH OPIS
+Ta strona podręcznika opisuje format baz danych nazw plików dla \fBlocate\fP
+w wersji GNU.
+.P
+Bazy nazw plików zawierają listy plików, istniejących w szczególnych drzewach
+katalogów w momencie ostatniej aktualizacji baz.
+.P
+Może istnieć wiele baz danych nazw plików.
+Użytkownicy mogą wybrać bazy, które przeszukuje \fBlocate\fP, posługując się
+zmienną środowiskową lub opcją wiersza poleceń; zobacz \fBlocate\fP(1L).
+Administrator systemu może wybrać częstość, z jaką aktualizowane są bazy,
+oraz katalogi, dla których zawierają zapisy. Normalnie bazy nazw plików
+zaktualizowane są przez okresowe uruchamianie programu \fBupdatedb\fP,
+zwykle nocą; zobacz \fBupdatedb\fP(1L).
+.P
+\fBupdatedb\fP uruchamia program o nazwie \fBfrcode\fP kompresujący
+listę nazw plików przy użyciu front-compression [kompresji początków],
+redukującej rozmiar bazy danych 4 do 5-krotnie. Front-compression
+(znana również jako incremental encoding [kodowanie przyrostowe]) działa
+według następujących zasad.
+.P
+Pozycje w bazie danych stanowią posortowaną listę (dla wygody użytkowników
+nie rozróżniającymi wielkości znaków). Ponieważ lista jest posortowana,
+prawdopodobnie każda z jej pozycji posiada wspólny przedrostek
+(łańcuch początkowy) z pozycją poprzednią. Każda pozycja bazy rozpoczyna się
+bajtem licznika różnicy offsetu. Jest to dodatkowa liczba znaków przedrostka
+pochodzącego z poprzedniej pozycji bazy, jaka powinna być zastosowana ponad
+liczbę znaków, jakiej używa poprzednia pozycja w stosunku do jej z kolei
+poprzednika. (Licznik ten może być ujemny.) Po liczniku następuje ograniczona
+znakiem null końcówka ASCII \(em część nazwy, która następuje po wspólnym
+przedrostku.
+.P
+Jeśli licznik różnicy offsetu jest większy niż możliwy do przechowania
+w pojedynczym bajcie (+/\-127), to bajt posiada wartość 0x80, a licznik
+następuje w słowie dwubajtowym, z bajtem starszym jako pierwszym (sieciowy
+porządek bajtów).
+.P
+Każda baza danych rozpoczyna się od sztucznej pozycji dla pliku o nazwie
+`LOCATE02'. \fBlocate\fP sprawdza ten zapis, by upewnić się, że plik bazy
+posiada poprawny format; ignoruje te pozycję podczas przeszukiwań.
+.P
+Bazy danych nie mogą być sklejane (łączone), nawet jeśli ze wszystkich baz
+oprócz pierwszej usunięto pierwszą (sztuczną) pozycję. Wynika to stąd, że
+licznik różnicy offsetu pierwszego wpisu pochodzącego z drugiej i kolejnych
+baz będzie nieprawidłowy.
+.P
+Istnieje również stary format bazy danych, używany przez uniksowe programy
+.B locate
+i
+.B find
+oraz ich wcześniejsze wydania GNU.
+W celu utworzenia baz w starym formacie \fBupdatedb\fP uruchamia programy
+o nazwach \fBbigram\fP i \fBcode\fP. Stary format różni się od powyższego
+opisu w następujący sposób. W nowym formacie każda z pozycji zaczyna się od
+licznika różnicy offsetu i kończy się bajtem null. W starym formacie wartości
+bajtu od 0 do 28 wskazują na licznik różnicy offsetu od \-14 do 14. Wartością
+bajtu wskazującą, na to że występuje po niej długi licznik jest 0x1e (30),
+nie zaś 0x80. Długie liczniki przechowywane są w porządku bajtów hosta, który
+niekoniecznie jest sieciowym porządkiem bajtów, oraz o rozmiarze słowa
+integer hosta, zwykle mającym 4 znaki. One także reprezentują licznik
+o 14 mniejszy od ich wartości. Wiersze bazy danych nie posiadają bajtu
+ogranicznika; początek następnego wiersza wskazywany jest jego pierwszy bajt
+o wartości <= 30.
+.P
+Poza tym, zamiast rozpoczynania się fikcyjną pozycją, stary format bazy
+danych rozpoczyna się od 256 bajtowej tablicy zawierającej 128 najczęściej
+występujących dwuznaków (bigram) w liście plików. Dwuznak w tym kontekście
+jest parą sąsiednich bajtów. Bajty w bazie danych posiadające ustawiony
+starszy bit są indeksami (z wyczyszczonym starszym bitem) do tablicy dwuznaków.
+Kodowanie dwuznaków i liczniki różnicy offsetu powodują, że bazy te są
+o 20-25% mniejsze w porównaniu z nowym formatem. Nie są jednak czysto 8-bitowe.
+Każdy z bajtów nazwy pliku, przypadający na zakres używany dla kodów
+specjalnych, zastępowany jest w bazie przez znak zapytania, co nieprzypadkowo
+stanowi maskę powłoki dopasowującą pojedynczy znak.
+.SH PRZYKŁAD
+.nf
+
+Dane wejściowe do \fBfrcode\fP:
+.\" null wymienione na znaki nowej linii:
+/usr/src
+/usr/src/cmd/aardvark.c
+/usr/src/cmd/armadillo.c
+/usr/tmp/zoo
+
+Długość najdłuższego wspólnego przedrostka z poprzedniego zapisu:
+0 /usr/src
+8 /cmd/aardvark.c
+14 rmadillo.c
+5 tmp/zoo
+
+.fi
+Dane wynikowe z \fBfrcode\fP, z końcowymi znakami null zamienionymi
+na znaki nowej linii i zmianie liczby bajtów na postać drukowalną:
+.nf
+0 LOCATE02
+0 /usr/src
+8 /cmd/aardvark.c
+6 rmadillo.c
+\-9 tmp/zoo
+
+(6 = 14 \- 8, a \-9 = 5 \- 14)
+.fi
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR find (1L),
+.BR locate (1L),
+.BR locatedb (5L),
+.BR xargs (1L).
+.br
+.B Znajdowanie plików
+(dokumentacji Info on-line lub drukowanej)
diff --git a/po/pl/archive/plain/man5/nfs.5 b/po/pl/archive/plain/man5/nfs.5
new file mode 100644
index 00000000..25499444
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man5/nfs.5
@@ -0,0 +1,215 @@
+.\" Translation (c) 1999 Bartłomiej Sowa <bartowl@dione.ids.pl>
+.\" nfs.5 "Rick Sladkey" <jrs@world.std.com>
+.\" Wed Feb 8 12:52:42 1995, faith@cs.unc.edu: updates for Ross Biro's
+.\" patches. "
+.TH NFS 5 "20 listopada 1993" "Linux 0.99" "Podręcznik programisty Linuksa"
+.SH NAZWA
+nfs \- format nfs fstab i opcje
+.SH SKŁADNIA
+.B /etc/fstab
+.SH OPIS
+Plik
+.I fstab
+zawiera informacje o tym, który system plików
+gdzie podmontować i z jakimi opcjami.
+W przypadku NFS, zawiera on nazwę serwera i
+montowany katalog eksportowany,
+lokalny katalog montowania (mount point)
+i specyficzne opcje NFS dotyczące
+sposobu podmontowania systemu plików.
+.P
+Przykład wpisu NFS z pliku \fI/etc/fstab\fP.
+.sp
+.nf
+.ta 2.5i +0.75i +0.75i +1.0i
+server:/usr/local/pub /pub nfs rsize=8192,wsize=8192,timeo=14,intr
+.fi
+.DT
+.SS Opcje
+.TP 1.5i
+.I rsize=n
+Ilość bajtów używanych przez NFS podczas odczytywania plików z serwera NFS.
+Domyślna wartość zależy od wersji jądra, aktualnie 1024 bajty.
+(Jednakże przepustowość znacznie się polepsza po zażądaniu
+.IR rsize=8192 .)
+.TP 1.5i
+.I wsize=n
+Ilość bajtów używanych przez NFS podczas zapisywania plików na serwer NFS.
+Domyślna wartość zależy od wersji jądra, aktualnie 1024 bajty.
+(Jednakże przepustowość znacznie się polepsza po zażądaniu
+.IR wsize=8192 .)
+.TP 1.5i
+.I timeo=n
+Wartość w dziesiętnych sekundy określająca czas poprzedzający
+wysłanie retransmisji po czasie oczekiwania RPC.
+Domyślnie 7 dziesiętnych sekundy.
+Po pierwszym czasie oczekiwania, czas oczekiwania jest podwajany po każdym
+kolejnym oczekiwaniu aż osiągnie 60 sekund, lub nastąpi dość
+retransmisji do spowodowania głównego czasu oczekiwania.
+Wtedy, jeżeli system plików jest podmontowany na stałe,
+każda nowa kaskada czasów oczekiwania restartuje przy podwojonej
+początkowej wartości poprzedniej kaskady, ponownie dublując przy
+każdej retransmisji. Maksymalny czas oczekiwania zawsze wynosi
+60 sekund. Poprzez zwiększenie tego parametru można osiągnąć
+większą ogólną wydajność podczas poruszania się w obciążonej sieci,
+do wolnego serwera, czy przez wiele routerów i bramek.
+.TP 1.5i
+.I retrans=n
+Ilość podrzędnych czasów oczekiwania i retransmisji, które muszą wystąpić
+przed wystąpieniem głównego czasu oczekiwania. Domyślna wartość to
+3 czasy oczekiwania. Jeśli wystąpi główny czas oczekiwania, to albo przerywana
+jest operacja na plikach albo na konsoli jest wyświetlana wiadomość
+"server not responding".
+.TP 1.5i
+.I acregmin=n
+Minimalny czas w sekundach, przez który powinny być przechowywane atrybuty
+zwykłych plików przed zażądaniem świeżych informacji z serwera.
+Domyślnie 3 sekundy.
+.TP 1.5i
+.I acregmax=n
+Maksymalny czas w sekundach, przez który mogą być przechowywane atrybuty
+zwykłych plików przed zażądaniem świeżych informacji z serwera.
+Domyślnie 60 sekund.
+.TP 1.5i
+.I acdirmin=n
+Minimalny czas w sekundach, przez który powinny być przechowywane atrybuty
+katalogu przed zażądaniem świeżych informacji z serwera.
+Domyślnie 30 sekund.
+.TP 1.5i
+.I acdirmax=n
+Maksymalny czas w sekundach, przez który mogą być przechowywane atrybuty
+katalogu przed zażądaniem świeżych informacji z serwera.
+Domyślnie 60 sekund.
+.TP 1.5i
+.I actimeo=n
+Użycie actimeo ustawia
+.I acregmin,
+.I acregmax,
+.I acdirmin,
+i
+.I acdirmax
+na tą samą wartość.
+Nie ma wartości domyślnej.
+.TP 1.5i
+.I retry=n
+Czas w minutach do ponowienia operacji montowania NFS na pierwszym planie
+lub w tle przed zrezygnowaniem.
+Domyślna wartość to 10000 minut, która wynosi ok. tygodnia.
+.TP 1.5i
+.I namlen=n
+Jeśli serwer NFS nie obsługuje drugiej wersji protokołu montowania RPC,
+ta opcja może zostać użyta do określenia maksymalnej długości nazwy pliku,
+obsługiwanej przez system zdalny. Opcja ta jest używana do obsługi
+POSIXowych funkcji pathconf. Domyślnie 255 znaków.
+.TP 1.5i
+.I port=n
+Numer portu, do którego mamy się podłączyć na serwerze NFS.
+Jeśli wartość ta jest równa 0 (domyślnie), wtedy o numer portu, jaki ma być
+zastosowany będzie odpytany portmapper zdalnego hosta.
+Jeśli demon NFS zdalnego hosta nie jest zarejestrowany z portmapperem,
+zostanie użyty standardowy port NFS (2049).
+.TP 1.5i
+.I mountport=n
+Numer portu
+.B mountd .
+
+.TP 1.5i
+.I mounthost=name
+Nazwa hosta, na którym chodzi
+.B mountd .
+.TP 1.5i
+.I mountprog=n
+Używa alternatywnego numeru programu podczas kontaktowania się z demonem
+montowania na zdalnym hoście. Opcja ta przydaje się dla hostów,
+na których pracuje wiele serwerów NFS. Domyślnie 100005, będące
+standardowym numerem demona montowania RPC.
+.TP 1.5i
+.I mountvers=n
+Używa alternatywnego numeru wersji RPC podczas kontaktowania się z
+demonem montowania na zdalnym hoście. Opcja przydaje się dla
+hostów, na których pracuje wiele serwerów NFS. Domyślnie - wersja 1.
+.TP 1.5i
+.I nfsprog=n
+Używa alternatywnego numeru programu RPC podczas kontaktowania się z
+demonem NFS na zdalnym hoście. Opcja ta przydaje się dla hostów, na
+których pracuje wiele serwerów NFS. Domyślnie 100003, będące
+standardowym numerem demona NFS.
+.TP 1.5i
+.I nfsvers=n
+Używa alternatywnego numeru wersji RPC podczas kontaktowania się z
+demonem NFS na zdalnym hoście. Opcja ta przydaje się dla hostów, na
+których pracuje wiele serwerów NFS. Domyślnie - wersja 2.
+.TP 1.5i
+.I bg
+Jeśli minie czas oczekiwania pierwszej próby montowania NFS, to ponawia
+montowanie w tle. Po umieszczeniu operacji montowania w tle, wszystkie
+dalsze montowania na tym samym serwerze NFS są umieszczane w tle
+natychmiast, bez pierwszej próby montowania. Brakujący punkt
+podmontowania (mount point) jest traktowany jako czas oczekiwania, aby
+pozwolić na zagnieżdżone montowania NFS.
+.TP 1.5i
+.I fg
+Jeśli czas oczekiwania pierwszej próby podmontowania zostanie przekroczony,
+to ponawia próbę na pierwszym planie.
+Jest to uzupełnienie opcji
+.I bg
+oraz domyślne działanie.
+.TP 1.5i
+.I soft
+Jeśli główny czas oczekiwania (major timeout) operacji plikowej NFS zostanie
+przekroczony, zakomunikuje błąd we/wy programowi wywołującemu.
+Domyślnie system ponawia operację plikową NFS w nieskończoność.
+.TP 1.5i
+.I hard
+Jeśli główny czas oczekiwania (major timeout) operacji plikowej NFS zostanie
+przekroczony, wyświetla "server not responding" na konsole i ponawia
+operację w nieskończoność. To jest opcja domyślna.
+.TP 1.5i
+.I intr
+Jeśli główny czas oczekiwania (major timeout) operacji plikowej NFS zostanie
+przekroczony, a system plików jest podmontowany (hard mounted), to zezwala
+sygnałom na przerwanie operacji plikowej i powoduje zwrócenie EINTR do
+programu wołającego. Domyślnie nie zezwala się na przerywanie operacji
+plikowych.
+.TP 1.5i
+.I posix
+Zamontowuje system plików NFS posługując się semantyką POSIX. Pozwala to
+systemowi NFS poprawnie obsługiwać POSIXowe polecenie pathconf przez
+odpytywanie serwera montowania o maksymalną długość nazw plików.
+Do takiego montowania zdalny host musi obsługiwać wersję 2 protokołu
+montowania RPC. Wiele serwerów NSF obsługuje tylko wersję 1.
+.TP 1.5i
+.I nocto
+Nie pobiera nowych atrybutów podczas tworzenia pliku.
+.\" Suppress the retrieval of new attributes when creating a file.
+.TP 1.5i
+.I noac
+Wyłącza całkowicie wszystkie rodzaje buforowania atrybutów.
+Odbywa się to kosztem wydajności serwera, ale
+.\" This extracts a server performance penalty but it allows
+pozwala dwóm różnym klientom NFS na osiągnięcie przyzwoitych wyników
+podczas wykonywania równoczesnego zapisu na wspólnym systemie plików serwera.
+.TP 1.5i
+.I tcp
+Zamontowuje system plików NFS przy użyciu protokołu TCP zamiast domyślnego UDP.
+Wiele serwerów obsługuje wyłącznie UDP.
+.TP 1.5i
+.I udp
+Zamontowuje system plików NFS przy użyciu protokołu UDP. Zachowanie domyślne.
+.P
+Wszystkie opcje bez wartości posiadają odpowiadającą im postać negującą.
+Na przykład, nointr oznacza zakaz przerywania operacji plikowych.
+.SH PLIKI
+.I /etc/fstab
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR fstab "(5), " mount "(8), " umount "(8), " exports (5)
+.SH AUTOR
+"Rick Sladkey" <jrs@world.std.com>
+.SH BŁĘDY
+Opcje posix i nocto są przetwarzane przez mount, ale obecnie są cichcem
+ignorowane.
+.P
+Opcje tcp i namlen są zaimplementowane, lecz nie są obecnie obsługiwane
+przez jądro Linuksa.
+.P
+Polecenie umount powinno powiadomić serwer o odmontowaniu systemu plików NFS.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man5/terminfo.5 b/po/pl/archive/plain/man5/terminfo.5
new file mode 100644
index 00000000..27802fca
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man5/terminfo.5
@@ -0,0 +1,3078 @@
+'\" t
+.\" 2000 PTM Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>
+.\" DO NOT EDIT THIS FILE BY HAND!
+.\" It is generated from terminfo.head, Caps, and terminfo.tail.
+.\"
+.\" Note: this must be run through tbl before nroff.
+.\" The magic cookie on the first line triggers this under some man programs.
+.\"***************************************************************************
+.\" Copyright (c) 1998 Free Software Foundation, Inc. *
+.\" *
+.\" Permission is hereby granted, free of charge, to any person obtaining a *
+.\" copy of this software and associated documentation files (the *
+.\" "Software"), to deal in the Software without restriction, including *
+.\" without limitation the rights to use, copy, modify, merge, publish, *
+.\" distribute, distribute with modifications, sublicense, and/or sell *
+.\" copies of the Software, and to permit persons to whom the Software is *
+.\" furnished to do so, subject to the following conditions: *
+.\" *
+.\" The above copyright notice and this permission notice shall be included *
+.\" in all copies or substantial portions of the Software. *
+.\" *
+.\" THE SOFTWARE IS PROVIDED "AS IS", WITHOUT WARRANTY OF ANY KIND, EXPRESS *
+.\" OR IMPLIED, INCLUDING BUT NOT LIMITED TO THE WARRANTIES OF *
+.\" MERCHANTABILITY, FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE AND NONINFRINGEMENT. *
+.\" IN NO EVENT SHALL THE ABOVE COPYRIGHT HOLDERS BE LIABLE FOR ANY CLAIM, *
+.\" DAMAGES OR OTHER LIABILITY, WHETHER IN AN ACTION OF CONTRACT, TORT OR *
+.\" OTHERWISE, ARISING FROM, OUT OF OR IN CONNECTION WITH THE SOFTWARE OR *
+.\" THE USE OR OTHER DEALINGS IN THE SOFTWARE. *
+.\" *
+.\" Except as contained in this notice, the name(s) of the above copyright *
+.\" holders shall not be used in advertising or otherwise to promote the *
+.\" sale, use or other dealings in this Software without prior written *
+.\" authorization. *
+.\"***************************************************************************
+.\"
+.\" $Id: terminfo.5,v 1.4 2002/05/19 21:05:13 ankry Exp $
+.TH TERMINFO 5 "" "" "Formaty plików"
+.ds n 5
+.ds d /usr/share/terminfo
+.SH NAZWA
+terminfo \- baza właściwości terminala
+.SH SKŁADNIA
+\*d/*/*
+.SH OPIS
+.I Terminfo
+jes bazą danych, opisującą terminale, używaną przez programy obsługujące
+ekran, takie jak
+\fBnvi\fR(1),
+\fBrogue\fR(1)
+i biblioteki takie, jak
+\fBcurses\fR(3X).
+.I Terminfo
+opisuje terminale przez podawanie zestawu ich właściwości,
+opisując jak wykonywać operacje ekranowe oraz podając wymagania wypełniania
+i sekwencje inicjalizacji.
+.PP
+Wpisy w
+.I terminfo
+składają się z sekwencji pól, rozdzielonych przecinkami (osadzane przecinki
+można cytować lewymi ukośnikami, lub zapisywać jako \e072).
+Białe spacje po separatorze `,' są ignorowane. Pierwszy wpis każdego
+terminala podaje nazwy, pod którymi znany jest terminal, rozdzielone znakami
+`|'.
+Pierwsza podana nazwa jest najpopularniejszym skrótem terminala, a ostatnia
+nazwa jest długą nazwą, w pełni identyfikującą terminal. Wszystkie nazwy są
+synonimiczne. Wszystkie nazwy poza ostatnią powinny być pisane małymi
+literami i nie zawierać spacji; ostatnia nazwa może je zawierać dla
+czytelności.
+.PP
+Nazwy terminali (poza ostatnim, gadatliwym wpisem) powinny być wybierane wg.
+następujących konwencji:
+Sprzęt, który składa się na terminal, powinien tworzyć korzeń nazwy, stąd
+``hp2621''. Nazwa ta nie powinna zawierać myślników. Tryby,w których sprzęt
+może się znajdować powinny być wskazywane przez dodanie myślnika i
+przyrostka trybu. Tak więc vt100 w 132 kolumnowym trybie to vt100-w.
+Następujące przyrostki powinny być używane tam gdzie to możliwe:
+.PP
+.TS
+center ;
+l c l
+l l l.
+\fBPrzyrostek Znaczenie przykład\fP
+\-\fInn\fP Liczba wierszy ekranu aaa-60
+\-\fIn\fPp Liczba stron pamięci c100-4p
+\-am Z automarginesami (zwykle domyślne) vt100\-am
+\-m Tryb mono; powstrzymuje kolor ansi\-m
+\-mc Magiczne ciastko; spacje przy podświetlaniu wy30\-mc
+\-na Brak klawiszy strzałek (zostaw je w lokalnym) c100\-na
+\-nam Bez automatycznych marginesów vt100\-nam
+\-nl Bez linii statusu att4415\-nl
+\-ns Bez linii statusu hp2626\-ns
+\-rv Odwrócone kolory c100\-rv
+\-s Włącza linię statusu vt100\-s
+\-vb Używa wizualnego dzwonka zamiast audio wy370\-vb
+\-w Szeroki tryb (> 80 kolumn, zwykle 132) vt100\-w
+.TE
+.PP
+Dla dalszych informacji o konwencjach nazywania, poczytaj stronę
+\fBterm(7)\fR.
+.SS Właściwości
+.\" Head of terminfo man page ends here
+.ps -1
+Poniżej znajduje się kompletna liczba właściwości załączanych w bloku opisu
+terminfo i dostępnych dla kodu, korzystającego z terminfo. W każdej linii
+tabeli
+
+\fBZmienna\fR jest nazwą, poprzez którą programista (na poziomie
+terminfo) dostaje się do właściwości.
+
+\fBNazwawłaściwości\fR jest krótką nazwą, używaną w tekście bazy danych, a
+korzysta z niej osoba aktualizująca bazę.
+Jeśli to możliwe, nazwywłaściwości są wybierane w standardzie (przynajmniej
+zbliżonym do) ANSI X3.64-1979 (który jest obecnie wypierany przez ECMA-48,
+używającego jednak podobnych nazw). Semantyka powinna też odpowiadać
+specyfikacji.
+
+Kod termcap jest starą nazwą właściwości
+.B termcap
+(niektóre własciwości są nowe i mają nazwy nie pochodzące z termcap).
+.P
+Nazwy właściwości nie mają sztywnego limitu długości, lecz przyjęto
+nieformalny limit 5 znakowy, który zachowuje je w zwartej postaci i
+umożliwia tabulacjom w pliku
+.B Caps
+ładne zawijanie.
+
+Na koniec, pole opisu próbuje przenieść semantykę właściwości. W polu opisu
+możesz znaleźć pewne kody:
+.TP
+(P)
+określa, że można podać wypełnianie (padding)
+.TP
+#[1-9]
+w polu opisu określa, że łańcuch jest przekazywany przez tparm z określonymi
+parametrami (#\fIi\fP). (patrz lib_tparm.c z pakietu ncurses--przyp. tłum.)
+.TP
+(P*)
+określa, że wypełnianie może różnić się w zależności do liczby objętych nim
+linii.
+.TP
+(#\d\fIi\fP\u)
+określa \fIi\fP\uty\d parametr.
+
+.PP
+Oto właściwości logiczne:
+
+.na
+.TS H
+center expand;
+c l l c
+c l l c
+lw25 lw6 lw2 lw20.
+\fBZmienna Nazwa- Kod Opis\fR
+\fBBooleans właść. Tcap\fR
+auto_left_margin bw bw T{
+cub1 zawija z kolumny 0 na ostatnią
+T}
+auto_right_margin am am T{
+terminal ma marginesy automatyczne
+T}
+back_color_erase bce ut T{
+ekran jest czyszczony kolorem tła
+T}
+can_change ccc cc T{
+terminal może redefiniować istniejące kolory
+T}
+ceol_standout_glitch xhp xs T{
+tryb wyróżniony nie kasowany przez nadpisywanie (hp)
+T}
+col_addr_glitch xhpa YA T{
+jedynie ruchy dodatnie dla właściwości hpa/mhpa
+T}
+cpi_changes_res cpix YF T{
+zmienianie natężenia (pitch) znaku zmienia rozdzielczość
+T}
+cr_cancels_micro_mode crxm YB T{
+używanie cr wyłącza tryb micro
+T}
+dest_tabs_magic_smso xt xt T{
+tabulacje destruktywne, magiczny znak so (t1061)
+T}
+eat_newline_glitch xenl xn T{
+nowa linia jest ignorowana po 80 kolumnach
+T}
+erase_overstrike eo eo T{
+spacją można kasować nadstuknięcia (overstrikes)
+T}
+generic_type gn gn T{
+podstawowy rodzaj linii
+T}
+hard_copy hc hc T{
+terminal hardcopy
+T}
+hard_cursor chts HC T{
+kursor jest trudny do zobaczenia
+T}
+has_meta_key km km T{
+ma klawisz meta (ustawia bit parzystości)
+T}
+has_print_wheel daisy YC T{
+drukarka wymaga do zmiany zestawu znaków operatora
+T}
+has_status_line hs hs T{
+ma dodatkową linię statusu
+T}
+hue_lightness_saturation hls hl T{
+terminal używa tylko notacji HLS kolorów (Tektronix)
+T}
+insert_null_glitch in in T{
+tryb wstawiania (insert) rozróżnia zera (nulls)
+T}
+lpi_changes_res lpix YG T{
+zmienianie natężenia (pitch) linii zmienia rozdzielczość
+T}
+memory_above da da T{
+wyświetlacz może być zachowywany ponad ekranem
+T}
+memory_below db db T{
+wyświetlacz może być zachowywany pod ekranem
+T}
+move_insert_mode mir mi T{
+w trybie wstawiania można się bezpiecznie poruszać
+T}
+move_standout_mode msgr ms T{
+w trybie wyróżnienia można się bezpiecznie poruszać
+T}
+needs_xon_xoff nxon nx T{
+wypełnianie nie zadziała, potrzeba xon/xoff
+T}
+no_esc_ctlc xsb xb T{
+ul ([terminal] beehive) (f1=escape, f2=ctrl C)
+T}
+no_pad_char npc NP T{
+znak dopełniania nie istnieje
+T}
+non_dest_scroll_region ndscr ND T{
+przewijanie regionu nie jest destruktywne
+T}
+non_rev_rmcup nrrmc NR T{
+smcup nie odwraca rmcup
+T}
+over_strike os os T{
+terminal może nadstukiwać
+T}
+prtr_silent mc5i 5i T{
+drukarka nie daje echa na ekran
+T}
+row_addr_glitch xvpa YD T{
+daje tylko dodatnie ruchy dla właść. vpa/mvpa
+T}
+semi_auto_right_margin sam YE T{
+drukowanie ostatniej kolumny powoduje cr
+T}
+status_line_esc_ok eslok es T{
+w linii statusu można używać escape
+T}
+tilde_glitch hz hz T{
+nie można drukować znaków ~
+T}
+transparent_underline ul ul T{
+podkreślony znak nadstukuje
+T}
+xon_xoff xon xo T{
+terminal używa potwierdzania xon/xoff
+T}
+.TE
+.ad
+
+A oto właściwości numeryczne:
+
+.na
+.TS H
+center expand;
+c l l c
+c l l c
+lw25 lw6 lw2 lw20.
+\fBZmienna Nazwa- Kod Opis\fR
+\fBnumeryczna właść. tcap\fR
+columns cols co T{
+liczba kolumn w linii
+T}
+init_tabs it it T{
+początkowo tabulacje co # spacji
+T}
+label_height lh lh T{
+wiersze w każdej etykiecie
+T}
+label_width lw lw T{
+kolumny w każdej etykiecie
+T}
+lines lines li T{
+liczba linii na ekranie lub stronie
+T}
+lines_of_memory lm lm T{
+linie pamięci w wypadku gdy > linii ekranu. 0 =>
+różni się
+T}
+magic_cookie_glitch xmc sg T{
+liczba spacji, pozostawianych przez smso lub rmso
+T}
+max_attributes ma ma T{
+maksymalna liczba połączonych atrybutów, które obsługuje terminal
+T}
+max_colors colors Co T{
+maksymalna liczba kolorów na ekranie
+T}
+max_pairs pairs pa T{
+maksymalna liczba par kolorów na ekranie
+T}
+maximum_windows wnum MW T{
+maksymalna liczna definiowalnych okien
+T}
+no_color_video ncv NC T{
+atrybuty wideo, których nie można używać z kolorami
+T}
+num_labels nlab Nl T{
+liczba etykiet na ekranie
+T}
+padding_baud_rate pb pb T{
+najniższa szybkość przesyłu (baud rate) gdy wymagane jest wypełnianie
+(padding).
+T}
+virtual_terminal vt vt T{
+liczba terminali wirtualnych (CB/unix)
+T}
+width_status_line wsl ws T{
+liczba kolumn w linii statusu
+T}
+.TE
+.ad
+
+W strukturze term SVr4.0 istnieją też następujące właściwości numeryczne,
+lecz nie są one jeszcze udokumentowane w podręczniku. Pochodzą one z
+SVr4-tego wsparcia dla drukarki.
+
+.na
+.TS H
+center expand;
+c l l c
+c l l c
+lw25 lw6 lw2 lw20.
+\fBZmienna Nazwa- Kod Opis\fR
+\fBNumeryczna właść Tcap\fR
+bit_image_entwining bitwin Yo T{
+liczba przejść (passes) dla każdego wiersza obrazu bitowego
+T}
+bit_image_type bitype Yp T{
+rodzaj urządzenia obrazu bitowego
+T}
+buffer_capacity bufsz Ya T{
+licza bajtów buforowanych przed drukowaniem
+T}
+buttons btns BT T{
+liczba przycisków myszy
+T}
+dot_horz_spacing spinh Yc T{
+odstępy poprzeczne punktów wyrażone w punktach na cal (DPI)
+T}
+dot_vert_spacing spinv Yb T{
+odstępy pionowe igieł (pins) w igłach na cal
+T}
+max_micro_address maddr Yd T{
+maksymalna wartość w micro_..._address
+T}
+max_micro_jump mjump Ye T{
+maksymalna wartość w parm_..._micro
+T}
+micro_col_size mcs Yf T{
+rozmiar kroku znakowego w trybie micro mode
+T}
+micro_line_size mls Yg T{
+rozmiar kroku liniowego w trybie micro mode
+T}
+number_of_pins npins Yh T{
+liczba igieł w głowicy drukującej (print-head)
+T}
+output_res_char orc Yi T{
+rozdzielczość poprzeczna w jednostkach na linię
+T}
+output_res_horz_inch orhi Yk T{
+rozdzielczość poprzeczna w jednostkach na cal
+T}
+output_res_line orl Yj T{
+rozdzielczość pionowa w jednostkach na linię
+T}
+output_res_vert_inch orvi Yl T{
+rozdzielczość pionowa w jednostkach na cal
+T}
+print_rate cps Ym T{
+wydrukuj szybkość przesyłu w znakach na sekundę
+T}
+wide_char_size widcs Yn T{
+rozmiar kroku znaku w trybie podwojonej szerokości
+T}
+.TE
+.ad
+
+A oto właściwości napisowe:
+
+.na
+.TS H
+center expand;
+c l l c
+c l l c
+lw25 lw6 lw2 lw20.
+\fBZmienna Nazwa- Kod Opis\fR
+\fBNapisowa właść. Tcap\fR
+acs_chars acsc ac T{
+graficzne pary zestawu znaków, oparte o vt100
+T}
+back_tab cbt bt T{
+wsteczna tabulacja (P)
+T}
+bell bel bl T{
+sygnał audiofoniczny (dzwonek) (P)
+T}
+carriage_return cr cr T{
+powrót karetki (P*) (P*)
+T}
+change_char_pitch cpi ZA T{
+Zmień liczbę znaków na cal
+T}
+change_line_pitch lpi ZB T{
+Zmień liczbę linii na cal
+T}
+change_res_horz chr ZC T{
+Zmień rozdzielczość poprzeczną
+T}
+change_res_vert cvr ZD T{
+Zmień rozdzielczość pionową
+T}
+change_scroll_region csr cs T{
+zmień region na linię #1 do linii #2 (P)
+T}
+char_padding rmp rP T{
+podobne do ip, lecz w trybie wstawiania (insert)
+T}
+clear_all_tabs tbc ct T{
+czyść wszystkie tabulatory (tab stops) (P)
+T}
+clear_margins mgc MC T{
+czyść wszystkie miękkie lewe i prawe marginesy
+T}
+clear_screen clear cl T{
+czyść ekran i wyzeruj kursor (home cursor) (P*)
+T}
+clr_bol el1 cb T{
+wyczyść początek linii
+T}
+clr_eol el ce T{
+wyczyść do końca linii (P)
+T}
+clr_eos ed cd T{
+wyczyść do końca ekranu (P*)
+T}
+column_address hpa ch T{
+pozycja pozioma #1 (P)
+T}
+command_character cmdch CC T{
+ustawialny w prototypie znak cmd terminala !?
+T}
+create_window cwin CW T{
+definiuj okno #1 od #2,#3 do #4,#5
+T}
+cursor_address cup cm T{
+przejdź do wiersza #1 kolumny #2
+T}
+cursor_down cud1 do T{
+w dół o 1 linię
+T}
+cursor_home home ho T{
+kursor do domu (jeśli bez cup)
+T}
+cursor_invisible civis vi T{
+uczyń kursor niewidzialnym
+T}
+cursor_left cub1 le T{
+przejdź jedną spację w lewo
+T}
+cursor_mem_address mrcup CM T{
+adresowanie kursora względem pamięci
+T}
+cursor_normal cnorm ve T{
+spowoduj, że kursor stanie się normalny (odtwórz zmiany civis/cvvis)
+T}
+cursor_right cuf1 nd T{
+niedestruktywna spacja (przejdź w prawo o spację)
+T}
+cursor_to_ll ll ll T{
+ostatnia linia, pierwsza kolumna (jeśli bez cup)
+T}
+cursor_up cuu1 up T{
+w górę o 1 linię
+T}
+cursor_visible cvvis vs T{
+uczyń kursor bardzo widzialnym
+T}
+define_char defc ZE T{
+zdefiniuj znak
+T}
+delete_character dch1 dc T{
+usuń znak (P*)
+T}
+delete_line dl1 dl T{
+usuń linię (P*)
+T}
+dial_phone dial DI T{
+wykręć numer #1
+T}
+dis_status_line dsl ds T{
+wyłącz linię statusu
+T}
+display_clock dclk DK T{
+wyświetl w pozycji (#1,#2) zegar
+T}
+down_half_line hd hd T{
+pół linii w dół
+T}
+ena_acs enacs eA T{
+włącz alternatywny zestaw znaków
+T}
+enter_alt_charset_mode smacs as T{
+rozpocznij tryb alternatywnego zestawu znaków (P)
+T}
+enter_am_mode smam SA T{
+włącz automatyczne marginesy
+T}
+enter_blink_mode blink mb T{
+włącz migotanie
+T}
+enter_bold_mode bold md T{
+włącz tryb wytłuszczenia (dodatkowe rozjaśnienie)
+T}
+enter_ca_mode smcup ti T{
+łańcuch do rozpoczynania programów, używających cup
+T}
+enter_delete_mode smdc dm T{
+wejdź w tryb kasowania (delete)
+T}
+enter_dim_mode dim mh T{
+włącz tryb pół-rozjaśnienia
+T}
+enter_doublewide_mode swidm ZF T{
+wejdź w tryb podwójnej szerokości
+T}
+enter_draft_quality sdrfq ZG T{
+wejdź w tryb jakości draft
+T}
+enter_insert_mode smir im T{
+wejdź w tryb wstawiania (insert)
+T}
+enter_italics_mode sitm ZH T{
+wejdź w tryb kursywy
+T}
+enter_leftward_mode slm ZI T{
+rozpocznij lewokierunkowy ruch karetki
+T}
+enter_micro_mode smicm ZJ T{
+rozpocznij tryb micro-motion (mikro ruchów)
+T}
+enter_near_letter_quality snlq ZK T{
+wejdź w tryb NLQ
+T}
+enter_normal_quality snrmq ZL T{
+wejdź w tryb normalnej jakości
+T}
+enter_protected_mode prot mp T{
+włącz tryb chroniony
+T}
+enter_reverse_mode rev mr T{
+włącz tryb inwersyjny wideo
+T}
+enter_secure_mode invis mk T{
+włącz tryb niewidzialny (znaki niewidoczne)
+T}
+enter_shadow_mode sshm ZM T{
+wejdź w tryb shadow-print (cieniowego-drukowania)
+T}
+enter_standout_mode smso so T{
+rozpocznij tryb wyróżniony (standout)
+T}
+enter_subscript_mode ssubm ZN T{
+wejdź w tryb indeksu dolnego
+T}
+enter_superscript_mode ssupm ZO T{
+wejdź w tryb indeksu górnego
+T}
+enter_underline_mode smul us T{
+rozpocznij tryb podkreślenia
+T}
+enter_upward_mode sum ZP T{
+rozpocznij górnokierunkowy ruch karetki
+T}
+enter_xon_mode smxon SX T{
+włącz potwierdzenia xon/xoff
+T}
+erase_chars ech ec T{
+wykasuj #1 znaków (P)
+T}
+exit_alt_charset_mode rmacs ae T{
+zakończ [działanie] alternatywnego zestawu znaków (P)
+T}
+exit_am_mode rmam RA T{
+wyłącz automatyczne marginesy
+T}
+exit_attribute_mode sgr0 me T{
+wyłącz wszystkie atrybuty
+T}
+exit_ca_mode rmcup te T{
+łańcuchy do kończenia programów, używających cup
+T}
+exit_delete_mode rmdc ed T{
+zakończ tryb kasowania
+T}
+exit_doublewide_mode rwidm ZQ T{
+zakończ tryb podwojonej szerokości
+T}
+exit_insert_mode rmir ei T{
+zakończ tryb wstawiania
+T}
+exit_italics_mode ritm ZR T{
+zakończ tryb kursywy
+T}
+exit_leftward_mode rlm ZS T{
+zakończ tryb ruchu w lewo
+T}
+exit_micro_mode rmicm ZT T{
+zakończ tryb micro-motion
+T}
+exit_shadow_mode rshm ZU T{
+zakończ tryb shadow-print
+T}
+exit_standout_mode rmso se T{
+zakończ tryb wyróżnienia
+T}
+exit_subscript_mode rsubm ZV T{
+zakończ tryb indeksu dolnego
+T}
+exit_superscript_mode rsupm ZW T{
+zakończ tryb indeksu górnego
+T}
+exit_underline_mode rmul ue T{
+zakończ tryb podkreślenia
+T}
+exit_upward_mode rum ZX T{
+zakończ odwrócone ruchy znaków
+T}
+exit_xon_mode rmxon RX T{
+wyłącz potwierdzenia xon/xoff
+T}
+fixed_pause pause PA T{
+pauzuj przez 2-3 sekundy
+T}
+flash_hook hook fh T{
+zaczep przełącznika rozbłysku (flash switch hook)
+T}
+flash_screen flash vb T{
+widzialny dzwonek (nie może ruszać kursora)
+T}
+form_feed ff ff T{
+Wyrzucenie strony z terminala hardcopy (P*)
+T}
+from_status_line fsl fs T{
+powrót z linii statusu
+T}
+goto_window wingo WG T{
+idź do okna #1
+T}
+hangup hup HU T{
+odwieś słuchawkę
+T}
+init_1string is1 i1 T{
+łańcuch inicjalizacji
+T}
+init_2string is2 is T{
+łańcuch inicjalizacji
+T}
+init_3string is3 i3 T{
+łańcuch inicjalizacji
+T}
+init_file if if T{
+nazwa pliku inicjalizacji
+T}
+init_prog iprog iP T{
+ścieżka do programu do inicjalizacji
+T}
+initialize_color initc Ic T{
+inicjalizuj kolor #1 na (#2,#3,#4)
+T}
+initialize_pair initp Ip T{
+inicjalizuj parę #1 kolorów na fg=(#2,#3,#4), bg=(#5,#6,#7)
+T}
+insert_character ich1 ic T{
+wstaw znak (P)
+T}
+insert_line il1 al T{
+wstaw linię (P*)
+T}
+insert_padding ip ip T{
+wstaw wypełnienie (padding) po wstawionym znaku
+T}
+key_a1 ka1 K1 T{
+lewy, górny róg keypadu
+T}
+key_a3 ka3 K3 T{
+prawy, górny róg keypadu
+T}
+key_b2 kb2 K2 T{
+środek keypadu
+T}
+key_backspace kbs kb T{
+klawisz backspace
+T}
+key_beg kbeg @1 T{
+klawisz begin
+T}
+key_btab kcbt kB T{
+klawisz wstecznej tabulacji
+T}
+key_c1 kc1 K4 T{
+lewy, dolny róg keypadu
+T}
+key_c3 kc3 K5 T{
+prawy, dolny róg keypadu
+T}
+key_cancel kcan @2 T{
+klawisz cancel (anulowania)
+T}
+key_catab ktbc ka T{
+klawisz czyszczenia wszystkich tabulacji
+T}
+key_clear kclr kC T{
+klawisz czyszczenia ekranu lub wymazywania
+T}
+key_close kclo @3 T{
+klawisz close (zamykania)
+T}
+key_command kcmd @4 T{
+klawisz poleceń
+T}
+key_copy kcpy @5 T{
+klawisz copy (kopiowania)
+T}
+key_create kcrt @6 T{
+klawisz create (tworzenia)
+T}
+key_ctab kctab kt T{
+klawisz czyszczenia tabulacji
+T}
+key_dc kdch1 kD T{
+klawisz kasowania znaku
+T}
+key_dl kdl1 kL T{
+klawisz kasowania linii
+T}
+key_down kcud1 kd T{
+strzałka w dół
+T}
+key_eic krmir kM T{
+wysyłane przez rmir lub smir w trybie wstawiania
+T}
+key_end kend @7 T{
+klawisz end
+T}
+key_enter kent @8 T{
+klawisz enter/send
+T}
+key_eol kel kE T{
+klawisz kasowania do końca linii
+T}
+key_eos ked kS T{
+klawisz kasowania do końca ekranu
+T}
+key_exit kext @9 T{
+klawisz exit (zakończenia)
+T}
+key_f0 kf0 k0 T{
+klawisz funkcyjny F0
+T}
+key_f1 kf1 k1 T{
+klawisz funkcyjny F1
+T}
+key_f10 kf10 k; T{
+klawisz funkcyjny F10
+T}
+key_f11 kf11 F1 T{
+klawisz funkcyjny F11
+T}
+key_f12 kf12 F2 T{
+klawisz funkcyjny F12
+T}
+key_f13 kf13 F3 T{
+klawisz funkcyjny F13
+T}
+key_f14 kf14 F4 T{
+klawisz funkcyjny F14
+T}
+key_f15 kf15 F5 T{
+klawisz funkcyjny F15
+T}
+key_f16 kf16 F6 T{
+klawisz funkcyjny F16
+T}
+key_f17 kf17 F7 T{
+klawisz funkcyjny F17
+T}
+key_f18 kf18 F8 T{
+klawisz funkcyjny F18
+T}
+key_f19 kf19 F9 T{
+klawisz funkcyjny F19
+T}
+key_f2 kf2 k2 T{
+klawisz funkcyjny F2
+T}
+key_f20 kf20 FA T{
+klawisz funkcyjny F20
+T}
+key_f21 kf21 FB T{
+klawisz funkcyjny F21
+T}
+key_f22 kf22 FC T{
+klawisz funkcyjny F22
+T}
+key_f23 kf23 FD T{
+klawisz funkcyjny F23
+T}
+key_f24 kf24 FE T{
+klawisz funkcyjny F24
+T}
+key_f25 kf25 FF T{
+klawisz funkcyjny F25
+T}
+key_f26 kf26 FG T{
+klawisz funkcyjny F26
+T}
+key_f27 kf27 FH T{
+klawisz funkcyjny F27
+T}
+key_f28 kf28 FI T{
+klawisz funkcyjny F28
+T}
+key_f29 kf29 FJ T{
+klawisz funkcyjny F29
+T}
+key_f3 kf3 k3 T{
+klawisz funkcyjny F3
+T}
+key_f30 kf30 FK T{
+klawisz funkcyjny F30
+T}
+key_f31 kf31 FL T{
+klawisz funkcyjny F31
+T}
+key_f32 kf32 FM T{
+klawisz funkcyjny F32
+T}
+key_f33 kf33 FN T{
+klawisz funkcyjny F33
+T}
+key_f34 kf34 FO T{
+klawisz funkcyjny F34
+T}
+key_f35 kf35 FP T{
+klawisz funkcyjny F35
+T}
+key_f36 kf36 FQ T{
+klawisz funkcyjny F36
+T}
+key_f37 kf37 FR T{
+klawisz funkcyjny F37
+T}
+key_f38 kf38 FS T{
+klawisz funkcyjny F38
+T}
+key_f39 kf39 FT T{
+klawisz funkcyjny F39
+T}
+key_f4 kf4 k4 T{
+klawisz funkcyjny F4
+T}
+key_f40 kf40 FU T{
+klawisz funkcyjny F40
+T}
+key_f41 kf41 FV T{
+klawisz funkcyjny F41
+T}
+key_f42 kf42 FW T{
+klawisz funkcyjny F42
+T}
+key_f43 kf43 FX T{
+klawisz funkcyjny F43
+T}
+key_f44 kf44 FY T{
+klawisz funkcyjny F44
+T}
+key_f45 kf45 FZ T{
+klawisz funkcyjny F45
+T}
+key_f46 kf46 Fa T{
+klawisz funkcyjny F46
+T}
+key_f47 kf47 Fb T{
+klawisz funkcyjny F47
+T}
+key_f48 kf48 Fc T{
+klawisz funkcyjny F48
+T}
+key_f49 kf49 Fd T{
+klawisz funkcyjny F49
+T}
+key_f5 kf5 k5 T{
+klawisz funkcyjny F5
+T}
+key_f50 kf50 Fe T{
+klawisz funkcyjny F50
+T}
+key_f51 kf51 Ff T{
+klawisz funkcyjny F51
+T}
+key_f52 kf52 Fg T{
+klawisz funkcyjny F52
+T}
+key_f53 kf53 Fh T{
+klawisz funkcyjny F53
+T}
+key_f54 kf54 Fi T{
+klawisz funkcyjny F54
+T}
+key_f55 kf55 Fj T{
+klawisz funkcyjny F55
+T}
+key_f56 kf56 Fk T{
+klawisz funkcyjny F56
+T}
+key_f57 kf57 Fl T{
+klawisz funkcyjny F57
+T}
+key_f58 kf58 Fm T{
+klawisz funkcyjny F58
+T}
+key_f59 kf59 Fn T{
+klawisz funkcyjny F59
+T}
+key_f6 kf6 k6 T{
+klawisz funkcyjny F6
+T}
+key_f60 kf60 Fo T{
+klawisz funkcyjny F60
+T}
+key_f61 kf61 Fp T{
+klawisz funkcyjny F61
+T}
+key_f62 kf62 Fq T{
+klawisz funkcyjny F62
+T}
+key_f63 kf63 Fr T{
+klawisz funkcyjny F63
+T}
+key_f7 kf7 k7 T{
+klawisz funkcyjny F7
+T}
+key_f8 kf8 k8 T{
+klawisz funkcyjny F8
+T}
+key_f9 kf9 k9 T{
+klawisz funkcyjny F9
+T}
+key_find kfnd @0 T{
+klawisz find (szukania)
+T}
+key_help khlp %1 T{
+klawisz help (pomocy)
+T}
+key_home khome kh T{
+klawisz home
+T}
+key_ic kich1 kI T{
+klawisz wstawiania znaku
+T}
+key_il kil1 kA T{
+klawisz wstawiania linii
+T}
+key_left kcub1 kl T{
+strzałka w lewo
+T}
+key_ll kll kH T{
+dolna strzałka w lewo (home down)
+T}
+key_mark kmrk %2 T{
+klawisz mark (zaznaczenia)
+T}
+key_message kmsg %3 T{
+klawisz message (komunikatu)
+T}
+key_move kmov %4 T{
+klawisz move (przemieszczenia)
+T}
+key_next knxt %5 T{
+klawisz next (następny)
+T}
+key_npage knp kN T{
+klawisz następnej-strony
+T}
+key_open kopn %6 T{
+klawisz open (otwarcia)
+T}
+key_options kopt %7 T{
+klawisz options (opcji)
+T}
+key_ppage kpp kP T{
+klawisz poprzedniej-strony
+T}
+key_previous kprv %8 T{
+klawisz previous (poprzedni)
+T}
+key_print kprt %9 T{
+klawisz print (drukowania)
+T}
+key_redo krdo %0 T{
+klawisz redo (odtworzenia)
+T}
+key_reference kref &1 T{
+klawisz reference
+T}
+key_refresh krfr &2 T{
+klawisz refresh (odświeżenia)
+T}
+key_replace krpl &3 T{
+klawisz replace (podmienienia)
+T}
+key_restart krst &4 T{
+klawisz restart
+T}
+key_resume kres &5 T{
+klawisz resume (wznowienia)
+T}
+key_right kcuf1 kr T{
+strzałka w prawo
+T}
+key_save ksav &6 T{
+klawisz save (zapisania)
+T}
+key_sbeg kBEG &9 T{
+przesunięty (shifted) klawisz rozpoczęcia (begin key)
+T}
+key_scancel kCAN &0 T{
+przesunięty klawisz cancel (anulowania)
+T}
+key_scommand kCMD *1 T{
+przesunięty klawisz polecenia
+T}
+key_scopy kCPY *2 T{
+przesunięty klawisz copy (kopiowania)
+T}
+key_screate kCRT *3 T{
+przesunięty klawisz create (tworzenia)
+T}
+key_sdc kDC *4 T{
+przesunięty klawisz kasowania znaku
+T}
+key_sdl kDL *5 T{
+przesunięty klawisz kasowania linii
+T}
+key_select kslt *6 T{
+klawisz wybrania (select key)
+T}
+key_send kEND *7 T{
+przesunięty klawisz end
+T}
+key_seol kEOL *8 T{
+przesunięty klawisz czyszczenia do końca linii
+T}
+key_sexit kEXT *9 T{
+przesunięty klawisz exit (zakończenia)
+T}
+key_sf kind kF T{
+klawisz przewijania w przód
+T}
+key_sfind kFND *0 T{
+przesunięty klawisz find (szukania)
+T}
+key_shelp kHLP #1 T{
+przesunięty klawisz help (pomocy)
+T}
+key_shome kHOM #2 T{
+przesunięty klawisz home
+T}
+key_sic kIC #3 T{
+przesunięty klawisz wstawiania znaku
+T}
+key_sleft kLFT #4 T{
+przesunięta strzałka w lewo
+T}
+key_smessage kMSG %a T{
+przesunięty klawisz message (komunikatu)
+T}
+key_smove kMOV %b T{
+przesunięty klawisz move (przemieszczenia)
+T}
+key_snext kNXT %c T{
+przesunięty klawisz next
+T}
+key_soptions kOPT %d T{
+przesunięty klawisz options (opcji)
+T}
+key_sprevious kPRV %e T{
+przesunięty klawisz previous (poprzedni)
+T}
+key_sprint kPRT %f T{
+przesunięty klawisz print (drukowania)
+T}
+key_sr kri kR T{
+klawisz przewijania wstecz
+T}
+key_sredo kRDO %g T{
+przesunięty klawisz redo (odtworzenia)
+T}
+key_sreplace kRPL %h T{
+przesunięty klawisz replace (podmienienia)
+T}
+key_sright kRIT %i T{
+przesunięta strzałka w prawo
+T}
+key_srsume kRES %j T{
+przesunięty klawisz resume (wznowienia)
+T}
+key_ssave kSAV !1 T{
+przesunięty klawisz save (zapisania)
+T}
+key_ssuspend kSPD !2 T{
+przesunięty klawisz suspend (zawieszenia)
+T}
+key_stab khts kT T{
+klawisz ustawienia tabulacji (set-tab key)
+T}
+key_sundo kUND !3 T{
+przesunięty klawisz undo (cofnięcia)
+T}
+key_suspend kspd &7 T{
+klawisz suspend (zawieszenia)
+T}
+key_undo kund &8 T{
+klawisz undo (cofnięcia)
+T}
+key_up kcuu1 ku T{
+strzałka w górę
+T}
+keypad_local rmkx ke T{
+zakończ tryb 'keyboard_transmit'
+T}
+keypad_xmit smkx ks T{
+wejdź w tryb 'keyboard_transmit'
+T}
+lab_f0 lf0 l0 T{
+etykieta na klawiszu f0 to nie f0
+T}
+lab_f1 lf1 l1 T{
+etykieta na klawiszu f1 to nie f1
+T}
+lab_f10 lf10 la T{
+etykieta na klawiszu f10 to nie f10
+T}
+lab_f2 lf2 l2 T{
+etykieta na klawiszu f2 to nie f2
+T}
+lab_f3 lf3 l3 T{
+etykieta na klawiszu f3 to nie f3
+T}
+lab_f4 lf4 l4 T{
+etykieta na klawiszu f4 to nie f4
+T}
+lab_f5 lf5 l5 T{
+etykieta na klawiszu f5 to nie f5
+T}
+lab_f6 lf6 l6 T{
+etykieta na klawiszu f6 to nie f6
+T}
+lab_f7 lf7 l7 T{
+etykieta na klawiszu f7 to nie f7
+T}
+lab_f8 lf8 l8 T{
+etykieta na klawiszu f8 to nie f8
+T}
+lab_f9 lf9 l9 T{
+etykieta na klawiszu f9 to nie f9
+T}
+label_format fln Lf T{
+format etykiety
+T}
+label_off rmln LF T{
+wyłącz miękkie etykiety
+T}
+label_on smln LO T{
+włącz miękkie etykiety
+T}
+meta_off rmm mo T{
+wyłącz tryb meta
+T}
+meta_on smm mm T{
+włącz tryb meta (włączony 8 bit)
+T}
+micro_column_address mhpa ZY T{
+podobne do column_address w trybie micro mode
+T}
+micro_down mcud1 ZZ T{
+podobne do cursor_down w trybie micro mode
+T}
+micro_left mcub1 Za T{
+podobne do cursor_left w trybie micro mode
+T}
+micro_right mcuf1 Zb T{
+podobne do cursor_right w trybie micro mode
+T}
+micro_row_address mvpa Zc T{
+podobne do row_address w trybie micro mode
+T}
+micro_up mcuu1 Zd T{
+podobne do cursor_up w trybie micro mode
+T}
+newline nel nw T{
+nowa linia (zachowuj się jak cr z lf)
+T}
+order_of_pins porder Ze T{
+dopasuj bity programowe do igieł głowicy drukującej
+T}
+orig_colors oc oc T{
+ustaw wszystkie pary kolorów na wartości oryginalne
+T}
+orig_pair op op T{
+ustaw domyślną parę na wartość oryginalną
+T}
+pad_char pad pc T{
+znak wypełniania (zamiast zera)
+T}
+parm_dch dch DC T{
+kasuj #1 znaków (P*)
+T}
+parm_delete_line dl DL T{
+kasuj #1 linii (P*)
+T}
+parm_down_cursor cud DO T{
+w dół o #1 linii (P*)
+T}
+parm_down_micro mcud Zf T{
+podobne do parm_down_cursor w trybie micro mode
+T}
+parm_ich ich IC T{
+wstaw #1 znaków (P*)
+T}
+parm_index indn SF T{
+przewiń w przód o #1 linii (P)
+T}
+parm_insert_line il AL T{
+wstaw #1 linii (P*)
+T}
+parm_left_cursor cub LE T{
+przesuń #1 znaków w lewo (P)
+T}
+parm_left_micro mcub Zg T{
+podobne do parm_left_cursor w trybie micro mode
+T}
+parm_right_cursor cuf RI T{
+przesuń #1 znaków w prawo (P*)
+T}
+parm_right_micro mcuf Zh T{
+podobne do parm_right_cursor w trybie micro mode
+T}
+parm_rindex rin SR T{
+przewiń wstecz o #1 linii (P)
+T}
+parm_up_cursor cuu UP T{
+przejdź w górę o #1 linii (P*)
+T}
+parm_up_micro mcuu Zi T{
+podobne do parm_up_cursor w trybie micro mode
+T}
+pkey_key pfkey pk T{
+zaprogramuj klawisz funkcyjny #1 na wysyłanie łańcucha #2
+T}
+pkey_local pfloc pl T{
+zaprogramuj klawisz funkcyjny #1 na wykonywanie łańcucha #2
+T}
+pkey_xmit pfx px T{
+zaprogramuj klawisz funkcyjny #1 na transmitowanie łańcucha #2
+T}
+plab_norm pln pn T{
+zaprogramuj etykietę #2 na pokazywanie łańcucha #2
+T}
+print_screen mc0 ps T{
+drukuj zawartość ekranu
+T}
+prtr_non mc5p pO T{
+włącz drukarkę na #1 bajtów
+T}
+prtr_off mc4 pf T{
+wyłącz drukarkę
+T}
+prtr_on mc5 po T{
+włącz drukarkę
+T}
+pulse pulse PU T{
+wybierz wydzwanianie pulsowe
+T}
+quick_dial qdial QD T{
+wykręć numer #1 bez sprawdzania
+T}
+remove_clock rmclk RC T{
+usuń zegarek
+T}
+repeat_char rep rp T{
+powtórz znak #1 #2 razy (P*)
+T}
+req_for_input rfi RF T{
+wyślij następny znak wejściowy (dla pty)
+T}
+reset_1string rs1 r1 T{
+łańcuch resetowania
+T}
+reset_2string rs2 r2 T{
+łańcuch resetowania
+T}
+reset_3string rs3 r3 T{
+łańcuch resetowania
+T}
+reset_file rf rf T{
+nazwa pliku resetowania
+T}
+restore_cursor rc rc T{
+odtwórz pozycję kursora na ostatnie save_cursor
+T}
+row_address vpa cv T{
+absolutna pozycja pionowa #1 (P)
+T}
+save_cursor sc sc T{
+zapisz bieżącą pozycję kursora (P)
+T}
+scroll_forward ind sf T{
+przewiń tekst w górę (P)
+T}
+scroll_reverse ri sr T{
+przewiń tekst w dół (P)
+T}
+select_char_set scs Zj T{
+wybierz zestaw znaków
+T}
+set_attributes sgr sa T{
+zdefiniuj atrybuty wideo #1-#9 (PG9)
+T}
+set_background setb Sb T{
+Ustaw kolor tła #1
+T}
+set_bottom_margin smgb Zk T{
+ustaw dolny margines na bieżącej linii
+T}
+set_bottom_margin_parm smgbp Zl T{
+ustaw dolny margines na linii #1 lub #2 linii od dołu
+T}
+set_clock sclk SC T{
+ustaw zegarek na godzinę #1, minut #2, #3 sekund
+T}
+set_color_pair scp sp T{
+ustaw bieżącą parę kolorów na #1
+T}
+set_foreground setf Sf T{
+ustaw kolor #1
+T}
+set_left_margin smgl ML T{
+ustaw lewy miękki margines na bieżącej kolumnie
+T}
+set_left_margin_parm smglp Zm T{
+ustaw lewy (prawy) margines na kolumnie #1 (#2)
+T}
+set_right_margin smgr MR T{
+ustaw prawy miękki margines na bieżącej kolumnie
+T}
+set_right_margin_parm smgrp Zn T{
+ustaw prawy margines na kolumnie #1
+T}
+set_tab hts st T{
+ustaw tabulację w każdym wierszu, bieżąca kolumna (?)
+T}
+set_top_margin smgt Zo T{
+ustaw górny margines na bieżącej linii
+T}
+set_top_margin_parm smgtp Zp T{
+ustaw górny (dolny) margines w wierszu #1 (#2)
+T}
+set_window wind wi T{
+bieżące okno to linie #1-#2 i kolumny #3-#4
+T}
+start_bit_image sbim Zq T{
+zacznij drukować grafikę bitową
+T}
+start_char_set_def scsd Zr T{
+rozpocznij definicję zestawu znaków
+T}
+stop_bit_image rbim Zs T{
+przestań drukować grafikę bitową
+T}
+stop_char_set_def rcsd Zt T{
+zakończ definicję zestawu znaków
+T}
+subscript_characters subcs Zu T{
+lista indeksowalnych dolnie znaków
+T}
+superscript_characters supcs Zv T{
+lista indeksowalnych górnie znaków
+T}
+tab ht ta T{
+tabuluj do następnego (sprzętowego) 8-spacjowego tabulatora
+T}
+these_cause_cr docr Zw T{
+drukowanie dowolnego z nich spowoduje CR
+T}
+to_status_line tsl ts T{
+przemieść się do linii statusu
+T}
+tone tone TO T{
+wybierz wydzwanianie tonowe
+T}
+underline_char uc uc T{
+podkreśl znak i przesuń się za niego
+T}
+up_half_line hu hu T{
+pół linii w górę
+T}
+user0 u0 u0 T{
+łańcuch użytkownika #0
+T}
+user1 u1 u1 T{
+łańcuch użytkownika #1
+T}
+user2 u2 u2 T{
+łańcuch użytkownika #2
+T}
+user3 u3 u3 T{
+łańcuch użytkownika #3
+T}
+user4 u4 u4 T{
+łańcuch użytkownika #4
+T}
+user5 u5 u5 T{
+łańcuch użytkownika #5
+T}
+user6 u6 u6 T{
+łańcuch użytkownika #6
+T}
+user7 u7 u7 T{
+łańcuch użytkownika #7
+T}
+user8 u8 u8 T{
+łańcuch użytkownika #8
+T}
+user9 u9 u9 T{
+łańcuch użytkownika #9
+T}
+wait_tone wait WA T{
+czekaj na ton dzwonienia (dialtone)
+T}
+xoff_character xoffc XF T{
+znak XOFF
+T}
+xon_character xonc XN T{
+znak XON
+T}
+zero_motion zerom Zx T{
+brak przemieszczenia dla kolejnego znaku
+T}
+.TE
+.ad
+
+Następujące właściwości łańcuchowe istnieją w strukturze term SVr4.0, lecz
+początkowo nie były opisane w podręczniku man.
+
+.na
+.TS H
+center expand;
+c l l c
+c l l c
+lw25 lw6 lw2 lw18.
+\fBZmienna Nazwa- Kod Opis\fR
+\fBŁańcuchowa właść. TCap\fR
+alt_scancode_esc scesa S8 T{
+alternatywny escape dla emulacji scancode
+T}
+bit_image_carriage_return bicr Yv T{
+przemieść się na początek wiersza
+T}
+bit_image_newline binel Zz T{
+przemieść się do następnego wiersza obrazu bitowego
+T}
+bit_image_repeat birep Xy T{
+powtórz komórkę #1 obrazu bitowego #2 razy
+T}
+char_set_names csnm Zy T{
+wymień nazwy zestawów znaków
+T}
+code_set_init csin ci T{
+inicjalizuj sekwencję dla wielokrotnych zestawów kodów
+T}
+color_names colornm Yw T{
+podaj nazwę dla koloru #1
+T}
+define_bit_image_region defbi Yx T{
+definiuj prostokątny region obrazu bitowego
+T}
+device_type devt dv T{
+wskaż obsługę języka/zestawu kodów
+T}
+display_pc_char dispc S1 T{
+wyświetl znak PC
+T}
+end_bit_image_region endbi Yy T{
+zakończ region obrazu bitowego
+T}
+enter_pc_charset_mode smpch S2 T{
+wejdź w tryb wyświetlania PC
+T}
+enter_scancode_mode smsc S4 T{
+wejdź w tryb scancode PC
+T}
+exit_pc_charset_mode rmpch S3 T{
+zakończ tryb wyświetlania znaków PC
+T}
+exit_scancode_mode rmsc S5 T{
+zakończ tryb scancode PC
+T}
+get_mouse getm Gm T{
+curses powinny odbierać zdarzenia myszy
+T}
+key_mouse kmous Km T{
+pojawiło się zdarzenie myszy
+T}
+mouse_info minfo Mi T{
+informacja o statusie myszy
+T}
+pc_term_options pctrm S6 T{
+opcje terminala PC
+T}
+pkey_plab pfxl xl T{
+zaprogramuj klawisz funkcyjny #1 na wpisywanie łańcucha #2 i pokazywanie
+łańcucha #3.
+T}
+req_mouse_pos reqmp RQ T{
+zażądaj pozycji myszy
+T}
+scancode_escape scesc S7 T{
+escape dla emulacji scancode
+T}
+set0_des_seq s0ds s0 T{
+przesuń do zestawu kodów 0 (zestaw EUC 0, ASCII)
+T}
+set1_des_seq s1ds s1 T{
+przesuń do zestawu kodów 1
+T}
+set2_des_seq s2ds s2 T{
+przesuń do zestawu kodów 2
+T}
+set3_des_seq s3ds s3 T{
+przesuń do zestawu kodów 3
+T}
+set_a_background setab AB T{
+ustaw kolor tła przy użyciu sekwencji specjalnej ANSI
+T}
+set_a_foreground setaf AF T{
+ustaw kolor pierwszego planu przy użyciu sekwencji specjalnej ANSI
+T}
+set_color_band setcolor Yz T{
+Change to ribbon color #1 (?)
+T}
+set_lr_margin smglr ML T{
+ustaw lewy i prawy margines na #1, #2
+T}
+set_page_length slines YZ T{
+ustaw rozmiar strony na #1 linii
+T}
+set_tb_margin smgtb MT T{
+ustawia górny i dolny margines na #1, #2
+T}
+.TE
+.ad
+
+.in .8i
+Standard XSI curses dodał te oto. Pochodzą one z niektórych po-4.1 wersji
+curses z Systemu V, np. Solaris 2.5 i IRIX 6.x.
+Nazwy termcapu ncurses zostały dla nich wynalezione; według standardu XSI
+nie mają one nazw termcap. Jeśli twoje skompilowane wpisy terminfo ich
+używają, mogą one nie być binarnie kompatybilne z wpisami System V po SVr4.1;
+Strzeż się!
+
+.na
+.TS H
+center expand;
+c l l c
+c l l c
+lw25 lw6 lw2 lw20.
+\fBZmienna Nazwa- Kod Opis\fR
+\fBłańcuchowa właść. Tcap\fR
+enter_horizontal_hl_mode ehhlm Xh T{
+wejdź w tryb poprzecznego podświetlenia
+T}
+enter_left_hl_mode elhlm Xl T{
+wejdź w tryb lewego podświetlenia
+T}
+enter_low_hl_mode elohlm Xo T{
+wejdź w tryb niskiego podświetlenia
+T}
+enter_right_hl_mode erhlm Xr T{
+wejdź w tryb prawego podświetlenia
+T}
+enter_top_hl_mode ethlm Xt T{
+wejdź w tryb górnego podświetlenia
+T}
+enter_vertical_hl_mode evhlm Xv T{
+wejdź w tryb podświetlenia pionowego
+T}
+set_a_attributes sgr1 sA T{
+zdefiniuj drugi zestaw atrybutów wideo #1-#6
+T}
+set_pglen_inch slength sL T{
+YI ustaw długość strony na #1 setnej cala
+T}
+.TE
+.ad
+.\" $Id: terminfo.5,v 1.4 2002/05/19 21:05:13 ankry Exp $
+.\" Beginning of terminfo.tail file
+.ps +1
+.PP
+.SS Przykładowy wpis
+.PP
+Następujący opis, przeznaczony dla terminala ANSI jest reprezentatywną
+próbką opisu wyglądu nowoczesnych terminali.
+.PP
+.nf
+.in -2
+.ta .3i
+.ft CW
+\s-2ansi|ansi/pc-term compatible with color,
+ mc5i,
+ colors#8, ncv#3, pairs#64,
+ cub=\\E[%p1%dD, cud=\\E[%p1%dB, cuf=\\E[%p1%dC,
+ cuu=\\E[%p1%dA, dch=\\E[%p1%dP, dl=\\E[%p1%dM,
+ ech=\\E[%p1%dX, el1=\\E[1K, hpa=\\E[%p1%dG, ht=\\E[I,
+ ich=\\E[%p1%d@, il=\\E[%p1%dL, indn=\\E[%p1%dS, .indn=\\E[%p1%dT,
+ kbs=^H, kcbt=\\E[Z, kcub1=\\E[D, kcud1=\\E[B,
+ kcuf1=\\E[C, kcuu1=\\E[A, kf1=\\E[M, kf10=\\E[V,
+ kf11=\\E[W, kf12=\\E[X, kf2=\\E[N, kf3=\\E[O, kf4=\\E[P,
+ kf5=\\E[Q, kf6=\\E[R, kf7=\\E[S, kf8=\\E[T, kf9=\\E[U,
+ kich1=\\E[L, mc4=\\E[4i, mc5=\\E[5i, nel=\\r\\E[S,
+ op=\\E[37;40m, rep=%p1%c\\E[%p2%{1}%-%db,
+ rin=\\E[%p1%dT, s0ds=\\E(B, s1ds=\\E)B, s2ds=\\E*B,
+ s3ds=\\E+B, setab=\\E[4%p1%dm, setaf=\\E[3%p1%dm,
+ setb=\\E[4%?%p1%{1}%=%t4%e%p1%{3}%=%t6%e%p1%{4}%=%t1%e%p1%{6}%=%t3%e%p1%d%;m,
+ setf=\\E[3%?%p1%{1}%=%t4%e%p1%{3}%=%t6%e%p1%{4}%=%t1%e%p1%{6}%=%t3%e%p1%d%;m,
+ sgr=\\E[0;10%?%p1%t;7%;%?%p2%t;4%;%?%p3%t;7%;%?%p4%t;5%;%?%p6%t;1%;%?%p7%t;8%;%?%p8%t;11%;%?%p9%t;12%;m,
+ sgr0=\\E[0;10m, tbc=\\E[2g, u6=\\E[%d;%dR, u7=\\E[6n,
+ u8=\\E[?%[;0123456789]c, u9=\\E[c, vpa=\\E[%p1%dd,\s+2
+.in +2
+.fi
+.ft R
+.PP
+Wpisy mogą się ciągnąć na wiele linii dzięki poprzedzaniu kolejnych linii
+białymi spacjami (poza pierwszą linią). Komentarze można załączać w
+poszczególnych liniach przy użyciu ``#''.
+Właściwości w
+.I terminfo
+występują jako trzy typy:
+Właściwości logiczne, okreslające czy terminal ma jakąś właściwość;
+właściwości numeryczne, określające rozmiar terminala, opóźnień; właściwości
+łańcuchowe, określające sekwencje używane do dokonywania określonych
+operacji terminalowych.
+.PP
+.SS Typy właściwości
+.PP
+Wszystkie właściwości mają nazwy. Na przykład fakt, że terminale ANSI mają
+.I "automatyczne marginesy"
+(tj. automatyczny return i lf po osiągnięciu końca linii) jest określany
+właściwością \fBam\fR. Z tej przyczyny opis ansi zawiera \fBam\fR.
+Właściwości numeryczne mają doklejony znak `#' i wartość dodatnią.
+Tak więc \fBcols\fR, określające liczbę kolumn terminala, w przypadku ansi
+ma `80'.
+Wartości właściwości numerycznych można podawać dziesiętnie, ósemkowo lub
+szesnastkowo, uzywając konwencji z języka C (np. 255, 0377, 0xff i 0xFF).
+.PP
+Właściwości napisowe, takie jak \fBel\fR (sekwencja czyszczenia do końca linii)
+są podawane w kodzie dwuznakowym--najpierw jest `=', potem łańcuch,
+kończącyc się znakiem `,'.
+.PP
+Dla łatwego kodowania znaków udostępnione są we właściwościach o wartościach
+łańcuchowych sekwencje specjalne. \fB\eE\fR i \fB\ee\fR odnoszą się do znaku
+\s-1ESCAPE\s0, \fB^x\fR odnosi się do control-x, a sekwencje
+\fB\en \el \er \et \eb \ef \es\fR odpowiadają
+nowej linii, line-feed, powrotowi karetki, tabulacji, kasownikowi
+(backspace), form-feed,
+i spacji.
+Inne sekwencje specjalne to m.in. \fB\e^\fR dla \fB^\fR,
+\fB\e\e\fR dla \fB\e\fR,
+\fB\e\fR, dla przecinka,
+\fB\e:\fR dla \fB:\fR,
+i \fB\e0\fR for zera (null).
+(\fB\e0\fR daje \e200, co nie kończy łańcucha, lecz zachowuje się jak znak
+null na większości terminali o ile podane jest CS7. Zobacz stty(1).)
+Znaki mogą być też podawane jako trzy cyfry ósemkowe po \fB\e\fR.
+.PP
+We właściwości łańcuchowej może występować opóźnienie, wyrażone w
+milisekundach. Jest ono ujmowane w nawiasy $<..>, np. \fBel\fR=\eEK$<5>.
+Znaki wypełnienia, zapewniające opóźnienie produkuje
+.IR tputs .
+Opóźnienie musi być liczbą o maksymalnie jednym miejscu precyzji
+dziesiętnej; może zawierać przyrostki `*', `/' lub obydwa. `*' znaczy, że
+wymagane wypełnienie jest proporcjonalne do liczby linii, których dotyczy
+operacja, a podany rozmiar wymagany jest na każdą "dotkniętą jednostkę". (w
+przypadku wstawiania znaku, współczynnik jest wciąż liczbą dotkniętych
+.IR linii .)
+Zazwyczaj wypełnianie jest zalecane jeśli urządzenie ma właściwość \fBxon\fR;
+jest ono [wtedy] używane do obliczania kosztów, lecz nie wywołuje opóźnień.
+Znak `/' wskazuje, że wypełnianie jest obowiązkowe i wymusza opóźnienie danej
+liczby milisekund, nawet na urządzeniach, w których obecne jest \fBxon\fR,
+określające sterowanie przepływu.
+.PP
+[Wypełnianie jest używane na starych, wolnych terminalach bez sterowania
+przepływem. Istnieje dlatego, że gdy nie ma sterowania, bufory wejściowe
+urządzenia mogą się przepełnić i pewne znaki mogą się zgubić. Wypełnienie
+takiego niepewnego okresu nieznaczącymi znakami wypełnienia zapewnia, że
+istotne informacje nie zostaną utracone--utracone zostaną jedynie ignorowane
+znaki wypełnienia. (przyp. tłum.)]
+.PP
+Czasem pewne właściwości muszą być wykomentowane. Aby to zrobić, wystarczy
+przed nazwą umieścić kropkę. Na przykład zrobiono tak w drugim
+.B ind
+z powyższego przykładu.
+.br
+.ne 5
+.PP
+.SS Pobieranie skompilowanych opisów
+.PP
+Jeśli ustawiona jest zmienna środowiskowa TERMINFO, to jest ona używana jako
+ścieżka do katalogu, zawierającego skompilowany opis tego, nad czym
+pracujesz. Przeszukiwany jest tylko ten katalog.
+.PP
+W przeciwnym przypadku, wersja \fBncurses\fR czytnika terminfo będzie szukać
+skompilowanego opisu w katalogu \fB$HOME/.terminfo\fR.
+Jeśli nic tam nie będzie, dalsze poszukiwania polecą według zmiennej
+środowiskowej TERMINFO_DIRS (zawierającej rozdzieloną dwukropkami listę
+katalogów) (pusty wpis jest rozumiany jako komenda szukania \fI\*d\fR).
+Jeśli i tu nic nie zostanie znalezione, pobieranie kończy się
+niepowodzeniem.
+.PP
+Jeśli nie ustawiono ani TERMINFO, ani TERMINFO_DIRS, szukanie odbędzie się w
+systemowym katalogu terminfo, \fI\*d\fR.
+.PP
+(Pod curses z Systemu V nie są obsługiwane pliki \fB$HOME/.terminfo\fR ani
+zmienna TERMINFO_DIRS.)
+.PP
+.SS Przygotowywanie opisów
+.PP
+Wyjaśnimy teraz jak przygotowywać opisy terminali.
+Najefektywniejszym sposobem jest wykorzystanie podobnego terminala z
+.I terminfo
+i budowanie opisu stopniowo, wykorzystując częściowe opisy z użyciem
+.I vi
+lub innego zorientowanego ekranowo programu, sprawdzając je w ten sposób.
+Miej świadomość, że nietypowy terminal może wykazywać ubytki w stosunku do
+opisującego go pliku
+.I terminfo
+lub, że kod testującego programu jest nieprawidłowy.
+.PP
+Aby ustawić prawidłowo wypełnianie (padding) dla wstawiania linii (jeśli
+producent terminala tego nie udokumentował), można wykonać test: edytuj
+duży plik przy 9600 bodów, następnie skasuj ok. 16 linii ze środka ekranu,
+potem naciśnij kilka razy szybko `u'.
+Jeśli terminal się zaśmieci, wymagane jest większe wypełnianie. Podobny test
+można zrobić do wstawiania znaku.
+.PP
+.SS Podstawowe właściwości
+.PP
+Liczba kolumn terminala jest określana właściwością numeryczną \fBcols\fR.
+Jeśli terminal jest \s-1CRT\s0, to liczba linii ekranu jest podawana we
+właściwości \fBlines\fR. Jeśli terminal zawija linie po dojściu do prawego
+marignesu, to powinien posiadać właściwość \fBam\fR. Jeśli terminal może
+czyścić swój ekran, pozostawiając kursor w pozycji domowej, to powinno to
+być określone przez właściwość łańcuchową \fBclear\fR.
+Jeśli terminal wykonuje nadstukiwanie (a nie czyści pozycji nadstukiwanej),
+to powinien posiadać właściwość \fBos\fR. Jeśli terminal jest terminalem
+drukującym, bez jednostki soft copy, to powinien mieć zarówno
+.B hc
+jak i
+.BR os .
+.RB ( os
+dotyczy terminali z zakresem przechowywania, jak w serii \s-1TEKTRONIX\s+1 4010
+ale także czy w terminalach hardcopy i APL.)
+Jeśli istnieje kod, przenoszący kursor do lewego krańca bieżącego wiersza,
+to powinien być on podany jako
+.BR cr .
+(Zwykle jest to powrót karetki, control M.)
+Jeśli istnieje kod dzwonka (bell, beep, itp.), to powinien być on podany
+jako
+.BR bel .
+.PP
+Jeśli istnieje kod, przesuwający kursor o jedną pozycję w lewo (jak
+backspace), to właściwość ta powinna być podana jako
+.BR cub1 .
+Podobnie, kod przesuwający w prawo, górę i dół powinien być podany jako
+.BR cuf1 ,
+.BR cuu1 ,
+i
+.BR cud1 .
+Te lokalne ruchy kursora nie powinny zmieniać tekstu, który mijają, np.
+normalnie nie używa się `\fBcuf1\fP=\ ', gdyż spacja skasowała by znak.
+.PP
+Ważnym spostrzeżeniem w tym momencie jest fakt, że lokalne ruchy kursora,
+zakodowane w
+.I terminfo
+nie są zdefiniowane w lewych i górnych krańcach terminala \s-1CRT\s0.
+Programy nie powinny więc używać backspace na lewym krańcu, chyba że podane
+jest
+.BR bw .
+Podobnie, nie powinny próbować iść w górę z pierwszej linii.
+Aby przewinąć tekst do góry, program powinien przejść do dolnego, lewego
+narożnika ekranu i wysłać łańcuch
+.B ind
+(index).
+.PP
+Aby przewinąć tekst w dół, program idzie do lewego górnego narożnika i
+wysyła łańcuch
+.B ri
+(reverse index).
+Łańcuchy
+.B ind
+i
+.B ri
+nie są zdefiniowane w przypadku przebywania w nieodpowiednich miejscach
+ekranu.
+.PP
+Wersjami parametryzowanymi sekwencji przewijających są
+.B indn
+i
+.BR rin ,
+które mają taką samą semantykę jak
+.B ind
+i
+.BR ri ,
+lecz dodatkowo pobierają parametr i przewijają tyle właśnie linii.
+Są one również niezdefiniowane w nieodpowiednich obszarach ekranu.
+.PP
+Właściwość \fBam\fR mówi czy kursor trzyma się prawego krańca ekranu po
+wysłaniu tekstu, lecz niekoniecznie tyczy się
+.B cuf1
+z ostatniej kolumny.
+Jedyny ruch lokalny, który jest zdefiniowany z lewego krańca przy podaniu
+.B bw
+to
+.BR cub1 ,
+który przejdzie do prawego krańca poprzedniego wiersza.
+Jeśli
+.B bw
+nie jest podane, efekt jest niezdefiniowany. Jest to przydatne np. do rysowania
+ramki wokół krańców ekranu. Jeśli terminal ma przełączaną właściwość
+automatycznych marginesów, to plik
+.I terminfo
+zwykle przyjmuje, że jest ona włączona, tj. \fBam\fR. Jeśli terminal ma
+polecenie, które przechodzi do pierwszej kolumny następnej linii, to komenda
+ta może być podana jako
+.B nel
+(nowa linia).
+Nie ma znaczenia czy polecenie to czyści resztę bieżącej linii, więc jeśli
+terminal nie posiada
+.B cr
+i
+.B lf
+to może wciąż uda się złożyć z czegoś działający
+.BR nel .
+.PP
+Właściwości te wystarczają do opisania terminala hard-copy i
+\*(lqglass-tty\*(rq. W konsekwencji, model teletype 33 jest opisany jako
+.PP
+.DT
+.nf
+.ft CW
+.in -7
+ \s-133\||\|tty33\||\|tty\||\|model 33 teletype,
+ bel=^G, cols#72, cr=^M, cud1=^J, hc, ind=^J, os,\s+1
+.in +7
+.ft R
+.PP
+a Lear Siegler \s-1ADM\-3\s0 jako
+.PP
+.DT
+.nf
+.ft CW
+.in -7
+ \s-1adm3\||\|3\||\|lsi adm3,
+ am, bel=^G, clear=^Z, cols#80, cr=^M, cub1=^H, cud1=^J,
+ ind=^J, lines#24,\s+1
+.in +7
+.ft R
+.fi
+.PP
+.SS Łańcuchy parametryzowane
+.PP
+Adresowanie kursora i inne łańcychy wymagające parametrów terminala są
+opisaywane przez właściwość parametryzowanego łańcucha, w której występują
+sekwencje specjalne typu
+.IR printf (3S),
+jak \fB%x\fR.
+Na przykład aby adresować kursor, podana jest właściwość
+.BR cup ,
+używająca dwóch parametrów:
+wiersza i kolumny adresowania. (wiersze i kolumny sa numerowane od zera i
+odnoszą się do fizycznego ekranu, widzianego przez użytkownika, a nie do
+niewidzialnego obszaru pamięci.)
+Jeśli terminal posiada związane z pamięcią adresowanie kursora, to może to
+być wskazywane przez
+.BR mrcup .
+.PP
+Mechanizm parametrów używa stosu i specjalnych kodów \fB%\fP do jego
+obsługi. Zazwyczaj sekwencja powoduje wepchnięcie jednego z parametrów na
+stos, a następnie jego wydrukowanie w pewnym formacie. Często wymagane są
+bardziej złożone operacje.
+.PP
+Kodowania \fB%\fR mają następujące znaczenia:
+.PP
+.DT
+.nf
+.ta .5i 1.5i
+ \s-1%% daje `%'
+ %\fI[[\fP:\fI]flagi][szerokość[.precyzja]][\fPdoxXs\fI]\fP
+ podobnie jak w \fBprintf\fP, flagi to [-+#] i spacja
+ %c drukowanie pop() daje %c
+
+ %p[1-9] wepchnij \fIi\fP'ty parm
+ %P[a-z] ustaw zmienną dynamiczną [a-z] na pop()
+ %g[a-z] pobierz dynamiczną zmienną [a-z] i wepchnij ją
+ %P[A-Z] ustaw zmienną statyczną [a-z] na pop()
+ %g[A-Z] pobierz zmienną statyczną [a-z] i wepchnij ją
+ %'\fIc\fP' stała znakowa \fIc\fP
+ %{\fInn\fP} stała całkowita \fInn\fP
+ %l wepchnij strlen(pop)
+
+ %+ %- %* %/ %m
+ arytmetyka (%m to mod): push(pop() op pop())
+ %& %| %^ operacje bitowe: push(pop() op pop())
+ %= %> %< operacje logiczne: push(pop() op pop())
+ %A, %O operacje logiczne and i or (dla warunków)
+ %! %~ jednoargumentowe operacje push(op pop())
+ %i dodaj 1 do pierwszych dwóch parm (terminale ANSI)
+
+ %? expr %t częśćthen %e częśćelse %;
+ if-then-else, %e częśćelse jest opcjonalna.
+ Dopuszalne są else-if a'la Algol 68:
+ %? c\d1\u %t b\d1\u %e c\d2\u %t b\d2\u %e c\d3\u %t b\d3\u %e c\d4\u %t b\d4\u %e %;
+\s+1 c\di\u są warunkami, b\di\u są ciałami.
+.fi
+.PP
+Operacje binarne są w postaci postfiksowej, z operandami w typowej
+kolejności. Znaczy to, że aby uzyskać x-5, można użyć "%gx%{5}%-". Zmienne %P
+i %g są stałe podczas analizy łańcucha specjalnego.
+.PP
+Rozważ GP2645, w którym aby dostać się do 3 wiersza i 12 kolumny należało
+wysłać \eE&a12c03Y, wypełnionego na 6 milisekund. Zauważ, że kolejność
+wierszy i kolumn jest tu w inwersji i że są one drukowane jako dwie cyfry.
+W efekcie jego właściwość \fBcup\fR to \*(lqcup=6\eE&%p2%2dc%p1%2dY\*(rq.
+.PP
+Microterm \s-1ACT-IV\s0 wymaga poprzedzenia bieżącego wiersza i kolumny
+znakiem \fB^T\fR i zakodowania wiersza i kolumny binarnie,
+\*(lqcup=^T%p1%c%p2%c\*(rq.
+Terminale, używające \*(lq%c\*(rq muszą być w stanie cofnąć (backskpace)
+kursor (\fBcub1\fR) i przesuwać go o jedną linię w górę na ekranie
+(\fBcuu1\fR).
+Jest to konieczne, gdyż nie zawsze bezpiecznie jest transmitować \fB\en\fR,
+\fB^D\fR i \fB\er\fR, ponieważ system może je zmienić lub pominąć.
+(funkcje biblioteczne, obsługujące terminfo ustawiają tryby tty tak, aby
+tabulacje nigdy nie były rozwijane, więc \et może wysyłać bez obaw. Jest to
+sprawa pierwszej wagi dla Ann Arbor 4080.)
+.PP
+Ostatnim przykładem jest \s-1LSI ADM\s0-3a, który używa offsetów wiersza i
+kolumny ze spacją, \*(lqcup=\eE=%p1%' '%+%c%p2%' '%+%c\*(rq.
+Po wysłaniu `\eE=', pierwszy parametr jest wpychany na stos, wpychana jest
+wartość ASCII dla spacji (32), są one następnie dodawane (wpychanie na stos
+ich sumy i zamiana dwóch poprzednich wartości) i produkowane jako
+znak.
+Następnie to samo jest wykonywane dla drugiego parametru.
+Możliwe są również bardziej złożone działania arytmetyczne na stosie.
+.PP
+.SS Ruchy kursora
+.PP
+Jeśli terminal posiada szybki sposób na zerowanie pozycji kursora (na lewy
+górny narożnik ekranu), to może to być podane jako \fBhome\fR; podobnie,
+szybkim sposobem dostania się do dolnego lewego narożnika jest \fBll\fR;
+może to wykonywać przejście w górę z pomocą \fBcuu1\fR z pozycji zerowej, lecz
+program samodzielnie nie powinien tego robić (chyba że \fBll\fR tak robi),
+gdyż aplikacja nie może nic zakładać o rezultacie przejścia w górę z pozycji
+zerowej. Zauważ, że zerowanie pozycji jest równoważne adresowaniu na (0,0):
+na lewy górny narożnik ekranu, a nie pamięci.
+(Z tej przyczyny sekwencja \eEH terminali HP nie może być używana jako
+.BR home .)
+.PP
+Jeśli terminal posiada bezwzględne (absolute) adresowanie wierszy lub kolumn,
+to może to być podane jako pojedyncze właściwości parametryczne,
+.B hpa
+(bezwzględna pozycja pozioma)
+i
+.B vpa
+(bezwzględna pozycja pionowa).
+Czasami są one krótsze niż bardziej ogólne sekwencje dwuparametrowe (np. dla
+hp2645) i mogą być używane chętniej niż
+.BR cup .
+Jeśli istnieją sparametryzowane ruchy lokalne (np. przesuń
+.I n
+spacji w prawo), to mogą być one podane jako
+.BR cud ,
+.BR cub ,
+.BR cuf
+i
+.BR cuu
+z pojedynczym parametrem, określającym ilość spacji przesunięcia.
+Sekwencje te są przydatne jeśli terminal nie ma
+.BR cup ,
+tak jak np. \s-1TEKTRONIX\s+1 4025.
+.PP
+Jeśli terminal podczas przcy z programem, używającym właściwości musi być w
+specjalnym trybie działania, to kody wchodzenia i wychodzenia z tego trybu
+mogą być podane jako \fBsmcup\fR i \fBrmcup\fR.
+Przyszło to m.in. z terminali takich jak Concept, który miał więcej niż
+jedną stronę pamięci. Jeśli terminal ma tylko związane z pamięcią
+adresowanie kursora (a nie związane z ekranem) to jednoekranowe okno musi
+być poprawione w celu wymuszenia poprawnego działania adresowania kursora.
+Jest to używane również dla \s-1TEKTRONIX\s+1 4025, gdzie
+.B smcup
+ustawia znak komendy na ten, używany przez terminfo. Jeśli sekwencja
+\fBsmcup\fP nie odtworzy ekranu po wysłaniu sekwencji \fBrmcup\fP (do stanu
+sprzed wysłania \fBrmcup\fP), podaj \fBnrrmc\fP.
+.PP
+.SS Czyszczenie obszarów
+.PP
+Jeśli terminal może czyścić ekran od bieżącej pozycji do końca linii,
+pozostawiając kursor na swoim miejscu, to powinno to być określone jako
+\fBel\fR. Jeśli terminal może czyścić ekran od końca linii, do bieżącej
+pozycji, pozostawiając kursor na miejscu, to powinno to być określone jako
+\fBel1\fP. Jeśli terminal może czyścić ekran od bieżącej pozycji do końca
+wyświetlacza, to powinno to być określane jako \fBed\fR. \fBEd\fR jest
+zdefiniowane jedynie dla pierwszej kolumny linii. (Może więc być symulowane
+przez żądanie kasowania wielkiej liczby linii jeśli prawidziwe
+.B ed
+nie jest dostępne.)
+.PP
+.SS Wstawianie/kasowanie linii i ruchy pionowe
+.PP
+Jeśli terminal może otworzyć nową pustą linię przed linią, w której znajduje
+się kursor, to powinno to być okreslone jako \fBil1\fR; jest to obsługiwane
+tylko z pierwszej pozycji w linii. Kursor musi potem pojawić się na nowej,
+pustej linii. Jeśli terminal może kasować linię, na której znajduje się
+kursor, to powinno to być określone przez \fBdl1\fR; może to być obsługiwane
+tylko z pierwszej pozycji na kasowanej linii.
+Wersje
+.B il1
+i
+.BR dl1 ,
+które mogą pobierać parametr, określający ile linii skasować lub wstawić,
+mogą być podawane jako
+.B il
+i
+.BR dl .
+.PP
+Jeśli terminal ma ustawialny region przewijania (jak vt100), to komenda
+ustawiająca to może być opisana z pomocą właściwości
+.BR csr ,
+pobierającej dwa parametry:
+górną i dolną linię regionu przewijania.
+Pozycja kursora jest po użyciu tej komendy niestety niezdefiniowana.
+.PP
+Efekt wstawienia lub skasowania linii można osiągnąć z użyciem
+.B csr
+na odpowiednio wybranym regionie; komendy
+.B sc
+i
+.B rc
+(zachowania i odtworzenia kursora) mogą być wówczas przydatne do zapewnienia,
+że zestawiony łańcuch nie przesunie kursora. (Zauważ, że biblioteka
+\fBncurses\fR(3X) dokonuje takiej syntezy automatycznie, więc nie musisz
+komponować łańcuchów wstawienia/skasowania z użyciem \fBcsr\fR).
+.PP
+Innym sposobem tworzenia wstawiania i kasowania może być użycie kombinacji
+właściwości index i memory-lock, obecnych na niektórych terminalach (takich,
+jak HP-700/90, które jednak posiadają również insert/delete).
+.PP
+Wstawianie linii na górze lub u dołu ekranu może być dokonywane również z
+użyciem
+.B ri
+lub
+.BR ind ,
+co często może się okazać szybsze nawet od istniejących właściwości.
+.PP
+Wartość logiczna \fBnon_dest_scroll_region\fR powinna być ustawiona jeśli
+każde okno przewijające jest efektywnie widokiem na obraz o rozmiarze ekranu.
+Aby przetestować istnienie tej właściwości, utwórz w środku ekranu region
+przewijania, napisz coś na dolnej linii, przesuń kursor na początek regionu
+i wykonaj \fBri\fR, a następnie \fBdl1\fR lub \fBind\fR. Jeśli dane
+przewijane z dołu regionu \fBri\fR pojawią się ponownie, to przewijanie nie
+jest destruktywne. Curses z Systemu V i XSI oczekują, że \fBind\fR,
+\fBri\fR, \fBindn\fR i \fBrin\fR symulują przewijanie destruktywne; ich
+dokumentacja ostrzega by nie definiować \fBcsr\fR, chyba że jest to prawda.
+Ta implementacja \fBcurses\fR jest bardziej liberalna i dokona jawnego
+kasowania po przewinięciu, jeśli zdefiniowane jest \fBndstr\fR.
+.PP
+Jeśli terminal potrafi definiować okno jako część pamięci, która
+współpracuje ze wszystkimi komendami, to powinno być to określone przez
+parametryzowany łańcuch
+.BR wind .
+Cztery parametry to kolejno: początkowe i końcowe linie pamięci, początkowe
+oraz kończące kolumny pamięci.
+.PP
+Jeśli terminal potrafi zachowywać pamięć wyświetlacza powyżej, to podana
+powinna być właściwość \fBda\fR; jeśli zachowana może być pamięć
+wyświetlacza poniżej, to podana powinna być właściwość \fBdb\fR.
+Wskazują one, że kasowanie linii lub przewijanie może spowodować pojawienie
+się niezerowych linii z dołu i że przewijanie w tył z pomocą \fBri\fR może
+przynieść niezerowe linie z góry.
+.PP
+.SS Wstawianie/kasowanie znaku
+.PP
+Istnieją dwa podstawowe rodzaje inteligentnych terminali, jeśli brać pod
+uwagę obsługę wstawiania/kasowania znaków opisywaną w
+.I terminfo.
+Najpopularniejsze operacje wstawiania/kasowania znaków tyczą tylko znaków w
+bieżącej linii i sztywno przesuwają znaki w kierunku jej końca. Inne
+terminale, takie jak Concept 100 i Perkin Elmer Owl rozróżniają spacje
+wstukane i niewstukane, przesuwając przy wstawianiu/kasowaniu aż do
+najbliższej niewstukanej spacji, która jest następnie albo kasowana, albo
+rozwijana na dwie niewstukane spacje. Rodzaj terminala można określić przez
+wyczyszczenie ekranu i następnie wpisanie tekstu, rozdzielonego ruchami
+kursora. Wstukaj przy użyciu ruchów kursora (nie spacji)
+\*(lqabc\ \ \ \ def\*(rq. Następnie ustaw kursor przed \*(lqabc\*(rq
+i włącz terminal w tryb wstawiania. Jeśli wpisywanie znaków powoduje, że
+reszta linii sztywno przesuwa się w prawo, to terminal nie rozróżnia spacji
+wstukanych od niewstukancyh. Jeśli \*(lqabc\*(rq przesunie się do \*(lqdef\*(rq
+które następnie zacznie się posuwać wraz z nim aż do końca linii, to masz
+drugi rodzaj terminala. W tym wypadku powinieneś podać właściwość \fBin\fR,
+która oznacza \*(lqinsert null\*(rq.
+Chociaż są to logicznie dwa oddzielne atrybuty (jednoliniowy vs.
+wieloliniowy tryb wstawiania i specjalne traktowanie niewstukanych spacji),
+nie znaleźliśmy terminala, którego tryb wstawiania nie mógłby zostać opisany
+pojedynczym atrybutem.
+.PP
+Terminfo może opisywać zarówno terminale posiadające tryb wstawiania, jak i
+terminale, które wysyłają prostą sekwencję do otwierania pustej pozycji w
+bieżącej linii. Jako \fBsmir\fR podaje się sekwencję wchodzenia w tryb
+wstawiania. Jako \fBrmir\fR podaje się sekwencje do wychodzenia z trybu
+wstawiania. Jako \fBich1\fR podaje się sekwencję, którą należy wysłać tuż
+przed wysłaniem wstawianego znaku. Większość terminali z prawdziwym trybem
+wstawiania nie daje \fBich1\fR; terminale, które wysyłają sekwencje do
+otwierania pozycji ekranu podają ją.
+.PP
+Jeśli twój terminal posiada obydwie te właściwości, to zwykle wybierany jest
+tryb wstawiania. Technicznie, nie powinieneś podawać obydwu, chyba że
+terminal wymaga ich łącznego działania. Niektóre nie-curses-owe aplikacje
+mogą się pogubić jeśli podane są obydwie; symptomem są podwojone znaki we
+wstawianiu używającym odświeżania. Wymaganie to jest obecnie rzadkie;
+większość sekwencji \fBich\fR nie wymaga poprzedzającego smir, a większość
+trybów wstawiania smir nie wymaga \fBich1\fR przed każdym znakiem. Dlatego
+\fBcurses\fR zakłada, że tak właśnie jest i używa albo \fBrmir\fR/\fBsmir\fR
+albo \fBich\fR/\fBich1\fR (ale nie obydwu). Jeśli musisz napisać opis dla
+ncurses, dla terminala, wymagającego obydwu tych działań, załącz sekwencje
+\fBrmir\fR/\fBsmir\fR w \fBich1\fR.
+.PP
+Jeśli po wstawieniu wymagane jest dopełnienie, podaj je jako liczbę
+milisekund w \fBip\fR (opcja łańcuchowa). Wszelkie inne sekwencje, które
+wymagają wysłania po wstawieniu pojedynczego znaku również mogą być podane w
+\fBip\fR. Jeśli twój terminal wymaga zarówno umieszczenia w `trybie
+wstawiania' jak i specjalnego kodu do poprzedzania każdego wstawianego
+znaku, to podane mogą być
+.BR smir / rmir
+oraz
+.B ich1
+i obydwie sekwencje zostaną użyte.
+Właściwość
+.B ich
+z jednym parametrem powtarza rezultat
+.B ich1
+.IR n -krotnie.
+.PP
+Jeśli między znakami wpisywanymi nie w trybie wstawiania wymagane jest
+wypełnianie, podaj je jako liczbę milisekund wypełniania w \fBrmp\fP(???).
+.\" If padding is necessary between characters typed while not
+.\" in insert mode, give this as a number of milliseconds padding in \fBrmp\fP.
+.PP
+Czasami konieczne jest przesunięcie się w trybie wstawiania, aby usunąć
+znaki z tej samej linii (np. jeśli za pozycją wstawiania znajduje się
+tabulacja). Jeśli twój terminal zezwala na ruchy podczas przebywania w
+trybie wstawiania, to powinien mieć właściwość \fBmir\fR, przyspieszającą w
+tym przypadku wstawianie. Pominięcie \fBmir\fR ma wpływ jedynie na szybkość.
+Niektóre terminale (np. Datamedia) nie mogą mieć \fBmir\fR, gdyż ich tryb
+wstawiania działa tak, że na to nie pozwala.
+.PP
+Do kasowania pojedynczego znaku można podać
+.BR dch1 ,
+albo
+.B dch
+do kasowania z parametrem
+.IR n ,
+który mówi, by skasować
+.IR n " znaków,"
+lub sekwencje wchodzenia (\fBsmdc\fR) i wychodzenia (\fBrmdc\fR) z trybu
+kasowania (dowolny tryb, którego terminal wymaga dla zadziałania
+.BR dch1 ).
+.PP
+Komenda do kasowania
+.I n
+znaków (równoważna wypuszczeniu
+.I n
+spacji bez przesuwania kursora)
+może być określona jako
+.B ech
+z jednym parametrem.
+.PP
+.SS "Podświetlanie, podkreślanie i wizualne dzwonki"
+.PP
+Jeśli twój terminal ma jeden lub więcej rodzajów atrybutów wyświetlania, to
+mogą one być reprezentowane na wiele różnych sposobów. Jedną z postaci
+wyświetlacza powinieneś określić jako
+\f2tryb wyróżniony\fR (standout), reprezentujący dobry, kontrastowy, łatwy
+do odczytu format podświetlania komunikatów o błędach i innych rzeczy
+wymagających zwrócenia uwagi. (Jeśli masz wybór, to dobrym pomysłem jest
+inwersja kolorów plus średnie rozjaśnienie, lub też sama inwersja.)
+Sekwencje, przeznaczone do wchodzenia i wychodzenia z trybu wyróżnionego są
+podawane jako \fBsmso\fR i \fBrmso\fR.
+Jeśli kod zmiany na tryb wyróżniony pozostawia na ekranie jedną lub dwie
+spacje (jak w TVI 912 i Teleray 1061), to należy podać \fBxmc\fR,
+określające ile spacji jest pozostawianych.
+.PP
+Kody rozpoczynania podkreślenia i jego kończenia mogą być podawane jako
+\fBsmul\fR i \fBrmul\fR. Jeśli terminal posiada kod podkreślania bieżącego
+znaku i przesuwania kursora o jedną pozycję w prawo (jak w Microterm Mime),
+to może to być podane jako \fBuc\fR.
+.PP
+Inne właściwości wchodzenia w różne tryby podświetlenia to
+.B blink
+(migotanie)
+.B bold
+(wytłuszczenie, lub rozjaśnienie)
+.B dim
+(średnia-jasność)
+.B invis
+(tekst niewidzialny, lub `spacjowanie')
+.B prot
+(chronione)
+.B rev
+(inwersja kolorów)
+.B sgr0
+(wyłącz
+.I wszystkie
+tryby atrybutów)
+.B smacs
+(wejdź w tryb alternatywnego zestawu znaków)
+i
+.B rmacs
+(wyjdź z trybu alternatywnego zestawu znaków).
+Włączenie dowolnego z tych trybów w pojedynkę może lub może nie wyłączyć
+innych trybów.
+.PP
+Jeśli istnieje sekwencja do ustawiania kombinacji trybów, to powinna być
+podana jako
+.B sgr
+(ustaw atrybuty),
+i pobierać 9 parametrów.
+Każdy z parametrów może być zerowy lub niezerowy, wskazując tak czy
+odpowieni atrybut jest włączony czy nie. 9 parametrów to kolejno:
+wyróżnienie, podkreślenie, inwersja, migotanie, średnia-jasność,
+wytłuszczenie, spacjowanie, chornienie, alternatywny zestaw znaków.
+Nie wszystkie tryby muszą być wspierane przez
+.BR sgr ,
+powinny być natomiast te, dla których istnieją oddzielne komendy atrybutów.
+.PP
+Na przykład DEC vt220 wspiera większość trybów:
+.PP
+.TS
+center;
+l l l
+l l l
+lw18 lw14 lw18.
+\fBparametr tparm atrybut sekwencja specjalna\fP
+
+brak brak \\E[0m
+p1 wyróżniony \\E[0;1;7m
+p2 podkreślony \\E[0;4m
+p3 inwersja \\E[0;7m
+p4 migotanie \\E[0;5m
+p5 średnia-jasność niedostępne
+p6 wytłuszczenie \\E[0;1m
+p7 niewidzialność \\E[0;8m
+p8 chroń nieużywane
+p9 altznaki ^O (off) ^N (on)
+.TE
+.PP
+Każdą sekwencję specjalną rozpoczynamy od wyłączenia wszelkich istniejących
+trybów, gdyż nie ma prostego sposobu na określenie czy są aktywne. Tryb
+wyróżnienia jest zestawiany jako kombinacja inwersji i wytłuszczenia.
+Terminal vt220 ma tryb ochronny, lecz nie jest on wykorzystywany w sgr, gdyż
+chroni również znaki ekranu przed kasowaniami stacji.
+Tryb alternatywnego zestawu znaków jest też inny; różni się tym, że jest
+albo ^O, albo ^N, zależnie czy jest wyłączony czy włączony.
+Jeśli wszystkie tryby są włączone, to wynikową sekwencją jest \\E[0;1;4;5;7;8m^N.
+.PP
+Niektóre sekwencje są wspólne dla różnych trybów. Na przykład ;7 jest
+produkowane dla prawdziwych p1 lub p3, tj. jeśli włączony jest tryb standout
+lub inwersji.
+.PP
+Spisanie powyższych sekwencji wraz z ich zależnościami daje
+.PP
+.TS
+center;
+l l l
+l l l
+lw18 lw14 lw18.
+\fBsekwencja kiedy wypuścić translacja terminfo\fP
+
+.ft CW
+\\E[0 zawsze \\E[0
+;1 gdy p1 lub p6 %?%p1%p6%|%t;1%;
+;4 gdy p2 %?%p2%|%t;4%;
+;5 gdy p4 %?%p4%|%t;5%;
+;7 gdy p1 lub p3 %?%p1%p3%|%t;7%;
+;8 gdy p7 %?%p7%|%t;8%;
+m zawsze m
+^N lub ^O gdy p9 ^N, inaczej ^O %?%p9%t^N%e^O%;
+.ft R
+.TE
+.PP
+Wstawienie tego wszystkiego do sekwencji sgr daje:
+.PP
+.nf
+ sgr=\\E[0%?%p1%p6%|%t;1%;%?%p2%t;4%;%?%p1%p3%|%t;7%;
+ %?%p4%t;5%;%?%p7%t;8%;m%?%p9%t\\016%e\\017%;,
+.fi
+.PP
+Pamiętaj, że jeśli podajesz sgr, to musisz też podać sgr0.
+.PP
+Terminale z ``magic cookie'' (magiczne ciasteczko)
+.RB ( xmc )
+wystawiają specjalne ``ciasteczka'' gdy odbierają sekwencje ustawiania
+trybu, które w zasadzie wpływają na algorytm wyświetlania, a nie na
+dodatkowe bity dla każdego znaku.
+Niektóre terminale, jak HP 2621 automatycznie wychodzą z trybu wyróżnionego
+gdy kursor przechodzi do nowej linii, lub gdy jest przeadresowany.
+Programy używające trybu wyróżnionego powinny z niego wychodzić przed
+przesunięciem kursora lub wysłaniem znaku nowej linii. Zwolnione mogą być z
+tego jedynie przy obecności właściwości
+.BR msgr ,
+zapewniającej, że przemieszczanie się w trybie wyróżnionym jest bezpieczne.
+.PP
+Jeśli terminal posiada mechanizm zapalania ekranu dla sygnalizacji błędu
+(zamiennik dzwonka), to może to być podane jako \fBflash\fR. Nie może to
+przemieszczać kursora.
+.PP
+Jeśli kursor może być bardziej widoczny niż zwykle, to podaj tą sekwencję jako
+.BR cvvis .
+Jeśli istnieje sposób na uniewidzialnienie kursora, to podaj to jako
+właściwość
+.BR civis .
+Właściwość
+.BR cnorm
+powinna dawać możliwość powrotu do normalnego kursora.
+.PP
+Jeśli twój terminal potrafi poprawnie generować podkreślone znaki (bez
+specjalnych kodów), to jeśli [nawet] nie wykonuje nadstukiwania, powinieneś
+nałożyć na niego właściwość \fBul\fR.
+Jeśli nadstukiwanie pozostawia widzialnym znak `pod spodem', to należy podać
+właściwość \fBos\fP. Jeśli nadstukiwania są kasowalne spacją, to powinno to
+być wskazane właściwością \fBeo\fR.
+.PP
+.SS Keypad i klawisze funkcyjne
+.PP
+Jeśli terminal posiada keypad, który przesyła kody przy naciskaniu klawiszy,
+to można podać te informacje. Zauważ, że nie można obsługiwać terminali
+gdzie keypad działa tylko lokalnie (tyczy się to np. części klawiszy HP
+2621).
+Jeśli keypad można ustawić na przesyłanie, lub nieprzesyłanie, to należy
+podać te kody jako \fBsmkx\fR i \fBrmkx\fR.
+W przeciwnym wypadku zakłada się, że keypad zawsze przesyła kody. Kody
+przesyłane przez strzałki w lewo, prawo, górę, dół oraz klawisz home mogą
+być podawane jako
+\fBkcub1, kcuf1, kcuu1, kcud1, \fRi\fB khome\fR.
+Jeśli dostępne są klawisze funkcyjne, takie jak f0, f1, ..., f10, to ich
+kody mogą być podane jako \fBkf0, kf1, ..., kf10\fR.
+Jeśli klawisze te mają inne etykiety niż domyślne f0 do f10, to można je
+podać jako \fBlf0, lf1, ...,fl10\fR.
+Można również podać kody wysyłane przez inne klawisze specjalne:
+.B kll
+(home down),
+.B kbs
+(backspace),
+.B ktbc
+(czyść wszystkie tabulacje),
+.B kctab
+(czyść tabulator w tej kolumnie),
+.B kclr
+(klawisz czyszczenia ekranu klub wymazywania),
+.B kdch1
+(klawisz kasowania (delete)),
+.B kdl1
+(kasowanie linii),
+.B krmir
+(wyjście z trybu wstawiania),
+.B kel
+(czyszczenie do końca linii),
+.B ked
+(czyszczenie do końca ekranu),
+.B kich1
+(wstaw znak, lub wejdź w tryb wstawiania),
+.B kil1
+(wstaw linię),
+.B knp
+(następna strona (next page)),
+.B kpp
+(poprzednia strona (previous page)),
+.B kind
+(przewijaj w przód),
+.B kri
+(przewijaj w tył),
+.B khts
+(ustaw w tej kolumnie tabulator).
+Dodatkowo, jeśli keypad posiada tablicę 3x3 klawiszy, zawierającą 4 klawisze
+strzałek, to pozostałe pięć klawiszy można określić jako
+.BR ka1 ,
+.BR ka3 ,
+.BR kb2 ,
+.BR kc1
+oraz
+.BR kc3 .
+Klawisze te są przydatne gdy potrzebne są efekty kierunkowego padu 3x3.
+.PP
+Łańcuchy programowania klawiszy funkcyjnych mogą być podawane jako
+.BR pfkey ,
+.BR pfloc
+oraz
+.BR pfx .
+Łańcuch do programowania etykiet ekranowych powinien być podawany jako
+\fBpln\fP. Każdy z tych łańcuchów pobiera dwa parametry: numer kalwisza
+funcyjnego do programowania (0 do 10) oraz łańcuch, na który go
+zaprogramować. Numery klawiszy funkcyjnych przekraczające ten zakres mogą
+programować niezdefiniowane klawisze, w sposób zależny od terminala.
+Różnica między właściwościami polega na tym, że
+.B pfkey
+powoduje iż naciśnięcie klawisza jest równoważne wklepaniu przez użytkownika
+danego łańcucha;
+.B pfloc
+powoduje, że łańcuch jest wykonywany przez terminal lokalnie;
+.B pfx
+powoduje, że łańcuch jest przesyłany do komputera.
+.PP
+Właściwości \fBnlab\fP, \fBlw\fP i \fBlh\fP definiują liczbę programowalnych
+etykiet ekranowych wraz z ich szerokością i wysokością. Jeśli istnieją
+komendy do wyłączania etykiet, to powinny być podane w \fBsmln\fP i
+\fBrmln\fP.
+\fBsmln\fP jest zazwyczaj wysyłane po jednej, lub większej ilości sekwencji
+pln, aby upewnić się, że zmiana się uwidoczni.
+.PP
+.SS Tabulacje i inicjalizacja
+.PP
+Jeśli terminal posiada sprzętowe tabulacje, to komenda przejścia do
+następnego tabulatora może być podana jako
+.B ht
+(zwykle control I).
+Komenda ``lewej-tabulacji'', przenosząca w lewo do poprzedzającego
+tabulatora może być podana jako
+.BR cbt .
+Konwencja mówi, że jeśli tryby teletype wskazują, że tabulacje są rozwijane
+przez komputer, a nie są przesyłane do terminala, to programy nie powinny
+używać
+.B ht
+czy
+.B cbt
+nawet jeśli są one obecne, gdyż użytkownik może nie mieć prawidłowo
+ustawionych tabulatorów.
+Jeśli terminal posiada sprzętowe tabulatory, które sa początkowo ustawiane
+co
+.I n
+spacji, to powinien być podany parametr numeryczny
+.BR it ,
+pokazujący odstępy między tabulatorami.
+Zazwyczaj jest to używane przez komendę
+.IR tset
+do określania czy ustawiać tryb dla sprzętowego rozwijania tabulacji i czy
+ustawiać tabulatory.
+Jeśli terminal posiada tabulatory, które można zachować w nieulotnej
+pamięci, to opis terminfo może zakładać, że są one poprawnie ustawione.
+.PP
+Inne właściwości zawierają łańcuchy
+.BR is1 ,
+.BR is2
+oraz
+.BR is3 ,
+służące do inicjalizacji terminala,
+.BR iprog ,
+czyli ścieżkę do programu, używanego do inicjalizacji terminala oraz
+\fBif\fR, czyli nazwę pliku, zawierającego długie łańcuchy inicjalizacyjne.
+Łańcuchy te powinny ustawić terminal na tryby współpracujące z pozostałym
+opisem terminfo.
+Są one zwykle przesyłane do terminala poprzez opcję
+.I init
+programu
+.IR tput
+przy każdym logowaniu użytkownika.
+Są one drukowane w następującej kolejności:
+uruchom program
+.BR iprog ;
+wyślij
+.BR is1 ;
+.BR is2 ;
+ustaw marginesy przy użyciu
+.BR mgc ,
+.BR smgl i
+.BR smgr ;
+ustaw tabulatory przy użyciu
+.B tbc
+i
+.BR hts ;
+wydrukuj plik
+.BR if ;
+i w końcu wyślij
+.BR is3 .
+.PP
+Większość inicjalizacji jest wykonywana w
+.BR is2 .
+Tryby specjalne terminala można ustawiać bez duplikowania łańcuchów,
+wstawiając wspólne sekwencje do
+.BR is2 ,
+a specjalne elementy do
+.B is1
+oraz
+.BR is3 .
+Para sekwencji, która dokonuje twardego resetu z kompletnie nieznanego stanu
+może być podobnie podawana jako
+.BR rs1 ,
+.BR rs2 ,
+.BR rf
+i
+.BR rs3 ,
+analogicznie do
+.B is2
+oraz
+.BR if .
+Łańcuchy te są wysyłane przez program
+.IR reset ,
+służący do naprawiania terminala gdy ten wejdzie w dziwny stan. Komendy
+zazwyczaj są umieszczane w
+.BR rs1 ,
+.BR rs2
+.B rs3
+i
+.B rf
+jedynie jeśli dają denerwujące efekty na ekranie i nie są konieczne podczas
+logowania sie. Na przykład komenda ustawiania vt100 na 80 kolumn normalnie
+jest częścią
+.BR is2 ,
+lecz powoduje denerwujące zakłócenie ekranu i zwykle nie jest wymagana, gdyż
+terminal normalnie już jest w trybie 80-kolumnowym.
+.PP
+Jeśli istnieją komendy do ustawiania i czyszczenia tabulatorów, to mogą być
+one podawane jako
+.B tbc
+(czyść wszystkie tabulatory)
+i
+.B hts
+(ustaw tabulator w bieżącej kolumnie w każdym wierszu).
+Jeśli do ustawienia tabulatorów wymagana jest bardziej skomplikowana
+sekwencja, to może być ona umieszczona w
+.B is2
+lub
+.BR if .
+.SS Opóźnienia i wypełnianie
+.PP
+Wiele starszych i wolniejszych terminali nie obsługuje ani XON/XOFF ani
+potwierdzania DTR. Wliczać w to można terminale hardcopy i pewne archaiczne
+CRT (np, DEC VT100). Wymagają one wypełniania znaków po pewnych ruchach
+kursora i zmianach ekranu.
+.PP
+Jeśli terminal używa potwierdzania xon/xoff dla sterowania przepływu (to
+znaczy automatycznie wysyła ^S do hosta gdy bufory wejściowe zbliżają się do
+przepełnienia), ustaw
+.BR xon .
+Właściwość ta powstrzymuje emisję wypełniania. Możesz też ustawić ją dla
+mapowanych w pamięć urządzeń konsolowych, które efektywnie nie mają
+ograniczeń szybkości. Informacje wypełniające powinny wciąż być dołączane,
+aby procedury mogły lepiej decydować o względnych kosztach, lecz rzeczywiste
+znaki wypełnienia nie będą wysyłane.
+.PP
+Jeśli podane jest \fBpb\fR (szybkość wypełniania), to wypełnianie nie jest
+używane przy szybkościach niższych niż \fBpb\fR. Jeśli wpis nie zawiera
+szybkości, to emisja wypełniania w pełni zależy od \fBxon\fR.
+.PP
+Jeśli terminal wymaga innych niż zero znaków wypełniania, to powinno to być
+podawane jako \fBpad\fR.
+Z łańcucha
+.B pad
+używany jest jedynie pierwszy znak.
+.PP
+.SS Linie statusu
+Niektóre terminale posiadają dodatkowe `linie statusu', które nie są
+normalnie używane przez oprogramowanie (a więc nie liczą się jako właściwość
+\fBlines\fR terminala).
+.PP
+Najprostszym przypadkiem jest linia statusu, którą można adresować kursorem,
+lecz nie jest częścią podstawowego regionu przewijania ekranu; taką linię
+statusu posiada Heathkit H19 oraz 24 liniowe VT100 z 23-liniowym regionem
+przewijania ustawianym na starcie. Sytuacja ta jest wskazywana przez
+właściwość \fBhs\fR.
+.PP
+Niektóre terminale z liniami statusu wymagają specjalnych sekwencji aby
+dostać się do tej linii. Mogą one być wyrażane jako łańcuchy z pojedynczymi
+parametrami \fBtsl\fR, które pobierają pozycję kursora względem zerowej
+kolumny linii statusu. Właściwość \fBfsl\fR musi powracać do pozycji ekranu
+głównego, gdzie wywołano ostatnie \fBtsl\fR. Możliwe, że konieczne będzie
+osadzenie wartości łańcuchowych \fBsc\fR (zachowanie kursora) i \fBrc\fR
+(odtworzenie kursora) w \fBtsl\fR i \fBfsl\fR.
+.PP
+Linia statusu jest zazwyczaj tej samej szerokości co szerokość terminala.
+Gdy nie jest to prawdą, należy podać właściwość numeryczną \fBwsl\fR.
+.PP
+Komend kasowania linii statusu może być podawana jako \fBdsl\fR.
+.PP
+Wartość logiczna \fBeslok\fR określa, że sekwencje specjalne, tabulacje itp.
+działają w linii statusu normalnie.
+.PP
+Implementacja \fBncurses\fR nie używa jeszcze żadnej z tych właściwości Są
+one tu udokumentowane na wypadek, gdyby stały się istotne.
+.PP
+.SS Grafika liniowa
+.PP
+Wiele terminali posiada alternatywne zestawy znaków, przydatne do rysowania
+figur. Terminfo i \fBcurses\fR mają wsparcie do rysowania znaków wspieranych
+przez VT100 plus niektóre znaki z AT&T 4410v1. Alternatywny zestaw znaków
+może być określony właściwością \fBacsc\fR.
+.PP
+.TS H
+center expand;
+l l l l
+l l l l
+lw25 lw10 lw6 lw6.
+.\".TH
+\fBNazwa Nazwa Ascii Nazwa\fR
+\fBglifu ACS domyślnie VT100\fR
+UK znak funta ACS_STERLING f }
+strzałka w dół ACS_DARROW v .
+strzałka w lewo ACS_LARROW < ,
+strzałka w prawo ACS_RARROW > +
+strzałka w górę ACS_UARROW ^ -
+plansza kwadratów ACS_BOARD # h
+kula ACS_BULLET o ~
+plansza szachowa ACS_CKBOARD : a
+symbol stopnia ACS_DEGREE \e f
+diamond ACS_DIAMOND + `
+większylubrówny ACS_GEQUAL > z
+greckie pi ACS_PI * {
+linia poprzeczna ACS_HLINE - q
+symbol latarni ACS_LANTERN # i
+duży plus/skrzyżowanie ACS_PLUS + n
+mniejszylubrówny ACS_LEQUAL < y
+lewy niski narożnik ACS_LLCORNER + m
+prawy niski narożnik ACS_LRCORNER + j
+nierówny ACS_NEQUAL ! |
+plus/minus ACS_PLMINUS # g
+scan line 1 ACS_S1 ~ o
+scan line 3 ACS_S3 - p
+scan line 7 ACS_S7 - r
+scan line 9 ACS_S9 \&_ s
+czysty blok kwadratowy ACS_BLOCK # 0
+T wskazujące w dół ACS_TTEE + w
+T wskazujące w lewo ACS_RTEE + u
+T wskazujące w prawo ACS_LTEE + t
+T wskazujące w górę ACS_BTEE + v
+lewy wysoki narożnik ACS_ULCORNER + l
+prawy wysoki narożnik ACS_URCORNER + k
+linia pionowa ACS_VLINE | x
+.TE
+.PP
+Najlepszym sposobem na zdefiniowanie zestawu graficznego nowego urządzenia
+jest dodanie do kopii tej tabeli kolumny, podającej znak, jaki (po emisji
+między \fBsmacs\fR/\fBrmacs\fR) został wyrenderowany jako odpowiadająca
+[kodowi] grafika. Następnie przeczytaj pary VT100/twój terminal z prawa na
+lewo--będzie to twój łańcuch ACSC.
+.PP
+.SS Obsługa kolorów
+.PP
+Większość terminali kolorowych to albo terminale typu Tektronix, albo typu
+HP. Te pierwsze mają predefiniowany zestaw N kolorów (N zwykle wynosi 8) i
+mogą ustawiać w komórkach znakowych niezależnie kolor tła i pierwszego
+planu, tworząc N*N par kolorów. Na terminalach HP należy ustawiać każdą parę
+kolorów osobno (tło i pierwszy plan nie są ustawiane niezależnie). Można
+zdefiniować M par kolorów z 2*M dostępnych kolorów. Terminale zgodne z ANSI
+są typu Tektronix.
+.PP
+Pewne podstawowe właściwości kolorów są niezależne od metody kolorowania.
+Waściwości numeryczne \fBcolors\fR i \fBpairs\fR określają maksymalną liczbę
+kolorów i par kolorów, które można naraz wyświetlać. Łańcuch \fBop\fR (para
+oryginalna) ustawia tło i pierwszy plan na domyślne wartości terminala.
+Łańcuch \fBoc\fR resetuje wszystkie kolory i pary kolorów na domyślne
+wartości terminala. Niektóre terminala (włącznie z wieloma emulatorami
+terminali PC) kasuje obszary ekranu z obecnym tłem, zamiast włączyć domyślne
+tło; powinny one posiadać właściwość logiczną
+\fBbce\fR.
+.PP
+Aby zmienić bieżący kolor pierwszego planu lub tła na terminalu typu
+Tektronix, należy użyć \fBsetaf\fR (ustaw pierwszy plan ANSI) i \fBsetab\fR
+(ustaw tło ANSI). Pobierają one jeden parametr--numer koloru. Dokumentacja
+SVr4 opisuje tylko \fBsetaf\fR/\fBsetab\fR; draft XPG4 mówi, że "Jeśli
+terminal obsługuje sekwencje specjalne ANSI do ustawiania tła i pierwszego
+planu, to powinny być one zakodowane odpowiednio jako \fBsetab\fR i
+\fBsetaf\fR. Jeśli terminal obsługuje inne sekewencje specjalne ustawiania
+tła i pierwszego planu, to powinny być one kodowane jako \fBsetb\fR i
+\fBsetf\fR. Funkcja \fIvidputs()\fR i funkcje odświeżania używają (o ile są
+zdefiniowane) \fBsetaf\fR i \fBsetab\fR."
+.PP
+Właściwości \fBsetaf\fR/\fBsetab\fR i \fBsetf\fR/\fBsetb\fR pobierają
+pojedynczy argument numeryczny. Wartości 0-7 są przenośnie zdefiniowane w
+sposób następujący (środkowa kolumna to symboliczne wartości #define z
+nagłówków bibliotek \fBcurses\fR). Sprzęt terminala może mapować je jak
+chce, lecz wartości RGB określają normalne lokacje w przestrzeni kolorów.
+space.
+.PP
+.TS H
+center;
+l c c c
+l l n l.
+\fBKolor #define Wartość RGB\fR
+czarny \fBCOLOR_BLACK\fR 0 0, 0, 0
+czerwony \fBCOLOR_RED\ \fR 1 max,0,0
+zielony \fBCOLOR_GREEN\fR 2 0,max,0
+żółty \fBCOLOR_YELLOW\fR 3 max,max,0
+niebieski \fBCOLOR_BLUE\fR 4 0,0,max
+fioletowy \fBCOLOR_MAGENTA\fR 5 max,0,max
+cyjankowy \fBCOLOR_CYAN\fR 6 0,max,max
+biały \fBCOLOR_WHITE\fR 7 max,max,max
+.TE
+.PP
+Na terminalu typu HP używa się \fBscp\fR z numerem pary kolorów do
+ustawienia obecnej pary kolorów.
+.PP
+Na terminalu Tektronix może być obecna właściwość \fBccc\fR. Wskazuje ona,
+że kolory można modyfikować. W tej sytuacji właściwość \fBinitc\fR pobiera
+numer koloru (0 do \fBcolors\fR-1) i trzy dalsze parametry, opisujące
+kolor. Parametry te są domyślnie interpretowane jako RGB. Jeśli obecna jest
+właściwość logiczna \fBhls\fR, to są one interpretowane jako parametry HLS
+(Hue, Lightness, Saturation). Zakresy zależą od terminala.
+.PP
+Na terminalu w rodzaju HP, \fBinitp\fR może dawać możliwość zmieniania
+wartości pary kolorów. Pobiera 7 parametrów; numer pary kolorów (0 do
+\fBmax_pairs\fR-1) oraz dwie trójki, opisujące najpierw tło, a potem
+pierwszy plan. Parametry te określają RGB lub HLS, zależnie od \fBhls\fR.
+.PP
+Na niektórych terminalach kolorowych, kolory kolidują z podświetleniami.
+Można zarejestrować te kolizje we właściwośći \fBncv\fR. Jest to maska
+bitowa atrybutów, które nie mogą być używane przy włączonych kolorach.
+Odpowiedniość między atrybutami rozumianymi przez \fBcurses\fR jest
+następująca:
+.PP
+.TS
+center;
+l c c
+lw25 lw2 lw10.
+\fBAtrybut Bit Dziesiętnie\fR
+A_STANDOUT 0 1
+A_UNDERLINE 1 2
+A_REVERSE 2 4
+A_BLINK 3 8
+A_DIM 4 16
+A_BOLD 5 32
+A_INVIS 6 64
+A_PROTECT 7 128
+A_ALTCHARSET 8 256
+.TE
+.PP
+Na przykład na wielu konsolach IBM PC atrybut podkreślenia koliduje z
+niebieskim kolorem pierwszego planu i nie jest dostępny w trybie kolorowym.
+Powinny więc mieć ustawione właściwość \fBncv\fR na 2.
+.PP
+Curses SVr4 nie używają w ogóle \fBncv\fR, ncurses rozpoznają je i
+optymalizują wyjście.
+.PP
+.SS Różności
+Jeśli terminal wymaga innego znaku wypełniania niż zero, to jest on podawany
+jako pad.
+Z łańcucha pad wykorzystywany jest tylko pierwszy znak. Jeśli terminal nie
+obsługuje znaku wypełniania, podaj npc.
+Zauważ, że ncurses implementuje zgodną z termcap zmienną \fBPC\fR;
+dlatego aplikacje mogą ustawiać tę wartość na coś innego niż zero, a ncurses
+spróbuje najpierw \fBnpc\fR i użyje napms jeśli terminal nie posiada znaku
+wypełnienia.
+.PP
+Jeśli terminal może przesuwać w górę lub w dół o pół linii, to może to być
+określone przez
+.B hu
+(pół-linii w górę)
+i
+.B hd
+(pół-linii w dół).
+Jest to przede wszystkim przydatne dla indeksów górnych i dolnych w
+terminalach hardcopy. Jeśli terminal hardcopy potrafi przejść na następną
+stronę (eject to the next page) (tj. form feed), podaj to jako
+.B ff
+(zwykle control L).
+.PP
+Jeśli istnieje komenda do powtórzenia danego znaku podaną liczbę razy (aby
+zaoszczędzić na czasie transmisji dużej liczby takich samych znaków), można
+to określić parametryzowanym łańcuchem
+.BR rep .
+Pierwszy parametr jest powtarzanym znakiem, a drugi liczbą powtórzeń.
+Tak więc tparm(repeat_char, 'x', 10) jest równoważne `xxxxxxxxxx'.
+.PP
+Jeśli terminal posiada ustawiany znak komendy, jak w TEKTRONIX, można to
+określić przez
+.BR cmdch .
+Wybierany jest prototypowy znak komendy, używany we wszystkich
+właściwościach.
+Znak ten jest podawany przez właściwość
+.BR cmdch .
+Na niektórych systemach uniksowych obsługiwana jest następująca konwencja:
+W środowisku szukana jest zmienna
+.B CC
+i jeśli zostanie znaleziona, wszystkie pojawienia znaku prototypowego są
+zamieniane na znak ze zmiennej środowiskowej.
+.PP
+Opisy terminala, które nie reprezentują konkretnych rodzajów znanych
+terminali, takie jak
+.IR switch ,
+.IR dialup ,
+.IR patch
+i
+.IR network ,
+powinny zawierać właściwość
+.B gn
+(generic), aby programy mogły stwierdzić, że nie wiedzą jak rozmawiać z
+terminalem. (Właściwość ta nie tyczy się opisów terminali
+.IR virtual ,
+dla których znane są sekwencje specjalne.)
+.PP
+Jeśli terminal posiada klawisz ``meta'', który zachowuje się jak klawisz
+przesunięcia, ustawiający ósmy bit przesyłanego znaku, to fakt ten można
+wskazać z pomocą
+.BR km .
+W przeciwnym wypadku, oprogramowanie założy, że 8-my bit jest bitem
+parzystości i zazwyczaj będzie czyszczony.
+Jeśli istnieją łańcuchy, włączające i wyłączające ten tryb ``meta'', to
+powinny być one określone jako
+.B smm
+i
+.BR rmm .
+.PP
+Jeśli terminal ma więcej linii pamięci niż mieści się naraz na ekranie, to
+liczba tych linii powinna być określana przez
+.BR lm .
+Nadanie wartości
+.BR lm #0
+określa, że liczba linii nie jest ustalona, lecz mimo to jest więcej pamięci
+niż linii ekranowych.
+.PP
+Jeśli terminal jest jednym z obsługiwanych przez uniksowy protokół wirtualnego
+terminala, to numer terminala może być podany jako
+.BR vt .
+.PP
+Łańcuchy media copy, sterujące zewnętrzną drukarką, podłączoną do terminala
+mogą być podawane jako
+.BR mc0 :
+drukuj zawartość ekranu,
+.BR mc4 :
+wyłącz drukarkę i
+.BR mc5 :
+włącz drukarkę.
+Gdy drukarka jest włączona, tekst przesyłany do terminala będzie przesyłany
+na drukarkę. Nie jest zdefiniowane czy tekst ma być wtedy również
+wyświetlany na ekranie terminala.
+Wariacja
+.B mc5p
+pobiera jeden parametr i pozostawia drukarkę włączoną na tyle znaków, ile
+podano w parametrze; wyłączając następnie drukarkę.
+Parametr nie powinien przekraczać 255.
+Cały tekst, łącznie z
+.BR mc4 ,
+jest podczas działania
+.B mc5p
+przezroczyście przekazywany drukarce.
+.PP
+.SS Zaburzenia i uszkodzenie mózgu
+.PP
+Terminale, które nie zezwalają na wyświetlanie znaków tyldy, powinny
+wskazywać to przez \fBhz\fR.
+.PP
+Terminale, które ignorują line-feed po zawinięciu \fBam\fR, takie jak
+Concept i vt100 powinny wskazywać to przez \fBxenl\fR.
+.PP
+Jeśli do pozbycia się trybu wyróżnionego potrzebne jest
+.B el
+(zamiast zwyczajnego nadpisania na nim normalnego tekstu), należy podać
+\fBxhp\fP.
+.PP
+Terminale teleray, gdzie tabulacje zmieniają przesuwane znaki na spacje,
+powinny podawać \fBxt\fR (destruktywne tabulacje).
+Uwaga: zmienną, określającą to jest obecnie `dest_tabs_magic_smso'; w
+starszych wersjach było to teleray_glitch.
+To zaburzenie oznacza również, że nie jest możliwe ustawienie kursora na ``magicznym
+ciasteczku'', że do skasowania trybu wyróżnionego należy skasować lub
+wstawić linię. Implementacja ncurses ignoruje to.
+.PP
+Terminal Beehive Superbee, który nie potrafi poprawnie przesyłać znaków
+escape i control C ma właściwość
+.BR xsb ,
+określającą, że zamiast escape używany jest klawisz f1, a zamiast control C
+używane jest f2. (Problem ten występuje tylko w Superbee, zależnie od ROM.)
+Zauważ, że w starszych wersjach terminfo właściwość ta była nazywana
+`beehive_glitch'; obecnie jest to `no_esc_ctl_c'.
+.PP
+Inne problemy związane z konkretnymi terminalami można naprawić dodając
+dalsze właściwości typu \fBx\fR\fIx\fR.
+.PP
+.SS Podobne terminale
+.PP
+Jeśli istnieją dwa bardzo podobne terminale, gdzie jeden może być
+zdefiniowany tak samo jak drugi, z pewnymi wyjątkami, to można wykorzystać
+właściwość \fBuse\fR z nazwą podobnego terminala.
+Właściwości podane przed
+.B use
+przesłaniają te z typu wybranego przez
+.BR use .
+Właściwości można anulować poprzez umieszczanie na lewo od definicji
+właściwości \fBxx@\fR, gdzie xx jest właściwością.
+Na przykład,
+.PP
+ 2621-nl, smkx@, rmkx@, use=2621,
+.PP
+definiuje 2621-nl, który nie posiada \fBsmkx\fR, \fBrmkx\fR i z tego powodu
+nie włącza etykiet klawiszy funkcyjnych w trybie wizualnym.
+Jest to przydatne dla innych trybów terminala lub dla innych preferencji
+użytkownika.
+.PP
+.SS Pułapki długich wpisów
+.PP
+Długie wpisy terminfo rzadko są problemem; żaden wpis terminfo nie osiągnął
+jeszcze nawet 4K maksimum przeznaczonego na tablicę łańcuchową. Niestety
+jednak, translacje termcap są bardziej ograniczone (do 1K). Z tego powodu,
+translacje termcap długich wpisów terminfo mogą powodować problemy.
+.PP
+Strony podręcznika man dla 4.3BSD i starszych wersji tgetent() mówią
+użytkownikowi, by alokował 1K bufor na wpis termcap. Wpis jest zakończony
+zerem przez bibliotekę termcap, więc bezpieczną długością wpisu termcap są
+1023 bajty. Zależnie od tego, co robi dana aplikacja i biblioteka termcap i
+od tego gdzie w pliku termcap znajduje typ terminala szukany przez
+tgetent(), mogą dziać się różne rzeczy.
+.PP
+Niektóre biblioteki termcap drukują komunikat ostrzegawczy i kończą
+działanie; inne nie; inne skracają wpis do 1023 bajtów. Niektóre aplikacje
+alokują więcej niż wymagany 1K; inne nie.
+.PP
+Każdy wpis termcap zawiera związane ze sobą dwa ważne rozmiary: przed
+rozwinięciem "tc" i po rozwinięciu. "tc" jest właściwością, która fastryguje
+inny wpis termcap do końca bieżącego, aby dodać jego właściwości. Jeśli wpis
+termcap nie używa właściwości "tc", to oczywiście obydwa rozmiary są
+identyczne.
+.PP
+Długość przed rozwinięciem tc jest nawjażniejsza, gdyż dotyczy czegoś więcej
+niż tylko użytkowników konkretnego terminala. Jest to długość wpisu
+istniejącego w /etc/termcap minus para lewy ukośnik/nowa linia, które są
+pomijane przez tgetent() podczas odczytu. Niektóre biblioteki termcap
+obcinają również końcową nową linię (GNU termcap tego nie robi).
+Załóż teraz, że:
+.TP 5
+*
+wpis termcap przed rozwinięciem ma więcej niż 1023 bajty,
+.TP 5
+*
+aplikacja zaalokowała jedynie 1K,
+.TP 5
+*
+biblioteka termcap (jak BSD/OS 1.1 i GNU) odczytuje cały wpis do bufora,
+niezależnie od długości, aby zobaczyć czy jest to ten wpis co trzeba,
+.TP 5
+*
+a tgetent() szuka typu terminala, który jest albo długim wpisem, jak i
+znajduje się w pliku termcap za długim wpisem, albo nie istnieje w pliku w
+ogóle (więc tgetent() musi przeszukiwać cały plik termcap).
+.PP
+W tej sytuacji tgetent() nadpisze pamięć, być może również swój stos i
+prawdopodobnie rzuci korą. Programy typu telnet są szczególnie okaleczalne;
+nowoczesne telnety przekazują wartości jak typ terminala automatycznie.
+Wyniki są podobnie niechciane dla bibliotek termcap, jak SunOS 4.1.3 i
+Ultrix 4.4, które drukują ostrzeżenia gdy odczytują zbyt długie wpisy
+termcap. Jeśli biblioteka termcap obcina długie wpisy, jak OSF/1 3.0, to
+jest odporna na ten problem, lecz zwraca nieprawidłowe dane dla terminala.
+.PP
+Rozmiar "po rozwinięciu tc" ma podobne działanie na powyższe, lecz jedynie
+dla osób, które ustawiły TERM na ten typ terminala, gdyż tgetent() dokonuje
+rozwinięcia "tc" tylko jeśli znajdzie odpowiedni typ.
+.PP
+Ogólnie, wpis termcap, który jest dłuższy niż 1023 bajty może spowodować
+zrzut core, ostrzeżenia lub nieprawidłowe działanie. Jeśli jest zbyt długi
+przed rozwinięciem "tc", to będzie tak działał nawet dla użytkowników innych
+typów terminal, i tych których zmienna TERM nie posiada opisu w pliku
+termcap.
+.PP
+W trybie \-C (tłumaczenia na termcap), implementacja \fBtic\fR(1) z
+\fBncurses\fR daje ostrzeżenia gdy długość przed-tc wpisu termcap jest zbyt
+wielka. Opcja \-c (check) sprawdza również rozwinięte (po tc) długości.
+.SS Kompatybilność binarna
+Nie jest mądre liczyć na przenośność binarnych opisów terminfo między
+komercyjnymi wersjami uniksa. Problem polega na tym, że istnieją
+przynajmniej dwie wersje terminfo (pod HP-UX i AUX), które pochodzą z
+terminfo System V po SVr1 i dodały rozszerzone właściwości do tablicy
+łańcuchów które (binarnie) kolidują z rozszerzeniami Systemu V i XSI Curses.
+.SH ROZSZERZENIA
+Operator %x parametryzowanych łańcuchów jest typowy tylko dla implementacji
+\fBtparm\fR wykonanej w ncurses (jest wymagany do obsługi niefortunnego
+formatu \fBinitc\fR na konsoli Linux).
+.PP
+Niektóre implementacje \fBcurses\fR z SVr4 i wszystkie poprzednie nie
+interpretują operatorów %A i %O z parametryzowanych łańcuchów.
+.PP
+SVr4/XPG4 nie określają czy \fBmsgr\fR zezwala na poruszanie w trybie
+alternatywnego zestawu znaków (takie tryby mogą między innymi mapować CR
+oraz NL na znaki, które nie pociągają lokalnych przemieszczeń).
+Implementacja \fBncurses\fR ignoruje \fBmsgr\fR w trybie \fBALTCHARSET\fR.
+Przychodzi więc możliwość, że implementacja XPG4, robiąca odwrotne założenie
+może wymagać wpisów terminfo z \fBncurses\fR z wyłączonym \fBmsgr\fR.
+.PP
+Biblioteka \fBncurses\fR obsługuje tryby wstawiania znaku i wstawiania
+znaków w trochę niestandardowy sposób, aby zyskać na efektywności. Zobacz
+wyżej sekcję \fBWstawianie/kasowanie znaków\fR.
+.PP
+Podstawienia parametrów dla \fBset_clock\fR i \fBdisplay_clock\fR nie są
+udokumentowane w SVr4 i w standardzie XSI. Są one wydedukowane z
+dokumentacji terminala AT&T 505.
+.PP
+Uważaj z przyznawaniem własciwości \fBkmous\fR. \fBncurses\fR zechcą
+interpretować to jako \fBKEY_MOUSE\fR dla użytku w terminalach i w
+emulatorach (jak xterm), które potrafią zwracać informacje o śledzeniu myszy
+w strumieniu wejściowym klawiatury.
+.PP
+Różne porty komercyjne terminfo i curses wspierają różne podzbiory standardu
+XSI curses i (w niektórych przypadkach) różne zbiory rozszerzeń. Oto
+zestawienie, odpowiadające październikowi 1995:
+.PP
+\fBSVR4, Solaris, ncurses\fR --
+Wspierają wszystkie właściwości SVr4.
+.PP
+\fBSGI\fR --
+Wspiera zestaw SVr4 i dodaje jedną nieudokumentowaną właściwość łańcuchową
+(\fBset_pglen\fR).
+.PP
+\fBSVr1, Ultrix\fR --
+Obsługują one ograniczony podzbiór właściwości terminfo. Wartości logiczne
+kończą się z \fBxon_xof\fR; wartości numeryczne z \fBwidth_status_line\fR; a
+łańcuchowe z \fBprtr_non\fR.
+.PP
+\fBHP/UX\fR --
+Wspiera podzbiór SVr1 plus numeryka z SVr[234], a konkretnie \fBnum_labels\fR,
+\fBlabel_height\fR, \fBlabel_width\fR, plus klawisze funkcyjne 11 do 63, plus
+\fBplab_norm\fR, \fBlabel_on\fR, i \fBlabel_off\fR, plus pewne
+niekompatybilne rozszerzenia tablicy łańcuchów.
+.PP
+\fBAIX\fR --
+Wspiera podzbiór SVr1 plus klawisze funkcyjne 11 do 63 plus niekompatybilne
+rozszerzenia tablicy łańcuchów.
+.PP
+\fBOSF\fR --
+Wspiera zarówno zestaw SVr4 jak i rozszerzenia AIX.
+.SH PLIKI
+.TP 25
+\*d/?/*
+pliki zawierające opisy terminala
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+\fBtic\fR(1M), \fBcurses\fR(3X), \fBprintf\fR(3S), \fBterm\fR(\*n).
+.SH AUTORZY
+Zeyd M. Ben-Halim, Eric S. Raymond.
+.\"#
+.\"# The following sets edit modes for GNU EMACS
+.\"# Local Variables:
+.\"# mode:nroff
+.\"# fill-column:79
+.\"# End:
diff --git a/po/pl/archive/plain/man5/virtual.5 b/po/pl/archive/plain/man5/virtual.5
new file mode 100644
index 00000000..9394e5ec
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man5/virtual.5
@@ -0,0 +1,102 @@
+.\" PTM/WK/2001-VI
+.TH VIRTUAL 5
+.SH NAZWA
+virtual \- format tabeli virtual programu Postfix
+.SH SKŁADNIA
+.B postmap /etc/postfix/virtual
+.SH OPIS
+Opcjonalna tabela \fBvirtual\fR określa przeadresowania dla lokalnych
+i nie-lokalnych odbiorców lub domen. Przeadresowania te są wykorzystywane
+przez demona \fBcleanup\fR(8). Są one rekurencyjne.
+
+Przeadresowanie \fBvirtual\fR stosowane jest tylko do adresu kopertowego
+odbiorcy i nie ma wpływu na nagłówki wiadomości. Można to traktować tak,
+jak zestaw reguł \fBS0\fR Sendmaila. Ogólne przepisanie adresów z nagłówka
+i etykiety wykonuje się za pomocą odwzorowania \fBcanonical\fR(5).
+
+Plik \fBvirtual\fR służy jako wejście polecenia \fBpostmap\fR(1). W wyniku
+jego działania powstaje zaindeksowany plik w formacie \fBdbm\fR lub \fBdb\fR,
+wykorzystywany do szybkiego wyszukiwania przez system pocztowy.
+Po aktualizacji może upłynąć około minuty zanim zmiany staną się widoczne.
+Wydanie polecenia \fBpostfix reload\fR eliminuje opóźnienie.
+
+Typowa realizacja domeny wirtualnej wygląda tak:
+
+.in +4
+.nf
+\fIdomena.witrualna cokolwiek\fR (zawartość po prawej
+ bez znaczenia)
+\fIużytk1@domena.witrualna adres1\fR
+\fIużytk2@domena.witrualna adres2, adres3\fR
+.fi
+.in -4
+
+Przy takim ustawieniu serwer SMTP akceptuje pocztę do \fIdomena.witrualna\fP
+i odrzuca pocztę do \fIunknown\fR@\fIdomena.witrualna\fP jako niemożliwą
+do dostarczenia.
+
+Tabela virtual ma podany niżej format, przy czym odwzorowania są próbowane
+w takiej kolejności, w jakiej je tu wymieniono:
+.IP "odstępy i komentarze"
+Puste linie są ignorowane, tak samo jak linie zaczynające się od `#'.
+.IP "\fIużytkownik\fR@\fIdomena adres, adres, ...\fR"
+Poczta do \fIużytkownik\fR@\fIdomena\fR jest przeadresowywana na \fIadres\fR.
+Ta postać na najwyższy priorytet.
+.IP "\fIużytkownik adres, adres, ...\fR"
+Poczta do \fIużytkownik\fR@\fImiejsce\fR jest przeadresowywana na \fIadres\fR
+gdy \fImiejsce\fR jest równe $\fBmyorigin\fR albo jeśli jest wymienione
+w $\fBmydestination\fR lub w $\fBinet_interfaces\fR.
+.sp
+Ten sposób działania nakłada się na działanie lokalnej bazy \fIalias\fR(5).
+Różnią się tym, że odwzorowanie \fBvirtual\fR można stosować także do adresów,
+które nie są lokalne.
+.IP "@\fIdomena adres, adres, ...\fR"
+Poczta do każdego użytkownika z \fIdomeny\fR zostanie przeadresowana
+na \fIadres\fR.
+Ta postać ma najniższy priorytet.
+.PP
+We wszystkich powyższych postaciach, gdy \fIadres\fR ma postać
+@\fIinnadomena\fR, wynikiem jest ten sam użytkownik w \fIinnejdomenie\fR.
+Działa to tylko dla pierwszego adresu w rozszerzeniu.
+.SH ROZSZERZANIE ADRESÓW
+Kiedy wyszukiwanie się nie powiedzie, a lokalna część adresu zawiera
+opcjonalny ogranicznik odbiorcy (np. \fIuzytk+foo\fR@\fIdomena\fR),
+to wyszukiwanie jest powtarzane dla adresu nierozszerzonego
+(np. \fIuzytk\fR@\fIdomena\fR), a niedopasowane rozszerzenie
+adresu przenosi się na wynik rozwinięcia. Kolejność dopasowań:
+\fIuzytk+foo\fR@\fIdomena\fR, \fIuzytk\fR@\fIdomena\fR,
+\fIuzytk+foo\fR, \fIuzytk\fR i @\fIdomena\fR.
+.SH BŁĘDY
+.ad
+.fi
+W formacie tabeli nie są rozpoznawane konwencje cytowania.
+.SH PARAMETRY KONFIGURACYJNE
+Tego zagadnienia dotyczą szczególnie niższej wymienione parametry
+\fBmain.cf\fR. W pliku \fBmain.cf\fR Postfiksa można znaleźć szczegóły
+składni i wartości domyślne. Po zmianie konfiguracji należy użyć polecenia
+\fBpostfix reload\fR.
+.IP \fBvirtual_maps\fR
+Lista tabel odwzorowań wirtualnych.
+.PP
+Inne powiązane parametry:
+.IP \fBinet_interfaces\fR
+Adresy interfejsów sieciowych, na których ten system otrzymuje pocztę.
+.IP \fBmydestination\fR
+Lista domen, które są przez ten system pocztowy uważane za lokalne.
+.IP \fBmyorigin\fR
+Domena, która jest doklejana do lokalnie wysyłanej poczty.
+.IP \fBowner_request_special\fR
+Powoduje specjalną obróbkę adresów \fBowner-\fIxxx\fR i \fIxxx\fB-request\fR.
+.SH ZOBACZ TAKŻE
+.BR cleanup (8)
+sprowadza do postaci kanonicznej i kolejkuje pocztę
+.br
+.BR postmap (1)
+tworzy tablicę odwzorowań
+.SH LICENCJA
+Z tym oprogramowaniem musi być rozpowszechniana licencja Secure Mailer.
+.SH AUTOR
+Wietse Venema
+IBM T.J. Watson Research
+P.O. Box 704
+Yorktown Heights, NY 10598, USA
diff --git a/po/pl/archive/plain/man8/MAKEDEV.8 b/po/pl/archive/plain/man8/MAKEDEV.8
new file mode 100644
index 00000000..87b4045a
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man8/MAKEDEV.8
@@ -0,0 +1,396 @@
+.\" 2000 PTM Przemek Borys
+.\" $Id: MAKEDEV.8,v 1.3 2000/09/30 16:59:38 wojtek2 Exp $
+.TH MAKEDEV 8 "14 Sierpień 1994" Linux "Podręcznik programisty Linuksa"
+.SH NAZWA
+MAKEDEV \- utwórz urządzenia
+.SH SKŁADNIA
+.B "cd dev; ./MAKEDEV -V"
+.br
+.B "cd dev; ./MAKEDEV [ -n ] [ -v ] update"
+.br
+.BI "cd dev; ./MAKEDEV [ -n ] [ -v ] [ -d ]" " urządzenie ..."
+.SH OPIS
+.B MAKEDEV
+jest skryptem tworzącym urządzenia z katalogu \fI/dev\fR,
+używane jako interfejs do porozumiewania się z jądrem.
+.PP
+Zauważ, że jeśli program zwraca błąd ``ENOENT: No such file or
+directory'' to oznacza to zwykle, że brakuje pliku urządzenia, podczas gdy
+``ENODEV: No such device'' oznacza, że jądro nie ma skonfigurowanego (lub
+załadowanego) sterownika.
+.PP
+.BR Uwaga!
+Ten podręcznik nie jest aktualny. Istnieje wiele urządzeń, które
+/dev/MAKEDEV potrafi utworzyć, a które nie są opisane tutaj. Przeczytaj
+zawartość skryptu dla dalszych informacji.
+.SH OPCJE
+.TP
+.B \-V
+Wydrukuj wersję (zwykle informację RCS o wersji) i zakończ.
+.TP
+.B \-n
+Nie odświeżaj urządzeń; wydrukuj tylko akcje, które byłyby dokonane.
+.TP
+.B \-d
+Kasuj urządzenia. Podstawowym zastosowaniem tej flagi jest jej używanie
+przez
+.BR MAKEDEV .
+.TP
+.B \-v
+Bądź gadatliwy. Drukuj akcje w kolejności ich wykonywania. Jest to to samo
+wyjście, które jest produkowane opcją
+.BR \-n .
+.SH DOSTOSOWYWANIE
+Ponieważ obecnie nie jest ustandaryzowane, które nazwy są używane przez
+jakich
+użytkowników i grupy systemu, być może będziesz musiał(a) zmodyfikować
+.B MAKEDEV
+odpowiednio do swoich potrzeb. W okolicach początku pliku znajduje się
+mapowanie z typu urządzenia na użytkownika, grupę i prawa (np. wszystkie
+urządzenia CD-ROM są ustawiane ze zmiennej \fI$cdrom\fR). Jeśli chcesz
+zmienić wartości domyślne, to jest to sekcja, która cię interesuje.
+.SH URZĄDZENIA
+.TP
+.B Opcje ogólne
+.TP
+.B update
+Działa to tylko na jądrach, które mają \fI/proc/interrupts\fR (wprowadzone w
+\fR1.1.x). Plik ten jest przeszukiwany w poszukiwaniu obecnie
+skonfigurowanych urządzeń, a następnie porównywany z poprzednimi
+ustawieniami, zapisanymi w pliku \fIDEVICES\fR.
+Następnie tworzone są nowe (od tego czasu) urządzenia, a przestarzałe są
+kasowane.
+.TP
+.B generic
+Utwórz podstawowy podzbiór urządzeń. Są to standardowe urządzenia plus
+sterowniki stacji dysków, dysków twardych, pseudoterminali, urządzeń
+konsoli, urządzeń szeregowych, myszy szynowej (busmice) i portów drukarek.
+.TP
+.B
+std
+Standardowe urządzenia.
+Są to:
+.B mem
+\- dostęp do pamięci fizycznej;
+.B kmem
+\- dostęp do wirtualnej pamięci jądra;
+.B null
+\- urządzenie zerowe (nieskończone utopienie);
+.B port
+\- dostęp do portów I/O;
+.B zero
+\- źródło bajtów zerowych (nieskończone);
+.B core
+\- dowiązanie symboliczne do /proc/kcore (dla debuggowania jądra);
+.B full
+\- zawsze zwraca ENOSPACE podczas zapisu;
+.B ram
+\- ramdysk;
+.B tty
+\- dostęp do kontrolującego tty procesu.
+.TP
+.B local
+Uruchamia to po prostu
+.BR MAKEDEV.local .
+Jest to skrypt, który może tworzyć dowolne urządzenia lokalne.
+.TP
+.B Terminale Wirtualne
+.TP
+.I console
+Tworzy to urządzenia związane z konsolą. Są to wirtualne terminale
+.BI tty x \fR,
+gdzie
+.I x
+może być od 0 do 63. Urządzenie tty0 jest aktualnie używanym vt (wirtualnym
+terminalem) i znane jest też jako \fIconsole\fR. Dla każdego vt istnieją dwa
+urządzenia
+.RI vcs x
+i
+.RI vcsa x ,
+które są wykorzystywane do generowania zrzutów ekranu vt (
+.BI vcs x
+jest czysto tekstowe,
+a
+.BI vcsa x
+zawiera atrybuty).
+.TP
+.B Urządzenia Szeregowe
+.TP
+.I ttyS{0..63}
+Porty szeregowe i odpowiadające im urządzenia wydzwaniające. Dla urządzenia
+.BI ttyS x
+istnieje również urządzenie
+.BR cua \fIx\fR,
+które jest wykorzystywane do wydzwaniania. Może to zapobiec potrzebie
+kooperatywnych blokad w prostych sytuacjach.
+.TP
+.I cyclades
+Urządzenia wdzwaniające i wydzwaniające dla inteligentnej karty cyclades
+szeregowego I/O. Urządzenie wdzwaniające to
+.BI ttyC x
+a odpowiadające urządzenie wydzwaniające to
+.BI cub x \fR.
+Domyślnie tworzone są urządzenia dla 7 linii. Można to zmienić do 15,
+usuwając komentarz.
+.TP
+.B Pseudo Terminale
+.TP
+.I pty[p-s]
+Każdy możliwy argument utworzy bank 16 par mistrza i niewolnika (master &
+slave ;-)). Obecne jądro (1.2) jest ograniczone do 64 takich par. Nadrzędne
+(master) pseudoterminale to
+.BR pty[p-s][0-9a-f] ,
+a podrzędne (slave) to
+.BR tty[p-s][0-9a-f] .
+.TP
+.B Porty równoległe
+.TP
+.I lp
+Standardowe porty równoległe. Tworzone urządzenia to
+.BR lp0 ,
+.BR lp1
+i
+.BR lp2 .
+odpowiadają one portom 0x3bc, 0x378 i 0x278.
+Tak więc na niektórych maszynach pierwszy port drukarki może w
+rzeczywistości być
+.BR lp1 .
+.TP
+.I par
+Alternatywne do
+.IR lp .
+Porty są nazywane
+.BI par x
+zamiast
+.BI lp x \fR.
+.TP
+.B Mysz szynowa (busmice)
+.TP
+.I busmice
+Różne sterowniki myszy szynowej. Tworzy to następujące urządzenia:
+.B logimouse
+(mysz Logitech),
+.B psmouse
+(mysz w stylu PS/2),
+.B msmouse
+(mysz Microsoft Inport) i
+.B atimouse
+(mysz ATI XL) oraz
+.B jmouse
+(mysz-J).
+.TP
+.B Urządzenia drążka do zabawy ;)
+.TP
+.I js
+Joystick. Tworzy
+.B js0
+i
+.BR js1 .
+.TP
+.B Urządzenia dyskowe
+.TP
+.I fd[0-7]
+Urządzenia stacji dysków. Urządzenie
+.BI fd x
+jest urządzeniem, które automatycznie wykrywa format, a dodatkowe urządzenia
+mają ustalony format (którego rozmiar jest wskazywany nazwą).
+Inne urządzenia są nazywane
+.BR fd \fIxLn\fR.
+Litera
+.I L
+określa rodzaj stacji dysków (d = 5.25" DD, h = 5.25" HD, D = 3.5" DD,
+H = 3.5" HD, E = 3.5" ED). Liczba
+.I n
+określa pojemność tego formatu w K. W wyniku tego standardowe formaty to
+.BI fd x d360 \fR,
+.BI fd x h1200 \fR,
+.BI fd x D720 \fR,
+.BI fd x H1440
+i
+.BI fd x E2880 \fR.
+.IP
+Dla dalszych informacji, zobacz pakiet fdutils Alaina Knaffa.
+.IP
+Urządzenia
+.BI fd0 *
+do
+.BI fd3 *
+są stacjami dysków pierwszego kontrolera, a urządzenia
+.BI fd4 *
+do
+.BI fd7 *
+są stacjami dysków drugiego kontrolera.
+.TP
+.I hd[a-d]
+Twarde dyski AT. Urządzenie
+.BI hd x
+daje dostęp do całego dysku, gdzie partycje to
+.BI hd x [0-20] \fR.
+Cztery podstawowe partycje to
+.BI hd x 1
+do
+.BI hd x 4 \fR,
+a logiczne to
+.BI hd x 5
+do
+.BI hd x 20 \fR.
+(Partycja podstawowa może być przekształcona w partycję rozszerzoną, która
+może mieć 4 partycje logiczne).
+Domyślnie robione są urządzenia dla 4 partycji logicznych. Kolejne można
+dodać odkomentowując je.
+.IP
+Napędy hda i hdb są dwoma z pierwszego kontrolera. Jeśli używasz nowego
+sterownika IDE, to hdc i hdd są dwoma napędami drugiego (secondary)
+kontrolera. Urządzenia te mogą być też używane do dostępu CDROM-ów IDE.
+.TP
+.I xd[a-d]
+Twarde dyski XT. Partycje są takie same jak dla dysków IDE.
+.TP
+.I sd[a-h]
+Twarde dyski SCSI. Partycje są podobne do dysków IDE, lecz jest ograniczenie
+do 11 partycji logicznych
+.RB ( sd \fIx\fR 5
+do
+.BR sd \fIx\fR 15 ).
+Umożliwia to istnienie 8 dysków SCSI.
+.TP
+.I loop
+Urządzenia dyskowe loopback. Umożliwiają one używanie zwykłego pliku jako
+urządzenia blokowego. Znaczy to, że obrazy systemów plików mogą być
+montowane i używane jak zwykle. Tworzy to 8 urządzeń loop0 do loop7.
+.TP
+.B Urządzenia taśmowe
+.TP
+.I st[0-7]
+Kasety SCSI. Tworzy to przewijające urządzenie taśmowe
+.BI st x
+i nieprzewijające urządzenie taśmowe
+.BI nst x \fR.
+.TP
+.I qic
+Taśmy QIC-80. Tworzone urządzenia to
+.BR rmt8 ,
+.BR rmt16 ,
+.BR tape-d
+i
+.BR tape-reset .
+.TP
+.I ftape
+Taśmy napędu (QIC-117). Istnieją 4 metody dostępu, zależne od
+napędu taśmowego. Dla każdej z metod dostępu 0, 1, 2 i 3 tworzone są
+urządzenia
+.BI rft x
+(przewijające) i
+.BI nrft x
+(nieprzewijające). Dla kompatybilności, urządzenia
+.B ftape
+i
+.B nftape
+są dowiązaniami symbolicznymi do
+.B rft0
+i
+.BR nrft0 .
+.TP
+.B Urządzenia CDROM
+.TP
+.I scd[0-7]
+Odtwarzacze CD SCSI.
+.TP
+.I sonycd
+Sony CDU-31A CD.
+.TP
+.I mcd
+Mitsumi CD.
+.TP
+.I cdu535
+Sony CDU-535 CD.
+.TP
+.I lmscd
+LMS/Philips CD.
+.TP
+.I sbpcd{0,1,2,3}
+Sound Blaster CD. Jądro jest w stanie obsłużyć 16 CDROMów, z których każdy
+jest osiągalny jako
+.BR sbpcd[0-9a-f] .
+Są one przyznawane w grupach po 4 dla każdego kontrolera.
+.B sbpcd
+jest dowiązaniem symbolicznym do
+.BR sbpcd0 .
+.\" .TP
+.\" .I idecd
+.\" NEC CDR-260 (note: this will probably be obsoleted by the new IDE driver).
+.TP
+.B Skaner
+.TP
+.I logiscan
+Logitech ScanMan32 i ScanMan 256.
+.TP
+.I m105scan
+Skaner ręczny Mustek M105.
+.TP
+.I ac4096
+Skaner ręczny SkanerA4Tek Color.
+.TP
+.B Audio
+.TP
+.I audio
+Tworzy to urządzenia audio, używane przez sterownik dźwięku. Zalicza się do
+nich
+.BR mixer ,
+.BR sequencer ,
+.BR dsp
+i
+.BR audio .
+.TP
+.I pcaudio
+Urządzenia dla sterownika dźwięku na PC Speaker. Są to
+.BR pcmixer ,
+.BR pxsp
+i
+.BR pcaudio .
+.TP
+.B Różne
+.TP
+.I sg
+Podstawowe urządzenia SCSI. Tworzone urządzenia to
+.BR sg0
+do
+.BR sg7 .
+Umożliwiają one wysyłanie arbitralnych komend do dowolnych urządzeń SCSI.
+Umożliwia to zapytywanie urządzenia o autoinformacje lub kontrolowanie
+urządzeń SCSI, które nie są dyskami, taśmami lub CDROMami (np. skaner,
+nagrywarka CD).
+.TP
+.I fd
+Aby umożliwić programowi odczytanie wejścia z deskryptora pliku
+.IR x ,
+użyj
+.BI /dev/fd/ x
+jako nazwy pliku. Tworzy to też
+.BR /dev/stdin ,
+.BR /dev/stdout
+oraz
+.BR /dev/stderr .
+(Zauważ, że są to po prostu dowiązania symboliczne do /proc/self/fd).
+.TP
+.I ibcs2
+Urządzenia (i dowiązania symboliczne) wymagane przez emulację IBCS2.
+.TP
+.I apm
+Urządzenia dla zarządzania zasilaniem.
+.TP
+.I dcf
+Sterownik do zegara radiowego DCF-77.
+.TP
+.I helloworld
+Urządzenie demonstracyjne pisania modułów. Zobacz źródła modułów.
+.TP
+.B "Urządzenia sieciowe"
+Linux miał w /dev urządzenia do kontroli urządzeń sieciowych, lecz już ich
+tam nie ma. Aby zobaczyć znane jądru urządzenia sieciowe, zobacz
+/proc/net/dev.
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+Linux Allocated Devices, pielęgnowane przez H.\ Petera Anvina,
+<Peter.Anvin@linux.org>.
+.SH AUTOR
+Nick Holloway
diff --git a/po/pl/archive/plain/man8/innd.8 b/po/pl/archive/plain/man8/innd.8
new file mode 100644
index 00000000..675b70d8
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man8/innd.8
@@ -0,0 +1,547 @@
+.\" PTM: $Id: innd.8,v 1.3 2002/05/21 08:49:57 robert Exp $
+.\"
+.\" $XXRevisionXX: 1.24.2.4 $
+.\" ^- dodane XX
+.TH INND 8
+.SH NAZWA
+innd, inndstart \- InterNetNews daemon
+.SH SKŁADNIA
+.B innd
+[
+.B \-a
+]
+[
+.BI \-c " dni"
+]
+[
+.B \-C
+]
+[
+.B \-d
+]
+[
+.B \-f
+]
+[
+.BI \-H " licznik"
+]
+[
+.BI \-i " licznik"
+]
+[
+.BI \-I "adres_IP"
+]
+[
+.BI \-l " rozmiar"
+]
+[
+.BI \-m " tryb"
+]
+[
+.BI \-n " flaga"
+]
+[
+.BI \-o " licznik"
+]
+[
+.BI \-p "fd_des"
+]
+[
+.BI \-P "port"
+]
+[
+.B \-r
+]
+[
+.B \-s
+]
+[
+.BI \-t " opóźnienie"
+]
+[
+.BI \-T " licznik"
+]
+[
+.B \-u
+]
+[
+.BI \-X " sekundy"
+]
+[
+.B \-Z
+]
+
+.B inndstart
+[
+.B flagi
+]
+.SH OPIS
+.IR Innd ,
+który jest demonem news (InterNetNews), obsługuje wszystkie nadchodzące
+feedy. Najpierw wczytuje do pamięci pliki
+.IR active (5),
+.IR newsfeeds (5)
+i
+.IR incoming.conf (5).
+Potem otwiera port NNTP do odbierania artykułów ze zdalnych stacji (zobacz
+opcję ``\fB\-p\fP''). Jeśli w include/config.h zdefiniowano
+.IR HAVE_UNIX_DOMAIN_SOCKETS ,
+to do odbioru artykułów od lokalnych procesów, takich jak
+.IR nnrpd (8)
+i
+.IR rnews (1)
+otwierane jest gniazdo strumieniowe dziedziny Uniksowej, a dla
+.IR ctlinnd (8)
+odwierane jest analogiczne gniazdo datagramowe.
+Gdy makro to nie jest zdefiniowane, używane są łącza nazwane.
+.IR Ctlinnd (8)
+wykorzystywany jest do przekazywania serwerowi poleceń wykonania określonych akcji.
+Otwiera również bazę
+.IR history (5)
+i dwa pliki raportowe, zastępujące jego standardowe wyjście i wyjście błędu.
+.PP
+Po otwarciu wszystkich plików i gniazd,
+.I innd
+oczekuje na połączenia i dane na swoich portach, używając do tego
+.IR select (2)
+i nieblokującego I/O.
+Jeśli nie ma dostępnych danych, to wypróżni on swoje wewnątrzrdzeniowe
+struktury danych. Domyślna liczba sekund opóźnienia przed wypróżnieniem jest
+ustawiana jako
+.I <DEFAULT_TIMEOUT w config.data>
+(zwykle
+.\" =()<.IR @<typDEFAULT_TIMEOUT>@ ) >()=
+.IR 300 )
+sekund.
+.PP
+Jeśli
+.I innd
+otrzyma błąd ENOSPC (zobacz
+.IR intro (2))
+podczas zapisu pliku
+.IR active ,
+pliku article lub bazy historii, to wyśle do siebie komendę ``throttle''.
+Stanie się tak również, jeśli otrzyma zbyt wiele błędów wejścia-wyjścia podczas
+zapisu do jakiegoś pliku.
+.PP
+Niektóre parametry ustawiane w
+.IR inn.conf (5)
+mogą być również podane w linii poleceń innd. W tym wypadku,
+opcje z
+.IR inn.conf (5)
+będą nadpisane przez opcje linii poleceń.
+.SH OPCJE
+.TP
+.B \-a
+Domyślnie, jeśli host nie jest wymieniony w pliku
+.I incoming.conf
+to połączenie jest przekazywane do
+.IR nnrpd .
+Po użyciu tej flagi dowolny host może się podłączyć i przesyłać artykuły.
+.TP
+.B \-c
+.I innd
+odrzuca stare artykuły. Zasadniczo zachowanie to może być sterowane przez
+bazę historii, lecz czasem stacja wyrzuca w sieć paczkę bardzo starych
+artykułów. Flaga ``\fB\c\fP'' określa przedział czasu. Na przykład ``\fB\-c21\fP''
+odrzuca wszelkie artykuły, wysłane dawniej niż 21 dni temu. Wartość zerowa
+powstrzymuje ten test. Domyślną wartością jest 14 dni, lecz można to zmienić
+opcją ``artcutoff'' w
+.IR inn.conf (5)
+.TP
+.B \-C
+Jeśli użyta jest flaga ``\fB\-C\fP'', to
+.I innd
+przyjmie i przesyła dalej, ale nie przetwarza wiadomości anulowania i
+powstrzymania. Jest to przeznaczone dla stacji, w których nadużywane są
+anulowania i które wybierają mechanizm z lepszą autoryzacją.
+.TP
+.B "\-d \-f"
+.I Innd
+normalnie przechodzi w tło, ustawia standardowe wyjścia na pliki raportowe i
+odłącza się od terminala. Po użyciu flagi ``\fB\-d\fP'' serwer tego nie
+robi, a po użyciu flagi ``\fB\-f\fP'', serwer pozostaje na pierwszym planie.
+.TP
+.B "\-H \-T \-X"
+Flagi ``\fB\-H\fP'', ``\fB\-T\fP'' i ``\fB\-X\fP'' sterują liczbą połączeń
+dozwolonych na minutę. Ma to w założeniach działać jako ochrona serwera
+przed czytnikami, które wykonują w ciągu minuty zbyt wiele połączeń z
+serwerem. Zazwyczaj nie używa się tego, chyba że rzeczywiście pojawia się
+jakiś problem.
+Tablica używana do tych sprawdzeń jest ograniczona do 128 wpisów i jest
+używana jako pierścień (ring). Rozmiar został wybrany do ułatwienia
+obliczania indeksu i do upewnienia się, że nie zabraknie ci miejsca.
+Praktycznie wydaje się wątpliwe, żebyś wykorzystał nawet połowę tablicy
+naraz.
+.IP
+Flaga ``\fB\-H\fP'' określa maksymalną liczbę połączeń pochodzących z danego hosta
+z serwerem podczas ``\fB\-X\fP'' sekund. Domyślnie 2.
+.IP
+Flaga ``\fB\-T\fP'' ogranicza całkowitą liczbę nadchodzących połączeń innda
+w okresie ``\fB\-X\fP'' sekund. Maksymalną wartością jest 128. Domyślną 60.
+.IP
+Flaga ``\fB\-X\fP'' ustawia liczbę sekund, używaną przez ``\fB\-H\fP'' i
+``\fB\-T\fP''. Wartość zerowa wyłącza sprawdzanie. Domyślnie jest 0.
+.TP
+.B \-i
+Flaga ``\fB\-i\fP'' ogranicza liczbę nadchodzących połączeń NNTP. Wartość
+zerowa wyłącza to sprawdzenie. Domyślną wartością, jeśli w \fIinn.conf\fR(5)
+nie podano opcji ``maxconnections'' jest 50.
+Wymieniona opcja jest zastępowana wartością tej opcji.
+.TP
+.B \-I
+Opcja ta umożliwia wiązanie innda do podanego adresu interfejsu IP. Adres IP
+musi być w postaci kropkowej czwórki liczb (nnn.nnn.nnn.nnn). Zobacz też
+opcję ``bindaddress'' w
+.IR inn.conf (5).
+.TP
+.B \-l
+Flaga ``\fB\-l\fP'' ogranicza rozmiar artykułu. Po użyciu tej flagi,
+wszystkie artykuły większe niż
+.I rozmiar
+bajtów będą odrzucane. Domyślną wartością jest 1000000L bajtów. Sprawdzanie
+można wyłączyć, używając wartości zerowej.
+Patrz także opcje ``maxartsize'' i ``localmaxartsize'' w
+.IR inn.conf (5).
+.TP
+.B \-m
+Flaga ``\fB\-m\fP'' służy do uruchamiania serwera w zatrzymanym lub
+stłumionym stanie (zobacz
+.IR ctlinnd (8)).
+Argument rozpoczyna się pojedynczą literą:
+.IR g ,
+.IR p
+lub
+.IR t ,
+wskazujące odpowiednio na ``go'' (startuj), ``pause'' (zatrzymaj) lub ``throttle''
+(stłum).
+.TP
+.B \-n
+Flaga ``\-n'' określa czy pauzowanie lub stłumienie serwera powinno również
+wyłączyć przyszłe procesy czytnikowe. Wartość ``\fBy\fP'' powoduje, że
+czytniki zachowują się jak serwer, a wartość ``\fBn\fP'' umożliwia czytanie,
+nawet gdy serwer nie pracuje.
+Domyślnie zezwala się na czytanie, a zmienić można to opcją
+``readerswhenstopped'' w
+.IR inn.conf (5).
+.TP
+.B \-o
+Flaga ``\fB\-o\fP'' służy ograniczaniu liczby plików, które są utrzymywane
+otwarte dla wychodzących feedów plikowych. Domyślną wartością jest liczba
+dostępnych deskryptorów minus część zarezerwowana do użytku wewnętrznego.
+.TP
+.B \-p
+Po użyciu flagi ``\fB\-p\fP'' przyjmuje się, że port NNTP jest otwierany na
+podanym deskryptorze. (Jeśli użyta jest ta flaga, to
+.I innd
+zakłada, że pracuje z właściwymi uprawnieniami i nie będzie wołał
+.IR chown (2)
+na żadnych z tworzonych plików lub katalogów.)
+.TP
+.B \-P
+Jeśli użyta jest flaga ``\fB\-P\fP'', to podany port jest używany do
+nasłuchiwania połączeń.
+.I innd
+musi mieć wystarczające uprawnienia startowe by otworzyć podany port.
+.TP
+.B \-r
+Jeśli użyta jest flaga ``\fB\-r\fP'', serwer przenumeruje plik
+.I active
+zupełnie tak, jak po wysłaniu komendy ``renumber''.
+.TP
+.B \-s
+Jeśli użyta jest flaga ``\fB\-s\fP'', to
+.I innd
+nic nie będzie robić, lecz tylko sprawdzi składnię pliku
+.IR newsfeeds .
+Jeśli będą tam błędy, to zgłosi kod błędu; rzeczywiste błędy będą natomiast
+zgłoszone w
+.IR syslog (3).
+.TP
+.B \-t
+Zmienia czas opóźnienia przed wypróżnieniem do
+.IR timeout
+sekund.
+.TP
+.B \-u
+Raporty są normalnie buforowane; flaga ta wyłącza to zachowanie.
+.PP
+.I Inndstart
+jest małym programem typu front-end, który otwiera port NNTP, ustawia uid i
+gid na opiekuna news, a następnie uruchamia demona
+.I innd
+z flagą ``\fB\-p\fP'' i minimalnym bezpiecznym środowiskiem.
+Jest to mały front-end dla stacji, która nie chce uruchamiać
+.I innd
+z uprawnieniami roota.
+.SH "KOMUNIKATY STERUJĄCE"
+Artykuły przychodzące, mające nagłówek Control są nazywane
+.IR "komunikatami sterującymi" .
+Poza komunikatem anulowania, są one zaimplementowane przez zewnętrzne
+programy w katalogu
+.I <pathcontrol w inn.conf>
+o ile
+.I <usecontrolchan w inn.conf>
+jest ustawione na ``false''. (Komunikaty anulowania (cancel) odświeżają bazę
+historii, więc muszą być obsługiwane wewnętrznie; koszt synchronizowania,
+blokowania i odblokowywania byłby zbyt wysoki przy odbiorze wielu takich
+komunikatów.)
+.PP
+Gdy nadchodzi komunikat sterujący, pierwsze słowo tekstu jest konwertowane
+na małe litery i jest używane jako nazwa uruchamianego programu. Jeśli
+program nie istnieje, wywoływany jest domyślny program, określony przez
+.IR "<pathcontrol w inn.conf>/default" .
+.PP
+Wszystkie programy sterujące są wywoływane z czterema parametrami. Pierwszym
+jest adres nadawcy komunikatu; jest to pobierane z nagłówka Sender. Jeśli
+nagłówek ten jest pusty, to dane są pobierane z nagłówka From. Następnym
+parametrem jest adres zwrotny replik; pobierany z nagłówka Reply-To.
+Jeśli nagłówek ten jest pusty, użyty zostanie adres nadawcy.
+Trzecim parametrem będzie nazwa pliku, w którym znajduje się artykuł
+względem katalogu składowego news.
+Czwartym parametrem jest host, który wysłał artykuł. Jest to odczytywane z
+linii Path.
+.PP
+Jeśli
+.I <usecontrolchan w inn.conf>
+jest ustawione na ``true'', to żaden komunikat sterujący nie będzie
+przetwarzany przez program zewnętrzny, forkowany przez innda. Zamiast tego,
+będzie przetwarzany przez skrypt
+.IR controlchan ,
+który jest wywoływany jako program kanałowy innda. Musisz do używania
+tego skryptu skonfigurować
+.IR newsfeeds (5).
+Przetwarzanie z użyciem
+.I controlchan
+może zredukować nadmierne obciążenie, jeśli zbyt wiele komunikatów
+sterujących pojawia się naraz.
+.PP
+Dystrybucja komunikatu sterującego jest odmienna od dystrybucji
+standardowych artykułów.
+.PP
+Komunikaty sterujące normalnie wpadają do grupy dyskusyjnej
+.IR control .
+Mogą one być zapisywane w podgrupach, lecz w oparciu o polecenie komunikatu
+sterującego.
+Na przykład komunikat newgroup może być zapisany w grupie
+.I control.newgroup
+lub w ogólnym
+.IR control ,
+jeśli specjalizowana podgrupa nie istnieje.
+.PP
+Stacje mogą jawnie udostępniać grupę ``control'' w ich listach zapisowych,
+lecz zwykle lepiej jest ją wyłączyć. Jeśli komunikat sterujący jest wysyłany
+na grupę, której nazwa kończy się czterema znakami ``.ctl'', to przyrostek
+jest obcinany, a to co pozostanie jest używane jako nazwa grupy.
+Na przykład komunikat anulujący, wysłany na ``news.admin.ctl'' zostanie
+przesłany do wszystkich stacji zapisanych na grupy ``control'' lub
+``news.admin''.
+Wiadomości newgroup lub rmgroup wymagają dodatkowego specjalnego traktowania.
+Jeżeli wiadomość jest zaakceptowana i została wysłana do tworzonej lub usuwanej grupy,
+to ta wiadomość zostanie przesłana do wszystkich serwerów,
+których wzorce subskrypcji grup pozwoliłyby na odebranie wiadomości wysyłanych do
+tej grupy.
+.PP
+Jeśli
+.I <mergetogroups w inn.conf>
+jest ustawione na ``true'', to gdy artykuł jest wysyłany na grupę, która
+rozpoczyna się trzema literami ``to.'', to zostanie potraktowany specjalnie,
+jeśli grupa ta nie istnieje w pliku
+.IR active :
+artukuł jest składowany do grupy ``to'' i jest wysyłany do pierwszej stacji,
+nazwanej po przedrostku. Na przykład, wysyłanie do ``to.uunet'' zostanie
+złożone do ``to'' i przesłane do stacji ``uunet''.
+file:
+.SH "RÓŻNICE PROTOKOŁU"
+.I Innd
+implementuje komendy NNTP zdefiniowane w RFC 977 z następującymi
+odstępstwami:
+.IP 1.
+Za
+\&``\fIlist\fP''
+może występować dodatkowo argument
+\&``\fIactive\fP'',
+\&``\fIactive.times\fP'',
+\&``\fInewsgroups\fP''
+lub
+\&``\fIsubscription\fP''.
+Jest to popularne rozszerzenie, lecz nie w pełni obsługiwane; zobacz
+.IR nnrpd (8).
+.IP 2.
+Zaimplementowane są komendy
+\&``\fIauthinfo user\fP''
+oraz
+\&``\fIauthinfo pass\fP''.
+Zobacz draft-barber-nntp-imp-07.txt dla dalszych szczegółów.
+.IP 3.
+Udostępniona jest nowa komenda,
+\&``\fImode reader\fP''.
+Komenda ta powoduje, że serwer przekazuje połączenie do
+.IR nnrpd .
+Komenda
+\&``\fImode query\fP''
+przeznaczona jest dla przyszłych zastosowań i obecnie jest traktowana tak
+samo.
+.IP 4.
+Udostępnione są komendy wspierające transfer strumieniowy:
+\&``\fIcheck messageid\fP'' i ``\fItakethis messageid\fP''.
+.IP 5.
+Udostępniona jest komenda transferu wsadowego ``\fIxbatch
+liczba-bajtów\fP''. Komenda ta odczyta \fIliczbę-bajtów\fP bajtów i zapisze
+je dla dalszego przetwarzania przez rnews(1) (który należy uruchomić
+oddzielnie). Obejrzyj programy innxbatch i sendxbatches.sh.
+.IP 6.
+Pozostałymi zaimplementowanymi komendami są
+\&``\fIhead\fP'' ,
+\&``\fIhelp\fP'' ,
+\&``\fIihave\fP'' ,
+\&``\fIquit\fP''
+oraz
+\&``\fIstat\fP''.
+.SH "MODYFIKACJE NAGŁÓWKÓW"
+.I Innd
+modyfikuje tak mało nagłówków, jak tylko się da, lecz mógłby być lepszy.
+.PP
+Oto lista nagłówków, które jeśli istnieją, są usuwane:
+.RS
+.nf
+Date-Received
+Posted
+Posting-Version
+Received
+Relay-Version
+.fi
+.RE
+Puste nagłówki oraz nagłówki składające się z białych spacji również są
+opuszczane.
+.PP
+Do nagłówka Path doklejana jest nazwa lokalnej stacji
+(określanej przez wartość ``pathhost'' w
+.IR inn.conf (5))
+i wyrzyknik (jeśli nazwa pierwszej stacji nagłówka różni się od lokalnej).
+.PP
+Nagłówek Xref jest usuwany i tworzony jest nowy.
+.PP
+W przypadku nieobecności, nagłówek Lines jest dodawany.
+.PP
+.I Innd
+nie przepisuje nieprawidłowych nagłówków. Na przykład nie będzie zmieniać
+nieprawidłowego nagłówka Lines, ale odrzuci artykuł.
+.SH RAPORTOWANIE
+.I Innd
+raportuje wszystkie nadchodzące artykuły do pliku raportowego. Jest to plik
+tekstowy o zmiennej ilości rozdzielanych spacjami pól o jednym z
+następujących formatów:
+.RS
+.nf
+mon dd hh:mm:ss.mmm + feed <Message-ID> stacja...
+mon dd hh:mm:ss.mmm j feed <Message-ID> stacja...
+mon dd hh:mm:ss.mmm c feed <Message-ID> stacja...
+mon dd hh:mm:ss.mmm - feed <Message-ID> powód...
+mon dd hh:mm:ss.mmm ? feed <Message-ID> powód...
+.fi
+.RE
+.PP
+Po polu Message-ID może być również pole nazwy hosta i rozmiaru, zależnie od
+opcji ``nntplinklog'' i ``logsize'' z
+.IR inn.conf (5).
+.PP
+Pierwsze trzy pola są polami daty i czasu w rozdzielczości milisekundowej.
+Piąte pole jest stacją, która wysłała artykuł (odczytywane z nagłówka Path).
+Szóste pole jest identyfikatorem artykułu; jeśli informacja jest
+niedostępna, pojawi się w jej miejscu pytajnik.
+.PP
+Czwarte pole określa czy artykuł został przyjęty czy nie. Jeśli jest tam
+znak plus, to został przyjęty. Jeśli ``j'', to został przyjęty, lecz
+wszystkie grupy mają w swoich rekordach
+.I active
+``j'', więc artykuł został złożony do grupy ``junk''.
+Jeśli w polu pojawiła się litera ``c'', to przed pojawieniem się
+oryginalnego artykułu odebrany został komunikat anulujący.
+We wszystkich tych przypadkach artykuł został przyjęty i pole ``stacja...''
+zawiera rozdzieloną spacjami listę stacji, do których artykuł jest
+przesyłany.
+.PP
+Jeśli czwarte pole zawiera znak minusa, o artykuł został odrzucony. Powodami
+odrzucenia mogą być:
+.RS
+.nf
+"%s" header too long (za długi nagłówek)
+"%s" wants to cancel <%s> by "%s" ("%s" chce anulować <%c> poprzez "%s")
+Article exceeds local limit of %s bytes (Artykuł przekracza lokalny
+ limit %s bajtów)
+Article posted in the future -- "%s" (Artykuł wysłany w przyszłości -- "%s")
+Bad "%s" header (Zły nagłówek "%s")
+Can't write history (Nie mogę zapisać historii)
+Duplicate (Duplikat)
+Duplicate "%s" header (Zduplikowany nagłówek "%s")
+EOF in headers (EOF w nagłówkach)
+Linecount %s != %s +- %s (Liczba linii %s != %s +- %s)
+Missing %s header (Brak nagłówka %s)
+No body (Brak ciała)
+No colon-space in "%s" header (Brak dwukropka-spacji w nagłówku "%s")
+No space (Brak spacji (albo miejsca???))
+Space before colon in "%s" header (Spacja przed dwukropkiem w nagłówku "%s")
+Too old -- "%s" (Za stare -- "%s")
+Unapproved for "%s" (Niezatwierdzone dla "%s")
+Unwanted newsgroup "%s" (Niechciana grupa dyskusyjna "%s")
+Unwanted distribution "%s" (Niechciana dystrybucja "%s")
+Whitespace in "Newsgroups" header -- "%s" (Biała spacja w nagłówku
+ "Newsgroups" -- "%s")
+.fi
+.RE
+Gdzie ``%s'' jest podmieniane przez konretniejsze informacje.
+.PP
+Jeżeli w czwartym polu wystąpi znak ``?'', oznzcza to, że atykuł
+zawiera dziwne łańcuchy znaków, tj. CR bez LF lub LF bez CR. Te znaki
+są używane razem ``CRLF'', co oznacza koniec linii. Obecnie taka informacja
+w logu oznacza dziwność tego artykułu, ale
+.I innd
+nigdy nie odrzuca artykułu z tego powodu.
+.PP
+Zauważ, że jeśli artykuł jest przyjęty i <wanttrash w inn.conf> jest
+ustawione na ``yes'' i żadna z grup nie jest odpowiednia, to zostanie
+zraportowany w dwóch liniach: w linii ``j'' i ``\-''.
+.PP
+.I Innd
+zgłasza też obszerne raporty poprzez
+.IR syslog a.
+Pierwsze słowo komunikatu raportowego będzie: nazwą stacji, jeśli wpis jest
+dla niej specyficzny (np. komunikat ``connected''); słowem ``SERVER'', jeśli
+komunikat jest związany z serwerem, np. gdy pojawi się błąd odczytu.
+.PP
+Jeśli drugim słowem są cztery litery ``cant'', to zgłaszany jest błąd.
+W tym przypadku następne dwa słowa ogólnie nazywają wywołanie systemowe lub
+funkcję biblioteczną, która się nie powiodła oraz obiekt, wokół którego
+wykonywane były działania. Reszta linii może zawierać inne informacje.
+.PP
+W innych przypadkach, drugie słowa określa rodzaj zmiany, a reszta linii
+uściśla tę informację. Słowo ``internal'' ogólnie oznacza wewnętrzny błąd
+logiczny.
+.SH SYGNAŁY
+.I Innd
+przechwytuje sygnały SIGTERM i SIGDANGER i wyłącza się po nich. Jeśli użyta
+jest flaga ``\-d'', przechwytywany będzie również SIGINT i będzie działał
+analogicznie.
+.PP
+.I Innd
+przechwytuje sygnał SIGUSR1 i odtwarza kanał sterujący, wykorzystywany
+normalnie przez
+.IR ctlinnd (8).
+.SH HISTORIA
+Napisane przez Richa $alza <rsalz@uunet.uu.net> dla InterNetNews.
+.de R$
+Jest to rewizja \\$3, z dnia \\$4.
+..
+.R$ $XXIdXX: innd.8,v 1.24.2.4 2000/08/20 22:19:53 kondou Exp $
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+active(5),
+ctlinnd(8),
+dbz(3),
+history(5),
+incoming.conf(5),
+inn.conf(5),
+newsfeeds(5),
+nnrpd(8),
+rnews(1),
+syslog(8).
diff --git a/po/pl/archive/plain/man8/ipsec.8 b/po/pl/archive/plain/man8/ipsec.8
new file mode 100644
index 00000000..2d25da23
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man8/ipsec.8
@@ -0,0 +1,60 @@
+.TH IPSEC 8 "7 listopada 1999"
+.\" RCSID $Id: ipsec.8,v 1.4 2000/09/30 16:59:38 wojtek2 Exp $
+.\" {PTM/PW/0.1/02-15-2000/"wywołaj narzędzia IPSEC"}
+.\" Translation (c) 2000 Paweł Wilk
+.SH NAZWA
+ipsec \- wywołuje narzędzia IPSEC
+.SH SKŁADNIA
+.B ipsec
+.I komenda
+.RI [ argument ...]
+.sp
+.B ipsec
+.B \-\-help
+.sp
+.B ipsec
+.B \-\-version
+.SH OPIS
+.I Ipsec
+służy do wywoływania różnych narzędzi służących do zarządzania
+systemem szyfrowania/autentykacji IPSEC,
+poprzez uruchomienie podanej
+.I komendy
+z podanym(i)
+.IR argumentem (ami)
+tak, jakby była ona wywołana bezpośrednio.
+To w większości eliminuje możliwe kolizje nazw z innym oprogramowaniem,
+pozwala także w pewien sposób scentralizować usługi.
+W szczególnych przypadkach,
+.I ipsec
+dopuszcza wołaną
+.I komendę
+z ustawioną odpowiednio zmienną środowiskową PATH,
+wspiera też zmienną środowiskową IPSECDIR zawierającą
+pełną nazwę ścieżkową katalogu, w którym trzymane są narzędzia IPSEC.
+.PP
+.B "ipsec \-\-help"
+wyświetla dostępne polecenia.
+Większość z nich ma własne strony podręcznika ekranowego, np.:
+.IR ipsec_manual (8)
+dla
+.IR manual .
+.PP
+.B "ipsec \-\-version"
+podaje numer wersji Linux FreeS/WAN,
+i szczegóły dotyczące kopiowania.
+.SH PLIKI
+/usr/local/lib/ipsec katalog narzędzi (położenie domyślne)
+.SH ZOBACZ TAKŻE
+.hy 0
+ipsec_manual(8), ipsec_auto(8),
+ipsec_klipsdebug(8), ipsec_barf(8)
+.SH HISTORIA
+Napisano dla Linuksowego projektu FreeS/WAN
+<http://www.xs4all.nl/~freeswan/>
+przez Henry'ego Spencera.
+.SH UWAGI
+Zarządzanie usługami w sposób scentralizowany
+to odpowiedni kompromis między wywoływaniem wszystkich narzędzi
+bezpośrednio a przy użyciu
+.IR ipsec .
diff --git a/po/pl/archive/plain/man8/ipsec_auto.8 b/po/pl/archive/plain/man8/ipsec_auto.8
new file mode 100644
index 00000000..e3d4bd54
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man8/ipsec_auto.8
@@ -0,0 +1,244 @@
+.TH IPSEC_AUTO 8 "12 grudnia 1999"
+.\" RCSID $Id: ipsec_auto.8,v 1.4 2000/09/30 16:59:38 wojtek2 Exp $
+.\" {PTM/PW/0.1/02-15-2000/"kontroluje automatycznie kluczowane połączenia IPSEC"}
+.\" Translation (c) 2000 Paweł Wilk
+.SH NAZWA
+ipsec auto \- sterowanie automatycznie kluczowanymi połączeniami IPSEC
+.SH SKŁADNIA
+.TP 6
+.B ipsec
+.B auto
+.RB [ \-\-show ]
+.RB [ \-\-showonly ]
+.RB [ \-\-asynchronous ]
+.br
+.RB [ \-\-config
+.IR plik_konfiguracyjny ]
+.RB [ \-\-verbose ]
+.br
+.I operacja połączenie
+.TP 6
+.B ipsec
+.B auto
+.RB [ \-\-show ]
+.RB [ \-\-showonly ]
+.I operacja
+.SH OPIS
+.I Auto
+manipuluje automatycznie kluczowanymi połączeniami FreeS/WAN IPSEC,
+podnosi je i wyłącza,
+zależnie od informacji w pliku konfiguracyjnym IPSEC.
+W przypadku zwykłego użycia,
+.I połączenie
+jest nazwą połączenia wyspecyfikowanego w pliku konfiguracyjnym;
+.I operacja
+zaś może być ustawiona na
+.BR \-\-add ,
+.BR \-\-delete ,
+.BR \-\-replace ,
+.BR \-\-up ,
+.BR \-\-down ,
+.BR \-\-route
+lub
+.BR \-\-unroute .
+.I Operacje
+.BR \-\-ready ,
+.BR \-\-rereadsecrets
+i
+.BR \-\-status
+nie pobierają nazwy połączenia.
+.I Auto
+generuje stosowne komendy
+i zapodaje je do powłoki w celu wykonania.
+.PP
+Operacja
+.B \-\-add
+dodaje specyfikację połączenia do wewnętrznej bazy
+.IR pluto ;
+nie powiedzie się to jeśli
+.I pluto
+już ma określone połączenie pod tą nazwą.
+Operacja
+.B \-\-delete
+kasuje specyfikację połączenia z wewnętrznej bazy
+.IR pluto
+(porzucając przy okazji wszystkie połączenia na niej bazujące);
+zawiedzie to jeśli podana specyfikacja nie istnieje.
+Operacja
+.B \-\-replace
+jest tożsama z
+.B \-\-delete
+(jeśli jest już tam oczywiście specyfikacja o podanej nazwie)
+lecz poprzedzona
+.B \-\-add
+i
+.BR \-\-rereadsecrets ,
+jest wygodnym sposobem na odświeżenie
+wewnętrznej specyfikacji
+.IR pluto
+by pasowała do tej podanej z zewnątrz.
+Żadne z pozostałych operacji nie zmieniają wewnętrznej bazy.
+.PP
+Operacja
+.B \-\-up
+prosi
+.I pluto
+o ustanowienie połączenia bazującego na wpisie w wewnętrznej bazie.
+Operacja
+.B \-\-down
+mówi
+.I pluto
+by porzucić takie połączenie.
+.PP
+Zazwyczaj,
+.I pluto
+ustanawia trasę do punktu docelowego określonego dla naszego połączenia
+jako część operacji
+.B \-\-up
+Jednakże trasa i tylko trasa może być ustawiona za pomocą
+operacji
+.B \-\-route
+Dopóki nasze aktualne połączenie nie jest ustanowione,
+to wszystkie wysyłane tam pakiety będą odrzucane,
+co może być preferowanym sposobem na przesyłanie ich
+gdzie indziej, bazując na przykład na jakiejś ogólnej trasie
+(np. trasie domyślnej).
+.PP
+Zazwyczaj trasa
+.IR pluto
+do punktu docelowego pozostaje na miejscu, gdy
+używana jest operacja
+.B \-\-down
+służąca do kasowania połączenia (lub jeśli
+zawiodą podstawowe ustawienia czy późniejsze automatyczne
+kluczowania).
+Pozwala to na ustanowienie nowego połączenia (prawdopodobnie
+używając innej specyfikacji; trasa jest zmieniana jeśli to
+konieczne) bez potrzeby ``okna'', w którym pakiety mogą
+wędrować dokądkolwiek bazując na bardziej ogólnej trasie.
+Taka trasa może być usunięta przy użyciu operacji
+.B \-\-unroute
+(i jest także usuwalna przez
+.BR \-\-delete ).
+.PP
+Operacja
+.B \-\-ready
+mówi
+.I pluto
+by nasłuchiwał żądań typu ustawianie-połączenia (negocjowanie
+parametrów połączenia - przyp. tł.) od innych hostów.
+Wykonywanie operacji
+.B \-\-up
+przed wykonaniem
+.B \-\-ready
+po obu końcach jest daremne i nie zadziała,
+chociaż teraz jest to zautomatyzowaną częścią procesu
+startowego IPSEC i zazwyczaj nie powinno wynikać.
+.PP
+Operacja
+.B \-\-status
+pyta
+.I pluto
+o obecny status połączenia.
+Format wyjściowy stworzono ad-hoc i prawdopodobnie będzie zmieniony.
+.PP
+Operacja
+.B \-\-rereadsecrets
+mówi
+.I pluto
+by jeszcze raz przeczytać plik
+.I /etc/ipsec.secrets
+zwany też plikiem współdzielonych-sekretów,
+który normalnie jest czytany tylko podczas startu.
+(Jest to obecnie synonimem dla
+.BR \-\-ready ,
+lecz może się zmienić.)
+.PP
+Opcja
+.B \-\-show
+włącza opcję
+.B \-x
+powłoki używanej do wykonywania poleceń,
+więc każda wykonywana komenda jest
+pokazywana.
+.PP
+Opcja
+.B \-\-showonly
+sprawia, że
+.I auto
+pokazuje standardowe wyjścia komend,
+które uruchomiłoby, lecz nie uruchamia ich.
+.PP
+Opcja
+.B \-\-asynchronous
+dodawalna tylko do operacji
+.B up
+mówi
+.I pluto
+by przystąpić do ustanawiania połączenia,
+ale bez oczekiwania na raport o rezultatach.
+Jest to szczególnie pomocne przy startowaniu
+wielokrotnych połączeń równocześnie,
+gdy połączenia sieciowe są wolne.
+.PP
+Opcja
+.B \-\-verbose
+instruuje
+.I auto
+by przepuścić całe wyjście z
+.IR ipsec_whack (8),
+włączając w to wyjście logów, które jest normalnie
+odfiltrowywane jako nieinteresujące.
+.PP
+Opcja
+.B \-\-config
+określa niestandardową lokalizację pliku konfiguracyjnego IPSEC
+(domyślnie
+.IR /etc/ipsec.conf ).
+.PP
+Zobacz też
+.IR ipsec.conf (5),
+gdzie znajdziesz szczegóły dotyczące pliku konfiguracyjnego.
+Abstrahując od parametrów podstawowych, które określają punkty
+końcowe i trasowanie połączenia
+(\fBleft\fP
+i
+.BR right ,
+plus możliwe
+.BR leftsubnet ,
+.BR leftnexthop ,
+.BR leftfirewall ,
+ich odpowiedniki
+.B right
+i być może
+.BR type ),
+połączenie
+.I auto
+niemalże zawsze potrzebuje parametru
+.B keyingtries
+(odkąd domyślne
+.B keyingtries
+są dobierane w sposób ubogi).
+.SH PLIKI
+.ta \w'/var/run/ipsec.info'u+4n
+/etc/ipsec.conf domyślny plik konfiguracyjny IPSEC
+.br
+/var/run/ipsec.info informacja \fB%defaultroute\fP
+.SH ZOBACZ TAKŻE
+ipsec.conf(5), ipsec(8), ipsec_pluto(8), ipsec_whack(8), ipsec_manual(8)
+.SH HISTORIA
+Napisano dla Linuksowego projektu FreeS/WAN
+<http://www.xs4all.nl/~freeswan/>
+przez Henry'ego Spencera.
+.SH USTERKI
+Chociaż operacja
+.B \-\-up
+wykonuje ustawianie parametrów połączenia
+po obu końcach to
+.B \-\-down
+porzuca tylko jeden koniec połączenia
+(ale w końcu i tak osamotniona końcówka
+wykryje bezczynność).
+.PP
+Nie ma wsparcia dla połączeń typu
+.B passthrough
diff --git a/po/pl/archive/plain/man8/mountd.8 b/po/pl/archive/plain/man8/mountd.8
new file mode 100644
index 00000000..ec1bf509
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man8/mountd.8
@@ -0,0 +1,89 @@
+.\" 2000 PTM Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>
+.\"
+.\" mountd(8)
+.\"
+.\" Copyright (C) 1999 Olaf Kirch <okir@monad.swb.de>
+.TH rpc.mountd 8 "31 maja 1999"
+.SH NAZWA
+rpc.mountd \- demon montowania NFS
+.SH SKŁADNIA
+.BI "/usr/sbin/rpc.mountd [" opcje "]"
+.SH OPIS
+Program
+.B rpc.mountd
+implementuje protokół montowania NFS. Po odebraniu żądania montowania od
+klienta NFS sprawdza je według listy obecnie wyeksportowanych systemów
+plików. Jeśli klient ma prawa do zamontowania systemu,
+.B rpc.mountd
+pobiera uchwyt żądanego katalogu i zwraca go klientowi.
+.SS Eksportowanie systemów plików NFS
+Udostępnianie systemów plików klientom NFS nazywa się
+.IR eksportowaniem .
+.P
+Zazwyczaj system plików i hosty, dla których system ma być dostępny, powinny
+być wymienione w pliku
+.BR /etc/exports .
+Ponadto przy każdym uruchamianiu systemu należy wywołać polecenie
+.BR exportfs -a .
+Polecenie
+.BR exportfs (8)
+powoduje wyeksportowanie informacji z tego pliku zarówno do jądra, jak i
+do demona
+.BR rpc.mountd .
+.P
+Zamiast tego, można eksportować poszczególne katalogi tymczasowo,
+używając składni
+.IB host : /katalog
+.BR exportfs .
+.SS Plik rmtab
+Dla każdego żądania montowania odebranego od klienta NFS,
+.B rpc.mountd
+dodaje wpis w pliku
+.BR /var/state/nfs/rmtab .
+Podczas odbierania żądania odmontowania, wpis jest usuwany.
+.\" user level part of the NFS service.
+.P
+Jednak plik ten jest raczej ozdobnikiem. Po pierwsze, klient może korzystać
+z uchwytu katalogu nawet po wywołaniu procedury odmontowania. Po drugie,
+jeśli system będący klientem zostanie przeładowany bez informowania
+.BR rpc.mountd , to
+w
+.B rmtab
+pozostanie przestarzały plik.
+.SH OPCJE
+.TP
+.\" This file isn't touched by mountd at all--even though it
+.\" accepts the option.
+.\" .BR \-f " or " \-\-exports-file
+.\" This option specifies the exports file, listing the clients that this
+.\" server is prepared to serve and parameters to apply to each
+.\" such mount (see
+.\" .BR exports (5)).
+.\" By default, export information is read from
+.\" .IR /etc/exports .
+.TP
+.BR \-N " or " \-\-no-nfs-version
+Opcja ta może być używana do żądania by
+.B rpc.mountd
+nie oferował pewnych wersji NFS. Obecna wersja
+.B rpc.mountd
+może obsługiwać zarówno wersję 2 jak i 3 NFS. Jeśli sterownik jądra został
+skompilowany dla NFS3,
+.B rpc.mountd
+musi być wywoływany z opcją
+.BR "\-\-no-nfs-version 3" .
+.TP
+.BR \-v " or " \-\-version
+Wypisuje wersję
+.B rpc.mountd
+i kończy pracę.
+.SH ZOBACZ TAKŻE
+.BR rpc.nfsd (8),
+.BR exportfs (8),
+.BR exports (5),
+.BR rpc.rquotad (8).
+.SH PLIKI
+.BR /etc/exports ,
+.BR /var/state/nfs/xtab .
+.SH AUTOR
+Olaf Kirch, H. J. Lu, G. Allan Morris III i wielu innych.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man8/nfsd.8 b/po/pl/archive/plain/man8/nfsd.8
new file mode 100644
index 00000000..662bbfaf
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man8/nfsd.8
@@ -0,0 +1,43 @@
+.\" 2000 PTM Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>
+.\"
+.\" nfsd(8)
+.\"
+.\" Copyright (C) 1999 Olaf Kirch <okir@monad.swb.de>
+.TH rpc.nfsd 8 "31 maj 1999"
+.SH NAZWA
+rpc.nfsd \- proces serwera NFS
+.SH SKŁADNIA
+.BI "/usr/sbin/rpc.nfsd [-p " port "] " nproc
+.SH OPIS
+Program
+.B rpc.nfsd
+implementuje użytkownikową część poziomu usługi NFS. Podstawowe właściwości
+obsługiwane są przez moduł jądrowy
+.BR nfsd.o ;
+program użytkownikowy jedynie rozpoczyna pewną liczbę wątków jądra.
+.P
+Serwer
+.B rpc.mountd
+daje usługę wymaganą do zaspokojenia żądań montowania od klientów NFS.
+.SH OPCJE
+.TP
+.BI \-p " port"
+określa inny port do nasłuchiwania żądań NFS. Domyślnie
+.B rpc.nfsd
+nasłuchuje na porcie 2049.
+.TP
+.I nproc
+podaj liczbę wątków serwerów NFS. Domyślnie uruchamiany jest tylko jeden.
+Jednak dla optymalnej wydajności dobrze jest użyć wielu wątków. Dokładne
+określenie wartości zależy od liczby i obciążenia klientami NFS. Dobrym
+punktem zaczepu jest 8 wątków. Wyniki modyfikowania tej liczby można
+sprawdzać programem
+.BR nfsstat (8).
+.SH ZOBACZ TAKŻE
+.BR rpc.mountd (8),
+.BR exportfs (8),
+.BR rpc.rquotad (8),
+.BR nfsstat (8).
+.SH AUTOR
+Olaf Kirch, Bill Hawes, H. J. Lu, G. Allan Morris III
+i wielu innych.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man8/pppd.8 b/po/pl/archive/plain/man8/pppd.8
new file mode 100644
index 00000000..ebbef02e
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man8/pppd.8
@@ -0,0 +1,1378 @@
+.\" 2000 PTM Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>
+.\" manual page [] for pppd 2.3
+.\" $Id: pppd.8,v 1.12 2002/08/23 14:40:45 robert Exp $
+.\" SH section heading
+.\" SS subsection heading
+.\" LP paragraph
+.\" IP indented paragraph
+.\" TP hanging label
+.TH PPPD 8
+.SH NAZWA
+pppd \- Demon protokołu PPP
+.SH SKŁADNIA
+.B pppd
+[
+.I nazwa_tty
+] [
+.I szybkość
+] [
+.I opcje
+]
+.SH OPIS
+.LP
+Protokół Point-to-Point (PPP) daje metody transmisji datagramów poprzez
+szeregowe połączenia punkt-do-punktu. PPP składa się z trzech części:
+sposobu enkapsułowania datagramów w połączeniach szeregowych, rozwiniętego
+protokołu kontroli połączenia (LCP--Link Control Protocol) oraz rodziny
+protokołów kontroli sieciowej (NCP--Network Control Protocols) służących do
+zestawiania i konfigurowania różnych protokołów warstwy sieciowej.
+.LP
+Schemat enkapsułowania jest dawany przez kod sterownika w jądrze. Pppd daje
+podstawowe LCP, wsparcie uwierzytelniania i NCP do zestawiania i
+konfigurowania IP (nazywa się on IPCP-IP Control Protocol).
+.SH CZĘSTO UŻYWANE OPCJE
+.TP
+.I <nazwa_tty>
+Komunikuj się poprzez wskazane urządzenie. Jeśli potrzeba, doklejany jest tu
+łańcuch "/dev/". Jeśli nie zostanie podana nazwa urządzenia, lub jeśli
+podana jest nazwa terminala podłączonego do standardowego wejścia, pppd
+użyje tego terminala i nie fork(2)nie by wstawić się w tło. Wartość tej
+opcji ustawiona w uprzywilejowanym źródle nie może być przeciążona przez
+nieuprzywilejowanego użytkownika.
+.TP
+.I <szybkość>
+Ustaw szybkość przesyłu na <szybkość> (liczba dziesiętna). Na systemach
+takich, jak 4.4BSD czy NETBSD można podać dowolną szybkość. Inne systemy
+(np. SunOS) dopuszczają tylko ograniczony zbiór szybkości.
+.TP
+.B asyncmap \fI<mapa>
+Ustaw mapę znaków async na <mapa>. Mapa ta opisuje, które znaki sterujace nie
+mogą być pomyślnie przesyłane poprzez linię szeregową. Pppd będzie prosił
+peera o przesyłanie tych znaków jako dwubajtowe sekwencje specjalne.
+Argument jest 32 bitową liczbą szesnastkową, gdzie każdy bit określa znak,
+który należy cytować. Bit 0 (00000001) określa znak 0x00; bit 31 (80000000)
+określa znak 0x1f lub ^_. Jeśli podanych jest wiele opcji \fIasyncmap\fR, to
+wartości są sklejane logicznym OR. Jeśli nie podane są żadne opcje
+\fIasyncmap\fR, znaki te w ogóle nie będą negocjowane w kierunku odbiorczym.
+Peer powinien wtedy cytować \fIwszystkie\fR znaki sterujące. Aby cytować
+przesyłane znaki, użyj opcji \fIescape\fR.
+.TP
+.B auth
+Żądaj od peera uwierzytelnienia przed zezwoleniem na przesyłanie pakietów
+sieciowych. Opcja ta jest domyślna, jeśli system ma trasę domyślną. jeśli
+nie podano ani tej opcji, ani \fInoauth\fR, pppd pozwoli jedynie używać
+peerowi adresów do których system nie ma jeszcze trasy.
+.TP
+.B call \fInazwa
+Odczytaj opcje z pliku /etc/ppp/peers/\fInazwa\fR. Plik ten może zawierać
+uprzywilejowane opcje, takie jak \fInoauth\fR, nawet jeśli pppd nie jest
+uruchamiane przez roota. Łańcuch \fInazwa\fR nie może rozpoczynać się od /,
+ani zawierać znaków .. jako część ścieżki. Format pliku z opcjami jest
+opisany niżej.
+.TP
+.B connect \fIskrypt
+Użyj programu wykonywalnego, podanego przez \fIskrypt\fR do skonfigurowania
+linii szeregowej. Skrypt ten zwykle wykorzystuje program chat(8) do
+wykręcenia numeru telefonu i rozpoczęcia zdalnej sesji ppp. Wartość tej
+opcji ze źródła uprzywilejowanego nie może być przesłonięta przez
+nieuprzywilejowanego użytkownika.
+.TP
+.B crtscts
+Używaj sprzętowego sterowania przepływem (tj. RTS/CTS) do sterowania
+przepływem danych na porcie szeregowym. Jeśli nie zostanie podana ani opcja
+\fIcrtscts\fR, ani \fInocrtscts\fR czy \fIcdtrcts\fR lub \fInocdtrcts\fR,
+ustawienie sprzętowego sterowania przepływem portu pozostaje niezmienione.
+Niektóre porty szeregowe (np. Maca) nie posiadają prawdziwego wyjścia RTS.
+Porty takie używają tego trybu do implementacji jednokierunkowego sterowania
+przepływem. Port szeregowy zawiesi transmisję jeśli zażąda tego modem (przez
+CTS), lecz nie będzie w stanie zażądać od modemu zaprzestania nadawania
+danych do komputera. Tryb ten zachowuje możliwość używania DTR jako linii
+kontroli modemu.
+.TP
+.B defaultroute
+Dodaj domyślną trasę do systemowych tablic trasowania, używając peera jako
+bramkę po pomyślnym zakończeniu negocjacji IPCP.
+Wpis ten [w tablicach routingu] jest usuwany po zerwaniu połączenia. Opcja
+ta jest uprzywilejowana w przypadku podania opcji \fInodefaultroute\fR.
+.TP
+.B disconnect \fIskrypt
+Wykonaj program \fIskrypt\fR po zakończeniu połączenia ppp. Skrypt ten może
+na przykład wysłać komendy, powodujące odwieszenie modemu gdy niedostępne są
+sprzętowe sygnały sterowania modemem. Skrypt rozłączenia nie jest
+uruchamiany jeśli modem już jest odwieszony. Wartość tej opcji pochodząca z
+uprzywilejowanego źródła nie może być przesłonięta przez
+nieuprzywilejowanego użytkownika.
+.TP
+.B escape \fIxx,yy,...
+Określa, że niektóre znaki powinny być podczas transmisji cytowane
+(niezależnie czy peer chciał by tak było w swojej mapie async). Cytowane
+znaki są podawane jako lista liczb szesnastkowych, rozdzielonych
+przecinkami. Zauważ, że prawie każdy znak można podać w tej opcji. Jest to
+odwrotnie niż w opcji \fIasyncmap\fR, gdzie można było podać jedynie znaki
+sterujące. Znaki, których nie można cytować to znaki o wartościach
+szesnastkowych 0x20 - 0x3f lub 0x5e.
+.TP
+.B file \fInazwa
+Odczytaj opcje z pliku \fInazwa\fR (format jest opisany niżej). Plik ten
+musi być dostępny dla odczytu dla użytkownka, który uruchomił pppd.
+.TP
+.B init \fIskrypt
+Uruchom program wykonywalny \fIskrypt\fR do zainicjalizowania linii
+szeregowej. Skrypt ten zazwyczaj używa programu chat(8) do skonfigurowania
+modemu celem włączenia autoodpowiadania. Wartość tej opcji, pochodząca z
+uprzywilejowanego źródła nie może być przesłonięta przez
+nieuprzywilejowanego użytkownika.
+.TP
+.B lock
+Podaje, że pppd powinien stworzy plik blokujący w stylu UUCP, aby zapewnić
+ekskluzywność dostępu do urządzenia szeregowego.
+.TP
+.B mru \fIn
+Ustaw MRU [Maximum Receive Unit] na \fIn\fR. Pppd poprosi peera o
+przesyłanie pakietów nie większych niż \fIn\fR bajtów. Minimalną wartością
+MRU jest 128. Domyślną jest 1500. Zalecana dla wolnych linii jest wartość
+296 (40 bajtów na nagłówek TCP/IP + 256 bajtów danych). (Zauważ, że w IPv6
+MRU musi być min. 1280).
+.TP
+.B mtu \fIn
+Ustaw MTU [Maximum Transmit Unit] na \fIn\fR. O ile peer nie zażąda
+mniejszej wartości poprzez MRU, pppd zażąda by kod sieciowy jądra wysyłał
+pakiety nie większe niż \fIn\fR bajtów. (Zauważ, że w IPv6 MTU musi być min.
+1280).
+.TP
+.B passive
+Włącza opcję pasywności LCP. Przy podaniu tej opcji, pppd spróbuje
+zapoczątkować połączenie; jeśli nie uzyska odpowiedzi od peera, to będzie
+czekać pasywnie na prawidłowy pakiet LCP, zamiast kończyć działanie, jak to
+ma miejsce w normalnej sytuacji.
+.SH OPCJE
+.TP
+.I <lokalny_adres_IP>\fB:\fI<zdalny_adres_IP>
+Ustaw lokalny i/lub zdalny adres IP interfejsu. Dowolny z nich można
+pominąć. Adres IP może być podawany jako nazwa hosta, lub w dziesiętnej
+notacji kropkowej (np. 150.234.56.78). Domyślnym adresem lokalnym jest
+(pierwszy) adres IP systemu (o ile nie podano opcji \fInoipdefault\fR).
+Zdalny adres (w wypadku niepodania) jest pobierany od peera. W ten sposób, w
+prostych przypadkach opcja ta nie jest wymagana. Jeśli lokalny i/lub zdalny
+adres IP został jednak w tej opcji podany, pppd nie przyjmie innej wartości
+od peera w negocjacji IPCP, chyba że podano opcje \fIipcp-accept-local\fR
+i/lub \fIipcp-accept-remote\fR.
+.TP
+.B ipv6 \fI<identyfikator_lokalnego_interfejsu>\fR,\fI<identyfikator_zdalnego_interfejsu>
+Ustaw 64-bitowy identyfikator lokalnego i lub zdalnego interfejsu. Dowolny z
+nich można pominąć. Identyfikator musi być podany w standardowej noracji
+ascii adresów IPv6 (np: ::dead:beef). Jeśli podana jest opcja
+\fIipv6cp-use-ipaddr\fR, lokalnym identyfikatorem jest lokalny adres IPv4
+(patrz wyżej). Na systemach, obsługujących unikalne stałe ID, można w
+zamianie do opisywanej opcji użyć opcji \fIipv6cp-use-persistent\fR. W
+przeciwnym wypadku, identyfikator jest losowany.
+.TP
+.B active-filter \fIwyrażenie-filtru
+Określa filtr pakietowy, stosowany do pakietów z danymi w celu określenia,
+które pakietu uznać za aktywność linii, a zatem kiedy kasować licznik
+bezczynności lub prowadzić połączenie w stan wymagający telefonowania.
+Opcja ta jest przydatna w połączeniu z opcją \fBidle\fR jeśli przez
+połączenie przesyłane są regularnie jakieś pakiety (np. pakiety informacji o
+trasach), które normalnie uniemożliwiają wejście w stan bezczynności.
+Składnia \fIwyrażenia-filtru\fR jest taka, jak dla \fItcpdump\fR(1), lecz
+kwalifikatory nie mające sensu w połączeniu PPP, takie jak \fBether\fR czy
+\fBarp\fR nie są dozwolone. Ogólnie, wyrażenie filtru powinno być ujęte w
+pojedyncze cytaty, aby uchronić je przed interpretacją spacji przez powłokę.
+Opcja ta jest obecnie dostępna tylko pod NetBSD i to tylko wtedy, gdy jądro
+i pppd były skompilowane ze zdefiniowanym PPP_FILTER.
+.TP
+.B allow-ip \fIadres(y)
+Zezwol peerom na używanie podanych adresów IP lub podsieci bez
+uwierzytelniania. Parametr jest przetwarzany jak każdy element listy
+dozwolonych adresów IP z plików sekretów (zobacz sekcję UWIERZYTELNIANIE
+poniżej).
+.TP
+.B bsdcomp \fInr,nt
+Zażądaj by peer kompresował wysyłane pakiety przy użyciu mechanizmu
+BSD-Compress z maksymalnym rozmiarem kodu \fInr\fR bitów i zgódź się na
+kompresowania pakietów wysyłanych do peera z maksymalnym rozmiarem kodu
+\fInt\fR bitów. Jeśli \fInt\fR nie jest podane, to domyślnie odpowiada
+wartości \fInr\fR. Wartości w zakresie 9 do 15 są typowymi wartościami tych
+parametrów; większe dają lepszą kompresję, lecz wymagają więcej pamięci
+jądra da słowniki kompresji. Alternatywnie, podanie wartości 0 jako \fInr\fR
+lub \fInt\fR wyłącza kompresję w danym kierunku. Aby wyłączyć kompresję
+całkowicie, użyj \fInobsdcomp\fR lub \fIbsdcomp 0\fR.
+.TP
+.B cdtrcts
+Użyj niestandardowego sprzętowego sterowania przepływem (np. DTR/CTS) do
+sterowania przepływem danych przez port szeregowy. Jeśli nie podany jest ani
+\fIcrtscts\fR, ani \fInocrtscts\fR, ani \fIcdtrcts\fR lub \fInocdtrcts\fR,
+ustawienie sprzętowego sterowania przepływem na danej linii pozostaje
+niezmienione.
+Niektóre porty (np. Maca) nie posiadają prawdziwego wyjścia RTS. Porty
+takieużywają tego trybu do implementowania prawdziwego, dwukierunkowego
+sterowania przepływem. Poświęceniem jest to, że tryb sterowania przepływem
+nie zezwala na używanie DTR jako lnii kontroli modemu.
+.TP
+.B chap-interval \fIn
+Jeśli podana jest ta opcja, pppd będzie wyzywał peera co \fIn\fR sekund.
+.TP
+.B chap-max-challenge \fIn
+Ustaw maksymalną liczbę transmisji wyzwań CHAP na \fIn\fR (domyślnie 10).
+.TP
+.B chap-restart \fIn
+Ustaw czas opóźnienia wyzwań na \fIn\fR sekund (domyślnie 3).
+.TP
+.B connect-delay \fIn
+Czekaj do \fIn\fR milisekund po zakończeniu skryptu connect na prawidłowe
+pakiety ppp od peera. Pod koniec tego czasu lub gdy od peera nadejdzie
+prawidłowy pakiet PPP, pppd rozpocznie negocjację przez przesyłanie
+pierwszego pakietu LCP. Domyślną wartością jest 1000 (1 sekunda). Ten czas
+oczekiwania ma znaczenie tylko jeśli używana jest opcja \fBconnect\fR lub
+\fBpty\fR.
+.TP
+.B debug
+Włącza zabudowę debuggowania połączenia.
+Po podaniu tej opcji, pppd raportuje zawartość wszystkich pakietów
+kontrolnych w czytelnej postaci. Pakiety są raportowane poprzez sysloga w
+zabudowie \fIdaemon\fR i poziomie \fIdebug\fR. Informacja ta może być
+przekierowana do pliku przez poprawne skonfigurowanie /etc/syslog.conf
+(zobacz syslog.conf(5)).
+.TP
+.B default-asyncmap
+Wyłącz negocjację asyncmap i wymuś cytowanie wszystkich znaków sterujących
+w obu kierunkach.
+.TP
+.B default-mru
+Wyłącz negocjację MRU. Po włączeniu tej opcji, pppd użyje domyślnej wartości
+1500 bajtów.
+.TP
+.B deflate \fInr,nt
+Żąda by peer kompresował wysyłane pakiety w mechanizmie deflate z
+maksymalnym rozmiarem okna \fI2**nr\fR bajtów i zgodził się na kompresowanie
+pakietów wysyłanych do peera z maksymalnym rozmiarem okna \fI2**nt\fR
+bajtów. Jeśli nie podano \fInt\fR to przyjmowana jest wartość równa
+\fInr\fR. Jako parametry używane są wartości w zakresie 8 do 15; większe
+dają lepszą kompesję, lecz zabierają więcej pamięci na słowniki kompresji.
+Wartość 0 wyłącza kompresję w danym kierunku. Kompresję można wyłączyć,
+stosując \fInodeflate\fR lub \fIdeflate 0\fR. (Uwaga: pppd preferuje
+kompresję deflate nad BSD-compress jeśli peer może i tamto.)
+.TP
+.B demand
+Inicjalizuj połączenie tylko na żądanie, tj. gdy istnieje natłok danych.
+Przy tej opcji, zdalny adres IP musi być podawany przez użytkownika w linii
+poleceń lub w pliku z opcjami. Pppd początkowo konfiguruje interfejs i
+otwiera je na dane IP bez łączenia się z peerem. Gdy pojawią się dane, pppd
+łączy się z peerem, dokonuje negocjacji, uwierzytelniania, etc.
+Gdy jest to zakończone, pppd rozpoczyna przekazywanie pakietów danych (tj.
+pakietów IP) poprzez łącze.
+
+Opcja \dIdemand\fR implikuje opcję \fIpersist\fR. Jeśli zachowanie to nie
+jest pożądane, użyj opcji \fInopersist\fR po opcji \fIdemand\fR. W
+połączeniu z opcją \fIdemand\fR przydatne są też \fIidle\fR i \fIholdoff\fR.
+.TP
+.B domain \fId
+W celach uwierzytelniania, doklej nazwę domeny \fId\fR do nazwy hosta
+lokalnego. Na przykład, jeśli gethostname() zwraca nazwę porsch, lecz w
+pełni kwalifikowaną nazwą domeny jest porsche.quotron.com, to powinieneś
+podać \fIdomain quotron.com\fR. Pppd użyje wtedy nazwy
+\fIporsche.quotron.com\fR do podglądania sekretów w pliku z sekretami i jako
+domyślnej nazwy do wysyłania do peera podczas uwierzytelniania. Opcja ta
+jest uprzywilejowana.
+.TP
+.B hide-password
+Podczas raportowania zawartości pakietów PAP, opcja ta powoduje, że pppd nie
+załącza do raportu łańcucha z hasłem. Jest to zachowanie domyślne.
+.TP
+.B holdoff \fIn
+Podaje ile sekund czekać przed ponownym rozpoczęciem połączenia po jego
+zakończeniu. Opcja ta ma efekt tylko w połączeniu z opcjami \fIpersist\fR
+lub \fIdemand\fR. Okres holdoff nie jest używany gdy połączenie zostało
+zerwane z powodu bezczynności.
+.TP
+.B idle \fIn
+Określa, że pppd powinien rozłączyć się jeśli łącze było bezczynne przez
+\fIn\fR sekund. Łącze jest bezczynne jeśli nie przesyłane są przez nie żadne
+pakiety. Uwaga: nie zaleca się używania tej opcji z opcjią \fIpersist\fR bez
+opcji \fIdemand\fR.
+Jeśli podana jest opcja \fBactive-filter\fR, odrzucane przez filtr
+aktywności pakiety liczą się również jako bezczynne łącze.
+.TP
+.B ipcp-accept-local
+Przy podaniu tej opcji, pppd przyjmuje wyobrażenie peera o naszym lokalnym
+adresie IP, nawet jeśli adres lokalny podano jako opcję.
+.TP
+.B ipcp-accept-remote
+Przy podaniu tej opcji, pppd przyjmuje wyobrażenie peera o jego (zdalnym)
+adresie IP, nawet jeśli adres ten podany został jako opcja.
+.TP
+.B ipcp-max-configure \fIn
+Ustaw maksymalną liczbę transmisji żądania konfiguracji IPCP na \fIn\fR
+(domyślnie 10).
+.TP
+.B ipcp-max-failure \fIn
+Ustaw maksymalną liczbę NAK-ów konfiguracji IPCP zwróconych przed
+rozpoczęciem wysyłania Odrzuceń konfiguracji na \fIn\fR (domyślnie 10).
+.TP
+.B ipcp-max-terminate \fIn
+Ustaw maksymalną liczbę transmisji żądań zakończenia IPCP na \fIn\fR
+(domyślnie 3).
+.TP
+.B ipcp-restart \fIn
+Ustaw interwał restartu IPCP (czas opóźnienia retransmisji) na \fIn\fR
+sekund (domyślnie 3).
+.TP
+.B ipparam \fIłańcuch
+Daje dodatkowy parametr dla skryptów ip-up i ip-down. Jeśli podana jest ta
+opcja, to \fIłańcuch\fR jest przekazywany jako 6 parametr tych skryptów.
+.TP
+.B ipv6cp-max-configure \fIn
+Ustaw maksymalną liczbę transmisji żądań konfiguracji IPv6CP na \fIn\fR
+(domyślnie 10).
+.TP
+.B ipv6cp-max-failure \fIn
+Ustaw maksymalną liczbę NAK-ów konfiguracji IPv6CP, zwracanych przed
+rozpoczęciem wysyłania Odrzuceń konfiguracji na \fIn\fR (domyślnie 10).
+.TP
+.B ipv6cp-max-terminate \fIn
+Ustaw maksymalną liczbę transmisji żądań zakończenia IPv6CP na \fIn\fR
+(domyślnie 3).
+.TP
+.B ipv6cp-restart \fIn
+Ustaw interwał restartu IPv6CP (czas opóźnienia retransmisji) na \fIn\fR
+sekund (domyślnie 3).
+.TP
+.B ipx
+Włącz protokoły IPXCP i IPX. Opcja ta jest obecnie obsługiwana jedynie pod
+Linuksem i tylko jeśli jądro ma wsparcie IPX.
+.TP
+.B ipx-network \fIn
+Ustaw numer sieci IPX w ramce żądania konfiguracji IPXCP na \fIn\fR, liczbę
+szesnastkową (bez 0x na początku). Nie ma sensownej wartości domyślnej.
+Jeśli opcja ta nie jest podana, numer sieci jest pobierany od peera. Jeśli
+peer nie ma numeru sieci, protokół IPX nie zostanie uruchomiony.
+.TP
+.B ipx-node \fIn\fB:\fIm
+Ustaw numery węzła IPX. Dwa numery węzła są rozdzielane od pozostałych
+znakiem dwukropka. Pierwszy numer \fIn\fR jest numerem węzła lokalnego.
+Drugi jest numerem węzła peera. Każdy numer węzła musi być liczbą
+szesnastkową o długości najwyżej 10 cyfr. Numery węzłów sieci ipx muszą być
+unikalne. Nie ma sensownej wartości domyślnej. Jeśli opcja ta nie jest
+podana, numery węzłów są pobierane od peera.
+.TP
+.B ipx-router-name \fI<łańcuch>
+Ustaw nazwę routera. Łańcuch ten jest przesyłany do peera jako dane
+informacyjne.
+.TP
+.B ipx-routing \fIn
+Ustaw tą opcją odbierany protokół trasowania. Można podać więcej niż jedną
+instancję tej opcji. Opcja \fInone\fR (0) może być podana jako jedyna
+instncja tej opcji. Wartościami mogą być \fI0\fR (\fINONE\fR), \fI2\fR
+(\fIRIP/SAP\fR), \fI4\fR (\fINLSP\fR).
+.TP
+.B ipxcp-accept-local
+Przyjmij NAK peera dla numeru węzła podanego w opcji ipx-node. Jeśli podano
+niezerowy numer węzła, to domyślnie naciska się na używanie tej wartości.
+Jeśli załączasz tę opcję, to zezwalasz peerowi na przeciążanie wpisu numeru
+węzła.
+.TP
+.B ipxcp-accept-network
+Przyjmij NAK peera dla numeru sieci podanego w opcji ipx-network. Jeśli
+podano niezerowy numer sieci, to domyślnie naciska się na używanie tej
+wartości. Jeśli załączasz tę opcję, to zezwalasz peerowi na przeciążenie
+wpisu numeru węzła.
+.TP
+.B ipxcp-accept-remote
+Użyj peerowego numeru sieci, podanego w ramce żądania konfiguracji. Jeśli
+dla peera podano numer węzła, a tej opcji nie podano, peer będzie zmuszony
+do używania wartości, którą podałeś.
+.TP
+.B ipxcp-max-configure \fIn
+Ustaw maksymalną liczbę ramek żądań konfiguracji IPXCP wysyłanych przez
+system na \fIn\fR. Domyślnie 10.
+.TP
+.B ipxcp-max-failure \fIn
+Ustaw maksymalną liczbę ramek NAK IPXCP, którą system wyśle przed
+odrzucaniem opcji. Domyślnie 3.
+.TP
+.B ipxcp-max-terminate \fIn
+Ustaw maksymalną liczbę ramek żądań zakończenia zanim system lokalny uzna,
+że peer go nie słucha. Domyślnie 3.
+.TP
+.B kdebug \fIn
+Włącz kod debuggowania na poziomie jądra sterownika PPP. Argument \fIn\fR
+jest liczbą, która jest sumą następujących wartości: 1 włącza ogólne
+informacje debuggowe, 2 żąda by drukowana była zawartość odbieranych
+pakietów, 4 żąda by drukowana była zawartość przesyłanych pakietów. Na
+większości systemów, komunikaty drukowane przez jądro są raportowane przez
+syslog(1) do pliku wskazanego w pliku konfiguracyjnym /etc/syslog.conf.
+.TP
+.B ktune
+Powoduje, że pppd poprawia odpowiednio ustawienia jądra. Pod linuksem pppd
+w przypadku używania opcji \fIproxyarp\fR włącza forwardowanie IP
+(tj. ustawia /proc/sys/net/ipv4/ip_forward na 1) oraz w trybie demand włącza
+(o ile adres lokalny się zmienia)
+opcję dynamicznego adresu IP (tj. ustawia na 1
+/proc/sys/net/ipv4/ip_dynaddr).
+.TP
+.B lcp-echo-failure \fIn
+Jeśli podana jest ta opcja, pppd przyjmuje, że peer nie żyje w momencie gdy
+n żądań echa LCP zostanie wysłanych bez odpowiedzi LCP. Jeśli zajdzie ta
+sytuacja, pppd przerwie połączenie. Używanie tej opcji wymaga niezerowej
+wartości parametru \fIlcp-echo-interval\fR. Opcja ta może być używana do
+umożliwiania pppd kończenia działania po zerwaniu fizycznego połączenia (np.
+po odwieszeniu słuchawki) w sytuacjach, gdzie nie są dostępne sprzętowe
+linię sterowania modemem.
+.TP
+.B lcp-echo-interval \fIn
+Jeśli podana jest ta opcja, pppd do peera będzie wysyłać ramkę żądania echa
+LCP co \fIn\fR sekund. Normalnie peer powinien odpowiedzieć wysyłając
+odpowiedź na echo. Opcja ta może być używana w połączeniu z
+\fIlcp-echo-failure\fR do wykrywania czy peer jest wciąż podłączony.
+.TP
+.B lcp-max-configure \fIn
+Ustaw maksymalną liczbę transmisji żądań konfiguracji LCP na \fIn\fR.
+Domyślnie 10.
+.TP
+.B lcp-max-failure \fIn
+Ustaw maksymalną liczbę NAK-ów konfiguracji LCP, zwracanych przed
+rozpoczęciem wysyłania Odrzuceń konfiguracji. Domyślnie 10.
+.TP
+.B lcp-max-terminate \fIn
+Ustaw maksymalną liczbę transmisji żądań zakończenia LCP na \fIn\fR
+(domyślnie 3).
+.TP
+.B lcp-restart \fIn
+Ustaw interwał restartu LCP (czas opóźnienia retransmisji) na \fIn\fR sekund
+(domyślnie 3).
+.TP
+.B linkname \fInazwa\fR
+Ustawia logiczną nazwę łacza na \fInazwa\fR. Pppd utworzy plik o nazwie
+\fBppp-\fInazwa\fB.pid\fR w /var/run (lub na niektórych systemach w
+/etc/ppp), zawierający jego PID. Jest to przydatne do określania, która
+instancja pppd jest odpowiedzialna za łącze z danym peerem. Jest to opcja
+uprzywilejowana.
+.TP
+.B local
+Nie używaj linii sterowania modemem. Przy użyciu tej opcji, pppd będzie
+ignorować stan CD (Carrier Detect) i nie będzie zmieniać stanu DTR (Data
+Terminal Ready).
+.TP
+.B logfd \fIn
+Wysyłaj informacje raportowe do deskryptora pliku \fIn\fR. Pppd będzie
+wysyłać te informacje do najwyżej jednego pliku lub deskryptora (oraz
+wysyłaj komunikaty do sysloga), więc opcja ta i \fBlogfile\fR są
+rozłączne. Domyślną wartością dla pppd jest wysyłanie wiadomości raportowych
+na stdout (deskryptor 1), chyba że port szeregowy jest już na ten deskryptor
+otwarty.
+.TP
+.B logfile \fInazwapliku
+Doklejaj komunikaty raportowe do pliku \fInazwapliku\fR (oraz wysyłaj
+komunikaty do sysloga). Plik otwierany jest z prawami użytkownika, który
+uruchomił pppd. Otwierany jest w trybie dopisywania.
+.TP
+.B login
+Użyj systemowej bazy haseł do uwierzytelnienia peera z pomocą PAP i nagraj
+użytkownika do systemowego pliku wtmp. Zauważ, że peer musi mieć swój wpis w
+/etc/ppp/pap-secrets oraz w systemowej bazie haseł.
+.TP
+.B maxconnect \fIn
+Zakończ połączenie po jego dostępności dla sieci przez \fIn\fR sekund (tj.
+\fIn\fR sekund po pierwszym przejściu protokołu kontroli sieci).
+.TP
+.B maxfail \fIn
+Zakończ po \fIn\fR kolejno nieudanych próbach połączenia. Wartość 0 oznacza
+brak limitów. Domyślną wartością jest 10.
+.TP
+.B modem
+Używaj linii sterowania modemem. Opcja ta jest domyślna. Z jej użyciem, pppd
+będzie czekać na sygnał CD (Carrier Detect) od modemu jako zapewnienie
+otwarcia urządzenia szeregowego (chyba że podany jest skrypt connect) i
+opuści DTR (Data Terminal Ready) gdy połączenie będzie zakończone i przed
+wywołaniem skryptu connect. Na ultriksie, opcja ta implikuje sprzętowe
+sterowanie przepływem, jak w opcji \fIcrtscts\fR.
+.TP
+.B ms-dns \fI<adr>
+Jeśli pppd działa jako serwer klientów MS Windows, opcja ta umożliwia
+przekazywanie klientom jednego lub dwóch adresów DNS. Pierwsze pojawienie
+się tej opcji określa adres podstawowego DNS; druga podaje adres
+drugorzędny. (Opcja ta była obecna w starszych wersjach pppd pod nazwą
+\fBdns-addr\fR.)
+.TP
+.B ms-wins \fI<adr>
+Jeśli pppd działa jako serwer dla MS Windows lub dla klientów "Samby", to
+opcja ta umożliwia pppd przekazywanie jednego lub dwóch adresów serwerów WINS
+(Windows Internet Name Services) dla klientów. Pierwsze pojawienie tej opcji
+określa podstawowy adres WINS; drugie--drugorzędny.
+.TP
+.B name \fInazwa
+Ustaw nazwę systemu lokalnego na \fInazwa\fR. Jest to wykorzystywane w
+celach uwierzytelniania. Jest to opcja uprzywilejowana. Po jej włączeniu,
+pppd uzywa w plikach sekretów linii, które mają \fInazwę\fR jako drugie pole
+linii. Tylko tych linii używa do uwierzytelniania peera. Dodatkowo, jeśli
+nie zostanie to przesłonięte opcją \fIuser\fR, \fInazwa\fR będzie używana
+jako nazwa wysyłana do peera podczas uwierzytelniania lokalnego systemu u
+peera. (Zauważ, że pppd nie dokleja do \fInazwy\fR nazwy domeny.)
+.TP
+.B netmask \fIn
+Ustaw maskę sieciową interfejsu na \fIn\fR, tj. 32 bitową maskę w kropkowej
+notacji dziesiętnej (np. 255.255.255.0). Jeśli podana jest ta opcja, to
+wartość jej zostanie połączona logicznym OR z domyślną maską sieciową.
+Domyślna maska sieciowa jest wybierana według wynegocjowanego zdalnego
+adresu IP; jest maską odpowiednią dla klasy zdalnego adresu IP, połączoną
+logicznym OR z maskami sieciowymi wszelkich interfejsów sieciowych
+point-to-point systemu, znajdujących się w tej samej sieci. (Uwaga: na
+niektórych platformach pppd zawsze jako maski sieciowej używa
+255.255.255.255 jeśli jest to jedyna wartość odpowiednia dla intefejsu
+point-to-point.)
+.TP
+.B noaccomp
+Wyłącz kompresję Address/Control w obydwu kierunkach (nadawania i odbioru).
+.TP
+.B noauth
+Nie wymagaj od peera uwierzytelniania. Opcja ta jest uprzywilejowana.
+.TP
+.B nobsdcomp
+Wyłącza kompresję BSD-Compress; \fBpppd\fR nie będzie żądać lub zgadzać się
+na kompresowanie pakietów wg. tego schematu.
+.TP
+.B noccp
+Wyłącz negocjację CCP (Compression Control Protocol). Opcja ta powinna być
+używana jedynie jeśli peer jest zapchlony i nie potrafi obsłużyć żądań pppd
+o negocjację CCP.
+.TP
+.B nocrtscts
+Wyłącz sprzętowe sterowanie przepływem (RTS/CTS) portu szeregowego. Jeśli
+nie jest podane \fIcrtscts\fR, \fInocrtscts\fR, \fIcdtrcts\fR, ani
+\fInodtrcts\fR, sprzętowe sterowanie przepływem nie jest zmieniane.
+.TP
+.B nodtrcts
+Opcja ta jest synonimem \fInocrtscts\fR. Dowolna z tych opcji wyłącza
+obydwie postaci sterowania przepływem.
+.TP
+.B nodefaultroute
+Wyłącz opcję \fIdefaultroute\fR. Jeśli administrator chce zabronić
+użytkownikom tworzenia przez pppd domyślnych tras, to może umieścić tę opcję
+w pliku /etc/ppp/options.
+.TP
+.B nodeflate
+Wyłącza kompresję Deflate; pppd nie zażąda i nie zgodzi się na kompresję
+pakietów wg tego schematu.
+.TP
+.B nodetach
+Nie odłączaj się od terminala sterującego. Bez tej opcji, w przypadku
+podania urządzenia szeregowego innego niż terminal standardowego wejścia,
+pppd fork(2)nie by przejść w tło.
+.TP
+.B noip
+Wyłącz negocjację IPCP i komunikację IP. Opcja ta powinna być używana tylko
+jeśli peer ma błędy i nie potrafi obsłużyć żądań negocjacji IPCP.
+.TP
+.B noipv6
+Wyłącz negocjację IPv6CP i komunikację IPv6. Opcja ta powinna być używana
+tylko jeśli peer ma błędy i nie potrafi obsłużyć żądań negocjacji IPv6CP.
+.TP
+.B noipdefault
+Wyłącza domyślne zachowania gdy nie jest podany lokalny adres IP, którym
+jest określenie (jeśli się da) lokalnego adresu IP z nazwy hosta. Po użyciu
+tej opcji, peer będzie musiał przekazać lokalny adres IP podczas negocjacji
+IPCP (chyba że podano go jawnie w linii poleceń lub w pliku z opcjami).
+.TP
+.B noipx
+Wyłącz protokoły IPXCP i IPX. Opcja ta powinna być używana tylko jeśli peer
+ma błędy i nie potrafi obsłużyć żądań negocjacji IPXCP.
+.TP
+.B noktune
+Przeciwieństwo opcji \fIktune\fR; nie zezwala pppd na zmianę ustawień
+systemowych.
+.TP
+.B nolog
+Nie wysyłaj komunikatów raportowych do pliku lub deskryptora. Opcja ta
+unieważnia opcje \fBlogfd\fR i \fBlogfile\fR.
+.B nomagic
+Wyłącz negocjację magicznych numerków. Po włączeniu tej opcji, pppd nie
+potrafi wykryć linii zapętlonej (looped-back). Opcja ta powinna być używana
+tylko jeśli peer ma błędy.
+.TP
+.B nopcomp
+Wyłącz negocjację kompresji pól protokołu w obydwu kierunkach transmisji.
+.TP
+.B nopersist
+Zakończ po dokonaniu i przerwaniu połączenia. Jest to wartość domyślna,
+chyba że użyto opcji \fIpersist\fR lub \fIdemand\fR.
+.TP
+.B nopredictor1
+Nie przyjmuj kompresji Predictor-1.
+.TP
+.B noproxyarp
+Wyłącz opcję \fIproxyarp\fR. Administrator może w ten sposób zabronić
+użytkownikom tworzenia wpisów proxy ARP. Wystarczy umieścić tę opcję w pliku
+/etc/ppp/options.
+.TP
+.B notty
+Normalnie pppd wymaga urządzenia terminalowego. Po użyciu tej opcji, pppd
+alokuje sobie parę master-slave pseudo-tty i używa niewolnika jako
+urządzenie terminalowe. Pppd utworzy proces potomny, zachowujący się jako
+`przetaczacz znaków', przesyłający znaki między masterem pseudo-tty i jego
+standardowym wejściem i wyjściem. W efekcie, pppd będzie przesyłać znaki na
+swoje standardowe wyjście i odbierać je ze swojego standardowego wejścia
+nawet, jeśli nie są one urządzeniami terminalowymi. Opcja ta zwiększa
+oczywiście zajętość CPU. Przy użyciu tej opcji nie można podawać jawnej
+nazwy urządzenia.
+.TP
+.B novj
+Wyłącz kompresję nagłówków TCP/IP w stylu Van Jacobsona. Tyczy się obu
+kierunków transmisji.
+.TP
+.B novjccomp
+Wyłącz opcję kompresji ID-połączenia w kompresji nagłówka TCP/IP w stylu Van
+Jacobsona. Opcja ta powoduje, że pppd ani peer nie będą omijać bajtu
+ID-połączenia w skompresowanych Van Jacobsonowo nagłówkach TCP/IP.
+.TP
+.B papcrypt
+Wskazuje, że wszystkie sekrety z pliku /etc/ppp/pap-secrets, używane do
+sprawdzania tożsamości peera są zakodowane i w związku z tym pppd nie
+powinien przyjmować haseł, które przed zakodowaniem są równoważne sekretom z
+pliku /etc/ppp/pap-secrets.
+.TP
+.B pap-max-authreq \fIn
+Ustaw maksymalną luczbę transmisji żądań uwierzytelnienia PAP na \fIn\fR.
+Domyślnie 10.
+.TP
+.B pap-restart \fIn
+Ustaw interwał restartu PAP (czas opóźnienia retransmisji) na \fIn\fR
+sekund. Domyślnie 3.
+.TP
+.B pap-timeout \fIn
+Ustaw maksymalny czas, przez który pppd ma oczekiwać na uwierzytelnienie od
+peera z pomocą PAP. Czas w sekundach, 0 oznacza brak limitu.
+.TP
+.B pass-filter \fIwyrażenie-filtru
+Określa filtr pakietowy, załączany do przesyłanych pakietów danych w celu
+określenia, które pakiety mogą przepłynąć. Pakiety odrzucane przez filtr są
+po cichu niszczone. Opcja ta może być używana w celu uchronienia pewnych
+demonów sieciowych (jak routed) od używania pasma uplinka lub do zestawienia
+podstawowych elementów zapory ogniowej.
+Składnia \fIwyrażenia-filtru\fR jest taka jak dla tcpdump(1), lecz
+kwalifikatory nieodpowiednie dla połączenia PPP, takie jak \fBether\fR czy
+\fBarp\fR nie są dozwolone. Ogólnie, wyrażenie filtru powinno być ujęte w
+pojedyncze cudzysłowy celem zapobieżenia interpretacji przez powłokę.
+Zauważ, że możliwe jest załączenie różnych przymusów na wchodzące i
+wychodzące pakiety z użyciem kwalifikatorów \fBinbound\fR i \fBoutbound\fR.
+Opcja ta jest obecnie dostępna jedynie pod NetBSD, a i to tylko w wypadku,
+gdy jądro i pppd zostały skompilowane ze zdefiniowanym PPP_FILTER.
+.TP
+.B persist
+Nie kończ działania po zakończeniu połączenia. Zamiast tego spróbuj wznowić
+połączenie.
+.TP
+.B plugin \fInazwapliku
+Załaduj plik obiektowy \fInazwapliku\fR biblioteki dzielonej jako plugin.
+Jest to opcja uprzywilejowana.
+.TP
+.B predictor1
+Zażądaj by peer używał kompresjii Predictor-1 i zgódź się na wysyłanie
+ramek podobnie skompresowanych o ile takie będzie życzenie. Opcja ta nie
+daje żadnego efektu jeśli jądro nie obsługuje kompresji Predictor-1.
+.TP
+.B privgroup \fInazwagrupy
+Zezwol członkom grupy \fInazwagrupy\fR na używanie uprzywilejowanych opcji.
+Jest to opcja uprzywilejowana. Używanie jej wymaga uwagi, gdyż nie można
+zapewnić, że członkowie danej grupy nie spróbują użyć pppd w celu uzyskania
+praw roota. Uznaj to za równoważne wstawieniu członków danej grupy do grupy
+kmem lub disk.
+.TP
+.B proxyarp
+Dodaj wpis do tablicy ARP [Address Resolution Protocol] tego systemu. Ma on
+zawierać adres IP peera i adres ethernetowy tego systemu. Będzie to miało
+efekt taki, że peer dla innych systemów będzie wyglądał jak na lokalnym
+ethernecie.
+.TP
+.B pty \fIskrypt
+Określa polecenie \fIskrypt\fR, jako ośrodek komunikacji zamiast konkretnego
+urządzenia terminalowego. Pppd zaalokuje sobie parę master-slave pseudo-tty
+i użyje niewolnika jako swojego urządzenia terinalowego. \fIskrypt\fR
+zostanie uruchomiony w procesie potomnym z masterem pseudo-tty jako swoim
+standardowym wejściem i wyjściem. Przy używaniu tej opcji nie można podawać
+jawnej nazwy urządzenia. (Uwaga: jeśli w połączeniu z tą, użyta jest opcja
+\fIrecord\fR, proces potomny będzie miał łącza na swoim stadardowym wejściu i
+wyjściu.)
+.TP
+.B receive-all
+Po użyciu tej opcji, pppd będzie przyjmował wszystkie znaki sterujących od
+peera, łącznie z tymi zaznaczonymi w asyncmapie odbiorczej. Bez tej opcji,
+pppd będzie niszczył te znaki, zgodnie z RFC1662. Opcja ta powinna być
+używana tylko jeśli peer jest zapchlony.
+.TP
+.B record \fInazwapliku
+Podaje, że pppd powinien nagrywać wszystkie wysyłane i odbierane znaki do
+pliku o nazwie \fInazwapliku\fR. Plik ten jest otwierany w trybie
+dopisywania, z użyciem ID użytkownika i jego uprawnieniami. Opcja ta jest
+zaimplementowana z użyciem pseudo-tty i procesu do przesyłania znaków między
+pseud-tty a prawdziwym urządzeniem szeregowym. Powoduje ona więc wzrost
+obciążenia CPU. Znaki są wybierane w formacie oznaczonym pieczątkami
+czasowymi, które mogą być wyświetlane w czytelnej postaci z użyciem programu
+pppdump(8).
+.TP
+.B remotename \fInazwa
+Ustaw zakładaną nazwę zdalnego systemu w celu uwierzytelniania na
+\fInazwę\fR.
+.TP
+.B refuse-chap
+Po podaniu tej opcji, pppd nie zgodzi się na uwierzytelnianie się u peera
+z pomocą CHAP.
+.TP
+.B refuse-pap
+Po podaniu tej opcji, pppd nie zgodzi się na uwierzytelnianie się u peera z
+pomocą PAP.
+.TP
+.B require-chap
+Wymagaj od peera uwierzytelnienia się z pomocą CHAP [Challenge Handshake
+Authentication Protocol].
+.TP
+.B require-pap
+Wymagaj od peera uwierzytelnienia się z pomocą PAP [Password Authentication
+Protocol].
+.TP
+.B show-password
+Podczas logowania zawartości pakietów PAP opcja ta powoduje, że pppd
+pokazuje w łańcuchach raportowych hasła.
+.TP
+.B silent
+Po podaniu tej opcji, pppd nie będzie przesyłać pakietów LCP do rozpoczęcia
+połączenia przed odebraniem od peera prawidłowego pakietu LCP (jak dla opcji
+`passive' w starożytnych opcjach pppd).
+.TP
+.B sync
+Użyj synchronicznego kodowania szeregowego HDLC zamiast asynchronicznego.
+Urządzenie używane przez pppd musi mieć obsługę synchroniczną. Obecnie
+pod linuksem i FreeBSD 2.2.8 i późniejszych wspierane są adaptery Microgate
+SyncLink.
+.TP
+.B updetach
+Po podaniu tej opcji, pppd odłączy się od terminala sterującego po
+zestawieniu połączenia ppp (do momentu kiedy pojawi się pierwszy kontrolny
+protokół sieciowy, zwykle protokół IP).
+.TP
+.B usehostname
+Wymuś użycie nazwy hosta (z dodana ewentualnie nazwą domeny) jako nazwy
+systemu lokalnego w celach uwierzytelniania (przesłania opcję \fIname\fR).
+Opcja ta nie jest zwykle potrzebna, gdyż opcja \fIname\fR jest
+uprzywilejowana.
+.TP
+.B usepeerdns
+Zapytaj peera o dwa serwery DNS. Adresy przekazane przez peera są
+przekazywane od peera do pliku /etc/ppp/ip-up przez zmienne środowiskowe
+DNS1 i DNS2. Dodatkowo, pppd utworzy plik /etc/ppp/resolv.conf, zawierający
+jedną lub dwie linie z adresami, przekazanymi przez peera.
+.TP
+.B user \fInazwa
+Ustaw nazwę używaną do uwierzytelniania systemu lokalnego u peera na
+\fInazwę\fR.
+.TP
+.B vj-max-slots \fIn
+Ustawia liczbę slotów połączeń, używanych w kodzie kompresji nagłówka TCP/IP
+Van Jacobsona. Liczba musi zawierać się między 2 a 16 (włącznie).
+.TP
+.B welcome \fIskrypt
+Uruchom program \fIskrypt\fR przed rozpoczęciem negocjacji PPP, ale po
+skrypcie connect. Wartość tej opcji nadana z uprzywilejowanego źródła nie
+może byc przeciążona przez nieuprzywilejowanego użytkownika.
+.TP
+.B xonxoff
+Włącz programowe sterowanie przepływem (XON/XOFF).
+.SH PLIKI Z OPCJAMI
+Opcje mogą być pobierane z linii poleceń lub z plików. Pppd odczytuje je z
+plików /etc/ppp/options, ~/.ppprc i z /etc/ppp/options.\fInazwatty\fR (w tej
+kolejności) przed przetworzeniem opcji z linii poleceń. (W rzeczywistości,
+opcje linii poleceń są skanowane w celu znalezienia nazwy terminala przed
+odczytem options.\fInazwatty\fR.) Przy formowaniu nazwy pliku
+options.\fInazwatty\fR, usuwany jest przedrostek /dev/,a wszelkie dodatkowe
+znaki / są zamieniane na kropki.
+.PP
+Plik z opcjami jest analizowany jako seria słów, rozdzielonych białymi
+spacjami. Białe spacje mogą być załączane do słowa przez ujęcie całości w
+podwójne cudzysłowy ("). Lewy ukośnik może cytować następujący po nim znak.
+Znak krzyżyka (#) rozpoczyna komentarz, trwający aż do końca linii. Nie ma
+ograniczeń w używaniu opcji \fIfile\fR lub \fIcall\fR w pliku z opcjami.
+.SH BEZPIECZEŃSTWO
+.I pppd
+udostępnia administratorom wydajną kontrolę dostępu dla określonych
+użytkowników, bez strachu o poświęcanie bezpieczeństwa serwera lub sieci, w
+ktrej się znajduje. Kontrola ta polega na ograniczaniu adresów IP,
+jakie może mieć peer, zależnie od identyfikacji i ograniczeń co do opcji,
+których może używać nieuprzywilejowany użytkownik. Różne opcje pppd są
+uprzywilejowane--są to głównie opcje, które mogą wprowadzać zagrożenia w
+konfiguracji; opcje te mogą być przyjmowane jedynie z plików znajdujacych
+się pod kontrolą administratora systemu lub gdy pppd jest uruchamiane z
+poziomu roota.
+.PP
+Domyślnym zachowaniem pppd jest zezwalanie nieuwierzytelnionemu peerowi na
+używanie danego adresu IP tylko jeśli system nie ma jeszcze trasy do tego
+adresu. Na przykład, system o stałym połączeniu do szerszego internetu
+normalnie ma trasę domyślną, więc wszystkie peery muszą się uwierzytelnić
+aby zestawić połączenie. Na takim systemi opcja \fIauth\fR jest domyślna. Z
+drugiej strony, system gdzie łącze ppp jest jedynym połączeniem do internetu
+normalnie nie ma trasy domyślnej, więc peer będzie w stanie używać prawie
+dowolnego adresu IP bez uwierzytelniania.
+.PP
+Jak wykazano wyżej, niektóre opcje bezpieczeństwa są uprzywilejowane, co
+znaczy, że nie mogą być używane przez zwykłego użytkownika uruchamiającego
+suid-root pppd--czy to z linii poleceń czy z pliku ~/.ppprc czy z opcji
+\fIfile\fR.
+Opcje uprzywilejowane mogą być używane w pliku /etc/ppp/options lub w
+dowolnym pliku z opcjami, odczytywanym opcją call. Jeśli pppd jest używane
+przez roota, opcje uprzywilejowane mogą być używane bez ograniczeń.
+.PP
+Przy otwieraniu urządzenia pppd używa ID wołąjącego użytkownika lub UID
+roota (tj. 0), zależnie czy nazwa urządzenia została podana przez
+użytkownika czy administratora. Jeśli nazwa pochodzi ze źródła
+uprzywilejowanego, tj. z /etc/ppp/options lub z pliku z opcjami, odczytanego
+przy użyciu opcji \fIcall\fR, pppd używa pełnych praw roota do dostępu do
+urządzenia. Tak więc tworzenie odpowiedniego pliku w /etc/ppp/peers
+umożliwia administratorowi zezwolenie użytkownikom na zestawianie połączeń
+ppp poprzez urządzenie, do którego normalnie nie mieliby prawa dostępu. W
+przeciwnym wypadku, pppd używa przy otwieraniu urządzenia rzeczywistego UID
+użytkownika.
+.SH UWIERZYTELNIANIE
+Uwierzytelnianie jest procesem przekonywania przez peera drugiej strony o
+swojej tożsamości. Wymaga to wysłania najpierw przez peera swojej nazwy wraz
+z informacją sekretną, która może pochodzić tylko od autoryzowanego
+użytkownika o tej nazwie. W takiej wymianie pierwszego peera nazywa się
+"klientem", a drugiego "serwerem". Klient ma nazwę która określa go dla
+serwera, a serwer ma również nazwę, która określa go dla klienta.
+Ogólnie, klient dzieli pewien sekret (lub hasło) z serwerem i uwierzytelnia
+się poprzez udowodnienie, że zna sekret. Często nazwy używane w
+uwierzytelnianiu odpowiadają internetowym nazwom hostów peerów, lecz nie
+jest to konieczne.
+.LP
+Obecnie pppd obsługuje dwa protokoły uwierzytelniania: PAP i CHAP. PAP
+powoduje, że klient wysyła swoją nazwę oraz hasło do serwera. CHAP natomiast
+powoduje, że serwer wysyła klientowi wezwanie (pakiet wezwania zawiera nazwę
+serwera). Klient musi odpowiedzieć słowami, zawierającymi nazwę plus wartość
+hash, wyciągniętą z dzielonego sekretu i wezwania, udowadniając w ten sposób,
+że zna sekret.
+.LP
+Protokół PPP, będąc symetrycznym, umożliwia obydwu peerom wymaganie
+uwierzytelnienia siebie nawzajem. W tym wypadku następują dwie oddzielne i
+niezależne wymiany pakietów uwierzytelniających. Obydwie wymiany mogą używać
+różnych protokołów uwierzytelniania i, w ogólności, można w nich używać
+różnych nazw.
+.LP
+Domyślnym zachowaniem pppd jest zgoda na uwierzytelnienie po zażądaniu i nie
+wymaganie uwierzytelnienia od peera. Jednak pppd nie zgodzi się na
+uwierzytelnienie się w konkretnym protokole jeśli nie ma sekretów, których
+mógłby w tym celu użyć.
+.LP
+Pppd przechowuje swoje sekrety w plikach sekretów (/etc/ppp/pap-secrets dla
+PAP i /etc/ppp/chap-secrets dla CHAP). Obydwa pliki sekretów mają ten sam
+format. Pliki te mogą zawierać sekrety dla pppd, używane przy
+uwierzytelnianiu się dla innych systemów oraz sekrety dla pppd, używane przy
+uwierzytelnianiu innych systemów dla nas.
+.LP
+Każda linia pliku sekretów zawiera jeden sekret. Dany sekret jest
+specyficzny dla danej konfiguracji klienta/serwera - może być używana tylko
+przez tego klienta do uwierzytelnienia się przed tym serwerem. Z tego powodu
+każda linia ma trzy pola: nazwę klienta, serwera oraz sekret. Za polami tymi
+może nastąpić lista adresów IP, których dany klient może użyć po połączeniu
+z danym serwerem.
+.LP
+Plik z sekretami jest analizowany jako słowa, jak plik z opcjami, więc nazwa
+klienta, serwera i sekretów muszą być pojedynczymi słowami, gdzie osadzone
+spacje lub znaki specjalne można cytować lub ujmować w cudzysłowy.
+Zauważ, że rozmiar liter jest w przypadku nazw klienta i serwera oraz
+sekretu istotny.
+.LP
+Jeśli sekret rozpoczyna się od `@', to reszta jest rozumiana jako nazwa
+pliku, z którego odczytać sekret. "*" jako klient lub serwer odpowiada
+dowolnej nazwie. Podczas wybierania sekretu pppd wybiera najlepsze
+dopasowanie, tj. dopasowanie wykorzystujące najmniej jokerów.
+.LP
+Wszelkie następujące słowa tej samej linii są uważane za listę adresów IP
+dopuszczalnych dla klienta. Jeśli dane są tylko 3 słowa, lub jeśli pierwszym
+słowem jest "-", to zabronione są wszystkie adresy IP. Aby udostępnić
+dowolny adres, użyj "*". Słowo rozpoczynające się od "!" wskazuje, że podany
+adres \fInie\fR jest dopuszczalny. Adres może mieć na końcu "/" i liczbę
+\fIn\fR, określającą całą podsieć, tj. wszystkie adresy, mające taką samą
+wartość w najbardziej znaczących \fIn\fR bitach. W tej postaci adres może
+mieć na końcu znak plus ("+"), określający, że jeden z adresów podsieci jest
+autoryzowany w oparciu o numer używanej jednostki sieciowego interfejsu ppp.
+W tym przypadku część hosta adresu będzie ustawiana na numer jednostki plus
+jeden.(???)
+.LP
+W ten sposób plik z sekretami zawiera sekrety używane do uwierzytelniania
+siebie u innych i innych u siebie. Gdy pppd uwierzytelnia peera (sprawdzając
+jego tożsamość), wybiera sekrety, zawierające nazwę peera w pierwszym polu i
+nazwę systemu lokalnego w drugim. Nazwa systemu lokalnego odpowiada nazwie
+hosta z doklejoną nazwy domeny przy użyciu opcji \fIdomain\fR. To domyślne
+zachowanie można przeciążyć opcją \fIname\fR, poza przypadkiem użycia opcji
+\fIusehostname\fR.
+.LP
+Gdy pppd wybiera sekret używany do uwierzytelnienia się u peera, najpierw
+określa, jakiej nazwy użyć do przedstawienia się peerowi. Nazwa ta może być
+podana przez użytkownika opcją \fIuser\fR. Jeśli opcja ta nie jest użyta,
+nazwa odpowiada nazwie systemu lokalnego, określanej jak opisano w
+poprzednim paragrafie. Następnie pppd szuka sekretów o tej nazwie w
+pierwszym polu i o nazwie peera w drugim. Pppd pozna nazwę peera w
+mechanizmie CHAP gdyż ten wyśle ją w pakiecie wyzwania. Jednak jeśli używany
+jest PAP, pppd będzie musiał określić nazwę peera z opcji podanych przez
+użytkowika. Użytkownik może określić nazwę peera bezpośrednio opcją
+\fIremotename\fR. W przeciwnym wypadku, jeśli adres IP zdalnego hosta podano
+nazwą (a nie numerycznie), to zostanie użyta ta nazwa peera. Gdy to się nie
+powiedzie, pppd użyje łańcucha zerowego jako nazwy peera.
+.LP
+Podczas uwierzytelniania peera przez PAP, przekazane hasło jest najpierw
+porównywane z sekretem z pliku sekretów. Jeśli hasło nie pasuje do sekretu,
+to jest ono kodowane z użyciem crypt() i porównywane raz jeszcze. W ten
+sposób, sekrety uwierzytelniające mogą być przechowywane w postaci
+zaszyfrowanej. Jeśli podana jest opcja \fIpapcrypt\fR, pierwsze sprawdzenie
+(bez szyfrowania) jest pomijane.
+.LP
+Co więcej, jeśli podana była opcja \fIlogin\fR, nazwa użytkowika i hasło są
+sprawdzane również według systemowej bazy haseł. W rezultacie, administrator
+systemu może skonfigurować plik sekretów pap na zezwolenie dostępu do PPP
+jedynie dla określonych użytkowników i ograniczyć zestaw adresów IP, które
+każdy z użytkowników może wykorzystać. Zazwyczaj przy użyciu opcji
+\fIlogin\fR, sekret w /etc/ppp/pap-secrets wynosi "", co pasuje do dowolnego
+hasła, przekazanego przez peera. Zapobiega to potrzebie posiadania tego
+samego sekretu w dwóch miejscach.
+.LP
+Uwierzytelnianie musi być zakończone przed IPCP (lub dowolnym innym NCP).
+Jeśli peer musi się uwierzytelnić, a nie uda się mu to, pppd zakończy
+połączenie (zamykając LCP). Jeśli IPCP wynegocjuje niedopuszczalny adres IP
+dla hosta zdalnego, IPCP zostanie zamknięte. Pakiety IP mogą być przesyłane
+tylko jeśli IPCP jest otwarte.
+.LP
+W niektórych przypadkach oczekiwane jest umożliwienie niektórym hostom,
+które nie mogą się uwierzytelnić połączenie i używanie ograniczonego zbioru
+adresów IP, nawet jeśli lokalny host ogólnie wymaga uwierzytelnienia. Jeśli
+peer odmówi uwierzytelnienia po takim żądaniu, pppd bierze to za
+równoważność uwierzytelnienia przy użyciu pustego łańcucha nazwy użytkownika
+i hasła. W ten sposób, dodając linię sekretów z pustym klientem i hasłem,
+można umożliwić ograniczony dostęp dla hostów, które nie chcą się
+uwierzytelnić.
+.SH ROUTING
+.LP
+Po pomyślnym zakończeniu negocjacji IPCP pppd poinformuje jądro o lokalnym i
+zdalny adresie IP interfejsu ppp. Jest to wystarczający zabieg do utworzenia
+trasy do zdalnego końca połączenia, co umożliwia peerom wymianę pakietów IP.
+Komunikacja z innymi maszynami wymaga w ogólności dalszych modyfikacji
+tablic routingu i/lub tablic ARP. W większości wypadków wystarczające są
+opcje \fIdefaultroute\fR i/lub \fIproxyarp\fR, lecz w niektórych wypadkach
+wymagana jest dalsza interwencja. Można do tego wykorzystać skrypt
+/etc/ppp/ip-up.
+.LP
+Czasami wymagane jest dodanie domyślnej trasy poprzez zdalny host, jak w
+wypadku maszyny, której jedynym połączeniem z internetem jest interfejs ppp.
+Opcja \fIdefaultroute\fR powoduje, że pppd tworzy taką domyślną trasę po
+pojawieniu IPCP i kasuje ją po zakończeniu połączenia.
+.LP
+W niektórych przypadkach wymagane jest użycie proxy ARP, np. na maszynie
+serwerowej podłączonej do LAN, aby reszta hostów mogła komunikować się ze
+zdalnym hostem. Opcja \fIproxyarp\fR powoduje, że pppd szuka interfejsu
+sieciowego o tej samej podsieci co zdalny host (interfejs obsługujący
+broadcast i ARP, który jest włączony i nie jest interfejsem ppp lub
+loopback). Po znalezieniu, pppd tworzy perrmanentny publikowany wpis ARP z
+adresem IP zdalnego hosta i adresem sprzętowym znalezionego interfejsu
+sieciowego.
+.LP
+Gdy używana jest opcja \fIdemand\fR, adresy IP są już ustawione przy
+pojawieniu IPCP. Jeśli pppd nie było w stanie wynegocjować tego samego
+adresu, którego używało do konfiguracji interfejsu (np. gdy peer jest ISP,
+używającym dynamicznych IP), pppd musi zmienić adresy interfejsu IP na
+wynegocjowane. Może to zniszczyć istniejące połączenia i używanie tego typu
+wydzwaniania z dynamicznymi peerami nie jest zalecane.
+.SH PRZYKŁADY
+.LP
+Następujące przykłady zakładają, że plik /etc/ppp/options zawiera opcję
+\fIauth\fR (jak w domyślnym pliku /etc/ppp/options w dystrybucji ppp).
+.LP
+Prawdopodbnie najpopularniejszym zastosowaniem pppd jest wykręcanie numeru
+ISP. Może to być dokonywane poleceniem takim, jak
+.IP
+pppd call isp
+.LP
+gdzie plik /etc/ppp/peers/isp jest skonfigurowany przez administratora
+systemu na zawieranie czegoś w rodzaju:
+.IP
+ttyS0 19200 crtscts
+.br
+connect '/usr/sbin/chat \-v \-f /etc/ppp/chat\-isp'
+.br
+noauth
+.LP
+W tym przykładzie używamy chat(8) do wykręcenia numeru ISP i przechodzimy
+przez wymaganą sekwencję logowania. Plik /etc/ppp/chat-isp zawiera skrypt
+używany przez chat; może na przykład zawierać coś w rodzaju
+.IP
+ABORT "NO CARRIER"
+.br
+ABORT "NO DIALTONE"
+.br
+ABORT "ERROR"
+.br
+ABORT "NO ANSWER"
+.br
+ABORT "BUSY"
+.br
+ABORT "Username/Password Incorrect"
+.br
+"" "at"
+.br
+OK "at&d0&c1"
+.br
+OK "atdt2468135"
+.br
+"name:" "^Umyuserid"
+.br
+"word:" "\\qmypassword"
+.br
+"ispts" "\\q^Uppp"
+.br
+"~-^Uppp-~"
+.LP
+Dla dalszych szczegółów obejrzyj stronę podręcznika do chat(8).
+.LP
+Pppd może również być używane do udostępniania usługi dial-in dla
+użytkowników. Jeśli użytkownicy mają już konta, to najprostszym sposobem
+skonfigurowania usługi ppp jest zezwalanie użytkownikom na logowanie się na
+ich konta i uruchamianie pppd z pomocą komendy takiej, jak
+.IP
+pppd proxyarp
+.LP
+Aby umożliwić użytkownikowi używanie zabudowy PPP, musisz zaalokować adres
+IP dla maszyny użytkowika i utworzyć wpis w /etc/ppp/pap-secrets lub
+/etc/ppp/chap-secrets (zależnie od metody uwierzytelniania, preferowanej
+przez użytkownika), aby użytkownik mógł się uwierzytelnić. Na przykład,
+jeśli Joe ma maszynę o nazwie "joespc", która może wdzwaniać się na maszynę
+o nazwie "server" i używać adresu IP joespc.my.net, to w pliku z sekretami
+należy umieścić następujący wpis:
+.IP
+joespc server "joe's secret" joespc.my.net
+.LP
+Alternatywnie możesz utworzyć użytkownika o nazwie (np.) "ppp", którego
+powłoką zgłoszeniową jest pppd i którego katalogiem domowym jest /etc/ppp.
+Opcje używane przez pppd w takim trybie mogą być wstawione do
+/etc/ppp/.ppprc.
+.LP
+Jeśli twoje połączenie szeregowe jest trochę bardziej złożone niż kawałek
+kabla, to możesz być zmuszonym zaaranżować jakieś znaki sterujące do
+cytowania. Na przykład często przydatne jest cytowanie XON (^Q) i XOFF (^S)
+przy użyciu \fIasyncmap a0000\fR. Jeśli ścieżka zawiera telneta, to
+prawdopodobnie powinieneś również cytować ^] (\fIasyncmap 200a0000\fR).
+Jeśli ścieżka zawiera rlogin, to na końcówce rloginowej powinieneś używać
+opcji \fIescape ff\fR, gdyż wiele implementacji rlogin nie jest
+przezroczystych; usuwają one sekwencje [0xff, 0xff, 0x73, 0x73, plus
+dowolnych osiem bajtów] ze strumienia.
+.SH DIAGNOSTYKA
+.LP
+Komunikaty są przesyłane do demona sysloga przy użyciu zabudowy LOG_DAEMON.
+(Może to być przesłonięte przez rekompilowanie pppd z makrem LOG_PPP
+przedefiniowanym na pożądaną zabudowę.) Aby zobaczyć komunikaty o błędach i
+debuggowe, musisz wyedytować plik /etc/syslog.conf tak, aby przekierowywał
+komunikaty na określone urządzenie wyjściowe lub plik.
+.LP
+Opcja \fIdebug\fR powoduje, że zawartość wszystkich przesyłanych pakietów
+kontrolnych jest raportowana. Tzn. wszystkie pakiety LCP, PAP, CHAP lub
+IPCP. Może to być przydatne jeśli negocjacja ppp się nie powodzi lub jeśli
+zawodzi uwierzytelnianie.
+Jeśli debuggowanie jest włączone podczas kompilacji, opcja \fIdebug\fR
+powoduje również raportowanie innych komunikatów debuggowych.
+.LP
+Debuggowanie może być też włączone lub wyłączone przez wysłanie do procesu
+pppd sygnału SIGUSR1. Sygnał ten działa jak przełącznik.
+.SH KOD WYJŚCIA
+Kod wyjścia pppd jest ustawiany do wskazania czy zaszedł błąd lub pokazania
+powodu zakończenia połączenia. Dopuszczalne wartości to:
+.TP
+.B 0
+Pppd odłączyło się od terminala, lub też połączenie zostało pomyślnie
+zestawione i zakończone na żądanie peera.
+.TP
+.B 1
+Zaistniajł jakiś błąd krytyczny, taki jak niepowodzenie podstawowego wywołania
+systmowego czy brak pamięci.
+.TP
+.B 2
+W przetwarzaniu podanych opcji wykryto błąd, np. użyto dwóch wykluczających
+się opcji.
+.TP
+.B 3
+Pppd nie jest suid-root, a wołający użytkownik nie jest rootem.
+.TP
+.B 4
+Jądro nie daje wsparcia ppp, tj. sterownik ppp jądra nie jest załączony lub
+nie może zostać załadowany.
+.TP
+.B 5
+Pppd zakończyło działanie przez SIGINT, SIGTERM lub SIGHUP.
+.TP
+.B 6
+Port szeregowy nie mógł zostać zablokowany.
+.TP
+.B 7
+Port szeregowy nie mógł zostać otwarty.
+.TP
+.B 8
+Skrypt connect się nie powiódł (zwrócił niezerowy kod wyjścia).
+.TP
+.B 9
+Polecenie podane jako argument opcji \fIpty\fR nie mogło zostać uruchomione.
+.TP
+.B 10
+Negocjacja PPP się nie powiodła, tj. nie osiągnęła punktu w którym działałby
+choć jeden protokół sieciowy (np. IP).
+.TP
+.B 11
+System peera nie przeszedł procedury uwierzytelniania.
+.TP
+.B 12
+Połączenie zostało pomyślnie zestawione i zakończone z powodu bezczynności.
+.TP
+.B 13
+Połączenie zostąło pomyślnie zestawione i zakończone z powodu limitu czasu
+połączenia.
+.TP
+.B 14
+Wynegocjowano callback i wkrótce pojawi się nadchodzący telefon.
+.TP
+.B 15
+Połączenie zostało zakończone gdyż peer nie odpowiadał na żądania echa.
+.TP
+.B 16
+Połączenie zostało zakończone przez modem, który odwiesił słuchawkę.
+.TP
+.B 17
+Negocjacja PPP nie powiodła się przez wykrycie szeregowego zapętlenia
+(loopback).
+.TP
+.B 18
+Skrypt init się nie powiódł (zwrócił niezerowy kod wyjścia).
+.TP
+.B 19
+Nie uwierzytelniliśmy się u peera.
+.SH SKRYPTY
+Pppd na różnych etapach działania wywołuje różne skrypty, używane do
+dokonywania specyficznego dla stacji przetwarzania. Skrypty te są zwykle
+skryptami powłoki, lecz mogą równie dobrze być programami binarnymi. Pppd
+nie czeka aż skrypty skończą działanie. Skrypty są wywoływane z
+uprawnieniami roota (z rzeczywistym i efektywnym UID 0), więc mogą robić
+takie rzeczy jak odświeżanie tablic routingu czy uruchamianie
+uprzywilejowanych demonów. Uważaj, by skrypty te nie osłabiły bezpieczeństwa
+systemu. Pppd uruchamia skrypty ze standardowym wejściem, wyjściem i
+wyjściem błędu przekierowanym na /dev/null i ze środowiskiem, które jest
+puste, poza pewnymi zmiennymi środowiskowymi, które dają informacje o łączu.
+Zmienne te są następujące:
+.TP
+.B DEVICE
+Nazwa używanego urządzenia szeregowego tty.
+.TP
+.B IFNAME
+Nazwa używanego interfejsu sieciowego.
+.TP
+.B IPLOCAL
+Adres IP lokalnego końca połączenia. Jest to ustawione tylko po przejściu
+IPCP.
+.TP
+.B IPREMOTE
+Adres IP zdalnego końca połączenia. Jest to ustawione tylko po przejściu
+IPCP.
+.TP
+.B PEERNAME
+Uwierzytelniona nazwa peera. Jest to ustawiane tylko jeśli peer się
+uwierzytelnił.
+.TP
+.B SPEED
+Szybkość urządzenia tty.
+.TP
+.B ORIG_UID
+ID użytkownika, który wywołał pppd.
+.TP
+.B PPPLOGNAME
+Nazwa użytkownika, który wywołał pppd. Jest to zawsze ustawione.
+.P
+Dla skryptów ip-down i auth-down, pppd ustawia ponadto następujące zmienne,
+dające statystyki połączenia:
+.TP
+.B CONNECT_TIME
+Liczba sekund od kiedy rozpoczęła się negocjacja PPP, aż do zakończenia
+połączenia.
+.TP
+.B BYTES_SENT
+Liczba wysłanych bajtów (na poziomie portu szeregowego) podczas
+połączenia.
+.TP
+.B BYTES_RCVD
+Liczba odebranych podczas połączenia bajtów (na poziomie portu szeregowego).
+.TP
+.B LINKNAME
+Logiczna nazwa łącza, ustawiana opcją \fIlinkname\fR.
+.P
+Pppd wywołuje następujące skrypty, o ile one istnieją. Nie jest błędem,
+jeśli ich nie ma:
+.TP
+.B /etc/ppp/auth-up
+Program lub skrypt wykonywany po uwierzytelnieniu przez zdalny system. Jest
+wywoływany z parametrami
+.IP
+\fInazwa-interfejsu nazwa-peera nazwa-użytkownika urządzenie-tty szybkość\fR
+.IP
+Zauważ, że skrypt ten nie jest wykonywany jeśli peer się nie uwierzytelni,
+np. po użyciu opcji \fInoauth\fR.
+.TP
+.B /etc/ppp/auth-down
+Program lub skrypt, który jest uruchamiany przy wyłączaniu połączenia, jeśli
+uruchamiano wcześniej /etc/ppp/auth-up. Jest wykoywany w ten sam sposób co
+do parametrów, jak auth-up.
+.TP
+.B /etc/ppp/ip-up
+Program lub skrypt, który jest wykonywany gdy łącze jest w stanie przesyłać
+lub odbierać pakiety IP (tj. po przejściu IPCP). Jest wykonywany z
+parametrami
+.IP
+\fInazwa-interfejsu urządzenie-tty szybkość adres-lokalnego-IP
+adres-zdalnego-IP ipparam\fR
+.TP
+.B /etc/ppp/ip-down
+Program lub skrypt, który jest wykonywany gdy łącze nie jest już w stanie
+przesyłać pakiety IP. Skrypt ten może być wykonywany do odtwarzania zmiany
+wywołanych przez /etc/ppp/ip-up. Jest wywoływany z tymi samymi parametrami
+co skrypt up-up.
+.TP
+.B /etc/ppp/ipv6-up
+Podobne do /etc/ppp/ip-up, lecz jest wykonywane gdy łącze jest w stanie
+przesyłać pakiety IPv6. Jest wykonywane z parametrami
+.IP
+\fInazwa-interfejsu urządzenie-tty szybkość adres-lokalnego-łącza
+adres-zdalnego-łącza ipparam\fR
+.TP
+.B /etc/ppp/ipv6-down
+Podobne do /etc/ppp/ip-down, lecz jest wykonywane gdy łącze nie jest w
+stanie już transmitować pakietów IPv6. Jest wykonywane z tymi samymi
+parametrami co skrypt ipv6-up.
+.TP
+.B /etc/ppp/ipx-up
+Program lub skrypt, który jest wykonywany gdy łącze jest w stanie przesyłać
+lub odbierać pakiety IPX (tj. po przejściu IPXCP). Jest wykonywany z
+parametrami
+.IP
+\fInazwa-interfejsu urządzenie-tty szybkość numer-sieci lokalny-adres-węzła-IPX
+zdalny-adres-węzła-IPX lokalny-protokół-trasujący-IPX zdalny-protokół-trasujący-IPX
+lokalna-nazwa-routera-IPX zdalna-nazwa-routera-IPX ipparam pid-pppd\fR
+.IP
+Pola lokalnego/zdalnego-protokołu-trasującego-IPX mogą być jednymi z
+następujących:
+.IP
+NONE określa brak protokołu trasującego
+.br
+RIP określa chęć używania RIP/SAP
+.br
+NLSP określa chęć używania Novell NLSP
+.br
+RIP NLSP określa chęć używania RIP/SAP i NLSP
+.TP
+.B /etc/ppp/ipx-down
+Program lub skrypt, który jest wykonywany gdy łącze nie może już przesyłać
+pakietów IPX. Skrypt ten może być używany do anulowania efektów działania
+skryptu ipx-up. Jest wywoływany z tymi samymi parametrami co ipx-up.
+.SH PLIKI
+.TP
+.B /var/run/ppp\fIn\fB.pid \fR(BSD lub Linux), \fB/etc/ppp/ppp\fIn\fB.pid \fR(inne)
+PID procesu pppd na jednostce interfejsu ppp numer \fIn\fR.
+.TP
+.B /var/run/ppp-\fInazwa\fB.pid \fR(BSD lub Linux), \fB/etc/ppp/ppp-\fInazwa\fB.pid \fR(inne)
+PID procesu pppd na logicznym łączu \fInazwa\fR (zobacz opcję
+\fIlinkname\fR).
+.TP
+.B /etc/ppp/pap-secrets
+Użytkownicy, hasła i adresy IP do uwierzytelniania PAP. Plik ten powinien
+należeć do roota i nie nadawać się do odczytu/zapisu dla innych
+użytkowników. W innym wypadku pppd zgłosi ostrzeżenie.
+.TP
+.B /etc/ppp/chap-secrets
+Nazwy, sekrety i adresy IP dla uwierzytelniania CHAP. Podobnie jak dla
+powyższego, plik ten również powinien być własnością roota i niczyją inną. W
+przeciwnym wypadku pppd zgłosi ostrzeżenie.
+.TP
+.B /etc/ppp/options
+Domyślne opcje pppd systemu, odczytywane przed opcjami użytkownika lub linii
+poleceń.
+.TP
+.B ~/.ppprc
+Opcje użytkownika, odczytywane przed /etc/ppp/options.\fInazwatty\fR.
+.TP
+.B /etc/ppp/options.\fInazwatty
+Domyślne opcje systemowe dla używanego portu szeregowego, odczytywane po
+~/.ppprc. W części \fInazwatty\fR tej nazwy pliku usunięte jest
+poprzedzeające /dev/, a wszelkie ukośniki są zamienione na kropki.
+.TP
+.B /etc/ppp/peers
+Katalog, zawierający pliki z opcjami, które mogą zawierać uprzywilejowane
+opcje nawet jeśli pppd został wywołany przez użytkownika innego niż root.
+Administrator systemu może tworzyć w tym katalogu pliki z opcjami,
+zezwalającymi nieuprzywilejowanym użytkownikom wydzwanianie bez wymagania
+uwierzytelnienia od peera, lecz tylko do zaufanych peerów.
+.SH ZOBACZ TAKŻE
+.TP
+.B RFC1144
+Jacobson, V.
+\fIKompresowanie nagłówków TCP/IP dla wolnych łączy szeregowych.\fR
+Luty 1990.
+.TP
+.B RFC1321
+Rivest, R.
+.I Algorytm Message-Digest MD5.
+Kwiecień 1992.
+.TP
+.B RFC1332
+McGregor, G.
+.I PPP Internet Protocol Control Protocol (IPCP).
+Maj 1992.
+.TP
+.B RFC1334
+Lloyd, B.; Simpson, W.A.
+.I Protokoły uwierzytelniania PPP.
+Październik 1992.
+.TP
+.B RFC1661
+Simpson, W.A.
+.I Protokół Point\-to\-Point (PPP).
+Lipiec 1994.
+.TP
+.B RFC1662
+Simpson, W.A.
+.I PPP w ramkach typu HDLC.
+Lipiec 1994.
+.TP
+.B RFC2472
+Haskin, D.
+.I IP wersja 6 w PPP
+Grudzień 1998.
+.SH UWAGI
+Następujące sygnały mają podane działanie po wysłaniu do pppd:
+.TP
+.B SIGINT, SIGTERM
+Sygnały te powodują, że pppd kończy połączenie (zamykając LCP), odtwarza
+ustawienia urządzenia szeregowego i kończy działanie.
+.TP
+.B SIGHUP
+Sygnał ten powoduje, że pppd kończy połączenie, odtwarza ustawienia portu
+szeregowego i zamyka urządzenie szeregowe. Jeśli podana jest opcja
+\fIpersist\fR lub \fIdemand\fR, pppd spróbuje otworzyć urządzenie szeregowe
+i rozpocząć nowe połączenie (po okresie przetrzymania--holdoff).
+W przeciwnym wypadku, pppd zakończy działanie. Jeśli sygnał ten jest
+odebrany podczas okresu przetrzymania, powoduje on, że pppd kończy ten okres
+natychmiast.
+.TP
+.B SIGUSR1
+Sygnał ten przełącza stan opcji \fIdebug\fR.
+.TP
+.B SIGUSR2
+Sygnał ten powoduje, że pppd renegocjuje kompresję. Może to być przydatne do
+ponownego włączania kompresji po jej wyłączeniu w wyniku krytycznego błędu
+dekompresji. (Błędy takie w ogólności wskazują na błąd w którejś
+implementacji.)
+
+.SH AUTORZY
+Paul Mackerras (Paul.Mackerras@cs.anu.edu.au), w oparciu o wcześniejsze
+prace Drewa Perkinsa,
+Brada Clementsa,
+Karla Foxa,
+Grega Christy'ego,
+i
+Brada Parkera.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man8/pppstats.8 b/po/pl/archive/plain/man8/pppstats.8
new file mode 100644
index 00000000..50ab88a8
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man8/pppstats.8
@@ -0,0 +1,49 @@
+.\" {PTM/PB/0.1/01-06-1999/"drukuj statystyki ppp"}
+.\" Translation (c) 1999 Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>
+.\" @(#) $Id: pppstats.8,v 1.3 1999/08/18 08:13:03 wojtek2 Exp $
+.TH PPPSTATS 8 "2 Maj 1995"
+.SH NAZWA
+pppstats \- drukuj statystyki PPP
+.SH SKŁADNIA
+.B pppstats
+.RB [ -v ]
+.RB [ -r ]
+.RB [ -c ]
+.RB [ -i
+.IR sec ]
+.RI [ unit# ]
+.ti 12
+.SH OPIS
+.B pppstats
+drukuje statystyki związane z PPP.
+.PP
+Flaga
+.B -v
+powoduje, że
+.B pppstats
+wyświetla dodatkowe statystyki, takie jak liczba przetossowanych pakietów
+(to znaczy, które odrzucił kod dekompresji nagłówka VJ TCP).
+.PP
+Flaga
+.B -r
+powoduje, że
+.B pppstats
+wyświetla ogólny stopień kompresji pakietów. Stopień jest między 0 a 1,
+gdzie zero oznacza, że dane są niekompresowalne.
+.PP
+Flaga
+.B -c
+jest używana do podawania alternatywnego trybu wyświetlania, który pokazuje
+statystyki kompresji pakietów: ilość pakietów i bajtów przed kompresją (lub po
+dekompresji), po kompresji, a także niekompresowalnych (pakietów, które nie
+skurczyły się podczas kompresji i zostały przetransmitowane w postaci
+nieskompresowanej); pokazuje też najaktualniejszy stopień kompresji. Stopień ten
+odzwierciedla chwilową wydajność kodu kompresji zamiast ogólnego stopinia,
+osiągnięty od włączenia kompresji.
+.PP
+Flaga
+.B -i
+jest używana do podawania interwałów między drukami. Domyślnym jest 5
+sekund.
+.PP
+\fIunit#\fR określa, z którego interfejsu generować statystyki.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man8/setserial.8 b/po/pl/archive/plain/man8/setserial.8
new file mode 100644
index 00000000..60d56414
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man8/setserial.8
@@ -0,0 +1,503 @@
+.\" {PTM/PB/0.1/02-04-1999/"pobierz/ustaw informacje o porcie szeregowym"}
+.\" Translation 1999,2000 Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>
+.\" Buu... Znowu trudny tekst :(
+.\" Copyright 1992, 1993 Rickard E. Faith (faith@cs.unc.edu)
+.\" May be distributed under the GNU General Public License
+.\" Portions of this text are from the README in setserial-2.01.tar.z,
+.\" but I can't figure out who wrote that document. If anyone knows,
+.\" please tell me
+.\"
+.\" [tytso:19940519.2239EDT] I did... - Ted Ts'o (tytso@mit.edu)
+.\" Sat Aug 27 17:08:38 1994 Changes from Kai Petzke
+.\" (wpp@marie.physik.tu-berlin.de) were applied by Rik Faith
+.\" (faith@cs.unc.edu)
+.\" "
+.TH SETSERIAL 8 "Styczeń 2000" "Setserial 2.17" "Podręcznik programisty linuksowego"
+.SH NAZWA
+setserial \- pobierz/ustaw informacje o porcie szeregowym
+.SH SKŁADNIA
+.B setserial
+.B "[ \-abqvVWz ]"
+device
+.BR "[ " parameter1 " [ " arg " ] ] ..."
+
+.B "setserial -g"
+.B "[ \-abGv ]"
+device1 ...
+.SH OPIS
+.B setserial
+jest programem przeznaczonym do ustawiania i/lub raportowania danych
+konfiguracyjnych związanych z portem szeregowym. Dane te zawierają
+port I/O, numer IRQ, to czy klawisz break powinien być interpretowany jako
+Secure Attention Key, itd.
+
+Podczas normalnego bootowania, inicjalizowane są jedynie porty COM 1-4;
+używane są przy tym domyślne wartości portów I/O i IRQ. Aby zainicjalizować
+dodatkowe porty szeregowe, lub aby zmienić konfiguracje portów 1-4, musisz
+użyć programu
+.BR setserial .
+Zazwyczaj jest on wołany ze skryptu
+.IR rc.serial ,
+który z kolei jest normalnie uruchamiany z
+.IR /etc/rc.local .
+
+Argument(y)
+.I device
+określa, które urządzenie szeregowe ma być skonfigurowane lub odpytane.
+Zazwyczaj przyjmuje postać
+.BR /dev/cua[0-3] .
+
+Bez parametrów,
+.B setserial
+drukuje rodzaj portu np. 8250, 16450, 16550, 16550A), sprzętowy port I/O,
+sprzętową linię IRQ, szybkość i niektóre flagi operacyjne.
+
+Przy podanej opcji
+.BR \-g ,
+argumenty setserial są interpretowane jako lista urządzeń, dla których
+należy wydrukować charakterystykę.
+
+Bez opcji
+.BR \-g ,
+pierwszy argument jest interpretowany jako urządzenie do
+zmodyfikowania lub do wydrukowania charakterystyki, a dodatkowe argumenty
+interpretowane są jako parametry, które powinny być zaaplikowane do tego
+urządzenia.
+
+W większości wypadków wymagane są uprawnienia superużytkownika. Jednak kilka
+opcji portów mogą ustawiać zwykli użytkownicy i opcje te zostaną zaznaczone
+jako wyjątki w tym podręczniku.
+
+.SH OPCJE
+.B Setserial
+przyjmuje następujące opcje:
+
+.TP
+.B \-a
+Podczas raportowania konfiguracji urządzenia szeregowego, drukuj wszelkie
+dostępne informacje.
+.TP
+.B \-b
+Podczas raportowania konfiguracji urządzenia szeregowego, drukuj
+zestawienie konfiguracji urządzenia, które może być wystarczające do
+wypisania podczas procesu bootowania w skrypcie /etc/rc.
+.TP
+.B \-G
+Wydrukuj informację o konfiguracji portu szeregowego w postaci, która może
+zostać zassana do setseriala jako argumenty linii poleceń.
+.TP
+.B \-q
+Bądź cicho.
+.B Setserial
+wydrukuje wtedy mniej linii na wyjściu.
+.TP
+.B \-v
+Bądź gadatliwy.
+.B Setserial
+wydrukuje wtedy dodatkowy status na wyjściu.
+.TP
+.B \-V
+Wyświetl wersję i zakończ.
+.TP
+.B \-W
+Dokonaj dzikiej inicjalizacji przerwań i zakończ. Opcja ta nie jest istotna
+w jądrach po wersji 2.1.
+.TP
+.B \-z
+Zeruj flagi szeregowe przed rozpoczęciem ich ustawiania. Jest to związane z
+automatycznym zachowywaniem flag szeregowych z flagą \-G.
+
+.SH PARAMETRY
+Portowi szeregowemu można przyznać niżej wymienione parametry.
+
+Wszystkie wartości argumentów są wartościami dziesiętnymi, chyba że
+poprzedzone są "0x".
+
+.TP
+.BR port " port_number"
+Opcja
+.B port
+ustawia port I/O, jak opisano wyżej.
+.TP
+.BR irq " irq_number"
+Opcja
+.B irq
+ustawia sprzętowe IRQ, jak opisano wyżej.
+.TP
+.BR uart " uart_type"
+Opcja ta jest używana do ustawienia typu UART-a. Dozwolone typy to
+.BR none ,
+8250, 16450, 16550, 16550A, 16650, 16650V2, 16654, 16750, 16850, 16950,
+i 16954.
+Użycie typu UART
+.B none
+wyłączy port.
+
+Niektóre modemy wewnętrzne są oznaczone jako mające "UART 16550A z buforem 1K"
+Jest to kłamstwo. Nie mają w rzeczywistości UART-a kompatybilnego z 16550A;
+zamiast niego mają UART kompatybilny z 16450 z 1K buforem odbiorczym dla
+zapobiegania spustoszeniom u odbiorcy. Jest to istotne, ponieważ nie mają
+one transmitującego FIFO. Dlatego nie są kompatybilne z UART-em 16550A i
+proces autokonfiguracji zidentyfikuje je prawidłowo jako 16450. Jeśli
+spróbujesz obejść to, używając parametru
+.BR uart ,
+pojawią się porzucone znaki podczas transmisji plików. UART-y te mają zwykle
+inne problemy: parametr
+.B skip_test
+powinien być również często podawany.
+.TP
+.B autoconfig
+Gdy podano ten parametr,
+.B setserial
+poprosi jądro o próbę automatycznego skonfigurowania portu szeregowego. Port
+I/O musi być ustawiony prawidłowo; jądro spróbuje określić typ UART, a
+dodatkowo jeśli podano parametr
+.BR auto_irq ,
+Linux spróbuje też automatycznie określić IRQ.
+Parametr
+.B autoconfig
+powinien być podawany po parametrach
+.BR port , auto_irq ", i " skip_test .
+.TP
+.B auto_irq
+Spróbuj podczas autokonfiguracji określić IRQ. Właściwość ta nie zawsze musi
+dać prawidłowy wynik; niektóre konfiguracje sprzętowe mogą ogłupić jądro.
+Ogólnie, bezpieczniej jest nie używać właściwości
+.BR auto_irq ,
+lecz raczej samemu podawać wartość IRQ, używając parametru
+.BR irq .
+.TP
+.B ^auto_irq
+.I Nie
+próbuj określić IRQ podczas autokonfiguracji.
+.TP
+.B skip_test
+Pomiń test UART podczas autokonfiguracji. Niektóre modemy wewnętrzne nie
+mają UART-ów kompatybilnych z National Semiconductor, lecz zamiast nich
+tanie imitacje. Niektóre z nich nie wspierają w pełni trybu detekcji
+loopback, którego używa jądro do upewnienia się, czy pod podanym adresem
+jest rzeczywiście UART. Dlatego dla niektórych modemów będzie trzeba podać
+ten parametr aby można było zainicjalizować UART prawidłowo.
+.TP
+.B ^skip_test
+.I Nie
+pomijaj testu UART podczas autokonfiguracji.
+.TP
+.BR baud_base " baud_base"
+Opcja ta ustawia podstawową prędkość (baud rate), która jest częstotliwością
+zegara podzieloną przez 16. Normalnie jest to 115200, co jest zarazem największą
+prędkością wspieraną przez UART.
+.TP
+.B
+spd_hi
+Gdy aplikacja żąda 38.4kb, używaj 57.6kb. Parametr ten może być ustawiany
+przez nieuprzywilejowanego użytkownika.
+.TP
+.B spd_vhi
+Gdy aplikacja żąda 38.4kb, używaj 115kb. Parametr ten może być ustawiany
+przez nieuprzywilejowanego użytkownika.
+.TP
+.B spd_shi
+Użyj 230kb gdy aplikacja żąda 38.4kb. Parametr ten może być podawany przez
+użytkownika nieuprzywilejowanego.
+.TP
+.B spd_warp
+Użyj 460kb gdy aplikacja żąda 38.4kb. Parametr ten może być podawany przez
+użytkownika nieuprzywilejowanego.
+.TP
+.B spd_cust
+Gdy aplikacja żąda 38.4kb, użyj ustawionego dzielnika do ustawienia
+szybkości. W tym wypadku, prędkość jest określona przez
+.B baud_base
+podzielone przez
+.BR divisor (dzielnik).
+Parametr ten może być podawany przez nieuprzywilejowanego użytkownika.
+.TP
+.B spd_normal
+Gdy aplikacja żąda 38.4kb, używaj 38.4kb. Parametr ten może być ustawiany
+przez nieuprzywilejowanego użytkownika.
+.TP
+.BR divisor " divisor"
+Opcja ta ustawia konfigurowalny dzielnik. Dzielnik będzie używany gdy
+wybrana zostanie opcja
+.BR spd_cust ,
+a port szeregowy będzie ustawiony przez aplikację na 38.4kb.
+Parametr ten może być podawany przez nieuprzywilejowanego użytkownika.
+.TP
+.B sak
+Ustaw klawisz break na Secure Attention Key.
+.TP
+.B ^sak
+wyłącz Secure Attention Key.
+.TP
+.B fourport
+Skonfiguruj port jako kartę AST Fourport.
+.TP
+.B ^fourport
+Wyłącz konfigurację AST Fourport.
+.TP
+.BR close_delay " delay"
+Podaj ilość czasu w setnych sekundy, podczas których DTR powinien zostać w
+stanie obniżonym na linii szeregowej po tym, jak urządzenie wydzwaniające
+(callout device) jest zamykane, zanim blokowane urządzenie wdzwaniające się
+(dialin device) znów podniesie DTR. Domyślną wartością tej opcji jest 50 lub
+pół sekundy.
+.TP
+.BR closing_wait " opóźnienie"
+Podaj ilość czasu w setnych sekundy, podczas której jądro powinno czekać na
+dane nadawane z portu szeregowego podczas jego zamykania. Jeśli podane
+zostanie "none", nie będzie oczekiwania. Jeśli podane zostanie "infinite",
+jądro będzie czekać w nieokreślenie długo na przybycie buforowanych danych.
+Domyślnym ustawieniem jest 3000 lub 30 sekund opóźnienia. Ta wartość
+domyślna jest wskazana dla większości urządzeń. Jeśli wybrane zostanie
+długie opóźnienie, to port szeregowy może się zawiesić na długi czas podczas
+zamykania. Jeśli wybrany będzie zbyt krótki czas, to istnieje ryzyko utraty
+danych. Jeśli urządzenie jest bardzo wolne, jak w ploterze, to można wybrać
+większe wartości.
+.TP
+.B session_lockout
+Blokuj dostęp do portu wydzwaniającego (/dev/cuaXX) na przestrzeni różnych
+sesji. To znaczy, że gdy proces otworzy port, to żaden inny proces nie może
+go już otworzyć, dopóki pierwszy proces go nie zamknie.
+.TP
+.B ^session_lockout
+Nie blokuj portu wydzwaniającego na przestrzeni sesji.
+.TP
+.B pgrp_lockout
+Blokuj port wydzwaniający (/dev/cuaXX) na przestrzeni różnych grup procesów.
+To znaczy, że gdy proces otworzył port, to żaden inny proces z innej grupy
+procesów nie może go otworzyć, dopóki ten proces go nie zamknie.
+.TP
+.B ^pgrp_lockout
+Nie blokuj portu wydzwaniającego na przestrzeni różnych grup procesów.
+.TP
+.B hup_notify
+Poinformuj proces blokowany na otwieraniu linii wdzwaniającej, gdy
+proces skończy używać linii wydzwaniającej (zarówno przez zamknięcie jej,
+lub przez zawieszenie jej) przez zwrócenie (funkcji?) open EAGAIN.
+
+Zastosowanie tego parametru odnosi się do getty, które są blokowane na
+liniach wdzwaniających portów szeregowych. Umożliwia to getty zresetowanie
+modemu (który może mieć dzięki aplikacji używającej urządzenia wydzwaniającego
+zmienioną konfigurację) przed ponownym blokowaniem.
+.TP
+.B ^hup_notify
+Nie informuj procesu blokowanego na otwieraniu linii wdzwaniającej, gdy
+urządzenie wydzwaniające jest odwieszone.
+.TP
+.B split_termios
+Traktuj ustawienia termios używane przez urządzenie wydzwaniające i
+ustawienia urządzenia wdzwaniającego osobno.
+.TP
+.B ^split_termios
+Używaj tej samej struktury termios do przechowywania ustawień urządzenia
+wdzwaniającego i wydzwaniającego.
+.TP
+.B callout_nohup
+Jeśli dany port szeregowy jest otworzony jako urządzenie wydzwaniające, nie
+odwieszaj tty gdy porzucony zostanie CD.
+.TP
+.B ^callout_nohup
+Nie pomijaj odwieszania tty gdy port szeregowy jest otworzony jako
+urządzenie wydzwaniające. Oczywiście musi być włączona flaga HUPCL termios,
+jeśli odwieszenie ma się pojawić.
+.TP
+.B low_latency
+Minimalizuj opóźnienia odbioru z urządzenia szeregowego kosztem
+większego zaangażowania CPU. (Normalnie jest 5-10ms opóźnienie nim znaki
+zostaną przekazane dyscyplinie linii.) Jest to domyślnie wyłączone, lecz
+niektóre aplikacje czasu rzeczywistego mogą tego potrzebować.
+.TP
+.B ^low_latency
+Optymalizuj efektywne przetwarzanie przez CPU znaków szeregowych kosztem
+płacenia średniego opóźnienia 5-10ms nim znaki zostaną przetworzone. Jest to
+domyślne.
+
+.SH ROZWAŻANIA O KONFIGUROWANIU PORTÓW SZEREGOWYCH
+Ważnym jest, by zauważyć iż setserial zwyczajnie mówi jądru Linuksa, gdzie
+powinien spodziewać się znaleźć port I/O i linie IRQ określonego portu
+szeregowego. Nie konfiguruje on sprzętu! Aby to uczynić, musisz fizycznie
+zaprogramować kartę szeregową, zazwyczaj przez przestawienie zworek, lub
+przełączenie przełączników DIP.
+
+Sekcja ta udostępni pewne wskazówki pomocne w decydowaniu jak skonfigurować
+porty szeregowe.
+
+"Standardowe powiązania MS-DOS" zostały pokazane niżej:
+
+.nf
+.RS
+/dev/ttyS0 (COM1), port 0x3f8, irq 4
+/dev/ttyS1 (COM2), port 0x2f8, irq 3
+/dev/ttyS2 (COM3), port 0x3e8, irq 4
+/dev/ttyS3 (COM4), port 0x2e8, irq 3
+.RE
+.fi
+
+Z powodu ograniczeń w projekcie architektury szyn AT/ISA, normalnie linia
+IRQ nie może być dzielona między dwoma lub więcej portami szeregowymi. Jeśli
+spróbujesz tak zrobić, jeden lub obydwa z tych portów staną się niedostępne,
+gdy spróbujesz używać ich naraz. Ograniczenie to można obejść przez specjalne
+wieloportowe karty szeregowe, które są skonstruowane do dzielenia wielu
+portów szeregowych na jednej linii IRQ. Karty wspierane przez Linuksa
+zawierają AST FourPort, Accent Async, Usenet Serial II, Bocaboard BB-1004,
+BB-1008, i BB-2016, oraz HUB-6.
+
+Wybór alternatywnej linii IRQ jest trudny, gdyż prawie wszystkie z nich są
+już w użytku. Następująca tabela zawiera wykaz "standardowych przydziałów
+MS-DOS" dla linii IRQ:
+
+.nf
+.RS
+IRQ 3: COM2
+IRQ 4: COM1
+IRQ 5: LPT2
+IRQ 7: LPT1
+.RE
+.fi
+
+Wiele osób uważa, że IRQ 5 jest dobrym wyborem, zakładając że w komputerze
+aktywny jest tylko jeden port równoległy. Innym dobrym wyborem jest IRQ 2
+(aka IRQ 9); chociaż to IRQ jest czasem używane przez karty sieciowe i
+bardzo rzadko przez karty VGA (dla przerwania vertical retrace). Jeśli twoja
+karta VGA jest tak skonfigurowana, spróbuj to wyłączyć, tak być mógł
+wykorzystać to IRQ dla innej karty. Nie jest to niezbędne pod GNU/Linuksem i
+większością innych systemów operacyjnych.
+
+Jedynymi innymi dostępnymi liniami IRQ są 3, 4 i 7, a są one prawdopodobnie
+używane przez inne porty szeregowe i równoległe. (Jeśli twoja karta
+szeregowa ma 16-bitowy edge connector i wspiera wyższe numery IRQ, to
+dostępne sa też IRQ 10, 11, 12 i 15.)
+
+W maszynach klasy AT, IRQ 2 jest widziane jako IRQ 9 i Linux interpretuje je
+w ten sposób.
+
+Przerwania inne niż 2 (9), 3, 4, 5, 7, 10, 11, 12, i 15,
+.I nie
+powinny być używane, gdyż są przyznane innym elementom sprzętowym i ogólnie
+nie mogą być zmieniane. Oto "standardowe" przyznania:
+
+.nf
+.RS
+IRQ 0 Kanał timera 0
+IRQ 1 Klawiatura
+IRQ 2 Kaskada kontrolera 2
+IRQ 3 Port szeregowy 2
+IRQ 4 Port szeregowy 1
+IRQ 5 Port równoległy 2 (Zarezerwowane w PS/2)
+IRQ 6 Stacja dysków
+IRQ 7 Port równoległy 1
+IRQ 8 Zegar czasu rzeczywistego
+IRQ 9 Przekierowane na IRQ2
+IRQ 10 Zarezerwowane
+IRQ 11 Zarezerwowane
+IRQ 12 Zarezerwowane (Pomocnicze urządzenie w PS/2)
+IRQ 13 Koprocesor matematyczny
+IRQ 14 Kontroler dysku twardego
+IRQ 15 Zarezerwowane
+.RE
+.fi
+
+
+.SH KONFIGURACJA WIELOPORTOWA
+
+Niektóre wieloportowe układy szeregowe, dzielące wiele portów na jednym IRQ
+używają jednego lub więcej portów do określania czy są tam aktywne porty,
+które należy obsłużyć. Jeśli twój układ wieloportowy obsługuje te porty, to
+powinieneś z nich skorzystać aby zapobiec potencjalnym zablokowaniom, gdy
+zginie przerwanie.
+
+Aby ustawić te porty, musisz przekazać
+.B set_multiport
+jako parametr i wypisać za nim parametry wieloportowe. Parametry
+wieloportowe przybierają postać podania sprawdzanego
+.IR portu ,
+.IR maski ,
+wskazującej, które bity rejestru są znaczące oraz, ostatecznie parametru
+.IR dopasowania ,
+(match), określającego, które bity znaczące tego rejestru muszą pasować, gdy
+nie ma już niczego do zrobienia.
+
+Można podać do czterech takich kombinacji. Pierwsze kombinacje powinny być
+podawane przez ustawianie parametrów
+.BR port1 ,
+.BR mask1
+i
+.BR match1 .
+Następne przez ustawianie
+.BR port2 ,
+.BR mask2
+i
+.BR match2 ,
+itd. Aby wyłączyć sprawdzanie wieloportowe, ustaw
+.B port1
+na zero.
+
+Aby obejrzeć bieżące ustawienia wieloportowe, podaj w linii poleceń parametr
+.BR get_multiport .
+
+Oto pewne ustawienia wieloportowe dla popularnych układów szeregowych:
+
+.nf
+.RS
+AST FourPort port1 0x1BF mask1 0xf match1 0xf
+
+Boca BB-1004/8 port1 0x107 mask1 0xff match1 0
+
+Boca BB-2016 port1 0x107 mask1 0xff match1 0
+ port2 0x147 mask2 0xff match2 0
+.RE
+.fi
+
+.SH Konfiguracja ESP Hayesa
+.B Setserial
+może być również używany do konfigurowania portów na układzie ESP Hayesa.
+.PP
+Można do tego używać następujących parametrów:
+.TP
+.B rx_trigger
+Jest to poziom wyzwalania (w bajtach) FIFO odbiorczego. Większe wartości
+powodują mniej przerwań i lepszą wydajność; jednak zbyt duże wartości
+powodują utratę danych. Dostępne wartości to 1 do 1023.
+.TP
+.B tx_trigger
+Jest to poziom wyzwalania (w bajtach) FIFO nadawczego. Większe wartości mogą
+powodować mniej przerwań i lepszą wydajność; jednak zbyt duże wartości
+powodują zdegradowaną wydajność nadawania. Dostępne wartości to 1 do 1023.
+.TP
+.B flow_off
+Jest to poziom (w bajtach) przy którym port ESP zrobi "flow off" dla
+zdalnego nadajnika (tj. powie mu by przestał nadawać więcej
+bajtów). Dostępne wartości to 1 do 1023. Wartość ta powinna być większa od
+poziomu wyzwalania odbiorczego i poziomu flow on.
+.TP
+.B flow_on
+Jest to poziom (w bajtach) przy którym port ESP zrobi "flow on" dla zdalnego
+nadajnika (tzn. powie mu by wznowił nadawanie bajtów) po "flow off".
+Dostępne wartości to 1 do 1023. Wartość ta powinna być mniejsza niż poziom
+"flow off", lecz większa niż poziom wyzwalania odbiorczego.
+.TP
+.B rx_timeout
+Jest to ilość czasu, przez którą port ESP powinien czekać po odebraniu
+ostatniego znaku przed sygnalizowaniem przerwania. Prawidłowe wartości to 0
+do 255. Zbyt duża wartość zwiększy opóźnienia, a zbyt mała spowoduje
+niepotrzebne przerwania.
+
+.SH UWAGA
+UWAGA: Skonfigurowanie portu szeregowego tak, by używał nieprawidłowego
+portu I/O może zablokować twoją maszynę.
+.SH PLIKI
+.BR /etc/rc.local
+.BR /etc/rc.serial
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR tty (4),
+.BR ttys (4),
+kernel/chr_drv/serial.c
+.SH AUTOR
+Oryginalna wersja setserial została napisana przez Ricka Sladkeya
+(jrs@world.std.com) i została zmodyfikowana przez Michaela K. Johnsona
+(johnsonm@stolaf.edu).
+
+Ta wersja została od tej pory napisana ponownie od zera przez Theodore Ts'o
+(tytso@mit.edu) 1/1/93. Wszelkie błędy i problemy są wyłącznie jego
+odpowiedzialnością.
diff --git a/po/pl/archive/plain/man8/tc.8 b/po/pl/archive/plain/man8/tc.8
new file mode 100644
index 00000000..f37ba08e
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/plain/man8/tc.8
@@ -0,0 +1,415 @@
+.\" Translation by Pawel Wilk <siefca@gnu.org>
+.\" {PTM/PW/0.1/07-04-2003/"manipuluj ustawieniami sterowania przepływem"}
+.\"
+.TH "TC" "8" "16 Grudzień 2001" "iproute2" "Linux"
+.SH "NAZWA"
+tc \- pokaż / manipuluj ustawieniami sterowania przepływem
+.SH "SKŁADNIA"
+.B tc qdisc [ add | change | replace | link ] dev
+DEV
+.B
+[ parent
+qdisc\-id
+.B | root ]
+.B [ handle
+qdisc\-id ] qdisc
+[ specyficzne parametry ]
+.P
+
+.B tc class [ add | change | replace ] dev
+DEV
+.B parent
+qdisc\-id
+.B [ classid
+class\-id ] qdisc
+[ specyficzne parametry ]
+.P
+
+.B tc filter [ add | change | replace ] dev
+DEV
+.B [ parent
+qdisc\-id
+.B | root ] protocol
+protocol
+.B prio
+priority filtertype
+[ specyficzne parametry ]
+.B flowid
+flow\-id
+
+.B tc [\-s | \-d ] qdisc show [ dev
+DEV
+.B ]
+.P
+.B tc [\-s | \-d ] class show dev
+DEV
+.P
+.B tc filter show dev
+DEV
+
+.SH "OPIS"
+.B Tc
+używane jest do konfigurowania Sterowania Przepływem w jądrze Linux. Sterowanie
+Przepływem składa się z:
+
+.TP
+CIĘCIA (SHAPING)
+Gdy ruch jest przycinany to pod kontrolą jest częstość jego transmisji. Przycinanie
+może być czymś więcej niż tylko zmniejszaniem dostępnego pasma \- bywa także używane
+w celu wygładzenia nagłych przyrostów ruchu, aby sieć jako całość działała lepiej.
+Cięcia pasma następuje zawsze na wyjściu interfejsu sieciowego.
+
+.TP
+SZEREGOWANIA (SCHEDULING)
+Poprzez szeregowanie transmisji pakietów możliwym staje się zwiększenie interaktywności
+ruchu, który tego wymaga, przy jednoczesnym gwarantowaniu pasma dla dużych transferów.
+Takie porządkowanie kolejności bywa również nazywane priorytetyzacją i następuje tylko
+i wyłącznie na wyjściu.
+
+.TP
+NADZOROWANIA (POLICING)
+Tak jak cięcie pasma dotyczy transmitowania ruchu tak nadzorowanie i
+preselekcja odnosi się do ruchu, który przychodzi. Selekcjonowanie
+zachodzi na wejściu.
+
+.TP
+ODRZUCANIA (DROPPING)
+Ruch o natężeniu przekraczającym ustalone pasmo może być odrzucany zarówno
+na wejściu jak i na wyjściu.
+
+.P
+Przetwarzanie ruchu jest kontrolowane przez trzy rodzaje obiektów:
+dyscypliny kolejkowania (qdiscs), klasy (classes), oraz filtry (filters).
+
+.SH "QDISCS"
+.B qdisc
+jest skrótem od 'queueing discipline' (dyscyplina kolejkowania) i jest
+pojęciem podstawowym w rozumieniu sterowania przepływem. Jeśli kiedykolwiek
+jądro chce wysyłać pakiet do interfejsu sieciowego to pakiet ten jest
+.B kolejkowany
+przy pomocy odpowiedniego obiektu qdisc skonfigurowanego dla tego interfejsu.
+Zaraz potem jądro próbuje pobrać możliwie największą ilość pakietów z
+obiektu qdisc (z \- nazwijmy umownie \- wyjścia z kolejki), aby przekazać
+je sterownikowi karty sieciowej.
+
+Prostym QDISC jest kolejka 'pfifo', która wcale nie dokonuje przetwarzania
+napływająch pakietów i jest tylko czystą kolejką FIFO (pierwszy na wejściu,
+pierwszy na wyjściu). Jej jedyne zadanie to przetrzymywanie pakietów w krótkich
+chwilach, gdy interfejs sieciowy nie może ich obsłużyć.
+
+.SH "KLASY"
+Niektóre obiekty dyscypliny kolejkowania (qdisc) nie są takie proste jak opisany
+powyżej i mogą zawierać w sobie tak zwane klasy. Klasy te są z kolei
+swoistymi kontenerami dla innych obiektów qdisc \- ruch może być więc
+kolejkowany w każdym innym obiekcie qdisc, który należy do tych zdefiniowanych
+wewnątrz
+.B klas.
+Gdy jądro próbuje zdjąć pakiet z takiego
+.B klasyfikującego qdisc
+to może on pochodzić z którejkolwiek z należących do qdisc klas. Dla przykładu
+qdisc może priorytetyzować pewną część ruchu poprzez usiłowanie zdjęcia pakietów
+z jednych ze swych kolejek wcześniej niż z innych.
+
+.SH "QDISC A KLASY"
+Chociaż istnieją obiekty qdisc (dyscypliny kolejkowania), które mogą w sobie
+zawierać klasy to nie należy utożsamiać pojęcia qdisc z pojęciem klasy. Klasa
+jest swoistym slotem, w którym można osadzić potomne qdisc. Klasa sama w sobie
+nie jest obiektem kolejkującym.
+
+.SH "ALGORYTMY KOLEJKOWANIA"
+Niektóre opracowania i tłumaczenia posługują się terminem Algorytmy Kolejkowania.
+Algorytm kolejkowania to innymi słowy logika działania danego typu qdisc, czyli
+w praktyce użytej kolejki pakietów.
+Algorytm kolejkowania może być elementarny lub złożony. Elementarne (podstawowe)
+algorytmy kolejkowania obecne są w kolejkach, które wyspecjalizowane są w
+sterowaniu przepływającym przez daną kolejkę ruchem pakietów. Nie mamy w takich
+kolejkach do czynienia z niczym ponad stosowanie pewnego algorytmu do zarządzania
+przepływnością tego co do kolejki przychodzi. Algorytmy złożone to jak sugeruje nazwa takie,
+które stanowią logikę obiektów qdisc zawierających w sobie więcej niż jeden obiekt,
+a dokładnie wiele obiektów opartych na elementarnych algorytmach. Przykładem
+implementacji złożonego algorytmu może być obiekt qdisc zawierający klasy,
+a opisany wcześniej.
+
+.SH "FILTRY"
+.B Filtr
+jest używany przez kolejki klasyfikujące by określić do jakiej konkretnie
+kolejki pakiet powinien trafić. Gdy na wejściu kolejki zawierającej
+podklasy pojawia się ruch to ruch ten musi zostać sklasyfikowany. Aby to
+osiągnąć możemy zastosować wiele różnych metod. Jedną z tych metod
+przydzielania ruchu spełniającego jakieś kryteria do konkretnych podklas
+jest właśnie użycie filtrów. Filtry przydzielamy do obiektów qdisc.
+Wszystkie podłączone filtry są uruchamiane (tzn. każdy pakiet podlegający
+danej dyscyplinie kolejkowania jest z nimi porównywany), aż do momentu aż będzie
+pasował do jakiegoś filtra i powróci z werdyktem. Jeśli żaden filtr nie
+"złapał" pakietu to mogą być brane pod uwagę jeszcze inne kryteria. Zależy
+to od typu qdisc.
+
+Jest bardzo istotnym by zauważyć, że filtry są obecne
+.B wewnątrz
+obiektów qdisc \- one bezpośrednio nie decydują o tym co się stanie.
+
+.SH "BEZKLASOWE QDISC"
+Bezklasowe obiekty qdisc (bazujące na elementarnych algorytmach
+kolejkowania) są to:
+.TP
+[p|b]fifo
+Najprostszy możliwy do zastosowania obiekt qdisc, czyste zachowanie FIFO \- pierwszy
+na wejściu \- pierwszy na wyjściu. Możliwy limit to pakiety lub bajty.
+.TP
+pfifo_fast
+Standardowy obiekt qdisc jeśli jądro skompilowano z opcją 'Advanced Router'.
+Zawiera trójwstęgową kolejkę, która honoruje flagi Typu Usługi (TOS), tak
+jak i priorytet, który może zostać przypisany do pakietu.
+.TP
+red
+Losowa Wczesna Detekcja (ang. Random Early Detection \- w skr. RED)
+symuluje fizyczne przeciążenia losowo porzucając pakiety, gdy natężenie
+ruchu zbliża się do ustalonego limitu. Dobrze radzi sobie ze sterowaniem
+ruchem masowym, czyli zawierającym duże transfery w dużej ilości.
+.TP
+sfq
+Stochastyczne Sprawiedliwe Kolejkowanie (ang. Stochastic Fairness Queueing \-
+w skr. SFQ) tak szereguje kolejkowany ruch, żeby każda 'sesja' miała taką
+samą zdolność transmisji.
+.TP
+tbf
+Filtr Kubełka Żetonów (ang. The Token Bucket Filter \- w skr. TBF) jest
+przewidziany do spowalniania ruchu do precyzyjnie określonej częstości.
+Świetnie się skaluje do dużych szerokości pasm.
+
+.SH "KONFIGUROWANIE BEZKLASOWYCH QDISC"
+Jeśli nie jest obecny klasyfikujący obiekt qdisc, wtedy bezklasowe obiekty
+qdisc mogą zostać skojarzone tylko z interfejsem sieciowym. Tylko jednen
+taki bezklasowy qdisc może być przyłączony do jednego urządzenia sieciowego
+bezpośrednio.
+Pełna składnia:
+.P
+.B tc qdisc add dev
+DEV
+.B root
+QDISC PARAMETRY\-QDISC
+
+By usunąć wprowadź
+.P
+.B tc qdisc del dev
+DEV
+.B root
+
+Obiekt qdisc typu
+.B pfifo_fast
+jest ustawiany automatycznie jako domyślny qdisc dla każdego interfejsu
+sieciowego, jeśli nic jeszcze nie zostało odpowiednio skonfigurowane.
+
+.SH "KLASYFIKUJĄCE QDISC"
+Klasyfikujące obiekty qdisc to:
+.TP
+CBQ
+Kolejkowanie Bazujące na Klasach (ang. Class Based Queueing) implementuje
+bogatą hierarchię klas dla dzielenia pasma.
+Zawiera ono elementy przycinające ruch, jak i możliwości priorytetyzacji.
+Przycinanie jest przeprowadzane przy pomocy wyliczania czasu bezczynności łącza.
+Obliczenia bazują na średniej wielkości pakietu i szerokości dostępnego pasma na
+najniższej warstwie łącza. Ten ostatni parametr może być trudno definiowalny
+dla niektórych typów interfejsów sieciowych.
+.TP
+HTB
+Hierarchiczny Kubełek Żetonów (ang. The Hierarchy Token Bucket) implementuje
+bogatą hierarchię klas, kładąc szczególny nacisk na zgodność z istniejącymi
+praktykami. Udogodnienia HTB gwarantują pasmo dla klas i jednocześnie pozwalają
+specyfikować wysokie limity dzielenia między klasami. HTB zawiera elementy
+przycinania pasma bazujące na TBF i może priorytetyzować podczepione klasy.
+.TP
+PRIO
+Obiekty qdisc typu PRIO są nieprzycinającymi kontenerami dla konfigurowalnej
+liczby podklas, których kolejki są opróżniane w kolejności. Pozwala to prostym
+sposobem włączyć priorytetyzację ruchu, gdzie klasy o niższym priorytecie
+mogą tylko wysyłać, jeśli klasy o priorytecie wyższym nie mają już pakietów
+do wysłania. By ułatwić konfigurację, domyślnym kryterium są bity Typu Usługi (TOS)
+z pakietów.
+
+.SH "SPOSÓB DZIAŁANIA"
+Klasy tworzą drzewo, gdzie każda klasa ma jednego rodzica.
+Klasa może mieć wiele potomków. Niektóre obiekty qdisc pozwalają na
+dodawanie podklas w trakcie działania (CBQ, HTB), podczas gdy inne
+(PRIO) są tworzone ze statyczną liczbą potomków.
+
+Obiekty qdisc pozwalające na dynamiczne dodawanie podklas mogą mieć ich
+zero lub więcej. Do tych podklas kierowany będzie potem ruch.
+
+Ponadto, każda klasa zawiera tak zwaną
+.B kartę qdisc
+która domyślnie zachowuje się jak
+.B pfifo
+a każdy dodawany do klasy obiekt qdisc aplikowany jest przed kartą.
+Qdisc może znów zawierać klasy, lecz każda klasa może mieć tylko jedną taką kartę.
+Pod pojęciem karty rozumiemy tu domyślnie aktywowany sposób kolejkowania,
+który jest potem zastępowany przez ten już skonfigurowany.
+
+Gdy pakiet wchodzi do klasyfikującego obiektu qdisc to może być
+.B sklasyfikowany
+i trafić do jednej z zawartych podklas. Są tu dostępne trzy kryteria, chociaż
+nie wszystkie obiekty qdisc używają wszystkich trzech:
+.TP
+tc filtry
+Jeśli do klasy przyłączone są filtry tc to są one rozpatrywane w pierwszej
+kolejności. Filtr może być uczulony na dowolne pola nagłówka pakietu, jak i na
+znacznik zapory ogniowej (fwmark) dodany przez mechanizmy ipchains lub iptables
+działające w jądrze. Zobacz także
+.BR tc\-filters (8).
+.TP
+Typ Usługi (TOS)
+Niektóre obiekty qdisc mają wbudowane reguły do klasyfikowania pakietów
+bazując na polu TOS.
+.TP
+skb\->priority
+Programy działające w przestrzeni użytkownika mogą zakodować identyfikator
+danej klasy, która powinna być użyta w odniesieniu do wysyłanych przez
+program pakietów. Znacznik ten nazywa się 'skb\->priority' i można go
+ustawić przy pomocy opcji SO_PRIORITY.
+.P
+Każdy węzeł wewnątrz drzewa może posiadać swoje własne filtry, lecz
+filtry wyższego poziomu mogą także wskazywać bezpośrednio na niższe klasy.
+
+Jeśli klasyfikacja nie powiedzie się to pakiety są kolejkowane do
+karty qdisc podłączonej do danej klasy. Przeczytaj jednak specyficzne
+podręczniki, aby uzyskać więcej szczegółów.
+
+.SH "NAZEWNICTWO"
+Wszystkie obiekty qdisc, klasy i filtry mają IDentyfikatory, które mogą
+być albo wyspecyfikowane jawnie, albo też przydzielone automatycznie.
+
+IDentyfikatory skłądają się z dwóch numerów: głównego i dodatkowego.
+Numery te są oddzielone znakiem dwukropka. Numer główny specyfikuje
+obiekt nadrzędny qdisc, zaś numer dodatkowy obiekt będący potomkiem.
+
+.TP
+QDISCS
+Obiekt qdisc, który potencjalnie może posiadać klasy
+zajmuje przypisany mu numer główny, zwany uchwytem (handle),
+zostawiając przestrzeń nazw numeru dodatkowego dla swych podklas.
+Uchwyt jest wyrażany np. jako '10:'. Jest w zwyczaju dokładne
+przypisywanie uchwytu do qdisc, który będzie miał pod sobą potomków.
+
+.TP
+KLASY
+Klasy rezydujące pod qdisc dzielą z obiektem macierzystym numer główny,
+lecz każda z klas posiada oddzielny numer dodatkowy nazywany
+identyfikatorem klasy (classid). Identyfikator klasy nie ma związku z
+klasą macierzystą, tylko i wyłącznie z macierzystym obiektem qdisc.
+Stosuje się takie samo nazewnictwo jak przy qdisc.
+
+.TP
+FILTRY
+Filtry mają trzyczęściowe IDentyfikatory, które są potrzebne tylko
+wówczas, gdy używamy hierarchii filtrów opartej na tablicy haszującej
+Więcej o tym możesz przeczytać w
+.BR tc\-filters (8).
+
+.SH "JEDNOSTKI"
+Wszystkie parametry akceptują zapis zmiennoprzecinkowy, z możliwością
+zakończenia go jednostką.
+.P
+Pasma lub częstości mogą zostać podane w:
+.TP
+kbps
+Kilobajtach na sekundę
+.TP
+mbps
+Megabajtach na sekundę
+.TP
+kbit
+Kilobitach na sekundę
+.TP
+mbit
+Megabitach na sekundę
+.TP
+bps lub czysta liczba
+Bitach na sekundę.
+.P
+Ilość danych może być podana w:
+.TP
+kb or k
+Kilobajtach
+.TP
+mb or m
+Megabajtach
+.TP
+mbit
+Megabitach
+.TP
+kbit
+Kilobitach
+.TP
+b lub czysta liczba
+Bajtach.
+.P
+Długości czasu mogą być wyspecyfikowane w:
+.TP
+s, sec or secs
+całkowitej liczbie sekund
+.TP
+ms, msec or msecs
+Milisekundach
+.TP
+us, usec, usecs lub czysta liczba
+Mikrosekundach.
+
+.SH "POLECENIA TC"
+Poniższe polecenia są dostępne dla obiektów qdisc, klas i filtrów:
+.TP
+add
+Dodaje qdisc, klasę lub filtr do węzła. Dla wszystkich encji musi być
+podany
+.B rodzic (parent)
+albo przez przekazanie jego IDentyfikatora, albo przez dołączenie bezpośrednio do
+bazowego urządzenia sieciowego.
+
+Podczas tworzenia qdisc lub filtra możemy nadać nazwę używając
+jako parametru
+.B uchwytu (handle)
+Klasy zaś mogą być nazywane przy użyciu
+parametru zwanego
+.B identyfikatorem (classid)
+
+.TP
+remove
+Obiekt qdisc może być usunięty przez podanie jego uchwytu, którym może być
+również 'root'. Wszystkie podklasy i ich karty qdisc są automatycznie usuwane,
+podobnie jak przypisane filtry.
+
+.TP
+change
+Niektóre encje mogą zostać zmodyfikowane 'na miejscu'. Składnia taka jak w
+przypadku 'add', z tym wyjątkiem, że nie można zmieniać uchwytu, podobnie
+zresztą jak rodzica. Innymi słowy,
+.B
+change
+nie może służyć do usuwania węzła.
+
+.TP
+replace
+Dokonuje niemal atomowej operacji remove/add na istniejącym węźle o podanym
+identyfikatorze. Jeśli węzeł nie istnieje jeszcze to jest tworzony.
+
+.TP
+link
+Dostępne tylko dla qdisc. Dokonuje zastąpienia (replace) na już
+istniejącym węźle.
+
+.SH "HISTORIA"
+.B tc
+zostało napisane przez Alexeja N. Kuznetsova i dodane w jądrach Linux 2.2.
+.SH "ZOBACZ TAKŻE"
+.BR tc\-cbq (8),
+.BR tc\-htb (8),
+.BR tc\-sfq (8),
+.BR tc\-red (8),
+.BR tc\-tbf (8),
+.BR tc\-pfifo (8),
+.BR tc\-bfifo (8),
+.BR tc\-pfifo_fast (8),
+.BR tc\-filters (8)
+
+.SH "AUTHOR"
+Stronę podręcznika utrzymuje bert hubert (ahu@ds9a.nl)
+Niewielkie rozszerzenia i tłumaczenie na język polski napisał paweł wilk (siefca@gnu.org)
diff --git a/po/pl/archive/po/man1/bsd-write.1.po b/po/pl/archive/po/man1/bsd-write.1.po
new file mode 100644
index 00000000..830a9ed5
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man1/bsd-write.1.po
@@ -0,0 +1,188 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>, 1999.
+# Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>, 2013.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-12-12 19:32+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2013-05-08 20:45+0200\n"
+"Last-Translator: Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.4\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+
+#. type: Dd
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "February 13, 2012"
+msgstr ""
+
+#. type: Dt
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "WRITE 1"
+msgstr "WRITE 1"
+
+#. type: Sh
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "E<.Nm write>"
+msgstr "E<.Nm write>"
+
+#. type: Nd
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "send a message to another user"
+msgstr "wysyła komunikat do innego użytkownika"
+
+#. type: Sh
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "E<.Nm> E<.Ar user> E<.Op Ar tty>"
+msgstr "E<.Nm> E<.Ar użytkownik> E<.Op Ar terminal>"
+
+#. type: Sh
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"The E<.Nm> utility allows you to communicate with other users, by copying "
+"lines from your terminal to theirs."
+msgstr ""
+"E<.Nm> umożliwia komunikowanie się z innymi użytkownikami poprzez kopiowanie "
+"wierszy z terminala użytkownika na terminale innych osób."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"When you run the E<.Nm> command, the user you are writing to gets a message "
+"of the form:"
+msgstr ""
+"Po uruchomieniu polecenia E<.Nm> użytkownika do którego wysłano wiadomość "
+"otrzyma ją w następującej postaci:"
+
+#. type: Dl
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "Message from yourname@yourhost on yourtty at hh:mm ..."
+msgstr "Message from nazwa@komputer on jakiśterminal at gg:mm ..."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Any further lines you enter will be copied to the specified user's "
+"terminal. If the other user wants to reply, they must run E<.Nm> as well."
+msgstr ""
+"Wszelkie dalsze wiersze które się wprowadzi zostaną skopiowane na terminal "
+"danego użytkownika. Gdy zechce on odpowiedzieć na wiadomość to również "
+"będzie musiał posłużyć się programem E<.Nm>."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"When you are done, type an end-of-file or interrupt character. The other "
+"user will see the message E<.Ql EOF> indicating that the conversation is "
+"over."
+msgstr ""
+"Po zakończeniu, należy wpisać znak końca pliku lub znak przerwania. Drugi "
+"użytkownik zobaczy komunikat \"EOF\" (End Of File - koniec pliku) "
+"oznaczający zakończenie wiadomości."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"You can prevent people (other than the super-user) from writing to you with "
+"the E<.Xr mesg 1> command."
+msgstr ""
+"Można zabronić innym osobom (poza administratorem) pisania wiadomości na "
+"swój terminal za pomocą polecenia E<.Xr mesg 1>."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"If the user you want to write to is logged in on more than one terminal, you "
+"can specify which terminal to write to by specifying the terminal name as "
+"the second operand to the E<.Nm> command. Alternatively, you can let E<.Nm> "
+"select one of the terminals \\- it will pick the one with the shortest idle "
+"time. This is so that if the user is logged in at work and also dialed up "
+"from home, the message will go to the right place."
+msgstr ""
+"Jeśli użytkownik, do którego chcesz się napisać jest zalogowany na kilku "
+"terminalach, to można podać na który terminal się pisze, podając nazwę "
+"terminala jako drugi parametr programu E<.Nm>. W innym wypadku, write "
+"wybierze jeden z terminali - ten z najkrótszym czasem nieaktywności "
+"użytkownika (idle). Tak więc wiadomość dotrze na właściwe miejsce."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"The traditional protocol for writing to someone is that the string E<.Ql \\-"
+"o>, either at the end of a line or on a line by itself, means that it is the "
+"other person's turn to talk. The string E<.Ql oo> means that the person "
+"believes the conversation to be over."
+msgstr ""
+"Tradycyjnie przyjęto w pisaniu do innych, że łańcuch \"\\-o\" znajdujący "
+"się na końcu wiersza lub stanowiący odrębny wiersz oznacza, że nadeszła "
+"kolej na wypowiedź naszego rozmówcy. Łańcuch \"oo\" oznacza, że osoba uważa "
+"konwersację za skończoną."
+
+#. type: Sh
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "E<.Xr mesg 1>, E<.Xr talk 1>, E<.Xr wall 1>, E<.Xr who 1>"
+msgstr "E<.Xr mesg 1>, E<.Xr talk 1>, E<.Xr wall 1>, E<.Xr who 1>"
+
+# All that section was initially translated by PB. Readded with minor corrections by MK. --MK
+#. type: Sh
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "HISTORY"
+msgstr "HISTORIA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "A E<.Nm> command appeared in E<.At v1>."
+msgstr "Polecenie E<.Nm> pojawiło się w E<.At v1>."
+
+#. type: Sh
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "BUGS"
+msgstr "BŁĘDY"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"The sender's E<.Ev LC_CTYPE> setting is used to determine which characters "
+"are safe to write to a terminal, not the receiver's (which E<.Nm> has no way "
+"of knowing)."
+msgstr ""
+"Do określenia zestawu znaków które można bezpiecznie wypisać na terminal "
+"używane jest ustawienie E<.Ev LC_CTYPE> osoby wysyłającej wiadomość, a nie "
+"otrzymującej ją (program E<.Nm> nie ma możliwości jej określenia)."
diff --git a/po/pl/archive/po/man1/forward.1.po b/po/pl/archive/po/man1/forward.1.po
new file mode 100644
index 00000000..c81f03c3
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man1/forward.1.po
@@ -0,0 +1,82 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 2000.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-12-12 19:37+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-29 20:08+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "forward"
+msgstr "forward"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "forward - forward new mail to one or more addresses"
+msgstr "forward - przekazuje nową pocztę do jednego lub więcej adresów"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "in B<.qmail>: B<|forward> I<address ...>"
+msgstr "w B<.qmail>: B<|forward> I<adres ...>"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<forward> forwards each new mail message to the specified list of "
+"addresses. It is a simple wrapper around B<qmail-queue>. It achieves the "
+"same results as listing each I<address> separately in B<.qmail>, but it is "
+"more programmable since I<address> can be constructed on the fly."
+msgstr ""
+"B<forward> przekazuje każdą nową wiadomość pocztową do podanej listy "
+"adresów. Jest to prosty mechanizm osłonowy dla B<qmail-queue>. Przynosi "
+"takie same efekty, co umieszczenie każdego I<adresu> osobno w pliku B<."
+"qmail>, lecz jest bardziej programowalne, ponieważ I<adres> może być "
+"skonstruowany w locie."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "dot-qmail(5), qmail-command(8), qmail-queue(8)"
+msgstr "dot-qmail(5), qmail-command(8), qmail-queue(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man1/free.1.po b/po/pl/archive/po/man1/free.1.po
new file mode 100644
index 00000000..3288be36
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man1/free.1.po
@@ -0,0 +1,548 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Marcin Mazurek <mazek@capella.ae.poznan.pl>, 1998.
+# Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>, 2013, 2014.
+# Szymon Lamkiewicz <s.lam@o2.pl>, 2020.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-l10n\n"
+"POT-Creation-Date: 2024-02-09 16:58+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2020-02-13 23:48+0100\n"
+"Last-Translator: Szymon Lamkiewicz <s.lam@o2.pl>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"X-Generator: Poedit 2.3\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "FREE"
+msgstr "FREE"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "2018-05-31"
+msgstr "31 maja 2018 r."
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "procps-ng"
+msgstr "procps-ng"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "User Commands"
+msgstr "Polecenia użytkownika"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "free - Display amount of free and used memory in the system"
+msgstr ""
+"free - wyświetla informację o pamięci wolnej i wykorzystywanej w systemie"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<free> [I<options>]"
+msgstr "B<free> [I<opcje>]"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"B<free> displays the total amount of free and used physical and swap memory "
+"in the system, as well as the buffers and caches used by the kernel. The "
+"information is gathered by parsing /proc/meminfo. The displayed columns are:"
+msgstr ""
+"B<free> wyświetla całkowity rozmiar wolnej i wykorzystywanej pamięci "
+"fizycznej i przestrzeni wymiany w systemie oraz informację o buforach "
+"używanych przez jądro systemu. Informacje są zbierane z pliku /proc/meminfo. "
+"Wyświetlane kolumny:"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<total>"
+msgstr "B<razem>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Total installed memory (MemTotal and SwapTotal in /proc/meminfo)"
+msgstr "Całkowita zainstalowana pamięć (MemTotal i SwapTotal w /proc/meminfo)"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<used>"
+msgstr "B<użyte>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Used memory (calculated as B<total> - B<free> - B<buffers> - B<cache>)"
+msgid "Used memory (calculated as B<total> - B<available>)"
+msgstr ""
+"Używana pamięć (obliczona jako B<total> - B<free> - B<buffers> - B<cache>)"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<free>"
+msgstr "B<wolne>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Unused memory (MemFree and SwapFree in /proc/meminfo)"
+msgstr "Nieużywana pamięć (MemFree i SwapFree w /proc/meminfo)"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<shared>"
+msgstr "B<dzielone>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Memory used (mostly) by tmpfs (Shmem in /proc/meminfo)"
+msgstr "Pamięć używana (głównie) przez tmpfs (Shmem w /proc/meminfo)"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<buffers>"
+msgstr "B<buffers>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Memory used by kernel buffers (Buffers in /proc/meminfo)"
+msgstr "Pamięć używana przez bufory jądra (Buffers w /proc/meminfo)"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<cache>"
+msgstr "B<cache>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Memory used by the page cache and slabs (Cached and SReclaimable in /proc/"
+"meminfo)"
+msgstr ""
+"Pamięć używana przez bufor podręczny strony oraz płyty (Cached i "
+"SReclaimable w /proc/meminfo)"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<buff/cache>"
+msgstr "B<buff/cache>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Sum of B<buffers> and B<cache>"
+msgstr "Suma B<buffers> i B<cache>"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<available>"
+msgstr "B<dostępne>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Estimation of how much memory is available for starting new applications, "
+"without swapping. Unlike the data provided by the B<cache> or B<free> "
+"fields, this field takes into account page cache and also that not all "
+"reclaimable memory slabs will be reclaimed due to items being in use "
+"(MemAvailable in /proc/meminfo, available on kernels 3.14, emulated on "
+"kernels 2.6.27+, otherwise the same as B<free>)"
+msgstr ""
+"Przybliżona wartość pamięci dostępnej dla nowo uruchamianych programów, bez "
+"pamięci wymiany. W przeciwieństwie do danych pokazywanych przez pola "
+"B<cache> i B<free>, to pole bierze pod uwagę bufor podręczny strony oraz to, "
+"że nie wszystkie odzyskiwalne tzw. płyty (ang. slabs) pamięci mogą być "
+"odzyskane, z powodu elementów które są obecnie w użyciu (MemAvailable w /"
+"proc/meminfo, dostępne od jądra 3.14, emulowane na jądrach 2.6.27+, w innym "
+"razie wartość taka jak w B<free>)"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "OPTIONS"
+msgstr "OPCJE"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-b>, B<--bytes>"
+msgstr "B<-b>, B<--bytes>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display the amount of memory in bytes."
+msgstr "Wyświetla wielkość pamięci w bajtach."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-k>, B<--kibi>"
+msgstr "B<-k>, B<--kibi>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display the amount of memory in kibibytes. This is the default."
+msgstr "Wyświetla wielkość pamięci w kibibajtach. Jest to zachowanie domyślne."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-m>, B<--mebi>"
+msgstr "B<-m>, B<--mebi>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display the amount of memory in mebibytes."
+msgstr "Wyświetla wielkość pamięci w mebibajtach."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-g>, B<--gibi>"
+msgstr "B<-g>, B<--gibi>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display the amount of memory in gibibytes."
+msgstr "Wyświetla wielkość pamięci w gibibajtach."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--tebi>"
+msgstr "B<--tebi>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display the amount of memory in tebibytes."
+msgstr "Wyświetla wielkość pamięci w tebibajtach."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--pebi>"
+msgstr "B<--pebi>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display the amount of memory in pebibytes."
+msgstr "Wyświetla wielkość pamięci w pebibajtach."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--kilo>"
+msgstr "B<--kilo>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display the amount of memory in kilobytes. Implies --si."
+msgstr "Wyświetla wielkość pamięci w kilobajtach. Implikuje --si."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--mega>"
+msgstr "B<--mega>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display the amount of memory in megabytes. Implies --si."
+msgstr "Wyświetla wielkość pamięci w megabajtach. Implikuje --si."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--giga>"
+msgstr "B<--giga>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display the amount of memory in gigabytes. Implies --si."
+msgstr "Wyświetla wielkość pamięci w gigabajtach. Implikuje --si."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--tera>"
+msgstr "B<--tera>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display the amount of memory in terabytes. Implies --si."
+msgstr "Wyświetla wielkość pamięci w terabajtach. Implikuje --si."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--peta>"
+msgstr "B<--peta>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display the amount of memory in petabytes. Implies --si."
+msgstr "Wyświetla wielkość pamięci w petabajtach. Implikuje --si."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-h>, B<--human>"
+msgstr "B<-h>, B<--human>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Show all output fields automatically scaled to shortest three digit unit and "
+"display the units of print out. Following units are used."
+msgstr ""
+"Wyświetla wszystkie pola automatycznie przeskalowane do jednostki, dającej "
+"liczbę o najkrótszym trzycyfrowym zapisie, wraz z tą jednostką. Użyte mogą "
+"być następujące jednostki:"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| " B = bytes\n"
+#| " K = kibibyte\n"
+#| " M = mebibyte\n"
+#| " G = gibibyte\n"
+#| " T = tebibyte\n"
+#| " P = pebibyte\n"
+msgid ""
+" B = bytes\n"
+" Ki = kibibyte\n"
+" Mi = mebibyte\n"
+" Gi = gibibyte\n"
+" Ti = tebibyte\n"
+" Pi = pebibyte\n"
+msgstr ""
+" B = bajty\n"
+" K = kibibajty\n"
+" M = mebibajty\n"
+" G = gigibajty\n"
+" T = tebibajty\n"
+" P = pebibajty\n"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"If unit is missing, and you have exbibyte of RAM or swap, the number is in "
+"tebibytes and columns might not be aligned with header."
+msgstr ""
+"Jeśli jednostka nie jest wyświetlona, a ma się eksbibajt wielkości pamięci "
+"RAM lub wymiany, to liczba jest wyrażona w tebibajtach i może nie być "
+"wyrównana zgodnie z nagłówkiem."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-w>, B<--wide>"
+msgstr "B<-w>, B<--wide>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Switch to the wide mode. The wide mode produces lines longer than 80 "
+"characters. In this mode B<buffers> and B<cache> are reported in two "
+"separate columns."
+msgstr ""
+"Przełącza na tryb szerokoekranowy. Tryb ten tworzy wiersze przekraczające 80 "
+"znaków. Wartości B<buffers> i B<cache> są również pokazywane w dwóch "
+"oddzielnych kolumnach."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid "B<-0>, B<--null>"
+msgid "B<-C>, B<--full-cache>"
+msgstr "B<-0>, B<--null>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Add to the plain B<Cached> in-memory cache for files also more cache lines "
+"as the B<NFS_Unstable> pages sent to the server, but not yet committed to "
+"stable storage and the B<SwapCached> memory that once was swapped out but is "
+"swapped back. Can be also enabled by the environment variable "
+"B<PS_FULL_CACHE>."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-c>, B<--count> I<count>"
+msgstr "B<-c>, B<--count> I<liczba>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display the result I<count> times. Requires the B<-s> option."
+msgstr "Wyświetla wynik I<liczbę> razy. Wymaga opcji B<-s>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-l>, B<--lohi>"
+msgstr "B<-l>, B<--lohi>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Show detailed low and high memory statistics."
+msgstr "Wyświetla szczegółowe statystyki pamięci dolnej i górnej."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-s>, B<--seconds> I<delay>"
+msgstr "B<-s>, B<--seconds> I<sekund>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Continuously display the result I<delay> seconds apart. You may actually "
+"specify any floating point number for I<delay> using either . or , for "
+"decimal point. B<usleep>(3) is used for microsecond resolution delay times."
+msgstr ""
+"Wyświetla wyniki w sposób ciągły, co daną liczbę I<sekund>. Można podać "
+"dowolną liczbę zmiennoprzecinkową zamiast I<sekund> używając . lub , jako "
+"znaku przecinka. Do czasów z rozdzielczością mikrosekundową, używana jest "
+"B<usleep>(3)."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--si>"
+msgstr "B<--si>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Use kilo, mega, giga etc (power of 1000) instead of kibi, mebi, gibi (power "
+"of 1024)."
+msgstr ""
+"Używa kilo, mega, giga itd. (potęgi 1000) zamiast kibi, mebi, gibi (potęgi "
+"1024)."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-t>, B<--total>"
+msgstr "B<-t>, B<--total>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display a line showing the column totals."
+msgstr "Wyświetla wiersz zawierający podsumowanie informacji o pamięci."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--help>"
+msgstr "B<--help>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Print help."
+msgstr "Wyświetla pomoc."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-V>, B<--version>"
+msgstr "B<-V>, B<--version>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display version information."
+msgstr "Wyświetla informacje o wersji."
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "FILES"
+msgstr "PLIKI"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "/proc/meminfo"
+msgstr "/proc/meminfo"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "memory information"
+msgstr "informacje o pamięci"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "BUGS"
+msgstr "BŁĘDY"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The value for the B<shared> column is not available from kernels before "
+"2.6.32 and is displayed as zero."
+msgstr ""
+"Wartość w kolumnie B<dzielone> jest niedostępna przy jądrze Linuxa starszym "
+"od 2.6.32 oraz jest wyświetlana jako 0."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "Please send bug reports to"
+msgstr "Zgłoszenia błędów proszę wysyłać na adres"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "E<.UR procps@freelists.org> E<.UE>"
+msgstr "E<.UR procps@freelists.org> E<.UE>"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps>(1), B<slabtop>(1), B<top>(1), B<vmstat>(8)."
+msgstr "B<ps>(1), B<slabtop>(1), B<top>(1), B<vmstat>(8)."
diff --git a/po/pl/archive/po/man1/fuser.1.po b/po/pl/archive/po/man1/fuser.1.po
new file mode 100644
index 00000000..39937e15
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man1/fuser.1.po
@@ -0,0 +1,851 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>, 1999.
+# Damian Szeluga <damjanek@gentoo.pl>, 2005.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2020-06-30 18:36+02:00\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-29 21:13+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "FUSER"
+msgstr "FUSER"
+
+#. type: TH
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "2016-04-04"
+msgstr "4 kwietnia 2016 r."
+
+#. type: TH
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "psmisc"
+msgstr "psmisc"
+
+#. type: TH
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "User Commands"
+msgstr "Polecenia użytkownika"
+
+#. type: SH
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "fuser - identify processes using files or sockets"
+msgstr "fuser - podaje procesy korzystające z plików lub gniazd"
+
+#. type: SH
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"B<fuser> [B<-fuv>] [B<-a>|B<-s>] [B<-4>|B<-6>] [B<-c>|B<-m>|B<-n> I<space>] "
+"[B<\\ -k> [B<-i>] [B<-M>] [B<-w>] [B<->I<SIGNAL>] ] I<name> \\&...\""
+msgstr ""
+"B<fuser> [B<-fuv>] [B<-a>|B<-s>] [B<-4>|B<-6>] [B<-c>|B<-m>|B<-n> "
+"I<przestrzeń>] [B<\\ -k> [B<-i>] [B<-M>] [B<-w>] [B<->I<SYGNAŁ>] ] I<nazwa> "
+"\\&...\""
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "B<fuser -l>"
+msgstr "B<fuser -l>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "B<fuser -V>"
+msgstr "B<fuser -V>"
+
+#. type: SH
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"B<fuser> displays the PIDs of processes using the specified files or file "
+"systems. In the default display mode, each file name is followed by a "
+"letter denoting the type of access:"
+msgstr ""
+"B<fuser> wyświetla PID-y procesów, które korzystają z podanych plików lub "
+"systemów plików. W domyślnym trybie wyświetlania po każdej nazwie pliku "
+"występuje litera, oznaczająca rodzaj dostępu:"
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<c>"
+msgstr "B<c>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "current directory."
+msgstr "bieżący katalog."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<e>"
+msgstr "B<e>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "executable being run."
+msgstr "uruchomiony plik wykonywalny."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<f>"
+msgstr "B<f>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "open file. B<f> is omitted in default display mode."
+msgstr "otwarty plik. B<f> jest pomijane w domyślnym trybie wyświetlania."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<F>"
+msgstr "B<F>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "open file for writing. B<F> is omitted in default display mode."
+msgstr ""
+"plik otwarty do zapisu. B<F> jest pomijane w domyślnym trybie wyświetlania."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<r>"
+msgstr "B<r>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "root directory."
+msgstr "katalog główny."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<m>"
+msgstr "B<m>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "mmap'ed file or shared library."
+msgstr "mmap-owany plik lub biblioteka dzielona."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<.>"
+msgstr "B<.>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, fuzzy
+#| msgid "open file. B<f> is omitted in default display mode."
+msgid "Placeholder, omitted in default display mode."
+msgstr "otwarty plik. B<f> jest pomijane w domyślnym trybie wyświetlania."
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"B<fuser> returns a non-zero return code if none of the specified files is "
+"accessed or in case of a fatal error. If at least one access has been "
+"found, B<fuser> returns zero."
+msgstr ""
+"B<fuser> zwraca niezerowy kod, jeśli nie można było dostać się do żadnego z "
+"plików lub po błędzie krytycznym. Jeśli udał się dostęp do choćby jednego "
+"pliku, to B<fuser> zwraca zero."
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"In order to look up processes using TCP and UDP sockets, the corresponding "
+"name space has to be selected with the B<-n> option. By default B<fuser> "
+"will look in both IPv6 and IPv4 sockets. To change the default, behavior, "
+"use the B<-4> and B<-6> options. The socket(s) can be specified by the "
+"local and remote port, and the remote address. All fields are optional, but "
+"commas in front of missing fields must be present:"
+msgstr ""
+"Aby móc wyszukać procesy używające gniazd TCP lub UDP, trzeba za pomocą "
+"opcji B<-n> wybrać odpowiednią przestrzeń nazw. Domyślnie B<fuser> będzie "
+"szukać gniazd zarówno IPv6, jak i IPv4. Aby to zmienić, należy użyć opcji "
+"B<-4> i B<-6>. Gniazda mogą być określone przez podanie portów lokalnego i "
+"zdalnego oraz zdalnego adresu. Wszystkie pola są nieobowiązkowe, trzeba "
+"jednak podać przecinki poprzedzające opuszczone pola:"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "[I<lcl_port>][,[I<rmt_host>][,[I<rmt_port>]]]"
+msgstr "[I<port_lokalny>][,[I<zdalny_komputer>][,[I<port_zdalny>]]]"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"Either symbolic or numeric values can be used for IP addresses and port "
+"numbers."
+msgstr ""
+"Adresy IP oraz numery portów mogą być podane albo w postaci symbolicznej, "
+"albo jako numery."
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"B<fuser> outputs only the PIDs to stdout, everything else is sent to stderr."
+msgstr ""
+"B<fuser> wyświetla na standardowym wyjściu tylko identyfikatory procesów, "
+"wszystko inne jest wysyłane na standardowe wyjście błędów."
+
+#. type: SH
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "OPTIONS"
+msgstr "OPCJE"
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<-a>, B<--all>"
+msgstr "B<-a>, B<--all>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"Show all files specified on the command line. By default, only files that "
+"are accessed by at least one process are shown."
+msgstr ""
+"Pokazuje wszystkie pliki podane w linii komend. Domyślnie pokazywane są "
+"tylko pliki, do których dostęp uzyskał przynajmniej jeden proces."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<-c>"
+msgstr "B<-c>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "Same as -m option, used for POSIX compatibility."
+msgstr ""
+"To samo co opcja B<-m>. Używane w celu zachowania kompatybilności z POSIX-em."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<-f>"
+msgstr "B<-f>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "Silently ignored, used for POSIX compatibility."
+msgstr "Ignorowane. Używane w celu zachowania kompatybilności z POSIX-em."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<-k>, B<--kill>"
+msgstr "B<-k>, B<--kill>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"Kill processes accessing the file. Unless changed with B<->I<SIGNAL\\/>, "
+"SIGKILL is sent. An B<fuser> process never kills itself, but may kill other "
+"B<fuser> processes. The effective user ID of the process executing B<fuser> "
+"is set to its real user ID before attempting to kill."
+msgstr ""
+"Zabija procesy korzystające z pliku. Jeśli nie jest użyta opcja B<->I<SYGNAŁ"
+"\\/>, wysyłany jest SIGKILL. Proces B<fuser> nigdy sam siebie nie zabije, "
+"lecz może zabić inne procesy B<fuser>. Przed próbą zabicia, efektywny ID "
+"użytkownika procesu B<fuser> jest ustawiany na rzeczywisty ID."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<-i>, B<--interactive>"
+msgstr "B<-i>, B<--interactive>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"Ask the user for confirmation before killing a process. This option is "
+"silently ignored if B<-k> is not present too."
+msgstr ""
+"Przed zabiciem procesu, prosi użytkownika o potwierdzenie. Opcja ta jest "
+"ignorowana, jeżeli nie podano opcji B<-k>."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<-I>, B<--inode>"
+msgstr "B<-I>, B<--inode>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"For the name space B<file> let all comparisons be based on the inodes of the "
+"specified file(s) and never on the file names even on network based file "
+"systems."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<-l>, B<--list-signals>"
+msgstr "B<-l>, B<--list-signals>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "List all known signal names."
+msgstr "Wyświetla wszystkie znane nazwy sygnałów."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<-m>I< NAME >, B<--mount >I<NAME>"
+msgstr "B<-m>I< NAZWA >, B<--mount >I<NAZWA>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"I<NAME> specifies a file on a mounted file system or a block device that is "
+"mounted. All processes accessing files on that file system are listed. If "
+"a directory file is specified, it is automatically changed to I<NAME>/. to "
+"use any file system that might be mounted on that directory."
+msgstr ""
+"I<NAZWA> określa plik na zamontowanym systemie plików lub zamontowane "
+"urządzenie blokowe. Wszystkie korzystające z niego procesy zostaną wypisane. "
+"Jeśli podany plik jest katalogiem, to zmieniany jest automatycznie na "
+"I<NAZWA>/., aby używać dowolnego systemu plików, który mógłby być "
+"zamontowany w tym katalogu."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<-M>, B<--ismountpoint>"
+msgstr "B<-M>, B<--ismountpoint>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Request will be fulfilled only if I<NAME> specifies a mountpoint. This "
+#| "is an invaluable seatbelt which prevents you from killing the machine if "
+#| "I<NAME> happens to not be a filesystem."
+msgid ""
+"Request will be fulfilled only if I<NAME> specifies a mountpoint. This is "
+"an invaluable seat belt which prevents you from killing the machine if "
+"I<NAME> happens to not be a filesystem."
+msgstr ""
+"Żądanie będzie spełnione, jeśli I<NAZWA> oznacza punkt montowania. Jest to "
+"nieoceniony pas bezpieczeństwa chroniący przed zabiciem maszyny, jeśli "
+"okazałoby się, że I<NAZWA> nie jest systemem plików."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<-w>"
+msgstr "B<-w>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"Kill only processes which have write access. This option is silently "
+"ignored if B<-k> is not present too."
+msgstr ""
+"Zabija tylko te procesy, które mają dostęp w trybie do zapisu. Opcja ta jest "
+"ignorowana, jeżeli nie podano opcji B<-k>."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid "B<-n >I<SPACE>, B<--namespace> I<SPACE>"
+msgid "B<-n>I< SPACE>, B<--namespace >I<SPACE>"
+msgstr "B<-n >I<PRZESTRZEŃ>, B<--namespace> I<PRZESTRZEŃ>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Select a different name space. The name spaces B<file> (file names, the "
+#| "default), B<udp> (local UDP ports), and B<tcp> (local TCP ports) are "
+#| "supported. For ports, either the port number or the symbolic name can be "
+#| "specified. If there is no ambiguity, the shortcut notation I<name>B</"
+#| ">I<space> (e.g. I<80>B</>I<tcp>) can be used."
+msgid ""
+"Select a different name space. The name spaces B<file> (file names, the "
+"default), B<udp> (local UDP ports), and B<tcp> (local TCP ports) are "
+"supported. For ports, either the port number or the symbolic name can be "
+"specified. If there is no ambiguity, the shortcut notation I<name>B</"
+">I<space> (e.g., I<80>B</>I<tcp>) can be used."
+msgstr ""
+"Wybiera inną przestrzeń nazw. Dostępne są następujące przestrzenie nazw: "
+"B<file> (nazwy plików, ustawienie domyślne), B<udp> (lokalne porty UDP) i "
+"B<tcp> (lokalne porty TCP). Porty mogą być podane w postaci nazw "
+"symbolicznych albo jako numery. Jeżeli nie spowoduje to dwuznaczności, można "
+"użyć skróconej notacji I<nazwa>B</>I<przestrzeń> (np. I<80>B</>I<tcp>)."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<-s>, B<--silent>"
+msgstr "B<-s>, B<--silent>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"Silent operation. B<-u> and B<-v> are ignored in this mode. B<-a> must not "
+"be used with B<-s>."
+msgstr ""
+"Ciche działanie. B<-u> i B<-v> są w tym trybie ignorowane. B<-a> nie może "
+"być użyta z B<-s>."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<->I<SIGNAL>"
+msgstr "B<->I<SYGNAŁ>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Use the specified signal instead of SIGKILL when killing processes. "
+#| "Signals can be specified either by name (e.g. B<-HUP>)B<or>by number (e."
+#| "g. B<-1>). This option is silently ignored if the B<-k> option is not "
+#| "used."
+msgid ""
+"Use the specified signal instead of SIGKILL when killing processes. Signals "
+"can be specified either by name (e.g., B<-HUP>) or by number (e.g., "
+"B<-1>). This option is silently ignored if the B<-k> option is not used."
+msgstr ""
+"Używa podanego sygnału zamiast SIGKILL do zabicia procesu. Sygnały można "
+"podawać albo za pomocą ich nazw (np. B<-HUP>) B<lub> przez liczbę (np. "
+"B<-1>). Opcja jest ignorowana, jeśli nie podano opcji B<-k>."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<-u>, B<--user>"
+msgstr "B<-u>, B<--user>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "Append the user name of the process owner to each PID."
+msgstr ""
+"Do każdego PID-a dodaj nazwę użytkownika, który jest jego właścicielem."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<-v>, B<--verbose>"
+msgstr "B<-v>, B<--verbose>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Verbose mode. Processes are shown in a B<ps>-like style. The fields "
+#| "PID, USER and COMMAND are similar to B<ps>. ACCESS shows how the process "
+#| "accesses the file. Verbose mode will also show when a particular file is "
+#| "being access as a mount point, knfs export or swap file. In this case "
+#| "B<kernel> is shown instead of the PID."
+msgid ""
+"Verbose mode. Processes are shown in a B<ps>-like style. The fields PID, "
+"USER and COMMAND are similar to B<ps>. ACCESS shows how the process "
+"accesses the file. Verbose mode will also show when a particular file is "
+"being accessed as a mount point, knfs export or swap file. In this case "
+"B<kernel> is shown instead of the PID."
+msgstr ""
+"Tryb gadatliwy. Procesy są pokazywane w stylu B<ps>(1). Pola PID, USER i "
+"COMMAND są podobne do tych w B<ps>. ACCESS pokazuje sposób dostępu do pliku. "
+"Tryb gadatliwy pokaże także pliki będące punktami montowania, eksportami "
+"knfs lub plikiem wymiany. W takim wypadku wartością pola PID będzie "
+"B<kernel>."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<-V>, B<--version>"
+msgstr "B<-V>, B<--version>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "Display version information."
+msgstr "Wyświetla informacje o wersji."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<-4>, B<--ipv4>"
+msgstr "B<-4>, B<--ipv4>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"Search only for IPv4 sockets. This option must not be used with the B<-6> "
+"option and only has an effect with the tcp and udp namespaces."
+msgstr ""
+"Wyszukuje tylko gniazda IPv4. Ta opcja nie może być używana łącznie z opcją "
+"B<-6>, a używanie jej ma efekt tylko z przestrzeniami nazw tcp i udp."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<-6>, B<--ipv6>"
+msgstr "B<-6>, B<--ipv6>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"Search only for IPv6 sockets. This option must not be used with the B<-4> "
+"option and only has an effect with the tcp and udp namespaces."
+msgstr ""
+"Wyszukuje tylko gniazda IPv6. Ta opcja nie może być używana łącznie z opcją "
+"B<-4>, a używanie jej ma efekt tylko z przestrzeniami nazw tcp i udp."
+
+#. type: IP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<->"
+msgstr "B<->"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "Reset all options and set the signal back to SIGKILL."
+msgstr "Resetuje wszystkie opcje i ustawia sygnał z powrotem na SIGKILL."
+
+#. type: SH
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "FILES"
+msgstr "PLIKI"
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "/proc"
+msgstr "/proc"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "location of the proc file system"
+msgstr "położenie systemu plików proc"
+
+#. type: SH
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "EXAMPLES"
+msgstr "PRZYKŁADY"
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<fuser -km /home>"
+msgstr "B<fuser -km /home>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "kills all processes accessing the file system /home in any way."
+msgstr ""
+"zabija wszystkie procesy, które w jakikolwiek sposób korzystają z systemu "
+"plików /home."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<if fuser -s /dev/ttyS1; then :; else >I<something>B<; fi>"
+msgstr "B<if fuser -s /dev/ttyS1; then :; else >I<coś>B<; fi>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "invokes I<something> if no other process is using /dev/ttyS1."
+msgstr "wywołuje I<coś>, jeśli żaden inny proces nie używa /dev/ttyS1."
+
+#. type: TP
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "B<fuser telnet/tcp>"
+msgstr "B<fuser telnet/tcp>"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "shows all processes at the (local) TELNET port."
+msgstr "pokazuje wszystkie procesy nasłuchujące na (lokalnym) porcie TELNET."
+
+#. type: SH
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "RESTRICTIONS"
+msgstr "OGRANICZENIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"Processes accessing the same file or file system several times in the same "
+"way are only shown once."
+msgstr ""
+"Procesy korzystające z tych samych plików lub systemu plików kilkukrotnie są "
+"wyświetlane tylko raz."
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"If the same object is specified several times on the command line, some of "
+"those entries may be ignored."
+msgstr ""
+"Jeśli ten sam obiekt jest podany kilka razy w linii poleceń, to niektóre z "
+"tych wpisów mogą zostać zignorowane."
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"B<fuser> may only be able to gather partial information unless run with "
+"privileges. As a consequence, files opened by processes belonging to other "
+"users may not be listed and executables may be classified as mapped only."
+msgstr ""
+"B<fuser> jest w stanie uzyskać tylko częściowe dane, chyba że ma się "
+"odpowiednie uprawnienia. Dlatego otwarte pliki należące do innych "
+"użytkowników mogą nie być wymienione, a pliki wykonywalne mogą być "
+"sklasyfikowane jako tylko zmapowane."
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "B<fuser> cannot report on any processes that it doesn't have permission "
+#| "to look at the file descriptor table for. The most common time this "
+#| "problem occurs is when looking for TCP or UDP sockets when running "
+#| "B<fuser> as a non-root user. In this case B<fuser> will report no access"
+msgid ""
+"B<fuser> cannot report on any processes that it doesn't have permission to "
+"look at the file descriptor table for. The most common time this problem "
+"occurs is when looking for TCP or UDP sockets when running B<fuser> as a non-"
+"root user. In this case B<fuser> will report no access."
+msgstr ""
+"B<fuser> nie może wyświetlić procesów, dla których nie ma praw do odczytu "
+"ich tabeli deskryptorów plików. Najczęściej ten problem występuje podczas "
+"wyszukiwania gniazd TCP lub UDP przez B<fuser> uruchomiony nie przez "
+"administratora systemu. W takim przypadku B<fuser> zgłosi brak dostępu."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"Installing B<fuser> SUID root will avoid problems associated with partial "
+"information, but may be undesirable for security and privacy reasons."
+msgstr ""
+"Instalowanie B<fuser> z SUID root zapobiegłoby problemom z częściowymi "
+"danymi, lecz mogłoby być niepożądane z przyczyn bezpieczeństwa."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"B<udp> and B<tcp> name spaces, and UNIX domain sockets can't be searched "
+"with kernels older than 1.3.78."
+msgstr ""
+"Przestrzenie nazw B<udp> i B<tcp> oraz gniazda domeny UNIX nie mogą być "
+"wyszukiwane, jeżeli wersja jądra jest mniejsza niż 1.3.78."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid "Accesses by the kernel are only shown with the B<-v> option."
+msgstr ""
+"Informacje o tym, że to jądro systemu używa jakiegoś pliku, są wyświetlane "
+"tylko wtedy, gdy podano opcję B<-v>."
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"The B<-k> option only works on processes. If the user is the kernel, "
+"B<fuser> will print an advice, but take no action beyond that."
+msgstr ""
+"Opcja B<-k> dotyczy tylko procesów. Jeżeli dany system plików używany jest "
+"przez jądro systemu, to B<fuser> wypisze ostrzeżenia, ale nie podejmie "
+"żadnej akcji."
+
+#. type: SH
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "BUGS"
+msgstr "BŁĘDY"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"fuser -m /dev/sgX will show (or kill with the -k flag) all processes, even "
+"if you don't have that device configured. There may be other devices it "
+"does this for too."
+msgstr ""
+"fuser -m /dev/sgX pokaże (lub zabije, jeśli podano opcję -k) wszystkie "
+"procesy, nawet jeśli to urządzenie nie zostało skonfigurowane. Mogą istnieć "
+"inne urządzenia, które zachowają się podobnie."
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "The mount -m option will match any file within the save device as the "
+#| "specified file, use the -M option as well if you mean to specify only the "
+#| "mount point."
+msgid ""
+"The mount -m option will match any file within the same device as the "
+"specified file, use the -M option as well if you mean to specify only the "
+"mount point."
+msgstr ""
+"Opcja montowania B<-m> dopasuje każdy plik znajdujący się na tym samym "
+"urządzeniu, co podany plik. Należy również użyć opcji B<-M>, aby zawęzić "
+"dopasowany tylko do podanego punktu montowania."
+
+#. type: SH
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: archlinux debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#: opensuse-tumbleweed
+msgid ""
+"B<kill>(1), B<killall>(1), B<lsof>(8), B<pkill>(1), B<ps>(1), B<kill>(2)."
+msgstr ""
+"B<kill>(1), B<killall>(1), B<lsof>(8), B<pkill>(1), B<ps>(1), B<kill>(2)."
diff --git a/po/pl/archive/po/man1/hman.1.po b/po/pl/archive/po/man1/hman.1.po
new file mode 100644
index 00000000..c167d6e4
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man1/hman.1.po
@@ -0,0 +1,230 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2003, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-08-27 17:59+0200\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-04-14 22:18+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "hman"
+msgstr "hman"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "19 January 1998"
+msgstr "19 stycznia 1998"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "hman - browse the on-line manual pages"
+msgstr "hman - przeglądanie stron podręcznika ekranowego"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "B<hman> [ -P I<browser> ] [ -H I<host> ] [ I<section> ] I<name>"
+msgstr ""
+"B<hman> [ -P I<przeglądarka> ] [ -H I<komputer> ] [ I<sekcja> ] I<nazwa>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "B<hman> [ -P I<browser> ] [ -H I<host> ] [ I<section> ] [ index ]"
+msgstr ""
+"B<hman> [ -P I<przeglądarka> ] [ -H I<komputer> ] [ I<sekcja> ] [ indeks ]"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid ""
+"The B<hman> script is an interface to man2html(1) that allows you to enter "
+"man page requests at the command line and view the output in your favourite "
+"browser. The behaviour reminds of that of B<man>(1) so that many people "
+"will be able to alias B<hman> to B<man>. If the browser used is netscape, "
+"and an incarnation of netscape is running already, B<hman> will pass the "
+"request to the existing browser."
+msgstr ""
+"Skrypt B<hman> jest interfejsem do programu man2html(1), pozwalającym na "
+"wprowadzenie nazwy strony podręcznika ekranowego i zobaczenia jej w swojej "
+"ulubionej przeglądarce www. Swoim zachowaniem przypomina polecenie "
+"B<man>(1), więc można utworzyć alias z B<hman> do B<man>. Jeżeli używaną "
+"przeglądarką jest netscape i netscape jest już uruchomiony, to B<hman> użyje "
+"właśnie tej uruchomionej przeglądarki."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "OPTIONS"
+msgstr "OPCJE"
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "B<-\\^P browser>"
+msgstr "B<-\\^P przeglądarka>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Specify which browser (like lynx, xmosaic, arena, chimera, netscape, "
+"amaya, ...) to use. This option overrides the B<MANHTMLPAGER> environment "
+"variable. The default is the non-httpd version of B<lynx>, or B<sensible-"
+"browser> if B<lynx> cannot be found."
+msgstr ""
+"Określa, której przeglądarki (np. lynx, xmosaic, arena, chimera, netscape, "
+"amaya, ...) użyć. Ta opcja unieważnia zmienną środowiskową B<MANHTMLPAGER>. "
+"Domyślną wartością jest wersja B<lynx>a nie wymagająca serwera httpd albo "
+"B<sensible-browser> jeżeli nie można znaleźć B<lynx>a."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "B<-\\^H host>"
+msgstr "B<-\\^H komputer>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid ""
+"Specify from what host to get the man pages. This option overrides the "
+"B<MANHTMLHOST> environment variable. The default is B<localhost>."
+msgstr ""
+"Określa, z którego komputera należy wziąć strony podręcznika. Ta opcja "
+"unieważnia zmienną środowiskową B<MANHTMLHOST>. Domyślną wartością jest "
+"B<localhost>."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "ENVIRONMENT"
+msgstr "ŚRODOWISKO"
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "MANHTMLPAGER"
+msgstr "MANHTMLPAGER"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "The default browser to use is selected using this environment variable."
+msgstr ""
+"Domyślna przeglądarka www jest wybierana na podstawie wartości tej zmiennej."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "MANHTMLHOST"
+msgstr "MANHTMLHOST"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "The default host to use is selected using this environment variable."
+msgstr "Domyślna komputer jest wybierany na podstawie wartości tej zmiennej."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"B<man>(1), B<man2html>(1), B<arena>(1), B<lynx>(1), B<sensible-browser>(1), "
+"B<netscape>(1), B<xmosaic>(1), B<glimpse>(1)"
+msgstr ""
+"B<man>(1), B<man2html>(1), B<arena>(1), B<lynx>(1), B<sensible-browser>(1), "
+"B<netscape>(1), B<xmosaic>(1), B<glimpse>(1)"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "http://www.mcom.com/newsref/std/x-remote.html"
+msgstr "http://www.mcom.com/newsref/std/x-remote.html"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Specify which browser (like lynx, xmosaic, arena, chimera, netscape, "
+#| "amaya, ...) to use. This option overrides the B<MANHTMLPAGER> "
+#| "environment variable. The default is the non-httpd version of B<lynx>, "
+#| "or B<sensible-browser> if B<lynx> cannot be found."
+msgid ""
+"Specify which browser (like lynx, xmosaic, arena, chimera, netscape, "
+"amaya, ...) to use. This option overrides the B<MANHTMLPAGER> environment "
+"variable. The default is B<sensible-browser>."
+msgstr ""
+"Określa, której przeglądarki (np. lynx, xmosaic, arena, chimera, netscape, "
+"amaya, ...) użyć. Ta opcja unieważnia zmienną środowiskową B<MANHTMLPAGER>. "
+"Domyślną wartością jest wersja B<lynx>a nie wymagająca serwera httpd albo "
+"B<sensible-browser> jeżeli nie można znaleźć B<lynx>a."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"A special value I<lynxcgi> can be used for the non-httpd version of B<lynx>, "
+"but this requires the B<lynx>(1) command to be installed and approprietly "
+"configured."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Specify which browser (like lynx, xmosaic, arena, chimera, netscape, "
+#| "amaya, ...) to use. This option overrides the B<MANHTMLPAGER> "
+#| "environment variable. The default is the non-httpd version of B<lynx>, "
+#| "or B<sensible-browser> if B<lynx> cannot be found."
+msgid ""
+"Specify which browser (like lynx, elinks, firefox, or chromium-"
+"browser, ...) to use. This option overrides the B<MANHTMLPAGER> "
+"environment variable. Otherwise, B<hman> will use your system's default "
+"browser via B<xdg-open>(1)B<.>"
+msgstr ""
+"Określa, której przeglądarki (np. lynx, xmosaic, arena, chimera, netscape, "
+"amaya, ...) użyć. Ta opcja unieważnia zmienną środowiskową B<MANHTMLPAGER>. "
+"Domyślną wartością jest wersja B<lynx>a nie wymagająca serwera httpd albo "
+"B<sensible-browser> jeżeli nie można znaleźć B<lynx>a."
+
+#. type: Plain text
+#: fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "B<man>(1), B<man2html>(1),"
+msgstr "B<man>(1), B<man2html>(1),"
diff --git a/po/pl/archive/po/man1/killall.1.po b/po/pl/archive/po/man1/killall.1.po
new file mode 100644
index 00000000..7d923602
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man1/killall.1.po
@@ -0,0 +1,516 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Łukasz Kowalczyk <lukow@tempac.okwf.fuw.edu.pl>, 1998.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2004.
+# Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>, 2012, 2013, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-08-27 16:40+0200\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-03-08 19:55+0100\n"
+"Last-Translator: Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.4\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "KILLALL"
+msgstr "KILLALL"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "2021-01-11"
+msgstr "11 stycznia 2021 r."
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "psmisc"
+msgstr "psmisc"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "User Commands"
+msgstr "Polecenia użytkownika"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "killall - kill processes by name"
+msgstr "killall - kończy procesy o danej nazwie"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "B<killall> [B<-Z>,B<\\ --context> I<pattern>] [B<-e>,B<\\ --exact>] [B<-"
+#| "g>,B<\\ --process-group>] [B<-i>,B<\\ --interactive>] [B<-o>,B<\\ --older-"
+#| "than> I<TIME>] [B<-q>,B<\\ --quiet>] [B<-r>,B<\\ --regexp>] [B<-s>,B<\\ --"
+#| "signal> I<SIGNAL>,\\ I<-SIGNAL>] [B<-u>,B<\\ --user> I<user>] [B<-v>,B<\\ "
+#| "--verbose>] [B<-w>,B<\\ --wait>] [B<-y>,B<\\ --younger-than> I<TIME>] [B<-"
+#| "I>,B<\\ --ignore-case>] [B<-V,>\\ --versionB<]> [B<-->] I<name ...>"
+msgid ""
+"B<killall> [B<-Z>,B<\\ --context> I<pattern>] [B<-e>,B<\\ --exact>] [B<-g>,B<"
+"\\ --process-group>] [B<-i>,B<\\ --interactive>] [B<-n>,B<\\ --ns> I<PID>] "
+"[B<-o>,B<\\ --older-than> I<TIME>] [B<-q>,B<\\ --quiet>] [B<-r>,B<\\ --"
+"regexp>] [B<-s>,B<\\ --signal> I<SIGNAL>,\\ B<->I<SIGNAL>] [B<-u>,B<\\ --"
+"user> I<user>] [B<-v>,B<\\ --verbose>] [B<-w>,B<\\ --wait>] [B<-y>,B<\\ --"
+"younger-than> I<TIME>] [B<-I>,B<\\ --ignore-case>] [B<-V>,B<\\ --version>] "
+"[B<-->] I<name> ..."
+msgstr ""
+"B<killall> [B<-Z>,B<--context> I<wzorzec>] [B<-e>,B<--exact>] [B<-g>,B<--"
+"process-group>] [B<-i>,B<--interactive>] [B<-o>,B<--older-than> I<CZAS>] [B<-"
+"q>,B<--quiet>] [B<-r>,B<--regexp>] [B<-s>,B<--signal> I<SYGNAŁ>, B<-"
+">I<SYGNAŁ>] [B<-u>,B<--user> I<użytkownik>] [B<-v>,B<--verbose>] [B<-w>,B<--"
+"wait>] [B<-y>,B<--younger-than> I<CZAS>] [B<-I>,B<--ignore-case>] [B<-V>,B<--"
+"version>] [B<-->] I<nazwa ...>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "B<killall> -l"
+msgstr "B<killall -l>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, fuzzy
+#| msgid "B<killall> -V,B<\\ --version>"
+msgid "B<killall> B<-V>,B<\\ --version>"
+msgstr "B<killall -V>,B<\\ --version>"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<killall> sends a signal to all processes running any of the specified "
+"commands. If no signal name is specified, SIGTERM is sent."
+msgstr ""
+"B<killall> wysyła sygnał do wszystkich procesów wymienionych w linii "
+"poleceń. Jeżeli nie podano nazwy sygnału, wysyłany jest sygnał SIGTERM."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Signals can be specified either by name (e.g. B<-HUP> or B<-SIGHUP>) or by "
+"number (e.g. B<-1>) or by option B<-s>."
+msgstr ""
+"Sygnały mogą być określane za pomocą nazwy (np. B<-HUP> lub B<-SIGHUP>), "
+"numeru (np. B<-1>) albo opcji B<-s>."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"If the command name is not regular expression (option B<-r>) and contains a "
+"slash (B</>), processes executing that particular file will be selected for "
+"killing, independent of their name."
+msgstr ""
+"Jeżeli nazwa polecenia nie jest wyrażeniem regularnym (opcja B<-r> i zawiera "
+"ukośnik (B</>), sygnał wysyłany będzie do procesów wykonujących to "
+"polecenie, niezależnie od ich nazwy."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "B<killall> returns a zero return code if at least one process has been "
+#| "killed for each listed command, or no commands were listed and at least "
+#| "one process matched the -u and -Z search criteria. B<killall> returns "
+#| "non-zero otherwise."
+msgid ""
+"B<killall> returns a zero return code if at least one process has been "
+"killed for each listed command, or no commands were listed and at least one "
+"process matched the B<-u> and B<-Z> search criteria. B<killall> returns non-"
+"zero otherwise."
+msgstr ""
+"B<killall> zwraca zerowy kod wyjścia, jeżeli dla każdego podanego polecenia "
+"przynajmniej jeden proces został zabity (zakończony) lub nie wypisano "
+"poleceń i przynajmniej jeden proces został dopasowany do kryteriów "
+"wyszukiwania -u i -Z. W przeciwnym razie B<killall> zwraca niezerowy kod "
+"wyjścia."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"A B<killall> process never kills itself (but may kill other B<killall> "
+"processes)."
+msgstr ""
+"Proces B<killall> nigdy nie zabija samego siebie (chociaż może zabić inne "
+"procesy B<killall>)."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "OPTIONS"
+msgstr "OPCJE"
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-e>, B<--exact>"
+msgstr "B<-e>, B<--exact>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Require an exact match for very long names. If a command name is longer "
+#| "than 15 characters, the full name may be unavailable (i.e. it is swapped "
+#| "out). In this case, B<killall> will kill everything that matches within "
+#| "the first 15 characters. With B<-e>, such entries are skipped. "
+#| "B<killall> prints a message for each skipped entry if B<-v> is specified "
+#| "in addition to B<-e>,"
+msgid ""
+"Require an exact match for very long names. If a command name is longer "
+"than 15 characters, the full name may be unavailable (i.e. it is swapped "
+"out). In this case, B<killall> will kill everything that matches within the "
+"first 15 characters. With B<-e>, such entries are skipped. B<killall> "
+"prints a message for each skipped entry if B<-v> is specified in addition to "
+"B<-e>."
+msgstr ""
+"Wymusza dokładne dopasowanie bardzo długich nazw. Jeżeli nazwa polecenia "
+"jest dłuższa niż 15 znaków, jej pełna postać może być niedostępna. W tym "
+"przypadku B<killall> zabije wszystkie procesy, których nazwa polecenia "
+"zgadza się z podaną w pierwszych 15 znakach. Po podaniu opcji B<-e> takie "
+"procesy są pomijane. Program informuje o każdym takim przypadku, jeżeli "
+"dodatkowo podano opcję B<-v>."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-I>, B<--ignore-case>"
+msgstr "B<-I>, B<--ignore-case>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Do case insensitive process name match."
+msgstr "Dopasowuje nazwy procesów, ignorując różnice w wielkości liter."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-g>, B<--process-group>"
+msgstr "B<-g>, B<--process-group>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Kill the process group to which the process belongs. The kill signal is "
+"only sent once per group, even if multiple processes belonging to the same "
+"process group were found."
+msgstr ""
+"Zabija grupę procesów, do której należy podany proces. Sygnał jest wysyłany "
+"tylko raz do danej grupy, nawet wtedy gdy w linii poleceń podano kilka "
+"procesów należących do tej samej grupy procesów."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-i>, B<--interactive>"
+msgstr "B<-i>, B<--interactive>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Interactively ask for confirmation before killing."
+msgstr "Pyta o zgodę przed zabiciem każdego procesu."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-l>, B<--list>"
+msgstr "B<-l>, B<--list>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "List all known signal names."
+msgstr "Wypisuje wszystkie znane nazwy sygnałów."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-n>, B<--ns>"
+msgstr "B<-n>, B<--ns>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Match against the PID namespace of the given PID. The default is to match "
+"against all namespaces."
+msgstr ""
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-o>, B<--older-than>"
+msgstr "B<-o>, B<--older-than>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Match only processes that are older (started before) the time specified. "
+#| "The time is specified as a float then a unit. The units are s,m,h,d,w,M,"
+#| "y for seconds, minutes, hours, days, weeks, Months and years respectively."
+msgid ""
+"Match only processes that are older (started before) the time specified. "
+"The time is specified as a float then a unit. The units are s,m,h,d,w,M,y "
+"for seconds, minutes, hours, days, weeks, months and years respectively."
+msgstr ""
+"Dopasowuje wyłącznie procesy, które są starsze od (zostały uruchomione "
+"przed) podanego czasu. Czas jest określony jako liczba zmiennoprzecinkowa "
+"wraz z jednostką. Jednostkami są s (sekundy), m (minuty), h (godziny), d "
+"(dni), w (tygodnie), M (miesiące) i y (lata)."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-q>, B<--quiet>"
+msgstr "B<-q>, B<--quiet>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Do not complain if no processes were killed."
+msgstr "Nie wypisuje odnośnego komunikatu, gdy nie zabito żadnego procesu."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-r>, B<--regexp>"
+msgstr "B<-r>, B<--regexp>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Interpret process name pattern as a POSIX extended regular expression, per "
+"B<regex>(3)."
+msgstr ""
+"Interpretuje wzorzec nazwy procesu jako rozszerzone wyrażenie regularne "
+"POSIX, zgodnie z B<regex>(3)."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid "B<-s>, B<--signal>, B<-SIGNAL>"
+msgid "B<-s>, B<--signal>, B<->I<SIGNAL>"
+msgstr "B<-s>, B<--signal>, B<->I<SYGNAŁ>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Send this signal instead of SIGTERM."
+msgstr "Wysyła podany sygnał zamiast SIGTERM."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-u>, B<--user>"
+msgstr "B<-u>, B<--user>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Kill only processes the specified user owns. Command names are optional."
+msgstr ""
+"Zabija wyłącznie procesy, których właścicielem jest podany użytkownik. Nazwy "
+"poleceń są opcjonalne."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-v>, B<--verbose>"
+msgstr "B<-v>, B<--verbose>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Report if the signal was successfully sent."
+msgstr "Wypisuje komunikat o każdym udanym wysłaniu sygnału."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-V>, B<--version>"
+msgstr "B<-V>, B<--version>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Display version information."
+msgstr "Wyświetla informacje o wersji."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-w>, B<--wait>"
+msgstr "B<-w>, B<--wait>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Wait for all killed processes to die. B<killall> checks once per second if "
+"any of the killed processes still exist and only returns if none are left. "
+"Note that B<killall> may wait forever if the signal was ignored, had no "
+"effect, or if the process stays in zombie state."
+msgstr ""
+"Czeka, aż wszystkie zabite procesy zakończą działanie. B<killall> sprawdza "
+"co sekundę, czy któryś z zabitych procesów jeszcze istnieje i kończy "
+"działanie dopiero, gdy wszystkie skończą pracę. Proszę zauważyć, że "
+"B<killall> może czekać bez końca, gdy sygnał został zignorowany, nie "
+"zadziałał lub proces przeszedł do stanu zombie."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-y>, B<--younger-than>"
+msgstr "B<-y>, B<--younger-than>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Match only processes that are younger (started after) the time specified. "
+"The time is specified as a float then a unit. The units are s,m,h,d,w,M,y "
+"for seconds, minutes, hours, days, weeks, Months and years respectively."
+msgstr ""
+"Dopasowuje wyłącznie procesy, które są młodsze niż (zostały uruchomione po) "
+"podany czas. Czas jest określony jako liczba zmiennoprzecinkowa wraz z "
+"jednostką. Jednostkami są s (sekundy), m (minuty), h (godziny), d (dni), w "
+"(tygodnie), M (miesiące) i y (lata)."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-Z>, B<--context>"
+msgstr "B<-Z>, B<--context>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "(SELinux Only) Specify security context: kill only processes having "
+#| "security context that match with given expended regular expression "
+#| "pattern. Must precede other arguments on the command line. Command "
+#| "names are optional."
+msgid ""
+"Specify security context: kill only processes having security context that "
+"match with given extended regular expression pattern. Must precede other "
+"arguments on the command line. Command names are optional."
+msgstr ""
+"(wyłącznie SELinux) Określa kontekst bezpieczeństwa: zabija tylko procesy "
+"posiadające kontekst bezpieczeństwa pasujący do podanego wzorca "
+"rozszerzonego wyrażenia regularnego. Musi poprzedzać pozostałe argumenty w "
+"wierszu polecenia. Nazwy poleceń są opcjonalne."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "FILES"
+msgstr "PLIKI"
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "/proc"
+msgstr "/proc"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "location of the proc file system"
+msgstr "lokalizacja systemu plików proc"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "KNOWN BUGS"
+msgstr "ZNANE PROBLEMY"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Killing by file only works for executables that are kept open during "
+"execution, i.e. impure executables can't be killed this way."
+msgstr ""
+"Zabijanie procesów na podstawie nazwy pliku działa tylko wtedy, gdy plik "
+"wykonywalny jest podczas wykonywania w stanie otwartym."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Be warned that typing B<killall> I<name> may not have the desired effect on "
+"non-Linux systems, especially when done by a privileged user."
+msgstr ""
+"Wydanie polecenia B<killall> I<nazwa> może nie działać zgodnie z "
+"oczekiwaniami na systemach nielinuksowych, zwłaszcza gdy zostanie wydane "
+"przez uprzywilejowanego użytkownika."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<killall -w> doesn't detect if a process disappears and is replaced by a "
+"new process with the same PID between scans."
+msgstr ""
+"B<killall -w> nie wykrywa sytuacji, w której proces znika i zostaje "
+"zastąpiony przez inny z tym samym numerem PID."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"If processes change their name, B<killall> may not be able to match them "
+"correctly."
+msgstr ""
+"Jeśli proces zmieni swą nazwę, B<killall> może nie być w stanie prawidłowo "
+"jej dopasować."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "B<killall> has a limit of names that can be specified on the command "
+#| "line. This figure is the size of an unsigned long multiplied by 8. For "
+#| "most 32 bit systems the limit is 32 and similarly for a 64 bit system the "
+#| "limit is usually 64."
+msgid ""
+"B<killall> has a limit of names that can be specified on the command line. "
+"This figure is the size of an unsigned long integer multiplied by 8. For "
+"most 32 bit systems the limit is 32 and similarly for a 64 bit system the "
+"limit is usually 64."
+msgstr ""
+"B<killall> posiada limit nazw, które można mu podać w wierszu polecenia. "
+"Jest to rozmiar liczby typu unsigned long, pomnożony przez 8. W przypadku "
+"większości systemów 32-bitowych jest to 32 i podobnie, w przypadku systemów "
+"64-bitowych jest to zwykle 64."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<kill>(1), B<fuser>(1), B<pgrep>(1), B<pidof>(1), B<pkill>(1), B<ps>(1), "
+"B<kill>(2), B<regex>(3)."
+msgstr ""
+"B<kill>(1), B<fuser>(1), B<pgrep>(1), B<pidof>(1), B<pkill>(1), B<ps>(1), "
+"B<kill>(2), B<regex>(3)."
diff --git a/po/pl/archive/po/man1/man2html.1.po b/po/pl/archive/po/man1/man2html.1.po
new file mode 100644
index 00000000..cfc1ea8c
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man1/man2html.1.po
@@ -0,0 +1,509 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Wojtek Kotwica <wkotwica@post.pl>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2003, 2014, 2017.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2020-03-07 13:27+01:00\n"
+"PO-Revision-Date: 2017-02-07 23:26+0100\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 2.0\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "man2html"
+msgstr "man2html"
+
+#. type: TH
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "1 January 1998"
+msgstr "1 stycznia 1998"
+
+#. type: SH
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "man2html - format a manual page in html"
+msgstr "man2html - formatuje stronę man w html-u"
+
+#. type: SH
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "man2html [options] [file]"
+msgstr "B<man2html> [I<opcje>] [I<plik>]"
+
+#. type: SH
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid ""
+"B<man2html> converts a manual page as found in I<file> (or stdin, in case no "
+"file argument, or the argument \"-\", is given) from man-style nroff into "
+"html, and prints the result on stdout. It does support tbl but does not "
+"know about eqn. The exit status is 0. If something goes wrong, an error "
+"page is printed on stdout."
+msgstr ""
+"B<man2html> wykonuje konwersję strony podręcznika systemowego zapisanej w "
+"podanym I<pliku> (lub pobieranej ze standardowego wejścia, w przypadku gdy "
+"nie podano nazwy pliku lub podano nazwę \"-\") z używanego przez man formatu "
+"nroff na html i drukuje wynik na stdout. Obsługuje tbl, ale nie zna eqn. Kod "
+"zakończenia wynosi 0. Jeśli coś się nie powiedzie, to na standardowe wyjście "
+"wypisywana jest strona z komunikatem błędu."
+
+#. (See
+#. .BR man (1)
+#. for info on how to browse man pages via
+#. .BR man2html .
+#. Usually it would suffice to put "MANHTMLPAGER=/usr/bin/lynx"
+#. in the environment.)
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid ""
+"This can be used as a stand-alone utility, but is mainly intended as an "
+"auxiliary, to enable users to browse their man pages using a html browser "
+"like B<lynx>(1), B<xmosaic>(1) or B<netscape>(1)."
+msgstr ""
+"Może być wykorzystywane jako samodzielne narzędzie, ale zasadniczo "
+"zaprojektowano je do zastosowań pomocniczych, by umożliwić użytkownikom "
+"przeglądanie stron podręcznika systemowego za pomocą przeglądarki html, "
+"takiej jak np. B<lynx>(1), B<xmosaic>(1) czy B<netscape>(1)."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid ""
+"The main part of B<man2html> is the troff-to-html engine written by Richard "
+"Verhoeven (rcb5@win.tue.nl). It adds hyperlinks for the following "
+"constructs:"
+msgstr ""
+"Główną część B<man2html> stanowi konwerter troff-na-html napisany przez "
+"Richarda Verhoevena (rcb5@win.tue.nl). Dodaje on odnośniki hipertekstowe do "
+"następujących konstrukcji:"
+
+#. type: tbl table
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "foo(3x)"
+msgstr "foo(3x)"
+
+#. type: tbl table
+#: debian-buster debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "http://localhost/cgi-bin/man/man2html?3x+foo"
+msgstr "http://localhost/cgi-bin/man/man2html?3x+foo"
+
+#. type: tbl table
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "method://string"
+msgstr "metoda://łańcuch"
+
+#. type: tbl table
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "www.host.name"
+msgstr "www.nazwa.hosta"
+
+#. type: tbl table
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "http://www.host.name"
+msgstr "http://www.host.name"
+
+#. type: tbl table
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "ftp.host.name"
+msgstr "ftp.nazwa.hosta"
+
+#. type: tbl table
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "ftp://ftp.host.name"
+msgstr "ftp://ftp.host.name"
+
+#. type: tbl table
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "name@host"
+msgstr "nazwa@host"
+
+#. type: tbl table
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "mailto:name@host"
+msgstr "mailto:name@host"
+
+#. type: tbl table
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "E<lt>string.hE<gt>"
+msgstr "E<lt>string.hE<gt>"
+
+#. type: tbl table
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "file:/usr/include/string.h"
+msgstr "file:/usr/include/string.h"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid ""
+"(The first of these can be tuned by options - see below.) No lookup is done "
+"- the links generated need not exist. Also an index with internal "
+"hyperlinks to the various sections is generated, so that it is easier to "
+"find one's way in large man pages like B<bash>(1)."
+msgstr ""
+"(Pierwsza z nich może być dopasowywana do potrzeb przez opcje - zobacz "
+"niżej). Nie jest wykonywane żadne wyszukiwanie - obiekty wskazywane przez "
+"tworzone odnośniki nie muszą istnieć. Tworzony jest też indeks wewnętrznych "
+"odnośników hipertekstowych do różnych sekcji strony, co ułatwia orientację w "
+"dużych stronach jak B<bash>(1)."
+
+#. type: SH
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "OPTIONS"
+msgstr "OPCJE"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid ""
+"When reading from stdin, it is not always clear how to do .so expansion. The "
+"-D option allows a script to define the working directory."
+msgstr ""
+"Przy odczycie ze standardowego wejścia nie zawsze jest jasne, jak wykonać "
+"rozwinięcie żądania .so. Opcja -D pozwala skryptowi na zdefiniowanie "
+"katalogu roboczego."
+
+#. type: TP
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "B<-\\^D pathname>"
+msgstr "B<-\\^D>I< ścieżka>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid ""
+"Strip the last two parts from the pathname, and do a I<chdir>(I<dir>) before "
+"starting the conversion."
+msgstr ""
+"Przed rozpoczęciem konwersji obcina ostatnie dwie części ścieżki i w "
+"odniesieniu do pozostałej części wykonuje I<chdir>(I<dir>)."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid ""
+"The -E option allows the easy generation of error messages from a cgi script."
+msgstr ""
+"Opcja -E umożliwia skryptowi cgi łatwe tworzenie komunikatów o błędach."
+
+#. type: TP
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "B<-\\^E string>"
+msgstr "B<-\\^E>I< łańcuch>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "Output an error page containing the given error message."
+msgstr "Tworzy w wyniku stronę zawierającą zadany komunikat o błędzie."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "The general form of a hyperlink generated for a man page reference is"
+msgstr ""
+"Ogólną postacią odnośnika hipertekstowego generowanego dla odsyłacza strony "
+"man jest"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid ""
+"E<lt>method:"
+"cgipathE<gt>E<lt>man2htmlpathE<gt>E<lt>separatorE<gt>E<lt>manpageE<gt>"
+msgstr ""
+"E<lt>metoda:"
+"ścieżkacgiE<gt>E<lt>ścieżkaman2htmlE<gt>E<lt>separatorE<gt>E<lt>stronamanE<gt>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid ""
+"with a default as shown above. The parts of this hyperlink are set using the "
+"various options."
+msgstr ""
+"z wartością domyślną pokazaną powyżej. Składowe tego odnośnika ustawiane są "
+"przy pomocy różnych opcji."
+
+#. type: TP
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "B<-\\^h>"
+msgstr "B<-\\^h>"
+
+#. This is the default.
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "Set method:cgipath to http://localhost."
+msgstr "Ustawia metoda:ścieżkacgi na http://localhost."
+
+#. type: TP
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "B<-\\^H>I< host[.domain][:port]>"
+msgstr "B<-\\^HP>I< host[.domena][:port]>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "Set method:cgipath to http://I<host.domain:port>."
+msgstr "Ustawia metoda:ścieżkacgi na http://I<host.domena:port>."
+
+#. type: TP
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "B<-\\^l>"
+msgstr "B<-\\^l>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable
+msgid "Set method:cgipath to lynxcgi:I</usr/lib>."
+msgstr "Ustawia metoda:ścieżkacgi na lynxcgi:I</usr/lib>."
+
+#. type: TP
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "B<-\\^L>I< dir>"
+msgstr "B<-\\^L>I< katalog>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "Set method:cgipath to lynxcgi:I<dir>."
+msgstr "Ustawia metoda:ścieżkacgi na lynxcgi:I<katalog>."
+
+#. type: TP
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "B<-\\^M>I< man2htmlpath>"
+msgstr "B<-\\^M>I< ścieżkaman2html>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable
+msgid "Set the man2htmlpath to use. The default is I</cgi-bin/man/man2html>."
+msgstr ""
+"Ustawia ścieżkę man2html, jaka ma być użyta. Domyślnie jest to I</cgi-bin/"
+"man/man2html>."
+
+#. type: TP
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "B<-\\^p>"
+msgstr "B<-\\^p>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "Set separator to '/'."
+msgstr "Ustawia separator na \"/\"."
+
+#. type: TP
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "B<-\\^q>"
+msgstr "B<-\\^q>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "Set separator to '?'. This is the default."
+msgstr "Ustawia separator na \"?\". Jest to separator domyślny."
+
+#. type: TP
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "B<-\\^r>"
+msgstr "B<-\\^r>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "Use relative html paths, instead of cgi-bin paths."
+msgstr "Używa względnych ścieżek html, zamiast ścieżek typu cgi-bin."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable
+msgid ""
+"On a machine without running B<httpd>, one can use B<lynx> to browse the man "
+"pages, using the lynxcgi method. When some http daemon is running, lynx, or "
+"any other browser, can be used to browse the man pages, using the http "
+"method. The option -l (for `lynxcgi') selects the former behaviour. With "
+"it, the default cgipath is I</usr/lib>."
+msgstr ""
+"Na maszynach, na których nie jest uruchomiony B<httpd>, można do "
+"przeglądania stron man używać przeglądarki B<lynx>, wykorzystując metodę "
+"lynxcgi. Jeżeli pracuje jakiś demon http, do przeglądania można użyć lynxa, "
+"czy jakiejkolwiek innej przeglądarki, wykorzystując metodę http. Opcja -l "
+"(oznaczająca \"lynxcgi\") wybiera pierwsze z opisanych zachowań. Przy jej "
+"zastosowaniu domyślną ścieżką cgi jest I</usr/lib>."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "In general, a cgi script can be called by"
+msgstr "Ogólnie skrypt cgi wywołuje się przez"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "E<lt>path_to_scriptE<gt>/E<lt>more_pathE<gt>?E<lt>queryE<gt>"
+msgstr ""
+"E<lt>ścieżka_do_skryptuE<gt>/E<lt>dalej_ścieżkaE<gt>?E<lt>zapytanieE<gt>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid ""
+"and the environment variables PATH_INFO and QUERY_STRING will be set to "
+"E<lt>more_pathE<gt> and E<lt>queryE<gt>, respectively. Since lynxcgi does "
+"not handle the PATH_INFO part, we generate hyperlinks with `?' as a "
+"separator by default. The option -p (for `path') selects '/' as a "
+"separator, while the option -q (for `query') selects '?' as a separator."
+msgstr ""
+"a zmiennym środowiska PATH_INFO i QUERY_STRING zostaną przypisane wartości, "
+"odpowiednio, E<lt>dalej_ścieżkaE<gt> i E<lt>zapytanieE<gt>. Ponieważ lynxcgi "
+"nie obsługuje części PATH_INFO, domyślnie tworzone są odnośniki z \"?\" jako "
+"separatorem. Opcja -p (\"path\" - ścieżka) wybiera na separator znak "
+"ukośnika \"/\", a -q (\"query\" - zapytanie) - znak zapytania \"?\"."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid ""
+"The option -H I<host> will specify the host to use (instead of "
+"I<localhost>). A cgi script could use"
+msgstr ""
+"Opcja -H I<host> określa nazwę hosta, który ma być używany (zamiast "
+"I<localhost>). Skrypt cgi może wykorzystać konstrukcję"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "man2html -H $SERVER_NAME"
+msgstr "man2html -H $SERVER_NAME"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid ""
+"if the variable SERVER_NAME is set. This would allow your machine to act as "
+"a server and export man pages."
+msgstr ""
+"jeśli ustawiona jest zmienna SERVER_NAME. Dzięki temu maszyna może działać "
+"jako serwer i eksportować strony man."
+
+#. type: SH
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "BUGS"
+msgstr "BŁĘDY"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable
+msgid ""
+"There are many heuristics. The output will not always be perfect. The "
+"lynxcgi method will not work if lynx was compiled without selecting support "
+"for it. There may be problems with security."
+msgstr ""
+"Wiele rzeczy jest zrobionych heurystycznie. Wynik nie zawsze będzie "
+"doskonały. Metoda lynxcgi nie zadziała, jeżeli lynx został skompilowany bez "
+"jej obsługi. Mogą być problemy z bezpieczeństwem."
+
+#. type: SH
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "AUTHOR"
+msgstr "AUTOR"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid ""
+"Richard Verhoeven was the original author of B<man2html>. Michael Hamilton "
+"and Andries Brouwer subsequently improved on it. Federico Lucifredi "
+"E<lt>flucifredi@acm.orgE<gt> is the current maintainer."
+msgstr ""
+"Richard Verhoeven był oryginalnym autorem programu B<man2html>. Michael "
+"Hamilton i Andries Brouwer kolejno go ulepszali. Obecnym opiekunem programu "
+"jest Federico Lucifredi E<lt>flucifredi@acm.orgE<gt>."
+
+#. type: SH
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-buster debian-unstable fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "B<lynx>(1), B<man>(1), B<hman>(1)"
+msgstr "B<lynx>(1), B<man>(1), B<hman>(1)"
+
+#. type: tbl table
+#: fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, no-wrap
+msgid "http://localhost/man/man2html?3x+foo"
+msgstr "http://localhost/man/man2html?3x+foo"
+
+#. type: Plain text
+#: fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "Set method:cgipath to lynxcgi:I</usr/lib/man2html>."
+msgstr "Ustawia metoda:ścieżkacgi na lynxcgi:I</usr/lib/man2html>."
+
+#. type: Plain text
+#: fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid "Set the man2htmlpath to use. The default is I</man/man2html>."
+msgstr ""
+"Ustawia ścieżkę man2html, jaka ma być użyta. Domyślnie jest to I</man/"
+"man2html>."
+
+#. type: Plain text
+#: fedora-rawhide mageia-cauldron
+msgid ""
+"On a machine without running B<httpd>, one can use B<lynx> to browse the man "
+"pages, using the lynxcgi method. When some http daemon is running, lynx, or "
+"any other browser, can be used to browse the man pages, using the http "
+"method. The option -l (for `lynxcgi') selects the former behaviour. With "
+"it, the default cgipath is I</usr/lib/man2html>."
+msgstr ""
+"Na maszynach, na których nie jest uruchomiony B<httpd>, można do "
+"przeglądania stron man używać przeglądarki B<lynx>, wykorzystując metodę "
+"lynxcgi. Jeżeli pracuje jakiś demon http, do przeglądania można użyć lynxa, "
+"czy jakiejkolwiek innej przeglądarki, wykorzystując metodę http. Opcja -l "
+"(oznaczająca \"lynxcgi\") wybiera pierwsze z opisanych zachowań. Przy jej "
+"zastosowaniu domyślną ścieżką cgi jest I</usr/lib/man2html>."
+
+#. type: Plain text
+#: fedora-rawhide mageia-cauldron
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "There are many heuristics. The output will not always be perfect. The "
+#| "lynxcgi method will not work if lynx was compiled without selecting "
+#| "support for it. There may be problems with security."
+msgid ""
+"There are many heuristics. The output will not always be perfect. The "
+"lynxcgi method will not work if lynx is not configured for it. There may be "
+"problems with security."
+msgstr ""
+"Wiele rzeczy jest zrobionych heurystycznie. Wynik nie zawsze będzie "
+"doskonały. Metoda lynxcgi nie zadziała, jeżeli lynx został skompilowany bez "
+"jej obsługi. Mogą być problemy z bezpieczeństwem."
diff --git a/po/pl/archive/po/man1/ps.1.po b/po/pl/archive/po/man1/ps.1.po
new file mode 100644
index 00000000..4ae282eb
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man1/ps.1.po
@@ -0,0 +1,6340 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2004, 2013, 2014, 2017.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2024-02-09 17:05+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2017-02-11 12:11+0100\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 2.0\n"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "PS"
+msgstr "PS"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "2020-06-04"
+msgstr "4 czerwca 2020 r."
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "procps-ng"
+msgstr "procps-ng"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "User Commands"
+msgstr "Polecenia użytkownika"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "ps - report a snapshot of the current processes."
+msgstr "ps - zgłasza status procesu"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid "B<ps> [I<options>]"
+msgid "B<ps> [\\,I<options\\/>]"
+msgstr "B<ps> [I<opcje>]"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "B<ps> displays information about a selection of the active processes. If "
+#| "you want a repetitive update of the selection and the displayed "
+#| "information, use I<top>(1) instead."
+msgid ""
+"B<ps> displays information about a selection of the active processes. If "
+"you want a repetitive update of the selection and the displayed information, "
+"use B<top> instead."
+msgstr ""
+"B<ps> wyświetla informacje o wybranych aktywnych procesach. Jeśli "
+"potrzebujesz powtarzającego się statusu, użyj programu I<top>(1)."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "This version of B<ps> accepts several kinds of options:"
+msgstr "Ta wersja programu B<ps> akceptuje kilka rodzajów opcji:"
+
+#. type: IP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "1"
+msgstr "1"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "UNIX options, which may be grouped and must be preceded by a dash."
+msgstr ""
+"Opcje w stylu UNIX, które mogą być grupowane i muszą być poprzedzone "
+"myślnikiem."
+
+#. type: IP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "2"
+msgstr "2"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "BSD options, which may be grouped and must not be used with a dash."
+msgstr "Opcje BSD, które mogą być grupowane i nie mogą być użyte z myślnikiem."
+
+#. type: IP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "3"
+msgstr "3"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "GNU long options, which are preceded by two dashes."
+msgstr "Długie opcje GNU, które są poprzedzone dwoma myślnikami."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Options of different types may be freely mixed, but conflicts can appear. "
+"There are some synonymous options, which are functionally identical, due to "
+"the many standards and B<ps> implementations that this B<ps> is compatible "
+"with."
+msgstr ""
+"Różne typy opcji można ze sobą dowolnie mieszać, jednakże mogą pojawić się "
+"konflikty. Niektóre opcje są synonimiczne, ich funkcjonalność jest "
+"identyczna z powodu mnogości standardów i implementacji B<ps>, z którymi ta "
+"wersja programu B<ps> jest zgodna."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Note that \"B<ps -aux>\" is distinct from \"B<ps\\ aux>\". The POSIX and "
+#| "UNIX standards require that \"B<ps\\ -aux>\" print all processes owned by "
+#| "a user named \"x\", as well as printing all processes that would be "
+#| "selected by the B<-a> option. If the user named \"x\" does not exist, "
+#| "this B<ps> may interpret the command as \"B<ps\\ aux>\" instead and print "
+#| "a warning. This behavior is intended to aid in transitioning old scripts "
+#| "and habits. It is fragile, subject to change, and thus should not be "
+#| "relied upon."
+msgid ""
+"Note that B<ps -aux> is distinct from B<ps\\ aux>. The POSIX and UNIX "
+"standards require that B<ps\\ -aux> print all processes owned by a user "
+"named I<x>, as well as printing all processes that would be selected by the "
+"B<-a> option. If the user named I<x> does not exist, this B<ps> may "
+"interpret the command as B<ps\\ aux> instead and print a warning. This "
+"behavior is intended to aid in transitioning old scripts and habits. It is "
+"fragile, subject to change, and thus should not be relied upon."
+msgstr ""
+"Proszę zauważyć, że \"B<ps -aux>\" to nie jest to samo, co \"B<ps\\ aux>\". "
+"Standardy POSIX i UNIX wymagają, aby \"B<ps\\ -aux>\" wypisało wszystkie "
+"procesy, których właścicielem jest użytkownik o nazwie \"x\", oraz te "
+"procesy, które byłyby wybrane przez podanie opcji B<-a>. Jeżeli użytkownik o "
+"nazwie \"x\" nie istnieje, to B<ps> może zinterpretować tę komendę jako "
+"\"B<ps\\ aux>\" i wypisać ostrzeżenie. To zachowanie ma pomóc w "
+"przechodzeniu ze starych skryptów i nawyków. Może się to zmienić, nie należy "
+"na tym zachowaniu polegać."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"By default, B<ps> selects all processes with the same effective user ID "
+"(euid=EUID) as the current user and associated with the same terminal as the "
+"invoker. It displays the process ID (pid=PID), the terminal associated with "
+"the process (tname=TTY), the cumulated CPU time in [DD-]hh:mm:ss format "
+"(time=TIME), and the executable name (ucmd=CMD). Output is unsorted by "
+"default."
+msgstr ""
+"Domyślnie B<ps> wyświetla procesy mające ten sam efektywny identyfikator "
+"użytkownika (euid=EUID), co bieżący użytkownik, oraz podłączone do tego "
+"samego terminala, do którego podłączona jest osoba uruchamiająca B<ps>. "
+"Wyświetlany jest identyfikator procesu (pid=PID), terminal (tty), do którego "
+"proces jest podłączony (tname=TTY), łączny czas procesora w formacie [DD-]hh:"
+"mm:ss (time=TIME) oraz nazwa pliku wykonywalnego (ucmd=CMD). Domyślnie "
+"wyjście nie jest sortowane."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "The use of BSD-style options will add process state (stat=STAT) to the "
+#| "default display and show the command args (args=COMMAND) instead of the "
+#| "executable name. You can override this with the B<PS_FORMAT> environment "
+#| "variable. The use of BSD-style options will also change the process "
+#| "selection to include processes on other terminals (TTYs) that are owned "
+#| "by you; alternately, this may be described as setting the selection to be "
+#| "the set of all processes filtered to exclude processes owned by other "
+#| "users or not on a terminal. These effects are not considered when "
+#| "options are described as being \"identical\" below, so B<-M> will be "
+#| "considered identical to B<Z> and so on."
+msgid ""
+"The use of BSD-style options will add process state (stat=STAT) to the "
+"default display and show the command args (args=COMMAND) instead of the "
+"executable name. You can override this with the B<PS_FORMAT> environment "
+"variable. The use of BSD-style options will also change the process "
+"selection to include processes on other terminals (TTYs) that are owned by "
+"you; alternately, this may be described as setting the selection to be the "
+"set of all processes filtered to exclude processes owned by other users or "
+"not on a terminal. These effects are not considered when options are "
+"described as being \"identical\" below, so B<-M> will be considered "
+"identical to B<Z> and so on."
+msgstr ""
+"Użycie opcji w stylu BSD doda do domyślnego wyjścia kolumnę ze stanem "
+"procesu (stat=STAT) i wyświetli argumenty polecenia (args=COMMAND) zamiast "
+"nazwy pliku wykonywalnego. Można to nadpisać za pomocą zmiennej "
+"środowiskowej B<PS_FORMAT>. Użycie opcji w stylu BSD zmieni także wybór "
+"wyświetlanych procesów, włączając te procesy podłączone do innych terminali "
+"(TTY), których właścicielem jest użytkownik uruchamiający program B<ps>; "
+"może to zostać opisane jako wybór wszystkich procesów bez tych, których "
+"właścicielami są inni użytkownicy, i tych, które nie są podłączone do "
+"żadnego terminala. Te efekty nie są brane pod uwagę, gdy poniżej opcje są "
+"opisane jako \"identyczne\" - na przykład opcja B<-M> jest uważana za "
+"identyczną z B<Z> itd."
+
+#. """""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Except as described below, process selection options are additive. The "
+"default selection is discarded, and then the selected processes are added to "
+"the set of processes to be displayed. A process will thus be shown if it "
+"meets any of the given selection criteria."
+msgstr ""
+"Poza przypadkiem opisanym poniżej, opcje wyboru procesów są dołączające. "
+"Nie bierze się pod uwagę domyślnego wyboru procesów, lecz procesy wybrane "
+"przez użytkownika są dołączane do zbioru procesów do wyświetlenia. Tak więc "
+"proces będzie pokazany, jeżeli spełnia którekolwiek z kryteriów wyboru "
+"podanych przez użytkownika."
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "EXAMPLES"
+msgstr "PRZYKŁADY"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "To see every process on the system using standard syntax:"
+msgstr "Aby zobaczyć wszystkie procesy w systemie, używając standardowej składni:"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps\\ -e>"
+msgstr "B<ps\\ -e>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps\\ -ef>"
+msgstr "B<ps\\ -ef>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps\\ -eF>"
+msgstr "B<ps\\ -eF>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps\\ -ely>"
+msgstr "B<ps\\ -ely>"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "To see every process on the system using BSD syntax:"
+msgstr "Aby zobaczyć wszystkie procesy w systemie, używając składni BSD:"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps\\ ax>"
+msgstr "B<ps\\ ax>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps\\ axu>"
+msgstr "B<ps\\ axu>"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "To print a process tree:"
+msgstr "Aby wypisać drzewo procesów:"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps\\ -ejH>"
+msgstr "B<ps\\ -ejH>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps\\ axjf>"
+msgstr "B<ps\\ axjf>"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "To get info about threads:"
+msgstr "Aby wyświetlić informację o wątkach:"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps\\ -eLf>"
+msgstr "B<ps\\ -eLf>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps\\ axms>"
+msgstr "B<ps\\ axms>"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "To get security info:"
+msgstr "Aby wyświetlić informacje związane z bezpieczeństwem:"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps\\ -eo euser,ruser,suser,fuser,f,comm,label>"
+msgstr "B<ps\\ -eo euser,ruser,suser,fuser,f,comm,label>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps\\ axZ>"
+msgstr "B<ps\\ axZ>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps\\ -eM>"
+msgstr "B<ps\\ -eM>"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "To see every process running as root (real\\ &\\ effective\\ ID) in user format:"
+msgstr "Aby zobaczyć w formacie użytkownika wszystkie procesy działające jako root (rzeczywiste i efektywne ID):"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps\\ -U\\ root\\ -u\\ root\\ u>"
+msgstr "B<ps\\ -U\\ root\\ -u\\ root\\ u>"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "To see every process with a user-defined format:"
+msgstr "Aby wyświetlić wszystkie procesy w formacie zdefiniowanym przez użytkownika:"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps\\ -eo\\ pid,tid,class,rtprio,ni,pri,psr,pcpu,stat,wchan:14,comm>"
+msgstr "B<ps\\ -eo\\ pid,tid,class,rtprio,ni,pri,psr,pcpu,stat,wchan:14,comm>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps\\ axo\\ stat,euid,ruid,tty,tpgid,sess,pgrp,ppid,pid,pcpu,comm>"
+msgstr "B<ps\\ axo\\ stat,euid,ruid,tty,tpgid,sess,pgrp,ppid,pid,pcpu,comm>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps\\ -Ao\\ pid,tt,user,fname,tmout,f,wchan>"
+msgstr "B<ps\\ -Ao\\ pid,tt,user,fname,tmout,f,wchan>"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "Print only the process IDs of syslogd:"
+msgstr "Wyświetlenie tylko identyfikatora procesu syslogd:"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps\\ -C\\ syslogd\\ -o\\ pid=>"
+msgstr "B<ps\\ -C\\ syslogd\\ -o\\ pid=>"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "Print only the name of PID 42:"
+msgstr "Wyświetlenie tylko nazwy procesu o identyfikatorze 42:"
+
+#. """""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps\\ -q\\ 42\\ -o\\ comm=>"
+msgstr "B<ps\\ -q\\ 42\\ -o\\ comm=>"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SIMPLE PROCESS SELECTION"
+msgstr "PROSTY WYBÓR PROCESÓW"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<a>"
+msgstr "B<a>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Lift the BSD-style \"only yourself\" restriction, which is imposed upon the "
+"set of all processes when some BSD-style (without \"-\") options are used or "
+"when the B<ps> personality setting is BSD-like. The set of processes "
+"selected in this manner is in addition to the set of processes selected by "
+"other means. An alternate description is that this option causes B<ps> to "
+"list all processes with a terminal (tty), or to list all processes when used "
+"together with the B<x> option."
+msgstr ""
+"Uruchamia restrykcję w stylu BSD \"tylko własne\", która jest nakładana na "
+"zbiór wszystkich procesów, jeżeli są używane jakieś opcje w stylu BSD (bez "
+"\"-\"), lub gdy osobowość B<ps> jest z rodziny BSD. Wybrany w ten sposób "
+"zbiór procesów jest dołączany do zbioru procesów wybranych w inny sposób. "
+"Alternatywny opis jest taki, że ta opcja powoduje wypisanie przez B<ps> "
+"wszystkich procesów mających przypisany terminal (tty) lub wypisanie "
+"wszystkich procesów, jeżeli użyta łącznie z opcją B<x>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-A>"
+msgstr "B<-A>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Select all processes. Identical to B<-e>."
+msgstr "Wybór wszystkich procesów. Identyczne z B<-e>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-a>"
+msgstr "B<-a>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Select all processes except both session leaders (see I<getsid>(2)) and "
+"processes not associated with a terminal."
+msgstr ""
+"Wybór wszystkich procesów oprócz zarówno liderów sesji (zobacz "
+"I<getsid>(2)), jak i procesów niepodłączonych do żadnego terminala."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-d>"
+msgstr "B<-d>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Select all processes except session leaders."
+msgstr "Wybór wszystkich procesów poza liderami sesji."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--deselect>"
+msgstr "B<--deselect>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Select all processes except those that fulfill the specified conditions "
+"(negates the selection). Identical to B<-N>."
+msgstr ""
+"Wybór wszystkich procesów, poza tymi, które spełniają określone warunki "
+"(odwraca wybór). Identyczne z B<-N>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-e>"
+msgstr "B<-e>"
+
+#. Current "g" behavior: add in the session leaders, which would
+#. be excluded in the sunos4 personality. Supposed "g" behavior:
+#. add in the group leaders -- at least according to the SunOS 4
+#. man page on the FreeBSD site. Uh oh. I think I had tested SunOS
+#. though, so maybe the code is correct.
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Select all processes. Identical to B<-A>."
+msgstr "Wybór wszystkich procesów. Identyczne z B<-A>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<g>"
+msgstr "B<g>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Really all, even session leaders. This flag is obsolete and may be "
+"discontinued in a future release. It is normally implied by the B<a> flag, "
+"and is only useful when operating in the sunos4 personality."
+msgstr ""
+"Naprawdę wszystkie, nawet liderzy sesji. Ta flaga jest przestarzała i może "
+"zniknąć w przyszłych wersjach programu. Jest włączana przez flagę B<a> i "
+"jest użyteczna tylko podczas pracy w osobowości sunos4."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-N>"
+msgstr "B<-N>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Select all processes except those that fulfill the specified conditions "
+"(negates the selection). Identical to B<--deselect>."
+msgstr ""
+"Wybór wszystkich procesów, poza tymi, które spełniają określone warunki "
+"(odwraca wybór). Identyczne z B<--deselect>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<T>"
+msgstr "B<T>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Select all processes associated with this terminal. Identical to the B<t> "
+"option without any argument."
+msgstr ""
+"Wybór wszystkich procesów podpiętych do tego terminala. Identyczny z opcją "
+"B<t> bez żadnych argumentów."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<r>"
+msgstr "B<r>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Restrict the selection to only running processes."
+msgstr "Zawęża wybór tylko do uruchomionych procesów."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<x>"
+msgstr "B<x>"
+
+#. """""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Lift the BSD-style \"must have a tty\" restriction, which is imposed upon "
+"the set of all processes when some BSD-style (without \"-\") options are "
+"used or when the B<ps> personality setting is BSD-like. The set of "
+"processes selected in this manner is in addition to the set of processes "
+"selected by other means. An alternate description is that this option "
+"causes B<ps> to list all processes owned by you (same EUID as B<ps>), or to "
+"list all processes when used together with the B<a> option."
+msgstr ""
+"Uruchamia restrykcję w stylu BSD \"musi mieć tty\", która jest nakładana na "
+"zbiór wszystkich procesów, jeżeli są używane jakieś opcje w stylu BSD (bez "
+"\"-\"), lub gdy osobowość B<ps> jest z rodziny BSD. Wybrany w ten sposób "
+"zbiór procesów jest dołączany do zbioru procesów wybranych w inny sposób. "
+"Alternatywny opis jest taki, że ta opcja powoduje wymienienie wszystkich "
+"procesów, których właścicielem jest bieżący użytkownik (EUID taki sam, jak "
+"procesu B<ps>), lub wymienienie wszystkich procesów, jeśli użyta łącznie z "
+"opcją B<a>."
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "PROCESS SELECTION BY LIST"
+msgstr "WYBÓR PROCESÓW PRZEZ PODANIE LISTY"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"These options accept a single argument in the form of a blank-separated or "
+"comma-separated list. They can be used multiple times. For example: B<ps\\ "
+"-p\\ \"1\\ 2\"\\ -p\\ 3,4>"
+msgstr ""
+"Te opcje akceptują pojedynczy argument w postaci listy rozdzielonej spacjami "
+"bądź przecinkami. Mogą być używane wiele razy. Przykład: B<ps\\ -p\\ \"1\\ "
+"2\"\\ -p\\ 3,4>"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "-I<123>"
+msgstr "-I<123>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Identical to B<--pid\\ >I<123>."
+msgstr "Identyczne z B<--pid\\ >I<123>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<123>"
+msgstr "I<123>"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-C>I<\\ cmdlist>"
+msgstr "B<-C>I<\\ cmdlist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Select by command name. This selects the processes whose executable name is "
+"given in I<cmdlist>. NOTE: The command name is not the same as the command "
+"line. Previous versions of procps and the kernel truncated this command name "
+"to 15 characters. This limitation is no longer present in both. If you "
+"depended on matching only 15 characters, you may no longer get a match."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-G>I<\\ grplist>"
+msgstr "B<-G>I<\\ grplist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Select by real group ID (RGID) or name. This selects the processes whose "
+"real group name or ID is in the I<grplist> list. The real group ID "
+"identifies the group of the user who created the process, see I<getgid>(2)."
+msgstr ""
+"Wybór przez rzeczywiste ID lub nazwę grupy (RGID). Wybiera nazwy procesów, "
+"których rzeczywista nazwa grupy bądź identyfikator występuje w liście "
+"I<grplist>. Rzeczywisty identyfikator grupy określa grupę użytkownika, który "
+"utworzył proces, patrz I<getgid>(2)."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-g>I<\\ grplist>"
+msgstr "B<-g>I<\\ grplist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Select by session OR by effective group name. Selection by session is "
+"specified by many standards, but selection by effective group is the logical "
+"behavior that several other operating systems use. This B<ps> will select "
+"by session when the list is completely numeric (as sessions are). Group ID "
+"numbers will work only when some group names are also specified. See the B<-"
+"s> and B<--group> options."
+msgstr ""
+"Wybór przez podanie sesji LUB nazwy efektywnej grupy. Wiele standardów "
+"określa wybór przez podanie sesji, ale wybór przez podanie efektywnej nazwy "
+"grupy jest logicznym zachowaniem, używanym przez wiele systemów "
+"operacyjnych. Ta wersja programu B<ps> wyszuka po sesjach, jeżeli lista "
+"zawiera tylko liczby (którymi są sesje). Numeryczne identyfikatory grup będą "
+"działać tylko wtedy, gdy podane zostaną również jakieś nazwy grup. Patrz "
+"opcje B<-s> i B<--group>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--Group>I<\\ grplist>"
+msgstr "B<--Group>I<\\ grplist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Select by real group ID (RGID) or name. Identical to B<-G>."
+msgstr ""
+"Wybór przez podanie rzeczywistego ID grupy (RGID) bądź nazwy. Identyczne z\\ "
+"B<-G>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--group>I<\\ grplist>"
+msgstr "B<--group>I<\\ grplist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Select by effective group ID (EGID) or name. This selects the processes "
+"whose effective group name or ID is in I<grplist>. The effective group ID "
+"describes the group whose file access permissions are used by the process "
+"(see I<getegid>(2)). The B<-g> option is often an alternative to B<--group>."
+msgstr ""
+"Wybór przez efektywne ID lub nazwę grupy (EGID). Wybiera procesy, których "
+"efektywna nazwa grupy lub ID występuje w I<grouplist>. Efektywny "
+"identyfikator grupy określa grupę, której prawa dostępu do plików są używane "
+"przez proces (patrz I<getegid>(2)). Opcja B<-g> jest często alternatywą dla "
+"B<--group>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<p>I<\\ pidlist>"
+msgstr "B<p>I<\\ pidlist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Select by process ID. Identical to B<-p> and B<--pid>."
+msgstr ""
+"Wybór przez podanie identyfikatorów procesów. Identyczne z B<-p> i B<--pid>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-p>I<\\ pidlist>"
+msgstr "B<-p>I<\\ pidlist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Select by PID. This selects the processes whose process ID numbers appear "
+"in I<pidlist>. Identical to B<p> and B<--pid>."
+msgstr ""
+"Wybór przez PID. Wybiera procesy, których identyfikatory pojawiają się w "
+"I<pidlist>. Identyczne z B<p> i B<--pid>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--pid>I<\\ pidlist>"
+msgstr "B<--pid>I<\\ pidlist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Select by process\\ ID. Identical to B<-p> and B<p>."
+msgstr "Wybór przez ID\\ procesu. Identyczne z B<-p> i B<p>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--ppid>I<\\ pidlist>"
+msgstr "B<--ppid>I<\\ pidlist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Select by parent process ID. This selects the processes with a parent "
+"process\\ ID in I<pidlist>. That is, it selects processes that are children "
+"of those listed in I<pidlist>."
+msgstr ""
+"Wybór przez ID procesu nadrzędnego. Wybiera procesy, których ID procesu "
+"nadrzędnego występuje w I<pidlist>. To znaczy, że wybiera procesy, których "
+"dzieci określono w I<pidlist>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<q>I<\\ pidlist>"
+msgstr "B<q>I<\\ pidlist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Select by process ID (quick mode). Identical to B<-q> and B<--quick-pid>."
+msgstr ""
+"Wybór przez podanie identyfikatorów procesów (tryb szybki). Identyczne z B<-"
+"q> i B<--quick-pid>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-q>I<\\ pidlist>"
+msgstr "B<-q>I<\\ pidlist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Select by PID (quick mode). This selects the processes whose process ID "
+#| "numbers appear in I<pidlist>. With this option B<ps> reads the necessary "
+#| "info only for the pids listed in the I<pidlist> and doesn't apply "
+#| "additional filtering rules. The order of pids is unsorted and preserved. "
+#| "No additional selection options, sorting and forest type listings are "
+#| "allowed in this mode. Identical to B<q> and B<--quick-pid>."
+msgid ""
+"Select by PID (quick mode). This selects the processes whose process ID "
+"numbers appear in I<pidlist>. With this option B<ps> reads the necessary "
+"info only for the pids listed in the I<pidlist> and doesn't apply additional "
+"filtering rules. The order of pids is unsorted and preserved. No "
+"additional selection options, sorting and forest type listings are allowed "
+"in this mode. Identical to B<q> and B<--quick-pid>."
+msgstr ""
+"Wybór przez ID procesu (tryb szybki). Wybiera to procesy, których numery ID "
+"pojawiają się w I<pidlist>. Gdy ta opcja jest używana, B<ps> czyta potrzebne "
+"informacje tylko dla identyfikatorów procesów wymienionych w I<pidlist> i "
+"nie aplikuje dodatkowych reguł filtrujących. Porządek identyfikatorów jest "
+"zachowywany. W tym trybie nie jest możliwe podawanie dodatkowych opcji "
+"wybierania procesów, sortowania i drzewiastego wyświetlania. Identyczne z "
+"B<q> oraz B<--quick-pid>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--quick-pid>I<\\ pidlist>"
+msgstr "B<--quick-pid>I<\\ pidlist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Select by process\\ ID (quick mode). Identical to B<-q> and B<q>."
+msgstr "Wybór przez ID procesu (tryb szybki). Identyczne z B<-q> i B<q>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-s>I<\\ sesslist>"
+msgstr "B<-s>I<\\ sesslist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Select by session ID. This selects the processes with a session ID "
+"specified in I<sesslist>."
+msgstr ""
+"Wybór przez ID sesji. Wybiera procesy mające identyfikator sesji podany w "
+"I<sesslist>. "
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--sid>I<\\ sesslist>"
+msgstr "B<--sid>I<\\ sesslist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Select by session\\ ID. Identical to B<-s>."
+msgstr "Wybór przez ID sesji. Identyczne z B<-s>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<t>I<\\ ttylist>"
+msgstr "B<t>I<\\ ttylist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Select by tty. Nearly identical to B<-t> and B<--tty>, but can also be used "
+"with an empty I<ttylist> to indicate the terminal associated with B<ps>. "
+"Using the B<T> option is considered cleaner than using B<t> with an empty "
+"I<ttylist>."
+msgstr ""
+"Wybór przez tty. Prawie identyczne z B<-t> i B<--tty>, jednak może być także "
+"użyte z pustą listą I<ttylist>, aby określić terminal skojarzony z B<ps>. "
+"Używanie opcji B<T> jest uważane za lepsze niż podanie opcji B<t> z pustą "
+"I<ttylist>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-t>I<\\ ttylist>"
+msgstr "B<-t>I<\\ ttylist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Select by tty. This selects the processes associated with the terminals "
+"given in I<ttylist>. Terminals (ttys, or screens for text output) can be "
+"specified in several forms: /dev/ttyS1, ttyS1, S1. A plain \"-\" may be "
+"used to select processes not attached to any terminal."
+msgstr ""
+"Wybór przez tty. Wybiera procesy podłączone do terminali podanych w liście "
+"I<ttylist>. Terminale (tty lub ekrany dla wyjścia tekstowego) mogą być "
+"podane na różne sposoby: /dev/ttyS1, ttyS1, S1. Można użyć \"-\", aby "
+"określić procesy niepodłączone do żadnego terminala."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--tty>I<\\ ttylist>"
+msgstr "B<--tty>I<\\ ttylist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Select by terminal. Identical to B<-t> and B<t>."
+msgstr "Wybór przez podanie terminala. Identyczne z B<-t> i B<t>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<U>I<\\ userlist>"
+msgstr "B<U>I<\\ userlist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Select by effective user ID (EUID) or name. This selects the processes "
+"whose effective user name or ID is in I<userlist>. The effective user ID "
+"describes the user whose file access permissions are used by the process "
+"(see I<geteuid>(2)). Identical to B<-u> and B<--user>."
+msgstr ""
+"Wybór przez efektywną ID lub nazwę użytkownika (EUID). Wybiera procesy, "
+"których efektywna nazwa użytkownika lub ID jest w I<userlist>. Efektywne ID "
+"użytkownika opisuje użytkownika, którego prawa dostępu do plików są używane "
+"przez proces (patrz I<geteuid>(2)). Identyczne z B<-u> i B<--user>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-U>I<\\ userlist>"
+msgstr "B<-U>I<\\ userlist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Select by real user ID (RUID) or name. It selects the processes whose real "
+"user name or ID is in the I<userlist> list. The real user ID identifies the "
+"user who created the process, see I<getuid>(2)."
+msgstr ""
+"Wybór przez rzeczywiste ID lub nazwę użytkownika (RUID). Wybiera procesy, "
+"których rzeczywista nazwa użytkownika lub ID jest w I<userlist>. Rzeczywiste "
+"ID użytkownika opisuje użytkownika, który utworzył proces (patrz "
+"I<getuid>(2))."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-u>I<\\ userlist>"
+msgstr "B<-u>I<\\ userlist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Select by effective user ID (EUID) or name. This selects the processes "
+"whose effective user name or ID is in I<userlist>."
+msgstr ""
+"Wybór przez podanie efektywnego ID użytkownika (EUID) bądź nazwy. Wybiera "
+"procesy, których efektywna nazwa użytkownika lub ID jest w I<userlist>."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The effective user ID describes the user whose file access permissions are "
+"used by the process (see I<geteuid>(2)). Identical to B<U> and B<--user>."
+msgstr ""
+"Efektywne ID użytkownika opisuje użytkownika, którego prawa dostępu do "
+"plików są używane przez proces (patrz I<geteuid>(2)). Identyczne z B<U> i "
+"B<--user>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--User>I<\\ userlist>"
+msgstr "B<--User>I<\\ userlist>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Select by real user ID (RUID) or name. Identical to B<-U>."
+msgstr ""
+"Wybór przez podanie rzeczywistego ID użytkownika (RUID) bądź nazwy. "
+"Identyczne z\\ B<-U>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--user>I<\\ userlist>"
+msgstr "B<--user>I<\\ userlist>"
+
+#. """""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Select by effective user ID (EUID) or name. Identical to B<-u> and B<U>."
+msgstr ""
+"Wybór przez podanie efektywnego ID użytkownika (EUID) bądź nazwy. "
+"Identyczne z B<-u> i B<U>."
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "OUTPUT FORMAT CONTROL"
+msgstr "KONTROLOWANIE FORMATU WYJŚCIA"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"These options are used to choose the information displayed by B<ps>. The "
+"output may differ by personality."
+msgstr ""
+"Poniższe opcje są używane do wyboru informacji wyświetlanych przez B<ps>. "
+"Wyjście może zależeć od osobowości."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-c>"
+msgstr "B<-c>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Show different scheduler information for the B<-l> option."
+msgstr "Wyświetla inne informacje schedulera, w połączeniu z opcją B<-l>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--context>"
+msgstr "B<--context>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display security context format (for SELinux)."
+msgstr "Wyświetla format kontekstu bezpieczeństwa (dla SELinuksa)."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-f>"
+msgstr "B<-f>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Do full-format listing. This option can be combined with many other UNIX-"
+#| "style options to add additional columns. It also causes the command "
+#| "arguments to be printed. When used with B<-L>, the NLWP (number of "
+#| "threads) and LWP (thread ID) columns will be added. See the B<c> option, "
+#| "the format keyword B<args>, and the format keyword B<comm>."
+msgid ""
+"Do full-format listing. This option can be combined with many other UNIX-"
+"style options to add additional columns. It also causes the command "
+"arguments to be printed. When used with B<-L>, the NLWP (number of threads) "
+"and LWP (thread ID) columns will be added. See the B<c> option, the format "
+"keyword B<args>, and the format keyword B<comm>."
+msgstr ""
+"Wyjście w pełnym formacie. Ta opcja może być połączona z wieloma innymi "
+"opcjami w stylu UNIX, aby dodać dodatkowe kolumny. Także powoduje "
+"wypisywanie argumentów poleceń. Użyta z B<-L> dodaje kolumny NLWP (liczba "
+"wątków) i LWP (ID wątku). Patrz opcja B<c>, słowo kluczowe formatu B<args> i "
+"słowo kluczowe formatu B<comm>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-F>"
+msgstr "B<-F>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Extra full format. See the B<-f> option, which B<-F> implies."
+msgstr "Format ekstrapełny. Patrz opcja B<-f>, którą włącza B<-F>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--format>I<\\ format>"
+msgstr "B<--format>I<\\ format>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "user-defined format. Identical to B<-o> and B<o>."
+msgstr "Format zdefiniowany przez użytkownika. Identyczne z B<-o> i B<o>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<j>"
+msgstr "B<j>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "BSD job control format."
+msgstr "Format kontroli zadań BSD."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-j>"
+msgstr "B<-j>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Jobs format."
+msgstr "Format zadań."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<l>"
+msgstr "B<l>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display BSD long format."
+msgstr "Długi format BSD."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-l>"
+msgstr "B<-l>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Long format. The B<-y> option is often useful with this."
+msgstr ""
+"Długi format. Opcja B<-y> jest często przydatna w połączeniu z tą opcją."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-M>"
+msgstr "B<-M>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Add a column of security data. Identical to B<Z> (for SELinux)."
+msgstr ""
+"Dodaje kolumnę z danymi dotyczącymi bezpieczeństwa. Identyczne z B<Z> (dla "
+"SELinuksa)."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<O>I<\\ format>"
+msgstr "B<O>I<\\ format>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"is preloaded B<o> (overloaded). The BSD B<O> option can act like B<-O> "
+"(user-defined output format with some common fields predefined) or can be "
+"used to specify sort order. Heuristics are used to determine the behavior "
+"of this option. To ensure that the desired behavior is obtained (sorting or "
+"formatting), specify the option in some other way (e.g. with B<-O> or B<--"
+"sort>). When used as a formatting option, it is identical to B<-O>, with "
+"the BSD personality."
+msgstr ""
+"jest predefiniowanym B<o> (nadpisanym). Opcja BSD B<O> może zachowywać się "
+"jak B<-O> (wyjście zdefiniowane przez użytkownika z paroma polami "
+"predefiniowanymi) albo może być użyta do określenia porządku sortowania. "
+"Heurystyka jest używana do określenia pożądanego zachowania się tej opcji. "
+"Aby wprost określić wymagane zachowanie (sortowanie lub formatowanie), "
+"należy podać tę opcję w inny sposób (np. jako B<-O> lub B<--sort>). Używana "
+"jako opcja formatowania jest identyczna z B<-O>, z osobowością BSD."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-O>I<\\ format>"
+msgstr "B<-O>I<\\ format>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Like B<-o>, but preloaded with some default columns. Identical to B<-o\\ "
+"pid,\\:>I<format>B<,\\:state,\\:tname,\\:time,\\:command> or B<-o\\ pid,\\:"
+">I<format>B<,\\:tname,\\:time,\\:cmd>, see B<-o> below."
+msgstr ""
+"Jak B<-o>, ale z paroma kolumnami domyślnie predefiniowanymi. Identyczne z "
+"B<-o\\ pid,\\:>I<format>B<,\\:state,\\:tname,\\:time,\\:command> lub B<-o\\ "
+"pid,\\:>I<format>B<,\\:tname,\\:time,\\:cmd>, patrz B<-o> niżej."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<o>I<\\ format>"
+msgstr "B<o>I<\\ format>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Specify user-defined format. Identical to B<-o> and B<--format>."
+msgstr ""
+"Określa format zdefiniowany przez użytkownika. Identyczne z B<-o> i B<--"
+"format>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-o>I<\\ format>"
+msgstr "B<-o>I<\\ format>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"User-defined format. I<format> is a single argument in the form of a blank-"
+"separated or comma-separated list, which offers a way to specify individual "
+"output columns. The recognized keywords are described in the B<STANDARD "
+"FORMAT SPECIFIERS> section below. Headers may be renamed (B<ps -o pid,\\:"
+"ruser=RealUser -o comm=Command>) as desired. If all column headers are "
+"empty (B<ps -o pid= -o comm=>) then the header line will not be output. "
+"Column width will increase as needed for wide headers; this may be used to "
+"widen up columns such as WCHAN (B<ps -o pid,\\:wchan=\\:WIDE-\\:WCHAN-\\:"
+"COLUMN -o comm>). Explicit width control (B<ps opid,\\:wchan:42,\\:cmd>) "
+"is offered too. The behavior of B<ps -o pid=X,\\:comm=Y> varies with "
+"personality; output may be one column named \"X,\\:comm=Y\" or two columns "
+"named \"X\" and \"Y\". Use multiple B<-o> options when in doubt. Use the "
+"B<PS_FORMAT> environment variable to specify a default as desired; DefSysV "
+"and DefBSD are macros that may be used to choose the default UNIX or BSD "
+"columns."
+msgstr ""
+"Format definiowany przez użytkownika. I<format> jest pojedynczym argumentem "
+"w formie listy rozdzielonej spacjami bądź przecinkami, określającej "
+"poszczególne kolumny wyjścia. Rozpoznawane słowa kluczowe opisano poniżej, w "
+"sekcji B<STANDARDOWE SPECYFIKATORY FORMATU>. Można zmienić nazwę nagłówków "
+"(B<ps\\ -o\\ pid,ruser=RzeczywistyUżytkownik\\ -o\\ comm=Polecenie>), jeśli "
+"jest to pożądane. Jeśli wszystkie nagłówki kolumn są puste (B<ps\\ -o\\ "
+"pid=\\ -o\\ comm=>), linia nagłówka nie jest wyświetlana. Szerokość kolumn "
+"jest zwiększana w razie potrzeby dla szerokich nagłówków; może być to użyte "
+"do poszerzania kolumn takich jak WCHAN (B<ps -o pid,\\:wchan=\\:SZEROKA-"
+"KOLUMNA-WCHAN -o comm>). Oferowana jest także bezpośrednia kontrola "
+"szerokości kolumn (B<ps opid,\\:wchan:42,\\:cmd>). Zachowanie polecenia B<ps "
+"-o pid=X,\\:comm=Y> zależy od osobowości: wyjściem może być jedna kolumna o "
+"nazwie \"X,\\:comm=Y\" lub dwie kolumny nazwane \"X\" i \"Y\". W razie "
+"wątpliwości, prosimy użyć wielu opcji B<-o>. W razie potrzeby, w zmiennej "
+"środowiskowej B<PS_FORMAT> można podać domyślny format. DefSysV i DefBSD to "
+"makra, których można użyć, aby wybrać domyślne kolumny w stylu Uniksa lub "
+"BSD."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<s>"
+msgstr "B<s>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display signal format."
+msgstr "Wyświetla format sygnałów."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<u>"
+msgstr "B<u>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display user-oriented format."
+msgstr "Wyświetla format zorientowany na użytkownika"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<v>"
+msgstr "B<v>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display virtual memory format."
+msgstr "Wyświetla format pamięci wirtualnej."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<X>"
+msgstr "B<X>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Register format."
+msgstr "Format rejestru."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-y>"
+msgstr "B<-y>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Do not show flags; show rss in place of addr. This option can only be used "
+"with B<-l>."
+msgstr ""
+"Nie pokazuje flag, wyświetla rss zamiast addr. Może być użyta tylko z B<-l>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<Z>"
+msgstr "B<Z>"
+
+#. """""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Add a column of security data. Identical to B<-M> (for SELinux)."
+msgstr ""
+"Dodaje kolumnę z danymi dotyczącymi bezpieczeństwa. Identyczne z B<-M> (dla "
+"SELinuksa)."
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "OUTPUT MODIFIERS"
+msgstr "MODYFIKATORY WYJŚCIA"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<c>"
+msgstr "B<c>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Show the true command name. This is derived from the name of the executable "
+"file, rather than from the argv value. Command arguments and any "
+"modifications to them are thus not shown. This option effectively turns the "
+"B<args> format keyword into the B<comm> format keyword; it is useful with "
+"the B<-f> format option and with the various BSD-style format options, which "
+"all normally display the command arguments. See the B<-f> option, the "
+"format keyword B<args>, and the format keyword B<comm>."
+msgstr ""
+"Wyświetla prawdziwą nazwę polecenia. Bazuje ona na nazwie pliku "
+"wykonywalnego, a nie na wartości tablicy argumentów procesu (argv). Dlatego "
+"też argumenty i ich modyfikacje nie są wyświetlane. Ta opcja efektywnie "
+"przekształca słowo kluczowe B<args> na B<comm> i jest użyteczna w połączeniu "
+"z opcją formatowania B<-f> i z różnymi opcjami formatowania w stylu BSD, "
+"które wszystkie wyświetlają argumenty poleceń. Patrz opis opcji B<-f> i słów "
+"kluczowych formatowania B<args> oraz B<comm>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--cols>I<\\ n>"
+msgstr "B<--cols>I<\\ n>"
+
+#. """""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Set screen width."
+msgstr "Ustawia szerokość ekranu."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--columns>I<\\ n>"
+msgstr "B<--columns>I<\\ n>"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--cumulative>"
+msgstr "B<--cumulative>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Include some dead child process data (as a sum with the parent)."
+msgstr "Dołącza kilka danych zmarłych procesów-dzieci (jako sumę z rodzicem)."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<e>"
+msgstr "B<e>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Show the environment after the command."
+msgstr "Wyświetla środowisko za poleceniem."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<f>"
+msgstr "B<f>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "ASCII art process hierarchy (forest)."
+msgstr "Hierarchia procesów jako ASCII-art (las)."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--forest>"
+msgstr "B<--forest>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "ASCII art process tree."
+msgstr "Drzewo procesów jako ASCII-art."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<h>"
+msgstr "B<h>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"No header. (or, one header per screen in the BSD personality). The B<h> "
+"option is problematic. Standard BSD B<ps> uses this option to print a "
+"header on each page of output, but older Linux B<ps> uses this option to "
+"totally disable the header. This version of B<ps> follows the Linux usage "
+"of not printing the header unless the BSD personality has been selected, in "
+"which case it prints a header on each page of output. Regardless of the "
+"current personality, you can use the long options B<--headers> and B<--no-"
+"headers> to enable printing headers each page or disable headers entirely, "
+"respectively."
+msgstr ""
+"Brak nagłówka (lub - w osobowości BSD - jeden nagłówek na ekran). Opcja B<h> "
+"sprawia problemy. Standardowe B<ps> z BSD używa tej opcji do wyświetlenia "
+"nagłówka na każdej stronie wyjścia, ale starsze B<ps> z Linuksa używa tej "
+"opcji do całkowitego wyłączenia nagłówka. Ta wersja programu B<ps> zachowuje "
+"się jak wersja linuksowa i nie wypisuje nagłówka, chyba że wybrano osobowość "
+"BSD - w tym przypadku wypisuje nagłówek na każdej stronie wyjścia. "
+"Niezależnie od osobowości, można użyć opcji B<--headers> i B<--no-headers>, "
+"aby - odpowiednio - włączyć wypisywanie nagłówka na każdej stronie bądź "
+"całkowicie wyłączyć wypisywanie nagłówka."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-H>"
+msgstr "B<-H>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Show process hierarchy (forest)."
+msgstr "Pokazuje hierarchię procesów (las)."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--headers>"
+msgstr "B<--headers>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Repeat header lines, one per page of output."
+msgstr "Powtarza linie nagłówka, po jednej na stronę wyjścia."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<k>I<\\ spec>"
+msgstr "B<k>I<\\ spec>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Specify sorting order. Sorting syntax is [B<+>|B<->]I<key>[,[B<+>|B<-"
+#| ">]I<key>[,...]]. Choose a multi-letter key from the B<STANDARD FORMAT "
+#| "SPECIFIERS> section. The \"+\" is optional since default direction is "
+#| "increasing numerical or lexicographic order. Identical to B<--sort>."
+msgid ""
+"Specify sorting order. Sorting syntax is [B<+>|B<->]I<key\\/.RB [,[ + | - ]."
+"IR key [,...]].> Choose a multi-letter key from the B<STANDARD FORMAT "
+"SPECIFIERS> section. The \"+\" is optional since default direction is "
+"increasing numerical or lexicographic order. Identical to B<--sort>."
+msgstr ""
+"Określa porządek sortowania. Składnia sortowania jest następująca: [B<+>|B<-"
+">]I<klucz>[,[B<+>|B<->]I<klucz>[,...]]. Proszę wybrać wieloliterowy klucz z "
+"sekcji B<STANDARDOWE SPECYFIKATORY FORMATU>. \"+\" jest opcjonalny, ponieważ "
+"domyślnym porządkiem jest rosnący porządek numeryczny lub leksykograficzny. "
+"Identyczne z B<--sort>."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Examples:"
+msgstr "Przykłady:"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps jaxkuid,-ppid,+pid>"
+msgstr "B<ps jaxkuid,-ppid,+pid>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps axk comm o comm,args>"
+msgstr "B<ps axk comm o comm,args>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<ps kstart_time -ef>"
+msgstr "B<ps kstart_time -ef>"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--lines>I<\\ n>"
+msgstr "B<--lines>I<\\ n>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Set screen height."
+msgstr "Ustawia wysokość ekranu."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<n>"
+msgstr "B<n>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Numeric output for WCHAN and USER (including all types of UID and GID)."
+msgstr ""
+"Wyjście liczbowe dla kolumn WCHAN i USER (włączając wszystkie typu UID i "
+"GID)."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--no-headers>"
+msgstr "B<--no-headers>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Print no header line at all. B<--no-heading> is an alias for this option."
+msgstr ""
+"Nie wyświetla żadnej linii nagłówka. B<--no-heading> jest aliasem tej opcji."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<O>I<\\ order>"
+msgstr "B<O>I<\\ order>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Sorting order (overloaded). The BSD B<O> option can act like B<-O> (user-"
+"defined output format with some common fields predefined) or can be used to "
+"specify sort order. Heuristics are used to determine the behavior of this "
+"option. To ensure that the desired behavior is obtained (sorting or "
+"formatting), specify the option in some other way (e.g. with B<-O> or B<--"
+"sort>)."
+msgstr ""
+"Porządek sortowania (nadpisana). Opcja BSD B<O> albo może zachowywać się jak "
+"B<-O> (wyjście zdefiniowane przez użytkownika z paroma polami "
+"predefiniowanymi), albo może być użyta do określenia porządku sortowania. "
+"Heurystyka jest używana do określenia pożądanego zachowania się tej opcji. "
+"Aby wprost określić wymagane zachowanie (sortowanie lub formatowanie), "
+"należy podać tę opcję w inny sposób (na przykład jako B<-O> lub B<--sort>)."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "For sorting, obsolete BSD B<O> option syntax is B<O>[B<+>|B<->]I<k1>[,"
+#| "[B<+>|B<->]I<k2>[,...]]. It orders the processes listing according to "
+#| "the multilevel sort specified by the sequence of one-letter short keys "
+#| "I<k1>,I<k2>, ... described in the B<OBSOLETE SORT KEYS> section below. "
+#| "The\\ \"+\" is currently optional, merely re-iterating the default "
+#| "direction on a key, but may help to distinguish an B<O> sort from an B<O> "
+#| "format. The \"-\" reverses direction only on the key it precedes."
+msgid ""
+"For sorting, obsolete BSD B<O> option syntax is B<O>[B<+>|B<->]I<k1>[,[B<+>|"
+"B<->]I<k2>[,...]]. It orders the processes listing according to the "
+"multilevel sort specified by the sequence of one-letter short keys I<k1>,"
+"I<k2>, ...\" described in the B<OBSOLETE SORT KEYS> section below. The\\ \"+"
+"\" is currently optional, merely re-iterating the default direction on a "
+"key, but may help to distinguish an B<O> sort from an B<O> format. The \"-"
+"\" reverses direction only on the key it precedes."
+msgstr ""
+"Dla sortowania, przestarzała składnia BSD opcji B<O> jest następująca "
+"B<O>[B<+>|B<->]I<k1>[,[B<+>|B<->]I<k2>[,...]]. Sortuje listę procesów "
+"zgodnie z wielopoziomowym kluczem określonym przez sekwencję jednoliterowych "
+"krótkich kluczy I<k1>, I<k2>, ... opisanych w sekcji B<PRZESTARZAŁE KLUCZE "
+"SORTOWANIA> poniżej. \"+\" jest obecnie opcjonalny, służy jedynie do "
+"powtórnej iteracji w domyślnym kierunku po kluczu, jednak może on pomóc "
+"rozróżnić B<O> sortujące od B<O> formatującego. \"-\" odwraca kierunek "
+"sortowania tylko w kluczu, przed którym występuje."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--rows>I<\\ n>"
+msgstr "B<--rows>I<\\ n>"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<S>"
+msgstr "B<S>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Sum up some information, such as CPU usage, from dead child processes into "
+"their parent. This is useful for examining a system where a parent process "
+"repeatedly forks off short-lived children to do work."
+msgstr ""
+"Sumuje niektóre informacje, jak użycie CPU, od umarłych procesów-dzieci do "
+"ich rodziców. Użyteczne przy badaniu systemu, w którym proces-rodzic do "
+"wykonania zadania wielokrotnie uruchamia krótko żyjące dzieci."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--sort>I<\\ spec>"
+msgstr "B<--sort>I<\\ spec>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Specify sorting order. Sorting syntax is [B<+>|B<->]I<key>[,[B<+>|B<-"
+#| ">]I<key>[,...]]. Choose a multi-letter key from the B<STANDARD FORMAT "
+#| "SPECIFIERS> section. The \"+\" is optional since default direction is "
+#| "increasing numerical or lexicographic order. Identical to B<k>. For "
+#| "example: B<ps jax --sort=\\:uid,\\:-ppid,\\:+pid>"
+msgid ""
+"Specify sorting order. Sorting syntax is [I<+>|I<->]I<key>[,[B<+>|B<-"
+">]I<key>[,...]]. Choose a multi-letter key from the B<STANDARD FORMAT "
+"SPECIFIERS> section. The \"+\" is optional since default direction is "
+"increasing numerical or lexicographic order. Identical to B<k>. For "
+"example: B<ps jax --sort=\\:uid,\\:-ppid,\\:+pid>"
+msgstr ""
+"Określa porządek sortowania. Składania sortowania jest następująca: [B<+>|B<-"
+">]I<klucz>[,[B<+>|B<->]I<klucz>[,...]] Proszę podać wieloliterowy klucz z "
+"sekcji B<STANDARDOWE SPECYFIKATORY FORMATU>. \"+\" jest opcjonalny, ponieważ "
+"domyślne sortowanie odbywa się w rosnącym porządku numerycznym lub "
+"leksykograficznym. Identyczny z B<k>. Przykład: B<ps jax --sort=\\:uid,\\:-"
+"ppid,\\:+pid>"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<w>"
+msgstr "B<w>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Wide output. Use this option twice for unlimited width."
+msgstr ""
+"Szerokie wyjście. Proszę użyć dwa razy, aby uzyskać nielimitowaną szerokość "
+"wyjścia."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-w>"
+msgstr "B<-w>"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--width>I<\\ n>"
+msgstr "B<--width>I<\\ n>"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "THREAD DISPLAY"
+msgstr "WYŚWIETLANIE WĄTKÓW"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<H>"
+msgstr "B<H>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Show threads as if they were processes."
+msgstr "Wyświetla wątki tak, jakby były procesami"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-L>"
+msgstr "B<-L>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Show threads, possibly with LWP and NLWP columns."
+msgstr "Wyświetla wątki, być może z kolumnami LWP i NLWP."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<m>"
+msgstr "B<m>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Show threads after processes."
+msgstr "Wyświetla wątki za procesami."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-m>"
+msgstr "B<-m>"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-T>"
+msgstr "B<-T>"
+
+#. """""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Show threads, possibly with SPID column."
+msgstr "Wyświetla wątki, być może z kolumną SPID."
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "OTHER INFORMATION"
+msgstr "INNE INFORMACJE"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--help>I<\\ section>"
+msgstr "B<--help>I<\\ sekcja>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Print a help message. The section argument can be one of I<s>imple, "
+#| "I<l>ist, I<o>utput, I<t>hreads, I<m>isc or I<a>ll. The argument can be "
+#| "shortened to one of the underlined letters as in: s|l|o|t|m|a."
+msgid ""
+"Print a help message. The I<section> argument can be one of I<s>imple, "
+"I<l>ist, I<o>utput, I<t>hreads, I<m>isc, or I<a>ll. The argument can be "
+"shortened to one of the underlined letters as in: s\\^|\\^l\\^|\\^o\\^|"
+"\\^t\\^|\\^m\\^|\\^a."
+msgstr ""
+"Wyświetla komunikat pomocy. Argument I<sekcja> może być jednym z I<s>imple "
+"(prosty), I<l>ist (lista), I<o>utput (wyjście), I<t>hreads (wątki), I<m>isc "
+"(różne) lub I<a>ll (wszystko). Argument może zostać skrócony do jednej z "
+"zaznaczonych liter, tak jak w: s|l|o|t|m|a."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--info>"
+msgstr "B<--info>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Print debugging info."
+msgstr "Wyświetla informacje przydatne przy debugowaniu."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<L>"
+msgstr "B<L>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "List all format specifiers."
+msgstr "Wyświetla listę wszystkich specyfikatorów formatu."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<V>"
+msgstr "B<V>"
+
+#. """""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Print the procps-ng version."
+msgstr "Wyświetla wersję pakietu procps-ng."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-V>"
+msgstr "B<-V>"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--version>"
+msgstr "B<--version>"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "NOTES"
+msgstr "UWAGI"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This B<ps> works by reading the virtual files in /proc. This B<ps> does not "
+"need to be setuid kmem or have any privileges to run. Do not give this "
+"B<ps> any special permissions."
+msgstr ""
+"Ta wersja B<ps> używa do działania wirtualnych plików z katalogu /proc. To "
+"B<ps> do działania nie wymaga uprawnień \"setuid kmem \" ani żadnych innych "
+"przywilejów. Nie należy dawać tej wersji B<ps> żadnych specjalnych uprawnień."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"CPU usage is currently expressed as the percentage of time spent running "
+"during the entire lifetime of a process. This is not ideal, and\\ it does "
+"not conform to the standards that B<ps> otherwise conforms to. CPU usage is "
+"unlikely to add up to exactly 100%."
+msgstr ""
+"Użycie CPU jest obecnie wyrażone jako procent czasu spędzonego na "
+"wykonywaniu procesu podczas całego czasu życia procesu. Nie jest to idealne "
+"i nie jest zgodne ze standardami, z którymi B<ps> jest zgodne, poza tym "
+"przypadkiem. Jest mało prawdopodobne, aby użycie CPU dodało się dokładnie do "
+"100%."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "The SIZE and RSS fields don't count some parts of a process including the "
+#| "page tables, kernel stack, struct thread_info, and struct task_struct. "
+#| "This is usually at least 20 KiB of memory that is always resident. SIZE "
+#| "is the virtual size of the process (code+\\:data+\\:stack)."
+msgid ""
+"The SIZE and RSS fields don't count some parts of a process including the "
+"page tables, kernel stack, struct thread_info, and struct task_struct. This "
+"is usually at least 20\\ KiB of memory that is always resident. SIZE is the "
+"virtual size of the process (code+\\:data+\\:stack)."
+msgstr ""
+"Pola SIZE i RSS nie liczą pewnych części procesu, włączając to tablice "
+"stron, stos jądra, struktury thread_info i task_struct. Jest to zazwyczaj 20 "
+"KiB pamięci, która jest zawsze wykorzystywana. SIZE oznacza wirtualny "
+"rozmiar procesu (kod+\\:dane+\\:stos)."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Processes marked E<lt>defunctE<gt> are dead processes (so-called "
+"\"zombies\") that remain because their parent has not destroyed them "
+"properly. These processes will be destroyed by I<init>(8) if the parent "
+"process exits."
+msgstr ""
+"Procesy oznaczone jako E<lt>defunctE<gt> są procesami zmarłymi (tak zwane "
+"\"zombi\"), które pozostały, ponieważ ich rodzic nie zniszczył ich "
+"odpowiednio. Te procesy będą zniszczone przez I<init>(8), gdy ich rodzic "
+"zakończy działanie."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "If the length of the username is greater than the length of the display "
+#| "column, the numeric user ID is displayed instead."
+msgid ""
+"If the length of the username is greater than the length of the display "
+"column, the username will be truncated. See the B<-o> and B<-O> formatting "
+"options to customize length."
+msgstr ""
+"Jeśli długość nazwy użytkownika jest większa niż długość wyświetlanej "
+"kolumny, to używany jest numeryczny identyfikator użytkownika."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Commands options such as B<ps -aux> are not recommended as it is a "
+#| "confusion of two different standards. According to the POSIX and UNIX "
+#| "standards, the above command asks to display all processes with a TTY "
+#| "(generally the commands users are running) plus all processes owned by a "
+#| "user named \"x\". If that user doesn't exist, then B<ps> will assume you "
+#| "really meant \"B<ps> I<aux>\"."
+msgid ""
+"Commands options such as B<ps -aux> are not recommended as it is a confusion "
+"of two different standards. According to the POSIX and UNIX standards, the "
+"above command asks to display all processes with a TTY (generally the "
+"commands users are running) plus all processes owned by a user named I<x>. "
+"If that user doesn't exist, then B<ps> will assume you really meant B<ps "
+"aux>."
+msgstr ""
+"Używanie opcji poleceń takich jak B<ps -aux> nie jest zalecane, ponieważ "
+"jest to pomieszanie dwóch różnych standardów. Zgodnie ze standardami POSIX i "
+"UNIX powyższe polecenie prosi o wyświetlenie wszystkich poleceń mających "
+"przypisany terminal, czyli ogólnie wszystkich poleceń wykonywanych przez "
+"użytkowników, oraz wszystkich poleceń należących do użytkownika o nazwie "
+"\"x\". Jeśli taki użytkownik nie istnieje, to B<ps> założy, że tak naprawdę "
+"chodziło o B<ps> I<aux>."
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "PROCESS FLAGS"
+msgstr "FLAGI PROCESU"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The sum of these values is displayed in the \"F\" column, which is provided "
+"by the B<flags> output specifier:"
+msgstr ""
+"Suma poniższych wartości jest wyświetlana w kolumnie \"F\", dostarczanej "
+"przez specyfikator wyjścia B<flags>:"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "forked but didn't exec"
+msgstr "sforkowany, ale nie wykonał exec."
+
+#. type: IP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "4"
+msgstr "4"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "used super-user privileges"
+msgstr "używał uprawnień superużytkownika."
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "PROCESS STATE CODES"
+msgstr "KODY STANU PROCESU"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Here are the different values that the B<s>,B<\\ stat>\\ andB<\\ state> "
+#| "output specifiers (header \"STAT\" or \"S\") will display to describe the "
+#| "state of a process:"
+msgid ""
+"Here are the different values that the B<s>, B<stat> and B<state> output "
+"specifiers (header \"STAT\" or \"S\") will display to describe the state of "
+"a process:"
+msgstr ""
+"Poniżej są różne wartości, które specyfikatory wyjścia B<s>,B<\\ stat>\\ "
+"orazB<\\ state> (nagłówek \"STAT\" lub \"S\") wyświetlą, aby opisać stan "
+"procesu:"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "D"
+msgstr "D"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "uninterruptible sleep (usually IO)"
+msgstr "Nieprzerywalnie uśpiony (zazwyczaj wejście/wyjście)"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I"
+msgstr "I"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Idle kernel thread"
+msgstr ""
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "R"
+msgstr "R"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "running or runnable (on run queue)"
+msgstr "Wykonywany lub możliwy do wykonania (w kolejce do wykonania)"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "S"
+msgstr "S"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "interruptible sleep (waiting for an event to complete)"
+msgstr "Przerywalnie uśpiony (czekający na zakończenie zdarzenia)"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "T"
+msgstr "T"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "stopped by job control signal"
+msgstr "Zatrzymany przez sygnał kontroli zadań"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "t"
+msgstr "t"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "stopped by debugger during the tracing"
+msgstr "Zatrzymany przez program debugujący podczas śledzenia"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "W"
+msgstr "W"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "paging (not valid since the 2.6.xx kernel)"
+msgstr "Stronicowany (niepoprawne od wersji jądra 2.6.xx)"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "X"
+msgstr "X"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "dead (should never be seen)"
+msgstr "Zmarły (nigdy nie powinno wystąpić)"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "Z"
+msgstr "Z"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "defunct (\"zombie\") process, terminated but not reaped by its parent"
+msgstr ""
+"Proces niefunkcjonujący (\"zombie\"), zakończony, ale nieusunięty przez "
+"rodzica"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"For BSD formats and when the B<stat> keyword is used, additional characters "
+"may be displayed:"
+msgstr ""
+"Dla formatów BSD, jeżeli użyto słowa kluczowego B<stat>, mogą zostać "
+"wyświetlone dodatkowe znaki:"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "E<lt>"
+msgstr "E<lt>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "high-priority (not nice to other users)"
+msgstr "O wysokim priorytecie (niemiły dla innych użytkowników)"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "N"
+msgstr "N"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "low-priority (nice to other users)"
+msgstr "O niskim priorytecie (miły dla innych użytkowników)"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "L"
+msgstr "L"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "has pages locked into memory (for real-time and custom IO)"
+msgstr "Mający zablokowane strony w pamięci (dla czasu rzeczywistego lub IO)"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "s"
+msgstr "s"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "is a session leader"
+msgstr "Będący liderem sesji"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "l"
+msgstr "l"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "is multi-threaded (using CLONE_THREAD, like NPTL pthreads do)"
+msgstr "Wielowątkowy (używając CLONE_THREAD, jak to robi NPTL pthreads)"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "+"
+msgstr "+"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "is in the foreground process group"
+msgstr "Będący w pierwszoplanowej grupie procesów"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "OBSOLETE SORT KEYS"
+msgstr "PRZESTARZAŁE KLUCZE SORTOWANIA"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"These keys are used by the BSD B<O> option (when it is used for sorting). "
+"The GNU B<--sort> option doesn't use these keys, but the specifiers "
+"described below in the B<STANDARD FORMAT SPECIFIERS> section. Note that the "
+"values used in sorting are the internal values B<ps> uses and not the "
+"\"cooked\" values used in some of the output format fields (e.g. sorting on "
+"tty will sort into device number, not according to the terminal name "
+"displayed). Pipe B<ps> output into the B<sort>(1) command if you want to "
+"sort the cooked values."
+msgstr ""
+"Te klucze są używane przez opcję B<O> BSD (jeśli jest używana do "
+"sortowania). Opcja GNU B<--sort> nie używa tych kluczy, lecz specyfikatorów "
+"opisanych poniżej w sekcji B<STANDARDOWE SPECYFIKATORY FORMATOWANIA>. Proszę "
+"zauważyć, że wartości używane do sortowania są wewnętrznymi wartościami "
+"programu B<ps>, a nie gotowymi wartościami używanymi w którymś z wyjściowych "
+"pól formatu (tj. sortowanie po tty posortuje po numerze urządzenia, a nie "
+"zgodnie z wyświetlaną nazwą terminala). Proszę przepuścić wyjście B<ps> "
+"przez polecenie B<sort>(1), aby posortować po gotowych wartościach."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<KEY>"
+msgstr "B<KLUCZ>"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<LONG>"
+msgstr "B<DŁUGI>"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<DESCRIPTION>"
+msgstr "B<OPIS>"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "c"
+msgstr "c"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "cmd"
+msgstr "cmd"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "simple name of executable"
+msgstr "Sama nazwa programu wykonywalnego"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "C"
+msgstr "C"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "pcpu"
+msgstr "pcpu"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "cpu utilization"
+msgstr "Wykorzystanie procesora"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "f"
+msgstr "f"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "flags"
+msgstr "flags"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "flags as in long format F field"
+msgstr "Flagi jak w polu F długiego listingu"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "g"
+msgstr "g"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "pgrp"
+msgstr "pgrp"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "process group ID"
+msgstr "ID grupy procesu"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "G"
+msgstr "G"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "tpgid"
+msgstr "tpgid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "controlling tty process group ID"
+msgstr "Id grupy procesu kontrolującego tty"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "j"
+msgstr "j"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "cutime"
+msgstr "cutime"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "cumulative user time"
+msgstr "Łączny czas użytkownika"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "J"
+msgstr "J"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "cstime"
+msgstr "cstime"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "cumulative system time"
+msgstr "Łączny czas systemu"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "k"
+msgstr "k"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "utime"
+msgstr "utime"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "user time"
+msgstr "Czas użytkownika"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "m"
+msgstr "m"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "min_flt"
+msgstr "min_flt"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "number of minor page faults"
+msgstr "Liczba mniejszych błędów stron"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "M"
+msgstr "M"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "maj_flt"
+msgstr "maj_flt"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "number of major page faults"
+msgstr "Liczba większych błędów stron"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "n"
+msgstr "n"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "cmin_flt"
+msgstr "cmin_flt"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "cumulative minor page faults"
+msgstr "Łączne mniejsze błędy stron"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "cmaj_flt"
+msgstr "cmaj_flt"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "cumulative major page faults"
+msgstr "Łączne większe błędy stron"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "o"
+msgstr "o"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "session"
+msgstr "session"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "session ID"
+msgstr "ID sesji"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "p"
+msgstr "p"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "pid"
+msgstr "pid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "process ID"
+msgstr "ID procesu"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "P"
+msgstr "P"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "ppid"
+msgstr "ppid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "parent process ID"
+msgstr "ID procesu rodzicielskiego"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "r"
+msgstr "r"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "rss"
+msgstr "rss"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "resident set size"
+msgstr "Wartość \"resident set size\""
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "resident"
+msgstr "resident"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "resident pages"
+msgstr "Wartość \"resident pages\""
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "size"
+msgstr "size"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "memory size in kilobytes"
+msgstr "Rozmiar pamięci w kilobajtach"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "share"
+msgstr "share"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "amount of shared pages"
+msgstr "Wielkość stron dzielonych"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "tty"
+msgstr "tty"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "the device number of the controlling tty"
+msgstr "Numer urządzenia terminala kontrolującego"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "start_time"
+msgstr "start_time"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "time process was started"
+msgstr "Czas uruchomienia procesu"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "U"
+msgstr "U"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "uid"
+msgstr "uid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "user ID number"
+msgstr "Id użytkownika"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "u"
+msgstr "u"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "user"
+msgstr "user"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "user name"
+msgstr "Nazwa użytkownika"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "v"
+msgstr "v"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "vsize"
+msgstr "vsize"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "total VM size in KiB"
+msgstr "Całkowity rozmiar VM (pamięci) w KiB"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "y"
+msgstr "y"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "priority"
+msgstr "priority"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "kernel scheduling priority"
+msgstr "Priorytet w schedulerze jądra"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "AIX FORMAT DESCRIPTORS"
+msgstr "SPECYFIKATORY FORMATU AIX"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This B<ps> supports AIX format descriptors, which work somewhat like the "
+"formatting codes of I<printf>(1) and I<printf>(3). For example, the normal "
+"default output can be produced with this: B<ps -eo \"%p %y %x %c\">. The "
+"B<NORMAL> codes are described in the next section."
+msgstr ""
+"Ta wersja B<ps> wspiera specyfikatory formatu AIX, które działają trochę jak "
+"kody formatujące I<printf>(1) i I<printf>(3). Na przykład, normalne "
+"domyślne wyjście można uzyskać za pomocą: B<ps -eo \"%p %y %x %c\">. "
+"B<ZWYKŁE> kody opisano w następnym rozdziale."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<CODE>"
+msgstr "B<KOD>"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<NORMAL>"
+msgstr "B<ZWYKŁY>"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<HEADER>"
+msgstr "B<NAGŁÓWEK>"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "%C"
+msgstr "B<%C>"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "%CPU"
+msgstr "%CPU"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "%G"
+msgstr "%G"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "group"
+msgstr "group"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "GROUP"
+msgstr "GROUP"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "%P"
+msgstr "%P"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "PPID"
+msgstr "PPID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "%U"
+msgstr "%U"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "USER"
+msgstr "USER"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "%a"
+msgstr "%a"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "args"
+msgstr "args"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "COMMAND"
+msgstr "COMMAND"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "%c"
+msgstr "%c"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "comm"
+msgstr "comm"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "%g"
+msgstr "%g"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "rgroup"
+msgstr "rgroup"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "RGROUP"
+msgstr "RGROUP"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "%n"
+msgstr "%n"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "nice"
+msgstr "nice"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "NI"
+msgstr "NI"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "%p"
+msgstr "%p"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "PID"
+msgstr "PID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "%r"
+msgstr "B<%r>"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "pgid"
+msgstr "pgid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "PGID"
+msgstr "PGID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "%t"
+msgstr "%t"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "etime"
+msgstr "etime"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "ELAPSED"
+msgstr "ELAPSED"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "%u"
+msgstr "%u"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "ruser"
+msgstr "ruser"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "RUSER"
+msgstr "RUSER"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "%x"
+msgstr "B<%x>"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "time"
+msgstr "time"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "TIME"
+msgstr "TIME"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "%y"
+msgstr "%y"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "TTY"
+msgstr "TTY"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "%z"
+msgstr "B<%z>"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "vsz"
+msgstr "vsz"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "VSZ"
+msgstr "VSZ"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "STANDARD FORMAT SPECIFIERS"
+msgstr "STANDARDOWE SPECYFIKATORY FORMATU"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Here are the different keywords that may be used to control the output "
+#| "format (e.g. with option B<-o>) or to sort the selected processes with "
+#| "the GNU-style B<--sort> option."
+msgid ""
+"Here are the different keywords that may be used to control the output "
+"format (e.g., with option B<-o>) or to sort the selected processes with the "
+"GNU-style B<--sort> option."
+msgstr ""
+"Sekcja ta zawiera słowa kluczowe, które mogą być użyte do kontrolowania "
+"formatu wyjścia (np. z opcją B<-o>) albo do sortowania wybranych procesów z "
+"opcją GNU B<--sort>."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "For example: B<ps -eo pid,\\:user,\\:args --sort user>"
+msgstr "Przykład: B<ps -eo pid,\\:user,\\:args --sort user>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This version of B<ps> tries to recognize most of the keywords used in other "
+"implementations of B<ps>."
+msgstr ""
+"Ta wersja B<ps> próbuje rozpoznawać większość słów kluczowych używanych w "
+"innych implementacjach B<ps>."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "The following user-defined format specifiers may contain spaces: B<args>,"
+#| "B<\\ cmd>,B<\\ comm>,B<\\ command>,B<\\ fname>,B<\\ ucmd>,B<\\ ucomm>, "
+#| "B<lstart>,B<\\ bsdstart>,B<\\ start>."
+msgid ""
+"The following user-defined format specifiers may contain spaces: B<args>, "
+"B<cmd>, B<comm>, B<command>, B<fname>, B<ucmd>, B<ucomm>, B<lstart>, "
+"B<bsdstart>, B<start>."
+msgstr ""
+"Następujące definiowane przez użytkownika specyfikatory formatu mogą "
+"zawierać spacje: B<args>,B<\\ cmd>,B<\\ comm>,B<\\ command>,B<\\ fname>,B<\\ "
+"ucmd>,B<\\ ucomm>, B<lstart>,B<\\ bsdstart>,B<\\ start>."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Some keywords may not be available for sorting."
+msgstr "Niektóre słowa kluczowe mogą nie być dostępne przy sortowaniu."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "CODE"
+msgstr "KOD"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "HEADER"
+msgstr "NAGŁÓWEK"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "%cpu"
+msgstr "%cpu"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"cpu utilization of the process in \"##.#\" format. Currently, it is the CPU\n"
+"time used divided by the time the process has been running (cputime/realtime\n"
+"ratio), expressed as a percentage. It will not add up to 100% unless you are\n"
+"lucky. (alias\n"
+"B<pcpu>)."
+msgstr ""
+"Użycie procesora dla procesu w formacie \"##.#\". Jest to użyty czas CPU podzielony\n"
+"przez czas, w którym proces był wykonywany (współczynnik cputime/realtime), wyrażony\n"
+"w procentach. Nie sumuje się do 100%, chyba że ma się szczęście (alias\n"
+"B<pcpu>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "%mem"
+msgstr "%mem"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "%MEM"
+msgstr "%MEM"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"ratio of the process's resident set size to the physical memory on the\n"
+"machine, expressed as a percentage. (alias\n"
+"B<pmem>)."
+msgstr ""
+"Stosunek współczynnika \"resident set size\" procesu do fizycznej pamięci\n"
+"wyrażony w procentach (alias\n"
+"B<pmem>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "command with all its arguments as a string. Modifications to the arguments\n"
+#| "may be shown. The output in this column may contain spaces. A process\n"
+#| "marked E<lt>defunctE<gt> is partly dead, waiting to be fully destroyed by its parent.\n"
+#| "Sometimes the process args will be unavailable; when this happens,\n"
+#| "B<ps>\n"
+#| "will instead print the executable name in brackets. (alias\n"
+#| "B<cmd>,B<\\ command>).\n"
+#| "See also the\n"
+#| "B<comm>\n"
+#| "format keyword, the\n"
+#| "B<-f>\n"
+#| "option, and the\n"
+#| "B<c>\n"
+#| "option.\n"
+msgid ""
+"command with all its arguments as a string.\n"
+"Modifications to the arguments may be shown.\n"
+"The output in this column may contain spaces.\n"
+"A process marked E<lt>defunctE<gt> is partly dead,\n"
+"waiting to be fully destroyed by its parent.\n"
+"Sometimes the process args will be unavailable; when this happens,\n"
+"B<ps>\n"
+"will instead print the executable name in brackets. (alias\n"
+"B<cmd>, B<command>).\n"
+"See also the\n"
+"B<comm>\n"
+"format keyword, the\n"
+"B<-f>\n"
+"option, and the\n"
+"B<c>\n"
+"option.\n"
+msgstr ""
+"Polecenie ze wszystkimi jego argumentami. Mogą być pokazane zmodyfikowane argumenty.\n"
+"Wyjście w tej kolumnie może zawierać spacje. Proces oznaczony jako E<lt>defunctE<gt>\n"
+"jest częściowo martwy i czeka, na całkowite zniszczenie przez rodzica.\n"
+"Czasami argumenty procesu nie są dostępne; jeśli tak się stanie, to\n"
+"B<ps>\n"
+"zamiast nich wyświetli nazwę programu wykonywalnego w nawiasach (aliasy\n"
+"B<cmd>,B<\\ command>).\n"
+"Patrz także opis słowa kluczowego formatowania\n"
+"B<comm>\n"
+"oraz opis opcji\n"
+"B<-f>\n"
+"iB<c>.\n"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ".br\n"
+msgstr ".br\n"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"When specified last, this column will extend to the edge of the display. If\n"
+"B<ps>\n"
+"can not determine display width, as when output is redirected (piped) into a\n"
+"file or another command, the output width is undefined (it may be 80,\n"
+"unlimited, determined by the\n"
+"B<TERM>\n"
+"variable, and so on). The\n"
+"B<COLUMNS>\n"
+"environment variable or\n"
+"B<--cols>\n"
+"option may be used to exactly determine the width in this case. The\n"
+"B<w>\n"
+"or\n"
+"B<-w>\n"
+"option may be also be used to adjust width."
+msgstr ""
+"Jeśli podana ostatnia, ta kolumna rozszerzy się aż do granic ekranu. Jeśli\n"
+"B<ps>\n"
+"nie jest w stanie określić szerokości ekranu, na przykład gdy wyjście jest przekierowane\n"
+"(w potoku) do pliku lub innego polecenia, to szerokość wyjścia nie jest zdefiniowana\n"
+"(może wynosić 80, może być nieograniczona, może być określona na podstawie zmiennej\n"
+"B<TERM>\n"
+"i tak dalej). W takim przypadku można użyć zmiennej środowiskowej\n"
+"B<COLUMNS>\n"
+"albo opcjiB<--cols>,\n"
+"aby dokładnie określić szerokość. Można także dostosować szerokość,\n"
+"używając opcji\n"
+"B<w>\n"
+"lub\n"
+"B<-w>."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "blocked"
+msgstr "blocked"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "BLOCKED"
+msgstr "BLOCKED"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "mask of the blocked signals, see\n"
+#| "I<signal>(7).\n"
+#| "According to the width of the field, a 32 or 64-bit mask in hexadecimal\n"
+#| "format is displayed. (alias\n"
+#| "B<sig_block>,B<\\ sigmask>)."
+msgid ""
+"mask of the blocked signals, see\n"
+"I<signal>(7).\n"
+"According to the width of the field, a 32 or 64-bit mask in hexadecimal\n"
+"format is displayed. (alias\n"
+"B<sig_block>, B<sigmask>)."
+msgstr ""
+"Maska zablokowanych sygnałów, patrz\n"
+"I<signal>(7).\n"
+"Zgodnie z szerokością pola, wyświetlana jest jako 32-\n"
+"lub 64-bitowa maska w formacie liczby\n"
+"szesnastkowej (aliasy\n"
+"B<sig_block>,B<\\ sigmask>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "bsdstart"
+msgstr "bsdstart"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "START"
+msgstr "START"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "time the command started. If the process was started less than 24 hours ago,\n"
+#| "the output format is \"\\ HH:MM\", else it is \" Mmm:SS\" (where Mmm is the three\n"
+#| "letters of the month). See also\n"
+#| "B<lstart>,B<\\ start>,B<\\ start_time>, andB<\\ stime>."
+msgid ""
+"time the command started. If the process was started less than 24 hours ago,\n"
+"the output format is \"\\ HH:MM\", else it is \" Mmm:SS\" (where Mmm is the three\n"
+"letters of the month). See also\n"
+"B<lstart>, B<start>, B<start_time>, and B<stime>."
+msgstr ""
+"Czas od uruchomienia polecenia. Jeśli proces został uruchomiony mniej niż 24 godziny\n"
+"temu, formatem wyjścia jest \"HH:MM\", w przeciwnym wypadku jest to \"Mmmm:SS\" (gdzie\n"
+"Mmm oznacza trzyliterowy skrót nazwy miesiąca). Patrz także\n"
+"B<lstart>,B<\\ start>,B<\\ start_time> orazB<\\ stime>."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "bsdtime"
+msgstr "bsdtime"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"accumulated cpu time, user + system. The display format is usually\n"
+"\"MMM:SS\", but can be shifted to the right if the process used more than 999\n"
+"minutes of cpu time."
+msgstr ""
+"Połączony czas procesora, użytkownika + systemu. Formatem wyświetlania jest\n"
+"zazwyczaj \"MMM:SS\", jednak może być przesunięty w prawo, jeśli proces użył\n"
+"więcej niż 999 minut czasu procesora."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "processor utilization. Currently, this is the integer value of the percent\n"
+#| "usage over the lifetime of the process. (see\n"
+#| "B<%cpu>)."
+msgid ""
+"processor utilization.\n"
+"Currently, this is the integer value of the percent usage over the\n"
+"lifetime of the process. (see\n"
+"B<%cpu>)."
+msgstr ""
+"Wartość liczbowa procentu użycia procesowa. Obecnie jest to wartość całkowita procentowego użycia podczas całego życia procesu (patrz\n"
+"B<%cpu>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "caught"
+msgstr "caught"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "CAUGHT"
+msgstr "CAUGHT"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "mask of the caught signals, see\n"
+#| "I<signal>(7).\n"
+#| "According to the width of the field, a 32 or 64 bits mask in hexadecimal\n"
+#| "format is displayed. (alias\n"
+#| "B<sig_catch>,B<\\ sigcatch>)."
+msgid ""
+"mask of the caught signals, see\n"
+"I<signal>(7).\n"
+"According to the width of the field, a 32 or 64 bits mask in hexadecimal\n"
+"format is displayed. (alias\n"
+"B<sig_catch>, B<sigcatch>)."
+msgstr ""
+"Maska przechwyconych sygnałów, patrz\n"
+"I<signal>(7).\n"
+"Zgodnie z szerokością pola, wyświetlana jest jako 32-\n"
+"lub 64-bitowa maska w formacie liczby\n"
+"szesnastkowej (aliasy\n"
+"B<sig_catch>,B<\\ sigcatch>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "cgname"
+msgstr "cgname"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "CGNAME"
+msgstr "CGNAME"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid "display control groups to which the process belongs."
+msgid "display name of control groups to which the process belongs."
+msgstr "Wyświetla grupy kontrolne, do których proces należy."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "cgroup"
+msgstr "cgroup"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "CGROUP"
+msgstr "CGROUP"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "display control groups to which the process belongs."
+msgstr "Wyświetla grupy kontrolne, do których proces należy."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "class"
+msgstr "class"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "CLS"
+msgstr "CLS"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "scheduling class of the process. (alias\n"
+#| "B<policy>,B<\\ cls>).\n"
+#| "Field's possible values are:\n"
+msgid ""
+"scheduling class of the process. (alias\n"
+"B<policy>, B<cls>).\n"
+"Field's possible values are:\n"
+msgstr ""
+"Klasa schedulera procesu (aliasy\n"
+"B<policy>,B<\\ cls>).\n"
+"Możliwe wartości tego pola są następujące:\n"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ".sp 1\n"
+msgstr ""
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ".in +9n\n"
+msgstr ""
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "-\tnot reported\n"
+msgstr "-\tnieraportowany\n"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "TS\tSCHED_OTHER\n"
+msgstr "TS\tSCHED_OTHER\n"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "FF\tSCHED_FIFO\n"
+msgstr "FF\tSCHED_FIFO\n"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "RR\tSCHED_RR\n"
+msgstr "RR\tSCHED_RR\n"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B\tSCHED_BATCH\n"
+msgstr "B\tSCHED_BATCH\n"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "ISO\tSCHED_ISO\n"
+msgstr "ISO\tSCHED_ISO\n"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "IDL\tSCHED_IDLE\n"
+msgstr "IDL\tSCHED_IDLE\n"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "DLN\tSCHED_DEADLINE\n"
+msgstr "DLN\tSCHED_DEADLINE\n"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid "?\tunknown value"
+msgid "?\tunknown value\n"
+msgstr "?\twartość nieznana"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ".in\n"
+msgstr ""
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "cls"
+msgstr "cls"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "CMD"
+msgstr "CMD"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "see\n"
+#| "B<args>.\n"
+#| "(alias\n"
+#| "B<args>,B<\\ command>)."
+msgid ""
+"see\n"
+"B<args>.\n"
+"(alias\n"
+"B<args>, B<command>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<args>\n"
+"(aliasy\n"
+"B<args>,B<\\ command>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "command name (only the executable name). Modifications to the command name\n"
+#| "will not be shown. A process marked E<lt>defunctE<gt> is partly dead, waiting to be\n"
+#| "fully destroyed by its parent. The output in this column may contain spaces.\n"
+#| "(alias\n"
+#| "B<ucmd>,B<\\ ucomm>).\n"
+#| "See also the\n"
+#| "B<args format keyword,>\n"
+#| "the\n"
+#| "B<-f>\n"
+#| "option, and the\n"
+#| "B<c>\n"
+#| "option.\n"
+msgid ""
+"command name (only the executable name). Modifications to the command name\n"
+"will not be shown. A process marked E<lt>defunctE<gt> is partly dead, waiting to be\n"
+"fully destroyed by its parent. The output in this column may contain spaces.\n"
+"(alias\n"
+"B<ucmd>, B<ucomm>).\n"
+"See also the\n"
+"B<args>\n"
+"format keyword, the\n"
+"B<-f>\n"
+"option, and the\n"
+"B<c>\n"
+"option.\n"
+msgstr ""
+"Nazwa polecenia (tylko nazwa programu wykonywalnego). Zmiany nazwy polecenia\n"
+"nie będą wyświetlane. Proces oznaczony jako E<lt>defunctE<gt>\n"
+"jest częściowo martwy i czeka, na całkowite zniszczenie przez rodzica.\n"
+"Wyjście w tej kolumnie może zawierać spacje (aliasy\n"
+"B<ucmd>,B<\\ ucomm>).\n"
+"Patrz także opis słowa kluczowego formatowania\n"
+"B<args>\n"
+"oraz opis opcji\n"
+"B<-f>\n"
+"i B<c>.\n"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"When specified last, this column will extend to the edge of the display. If\n"
+"B<ps>\n"
+"can not determine display width, as when output is redirected (piped) into a\n"
+"file or another command, the output width is undefined (it may be 80,\n"
+"unlimited, determined by the\n"
+"B<TERM>\n"
+"variable, and so on). The\n"
+"B<COLUMNS>\n"
+"environment variable or\n"
+"B<--cols>\n"
+"option may be used to exactly determine the width in this case. The\n"
+"B<w>\\ orB<\\ -w>\n"
+"option may be also be used to adjust width."
+msgstr ""
+"Jeśli podana ostatnia, ta kolumna rozszerzy się aż do granic ekranu. Jeśli\n"
+"B<ps>\n"
+"nie jest w stanie określić szerokości ekranu, na przykład gdy wyjście jest przekierowane\n"
+"(w potoku) do pliku lub innego polecenia, to szerokość wyjścia nie jest zdefiniowana\n"
+"(może wynosić 80, może być nieograniczona, może być określona na podstawie zmiennej\n"
+"B<TERM>\n"
+"i tak dalej). W takim przypadku można użyć zmiennej środowiskowej\n"
+"B<COLUMNS>\n"
+"albo opcji B<--cols>,\n"
+"aby dokładnie określić szerokość. Można także dostosować szerokość,\n"
+"używając opcji\n"
+"B<w>\n"
+"lub B<\\ -w>."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "command"
+msgstr "command"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "See\n"
+#| "B<args>.\n"
+#| "(alias\n"
+#| "B<args>,B<\\ command>)."
+msgid ""
+"See\n"
+"B<args>.\n"
+"(alias\n"
+"B<args>, B<command>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<args>.\n"
+"(aliasy\n"
+"B<args>,B<\\ command>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "cp"
+msgstr "cp"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "CP"
+msgstr "CP"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"per-mill (tenths of a percent) CPU usage. (see\n"
+"B<%cpu>)."
+msgstr ""
+"Promil (dziesiąta część procentu) użycia CPU (patrz\n"
+"B<%cpu>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "cputime"
+msgstr "cputime"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"cumulative CPU time, \"[DD-]hh:mm:ss\" format. (alias\n"
+"B<time>)."
+msgstr ""
+"Łączny czas CPU w formacie \"[DD-]hh:mm:ss\" (alias\n"
+"B<time>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "cputimes"
+msgstr "cputimes"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "cumulative CPU time, \"[DD-]hh:mm:ss\" format. (alias\n"
+#| "B<time>)."
+msgid ""
+"cumulative CPU time in seconds (alias\n"
+"B<times>)."
+msgstr ""
+"Łączny czas CPU w formacie \"[DD-]hh:mm:ss\" (alias\n"
+"B<time>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "drs"
+msgstr "drs"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "DRS"
+msgstr "DRS"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"data resident set size, the amount of physical memory devoted to other than\n"
+"executable code."
+msgstr ""
+"Resident set size danych, czyli rozmiar fizycznej pamięci przeznaczonych na wszystko, co\n"
+"nie jest kodem wykonywalnym."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "egid"
+msgstr "egid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "EGID"
+msgstr "EGID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"effective group ID number of the process as a decimal integer. (alias\n"
+"B<gid>)."
+msgstr ""
+"Efektywny identyfikator grupy procesy jako liczba dziesiętna (alias\n"
+"B<gid>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "egroup"
+msgstr "egroup"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "EGROUP"
+msgstr "EGROUP"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"effective group ID of the process. This will be the textual group ID, if it\n"
+"can be obtained and the field width permits, or a decimal representation\n"
+"otherwise. (alias\n"
+"B<group>)."
+msgstr ""
+"Efektywne ID grupy procesu. Będzie to identyfikator tekstowy,\n"
+"jeśli jest znany, a pole ma wystarczającą szerokość, lub liczba\n"
+"dziesiętna w przeciwnym wypadku (alias\n"
+"B<group>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "eip"
+msgstr "eip"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "EIP"
+msgstr "EIP"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "instruction pointer."
+msgstr "Wskaźnik do instrukcji."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "esp"
+msgstr "esp"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "ESP"
+msgstr "ESP"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "stack pointer."
+msgstr "Wskaźnik do stosu."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "elapsed time since the process was started, in the form [[DD-]hh:]mm:ss."
+msgstr "Wartość czasu, jaki minął od uruchomienia procesu w formacie [[DD-]hh:]mm:ss."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "etimes"
+msgstr "etimes"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "elapsed time since the process was started, in seconds."
+msgstr "Wartość czasu, jaki minął od uruchomienia procesu w sekundach."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "euid"
+msgstr "euid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "EUID"
+msgstr "EUID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"effective user ID (alias\n"
+"B<uid>)."
+msgstr ""
+"Efektywny identyfikator użytkownika (alias\n"
+"B<uid>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "euser"
+msgstr "euser"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "EUSER"
+msgstr "EUSER"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "effective user name. This will be the textual user ID, if it can be obtained\n"
+#| "and the field width permits, or a decimal representation otherwise. The\n"
+#| "B<n>\n"
+#| "option can be used to force the decimal representation. (alias\n"
+#| "B<uname>,B<\\ >userB<).>"
+msgid ""
+"effective user name. This will be the textual user ID, if it can be obtained\n"
+"and the field width permits, or a decimal representation otherwise. The\n"
+"B<n>\n"
+"option can be used to force the decimal representation. (alias\n"
+"B<uname>, B<user>)."
+msgstr ""
+"Efektywny identyfikator użytkownika\n"
+"Będzie to tekstowa nazwa użytkownika, jeśli jest dostępna i szerokość pola\n"
+"jest wystarczająca, lub liczba dziesiętna w przeciwnym wypadku (aliasy\n"
+"B<uname>,B<\\ user>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid "\\ee"
+msgid "exe"
+msgstr "\\ee"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid "EE"
+msgid "EXE"
+msgstr "EE"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"path to the executable. Useful if path cannot be printed via\n"
+"B<cmd>, B<comm>\n"
+"or\n"
+"B<args>\n"
+"format options."
+msgstr ""
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "F"
+msgstr "F"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "flags associated with the process, see the\n"
+#| "B<PROCESS FLAGS>\n"
+#| "section. (alias\n"
+#| "B<flag>,B<\\ flags>)."
+msgid ""
+"flags associated with the process, see the\n"
+"B<PROCESS FLAGS>\n"
+"section. (alias\n"
+"B<flag>, B<flags>)."
+msgstr ""
+"Flagi skojarzone z procesem, patrz sekcja\n"
+"B<FLAGI PROCESU>\n"
+"(aliasy\n"
+"B<flag>,B<\\ flags>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "fgid"
+msgstr "fgid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "FGID"
+msgstr "FGID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"filesystem access group\\ ID. (alias\n"
+"B<fsgid>)."
+msgstr ""
+"ID\\ grupy dostępu do systemu plików (alias\n"
+"B<fsgid>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "fgroup"
+msgstr "fgroup"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "FGROUP"
+msgstr "FGROUP"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"filesystem access group ID. This will be the textual group ID, if it can\n"
+"be obtained and the field width permits, or a decimal representation\n"
+"otherwise. (alias\n"
+"B<fsgroup>)."
+msgstr ""
+"ID grupy dostępu do systemu plików. Będzie to identyfikator tekstowy,\n"
+"jeśli jest znany, a pole ma wystarczającą szerokość, lub liczba\n"
+"dziesiętna w przeciwnym wypadku (alias\n"
+"B<fsgroup>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "flag"
+msgstr "znacznik"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "see\n"
+#| "B<f>.\n"
+#| "(alias\n"
+#| "B<f>,B<\\ flags>)."
+msgid ""
+"see\n"
+"B<f>.\n"
+"(alias\n"
+"B<f>, B<flags>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<f>\n"
+"(aliasy\n"
+"B<f>,B<\\ flags>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "see\n"
+#| "B<f>.\n"
+#| "(alias\n"
+#| "B<f>,B<\\ flag>)."
+msgid ""
+"see\n"
+"B<f>.\n"
+"(alias\n"
+"B<f>, B<flag>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<f>\n"
+"(aliasy\n"
+"B<f>,B<\\ flag>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "fname"
+msgstr "fname"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"first 8 bytes of the base name of the process's executable file. The output\n"
+"in this column may contain spaces."
+msgstr ""
+"Pierwszych 8 bajtów nazwy pliku wykonywalnego procesu. Wyjście\n"
+"w tej kolumnie może zawierać spacje."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "fuid"
+msgstr "fuid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "FUID"
+msgstr "FUID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"filesystem access user ID. (alias\n"
+"B<fsuid>)."
+msgstr ""
+"ID użytkownika dostępu do systemu plików (alias\n"
+"B<fsuid>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "fuser"
+msgstr "fuser"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "FUSER"
+msgstr "FUSER"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"filesystem access user ID. This will be the textual user ID, if it can be\n"
+"obtained and the field width permits, or a decimal representation otherwise."
+msgstr ""
+"ID użytkownika dostępu do systemu plików. Będzie to tekstowa nazwa użytkownika,\n"
+"jeżeli jest dostępna, a szerokość pola jest wystarczająca, lub\n"
+"liczba dziesiętna w przeciwnym wypadku."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "gid"
+msgstr "gid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "GID"
+msgstr "GID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"see\n"
+"B<egid>.\n"
+"(alias\n"
+"B<egid>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<egid>\n"
+"(alias\n"
+"B<egid>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"see\n"
+"B<egroup>.\n"
+"(alias\n"
+"B<egroup>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<egroup>\n"
+"(alias\n"
+"B<egroup>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "ignored"
+msgstr "ignorowane"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "IGNORED"
+msgstr "IGNORED"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "mask of the ignored signals, see\n"
+#| "I<signal>(7).\n"
+#| "According to the width of the field, a 32 or 64 bits mask in hexadecimal\n"
+#| "format is displayed. (alias\n"
+#| "B<sig_ignore>,B<\\ sigignore>)."
+msgid ""
+"mask of the ignored signals, see\n"
+"I<signal>(7).\n"
+"According to the width of the field, a 32 or 64 bits mask in hexadecimal\n"
+"format is displayed. (alias\n"
+"B<sig_ignore>, B<sigignore>)."
+msgstr ""
+"Maska ignorowanych sygnałów, patrz\n"
+"I<signal>(7).\n"
+"Zgodnie z szerokością pola, wyświetlana jest jako 32-\n"
+"lub 64-bitowa maska w formacie liczby\n"
+"szesnastkowej (aliasy\n"
+"B<sig_ignore>,B<\\ sigignore>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "ipcns"
+msgstr "ipcns"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "IPCNS"
+msgstr "IPCNS"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid "Unique inode number describing the namespace the process belongs to. See namespaces(7)."
+msgid ""
+"Unique inode number describing the namespace the process belongs to.\n"
+"See\n"
+"I<namespaces>(7)."
+msgstr ""
+"Unikatowy numer i-węzła opisujący przestrzeń nazw, do której należy proces.\n"
+"Patrz B<namespaces>(7)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "label"
+msgstr "label"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "LABEL"
+msgstr "LABEL"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"security label, most commonly used for SELinux context data. This is for\n"
+"the\n"
+"I<Mandatory Access Control>\n"
+"(\"MAC\") found on high-security systems."
+msgstr ""
+"Etykieta bezpieczeństwa, najczęściej używana w danych kontekstowych\n"
+"SELinuksa. Jest to potrzebne dla\n"
+"I<Mandatory Access Control> (\"MAC\"), występującego w systemach\n"
+"o wysokim bezpieczeństwie."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "lstart"
+msgstr "lstart"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "STARTED"
+msgstr "STARTED"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "time the command started. See also\n"
+#| "B<bsdstart>,B<\\ start>,B<\\ start_time>, andB<\\ stime>."
+msgid ""
+"time the command started. See also\n"
+"B<bsdstart>, B<start>, B<start_time>, and B<stime>."
+msgstr ""
+"Czas uruchomienia systemu. Patrz także\n"
+"B<bsdstart>,B<\\ start>,B<\\ start_time>, orazB<\\ stime>."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "lsession"
+msgstr "lsession"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SESSION"
+msgstr "SESSION"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"displays the login session identifier of a process,\n"
+"if systemd support has been included."
+msgstr ""
+"Wyświetla identyfikator sesji logowania procesu,\n"
+"jeśli zostało włączone wsparcie dla systemd."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "luid"
+msgstr "luid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "LUID"
+msgstr "LUID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "displays Login ID associated with a process."
+msgstr ""
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "lwp"
+msgstr "lwp"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "LWP"
+msgstr "LWP"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "light weight process (thread) ID of the dispatchable entity (alias\n"
+#| "B<spid>,B<\\ tid>).\n"
+#| "See\n"
+#| "B<tid>\n"
+#| "for additional information."
+msgid ""
+"light weight process (thread) ID of the dispatchable entity (alias\n"
+"B<spid>, B<tid>).\n"
+"See\n"
+"B<tid>\n"
+"for additional information."
+msgstr ""
+"Identyfikator LWP [light weight process (lub thread)] samodzielnego podmiotu\n"
+"(dispatchable entity) (aliasy\n"
+"B<spid>,B<\\ tid>).\n"
+"Dodatkowe informacje można znaleźć w opisie\n"
+"B<tid>."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "lxc"
+msgstr "lxc"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "LXC"
+msgstr "LXC"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"The name of the lxc container within which a task is running.\n"
+"If a process is not running inside a container, a dash ('-') will be shown."
+msgstr ""
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "machine"
+msgstr "machine"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "MACHINE"
+msgstr "MACHINE"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"displays the machine name for processes assigned to VM or container,\n"
+"if systemd support has been included."
+msgstr ""
+"Wyświetla nazwę maszyny dla procesu przypisanego do maszyny wirtualnej lub zasobnika,\n"
+"jeśli zostało włączone wsparcie dla systemd."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "MAJFLT"
+msgstr "MAJFLT"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "The number of major page faults that have occurred with this process."
+msgstr "Liczba większych błędów stron, które wystąpiły w tym procesie."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "MINFLT"
+msgstr "MINFLT"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "The number of minor page faults that have occurred with this process."
+msgstr "Liczba mniejszych błędów stron, które wystąpiły w tym procesie."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "mntns"
+msgstr "mntns"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "MNTNS"
+msgstr "MNTNS"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "netns"
+msgstr "netns"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "NETNS"
+msgstr "NETNS"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "ni"
+msgstr "ni"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "nice value. This ranges from 19 (nicest) to -20 (not nice to others),\n"
+#| "see\n"
+#| "I<nice>(1).\n"
+#| "(alias\n"
+#| "B<nice>)."
+msgid ""
+"nice value.\n"
+"This ranges from 19 (nicest) to -20 (not nice to others),\n"
+"see\n"
+"I<nice>(1).\n"
+"(alias\n"
+"B<nice>)."
+msgstr ""
+"Wartość nice procesu. Zakres od 19 (najmilszy) to -20 (niemiły dla innych),\n"
+"patrz\n"
+"I<nice>(1)\n"
+"(alias\n"
+"B<nice>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"see\n"
+"B<ni>.B<(alias>\n"
+"B<ni>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<ni> B<(alias>\n"
+"B<ni>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "nlwp"
+msgstr "nlwp"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "NLWP"
+msgstr "NLWP"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"number of lwps (threads) in the process. (alias\n"
+"B<thcount>)."
+msgstr ""
+"Liczba LWP-ów (wątków) procesu (alias\n"
+"B<thcount>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "numa"
+msgstr "numa"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "NUMA"
+msgstr "NUMA"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"The node associated with the most recently used processor.\n"
+"A I<-1> means that NUMA information is unavailable."
+msgstr ""
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "nwchan"
+msgstr "nwchan"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "WCHAN"
+msgstr "WCHAN"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"address of the kernel function where the process is sleeping (use\n"
+"B<wchan>\n"
+"if you want the kernel function name). Running tasks will display a dash\n"
+"('-') in this column."
+msgstr ""
+"Adres funkcji jądra, w której proces został uśpiony\n"
+"(proszę użyć B<wchan>,\n"
+"aby dostać nazwę funkcji jądra). Zadania obecnie uruchomione będą\n"
+"miały w tej kolumnie wyświetlony myślnik (\"-\")."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "ouid"
+msgstr "ouid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "OWNER"
+msgstr "OWNER"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"displays the Unix user identifier of the owner of the session of a process,\n"
+"if systemd support has been included."
+msgstr ""
+"Wyświetla uniksowy identyfikator użytkownika będącego właścicielem sesji procesu,\n"
+"jeśli zostało włączone wsparcie dla systemd."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"see\n"
+"B<%cpu>.\n"
+"(alias\n"
+"B<%cpu>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<%cpu>\n"
+"(alias\n"
+"B<%cpu>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "pending"
+msgstr "pending"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "PENDING"
+msgstr "PENDING"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "mask of the pending signals. See\n"
+#| "I<signal>(7).\n"
+#| "Signals pending on the process are distinct from signals pending on\n"
+#| "individual threads. Use the\n"
+#| "B<m>\n"
+#| "option or the\n"
+#| "B<-m>\n"
+#| "option to see both. According to the width of the field, a 32 or 64 bits\n"
+#| "mask in hexadecimal format is displayed. (alias\n"
+#| "B<sig>)."
+msgid ""
+"mask of the pending signals.\n"
+"See\n"
+"I<signal>(7).\n"
+"Signals pending on the process are distinct from signals pending on\n"
+"individual threads. Use the\n"
+"B<m>\n"
+"option or the\n"
+"B<-m>\n"
+"option to see both. According to the width of the field, a 32 or 64 bits\n"
+"mask in hexadecimal format is displayed. (alias\n"
+"B<sig>)."
+msgstr ""
+"Maska oczekujących sygnałów, patrz\n"
+"I<signal>(7).\n"
+"Sygnały oczekujące procesu są inne niż sygnały oczekujące jego poszczególnych\n"
+"wątków. Aby zobaczyć oba rodzaje, prosimy użyć opcji\n"
+"B<m>\n"
+"lub\n"
+"B<-m>.\n"
+"Zgodnie z szerokością pola, wyświetlana jest jako 32-\n"
+"lub 64-bitowa maska w formacie liczby\n"
+"szesnastkowej (alias\n"
+"B<sig>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"process group ID or, equivalently, the process ID of the process group\n"
+"leader. (alias\n"
+"B<pgrp>)."
+msgstr ""
+"ID grupy procesów lub - równoważnie - ID procesu będącego\n"
+"przywódcą grupy procesów (alias\n"
+"B<pgrp>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "PGRP"
+msgstr "PGRP"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"see\n"
+"B<pgid>.\n"
+"(alias\n"
+"B<pgid>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<pgid>\n"
+"(alias\n"
+"B<pgid>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"a number representing the process ID (alias\n"
+"B<tgid>)."
+msgstr ""
+"Liczba oznaczająca identyfikator procesu (alias\n"
+"B<tgid>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "pidns"
+msgstr "pidns"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "PIDNS"
+msgstr "PIDNS"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "pmem"
+msgstr "pmem"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"see\n"
+"B<%mem>.\n"
+"(alias\n"
+"B<%mem>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<%mem>\n"
+"(alias\n"
+"B<%mem>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "policy"
+msgstr "policy"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "POL"
+msgstr "POL"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "scheduling class of the process. (alias\n"
+#| "B<class>,B<\\ cls>).\n"
+#| "Possible values are:\n"
+msgid ""
+"scheduling class of the process. (alias\n"
+"B<class>, B<cls>).\n"
+"Possible values are:\n"
+msgstr ""
+"Klasa schedulera procesu (aliasy\n"
+"B<class>,B<\\ cls>).\n"
+"Możliwe wartości pola:\n"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "parent process ID."
+msgstr "Identyfikator procesu-rodzica."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "pri"
+msgstr "pri"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "PRI"
+msgstr "PRI"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "priority of the process. Higher number means lower priority."
+msgstr "Priorytet procesu. Większe wartości oznaczają niższy priorytet."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "psr"
+msgstr "psr"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "PSR"
+msgstr "PSR"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid "processor that process is currently assigned to."
+msgid "processor that process last executed on."
+msgstr "Procesor, do którego proces jest obecnie przypisany."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "rgid"
+msgstr "rgid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "RGID"
+msgstr "RGID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "real group ID."
+msgstr "Rzeczywisty identyfikator grupy."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"real group name. This will be the textual group ID, if it can be obtained\n"
+"and the field width permits, or a decimal representation otherwise."
+msgstr ""
+"Nazwa rzeczywistej grupy.\n"
+"Będzie to tekstowa nazwa grupy, jeśli jest dostępna i szerokość pola\n"
+"jest wystarczająca, lub liczba dziesiętna w przeciwnym wypadku."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "RSS"
+msgstr "RSS"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "resident set size, the non-swapped physical memory that a task has used (in\n"
+#| "kiloBytes). (alias\n"
+#| "B<rssize>,B<\\ rsz>)."
+msgid ""
+"resident set size, the non-swapped physical memory that a task has used (in\n"
+"kilobytes). (alias\n"
+"B<rssize>, B<rsz>)."
+msgstr ""
+"Resident set size, czyli niewyswapowana pamięć, której zadanie używało\n"
+"w kilobajtach) (alias\n"
+"B<rssize>,B<\\ rsz>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "rssize"
+msgstr "rssize"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "see\n"
+#| "B<rss>.\n"
+#| "(alias\n"
+#| "B<rss>,B<\\ rsz>)."
+msgid ""
+"see\n"
+"B<rss>.\n"
+"(alias\n"
+"B<rss>, B<rsz>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<rss>\n"
+"(aliasy\n"
+"B<rss>,B<\\ rsz>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "rsz"
+msgstr "rsz"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "RSZ"
+msgstr "RSZ"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "see\n"
+#| "B<rss>.\n"
+#| "(alias\n"
+#| "B<rss>,B<\\ rssize>)."
+msgid ""
+"see\n"
+"B<rss>.\n"
+"(alias\n"
+"B<rss>, B<rssize>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<rss>\n"
+"(aliasy\n"
+"B<rss>,B<\\ rssize>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "rtprio"
+msgstr "rtprio"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "RTPRIO"
+msgstr "RTPRIO"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "realtime priority."
+msgstr "Priorytet czasu rzeczywistego."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "ruid"
+msgstr "ruid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "RUID"
+msgstr "RUID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "real user ID."
+msgstr "Rzeczywisty identyfikator użytkownika."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"real user ID. This will be the textual user ID, if it can be obtained and\n"
+"the field width permits, or a decimal representation otherwise."
+msgstr ""
+"Rzeczywisty identyfikator użytkownika.\n"
+"Będzie to tekstowa nazwa użytkownika, jeśli jest dostępna i szerokość pola\n"
+"jest wystarczająca, lub liczba dziesiętna w przeciwnym wypadku."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"minimal state display (one character). See section\n"
+"B<PROCESS STATE CODES>\n"
+"for the different values. See also\n"
+"B<stat>\n"
+"if you want additional information displayed. (alias\n"
+"B<state>)."
+msgstr ""
+"Wyświetla stan procesu w minimalnej postaci (jeden znak).\n"
+"Znaczenie wartości opisano w rozdziale\n"
+"B<KODY STANU PROCESU>.\n"
+"Aby wyświetlić dodatkowe informacje, patrz opis\n"
+"B<stat> (alias\n"
+"B<state>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "sched"
+msgstr "sched"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SCH"
+msgstr "SCH"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"scheduling policy of the process. The policies SCHED_OTHER (SCHED_NORMAL),\n"
+"SCHED_FIFO, SCHED_RR, SCHED_BATCH, SCHED_ISO, SCHED_IDLE and SCHED_DEADLINE are\n"
+"respectively displayed as 0, 1, 2, 3, 4, 5 and 6."
+msgstr ""
+"Zasady planowania (scheduling policy) procesu. Zasady SCHED_OTHER (SCHED_NORMAL),\n"
+"SCHED_FIFO, SCHED_RR, SCHED_BATCH, SCHED_ISO, SCHED_IDLE i SCHED_DEADLINE są\n"
+"wyświetlane jako odpowiednio 0, 1, 2, 3, 4, 5 i 6."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "seat"
+msgstr "seat"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SEAT"
+msgstr "SEAT"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"displays the identifier associated with all hardware devices assigned\n"
+"to a specific workplace,\n"
+"if systemd support has been included."
+msgstr ""
+"Wyświetla identyfikator skojarzony ze wszystkimi urządzeniami sprzętowymi,\n"
+"przypisanymi do określonego miejsca pracy,\n"
+"jeśli zostało włączone wsparcie dla systemd."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "sess"
+msgstr "sess"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SESS"
+msgstr "SESS"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "session ID or, equivalently, the process ID of the session leader. (alias\n"
+#| "B<session>,B<\\ sid>)."
+msgid ""
+"session ID or, equivalently, the process ID of the session leader. (alias\n"
+"B<session>, B<sid>)."
+msgstr ""
+"ID sesji bądź - równoważnie - ID\\ procesu przywódcy sesji (aliasy\n"
+"B<session>,B<\\ sid>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "sgi_p"
+msgstr "sgi_p"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"processor that the process is currently executing on. Displays \"*\" if the\n"
+"process is not currently running or runnable."
+msgstr ""
+"Procesor, na którym proces się obecnie wykonuje. Wyświetla \"*\", jeśli\n"
+"proces nie jest obecnie wykonywany ani nie jest zdatny do wykonywania."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "sgid"
+msgstr "sgid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SGID"
+msgstr "SGID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"saved group ID. (alias\n"
+"B<svgid>)."
+msgstr ""
+"Zachowany identyfikator grupy (alias\n"
+"B<svgid>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "sgroup"
+msgstr "sgroup"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SGROUP"
+msgstr "SGROUP"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"saved group name. This will be the textual group ID, if it can be obtained\n"
+"and the field width permits, or a decimal representation otherwise."
+msgstr ""
+"Rzeczywisty identyfikator grupy.\n"
+"Będzie to tekstowa nazwa grupy, jeśli jest dostępna i szerokość pola\n"
+"jest wystarczająca, lub liczba dziesiętna w przeciwnym wypadku."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "sid"
+msgstr "sid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SID"
+msgstr "SID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "see\n"
+#| "B<sess>.\n"
+#| "(alias\n"
+#| "B<sess>,B<\\ session>)."
+msgid ""
+"see\n"
+"B<sess>.\n"
+"(alias\n"
+"B<sess>, B<session>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<sess>\n"
+"(aliasy\n"
+"B<sess>,B<\\ session>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "sig"
+msgstr "sig"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "see\n"
+#| "B<pending>.\n"
+#| "(alias\n"
+#| "B<pending>,B<\\ sig_pend>)."
+msgid ""
+"see\n"
+"B<pending>.\n"
+"(alias\n"
+"B<pending>, B<sig_pend>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<pending>\n"
+"(aliasy\n"
+"B<pending>,B<\\ sig_pend>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "sigcatch"
+msgstr "sigcatch"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "see\n"
+#| "B<caught>.\n"
+#| "(alias\n"
+#| "B<caught>,B<\\ sig_catch>)."
+msgid ""
+"see\n"
+"B<caught>.\n"
+"(alias\n"
+"B<caught>, B<sig_catch>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<caught>\n"
+"(aliasy\n"
+"B<caught>,B<\\ sig_catch>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "sigignore"
+msgstr "sigignore"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "see\n"
+#| "B<ignored>.\n"
+#| "(alias\n"
+#| "B<ignored>,B<\\ sig_ignore>)."
+msgid ""
+"see\n"
+"B<ignored>.\n"
+"(alias\n"
+"B<ignored>, B<sig_ignore>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<ignored>\n"
+"(aliasy\n"
+"B<ignored>,B<\\ sig_ignore>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "sigmask"
+msgstr "sigmask"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "see\n"
+#| "B<blocked>.\n"
+#| "(alias\n"
+#| "B<blocked>,B<\\ sig_block>)."
+msgid ""
+"see\n"
+"B<blocked>.\n"
+"(alias\n"
+"B<blocked>, B<sig_block>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<blocked>\n"
+"(aliasy\n"
+"B<blocked>,B<\\ sig_block>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SIZE"
+msgstr "SIZE"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"approximate amount of swap space that would be required if the process were\n"
+"to dirty all writable pages and then be swapped out. This number is very\n"
+"rough!"
+msgstr ""
+"Szacowana ilość przestrzeni wymiany, która byłaby wymagana, gdyby proces\n"
+"zajął wszystkie zapisywalne strony, a następnie by został przeniesiony\n"
+"do przestrzeni wymiany. Ilość ta jest bardzo przybliżona!"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "slice"
+msgstr "slice"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SLICE"
+msgstr "SLICE"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"displays the slice unit which a process belongs to,\n"
+"if systemd support has been included."
+msgstr ""
+"Wyświetla jednostkę plastra (slice), do którego należy proces,\n"
+"jeśli zostało włączone wsparcie dla systemd."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "spid"
+msgstr "spid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SPID"
+msgstr "SPID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "see\n"
+#| "B<lwp>.\n"
+#| "(alias\n"
+#| "B<lwp>,B<\\ tid>)."
+msgid ""
+"see\n"
+"B<lwp>.\n"
+"(alias\n"
+"B<lwp>, B<tid>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<lwp>\n"
+"(alias\n"
+"B<lwp>,B<\\ tid>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "stackp"
+msgstr "stackp"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "STACKP"
+msgstr "STACKP"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "address of the bottom (start) of stack for the process."
+msgstr "Adres początku stosu procesu."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "start"
+msgstr "start"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "time the command started. If the process was started less than 24 hours ago,\n"
+#| "the output format is \"HH:MM:SS\", else it is \"\\ \\ Mmm\\ dd\" (where Mmm is a\n"
+#| "three-letter month name). See also\n"
+#| "B<lstart>,B<\\ bsdstart>,B<\\ start_time>, andB<\\ stime>."
+msgid ""
+"time the command started. If the process was started less than 24 hours ago,\n"
+"the output format is \"HH:MM:SS\", else it is \"\\ \\ Mmm\\ dd\" (where Mmm is a\n"
+"three-letter month name). See also\n"
+"B<lstart>, B<bsdstart>, B<start_time>, and B<stime>."
+msgstr ""
+"Czas od uruchomienia polecenia. Jeśli proces został uruchomiony mniej niż 24 godziny\n"
+"temu, formatem wyjścia jest \"HH:MM:SS\", w przeciwnym wypadku jest to \"\\ \\ Mmm\\ dd\" (gdzie\n"
+"Mmm oznacza trzyliterowy skrót nazwy miesiąca). Patrz także\n"
+"B<lstart>,B<\\ bsdstart>,B<\\ start_time> orazB<\\ stime>."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "starting time or date of the process. Only the year will be displayed if the\n"
+#| "process was not started the same year\n"
+#| "B<ps>\n"
+#| "was invoked, or \"MmmDD\" if it was not started the same day, or \"HH:MM\"\n"
+#| "otherwise. See also\n"
+#| "B<bsdstart>,B<\\ start>,B<\\ lstart>, andB<\\ stime>."
+msgid ""
+"starting time or date of the process. Only the year will be displayed if the\n"
+"process was not started the same year\n"
+"B<ps>\n"
+"was invoked, or \"MmmDD\" if it was not started the same day, or \"HH:MM\"\n"
+"otherwise. See also\n"
+"B<bsdstart>, B<start>, B<lstart>, and B<stime>."
+msgstr ""
+"Czas lub data uruchomienia procesu. Wyświetlony będzie tylko rok, jeśli\n"
+"proces nie został uruchomiony w tym samym roku, w którym wywołano\n"
+"B<ps>,\n"
+"lub \"MmmDD\", jeśli nie został uruchomiony w tym samym dniu, lub \"HH:MM\"\n"
+"w przeciwnym wypadku. Patrz także\n"
+"B<bsdstart>,B<\\ start>,B<\\ lstart>, orazB<\\ stime>."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "stat"
+msgstr "stat"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "STAT"
+msgstr "STAT"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"multi-character process state. See section\n"
+"B<PROCESS STATE CODES>\n"
+"for the different values meaning. See also\n"
+"B<s>\\ andB<\\ state>\n"
+"if you just want the first character displayed."
+msgstr ""
+"Wieloznakowy stan procesu. Znaczenie wartości opisano w rozdziale\n"
+"B<KODY STANU PROCESU>.\n"
+"Aby wyświetlić tylko pierwszy znak, patrz opis\n"
+"B<s>\\ iB<\\ state>"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "state"
+msgstr "state"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "see\n"
+#| "B<s>. (aliasB<\\ s>)."
+msgid ""
+"see\n"
+"B<s>.\\& (aliasB<\\ s>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<s> (aliasB<\\ s>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid "cstime"
+msgid "stime"
+msgstr "cstime"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid "TIME"
+msgid "STIME"
+msgstr "TIME"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "see\n"
+#| "B<s>. (aliasB<\\ s>)."
+msgid "see B<start_time>. (alias B<start_time>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<s> (aliasB<\\ s>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "suid"
+msgstr "suid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SUID"
+msgstr "SUID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"saved user ID. (alias\n"
+"B<svuid>)."
+msgstr ""
+"Zachowany identyfikator użytkownika (alias\n"
+"B<svuid>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "supgid"
+msgstr "supgid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SUPGID"
+msgstr "SUPGID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"group ids of supplementary groups, if any. See\n"
+"B<getgroups>(2)."
+msgstr ""
+"Identyfikatory dodatkowych grup, jeśli takowe występują. Patrz\n"
+"B<getgroups>(2)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "supgrp"
+msgstr "supgrp"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SUPGRP"
+msgstr "SUPGRP"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"group names of supplementary groups, if any. See\n"
+"B<getgroups>(2)."
+msgstr ""
+"Nazwy dodatkowych grup, jeśli występują. Patrz\n"
+"B<getgroups>(2)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "suser"
+msgstr "suser"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SUSER"
+msgstr "SUSER"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"saved user name. This will be the textual user ID, if it can be obtained and\n"
+"the field width permits, or a decimal representation otherwise. (alias\n"
+"B<svuser>)."
+msgstr ""
+"Zachowany identyfikator użytkownika\n"
+"Będzie to tekstowa nazwa użytkownika, jeśli jest dostępna i szerokość pola\n"
+"jest wystarczająca, lub liczba dziesiętna w przeciwnym wypadku (alias\n"
+"B<svuser>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "svgid"
+msgstr "svgid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SVGID"
+msgstr "SVGID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"see\n"
+"B<sgid>.\n"
+"(alias\n"
+"B<sgid>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<sgid>\n"
+"(alias\n"
+"B<sgid>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "svuid"
+msgstr "svuid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SVUID"
+msgstr "SVUID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"see\n"
+"B<suid>.\n"
+"(alias\n"
+"B<suid>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<suid>\n"
+"(alias\n"
+"B<suid>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "sz"
+msgstr "sz"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SZ"
+msgstr "SZ"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"size in physical pages of the core image of the process. This includes text,\n"
+"data, and stack space. Device mappings are currently excluded; this is\n"
+"subject to change. See\n"
+"B<vsz>\\ andB<\\ rss>."
+msgstr ""
+"Rozmiar w fizycznych stronach głównego obrazu pamięci procesu, włączając w to obszary tekstu,\n"
+"danych i przestrzeń stosu.\n"
+"Obecnie nie obejmuje to mapowań urządzeń, ale może się to zmienić w przyszłości. Patrz\n"
+"B<vsz>\\ orazB<\\ rss>."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "tgid"
+msgstr "tgid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "TGID"
+msgstr "TGID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"a number representing the thread group to which a task belongs (alias\n"
+"B<pid>).\n"
+"It is the process ID of the thread group leader."
+msgstr ""
+"Liczba reprezentująca grupę wątków, do której należy zadanie (alias\n"
+"B<pid>).\n"
+"Jest to identyfikator procesu przywódcy grupy wątków."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "thcount"
+msgstr "thcount"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "THCNT"
+msgstr "THCNT"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"see\n"
+"B<nlwp>.\n"
+"(alias\n"
+"B<nlwp>).\n"
+"number of kernel threads owned by the process."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<nlwp>\n"
+"(alias\n"
+"B<nlwp>).\n"
+"Liczba wątków jądra, których proces jest właścicielem."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "tid"
+msgstr "tid"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "TID"
+msgstr "TID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "the unique number representing a dispatchable entity (alias\n"
+#| "B<lwp>,B<\\ spid>).\n"
+#| "This value may also appear as: a process ID (pid); a process group ID (pgrp);\n"
+#| "a session ID for the session leader (sid); a thread group ID for the thread\n"
+#| "group leader (tgid); and a tty process group ID for the process group leader\n"
+#| "(tpgid)."
+msgid ""
+"the unique number representing a dispatchable entity (alias\n"
+"B<lwp>, B<spid>).\n"
+"This value may also appear as: a process ID (pid); a process group ID (pgrp);\n"
+"a session ID for the session leader (sid); a thread group ID for the thread\n"
+"group leader (tgid); and a tty process group ID for the process group leader\n"
+"(tpgid)."
+msgstr ""
+"Unikatowa liczba reprezentująca samodzielny podmiot (dispatchable entity) (alias\n"
+"B<lwp>,B<\\ spid>).\n"
+"Ta wartość może się także pojawić jako identyfikator procesu (pid); identyfikator\n"
+"grupy procesów (pgrp);\n"
+"identyfikator sesji lidera sesji (sid); identyfikator grupy wątków dla lidera grupy\n"
+"wątków (tgid); identyfikator grupy procesów terminala dla lidera grupy procesów (tpgid)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"cumulative CPU\\ time, \"[DD-]HH:MM:SS\" format. (alias\n"
+"B<cputime>)."
+msgstr ""
+"Łączny czas CPU w formacie \"[DD-]HH:MM:SS\" (alias\n"
+"B<cputime>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "times"
+msgstr "times"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "cumulative CPU\\ time, \"[DD-]HH:MM:SS\" format. (alias\n"
+#| "B<cputime>)."
+msgid ""
+"cumulative CPU\\ time in seconds (alias\n"
+"B<cputimes>)."
+msgstr ""
+"Łączny czas CPU w formacie \"[DD-]HH:MM:SS\" (alias\n"
+"B<cputime>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "tname"
+msgstr "tname"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "controlling tty (terminal). (alias\n"
+#| "B<tt>,B<\\ tty>)."
+msgid ""
+"controlling tty (terminal). (alias\n"
+"B<tt>, B<tty>)."
+msgstr ""
+"Kontrolujący tty (terminal) (aliasy\n"
+"B<tt>,B<\\ tty>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "TPGID"
+msgstr "TPGID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"ID of the foreground process group on the tty (terminal) that the process is\n"
+"connected to, or -1 if the process is not connected to a tty."
+msgstr ""
+"ID pierwszoplanowej grupy procesów na tty (terminalu), do której proces jest\n"
+"podłączony, lub -1, jeśli proces nie jest podłączony do terminala."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "trs"
+msgstr "trs"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "TRS"
+msgstr "TRS"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid "text resident set size, the amount of physical memory devoted to executable code."
+msgid ""
+"text resident set size,\n"
+"the amount of physical memory devoted to executable code."
+msgstr ""
+"Resident set size teksu, czyli ilość fizycznej pamięci przeznaczona na kod\n"
+"wykonywalny."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "tt"
+msgstr "tt"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "TT"
+msgstr "TT"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "controlling tty (terminal). (alias\n"
+#| "B<tname>,B<\\ tty>)."
+msgid ""
+"controlling tty (terminal). (alias\n"
+"B<tname>, B<tty>)."
+msgstr ""
+"Kontrolujący tty (terminal) (aliasy\n"
+"B<tname>,B<\\ tty>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "controlling tty (terminal). (alias\n"
+#| "B<tname>,B<\\ tt>)."
+msgid ""
+"controlling tty (terminal). (alias\n"
+"B<tname>, B<tt>)."
+msgstr ""
+"Kontrolujący tty (terminal) (aliasy\n"
+"B<tname>,B<\\ tt>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "ucmd"
+msgstr "ucmd"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "see\n"
+#| "B<comm>.\n"
+#| "(alias\n"
+#| "B<comm>,B<\\ ucomm>)."
+msgid ""
+"see\n"
+"B<comm>.\n"
+"(alias\n"
+"B<comm>, B<ucomm>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<comm>\n"
+"(aliasy\n"
+"B<comm>,B<\\ ucomm>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "ucomm"
+msgstr "ucomm"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "see\n"
+#| "B<comm>.\n"
+#| "(alias\n"
+#| "B<comm>,B<\\ ucmd>)."
+msgid ""
+"see\n"
+"B<comm>.\n"
+"(alias\n"
+"B<comm>, B<ucmd>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<comm>\n"
+"(aliasy\n"
+"B<comm>,B<\\ ucmd>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "UID"
+msgstr "UID"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"see\n"
+"B<euid>.\n"
+"(alias\n"
+"B<euid>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<euid>\n"
+"(alias\n"
+"B<euid>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "uname"
+msgstr "uname"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "see\n"
+#| "B<euser>.\n"
+#| "(alias\n"
+#| "B<euser>,B<\\ user>)."
+msgid ""
+"see\n"
+"B<euser>.\n"
+"(alias\n"
+"B<euser>, B<user>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<euser>\n"
+"(aliasy\n"
+"B<euser>,B<\\ user>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "unit"
+msgstr "unit"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "UNIT"
+msgstr "UNIT"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"displays unit which a process belongs to,\n"
+"if systemd support has been included."
+msgstr ""
+"Wyświetla jednostkę, do której należy proces,\n"
+"jeśli zostało włączone wsparcie dla systemd."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "see\n"
+#| "B<euser>.\n"
+#| "(alias\n"
+#| "B<euser>,B<\\ uname>)."
+msgid ""
+"see\n"
+"B<euser>.\n"
+"(alias\n"
+"B<euser>, B<uname>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<euser>\n"
+"(aliasy\n"
+"B<euser>,B<\\ uname>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "userns"
+msgstr "userns"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "USERNS"
+msgstr "USERNS"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "utsns"
+msgstr "utsns"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "UTSNS"
+msgstr "UTSNS"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "uunit"
+msgstr "uunit"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "UUNIT"
+msgstr "UUNIT"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"displays user unit which a process belongs to,\n"
+"if systemd support has been included."
+msgstr ""
+"Wyświetla jednostkę użytkownika, do której należy proces,\n"
+"jeśli zostało włączone wsparcie dla systemd."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"see\n"
+"B<vsz>.\n"
+"(alias\n"
+"B<vsz>)."
+msgstr ""
+"Patrz\n"
+"B<vsz>\n"
+"(alias\n"
+"B<vsz>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"virtual memory size of the process in KiB (1024-byte units). Device\n"
+"mappings are currently excluded; this is subject to change. (alias\n"
+"B<vsize>)."
+msgstr ""
+"Użycie wirtualnej pamięci dla całego procesu w KiB (jednostka 1024-bajtowa).\n"
+"Obecnie nie obejmuje to mapowań urządzeń, ale może się to zmienić w przyszłości\n"
+"(alias\n"
+"B<vsize>)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "wchan"
+msgstr "wchan"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"name of the kernel function in which the process is sleeping, a \"-\" if the\n"
+"process is running, or a \"*\" if the process is multi-threaded and\n"
+"B<ps>\n"
+"is not displaying threads."
+msgstr ""
+"Nazwa funkcji jądra, w której proces jest uśpiony, lub\n"
+"\"-\", jeśli\n"
+"proces jest wykonywany, lub \"*\", jeśli proces jest wielowątkowy,\n"
+"a B<ps> nie wyświetla wątków."
+
+#. #######################################################################
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "ENVIRONMENT VARIABLES"
+msgstr "ZMIENNE ŚRODOWISKOWE"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "The following environment variables could affect B<ps>:"
+msgstr "Następujące zmienne środowiska mogą mieć wpływ na B<ps>:"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<COLUMNS>"
+msgstr "B<COLUMNS>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Override default display width."
+msgstr "Nadpisuje domyślną szerokość wyjścia."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<LINES>"
+msgstr "B<LINES>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Override default display height."
+msgstr "Nadpisuje domyślną wysokość wyjścia."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<PS_PERSONALITY>"
+msgstr "B<PS_PERSONALITY>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Set to one of posix, old, linux, bsd, sun, digital... (see section "
+#| "B<PERSONALITY> below)."
+msgid ""
+"Set to one of posix, old, linux, bsd, sun, digital...\\& (see section "
+"B<PERSONALITY> below)."
+msgstr ""
+"Jedno z posix, old, linux, bsd, sun, digital... (patrz poniżej sekcja "
+"B<OSOBOWOŚĆ>)."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<CMD_ENV>"
+msgstr "B<CMD_ENV>"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<I_WANT_A_BROKEN_PS>"
+msgstr "B<I_WANT_A_BROKEN_PS>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Force obsolete command line interpretation."
+msgstr "Wymusza przestarzałą interpretację linii poleceń."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<LC_TIME>"
+msgstr "B<LC_TIME>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Date format."
+msgstr "Format daty."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<PS_COLORS>"
+msgstr "B<PS_COLORS>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Not currently supported."
+msgstr "Obecnie nieobsługiwana."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<PS_FORMAT>"
+msgstr "B<PS_FORMAT>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Default output format override. You may set this to a format string of "
+#| "the type used for the B<-o> option. The B<DefSysV> and B<DefBSD> values "
+#| "are particularly useful."
+msgid ""
+"Default output format override. You may set this to a format string of the "
+"type used for the B<-o> option. The B<DefSysV> and B<DefBSD> values are "
+"particularly useful."
+msgstr ""
+"Nadpisanie domyślnego formatu wyjścia. Można ustawić tę zmienną na dowolny "
+"typ formatowania używany przez opcję B<-o>. Szczególnie użyteczne są "
+"wartości B<DefSysV> i B<DefBSD>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<POSIXLY_CORRECT>"
+msgstr "B<POSIXLY_CORRECT>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Don't find excuses to ignore bad \"features\"."
+msgstr "Nie ignoruje złych opcji."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<POSIX2>"
+msgstr "B<POSIX2>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "When set to \"on\", acts as B<POSIXLY_CORRECT>."
+msgstr "Ustawione na \"on\", działa tak, jak B<POSIXLY_CORRECT>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<UNIX95>"
+msgstr "B<UNIX95>"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<_XPG>"
+msgstr "B<_XPG>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Cancel B<CMD_ENV>=I<irix> non-standard behavior."
+msgstr "Wyłącza niestandardowe zachowanie B<CMD_ENV>I<=irix>."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"In general, it is a bad idea to set these variables. The one exception is "
+"B<CMD_ENV> or B<PS_PERSONALITY>, which could be set to Linux for normal "
+"systems. Without that setting, B<ps> follows the useless and bad parts of "
+"the Unix98 standard."
+msgstr ""
+"Ogólnie, ustawianie tych zmiennych jest złym pomysłem. Jedynym wyjątkiem "
+"jest B<CMD_ENV> lub B<PS_PERSONALITY>, które dla normalnych systemów mogą "
+"być ustawione na wartość \"Linux\". Bez tego ustawienia, B<ps> jest zgodny z "
+"nieużytecznymi i złymi częściami standardu Unix98."
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "PERSONALITY"
+msgstr "OSOBOWOŚĆ"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "390"
+msgstr "390"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "like the OS/390 OpenEdition B<ps>"
+msgstr "jak B<ps> z S/390 OpenEdition"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "aix"
+msgstr "aix"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "like AIX B<ps>"
+msgstr "jak B<ps> z AIX"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "bsd"
+msgstr "bsd"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "like FreeBSD B<ps> (totally non-standard)"
+msgstr "jak B<ps> z FreeBSD (zupełnie niestandardowy)"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "compaq"
+msgstr "compaq"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "like Digital Unix B<ps>"
+msgstr "jak B<ps> z Digital Unix"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "debian"
+msgstr "debian"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "like the old Debian B<ps>"
+msgstr "jak B<ps> ze starego Debiana"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "digital"
+msgstr "digital"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "like Tru64 (was Digital\\ Unix, was OSF/1) B<ps>"
+msgstr "jak B<ps> z Tru64 (wcześniej Digital\\ Unix, wcześniej OSF/1)"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "gnu"
+msgstr "gnu"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "hp"
+msgstr "hp"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "like HP-UX B<ps>"
+msgstr "jak B<ps> z HP-UX"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "hpux"
+msgstr "hpux"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "irix"
+msgstr "irix"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "like Irix B<ps>"
+msgstr "jak B<ps> z Irix"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "linux"
+msgstr "linux"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "***** B<recommended> *****"
+msgstr "***** B<zalecany> *****"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "old"
+msgstr "old"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "like the original Linux B<ps> (totally non-standard)"
+msgstr "jak B<ps> z oryginalnego Linuksa (zupełnie niestandardowy)"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "os390"
+msgstr "os390"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "like OS/390 Open Edition B<ps>"
+msgstr "jak B<ps> z OS/390 Open Edition"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "posix"
+msgstr "posix"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "standard"
+msgstr "standardowy"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "s390"
+msgstr "s390"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "sco"
+msgstr "sco"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "like SCO B<ps>"
+msgstr "jak B<ps> z SCO"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "sgi"
+msgstr "sgi"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "solaris2"
+msgstr "solaris2"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "like Solaris 2+ (SunOS 5) B<ps>"
+msgstr "jak B<ps> z Solaris 2+ (SunOS 5)"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "sunos4"
+msgstr "sunos4"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "like SunOS 4 (Solaris 1) B<ps> (totally non-standard)"
+msgstr "jak B<ps> z SunOS 4 (Solaris 1) (zupełnie niestandardowy)"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "svr4"
+msgstr "svr4"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "sysv"
+msgstr "sysv"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "tru64"
+msgstr "tru64"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "like Tru64 (was Digital Unix, was OSF/1) B<ps>"
+msgstr "jak B<ps> z Tru64 (wcześniej Digital Unix, wcześniej OSF/1)"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "unix"
+msgstr "unix"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "unix95"
+msgstr "unix95"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "unix98"
+msgstr "unix98"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<pgrep>(1), B<pstree>(1), B<top>(1), B<proc>(5)."
+msgstr "B<pgrep>(1), B<pstree>(1), B<top>(1), B<proc>(5)."
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "STANDARDS"
+msgstr "STANDARDY"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "This B<ps> conforms to:"
+msgstr "Ta wersja programu B<ps> jest zgodna z:"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Version 2 of the Single Unix Specification"
+msgstr "Wersją drugą Single Unix Specification"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "The Open Group Technical Standard Base Specifications, Issue\\ 6"
+msgstr "The Open Group Technical Standard Base Specifications, Issue\\ 6"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "IEEE Std 1003.1, 2004\\ Edition"
+msgstr "IEEE Std 1003.1, 2004\\ Edition"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "X/Open System Interfaces Extension [UP\\ XSI]"
+msgstr "X/Open System Interfaces Extension [UP\\ XSI]"
+
+#. type: IP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "5"
+msgstr "5"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "ISO/IEC 9945:2003"
+msgstr "ISO/IEC 9945:2003"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "AUTHOR"
+msgstr "AUTOR"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "B<ps> was originally written by E<.UR lankeste@\\:fwi.\\:uva.\\:nl> "
+#| "Branko Lankester E<.UE .> E<.UR johnsonm@\\:redhat.\\:com> Michael K. "
+#| "Johnson E<.UE> re-wrote it significantly to use the proc filesystem, "
+#| "changing a few things in the process. E<.UR mjshield@\\:nyx.\\:cs.\\:du."
+#| "\\:edu> Michael Shields E<.UE> added the pid-list feature. E<.UR "
+#| "cblake@\\:bbn.\\:com> Charles Blake E<.UE> added multi-level sorting, the "
+#| "dirent-style library, the device name-to-number mmaped database, the "
+#| "approximate binary search directly on System.map, and many code and "
+#| "documentation cleanups. David Mossberger-Tang wrote the generic BFD "
+#| "support for psupdate. E<.UR albert@\\:users.\\:sf.\\:net> Albert Cahalan "
+#| "E<.UE> rewrote ps for full Unix98 and BSD support, along with some ugly "
+#| "hacks for obsolete and foreign syntax."
+msgid ""
+"B<ps> was originally written by E<.MT lankeste@\\:fwi.\\:uva.\\:nl> Branko "
+"Lankester E<.ME .> E<.MT johnsonm@\\:redhat.\\:com> Michael K.\\& Johnson E<."
+"ME> re-wrote it significantly to use the proc filesystem, changing a few "
+"things in the process. E<.MT mjshield@\\:nyx.\\:cs.\\:du.\\:edu> Michael "
+"Shields E<.ME> added the pid-list feature. E<.MT cblake@\\:bbn.\\:com> "
+"Charles Blake E<.ME> added multi-level sorting, the dirent-style library, "
+"the device name-to-number mmaped database, the approximate binary search "
+"directly on System.map, and many code and documentation cleanups. David "
+"Mossberger-Tang wrote the generic BFD support for psupdate. E<.MT albert@\\:"
+"users.\\:sf.\\:net> Albert Cahalan E<.ME> rewrote ps for full Unix98 and BSD "
+"support, along with some ugly hacks for obsolete and foreign syntax."
+msgstr ""
+"B<ps> początkowo był napisany przez E<.UR lankeste@\\:fwi.\\:uva.\\:nl> "
+"Branko Lankestera E<.UE .> E<.UR johnsonm@\\:redhat.\\:com> Michael K. "
+"Johnson E<.UE> znacząco go zmodyfikował, aby używał systemu plików proc. E<."
+"UR mjshield@\\:nyx.\\:cs.\\:du.\\:edu> Michael Shields E<.UE> dodał "
+"właściwość pid-listy. E<.UR cblake@\\:bbn.\\:com> Charles Blake E<.UE> dodał "
+"wielopoziomowe sortowanie, bibliotekę w stylu dirent, bazę mapowań nazwy na "
+"numer dla urządzeń, szukanie bezpośrednio w System.map i sporo usprawnień "
+"estetycznych i oczyszczeń w kodzie źródłowym i dokumentacji. David "
+"Mossberger-Tang napisał wsparcie BFD dla psupdate. E<.UR albert@\\:users.\\:"
+"sf.\\:net> Albert Cahalan E<.UE> przepisał ps dla pełnego wsparcia Unix98 i "
+"BSD, wraz z pewnymi brzydkimi hackami dla przestarzałej i obcej składni."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Please send bug reports to E<.UR procps@\\:freelists.\\:org> E<.UE .> No "
+#| "subscription is required or suggested."
+msgid ""
+"Please send bug reports to E<.MT procps@\\:freelists.\\:org> E<.ME .> No "
+"subscription is required or suggested."
+msgstr ""
+"Proszę przesyłać zgłoszenia o błędach do E<.UR procps@\\:freelists.\\:org> "
+"E<.UE .> Subskrybowanie tej listy nie jest wymagane ani sugerowane."
diff --git a/po/pl/archive/po/man1/pstree.1.po b/po/pl/archive/po/man1/pstree.1.po
new file mode 100644
index 00000000..1463e549
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man1/pstree.1.po
@@ -0,0 +1,556 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Wojtek Kotwica <wkotwica@post.pl>, 2000.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-08-27 16:42+0200\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-29 21:09+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "PSTREE"
+msgstr "PSTREE"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "2021-01-05"
+msgstr "5 stycznia 2021 r."
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "psmisc"
+msgstr "psmisc"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "User Commands"
+msgstr "Polecenia użytkownika"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "pstree - display a tree of processes"
+msgstr "pstree - wyświetla drzewo procesów"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "B<pstree> [B<-a>,B<\\ --arguments>] [B<-c>,B<\\ --compact>] [B<-h>,B<\\ --"
+#| "highlight-all>,B<\\ -H>I<pid>B<,>\\ --highlight-pid\\ I<pid>B<]> [B<-g>]B<"
+#| "\\ --show-pgids>] [B<-l>,B<\\ --long>] [B<-n>,B<\\ --numeric-sort>] [B<-"
+#| "N>,B<\\ --ns-sort>I<ns> [B<-p>,B<\\ --show-pids>] [B<-s>,B<\\ --show-"
+#| "parents>] [B<-S>,B<\\ --ns-changes>] [B<-u>,B<\\ --uid-changes>] [B<-Z>,B<"
+#| "\\ --security-context>] [B<-A>,B<\\ --ascii>,B<\\ -G>,B<\\ --vt100>,B<\\ -"
+#| "U>,B<\\ --unicode>] [I<pid>,B<\\ >I<user>B<]>"
+msgid ""
+"B<pstree> [B<-a>,B<\\ --arguments>] [B<-c>,B<\\ --compact-not>] [B<-C>,B<\\ "
+"--color\\ >I<attr>] [B<-g>,B<\\ --show-pgids>] [B<-h>,B<\\ --highlight-all>,"
+"B<\\ -H>I<\\ pid>,B<\\ --highlight-pid\\ >I<pid>] [B<-l>,B<\\ --long>] [B<-"
+"n>,B<\\ --numeric-sort>] [B<-N>,B<\\ --ns-sort\\ >I<ns>] [B<-p>,B<\\ --show-"
+"pids>] [B<-s>,B<\\ --show-parents>] [B<-S>,B<\\ --ns-changes>] [B<-t>,B<\\ --"
+"thread-names>] [B<-T>,B<\\ --hide-threads>] [B<-u>,B<\\ --uid-changes>] [B<-"
+"Z>,B<\\ --security-context>] [B<-A>,B<\\ --ascii>,B<\\ -G>,B<\\ --vt100>,B<"
+"\\ -U>,B<\\ --unicode>] [I<pid>,B<\\ >I<user>]"
+msgstr ""
+"B<pstree> [B<-a>,B<\\ --arguments>] [B<-c>,B<\\ --compact>] [B<-h>,B<\\ --"
+"highlight-all>,B<\\ -H>I<pid>B<,>\\ --highlight-pid\\ I<pid>B<]> [B<-g>]B<\\ "
+"--show-pgids>] [B<-l>,B<\\ --long>] [B<-n>,B<\\ --numeric-sort>] [B<-N>,B<\\ "
+"--ns-sort>I<ns> [B<-p>,B<\\ --show-pids>] [B<-s>,B<\\ --show-parents>] [B<-"
+"S>,B<\\ --ns-changes>] [B<-u>,B<\\ --uid-changes>] [B<-Z>,B<\\ --security-"
+"context>] [B<-A>,B<\\ --ascii>,B<\\ -G>,B<\\ --vt100>,B<\\ -U>,B<\\ --"
+"unicode>] [I<pid>,B<\\ >I<user>B<]>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, fuzzy
+#| msgid "B<pstree> -VB<,>\\ --version"
+msgid "B<pstree> B<-V>,B<\\ --version>"
+msgstr "B<pstree> -VB<,>\\ --version"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<pstree> shows running processes as a tree. The tree is rooted at either "
+"I<pid> or B<init> if I<pid> is omitted. If a user name is specified, all "
+"process trees rooted at processes owned by that user are shown."
+msgstr ""
+"B<pstree> pokazuje uruchomione procesy w formie drzewa. Korzeń tego drzewa "
+"znajduje się albo w I<pid> albo w B<init>, jeśli I<pid> pominięto. Jeżeli "
+"podano nazwę użytkownika, to pokazywane są wszystkie drzewa procesów "
+"zakorzenione w procesach tego użytkownika."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<pstree> visually merges identical branches by putting them in square "
+"brackets and prefixing them with the repetition count, e.g."
+msgstr ""
+"B<pstree> wizualnie łączy identyczne gałęzie umieszczając je w nawiasach "
+"kwadratowych i poprzedzając liczbą powtórzeń, na przykład:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid ""
+" init-+-getty\n"
+" |-getty\n"
+" |-getty\n"
+" `-getty\n"
+msgstr ""
+" init-+-getty\n"
+" |-getty\n"
+" |-getty\n"
+" `-getty\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "becomes"
+msgstr "staje się"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid " init---4*[getty]\n"
+msgstr " init---4*[getty]\n"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Child threads of a process are found under the parent process and are shown "
+"with the process name in curly braces, e.g."
+msgstr ""
+"Wątki potomne procesu są przypisane do procesu rodzica i są pokazywane jako "
+"nazwa procesu w nawiasach klamrowych, na przykład:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid " icecast2---13*[{icecast2}]\n"
+msgstr " icecast2---13*[{icecast2}]\n"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"If B<pstree> is called as B<pstree.x11> then it will prompt the user at the "
+"end of the line to press return and will not return until that has "
+"happened. This is useful for when B<pstree> is run in a xterminal."
+msgstr ""
+"Jeśli B<pstree> zostanie wywołany jako B<pstree.x11>, to będzie czekał na "
+"naciśnięcie przez użytkownika klawisza enter. Jest to użyteczne, kiedy "
+"B<pstree> jest uruchomiony w xterminalu."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Certain kernel or mount parameters, such as the hidepid option for "
+#| "procfs, will hide information for some processes. In these situations "
+#| "B<pstree> will attempt to build the tree without this information, "
+#| "showing process names as question marks."
+msgid ""
+"Certain kernel or mount parameters, such as the I<hidepid> option for "
+"procfs, will hide information for some processes. In these situations "
+"B<pstree> will attempt to build the tree without this information, showing "
+"process names as question marks."
+msgstr ""
+"Niektóre jądra lub parametry montowania, takie jak opcja hidepid systemu "
+"procfs, będą ukrywały pewne informacje dla niektórych procesów. W takich "
+"sytuacjach B<pstree> spróbuje zbudować drzewo bez tych informacji i pokaże "
+"znaki zapytania zamiast nazw procesów."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "OPTIONS"
+msgstr "OPCJE"
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-a>"
+msgstr "B<-a>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Show command line arguments. If the command line of a process is swapped "
+"out, that process is shown in parentheses. B<-a> implicitly disables "
+"compaction for processes but not threads."
+msgstr ""
+"Pokazuje argumenty wiersza poleceń. Jeżeli wiersz poleceń procesu jest "
+"przeniesiony na partycję wymiany (swapped out), to proces ten jest "
+"pokazywany w nawiasach. B<-a> niejawnie wyłącza formę zwartą dla procesów, "
+"ale nie dla wątków."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-A>"
+msgstr "B<-A>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Use ASCII characters to draw the tree."
+msgstr "Używa znaków ASCII do rysowania drzewa."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-c>"
+msgstr "B<-c>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Disable compaction of identical subtrees. By default, subtrees are "
+"compacted whenever possible."
+msgstr ""
+"Wyłącza formę zwartą identycznych poddrzew. Domyślnie, jeśli jest to "
+"możliwe, poddrzewa są łączone."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-C>"
+msgstr "B<-C>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Color the process name by given attribute. Currently B<pstree> only accepts "
+"the value B<age> which colors by process age. Processes newer than 60 "
+"seconds are green, newer than an hour yellow and the remaining red."
+msgstr ""
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-g>"
+msgstr "B<-g>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Show PGIDs. Process Group IDs are shown as decimal numbers in parentheses "
+"after each process name. B<-g> implicitly disables compaction. If both "
+"PIDs and PGIDs are displayed then PIDs are shown first."
+msgstr ""
+"Pokazuje identyfikatory grup procesów (PGID). Wyświetlane są jako liczby "
+"dziesiętne w nawiasach po każdej nazwie procesu. B<-g> niejawnie wyłącza "
+"formę zwartą. Jeśli wyświetlane są zarówno identyfikatory procesów, jak i "
+"identyfikatory grup procesów, to najpierw są pokazywane identyfikatory "
+"procesów."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-G>"
+msgstr "B<-G>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Use VT100 line drawing characters."
+msgstr "Posługuje się znakami ramek VT100."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-h>"
+msgstr "B<-h>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Highlight the current process and its ancestors. This is a no-op if the "
+"terminal doesn't support highlighting or if neither the current process nor "
+"any of its ancestors are in the subtree being shown."
+msgstr ""
+"Wyróżnia podświetleniem (highlighting) bieżący proces i jego przodków. Nie "
+"działa, jeśli terminal nie obsługuje wyróżnienia albo w pokazywanym "
+"poddrzewie nie występuje proces bieżący ani żaden z jego przodków."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-H>"
+msgstr "B<-H>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Like B<-h>, but highlight the specified process instead. Unlike with B<-h>, "
+"B<pstree> fails when using B<-H> if highlighting is not available."
+msgstr ""
+"Podobne do B<-h>, ale wyróżnia podany proces. Inaczej niż przy B<-h>, "
+"B<pstree> zawodzi, gdy posłużono się B<-H>, a wyróżnianie nie jest dostępne."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-l>"
+msgstr "B<-l>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Display long lines. By default, lines are truncated to either the COLUMNS "
+"environment variable or the display width. If neither of these methods "
+"work, the default of 132 columns is used."
+msgstr ""
+"Wyświetla długie wiersze. Domyślnie wiersze są obcinane albo do wartości "
+"zmiennej środowiskowej COLUMNS albo do szerokości ekranu. Jeśli żadna z tych "
+"metod nie zadziała, to używana jest wartość domyślna 132 kolumn."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-n>"
+msgstr "B<-n>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Sort processes with the same ancestor by PID instead of by name. "
+#| "(Numeric sort.)"
+msgid ""
+"Sort processes with the same parent by PID instead of by name. (Numeric "
+"sort.)"
+msgstr ""
+"Sortuje procesy o tym samym przodku w kolejności PID zamiast według nazwy "
+"(sortowanie numeryczne)."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-N>"
+msgstr "B<-N>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Show individual trees for each namespace of the type specified. The "
+#| "available types are: ipc, mnt, net, pid, user, uts. Regular users don't "
+#| "have access to other users' processes information, so the output will be "
+#| "limited."
+msgid ""
+"Show individual trees for each namespace of the type specified. The "
+"available types are: I<ipc>, I<mnt>, I<net>, I<pid>, I<time>, I<user>, "
+"I<uts>. Regular users don't have access to other users' processes "
+"information, so the output will be limited."
+msgstr ""
+"Pokazuje indywidualne drzewa dla każdej podanej przestrzeni nazw lub dla "
+"każdego podanego typu. Dostępne typy to: ipc, mnt, net, pid, user, uts. "
+"Zwyczajni użytkownicy nie mają dostępu do informacji o procesach innych "
+"użytkowników, tak więc wyjście tej opcji będzie ograniczone."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-p>"
+msgstr "B<-p>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Show PIDs. PIDs are shown as decimal numbers in parentheses after each "
+"process name. B<-p> implicitly disables compaction."
+msgstr ""
+"Pokazuje identyfikatory procesów (PID). Wyświetlane są jako liczby "
+"dziesiętne w nawiasach po każdej nazwie procesu. B<-p> niejawnie wyłącza "
+"formę zwartą."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-s>"
+msgstr "B<-s>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Show parent processes of the specified process."
+msgstr "Pokazuje rodzica podanego procesu. "
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-S>"
+msgstr "B<-S>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Show namespaces transitions. Like -N, the output is limited when running "
+#| "as a regular user."
+msgid ""
+"Show namespaces transitions. Like B<-N>, the output is limited when running "
+"as a regular user."
+msgstr ""
+"Pokazuje zamienianie się przestrzeni nazw. Podobnie do opcji B<-N> wyjście "
+"jest ograniczone, jeśli B<pstree> jest uruchomiony przez zwykłego "
+"użytkownika."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-t>"
+msgstr "B<-t>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Show full names for threads when available."
+msgstr ""
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-T>"
+msgstr "B<-T>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Hide threads and only show processes."
+msgstr ""
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-u>"
+msgstr "B<-u>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Show uid transitions. Whenever the uid of a process differs from the uid of "
+"its parent, the new uid is shown in parentheses after the process name."
+msgstr ""
+"Pokazuje zamienianie się uid. W przypadku, gdy identyfikator użytkownika "
+"procesu różni się od identyfikatora użytkownika jego rodzica, nowy uid "
+"pokazywany jest w nawiasach po nazwie."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-U>"
+msgstr "B<-U>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Use UTF-8 (Unicode) line drawing characters. Under Linux 1.1-54 and "
+#| "above, UTF-8 mode is entered on the console with B<echo -e '\\033%8'> and "
+#| "left with B<echo -e '\\033%@'>"
+msgid ""
+"Use UTF-8 (Unicode) line drawing characters. Under Linux 1.1-54 and above, "
+"UTF-8 mode is entered on the console with B<echo -e '\\033%8'> and left with "
+"B<echo -e '\\033%@'>."
+msgstr ""
+"Posługuje się znakami ramek UTF-8 (Unicode). Pod Linuksem 1.1-54 i nowszym, "
+"tryb UTF-8 wprowadzany jest na konsoli przez B<echo -e '\\033%8'> i "
+"opuszczany przez B<echo -e '\\033%@'>."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-V>"
+msgstr "B<-V>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Display version information."
+msgstr "Wyświetla informacje o wersji."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-Z>"
+msgstr "B<-Z>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Show the current security attributes of the process. For SELinux systems "
+"this will be the security context."
+msgstr ""
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "FILES"
+msgstr "PLIKI"
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "/proc"
+msgstr "/proc"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "location of the proc file system"
+msgstr "położenie systemu plików proc"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "BUGS"
+msgstr "BŁĘDY"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Some character sets may be incompatible with the VT100 characters."
+msgstr "Niektóre zestawy znaków mogą być niekompatybilne ze znakami VT100."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, fuzzy
+#| msgid "B<ps>(1), B<top>(1)."
+msgid "B<ps>(1), B<top>(1), B<proc>(5)."
+msgstr "B<ps>(1), B<top>(1)."
diff --git a/po/pl/archive/po/man1/top.1.po b/po/pl/archive/po/man1/top.1.po
new file mode 100644
index 00000000..6ff99f59
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man1/top.1.po
@@ -0,0 +1,5113 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Andrzej Krzysztofowicz <ankry@green.mf.pg.gda.pl>, 2002.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2024-02-09 17:13+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2002-10-01 14:24+0200\n"
+"Last-Translator: Andrzej Krzysztofowicz <ankry@green.mf.pg.gda.pl>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+
+#. Setup ////////////////////////////////////////////////////////////////
+#. Commonly used strings (for consistency) ----------
+#. - our em-dashes
+#. type: ds Em
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ --\\ "
+msgstr "\\ --\\ "
+
+#. type: ds EM
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<\\ --\\ >"
+msgstr "B<\\ --\\ >"
+
+#. - our program name (makes great grammar)
+#. type: ds We
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "top"
+msgstr "top"
+
+#. type: ds WE
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<top>"
+msgstr "B<top>"
+
+#. - other misc strs for consistent usage
+#. type: ds F
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<Off>"
+msgstr ""
+
+#. type: ds O
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<On>"
+msgstr ""
+
+#. type: ds AK
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "asterisk (`*')"
+msgstr ""
+
+#. type: ds AM
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "alternate-display mode"
+msgstr ""
+
+#. type: ds AS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "auxiliary storage"
+msgstr ""
+
+#. type: ds CF
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "configuration file"
+msgstr "plik konfiguracyjny"
+
+#. type: ds CG
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "`current' window/field group"
+msgstr ""
+
+#. type: ds CI
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "interactive command"
+msgstr ""
+
+#. - Note: our 'Command Line' used in 2 places
+#. ( and managed to fit in an 80x24 terminal )
+#. type: ds CL
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "-B<hv>|-B<bcEeHiOSs1> -B<d> secs -B<n> max -B<u>|B<U> user -B<p> pids -B<o> field -B<w> [cols] "
+msgstr ""
+
+#. type: ds CO
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "command-line option"
+msgstr ""
+
+#. type: ds CT
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "command toggle"
+msgstr ""
+
+#. type: ds CW
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "`current' window"
+msgstr ""
+
+#. type: ds FG
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "field group"
+msgstr ""
+
+#. type: ds FM
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "full-screen mode"
+msgstr ""
+
+#. type: ds KA
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "arrow key"
+msgstr ""
+
+#. type: ds KS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "scrolling key"
+msgstr ""
+
+#. type: ds MP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "physical memory"
+msgstr ""
+
+#. type: ds MS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "swap file"
+msgstr ""
+
+#. type: ds MV
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "virtual memory"
+msgstr ""
+
+#. type: ds NT
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<Note>:"
+msgstr ""
+
+#. type: ds PU
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "CPU"
+msgstr ""
+
+#. type: ds Pu
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "cpu"
+msgstr ""
+
+#. type: ds SA
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "summary area"
+msgstr ""
+
+#. type: ds TA
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "task area"
+msgstr ""
+
+#. type: ds TD
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "task display"
+msgstr ""
+
+#. type: ds TT
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<processes> or B<threads>"
+msgstr ""
+
+#. type: ds TW
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "task window"
+msgstr ""
+
+#. Reference to the various widths/sizes ------------
+#. - the max screen width limit
+#. type: ds WX
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "512"
+msgstr "512"
+
+#. - the header width w/ all fields
+#. type: ds WF
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "approximately 250"
+msgstr ""
+
+#. - pid monitoring limit
+#. type: ds WP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "20"
+msgstr "20"
+
+#. Xref's that depend on/mention other stuff --------
+#. type: ds Xa
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "see"
+msgstr ""
+
+#. type: ds XC
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "See the"
+msgstr ""
+
+#. type: ds Xc
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "see the"
+msgstr ""
+
+#. type: ds XT
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "See topic"
+msgstr ""
+
+#. type: ds Xt
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "see topic"
+msgstr ""
+
+#. type: ds XX
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "See `OVERVIEW, Linux Memory Types' for additional details"
+msgstr ""
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "TOP"
+msgstr "TOP"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid "September 2022"
+msgid "September 2020"
+msgstr "wrzesień 2022"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "procps-ng"
+msgstr "procps-ng"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "User Commands"
+msgstr "Polecenia użytkownika"
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid "top - display top CPU processes"
+msgid "top - display Linux processes"
+msgstr "top - wyświetl najważniejsze procesy CPU"
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "\\*(WE \\*(CL"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "The traditional switches `-' and whitespace are optional."
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The \\*(WE program provides a dynamic real-time view of a running system. "
+"It can displayB< system> summary information as well as a list of \\*(TT "
+"currently being managed by the Linux kernel. The types of system summary "
+"information shown and the types, order and size of information displayed for "
+"processes are all user configurable and that configuration can be made "
+"persistent across restarts."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The program provides a limited interactive interface for process "
+"manipulation as well as a much more extensive interface for personal "
+"configuration \\*(Em encompassing every aspect of its operation. And while "
+"\\*(WE is referred to throughout this document, you are free to name the "
+"program anything you wish. That new name, possibly an alias, will then be "
+"reflected on \\*(We's display and used when reading and writing a \\*(CF."
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "OVERVIEW"
+msgstr "PRZEGLĄD"
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "Documentation"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "The remaining Table of Contents"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" OVERVIEW\n"
+" Operation\n"
+" Linux Memory Types\n"
+" 1. COMMAND-LINE Options\n"
+" 2. SUMMARY Display\n"
+" a. UPTIME and LOAD Averages\n"
+" b. TASK and CPU States\n"
+" c. MEMORY Usage\n"
+" 3. FIELDS / Columns Display\n"
+" a. DESCRIPTIONS of Fields\n"
+" b. MANAGING Fields\n"
+" 4. INTERACTIVE Commands\n"
+" a. GLOBAL Commands\n"
+" b. SUMMARY AREA Commands\n"
+" c. TASK AREA Commands\n"
+" 1. Appearance\n"
+" 2. Content\n"
+" 3. Size\n"
+" 4. Sorting\n"
+" d. COLOR Mapping\n"
+" 5. ALTERNATE-DISPLAY Provisions\n"
+" a. WINDOWS Overview\n"
+" b. COMMANDS for Windows\n"
+" c. SCROLLING a Window\n"
+" d. SEARCHING in a Window\n"
+" e. FILTERING in a Window\n"
+" 6. FILES\n"
+" a. PERSONAL Configuration File\n"
+" b. ADDING INSPECT Entries\n"
+" c. SYSTEM Configuration File\n"
+" d. SYSTEM Restrictions File\n"
+" 7. STUPID TRICKS Sampler\n"
+" a. Kernel Magic\n"
+" b. Bouncing Windows\n"
+" c. The Big Bird Window\n"
+" d. The Ol' Switcheroo\n"
+" 8. BUGS, 9. SEE Also\n"
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "Operation"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"When operating \\*(We, the two most important keys are the help (h or ?) "
+"key and quit (`q') key. Alternatively, you could simply use the traditional "
+"interrupt key (^C) when you're done."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"When started for the first time, you'll be presented with these traditional "
+"elements on the main \\*(We screen: 1) Summary Area; 2) Fields/Columns "
+"Header; 3) Task Area. Each of these will be explored in the sections that "
+"follow. There is also an Input/Message line between the Summary Area and "
+"Columns Header which needs no further explanation."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The main \\*(We screen is I<generally> quite adaptive to changes in terminal "
+"dimensions under X-Windows. Other \\*(We screens may be less so, especially "
+"those with static text. It ultimately depends, however, on your particular "
+"window manager and terminal emulator. There may be occasions when their "
+"view of terminal size and current contents differs from \\*(We's view, which "
+"is always based on operating system calls."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Following any re-size operation, if a \\*(We screen is corrupted, appears "
+"incomplete or disordered, simply typing something innocuous like a "
+"punctuation character or cursor motion key will usually restore it. In "
+"extreme cases, the following sequence almost certainly will:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" I<key/cmd objective >\n"
+" ^Z B<suspend> \\*(We\n"
+" fg B<resume> \\*(We\n"
+" E<lt>LeftE<gt> force a screen B<redraw> (if necessary)\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"But if the display is still corrupted, there is one more step you could "
+"try. Insert this command after \\*(We has been suspended but before "
+"resuming it."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" I<key/cmd objective >\n"
+" reset restore your B<terminal settings>\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT the width of \\*(We's display will be limited to \\*(WX positions. "
+"Displaying all fields requires \\*(WF characters. Remaining screen width is "
+"usually allocated to any variable width columns currently visible. The "
+"variable width columns, such as COMMAND, are noted in topic 3a. DESCRIPTIONS "
+"of Fields. Actual output width may also be influenced by the -w switch, "
+"which is discussed in topic 1. COMMAND-LINE Options."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Lastly, some of \\*(We's screens or functions require the use of cursor "
+"motion keys like the standard \\*(KAs plus the Home, End, PgUp and PgDn "
+"keys. If your terminal or emulator does not provide those keys, the "
+"following combinations are accepted as alternatives:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" I< key equivalent-keys >\n"
+" Left alt +B< h >\n"
+" Down alt +B< j >\n"
+" Up alt +B< k >\n"
+" Right alt +B< l >\n"
+" Home alt + ctrl +B< h >\n"
+" PgDn alt + ctrl +B< j >\n"
+" PgUp alt + ctrl +B< k >\n"
+" End alt + ctrl +B< l >\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The B<Up> and B<Down> \\*(KAs have special significance when prompted for "
+"line input terminated with the E<lt>EnterE<gt> key. Those keys, or their "
+"aliases, can be used to retrieve previous input lines which can then be "
+"edited and re-input. And there are four additional keys available with line "
+"oriented input."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" I< key special-significance >\n"
+" Up recall B<older> strings for re-editing\n"
+" Down recall B<newer> strings or B<erase> entire line\n"
+" Insert toggle between B<insert> and B<overtype> modes\n"
+" Delete character B<removed> at cursor, moving others left\n"
+" Home jump to B<beginning> of input line\n"
+" End jump to B<end> of input line\n"
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "Linux Memory Types"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"For our purposes there are three types of memory, and one is optional. "
+"First is \\*(MP, a limited resource where code and data must reside when "
+"executed or referenced. Next is the optional \\*(MS, where modified (dirty) "
+"memory can be saved and later retrieved if too many demands are made on "
+"\\*(MP. Lastly we have \\*(MV, a nearly unlimited resource serving the "
+"following goals:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" 1. abstraction, free from physical memory addresses/limits\n"
+" 2. isolation, every process in a separate address space\n"
+" 3. sharing, a single mapping can serve multiple needs\n"
+" 4. flexibility, assign a virtual address to a file\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Regardless of which of these forms memory may take, all are managed as pages "
+"(typically 4096 bytes) but expressed by default in \\*(We as KiB "
+"(kibibyte). The memory discussed under topic `2c. MEMORY Usage' deals with "
+"\\*(MP and the \\*(MS for the system as a whole. The memory reviewed in "
+"topic `3. FIELDS / Columns Display' embraces all three memory types, but for "
+"individual processes."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"For each such process, every memory page is restricted to a single quadrant "
+"from the table below. Both \\*(MP and \\*(MV can include any of the four, "
+"while the \\*(MS only includes #1 through #3. The memory in quadrant #4, "
+"when modified, acts as its own dedicated \\*(MS."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" B<Private> | B<Shared>\n"
+" B<1> | B<2>\n"
+" B<Anonymous> . stack |\n"
+" . malloc() |\n"
+" . brk()/sbrk() | . POSIX shm*\n"
+" . mmap(PRIVATE, ANON) | . mmap(SHARED, ANON)\n"
+" -----------------------+----------------------\n"
+" . mmap(PRIVATE, fd) | . mmap(SHARED, fd)\n"
+" B<File-backed> . pgms/shared libs |\n"
+" B<3> | B<4>\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The following may help in interpreting process level memory values displayed "
+"as scalable columns and discussed under topic `3a. DESCRIPTIONS of Fields'."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" %MEM - simply RES divided by total \\*(MP\n"
+" CODE - the `pgms' portion of quadrant B<3>\n"
+" DATA - the entire quadrant B<1> portion of VIRT plus all\n"
+" explicit mmap file-backed pages of quadrant B<3>\n"
+" RES - anything occupying \\*(MP which, beginning with\n"
+" Linux-4.5, is the sum of the following three fields:\n"
+" RSan - quadrant B<1> pages, which include any\n"
+" former quadrant B<3> pages if modified\n"
+" RSfd - quadrant B<3> and quadrant B<4> pages\n"
+" RSsh - quadrant B<2> pages\n"
+" RSlk - subset of RES which cannot be swapped out (any quadrant)\n"
+" SHR - subset of RES (excludes B<1>, includes all B<2> & B<4>, some B<3>)\n"
+" SWAP - potentially any quadrant except B<4>\n"
+" USED - simply the sum of RES and SWAP\n"
+" VIRT - everything in-use and/or reserved (all quadrants)\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT Even though program images and shared libraries are considered "
+"I<private> to a process, they will be accounted for as I<shared> (SHR) by "
+"the kernel."
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "1. COMMAND-LINE Options"
+msgstr "1. OPCJE LINII POLECEŃ"
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "The command-line syntax for \\*(We consists of:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " \\*(CL\n"
+msgstr " \\*(CL\n"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The typically mandatory switch (`-') and even whitespace are completely "
+"optional."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "-B<h> | -B<v>\\ \\ :I<Help/Version >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Show library version and the usage prompt, then quit."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "-B<b>\\ \\ :I<Batch-mode> operation "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Batch mode. Useful for sending output from top to other programs or to a "
+#| "file. In this mode, B<top> will not accept command line input. It runs "
+#| "until it produces the number of iterations requested with the B<n> option "
+#| "or until killed. Output is plain text suitable for display on a dumb "
+#| "terminal."
+msgid ""
+"Starts \\*(We in Batch mode, which could be useful for sending output from "
+"\\*(We to other programs or to a file. In this mode, \\*(We will not accept "
+"input and runs until the iterations limit you've set with the `-n' \\*(CO or "
+"until killed."
+msgstr ""
+"Tryb wsadowy. Przydatne do wysyłania wyjścia z top do innych programów lub "
+"do pliku. W trybie tym B<top> nie przyjmuje wejścia z linii poleceń. Działa "
+"dopóki nie wykona określonej za pomocą opcji B<n> liczby iteracji lub dopóki "
+"nie zostanie zabity. Wyjście jest czystym tekstem, nadającym się do "
+"wyświetlenia na zwykłym terminalu."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "-B<c>\\ \\ :I<Command-line/Program-name> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Starts \\*(We with the last remembered `c' state reversed. Thus, if \\*(We "
+"was displaying command lines, now that field will show program names, and "
+"vice versa. \\*(XC `c' \\*(CI for additional information."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "-B<d>\\ \\ :I<Delay-time> interval as:\\ \\ B<-d ss.t> (I<secs>.I<tenths>) "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Specifies the delay between screen updates, and overrides the corresponding "
+"value in one's personal \\*(CF or the startup default. Later this can be "
+"changed with the `d' or `s' \\*(CIs."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Fractional seconds are honored, but a negative number is not allowed. In "
+"all cases, however, such changes are prohibited if \\*(We is running in "
+"Secure mode, except for root (unless the `s' \\*(CO was used). For "
+"additional information on Secure mode \\*(Xt 6d. SYSTEM Restrictions File."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "-B<e>\\ \\ :I<Enforce-Task-Memory-Scaling> as:\\ \\ B<-e k> | B<m> | B<g> | B<t> | B<p>"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Instructs \\*(We to force \\*(TA memory to be scaled as:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" k - kibibytes\n"
+" m - mebibytes\n"
+" g - gibibytes\n"
+" t - tebibytes\n"
+" p - pebibytes\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Later this can be changed with the `e' \\*(CT."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "-B<E>\\ \\ :I<Enforce-Summary-Memory-Scaling> as:\\ \\ B<-E k> | B<m> | B<g> | B<t> | B<p> | B<e>"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Instructs \\*(We to force \\*(SA memory to be scaled as:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" k - kibibytes\n"
+" m - mebibytes\n"
+" g - gibibytes\n"
+" t - tebibytes\n"
+" p - pebibytes\n"
+" e - exbibytes\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Later this can be changed with the `E' \\*(CT."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "-B<H>\\ \\ :I<Threads-mode> operation "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Instructs \\*(We to display individual threads. Without this \\*(CO a "
+"summation of all threads in each process is shown. Later this can be "
+"changed with the `H' \\*(CI."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "-B<i>\\ \\ :I<Idle-process> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Starts \\*(We with the last remembered `i' state reversed. When this toggle "
+"is \\*F, tasks that have not used any \\*(PU since the last update will not "
+"be displayed. For additional information regarding this toggle \\*(Xt 4c. "
+"TASK AREA Commands, SIZE."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "-B<n>\\ \\ :I<Number-of-iterations> limit as:B<\\ \\ -n number >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Specifies the maximum number of iterations, or frames, \\*(We should produce "
+"before ending."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "-B<o>\\ \\ :I<Override-sort-field> as:B<\\ \\ -o fieldname >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Specifies the name of the field on which tasks will be sorted, independent "
+"of what is reflected in the configuration file. You can prepend a `+' or "
+"`-' to the field name to also override the sort direction. A leading `+' "
+"will force sorting high to low, whereas a `-' will ensure a low to high "
+"ordering."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This option exists primarily to support automated/scripted batch mode "
+"operation."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "-B<O>\\ \\ :I<Output-field-names >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This option acts as a form of help for the above -o option. It will cause "
+"\\*(We to print each of the available field names on a separate line, then "
+"quit. Such names are subject to NLS (National Language Support) translation."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "-B<p>\\ \\ :I<Monitor-PIDs> mode as:B<\\ \\ -pN1 -pN2 ...>\\ \\ orB<\\ \\ -pN1,N2,N3 ... >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Monitor only processes with specified process IDs. This option can be given "
+"up to \\*(WP times, or you can provide a comma delimited list with up to "
+"\\*(WP pids. Co-mingling both approaches is permitted."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"A pid value of zero will be treated as the process id of the \\*(We program "
+"itself once it is running."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This is a \\*(CO only and should you wish to return to normal operation, it "
+"is not necessary to quit and restart \\*(We \\*(Em just issue any of these "
+"\\*(CIs: `=', `u' or `U'."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "The `p', `u' and `U' \\*(COs are mutually exclusive."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "-B<s>\\ \\ :I<Secure-mode> operation "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Starts \\*(We with secure mode forced, even for root. This mode is far "
+"better controlled through a system \\*(CF (\\*(Xt 6. FILES)."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "-B<S>\\ \\ :I<Cumulative-time> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Starts \\*(We with the last remembered `S' state reversed. When Cumulative "
+"time mode is \\*O, each process is listed with the \\*(Pu time that it and "
+"its dead children have used. \\*(XC `S' \\*(CI for additional information "
+"regarding this mode."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "-B<u> | -B<U>\\ \\ :I<User-filter-mode> as:\\ \\ B<-u> | B<-U number> orB< name >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Display only processes with a user id or user name matching that given. The "
+"`-u' option matches on I< effective> user whereas the `-U' option matches "
+"onI< any> user (real, effective, saved, or filesystem)."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Prepending an exclamation point (`!') to the user id or name instructs "
+"\\*(We to display only processes with users not matching the one provided."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "-B<w>\\ \\ :I<Output-width-override> as:\\ \\ B<-w> [B< number> ] "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"In Batch mode, when used without an argument \\*(We will format output using "
+"the COLUMNS= and LINES= environment variables, if set. Otherwise, width "
+"will be fixed at the maximum \\*(WX columns. With an argument, output width "
+"can be decreased or increased (up to \\*(WX) but the number of rows is "
+"considered unlimited."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"In normal display mode, when used without an argument \\*(We willI< attempt> "
+"to format output using the COLUMNS= and LINES= environment variables, if "
+"set. With an argument, output width can only be decreased, not increased. "
+"Whether using environment variables or an argument with -w, whenI< not> in "
+"Batch mode actual terminal dimensions can never be exceeded."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT Without the use of this \\*(CO, output width is always based on the "
+"terminal at which \\*(We was invoked whether or not in Batch mode."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "-B<1>\\ \\ :I<Single/Separate-Cpu-States> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Starts \\*(We with the last remembered Cpu States portion of the \\*(SA "
+"reversed. Either all \\*(Pu information will be displayed in a single line "
+"or each \\*(Pu will be displayed separately, depending on the state of the "
+"NUMA Node \\*(CT ('2')."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "\\*(XC `1' and '2' \\*(CIs for additional information."
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "2. SUMMARY Display"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Each of the following three areas are individually controlled through one or "
+"more \\*(CIs. \\*(XT 4b. SUMMARY AREA Commands for additional information "
+"regarding these provisions."
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "2a. UPTIME and LOAD Averages"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "This portion consists of a single line containing:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" B<program> orB< window> name, depending on display mode\n"
+" current time and length of time since last boot\n"
+" total number of users\n"
+" system load avg over the last 1, 5 and 15 minutes\n"
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "2b. TASK and CPU States"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This portion consists of a minimum of two lines. In an SMP environment, "
+"additional lines can reflect individual \\*(PU state percentages."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Line 1 shows totalB< tasks> orB< threads>, depending on the state of the "
+"Threads-mode toggle. That total is further classified as:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " running; sleeping; stopped; zombie\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Line 2 shows \\*(PU state percentages based on the interval since the last "
+"refresh."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"As a default, percentages for these individual categories are displayed. "
+"Where two labels are shown below, those for more recent kernel versions are "
+"shown first."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" B<us>,B< user> : time running un-niced user processes\n"
+" B<sy>,B< system> : time running kernel processes\n"
+" B<ni>,B< nice> : time running niced user processes\n"
+" B<id>,B< idle> : time spent in the kernel idle handler\n"
+" B<wa>,B< IO-wait> : time waiting for I/O completion\n"
+" B<hi> : time spent servicing hardware interrupts\n"
+" B<si> : time spent servicing software interrupts\n"
+" B<st> : time stolen from this vm by the hypervisor\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"In the alternate cpu states display modes, beyond the first tasks/threads "
+"line, an abbreviated summary is shown consisting of these elements:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" a b c d\n"
+" %Cpu(s): B<75.0>/25.0 B<100>[ ...\n"
+msgstr ""
+" a b c d\n"
+" %Cpu(s): B<75.0>/25.0 B<100>[ ...\n"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Where: a) is the `user' (us + ni) percentage; b) is the `system' (sy + hi + "
+"si) percentage; c) is the total; and d) is one of two visual graphs of those "
+"representations. \\*(XT 4b. SUMMARY AREA Commands and the `t' command for "
+"additional information on that special 4-way toggle."
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "2c. MEMORY Usage"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This portion consists of two lines which may express values in kibibytes "
+"(KiB) through exbibytes (EiB) depending on the scaling factor enforced with "
+"the `E' \\*(CI."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "As a default, Line 1 reflects \\*(MP, classified as:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " total, free, used and buff/cache\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Line 2 reflects mostly \\*(MV, classified as:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " total, free, used and avail (which is \\*(MP)\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The B<avail> number on line 2 is an estimation of \\*(MP available for "
+"starting new applications, without swapping. Unlike the B<free> field, it "
+"attempts to account for readily reclaimable page cache and memory slabs. It "
+"is available on kernels 3.14, emulated on kernels 2.6.27+, otherwise the "
+"same as B<free>."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"In the alternate memory display modes, two abbreviated summary lines are "
+"shown consisting of these elements:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" a b c\n"
+" GiB Mem : B<18.7>/15.738 [ ...\n"
+" GiB Swap: B< 0.0>/7.999 [ ...\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Where: a) is the percentage used; b) is the total available; and c) is one "
+"of two visual graphs of those representations."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"In the case of \\*(MP, the percentage represents the B<total> minus the "
+"estimated B<avail> noted above. The `Mem' graph itself is divided between "
+"the non-cached portion of B<used> and any remaining memory not otherwise "
+"accounted for by B<avail>. \\*(XT 4b. SUMMARY AREA Commands and the `m' "
+"command for additional information on that special 4-way toggle."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "This table may help in interpreting the scaled values displayed:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" KiB = kibibyte = 1024 bytes\n"
+" MiB = mebibyte = 1024 KiB = 1,048,576 bytes\n"
+" GiB = gibibyte = 1024 MiB = 1,073,741,824 bytes\n"
+" TiB = tebibyte = 1024 GiB = 1,099,511,627,776 bytes\n"
+" PiB = pebibyte = 1024 TiB = 1,125,899,906,842,624 bytes\n"
+" EiB = exbibyte = 1024 PiB = 1,152,921,504,606,846,976 bytes\n"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "3. FIELDS / Columns"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "3a. DESCRIPTIONS of Fields"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Listed below are \\*(We's available process fields (columns). They are "
+"shown in strict ascii alphabetical order. You may customize their position "
+"and whether or not they are displayable with the `f' or `F' (Fields "
+"Management) \\*(CIs."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Any field is selectable as the sort field, and you control whether they are "
+"sorted high-to-low or low-to-high. For additional information on sort "
+"provisions \\*(Xt 4c. TASK AREA Commands, SORTING."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The fields related to \\*(MP or \\*(MV reference `(KiB)' which is the "
+"unsuffixed display mode. Such fields may, however, be scaled from KiB "
+"through PiB. That scaling is influenced via the `e' \\*(CI or established "
+"for startup through a build option."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " 1.B< %CPU \\*(Em \\*(PU Usage >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "The task's share of the CPU time since the last screen update, expressed "
+#| "as a percentage of total CPU time per processor."
+msgid ""
+"The task's share of the elapsed \\*(PU time since the last screen update, "
+"expressed as a percentage of total \\*(PU time."
+msgstr ""
+"Udział zadania w czasie CPU od ostatniego odświeżenia ekranu, wyrażony jako "
+"procent całkowitego czasu CPU."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"In a true SMP environment, if a process is multi-threaded and \\*(We is "
+"I<not> operating in Threads mode, amounts greater than 100% may be "
+"reported. You toggle Threads mode with the `H' \\*(CI."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Also for multi-processor environments, if Irix mode is \\*F, \\*(We will "
+"operate in Solaris mode where a task's \\*(Pu usage will be divided by the "
+"total number of \\*(PUs. You toggle Irix/Solaris modes with the `I' \\*(CI."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT When running in forest view mode (`V') with children collapsed (`v'), "
+"this field will also include the \\*(PU time of those unseen children. "
+"\\*(XT 4c. TASK AREA Commands, CONTENT for more information regarding the "
+"`V' and `v' toggles."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " 2.B< %MEM \\*(Em Memory Usage (RES) >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "A task's currently resident share of available \\*(MP."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "\\*(XX."
+msgstr "\\*(XX."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " 3.B< CGNAME \\*(Em Control Group Name >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The name of the control group to which a process belongs, or `-' if not "
+"applicable for that process."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This will typically be the last entry in the full list of control groups as "
+"shown under the next heading (CGROUPS). And as is true there, this field is "
+"also variable width."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " 4.B< CGROUPS \\*(Em Control Groups >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The names of the control group(s) to which a process belongs, or `-' if not "
+"applicable for that process."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Control Groups provide for allocating resources (cpu, memory, network "
+"bandwidth, etc.) among installation-defined groups of processes. They "
+"enable fine-grained control over allocating, denying, prioritizing, managing "
+"and monitoring those resources."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Many different hierarchies of cgroups can exist simultaneously on a system "
+"and each hierarchy is attached to one or more subsystems. A subsystem "
+"represents a single resource."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT The CGROUPS field, unlike most columns, is not fixed-width. When "
+"displayed, it plus any other variable width columns will be allocated all "
+"remaining screen width (up to the maximum \\*(WX characters). Even so, such "
+"variable width fields could still suffer truncation. \\*(XT 5c. SCROLLING a "
+"Window for additional information on accessing any truncated data."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " 5.B< CODE \\*(Em Code Size (KiB) >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The amount of \\*(MP currently devoted to executable code, also known as the "
+"Text Resident Set size or TRS."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " 6.B< COMMAND \\*(Em Command Name> or CommandB< Line >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Display the command line used to start a task or the name of the associated "
+"program. You toggle between commandI< line> andI< name> with `c', which is "
+"both a \\*(CO and an \\*(CI."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"When you've chosen to display command lines, processes without a command\n"
+"line (like kernel threads) will be shown with only the program name in\n"
+"brackets, as in this example:\n"
+" [kthreadd]\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This field may also be impacted by the forest view display mode. \\*(XC `V' "
+"\\*(CI for additional information regarding that mode."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT The COMMAND field, unlike most columns, is not fixed-width. When "
+"displayed, it plus any other variable width columns will be allocated all "
+"remaining screen width (up to the maximum \\*(WX characters). Even so, such "
+"variable width fields could still suffer truncation. This is especially "
+"true for this field when command lines are being displayed (the `c' "
+"\\*(CI.) \\*(XT 5c. SCROLLING a Window for additional information on "
+"accessing any truncated data."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " 7.B< DATA \\*(Em Data + Stack Size (KiB) >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The amount of private memory I<reserved> by a process. It is also known as "
+"the Data Resident Set or DRS. Such memory may not yet be mapped to \\*(MP "
+"(RES) but will always be included in the \\*(MV (VIRT) amount."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " 8.B< ENVIRON \\*(Em Environment variables >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Display all of the environment variables, if any, as seen by the respective "
+"processes. These variables will be displayed in their raw native order, not "
+"the sorted order you are accustomed to seeing with an unqualified `set'."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT The ENVIRON field, unlike most columns, is not fixed-width. When "
+"displayed, it plus any other variable width columns will be allocated all "
+"remaining screen width (up to the maximum \\*(WX characters). Even so, such "
+"variable width fields could still suffer truncation. This is especially "
+"true for this field. \\*(XT 5c. SCROLLING a Window for additional "
+"information on accessing any truncated data."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " 9.B< Flags \\*(Em Task Flags >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This column represents the task's current scheduling flags which are "
+"expressed in hexadecimal notation and with zeros suppressed. These flags "
+"are officially documented in E<lt>linux/sched.hE<gt>."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "10.B< GID \\*(Em Group Id >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "TheI< effective> group ID."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "11.B< GROUP \\*(Em Group Name >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "TheI< effective> group name."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "12.B< LXC \\*(Em Lxc Container Name >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The name of the lxc container within which a task is running. If a process "
+"is not running inside a container, a dash (`-') will be shown."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "13.B< NI \\*(Em Nice Value >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The nice value of the task. A negative nice value means higher priority, "
+"whereas a positive nice value means lower priority. Zero in this field "
+"simply means priority will not be adjusted in determining a task's dispatch-"
+"ability."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "14.B< NU \\*(Em Last known NUMA node >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"A number representing the NUMA node associated with the last used processor "
+"(`P'). When -1 is displayed it means that NUMA information is not available."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(XC `'2' and `3' \\*(CIs for additional NUMA provisions affecting the "
+"\\*(SA."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "15.B< OOMa \\*(Em Out of Memory Adjustment Factor >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The value, ranging from -1000 to +1000, added to the current out of memory "
+"score (OOMs) which is then used to determine which task to kill when memory "
+"is exhausted."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "16.B< OOMs \\*(Em Out of Memory Score >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The value, ranging from 0 to +1000, used to select task(s) to kill when "
+"memory is exhausted. Zero translates to `never kill' whereas 1000 means "
+"`always kill'."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "17.B< P \\*(Em Last used \\*(PU (SMP) >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Last used processor. (That this changes from time to time is not a bug; "
+#| "Linux intentionally uses weak affinity. Also notice that the very act of "
+#| "running top may break weak affinity and cause more processes to change "
+#| "current CPU more often because of the extra demand for CPU time.)"
+msgid ""
+"A number representing the last used processor. In a true SMP environment "
+"this will likely change frequently since the kernel intentionally uses weak "
+"affinity. Also, the very act of running \\*(We may break this weak affinity "
+"and cause more processes to change \\*(PUs more often (because of the extra "
+"demand for \\*(Pu time)."
+msgstr ""
+"Ostatnio używany procesor. (Wartość zmienia się od czasu do czasu - nie jest "
+"to błąd; Linux celowo używa słabego powinowactwa. Zauważ również, że sam "
+"fakt uruchomienia topa może naruszyć słabe powinowactwo i spowodować, że "
+"więcej procesów częściej będzie zmieniać aktualny CPU ze względu na "
+"dodatkowe żądania czasu CPU.)"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "18.B< PGRP \\*(Em Process Group Id >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Every process is member of a unique process group which is used for "
+"distribution of signals and by terminals to arbitrate requests for their "
+"input and output. When a process is created (forked), it becomes a member "
+"of the process group of its parent. By convention, this value equals the "
+"process ID (\\*(Xa PID) of the first member of a process group, called the "
+"process group leader."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "19.B< PID \\*(Em Process Id >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The task's unique process ID, which periodically wraps, though never "
+"restarting at zero. In kernel terms, it is a dispatchable entity defined by "
+"a task_struct."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This value may also be used as: a process group ID (\\*(Xa PGRP); a session "
+"ID for the session leader (\\*(Xa SID); a thread group ID for the thread "
+"group leader (\\*(Xa TGID); and a TTY process group ID for the process group "
+"leader (\\*(Xa TPGID)."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "20.B< PPID \\*(Em Parent Process Id >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid "The process ID of each task."
+msgid "The process ID (pid) of a task's parent."
+msgstr "Identyfikator procesu danego zadania."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "21.B< PR \\*(Em Priority >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The scheduling priority of the task. If you see `rt' in this field, it "
+"means the task is running under real time scheduling priority."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Under linux, real time priority is somewhat misleading since traditionally "
+"the operating itself was not preemptible. And while the 2.6 kernel can be "
+"made mostly preemptible, it is not always so."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "22.B< RES \\*(Em Resident Memory Size (KiB) >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"A subset of the virtual address space (VIRT) representing the non-swapped "
+"\\*(MP a task is currently using. It is also the sum of the RSan, RSfd and "
+"RSsh fields."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"It can include private anonymous pages, private pages mapped to files "
+"(including program images and shared libraries) plus shared anonymous "
+"pages. All such memory is backed by the \\*(MS represented separately under "
+"SWAP."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Lastly, this field may also include shared file-backed pages which, when "
+"modified, act as a dedicated \\*(MS and thus will never impact SWAP."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "23.B< RSan \\*(Em Resident Anonymous Memory Size (KiB) >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"A subset of resident memory (RES) representing private pages not mapped to a "
+"file."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "24.B< RSfd \\*(Em Resident File-Backed Memory Size (KiB) >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"A subset of resident memory (RES) representing the implicitly shared pages "
+"supporting program images and shared libraries. It also includes explicit "
+"file mappings, both private and shared."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "25.B< RSlk \\*(Em Resident Locked Memory Size (KiB) >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "A subset of resident memory (RES) which cannot be swapped out."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "26.B< RSsh \\*(Em Resident Shared Memory Size (KiB) >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"A subset of resident memory (RES) representing the explicitly shared "
+"anonymous shm*/mmap pages."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "27.B< RUID \\*(Em Real User Id >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "TheI< real> user ID."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "28.B< RUSER \\*(Em Real User Name >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "TheI< real> user name."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "29.B< S \\*(Em Process Status >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"The status of the task which can be one of:\n"
+" B<D> = uninterruptible sleep\n"
+" B<I> = idle\n"
+" B<R> = running\n"
+" B<S> = sleeping\n"
+" B<T> = stopped by job control signal\n"
+" B<t> = stopped by debugger during trace\n"
+" B<Z> = zombie\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Tasks shown as running should be more properly thought of as ready to run "
+"\\*(Em their task_struct is simply represented on the Linux run-queue. Even "
+"without a true SMP machine, you may see numerous tasks in this state "
+"depending on \\*(We's delay interval and nice value."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "30.B< SHR \\*(Em Shared Memory Size (KiB) >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"A subset of resident memory (RES) that may be used by other processes. It "
+"will include shared anonymous pages and shared file-backed pages. It also "
+"includes private pages mapped to files representing program images and "
+"shared libraries."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "31.B< SID \\*(Em Session Id >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"A session is a collection of process groups (\\*(Xa PGRP), usually "
+"established by the login shell. A newly forked process joins the session of "
+"its creator. By convention, this value equals the process ID (\\*(Xa PID) "
+"of the first member of the session, called the session leader, which is "
+"usually the login shell."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "32.B< SUID \\*(Em Saved User Id >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "TheI< saved> user ID."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "33.B< SUPGIDS \\*(Em Supplementary Group IDs >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The IDs of any supplementary group(s) established at login or inherited from "
+"a task's parent. They are displayed in a comma delimited list."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT The SUPGIDS field, unlike most columns, is not fixed-width. When "
+"displayed, it plus any other variable width columns will be allocated all "
+"remaining screen width (up to the maximum \\*(WX characters). Even so, such "
+"variable width fields could still suffer truncation. \\*(XT 5c. SCROLLING a "
+"Window for additional information on accessing any truncated data."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "34.B< SUPGRPS \\*(Em Supplementary Group Names >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The names of any supplementary group(s) established at login or inherited "
+"from a task's parent. They are displayed in a comma delimited list."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT The SUPGRPS field, unlike most columns, is not fixed-width. When "
+"displayed, it plus any other variable width columns will be allocated all "
+"remaining screen width (up to the maximum \\*(WX characters). Even so, such "
+"variable width fields could still suffer truncation. \\*(XT 5c. SCROLLING a "
+"Window for additional information on accessing any truncated data."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "35.B< SUSER \\*(Em Saved User Name >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "TheI< saved> user name."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "36.B< SWAP \\*(Em Swapped Size (KiB) >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The formerly resident portion of a task's address space written to the "
+"\\*(MS when \\*(MP becomes over committed."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "37.B< TGID \\*(Em Thread Group Id >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The ID of the thread group to which a task belongs. It is the PID of the "
+"thread group leader. In kernel terms, it represents those tasks that share "
+"an mm_struct."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "38.B< TIME \\*(Em \\*(PU Time >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Total \\*(PU time the task has used since it started. When Cumulative mode "
+"is \\*O, each process is listed with the \\*(Pu time that it and its dead "
+"children have used. You toggle Cumulative mode with `S', which is both a "
+"\\*(CO and an \\*(CI. \\*(XC `S' \\*(CI for additional information "
+"regarding this mode."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "39.B< TIME+ \\*(Em \\*(PU Time, hundredths >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The same as TIME, but reflecting more granularity through hundredths of a "
+"second."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "40.B< TPGID \\*(Em Tty Process Group Id >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The process group ID of the foreground process for the connected tty, or -1 "
+"if a process is not connected to a terminal. By convention, this value "
+"equals the process ID (\\*(Xa PID) of the process group leader (\\*(Xa PGRP)."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "41.B< TTY \\*(Em Controlling Tty >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The name of the controlling terminal. This is usually the device (serial "
+"port, pty, etc.) from which the process was started, and which it uses for "
+"input or output. However, a task need not be associated with a terminal, in "
+"which case you'll see `?' displayed."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "42.B< UID \\*(Em User Id >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid "The user ID of the task's owner."
+msgid "TheI< effective> user ID of the task's owner."
+msgstr "Identyfikator użytkownika, który jest właścicielem zadania."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "43.B< USED \\*(Em Memory in Use (KiB) >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This field represents the non-swapped \\*(MP a task is using (RES) plus the "
+"swapped out portion of its address space (SWAP)."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "44.B< USER \\*(Em User Name >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid "The user name of the task's owner."
+msgid "TheI< effective> user name of the task's owner."
+msgstr "Nazwa użytkownika, który jest właścicielem zadania."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "45.B< VIRT \\*(Em Virtual Memory Size (KiB) >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The total amount of \\*(MV used by the task. It includes all code, data and "
+"shared libraries plus pages that have been swapped out and pages that have "
+"been mapped but not used."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "46.B< WCHAN \\*(Em Sleeping in Function >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This field will show the name of the kernel function in which the task is "
+"currently sleeping. Running tasks will display a dash (`-') in this column."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "47.B< nDRT \\*(Em Dirty Pages Count >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The number of pages that have been modified since they were last written to "
+"\\*(AS. Dirty pages must be written to \\*(AS before the corresponding "
+"physical memory location can be used for some other virtual page."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "This field was deprecated with linux 2.6 and is always zero."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "48.B< nMaj \\*(Em Major Page Fault Count >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The number ofB< major> page faults that have occurred for a task. A page "
+"fault occurs when a process attempts to read from or write to a virtual page "
+"that is not currently present in its address space. A major page fault is "
+"when \\*(AS access is involved in making that page available."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "49.B< nMin \\*(Em Minor Page Fault count >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The number ofB< minor> page faults that have occurred for a task. A page "
+"fault occurs when a process attempts to read from or write to a virtual page "
+"that is not currently present in its address space. A minor page fault does "
+"not involve \\*(AS access in making that page available."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "50.B< nTH \\*(Em Number of Threads >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "The number of threads associated with a process."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "51.B< nsIPC \\*(Em IPC namespace >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The Inode of the namespace used to isolate interprocess communication (IPC) "
+"resources such as System V IPC objects and POSIX message queues."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "52.B< nsMNT \\*(Em MNT namespace >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The Inode of the namespace used to isolate filesystem mount points thus "
+"offering different views of the filesystem hierarchy."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "53.B< nsNET \\*(Em NET namespace >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The Inode of the namespace used to isolate resources such as network "
+"devices, IP addresses, IP routing, port numbers, etc."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "54.B< nsPID \\*(Em PID namespace >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The Inode of the namespace used to isolate process ID numbers meaning they "
+"need not remain unique. Thus, each such namespace could have its own `init/"
+"systemd' (PID #1) to manage various initialization tasks and reap orphaned "
+"child processes."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "55.B< nsUSER \\*(Em USER namespace >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The Inode of the namespace used to isolate the user and group ID numbers. "
+"Thus, a process could have a normal unprivileged user ID outside a user "
+"namespace while having a user ID of 0, with full root privileges, inside "
+"that namespace."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "56.B< nsUTS \\*(Em UTS namespace >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The Inode of the namespace used to isolate hostname and NIS domain name. "
+"UTS simply means \"UNIX Time-sharing System\"."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "57.B< vMj \\*(Em Major Page Fault Count Delta>"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The number ofB< major> page faults that have occurred since the last update "
+"(see nMaj)."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "58.B< vMn \\*(Em Minor Page Fault Count Delta>"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The number ofB< minor> page faults that have occurred since the last update "
+"(see nMin)."
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "3b. MANAGING Fields"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"After pressing the \\*(CI `f' or `F' (Fields Management) you will be "
+"presented with a screen showing: 1) the \\*(CW name; 2) the designated sort "
+"field; 3) all fields in their current order along with descriptions. "
+"Entries marked with an asterisk are the currently displayed fields, screen "
+"width permitting."
+msgstr ""
+
+#. type: IP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\(bu"
+msgstr "\\(bu"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"As the on screen instructions indicate, you navigate among the fields with "
+"theB< Up> andB< Down> \\*(KAs. The PgUp, PgDn, Home and End keys can also "
+"be used to quickly reach the first or last available field."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"TheB< Right> \\*(KA selects a field for repositioning and theB< Left> \\*(KA "
+"or the E<lt>B<Enter>E<gt> key commits that field's placement."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The `B<d>' key or the E<lt>B<Space>E<gt> bar toggles a field's display "
+"status, and thus the presence or absence of the asterisk."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The `B<s>' key designates a field as the sort field. \\*(XT 4c. TASK AREA "
+"Commands, SORTING for additional information regarding your selection of a "
+"sort field."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The `B<a>' and `B<w>' keys can be used to cycle through all available "
+"windows and the `B<q>' or E<lt>B<Esc>E<gt> keys exit Fields Management."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The Fields Management screen can also be used to change the \\*(CG in either "
+"\\*(FM or \\*(AM. Whatever was targeted when `q' or E<lt>EscE<gt> was "
+"pressed will be made current as you return to the \\*(We display. \\*(XT 5. "
+"ALTERNATE-DISPLAY Provisions and the `g' \\*(CI for insight into \\*(CWs and "
+"\\*(FGs."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT Any window that has been scrolledI< horizontally> will be reset if "
+"any field changes are made via the Fields Management screen. AnyI< "
+"vertical> scrolled position, however, will not be affected. \\*(XT 5c. "
+"SCROLLING a Window for additional information regarding vertical and "
+"horizontal scrolling."
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "4. INTERACTIVE Commands"
+msgstr "4. KOMENDY INTERACYJNE"
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Listed below is a brief index of commands within categories. Some commands "
+"appear more than once \\*(Em their meaning or scope may vary depending on "
+"the context in which they are issued."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" 4a.I< Global-Commands >\n"
+" E<lt>Ent/SpE<gt> ?, =, 0,\n"
+" A, B, d, E, e, g, h, H, I, k, q, r, s, W, X, Y, Z\n"
+" 4b.I< Summary-Area-Commands >\n"
+" C, l, t, m, 1, 2, 3, 4, !\n"
+" 4c.I< Task-Area-Commands >\n"
+" Appearance: b, J, j, x, y, z\n"
+" Content: c, f, F, o, O, S, u, U, V, v\n"
+" Size: #, i, n\n"
+" Sorting: E<lt>, E<gt>, f, F, R\n"
+" 4d.I< Color-Mapping >\n"
+" E<lt>RetE<gt>, a, B, b, H, M, q, S, T, w, z, 0 - 7\n"
+" 5b.I< Commands-for-Windows >\n"
+" -, _, =, +, A, a, g, G, w\n"
+" 5c.I< Scrolling-a-Window >\n"
+" C, Up, Dn, Left, Right, PgUp, PgDn, Home, End\n"
+" 5d.I< Searching-in-a-Window >\n"
+" L, &\n"
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "4a. GLOBAL Commands"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The global \\*(CIs areB< always> available in both \\*(FM and \\*(AM. "
+"However, some of these \\*(CIs areB< not available> when running in Secure "
+"mode."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"If you wish to know in advance whether or not your \\*(We has been secured, "
+"simply ask for help and view the system summary on the second line."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ E<lt>B<Enter>E<gt> or E<lt>B<Space>E<gt>\\ \\ :I<Refresh-Display >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"These commands awaken \\*(We and following receipt of any input the entire "
+"display will be repainted. They also force an update of any hotplugged "
+"\\*(Pu or \\*(MP changes."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Use either of these keys if you have a large delay interval and wish to see "
+"current status,"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<?> | B<h>\\ \\ :I<Help >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"There are two help levels available. The first will provide a reminder of "
+"all the basic \\*(CIs. If \\*(We isI< secured>, that screen will be "
+"abbreviated."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Typing `h' or `?' on that help screen will take you to help for those "
+"\\*(CIs applicable to \\*(AM."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<=>\\ \\ :I<Exit-Display-Limits >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Removes restrictions on what is shown. This command will reverse any "
+"`i' (idle tasks), `n' (max tasks) and `v' (hide children) commands that "
+"might be active. It also provides for an exit from PID monitoring, User "
+"filtering, Other filtering, Locate processing and Combine Cpus mode."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Additionally, if the window has been scrolled it will be reset with this "
+"command."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<0>\\ \\ :I<Zero-Suppress> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This command determines whether zeros are shown or suppressed for many of "
+"the fields in a \\*(TW. Fields like UID, GID, NI, PR or P are not affected "
+"by this toggle."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<A>\\ \\ :I<Alternate-Display-Mode> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This command will switch between \\*(FM and \\*(AM. \\*(XT 5. ALTERNATE-"
+"DISPLAY Provisions and the `g' \\*(CI for insight into \\*(CWs and \\*(FGs."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<B>\\ \\ :I<Bold-Disable/Enable> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This command will influence use of the bold terminfo capability and altersB< "
+"both> the \\*(SA and \\*(TA for the \\*(CW. While it is intended primarily "
+"for use with dumb terminals, it can be applied anytime."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT When this toggle is \\*O and \\*(We is operating in monochrome mode, "
+"theB< entire display> will appear as normal text. Thus, unless the `x' and/"
+"or `y' toggles are using reverse for emphasis, there will be no visual "
+"confirmation that they are even on."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "*\\ \\ B<d> | B<s>\\ \\ :I<Change-Delay-Time-interval >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"You will be prompted to enter the delay time, in seconds, between display "
+"updates."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Fractional seconds are honored, but a negative number is not allowed. "
+"Entering 0 causes (nearly) continuous updates, with an unsatisfactory "
+"display as the system and tty driver try to keep up with \\*(We's demands. "
+"The delay value is inversely proportional to system loading, so set it with "
+"care."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"If at any time you wish to know the current delay time, simply ask for help "
+"and view the system summary on the second line."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<E>\\ \\ :I<Enforce-Summary-Memory-Scale> in Summary Area"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"With this command you can cycle through the available \\*(SA memory scaling "
+"which ranges from KiB (kibibytes or 1,024 bytes) through EiB (exbibytes or "
+"1,152,921,504,606,846,976 bytes)."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"If you see a `+' between a displayed number and the following label, it "
+"means that \\*(We was forced to truncate some portion of that number. By "
+"raising the scaling factor, such truncation can be avoided."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<e>\\ \\ :I<Enforce-Task-Memory-Scale> in Task Area"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"With this command you can cycle through the available \\*(TA memory scaling "
+"which ranges from KiB (kibibytes or 1,024 bytes) through PiB (pebibytes or "
+"1,125,899,906,842,624 bytes)."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"While \\*(We will try to honor the selected target range, additional scaling "
+"might still be necessary in order to accommodate current values. If you "
+"wish to see a more homogeneous result in the memory columns, raising the "
+"scaling range will usually accomplish that goal. Raising it too high, "
+"however, is likely to produce an all zero result which cannot be suppressed "
+"with the `0' \\*(CI."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<g>\\ \\ :I<Choose-Another-Window/Field-Group >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"You will be prompted to enter a number between 1 and 4 designating the "
+"\\*(FG which should be made the \\*(CW. You will soon grow comfortable with "
+"these 4 windows, especially after experimenting with \\*(AM."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<H>\\ \\ :I<Threads-mode> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"When this toggle is \\*O, individual threads will be displayed for all "
+"processes in all visible \\*(TWs. Otherwise, \\*(We displays a summation of "
+"all threads in each process."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<I>\\ \\ :I<Irix/Solaris-Mode> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"When operating in Solaris mode (`I' toggled \\*F), a task's \\*(Pu usage "
+"will be divided by the total number of \\*(PUs. After issuing this command, "
+"you'll be told the new state of this toggle."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "*\\ \\ B<k>\\ \\ :I<Kill-a-task >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "You will be prompted for a PID and then the signal to send."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Entering no PID or a negative number will be interpreted as the default "
+"shown in the prompt (the first task displayed). A PID value of zero means "
+"the \\*(We program itself."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The default signal, as reflected in the prompt, is SIGTERM. However, you "
+"can send any signal, via number or name."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"If you wish to abort the kill process, do one of the following depending on "
+"your progress:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" 1) at the pid prompt, type an invalid number\n"
+" 2) at the signal prompt, type 0 (or any invalid signal)\n"
+" 3) at any prompt, type E<lt>EscE<gt>\n"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<q>\\ \\ :I<Quit >"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "*\\ \\ B<r>\\ \\ :I<Renice-a-Task >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "You will be prompted for a PID and then the value to nice it to."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"A positive nice value will cause a process to lose priority. Conversely, a "
+"negative nice value will cause a process to be viewed more favorably by the "
+"kernel. As a general rule, ordinary users can only increase the nice value "
+"and are prevented from lowering it."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"If you wish to abort the renice process, do one of the following depending "
+"on your progress:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" 1) at the pid prompt, type an invalid number\n"
+" 2) at the nice prompt, type E<lt>EnterE<gt> with no input\n"
+" 3) at any prompt, type E<lt>EscE<gt>\n"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<W>\\ \\ :I<Write-the-Configuration-File >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This will save all of your options and toggles plus the current display mode "
+"and delay time. By issuing this command just before quitting \\*(We, you "
+"will be able restart later in exactly that same state."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<X>\\ \\ :I<Extra-Fixed-Width >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Some fields are fixed width and not scalable. As such, they are subject to "
+"truncation which would be indicated by a `+' in the last position."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "This \\*(CI can be used to alter the widths of the following fields:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" I< field default field default field default >\n"
+" GID 5 GROUP 8 WCHAN 10\n"
+" RUID 5 LXC 8 nsIPC 10\n"
+" SUID 5 RUSER 8 nsMNT 10\n"
+" UID 5 SUSER 8 nsNET 10\n"
+" TTY 8 nsPID 10\n"
+" USER 8 nsUSER 10\n"
+" nsUTS 10\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"You will be prompted for the amount to be added to the default widths shown "
+"above. Entering zero forces a return to those defaults."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"If you enter a negative number, \\*(We will automatically increase the "
+"column size as needed until there is no more truncated data. You can "
+"accelerate this process by reducing the delay interval or holding down the "
+"E<lt>SpaceE<gt> bar."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT Whether explicitly or automatically increased, the widths for these "
+"fields are never decreased by \\*(We. To narrow them you must specify a "
+"smaller number or restore the defaults."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<Y>\\ \\ :I<Inspect-Other-Output >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"After issuing the `Y' \\*(CI, you will be prompted for a target PID. Typing "
+"a value or accepting the default results in a separate screen. That screen "
+"can be used to view a variety of files or piped command output while the "
+"normal \\*(We iterative display is paused."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT This \\*(CI is only fully realized when supporting entries have been "
+"manually added to the end of the \\*(We \\*(CF. For details on creating "
+"those entries, \\*(Xt 6b. ADDING INSPECT Entries."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Most of the keys used to navigate the Inspect feature are reflected in its "
+"header prologue. There are, however, additional keys available once you "
+"have selected a particular file or command. They are familiar to anyone who "
+"has used the pager `less' and are summarized here for future reference."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" I< key function >\n"
+" = alternate status-line, file or pipeline\n"
+" / find, equivalent to `L' locate\n"
+" n find next, equivalent to `&' locate next\n"
+" E<lt>SpaceE<gt> scroll down, equivalent to E<lt>PgDnE<gt>\n"
+" b scroll up, equivalent to E<lt>PgUpE<gt>\n"
+" g first line, equivalent to E<lt>HomeE<gt>\n"
+" G last line, equivalent to E<lt>EndE<gt>\n"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<Z>\\ \\ :I<Change-Color-Mapping >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This key will take you to a separate screen where you can change the colors "
+"for the \\*(CW, or for all windows. For details regarding this \\*(CI "
+"\\*(Xt 4d. COLOR Mapping."
+msgstr ""
+
+#. type: IP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "*"
+msgstr "*"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The commands shown with an \\*(AK are not available in Secure mode, nor will "
+"they be shown on the level-1 help screen."
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "4b. SUMMARY AREA Commands"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The \\*(SA \\*(CIs areB< always available> in both \\*(FM and \\*(AM. They "
+"affect the beginning lines of your display and will determine the position "
+"of messages and prompts."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"These commands always impact just the \\*(CG. \\*(XT 5. ALTERNATE-DISPLAY "
+"Provisions and the `g' \\*(CI for insight into \\*(CWs and \\*(FGs."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<C>\\ \\ :I<Show-scroll-coordinates> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Toggle an informational message which is displayed whenever the message line "
+"is not otherwise being used. For additional information \\*(Xt 5c. "
+"SCROLLING a Window."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<l>\\ \\ :I<Load-Average/Uptime> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This is also the line containing the program name (possibly an alias) when "
+"operating in \\*(FM or the \\*(CW name when operating in \\*(AM."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<t>\\ \\ :I<Task/Cpu-States> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This command affects from 2 to many \\*(SA lines, depending on the state of "
+"the `1', `2' or `3' \\*(CTs and whether or not \\*(We is running under true "
+"SMP."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This portion of the \\*(SA is also influenced by the `H' \\*(CI toggle, as "
+"reflected in the total label which shows either Tasks or Threads."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "This command serves as a 4-way toggle, cycling through these modes:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" 1. detailed percentages by category\n"
+" 2. abbreviated user/system and total % + bar graph\n"
+" 3. abbreviated user/system and total % + block graph\n"
+" 4. turn off task and cpu states display\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"When operating in either of the graphic modes, the display becomes much more "
+"meaningful when individual CPUs or NUMA nodes are also displayed. \\*(XC "
+"the `1', `2' and `3' commands below for additional information."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<m>\\ \\ :I<Memory/Swap-Usage> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This command affects the two \\*(SA lines dealing with physical and virtual "
+"memory."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" 1. detailed percentages by memory type\n"
+" 2. abbreviated % used/total available + bar graph\n"
+" 3. abbreviated % used/total available + block graph\n"
+" 4. turn off memory display\n"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<1>\\ \\ :I<Single/Separate-Cpu-States> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This command affects how the `t' command's Cpu States portion is shown. "
+"Although this toggle exists primarily to serve massively-parallel SMP "
+"machines, it is not restricted to solely SMP environments."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"When you see `%Cpu(s):' in the \\*(SA, the `1' toggle is \\*O and all \\*(Pu "
+"information is gathered in a single line. Otherwise, each \\*(Pu is "
+"displayed separately as: `%Cpu0, %Cpu1, ...' up to available screen height."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<2>\\ \\ :I<NUMA-Nodes/Cpu-Summary> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This command toggles between the `1' command cpu summary display (only) or "
+"a summary display plus the cpu usage statistics for each NUMA Node. It is "
+"only available if a system has the requisite NUMA support."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<3>\\ \\ :I<Expand-NUMA-Node >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"You will be invited to enter a number representing a NUMA Node. Thereafter, "
+"a node summary plus the statistics for each cpu in that node will be shown "
+"until the `1', `2' or `4' \\*(CT is pressed. This \\*(CI is only available "
+"if a system has the requisite NUMA support."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<4>\\ \\ :I<Display-Cpus-Two-Abreast >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This command turns the `1' toggle \\*F for individual \\*(Pu display but "
+"prints the results two abreast. It requires a terminal with a minimum width "
+"of 80 columns. If a terminal's width is decreased below the minimum while "
+"\\*(We is running, \\*(We reverts to the normal `1' toggle \\*F state."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"To avoid truncation when displaying detailed \\*(Pu statistcs, as opposed to "
+"the graphic representations, a minimum width of 165 columns would be "
+"required."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<!>\\ \\ :I<Combine-Cpus-Mode >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This \\*(CT is intended for massively parallel SMP environments where, even "
+"with the `4' \\*(CT, not all processors can be displayed. With each press "
+"of `!' the number of additional \\*(Pu's combined is doubled thus reducing "
+"the total number of \\*(Pu lines displayed."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"For example, with the first press of `!' one additional \\*(Pu will be "
+"combined and displayed as `0-1, 2-3, ...' instead of the normal `%Cpu0, "
+"%Cpu1, %Cpu2, %Cpu3, ...'. With a second `!' \\*(CT two additional \\*(Pus "
+"are combined and shown as `0-2, 3-5, ...'. Then the third '!' press, "
+"combining four additional \\*(Pus, shows as `0-4, 5-9, ...', etc."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Such progression continues until individual \\*(Pus are again displayed and "
+"impacts both the `1' and `4' toggles (one or two columns). Use the `=' "
+"command to exit B<Combine Cpus> mode."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT If the entire \\*(SA has been toggled \\*F for any window, you would "
+"be left with just theB< message line>. In that way, you will have maximized "
+"available task rows but (temporarily) sacrificed the program name in \\*(FM "
+"or the \\*(CW name when in \\*(AM."
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "4c. TASK AREA Commands"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "The \\*(TA \\*(CIs areB< always> available in \\*(FM."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The \\*(TA \\*(CIs areB< never available> in \\*(AMI< if> the \\*(CW's "
+"\\*(TD has been toggled \\*F (\\*(Xt 5. ALTERNATE-DISPLAY Provisions)."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<APPEARANCE> of \\*(TW"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<J>\\ \\ :I<Justify-Numeric-Columns> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Alternates between right-justified (the default) and left-justified numeric "
+"data. If the numeric data completely fills the available column, this "
+"\\*(CT may impact the column header only."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<j>\\ \\ :I<Justify-Character-Columns> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Alternates between left-justified (the default) and right-justified "
+"character data. If the character data completely fills the available "
+"column, this \\*(CT may impact the column header only."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The following commands will also be influenced by the state of the global "
+"`B' (bold enable) toggle."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<b>\\ \\ :I<Bold/Reverse> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This command will impact how the `x' and `y' toggles are displayed. It may "
+"also impact the \\*(SA when a bar graph has been selected for \\*(Pu states "
+"or memory usage via the `t' or `m' toggles."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<x>\\ \\ :I<Column-Highlight> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"Changes highlighting for the current sort field.\n"
+"If you forget which field is being sorted this command can serve as a quick\n"
+"visual reminder, providing the sort field is being displayed.\n"
+"The sort field mightI< not> be visible because:\n"
+" 1) there is insufficientI< Screen Width >\n"
+" 2) the `f' \\*(CI turned it \\*F\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT Whenever Searching and/or Other Filtering is active in a window, "
+"column highlighting is temporarily disabled. \\*(XC notes at the end of "
+"topics 5d. SEARCHING and 5e. FILTERING for an explanation why."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<y>\\ \\ :I<Row-Highlight> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Changes highlighting for \"running\" tasks. For additional insight into "
+"this task state, \\*(Xt 3a. DESCRIPTIONS of Fields, the `S' field (Process "
+"Status)."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Use of this provision provides important insight into your system's health. "
+"The only costs will be a few additional tty escape sequences."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<z>\\ \\ :I<Color/Monochrome> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Switches the \\*(CW between your last used color scheme and the older form "
+"of black-on-white or white-on-black. This command will alterB< both> the "
+"\\*(SA and \\*(TA but does not affect the state of the `x', `y' or `b' "
+"toggles."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<CONTENT> of \\*(TW"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<c>\\ \\ :I<Command-Line/Program-Name> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This command will be honored whether or not the COMMAND column is currently "
+"visible. Later, should that field come into view, the change you applied "
+"will be seen."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<f> | B<F>\\ \\ :I<Fields-Management >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"These keys display a separate screen where you can change which fields are "
+"displayed, their order and also designate the sort field. For additional "
+"information on these \\*(CIs \\*(Xt 3b. MANAGING Fields."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<o> | B<O>\\ \\ :I<Other-Filtering >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"You will be prompted for the selection criteria which then determines which "
+"tasks will be shown in the \\*(CW. Your criteria can be made case sensitive "
+"or case can be ignored. And you determine if \\*(We should include or "
+"exclude matching tasks."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(XT 5e. FILTERING in a window for details on these and additional related "
+"\\*(CIs."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<S>\\ \\ :I<Cumulative-Time-Mode> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"When Cumulative mode is \\*O, each process is listed with the \\*(Pu time "
+"that it and its dead children have used."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"When \\*F, programs that fork into many separate tasks will appear less "
+"demanding. For programs like `init' or a shell this is appropriate but for "
+"others, like compilers, perhaps not. Experiment with two \\*(TWs sharing "
+"the same sort field but with different `S' states and see which "
+"representation you prefer."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"After issuing this command, you'll be informed of the new state of this "
+"toggle. If you wish to know in advance whether or not Cumulative mode is in "
+"effect, simply ask for help and view the window summary on the second line."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<u> | B<U>\\ \\ :I<Show-Specific-User-Only >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"You will be prompted for theB< uid> orB< name> of the user to display. The -"
+"u option matches on B< effective> user whereas the -U option matches onB< "
+"any> user (real, effective, saved, or filesystem)."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Thereafter, in that \\*(TW only matching users will be shown, or possibly no "
+"processes will be shown. Prepending an exclamation point (`!') to the user "
+"id or name instructs \\*(We to display only processes with users not "
+"matching the one provided."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Different \\*(TWs can be used to filter different users. Later, if you wish "
+"to monitor all users again in the \\*(CW, re-issue this command but just "
+"press E<lt>EnterE<gt> at the prompt."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<V>\\ \\ :I<Forest-View-Mode> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"In this mode, processes are reordered according to their parents and the "
+"layout of the COMMAND column resembles that of a tree. In forest view mode "
+"it is still possible to toggle between program name and command line (\\*(Xc "
+"`c' \\*(CI) or between processes and threads (\\*(Xc `H' \\*(CI)."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT Typing any key affecting the sort order will exit forest view mode in "
+"the \\*(CW. \\*(XT 4c. TASK AREA Commands, SORTING for information on those "
+"keys."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<v>\\ \\ :I<Hide/Show-Children> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"When in forest view mode, this key serves as a toggle to collapse or expand "
+"the children of a parent."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The toggle is applied against the first (topmost) process in the \\*(CW. "
+"\\*(XT 5c. SCROLLING a Window for additional information regarding vertical "
+"scrolling."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"If the target process has not forked any children, this key has no effect. "
+"It also has no effect when not in forest view mode."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<SIZE> of \\*(TW"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<i>\\ \\ :I<Idle-Process> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Displays all tasks or just active tasks. When this toggle is \\*F, tasks "
+"that have not used any \\*(PU since the last update will not be displayed. "
+"However, due to the granularity of the %CPU and TIME+ fields, some processes "
+"may still be displayed thatI< appear> to have usedI< no> \\*(PU."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"If this command is applied to the last \\*(TD when in \\*(AM, then it will "
+"not affect the window's size, as all prior \\*(TDs will have already been "
+"painted."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<n> | B<#>\\ \\ :I<Set-Maximum-Tasks >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"You will be prompted to enter the number of tasks to display. The lessor of "
+"your number and available screen rows will be used."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"When used in \\*(AM, this is the command that gives you precise control over "
+"the size of each currently visible \\*(TD, except for the very last. It "
+"will not affect the last window's size, as all prior \\*(TDs will have "
+"already been painted."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT If you wish to increase the size of the last visible \\*(TD when in "
+"\\*(AM, simply decrease the size of the \\*(TD(s) above it."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<SORTING> of \\*(TW"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"For compatibility, this \\*(We supports most of the former \\*(We sort "
+"keys. Since this is primarily a service to former \\*(We users, these "
+"commands do not appear on any help screen."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" I< command sorted-field supported >\n"
+" A start time (non-display) B< No >\n"
+" M %MEM Yes\n"
+" N PID Yes\n"
+" P %CPU Yes\n"
+" T TIME+ Yes\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Before using any of the following sort provisions, \\*(We suggests that you "
+"temporarily turn on column highlighting using the `x' \\*(CI. That will "
+"help ensure that the actual sort environment matches your intent."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"The following \\*(CIs willB< only> be honored when the current sort field\n"
+"isB< visible>.\n"
+"The sort field mightI< not> be visible because:\n"
+" 1) there is insufficientI< Screen Width >\n"
+" 2) the `f' \\*(CI turned it \\*F\n"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<E<lt>>\\ \\ :I<Move-Sort-Field-Left >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Moves the sort column to the left unless the current sort field is the first "
+"field being displayed."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<E<gt>>\\ \\ :I<Move-Sort-Field-Right >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Moves the sort column to the right unless the current sort field is the last "
+"field being displayed."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The following \\*(CIs willB< always> be honored whether or not the current "
+"sort field is visible."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"These keys display a separate screen where you can change which field is "
+"used as the sort column, among other functions. This can be a convenient "
+"way to simply verify the current sort field, when running \\*(We with column "
+"highlighting turned \\*F."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<R>\\ \\ :I<Reverse/Normal-Sort-Field> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Using this \\*(CI you can alternate between high-to-low and low-to-high "
+"sorts."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT Field sorting uses internal values, not those in column display. "
+"Thus, the TTY and WCHAN fields will violate strict ASCII collating sequence."
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "4d. COLOR Mapping"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"When you issue the `Z' \\*(CI, you will be presented with a separate "
+"screen. That screen can be used to change the colors in just the \\*(CW or "
+"in all four windows before returning to the \\*(We display."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid "The following options are available:"
+msgid "The following \\*(CIs are available."
+msgstr "Dostępne są następujące opcje:"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" B<4> upper case letters to select aB< target >\n"
+" B<8> numbers to select aB< color >\n"
+" normal toggles available \n"
+" B :bold disable/enable\n"
+" b :running tasks \"bold\"/reverse\n"
+" z :color/mono\n"
+" other commands available \n"
+" a/w :apply, then go to next/prior\n"
+" E<lt>EnterE<gt> :apply and exit\n"
+" q :abandon current changes and exit\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"If you use `a' or `w' to cycle the targeted window, you will have applied "
+"the color scheme that was displayed when you left that window. You can, of "
+"course, easily return to any window and reapply different colors or turn "
+"colors \\*F completely with the `z' toggle."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The Color Mapping screen can also be used to change the \\*(CG in either "
+"\\*(FM or \\*(AM. Whatever was targeted when `q' or E<lt>EnterE<gt> was "
+"pressed will be made current as you return to the \\*(We display."
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "5. ALTERNATE-DISPLAY Provisions"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "5a. WINDOWS Overview"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<Field Groups/Windows>:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"In \\*(FM there is a single window represented by the entire screen. That "
+"single window can still be changed to display 1 of 4 differentB< field "
+"groups> (\\*(Xc `g' \\*(CI, repeated below). Each of the 4 \\*(FGs has a "
+"unique separately configurableB< \\*(SA > and its own configurableB< \\*(TA>."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"In \\*(AM, those 4 underlying \\*(FGs can now be made visible "
+"simultaneously, or can be turned \\*F individually at your command."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The \\*(SA will always exist, even if it's only the message line. At any "
+"given time onlyI< one> \\*(SA can be displayed. However, depending on your "
+"commands, there could be fromI< zero > toI< four> separate \\*(TDs currently "
+"showing on the screen."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<Current Window>:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The \\*(CW is the window associated with the \\*(SA and the window to which "
+"task related commands are always directed. Since in \\*(AM you can toggle "
+"the \\*(TD \\*F, some commands might be restricted for the \\*(CW."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"A further complication arises when you have toggled the first \\*(SA line "
+"\\*F. With the loss of the window name (the `l' toggled line), you'll not "
+"easily know what window is the \\*(CW."
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "5b. COMMANDS for Windows"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<-> | B<_>\\ \\ :I<Show/Hide-Window(s)> toggles "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The `-' key turns the \\*(CW's \\*(TD \\*O and \\*F. When \\*O, that \\*(TA "
+"will show a minimum of the columns header you've established with the `f' "
+"\\*(CI. It will also reflect any other \\*(TA options/toggles you've "
+"applied yielding zero or more tasks."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The `_' key does the same for all \\*(TDs. In other words, it switches "
+"between the currently visible \\*(TD(s) and any \\*(TD(s) you had toggled "
+"\\*F. If all 4 \\*(TDs are currently visible, this \\*(CI will leave the "
+"\\*(SA as the only display element."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "*\\ \\ B<=> | B<+>\\ \\ :I<Equalize/Reset-Window(s) >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The `=' key forces the \\*(CW's \\*(TD to be visible. It also reverses any "
+"active `i' (idle tasks), `n' (max tasks), `u/U' (user filter), `o/O' (other "
+"filter), `v' (hide children), `L' (locate) and `!' (combine cpus) "
+"commands. Also, if the window had been scrolled, it will be reset with this "
+"command. \\*(XT 5c. SCROLLING a Window for additional information regarding "
+"vertical and horizontal scrolling."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The `+' key does the same for all windows. The four \\*(TDs will reappear, "
+"evenly balanced, while retaining any customizations previously applied "
+"beyond those noted for the `=' \\*(CT."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "*\\ \\ B<A>\\ \\ :I<Alternate-Display-Mode> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "This command will switch between \\*(FM and \\*(AM."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The first time you issue this command, all four \\*(TDs will be shown. "
+"Thereafter when you switch modes, you will see only the \\*(TD(s) you've "
+"chosen to make visible."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "*\\ \\ B<a> | B<w>\\ \\ :I<Next-Window-Forward/Backward >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This will change the \\*(CW, which in turn changes the window to which "
+"commands are directed. These keys act in a circular fashion so you can "
+"reach any desired window using either key."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Assuming the window name is visible (you have not toggled `l' \\*F), "
+"whenever the \\*(CW name loses its emphasis/color, that's a reminder the "
+"\\*(TD is \\*F and many commands will be restricted."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "*\\ \\ B<g>\\ \\ :I<Choose-Another-Window/Field-Group >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"You will be prompted to enter a number between 1 and 4 designating the "
+"\\*(FG which should be made the \\*(CW."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"In \\*(FM, this command is necessary to alter the \\*(CW. In \\*(AM, it is "
+"simply a less convenient alternative to the `a' and `w' commands."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ \\ B<G>\\ \\ :I<Change-Window/Field-Group-Name >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"You will be prompted for a new name to be applied to the \\*(CW. It does "
+"not require that the window name be visible (the `l' toggle to be \\*O)."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "The \\*(CIs shown with an \\*(AK have use beyond \\*(AM."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" =, A, g are always available\n"
+" a, w act the same with color mapping\n"
+" and fields management\n"
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "5c. SCROLLING a Window"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Typically a \\*(TW is a partial view into a systems's total tasks/threads "
+"which shows only some of the available fields/columns. With these \\*(KSs, "
+"you can move that view vertically or horizontally to reveal any desired task "
+"or column."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<Up>,B<PgUp>\\ \\ :I<Scroll-Tasks >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Move the view up toward the first task row, until the first task is "
+"displayed at the top of the \\*(CW. The I<Up> \\*(KA moves a single line "
+"while I<PgUp> scrolls the entire window."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<Down>,B<PgDn>\\ \\ :I<Scroll-Tasks >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Move the view down toward the last task row, until the last task is the only "
+"task displayed at the top of the \\*(CW. The I<Down> \\*(KA moves a single "
+"line while I<PgDn> scrolls the entire window."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<Left>,B<Right>\\ \\ :I<Scroll-Columns >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Move the view of displayable fields horizontally one column at a time."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT As a reminder, some fields/columns are not fixed-width but allocated "
+"all remaining screen width when visible. When scrolling right or left, that "
+"feature may produce some unexpected results initially."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Additionally, there are special provisions for any variable width field when "
+"positioned as the last displayed field. Once that field is reached via the "
+"right arrow key, and is thus the only column shown, you can continue "
+"scrolling horizontally within such a field. \\*(XC `C' \\*(CI below for "
+"additional information."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<Home>\\ \\ :I<Jump-to-Home-Position >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Reposition the display to the un-scrolled coordinates."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<End>\\ \\ :I<Jump-to-End-Position >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Reposition the display so that the rightmost column reflects the last "
+"displayable field and the bottom task row represents the last task."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT From this position it is still possible to scrollI< down> andI< "
+"right> using the \\*(KAs. This is true until a single column and a single "
+"task is left as the only display element."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<C>\\ \\ :I<Show-scroll-coordinates> toggle "
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Toggle an informational message which is displayed whenever the message line "
+"is not otherwise being used. That message will take one of two forms "
+"depending on whether or not a variable width column has also been scrolled."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" B<scroll coordinates: y = n/n (tasks), x = n/n (fields)>\n"
+" scroll coordinates: y = n/n (tasks), x = n/n (fields)B< + nn>\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The coordinates shown as B<n>/B<n> are relative to the upper left corner of "
+"the \\*(CW. The additional `B<+\\ nn>' represents the displacement into a "
+"variable width column when it has been scrolled horizontally. Such "
+"displacement occurs in normal 8 character tab stop amounts via the right and "
+"left arrow keys."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<y = n/n (tasks) >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The first B<n> represents the topmost visible task and is controlled by "
+"\\*(KSs. The second B<n> is updated automatically to reflect total tasks."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<x = n/n (fields) >"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The first B<n> represents the leftmost displayed column and is controlled by "
+"\\*(KSs. The second B<n> is the total number of displayable fields and is "
+"established with the `B<f>' \\*(CI."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The above \\*(CIs areB< always> available in \\*(FM butB< never> available "
+"in \\*(AM if the \\*(CW's \\*(TD has been toggled \\*F."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT When any form of filtering is active, you can expect some slight "
+"aberrations when scrolling since not all tasks will be visible. This is "
+"particularly apparent when using the Up/Down \\*(KAs."
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "5d. SEARCHING in a Window"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"You can use these \\*(CIs to locate a task row containing a particular value."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<L>\\ \\ :I<Locate-a-string>"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"You will be prompted for the case-sensitive string to locate starting from "
+"the current window coordinates. There are no restrictions on search string "
+"content."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Searches are not limited to values from a single field or column. All of "
+"the values displayed in a task row are allowed in a search string. You may "
+"include spaces, numbers, symbols and even forest view artwork."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Keying E<lt>EnterE<gt> with no input will effectively disable the `&' key "
+"until a new search string is entered."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<&>\\ \\ :I<Locate-next>"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Assuming a search string has been established, \\*(We will attempt to locate "
+"the next occurrence."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"When a match is found, the current window is repositioned vertically so the "
+"task row containing that string is first. The scroll coordinates message "
+"can provide confirmation of such vertical repositioning (\\*(Xc `C' "
+"\\*(CI). Horizontal scrolling, however, is never altered via searching."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The availability of a matching string will be influenced by the following "
+"factors."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "a. Which fields are displayable from the total available,"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "\\*(Xt 3b. MANAGING Fields."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "b. Scrolling a window vertically and/or horizontally,"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "\\*(Xt 5c. SCROLLING a Window."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "c. The state of the command/command-line toggle,"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "\\*(Xc `c' \\*(CI."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "d. The stability of the chosen sort column,"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "for example PID is good but %CPU bad."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"If a search fails, restoring the \\*(CW home (unscrolled) position, "
+"scrolling horizontally, displaying command-lines or choosing a more stable "
+"sort field could yet produce a successful `&' search."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT Whenever a Search is active in a window, \\*(We will turn column "
+"highlighting \\*F to prevent false matches on internal non-display escape "
+"sequences. Such highlighting will be restored when a window's search string "
+"is empty. \\*(XC `x' \\*(CI for additional information on sort column "
+"highlighting."
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "5e. FILTERING in a Window"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"You can use this `Other Filter' feature to establish selection criteria "
+"which will then determine which tasks are shown in the \\*(CW. Such filters "
+"can be made presistent if preserved in the rcfile via the 'W' \\*(CI."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Establishing a filter requires: 1) a field name; 2) an operator; and 3) a "
+"selection value, as a minimum. This is the most complex of \\*(We's user "
+"input requirements so, when you make a mistake, command recall will be your "
+"friend. Remember the Up/Down \\*(KAs or their aliases when prompted for "
+"input."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<Filter Basics>"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "1. field names are case sensitive and spelled as in the header"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "2. selection values need not comprise the full displayed field"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "3. a selection is either case insensitive or sensitive to case"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "4. the default is inclusion, prepending `!' denotes exclusions"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "5. multiple selection criteria can be applied to a \\*(TW"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "6. inclusion and exclusion criteria can be used simultaneously"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "7. the 1 equality and 2 relational filters can be freely mixed"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "8. separate unique filters are maintained for each \\*(TW"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"If a field is not turned on or is not currently in view, then your selection "
+"criteria will not affect the display. Later, should a filtered field become "
+"visible, the selection criteria will then be applied."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<Keyboard Summary>"
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ B<o>\\ \\ :I<Other-Filter> (lower case)"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"You will be prompted to establish a filter that B<ignores case> when "
+"matching."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ B<O>\\ \\ :I<Other-Filter> (upper case)"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "You will be prompted to establish a B<case sensitive> filter."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ B<^O>\\ \\ :I<Show-Active-Filters> (Ctrl key + `o')"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This can serve as a reminder of which filters are active in the \\*(CW. A "
+"summary will be shown on the message line until you press the "
+"E<lt>EnterE<gt> key."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ B<=>\\ \\ :I<Reset-Filtering> in current window"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This clears all of your selection criteria in the \\*(CW. It also has "
+"additional impact so please \\*(Xt 4a. GLOBAL Commands."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "\\ \\ B<+>\\ \\ :I<Reset-Filtering> in all windows"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This clears the selection criteria in all windows, assuming you are in "
+"\\*(AM. As with the `=' \\*(CI, it too has additional consequences so you "
+"might wish to \\*(Xt 5b. COMMANDS for Windows."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<Input Requirements>"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"When prompted for selection criteria, the data you provide must take one of "
+"two forms. There are 3 required pieces of information, with a 4th as "
+"optional. These examples use spaces for clarity but your input generally "
+"would not."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" #1 B<#2> #3 ( required )\n"
+" Field-Name ? include-if-value\n"
+" B<!> Field-Name ? B<exclude>-if-value\n"
+" #4 ( optional )\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Items #1, #3 and #4 should be self-explanatory. Item B<#2> represents both "
+"a required I<delimiter> and the I<operator> which must be one of either "
+"equality (`=') or relation (`E<lt>' or `E<gt>')."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The `=' equality operator requires only a partial match and that can reduce "
+"your `if-value' input requirements. The `E<gt>' or `E<lt>' relational "
+"operators always employ string comparisons, even with numeric fields. They "
+"are designed to work with a field's default I<justification> and with "
+"homogeneous data. When some field's numeric amounts have been subjected to "
+"I<scaling> while others have not, that data is no longer homogeneous."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"If you establish a relational filter and you B<have> changed the default "
+"Numeric or Character I<justification>, that filter is likely to fail. When "
+"a relational filter is applied to a memory field and you B<have not> changed "
+"the I<scaling>, it may produce misleading results. This happens, for "
+"example, because `100.0m' (MiB) would appear greater than `1.000g' (GiB) "
+"when compared as strings."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"If your filtered results appear suspect, simply altering justification or "
+"scaling may yet achieve the desired objective. See the `j', `J' and `e' "
+"\\*(CIs for additional information."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<Potential Problems>"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"These B<GROUP> filters could produce the exact same results or the second "
+"one might not display anything at all, just a blank \\*(TW."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" GROUP=root ( only the same results when )\n"
+" GROUP=ROOT ( invoked via lower case `o' )\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Either of these B<RES> filters might yield inconsistent and/or misleading "
+"results, depending on the current memory scaling factor. Or both filters "
+"could produce the exact same results."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" RESE<gt>9999 ( only the same results when )\n"
+" !RESE<lt>10000 ( memory scaling is at `KiB' )\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This B<nMin> filter illustrates a problem unique to scalable fields. This "
+"particular field can display a maximum of 4 digits, beyond which values are "
+"automatically scaled to KiB or above. So while amounts greater than 9999 "
+"exist, they will appear as 2.6m, 197k, etc."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " nMinE<gt>9999 ( always a blank \\*(TW )\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<Potential Solutions>"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"These examples illustrate how Other Filtering can be creatively applied to "
+"achieve almost any desired result. Single quotes are sometimes shown to "
+"delimit the spaces which are part of a filter or to represent a request for "
+"status (^O) accurately. But if you used them with if-values in real life, "
+"no matches would be found."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Assuming field B<nTH> is displayed, the first filter will result in only "
+"multi-threaded processes being shown. It also reminds us that a trailing "
+"space is part of every displayed field. The second filter achieves the "
+"exact same results with less typing."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" !nTH=` 1 ' ( ' for clarity only )\n"
+" nTHE<gt>1 ( same with less i/p )\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"With Forest View mode active and the B<COMMAND> column in view, this filter "
+"effectively collapses child processes so that just 3 levels are shown."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " !COMMAND=` `- ' ( ' for clarity only )\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The final two filters appear as in response to the status request key (^O). "
+"In reality, each filter would have required separate input. The B<PR> "
+"example shows the two concurrent filters necessary to display tasks with "
+"priorities of 20 or more, since some might be negative. Then by exploiting "
+"trailing spaces, the B<nMin> series of filters could achieve the failed "
+"`9999' objective discussed above."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" `PRE<gt>20' + `!PR=-' ( 2 for right result )\n"
+" `!nMin=0 ' + `!nMin=1 ' + `!nMin=2 ' + `!nMin=3 ' ...\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT Whenever Other Filtering is active in a window, \\*(We will turn "
+"column highlighting \\*F to prevent false matches on internal non-display "
+"escape sequences. Such highlighting will be restored when a window is no "
+"longer subject to filtering. \\*(XC `x' \\*(CI for additional information "
+"on sort column highlighting."
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "6. FILES"
+msgstr "6. PLIKI"
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid "Configuration Files"
+msgid "6a. PERSONAL Configuration File"
+msgstr "Pliki konfiguracyjne"
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "This file is created or updated via the 'W' \\*(CI."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The legacy version is written as `$HOME/.your-name-4-\\*(We' + `rc' with a "
+"leading period."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"A newly created \\*(CF is written as procps/your-name-4-\\*(We' + `rc' "
+"without a leading period. The procps directory will be subordinate to "
+"either $XDG_CONFIG_HOME when set as an absolute path or the $HOME/.config "
+"directory."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "While not intended to be edited manually, here is the general layout:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" global # line 1: the program name/alias notation\n"
+" \" # line 2: id,altscr,irixps,delay,curwin\n"
+" per ea # line a: winname,fieldscur\n"
+" window # line b: winflags,sortindx,maxtasks,etc\n"
+" \" # line c: summclr,msgsclr,headclr,taskclr\n"
+" global # line 15: additional miscellaneous settings\n"
+" \" # any remaining lines are devoted to optional\n"
+" \" # active 'other filters' discussed in section 5e above\n"
+" \" # plus 'inspect' entries discussed in section 6b below\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"If a valid absolute path to the rcfile cannot be established, customizations "
+"made to a running \\*(We will be impossible to preserve."
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "6b. ADDING INSPECT Entries"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"To exploit the `Y' \\*(CI, you must add entries at theB< end> of the \\*(We "
+"personal \\*(CF. Such entries simply reflect a file to be read or command/"
+"pipeline to be executed whose results will then be displayed in a separate "
+"scrollable, searchable window."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"If you don't know the location or name of your \\*(We rcfile, use the `W' "
+"\\*(CI to rewrite it and note those details."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Inspect entries can be added with a redirected echo or by editing the "
+"\\*(CF. Redirecting an echo risks overwriting the rcfile should it replace "
+"(E<gt>) rather than append (E<gt>E<gt>) to that file. Conversely, when "
+"using an editor care must be taken not to corrupt existing lines, some of "
+"which will contain unprintable data or unusual characters."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Those Inspect entries beginning with a `#' character are ignored, regardless "
+"of content. Otherwise they consist of the following 3 elements, each of "
+"whichI< must> be separated by a tab character (thus 2 `\\et' total):"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" .type: literal `file' or `pipe'\n"
+" .name: selection shown on the Inspect screen\n"
+" .fmts: string representing a path or command\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The two types of Inspect entries areI< not> interchangeable. Those "
+"designated `B<file>' will be accessed using fopen and must reference a "
+"single file in the `.fmts' element. Entries specifying `B<pipe>' will "
+"employ popen, their `.fmts' element could contain many pipelined commands "
+"and, none can be interactive."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"If the file or pipeline represented in your `.fmts' deals with the specific "
+"PID input or accepted when prompted, then the format string must also "
+"contain the `B<%d>' specifier, as these examples illustrate."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" .fmts= /proc/I<%d>/numa_maps\n"
+" .fmts= lsof -P -pI< %d>\n"
+msgstr ""
+" .fmts= /proc/I<%d>/numa_maps\n"
+" .fmts= lsof -P -pI< %d>\n"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"For `B<pipe>' type entries only, you may also wish to redirect stderr to "
+"stdout for a more comprehensive result. Thus the format string becomes:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " .fmts= pmap -x %dI< 2E<gt>&1>\n"
+msgstr " .fmts= pmap -x %dI< 2E<gt>&1>\n"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Here are examples of both types of Inspect entries as they might appear in "
+"the rcfile. The first entry will be ignored due to the initial `#' "
+"character. For clarity, the pseudo tab depictions (^I) are surrounded by an "
+"extra space but the actual tabs would not be."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" # pipe ^I Sockets ^I lsof -n -P -i 2E<gt>&1\n"
+" pipe ^I Open Files ^I lsof -P -p %d 2E<gt>&1\n"
+" file ^I NUMA Info ^I /proc/%d/numa_maps\n"
+" pipe ^I Log ^I tail -n100 /var/log/syslog | sort -Mr\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Except for the commented entry above, these next examples show what could be "
+"echoed to achieve similar results, assuming the rcfile name was `.toprc'. "
+"However, due to the embedded tab characters, each of these lines should be "
+"preceded by `B</bin/echo -e>', not just a simple an `echo', to enable "
+"backslash interpretation regardless of which shell you use."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" \"pipe\\etOpen Files\\etlsof -P -p %d 2E<gt>&1\" E<gt>E<gt> ~/.toprc\n"
+" \"file\\etNUMA Info\\et/proc/%d/numa_maps\" E<gt>E<gt> ~/.toprc\n"
+" \"pipe\\etLog\\ettail -n200 /var/log/syslog | sort -Mr\" E<gt>E<gt> ~/.toprc\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"If any inspect entry you create produces output with unprintable characters "
+"they will be displayed in either the ^C notation or hexadecimal E<lt>FFE<gt> "
+"form, depending on their value. This applies to tab characters as well, "
+"which will show as `^I'. If you want a truer representation, any embedded "
+"tabs should be expanded. The following example takes what could have been a "
+"`file' entry but employs a `pipe' instead so as to expand the embedded tabs."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" # next would have contained `\\et' ...\n"
+" # file ^I E<lt>your_nameE<gt> ^I /proc/%d/status\n"
+" # but this will eliminate embedded `\\et' ...\n"
+" pipe ^I E<lt>your_nameE<gt> ^I cat /proc/%d/status | expand -\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"\\*(NT Some programs might rely on I<SIGINT> to end. Therefore, if a "
+"`B<pipe>' such as the following is established, one must use Ctrl-C to "
+"terminate it in order to review the results. This is the single occasion "
+"where a `^C' will not also terminate \\*(We."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " pipe ^I Trace ^I /usr/bin/strace -p %d 2E<gt>&1\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Lastly, while `B<pipe>' type entries have been discussed in terms of "
+"pipelines and commands, there is nothing to prevent you from including I< "
+"shell scripts> as well. Perhaps even newly created scripts designed "
+"specifically for the `Y' \\*(CI."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"For example, as the number of your Inspect entries grows over time, the "
+"`Options:' row will be truncated when screen width is exceeded. That does "
+"not affect operation other than to make some selections invisible. However, "
+"if some choices are lost to truncation but you want to see more options, "
+"there is an easy solution hinted at below."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" Inspection Pause at pid ...\n"
+" Use: left/right then E<lt>EnterE<gt> ...\n"
+" Options: help 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 ...\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The entries in the \\*(We rcfile would have a number for the `.name' element "
+"and the `help' entry would identify a shell script you've written explaining "
+"what those numbered selections actually mean. In that way, many more "
+"choices can be made visible."
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid "Configuration Files"
+msgid "6c. SYSTEM Configuration File"
+msgstr "Pliki konfiguracyjne"
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This \\*(CF represents defaults for users who have not saved their own "
+"\\*(CF. The format mirrors exactly the personal \\*(CF and can also include "
+"`inspect' entries as explained above."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Creating it is a simple process."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"1. Configure \\*(We appropriately for your installation and preserve that "
+"configuration with the `W' \\*(CI."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "2. Add and test any desired `inspect' entries."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "3. Copy that \\*(CF to the I</etc/> directory as `B<topdefaultrc>'."
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "6d. SYSTEM Restrictions File"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The presence of this file will influence which version of the help screen is "
+"shown to an ordinary user."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"More importantly, it will limit what ordinary users are allowed to do when "
+"\\*(We is running. They will not be able to issue the following commands."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" k Kill a task\n"
+" r Renice a task\n"
+" d or s Change delay/sleep interval\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This \\*(CF is not created by \\*(We. Rather, it is created manually and "
+"placed it in the I</etc/> directory as `B<toprc>'."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "It should have exactly two lines, as shown in this example:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" s # line 1: secure mode switch\n"
+" 5.0 # line 2: delay interval in seconds\n"
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "7. STUPID TRICKS Sampler"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Many of these tricks work best when you give \\*(We a scheduling boost. So "
+"plan on starting him with a nice value of -10, assuming you've got the "
+"authority."
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "7a. Kernel Magic"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. sorry, just can't help it -- don't ya love the sound of this?
+#. ( apparently AM static was a potential concern )
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "For these stupid tricks, \\*(We needs \\*(FM."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The user interface, through prompts and help, intentionally implies that the "
+"delay interval is limited to tenths of a second. However, you're free to "
+"set any desired delay. If you want to see Linux at his scheduling best, try "
+"a delay of .09 seconds or less."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"For this experiment, under x-windows open an xterm and maximize it. Then do "
+"the following:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" . provide a scheduling boost and tiny delay via:\n"
+" nice -n -10 \\*(We -d.09\n"
+" . keep sorted column highlighting \\*F so as to\n"
+" minimize path length\n"
+" . turn \\*O reverse row highlighting for emphasis\n"
+" . try various sort columns (TIME/MEM work well),\n"
+" and normal or reverse sorts to bring the most\n"
+" active processes into view\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"What you'll see is a very busy Linux doing what he's always done for you, "
+"but there was no program available to illustrate this."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Under an xterm using `white-on-black' colors, on \\*(We's Color Mapping "
+"screen set the task color to black and be sure that task highlighting is set "
+"to bold, not reverse. Then set the delay interval to around .3 seconds."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"After bringing the most active processes into view, what you'll see are the "
+"ghostly images of just the currently running tasks."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Delete the existing rcfile, or create a new symlink. Start this new version "
+"then type `T' (a secret key, \\*(Xt 4c. Task Area Commands, SORTING) "
+"followed by `W' and `q'. Finally, restart the program with -d0 (zero delay)."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Your display will be refreshed at three times the rate of the former \\*(We, "
+"a 300% speed advantage. As \\*(We climbs the TIME ladder, be as patient as "
+"you can while speculating on whether or not \\*(We will ever reach the "
+"\\*(We."
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "7b. Bouncing Windows"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "For these stupid tricks, \\*(We needs \\*(AM."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"With 3 or 4 \\*(TDs visible, pick any window other than the last and turn "
+"idle processes \\*F using the `i' \\*(CT. Depending on where you applied "
+"`i', sometimes several \\*(TDs are bouncing and sometimes it's like an "
+"accordion, as \\*(We tries his best to allocate space."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Set each window's summary lines differently: one with no memory (`m'); "
+"another with no states (`t'); maybe one with nothing at all, just the "
+"message line. Then hold down `a' or `w' and watch a variation on bouncing "
+"windows \\*(Em hopping windows."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Display all 4 windows and for each, in turn, set idle processes to \\*F "
+"using the `i' \\*(CT. You've just entered the \"extreme bounce\" zone."
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "7c. The Big Bird Window"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "This stupid trick also requires \\*(AM."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Display all 4 windows and make sure that 1:Def is the \\*(CW. Then, keep "
+"increasing window size with the `n' \\*(CI until all the other \\*(TDs are "
+"\"pushed out of the nest\"."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"When they've all been displaced, toggle between all visible/invisible "
+"windows using the `_' \\*(CT. Then ponder this:"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " is \\*(We fibbing or telling honestly your imposed truth?\n"
+msgstr ""
+
+#. ......................................................................
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "7d. The Ol' Switcheroo"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This stupid trick works best without \\*(AM, since justification is active "
+"on a per window basis."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Start \\*(We and make COMMAND the last (rightmost) column displayed. If "
+"necessary, use the `c' \\*(CT to display command lines and ensure that "
+"forest view mode is active with the `V' \\*(CT."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Then use the up/down arrow keys to position the display so that some "
+"truncated command lines are shown (`+' in last position). You may have to "
+"resize your xterm to produce truncation."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Lastly, use the `j' \\*(CT to make the COMMAND column right justified."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Now use the right arrow key to reach the COMMAND column. Continuing with "
+"the right arrow key, watch closely the direction of travel for the command "
+"lines being shown."
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " some lines travel left, while others travel right\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " eventually all lines will Switcheroo, and move right\n"
+msgstr ""
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "8. BUGS"
+msgstr "8. BŁĘDY"
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid "Please send bug reports to E<lt>procps-bugs@redhat.comE<gt>"
+msgid "Please send bug reports to E<.UR procps@freelists.org> E<.UE .>"
+msgstr "Zgłoszenia błędów wysyłaj do E<lt>procps-bugs@redhat.comE<gt>."
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "9. SEE Also"
+msgstr "9. ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. ----------------------------------------------------------------------
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"B<free>(1), B<ps>(1), B<uptime>(1), B<atop>(1), B<slabtop>(1), B<vmstat>(8), "
+"B<w>(1)"
+msgstr ""
+"B<free>(1), B<ps>(1), B<uptime>(1), B<atop>(1), B<slabtop>(1), B<vmstat>(8), "
+"B<w>(1)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man1/w.1.po b/po/pl/archive/po/man1/w.1.po
new file mode 100644
index 00000000..c9b746f2
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man1/w.1.po
@@ -0,0 +1,350 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>, 2000.
+# Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>, 2013, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2024-02-09 17:14+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-10-18 20:10+0200\n"
+"Last-Translator: Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "W"
+msgstr "W"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "2020-06-04"
+msgstr "4 czerwca 2020 r."
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "procps-ng"
+msgstr "procps-ng"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "User Commands"
+msgstr "Polecenia użytkownika"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "w - Show who is logged on and what they are doing."
+msgstr "w - pokazuje kto jest zalogowany i co robi"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<w> [I<options>] I<user> [...]"
+msgstr "B<w> [I<opcje>] I<użytkownik> [...]"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"B<w> displays information about the users currently on the machine, and "
+"their processes. The header shows, in this order, the current time, how "
+"long the system has been running, how many users are currently logged on, "
+"and the system load averages for the past 1, 5, and 15 minutes."
+msgstr ""
+"B<w> wyświetla informacje o użytkownikach, zajmujących obecnie komputer, "
+"oraz o ich procesach. Nagłówek pokazuje odpowiednio, czas bieżący, czas "
+"pracy systemu, liczbę zalogowanych użytkowników i obciążenie systemu w "
+"poprzedniej minucie, 5 i 15 minutach."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The following entries are displayed for each user: login name, the tty name, "
+"the remote host, login time, idle time, JCPU, PCPU, and the command line of "
+"their current process."
+msgstr ""
+"Dla każdego użytkownika wyświetlane są następujące wpisy: nazwa "
+"zgłoszeniowa, nazwa tty, zdalny host, czas zgłoszenia, czas bezczynności, "
+"JCPU, PCPU i wiersz poleceń ich obecnego procesu."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The JCPU time is the time used by all processes attached to the tty. It "
+"does not include past background jobs, but does include currently running "
+"background jobs."
+msgstr ""
+"Czas JPU jest czasem użytym przez wszystkie procesy podwieszone do tty. Nie "
+"uwzględnia poprzednich zadań z tła, lecz uwzględnia obecnie działające "
+"zadania tła."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The PCPU time is the time used by the current process, named in the \"what\" "
+"field."
+msgstr ""
+"Czas PCPU jest czasem używanym przez proces bieżący, nazwany w polu \"what\"."
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "COMMAND-LINE OPTIONS"
+msgstr "OPCJE WIERSZA POLECEŃ"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-h>, B<--no-header>"
+msgstr "B<-h>, B<--no-header>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Don't print the header."
+msgstr "Nie wypisuje nagłówka."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-u>, B<--no-current>"
+msgstr "B<-u>, B<--no-current>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Ignores the username while figuring out the current process and cpu "
+#| "times. To demonstrate this, do a \"su\" and do a \"w\" and a \"w -u\"."
+msgid ""
+"Ignores the username while figuring out the current process and cpu times. "
+"To demonstrate this, do a B<su> and do a B<w> and a B<w -u>."
+msgstr ""
+"Ignoruje nazwę użytkownika podczas wyszukiwania obecnych czasów procesu i "
+"procesora. Aby to zademonstrować, proszę wykonać \"su\", a następnie \"w\" i "
+"\"w -u\"."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-s>, B<--short>"
+msgstr "B<-s>, B<--short>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Use the short format. Don't print the login time, JCPU or PCPU times."
+msgstr "Używa krótkiego formatu. Nie wypisuje czasu zgłoszenia, JCPU i PCPU."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid "B<-u>, B<--no-current>"
+msgid "B<-n>, B<--no-truncat>"
+msgstr "B<-u>, B<--no-current>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Do not truncate the output format. This option might become renamed in "
+"future versions."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-f>, B<--from>"
+msgstr "B<-f>, B<--from>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Toggle printing the B<from> (remote hostname) field. The default as "
+"released is for the B<from> field to not be printed, although your system "
+"administrator or distribution maintainer may have compiled a version in "
+"which the B<from> field is shown by default."
+msgstr ""
+"Przełącza wyświetlanie pola B<from> (nazwa zdalnego komputera). Domyślnie "
+"wydawana wersja nie wypisuje pola B<from>, lecz administrator systemu lub "
+"autor pakietu mógł skompilować wersję, w której pole to jest domyślnie "
+"aktywne."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<--help>"
+msgstr "B<--help>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display help text and exit."
+msgstr "Wyświetla ten tekst i kończy pracę."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-i>, B<--ip-addr>"
+msgstr "B<-i>, B<--ip-addr>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display IP address instead of hostname for B<from> field."
+msgstr "Wyświetla adres IP zamiast nazwy komputera z pola B<from>."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-V>, B<--version>"
+msgstr "B<-V>, B<--version>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Display version information."
+msgstr "Wyświetla informacje o wersji."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<-o>, B<--old-style>"
+msgstr "B<-o>, B<--old-style>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Old style output. Prints blank space for idle times less than one minute."
+msgstr ""
+"Stary styl wyniku. Wypisuje spacje przy czasie bezczynności mniejszym niż "
+"minuta."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<user >"
+msgstr "B<user >"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Show information about the specified user only."
+msgstr "Pokazuje informację jedynie o podanym użytkowniku."
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "ENVIRONMENT"
+msgstr "ŚRODOWISKO"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "PROCPS_USERLEN"
+msgstr "PROCPS_USERLEN"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Override the default width of the username column. Defaults to 8."
+msgstr ""
+"Przesłania domyślną szerokość kolumny z nazwą użytkownika. Domyślnie: 8."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "PROCPS_FROMLEN"
+msgstr "PROCPS_FROMLEN"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Override the default width of the from column. Defaults to 16."
+msgstr "Przesłania domyślną szerokość kolumny \"from\". Domyślnie: 16."
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "FILES"
+msgstr "PLIKI"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I</var/run/utmp>"
+msgstr "I</var/run/utmp>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "information about who is currently logged on"
+msgstr "informacje o obecnie zalogowanych użytkownikach"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I</proc>"
+msgstr "I</proc>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "process information"
+msgstr "informacje o procesach"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<free>(1), B<ps>(1), B<top>(1), B<uptime>(1), B<utmp>(5), B<who>(1)"
+msgstr "B<free>(1), B<ps>(1), B<top>(1), B<uptime>(1), B<utmp>(5), B<who>(1)"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "AUTHORS"
+msgstr "AUTORZY"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"B<w> was re-written almost entirely by Charles Blake, based on the version "
+"by E<.UR greenfie@\\:gauss.\\:rutgers.\\:edu> Larry Greenfield E<.UE> and E<."
+"UR johnsonm@\\:redhat.\\:com> Michael K. Johnson E<.UE>"
+msgstr ""
+"B<w> został przepisany prawie całkowicie przez Charlesa Blake'a, w oparciu o "
+"wersję E<.UR greenfie@\\:gauss.\\:rutgers.\\:edu> Larry'ego Greenfielda E<."
+"UE> i E<.UR johnsonm@\\:redhat.\\:com> Michaela K. Johnsona E<.UE>"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "REPORTING BUGS"
+msgstr "ZGŁASZANIE BŁĘDÓW"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Please send bug reports to E<.UR procps@freelists.org> E<.UE>"
+msgstr ""
+"Zgłoszenia błędów proszę wysyłać na adres E<.UR procps@freelists.org> E<.UE>"
diff --git a/po/pl/archive/po/man1/w.procps.1.po b/po/pl/archive/po/man1/w.procps.1.po
new file mode 100644
index 00000000..e539dbc1
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man1/w.procps.1.po
@@ -0,0 +1,332 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>, 2000.
+# Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>, 2013, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-08-27 16:32+0200\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-10-18 20:10+0200\n"
+"Last-Translator: Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "W"
+msgstr "W"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "May 2012"
+msgstr "maj 2012"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "procps-ng"
+msgstr "procps-ng"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "User Commands"
+msgstr "Polecenia użytkownika"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "w - Show who is logged on and what they are doing."
+msgstr "w - pokazuje kto jest zalogowany i co robi"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "B<w> [I<options>] I<user> [...]"
+msgstr "B<w> [I<opcje>] I<użytkownik> [...]"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<w> displays information about the users currently on the machine, and "
+"their processes. The header shows, in this order, the current time, how "
+"long the system has been running, how many users are currently logged on, "
+"and the system load averages for the past 1, 5, and 15 minutes."
+msgstr ""
+"B<w> wyświetla informacje o użytkownikach, zajmujących obecnie komputer, "
+"oraz o ich procesach. Nagłówek pokazuje odpowiednio, czas bieżący, czas "
+"pracy systemu, liczbę zalogowanych użytkowników i obciążenie systemu w "
+"poprzedniej minucie, 5 i 15 minutach."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"The following entries are displayed for each user: login name, the tty name, "
+"the remote host, login time, idle time, JCPU, PCPU, and the command line of "
+"their current process."
+msgstr ""
+"Dla każdego użytkownika wyświetlane są następujące wpisy: nazwa "
+"zgłoszeniowa, nazwa tty, zdalny host, czas zgłoszenia, czas bezczynności, "
+"JCPU, PCPU i wiersz poleceń ich obecnego procesu."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"The JCPU time is the time used by all processes attached to the tty. It "
+"does not include past background jobs, but does include currently running "
+"background jobs."
+msgstr ""
+"Czas JPU jest czasem użytym przez wszystkie procesy podwieszone do tty. Nie "
+"uwzględnia poprzednich zadań z tła, lecz uwzględnia obecnie działające "
+"zadania tła."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"The PCPU time is the time used by the current process, named in the \"what\" "
+"field."
+msgstr ""
+"Czas PCPU jest czasem używanym przez proces bieżący, nazwany w polu \"what\"."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "COMMAND-LINE OPTIONS"
+msgstr "OPCJE LINII POLECEŃ"
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-h>, B<--no-header>"
+msgstr "B<-h>, B<--no-header>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Don't print the header."
+msgstr "Nie wypisuje nagłówka."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-u>, B<--no-current>"
+msgstr "B<-u>, B<--no-current>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Ignores the username while figuring out the current process and cpu times. "
+"To demonstrate this, do a \"su\" and do a \"w\" and a \"w -u\"."
+msgstr ""
+"Ignoruje nazwę użytkownika podczas wyszukiwania obecnych czasów procesu i "
+"procesora. Aby to zademonstrować, proszę wykonać \"su\", a następnie \"w\" i "
+"\"w -u\"."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-s>, B<--short>"
+msgstr "B<-s>, B<--short>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Use the short format. Don't print the login time, JCPU or PCPU times."
+msgstr "Używa krótkiego formatu. Nie wypisuje czasu zgłoszenia, JCPU i PCPU."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-f>, B<--from>"
+msgstr "B<-f>, B<--from>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Toggle printing the B<from> (remote hostname) field. The default as "
+"released is for the B<from> field to not be printed, although your system "
+"administrator or distribution maintainer may have compiled a version in "
+"which the B<from> field is shown by default."
+msgstr ""
+"Przełącza wyświetlanie pola B<from> (nazwa zdalnego komputera). Domyślnie "
+"wydawana wersja nie wypisuje pola B<from>, lecz administrator systemu lub "
+"autor pakietu mógł skompilować wersję, w której pole to jest domyślnie "
+"aktywne."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<--help>"
+msgstr "B<--help>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Display help text and exit."
+msgstr "Wyświetla ten tekst i kończy pracę."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-i>, B<--ip-addr>"
+msgstr "B<-i>, B<--ip-addr>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Display IP address instead of hostname for B<from> field."
+msgstr "Wyświetla adres IP zamiast nazwy komputera z pola B<from>."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-V>, B<--version>"
+msgstr "B<-V>, B<--version>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Display version information."
+msgstr "Wyświetla informacje o wersji."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<-o>, B<--old-style>"
+msgstr "B<-o>, B<--old-style>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Old style output. Prints blank space for idle times less than one minute."
+msgstr ""
+"Stary styl wyniku. Wypisuje spacje przy czasie bezczynności mniejszym niż "
+"minuta."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "B<user >"
+msgstr "B<user >"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Show information about the specified user only."
+msgstr "Pokazuje informację jedynie o podanym użytkowniku."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "ENVIRONMENT"
+msgstr "ŚRODOWISKO"
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "PROCPS_USERLEN"
+msgstr "PROCPS_USERLEN"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Override the default width of the username column. Defaults to 8."
+msgstr ""
+"Przesłania domyślną szerokość kolumny z nazwą użytkownika. Domyślnie: 8."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "PROCPS_FROMLEN"
+msgstr "PROCPS_FROMLEN"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Override the default width of the from column. Defaults to 16."
+msgstr "Przesłania domyślną szerokość kolumny \"from\". Domyślnie: 16."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "FILES"
+msgstr "PLIKI"
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "I</var/run/utmp>"
+msgstr "I</var/run/utmp>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "information about who is currently logged on"
+msgstr "informacje o obecnie zalogowanych użytkownikach"
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "I</proc>"
+msgstr "I</proc>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "process information"
+msgstr "informacje o procesach"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "B<free>(1), B<ps>(1), B<top>(1), B<uptime>(1), B<utmp>(5), B<who>(1)"
+msgstr "B<free>(1), B<ps>(1), B<top>(1), B<uptime>(1), B<utmp>(5), B<who>(1)"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "AUTHORS"
+msgstr "AUTORZY"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<w> was re-written almost entirely by Charles Blake, based on the version "
+"by E<.UR greenfie@\\:gauss.\\:rutgers.\\:edu> Larry Greenfield E<.UE> and E<."
+"UR johnsonm@\\:redhat.\\:com> Michael K. Johnson E<.UE>"
+msgstr ""
+"B<w> został przepisany prawie całkowicie przez Charlesa Blake'a, w oparciu o "
+"wersję E<.UR greenfie@\\:gauss.\\:rutgers.\\:edu> Larry'ego Greenfielda E<."
+"UE> i E<.UR johnsonm@\\:redhat.\\:com> Michaela K. Johnsona E<.UE>"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "REPORTING BUGS"
+msgstr "ZGŁASZANIE BŁĘDÓW"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "Please send bug reports to E<.UR procps@freelists.org> E<.UE>"
+msgstr ""
+"Zgłoszenia błędów proszę wysyłać na adres E<.UR procps@freelists.org> E<.UE>"
diff --git a/po/pl/archive/po/man1/zipgrep.1.po b/po/pl/archive/po/man1/zipgrep.1.po
new file mode 100644
index 00000000..40181b97
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man1/zipgrep.1.po
@@ -0,0 +1,247 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Łukasz Kowalczyk <lukow@tempac.okwf.fuw.edu.pl>, 1998.
+# Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>, 2013.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2016-06-05 15:07+0200\n"
+"PO-Revision-Date: 2013-05-10 21:33+0200\n"
+"Last-Translator: Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.4\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+
+#. type: TH
+#, no-wrap
+msgid "ZIPGREP"
+msgstr "ZIPGREP"
+
+#. type: TH
+#, no-wrap
+msgid "20 April 2009"
+msgstr "20 kwietnia 2009"
+
+#. type: TH
+#, no-wrap
+msgid "Info-ZIP"
+msgstr "Info-ZIP"
+
+#. type: SH
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#. type: Plain text
+msgid "zipgrep - search files in a ZIP archive for lines matching a pattern"
+msgstr ""
+"zipgrep - przeszukuje pliki w archiwum ZIP znajdując wiersze pasujące do "
+"wzorca"
+
+#. type: SH
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. type: Plain text
+msgid ""
+"B<zipgrep> [B<egrep_options>] I<pattern> I<file>[I<.zip>] [I<file(s)>\\ .\\|."
+"\\|.] [B<-x>\\ I<xfile(s)>\\ .\\|.\\|.]"
+msgstr ""
+"B<zipgrep> [I<opcje-egrep>] I<wzorzec> I<plik>[B<.zip>] [I<plik(i)>\\ .\\|."
+"\\|.] [B<-x>\\ I<xplik(i)>\\ .\\|.\\|.]"
+
+#. =========================================================================
+#. type: SH
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#. type: Plain text
+msgid ""
+"I<zipgrep> will search files within a ZIP archive for lines matching the "
+"given string or pattern. I<zipgrep> is a shell script and requires "
+"I<egrep>(1) and I<unzip>(1) to function. Its output is identical to that of "
+"I<egrep>(1)."
+msgstr ""
+"B<zipgrep> wyszukuje pliki w archiwum ZIP, odnajdując wiersze pasujące do "
+"wzorca. B<zipgrep> jest skryptem powłoki i do działania wymaga B<egrep>(1) i "
+"B<unzip>(1). Wyniki działania są identyczne do I<egrep>(1)."
+
+#. =========================================================================
+#. type: SH
+#, no-wrap
+msgid "ARGUMENTS"
+msgstr "ARGUMENTY"
+
+#. type: IP
+#, no-wrap
+msgid "I<pattern>"
+msgstr "I<wzorzec>"
+
+#. type: Plain text
+msgid ""
+"The pattern to be located within a ZIP archive. Any string or regular "
+"expression accepted by I<egrep>(1) may be used. I<file>[I<.zip>] Path of "
+"the ZIP archive. (Wildcard expressions for the ZIP archive name are not "
+"supported.) If the literal filename is not found, the suffix .zip is "
+"appended. Note that self-extracting ZIP files are supported, as with any "
+"other ZIP archive; just specify the .exe suffix (if any) explicitly."
+msgstr ""
+"Wzorzec do archiwum ZIP. Można użyć dowolnego łańcucha i wyrażenia "
+"regularnego rozumianego przez B<egrep>(1). I<plik>[B<.zip>] to ścieżka do "
+"archiwum ZIP. Nie można podać w niej masek (wieloznaczników). Jeśli nie "
+"odnajdzie się plik pod podaną nazwą, dodawany jest przyrostek .zip. "
+"Samorozpakowujące się pliki ZIP są obsługiwane, podobnie jak inne archiwa "
+"ZIP, należy jedynie dodać (jeśli potrzeba) przyrostek .exe."
+
+#. type: IP
+#, no-wrap
+msgid "[I<file(s)>]"
+msgstr "[I<plik(i)>]"
+
+#. type: Plain text
+msgid ""
+"An optional list of archive members to be processed, separated by spaces. "
+"If no member files are specified, all members of the ZIP archive are "
+"searched. Regular expressions (wildcards) may be used to match multiple "
+"members:"
+msgstr ""
+"Opcjonalna lista członów archiwum do przetworzenia, oddzielonych spacjami. "
+"Jeśli się ich nie poda, przeszukiwane są wszystkie części archiwum ZIP. "
+"Można skorzystać z wyrażeń regularnych (masek) do dopasowania wielu "
+"składników:"
+
+#. type: IP
+#, no-wrap
+msgid "*"
+msgstr "*"
+
+#. type: Plain text
+msgid "matches a sequence of 0 or more characters"
+msgstr "dopasowuje sekwencję 0 lub więcej znaków"
+
+#. type: IP
+#, no-wrap
+msgid "?"
+msgstr "?"
+
+#. type: Plain text
+msgid "matches exactly 1 character"
+msgstr "dopasowuje dokładnie 1 znak"
+
+#. type: IP
+#, no-wrap
+msgid "[.\\|.\\|.]"
+msgstr "[.\\|.\\|.]"
+
+#. type: Plain text
+msgid ""
+"matches any single character found inside the brackets; ranges are specified "
+"by a beginning character, a hyphen, and an ending character. If an "
+"exclamation point or a caret (`!' or `^') follows the left bracket, then the "
+"range of characters within the brackets is complemented (that is, anything "
+"I<except> the characters inside the brackets is considered a match)."
+msgstr ""
+"dopasowuje dowolny pojedynczy znak z pomiędzy nawiasów; przedziały są "
+"określone przez znak początkowy, minus i znak końcowy. Jeśli jakiś "
+"wykrzyknik lub daszek (\"!\" lub \"^\") znajduje się zaraz za lewym "
+"nawiasem, to dopełniany jest przedział znaków w nawiasach (tzn. dopasowane "
+"są wszystkie znaki I<poza> tym w nawiasie)."
+
+#. type: Plain text
+msgid ""
+"(Be sure to quote any character that might otherwise be interpreted or "
+"modified by the operating system.)"
+msgstr ""
+"Proszę upewnić się, że cytowane są wszystkie znaki, które mogą być "
+"zinterpretowane lub zmodyfikowane przez system operacyjny."
+
+#. type: IP
+#, no-wrap
+msgid "[B<-x>\\ I<xfile(s)>]"
+msgstr "[B<-x>\\ I<xplik(i)>]"
+
+#. =========================================================================
+#. type: Plain text
+msgid ""
+"An optional list of archive members to be excluded from processing. Since "
+"wildcard characters match directory separators (`/'), this option may be "
+"used to exclude any files that are in subdirectories. For example, "
+"``zipgrep grumpy foo *.[ch] -x */*'' would search for the string ``grumpy'' "
+"in all C source files in the main directory of the ``foo'' archive, but none "
+"in any subdirectories. Without the B<-x> option, all C source files in all "
+"directories within the zipfile would be searched."
+msgstr ""
+"Opcjonalna lista składników archiwum wyłączonych z przetwarzania. Ponieważ "
+"znaki masek dopasowują znak oddzielający katalogi (\"/\"), ta opcja może być "
+"użyta do wyłączenia wszystkich plików z podkatalogów. Przykładowo \"zipgrep "
+"grumpy foo *.[ch] -x */*\" dopasuje łańcuch \"grumpy\" we wszystkich plikach "
+"źródłowych C w głównym katalogu archiwum \"foo\", lecz nie w podkatalogach. "
+"Bez opcji B<-x>, byłyby przeszukane wszystkie pliki źródłowe C we wszystkich "
+"podkatalogach pliku zip."
+
+#. type: SH
+#, no-wrap
+msgid "OPTIONS"
+msgstr "OPCJE"
+
+#. type: Plain text
+msgid ""
+"All options prior to the ZIP archive filename are passed to I<egrep>(1)."
+msgstr ""
+"Wszystkie opcje przed nazwą archiwum ZIP są przekazywane do B<egrep>(1)."
+
+#. =========================================================================
+#. type: SH
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+msgid ""
+"I<egrep>(1), I<unzip>(1), I<zip>(1), I<funzip>(1), I<zipcloak>(1), "
+"I<zipinfo>(1), I<zipnote>(1), I<zipsplit>(1)"
+msgstr ""
+"I<egrep>(1), I<unzip>(1), I<zip>(1), I<funzip>(1), I<zipcloak>(1), "
+"I<zipinfo>(1), I<zipnote>(1), I<zipsplit>(1)"
+
+#. =========================================================================
+#. type: SH
+#, no-wrap
+msgid "URL"
+msgstr "URL"
+
+#. type: Plain text
+msgid "The Info-ZIP home page is currently at"
+msgstr "Strona Info-ZIP jest dostępna pod adresem"
+
+#. type: Plain text
+#, no-wrap
+msgid "http://www.info-zip.org/pub/infozip/\n"
+msgstr "http://www.info-zip.org/pub/infozip/\n"
+
+#. type: Plain text
+msgid "or"
+msgstr "lub"
+
+#. type: Plain text
+#, no-wrap
+msgid "ftp://ftp.info-zip.org/pub/infozip/ .\n"
+msgstr "ftp://ftp.info-zip.org/pub/infozip/ .\n"
+
+#. =========================================================================
+#. type: SH
+#, no-wrap
+msgid "AUTHORS"
+msgstr "AUTORZY"
+
+#. type: Plain text
+msgid "I<zipgrep> was written by Jean-loup Gailly."
+msgstr "Autorem B<zipgrep> jest Jean-loup Gailly."
diff --git a/po/pl/archive/po/man3/getumask.3.po b/po/pl/archive/po/man3/getumask.3.po
new file mode 100644
index 00000000..76cc7d30
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man3/getumask.3.po
@@ -0,0 +1,174 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2005, 2012.
+# Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>, 2016.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2023-08-27 17:00+0200\n"
+"PO-Revision-Date: 2016-09-07 22:48+0200\n"
+"Last-Translator: Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "GETUMASK"
+msgstr "GETUMASK"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "2017-09-15"
+msgstr "15 września 2017 r."
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "GNU"
+msgstr "GNU"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "Linux Programmer's Manual"
+msgstr "Podręcznik programisty Linuksa"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "getumask - get file creation mask"
+msgstr "getumask - zwraca maskę tworzenia plików"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<#define _GNU_SOURCE> /* See feature_test_macros(7) */"
+msgstr "B<#define _GNU_SOURCE> /* Patrz feature_test_macros(7) */"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<#include E<lt>sys/types.hE<gt>>"
+msgstr "B<#include E<lt>sys/types.hE<gt>>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<#include E<lt>sys/stat.hE<gt>>"
+msgstr "B<#include E<lt>sys/stat.hE<gt>>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<mode_t getumask(void);>"
+msgstr "B<mode_t getumask(void);>"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This function returns the current file creation mask. It is equivalent to"
+msgstr "Funkcja zwraca bieżącą maskę tworzenia plików. Jest to odpowiednik"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"mode_t getumask(void)\n"
+"{\n"
+" mode_t mask = umask( 0 );\n"
+" umask(mask);\n"
+" return mask;\n"
+"}\n"
+msgstr ""
+"mode_t getumask(void)\n"
+"{\n"
+" mode_t mask = umask( 0 );\n"
+" umask(mask);\n"
+" return mask;\n"
+"}\n"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"except that it is documented to be thread-safe (that is, shares a lock with "
+"the B<umask>(2) library call)."
+msgstr ""
+"poza tym, że jest udokumentowana jako bezpieczna dla wątków (to jest "
+"współdzieli blokadę z wywołaniem bibliotecznym B<umask>(2))."
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "CONFORMING TO"
+msgstr "ZGODNE Z"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "This is a vaporware GNU extension."
+msgstr "Miało to być przyszłe (ang. vaporware) rozszerzenie GNU"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "NOTES"
+msgstr "UWAGI"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This function is documented in the glibc manual, but, as at glibc version "
+"2.24, it is not implemented on Linux. (See B<umask>(2) for a thread-safe "
+"method of discovering a process's umask.)"
+msgstr ""
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "B<umask>(2)"
+msgstr "B<umask>(2)"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "COLOPHON"
+msgstr "O STRONIE"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This page is part of release 4.16 of the Linux I<man-pages> project. A "
+"description of the project, information about reporting bugs, and the latest "
+"version of this page, can be found at \\%https://www.kernel.org/doc/man-"
+"pages/."
+msgstr ""
+"Angielska wersja tej strony pochodzi z wydania 4.16 projektu Linux I<man-"
+"pages>. Opis projektu, informacje dotyczące zgłaszania błędów oraz najnowszą "
+"wersję oryginału można znaleźć pod adresem \\%https://www.kernel.org/doc/man-"
+"pages/."
diff --git a/po/pl/archive/po/man3/strcat.3.po b/po/pl/archive/po/man3/strcat.3.po
new file mode 100644
index 00000000..25a70021
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man3/strcat.3.po
@@ -0,0 +1,450 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Andrzej Krzysztofowicz <ankry@green.mf.pg.gda.pl>, 2002.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014, 2017, 2019.
+# Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>, 2016.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2023-08-27 17:24+0200\n"
+"PO-Revision-Date: 2019-08-16 00:00+0100\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 2.0\n"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "STRCAT"
+msgstr "STRCAT"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "2017-09-15"
+msgstr "15 września 2017 r."
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "GNU"
+msgstr "GNU"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "Linux Programmer's Manual"
+msgstr "Podręcznik programisty Linuksa"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "strcat, strncat - concatenate two strings"
+msgstr "strcat, strncat - połączenie dwóch łańcuchów"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<#include E<lt>string.hE<gt>>\n"
+msgstr "B<#include E<lt>string.hE<gt>>\n"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<char *strcat(char *>I<dest>B<, const char *>I<src>B<);>\n"
+msgstr "B<char *strcat(char *>I<dest>B<, const char *>I<src>B<);>\n"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<char *strncat(char *>I<dest>B<, const char *>I<src>B<, size_t >I<n>B<);>\n"
+msgstr "B<char *strncat(char *>I<dest>B<, const char *>I<src>B<, size_t >I<n>B<);>\n"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The B<strcat>() function appends the I<src> string to the I<dest> string, "
+"overwriting the terminating null byte (\\(aq\\e0\\(aq) at the end of "
+"I<dest>, and then adds a terminating null byte. The strings may not "
+"overlap, and the I<dest> string must have enough space for the result. If "
+"I<dest> is not large enough, program behavior is unpredictable; I<buffer "
+"overruns are a favorite avenue for attacking secure programs>."
+msgstr ""
+"Funkcja B<strcat>() dołącza łańcuch I<src> do łańcucha I<dest>, nadpisując "
+"znak null (\\(aq\\e0\\(aq) kończący I<dest> i dodając znak null na końcu "
+"wyniku. Łańcuchy nie mogą na siebie nachodzić a łańcuch I<dest> musi "
+"zawierać dostateczną ilość miejsca na wynik. Jeśli I<dest> nie zawiera "
+"wystarczającej ilości miejsca, to zachowanie programu jest nieprzewidywalne, "
+"gdyż I<występuje przepełnienie bufora, które jest najbardziej popularnym "
+"sposobem atakowania bezpiecznych programów>."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "The B<strncat>() function is similar, except that"
+msgstr "Funkcja B<strncat>() jest podobna, z wyjątkiem tego, że"
+
+#. type: IP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "*"
+msgstr "*"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "it will use at most I<n> bytes from I<src>; and"
+msgstr "użyje co najwyżej I<n> bajtów z I<src> oraz"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"I<src> does not need to be null-terminated if it contains I<n> or more bytes."
+msgstr ""
+"I<src> nie musi być zakończony znakiem null, jeśli zawiera I<n> lub więcej "
+"bajtów."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"As with B<strcat>(), the resulting string in I<dest> is always null-"
+"terminated."
+msgstr ""
+"Tak jak w przypadku B<strcat>() wynikowy łańcuch w I<dest> jest zawsze "
+"zakończony znakiem null."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"If I<src> contains I<n> or more bytes, B<strncat>() writes I<n+1> bytes to "
+"I<dest> (I<n> from I<src> plus the terminating null byte). Therefore, the "
+"size of I<dest> must be at least I<strlen(dest)+n+1>."
+msgstr ""
+"Jeśli I<src> zawiera I<n> lub więcej bajtów, to B<strncat>() zapisze I<n+1> "
+"w I<dest> (I<n> z I<src> plus kończący bajt null). Dlatego też rozmiar "
+"I<dest> musi wynosić co najmniej I<strlen(dest)+n+1>."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "A simple implementation of B<strncat>() might be:"
+msgstr "Prosta implementacja B<strncat>() mogłaby wyglądać tak:"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"char *\n"
+"strncat(char *dest, const char *src, size_t n)\n"
+"{\n"
+" size_t dest_len = strlen(dest);\n"
+" size_t i;\n"
+msgstr ""
+"char *\n"
+"strncat(char *dest, const char *src, size_t n)\n"
+"{\n"
+" size_t dest_len = strlen(dest);\n"
+" size_t i;\n"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" for (i = 0 ; i E<lt> n && src[i] != \\(aq\\e0\\(aq ; i++)\n"
+" dest[dest_len + i] = src[i];\n"
+" dest[dest_len + i] = \\(aq\\e0\\(aq;\n"
+msgstr ""
+" for (i = 0 ; i E<lt> n && src[i] != \\(aq\\e0\\(aq ; i++)\n"
+" dest[dest_len + i] = src[i];\n"
+" dest[dest_len + i] = \\(aq\\e0\\(aq;\n"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" return dest;\n"
+"}\n"
+msgstr ""
+" return dest;\n"
+"}\n"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "RETURN VALUE"
+msgstr "WARTOŚĆ ZWRACANA"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The B<strcat>() and B<strncat>() functions return a pointer to the "
+"resulting string I<dest>."
+msgstr ""
+"Funkcje B<strcat>() i B<strncat>() zwracają wskaźnik do wynikowego łańcucha "
+"I<dest>."
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "ATTRIBUTES"
+msgstr "ATRYBUTY"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"For an explanation of the terms used in this section, see B<attributes>(7)."
+msgstr ""
+"Informacje o pojęciach używanych w tym rozdziale można znaleźć w podręczniku "
+"B<attributes>(7)."
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "Interface"
+msgstr "Interfejs"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "Attribute"
+msgstr "Atrybut"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "Value"
+msgstr "Wartość"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"B<strcat>(),\n"
+"B<strncat>()"
+msgstr ""
+"B<strcat>(),\n"
+"B<strncat>()"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "Thread safety"
+msgstr "Bezpieczeństwo wątkowe"
+
+#. type: tbl table
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "MT-Safe"
+msgstr "MT-Safe"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "CONFORMING TO"
+msgstr "ZGODNE Z"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "POSIX.1-2001, POSIX.1-2008, C89, C99, SVr4, 4.3BSD."
+msgstr "POSIX.1-2001, POSIX.1-2008, C89, C99, SVr4, 4.3BSD."
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "NOTES"
+msgstr "UWAGI"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Some systems (the BSDs, Solaris, and others) provide the following function:"
+msgstr "Niektóre systemy (BSD, Solaris i inne) zawierają następującą funkcję:"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid " size_t strlcat(char *dest, const char *src, size_t size);\n"
+msgstr " size_t strlcat(char *dest, const char *src, size_t size);\n"
+
+#. https://lwn.net/Articles/506530/
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This function appends the null-terminated string I<src> to the string "
+"I<dest>, copying at most I<size-strlen(dest)-1> from I<src>, and adds a "
+"terminating null byte to the result, I<unless> I<size> is less than "
+"I<strlen(dest)>. This function fixes the buffer overrun problem of "
+"B<strcat>(), but the caller must still handle the possibility of data loss "
+"if I<size> is too small. The function returns the length of the string "
+"B<strlcat>() tried to create; if the return value is greater than or equal "
+"to I<size>, data loss occurred. If data loss matters, the caller I<must> "
+"either check the arguments before the call, or test the function return "
+"value. B<strlcat>() is not present in glibc and is not standardized by "
+"POSIX, but is available on Linux via the I<libbsd> library."
+msgstr ""
+"Funkcja dołączą zakończony znakiem null łańcuch I<src> do łańcucha I<dest>, "
+"kopiując z I<src> co najwyżej I<size-strlen(dest)-1> znaków i dodając "
+"kończący znak null, I<chyba że> I<size> jest mniejsze od I<strlen(dest)>. "
+"Funkcja rozwiązuje problem przepełnienia bufora występujący w B<strcat>(), "
+"jednakże program wywołujący wciąż musi obsłużyć możliwość utraty danych, "
+"jeśli I<size> jest za małe. Funkcja zwraca długość łańcucha, który "
+"B<strlcat>() próbowało utworzyć; jeśli wartość zwrócona jest większa lub "
+"równa I<size>, to część danych została utracona. Jeśli utrata danych ma "
+"znaczenie, to program wywołujący I<musi> albo sprawdzać argumenty przed "
+"wywołaniem, albo sprawdzać wartość zwracaną. B<strlcat>() nie jest obecna w "
+"glibc i nie jest opisana w standardzie POSIX, jednak jest dostępna w "
+"Linuksie w bibliotece I<libbsd>."
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "EXAMPLE"
+msgstr "PRZYKŁAD"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Because B<strcat>() and B<strncat>() must find the null byte that "
+"terminates the string I<dest> using a search that starts at the beginning of "
+"the string, the execution time of these functions scales according to the "
+"length of the string I<dest>. This can be demonstrated by running the "
+"program below. (If the goal is to concatenate many strings to one target, "
+"then manually copying the bytes from each source string while maintaining a "
+"pointer to the end of the target string will provide better performance.)"
+msgstr ""
+"Ponieważ B<strcat>() i B<strncat>() muszą odnaleźć bajt null kończący "
+"łańcuch I<dest> za pomocą wyszukiwania rozpoczynającego się od początku "
+"łańcucha, czas wykonania tych funkcji skaluje się zgodnie z "
+"długością łańcucha I<dest>. Można to pokazać wykonując poniższy program "
+"(jeśli celem jest połączenie wielu łańcuchów, to ręczne skopiowanie bajtów z "
+"każdego łańcucha źródłowego przy zachowaniu wskaźnika na koniec łańcucha "
+"docelowego da lepszą wydajność)."
+
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "Program source"
+msgstr "Kod źródłowy programu"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"#include E<lt>string.hE<gt>\n"
+"#include E<lt>time.hE<gt>\n"
+"#include E<lt>stdio.hE<gt>\n"
+msgstr ""
+"#include E<lt>string.hE<gt>\n"
+"#include E<lt>time.hE<gt>\n"
+"#include E<lt>stdio.hE<gt>\n"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, fuzzy, no-wrap
+#| msgid ""
+#| "int\n"
+#| "main(int argc, char *argv[])\n"
+#| "{\n"
+#| "#define LIM 4000000\n"
+#| " int j;\n"
+#| " char p[LIM + 1]; /* +1 for terminating null byte */\n"
+#| " time_t base;\n"
+msgid ""
+"int\n"
+"main(int argc, char *argv[])\n"
+"{\n"
+"#define LIM 4000000\n"
+" int j;\n"
+" char p[LIM];\n"
+" time_t base;\n"
+msgstr ""
+"int\n"
+"main(int argc, char *argv[])\n"
+"{\n"
+"#define LIM 4000000\n"
+" int j;\n"
+" char p[LIM + 1]; /* +1 dla kończącego znaku null */\n"
+" time_t base;\n"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" base = time(NULL);\n"
+" p[0] = \\(aq\\e0\\(aq;\n"
+msgstr ""
+" base = time(NULL);\n"
+" p[0] = \\(aq\\e0\\(aq;\n"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" for (j = 0; j E<lt> LIM; j++) {\n"
+" if ((j % 10000) == 0)\n"
+" printf(\"%d %ld\\en\", j, (long) (time(NULL) - base));\n"
+" strcat(p, \"a\");\n"
+" }\n"
+"}\n"
+msgstr ""
+" for (j = 0; j E<lt> LIM; j++) {\n"
+" if ((j % 10000) == 0)\n"
+" printf(\"%d %ld\\en\", j, (long) (time(NULL) - base));\n"
+" strcat(p, \"a\");\n"
+" }\n"
+"}\n"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"B<bcopy>(3), B<memccpy>(3), B<memcpy>(3), B<strcpy>(3), B<string>(3), "
+"B<strncpy>(3), B<wcscat>(3), B<wcsncat>(3)"
+msgstr ""
+"B<bcopy>(3), B<memccpy>(3), B<memcpy>(3), B<strcpy>(3), B<string>(3), "
+"B<strncpy>(3), B<wcscat>(3), B<wcsncat>(3)"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "COLOPHON"
+msgstr "O STRONIE"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This page is part of release 4.16 of the Linux I<man-pages> project. A "
+"description of the project, information about reporting bugs, and the latest "
+"version of this page, can be found at \\%https://www.kernel.org/doc/man-"
+"pages/."
+msgstr ""
+"Angielska wersja tej strony pochodzi z wydania 4.16 projektu Linux I<man-"
+"pages>. Opis projektu, informacje dotyczące zgłaszania błędów oraz najnowszą "
+"wersję oryginału można znaleźć pod adresem \\%https://www.kernel.org/doc/man-"
+"pages/."
diff --git a/po/pl/archive/po/man5/dot-qmail.5.po b/po/pl/archive/po/man5/dot-qmail.5.po
new file mode 100644
index 00000000..2e76c6b4
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man5/dot-qmail.5.po
@@ -0,0 +1,624 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-12-12 19:35+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 22:34+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "dot-qmail"
+msgstr "dot-qmail"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "dot-qmail - control the delivery of mail messages"
+msgstr "dot-qmail - kontrola dostarczania wiadomości pocztowych"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Normally the B<qmail-local> program delivers each incoming message to your "
+"system mailbox, I<homedir>B</Mailbox>, where I<homedir> is your home "
+"directory."
+msgstr ""
+"Zazwyczaj program B<qmail-local> dostarcza każdą nadchodzącą wiadomość do "
+"systemowej skrzynki użytkownika, I<domowy>B</Mailbox>, gdzie I<domowy> jest "
+"katalogiem domowym użytkownika."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"It can instead write the mail to a different file or directory, forward it "
+"to another address, distribute it to a mailing list, or even execute "
+"programs, all under your control."
+msgstr ""
+"Może jednak w zamian tego zapisać pocztę do innego pliku lub katalogu, "
+"przesłać ją do innego adresu, przekazać do listy dyskusyjnej, albo nawet "
+"wykonywać jakieś programy, wszystko zgodnie ze wskazaniami użytkownika."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "THE QMAIL FILE"
+msgstr "PLIK QMAIL"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"To change B<qmail-local>'s behavior, set up a B<.qmail> file in your home "
+"directory."
+msgstr ""
+"By zmienić zachowanie lokalnego agenta dostarczającego B<qmail-local>, "
+"należy ustawić plik B<.qmail> w katalogu domowym."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<.qmail> contains one or more lines. Each line is a delivery instruction. "
+"B<qmail-local> follows each instruction in turn. There are five types of "
+"delivery instructions: (1) comment; (2) program; (3) forward; (4) mbox; (5) "
+"maildir."
+msgstr ""
+"B<.qmail> zawiera jedną lub więcej linii. Każda linia jest instrukcją "
+"dostarczania. B<qmail-local> podąża za każdą podaną w kolejności "
+"instrukcją. Istnieje pięć typów instrukcji dostarczania: (1) komentarz; (2) "
+"program; (3) forward; (4) mbox; (5) maildir."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "(1)"
+msgstr "(1)"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "A comment line begins with a number sign:"
+msgstr "Linie komentarzy zaczynają się znakiem krzyżyka:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid " # this is a comment\n"
+msgstr " # to jest komentarz\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "B<qmail-local> ignores the line."
+msgstr "B<qmail-local> ignoruje te linie."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "(2)"
+msgstr "(2)"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "A program line begins with a vertical bar:"
+msgstr "Linie programu do uruchomienia zaczynają się pionową kreską:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid " |preline /usr/ucb/vacation djb\n"
+msgstr " |preline /usr/ucb/vacation djb\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<qmail-local> takes the rest of the line as a command to supply to B<sh>. "
+"See B<qmail-command(8)> for further information."
+msgstr ""
+"B<qmail-local> traktuje resztę linii jako komendę wołaną z poziomu B<sh>. "
+"Więcej informacji można uzyskać w B<qmail-command>(8)."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "(3)"
+msgstr "(3)"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "A forward line begins with an ampersand:"
+msgstr "Linia typu forward zaczyna się znakiem ampersand:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid " &me@new.job.com\n"
+msgstr " &ja@moja.nowa.praca.com\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<qmail-local> takes the rest of the line as a mail address; it uses B<qmail-"
+"queue> to forward the message to that address. The address must contain a "
+"fully qualified domain name; it must not contain extra spaces, angle "
+"brackets, or comments:"
+msgstr ""
+"B<qmail-local> traktuje resztę tej linii jako adres poczty elektronicznej; "
+"używa B<qmail-queue> by przekazać dalej wiadomość i dostarczyć ją pod "
+"wskazany adres. Adres musi zawierać pełną nazwę domenową; nie może zawierać "
+"dodatkowych spacji, pojedynczych nawiasów, albo komentarzy:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid " # the following examples are WRONG\n"
+msgstr " # poniższe przykłady są błędne\n"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid " &me@new\n"
+msgstr " &ja@nowa\n"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid " &E<lt>me@new.job.comE<gt>\n"
+msgstr " &E<lt>ja@moja.nowa.praca.comE<gt>\n"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid " & me@new.job.com\n"
+msgstr " & ja@moja.nowa.praca.com\n"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid " &me@new.job.com (New Address)\n"
+msgstr " &me@moja.nowa.praca.com (Nowy Adres)\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"If the address begins with a letter or number, you may leave out the "
+"ampersand:"
+msgstr ""
+"Jeśli adres zaczyna się literą lub liczbą, to można pominąć znak ampersand:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid " me@new.job.com\n"
+msgstr " ja@moja.nowa.praca.com\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Note that B<qmail-local> omits its new B<Return-Path> line when forwarding "
+"messages."
+msgstr ""
+"Proszę zauważyć, że B<qmail-local> pomija nową zawartość linii B<Return-"
+"Path> podczas przekazywania wiadomości dalej."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "(4)"
+msgstr "(4)"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"An I<mbox> line begins with a slash or dot, and does not end with a slash:"
+msgstr ""
+"Linia I<mbox> zaczyna się znakiem ukośnika (ang. slash) lub kropki, przy "
+"czym nigdy nie kończy się ukośnikiem:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid " /home/djb/Mailbox.sos\n"
+msgstr " /home/djb/Mailbox.sos\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<qmail-local> takes the entire line as a filename. It appends the mail "
+"message to that file, using B<flock>-style file locking if possible. "
+"B<qmail-local> stores the mail message in I<mbox> format, as described in "
+"B<mbox(5)>."
+msgstr ""
+"B<qmail-local> traktuje całą linię jako nazwę pliku. Dołącza wiadomość "
+"pocztową do tego pliku, używając w tym celu blokad w stylu B<flock>a, jeśli "
+"to tylko możliwe. B<qmail-local> przechowuje wiadomość pocztową w formacie "
+"I<mbox> opisanym w B<mbox>(5)."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<WARNING:> On many systems, anyone who can read a file can B<flock> it, and "
+"thus hold up B<qmail-local>'s delivery forever. Do not deliver mail to a "
+"publicly accessible file!"
+msgstr ""
+"B<UWAGA:> Na wielu systemach, każdy kto może odczytywać plik, może go też "
+"zablokować przy pomocy B<flock>a i uniemożliwić w ten sposób dostarczanie "
+"przez B<qmail-local> na zawsze. Nie należy nigdy dostarczać poczty do "
+"publicznie dostępnych plików!"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"If B<qmail-local> is able to lock the file, but has trouble writing to it "
+"(because, for example, the disk is full), it will truncate the file back to "
+"its original length. However, it cannot prevent mailbox corruption if the "
+"system crashes during delivery."
+msgstr ""
+"Jeśli B<qmail-local> potrafi zablokować plik, ale wystąpiły kłopoty z "
+"zapisem do niego (na przykład, ponieważ dysk jest pełen), to plik zostanie "
+"obcięty do swej poprzedniej, oryginalnej długości. Nie zapobiega to jednak "
+"uszkodzeniu skrzynki odbiorczej, jeśli system ulegnie wypadkowi podczas "
+"dostarczania poczty."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "(5)"
+msgstr "(5)"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "A I<maildir> line begins with a slash or dot, and ends with a slash:"
+msgstr ""
+"Linia I<maildir> zaczyna się znakiem ukośnika lub kropki, a kończy się "
+"ukośnikiem:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid " /home/djb/Maildir/\n"
+msgstr " /home/djb/Maildir/\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<qmail-local> takes the entire line as the name of a directory in "
+"I<maildir> format. It reliably stores the incoming message in that "
+"directory. See B<maildir(5)> for more details."
+msgstr ""
+"B<qmail-local> traktuje całą linię jako nazwę katalogu w formacie "
+"I<maildir>. Bezpiecznie zapamiętuje nadchodzącą wiadomość do tego katalogu. "
+"Więcej informacji można znaleźć w podręczniku B<maildir>(5)."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"If B<.qmail> has the execute bit set, it must not contain any program lines, "
+"I<mbox> lines, or I<maildir> lines. If B<qmail-local> sees any such lines, "
+"it will stop and indicate a temporary failure."
+msgstr ""
+"Jeśli B<.qmail> ma ustawiony bit wykonywalności, to nie może zawierać "
+"żadnych linii typu program, I<mbox> lub I<maildir>. Jeśli B<qmail-local> "
+"ujrzy którąkolwiek z tych linii, zakończy pracę i wskaże na chwilową usterkę."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"If B<.qmail> is completely empty (0 bytes long), or does not exist, B<qmail-"
+"local> follows the I<defaultdelivery> instructions set by your system "
+"administrator; normally I<defaultdelivery> is B<./Mailbox>, so B<qmail-"
+"local> appends the mail message to B<Mailbox> in I<mbox> format."
+msgstr ""
+"Gdy B<.qmail> jest kompletnie pusty (0 bajtów długości) lub jeśli nie "
+"istnieje, B<qmail-local> postępuje według instrukcji I<defaultdelivery> "
+"ustawionych przez administratora systemu; normalnie I<defaultdelivery> "
+"wskazuje na B<./Mailbox>, więc B<qmail-local> dołącza wiadomość pocztową do "
+"pliku B<Mailbox> w formacie I<mbox>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<.qmail> may contain extra spaces and tabs at the end of a line. Blank "
+"lines are allowed, but not for the first line of B<.qmail>."
+msgstr ""
+"B<.qmail> może zawierać dodatkowe spacje i znaki tabulacji na końcu linii. "
+"Linie puste są dozwolone, lecz nie mogą występować jako pierwsze w pliku B<."
+"qmail>."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"If B<.qmail> is world-writable, B<qmail-local> stops and indicates a "
+"temporary failure."
+msgstr ""
+"Jeśli plik B<.qmail> jest zapisywalny przez wszystkich, wtedy B<qmail-local> "
+"wstrzymuje pracę i wskazuje na tymczasową usterkę."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "SAFE QMAIL EDITING"
+msgstr "BEZPIECZNA EDYCJA PLIKU QMAIL"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Incoming messages can arrive at any moment. If you want to safely edit your "
+"B<.qmail> file, first set the sticky bit on your home directory:"
+msgstr ""
+"Przychodzące wiadomości mogą dotrzeć w każdym momencie. Aby bezpiecznie "
+"edytować plik B<.qmail>, należy ustawić najpierw bit przyklejenia (ang. "
+"sticky) dla katalogu domowego:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid " chmod +t $HOME\n"
+msgstr " chmod +t $HOME\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<qmail-local> will temporarily defer delivery of any message to you if your "
+"home directory is sticky (or group-writable or other-writable, which should "
+"never happen). Make sure to"
+msgstr ""
+"B<qmail-local> odłoży chwilowo dostarczanie jakiejkolwiek wiadomości do "
+"użytkownika, którego katalog domowy ma ustawiony bit \"sticky\" (lub "
+"zapisywalny przez grupę lub zapisywalny przez wszystkich, co nie powinno "
+"nigdy wystąpić). Należy wykonać"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid " chmod -t $HOME\n"
+msgstr " chmod -t $HOME\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"when you are done! It's a good idea to test your new B<.qmail> file as "
+"follows:"
+msgstr ""
+"po skończonej edycji! Dobrym pomysłem jest przetestowanie nowego pliku B<."
+"qmail> w następujący sposób:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid " qmail-local -n $USER ~ $USER '' '' '' '' ./Mailbox\n"
+msgstr " qmail-local -n $USER ~ $USER '' '' '' '' ./Mailbox\n"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "EXTENSION ADDRESSES"
+msgstr "ADRESY ROZSZERZEŃ"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"In the B<qmail> system, you control all local addresses of the form "
+"I<user>B<->I<anything>, as well as the address I<user> itself, where I<user> "
+"is your account name. Delivery to I<user>B<->I<anything> is controlled by "
+"the file I<homedir/>B<.qmail->I<anything>. (These rules may be changed by "
+"the system administrator; see B<qmail-users>(5).)"
+msgstr ""
+"W systemie pocztowym B<qmail> steruje się wszystkimi lokalnymi adresami, "
+"używając formy I<użytkownik>B<->I<cokolwiek>, równie dobrze jak "
+"I<użytkownik> samodzielnie, gdzie I<użytkownik> jest nazwą użytkownika. "
+"Dostarczanie do I<użytkownik>B<->I<cokolwiek> jest kontrolowane przez plik "
+"I<homedir/>B<.qmail->I<cokolwiek>. (Reguły te mogą być zmienione przez "
+"administratora systemu; patrz B<qmail-users>(5))."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"The B<alias> user controls all other addresses. Delivery to I<local> is "
+"controlled by the file I<homedir/>B<.qmail->I<local>, where I<homedir> is "
+"B<alias>'s home directory."
+msgstr ""
+"Użytkownik B<alias> kontroluje wszystkie inne adresy. Dostarczanie "
+"I<lokalne> jest kontrolowane przez plik I<homedir/>B<.qmail->I<local>, gdzie "
+"I<homedir> jest katalogiem domowym B<aliasa>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"In the following description, B<qmail-local> is handling a message addressed "
+"to I<local@domain>, where I<local> is controlled by B<.qmail->I<ext>. Here "
+"is what it does."
+msgstr ""
+"W następującym opisie B<qmail-local> zajmuje się wiadomością zaadresowaną do "
+"I<lokalny@domena>, gdzie I<lokalny> jest kontrolowany przez B<.qmail-"
+">I<dod>. I oto co on czyni."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"If B<.qmail->I<ext> is completely empty, B<qmail-local> follows the "
+"I<defaultdelivery> instructions set by your system administrator."
+msgstr ""
+"Jeśli B<.qmail->I<dod> jest pusty, B<qmail-local> postępuje według wskazówek "
+"określonych przez I<defaultdelivery> ustawionych przez administratora."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"If B<.qmail->I<ext> doesn't exist, B<qmail-local> will try some default B<."
+"qmail> files. For example, if I<ext> is B<foo-bar>, B<qmail-local> will try "
+"first B<.qmail-foo-bar>, then B<.qmail-foo-default>, and finally B<.qmail-"
+"default>. If none of these exist, B<qmail-local> will bounce the message. "
+"(Exception: for the basic I<user> address, B<qmail-local> treats a "
+"nonexistent B<.qmail> the same as an empty B<.qmail>.)"
+msgstr ""
+"Jeśli B<.qmail->I<dod> nie istnieje, B<qmail-local> spróbuje użyć jakichś "
+"innych, domyślnych plików B<.qmail> Na przykład, jeśli zamiast naszego "
+"I<dod> wstawimy B<foo-bar>, to B<qmail-local> spróbuje najpierw B<.qmail-foo-"
+"bar>, potem B<.qmail-foo-default>, i w końcu B<.qmail-default>. Jeśli żaden "
+"z plików nie istnieje B<qmail-local> odbije wiadomość. (Wyjątek: dla "
+"podstawowego adresu I<użytkownika>, B<qmail-local> traktuje nieistniejący "
+"plik B<.qmail> tak samo, jak pusty plik B<.qmail>)."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<WARNING:> For security, B<qmail-local> replaces any dots in I<ext> with "
+"colons before checking B<.qmail->I<ext>. For convenience, B<qmail-local> "
+"converts any uppercase letters in I<ext> to lowercase."
+msgstr ""
+"B<OSTRZEŻENIE:> Ze względów bezpieczeństwa, B<qmail-local> zastępuje "
+"wszelkie kropki ciągu rozszerzenia I<dod> znakami myślnika zanim dokona "
+"sprawdzenia B<.qmail->I<dod>. Z powodu przyjętej konwencji, B<qmail-local> "
+"konwertuje wszelkie duże litery w ciągu I<dod> do liter małych."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"When B<qmail-local> forwards a message as instructed in B<.qmail->I<ext> (or "
+"B<.qmail-default>), it checks whether B<.qmail->I<ext>B<-owner> exists. If "
+"so, it uses I<local>B<-owner@>I<domain> as the envelope sender for the "
+"forwarded message. Otherwise it retains the envelope sender of the original "
+"message. Exception: B<qmail-local> always retains the original envelope "
+"sender if it is the empty address or B<#@[]>, i.e., if this is a bounce "
+"message."
+msgstr ""
+"Kiedy B<qmail-local> przesyła dalej wiadomość, zgodnie z instrukcjami w B<."
+"qmail->I<dod> (lub B<.qmail-default>), to sprawdza, czy istnieje plik B<."
+"qmail->I<dod>B<-owner>. Jeśli tak to używa adresu I<lokalny>B<-"
+"owner@>I<domena> jako kopertowego nadawcy (ang. sender) przekazywanej dalej "
+"wiadomości. W przeciwnym wypadku przepisywany jest oryginalny nadawca "
+"nadchodzącej wiadomości. Wyjątek: B<qmail-local> zawsze przepisze "
+"oryginalnego nadawcę kopertowego, jeśli adres ten był pusty lub B<#@[]>, np. "
+"jest to wiadomość odbita."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<qmail-local> also supports B<variable envelope return paths> (VERPs): if "
+"B<.qmail->I<ext>B<-owner> and B<.qmail->I<ext>B<-owner-default> both exist, "
+"it uses I<local>B<-owner-@>I<domain>B<-@[]> as the envelope sender. This "
+"will cause a recipient I<recip>B<@>I<reciphost> to see an envelope sender of "
+"I<local>B<-owner->I<recip>B<=>I<reciphost>B<@>I<domain>."
+msgstr ""
+"B<qmail-local> wspiera również B<zmienne kopertowe ścieżki powrotu> (ang. "
+"variable envelope return paths, VERPs): jeśli istnieje B<.qmail->I<dod>B<-> "
+"i B<.qmail->I<dod>B<-owner-default> także, to jako kopertowy nadawca używany "
+"jest adres I<lokalny>B<-owner-@>I<domena>B<-@[] .> Spowoduje to, że odbiorca "
+"I<odbiorca>B<@>I<hostodbiorcy> ujrzy nadawcę kopertowego jako I<lokalny>B<-"
+"owner->I<odbiorca>B<=>I<hostodbiorcy>B<@>I<domena>."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "ERROR HANDLING"
+msgstr "OBSŁUGA BŁĘDÓW"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"If a delivery instruction fails, B<qmail-local> stops immediately and "
+"reports failure. B<qmail-local> handles forwarding after all other "
+"instructions, so any error in another type of delivery will prevent all "
+"forwarding."
+msgstr ""
+"Jeśli instrukcje doręczania zawiodą, B<qmail-local> wstrzymuje "
+"natychmiastowo działanie i zgłasza usterkę. B<qmail-local> zajmuje się "
+"przesyłaniem dalej wiadomości po wszelkich innych instrukcjach, więc "
+"jakikolwiek błąd wcześniejszy może zakłócić forwarding."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"If a program returns exit code 99, B<qmail-local> ignores all succeeding "
+"lines in B<.qmail>, but it still pays attention to previous forward lines."
+msgstr ""
+"Jeśli program kończy działanie z kodem 99, B<qmail-local> ignoruje wszystkie "
+"początkowe linie pliku B<.qmail>, lecz wciąż ma na uwadze poprzednie linie "
+"typu forward."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"To set up independent instructions, where a temporary or permanent failure "
+"in one instruction does not affect the others, move each instruction into a "
+"separate B<.qmail->I<ext> file, and set up a central B<.qmail> file that "
+"forwards to all of the B<.qmail->I<ext>s. Note that B<qmail-local> can "
+"handle any number of forward lines simultaneously."
+msgstr ""
+"Aby ustawić niezależne od siebie instrukcje, gdzie chwilowy lub krytyczny "
+"błąd w jednej z nich nie wpływa na inne, należy przenieść każdą z instrukcji "
+"do oddzielnego pliku B<.qmail->I<dod> i ustawić główny plik B<.qmail> tak, "
+"żeby przesyłać używając wszystkich plików B<.qmail->I<dod>. Należy zauważyć, "
+"że B<qmail-local> może sobie poradzić z dowolną liczbą linii typu forward "
+"równocześnie."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"envelopes(5), maildir(5), mbox(5), qmail-users(5), qmail-local(8), qmail-"
+"command(8), qmail-queue(8), qmail-lspawn(8)"
+msgstr ""
+"envelopes(5), maildir(5), mbox(5), qmail-users(5), qmail-local(8), qmail-"
+"command(8), qmail-queue(8), qmail-lspawn(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man5/initscript.5.po b/po/pl/archive/po/man5/initscript.5.po
new file mode 100644
index 00000000..efc039af
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man5/initscript.5.po
@@ -0,0 +1,232 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# FIXME: pierwotny autor nieznany, ????.
+# Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>, 2012.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-09-24 11:36+0200\n"
+"PO-Revision-Date: 2012-06-20 21:53+0200\n"
+"Last-Translator: Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.2\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "INITSCRIPT"
+msgstr "INITSCRIPT"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "July 10, 2003"
+msgstr "10 lipca 2003"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "Linux System Administrator's Manual"
+msgstr "Podręcznik administratora systemu Linux"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "initscript - script that executes inittab commands."
+msgstr "initscript - skrypt wykonujący polecenia zawarte w inittab"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "/bin/sh /etc/initscript id runlevels action process"
+msgstr "/bin/sh /etc/initscript id poziom działanie proces"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"When the shell script I</etc/initscript> is present, B<init> will use it to "
+"execute the commands from I<inittab>. This script can be used to set things "
+"like B<ulimit> and B<umask> default values for every process."
+msgstr ""
+"Jeśli w systemie znajduje się skrypt I</etc/initscript>, B<init> spróbuje "
+"nim wykonać polecenia zawarte w I<inittab>. Można go wykorzystać np. do "
+"ustawienia domyślnych wartości B<ulimit> i B<umask> dla każdego procesu."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "EXAMPLES"
+msgstr "PRZYKŁADY"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"This is a sample initscript, which might be installed on your system as I</"
+"etc/initscript.sample>."
+msgstr ""
+"Poniżej znajduje się przykładowy skrypt startowy, który mógł zostać "
+"zainstalowany w systemie jako I</etc/initscript.sample>."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid ""
+"#\n"
+"# initscript Executed by init(8) for every program it\n"
+"# wants to spawn like this:\n"
+"#\n"
+"# /bin/sh /etc/initscript E<lt>idE<gt> E<lt>levelE<gt> E<lt>actionE<gt> E<lt>processE<gt>\n"
+"#\n"
+msgstr ""
+"#\n"
+"# initscript Wykonywany przez init(8) dla każdego wywołanego \n"
+"# przez niego programu w ten sposób:\n"
+"#\n"
+"#\t/bin/sh /etc/initscript E<lt>idE<gt> E<lt>poziomE<gt> E<lt>działanieE<gt> E<lt>procesE<gt>\n"
+"#\n"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid ""
+" # Set umask to safe level, and enable core dumps.\n"
+" umask 022\n"
+" ulimit -c 2097151\n"
+" PATH=/bin:/sbin:/usr/bin:/usr/sbin\n"
+" export PATH\n"
+msgstr ""
+" # Ustawiamy bezpieczną wartość umask i ustawiamy zrzuty rdzenia:\n"
+" umask 022\n"
+" ulimit -c 2097151\n"
+" PATH=/bin:/sbin:/usr/bin:/usr/sbin\n"
+" export PATH\n"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid ""
+" # Increase the hard file descriptor limit for all processes\n"
+" # to 8192. The soft limit is still 1024, but any unprivileged\n"
+" # process can increase its soft limit up to the hard limit\n"
+" # with \"ulimit -Sn xxx\" (needs a 2.2.13 or later Linux kernel).\n"
+" ulimit -Hn 8192\n"
+msgstr ""
+" # Zwiększamy twardy limit deskryptora pliku dla wszystkich \n"
+" # procesów do 8192. Miękki limit wciąż wynosi 1024, jednak każdy\n"
+" # nieuprzywilejowany proces może zwiększyć swój miękki limit aż do\n"
+" # wartości twardego limitu za pomocą \"ulimit -Sn xxx\"\n"
+" # (niezbędne jest jądro 2.2.13 lub nowsze)\n"
+" ulimit -Hn 8192\n"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid ""
+" # Execute the program.\n"
+" eval exec \"$4\"\n"
+msgstr ""
+" # Wykonujemy program.\n"
+" eval exec \"$4\"\n"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NOTES"
+msgstr "UWAGI"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"This script is not meant as startup script for daemons or somesuch. It has "
+"nothing to do with a I<rc.local> style script. It's just a handler for "
+"things executed from B</etc/inittab>. Experimenting with this can make your "
+"system un(re)bootable."
+msgstr ""
+"Skrypt nie jest zaprojektowany jako skrypt startowy dla demonów itp. Nie ma "
+"on nic wspólnego ze skryptami w stylu I<rc.local>. Jest to po prostu skrypt "
+"obsługujący rzeczy wykonywane z B</etc/inittab>. Własne eksperymentowanie z "
+"opisywanym skryptem może spowodować problemy z (ponownym) uruchomieniem "
+"systemu."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "FILES"
+msgstr "PLIKI"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "/etc/inittab, /etc/initscript."
+msgstr "/etc/inittab, /etc/initscript."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "AUTHOR"
+msgstr "AUTOR"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "Miquel van Smoorenburg ,E<lt>miquels@cistron.nlE<gt>"
+msgstr "Miquel van Smoorenburg ,E<lt>miquels@cistron.nlE<gt>"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "init(8), inittab(5)."
+msgstr "init(8), inittab(5)."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "This script is not meant as startup script for daemons or somesuch. It "
+#| "has nothing to do with a I<rc.local> style script. It's just a handler "
+#| "for things executed from B</etc/inittab>. Experimenting with this can "
+#| "make your system un(re)bootable."
+msgid ""
+"This script is not meant as startup script for daemons or services. It has "
+"nothing to do with a I<rc.local> style script. It's just a handler for "
+"things executed from B</etc/inittab>. Experimenting with this can make your "
+"system un(re)bootable."
+msgstr ""
+"Skrypt nie jest zaprojektowany jako skrypt startowy dla demonów itp. Nie ma "
+"on nic wspólnego ze skryptami w stylu I<rc.local>. Jest to po prostu skrypt "
+"obsługujący rzeczy wykonywane z B</etc/inittab>. Własne eksperymentowanie z "
+"opisywanym skryptem może spowodować problemy z (ponownym) uruchomieniem "
+"systemu."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+#, fuzzy
+#| msgid "init(8), inittab(5)."
+msgid "inittab(5), init(8)."
+msgstr "init(8), inittab(5)."
diff --git a/po/pl/archive/po/man5/inittab.5.po b/po/pl/archive/po/man5/inittab.5.po
new file mode 100644
index 00000000..ff6d15a1
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man5/inittab.5.po
@@ -0,0 +1,679 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>, 1999.
+# Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>, 2012, 2013.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-08-27 16:52+0200\n"
+"PO-Revision-Date: 2013-07-24 23:33+0200\n"
+"Last-Translator: Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.4\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "INITTAB"
+msgstr "INITTAB"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "Dec 4, 2001"
+msgstr "4 grudnia 2001"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "Linux System Administrator's Manual"
+msgstr "Podręcznik administratora systemu Linux"
+
+#. }}}
+#. {{{ Name
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#. }}}
+#. {{{ Description
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"inittab - format of the inittab file used by the sysv-compatible init process"
+msgstr ""
+"inittab - format pliku inittab używanego przez proces init, kompatybilny z "
+"sysv"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"The B<inittab> file describes which processes are started at bootup and "
+"during normal operation (e.g.\\& /etc/init.d/boot, /etc/init.d/rc, "
+"gettys...). B<Init>(8) distinguishes multiple I<runlevels>, each of which "
+"can have its own set of processes that are started. Valid runlevels are "
+"B<0>-B<6> plus B<A>, B<B>, and B<C> for B<ondemand> entries. An entry in "
+"the B<inittab> file has the following format:"
+msgstr ""
+"Plik B<inittab> opisuje które procesy zostały uruchomione podczas startu i "
+"podczas normalnego działania (np. /etc/init.d/boot, /etc/init.d/rc, "
+"getty...). B<Init>(8) rozróżnia różne I<poziomy pracy>, z których każdy może "
+"mieć swój własny zestaw procesów uruchamianych na starcie. Dopuszczalne "
+"poziomy pracy to B<0>-B<6> i B<A>, B<B> i B<C> dla wpisów B<ondemand> (na "
+"żądanie). Wpis w pliku inittab ma następujący format:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "I<id>:I<runlevels>:I<action>:I<process>"
+msgstr "I<id>:I<poziomy pracy>:I<akcja>:I<proces>"
+
+#. {{{ id
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "Lines beginning with `#' are ignored."
+msgstr "Linie rozpoczynające się od \"#\" są ignorowane."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<id>"
+msgstr "I<id>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"is a unique sequence of 1-4 characters which identifies an entry in "
+"B<inittab> (for versions of sysvinit compiled with the I<old> libc5 (E<lt> "
+"5.2.18) or a.out libraries the limit is 2 characters)."
+msgstr ""
+"jest unikalną sekwencją 1-4 znaków, która identyfikuje wpis w B<inittab> "
+"(dla wersji sysvinit skompilowanych ze I<starą> biblioteką libc5 (E<lt> "
+"5.2.18 lub z bibliotekami a.out, jego długość może być ograniczona do dwóch "
+"znaków)."
+
+#. }}}
+#. {{{ runlevels
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Note: traditionally, for getty and other login processes, the value of the "
+"I<id> field is kept the same as the suffix of the corresponding tty, e.g.\\& "
+"B<1> for B<tty1>. Some ancient login accounting programs might expect this, "
+"though I can't think of any."
+msgstr ""
+"Uwaga: Dla procesów getty, lub innych procesów loginowych, pole I<id> "
+"powinno być końcówką odpowiadającego im tty, np. B<1> dla B<tty1>. Część "
+"bardzo starych programów login może oczekiwać takiej konwencji, choć trudno "
+"podać w tej chwili jakiś przykład."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<runlevels>"
+msgstr "I<poziomy pracy>"
+
+#. }}}
+#. {{{ action
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "lists the runlevels for which the specified action should be taken."
+msgstr "opisują, w których poziomach pracy podjąć podaną akcję."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<action>"
+msgstr "I<akcja>"
+
+#. }}}
+#. {{{ process
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "describes which action should be taken."
+msgstr "opisuje jaką akcję podjąć."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<process>"
+msgstr "I<proces>"
+
+#. }}}
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"specifies the process to be executed. If the process field starts with a `"
+"+' character, B<init> will not do utmp and wtmp accounting for that "
+"process. This is needed for gettys that insist on doing their own utmp/wtmp "
+"housekeeping. This is also a historic bug. The length of this field is "
+"limited to 127 characters."
+msgstr ""
+"podaje proces, który należy uruchomić. Jeśli pole procesu rozpoczyna się "
+"znakiem \"+\", init nie dokona dla niego wpisów wtmp i utmp. Jest to "
+"wymagane dla getty, które wolą robić to samodzielnie. Jest to też błąd "
+"historyczny. Ograniczenie długości tego pola wynosi 127 znaków."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"The I<runlevels> field may contain multiple characters for different "
+"runlevels. For example, B<123> specifies that the process should be started "
+"in runlevels 1, 2, and 3. The I<runlevels> for B<ondemand> entries may "
+"contain an B<A>, B<B>, or B<C>. The I<runlevels> field of B<sysinit>, "
+"B<boot>, and B<bootwait> entries are ignored."
+msgstr ""
+"Pole I<poziomy pracy> może zawierać wiele znaków dla różnych poziomów. Na "
+"przykład, B<123> określa, że proces powinien być uruchamiany w poziomach "
+"pracy 1, 2 i 3. I<poziomy pracy> do wpisów B<ondemand> mogą zawierać B<A>, "
+"B<B> lub B<C>. Pole to jest ignorowane w przypadku następujących wpisów: "
+"B<sysinit>, B<boot> i B<bootwait>."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"When the system runlevel is changed, any running processes that are not "
+"specified for the new runlevel are killed, first with \\s-2SIGTERM\\s0, then "
+"with \\s-2SIGKILL\\s0."
+msgstr ""
+"Gdy poziom pracy jest zmieniany, zabijane są wszystkie procesy, które nie są "
+"podane w nowym poziomie pracy, zaczynając od sygnału \\s-2SIGTERM\\s0, a "
+"następnie \\s-2SIGKILL\\s0."
+
+#. {{{ respawn
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "Valid actions for the I<action> field are:"
+msgstr "Dopuszczalne akcje w polu I<akcje> to:"
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<respawn>"
+msgstr "B<respawn>"
+
+#. }}}
+#. {{{ wait
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "The process will be restarted whenever it terminates (e.g.\\& getty)."
+msgstr ""
+"Proces będzie uruchomiony od nowa po każdym jego zakończeniu (np. getty)."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<wait>"
+msgstr "B<wait>"
+
+#. }}}
+#. {{{ once
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"The process will be started once when the specified runlevel is entered and "
+"B<init> will wait for its termination."
+msgstr ""
+"Proces będzie uruchomiony raz (gdy nadejdzie właściwy poziom pracy), a "
+"B<init> będzie czekał na jego zakończenie."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<once>"
+msgstr "B<once>"
+
+#. }}}
+#. {{{ boot
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"The process will be executed once when the specified runlevel is entered."
+msgstr "Proces będzie wywołany raz po wejściu we właściwy poziom pracy."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<boot>"
+msgstr "B<boot>"
+
+#. }}}
+#. {{{ bootwait
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"The process will be executed during system boot. The I<runlevels> field is "
+"ignored."
+msgstr ""
+"Proces zostanie wywołany podczas rozruchu. Pole I<poziomy pracy> jest "
+"ignorowane."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<bootwait>"
+msgstr "B<bootwait>"
+
+#. }}}
+#. {{{ off
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"The process will be executed during system boot, while B<init> waits for its "
+"termination (e.g.\\& /etc/rc). The I<runlevels> field is ignored."
+msgstr ""
+"Proces zostanie wywołany podczas rozruchu, podczas gdy init czeka na jego "
+"zakończenie (np. /etc/rc). Pole I<poziomy pracy> jest ignorowane."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<off>"
+msgstr "B<off>"
+
+#. }}}
+#. {{{ ondemand
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "This does nothing."
+msgstr "Nie robi nic."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<ondemand>"
+msgstr "B<ondemand>"
+
+#. }}}
+#. {{{ initdefault
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"A process marked with an B<ondemand> runlevel will be executed whenever the "
+"specified B<ondemand> runlevel is called. However, no runlevel change will "
+"occur (B<ondemand> runlevels are `a', `b', and `c')."
+msgstr ""
+"Proces, który jest zaznaczony poziomem pracy B<ondemand> będzie wywoływany "
+"za każdym razem, gdy zostanie wywołany wskazany poziom żądania. Mimo to "
+"jednak, nie nastąpi zmiana poziomu pracy (poziomy pracy B<ondemand> to \"a"
+"\", \"b\", \"c\")."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<initdefault>"
+msgstr "B<initdefault>"
+
+#. }}}
+#. {{{ sysinit
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"An B<initdefault> entry specifies the runlevel which should be entered after "
+"system boot. If none exists, B<init> will ask for a runlevel on the "
+"console. The I<process> field is ignored."
+msgstr ""
+"Pole to określa poziom pracy, który powinien być uruchomiony po procesie "
+"rozruchu. Jeśli żaden taki nie istnieje, init zapyta o poziom pracy na "
+"konsoli. Pole I<proces> jest ignorowane."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<sysinit>"
+msgstr "B<sysinit>"
+
+#. }}}
+#. {{{ powerwait
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"The process will be executed during system boot. It will be executed before "
+"any B<boot> or B< bootwait> entries. The I<runlevels> field is ignored."
+msgstr ""
+"Proces zostanie wywołany podczas rozruchu. Zostanie wywołany przed wszelkimi "
+"wpisami B<boot> czy B< bootwait>. Pole I<poziomy pracy> jest ignorowane."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<powerwait>"
+msgstr "B<powerwait>"
+
+#. }}}
+#. {{{ powerfail
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"The process will be executed when the power goes down. Init is usually "
+"informed about this by a process talking to a UPS connected to the "
+"computer. B<Init> will wait for the process to finish before continuing."
+msgstr ""
+"Proces zostanie wywołany w czasie problemów z zasilaniem. Init jest z reguły "
+"informowany o takim zdarzeniu przez proces porozumiewający się z podłączonym "
+"do komputera UPS-em. B<init> będzie czekał na zakończenie tego procesu przed "
+"dalszą kontynuacją."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<powerfail>"
+msgstr "B<powerfail>"
+
+#. }}}
+#. {{{ powerokwait
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"As for B<powerwait>, except that B<init> does not wait for the process's "
+"completion."
+msgstr ""
+"Podobne do B<powerwait>, lecz init nie będzie czekał na zakończenie tego "
+"procesu."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<powerokwait>"
+msgstr "B<powerokwait>"
+
+#. }}}
+#. {{{ powerfailnow
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"This process will be executed as soon as B<init> is informed that the power "
+"has been restored."
+msgstr ""
+"Proces zostanie wywołany, gdy B<init> otrzyma sygnał, że zasilanie zostało "
+"przywrócone."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<powerfailnow>"
+msgstr "B<powerfailow>"
+
+#. }}}
+#. {{{ ctrlaltdel
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"This process will be executed when B<init> is told that the battery of the "
+"external UPS is almost empty and the power is failing (provided that the "
+"external UPS and the monitoring process are able to detect this condition)."
+msgstr ""
+"Proces zostanie wykonany, gdy B<init> dowie się o krytycznym poziomie "
+"baterii zewnętrznego UPS-a i o właśnie zawodzącym zasilaniu (jeśli "
+"zewnętrzny UPS i monitorujący go proces są w stanie wykryć taki stan)."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<ctrlaltdel>"
+msgstr "B<ctrlaltdel>"
+
+#. }}}
+#. {{{ kbrequest
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"The process will be executed when B<init> receives the SIGINT signal. This "
+"means that someone on the system console has pressed the B<CTRL-ALT-DEL> key "
+"combination. Typically one wants to execute some sort of B<shutdown> either "
+"to get into single-user level or to reboot the machine."
+msgstr ""
+"Proces zostanie wykonany gdy B<init> otrzyma sygnał SIGINT. Znaczy to, że "
+"ktoś na konsoli nacisnął kombinację B<CTRL-ALT-DEL>. Zazwyczaj wywołuje się "
+"wtedy coś w rodzaju B<shutdown>, zarówno w celu przejścia do poziomu "
+"jednoużytkownikowego, jak i do ponownego uruchomienia komputera."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<kbrequest>"
+msgstr "B<kbrequest>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"The process will be executed when B<init> receives a signal from the "
+"keyboard handler that a special key combination was pressed on the console "
+"keyboard."
+msgstr ""
+"Proces zostanie wywołany gdy B<init> otrzyma sygnał z sterownika klawiatury, "
+"mówiący że na konsoli została naciśnięta specjalna kombinacja klawiszy."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"The documentation for this function is not complete yet; more documentation "
+"can be found in the kbd-x.xx packages (most recent was kbd-0.94 at the time "
+"of this writing). Basically you want to map some keyboard combination to the "
+"\"KeyboardSignal\" action. For example, to map Alt-Uparrow for this purpose "
+"use the following in your keymaps file:"
+msgstr ""
+"Dokumentacja tej funkcji nie jest jeszcze kompletna; więcej danych można "
+"znaleźć w pakietach kbd-x.xx (w chwili powstania tego tekstu było to "
+"kbd-0.94). Ogólnie, można mapować niektóre kombinacje klawiszy do akcji "
+"\"KeyboardSignal\". Na przykład, aby zmapować na ten cel kombinację alt plus "
+"strzałka w górę, należy użyć następującego wpisu w swoim pliku keymap:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "alt keycode 103 = KeyboardSignal"
+msgstr "alt keycode 103 = KeyboardSignal"
+
+#. }}}
+#. }}}
+#. {{{ Examples
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "EXAMPLES"
+msgstr "PRZYKŁADY"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "This is an example of a inittab which resembles the old Linux inittab:"
+msgstr "Oto przykład inittab, który zawiera stary inittab Linuksa:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid ""
+"# inittab for linux\n"
+"id:1:initdefault:\n"
+"rc::bootwait:/etc/rc\n"
+"1:1:respawn:/etc/getty 9600 tty1\n"
+"2:1:respawn:/etc/getty 9600 tty2\n"
+"3:1:respawn:/etc/getty 9600 tty3\n"
+"4:1:respawn:/etc/getty 9600 tty4\n"
+msgstr ""
+"# inittab do Linuksa\n"
+"id:1:initdefault:\n"
+"rc::bootwait:/etc/rc\n"
+"1:1:respawn:/etc/getty 9600 tty1\n"
+"2:1:respawn:/etc/getty 9600 tty2\n"
+"3:1:respawn:/etc/getty 9600 tty3\n"
+"4:1:respawn:/etc/getty 9600 tty4\n"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"This inittab file executes B</etc/rc> during boot and starts gettys on tty1-"
+"tty4."
+msgstr ""
+"Ten plik inittab wywołuje B</etc/rc> podczas rozruchu i uruchamia getty dla "
+"tty1-tty4."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"A more elaborate B<inittab> with different runlevels (see the comments "
+"inside):"
+msgstr ""
+"Bardziej wykwintny inittab, z różnymi poziomami pracy (patrz komentarze):"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid ""
+"# Level to run in\n"
+"id:2:initdefault:\n"
+msgstr ""
+"# Poziom, w którym startować\n"
+"id:2:initdefault:\n"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid ""
+"# Boot-time system configuration/initialization script.\n"
+"si::sysinit:/etc/init.d/rcS\n"
+msgstr ""
+"# Skrypt inicjujący/konfigurujący system w czasie rozruchu.\n"
+"si::sysinit:/etc/init.d/rcS\n"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid ""
+"# What to do in single-user mode.\n"
+"~:S:wait:/sbin/sulogin\n"
+msgstr ""
+"# Co robić w trybie jednoużytkownikowym.\n"
+"~:S:wait:/sbin/sulogin\n"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid ""
+"# /etc/init.d executes the S and K scripts upon change\n"
+"# of runlevel.\n"
+"#\n"
+"# Runlevel 0 is halt.\n"
+"# Runlevel 1 is single-user.\n"
+"# Runlevels 2-5 are multi-user.\n"
+"# Runlevel 6 is reboot.\n"
+msgstr ""
+"# /etc/init.d wykonuje skrypty S i K w trakcie\n"
+"# zmiany poziomu pracy.\n"
+"#\n"
+"# Poziom pracy 0 oznacza zatrzymanie.\n"
+"# Poziom pracy 1 jest jednoużytkownikowy.\n"
+"# Poziomy pracy 2-5 są wieloużytkownikowe.\n"
+"# Poziom pracy 6 oznacza ponowne uruchomienie.\n"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid ""
+"l0:0:wait:/etc/init.d/rc 0\n"
+"l1:1:wait:/etc/init.d/rc 1\n"
+"l2:2:wait:/etc/init.d/rc 2\n"
+"l3:3:wait:/etc/init.d/rc 3\n"
+"l4:4:wait:/etc/init.d/rc 4\n"
+"l5:5:wait:/etc/init.d/rc 5\n"
+"l6:6:wait:/etc/init.d/rc 6\n"
+msgstr ""
+"l0:0:wait:/etc/init.d/rc 0\n"
+"l1:1:wait:/etc/init.d/rc 1\n"
+"l2:2:wait:/etc/init.d/rc 2\n"
+"l3:3:wait:/etc/init.d/rc 3\n"
+"l4:4:wait:/etc/init.d/rc 4\n"
+"l5:5:wait:/etc/init.d/rc 5\n"
+"l6:6:wait:/etc/init.d/rc 6\n"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid ""
+"# What to do at the \"3 finger salute\".\n"
+"ca::ctrlaltdel:/sbin/shutdown -t1 -h now\n"
+msgstr ""
+"# Co zrobić przy ctrl+alt+del.\n"
+"ca::ctrlaltdel:/sbin/shutdown -t1 -h now\n"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid ""
+"# Runlevel 2,3: getty on virtual consoles\n"
+"# Runlevel 3: getty on terminal (ttyS0) and modem (ttyS1)\n"
+"1:23:respawn:/sbin/getty tty1 VC linux\n"
+"2:23:respawn:/sbin/getty tty2 VC linux\n"
+"3:23:respawn:/sbin/getty tty3 VC linux\n"
+"4:23:respawn:/sbin/getty tty4 VC linux\n"
+"S0:3:respawn:/sbin/getty -L 9600 ttyS0 vt320\n"
+"S1:3:respawn:/sbin/mgetty -x0 -D ttyS1\n"
+msgstr ""
+"# Poziomy 2 i 3: getty na konsolach wirtualnych\n"
+"# Poziom 3: getty na terminalu (ttyS0) i modemie (ttyS1)\n"
+"1:23:respawn:/sbin/getty tty1 VC linux\n"
+"2:23:respawn:/sbin/getty tty2 VC linux\n"
+"3:23:respawn:/sbin/getty tty3 VC linux\n"
+"4:23:respawn:/sbin/getty tty4 VC linux\n"
+"S0:3:respawn:/sbin/getty -L 9600 ttyS0 vt320\n"
+"S1:3:respawn:/sbin/mgetty -x0 -D ttyS1\n"
+
+#. }}}
+#. {{{ Files
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "FILES"
+msgstr "PLIKI"
+
+#. }}}
+#. {{{ Author
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "/etc/inittab"
+msgstr "/etc/inittab"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "AUTHOR"
+msgstr "AUTOR"
+
+#. }}}
+#. {{{ See also
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"B<Init> was written by Miquel van Smoorenburg (miquels@cistron.nl). This "
+"manual page was written by Sebastian Lederer (lederer@francium.informatik."
+"uni-bonn.de) and modified by Michael Haardt (u31b3hs@pool.informatik.rwth-"
+"aachen.de)."
+msgstr ""
+"Init został napisany przez Miquela van Smoorenburga (miquels@cistron.nl), "
+"strona podręcznika została napisana przez Sebastiana Lederera "
+"(lederer@francium.informatik.uni-bonn.de) i zmodyfikowana przez Michaela "
+"Haardta (u31b3hs@pool.informatik.rwth-aachen.de)."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "B<init>(8), B<telinit>(8)"
+msgstr "B<init>(8), B<telinit>(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man5/maildir.5.po b/po/pl/archive/po/man5/maildir.5.po
new file mode 100644
index 00000000..6ad653b2
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man5/maildir.5.po
@@ -0,0 +1,336 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Wojtek Kotwica <wkotwica@post.pl>, 2001.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-12-12 19:44+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 22:45+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "maildir"
+msgstr "maildir"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "maildir - directory for incoming mail messages"
+msgstr "maildir - katalog na przychodzące wiadomości pocztowe"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "INTRODUCTION"
+msgstr "WPROWADZENIE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"I<maildir> is a structure for directories of incoming mail messages. It "
+"solves the reliability problems that plague I<mbox> files and I<mh> folders."
+msgstr ""
+"I<maildir> jest strukturą drzewiastą katalogów listów przychodzących. "
+"Rozwiązuje problemy niezawodności, jakie trapiły pliki I<mbox> i katalogi "
+"pocztowe I<mh>."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "RELIABILITY ISSUES"
+msgstr "KWESTIE NIEZAWODNOŚCI"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"A machine may crash while it is delivering a message. For both I<mbox> "
+"files and I<mh> folders this means that the message will be silently "
+"truncated. Even worse: for I<mbox> format, if the message is truncated in "
+"the middle of a line, it will be silently joined to the next message. The "
+"mail transport agent will try again later to deliver the message, but it is "
+"unacceptable that a corrupted message should show up at all. In I<maildir>, "
+"every message is guaranteed complete upon delivery."
+msgstr ""
+"Podczas przekazywania listu może nastąpić załamanie się systemu. W przypadku "
+"plików I<mbox>, jak i katalogów I<mh> list ten zostanie wówczas obcięty. Co "
+"gorsza: przy formacie I<mbox>, jeśli list zostanie ucięty w środku linii, to "
+"zostanie złączony z następnym. Agent transportu poczty (MTA) będzie później "
+"próbował ponownie dostarczyć list, ale jest niedopuszczalne, żeby popsuta "
+"wiadomość w ogóle się pojawiała. W I<maildir> każdy list po przesłaniu jest "
+"z pewnością kompletny."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"A machine may have two programs simultaneously delivering mail to the same "
+"user. The I<mbox> and I<mh> formats require the programs to update a single "
+"central file. If the programs do not use some locking mechanism, the "
+"central file will be corrupted. There are several I<mbox> and I<mh> locking "
+"mechanisms, none of which work portably and reliably. In contrast, in "
+"I<maildir>, no locks are ever necessary. Different delivery processes never "
+"touch the same file."
+msgstr ""
+"Na danej maszynie mogą równocześnie pracować dwa programy dostarczające "
+"pocztę do tego samego użytkownika. Formaty I<mbox> i I<mh> wymagają, by oba "
+"programy aktualizowały jeden centralny plik. Jeśli nie korzystają one z "
+"jakiegoś mechanizmu blokowania, to plik ten zostanie uszkodzony. Istnieje "
+"kilka mechanizmów blokowania I<mbox> i I<mh>, z których żaden nie działa "
+"przenośnie i niezawodnie. W przypadku I<maildir> żadne blokady nie są nigdy "
+"potrzebne. Różne procesy dostarczania nigdy nie tykają tego samego pliku."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"A user may try to delete messages from his mailbox at the same moment that "
+"the machine delivers a new message. For I<mbox> and I<mh> formats, the "
+"user's mail-reading program must know what locking mechanism the mail-"
+"delivery programs use. In contrast, in I<maildir>, any delivered message "
+"can be safely updated or deleted by a mail-reading program."
+msgstr ""
+"Użytkownik może próbować usunąć listy ze swojej skrzynki w tej samej chwili, "
+"gdy maszyna dostarcza nowy list. Przy formatach I<mbox> i I<mh> czytnik "
+"poczty użytkownika musi wiedzieć, jakiego mechanizmu blokowania używają "
+"programy dostarczające pocztę. Inaczej jest w przypadku I<maildir>, gdzie "
+"czytnik poczty może bezpiecznie aktualizować lub usuwać dowolny dostarczony "
+"list."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Many sites use Sun's B<Network F>aB<il>urB<e System> (NFS), presumably "
+"because the operating system vendor does not offer anything else. NFS "
+"exacerbates all of the above problems. Some NFS implementations don't "
+"provide B<any> reliable locking mechanism. With I<mbox> and I<mh> formats, "
+"if two machines deliver mail to the same user, or if a user reads mail "
+"anywhere except the delivery machine, the user's mail is at risk. "
+"I<maildir> works without trouble over NFS."
+msgstr ""
+"Wiele ośrodków korzysta z Sunowego B<Network F>aB<il>urB<e System> (NFS), "
+"zapewne dlatego, że dostawca systemu operacyjnego nie oferuje niczego "
+"innego. NFS pogarsza wszystkie powyższe problemy. Niektóre z implementacji "
+"NFS nie zapewniają B<żadnego> solidnego mechanizmu blokowania. Przy "
+"formatach I<mbox> i I<mh>, gdy dwie maszyny dostarczają pocztę do tego "
+"samego użytkownika lub gdy użytkownik czyta pocztę gdzieś poza maszyną "
+"dostarczającą, jego poczta jest zagrożona. I<maildir> działa z NFS bez "
+"kłopotów."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "THE MAILDIR STRUCTURE"
+msgstr "STRUKTURA MAILDIR"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"A directory in I<maildir> format has three subdirectories, all on the same "
+"filesystem: B<tmp>, B<new>, and B<cur>."
+msgstr ""
+"Katalog w formacie I<maildir> ma trzy podkatalogi, wszystkie na tym samym "
+"systemie plików: B<tmp>, B<new> i B<cur>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Each file in B<new> is a newly delivered mail message. The modification "
+"time of the file is the delivery date of the message. The message is "
+"delivered I<without> an extra UUCP-style B<From_> line, I<without> any "
+"B<E<gt>From> quoting, and I<without> an extra blank line at the end. The "
+"message is normally in RFC 822 format, starting with a B<Return-Path> line "
+"and a B<Delivered-To> line, but it could contain arbitrary binary data. It "
+"might not even end with a newline."
+msgstr ""
+"Każdy plik w B<new> jest świeżo dostarczonym listem. Czas modyfikacji pliku "
+"jest czasem dostarczenia. List jest dostarczany I<bez> dodatkowej linii "
+"B<From_> w stylu UUCP, I<bez> żadnego cytowania B<E<gt>From> i I<bez> "
+"dodatkowej pustej linii na końcu. Wiadomość ma normalnie format RFC 822, "
+"zaczynając się liniami B<Return-Path> i B<Delivered-To>, ale może zawierać "
+"dowolne dane binarne. Może nawet nie kończyć się znakiem nowej linii."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Files in B<cur> are just like files in B<new>. The big difference is that "
+"files in B<cur> are no longer new mail: they have been seen by the user's "
+"mail-reading program."
+msgstr ""
+"Pliki w B<cur> są takie jak w B<new>. Różnicę stanowi to, że pliki w B<cur> "
+"nie są już nowymi listami: czytnik poczty użytkownika już je widział."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "HOW A MESSAGE IS DELIVERED"
+msgstr "JAK LIST JEST DOSTARCZANY"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"The B<tmp> directory is used to ensure reliable delivery, as discussed here."
+msgstr ""
+"Do zapewnienia niezawodności dostarczania wykorzystuje się katalog B<tmp>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"A program delivers a mail message in six steps. First, it B<chdir()>s to "
+"the I<maildir> directory. Second, it B<stat()s> the name B<tmp/>I<time.pid."
+"host>, where I<time> is the number of seconds since the beginning of 1970 "
+"GMT, I<pid> is the program's process ID, and I<host> is the host name. "
+"Third, if B<stat()> returned anything other than ENOENT, the program sleeps "
+"for two seconds, updates I<time>, and tries the B<stat()> again, a limited "
+"number of times. Fourth, the program creates B<tmp/>I<time.pid.host>. "
+"Fifth, the program I<NFS-writes> the message to the file. Sixth, the "
+"program B<link()>s the file to B<new/>I<time.pid.host>. At that instant the "
+"message has been successfully delivered."
+msgstr ""
+"Program dostarcza przesyłkę pocztową w sześciu etapach. Najpierw, wykonuje "
+"B<chdir()> do katalogu I<maildir>. Potem pobiera za pomocą B<stat()> "
+"informacje o pliku o nazwie B<tmp/>I<time.pid.host>, gdzie I<time> to liczba "
+"sekund od początku roku 1970 strefy czasowej GMT, I<pid> to identyfikator "
+"procesu programu, a I<host> jest nazwą komputera. W kroku trzecim, jeśli "
+"B<stat()> zwrócił coś innego niż ENOENT [ENOENT=plik nie istnieje], program "
+"zasypia na dwie sekundy, aktualizuje I<time>, i ponownie próbuje B<stat()>, "
+"ograniczoną liczbę razy. W czwartym kroku program tworzy B<tmp/>I<time.pid."
+"host>. W piątym zapisuje przez I<zapis-NFS> przesyłkę do utworzonego pliku. "
+"W szóstym kroku program, za pomocą B<link()> tworzy nowe dowiązanie tego "
+"pliku, B<new/>I<time.pid.host>. W tym momencie list dostał pomyślnie "
+"dostarczony."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"The delivery program is required to start a 24-hour timer before creating "
+"B<tmp/>I<time.pid.host>, and to abort the delivery if the timer expires. "
+"Upon error, timeout, or normal completion, the delivery program may attempt "
+"to B<unlink()> B<tmp/>I<time.pid.host>."
+msgstr ""
+"Program dostarczający przed utworzeniem B<tmp/>I<time.pid.host> powinien "
+"uruchomić 24-godzinny licznik czasu i porzucić dostarczanie jeśli licznik "
+"zostanie przekroczony. W przypadku wystąpienia błędu, przekroczenia limitu "
+"czasu czy normalnego zakończenia działania, program może spróbować użyć "
+"B<unlink()> do usunięcia B<tmp/>I<time.pid.host>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"I<NFS-writing> means (1) as usual, checking the number of bytes returned "
+"from each B<write()> call; (2) calling B<fsync()> and checking its return "
+"value; (3) calling B<close()> and checking its return value. (Standard NFS "
+"implementations handle B<fsync()> incorrectly but make up for it by abusing "
+"B<close()>.)"
+msgstr ""
+"I<Zapis-NFS> oznacza (1) jak zwykle, sprawdzenie liczby bajtów zwracanych z "
+"każdego wywołania B<write()>; (2) wywołanie B<fsync()> i sprawdzenie "
+"zwróconej wartości; (3) wywołanie B<close()> i sprawdzenie zwróconej "
+"wartości. (Standardowe implementacje NFS obsługują B<fsync()> niepoprawnie, "
+"ale poprawiają to niewłaściwym użyciem B<close()>)."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "HOW A MESSAGE IS READ"
+msgstr "JAK LIST JEST CZYTANY"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "A mail reader operates as follows."
+msgstr "Czytnik poczty działa jak następuje."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"It looks through the B<new> directory for new messages. Say there is a new "
+"message, B<new/>I<unique>. The reader may freely display the contents of "
+"B<new/>I<unique>, delete B<new/>I<unique>, or rename B<new/>I<unique> as "
+"B<cur/>I<unique:info>. See B<http://pobox.com/~djb/proto/maildir.html> for "
+"the meaning of I<info>."
+msgstr ""
+"Przegląda katalog B<new>, szukając nowych wiadomości. Powiedzmy, że mamy "
+"nowy list, B<new/>I<unikat>. Czytnik może swobodnie wyświetlić zawartość "
+"pliku B<new/>I<unikat>, usunąć go lub zmienić mu nazwę na B<cur/>I<unikat:"
+"info>. Znaczenie I<info> opisano na stronie B<http://pobox.com/~djb/proto/"
+"maildir.html>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"The reader is also expected to look through the B<tmp> directory and to "
+"clean up any old files found there. A file in B<tmp> may be safely removed "
+"if it has not been accessed in 36 hours."
+msgstr ""
+"Oczekuje się również, że czytnik przeglądnie katalog B<tmp> i wyczyści "
+"ewentualne znalezione tam stare pliki. Plik w B<tmp> można bezpiecznie "
+"usunąć jeśli nie sięgano do niego w ciągu ostatnich 36 godzin."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"It is a good idea for readers to skip all filenames in B<new> and B<cur> "
+"starting with a dot. Other than this, readers should not attempt to parse "
+"filenames."
+msgstr ""
+"Warto, by czytniki pomijały wszystkie te pliki w B<new> i B<cur>, których "
+"nazwy zaczynają się od kropki. Czytniki nie powinny próbować analizować nazw "
+"plików."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "ENVIRONMENT VARIABLES"
+msgstr "ZMIENNE ŚRODOWISKOWE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Mail readers supporting I<maildir> use the B<MAILDIR> environment variable "
+"as the name of the user's primary mail directory."
+msgstr ""
+"Czytniki poczty obsługujące I<maildir> korzystają ze zmiennej środowiskowej "
+"B<MAILDIR> jako nazwy podstawowego katalogu pocztowego użytkownika."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "mbox(5), qmail-local(8)"
+msgstr "mbox(5), qmail-local(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man5/qmail-control.5.po b/po/pl/archive/po/man5/qmail-control.5.po
new file mode 100644
index 00000000..b38e9ac6
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man5/qmail-control.5.po
@@ -0,0 +1,174 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-12-12 19:50+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 22:17+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "qmail-control"
+msgstr "qmail-control"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "qmail-control - qmail configuration files"
+msgstr "qmail-control - pliki konfiguracyjne qmail"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "INTRODUCTION"
+msgstr "WPROWADZENIE"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"You can change the behavior of the B<qmail> system by modifying B<qmail>'s "
+"I<control files> in B</var/lib/qmail/control>."
+msgstr ""
+"Można zmienić zachowanie systemu B<qmail> przez modyfikację I<plików "
+"kontrolnych> B<qmail>a w katalogu B</var/lib/qmail/control>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<qmail> can survive with just one control file, I<me>, containing the fully-"
+"qualified name of the current host. This file is used as the default for "
+"other hostname-related control files."
+msgstr ""
+"B<qmail> może przetrwać z tylko jednym plikiem kontrolnym, o nazwie I<me>, "
+"zawierającym pełną domenową nazwę obecnego komputera. Plik ten jest używany "
+"jako domyślny także dla innych zależących od nazwy maszyny plików "
+"kontrolnych."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Comments are allowed in I<badmailfrom>, I<locals>, I<percenthack>, "
+"I<qmqpservers>, I<rcpthosts>, I<smtproutes>, and I<virtualdomains>. "
+"Trailing spaces and tabs are allowed in any control file."
+msgstr ""
+"Komentarze są dozwolone w plikach I<badmailfrom>, I<locals>, I<percenthack>, "
+"I<qmqpservers>, I<rcpthosts>, I<smtproutes> i I<virtualdomains>.Początkowe "
+"spacje i tabulatory są dozwolone w każdym z plików kontrolnych."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"The following table lists all control files other than I<me>. See the "
+"corresponding man pages for further details."
+msgstr ""
+"Poniższa tabela zawiera listę wszystkich plików kontrolnych innych niż "
+"I<me>. Obejrzyj odpowiednie strony podręczników ekranowych po więcej "
+"szczegółów."
+
+#. type: ta
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "5c 10c"
+msgstr "5c 10c"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "control\tdefault\tused by\n"
+msgstr "plik\twartość domyślna\tużywane przez\n"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid ""
+"I<badmailfrom\t>(none)\tqmail-smtpd\n"
+"I<bouncefrom\t>MAILER-DAEMON\tqmail-send\n"
+"I<bouncehost\tme\t>qmail-send\n"
+"I<concurrencylocal\t>10\tqmail-send\n"
+"I<concurrencyremote\t>20\tqmail-send\n"
+"I<defaultdomain\tme\t>qmail-inject\n"
+"I<defaulthost\tme\t>qmail-inject\n"
+"I<databytes\t>0\tqmail-smtpd\n"
+"I<doublebouncehost\tme\t>qmail-send\n"
+"I<doublebounceto\t>postmaster\tqmail-send\n"
+"I<envnoathost\tme\t>qmail-send\n"
+"I<helohost\tme\t>qmail-remote\n"
+"I<idhost\tme\t>qmail-inject\n"
+"I<localiphost\tme\t>qmail-smtpd\n"
+"I<locals\tme\t>qmail-send\n"
+"I<morercpthosts\t>(none)\tqmail-smtpd\n"
+"I<percenthack\t>(none)\tqmail-send\n"
+"I<plusdomain\tme\t>qmail-inject\n"
+"I<qmqpservers\t>(none)\tqmail-qmqpc\n"
+"I<queuelifetime\t>604800\tqmail-send\n"
+"I<rcpthosts\t>(none)\tqmail-smtpd\n"
+"I<smtpgreeting\tme\t>qmail-smtpd\n"
+"I<smtproutes\t>(none)\tqmail-remote\n"
+"I<timeoutconnect\t>60\tqmail-remote\n"
+"I<timeoutremote\t>1200\tqmail-remote\n"
+"I<timeoutsmtpd\t>1200\tqmail-smtpd\n"
+"I<virtualdomains\t>(none)\tqmail-send\n"
+msgstr ""
+"I<badmailfrom\t>(none)\tqmail-smtpd\n"
+"I<bouncefrom\t>MAILER-DAEMON\tqmail-send\n"
+"I<bouncehost\tme\t>qmail-send\n"
+"I<concurrencylocal\t>10\tqmail-send\n"
+"I<concurrencyremote\t>20\tqmail-send\n"
+"I<defaultdomain\tme\t>qmail-inject\n"
+"I<defaulthost\tme\t>qmail-inject\n"
+"I<databytes\t>0\tqmail-smtpd\n"
+"I<doublebouncehost\tme\t>qmail-send\n"
+"I<doublebounceto\t>postmaster\tqmail-send\n"
+"I<envnoathost\tme\t>qmail-send\n"
+"I<helohost\tme\t>qmail-remote\n"
+"I<idhost\tme\t>qmail-inject\n"
+"I<localiphost\tme\t>qmail-smtpd\n"
+"I<locals\tme\t>qmail-send\n"
+"I<morercpthosts\t>(none)\tqmail-smtpd\n"
+"I<percenthack\t>(none)\tqmail-send\n"
+"I<plusdomain\tme\t>qmail-inject\n"
+"I<qmqpservers\t>(none)\tqmail-qmqpc\n"
+"I<queuelifetime\t>604800\tqmail-send\n"
+"I<rcpthosts\t>(none)\tqmail-smtpd\n"
+"I<smtpgreeting\tme\t>qmail-smtpd\n"
+"I<smtproutes\t>(none)\tqmail-remote\n"
+"I<timeoutconnect\t>60\tqmail-remote\n"
+"I<timeoutremote\t>1200\tqmail-remote\n"
+"I<timeoutsmtpd\t>1200\tqmail-smtpd\n"
+"I<virtualdomains\t>(none)\tqmail-send\n"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"qmail-inject(8), qmail-qmqpc(8), qmail-remote(8), qmail-send(8), qmail-"
+"showctl(8), qmail-smtpd(8)"
+msgstr ""
+"qmail-inject(8), qmail-qmqpc(8), qmail-remote(8), qmail-send(8), qmail-"
+"showctl(8), qmail-smtpd(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man5/qmail-users.5.po b/po/pl/archive/po/man5/qmail-users.5.po
new file mode 100644
index 00000000..4e8d40a9
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man5/qmail-users.5.po
@@ -0,0 +1,229 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-12-12 19:50+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 22:17+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "qmail-users"
+msgstr "qmail-users"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "qmail-users - assign mail addresses to users"
+msgstr "qmail-users - przypisania adresów pocztowych do użytkowników"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "OVERVIEW"
+msgstr "PRZEGLĄD"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"The file B</var/lib/qmail/users/assign> assigns addresses to users. For "
+"example,"
+msgstr ""
+"Plik B</var/lib/qmail/users/assign> przypisuje adresy do użytkowników. Na "
+"przykład:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid " =joe.shmoe:joe:503:78:/home/joe:::\n"
+msgstr " =big.siefczyk:big:503:78:/home/big:::\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"says that mail for B<joe.shmoe> should be delivered to user B<joe>, with uid "
+"503 and gid 78, as specified by B</home/joe/.qmail>."
+msgstr ""
+"mówi, że cała poczta dla użytkownika B<big.siefczyk> powinna być dostarczana "
+"do użytkownika B<big>, z wartościami uid 503 i gid 78, według reguł "
+"dostarczania określonych w pliku B</home/big/.qmail> oczywiście."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Assignments fed to B<qmail-newu> will be used by B<qmail-lspawn> to control "
+"B<qmail-local>'s deliveries. See B<qmail-newu>(8). A change to B</var/lib/"
+"qmail/users/assign> will have no effect until B<qmail-newu> is run."
+msgstr ""
+"Przypisania przetworzone przez program B<qmail-newu> będą użyte przez "
+"B<qmail-lspawn>, by kontrolować dostarczanie poczty przez B<qmail-local>. "
+"Patrz B<qmail-newu>(8). Zmiany w pliku B</var/lib/qmail/users/assign> nie "
+"przyniosą efektów, dopóki program B<qmail-newu> nie zostanie wywołany."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "STRUCTURE"
+msgstr "STRUKTURA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B</var/lib/qmail/users/assign> is a series of assignments, one per line. It "
+"ends with a line containing a single dot. Lines must not contain NUL."
+msgstr ""
+"B</var/lib/qmail/users/assign> jest serią przypisań, jedno na linię. Kończy "
+"się linią zawierającą pojedynczą kropkę. Linie nie mogą zawierać znaków NUL."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "SIMPLE ASSIGNMENTS"
+msgstr "PROSTE PRZYPISANIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "A simple assignment is a line of the form"
+msgstr "Przypisaniem prostym jest linia w stylu"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid " =local:user:uid:gid:homedir:dash:ext:\n"
+msgstr " =lokalny:użytkownik:uid:gid:katalogdomowy:kreska:dod:\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Here I<local> is an address; I<user>, I<uid>, and I<gid> are the account "
+"name, uid, and gid of the user in charge of I<local>; and messages to "
+"I<local> will be controlled by I<homedir>B</.qmail>I<dashext>."
+msgstr ""
+"Gdzie I<lokalny> to adres; I<użytkownik>, I<uid> i I<gid> to nazwa konta, "
+"UID i GID użytkownika zwanego I<lokalny>; a wiadomości do I<lokalnego> "
+"właśnie będą kontrolowane przez jego plik I<katalogdomowy>B</."
+"qmail>I<kreskadod>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"If there are several assignments for the same I<local> address, B<qmail-"
+"lspawn> will use the first one."
+msgstr ""
+"Jeśli wystąpi więcej przypisań dla tego samego I<lokalnego> adresu, B<qmail-"
+"lspawn> użyje pierwszego."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "I<local> is interpreted without regard to case."
+msgstr "I<lokalny> jest interpretowany bez względu na wielkość liter."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "WILDCARD ASSIGNMENTS"
+msgstr "PRZYPISANIA OGÓLNE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "A wildcard assignment is a line of the form"
+msgstr "Przypisaniem ogólnym (meta-przypisaniem) jest linia w stylu"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid " +loc:user:uid:gid:homedir:dash:pre:\n"
+msgstr " +lok:użytkownik:uid:gid:katalogdomowy:kreska:przed:\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"This assignment applies to any address beginning with I<loc>, including "
+"I<loc> itself. It means the same as"
+msgstr ""
+"Przypisanie to odnosi się do każdego adresu rozpoczynającego się na I<lok>, "
+"włączając samo I<lok>. Oznacza to samo, co"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid " =locext:user:uid:gid:homedir:dash:preext:\n"
+msgstr " =lokdod:użytkownik:uid:gid:katalogdomowy:kreska:przeddod:\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "for every string I<ext>."
+msgstr "dla każdego możliwego ciągu wstawionego w miejsce I<dod>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"A more specific wildcard assignment overrides a less specific assignment, "
+"and a simple assignment overrides any wildcard assignment. For example:"
+msgstr ""
+"Bardziej precyzyjne przypisania ogólne przesłaniają mniej specyficzne "
+"przypisania, a przypisanie proste przesłania jakiekolwiek przypisanie "
+"ogólne. Na przykład:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid ""
+" +:alias:7790:2108:/var/lib/qmail/alias:-::\n"
+" +joe-:joe:507:100:/home/joe:-::\n"
+" =joe:joe:507:100:/home/joe:::\n"
+msgstr ""
+" +:alias:7790:2108:/var/lib/qmail/alias:-::\n"
+" +joe-:joe:507:100:/home/joe:-::\n"
+" =joe:joe:507:100:/home/joe:::\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"The address B<joe> is handled by the third line; the address B<joe-direct> "
+"is handled by the second line; the address B<bill> is handled by the first "
+"line."
+msgstr ""
+"Adres B<big> jest obsługiwany przez linię trzecią; adres B<big-direct> przez "
+"drugą; adres B<bill> przez linię pierwszą."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "qmail-pw2u(8), qmail-newu(8), qmail-lspawn(8)"
+msgstr "qmail-pw2u(8), qmail-newu(8), qmail-lspawn(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man7/bash-builtins.7.po b/po/pl/archive/po/man7/bash-builtins.7.po
new file mode 100644
index 00000000..70e6ab43
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man7/bash-builtins.7.po
@@ -0,0 +1,88 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>, 2012.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-02-09 21:35+01:00\n"
+"PO-Revision-Date: 2012-05-09 00:31+0200\n"
+"Last-Translator: Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.2\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "BASH-BUILTINS"
+msgstr "BASH-BUILTINS"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "2001 October 29"
+msgstr "29 październik 2001"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "GNU Bash-2.05a"
+msgstr "GNU Bash-2.05a"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "bash-builtins - bash built-in commands, see B<bash>(1)"
+msgstr "bash-builtins - wbudowane polecenia basha, patrz B<bash>(1)"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"bash defines the following built-in commands: :, ., [, alias, bg, bind, "
+"break, builtin, case, cd, command, compgen, complete, continue, declare, "
+"dirs, disown, echo, enable, eval, exec, exit, export, fc, fg, getopts, hash, "
+"help, history, if, jobs, kill, let, local, logout, popd, printf, pushd, pwd, "
+"read, readonly, return, set, shift, shopt, source, suspend, test, times, "
+"trap, type, typeset, ulimit, umask, unalias, unset, until, wait, while."
+msgstr ""
+"Powłoka bash definiuje następujące polecenia wbudowane: :, ., [, alias, bg, "
+"bind, break, builtin, case, cd, command, compgen, complete, continue, "
+"declare, dirs, disown, echo, enable, eval, exec, exit, export, fc, fg, "
+"getopts, hash, help, history, if, jobs, kill, let, local, logout, popd, "
+"printf, pushd, pwd, read, readonly, return, set, shift, shopt, source, "
+"suspend, test, times, trap, type, typeset, ulimit, umask, unalias, unset, "
+"until, wait, while."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "BASH BUILTIN COMMANDS"
+msgstr "WBUDOWANE POLECENIA BASH"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "bash(1), sh(1)"
+msgstr "bash(1), sh(1)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man7/qmail.7.po b/po/pl/archive/po/man7/qmail.7.po
new file mode 100644
index 00000000..b696d636
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man7/qmail.7.po
@@ -0,0 +1,110 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>, 2012.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-12-12 19:50+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2012-06-30 14:36+0200\n"
+"Last-Translator: Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.2\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "qmail"
+msgstr "qmail"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid "qmail - overview of qmail documentation"
+msgstr "qmail - przegląd dokumentacji qmail"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye
+#, no-wrap
+msgid "INTRODUCTION"
+msgstr "WPROWADZENIE"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<qmail> is a secure, reliable, efficient, simple message transfer agent."
+msgstr ""
+"B<qmail> jest bezpiecznym, sprawnym, efektywnym, prostym agentem przesyłania "
+"poczty."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Users who want to control incoming messages should read B<dot-qmail>(5). "
+"Available commands for the B<.qmail> file include B<qbiff>(1), "
+"B<qreceipt>(1), B<forward>(1), B<bouncesaying>(1), and B<condredirect>(1). "
+"Other helpful commands include B<maildirmake>(1), B<maildir2mbox>(1), and "
+"B<maildirwatch>(1)."
+msgstr ""
+"Użytkownicy, którzy chcą mieć pełną kontrolę nad przychodzącymi "
+"wiadomościami powinni przeczytać podręcznik B<dot-qmail>(5). Pomocne w "
+"korzystaniu z pliku B<.qmail> komendy to B<qbiff>(1), B<qreceipt>(1), "
+"B<qforward>(1), B<bouncesaying>(1), i B<condredirect>(1). Inne pożyteczne "
+"komendy to B<maildirmake>(1), B<maildir2mbox>(1), i B<maildirwatch>(1)."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"System administrators who want to control the entire B<qmail> system should "
+"start with B<qmail-control>(5) and B<qmail-start>(8). There are three "
+"queue-monitoring tools: B<qmail-qread>(8), B<qmail-qstat>(8), and B<qmail-"
+"tcpto>(8). Incoming SMTP connections are handled by B<qmail-smtpd>(8)."
+msgstr ""
+"Administrator systemu chcący kontrolować cały system poczty B<qmail> "
+"powinien zacząć od przeczytania B<qmail-control>(5) i B<qmail-start>(8). Są "
+"też trzy narzędzia służące do monitorowania kolejki poczty: B<qmail-"
+"qread>(8), B<qmail-qstat>(8), i B<qmail-tcpto>(8). Nadchodzące połączenia "
+"SMTP są obsługiwane przez B<qmail-smtpd>(8)."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"B<qmail> offers two command-line message-sending interfaces: B<qmail-"
+"inject>(8) and B<mailsubj>(1). For background information on Internet mail "
+"messages, see B<addresses>(5), B<envelopes>(5), B<qmail-header>(5), and "
+"B<forgeries>(7)."
+msgstr ""
+"B<qmail> oferuje dwa interfejsy w postaci komend do wysyłania wiadomości: "
+"B<qmail-inject>(8) i B<mailsubj>(1). By uzyskać szczegółowe informacje na "
+"temat internetowych wiadomości pocztowych proszę przejrzeć podręczniki "
+"B<addresses>(5), B<envelopes>(5), B<qmail-header>(5), i B<forgeries>(7)."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Miscellaneous documentation includes B<qmail-limits>(7) and B<qmail-"
+"pop3d>(8)."
+msgstr "Dodatkowa dokumentacja zawiera B<qmail-limits>(7) i B<qmail-pop3d>(8)."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"This documentation describes netqmail version 1.05 of B<qmail>. See "
+"B<http://pobox.com/~djb/qmail.html> for other B<qmail>-related software, and "
+"B<http://qmail.org/> for other qmail community contributions."
+msgstr ""
+"Dokumentacja ta opisuje wersję 1.05 systemu B<qmail>. Proszę zajrzeć na "
+"stronęB<http://pobox.com/~djb/qmail.html> by zapoznać się z innymi "
+"programami współdziałającymi z B<qmail>."
diff --git a/po/pl/archive/po/man7/svipc.7.po b/po/pl/archive/po/man7/svipc.7.po
new file mode 100644
index 00000000..3c71980d
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man7/svipc.7.po
@@ -0,0 +1,746 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Piotr Pogorzelski <piotr.pogorzelski@ippt.gov.pl>, 1996.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2006, 2012.
+# Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>, 2013, 2016.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2023-08-27 17:24+0200\n"
+"PO-Revision-Date: 2016-05-26 22:42+0200\n"
+"Last-Translator: Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SVIPC"
+msgstr "SVIPC"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "2016-03-15"
+msgstr "15 marca 2016 r."
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "Linux"
+msgstr "Linux"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "Linux Programmer's Manual"
+msgstr "Podręcznik programisty Linuksa"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "svipc - System V interprocess communication mechanisms"
+msgstr "svipc - Mechanizmy komunikacji między procesami w Systemie V"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"B<#include E<lt>sys/msg.hE<gt>>\n"
+"B<#include E<lt>sys/sem.hE<gt>>\n"
+"B<#include E<lt>sys/shm.hE<gt>>\n"
+msgstr ""
+"B<#include E<lt>sys/msg.hE<gt>>\n"
+"B<#include E<lt>sys/sem.hE<gt>>\n"
+"B<#include E<lt>sys/shm.hE<gt>>\n"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This manual page refers to the Linux implementation of the System V "
+"interprocess communication (IPC) mechanisms: message queues, semaphore sets, "
+"and shared memory segments. In the following, the word I<resource> means an "
+"instantiation of one among such mechanisms."
+msgstr ""
+"Niniejsza dokumentacja stara się opisać implementację w systemie Linux "
+"mechanizmów komunikacji między procesami (IPC) Systemu V: kolejek "
+"komunikatów, semaforów oraz segmentów pamięci wspólnej. Dalej w tekście "
+"słowo I<zasób> oznacza egzemplarz/realizację jednego z tych mechanizmów."
+
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "Resource access permissions"
+msgstr "Prawa dostępu do zasobów"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"For each resource, the system uses a common structure of type I<struct "
+"ipc_perm> to store information needed in determining permissions to perform "
+"an IPC operation. The I<ipc_perm> structure includes the following members:"
+msgstr ""
+"W przypadku każdego zasobu system korzysta z ogólnej struktury typu I<struct "
+"ipc_perm>, w której przechowuje informacje niezbędne do określenia uprawnień "
+"do wykonania operacji IPC. Struktura I<ipc_perm> składa się z następujących "
+"pól:"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"struct ipc_perm {\n"
+" uid_t cuid; /* creator user ID */\n"
+" gid_t cgid; /* creator group ID */\n"
+" uid_t uid; /* owner user ID */\n"
+" gid_t gid; /* owner group ID */\n"
+" unsigned short mode; /* r/w permissions */\n"
+"};\n"
+msgstr ""
+"struct ipc_perm {\n"
+" uid_t cuid; /* ID użytkownika - twórcy */\n"
+" gid_t cgid; /* ID grupy twórcy */\n"
+" uid_t uid; /* ID użytkownika właściciela */\n"
+" gid_t gid; /* ID grupy właściciela */\n"
+" unsigned short mode; /* prawa dostępu do odczytu i zapisu */\n"
+"};\n"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The I<mode> member of the I<ipc_perm> structure defines, with its lower 9 "
+"bits, the access permissions to the resource for a process executing an IPC "
+"system call. The permissions are interpreted as follows:"
+msgstr ""
+"Pole I<mode> struktury I<ipc_perm> w swoich najniższych dziewięciu bitach "
+"przechowuje informacje o prawach dostępu do zasobu dla procesu wywołującego "
+"funkcję systemową metod IPC. Uprawnienia są interpretowane w sposób "
+"następujący:"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+" 0400 Read by user.\n"
+" 0200 Write by user.\n"
+" 0040 Read by group.\n"
+" 0020 Write by group.\n"
+" 0004 Read by others.\n"
+" 0002 Write by others.\n"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Bits 0100, 0010, and 0001 (the execute bits) are unused by the system. "
+"Furthermore, \"write\" effectively means \"alter\" for a semaphore set."
+msgstr ""
+"Bity 0100, 0010 i 0001 (bity praw do uruchamiania) nie są przez system "
+"wykorzystywane. Co więcej, w przypadku zestawu semaforów \"zapisz\" "
+"efektywnie oznacza \"zmień\"."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"The same system header file also defines the following symbolic constants:"
+msgstr ""
+"W tym samym systemowym pliku nagłówkowym zawarta jest definicja stałych "
+"symbolicznych:"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<IPC_CREAT>"
+msgstr "B<IPC_CREAT>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Create entry if key doesn't exist."
+msgstr "Utworzenie pozycji, gdy klucz nie istnieje."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<IPC_EXCL>"
+msgstr "B<IPC_EXCL>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Fail if key exists."
+msgstr "Błąd, gdy klucz istnieje."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<IPC_NOWAIT>"
+msgstr "B<IPC_NOWAIT>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Error if request must wait."
+msgstr "Błąd, gdy żądanie musi czekać."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<IPC_PRIVATE>"
+msgstr "B<IPC_PRIVATE>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Private key."
+msgstr "Klucz prywatny."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<IPC_RMID>"
+msgstr "B<IPC_RMID>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Remove resource."
+msgstr "Usunięcie zasobu."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<IPC_SET>"
+msgstr "B<IPC_SET>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Set resource options."
+msgstr "Ustawienie opcji zasobu."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "B<IPC_STAT>"
+msgstr "B<IPC_STAT>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Get resource options."
+msgstr "Odczytanie opcji zasobu."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Note that B<IPC_PRIVATE> is a I<key_t> type, while all the other symbolic "
+"constants are flag fields and can be OR'ed into an I<int> type variable."
+msgstr ""
+"Proszę zauważyć, że B<IPC_PRIVATE> jest typu I<key_t>, podczas gdy pozostałe "
+"stałe są polami znacznikowymi, które mogą być sumowane bitowo (OR) do jednej "
+"zmiennej typu I<int>."
+
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "Message queues"
+msgstr "Kolejki komunikatów"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"A message queue is uniquely identified by a positive integer (its I<msqid>) "
+"and has an associated data structure of type I<struct msqid_ds>, defined in "
+"I<E<lt>sys/msg.hE<gt>>, containing the following members:"
+msgstr ""
+"Kolejka komunikatów jest w sposób jednoznaczny identyfikowana przez dodatnią "
+"liczbę całkowitą (jej I<msqid>) oraz posiada skojarzoną strukturę typu "
+"I<struct msqid_ds>, która jest zdefiniowana w pliku I<E<lt>sys/msg.hE<gt>> i "
+"składa się z następujących pól:"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"struct msqid_ds {\n"
+" struct ipc_perm msg_perm;\n"
+" msgqnum_t msg_qnum; /* no of messages on queue */\n"
+" msglen_t msg_qbytes; /* bytes max on a queue */\n"
+" pid_t msg_lspid; /* PID of last msgsnd(2) call */\n"
+" pid_t msg_lrpid; /* PID of last msgrcv(2) call */\n"
+" time_t msg_stime; /* last msgsnd(2) time */\n"
+" time_t msg_rtime; /* last msgrcv(2) time */\n"
+" time_t msg_ctime; /* last change time */\n"
+"};\n"
+msgstr ""
+"struct msqid_ds {\n"
+" struct ipc_perm msg_perm;\n"
+" msgqnum_t msg_qnum; /* liczba komunikatów w kolejce */\n"
+" msglen_t msg_qbytes; /* maksymalna liczba bajtów w kolejce */\n"
+" pid_t msg_lspid; /* PID ostatniego wywołania msgsnd(2) */\n"
+" pid_t msg_lrpid; /* PID ostatniego wywołania msgrcv(2) */\n"
+" time_t msg_stime; /* czas ostatniego wywołania msgsnd(2) */\n"
+" time_t msg_rtime; /* czas ostatniego wywołania msgrcv(2) */\n"
+" time_t msg_ctime; /* czas ostatniej zmiany */\n"
+"};\n"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<msg_perm>"
+msgstr "I<msg_perm>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"I<ipc_perm> structure that specifies the access permissions on the message "
+"queue."
+msgstr ""
+"Struktura I<ipc_perm>, która określa prawa dostępu do kolejki komunikatów."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<msg_qnum>"
+msgstr "I<msg_qnum>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Number of messages currently on the message queue."
+msgstr "Liczba komunikatów znajdujących się aktualnie w kolejce."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<msg_qbytes>"
+msgstr "I<msg_qbytes>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Maximum number of bytes of message text allowed on the message queue."
+msgstr "Maksymalna liczba bajtów tekstu komunikatu, na jaką pozwala kolejka."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<msg_lspid>"
+msgstr "I<msg_lspid>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "ID of the process that performed the last B<msgsnd>(2) system call."
+msgstr ""
+"Identyfikator procesu, który ostatni wykonał funkcję systemową B<msgsnd>(2)."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<msg_lrpid>"
+msgstr "I<msg_lrpid>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "ID of the process that performed the last B<msgrcv>(2) system call."
+msgstr ""
+"identyfikator procesu, który ostatni wykonał funkcję systemową B<msgrcv>(2)."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<msg_stime>"
+msgstr "I<msg_stime>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Time of the last B<msgsnd>(2) system call."
+msgstr "Czas ostatniego wykonania funkcji systemowej B<msgsnd>(2)."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<msg_rtime>"
+msgstr "I<msg_rtime>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Time of the last B<msgrcv>(2) system call."
+msgstr "Czas ostatniego wykonania funkcji systemowej B<msgrcv>(2)."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<msg_ctime>"
+msgstr "I<msg_ctime>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Time of the last system call that changed a member of the I<msqid_ds> "
+"structure."
+msgstr ""
+"Czas ostatniego wywołania funkcji systemowej, w wyniku którego zmienione "
+"zostało pole struktury I<msqid_ds>."
+
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "Semaphore sets"
+msgstr "Zestawy semaforów"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"A semaphore set is uniquely identified by a positive integer (its I<semid>) "
+"and has an associated data structure of type I<struct semid_ds>, defined in "
+"I<E<lt>sys/sem.hE<gt>>, containing the following members:"
+msgstr ""
+"Semafor jest jednoznacznie identyfikowany przez dodatnią liczbę całkowitą "
+"(jego I<semid>) i jest skojarzony ze strukturą typu I<struct semid_ds>, "
+"zdefiniowaną w pliku I<E<lt>sys/sem.hE<gt>>, która składa się z "
+"następujących pól:"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"struct semid_ds {\n"
+" struct ipc_perm sem_perm;\n"
+" time_t sem_otime; /* last operation time */\n"
+" time_t sem_ctime; /* last change time */\n"
+" unsigned long sem_nsems; /* count of sems in set */\n"
+"};\n"
+msgstr ""
+"struct semid_ds {\n"
+" struct ipc_perm sem_perm;\n"
+" time_t sem_otime; /* czas ostatniej operacji */\n"
+" time_t sem_ctime; /* czas ostatniej zmiany */\n"
+" unsigned long sem_nsems; /* liczba semaforów w zbiorze */\n"
+"};\n"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<sem_perm>"
+msgstr "I<sem_perm>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"I<ipc_perm> structure that specifies the access permissions on the semaphore "
+"set."
+msgstr ""
+"Struktura I<ipc_perm>, która określa prawa dostępu do zestawu semaforów."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<sem_otime>"
+msgstr "I<sem_otime>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Time of last B<semop>(2) system call."
+msgstr "Czas ostatniego wywołania funkcji systemowej B<semop>(2)."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<sem_ctime>"
+msgstr "I<sem_ctime>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Time of last B<semctl>(2) system call that changed a member of the above "
+"structure or of one semaphore belonging to the set."
+msgstr ""
+"Czas ostatniego wywołania funkcji systemowej B<semctl>(2), która zmieniła "
+"element przedstawionej powyżej struktury lub jeden z semaforów należących do "
+"zestawu."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<sem_nsems>"
+msgstr "I<sem_nsems>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"Number of semaphores in the set. Each semaphore of the set is referenced by "
+"a nonnegative integer ranging from B<0> to I<sem_nsems-1>."
+msgstr ""
+"Liczba semaforów w zestawie. Każdy semafor zestawu jest identyfikowany przez "
+"nieujemną liczbę całkowitą z zakresu od B<0> do I<sem_nsems-1>."
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"A semaphore is a data structure of type I<struct sem> containing the "
+"following members:"
+msgstr ""
+"Semafor jest strukturą typu I<struct sem>, która składa się z następujących "
+"pól:"
+
+#. unsigned short semncnt; /* nr awaiting semval to increase */
+#. unsigned short semzcnt; /* nr awaiting semval = 0 */
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"struct sem {\n"
+" int semval; /* semaphore value */\n"
+" int sempid; /* PID of process that last modified */\n"
+"};\n"
+msgstr ""
+"struct sem {\n"
+" int semval; /* wartość semaforu */\n"
+" int sempid; /* PID ostatnio modyfikującego procesu */\n"
+"};\n"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<semval>"
+msgstr "I<semval>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Semaphore value: a nonnegative integer."
+msgstr "Wartość semafora: nieujemna liczba całkowita."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<sempid>"
+msgstr "I<sempid>"
+
+#. .TP
+#. .I semncnt
+#. Number of processes suspended awaiting for
+#. .I semval
+#. to increase.
+#. .TP
+#. .I semznt
+#. Number of processes suspended awaiting for
+#. .I semval
+#. to become zero.
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "PID of the last process that modified the value of this semaphore."
+msgstr ""
+"PID ostatniego procesu, który wykonał zmodyfikował wartość tego semafora."
+
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "Shared memory segments"
+msgstr "Segmenty pamięci wspólnej"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"A shared memory segment is uniquely identified by a positive integer (its "
+"I<shmid>) and has an associated data structure of type I<struct shmid_ds>, "
+"defined in I<E<lt>sys/shm.hE<gt>>, containing the following members:"
+msgstr ""
+"Segment pamięci wspólnej jest jednoznacznie identyfikowany przez dodatnią "
+"liczbę całkowitą (jego I<shmid>) i jest skojarzony ze strukturą typu "
+"I<struct shmid_ds>, zdefiniowaną w I<E<lt>sys/shm.hE<gt>>, która składa się "
+"z następujących pól:"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid ""
+"struct shmid_ds {\n"
+" struct ipc_perm shm_perm;\n"
+" size_t shm_segsz; /* size of segment */\n"
+" pid_t shm_cpid; /* PID of creator */\n"
+" pid_t shm_lpid; /* PID, last operation */\n"
+" shmatt_t shm_nattch; /* no. of current attaches */\n"
+" time_t shm_atime; /* time of last attach */\n"
+" time_t shm_dtime; /* time of last detach */\n"
+" time_t shm_ctime; /* time of last change */\n"
+"};\n"
+msgstr ""
+"struct shmid_ds {\n"
+" struct ipc_perm shm_perm;\n"
+" size_t shm_segsz; /* rozmiar segmentu */\n"
+" pid_t shm_cpid; /* PID twórcy */\n"
+" pid_t shm_lpid; /* PID ostatniej operacji */\n"
+" shmatt_t shm_nattch; /* liczba bieżących podłączeń */\n"
+" time_t shm_atime; /* czas ostatniego podłączenia */\n"
+" time_t shm_dtime; /* czas ostatniego odłączenia */\n"
+" time_t shm_ctime; /* czas ostatniej zmiany */\n"
+"};\n"
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<shm_perm>"
+msgstr "I<shm_perm>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"I<ipc_perm> structure that specifies the access permissions on the shared "
+"memory segment."
+msgstr ""
+"Struktura I<ipc_perm>, która określa prawa dostępu do segmentu pamięci "
+"wspólnej."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<shm_segsz>"
+msgstr "I<shm_segsz>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Size in bytes of the shared memory segment."
+msgstr "Rozmiar segmentu pamięci wspólnej w bajtach."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<shm_cpid>"
+msgstr "I<shm_cpid>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "ID of the process that created the shared memory segment."
+msgstr "Identyfikator procesu, który utworzył ten segment pamięci wspólnej."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<shm_lpid>"
+msgstr "I<shm_lpid>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"ID of the last process that executed a B<shmat>(2) or B<shmdt>(2) system "
+"call."
+msgstr ""
+"Identyfikator procesu, który ostatni wykonał funkcję systemową B<shmat>(2) "
+"lub B<shmdt>(2)."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<shm_nattch>"
+msgstr "I<shm_nattch>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Number of current alive attaches for this shared memory segment."
+msgstr ""
+"Liczba aktualnych, aktywnych przyłączeń do tego segmentu pamięci wspólnej."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<shm_atime>"
+msgstr "I<shm_atime>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Time of the last B<shmat>(2) system call."
+msgstr "Czas ostatniego wykonania funkcji systemowej B<shmat>(2)."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<shm_dtime>"
+msgstr "I<shm_dtime>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Time of the last B<shmdt>(2) system call."
+msgstr "Czas ostatniego wykonania funkcji systemowej B<shmdt>(2)."
+
+#. type: TP
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "I<shm_ctime>"
+msgstr "I<shm_ctime>"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid "Time of the last B<shmctl>(2) system call that changed I<shmid_ds>."
+msgstr ""
+"Czas ostatniego wykonania funkcji systemowej B<shmctl>(2), w którego wyniku "
+"zmienione zostało I<shmid_ds>."
+
+#. type: SS
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "IPC namespaces"
+msgstr "Przestrzenie nazw IPC"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"For a discussion of the interaction of System V IPC objects and IPC "
+"namespaces, see B<namespaces>(7)."
+msgstr ""
+"Więcej informacji o obiektach i przestrzeniach nazw IPC w Systemie V "
+"znajduje się w podręczniku systemowym B<namespaces>(7)."
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"B<ipcmk>(1), B<ipcrm>(1), B<ipcs>(1), B<lsipc>(1), B<ipc>(2), B<msgctl>(2), "
+"B<msgget>(2), B<msgrcv>(2), B<msgsnd>(2), B<semctl>(2), B<semget>(2), "
+"B<semop>(2), B<shmat>(2), B<shmctl>(2), B<shmdt>(2), B<shmget>(2), "
+"B<ftok>(3), B<namespaces>(7)"
+msgstr ""
+"B<ipcmk>(1), B<ipcrm>(1), B<ipcs>(1), B<lsipc>(1), B<ipc>(2), B<msgctl>(2), "
+"B<msgget>(2), B<msgrcv>(2), B<msgsnd>(2), B<semctl>(2), B<semget>(2), "
+"B<semop>(2), B<shmat>(2), B<shmctl>(2), B<shmdt>(2), B<shmget>(2), "
+"B<ftok>(3), B<namespaces>(7)"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-6
+#, no-wrap
+msgid "COLOPHON"
+msgstr "O STRONIE"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-6
+msgid ""
+"This page is part of release 4.16 of the Linux I<man-pages> project. A "
+"description of the project, information about reporting bugs, and the latest "
+"version of this page, can be found at \\%https://www.kernel.org/doc/man-"
+"pages/."
+msgstr ""
+"Angielska wersja tej strony pochodzi z wydania 4.16 projektu Linux I<man-"
+"pages>. Opis projektu, informacje dotyczące zgłaszania błędów oraz najnowszą "
+"wersję oryginału można znaleźć pod adresem \\%https://www.kernel.org/doc/man-"
+"pages/."
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/hdparm.8.po.custom b/po/pl/archive/po/man8/hdparm.8.po.custom
new file mode 100644
index 00000000..1e262ba4
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/hdparm.8.po.custom
@@ -0,0 +1 @@
+Ze względu na specyfikę tego programu, proszę korzystać z \fBoryginalnej\fP, angielskojęzycznej dokumentacji, dostępnej po wydaniu polecenia \fIman \-\-locale=C 8 hdparm\fP, aby uniknąć konsekwencji wynikających z możliwych błędów w tłumaczeniu. Jeśli to niemożliwe, proszę upewnić się, że podręcznik jest \fBaktualny\fP i dotyczy używanej wersji programu.
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/init.8.po b/po/pl/archive/po/man8/init.8.po
new file mode 100644
index 00000000..3ea7e76c
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/init.8.po
@@ -0,0 +1,1025 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1998.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2005.
+# Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>, 2012.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-08-27 17:00+0200\n"
+"PO-Revision-Date: 2012-04-16 13:42+0200\n"
+"Last-Translator: Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.2\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "INIT"
+msgstr "INIT"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "29 Jul 2004"
+msgstr "29 lipca 2004"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "Linux System Administrator's Manual"
+msgstr "Podręcznik administratora systemu Linux"
+
+#. }}}
+#. {{{ Name
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#. }}}
+#. {{{ Synopsis
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "init, telinit - process control initialization"
+msgstr "init, telinit - sterowanie procesu inicjującego"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"B</sbin/init> [B< -a >] [B< -s >] [B< -b >] [ B<-z> I<xxx> ] [B< 0123456Ss >]"
+msgstr ""
+"B</sbin/init> [B< -a >] [B< -s >] [B< -b >] [B< -z> I<xxx>] [B< 0123456Ss >]"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "B</sbin/init> [B< --version >]"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "B</sbin/telinit> [ B<-t> I<SECONDS> ] [B< 0123456sSQqabcUu >]"
+msgstr "B</sbin/telinit> [B< -t> I<SEKUNDY> ] [B< 0123456sSQqabcUu >]"
+
+#. }}}
+#. {{{ Description
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "B</sbin/telinit> [ B<-e> I<VAR>[B<=>I<VAL>] ]"
+msgstr "B</sbin/telinit> [B< -e> I<ZMIENNA>[B<=>I<WARTOŚĆ>] ]"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#. {{{ init
+#. type: SS
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "Init"
+msgstr "Init"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"B<Init> is the parent of all processes. Its primary role is to create "
+"processes from a script stored in the file B</etc/inittab> (see "
+"I<inittab>(5)). This file usually has entries which cause B<init> to spawn "
+"B<getty>s on each line that users can log in. It also controls autonomous "
+"processes required by any particular system."
+msgstr ""
+"B<Init> jest przodkiem wszystkich procesów. Jego głównym zadaniem jest "
+"stworzenie procesów w oparciu o skrypt zapisany w pliku B</etc/inittab> "
+"(patrz też I<inittab>(5)). Ten plik zawiera zwykle pozycje, które każą "
+"procesowi B<init> pomnażać B<getty> na każdej linii, na które użytkownicy "
+"mogą się zalogować. Kontroluje też samodzielne procesy, których istnienie "
+"jest konieczne w danym systemie."
+
+#. {{{ Runlevels
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "RUNLEVELS"
+msgstr "POZIOMY PRACY"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"A I<runlevel> is a software configuration of the system which allows only a "
+"selected group of processes to exist. The processes spawned by B<init> for "
+"each of these runlevels are defined in the B</etc/inittab> file. B<Init> "
+"can be in one of eight runlevels: B<0\\(en6> and B<S> (a.k.a. B<s>). The "
+"runlevel is changed by having a privileged user run B<telinit>, which sends "
+"appropriate signals to B<init>, telling it which runlevel to change to."
+msgstr ""
+"I<Runlevel> (poziom pracy) jest to konfiguracja oprogramowania systemu, "
+"która pozwala zaistnieć tylko wytypowanym grupom procesów. Procesy tworzone "
+"przez B<init> dla każdego z tych poziomów są zdefiniowane w pliku B</etc/"
+"inittab>. B<Init> może być w jednym z ośmiu poziomów pracy: B<0\\(en6> i "
+"B<S> (inaczej B<s>). Poziom pracy jest zmieniany przez uruchomienie "
+"B<telinit> przez uprzywilejowanego użytkownika. B<telinit> wysyła "
+"odpowiednie sygnały do B<init>, mówiące, w jaki tryb ma przejść."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Runlevels B<S>, B<0>, B<1>, and B<6> are reserved. Runlevel S is used to "
+"initialize the system on boot. When starting runlevel S (on boot) or "
+"runlevel 1 (switching from a multi-user runlevel) the system is entering "
+"``single-user mode'', after which the current runlevel is S. Runlevel 0 is "
+"used to halt the system; runlevel 6 is used to reboot the system."
+msgstr ""
+"Tryby pracy B<S>, B<0>, B<1>, oraz B<6> są zarezerwowane. Tryb S jest "
+"używany do zainicjowania systemu, podczas jego rozruchu. Gdy uruchamiany "
+"jest tryb pracy S (w czasie rozruchu) lub tryb pracy 1 (przełączanie się z "
+"trybu wielu użytkowników), system jest wprowadzany w tryb pracy jednego "
+"użytkownika (\"single-user mode\"), po którym bieżącym poziomem pracy jest "
+"S. Tryb 0 jest używany, by zatrzymać system; tryb 6, by przeładować system "
+"(reboot)."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"After booting through S the system automatically enters one of the multi-"
+"user runlevels 2 through 5, unless there was some problem that needs to be "
+"fixed by the administrator in single-user mode. Normally after entering "
+"single-user mode the administrator performs maintenance and then reboots the "
+"system."
+msgstr ""
+"Po zakończeniu rozruchu w poziomie S, system jest automatycznie wprowadzany "
+"w jeden z trybów wielu użytkowników, od 2 do 5, chyba że wystąpił problem, "
+"który musi zostać naprawiony przez administratora, w trybie jednego "
+"użytkownika. Po przejściu w tryb jednego użytkownika administrator zwykle "
+"zajmuje się konserwacją, a następnie przeładowuje system."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"For more information, see the manpages for B<shutdown>(8) and B<inittab>(5)."
+msgstr ""
+"Aby uzyskać więcej informacji na ten temat, proszę zapoznać się ze stronami "
+"podręcznika B<shutdown>(8) i B<inittab>(5)."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Runlevels 7-9 are also valid, though not really documented. This is because "
+"\"traditional\" Unix variants don't use them."
+msgstr ""
+"Tryby pracy 7-9 również są poprawne, choć niezbyt dobrze udokumentowane. "
+"Wynika to z faktu, że \"tradycyjne\" warianty Uniksa nie używają ich."
+
+#. }}}
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Runlevels I<S> and I<s> are the same. Internally they are aliases for the "
+"same runlevel."
+msgstr ""
+"Poziomy I<S> i I<s> są w rzeczywistości takie same. Wewnętrznie są to tylko "
+"zastępcze nazwy dla tego samego trybu pracy."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "BOOTING"
+msgstr "ROZRUCH"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"After B<init> is invoked as the last step of the kernel boot sequence, it "
+"looks for the file B</etc/inittab> to see if there is an entry of the type "
+"B<initdefault> (see I<inittab>(5)). The B<initdefault> entry determines the "
+"initial runlevel of the system. If there is no such entry (or no B</etc/"
+"inittab> at all), a runlevel must be entered at the system console."
+msgstr ""
+"Po tym jak B<init> jest wywołany w ostatnim kroku sekwencji rozruchowej "
+"jądra, szuka pliku B</etc/inittab> w celu znalezienia w nim pola typu "
+"B<initdefault> (patrz też I<inittab>(5)). Pole B<initdefault> określa "
+"początkowy poziom pracy systemu. Jeśli nie ma tam takiego pola (lub wcale "
+"nie istnieje B</etc/inittab>), poziom pracy musi być podany z konsoli "
+"systemowej."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Runlevel B<S> or B<s> initialize the system and do not require an B</etc/"
+"inittab> file."
+msgstr ""
+"Poziom B<S> lub B<s> wprowadza system w tryb jednego użytkownika i nie "
+"wymaga pliku B</etc/initttab>."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "In single user mode, B</sbin/sulogin> is invoked on B</dev/console>."
+msgstr ""
+"W trybie jednego użytkownika, wywoływany jest B</sbin/sulogin> na urządzeniu "
+"B</dev/console>."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"When entering single user mode, B<init> initializes the consoles B<stty> "
+"settings to sane values. Clocal mode is set. Hardware speed and handshaking "
+"are not changed."
+msgstr ""
+"Podczas wchodzenia w tryb jednego użytkownika, proces B<init> inicjuje "
+"ustawienia B<stty> konsoli na bezpieczne wartości. Ustawiany jest tryb "
+"clocal. Prędkość sprzętu i handshaking nie są zmieniane."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"When entering a multi-user mode for the first time, B<init> performs the "
+"B<boot> and B<bootwait> entries to allow file systems to be mounted before "
+"users can log in. Then all entries matching the runlevel are processed."
+msgstr ""
+"Podczas wchodzenia w tryb wielu użytkowników po raz pierwszy, B<init> "
+"wykonuje pozycje B<boot> i B<bootwait>, by pozwolić systemom plików "
+"zamontować się zanim użytkownicy będą mogli się zalogować. Potem wykonywane "
+"są wszystkie pozycje przypisane danemu poziomowi pracy."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"When starting a new process, B<init> first checks whether the file I</etc/"
+"initscript> exists. If it does, it uses this script to start the process."
+msgstr ""
+"Kiedy nowy proces startuje, B<init> sprawdza najpierw, czy istnieje plik I</"
+"etc/initscript>. Jeśli tak, używa tego skryptu by ten proces zacząć."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Each time a child terminates, B<init> records the fact and the reason it "
+"died in B</var/run/utmp> and B</var/log/wtmp>, provided that these files "
+"exist."
+msgstr ""
+"Za każdym razem, gdy proces potomny się zakończy, B<init> zapamiętuje ten "
+"fakt i powód śmierci procesu jest zapisany w B</var/run/utmp> i B</var/log/"
+"wtmp>, pod warunkiem, że te pliki istnieją."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "CHANGING RUNLEVELS"
+msgstr "ZMIENIANIE TRYBÓW PRACY"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "After it has spawned all of the processes specified, B<init> waits for "
+#| "one of its descendant processes to die, a powerfail signal, or until it "
+#| "is signaled by B<telinit> to change the system's runlevel. When one of "
+#| "the above three conditions occurs, it re-examines the B</etc/inittab> "
+#| "file. New entries can be added to this file at any time. However, "
+#| "B<init> still waits for one of the above three conditions to occur. To "
+#| "provide for an instantaneous response, the B<telinit Q> or B<q> command "
+#| "can wake up B<init> to re-examine the B</etc/inittab> file."
+msgid ""
+"After it has spawned all of the processes specified, B<init> waits for one "
+"of its descendant processes to die, a powerfail signal, or until it is "
+"signaled by B<telinit> to change the system's runlevel. When one of the "
+"above three conditions occurs, it re-examines the B</etc/inittab> file. New "
+"entries can be added to this file at any time. However, B<init> still waits "
+"for one of the above three conditions to occur. To provide for an "
+"instantaneous response, the B<telinit Q> or B<q> command can wake up B<init> "
+"to re-examine (reload) the B</etc/inittab> file."
+msgstr ""
+"Po tym jak \"namnożone\" zostaną wszystkie wyszczególnione procesy, B<init> "
+"czeka na śmierć każdego swojego procesu potomnego, sygnał braku energii lub "
+"zasygnalizowanie przez B<telinit> zmiany poziomu działania systemu. Gdy "
+"wystąpi jeden spośród tych trzech warunków, ponownie sprawdzany jest plik B</"
+"etc/inittab>, ponieważ nowe pola mogą być do niego dodane w każdej chwili. "
+"Jednakowoż, B<init> wciąż oczekuje na wystąpienie jednego z tych trzech "
+"warunków. By przygotować się na natychmiastową odpowiedź, B<telinit Q> albo "
+"użyta komenda B<q> może obudzić proces B<init>, by jeszcze raz przeczytał "
+"plik B</etc/inittab>."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"If B<init> is not in single user mode and receives a powerfail signal "
+"(SIGPWR), it reads the file B</etc/powerstatus>. It then starts a command "
+"based on the contents of this file:"
+msgstr ""
+"Jeśli B<init> nie jest w trybie jednego użytkownika i odbiera sygnał zaniku "
+"energii (SIGPWR), czyta plik B</etc/powerstatus>. Następnie uruchamia "
+"polecenie zależne od zawartości tego pliku:"
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "F(AIL)"
+msgstr "F(AIL)"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Power is failing, UPS is providing the power. Execute the B<powerwait> and "
+"B<powerfail> entries."
+msgstr ""
+"Zawodzi zasilanie, UPS dostarcza mocy. Wykonuje wpisy B<powerwait> i "
+"B<powerfail>."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "O(K)"
+msgstr "O(K)"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "The power has been restored, execute the B<powerokwait> entries."
+msgstr "Zasilanie powróciło, uruchamia wpisy B<powerokwait>."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "L(OW)"
+msgstr "L(OW)"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"The power is failing and the UPS has a low battery. Execute the "
+"B<powerfailnow> entries."
+msgstr ""
+"Zasilanie zawodzi, a UPS-owi wyczerpuje się bateria. Wykonuje wpisy "
+"B<powerfailnow>."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"If /etc/powerstatus doesn't exist or contains anything else then the letters "
+"B<F>, B<O> or B<L>, init will behave as if it has read the letter B<F>."
+msgstr ""
+"Jeżeli plik /etc/powerstatus nie istnieje lub zawiera cokolwiek innego niż "
+"jedną z liter B<F>, B<O> lub B<L>, init zachowa się tak, jakby przeczytał "
+"B<F>."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Usage of B<SIGPWR> and B</etc/powerstatus> is discouraged. Someone "
+#| "wanting to interact with B<init> should use the B</run/initctl> control "
+#| "channel - see the source code of the B<sysvinit> package for more "
+#| "documentation about this."
+msgid ""
+"Usage of B<SIGPWR> and B</etc/powerstatus> is discouraged. Someone wanting "
+"to interact with B<init> should use the B</run/initctl> control channel - "
+"see the initctl manual page for more documentation about this."
+msgstr ""
+"Używanie B<SIGPWR> i B</etc/powerstatus> nie jest zalecane. Jeżeli ktoś chce "
+"współdziałać z B<init>em, powinien użyć kanału kontroli B</run/initctl> - "
+"proszę przeczytać kod źródłowy pakietu B<sysvinit> po więcej dokumentacji "
+"dotyczącej tego kanału."
+
+#. }}}
+#. {{{ telinit
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "When B<init> is requested to change the runlevel, it sends the warning "
+#| "signal \\s-1B<SIGTERM>\\s0 to all processes that are undefined in the new "
+#| "runlevel. It then waits 5 seconds before forcibly terminating these "
+#| "processes via the \\s-1B<SIGKILL>\\s0 signal. Note that B<init> assumes "
+#| "that all these processes (and their descendants) remain in the same "
+#| "process group which B<init> originally created for them. If any process "
+#| "changes its process group affiliation it will not receive these signals. "
+#| "Such processes need to be terminated separately."
+msgid ""
+"When B<init> is requested to change the runlevel, it sends the warning "
+"signal \\s-1B<SIGTERM>\\s0 to all processes that are undefined in the new "
+"runlevel. It then waits 3 seconds before forcibly terminating these "
+"processes via the \\s-1B<SIGKILL>\\s0 signal. Note that B<init> assumes "
+"that all these processes (and their descendants) remain in the same process "
+"group which B<init> originally created for them. If any process changes its "
+"process group affiliation it will not receive these signals. Such processes "
+"need to be terminated separately."
+msgstr ""
+"Gdy B<init> jest proszony o zmianę poziomu działania, wysyła sygnał "
+"ostrzegawczy \\s-1B<SIGTERM>\\s0 do wszystkich procesów, które nie są "
+"zdefiniowane w nowym poziomie pracy. Potem czeka 5 sekund zanim \"na siłę\" "
+"zakończy te procesy poprzez sygnał \\s-1B<SIGKILL>\\s0. Zauważ, że B<init> "
+"zakłada, że wszystkie te procesy (i ich potomki) pozostają w tej samej "
+"grupie procesów, którą B<init> oryginalnie im utworzył. Jeżeli jakikolwiek "
+"proces zmienił swą przynależność do grupy procesów to nie odbierze tych "
+"sygnałów. Tego typu procesy muszą być kończone osobno (np. demony wszelakie "
+"- przyp. tłum.)."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "TELINIT"
+msgstr "TELINIT"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"B</sbin/telinit> is linked to B</sbin/init>. It takes a one-character "
+"argument and signals B<init> to perform the appropriate action. The "
+"following arguments serve as directives to B<telinit>:"
+msgstr ""
+"B</sbin/telinit> jest symbolicznym dowiązaniem do B</sbin/init>. Pobiera on "
+"jednoznakowy argument i sygnały B<init>, by podjął stosowne działanie. "
+"Poniższe argumenty można stosować jako rozkazy dla B<telinit>:"
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<0>,B<1>,B<2>,B<3>,B<4>,B<5> or B<6>"
+msgstr "B<0>,B<1>,B<2>,B<3>,B<4>,B<5> lub B<6>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "tell B<init> to switch to the specified run level."
+msgstr "mówią procesowi B<init> by przełączył w odpowiedni poziom działania."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<a>,B<b>,B<c>"
+msgstr "B<a>,B<b>,B<c>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"tell B<init> to process only those B</etc/inittab> file entries having "
+"runlevel B<a>,B<b> or B<c>."
+msgstr ""
+"każą procesowi B<init> by przetwarzał tylko te pola pliku B</etc/inittab>, "
+"które odnoszą się do poziomu pracy B<a>,B<b> lub B<c>."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<Q> or B<q>"
+msgstr "B<Q> lub B<q>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "tell B<init> to re-examine the B</etc/inittab> file."
+msgstr "każą procesowi B<init> jeszcze raz przeczytać plik B</etc/inittab>."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<S> or B<s>"
+msgstr "B<S> lub B<s>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "tell B<init> to switch to single user mode."
+msgstr "mówią żeby B<init> przełączył w tryb jednego użytkownika."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<U> or B<u>"
+msgstr "B<U> lub B<u>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "tell B<init> to re-execute itself (preserving the state). No re-examining "
+#| "of B</etc/inittab> file happens. Run level should be one of B<Ss0123456> "
+#| "otherwise request would be silently ignored."
+msgid ""
+"tell B<init> to re-execute itself (preserving the state). No re-examining of "
+"B</etc/inittab> file happens. Runlevel should be one of B<Ss0123456> "
+"otherwise request would be silently ignored."
+msgstr ""
+"każą procesowi B<init> przeładować się (zachowując obecny stan). Nie "
+"występuje ponowne odczytywanie pliku B</etc/inittab>. Poziom pracy powinien "
+"być ustawiony na B<Ss0123456>, w przeciwnym wypadku żądanie może być "
+"\"delikatnie\" zignorowane."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "B<telinit> can tell B<init> how long it should wait between sending "
+#| "processes the SIGTERM and SIGKILL signals. The default is 5 seconds, but "
+#| "this can be changed with the B<-t> option."
+msgid ""
+"B<telinit> can tell B<init> how long it should wait between sending "
+"processes the SIGTERM and SIGKILL signals. The default is 3 seconds, but "
+"this can be changed with the B<-t> option."
+msgstr ""
+"B<telinit> może także powiedzieć procesowi B<init>, jak długo powinien on "
+"czekać między wysyłaniem sygnałów SIGTERM i SIGKILL. Domyślną wartością jest "
+"5 sekund, ale może być ona zmieniona za pomocą opcji B<-t>."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"B<telinit -e> tells B<init> to change the environment for processes it "
+"spawns. The argument of B<-e> is either of the form I<VAR>=I<VAL> which "
+"sets variable I<VAR> to value I<VAL>, or of the form I<VAR> (without an "
+"equality sign) which unsets variable I<VAR>."
+msgstr ""
+"B<telinit -e> mówi procesowi B<init>, aby zmienił środowisko procesów, które "
+"mnoży. Argumenty do B<-e> mogą mieć postać I<ZMIENNA>=I<WARTOŚĆ>, która "
+"ustawia zmiennej I<ZMIENNA> wartość I<WARTOŚĆ> lub postać I<ZMIENNA> (bez "
+"znaku równości), która usuwa zmienną I<ZMIENNA>."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "B<telinit> can be invoked only by users with appropriate privileges."
+msgstr ""
+"B<telinit> może być wywoływany tylko przez użytkowników uprzywilejowanych."
+
+#. }}}
+#. }}}
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"The B<init> binary checks if it is B<init> or B<telinit> by looking at its "
+"I<process id>; the real B<init>'s process id is always B<1>. From this it "
+"follows that instead of calling B<telinit> one can also just use B<init> "
+"instead as a shortcut."
+msgstr ""
+"Wywołany B<init> sprawdza czy jest procesem inicjującym B<init> czy też jest "
+"wywołany jako B<telinit> poprzez wgląd w swój I<identyfikator procesu>; "
+"prawdziwy identyfikator procesu B<init> ma zawsze wartość B<1>. Teraz już "
+"wiadomo, że zamiast wywoływać B<telinit> możesz też po prostu użyć B<init>, "
+"a nie skrótu."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "ENVIRONMENT"
+msgstr "ŚRODOWISKO"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "B<Init> sets the following environment variables for all its children:"
+msgstr ""
+"B<Init> ustawia następujące zmienne środowiskowe dla wszystkich swoich "
+"dzieci:"
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<PATH>"
+msgstr "B<PATH>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "I</bin:/usr/bin:/sbin:/usr/sbin>"
+msgstr "I</bin:/usr/bin:/sbin:/usr/sbin>"
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<INIT_VERSION>"
+msgstr "B<INIT_VERSION>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"As the name says. Useful to determine if a script runs directly from B<init>."
+msgstr ""
+"Jak mówi nazwa - wersja programu. Użyteczne dla określenia, jeśli skrypt "
+"uruchamia się bezpośrednio z B<init>."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<RUNLEVEL>"
+msgstr "B<RUNLEVEL>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "The current system runlevel."
+msgstr "Obecny poziom pracy systemu."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<PREVLEVEL>"
+msgstr "B<PREVLEVEL>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "The previous runlevel (useful after a runlevel switch)."
+msgstr "Poprzedni poziom pracy systemu (użyteczne po zmianie poziomów)."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<CONSOLE>"
+msgstr "B<CONSOLE>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"The system console. This is really inherited from the kernel; however if it "
+"is not set B<init> will set it to B</dev/console> by default."
+msgstr ""
+"Konsola systemu. Tak naprawdę ta wartość jest przyjmowana od jądra; jednak "
+"jeśli nie jest ustawiona B<init> ustawi ją domyślnie na B</dev/console>."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "BOOTFLAGS"
+msgstr "FLAGI STARTOWE"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "It is possible to pass a number of flags to B<init> from the boot monitor "
+#| "(eg. LILO). B<Init> accepts the following flags:"
+msgid ""
+"It is possible to pass a number of flags to B<init> from the boot monitor "
+"(eg. LILO or GRUB). B<Init> accepts the following flags:"
+msgstr ""
+"Jest możliwe by przekazać pewne flagi do procesu B<init> z monitora "
+"startowego (np. LILO). B<Init> dopuszcza stosowanie następujących flag:"
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-s, S, single>"
+msgstr "B<-s, S, single>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Single user mode boot. In this mode I</etc/inittab> is examined and the "
+"bootup rc scripts are usually run before the single user mode shell is "
+"started."
+msgstr ""
+"Rozruch w trybie jednego użytkownika. W tym trybie I</etc/inittab> jest "
+"sprawdzany (wczytywany) i skrypty startowe rc są zwykle uruchamiane zanim "
+"wystartuje powłoka dla trybu jednego użytkownika."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<1-5>"
+msgstr "B<1-5>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "Runlevel to boot into."
+msgstr "Poziom działania w jakim system ma wystartować."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-b, emergency>"
+msgstr "B<-b, emergency>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Boot directly into a single user shell without running any other startup "
+"scripts."
+msgstr ""
+"Wejście bezpośrednio w tryb jednego użytkownika bez uruchamiania żadnych "
+"innych skryptów startowych."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-a, auto>"
+msgstr "B<-a, auto>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"The LILO boot loader adds the word \"auto\" to the command line if it booted "
+"the kernel with the default command line (without user intervention). If "
+"this is found B<init> sets the \"AUTOBOOT\" environment variable to \"yes\". "
+"Note that you cannot use this for any security measures - of course the user "
+"could specify \"auto\" or -a on the command line manually."
+msgstr ""
+"Program ładujący LILO dodaje słowo \"auto\" do linii poleceń, jeżeli "
+"uruchomił jądro z domyślną linią poleceń (użytkownik jej nie zmieniał). "
+"Jeżeli B<init> znajdzie to słowo, ustawi zmienną środowiskową \"AUTOBOOT\" "
+"na \"yes\". Proszę zauważyć, że nie można tego użyć jako środka "
+"bezpieczeństwa - oczywiści użytkownik mógł ręcznie w linii poleceń wpisać "
+"\"auto\" użyć opcji -a."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-z >I<xxx>"
+msgstr "B<-z >I<xxx>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"The argument to B<-z> is ignored. You can use this to expand the command "
+"line a bit, so that it takes some more space on the stack. B<Init> can then "
+"manipulate the command line so that B<ps>(1) shows the current runlevel."
+msgstr ""
+"Argument opcji B<-z> jest ignorowany. Może być użyta do wydłużenia linii "
+"poleceń, tak żeby zajmowała więcej miejsca na stosie. B<Init> może wtedy "
+"manipulować linią poleceń, tak żeby B<ps>(1) pokazywało bieżący tryb "
+"uruchomienia."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<--version>"
+msgstr "B<--version>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"This argument, when used on its own, displays the current version of init to "
+"the console/stdout. It is a quick way to determine which init software and "
+"version is being used. After the version information is displayed, init "
+"immediately exits with a return code of zero."
+msgstr ""
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "INTERFACE"
+msgstr "INTERFEJS"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Init listens on a I<fifo> in /run, I</run/initctl>, for messages. "
+#| "B<Telinit> uses this to communicate with init. The interface is not very "
+#| "well documented or finished. Those interested should study the I<initreq."
+#| "h> file in the I<src/> subdirectory of the B<init> source code tar "
+#| "archive."
+msgid ""
+"Init listens on a I<fifo> in /dev, I</run/initctl>, for messages. "
+"B<Telinit> uses this to communicate with init. The interface is not very "
+"well documented or finished. Those interested should study the I<initreq.h> "
+"file in the I<src/> subdirectory of the B<init> source code tar archive."
+msgstr ""
+"Init nasłuchuje wiadomości na łączu I<fifo> w /run, I</run/initctl>. "
+"B<Telinit> używa tego do komunikacji z procesem init. Ten interfejs nie jest "
+"zbyt dobrze udokumentowany czy skończony. Zainteresowani powinni "
+"przestudiować plik I<initreq.h> w podkatalogu I<src/> archiwum tarowego z "
+"kodem źródłowym B<init>."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SIGNALS"
+msgstr "SYGNAŁY"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "Init reacts to several signals:"
+msgstr "Init reaguje na następujące sygnały:"
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<SIGHUP>"
+msgstr "B<SIGHUP>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "Has the same effect as B<telinit q>."
+msgstr "Ma ten sam efekt co B<telinit q>."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<SIGUSR1>"
+msgstr "B<SIGUSR1>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "On receipt of this signals, init closes and re-opens its control fifo, B</"
+#| "run/initctl>."
+msgid ""
+"On receipt of this signals, init closes and re-opens its control fifo, B</"
+"run/initctl>. Useful for bootscripts when /dev is remounted."
+msgstr ""
+"Po odebraniu tego sygnału, init zamyka i ponownie otwiera swoją kontrolkę "
+"fifo, B</run/initctl>."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<SIGUSR2>"
+msgstr "B<SIGUSR2>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"When init receives SIGUSR2, init closes and leaves the control fifo, B</run/"
+"initctl>, closed. This may be used to make sure init is not holding open any "
+"files. However, it also prevents init from switching runlevels. Which means "
+"commands like shutdown no longer work. The fifo can be re-opened by sending "
+"init the SIGUSR1 signal."
+msgstr ""
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<SIGINT>"
+msgstr "B<SIGINT>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Normally the kernel sends this signal to init when CTRL-ALT-DEL is pressed. "
+"It activates the I<ctrlaltdel> action."
+msgstr ""
+"Zwykle ten sygnał jest wysyłany z jądra by powiedzieć, że wciśnięta została "
+"kombinacja klawiszy CTRL-ALT-DEL. Powoduje to rozpoczęcie akcji "
+"I<ctrlaltdel>."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<SIGWINCH>"
+msgstr "B<SIGWINCH>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"The kernel sends this signal when the I<KeyboardSignal> key is hit. It "
+"activates the I<kbrequest> action."
+msgstr ""
+"Jądro wysyła ten sygnał jeśli wciśnięty został klawisz I<KeyboardSignal>. "
+"Aktywuje to akcję I<kbrequest>."
+
+#. {{{ Conforming to
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "CONFORMING TO"
+msgstr "ZGODNE Z"
+
+#. }}}
+#. {{{ Files
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"B<Init> is compatible with the System V init. It works closely together with "
+"the scripts in the directories I</etc/init.d> and I</etc/rc{runlevel}.d>. "
+"If your system uses this convention, there should be a I<README> file in the "
+"directory I</etc/init.d> explaining how these scripts work."
+msgstr ""
+"B<Init> jest kompatybilny z init obecnym System V. Działa razem ze skryptami "
+"w katalogach I</etc/init.d> i I</etc/rc{poziom_działania}.d>. Jeśli twój "
+"system używa tej konwencji, to powinien być obecny plik I<README> w katalogu "
+"I</etc/init.d> wyjaśniający, jak te skrypty działają."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "FILES"
+msgstr "PLIKI"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid ""
+"/etc/inittab\n"
+"/etc/initscript\n"
+"/dev/console\n"
+"/var/run/utmp\n"
+"/var/log/wtmp\n"
+"/run/initctl\n"
+msgstr ""
+"/etc/inittab\n"
+"/etc/initscript\n"
+"/dev/console\n"
+"/var/run/utmp\n"
+"/var/log/wtmp\n"
+"/run/initctl\n"
+
+#. }}}
+#. {{{ Warnings
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "WARNINGS"
+msgstr "OSTRZEŻENIA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"B<Init> assumes that processes and descendants of processes remain in the "
+"same process group which was originally created for them. If the processes "
+"change their group, B<init> can't kill them and you may end up with two "
+"processes reading from one terminal line."
+msgstr ""
+"B<Init> zakłada, że procesy i ich procesy potomne pozostają w tej samej "
+"grupie procesów, która była dla nich oryginalnie stworzona. Jeżeli "
+"jakikolwiek proces zmienił swą przynależność do grupy procesów, B<init> nie "
+"może ich zabić i może skończyć się na tym, że zostaną dwa procesy czytające "
+"z jednego wiersza terminala."
+
+#. }}}
+#. {{{ Diagnostics
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"On a Debian system, entering runlevel 1 causes all processes to be killed "
+"except for kernel threads and the script that does the killing and other "
+"processes in its session. As a consequence of this, it isn't safe to return "
+"from runlevel 1 to a multi-user runlevel: daemons that were started in "
+"runlevel S and are needed for normal operation are no longer running. The "
+"system should be rebooted."
+msgstr ""
+"W systemie Debian, wejście w poziom pracy 1 powoduje zabicie wszystkich "
+"procesów z wyjątkiem wątków jądra i skryptu który wykonuje zabijanie oraz "
+"innych procesów w jego sesji. W konsekwencji, powracanie z poziomu 1 do "
+"poziomu pracy trybu wielu użytkowników nie jest bezpieczne: demony, które "
+"zostały uruchomione w poziomie S i są wymagane do normalnego działania nie "
+"są dłużej uruchomione. System powinien zostać uruchomiony ponownie."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DIAGNOSTICS"
+msgstr "DIAGNOSTYKA"
+
+#. }}}
+#. {{{ Author
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"If B<init> finds that it is continuously respawning an entry more than 10 "
+"times in 2 minutes, it will assume that there is an error in the command "
+"string, generate an error message on the system console, and refuse to "
+"respawn this entry until either 5 minutes has elapsed or it receives a "
+"signal. This prevents it from eating up system resources when someone makes "
+"a typographical error in the B</etc/inittab> file or the program for the "
+"entry is removed."
+msgstr ""
+"Jeśli B<init> zorientuje się, że wciąż powtarza namnażanie zadanego procesu "
+"częściej niż 10 razy w ciągu 2 minut, wtedy założy, że gdzieś w wywołaniu "
+"komendy jest błąd, wyśle wiadomość o błędzie na konsolę systemu, i przerwie "
+"pomnażanie danego pola do upłynięcia 5 minut lub do odebrania sygnału. "
+"Zapobiega to \"zjadaniu\" zasobów systemu gdy ktoś popełni literówkę w pliku "
+"B</etc/inittab> lub gdy program normalnie uruchamiany dla danego wpisu jest "
+"usunięty."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "AUTHOR"
+msgstr "AUTOR"
+
+#. }}}
+#. {{{ See also
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Miquel van Smoorenburg (miquels@cistron.nl), initial manual page by Michael "
+"Haardt (u31b3hs@pool.informatik.rwth-aachen.de)."
+msgstr ""
+"Miquel van Smoorenburg (miquels@cistron.nl), pierwszą wersję strony "
+"podręcznika napisał Michael Haardt (u31b3hs@pool.informatik.rwth-aachen.de)."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "B<getty>(1), B<login>(1), B<sh>(1), B<runlevel>(8), B<shutdown(8),> "
+#| "B<kill>(1), B<inittab>(5), B<initscript>(5), B<utmp>(5)"
+msgid ""
+"B<getty>(1), B<login>(1), B<sh>(1), B<runlevel>(8), B<shutdown>(8), "
+"B<kill>(1), B<initctl>(5), B<inittab>(5), B<initscript>(5), B<utmp>(5)"
+msgstr ""
+"B<getty>(1), B<login>(1), B<sh>(1), B<runlevel>(8), B<shutdown(8),> "
+"B<kill>(1), B<inittab>(5), B<initscript>(5), B<utmp>(5)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/init.8.po.custom b/po/pl/archive/po/man8/init.8.po.custom
new file mode 100644
index 00000000..2d9a68c4
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/init.8.po.custom
@@ -0,0 +1 @@
+Tłumaczenie opisuje tradycyjną wersję init z \fISystemV\fP, używaną domyślnie przez Debiana. W przypadku korzystania z init udostępnianego przez wywodzący się z Ubuntu \fBupstart\fP, proszę wydać polecenie \fIman \-\-locale=C 8 init\fP, aby zapoznać się z właściwym opisem w języku angielskim.
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/pac.8.po b/po/pl/archive/po/man8/pac.8.po
new file mode 100644
index 00000000..3805f5be
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/pac.8.po
@@ -0,0 +1,309 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Wojtek Kotwica <wkotwica@post.pl>, 2000.
+# Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>, 2012.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-08-27 18:24+0200\n"
+"PO-Revision-Date: 2012-07-30 19:57+0200\n"
+"Last-Translator: Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.4\n"
+
+#. type: Dd
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "$Mdocdate: May 31 2007 $"
+msgstr "$Mdocdate: 31 maja 2007 $"
+
+#. type: Dt
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "PAC 8"
+msgstr "PAC 8"
+
+#. type: Sh
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "E<.Nm pac>"
+msgstr "E<.Nm pac>"
+
+#. type: Nd
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "printer/plotter accounting information"
+msgstr "informacja rozliczeniowa drukarki/plotera"
+
+#. type: Sh
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"E<.Nm pac> E<.Op Fl cmrs> E<.Bk -words> E<.Op Fl P Ns Ar printer> E<.Ek> E<."
+"Bk -words> E<.Op Fl p Ns Ar price> E<.Ek> E<.Op Ar user ...>"
+msgstr ""
+"E<.Nm pac> E<.Op Fl cmrs> E<.Bk -words> E<.Op Fl P Ns Ar drukarka> E<.Ek> E<."
+"Bk -words> E<.Op Fl p Ns Ar cena> E<.Ek> E<.Op Ar użytkownik ...>"
+
+#. type: Sh
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"E<.Nm pac> reads the printer/plotter accounting files, accumulating the "
+"number of pages (the usual case) or feet (for raster devices) of paper "
+"consumed by each named E<.Ar user>, and prints out how much each user "
+"consumed in pages or feet and dollars."
+msgstr ""
+"E<.Nm Pac> (ang. printer/plotter accounting) czyta pliki rozliczeniowe "
+"drukarki/plottera, sumując liczbę stron (typowy przypadek) lub stóp (dla "
+"urządzeń rastrowych) papieru zużytego przez każdego z użytkowników, i "
+"wypisuje ile zużył każdy z nich w stronach czy stopach i w dolarach."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"When no E<.Ar user> arguments are given, statistics are printed for every "
+"user who has used any paper."
+msgstr ""
+"Gdy nie poda się argumentu E<.Ar użytkownik>, to wpisywane są statystyki dla "
+"każdego użytkownika który zużył papier."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "The options are as follows:"
+msgstr "Dostępne są następujące opcje:"
+
+#. type: It
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "Fl P Ns Ar printer"
+msgstr "Fl P Ns Ar drukarka"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Accounting is done for the named printer. Normally, accounting is done for "
+"the default printer (site dependent) or the value of the environment "
+"variable E<.Ev PRINTER> is used."
+msgstr ""
+"Rozliczenie wykonywane jest dla zadanej drukarki. Normalnie, rozliczanie "
+"wykonywane jest dla drukarki domyślnej (zależnej od konkretnego systemu) lub "
+"drukarki określonej wartością zmiennej środowiska E<.Ev PRINTER>."
+
+#. type: It
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "Fl c"
+msgstr "Fl c"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Causes the output to be sorted by cost; usually the output is sorted "
+"alphabetically by name."
+msgstr ""
+"powoduje, że wyjście zostanie posortowane według kosztów; normalnie jest ono "
+"sortowane alfabetycznie według nazwy."
+
+#. type: It
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "Fl m"
+msgstr "Fl m"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Causes the host name to be ignored in the accounting file. This allows for "
+"a user on multiple machines to have all of his printing charges grouped "
+"together."
+msgstr ""
+"powoduje, że w pliku rozliczeniowym ignorowana będzie nazwa hosta. Pozwala "
+"to użytkownikowi pracującemu na wielu maszynach na połączenie wszystkich "
+"opłat za drukowanie."
+
+#. type: It
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "Fl p Ns Ar price"
+msgstr "Fl p Ns Ar cena"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"The value E<.Ar price> is used for the cost in dollars instead of the "
+"default value of 0.02 or the price specified in E<.Pa /etc/printcap>."
+msgstr ""
+"Wartość E<.Ar ceny> używana jest jako koszt w dolarach, zamiast domyślnej "
+"wartości 0.02 lub ceny określonej w E<.Pa /etc/printcap>."
+
+#. type: It
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "Fl r"
+msgstr "Fl r"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "Reverse the sorting order."
+msgstr "Odwraca porządek sortowania."
+
+#. type: It
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "Fl s"
+msgstr "Fl s"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Accounting information is summarized on the summary accounting file; this "
+"summarization is necessary since on a busy system, the accounting file can "
+"grow by several lines per day."
+msgstr ""
+"Informacja rozliczeniowa jest sumowana w sumarycznym pliku rozliczeniowym; "
+"sumowanie to jest niezbędne, gdyż na obciążonym systemie plik rozliczeniowy "
+"może powiększać się o kilkanaście wierszy dziennie."
+
+#. type: Sh
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "OUTPUT FORMAT"
+msgstr "FORMATY WYJŚCIOWE"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "E<.Nm> formats the output into a simple table, using four columns:"
+msgstr "E<.Nm> formatuje wyjście w prostą tabelę z czterema kolumnami:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"The host name followed by the user's login name (column \"Login\"). If the "
+"E<.Fl m> option was specified, the host name will be omitted."
+msgstr ""
+"Na początku wypisywana jest nazwa komputera wraz z nazwą loginu użytkownika "
+"(kolumna \"Login\"). Jeśli poda się opcję E<.Fl m>, to nazwa komputera jest "
+"pomijana."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "The number of pages or feet printed (column \"pages/feet\")."
+msgstr "Liczba stron lub stóp wydrukowanego papieru (kolumna \"pages/feet\")."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "The number of copies made (column \"runs\")."
+msgstr "Liczba wykonanych kopii (kolumna \"runs\")."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "The total price for the user (column \"price\")."
+msgstr "Całkowity koszt na użytkownika (kolumna \"price\")."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"If no E<.Ar user> argument was specified, E<.Nm> will print a summary line "
+"with print totals."
+msgstr ""
+"Jeśli nie poda się argumenty E<.Ar użytkownik>, to E<.Nm> wypisze wiersz "
+"podsumowania z całkowitymi wartościami drukowania."
+
+#. type: Sh
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "FILES"
+msgstr "PLIKI"
+
+#. type: It
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "Pa /var/account/?acct"
+msgstr "Pa /var/account/?acct"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "raw accounting files"
+msgstr "nieprzetworzone pliki rozliczeniowe"
+
+#. type: It
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "Pa /var/account/?_sum"
+msgstr "Pa /var/account/?_sum"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "summary accounting files"
+msgstr "sumaryczne pliki rozliczeniowe"
+
+#. type: It
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "Pa /etc/printcap"
+msgstr "Pa /etc/printcap"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "printer capability database"
+msgstr "baza danych możliwości drukarek"
+
+#. type: Sh
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "E<.Xr printcap 5>"
+msgstr "E<.Xr printcap 5a>"
+
+# All that section was initially translated by PB. Readded with minor corrections by MK. --MK
+#. type: Sh
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "HISTORY"
+msgstr "HISTORIA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "The E<.Nm> command appeared in E<.Bx 4.0>."
+msgstr "Polecenie E<.Nm> pojawiło się w E<.Bx 4.0>."
+
+#. type: Sh
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "BUGS"
+msgstr "BŁĘDY"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"The relationship between the computed price and reality is as yet unknown."
+msgstr ""
+"Obecnie nie jest jeszcze znana relacja pomiędzy ceną wyliczoną a rzeczywistą."
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/pidof.8.po b/po/pl/archive/po/man8/pidof.8.po
new file mode 100644
index 00000000..0a30edbd
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/pidof.8.po
@@ -0,0 +1,328 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Marcin Garski <mgarski@post.pl>, ????.
+# Przemek Borys <pborys@dione.ids.pl>, 1998.
+# Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>, 2012.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-12-17 21:34+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2021-01-05 15:26+0100\n"
+"Last-Translator: Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.2\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "PIDOF"
+msgstr "PIDOF"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "01 Sep 1998"
+msgstr "1 września 1998"
+
+#. type: TH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "Linux System Administrator's Manual"
+msgstr "Podręcznik administratora systemu Linux"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "pidof -- find the process ID of a running program."
+msgstr "pidof - znajduje identyfikator procesu działającego programu"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "B<pidof> [B<-s>] [B<-c>] [B<-n>] [B<-x>] [B<-o> I<omitpid[,omitpid..]>] "
+#| "[B<-o> I<omitpid[,omitpid..]..>] B<program> [B<program..>]"
+msgid ""
+"B<pidof> [B<-s>] [B<-c>] [B<-n>] [B<-x>] [B<-z>] [B<-o> I<omitpid[,"
+"omitpid...]>] [B<-o> I<omitpid[,omitpid...]...>] [B<-d> I<sep>] B<program> "
+"[B<program...>]"
+msgstr ""
+"B<pidof> [B<-s>] [B<-c>] [B<-n>] [B<-x>] [B<-o> I<pomiń-pid>[B<,>I<pomiń-"
+"pid>...] I<program> [I<program..>]"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"B<Pidof> finds the process id's (PIDs) of the named programs. It prints "
+"those id's on the standard output. This program is on some systems used in "
+"run-level change scripts, especially when the system has a I<System-V> like "
+"I<rc> structure. In that case these scripts are located in /etc/rc?.d, "
+"where ? is the runlevel. If the system has a B<start-stop-daemon> (8) "
+"program that should be used instead."
+msgstr ""
+"B<Pidof> wyszukuje identyfikatory procesów (PID-y) wskazanych programów. "
+"Wypisuje je następnie na standardowe wyjście. Program ten jest na ogół "
+"używany w skryptach zmian poziomu pracy (runlevel change scripts), "
+"szczególnie jeśli system ma strukturę I<rc> typu I<System-V>. Skrypty te są "
+"wtedy zlokalizowane w /etc/rc.?d, gdzie ? oznacza poziom pracy. Jeżeli "
+"system posiada program B<start-stop-daemon>(8), to powinien być on stosowany "
+"zamiast B<pidof>."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "OPTIONS"
+msgstr "OPCJE"
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "-s"
+msgstr "-s"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "Single shot - this instructs the program to only return one I<pid>."
+msgstr ""
+"Pojedynczy strzał - mówi to programowi, by wyświetlił tylko jeden I<pid>."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "-c"
+msgstr "B<-c>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, fuzzy
+#| msgid ""
+#| "Only return process ids that are running with the same root directory. "
+#| "This option is ignored for non-root users, as they will be unable to "
+#| "check the current root directory of processes they do not own."
+msgid ""
+"Only return process PIDs that are running with the same root directory. "
+"This option is ignored for non-root users, as they will be unable to check "
+"the current root directory of processes they do not own."
+msgstr ""
+"Zwraca tylko identyfikatory procesów działających w tym samym katalogu "
+"głównym. Ta opcja jest nieprzydatna dla użytkowników innych niż root, "
+"ponieważ nie będą oni mogli sprawdzić aktualnego katalogu głównego procesów, "
+"których nie są właścicielami."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "-n"
+msgstr "-n"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Avoid B<stat>(2) system function call on all binaries which are located on "
+"network based file systems like B<NFS>. Instead of using this option the "
+"variable B<PIDOF_NETFS> may be set and exported."
+msgstr ""
+"Zapobiega wywołaniu funkcji systemowej B<stat>(2) na wszystkich plikach "
+"binarnych, zlokalizowanych w sieciowym systemie plików, takim jak B<NFS>. "
+"Zamiast użycia tej opcji, można również ustawić i wyeksportować zmienną "
+"B<PIDOF_NETFS>."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "-q"
+msgstr "-q"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Do not display matched PIDs to standard out. Simply exit with a status of "
+"true or false to indicate whether a matching PID was found."
+msgstr ""
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "-x"
+msgstr "-x"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Scripts too - this causes the program to also return process id's of shells "
+"running the named scripts."
+msgstr ""
+"Skrypty również - to powoduje, że program zwraca również identyfikatory "
+"procesów powłok, pracujących z podanymi skryptami."
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "-z"
+msgstr "-z"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye
+msgid ""
+"Try to detect processes which are stuck in uninterruptible (D) or zombie "
+"(Z) status. Usually these processes are skipped as trying to deal with them "
+"can cause pidof to hang."
+msgstr ""
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "-d I<sep>"
+msgstr ""
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Tells I<pidof> to use I<sep> as an output separator if more than one PID is "
+"shown. The default separator is a space."
+msgstr ""
+
+#. type: IP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "-o I<omitpid>"
+msgstr "B<-o> I<pomiń-pid>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Tells I<pidof> to omit processes with that process id. The special pid B<"
+"%PPID> can be used to name the parent process of the I<pidof> program, in "
+"other words the calling shell or shell script."
+msgstr ""
+"Mówi programowi, by ominął procesy z podanym identyfikatorem procesu. "
+"Istnieje specjalny pid B<%PPID>, który może być używany do wskazywania "
+"procesu rodzicielskiego programu B<pidof>, czyli innymi słowy do wywołującej "
+"powłoki lub skryptu."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "EXIT STATUS"
+msgstr "KOD ZAKOŃCZENIA"
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<0>"
+msgstr "B<0>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "At least one program was found with the requested name."
+msgstr "Znaleziono przynajmniej jeden program o żądanej nazwie."
+
+#. type: TP
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<1>"
+msgstr "B<1>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "No program was found with the requested name."
+msgstr "Nie znaleziono programu o żądanej nazwie."
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NOTES"
+msgstr "UWAGI"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"I<pidof> is actually the same program as I<killall5>; the program behaves "
+"according to the name under which it is called."
+msgstr ""
+"B<pidof> jest w rzeczywistości tym samym programem co B<killall5>, a jego "
+"zachowanie zależy od nazwy, spod której został wywołany."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"When I<pidof> is invoked with a full pathname to the program it should find "
+"the pid of, it is reasonably safe. Otherwise it is possible that it returns "
+"PIDs of running programs that happen to have the same name as the program "
+"you're after but are actually other programs. Note that the executable name "
+"of running processes is calculated with B<readlink>(2), so symbolic links to "
+"executables will also match."
+msgstr ""
+"Gdy B<pidof> jest wywoływany z pełną, ścieżkową nazwą programu, którego PID "
+"ma znaleźć, jest rozsądnie bezpieczny. W przeciwnym razie możliwe, że zwróci "
+"identyfikatory pid programów, które przypadkowo mają tę samą nazwę, co "
+"szukany przez nas, ale faktycznie są innymi programami. Proszę zauważyć, że "
+"nazwy plików wykonywalnych działających procesów są pozyskiwane za pomocą "
+"B<readlink>(2), tak więc dowiązania symboliczne do plików wykonywalnych "
+"również są dopasowywane."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid ""
+"Zombie processes or processes in disk sleep (states Z and D, respectively) "
+"are ignored, as attempts to access the stats of these will sometimes fail. "
+"The -z flag (see above) tells pidof to try to detect these sleeping and "
+"zombie processes, at the risk of failing or hanging."
+msgstr ""
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "B<shutdown>(8), B<init>(8), B<halt>(8), B<reboot>(8), B<killall5>(8)"
+msgstr "B<shutdown>(8), B<init>(8), B<halt>(8), B<reboot>(8), B<killall5>(8)"
+
+#. type: SH
+#: debian-bullseye debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "AUTHOR"
+msgstr "AUTOR"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-bullseye debian-unstable
+msgid "Miquel van Smoorenburg, miquels@cistron.nl"
+msgstr "Miquel van Smoorenburg, miquels@cistron.nl"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Try to detect processes which are stuck in zombie (Z) status. Usually these "
+"processes are skipped as trying to deal with them can cause pidof or related "
+"tools to hang. Note: In the past pidof would ignore processes in the "
+"uninterruptable state (D), unless the -z flag was specified. This is no "
+"longer the case. The pidof program will find and report processes in the D "
+"state whether -z is specified or not."
+msgstr ""
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/qmail-clean.8.po b/po/pl/archive/po/man8/qmail-clean.8.po
new file mode 100644
index 00000000..aaae217f
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/qmail-clean.8.po
@@ -0,0 +1,77 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-11-19 12:33+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 22:01+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "qmail-clean"
+msgstr "qmail-clean"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-clean - clean up the queue directory"
+msgstr "qmail-clean - czyści katalog kolejki"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-clean>"
+msgstr "B<qmail-clean>"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-clean> reads a cleanup command from descriptor 0, performs the "
+"cleanup, prints the results to descriptor 1, and repeats."
+msgstr ""
+"B<qmail-clean> wczytuje komendę czyszczenia z deskryptora 0, czyści, "
+"wypisuje rezultaty na deskryptorze 1 i powtarza."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-send(8)"
+msgstr "qmail-send(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/qmail-command.8.po b/po/pl/archive/po/man8/qmail-command.8.po
new file mode 100644
index 00000000..cfc7f139
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/qmail-command.8.po
@@ -0,0 +1,227 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-11-19 12:33+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 22:04+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "qmail-command"
+msgstr "qmail-command"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-command - user-specified mail delivery program"
+msgstr ""
+"qmail-command - podawany przez użytkownika program dostarczający pocztę"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "in B<.qmail>I<ext>: B<|>I<command>"
+msgstr "w B<.qmail>I<dod> : B<|>I<polecenie>"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-local> will, upon your request, feed each incoming mail message "
+"through a program of your choice."
+msgstr ""
+"B<qmail-local> będzie, na żądanie, przepuszczał każdą nadchodzącą wiadomość "
+"pocztową przez wybrany program."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"When a mail message arrives, B<qmail-local> runs B<sh -c >I<command> in your "
+"home directory. It makes the message available on I<command>'s standard "
+"input."
+msgstr ""
+"Gdy nadejdzie wiadomość pocztowa, B<qmail-local> wykona B<sh -c "
+">I<polecenie> w Twoim katalogu domowym. Wiadomość będzie udostępniona na "
+"standardowym wejściu I<polecenia>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<WARNING:> The mail message does not begin with B<qmail-local>'s usual "
+"B<Return-Path> and B<Delivered-To> lines."
+msgstr ""
+"B<OSTRZEŻENIE:> Wiadomość pocztowa nie zaczyna się od zwyczajowo należących "
+"do B<qmail-local> linii B<Return-Path> czy też B<Delivered-To>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Note that B<qmail-local> uses the same file descriptor for every delivery in "
+"your B<.qmail> file, so it is not safe for I<command> to fork a child that "
+"reads the message in the background while the parent exits."
+msgstr ""
+"Proszę zauważyć, że B<qmail-local> używa tego samego deskryptora pliku dla "
+"każdego dostarczania podanego w pliku B<.qmail>, tak więc nie jest to "
+"bezpieczne, aby I<polecenie> tworzyło proces potomny, który czyta wiadomość "
+"w tle, podczas gdy rodzic kończy pracę."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "EXIT CODES"
+msgstr "KODY ZAKOŃCZENIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"I<command>'s exit codes are interpreted as follows: 0 means that the "
+"delivery was successful; 99 means that the delivery was successful, but that "
+"B<qmail-local> should ignore all further delivery instructions; 100 means "
+"that the delivery failed permanently (hard error); 111 means that the "
+"delivery failed but should be tried again in a little while (soft error)."
+msgstr ""
+"Kody wyjścia I<polecenia> są interpretowane następująco: 0 oznacza, że "
+"dostarczanie się powiodło; 99 oznacza, że dostarczanie się powiodło, lecz "
+"B<qmail-local> powinien zignorować dalsze instrukcje doręczania; 100 "
+"oznacza, że dostarczanie zawiodło całkowicie (twardy błąd); 111 oznacza, że "
+"dostarczanie zawiodło, lecz powinno być jeszcze raz powtórzone za chwilę "
+"(miękki błąd)."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Currently 64, 65, 70, 76, 77, 78, and 112 are considered hard errors, and "
+"all other codes are considered soft errors, but I<command> should avoid "
+"relying on this."
+msgstr ""
+"Obecnie kody 64, 65, 70, 76, 77, 78 i 112 są rozważane jako błędy twarde, a "
+"reszta jako błędy miękkie, ale I<polecenie> powinno wstrzymywać się od "
+"polegania na tym."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "ENVIRONMENT VARIABLES"
+msgstr "ZMIENNE ŚRODOWISKOWE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-local> supplies several useful environment variables to I<command>. "
+"B<WARNING:> These environment variables are not quoted. They may contain "
+"special characters. They are under the control of a possibly malicious "
+"remote user."
+msgstr ""
+"B<qmail-local> używa różnych użytecznych zmiennych środowiskowych "
+"przekazywanych do I<polecenie>. B<OSTRZEŻENIE:> Zmienne te nie są cytowane. "
+"Mogą zawierać znaki specjalne. Są pod kontrolą potencjalnie podstępnego "
+"zdalnego użytkownika."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<SENDER> is the envelope sender address. B<NEWSENDER> is the forwarding "
+"envelope sender address, as described in B<dot-qmail(5)>. B<RECIPIENT> is "
+"the envelope recipient address, I<local@domain>. B<USER> is I<user>. "
+"B<HOME> is your home directory, I<homedir>. B<HOST> is the I<domain> part "
+"of the recipient address. B<LOCAL> is the I<local> part. B<EXT> is the "
+"address extension, I<ext>."
+msgstr ""
+"B<SENDER> to kopertowy adres nadawcy. B<NEWSENDER> jest kopertowym adresem "
+"nadawcy przesyłającego pocztę dalej, tak jak to jest opisane w B<dot-"
+"qmail>(5). B<RECIPIENT> jest kopertowym adresem odbiorcy, określanym też w "
+"tej pomocy jako I<local@domain> (lokalny@domena). B<USER> to I<użytkownik>. "
+"B<HOME> to Twój katalog domowy, określany też w tej pomocy jako I<homedir>. "
+"B<HOST> jest I<domenową> częścią adresu odbiorcy. B<LOCAL> jest częścią "
+"I<lokalną>. B<EXT> jest rozszerzeniem (dodatkiem do) adresu, I<dod>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<HOST2> is the portion of B<HOST> preceding the last dot; B<HOST3> is the "
+"portion of B<HOST> preceding the second-to-last dot; B<HOST4> is the portion "
+"of B<HOST> preceding the third-to-last dot."
+msgstr ""
+"B<HOST2> jest częścią zmiennej B<HOST> poprzedzającą ostatnią kropkę; "
+"B<HOST3> jest częścią zmiennej B<HOST> poprzedzającą kropkę przedostatnią; "
+"B<HOST4> jest częścią zmiennej B<HOST> poprzedzającą kropkę trzecią od końca."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<EXT2> is the portion of B<EXT> following the first dash; B<EXT3> is the "
+"portion following the second dash; B<EXT4> is the portion following the "
+"third dash. B<DEFAULT> is the portion corresponding to the B<default> part "
+"of the B<.qmail->... file name; B<DEFAULT> is not set if the file name does "
+"not end with B<default>."
+msgstr ""
+"B<EXT2> jest porcją B<EXT> następującą po pierwszym myślniku; B<EXT3> jest "
+"porcją po drugim myślniku; B<EXT4> jest porcją po trzecim myślniku; "
+"B<DEFAULT> jest porcją odpowiadającą części B<domyślnej (default)> nazwy "
+"pliku B<.qmail->...; B<DEFAULT> nie jest ustawiona, jeśli nazwa pliku nie "
+"kończy się na B<default>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<DTLINE> and B<RPLINE> are the usual B<Delivered-To> and B<Return-Path> "
+"lines, including newlines. B<UFLINE> is the UUCP-style B<From_> line that "
+"B<qmail-local> adds to I<mbox>-format files."
+msgstr ""
+"B<DTLINE> i B<RPLINE> są zazwyczaj liniami B<Delivered-To> i B<Return-Path>, "
+"włączając w to znaki nowej linii. B<UFLINE> jest linią B<From_> w stylu "
+"UUCP, którą B<qmail-local> dodaje do plików I<mbox>-format."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "dot-qmail(5), envelopes(5), qmail-local(8)"
+msgstr "dot-qmail(5), envelopes(5), qmail-local(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/qmail-getpw.8.po b/po/pl/archive/po/man8/qmail-getpw.8.po
new file mode 100644
index 00000000..038019cd
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/qmail-getpw.8.po
@@ -0,0 +1,177 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-11-19 12:33+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 22:08+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "qmail-getpw"
+msgstr "qmail-getpw"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-getpw - give addresses to users"
+msgstr "qmail-getpw - podaje adresy użytkowników"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-getpw> I<local>"
+msgstr "B<qmail-getpw> I<lokalny>"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"In B<qmail>, each user controls a vast array of local addresses. B<qmail-"
+"getpw> finds the user that controls a particular address, I<local>. It "
+"prints six pieces of information, each terminated by NUL: I<user>; I<uid>; "
+"I<gid>; I<homedir>; I<dash>; and I<ext>. The user's account name is "
+"I<user>; the user's uid and gid in decimal are I<uid> and I<gid>; the user's "
+"home directory is I<homedir>; and messages to I<local> will be handled by "
+"I<homedir>B</.qmail>I<dashext>."
+msgstr ""
+"W systemie B<qmail> każdy użytkownik zarządza pokaźną tablicą lokalnych "
+"adresów. B<qmail-getpw> znajduje użytkownika, który zarządza poszczególnymi "
+"adresami I<lokalnymi>. Wypisuje sześć porcji informacji, a każda porcja "
+"zakończona jest znakiem NUL: I<użytkownik>; I<uid>; I<gid>; "
+"I<katalogdomowy>; I<kreska> i I<dod>. Nazwa konta użytkownika to "
+"I<użytkownik>; dziesiętne wartości UID i GID użytkownika to I<uid> i I<gid>; "
+"katalog domowy użytkownika to I<katalogdomowy>; a wiadomość kierowana do "
+"I<lokalnego> będzie obsługiwana przez I<katalogdomowy>B</.qmail>I<kreskadod>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"In case of trouble, B<qmail-getpw> exits nonzero without printing anything."
+msgstr ""
+"W przypadku kłopotów B<qmail-getpw> wychodzi, zwracając niezerowy kod błędu "
+"bez wypisywania czegokolwiek."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<WARNING:> The operating system's B<getpwnam> function, which is at the "
+"heart of B<qmail-getpw>, is inherently unreliable: it fails to distinguish "
+"between temporary errors and nonexistent users. Future versions of "
+"B<getpwnam> should return ETXTBSY to indicate temporary errors and ESRCH to "
+"indicate nonexistent users."
+msgstr ""
+"B<OSTRZEŻENIE:> Funkcja systemowa B<getpwnam>, będąca sercem B<qmail-getpw>, "
+"nie jest z natury pewna: zawodzi przy tymczasowych błędach i nieistniejących "
+"użytkownikach. Przyszłe wersje B<getpwnam> powinny zwracać ETXTBSY, by "
+"wskazać na błędy tymczasowe, i ESRCH, by wskazać na użytkowników, którzy nie "
+"istnieją."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "RULES"
+msgstr "REGUŁY"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-getpw> considers an account in B</etc/passwd> to be a user if (1) "
+"the account has a nonzero uid, (2) the account's home directory exists (and "
+"is visible to B<qmail-getpw>), and (3) the account owns its home directory. "
+"B<qmail-getpw> ignores account names containing uppercase letters. B<qmail-"
+"getpw> also assumes that all account names are shorter than 32 characters."
+msgstr ""
+"B<qmail-getpw> rozważa, czy konto należy do użytkownika, używając pliku B</"
+"etc/passwd>. By stwierdzić, że tak jest w istocie: (1) konto musi mię "
+"niezerowy numer UID, (2) musi istnieć katalog domowy użytkownika (i musi on "
+"być widoczny dla B<qmail-getpw>) i wreszcie (3) katalog domowy musi należeć "
+"do właściciela konta. B<qmail-getpw> ignoruje nazwy kont zawierające duże "
+"litery. B<qmail-getpw> zakłada też, że wszystkie nazwy kont są krótsze niż "
+"32 znaki."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-getpw> gives each user control over the basic I<user> address and "
+"all addresses of the form I<user>B<->I<anything>. When I<local> is I<user>, "
+"I<dash> and I<ext> are both empty. When I<local> is I<user>B<->I<anything>, "
+"I<dash> is a hyphen and I<ext> is I<anything>. I<user> may appear in any "
+"combination of uppercase and lowercase letters at the front of I<local>."
+msgstr ""
+"B<qmail-getpw> daje każdemu użytkownikowi kontrolę nad podstawowym adresem "
+"I<użytkownika> i wszystkimi adresami w formie I<użytkownik>B<->I<cokolwiek>. "
+"Gdy I<lokalny> jest zapisane jako I<użytkownik>, pola I<kreska> i I<dod> są "
+"oba puste. Gdy I<lokalny> jest zapisane jako I<użytkownik>B<->I<cokolwiek>, "
+"pole I<kreska> jest myślnikiem, a I<dod> jest I<czymkolwiek>. I<użytkownik> "
+"może być zapisany przy użyciu dowolnej kombinacji dużych i małych liter na "
+"początku I<lokalnego>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"A catch-all user, B<alias>, controls all other addresses. In this case "
+"I<ext> is I<local> and I<dash> is a hyphen."
+msgstr ""
+"Łapacz każdego użytkownika, B<alias>, kontroluje wszystkie pozostałe adresy. "
+"W tym przypadku I<dod> jest I<lokalnym>, a I<kreska> myślnikiem."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"You can override all of B<qmail-getpw>'s decisions with the B<qmail-users> "
+"mechanism, which is reliable, highly configurable, and much faster than "
+"B<qmail-getpw>."
+msgstr ""
+"Można przeciążyć wszystkie decyzje programu B<qmail-getpw> używając "
+"mechanizmu B<qmail-users>, który się sprawdza, jest bardzo komfortowy i o "
+"wiele szybszy niż B<qmail-getpw>."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-users(5), qmail-lspawn(8)"
+msgstr "qmail-users(5), qmail-lspawn(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/qmail-inject.8.po b/po/pl/archive/po/man8/qmail-inject.8.po
new file mode 100644
index 00000000..f336dcf8
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/qmail-inject.8.po
@@ -0,0 +1,543 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-11-19 12:33+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 22:15+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "qmail-inject"
+msgstr "qmail-inject"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-inject - preprocess and send a mail message"
+msgstr "qmail-inject - przetwarza i wysyła wiadomość pocztową"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-inject> [ B<-nNaAhH> ] [ B<-f>I<sender> ] [ I<recip ...> ]"
+msgstr "B<qmail-inject> [ B<-nNaAhH> ] [ B<-f>I<sender> ] [ I<odbiorca ...> ]"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-inject> reads a mail message from its standard input, adds "
+"appropriate information to the message header, and invokes B<qmail-queue> to "
+"send the message to one or more recipients."
+msgstr ""
+"B<qmail-inject> czyta wiadomość pocztową ze swojego standardowego wejścia, "
+"dodaje odpowiednie informacje do nagłówka tej wiadomości, po czym wywołuje "
+"B<qmail-queue>, by ją wysłać do jednego lub wielu odbiorców."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"See B<qmail-header(5)> for information on how B<qmail-inject> rewrites "
+"header fields."
+msgstr ""
+"Zobacz B<qmail-header>(5), aby uzyskać informacje na temat tego, jak B<qmail-"
+"inject> przepisuje pola nagłówka."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-inject> normally exits 0. It exits 100 if it was invoked improperly "
+"or if there is a severe syntax error in the message. It exits 111 for "
+"temporary errors."
+msgstr ""
+"B<qmail-inject> normalnie zwraca 0. Zwraca kod 100, jeśli był wywołany "
+"niepoprawnie lub jeśli w otrzymanej wiadomości jest jakiś poważny błąd "
+"składniowy. Zwraca też 111 przy błędach tymczasowych."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "ENVIRONMENT VARIABLES"
+msgstr "ZMIENNE ŚRODOWISKOWE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"For the convenience of users who do not run B<qmail-inject> directly, "
+"B<qmail-inject> takes many options through environment variables."
+msgstr ""
+"Dla wygody użytkowników nieuruchamiających bezpośrednio B<qmail-inject> "
+"program B<qmail-inject> pobiera wiele opcji przez zmienne środowiskowe."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"The user name in the B<From> header field is set by B<QMAILUSER>, "
+"B<MAILUSER>, B<USER>, or B<LOGNAME>, whichever comes first."
+msgstr ""
+"Nazwa użytkownika w polu B<From> nagłówka jest ustawiana przez zmienne "
+"B<QMAILUSER>, B<MAILUSER>, B<USER>, lub B<LOGNAME>, zależnie od tego, która "
+"z nich jest ustawiona najpierw."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"The host name is normally set by the I<defaulthost> control but can be "
+"overridden with B<QMAILHOST> or B<MAILHOST>."
+msgstr ""
+"Nazwa hosta jest zwykle ustawiana przez globalny plik kontrolny "
+"I<defaulthost>, ale może być przesłonięta przez zmienną B<QMAILHOST> lub "
+"B<MAILHOST>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "The personal name is B<QMAILNAME>, B<MAILNAME>, or B<NAME>."
+msgstr ""
+"Imię i nazwisko (nazwa osobowa) to zmienne B<QMAILNAME>, B<MAILNAME> lub "
+"B<NAME>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"The default envelope sender address is the same as the default B<From> "
+"address, but it can be overridden with B<QMAILSUSER> and B<QMAILSHOST>. It "
+"may also be modified by the B<r> and B<m> letters described below. Bounces "
+"will be sent to this address."
+msgstr ""
+"Domyślny, kopertowy adres nadawcy jest taki sam, jak domyślny adres z pola "
+"B<From>, lecz może być przesłonięty przy użyciu B<QMAILSUSER> i "
+"B<QMAILSHOST>. Może być też zmodyfikowany z użyciem liter B<r> i B<m> "
+"opisanych poniżej. Odbicia (zwroty poczty) będą wysyłane właśnie pod ten "
+"adres."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"If B<QMAILMFTFILE> is set, B<qmail-inject> reads a list of mailing list "
+"addresses, one per line, from that file. If To+Cc includes one of those "
+"addresses (without regard to case), B<qmail-inject> adds a Mail-Followup-To "
+"field with all the To+Cc addresses. B<qmail-inject> does not add Mail-"
+"Followup-To to a message that already has one."
+msgstr ""
+"Jeśli zmienna B<QMAILMFTFILE> jest ustawiona, B<qmail-inject> czyta listę "
+"adresów list dyskusyjnych, jeden adres na linię z podanego pliku. Jeśli To"
+"+Cc zawiera jeden z tych adresów (bez względu na wielkość liter), to B<qmail-"
+"inject> dodaje pole Mail-Followup-To ze wszystkimi adresami To+Cc. B<qmail-"
+"inject> nie doda nagłówka Mail-Followup-To do wiadomości, która już taki "
+"nagłówek zawiera."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"The B<QMAILINJECT> environment variable can contain any of the following "
+"letters:"
+msgstr ""
+"Zmienna środowiskowa B<QMAILINJECT> może zawierać jakąkolwiek z poniższych "
+"liter:"
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<c>"
+msgstr "B<c>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Use address-comment style for the B<From> field. Normally B<qmail-inject> "
+"uses name-address style."
+msgstr ""
+"Używa stylu komentarz-adres dla pola B<From>. Normalnie B<qmail-inject> "
+"używa stylu nazwa-adres."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<s>"
+msgstr "B<s>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Do not look at any incoming B<Return-Path> field. Normally, if B<Return-"
+"Path> is supplied, it sets the envelope sender address, overriding all "
+"environment variables. B<Return-Path> is deleted in any case."
+msgstr ""
+"Nie zwraca uwagi na żadne nadchodzące pola B<Return-Path>. Normalnie, jeśli "
+"pole B<Return-Path> jest dołączone, to ustawiany jest kopertowy adres "
+"nadawcy przesłaniający wszystkie ustawienia zmiennych środowiskowych. "
+"B<Return-Path> jest usuwane w każdym przypadku."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<f>"
+msgstr "B<f>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Delete any incoming B<From> field. Normally, if B<From> is supplied, it "
+"overrides the usual B<From> field created by B<qmail-inject>."
+msgstr ""
+"Usuwa każde nadchodzące pole B<From> przesyłki. Normalnie, jeśli pole "
+"B<From> jest załączone, to jego zawartość przesłania standardowe pole "
+"B<From> wytworzone przez B<qmail-inject>."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<i>"
+msgstr "B<i>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Delete any incoming B<Message-ID> field. Normally, if B<Message-ID> is "
+"supplied, it overrides the usual B<Message-ID> field created by B<qmail-"
+"inject>."
+msgstr ""
+"Usuwa każde nadchodzące pole B<Message-ID> wiadomości. Normalnie, jeśli pole "
+"B<Message-ID> jest załączone, to przesłania ono pole B<Message-ID> stworzone "
+"przez B<qmail-inject>."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<r>"
+msgstr "B<r>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Use a per-recipient VERP. B<qmail-inject> will append each recipient "
+"address to the envelope sender of the copy going to that recipient."
+msgstr ""
+"Używa zmiennych kopertowych ścieżek powrotu (VERPs) zorientowanych na "
+"odbiorcę. B<qmail-inject> dołączy każdy adres odbiorcy do kopertowego "
+"nadawcy kopii wiadomości idącej do tego odbiorcy."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<m>"
+msgstr "B<m>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Use a per-message VERP. B<qmail-inject> will append the current date and "
+"process ID to the envelope sender."
+msgstr ""
+"Używa zmiennych kopertowych ścieżek powrotu (VERPs) zorientowanych na "
+"wiadomość. B<qmail-inject> dołączy obecną datę i identyfikator procesu do "
+"kopertowego nadawcy."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "OPTIONS"
+msgstr "OPCJE"
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-a>"
+msgstr "B<-a>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Send the message to all addresses given as I<recip> arguments; do not use "
+"header recipient addresses."
+msgstr ""
+"Wysyła wiadomość do wszystkich adresów podanych jako argumenty I<recip>; nie "
+"używa adresów odbiorców określonych nagłówkami wiadomości."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-h>"
+msgstr "B<-h>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Send the message to all header recipient addresses. For non-forwarded "
+"messages, this means the addresses listed under B<To>, B<Cc>, B<Bcc>, "
+"B<Apparently-To>. For forwarded messages, this means the addresses listed "
+"under B<Resent-To>, B<Resent-Cc>, B<Resent-Bcc>. Do not use any I<recip> "
+"arguments."
+msgstr ""
+"Wysyła wiadomość do wszystkich odbiorców określonych w nagłówkach. Dla "
+"wiadomości nie-przelotowych oznacza to adresy wyszczególnione w B<To>, "
+"B<Cc>, B<Bcc>, B<Apparently-To>. Dla wiadomości przelotowych oznacza adresy "
+"podane w B<Resent-To>, B<Resent-Cc>, B<Resent-Bcc>. Nie używa żadnych "
+"argumentów I<recip>."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-A>"
+msgstr "B<-A>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"(Default.) Send the message to all addresses given as I<recip> arguments. "
+"If no I<recip> arguments are supplied, send the message to all header "
+"recipient addresses."
+msgstr ""
+"(Domyślna) Wysyła wiadomość do wszystkich adresów podanych jako argumenty "
+"I<recip>. Jeśli nie dołączono argumentów I<recip>, to wiadomość zostanie "
+"wysłana do wszystkich nagłówkowych adresatów."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-H>"
+msgstr "B<-H>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Send the message to all header recipient addresses, and to all addresses "
+"given as I<recip> arguments."
+msgstr ""
+"Wysyła wiadomość do wszystkich nagłówkowych odbiorców, a także do wszystkich "
+"adresów podanych jako argumenty I<recip>."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-f>I<sender>"
+msgstr "B<-f>I<sender>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Pass I<sender> to B<qmail-queue> as the envelope sender address. This "
+"overrides B<Return-Path> and all environment variables."
+msgstr ""
+"Przepuszcza pole I<sender> do B<qmail-queue> jako kopertowego nadawcę "
+"wiadomości. Przesłania to zawartość B<Return-Path> i wszystkich zmiennych "
+"środowiskowych."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-N>"
+msgstr "B<-N>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "(Default.) Feed the resulting message to B<qmail-queue>."
+msgstr "(Domyślna) Wysyła przetworzoną wiadomość do B<qmail-queue>."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-n>"
+msgstr "B<-n>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Print the message rather than feeding it to B<qmail-queue>."
+msgstr "Wypisuje wiadomość, zamiast wysyłać ją do B<qmail-queue>."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "CONTROL FILES"
+msgstr "PLIKI KONTROLNE"
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<defaultdomain>"
+msgstr "I<defaultdomain>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Default domain name. Default: I<me>, if that is supplied; otherwise the "
+"literal name B<defaultdomain>, which is probably not what you want. B<qmail-"
+"inject> adds this name to any host name without dots, including "
+"I<defaulthost> if I<defaulthost> does not have dots. (Exception: see "
+"I<plusdomain>.)"
+msgstr ""
+"Domyślna nazwa domeny. Domyślnie: I<me>, jeśli plik taki jest ustawiony; w "
+"przeciwnym razie nazwa literowa B<defaultdomain>, co pewnie nie jest "
+"właściwe. B<qmail-inject> dodaje tę nazwę do każdej nazwy hosta bez kropek, "
+"włączając I<defaulthost>, jeśli I<defaulthost> nie zawiera kropek. (Wyjątek: "
+"patrz I<plusdomain>)."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"The B<QMAILDEFAULTDOMAIN> environment variable overrides I<defaultdomain>."
+msgstr ""
+"Zmienna środowiskowa B<QMAILDEFAULTDOMAIN> przesłania ustawienia z pliku "
+"I<defaultdomain>."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<defaulthost>"
+msgstr "I<defaulthost>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Default host name. Default: I<me>, if that is supplied; otherwise the "
+"literal name B<defaulthost>, which is probably not what you want. B<qmail-"
+"inject> adds this name to any address without a host name. I<defaulthost> "
+"need not be the current host's name. For example, you may prefer that "
+"outgoing mail show just your domain name."
+msgstr ""
+"Domyślna nazwa hosta. Domyślnie: I<me>, jeśli plik taki jest ustawiony; w "
+"przeciwnym razie nazwa literowa B<defaulthost>, co pewnie nie jest właściwe. "
+"B<qmail-inject> dodaje tę nazwę do każdego adresu nie posiadającego nazwy "
+"hosta. I<defaulthost> musi być obecną nazwą maszyny. Na przykład, możesz "
+"chcieć by poczta wychodząca oznakowana była tylko nazwą Twojej domeny."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "The B<QMAILDEFAULTHOST> environment variable overrides I<defaulthost>."
+msgstr ""
+"Zmienna środowiskowa B<QMAILDEFAULTHOST> przesłania ustawienia z pliku "
+"I<defaulthost>."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<idhost>"
+msgstr "I<idhost>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Host name for Message-IDs. Default: I<me>, if that is supplied; otherwise "
+"the literal name B<idhost>, which is certainly not what you want. I<idhost> "
+"need not be the current host's name. For example, you may prefer to use "
+"fake host names in Message-IDs. However, I<idhost> must be a fully-"
+"qualified name within your domain, and each host in your domain should use a "
+"different I<idhost>."
+msgstr ""
+"Nazwa hosta dla identyfikatorów wiadomości (nagłówki Message-ID). "
+"Domyślnie: I<me>, jeśli plik taki jest ustawiony; w przeciwnym razie nazwa "
+"literowa B<idhost>, która oczywiście nie jest właściwa. I<idhost> powinien "
+"być obecną nazwą hosta. Na przykład możesz też chcieć używać zmyślonych "
+"nazw hosta w polu Message-ID. Jednakże, I<idhost> musi być w pełni "
+"kwalifikowaną nazwą domenową wewnątrz Twojej domeny, a każdy host w Twojej "
+"domenie powinien używać odmiennego ustawienia I<idhost>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "The B<QMAILIDHOST> environment variable overrides I<idhost>."
+msgstr ""
+"Zmienna środowiskowa B<QMAILIDHOST> przesłania ustawienie z pliku I<idhost>."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<plusdomain>"
+msgstr "I<plusdomain>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Plus domain name. Default: I<me>, if that is supplied; otherwise the "
+"literal name B<plusdomain>, which is probably not what you want. B<qmail-"
+"inject> adds this name to any host name that ends with a plus sign, "
+"including I<defaulthost> if I<defaulthost> ends with a plus sign. If a host "
+"name does not have dots but ends with a plus sign, B<qmail-inject> uses "
+"I<plusdomain>, not I<defaultdomain>."
+msgstr ""
+"Nazwa domeny z plusem. Domyślnie: I<me>, jeśli taki plik istnieje; w "
+"przeciwnym razie literowa nazwa B<plusdomain>, która z prawdopodobnie nie "
+"jest właściwa. B<qmail-inject> dodaje tę nazwę do każdej nazwy hosta "
+"kończącej się znakiem plus, włączając I<defaulthost>, jeśli I<defaulthost> "
+"kończy się znakiem plusa. Jeśli nazwa hosta nie zawiera kropek, lecz kończy "
+"się znakiem plusa to B<qmail-inject> używa pliku I<plusdomain>, a nie "
+"I<defaultdomain>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "The B<QMAILPLUSDOMAIN> environment variable overrides I<plusdomain>."
+msgstr ""
+"Zmienna środowiskowa B<QMAILPLUSDOMAIN> przesłania ustawienie pliku "
+"kontrolnego I<plusdomain>."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "addresses(5), qmail-control(5), qmail-header(5), qmail-queue(8)"
+msgstr "addresses(5), qmail-control(5), qmail-header(5), qmail-queue(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/qmail-local.8.po b/po/pl/archive/po/man8/qmail-local.8.po
new file mode 100644
index 00000000..5820342e
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/qmail-local.8.po
@@ -0,0 +1,195 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-11-19 12:33+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 09:15+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "qmail-local"
+msgstr "qmail-local"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-local - deliver or forward a mail message"
+msgstr "qmail-local - dostarcza lub przekazuje wiadomość pocztową"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-local> [ B<-nN> ] I<user> I<homedir> I<local> I<dash> I<ext> "
+"I<domain> I<sender> I<defaultdelivery>"
+msgstr ""
+"B<qmail-local> [ B<-nN> ] I<użytkownik> I<katalog_domowy> I<lokalny> "
+"I<myślnik> I<dod> I<domena> I<nadawca> I<domyślne_dostarczenie>"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-local> reads a mail message and delivers it to I<user> by the "
+"procedure described in B<dot-qmail(5)>."
+msgstr ""
+"B<qmail-local> czyta wiadomość pocztową i dostarcza ją do I<użytkownika> "
+"zgodnie z procedurą opisaną w B<dot-qmail>(5)."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"The message's envelope recipient is I<local@domain>. B<qmail-local> records "
+"I<local@domain> in a new B<Delivered-To> header field. If exactly the same "
+"B<Delivered-To: >I<local@domain> already appears in the header, B<qmail-"
+"local> bounces the message, to prevent mail forwarding loops."
+msgstr ""
+"Właściwym odbiorcą wiadomości jest I<lokalny@domena>. B<qmail-local> "
+"zapamiętuje I<lokalny@domena> w nowym polu o nazwie B<Delivered-To>. Jeśli "
+"dokładnie to samo, co w B<Delivered-To: >I<lokalny@domena> już pojawiło się "
+"w nagłówku, to B<qmail-local> odbije wiadomość, by nie dopuścić do krążących "
+"w pętli przesyłek."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"The message's envelope sender is I<sender>. B<qmail-local> records "
+"I<sender> in a new B<Return-Path> header field."
+msgstr ""
+"Właściwym nadawcą wiadomości jest I<nadawca>. B<qmail-local> umieszcza "
+"I<nadawcę> w nowym polu o nazwie B<Return-Path>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"I<homedir> is the user's home directory. It must be an absolute directory "
+"name."
+msgstr ""
+"I<katalog_domowy> jest to domowy katalog użytkownika. Musi być podany w "
+"postaci absolutnej nazwy ścieżki."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"I<dash> and I<ext> identify the B<.qmail>I<dashext> file used by B<qmail-"
+"local>; see B<dot-qmail(5)>. Normally I<dash> is either empty or a lone "
+"hyphen. If it is empty, B<qmail-local> treats a nonexistent B<.qmail>I<ext> "
+"the same way as an empty B<.qmail>I<ext>: namely, following the delivery "
+"instructions in I<defaultdelivery>."
+msgstr ""
+"I<myślnik> i I<dod> identyfikują plik B<.qmail>I<myślnikdod> używany przez "
+"B<qmail-local>; patrz też B<dot-qmail>(5). Normalnie I<myślnik> jest często "
+"pustą lub samotną kreską łączącą wyrazy. Jeśli jej brakuje, to B<qmail-"
+"local> potraktuje nieistniejący B<.qmail>I<dod> tak samo jak nazewniczo "
+"pusty B<.qmail>I<dod>: postępując zgodnie z instrukcjami dostarczania "
+"określonymi w I<domyślne_dostarczenie>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"The standard input for B<qmail-local> must be a seekable file, so that "
+"B<qmail-local> can read it more than once."
+msgstr ""
+"Standardowe wejście dla B<qmail-local> musi być plikiem przeszukiwalnym (z "
+"możliwością zmiany pozycji bieżącej), ponieważ B<qmail-local> może go czytać "
+"więcej niż raz."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "OPTIONS"
+msgstr "OPCJE"
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-n>"
+msgstr "B<-n>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Instead of reading and delivering the message, print a description of the "
+"delivery instructions."
+msgstr ""
+"Zamiast wczytać i dostarczyć wiadomość wypisuje opis instrukcji dostarczania."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-N>"
+msgstr "B<-N>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "(Default.) Read and deliver the message."
+msgstr "(Domyślna.) Przeczyta i dostarczy wiadomość."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "EXIT CODES"
+msgstr "KODY ZAKOŃCZENIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"0 if the delivery is completely successful; nonzero if any delivery "
+"instruction failed. Exit code 111 indicates temporary failure."
+msgstr ""
+"0, jeśli dostarczenie całkowicie się powiodło; niezerowy jeśli w "
+"dostarczaniu wystąpił błąd. Kod wyjścia 111 wskazuje na błąd tymczasowy."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"dot-qmail(5), envelopes(5), qmail-command(8), qmail-queue(8), qmail-send(8), "
+"qmail-lspawn(8)"
+msgstr ""
+"dot-qmail(5), envelopes(5), qmail-command(8), qmail-queue(8), qmail-send(8), "
+"qmail-lspawn(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/qmail-lspawn.8.po b/po/pl/archive/po/man8/qmail-lspawn.8.po
new file mode 100644
index 00000000..4b21a1a6
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/qmail-lspawn.8.po
@@ -0,0 +1,115 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-11-19 12:33+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 09:12+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "qmail-lspawn"
+msgstr "qmail-lspawn"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-lspawn - schedule local deliveries"
+msgstr "qmail-lspawn - planuje lokalne dostarczanie poczty"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-lspawn> I<defaultdelivery>"
+msgstr "B<qmail-lspawn> I<defaultdelivery>"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-lspawn> reads a series of local delivery commands from descriptor 0, "
+"invokes B<qmail-local> to perform the deliveries, and prints the results to "
+"descriptor 1. It passes I<defaultdelivery> to B<qmail-local> as the default "
+"delivery instruction."
+msgstr ""
+"B<qmail-lspawn> czyta serię komend lokalnego doręczania z deskryptora 0 i "
+"wywołuje B<qmail-local>, by przeprowadzić doręczanie. Rezultaty wyrzuca na "
+"deskryptor 1. Przekazuje informację I<defaultdelivery> do programu B<qmail-"
+"local> jako domyślną instrukcję dostarczenia poczty."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-lspawn> invokes B<qmail-local> asynchronously, so the results may "
+"not be in the same order as the commands."
+msgstr ""
+"B<qmail-lspawn> wywołuje B<qmail-local> asynchronicznie, więc rezultaty "
+"wcale nie muszą być uporządkowane w tej samej kolejności, co komendy."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"For each recipient address, B<qmail-lspawn> finds out which local user "
+"controls that address. It first checks the B<qmail-users> mechanism; if the "
+"address is not listed there, it invokes B<qmail-getpw>. B<qmail-lspawn> "
+"then runs B<qmail-local> under the user's uid and gid. It does not set up "
+"any supplementary groups."
+msgstr ""
+"Dla każdego adresu odbiorcy B<qmail-lspawn> sprytnie dowiaduje się, który "
+"lokalny użytkownik kontroluje ten adres. Najpierw do sprawdzania używa "
+"mechanizmu B<qmail-users>; jeśli adres nie jest tam wyszczególniony, to "
+"wzywa na pomoc B<qmail-getpw>. Następnie B<qmail-lspawn> uruchamia B<qmail-"
+"local> na prawach danego użytkownika (uid i gid). Nie ustawia on żadnych "
+"dodatkowych grup."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-lspawn> treats an empty mailbox name as a trash address."
+msgstr ""
+"B<qmail-lspawn> traktuje pustą nazwę skrzynki jako adres kubła na śmieci. :)"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"envelopes(5), qmail-users(5), qmail-getpw(8), qmail-send(8), qmail-local(8)"
+msgstr ""
+"envelopes(5), qmail-users(5), qmail-getpw(8), qmail-send(8), qmail-local(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/qmail-newmrh.8.po b/po/pl/archive/po/man8/qmail-newmrh.8.po
new file mode 100644
index 00000000..1e9a392e
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/qmail-newmrh.8.po
@@ -0,0 +1,113 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-11-19 12:33+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 09:10+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "qmail-newmrh"
+msgstr "qmail-newmrh"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-newmrh - prepare morercpthosts for qmail-smtpd"
+msgstr "qmail-newmrh - przygotowuje morercpthosts dla qmail-smtpd"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-newmrh>"
+msgstr "B<qmail-newmrh>"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-newmrh> reads the instructions in B</var/lib/qmail/control/"
+"morercpthosts> and writes them into B</var/lib/qmail/control/morercpthosts."
+"cdb> in a binary format suited for quick access by B<qmail-smtpd>."
+msgstr ""
+"B<qmail-newmrh> czyta instrukcje z B</var/lib/qmail/control/morercpthosts> i "
+"zapisuje je do B</var/lib/qmail/control/morercpthosts.cdb> w formacie "
+"binarnym odpowiednim dla szybkiego dostępu przez B<qmail-smtpd>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"If there is a problem with B<control/morercpthosts>, B<qmail-newmrh> "
+"complains and leaves B<control/morercpthosts.cdb> alone."
+msgstr ""
+"Jeśli jest jakiś kłopot z plikiem B<control/morercpthosts>, B<qmail-newmrh> "
+"wyjaśnia ten błąd i zostawia plik B<control/morercpthosts.cdb> w spokoju."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-newmrh> ensures that B<control/morercpthosts.cdb> is updated "
+"atomically, so B<qmail-smtpd> never has to wait for B<qmail-newmrh> to "
+"finish. However, B<qmail-newmrh> makes no attempt to protect against two "
+"simultaneous updates of B<control/morercpthosts.cdb>."
+msgstr ""
+"B<qmail-newmrh> dba o to, by B<control/morercpthosts.cdb> był odświeżany "
+"automatycznie, więc B<qmail-smtpd> nigdy nie musi czekać aż B<qmail-newmrh> "
+"skończy swą pracę. Jednakże B<qmail-newmrh> nie podejmuje próby ochrony "
+"przeciw sytuacji, gdy dwa niezależne procesy odświeżają zawartość B<control/"
+"morercpthosts.cdb>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"The binary B<control/morercpthosts.cdb> format is portable across machines."
+msgstr ""
+"Format binarny B<control/morercpthosts.cdb> nadaje się do przenoszenia "
+"pomiędzy maszynami."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-smtpd(8)"
+msgstr "qmail-smtpd(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/qmail-newu.8.po b/po/pl/archive/po/man8/qmail-newu.8.po
new file mode 100644
index 00000000..0e03a78c
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/qmail-newu.8.po
@@ -0,0 +1,110 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-11-19 12:33+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 09:10+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "qmail-newu"
+msgstr "qmail-newu"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-newu - prepare address assignments for qmail-lspawn"
+msgstr "qmail-newu - przygotowuje przypisania adresów dla qmail-lspawn"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-newu>"
+msgstr "B<qmail-newu>"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-newu> reads the assignments in B</var/lib/qmail/users/assign> and "
+"writes them into B</var/lib/qmail/users/cdb> in a binary format suited for "
+"quick access by B<qmail-lspawn>."
+msgstr ""
+"B<qmail-newu> czyta przypisania z B</var/lib/qmail/users/assign> i zapisuje "
+"je do B</var/lib/qmail/users/cdb> w formacie binarnym odpowiednim do "
+"szybkiego dostępu przez B<qmail-lspawn>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"If there is a problem with B<users/assign>, B<qmail-newu> complains and "
+"leaves B<users/cdb> alone."
+msgstr ""
+"Jeśli jest jakiś problem z plikiem B<users/assign>, to B<qmail-newu> "
+"wyjaśnia go i zostawia B<users/cdb> w spokoju."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-newu> ensures that B<users/cdb> is updated atomically, so B<qmail-"
+"lspawn> never has to wait for B<qmail-newu> to finish. However, B<qmail-"
+"newu> makes no attempt to protect against two simultaneous updates of "
+"B<users/cdb>."
+msgstr ""
+"B<qmail-newu> dba o to, by plik B<users/cdb> był odświeżany automatycznie, "
+"więc B<qmail-lspawn> nigdy nie musi czekać aż B<qmail-newu> skończy swą "
+"pracę. Jednakże B<qmail-newu> nie podejmuje próby ochrony przeciw sytuacji, "
+"w której dwa niezależne procesy odświeżają zawartość B<users/cdb>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "The binary B<users/cdb> format is portable across machines."
+msgstr ""
+"Format binarny B<users/cdb> nadaje się do przenoszenia pomiędzy maszynami."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-users(5), qmail-lspawn(8), qmail-pw2u(8)"
+msgstr "qmail-users(5), qmail-lspawn(8), qmail-pw2u(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/qmail-pop3d.8.po b/po/pl/archive/po/man8/qmail-pop3d.8.po
new file mode 100644
index 00000000..4ec76de0
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/qmail-pop3d.8.po
@@ -0,0 +1,124 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-11-19 12:33+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 09:09+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "qmail-pop3d"
+msgstr "qmail-pop3d"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-pop3d - distribute mail via POP"
+msgstr "qmail-pop3d - rozprowadzaqqq pocztę poprzez POP"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-pop3d> I<maildirname>"
+msgstr "B<qmail-pop3d> I<maildirname>"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-pop3d> lets a user read and delete his mail through the network."
+msgstr ""
+"B<qmail-pop3d> pozwala użytkownikowi czytać i kasować pocztę poprzez sieć."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Mail is stored in a B<maildir> called I<maildirname>, normally B<Maildir>, "
+"in the user's home directory."
+msgstr ""
+"Poczta przechowywana jest w folderze B<maildir> zwanym I<maildirname>, "
+"normalnie B<Maildir>, w katalogu domowym użytkownika."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-pop3d> is normally invoked under B<qmail-popup>, which reads a "
+"username and password, and B</bin/checkpassword>, which checks the password "
+"and sets up environment variables."
+msgstr ""
+"B<qmail-pop3d> jest zazwyczaj wywoływany przez B<qmail-popup>, odczytujący "
+"nazwę użytkownika i hasło, oraz przez B</bin/checkpassword>, który sprawdza "
+"hasło i ustawia zmienne środowiskowe."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-pop3d> has a 20-minute idle timeout."
+msgstr "B<qmail-pop3d> ma ustawiony maksymalnie 20-minutowy czas bezczynności."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-pop3d> supports UIDL, TOP, and LAST."
+msgstr "B<qmail-pop3d> wspiera UIDL, TOP, a także LAST."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-pop3d> appends an extra blank line to every message to work around "
+"serious bugs in certain clients."
+msgstr ""
+"B<qmail-pop3d> dołącza dodatkową pustą linię do każdej wiadomości, by "
+"przeciwdziałać poważnym błędom w większości klientów poczty."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-pop3d> is based on a program contributed by Russ Nelson."
+msgstr "B<qmail-pop3d> bazuje na programie współtworzonym przez Russa Nelsona."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "maildir(5), qmail-local(8), qmail-popup(8)"
+msgstr "maildir(5), qmail-local(8), qmail-popup(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/qmail-popup.8.po b/po/pl/archive/po/man8/qmail-popup.8.po
new file mode 100644
index 00000000..33ffb0a3
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/qmail-popup.8.po
@@ -0,0 +1,144 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-11-19 12:33+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 09:07+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "qmail-popup"
+msgstr "qmail-popup"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-popup - read a POP username and password"
+msgstr "qmail-popup - odczytuje nazwę użytkownika POP i jego hasło"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-popup> I<hostname> I<subprogram>"
+msgstr "B<qmail-popup> I<nazwa_hosta> I<podprogram>"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-popup> reads a POP username and password from the network. It then "
+"runs I<subprogram>."
+msgstr ""
+"B<qmail-popup> czyta z sieci nazwę użytkownika POP i jego hasło. Następnie "
+"uruchamia I<podprogram>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-popup> is most commonly invoked from B<inetd> as"
+msgstr "B<qmail-popup> jest najczęściej wywoływany z B<inetd> jako"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid " qmail-popup CHANGEME checkpassword qmail-pop3d Maildir\n"
+msgstr " qmail-popup ZMIEŃTO checkpassword qmail-pop3d Maildir\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"with CHANGEME replaced by the fully qualified domain name of the local host."
+msgstr ""
+"gdzie ZMIEŃTO zastępuje w pełni kwalifikowaną nazwą domeny lokalnej maszyny."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-popup> expects descriptor 0 to read from the network and descriptor "
+"1 to write to the network. It reads a username and password from descriptor "
+"0 in POP's USER-PASS style or APOP style. It invokes I<subprogram>, with "
+"the same descriptors 0 and 1; descriptor 2 writing to the network; and "
+"descriptor 3 reading the username, a 0 byte, the password, another 0 byte, "
+"an APOP timestamp derived from I<hostname>, and a final 0 byte. B<qmail-"
+"popup> then waits for I<subprogram> to finish. It prints an error message "
+"if I<subprogram> crashes or exits nonzero."
+msgstr ""
+"B<qmail-popup> oczekuje deskryptora 0 do odczytu z sieci i deskryptora 1 do "
+"zapisu do sieci. Czyta nazwę użytkownika i hasło z deskryptora 0 w stylu POP "
+"lub APOP. Wywołuje I<podprogram> z tymi samymi deskryptorami 0 i 1; "
+"deskryptor 2 zapisujący do sieci; a deskryptor 3 czytający: nazwę "
+"użytkownika, bajt 0, hasło, znów bajt 0, znacznik czasu APOP pobrany z "
+"I<nazwy_hosta> i ostatni bajt 0. B<qmail-popup> czeka następnie na "
+"I<podprogram>, aż ten zakończy pracę. Wyświetla wiadomość o błędzie, jeśli "
+"I<podprogram> się popsuje lub zwróci niezerowy kod wyjścia."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-popup> should be used only within a secure network. Otherwise an "
+"eavesdropper can steal passwords. Even if you use APOP, an active attacker "
+"can still take over the connection and wreak havoc."
+msgstr ""
+"B<qmail-popup> powinien być używany tylko wewnątrz bezpiecznej, zaufanej "
+"sieci. W przeciwnym wypadku jakiś niedobry podsłuchiwacz może ukraść hasła. "
+"Nawet jeśli używany jest protokół APOP, to jakiś nawiedzony haker może "
+"przechwytywać połączenia i siać spustoszenie."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-popup> has a 20-minute idle timeout."
+msgstr "B<qmail-popup> ma 20-minutowy czas bezczynności."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-popup> is based on a program contributed by Russ Nelson."
+msgstr "B<qmail-popup> bazuje na programie współtworzonym przez Russa Nelsona."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "maildir(5), qmail-local(8), qmail-pop3d(8)"
+msgstr "maildir(5), qmail-local(8), qmail-pop3d(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/qmail-pw2u.8.po b/po/pl/archive/po/man8/qmail-pw2u.8.po
new file mode 100644
index 00000000..620ad3bc
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/qmail-pw2u.8.po
@@ -0,0 +1,392 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-11-19 12:33+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 09:03+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "qmail-pw2u"
+msgstr "qmail-pw2u"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-pw2u - build address assignments from a passwd file"
+msgstr "qmail-pw2u - buduje przypisania adresów na podstawie pliku passwd"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-pw2u> [ B<-/ohHuUC> ] [ B<-c>I<char> ]"
+msgstr "B<qmail-pw2u> [ B<-/ohHuUC> ] [ B<-c>I<znak> ]"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-pw2u> reads a V7-format passwd file from standard input and prints a "
+"B<qmail-users>-format assignment file."
+msgstr ""
+"B<qmail-pw2u> czyta plik passwd w formacie V7 ze standardowego wejścia i "
+"drukuje plik w formacie B<qmail-users>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "A V7-format passwd file is a series of lines. Each line has the format"
+msgstr "Format V7 pliku passwd jest to seria linii w formacie:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid " user:password:uid:gid:gecos:home:shell\n"
+msgstr " użytkownik:hasło:uid:gid:gecos:domowy:shell\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"where I<user> is an account name, I<uid> and I<gid> are the user id and "
+"group id of that account, and I<home> is the account's home directory. "
+"I<password>, I<gecos>, and I<shell> are ignored by B<qmail-pw2u>."
+msgstr ""
+"gdzie I<użytkownik> jest nazwą konta, I<uid> i I<gid> to identyfikatory "
+"użytkownika i grupy tego konta, a I<domowy> to katalog domowy. I<hasło>, "
+"I<gecos> i I<shell> są ignorowane przez B<qmail-pw2u>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"If you put the output of B<qmail-pw2u> into B</var/lib/qmail/users/assign>, "
+"and then run B<qmail-newu>, B<qmail-lspawn> will obey the assignments "
+"printed by B<qmail-pw2u>. B<WARNING:> After changing any users, uids, gids, "
+"or home directories in your passwd file, you must run B<qmail-pw2u> and "
+"B<qmail-newu> again if you want B<qmail-lspawn> to see the changes."
+msgstr ""
+"Jeśli wyjście programu B<qmail-pw2u> zostanie przekierowane do pliku B</var/"
+"lib/qmail/users/assign>, a potem zostanie uruchomiony B<qmail-newu>, to "
+"B<qmail-lspawn> będzie postępować zgodnie z wypisanymi przez B<qmail-pw2u> "
+"przypisaniami. B<OSTRZEŻENIE:> Po zmianach dotyczących użytkowników, ich "
+"identyfikatorów lub katalogów domowych w pliku passwd trzeba ponownie "
+"uruchomić B<qmail-pw2u> i B<qmail-newu>, aby B<qmail-lspawn> zauważył zmiany."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "RULES"
+msgstr "REGUŁY"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"By default, B<qmail-pw2u> follows the same rules as B<qmail-getpw>. It "
+"skips I<user> if (1) I<uid> is zero, (2) I<home> does not exist, (3) "
+"I<user> does not own I<home>, or (4) I<user> contains uppercase letters. "
+"It then gives each remaining I<user> control over the basic I<user> address "
+"and all addresses of the form I<user>B<->I<anything>. A catch-all user, "
+"B<alias>, controls all other addresses."
+msgstr ""
+"Domyślnie, B<qmail-pw2u> postępuje zgodnie z tymi samymi regułami, co "
+"B<qmail-getpw>. Pomija I<użytkownika>, jeśli (1) I<uid> ma wartość zero, (2) "
+"katalog I<domowy> nie istnieje, (3) I<użytkownik> nie jest właścicielem "
+"katalogu I<domowy> lub (4) nazwa I<użytkownika> zawiera duże litery. Potem "
+"przekazywana jest kontrola I<użytkownika> nad adresem podstawowym widocznym "
+"jako I<użytkownik> i nad wszystkimi adresami w formie I<użytkownik>B<-"
+">I<cokolwiek>. Łapacz wszystkich użytkowników, B<alias>, kontroluje "
+"wszystkie pozostałe adresy"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"You may change these rules by setting up files in B</var/lib/qmail/users>:"
+msgstr ""
+"Można zmieniać te reguły przez zmiany w plikach z B</var/lib/qmail/users>:"
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<include>"
+msgstr "B<include>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Allowed users, one per line. If B<include> exists, and I<user> is not "
+"listed in B<include>, I<user> is ignored."
+msgstr ""
+"Dozwoleni użytkownicy, jeden na linię. Jeśli plik B<include> istnieje, a "
+"I<użytkownik> nie jest w nim wyszczególniony, to I<użytkownik> ten jest "
+"ignorowany."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<exclude>"
+msgstr "B<exclude>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Ignored users, one per line. If B<exclude> exists, and I<user> is listed in "
+"B<exclude>, I<user> is ignored."
+msgstr ""
+"Użytkownicy ignorowani, jeden na linię. Jeśli plik B<exclude> istnieje, a "
+"I<użytkownik> jest w nim wyszczególniony, to I<użytkownik> ten jest "
+"ignorowany."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<mailnames>"
+msgstr "B<mailnames>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Replacement names for users. Each line has the form"
+msgstr "Zmiana nazw dla użytkowników. Każda linia jest postaci"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid " user:mailname1:mailname2:...\n"
+msgstr " użytkownik:nazwapocztowa1:nazwapocztowa2:...\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"The addresses I<mailname1> and I<mailname1>B<->I<ext> and I<mailname2> and "
+"so on will be delivered to I<user>."
+msgstr ""
+"Listy zaadresowane do I<nazwapocztowa1> i I<nazwapocztowa1>B<->I<dod> oraz "
+"I<nazwapocztowa2> i inne wyszczególnione będą dostarczone do I<użytkownika>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<WARNING:> The addresses I<user> and I<user>B<->I<ext> will not be "
+"delivered to I<user> unless I<user> is listed as one of the I<mailname>s."
+msgstr ""
+"B<OSTRZEŻENIE:> Listy zaadresowane do I<użytkownik> i I<użytkownik>B<-"
+">I<dod> nie będą dostarczone do I<użytkownika>, dopóki sam I<użytkownik> nie "
+"jest wyszczególniony jako jedno z pól I<nazwapocztowa>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "A line in B<mailnames> is silently ignored if the user does not exist."
+msgstr ""
+"Linia w pliku B<mailnames> jest po cichu ignorowana, jeśli użytkownik nie "
+"istnieje."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<subusers>"
+msgstr "B<subusers>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Extra addresses. Each line has the form"
+msgstr "adresy dodatkowe. Każda linia ma postać"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid " sub:user:pre:\n"
+msgstr " pod:użytkownik:przed:\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"I<sub> will be handled by I<home>B</.qmail->I<pre>, where I<home> is "
+"I<user>'s home directory; I<sub>B<->I<ext> will be handled by I<home>B</."
+"qmail->I<pre>B<->I<ext>."
+msgstr ""
+"I<pod> będzie obsługiwane przez I<domowy>B</.qmail->I<przed>, gdzie "
+"I<domowy> to katalog domowy I<użytkownika>; I<pod>B<->I<dod> będzie "
+"obsługiwane przez I<domowy>B</.qmail->I<przed>B<->I<dod>."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<append>"
+msgstr "B<append>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Extra assignments, printed at the end of B<qmail-pw2u>'s output."
+msgstr "Dodatkowe przypisania, wypisywane na końcu wyjścia B<qmail-pw2u>."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "OPTIONS"
+msgstr "OPCJE"
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-o>"
+msgstr "B<-o>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"(Default.) Skip I<user> if I<home> does not exist (or is not visible to "
+"B<qmail-pw2u>). Skip I<user> if I<home> is not owned by I<user>."
+msgstr ""
+"(Domyślna.) Pomija I<użytkownika>, jeśli jego katalog I<domowy> nie istnieje "
+"(lub nie jest widoczny dla B<qmail-pw2u>). Pomija I<użytkownika>, jeśli "
+"katalog I<domowy> nie jest własnością I<użytkownika>."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-h>"
+msgstr "B<-h>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Stop if I<home> does not exist. This is appropriate if every user is "
+"supposed to have a home directory. Skip I<user> if I<home> is not owned by "
+"I<user>."
+msgstr ""
+"Zatrzymuje się, jeśli katalog I<domowy> nie istnieje. Jest to odpowiednie, "
+"jeśli każdy użytkownik przypuszczalnie ma katalog domowy. Pomija "
+"I<użytkownika>, jeśli katalog I<domowy> do niego nie należy."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-H>"
+msgstr "B<-H>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Do not check the existence or ownership of I<home>."
+msgstr "Nie sprawdzaj obecności posiadania katalogu I<domowego>."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-U>"
+msgstr "B<-U>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "(Default.) Skip I<user> if there are any uppercase letters in I<user>."
+msgstr ""
+"(Domyślna.) Pomija I<użytkownika>, jeśli są jakieś duże litery w nazwie "
+"I<użytkownika>."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-u>"
+msgstr "B<-u>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Allow uppercase letters in I<user>."
+msgstr "Zezwala na duże litery w nazwie I<użytkownika>."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-c>I<char>"
+msgstr "B<-c>I<znak>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Use I<char> as the user-extension delimiter in place of B<->."
+msgstr ""
+"Używa I<znaku> zamiast znaku B<-> jako separatora nazwy użytkownika od "
+"rozszerzenia."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-C>"
+msgstr "B<-C>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Disable the user-extension mechanism."
+msgstr "Wyłącza mechanizm użytkownik-rozszerzenie."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<-/>"
+msgstr "B<-/>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Use I<home>B</.qmail-/>... instead of I<home>B</.qmail->..."
+msgstr "Używa I<domowy>B</.qmail-/>... zamiast I<domowy>B</.qmail->..."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-users(5), qmail-lspawn(8), qmail-newu(8), qmail-getpw(8)"
+msgstr "qmail-users(5), qmail-lspawn(8), qmail-newu(8), qmail-getpw(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/qmail-qmqpc.8.po b/po/pl/archive/po/man8/qmail-qmqpc.8.po
new file mode 100644
index 00000000..26962e8f
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/qmail-qmqpc.8.po
@@ -0,0 +1,111 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-11-19 12:33+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 01:09+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "qmail-qmqpc"
+msgstr "qmail-qmqpc"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-qmqpc - queue a mail message via QMQP"
+msgstr "qmail-qmqpc - kolejkuje wiadomość pocztową poprzez QMQP"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-qmqpc>"
+msgstr "B<qmail-qmqpc>"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-qmqpc> offers the same interface as B<qmail-queue>, but it gives the "
+"message to a QMQP server instead of storing it locally."
+msgstr ""
+"B<qmail-qmqpc> oferuje taki sam interfejs jak B<qmail-queue>, ale przekazuje "
+"wiadomość do serwera QMQP zamiast ją lokalnie przechowywać."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"In a B<mini-qmail> installation, B<qmail-queue> is replaced with a symbolic "
+"link to B<qmail-qmqpc>."
+msgstr ""
+"W instalacji B<mini-qmail> program B<qmail-queue> jest zamieniany przez link "
+"symboliczny do B<qmail-qmqpc>."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "CONTROL FILES"
+msgstr "PLIKI KONTROLNE"
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<qmqpservers>"
+msgstr "I<qmqpservers>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"IP addresses of QMQP servers, one address per line. B<qmail-qmqpc> will try "
+"each address in turn until it establishes a QMQP connection or runs out of "
+"addresses."
+msgstr ""
+"Adresy IP serwerów QMQP, jeden adres na linię. B<qmail-qmqpc> będzie "
+"próbować każdego z adresów, do momentu ustanowienia połączenia QMQP albo "
+"przejścia całej kolejki adresów."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-control(5), qmail-queue(8), qmail-qmqpd(8)"
+msgstr "qmail-control(5), qmail-queue(8), qmail-qmqpd(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/qmail-qmqpd.8.po b/po/pl/archive/po/man8/qmail-qmqpd.8.po
new file mode 100644
index 00000000..09b610bb
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/qmail-qmqpd.8.po
@@ -0,0 +1,95 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-11-19 12:33+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 08:59+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "qmail-qmqpd"
+msgstr "qmail-qmqpd"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-qmqpd - receive mail via QMQP"
+msgstr "qmail-qmqpd - odbiera wiadomość pocztową poprzez QMQP"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-qmqpd>"
+msgstr "B<qmail-qmqpd>"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-qmqpd> receives mail messages via the Quick Mail Queueing Protocol "
+"(QMQP) and invokes B<qmail-queue> to deposit them into the outgoing queue. "
+"B<qmail-qmqpd> must be supplied several environment variables; see B<tcp-"
+"environ(5)>."
+msgstr ""
+"B<qmail-qmqpd> odbiera wiadomości pocztowe poprzez Protokół Szybkiego "
+"Kolejkowania Poczty - z ang. Quick Mail Queueing Protocol (QMQP) - i "
+"wywołuje B<qmail-queue>, by wstawić je do kolejki wiadomości wychodzących. "
+"Polecenie B<qmail-qmqpd> wymaga kilku zmiennych środowiska; patrz B<tcp-"
+"environ>(5)."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-qmqpd> will relay messages to any destination. It should be invoked "
+"only for connections from preauthorized users."
+msgstr ""
+"B<qmail-qmqpd> pozwala na dostarczanie wiadomości do każdego miejsca. "
+"Powinien być wywoływany tylko przy połączeniach od użytkowników "
+"autoryzowanych."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"tcp-env(1), tcpserver(1), tcp-environ(5), qmail-qmqpc(8), qmail-queue(8)"
+msgstr ""
+"tcp-env(1), tcpserver(1), tcp-environ(5), qmail-qmqpc(8), qmail-queue(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/qmail-qmtpd.8.po b/po/pl/archive/po/man8/qmail-qmtpd.8.po
new file mode 100644
index 00000000..3c518ca8
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/qmail-qmtpd.8.po
@@ -0,0 +1,92 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-11-19 12:33+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 08:58+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "qmail-qmtpd"
+msgstr "qmail-qmtpd"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-qmtpd - receive mail via QMTP"
+msgstr "qmail-qmtpd - odbiera wiadomość pocztową poprzez QMTP"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-qmtpd>"
+msgstr "B<qmail-qmtpd>"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-qmtpd> receives mail messages via the Quick Mail Transfer Protocol "
+"(QMTP) and invokes B<qmail-queue> to deposit them into the outgoing queue. "
+"B<qmail-qmtpd> must be supplied several environment variables; see B<tcp-"
+"environ(5)>."
+msgstr ""
+"B<qmail-qmtpd> odbiera pocztę przez Protokół Szybkiego Przesyłania Poczty - "
+"z ang. Quick Mail Transfer Protocol (QMTP) - i wywołuje B<qmail-queue>, by "
+"ustawić ją w kolejce wychodzącej. Polecenie B<qmail-qmtpd> wymaga kilku "
+"zmiennych środowiska; patrz B<tcp-environ>(5)."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-qmtpd> supports the I<rcpthosts>, I<morercpthosts>, B<RELAYCLIENT>, "
+"I<databytes>, and B<DATABYTES> mechanisms described in B<qmail-smtpd(8)>."
+msgstr ""
+"B<qmail-qmtpd> korzysta z I<rcpthosts>, I<morercpthosts>, B<RELAYCLIENT>, "
+"I<databytes> i mechanizmów B<DATABYTES> opisanych w B<qmail-smtpd>(8)."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"tcp-env(1), tcp-environ(5), qmail-control(5), qmail-queue(8), qmail-smtpd(8)"
+msgstr ""
+"tcp-env(1), tcp-environ(5), qmail-control(5), qmail-queue(8), qmail-smtpd(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/qmail-qread.8.po b/po/pl/archive/po/man8/qmail-qread.8.po
new file mode 100644
index 00000000..464c715b
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/qmail-qread.8.po
@@ -0,0 +1,92 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-11-19 12:33+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 08:56+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "qmail-qread"
+msgstr "qmail-qread"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-qread - list outgoing messages and recipients"
+msgstr "qmail-qread - wyświetla wychodzące wiadomości i ich odbiorców"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-qread>"
+msgstr "B<qmail-qread>"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-qread> scans the outgoing queue of messages. For each message it "
+"prints various human-readable information, including the date the message "
+"entered the queue, the number of bytes in the message, the message sender, "
+"and all the recipients still under consideration."
+msgstr ""
+"B<qmail-qread> skanuje kolejkę wychodzącą pod kątem znalezienia wiadomości. "
+"Dla każdej wiadomości wypisuje różne informacje w formie zrozumiałej dla "
+"człowieka, włączając w to datę dostarczenia wiadomości do kolejki, liczbę "
+"bajtów wiadomości, nadawcę wiadomości i wszystkich wciąż branych pod uwagę "
+"odbiorców."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-qread> must be run either as B<root> or with user id B<qmails> and "
+"group id B<qmail>."
+msgstr ""
+"B<qmail-qread> musi być uruchomiony jako B<root> albo z identyfikatorem "
+"użytkownika B<qmails> i identyfikatorem grupy B<qmail>."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-qstat(8), qmail-send(8)"
+msgstr "qmail-qstat(8), qmail-send(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/qmail-qstat.8.po b/po/pl/archive/po/man8/qmail-qstat.8.po
new file mode 100644
index 00000000..80f44b95
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/qmail-qstat.8.po
@@ -0,0 +1,85 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-11-19 12:33+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 00:30+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "qmail-qstat"
+msgstr "qmail-qstat"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-qstat - summarize status of mail queue"
+msgstr "qmail-qstat - podsumowuje status kolejki pocztowej"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-qstat>"
+msgstr "B<qmail-qstat>"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-qstat> gives a human-readable breakdown of the number of messages at "
+"various spots in the mail queue."
+msgstr ""
+"B<qmail-qstat> podaje liczbę wiadomości w poszczególnych miejscach pocztowej "
+"kolejki wiadomości w formie zrozumiałej dla człowieka."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-qstat> must be run either as B<root> or with group id B<qmail>."
+msgstr ""
+"B<qmail-qstat> musi być uruchomiony jako B<root> lub z identyfikatorem grupy "
+"B<qmail>."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-qread(8), qmail-send(8)"
+msgstr "qmail-qread(8), qmail-send(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/qmail-queue.8.po b/po/pl/archive/po/man8/qmail-queue.8.po
new file mode 100644
index 00000000..2d4a1466
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/qmail-queue.8.po
@@ -0,0 +1,452 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-11-19 12:33+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 08:55+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "qmail-queue"
+msgstr "qmail-queue"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-queue - queue a mail message for delivery"
+msgstr ""
+"qmail-queue - kolejkowanie wiadomości pocztowej w celu jej dostarczenia"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-queue>"
+msgstr "B<qmail-queue>"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-queue> reads a mail message from descriptor 0. It then reads "
+"envelope information from descriptor 1. It places the message into the "
+"outgoing queue for future delivery by B<qmail-send>."
+msgstr ""
+"B<qmail-queue> czyta wiadomość pocztową z deskryptora 0. Potem czyta "
+"informacje kopertowe z deskryptora 1. Umieszcza wiadomość w kolejce "
+"wychodzącej dla późniejszego dostarczenia przez B<qmail-send>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"The envelope information is an envelope sender address followed by a list of "
+"envelope recipient addresses. The sender address is preceded by the letter "
+"F and terminated by a 0 byte. Each recipient address is preceded by the "
+"letter T and terminated by a 0 byte. The list of recipient addresses is "
+"terminated by an extra 0 byte. If B<qmail-queue> sees end-of-file before "
+"the extra 0 byte, it aborts without placing the message into the queue."
+msgstr ""
+"Informacja kopertowa to kopertowy adres nadawcy poprzedzony listą "
+"kopertowych odbiorców. Adres nadawcy jest poprzedzony literą F i zakończony "
+"znakiem o kodzie 0. Każdy adres odbiorcy jest poprzedzony literą T i "
+"zakończony znakiem o kodzie 0. Lista adresów odbiorców jest zakończona "
+"dodatkowym bajtem 0. Jeśli B<qmail-queue> ujrzy znak końca pliku przed "
+"dodatkowym bajtem 0, to przerywa działanie bez umieszczenia wiadomości w "
+"kolejce."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Every envelope recipient address should contain a username, an @ sign, and a "
+"fully qualified domain name."
+msgstr ""
+"Każdy kopertowy adres odbiorcy powinien zawierać nazwę użytkownika, znak @ i "
+"w pełni kwalifikowaną nazwę domenową (FQDN)."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-queue> always adds a B<Received> line to the top of the message. "
+"Other than this, B<qmail-queue> does not inspect the message and does not "
+"enforce any restrictions on its contents. However, the recipients probably "
+"expect to see a proper header, as described in B<qmail-header(5)>."
+msgstr ""
+"B<qmail-queue> zawsze dodaje linię B<Received> na górze wiadomości. Poza tym "
+"B<qmail-queue> nie sprawdza wiadomości i nie wprowadza żadnych ograniczeń co "
+"do jej zawartości. Jednakże odbiorca zapewne oczekuje pojawienia się "
+"odpowiedniego nagłówka, tak jak to opisano w B<qmail-header>(5)."
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Programs included with qmail which invoke B<qmail-queue> will invoke the "
+"contents of B<$QMAILQUEUE> instead, if that environment variable is set."
+msgstr ""
+"Programy z pakietu qmail będą zamiast B<qmail-queue> uruchamiać zawartość "
+"zmiennej B<$QMAILQUEUE>, jeśli ta zmienna jest ustawiona."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "FILESYSTEM RESTRICTIONS"
+msgstr "OGRANICZENIA SYSTEMU PLIKÓW"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-queue> imposes two constraints on the queue structure: each B<mess> "
+"subdirectory must be in the same filesystem as the B<pid> directory; and "
+"each B<todo> subdirectory must be in the same filesystem as the B<intd> "
+"directory."
+msgstr ""
+"B<qmail-queue> nakłada dwa warunki na strukturę kolejki: każdy podkatalog "
+"B<mess> musi znajdować się w tym samym systemie plików, co katalog B<pid>, a "
+"każdy podkatalog B<todo> musi znajdować się w tym samym systemie plików, co "
+"katalog B<intd>."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "EXIT CODES"
+msgstr "KODY ZAKOŃCZENIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-queue> does not print diagnostics. It exits 0 if it has "
+"successfully queued the message. It exits between 1 and 99 if it has failed "
+"to queue the message."
+msgstr ""
+"B<qmail-queue> nie wypisuje diagnostyki. Zwraca 0, jeśli wiadomość została "
+"pomyślnie umieszczona w kolejce. Zwraca 1 do 99, jeśli wystąpił błąd."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"All B<qmail-queue> error codes between 11 and 40 indicate permanent errors:"
+msgstr ""
+"Wszystkie kody błędów B<qmail-queue> zawierające się pomiędzy 11 a 40 "
+"wskazują na błędy stałe:"
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<11>"
+msgstr "B<11>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Address too long."
+msgstr "Zbyt długi adres."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<31>"
+msgstr "B<31>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Mail server permanently refuses to send the message to any recipients. (Not "
+"used by B<qmail-queue>, but can be used by programs offering the same "
+"interface.)"
+msgstr ""
+"Serwer poczty całkowicie odmawia przesłania wiadomości do jakichkolwiek "
+"odbiorców. (Nieużywane przez B<qmail-queue>, ale możliwe do użycia przez "
+"programy oferujące ten sam interfejs.)"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "All other B<qmail-queue> error codes indicate temporary errors:"
+msgstr ""
+"Wszystkie pozostałe kody błędów zwracane przez B<qmail-queue> wskazują na "
+"błędy tymczasowe:"
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<51>"
+msgstr "B<51>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Out of memory."
+msgstr "Brak pamięci."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<52>"
+msgstr "B<52>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Timeout."
+msgstr "Przekroczony czas oczekiwania."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<53>"
+msgstr "B<53>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Write error; e.g., disk full."
+msgstr "Błąd zapisu, np. brak miejsca na dysku."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<54>"
+msgstr "B<54>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Unable to read the message or envelope."
+msgstr "Nie można odczytać wiadomości lub koperty."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<55>"
+msgstr "B<55>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Unable to read a configuration file. (Not used by B<qmail-queue>.)"
+msgstr ""
+"Nie można odczytać pliku konfiguracyjnego. (Nieużywane przez B<qmail-queue>.)"
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<56>"
+msgstr "B<56>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Problem making a network connection from this host. (Not used by B<qmail-"
+"queue>.)"
+msgstr ""
+"Problem w ustanawianiu połączenia sieciowego z tego hosta. (Nieużywane przez "
+"B<qmail-queue>.)"
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<61>"
+msgstr "B<61>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Problem with the qmail home directory."
+msgstr "Problem z katalogiem domowym qmail."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<62>"
+msgstr "B<62>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Problem with the queue directory."
+msgstr "Problem z katalogiem kolejki wiadomości."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<63>"
+msgstr "B<63>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Problem with queue/pid."
+msgstr "Problem z queue/pid."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<64>"
+msgstr "B<64>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Problem with queue/mess."
+msgstr "Problem z queue/mess."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<65>"
+msgstr "B<65>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Problem with queue/intd."
+msgstr "Problem z queue/intd."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<66>"
+msgstr "B<66>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Problem with queue/todo."
+msgstr "Problem z queue/todo."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<71>"
+msgstr "B<71>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Mail server temporarily refuses to send the message to any recipients. (Not "
+"used by B<qmail-queue>.)"
+msgstr ""
+"Serwer poczty tymczasowo odmawia przesłania wiadomości to jakiegokolwiek "
+"odbiorcy. (Nieużywane przez B<qmail-queue>.)"
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<72>"
+msgstr "B<72>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Connection to mail server timed out. (Not used by B<qmail-queue>.)"
+msgstr ""
+"Przekroczony czas oczekiwania na połączenie z serwerem poczty. (Nieużywane "
+"przez B<qmail-queue>.)"
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<73>"
+msgstr "B<73>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Connection to mail server rejected. (Not used by B<qmail-queue>.)"
+msgstr ""
+"Odmowa połączenia ze strony serwera poczty. (Nieużywane przez B<qmail-"
+"queue>.)"
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<74>"
+msgstr "B<74>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Connection to mail server succeeded, but communication failed. (Not used by "
+"B<qmail-queue>.)"
+msgstr ""
+"Połączenie z serwerem ustanowione poprawnie, ale wystąpił błąd w "
+"komunikacji. (Nieużywane przez B<qmail-queue>.)"
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<81>"
+msgstr "B<81>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Internal bug; e.g., segmentation fault."
+msgstr "Usterka wewnętrzna, np. błąd segmentacji."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "B<91>"
+msgstr "B<91>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Envelope format error."
+msgstr "Błąd w formacie koperty."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"addresses(5), envelopes(5), qmail-header(5), qmail-inject(8), qmail-"
+"qmqpc(8), qmail-send(8), qmail-smtpd(8)"
+msgstr ""
+"addresses(5), envelopes(5), qmail-header(5), qmail-inject(8), qmail-"
+"qmqpc(8), qmail-send(8), qmail-smtpd(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/qmail-remote.8.po b/po/pl/archive/po/man8/qmail-remote.8.po
new file mode 100644
index 00000000..8457de52
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/qmail-remote.8.po
@@ -0,0 +1,425 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-11-19 12:33+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 08:53+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "qmail-remote"
+msgstr "qmail-remote"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-remote - send mail via SMTP"
+msgstr "qmail-remote - wysyła pocztę za pomocą SMTP"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-remote> I<host> I<sender> I<recip> [ I<recip ...> ]"
+msgstr "B<qmail-remote> I<host> I<nadawca> I<odbiorca> [ I<odbiorca ...> ]"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-remote> reads a mail message from its input and sends the message to "
+"one or more recipients at a remote host."
+msgstr ""
+"B<qmail-remote> czyta wiadomość pocztową ze swojego wejścia i wysyła ją do "
+"jednego lub większej liczby odbiorców na zdalnym hoście."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"The remote host is B<qmail-remote>'s first argument, I<host>. B<qmail-"
+"remote> sends the message to I<host>, or to a mail exchanger for I<host> "
+"listed in the Domain Name System, via the Simple Mail Transfer Protocol "
+"(SMTP). I<host> can be either a fully-qualified domain name:"
+msgstr ""
+"Zdalny host jest pierwszym argumentem wywołania B<qmail-remote>, oznaczonym "
+"wcześniej jako I<host>. B<qmail-remote> wysyła wiadomość do komputera "
+"podanego jako I<host> lub komputera odpowiedzialnego za zarządzanie pocztą "
+"dla I<host> pobranego z Systemu Nazw Domen (ang. DNS) przez Prosty Protokół "
+"Przesyłania Poczty (ang. SMTP). I<host> może być zarówno w pełni "
+"kwalifikowaną nazwą domenową:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid " silverton.berkeley.edu\n"
+msgstr " serek.arch.pwr.wroc.pl\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "or an IP address enclosed in brackets:"
+msgstr "jak i adresem IP ujętym w nawiasy kwadratowe:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid " [128.32.183.163]\n"
+msgstr " [156.17.29.1]\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"The envelope recipient addresses are listed as I<recip> arguments to B<qmail-"
+"remote>. The envelope sender address is listed as I<sender>."
+msgstr ""
+"Kopertowe adresy odbiorców są przedstawiane jako argumenty oznaczone "
+"I<odbiorca> podawane przy wywoływaniu B<qmail-remote>. Kopertowy adres "
+"nadawcy jest podawany jako argument oznaczony przez I<nadawca>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Note that B<qmail-remote> does not take options and does not follow the "
+"B<getopt> standard."
+msgstr ""
+"Proszę zauważyć, że B<qmail-remote> nie pobiera opcji i nie jest zgodny za "
+"standardem B<getopt>."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "TRANSPARENCY"
+msgstr "PRZEZROCZYSTOŚĆ"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"End-of-file in SMTP is encoded as dot CR LF. A dot at the beginning of a "
+"line is encoded as dot dot. It is impossible in SMTP to send a message that "
+"does not end with a newline. B<qmail-remote> converts the UNIX newline "
+"convention into the SMTP newline convention by inserting CR before each LF."
+msgstr ""
+"Znacznik końca pliku (End-of-file) w SMTP jest kodowany za pomocą kombinacji "
+"\"kropka CR LF\". Kropka na początku linii jest kodowana jako \"kropka "
+"kropka\". Nie jest możliwe w SMTP, by przesłać wiadomość, która nie kończy "
+"się znakiem nowej linii. B<qmail-remote> konwertuje konwencję nowej linii "
+"pochodzącą z systemu UNIX do konwencji SMTP poprzez wstawienie CR przed "
+"każdym LF."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"It is a violation of the SMTP protocol to send a message that contains long "
+"lines or non-ASCII characters. However, B<qmail-remote> will happily send "
+"such messages. It is the user's responsibility to avoid generating illegal "
+"messages."
+msgstr ""
+"Wysyłanie wiadomości zawierającej długie linie lub znaki nie będące kodami "
+"ASCII jest naruszeniem protokołu SMTP. Jednakże B<qmail-remote> pomyślnie "
+"prześle takie wiadomości, gdyż to użytkownik jest odpowiedzialny, by "
+"zapobiegać generowaniu niepoprawnych wiadomości."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "RESULTS"
+msgstr "REZULTATY"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-remote> prints some number of I<recipient reports>, followed by a "
+"I<message report>. Each report is terminated by a 0 byte. Each report "
+"begins with a single letter:"
+msgstr ""
+"B<qmail-remote> wypisuje pewną liczbę raportów odbiorców zwanych I<recipient "
+"reports>, poprzedzoną raportem wiadomości, zwanym I<message report>. Każdy "
+"raport jest zakończony bajtem 0. Każdy raport zaczyna się pojedynczą literą:"
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "r"
+msgstr "r"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Recipient report: acceptance."
+msgstr "Raport odbiorcy: akceptacja."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "h"
+msgstr "h"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Recipient report: permanent rejection."
+msgstr "Raport odbiorcy: trwałe odrzucenie."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "s"
+msgstr "s"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Recipient report: temporary rejection."
+msgstr "Raport odbiorcy: chwilowe odrzucenie."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "K"
+msgstr "K"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Message report: success. I<host> has taken responsibility for delivering "
+"the message to each acceptable recipient."
+msgstr ""
+"Raport wiadomości: sukces. I<host> bierze na siebie odpowiedzialność za "
+"dostarczenie wiadomości do każdego akceptowalnego odbiorcy."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "Z"
+msgstr "Z"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Message report: temporary failure."
+msgstr "Raport wiadomości: tymczasowa awaria."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "D"
+msgstr "D"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Message report: permanent failure."
+msgstr "Raport wiadomości: trwała awaria."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "After this letter comes a human-readable description of what happened."
+msgstr ""
+"Po tym przychodzi opis tego, co się stało w postaci zrozumiałej dla "
+"człowieka."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"The recipient reports will always be printed in the same order as B<qmail-"
+"remote>'s I<recip> arguments. Note that in failure cases there may be fewer "
+"recipient reports than I<recip> arguments."
+msgstr ""
+"Raporty odbiorców będą zawsze drukowane w takiej samej kolejności, jak "
+"kolejne argumenty oznaczone wcześniej jako I<odbiorca> programu B<qmail-"
+"remote>. Należy zauważyć, że w przypadkach awarii może być więcej raportów "
+"niż argumentów oznaczonych jako I<odbiorca>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-remote> always exits zero."
+msgstr "B<qmail-remote> zawsze zwraca zero."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "CONTROL FILES"
+msgstr "PLIKI KONTROLNE"
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<helohost>"
+msgstr "I<helohost>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Current host name, for use solely in saying hello to the remote SMTP "
+"server. Default: I<me>, if that is supplied; otherwise B<qmail-remote> "
+"refuses to run."
+msgstr ""
+"Obecna nazwa hosta, używana wyłącznie przy przedstawianiu się odległemu "
+"serwerowi SMTP. Domyślnie: I<me>, jeśli jest to ustawione; w przeciwnym "
+"razie B<qmail-remote> odmawia uruchomienia się."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<smtproutes>"
+msgstr "I<smtproutes>"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Artificial SMTP routes. Each route has the form I<domain>B<:>I<relay>, "
+"without any extra spaces. If I<domain> matches I<host>, B<qmail-remote> "
+"will connect to I<relay>, as if I<host> had I<relay> as its only MX. (It "
+"will also avoid doing any CNAME lookups on I<recip>.) I<host> may include a "
+"colon and a port number to use instead of the normal SMTP port, 25:"
+msgstr ""
+"Sztuczne trasy SMTP. Każda trasa ma formę I<domena>B<:>I<retransmiter>, bez "
+"żadnych dodatkowych spacji. Jeśli I<domena> pasuje do podanego argumentu "
+"I<host>, B<qmail-remote> połączy się z komputerem określanym tu jako "
+"I<retransmiter>, tak jakby I<host> miał maszynę nazywaną I<retransmiter> "
+"jako jedynego wymiennika poczty (MX). (Zapobiega to także wykonywaniu "
+"zapytań typu CNAME o komputer domeny I<odbiorcy>.) I<host> może zawierać "
+"dwukropek i numer portu przeznaczonego do użycia zamiast normalnego portu "
+"SMTP, czyli 25:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid " inside.af.mil:firewall.af.mil:26\n"
+msgstr " inside.pld.org.pl:firewall.pld.org.pl:26\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"I<relay> may be empty; this tells B<qmail-remote> to look up MX records as "
+"usual. I<smtproutes> may include wildcards:"
+msgstr ""
+"I<retransmiter> może być pusty; mówi to programowi B<qmail-remote>, by "
+"wykonać zapytanie o rekord MX jak zazwyczaj. I<smtproutes> może zawierać "
+"znaki globalne:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid ""
+" .af.mil:\n"
+" :heaven.af.mil\n"
+msgstr ""
+" .pld.org.pl:\n"
+" :niebo.pld.org.pl\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Here any address ending with B<.af.mil> (but not B<af.mil> itself) is "
+"routed by its MX records; any other address is artificially routed to "
+"B<heaven.af.mil>."
+msgstr ""
+"Tutaj każdy adres kończący się na B<.pld.org.pl> (lecz nie sam B<pld.org."
+"pl>) jest kierowany przez odpowiednie rekordy MX; każdy inny adres jest "
+"sztucznie kierowany do B<niebo.pld.org.pl>."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"The B<qmail> system does not protect you if you create an artificial mail "
+"loop between machines. However, you are always safe using I<smtproutes> if "
+"you do not accept mail from the network."
+msgstr ""
+"System B<qmail> nie zabezpiecza przed utworzeniem sztucznej pętli pocztowej "
+"pomiędzy maszynami. Jednakże I<smtproutes> jest zawsze bezpiecznie używane, "
+"jeśli nie jest akceptowana poczta z sieci."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<timeoutconnect>"
+msgstr "I<timeoutconnect>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Number of seconds B<qmail-remote> will wait for the remote SMTP server to "
+"accept a connection. Default: 60. The kernel normally imposes a 75-second "
+"upper limit."
+msgstr ""
+"Liczba sekund, przez którą B<qmail-remote> będzie czekać na zaakceptowanie "
+"połączenia przez zdalny serwer SMTP. Domyślnie: 60. Jądro normalnie "
+"przeznacza na to limit najwyżej 75-sekundowy."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<timeoutremote>"
+msgstr "I<timeoutremote>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Number of seconds B<qmail-remote> will wait for each response from the "
+"remote SMTP server. Default: 1200."
+msgstr ""
+"Liczba sekund, przez którą B<qmail-remote> będzie czekać na każdą odpowiedź "
+"od zdalnego serwera SMTP. Domyślnie: 1200."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"addresses(5), envelopes(5), qmail-control(5), qmail-send(8), qmail-smtpd(8), "
+"qmail-tcpok(8), qmail-tcpto(8)"
+msgstr ""
+"addresses(5), envelopes(5), qmail-control(5), qmail-send(8), qmail-smtpd(8), "
+"qmail-tcpok(8), qmail-tcpto(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/qmail-rspawn.8.po b/po/pl/archive/po/man8/qmail-rspawn.8.po
new file mode 100644
index 00000000..e15d1db4
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/qmail-rspawn.8.po
@@ -0,0 +1,89 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-11-19 12:33+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 00:33+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "qmail-rspawn"
+msgstr "qmail-rspawn"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-rspawn - schedule remote deliveries"
+msgstr "qmail-rspawn - odkłada pocztę do zdalnego dostarczenia"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-rspawn>"
+msgstr "B<qmail-rspawn>"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-rspawn> reads a series of remote delivery commands from descriptor "
+"0, invokes B<qmail-remote> to perform the deliveries, and prints the results "
+"to descriptor 1."
+msgstr ""
+"B<qmail-rspawn> czyta serię komend dotyczących zdalnego dostarczenia z "
+"deskryptora 0, wywołuje B<qmail-remote>, by przeprowadzić doręczanie, a "
+"potem wypisuje rezultaty do deskryptora 1."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-rspawn> invokes B<qmail-remote> asynchronously, so the results may "
+"not be in the same order as the commands."
+msgstr ""
+"B<qmail-rspawn> wywołuje B<qmail-remote> asynchronicznie, więc rezultaty "
+"mogą być uporządkowane w innej kolejności niż komendy."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-send(8), qmail-remote(8)"
+msgstr "qmail-send(8), qmail-remote(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/qmail-send.8.po b/po/pl/archive/po/man8/qmail-send.8.po
new file mode 100644
index 00000000..466ce8ef
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/qmail-send.8.po
@@ -0,0 +1,426 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Paweł Wilk <siefca@pl.qmail.org>, 1999.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-11-19 12:33+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-03 08:44+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "qmail-send"
+msgstr "qmail-send"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "qmail-send - deliver mail messages from the queue"
+msgstr "qmail-send - dostarcza skolejkowane wiadomości pocztowe"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SYNOPSIS"
+msgstr "SKŁADNIA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "B<qmail-send>"
+msgstr "B<qmail-send>"
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-send> handles messages placed into the outgoing queue by B<qmail-"
+"queue>. It uses B<qmail-lspawn> to deliver messages to local recipients and "
+"B<qmail-rspawn> to deliver messages to remote recipients. If a message is "
+"temporarily undeliverable to one or more addresses, B<qmail-send> leaves it "
+"in the queue and tries the addresses again later."
+msgstr ""
+"B<qmail-send> obsługuje wiadomości umiejscowione w kolejce wyjściowej przy "
+"użyciu B<qmail-queue>. Używa B<qmail-lspawn>, by doręczyć wiadomości "
+"odbiorcom lokalnym, i B<qmail-rspawn>, by doręczyć wiadomości odbiorcom "
+"odległym. Jeśli wiadomość chwilowo nie może być doręczona do jednego lub "
+"więcej adresów, B<qmail-send> pozostawia ją w kolejce i spróbuje obsłużyć te "
+"adresy później."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-send> prints a readable record of its activities to descriptor 0. "
+"It writes commands to B<qmail-lspawn>, B<qmail-rspawn>, and B<qmail-clean> "
+"on descriptors 1, 3, and 5, and reads responses from descriptors 2, 4, and "
+"6. B<qmail-send> is responsible for avoiding deadlock."
+msgstr ""
+"B<qmail-send> drukuje odczytywalny rekord swoich działań na deskryptorze 0. "
+"Zapisuje komendy do B<qmail-lspawn>, B<qmail-rspawn> i B<qmail-clean> na "
+"deskryptorach 1, 3 oraz 5, a czyta odpowiedzi z deskryptorów 2, 4 oraz 6. "
+"B<qmail-send> jest odpowiedzialny za zapobieganie blokadom."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"If B<qmail-send> receives a TERM signal, it will exit cleanly, after waiting "
+"(possibly more than a minute) for current delivery attempts to finish."
+msgstr ""
+"Jeśli B<qmail-send> odbierze sygnał TERM, to poprawnie zakończy działanie, "
+"po odczekaniu (możliwe, że więcej niż minutę) na wysłanie wszystkich obecnie "
+"wysyłanych wiadomości."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"If B<qmail-send> receives an ALRM signal, it will reschedule every message "
+"in the queue for immediate delivery."
+msgstr ""
+"Jeśli B<qmail-send> odbierze sygnał ALRM, to przeszereguje każdą czekającą "
+"wiadomość tak, żeby była dostarczona natychmiast."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "CONTROL FILES"
+msgstr "PLIKI KONTROLNE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<WARNING:> B<qmail-send> reads its control files only when it starts. If "
+"you change the control files, you must stop and restart B<qmail-send>. "
+"Exception: If B<qmail-send> receives a HUP signal, it will reread I<locals> "
+"and I<virtualdomains>."
+msgstr ""
+"B<OSTRZEŻENIE:> B<qmail-send> czyta pliki kontrolne tylko podczas startu. "
+"Aby zmienić pliki kontrolne, należy zatrzymać i wznowić działanie B<qmail-"
+"send>. Wyjątek: Jeśli B<qmail-send> odbierze sygnał HUP, odczyta ponownie "
+"pliki I<locals> i I<virtualdomains>."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<bouncefrom>"
+msgstr "I<bouncefrom>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "Bounce username. Default: B<MAILER-DAEMON>."
+msgstr ""
+"Nazwa użytkownika, którą opatrywane będą wiadomości odbite. Domyślnie: "
+"B<MAILER-DAEMON>."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<bouncehost>"
+msgstr "I<bouncehost>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Bounce host. Default: I<me>, if that is supplied; otherwise the literal "
+"name B<bouncehost>, which is probably not what you want. If a message is "
+"permanently undeliverable, B<qmail-send> sends a B<single-bounce> notice "
+"back to the message's envelope sender. The notice is B<From: "
+">I<bouncefrom>B<@>I<bouncehost>, although its envelope sender is empty."
+msgstr ""
+"Nazwa hosta, którą opatrywane będą wiadomości odbite. Domyślnie: I<me>, "
+"jeśli to ustawiono; w przeciwnym razie literalna nazwa B<bouncehost>, która "
+"najprawdopodobniej nie jest tym, co powinno być. Jeśli całkowicie niemożliwe "
+"jest dostarczenie wiadomości, to B<qmail-send> wysyła powiadomienie B<single-"
+"bounce> do kopertowego nadawcy wiadomości. Powiadomienie to jest B<From: "
+">I<bouncefrom>B<@>I<bouncehost>, chyba że kopertowy nadawca jest pusty."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<concurrencylocal>"
+msgstr "I<concurrencylocal>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Maximum number of simultaneous local delivery attempts. Default: 10. If 0, "
+"local deliveries will be put on hold. I<concurrencylocal> is limited at "
+"compile time to 120."
+msgstr ""
+"Maksymalna liczba niezależnych prób dostarczeń lokalnych. Domyślnie: 10. "
+"Jeśli 0, lokalne dostarczenia będą zawieszone. Wartość I<concurrencylocal> "
+"jest ograniczona podczas kompilacji do 120."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<concurrencyremote>"
+msgstr "I<concurrencyremote>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Maximum number of simultaneous remote delivery attempts. Default: 20. If "
+"0, remote deliveries will be put on hold. I<concurrencyremote> is limited "
+"at compile time to 120."
+msgstr ""
+"Maksymalna liczba niezależnych prób dostarczeń zdalnych. Domyślnie: 20. "
+"Jeśli 0, zdalne dostarczenia będą zawieszone. Wartość I<concurrencyremote> "
+"jest ograniczona podczas kompilacji do 120."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<doublebouncehost>"
+msgstr "I<doublebouncehost>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Double-bounce host. Default: I<me>, if that is supplied; otherwise the "
+"literal name B<doublebouncehost>, which is probably not what you want."
+msgstr ""
+"Nazwa hosta dla podwójnego odbicia. Domyślnie: I<me>, jeśli jest ustawione; "
+"w przeciwnym wypadku literalna nazwa B<doublebouncehost>, co pewnie nie jest "
+"właściwym zachowaniem."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<doublebounceto>"
+msgstr "I<doublebounceto>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"User to receive double-bounces. Default: B<postmaster>. If a single-bounce "
+"notice is permanently undeliverable, B<qmail-send> sends a B<double-bounce> "
+"notice to I<doublebounceto>B<@>I<doublebouncehost>. (If that bounces, "
+"B<qmail-send> gives up.)"
+msgstr ""
+"Użytkownik odbierający podwójne odbicia. Domyślnie: B<postmaster>. Jeśli "
+"dostarczenie informacji o pojedynczym odbiciu jest całkowicie niemożliwe, "
+"B<qmail-send> przesyła zawiadomienie określane jako B<podwójne-odbicie> do "
+"I<doublebounceto>B<@>I<doublebouncehost>. (Jeśli to też się odbije, B<qmail-"
+"send> się poddaje.)"
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<envnoathost>"
+msgstr "I<envnoathost>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Presumed domain name for addresses without @ signs. Default: I<me>, if that "
+"is supplied; otherwise the literal name B<envnoathost>, which is probably "
+"not what you want. If B<qmail-send> sees an envelope recipient address "
+"without an @ sign, it appends B<@>I<envnoathost>."
+msgstr ""
+"Przypuszczalna nazwa domeny dla adresów bez znaku @. Domyślnie: I<me>, jeśli "
+"plik ten istnieje i jest odpowiednio ustawiony; w przeciwnym razie literalna "
+"nazwa B<envnoathost>, która pewnie nie jest tym, co powinno być. Jeśli "
+"B<qmail-send> widzi adres kopertowego odbiorcy bez znaku @, to dodaje "
+"B<@>I<envnoathost>."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<locals>"
+msgstr "I<locals>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"List of domain names that the current host receives mail for, one per line. "
+"Default: I<me>, if that is supplied; otherwise B<qmail-send> refuses to "
+"run. An address I<user@domain> is considered local if I<domain> is listed "
+"in I<locals>."
+msgstr ""
+"Lista nazw domen, dla których ten host odbiera pocztę, jedna nazwa domeny na "
+"linię. Domyślnie: I<me>, jeśli jest to ustawione; w przeciwnym wypadku "
+"B<qmail-send> odmawia uruchomienia się. Adres I<użytkownik@domena> jest "
+"rozważany jako lokalny, jeśli I<domena> jest podana w pliku I<locals>."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<percenthack>"
+msgstr "I<percenthack>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"List of domain names where the percent hack is applied. If I<domain> is "
+"listed in I<percenthack>, any address of the form I<user%fqdn@domain> is "
+"rewritten as I<user@fqdn>. I<user> may contain %, so the percent hack may "
+"be applied repeatedly. B<qmail-send> handles I<percenthack> before "
+"I<locals>."
+msgstr ""
+"Lista nazw domen, dla których działa rozbijanie procentów. Jeśli I<domena> "
+"jest wyszczególniona w pliku I<percenthack>, to każdy adres w formie "
+"I<użytkownik%fqdn@domena> jest przepisywany jako I<użytkownik@fqdn>. "
+"I<użytkownik> może zawierać %, więc rozbijanie procentów może być gdzieś "
+"potem przeprowadzone ponownie. B<qmail-send> obsługuje plik I<percenthack> "
+"przed plikiem I<locals>."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<queuelifetime>"
+msgstr "I<queuelifetime>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"Number of seconds a message can stay in the queue. Default: 604800 (one "
+"week). After this time expires, B<qmail-send> will try the message once "
+"more, but it will treat any temporary delivery failures as permanent "
+"failures."
+msgstr ""
+"Liczba sekund, przez którą wiadomość może pozostać w kolejce. Domyślnie: "
+"604800 (tydzień). Po tym czasie wiadomość wygasa, B<qmail-send> spróbuje ją "
+"jeszcze raz wysłać, ale potraktuje każdą tymczasową awarię dostarczania jako "
+"awarię trwałą."
+
+#. type: TP
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "I<virtualdomains>"
+msgstr "I<virtualdomains>"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"List of virtual users or domains, one per line. A virtual user has the form "
+"I<user>B<@>I<domain>B<:>I<prepend>, without any extra spaces. When B<qmail-"
+"send> sees the recipient address I<user>B<@>I<domain>, it converts it to "
+"I<prepend>B<->I<user>B<@>I<domain> and treats it as local."
+msgstr ""
+"Lista wirtualnych użytkowników lub domen, jeden wpis na linię. Wirtualny "
+"użytkownik ma postać I<użytkownik>B<@>I<domena>B<:>I<dodatek>, bez żadnych "
+"dodatkowych spacji. Gdy B<qmail-send> widzi adres odbiorcy "
+"I<użytkownik>B<@>I<domena>, to konwertuje go do postaci I<dodatek>B<-"
+">I<użytkownik>B<@>I<domena> i traktuje wiadomość jako lokalną."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"A virtual domain has the form I<domain>B<:>I<prepend>. It applies to any "
+"recipient address at I<domain>. For example, if"
+msgstr ""
+"Wirtualna domena jest w postaci I<domena>B<:>I<dodatek>. Odnosi się do "
+"każdego adresu odbiorcy w I<domenie>. Na przykład"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid " nowhere.mil:joe-foo\n"
+msgstr " nigdzie.mil:jasiek-foo\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"is in I<virtualdomains>, and a message arrives for B<info@nowhere.mil>, "
+"B<qmail-send> will rewrite the recipient address as B<joe-foo-info@nowhere."
+"mil> and deliver the message locally."
+msgstr ""
+"istnieje wI<virtualdomains> i wiadomość przybędzie zaadresowana do "
+"B<info@nigdzie.mil>, to wtedy B<qmail-send> przepisze adres jej odbiorcy "
+"jako B<jasiek-foo-info@nigdzie.mil> i dostarczy wiadomość lokalnie."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid "I<virtualdomains> may contain wildcards:"
+msgstr "Plik I<virtualdomains> może zawierać znaki globalne:"
+
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid ""
+" .fax:uucp-fax\n"
+" :alias-catchall\n"
+" .nowhere.mil:joe-foo-host\n"
+msgstr ""
+" .fax:uucp-fax\n"
+" :alias-catchall\n"
+" .nigdzie.mil:jasiek-foo-host\n"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"I<virtualdomains> may also contain exceptions: an empty I<prepend> means "
+"that I<domain> is not a virtual domain."
+msgstr ""
+"I<virtualdomains> może też zawierać wyjątki: pusty I<dodatek> oznacza, że "
+"I<domena> nie jest domeną wirtualną."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"B<qmail-send> handles I<virtualdomains> after I<locals>: if a domain is "
+"listed in I<locals>, I<virtualdomains> does not apply."
+msgstr ""
+"B<qmail-send> obsługuje plik I<virtualdomains> po pliku I<locals>: jeśli "
+"więc podana domena jest wpisana do pliku I<locals>, to umieszczenie jej w "
+"I<virtualdomains> nie zadziała."
+
+#. type: SH
+#: debian-unstable
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: debian-unstable
+msgid ""
+"nice(1), addresses(5), envelopes(5), qmail-control(5), qmail-log(5), qmail-"
+"queue(8), qmail-clean(8), qmail-lspawn(8), qmail-rspawn(8)"
+msgstr ""
+"nice(1), addresses(5), envelopes(5), qmail-control(5), qmail-log(5), qmail-"
+"queue(8), qmail-clean(8), qmail-lspawn(8), qmail-rspawn(8)"
diff --git a/po/pl/archive/po/man8/rvnamed-ng.8.po b/po/pl/archive/po/man8/rvnamed-ng.8.po
new file mode 100644
index 00000000..36768bda
--- /dev/null
+++ b/po/pl/archive/po/man8/rvnamed-ng.8.po
@@ -0,0 +1,122 @@
+# Polish translation of manpages
+# This file is distributed under the same license as the manpages-l10n package.
+# Copyright © of this file:
+# Radek Marcinkowski <radek@cbk.waw.pl>, 2000.
+# Robert Luberda <robert@debian.org>, 2014.
+msgid ""
+msgstr ""
+"Project-Id-Version: manpages-pl\n"
+"POT-Creation-Date: 2021-12-17 21:37+0100\n"
+"PO-Revision-Date: 2014-09-29 15:24+0200\n"
+"Last-Translator: Robert Luberda <robert@debian.org>\n"
+"Language-Team: Polish <manpages-pl-list@lists.sourceforge.net>\n"
+"Language: pl\n"
+"MIME-Version: 1.0\n"
+"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
+"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
+"Plural-Forms: nplurals=3; plural=(n==1 ? 0 : n%10>=2 && n%10<=4 && (n%100<10 "
+"|| n%100>=20) ? 1 : 2);\n"
+"X-Generator: Lokalize 1.5\n"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-4
+#, no-wrap
+msgid "RVNAMED"
+msgstr "RVNAMED"
+
+#. type: TH
+#: opensuse-leap-15-4
+#, no-wrap
+msgid "rvnamed Help Page"
+msgstr "Strona pomocy programu rvnamed"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-4
+#, no-wrap
+msgid "NAME"
+msgstr "NAZWA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-4
+msgid "rvnamed - reverse name resolution daemon for B<iptraf>(8)"
+msgstr "rvnamed - demon rozwiązywania domen odwrotnych dla B<iptraf>(8)"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-4
+#, no-wrap
+msgid "DESCRIPTION"
+msgstr "OPIS"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-4
+msgid ""
+"B<rvnamed> is a supplementary program distributed with iptraf. This is a "
+"reverse name resolution daemon used by iptraf to resolve IP addresses to "
+"host names in the background, keeping iptraf from waiting until the lookup "
+"is completed."
+msgstr ""
+"B<rvnamed> jest programem dystrybuowanym z iptraf. Jest używanym przez "
+"iptraf demonem rozwiązującym w tle adresy IP na nazwy komputerów. Dzięki "
+"temu program iptraf nie musi czekać na zakończenia mapowania adresu IP na "
+"nazwę."
+
+#
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-4
+msgid "This program is only used by iptraf and, therefore, is useless alone."
+msgstr ""
+"Ten program jest używany tylko przez iptraf i absolutnie nieużyteczny w "
+"innej postaci."
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-4
+#, no-wrap
+msgid "FILES"
+msgstr "PLIKI"
+
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-4
+#, no-wrap
+msgid " /var/log/iptraf/rvnamed.log - log file\n"
+msgstr " /var/log/iptraf/rvnamed.log - plik dziennika\n"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-4
+#, no-wrap
+msgid "SEE ALSO"
+msgstr "ZOBACZ TAKŻE"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-4
+msgid "README.rvnamed - documentation from the author"
+msgstr "README.rvnamed - dokumentacja napisana przez autora"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-4
+#, no-wrap
+msgid "AUTHOR"
+msgstr "AUTOR"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-4
+msgid "Gerard Paul Java (riker@mozcom.com)"
+msgstr "Gerard Paul Java (riker@mozcom.com)"
+
+#. type: SH
+#: opensuse-leap-15-4
+#, no-wrap
+msgid "MANUAL AUTHOR"
+msgstr "AUTOR PODRĘCZNIKA"
+
+#
+#. type: Plain text
+#: opensuse-leap-15-4
+msgid ""
+"Frederic Peters (fpeters@debian.org), using README.rvnamed General manual "
+"page modifications bu Gerard Paul Java (riker@mozcom.com)"
+msgstr ""
+"Frederic Peters (fpeters@debian.org), na podstawie README.rvnamed. Ogólne "
+"modyfikacje Gerard Paul Java (riker@mozcom.com)"