Adding upstream version 3:4.8.30.upstream/3%4.8.30

Signed-off-by: Daniel Baumann <daniel.baumann@progress-linux.org>

1 files changed, 2933 insertions, 0 deletions

diff --git a/doc/man/pl/mc.1.in b/doc/man/pl/mc.1.in
new file mode 100644
index 0000000..344c4b2
--- /dev/null
+++ b/doc/man/pl/mc.1.in
@@ -0,0 +1,2933 @@
+.\" -*- mode: troff; coding: UTF-8 -*-
+.\"Przetłumaczone przez by Macieja Wojciechowskiego    wojciech@staszic.waw.pl
+.TH MC 1 "%DATE_OF_MAN_PAGE%" "MC Version %MAN_VERSION%" "GNU Midnight Commander"
+.\"SKIP_SECTION"
+.SH NAZWA
+mc \- wizualny interpetator poleceń dla systemów Unixopodobnych
+.\"SKIP_SECTION"
+.SH UŻYTKOWANIE
+.B mc
+[\-abcCdfPstuUVx] [\-l log] [kat1 [kat2]] [\-v plik]
+.\"NODE "DESCRIPTION"
+.SH OPIS
+Midnight Commander jest przeszukiwarką katalogów/menedżerem plików dla systemów
+Unixopodobnych
+.\"NODE "OPTIONS"
+.\"DONT_SPLIT"
+.SH OPCJE
+.TP
+.I \-a
+Wyłącza używanie symboli graficznych przy rysowaniu ramek.
+.TP
+.I \-b
+Wymusza wyświetlanie czarno\-białe.
+.TP
+.I \-c
+Wymusza wyświetlanie w kolorze, zobacz sekcję
+.B Kolory
+żeby zasięgnąć szerszej informacji.
+.TP
+.I \-C arg
+Używane do wybierania innego koloru, który ma być obecny w linii poleceń. Format
+argumentu
+.I arg
+jest opisany w sekcji
+.BR Kolory .
+.TP
+.I \-d
+Wyłącza używanie myszy.
+.TP
+.I \-f
+Wyświetla wkompilowane ścieżki, w których Mindnight Commander szuka swoich
+plików.
+.TP
+.I \-k
+Resetuje "miękkie" klawisze do ich standardowych funkcji z termcap/terminfo.
+Użyteczne tylko przy terminalach HP, kiedy klawisze funkcyjne nie działają.
+.TP
+.I \-l plik
+Zachowuje logi z serwerów ftp do pliku
+.IR plik .
+.TP
+.I \-P
+Przy zakończeniu programu, Midnight Commander wydrukuje na ekranie katalog,
+w którym pracowaliśmy na końcu; to w połaczeniu z funkcją napisaną poniżej
+pozwoli ci na przeglądanie swoich katalogów i automatyczne przejście do
+tego,
+w którym byłeś ostatnio (dziękuję Torbenowi Fjerdingstadowi i Sergeyowi za wkład
+w tę funkcję oraz za kod źródłowy, który wprowadzili w życie).
+.nf
+użytkownicy basha i zsh:
+
+mc ()
+{
+        MC=$HOME/tmp/mc$$\-"$RANDOM"
+        %bindir%/mc \-P "$@" > "$MC"
+        cd "`cat $MC`"
+        rm "$MC"
+        unset MC;
+}
+
+użytkownicy tcsh:
+alias mc 'setenv MC `%bindir%/mc \-P \!*`; cd $MC; unsetenv MC'
+.fi
+Wiem, że ta funkcja mogłaby być krótsza dla basha i zsh, ale małe cudzysłowy
+nie zaakceptowały by zawieszenia programu kombinacją
+.BR C\-z .
+.TP
+.I \-s
+Włącza tryb powolnego terminala, w którym program nie będzie rysował zbyt
+obciążających znaków graficznych oraz wyłączy opcję weryfikacji.
+.TP
+.I \-t
+Używane tylko jeśli kod był skompilowany przy użyciu S\-Langa i terminfo:
+powoduje, że Midnight Commander będzie używać zmiennej środowiskowej
+.B TERMCAP
+do pokazywania informacji terminala, zamiast informacji w systemowej bazie
+typów terminali.
+.TP
+.I \-u
+Wyłącza używanie równoległej powłoki (ma sens tylko jeśli
+Midnight Commander był kompilowany z obsługą równoległych powłok).
+.TP
+.I \-U
+Włącza użycie jednoczesnego inerpretatora poleceń (ma sens tylko jeśli Midnight
+Commander był zbudowany z ustawieniem powłoki w tle jako opcji dodatkowej).
+.TP
+.I \-v plik
+Włącza wbudowany podgląd w celu obejrzenia wybranego pliku
+.IR plik .
+.TP
+.I \-V
+Wyświetla wersję programu.
+.TP
+.I \-x
+Wymusza włączenie trybu xterm. Używane kiedy działa się na terminalach wyposażonych
+w opcje xterm (dwa tryby ekranu i możliwość wysyłania myszą sygnałów wyjścia).
+.TP
+.I \-X, \-\-no\-x11
+Do not use X11 to get the state of modifiers Alt, Ctrl, Shift
+.TP
+.I \-g, \-\-oldmouse
+Force a "normal tracking" mouse mode. Used when running on
+xterm\-capable terminals (tmux/screen).
+.PP
+Jeśli wybrano, pierwszy katalog używany jest do wyświetlenia w pierwszym panelu.
+Drugi wyświetlany jest w drugim panelu.
+.\"NODE "Overview"
+.SH Opis
+Ekran Midnight Commandera podzielony jest na cztery części. Prawie cały obszar
+ekranu zajmują dwa panele. Standardowo przedostatnia od dołu linijka ekranu,
+przeznaczona jest do wpisywania poleceń, a ostatnia pokazuje klawisze funkcyjne.
+Najwyższy wiersz jest wierszem menu. Może on być niewidoczny, ale pojawia się zawsze
+po kliknięciu w najwyższą linię ekranu, albo po wciśnięciu klawisza F9.
+.PP
+Midnight Commander pozwala na oglądanie dwóch paneli w tym samym czasie.
+Jeden z nich jest panelem aktywnym (podświetlona linia wyboru znajduje się właśnie
+w nim). Niemal wszystkie operacje wykonuje się na panelu aktywnym.
+Niektóre operacje, jak
+np. kopiowanie, zmiana nazwy używają jako domyślnego miejsca docelowego
+katalogu otwartego w panelu nieaktywnym
+(nie martw się, zawsze zostaniesz poproszony o
+potwierdzenie takiej operacji). W celu zasięgnięcia szerszych informacji zajrzyj
+do działów
+.BR "Panele katalogów" , " Lewe i prawe menu " oraz " Menu plików" .
+.PP
+Możesz wywoływać dowolne komendy systemowe po prostu wpisując je. Wszystko co
+piszesz pojawia się w linii poleceń i po naciśnięciu klawisza Enter zostanie
+wykonane przez Midnight Commandera. Przeczytaj sekcję
+.BR "Linia powłoki i Linia wejściowa klawiszy" ,
+żeby nauczyć się więcej na ten temat.
+.PP
+.\"NODE "Mouse Support"
+.SH "Obsługa myszy"
+Midnight Commander obsługuje mysz. Moduł ten jest uruchamiany wtedy kiedy
+korzystasz z terminala
+.BR xterm (1)
+(działa nawet wtedy, kiedy łączysz się przez telnet albo rlogin z innym komputerem
+z terminala xterm) lub jeśli korzystasz z linuksa na konsoli z zainstalowanym
+serwerem
+.BR gpm (1).
+.PP
+Kiedy klikniesz lewym przyciskiem na panel z katalogami, plik zostanie
+wybrany jako aktywny; jeśli klikniesz prawym przyciskiem zostanie on
+zaznaczony [lub odznaczony \- w zależności od jego aktualnego stanu \-
+działanie podobne do klawisza
+.B Insert
+\- przyp. tłumacza].
+.PP
+Podwójne kliknięcie w plik spowoduje wykonanie pliku, jeśli jest on wykonywalny,
+a jeśli rozszerzenie pliku jest rozpoznawane przez Midnight Commander'a i dostępny
+jest odpowiedni program, jest on uruchamiany.
+.PP
+Możliwe jest również wykonywanie komend przypisanych klawiszom funkcyjnym
+przez kliknięcie w nie.
+.PP
+Jeśli kliknięcie odbędzie się w rejonie górnej lini panelu z katalogami, zostanie
+on przewinięty jedną stronę wstecz. Podobnie kliknięcie na dolną ramkę przewija
+tekst jedną stronę do przodu. Ta opcja klikania w ramki działa również przy
+przeglądaniu pomocy i przy drzewie katalogów.
+.PP
+Standardowo czas autopowtórzenia przy klikaniu myszą wynosi 400 milisekund.
+Tę wartość można zmienić edytując plik
+\&~/.config/mc/ini
+i zmieniając parametr
+.IR mouse_repeat_rate .
+.PP
+Jeśli używasz Midnight Commandera z obsługą myszy, możesz "przeszczepiać"
+kawałki tekstów i używać standardowych zastosowań myszki (kopiowanie i
+wklejanie) za pomocą klawisza Shift.
+.SH ""
+.\"NODE "Keys"
+.SH "Klawisze"
+Niektóre komendy Midnight Commandera wywołuje się kombinacją klawiszy
+.I Control
+(czasem opisywanego jako CTRL lub CTL) lub
+.I Meta
+(opisywanego ALT lub nawet Compose). W tym manualu (pliku pomocy) będziemy
+używać następujących kombinacji:
+C\-<klawisz> \- znaczy: trzymając klawisz Control naciśnij
+<klawisz>. Więc C\-f będzie oznaczać: trzymając Control, naciśnij f.
+.PP
+M\-<klawisz> \- znaczy, że trzymając klawisz Meta lub alt naciskamy <klawisz>.
+Jeśli na twojej klawiaturze nie ma ani klawisza Alt ani Meta, naciśnij ESC, puść
+go i wtedy naciśnij <klawisz> [skutek ten sam, acz jednak użycie trochę
+mniej przyjemne i bardziej skomlikowane \- przyp. tłumacza].
+.PP
+Wszystkie linie wprowadzające Midnight Commandera używają w przybliżeniu tych
+samych przypisań klawiszy co wersja GNU edytora Emacs.
+.PP
+Jest wiele sekcji mówiących o klawiszach. Ta następująca jest najważniejsza.
+.PP
+Sekcja
+.\"LINK2"
+.I Menu plików
+.\"File Menu"
+opisuje skróty klawiszowe do komend pojawiających się w menu plików. Ta sekcja
+zawiera funkcję klawiszy. Większość z tych komend wywołuje jakąś akcję przede
+wszystkim na jednym lub kilku wybranych plikach.
+.PP
+Sekcja
+.\"LINK2"
+.I Panele katalogowe
+.\"Directory Panels"
+opisuje klawisze, które zaznaczają plik lub pliki jako docelowe do dalszych
+działań (akcją jest najczęściej jedna z tych przedstawionych w menu plików).
+.PP
+Sekcja
+.I Komendy linii poleceń
+wypisuje listę klawiszy, które są używane do wprowadzania lub edytowania
+tekstów w wierszu poleceń. Większość z nich kopiuje nazwy, i inne tego typu,
+z panelu katalogów do linii poleceń (żeby uniknąć ich przepisywania), lub
+pozwala zwiedzić historię komend linii poleceń.
+.PP
+.I Klawisze linii wejściowych
+są używane do edytowania linii na wejściu (przy wpisywaniu). Oznacza,
+to że stosuje się je zarówno
+do linii poleceń jak do okien dialogowych.
+.PP
+.\"NODE "  Miscellaneous Keys"
+.SH "Klawisze różne"
+Jest tu kilka klawiszy, które nie kwalifikują się do żadnej z wymienionych
+powyżej grup:
+.PP
+.BR Enter .
+Jeśli jest wpisany jakiś tekst w linii poleceń (na samym dole, pod panelami),
+to wpisana komenda jest wykonywana. Jeśli nic nie jest wpisane, i linia wyboru
+jest na jakimś katalogu, Midnight Commander wykonuje komendę
+.BR chdir (2)
+(zmiana katalogu) do wybranego katalogu i odświeża zawartość panelu; jeśli
+linia wyboru jest na pliku wykonywalnym jest on wykonywany. I wreszcie jeśli
+rozszerzenie pliku zgadza się z obługiwanym przez programy zewnętrzne, które
+są obsługiwane prze Midnight Commandera, są one wywoływane z owym programem.
+.PP
+.BR C\-l .
+Od nowa rysuje wszystkie informacje okna Midnight Commandera.
+.PP
+.BR "C\-x c" .
+Uruchamia komendę Chmod dla aktualnego pliku lub zaznaczonych plików.
+.PP
+.BR "C\-x o" .
+Uruchamia komendę Chown dla aktualnego pliku lub zaznaczonych plików.
+.PP
+.BR "C\-x l" .
+Uruchamia komendę dowiązywania.
+.PP
+.BR "C\-x s" .
+Uruchamia komendę miękkiego dowiązywania.
+.PP
+.BR "C\-x i" .
+Zmienia aktywny panel.
+.PP
+.BR "C\-x q" .
+Przełacza nieaktywny panel w tryb "quick view".
+.PP
+.BR "C\-x !" .
+Wykonuje komendę z zewnętrznego panelu.
+.PP
+.BR "C\-x h" .
+Uruchamia komendę dodawania katalogów do hotlisty.
+.PP
+.BR M\-! .
+Uruchamia komendę filtrowanego podglądu, opisanego w sekcji
+.IR Podgląd .
+.PP
+.BR M\-? .
+Uruchamia komendę szukania pliku.
+.PP
+.BR M\-c .
+Włącza okno dialogowe quick cd (szybkiej zmiany katalogów)
+.PP
+.BR C\-o .
+Jeśli program jest uruchamiany na konsoli typu Linux lub FreeBSD lub też
+na konsoli xterm, pokaże wyjście ostatnio wykonywanego programu. Jeśli
+uruchomiono Midnight Commandera na konsoli type Linux, MC używa
+zewnętrznego programu (cons.saver) w celu zachowywyania i odzyskiwania
+informacji na ekranie komputera.
+.PP
+Jeśli użycie trybu powłoki w tle jest wkompilowane, możesz nacisnąć
+C\-o w dowolnej chwili i zostataniesz przeniesiony z powrotem bezpośrednio
+do głównego okna Midnight Commandera, żeby powrócić do wykonywania aplikacji
+po prostu naciśnij znów C\-o. Jeśli masz zawieszoną aplikację właśnie przez
+użycie tego triku, nie będziesz mógł "odpalać" innych programów spod Midnight
+Commandera dopóki nie zamkniesz zawieszonego programu.
+.PP
+Aby dowiedzieć się czegoś na temat polskiech liter w Midnight Commanderze
+przeczytaj sekcję
+.IR "Polskie litery" .
+.PP
+.\"NODE "  Directory Panels"
+.SH "  Panel Katalogów"
+Sekcja opisuje klawisze, które operują na panelu katalogów. Jeśli chcesz
+wiedzieć jak zmienić panele zobacz sekcję
+.IR "Lewe i prawe menu" .
+.PP
+.BR Tab ", " C\-i .
+Zmienia aktywny panel. Stary panel staje się w tym momencie aktywnym panelem,
+a aktywny staje się starym. Linia wyboru zmienia swoje położenia do aktywnego
+panelu.
+.PP
+.BR Insert ", " C\-t .
+DEPRECATED! Do zaznaczania plików możesz używać klawisza Insert lub C\-t. Żeby odznaczyć plik
+po prostu zaznacz jakiś już zaznaczony.
+.TP
+.B Insert
+to tag files you may use the Insert key (the kich1 terminfo sequence). 
+To untag files, just retag a tagged file.
+.TP
+.B M\-e
+to change charset of panel you may use M\-e (Alt\-e).
+Recoding is made from selected codepage into system codepage. To
+cancel the recoding you may select "directory up" (..) in active panel.
+To cancel the charsets in all directories, select "No translation " in 
+the dialog of encodings.
+.PP
+.BR M\-g ", " M\-r ", " M\-j .
+Używane do wybierania najwyższego, środkowego i najniższego pliku w panelu.
+.PP
+.BR M\-t .
+Przełącza tryb wyświetlania do następnego możliwego. Używając tej opcji
+łatwo jest przejść szybko z długiego do krótkiego trybu wyświetlania
+jak również do tego zdefiniowanego przez użytkownika.
+.PP
+.B C\-\\\\
+(control\-backslash).
+Pokazuje hotlistę katalogów i zmienia katalog do wybranego przez użytkownika.
+.PP
+.B +
+(plus).
+Używane do zaznaczania grupy plików. Midnight Commander zapyta o
+wyrażenie opisującą grupę. Jeśli opcja
+.I Shell Patterns
+jest włączona, typ wyrażeń jest bardzo podobny do tego w powłoce
+(* dla zera i więcej znaków i ? dla jednego znaku). Jeśli zaś opcja
+.I Shell Patterns
+jest wyłączona, sposób zaznaczania plików jest zgodny z ustawieniami
+(zobacz
+.BR ed (1)).
+.PP
+.B \\\\
+(backslash).
+Używaj znaków "\\" do odznaczania grupy plików. Jest to przeciwieństwo klawisza
+plus.
+.PP
+.BR "strzałka do góry" ", " C\-p .
+Przenosi linię wyboru do poprzedniej pozycji w panelu.
+.PP
+.BR "strzałka do dołu" ", " C\-n .
+Przenosi linię wyboru do następnej pozycji w panelu.
+.PP
+.BR home ", " a1 ", " M\-< .
+Przenosi linię wyboru do pierwszej pozycji w panelu.
+.PP
+.BR end ", " c1 ", " M\-> .
+Przenosi linię wyboru do ostatniej pozycji w panelu.
+.PP
+.BR PageDown ", " C\-v .
+Przenosi linię wyboru jedną stronę do dołu.
+.PP
+.BR PageUp ", " M\-v .
+Przenosi linię wyboru jedną stronę do góry.
+.PP
+.BR M\-o .
+Jeśli drugi panel jest zwykłym panelem wyświetlającym i w aktywnym panelu
+stoisz na katalogu, drugi panel będzie
+pokazywać zawartość
+akutalnego katalogu (tak jak w Emacsie kombinacja C\-o). Jeśli nie stoisz
+na katalogu zawartością drugiego katalogu stanie się katalog o jedno piętro
+wyższy od aktualnego.
+.PP
+.BR C\-PageUp ", " C\-PageDown .
+Działa tylko na konsoli typu Linux: wykonuje przejście do katalogu ".." lub
+do aktualnie wybranego, w zależności od kombinacji.
+.PP
+.BR M\-y .
+Przenosi do poprzedniego katalogu w historii, podobne do kliknięcia myszką.
+\&'<'.
+.PP
+.BR M\-u .
+Przechodzi do następnego katalogu w historii, podobne do kliknięcie myszką
+w '>'.
+.PP
+.BR M\-S\-h ", " M\-H .
+Wyświetla historię katalogów, podobne działanie do kliknięcia myszką 'v'.
+.PP
+.\"NODE "  Quick search"
+.SH "  Quick search"
+.PP
+.BR C\-s ", " M\-s .
+Uruchamia szukanie pliku w katalogu na podstawie jego nazwy. Kiedy szukanie
+jest aktywne, każde naciśnięcie klawisza doda jeden znak do poszukiwania
+zamiast wypisania go linii poleceń. Jeśli opcja
+.I "Show mini\-status"
+jest włączona, szukany ciąg znaków pojawia się w linii mini\-statusu. Kiedy
+wpisujemy znak, linia wyboru przemieszcza się do następnego pliku zaczynającego
+się od podanych liter. Klawisze
+.I backspace
+lub
+.I del
+mogą być używane do poprawiania błędów. Jeśli C\-s zostanie naciśnięte ponownie,
+Midnight Commander rozpoczyna szukanie następnego pliku
+zaczynającego się od podanych znaków.
+.\"NODE "  Shell Command Line"
+.SH "  Linia Powłoki"
+Ta sekcja opisuje klawisze, które są użyteczne do efektywniejszego
+wpisywania podczas podawania komend powłoki.
+.PP
+.BR M\-Enter .
+Kopiuje nazwę aktualniego wybranego pliku do linii poleceń.
+.PP
+.BR C\-Enter .
+To samo co M\-Enter, działa tylko na konsoli typu Linux.
+.PP
+.BR M\-Tab .
+Wykonuje dokończenie nazw plików, komend, zmiennych, użytkowników, nazw hostów
+za Ciebie.
+.PP
+.BR "C\-x t" ", " "C\-x C\-t" .
+Kopiuje nazwy zaznaczonych plików (lub jeśli nie ma zaznaczonych \- aktywnego)
+w aktywnym (C\-x t) lub nieaktywnym panelu (C\-x C\-t) do linii poleceń.
+.PP
+.BR "C\-x p" ", " "C\-x C\-p" .
+Pierwsza kombinacja kopiuje pełną ścieżkę z aktywnego, a druga z nieaktywnego
+panelu.
+.PP
+.BR C\-q .
+Komenda 'quote' (cytuj) może być używana do wpisywania do wiersza poleceń znaków, które
+normalnie przechwytywane są przez Commandera (tak jak znak '+').
+.PP
+.BR M\-p ", " M\-n .
+Używaj tych klawiszy, żeby przeglądać historię komend. M\-p wyświetla poprzednią,
+a M\-n następną komendę.
+.PP
+.BR M\-h .
+Wyświetla historię aktualnej linii poleceń.
+.PP
+.\"NODE "  General Movement Keys"
+.SH "  Podstawowe klawisze ruchu"
+Przeglądarka pomocy, podgląd plików i drzewo katalogów używają podobnych
+klawiszy do przemieszczania. Przez to akceptują dokładnie te same klawisze.
+Każde z nich z resztą traktują je jako swoje własne.
+.PP
+Niektóre partie Midnight Commandera również używają tych klawiszy,
+więc niniejsza sekcja może być użyteczna również dla tych partii.
+.PP
+.BR "strzałka w górę" ", " C\-p .
+Przechodzi jedną linię wstecz.
+.PP
+.BR "strzałka w dół" ", " C\-n .
+Przechodzi jedną linię naprzód.
+.PP
+.BR "Page Up" ", " M\-v .
+Przechodzi jedną stronę wstecz.
+.PP
+.BR "Next Page" ", " "Page Down" ", " C\-v .
+Przechodzi jedną stronę naprzód.
+.PP
+.BR Home ", " A1 .
+Przechodzi do początku.
+.PP
+.BR End ", " C1 .
+Przechodzi na koniec.
+.PP
+Przeglądarka pomocy i podgląd plików akceptują następujące klawisze
+(poza tymi opisanymi powyżej).
+.PP
+.BR b ", " C\-b ", " C\-h ", " Backspace ", " Delete .
+Przechodzi jedną stronę wstecz.
+.PP
+.BR "klawisz spacji" .
+Przechodzi jedną stronę naprzód.
+.PP
+.BR u ", " d .
+Przechodzi pół strony naprzód lub wstecz.
+.PP
+.BR g ", " G .
+Przechodzi do początku lub do końca.
+.PP
+.\"NODE "  Input Line Keys"
+.SH "  Linia wejściowa klawiszy"
+Linie wejściowe (te używane w linii komend i w oknach dialogowych), akceptują
+następujące klawisze:
+.PP
+.BR C\-a .
+umieszcza kursor na początku linii.
+.PP
+.BR C\-e .
+umieszcza kursor na końcu linii.
+.PP
+.BR C\-b ", " move\-left .
+przenosi kursor o jedną pozycję w lewo.
+.PP
+.BR C\-f ", " move\-right .
+przenosi kursor o jedną pozycję w prawo.
+.PP
+.BR M\-f .
+przesuwa kursor o jedno słowo naprzód.
+.PP
+.BR M\-b .
+przesuwa kursor o jedno słowo wstecz.
+.PP
+.BR C\-h ", " backspace .
+kasuje poprzedni znak.
+.PP
+.BR C\-d ", " Delete .
+kasuje znak w miejscu kursora (nad nim).
+.PP
+.BR C\-@ .
+wstawia zaznaczenie do kasowanie (patrz następne pozycje).
+.PP
+.BR C\-w .
+kopiuje tekst spomiędzy kursora i zaznaczenia do bufora i usuwa go z linii
+poleceń.
+.PP
+.BR M\-w .
+to samo co C\-w tylko, że nie usuwa tekstu z linii.
+.PP
+.BR C\-y .
+wstawia spowrotem zawartość wyciętego bufora.
+.PP
+.BR C\-k .
+wycina tekst od kursora do końca linii.
+.PP
+.BR M\-p ", " M\-n .
+Używaj tych klawiszy, żeby przeglądać historię komend. M\-p wyświetla poprzednią,
+a M\-n następną.
+.PP
+.BR M\-C\-h ", " M\-Backspace .
+kasuje jedno słowo wstecz (poprzednie).
+.PP
+.BR M\-Tab .
+Wykonuje dokończenie nazw plików, komend, zmiennych, użytkowników, nazw hostów
+za Ciebie.
+.PP
+.SH ""
+.\"NODE "Menu Bar"
+.SH "Linia menu"
+Linia menu uaktywnia się kiedy wciskasz klawisz F9 lub kiedy klikasz myszką
+na najwyższy wiersz ekranu. Linia menu ma pięć podmenu: "left", "file", command",
+"options" i "right" (po polsku to jest "lewe", "plik", "komendy", "opcje",
+"prawe").
+.PP
+Lewe i prawe menu pozwalają ci na modyfikacje wyglądu lewego i prawego panelu
+katalogowego.
+.PP
+Menu plik pozwala na wykonanie akcji na aktualnym lub zaznaczonych plikach.
+.PP
+Menu komend mieści w sobie możliwe do wykonania akcje, które są dużo bardziej
+globalne i nie mają związku z aktualnym i zaznaczonymi plikami.
+.PP
+.\"NODE "  Left and Right Menus"
+.SH "  Lewe i prawe menu"
+Wygląd panelu katalogowego może zostać zmieniony poprzez menu
+.B left
+i
+.BR right .
+.PP
+.\"NODE "    Listing Format..."
+.SH "    Tryby wyświetlania (Listing modes)"
+Tryby wyświetlania są używane do zmienia ustawień przy wyświetlaniu.
+Dostępne są cztery różne tryby:
+.BR Full ,
+.BR Brief ,
+.B Long
+i
+.BR User .
+Tryb "Full" pokazuje nazwę, rozmiar i czas modyfikacji pliku.
+.PP
+Tryb "Brief" pokazuje tylko nazwę pliku i ma dwie kolumny (dzięki temu
+może pokazywać nawet dwa razy więcej niż inne tryby). Tryb "Long" jest
+podobny do wyniku polecenia
+.BR "ls \-l" .
+Zabiera on szerokość całego ekranu.
+.PP
+Jeśli wybierzesz tryb "user" (użytkownika), będziesz mógł wybrać własny
+sposób wyświetlania.
+.PP
+Tryb użytkownika musi zaczynać się od określenia wielkości panelu. Może
+to być "half" (pół) lub "full" (cały) i określa, czy ma być widoczny
+jeden duży panel na cały ekran czy dwa mniejsze.
+.PP
+Po rozmiarze panelu możesz włączyć tryb dwóch kolumn panelu. Robi się
+to dodając liczbę "2" do tekstu formatu.
+.PP
+Po tym wpisujesz już nazwy pól z podaniem opcjonalnej wielkości.
+Wszystkie możliwe pola jakich możesz użyć to:
+.TP
+.B name
+wyświetla nazwę pliku.
+.TP
+.B size
+wyświetla wielkość pliku.
+.TP
+.B bsize
+jest alternatywą dla format
+.BR size .
+Wyświetla rozmiar plików, a dla katalogów po prostu wyświetla tekst
+"SUB\-DIR" lub "UP\-\-DIR".
+.TP
+.B type
+wyświetla jednoznakowy opis typu pliku. Ten znak jest taki sam co ten
+wyświetlany prze komendę ls z flagą \-F. Wyświetlana jest gwiazdka
+dla plików wykonywalnych,
+ukośnik dla katalogów, małpa (@) dla dowiązań, znak równości dla gniazd,
+minus dla urządzeń niestniejących, znak plus dla urządzeń istniejących,
+pionową kreskę (|) dla kolejek FIFO, tyldę dla dowiązań
+symbolicznych, i wykrzyknik dla dowiązań wskazujących na nieistniejący plik.
+.TP
+.B mark
+Gwiazdka jeśli plik jest zaznaczony, spacja jeśli nie jest.
+.TP
+.B mtime
+czas ostatniej modyfikacji pliku.
+.TP
+.B atime
+czas ostatniego dostępu do pliku.
+.TP
+.B ctime
+czas utworzenia pliku.
+.TP
+.B perm
+tekst reprezentujący aktualne uprawnienia do pliku.
+.TP
+.B mode
+wartość (cyfrowa) przedstawiająca prawa do pliku.
+.TP
+.B nlink
+liczba dowiązań do pliku.
+.B ngid
+GID (numeryczny).
+.TP
+.B nuid
+UID (numeryczny).
+.TP
+.B owner
+właściciel pliku.
+.TP
+.B group
+grupa pliku.
+.TP
+.B inode
+numer i\-węzła pliku.
+.PP
+Możesz również używać następujących znaków dla zmiany wyświetlania:
+.TP
+.B space
+spacja w formacie wyświetlania.
+.TP
+.B |
+Ten znak jest używany w celu dodania pionowej linii od formatu wyświetlania.
+.PP
+Żeby wymusić szerokość pola, po prostu dodaj ':' a potem ilość znaków jakie
+chcesz żeby miało pole. Jeśli numer zaczyna się od '+', to szerokość nie może
+być mniejsza od podanej, jeśli program zobaczy, że jest jeszcze trochę
+miejsca na ekranie, rozszerzy to pole.
+.PP
+Na przykład tryb
+.B Full
+wyświetla w formacie:
+.PP
+half type name | size | mtime
+.PP
+A format
+.B Long
+wyświetla w formacie:
+.PP
+full perm space nlink space owner space group space size space mtime
+space name
+.PP
+A to jest całkiem ładny tryb użytkownika:
+.PP
+half name | size:7 | type mode:3
+.PP
+Panele mogą być również przestawione do następujących trybów:
+.TP
+.B Info
+Tryb info wyświetla informację o aktualnie zaznaczonym pliku i (jeśli
+to możliwe) o systemie plików.
+.TP
+.B Tree (drzewo)
+Widok drzewa jest całkiem podobny do widoku
+.\"LINK2"
+Drzewa katalogów\&.
+.\"Directory Tree"
+Zobacz tę sekcję jeśli chcesz się dowiedzieć czegoś na ten temat.
+.TP
+.B Quick View
+W tym trybie, panele zostaną przełączone w tryb zredukowanego podglądu
+wyświetlającego zawartość aktualnego pliku. Jeśli zaznaczysz panel
+(klawiszem tab lub myszką), będziesz miał dostęp do większości komend
+podglądu.
+.\"NODE "    Sort Order..."
+.SH "    Porządek sortowania (Sort order...)"
+Istnieje osiem porządków sortowania. Przez: nazwę, rozszerzenie,
+datę modyfikacje, datę odczytu, datę zmiany, rozmiar,
+numeru i\-węzła i niesortowane. Porządek sortowanie możesz wybrać w oknie
+dialogowym porządku sortowania. Możliwe jest również wybranie porządku
+wstecznego (od tyłu).
+.PP
+Standardowo, katalogi są sortowane przed plikami, ale może to być zmienione
+przez opcję
+.BR "Mix all files (mieszaj wszystkie pliki)" .
+.PP
+.\"NODE "    Filter..."
+.SH "    Filtry (Filter...)"
+Komenda filtra pozwala ci na podanie rozszerzenia, które musi być spełnione,
+żeby pliki były widoczne (na przykład
+.BR "*.tar.gz" ).
+Niezależnie od filtru katalalogi i dowiązania do katalogów są zawsze pokazywane.
+.PP
+.\"NODE "    Reread"
+.SH "    Odśwież (Reread)"
+Komenda odśwież odświeża widok wszystkich plików w katalogów. Jest to użyteczne
+jeśli inny proces stworzył lub usunął jakiś pliki. Jeśli użyłeś panelu
+zewnętrznego, wszystkie informacje zostaną przywrócone do prawdziwego stanu.
+.\"NODE "  File Menu"
+.SH "Menu plików (File menu)"
+.PP
+Midnight Commander używa klawiszy F1 \- F10 jako skrótów klawiszowych do komend
+występujących w menu plików. Na terminalach bez funkcji klawiszowych (F1 \- F10)
+można używać kombinacji klawisza Escape i numeru ( odpowiednio 1 dla F1,
+2 dla F2 itd. )
+.PP
+Menu plików ma następujące komendy (skróty klawiszowe umieszczone są
+na dole ekranu):
+.PP
+.B Pomoc (F1)
+.PP
+Wywołuje wbudowaną przeglądarkę plików pomocy. Wewnątrz niej można używać
+klawisza Tab żeby przejść do następnego dowiązania, Enter
+żeby przejść do wybranego dowiązania. Klawisze Spacji i Backspace są używane
+do poruszania się naprzód i wstecz na stronach pomocy. Naciśnij klawisz
+F1 żeby uzyskać pełną listę dostępnych klawiszy w pomocy.
+.PP
+.B Menu (F2)
+.PP
+Wywołuje menu użytkownika. Menu użytkownika jest łatwym w użyciu narzędziem
+służącym do obsługi zewnętrznych programów i dodatkowych opcji Midnight
+Commandera.
+.PP
+.B Podgląd (F3, Shift\-F3)
+.PP
+Włącza podgląd aktualnie wybranego pliku. Standardowowo wywoływany jest
+wbudowany podgląd plików, ale jeśli opcja "Use internal view" jest wyłączona,
+wywoływany jest zewnętrzny program do poglądu, wskazywany przez zmienną
+.BR PAGER .
+Jeśli jednak zmienna
+.B PAGER
+nie została jeszcze zdefiniowana, wywoływana jest komenda "view". Jeśli użyjesz
+kombinacji klawiszy
+.BR Shift\-F3 ,
+pogląd zostanie wywołany bez jakiegokolwiek
+formatownia pliku.
+.PP
+.B Filtrowany podgląd (M\-!)
+.PP
+Ta kombinacja klawiszy oczekuje na komendę i jej argument (argumentem standardowo
+jest wybrany aktualnie plik), całe wyjście programu przekierowywane jest do pliku,
+który zostaje automatycznie wyświetlony na ekranie w trybie podglądu.
+.PP
+.B Edycja (F4)
+.PP
+Aktualnie ta komenda wywołuje edytor
+.BR vi (1)
+lub edytor wybrany w zmiennej środowiskowej, lub wbudowany wewnętrzny edytor
+plików jeśli opcja use_internal_edit jest włączona.
+.PP
+.B Kopiuj (F5)
+.PP
+Włącza okno dialogowe, w którym standardowo znajduje się ścieżka do
+katalogu w
+nieaktywnym panelu, po czym kopiuje aktualny plik (lub wybrane
+jeśli wybrano jakiekolwiek) do katalogu, który wybraliśmy w oknie dialogowym.
+Space for destination file may be preallocated relative to preallocate_space
+configure option.
+Podczas procesu kopiowania możesz go w każdej chwili przerwać wciskając C\-c lub
+Esc. Żeby dowiedzieć się czegoś więcej na temat jokerów w ścieżce źródłowej
+(którymi najczęściej będą * lub ^\\(.*\\)$) i innych możliwych określeń w
+katalogu docelowym zobacz kategorię
+.B "Maski kopiowania/przenoszenia"
+.PP
+Na niektórych systemach możliwe jest kopiowanie w tle, robi się to klikając
+na przycisk backgorund (lub naciskając kombinację M\-b w oknie dialogowym).
+Background Jobs jest używane do kontrolowania prac w tle.
+.PP
+.B Link (C\-x l)
+.PP
+Tworzy sztywne dowiązanie do aktualnego pliku.
+.PP
+.B SymLink (C\-x s)
+.PP
+Tworzy symboliczne dowiązanie do aktualnego pliku. Dla tych, którzy nie wiedzą
+co to jest dowiązanie: tworzenie dowiązania do pliku jest tak jak kopiowanie
+pliku, z tym tylko,
+że zarówno plik źródłowy i docelowy reprezentują ten sam plik. Na przykład,
+jeśli edytujesz jeden z tych plików, zmiany, które czynisz pojawiają się w obu
+plikach. Niektórzy mówią na dowiązania aliasy lub skróty.
+.PP
+Twarde dowiązanie wydaje się być prawdziwym plikiem. Po stworzeniu go
+nie ma możliwości
+rozróżnienia, który z plików jest oryginalny, a który jest dowiązaniem.
+Jest bardzo
+ciężko zauważyć, że wskazują one na ten sam plik.
+Używaj dowiązań twardych wtedy kiedy nie chcesz tego wiedzieć.
+.PP
+Dowiązanie symboliczne jest tylko odwołaniem do oryginalnego pliku.
+Jeśli ten plik
+zostanie wyrzucony, dowiązanie stanie się bezużyteczne. Jest całkiem łatwo
+zauważyć,
+że pliki odnoszą się w gruncie rzeczy do tego samego. Midnight Commander
+pokazuje znak "@" przed nazwą pliku jeśli jest dowiązaniem
+symbolicznym do innych
+(poza katalogami, przed którymi pokazuje tyldę (~)). Oryginalny plik wskazywany
+przez dowiązanie jest pokazywany w linii mini\-statusu, jeśli opcja
+.I "Show mini\-status"
+jest włączona. Używaj dowiązań symbolicznych, jeśli chcesz unikąć problemów z
+rozpoznawaniem twardych dowiązań.
+.PP
+.B Zmiana nazwy/przeniesienie (F6)
+.PP
+Włącza okno dialogowe, gdzie standardowo wpisana jest nazwa katalogu w
+nieaktywnym panelu, i przenosi aktualnie wybrany plik (lub zaznaczone jeśli
+choć jeden jest zaznaczony) do katalogu wpisanego w oknie dialogowym. Podczas
+procesu przenoszenia możesz użyć kombinacji klawiszy C\-c lub ESC, żeby przerwać
+operację. Po więcej szczegółów zobacz operację
+.B Kopiuj
+opisaną powyżej. Większość rzeczy jest całkiem podobna.
+.PP
+Na niektórych systemach możliwe jest przenoszenie w tle, robi się to klikając
+na przycisk background (lub naciskając kombinację M\-b w oknie dialogowym).
+Background Jobs jest używane do kontrolowania prac w tle.
+.PP
+.B "Utwórz katalog (F7)"
+.PP
+Włącza menu dialogowe i zakłada katalog o podanej nazwie
+.PP
+.B Kasuj (F8)
+.PP
+Kasuje aktualnie wybrany lub zaznaczone pliki w aktywnym panelu. Podczas
+procesu możesz nacisnąć C\-C lub Esc żeby przerwać operację. [skasowane pliki
+nie będą jednak odzyskane \- przyp. tłumacza].
+.PP
+.B Zaznacz grupę (+)
+.PP
+Używane do zaznaczania grupy plików. Midnight Commander będzie żądał tekstu
+opisującego grupę plików. Jeśli opcja
+.I Shell Patterns
+jest włączona, tekst będzie traktowany jako globalny dla interpretatora (*
+oznacza zero lub więcej znaków a ? oznacza jeden znak). Jeśli opcja
+.I Shell Patterns
+jest wyłączona, wtedy zaznaczanie plików jest robione z zastosowaniem norm
+zewnętrznych (zobacz ed (1)).
+.PP
+.B Odznacz grupę (\\\\)
+.PP
+Używane do odznaczania grupy plików. Jest przeciwieństwem komendy
+.IR "Zaznacz pliki" .
+.PP
+.B Wyjdź (F10, Shift\-F10)
+.PP
+Zamyka Midnight Commandera. Shift\-F10 jest używany jeśli używasz
+"wrappera" powłoki. Shift\-F10 nie przeniesie cię do katalogu, w którym
+byłeś ostatnio w Midnight Commanderze, zamiast tego przejdzie do katalogu,
+z którego uruchomiłeś program.
+.PP
+.\"NODE "    Quick cd"
+.SH "    Szybka zmiana katalogów (Quick cd) M\-c"
+Ta komenda jest bardzo użyteczna, jeśli masz już pełną linię poleceń, a
+chcesz przejść do innego katalogu. Uruchamia ona małe okno dialogowe,
+w którym podajesz to co po normalnej komendzie
+.B cd
+po czym naciskasz Enter. Wszystkie opcje są dokładnie takie same jak we
+wbudowanej komendzie cd.
+.PP
+.\"NODE "  Command Menu"
+.SH "  Menu komend (Command Menu)"
+Komenda drzewo katalogów (Directory tree) pokazuje drzewo katalogów.
+.PP
+Komenda "Find file" szuka pliku spełniającego podane warunki, natomiast komenda
+"Swap panels" zamienia zawartości obu paneli.
+.PP
+Komenda "Panels on/off" pokazuje wyjście ostatniej komendy interpetatora
+poleceń. Działa ona tylko na terminalach typu Linux lub FreeBSD.
+.PP
+Komenda porównywania katalogów (Compare directories) (C\-x d) porównuje
+zawartości panelu katalogowego z drugim. Możesz potem użyc Kopiuj (F5)
+żeby stworzyć dwa dokładnie identyczne panele. Metoda "quick" porównuje
+tylko i wyłącznie rozmiary plików i ich daty. Metoda "thorough" porównuje
+pliki bajt po bajcie. Ta metoda działa tylko wtedy kiedy komputer obsługuje
+wywołanie mmap(2). Metoda "size\-only" zwraca uwagę tylko na rozmiar plików.
+Nie ma dla niej żadnego znaczenia czy plik ma inną datę lub zawartość, liczy
+się tylko rozmiar.
+.PP
+Komenda historii komend (Command history) pokazuje listę wpisanych komend.
+Ta, którą wybierzesz, jest kopiowana do linii poleceń. Do historii komend
+można mieć dostęp również przy użyciu kombinacji M\-p lub M\-n.
+.PP
+Komenda hotlisty katalogów (Directory hotlist) (C\-\\) pozwala na zmienianie
+katalogów do tych najczęściej używanych dużo szybciej.
+.PP
+Komenda panelu zewnętrznego (External panelize) pozwala na wykonywania programów
+zewnętrznych i ustawienia zawartości paneli na to co zwróciła wywołana
+komenda.
+.PP
+Komenda edycji rozszerzeń plików (Edit Extension File) pozwala na własny wybór
+programów, które mają być używane do wykonywania plików z podanymi
+rozszerzeniami. Komenda edycji pliku menu (Edit Menu File) może być używana do
+edytowania menu użytkownika (tego, które pojawia się po naciśnięciu kombinacji
+F2).
+.PP
+.\"NODE "    Directory Tree"
+.SH "    Drzewo katalogów (Directory Tree)"
+Możesz wybierać katalogi z drzewa katalogów i Midnight Commander przejdzie do
+wybranego przez Ciebie katalogu.
+.PP
+Są dwa sposoby wywoływania drzewa. Prawdziwa komenda drzewa katalogów jest
+dostępna z menu komend. Inną metodą jest wybranie drzewa z menu "lewego" bądź
+"prawego".
+.PP
+Żeby nie mieć zbyt dużych opóźnień Midnight Commander skanuje tylko małą
+ilość katalogów (tę potrzebną w danej chwili). Jeśli jakiegoś katalogu nie
+widać przejdź do jego katalogu nadrzędnego i naciśnij C\-r (lub F2).
+.PP
+Możesz używać następujących klawiszy:
+.PP
+Generalne klawisze ruchu są akceptowane.
+.PP
+.BR Enter .
+W drzewie katalogów, wychodzi z trybu drzewa i przechodzi znów do trybu
+zwykłego panelu. W podglądzie drzewa zmienia katalog w drugim panelu i zostaje
+w trybie podglądu drzewa w panelu aktywnym.
+.PP
+.BR C\-r ", " F2 " (Rescan)."
+Odświeża aktualny katalog. Używane jeśli drzewo nie jest już aktualne. Nie
+pokazuje katalogów, które już istnieją lub pokazuje te, których już nie ma.
+.PP
+.BR F3 " (Forget)."
+Usuwa aktualny katalog z drzewa katalogów. Używaj tego jeśli chcesz usunąć
+"śmiecące" i niepotrzebne katalogi z wyświetlania. Żeby były one znów
+widoczne wystarczy nacisnąć F2.
+.PP
+.BR F4 " (Static/Dynamic)."
+Przełącza pomiędzy dynamicznym (standardowo) i statycznym trybem nawigacji.
+.PP
+W trybie statycznym możesz używać strzałek do dołu i do góry do wybierania
+katalogu. Wszystkie zwiedzone katalogi są widoczne.
+.PP
+W trybie dynamicznym możesz używać strzałek w celu wybrania równorzędnego
+katalogu, strzałki w lewo żeby dostać się do katalogu domowego, strzałki
+w prawo w celu dostania się do katalogu podrzędnego. Widoczne jest tylko
+najbardziej aktualne drzewo katalogów. Drzewo zmienia się więc dynamicznie
+podczas twojego przemieszczania.
+.PP
+.B F5
+(Copy).
+Kopiuje katalog.
+.PP
+.B F6
+(RenMov).
+Przenosi katalog.
+.PP
+.B F7
+(Mkdir).
+Tworzy nowy katalog poniżej aktualnego.
+.PP
+.B F8
+(Delete).
+Kasuje katalog z systemu plików.
+.PP
+.BR C\-s ", " M\-s .
+Szuka natępnego katalogu spełniającego podane warunki szukania. Jeśli taki
+nie istnieje te klawisze spowodują przemieszczenie się o jedną linię w dół.
+.PP
+.BR C\-h ", " Backspace .
+Kasuje ostatni znak w ciągu znaków do poszukiwania.
+.PP
+.BR "Jakikolwiek inny klawisz" .
+Dodaje klawisz do ciągu znaków do szukania i przenosi do najbliższego
+katalogu, którego nazwa zaczyna się od tych znaków. W podglądzie drzewa musisz
+najpierw uaktywnić szukanie naciskając C\-s. Ciąg szukający jest pokazywany
+w linii mini\-statusu.
+.PP
+Następujące klawisze są dostępne tylko w drzewie katalogów. Nie działają one
+w poglądzie katalogów.
+.PP
+.B F1
+(Help).
+Wywołuje podgląd pomocy i pokazuje tę sekcję.
+.PP
+.BR Esc ", " F10 .
+Wychodzi z drzewa. Nie zmienia katalogów.
+.PP
+Mysz jest obsługiwana. Podwójne kliknięcie ma znaczenie identyczne do
+klawisza Enter. Zobacz również sekcję
+.IR "Obsługa myszy" .
+.PP
+.\"NODE "    Find File"
+.SH "    Znajdź plik (Find File)"
+Komenda znajdź plik najpierw pyta się o startowy katalog do przeszukiwania
+i o nazwę pliku, który ma być znaleziony. Wciskając przycisk "Tree" (drzewo)
+możesz wybrać katalog startowy z drzewa katalogów.
+.PP
+Pole trzecie akceptuje wszystkie wyrażenia podobne do tych w egrep(1).
+Oznacza to, że musisz rozpoczynać znaki o specjalnym znaczeniu kombinacją
+"\\" np. szukając "strcmp (" będziesz musiał wpisać "strcmp \\(" (bez
+cudzysłowów oczywiście).
+.PP
+Możesz zacząć przeszukiwanie naciskając przycisk Ok. Podczas szukania możesz
+zatrzymać proces przy użyciu przycisku Stop i kontynuować po naciśnięciu
+Startu.
+.PP
+Możesz przeglądać liste znalezionych plików za pomocą strzałek do dołu
+i do góry. Komenda Chdir przejdzie do katalogu aktualnie wybranego. Przycisk
+Again zapyta się o nowe parametry do szukania (rozpocznie proces od nowa).
+Przycisk Quit kończy przeszukiwanie. Przycisk Panelize umieści znalezione
+pliki w aktywnym panelu katalogowym tak, że będziesz mógł wykonywać na nich
+standardowe czynności (podgląd, kopiowanie, przenoszenie, kasowanie itp.).
+Po spanelizowaniu wystarczy naciśnąć C\-r żeby powrócić do normalnego trybu.
+.PP
+Możliwe jest posiadanie listy katalogów, których szukanie plików nie
+powinno uwzględniać (na przykład możesz chcieć ominąć przeszukiwanie CDROMu
+i innych podmontowanych systemów plików).
+.PP
+Katalogi do omijania powinny być umieszczone w zmiennej
+.B ignore_dirs
+w sekcji
+.B FindFile
+twojego pliku ~/.config/mc/ini.
+.PP
+Składowe katalogów powinny być oddzielone od siebie przez średniki, to jest
+przykład:
+.PP
+.nf
+[FindFile]
+ignore_dirs=/cdrom:/nfs/wuarchive:/afs
+.fi
+.PP
+Możesz woleć używać panelu zewnętrznego do wykonywania niektórych operacji.
+Szukanie pliku jest dobre tylko dla prostych zapytań. Używając panelu
+zewnętrznego możesz dokonywać tak skomplikowanych wyszukiwań jak tylko
+pragniesz.
+.PP
+.\"NODE "    External panelize"
+.SH "    Panel zewnętrzny"
+Panel zewnętrzny pozwala ci na wykonywanie zewnętrznych programów i
+oglądanie ich wyjścia jako zawartości aktywnego panelu.
+.PP
+Na przykład, jeśli chcesz aby w aktywnym panelu wyświetlone zostały
+wszystkie dowiązania w aktywnym katalogu, możesz użyć panelu zewnętrznego
+i następującej komendy:
+.PP
+.nf
+find . \-type l \-print
+.fi
+Zanim komenda zakończy działanie, zawartość katalogów nie będzie już dłużej
+zawartością aktualnego katalogu, ale wszystkie pliki będą symbolicznymi
+dowiązaniami.
+.PP
+Jeśli chcesz wyświetlić wszystkie pliki, które ściągnąłeś ze swoich
+serwerów ftp, możesz użyć tej komendy awk żeby wypisać nazwę pliku z
+logów transferu:
+.PP
+.nf
+awk '$9 ~! /incoming/ { print $9 }' < /var/log/xferlog
+.fi
+.PP
+Możesz zapisać sobie często używane komendy pod jakąś nazwą, po to
+żeby móc ich potem używać dużo łatwiej. Robisz to po prostu wpisując komendę
+w linii wejściowej, a potem naciskająć przycisk Add. Potem wpisujesz nazwę,
+pod jaką ta komenda ma być widoczna. Następnym razem po prostu wybierasz
+tę komendę z listy i nie musisz już wpisywać jej ponownie.
+.PP
+.\"NODE "    Hotlist"
+.SH "    Hotlist"
+Hotlista katalogów pokazuje nazwy katalogów wprowadzonych do hotlisty.
+Midnight Commander zmieni miejsce do tego, które wskazuje nazwa katalogu.
+Z hotlisty możesz wyrzucać już dodane pozycje par nazw/wskazań i dodawać nowe.
+Dla dodawania możesz wykorzystać kombinację (C\-x h), która dodaje
+ścieżkę
+aktualnego katalogu do hotlisty. Użytkownik musi tylko podać pod jaką
+nazwą ma być ten katalog widoczny.
+.PP
+Powoduje to przechodzenie do częściej przeglądanych katalogów znacznie szybciej.
+Możesz używać ciągle wartości CDPATH opisanej w sekcji Wewnętrzne
+przemieszczanie.
+.PP
+.\"NODE "    Edit Extension File"
+.SH "    Edycja rozszerzeń pliów (Edit Extension File)"
+Ta komenda wywoła twój edytor na plik
+.IR ~/.config/mc/mc.ext.ini .
+If this file does not exist and you are not root, it will be copied from
+.IR %sysconfdir%/mc/mc.ext.ini .
+If you are root, you can choose the file to edit: user's
+.I ~/.config/mc/mc.ext.ini
+or system\-wide
+.IR %sysconfdir%/mc/mc.ext.ini .
+The format of this file is described in detail in it.
+PP
+.\"NODE "    Background Jobs"
+.SH "    Prace w tle (Background jobs)"
+Pozwalają ci one kontrolować status jakichkolwiek procesów wykonywanych
+w tle
+przez Midnight Commandera (tylko operacje kopiowania i przenoszenia, mogą
+być wykonywane w tle). Z tego menu możesz zastopować, zresetować i "zabić"
+proces w tle.
+.PP
+.\"NODE "    Edit Menu File"
+.SH "    Edycja menu użytkownika (Edit Menu File)"
+Menu użytkownika jest bardzo użytecznym menu, które może być tworzone
+w sposób dowolny, przez użytkownika. Kiedy tylko próbujesz coś zrobić
+przy użyciu tego menu, ładowany jest plik .mc.menu z aktualnego katalogu, ale
+tylko wtedy kiedy jest on w posiadaniu użytkownika lub roota i mamy do niego
+prawa zapisu. Jeśli takiego nie ma próbuje się z plikiem ~/.config/mc/menu z tymi
+samymi założeniami, jeśli jego też nie ma \- używa się standardowego pliku
+systemowego, który znajduje się w %pkgdatadir%/mc.menu.
+.PP
+Format pliku z menu użytkownika jest bardzo prosty. Linie zaczynające się
+od czegokolwiek innego niż spacja lub tabulacja, są traktowane jako
+wtyczki do menu (aby móc używać ich potem jako gorących klawiszy, dobrze
+jest aby pierwszy znak był literą). Wszystkie linie zaczynające od spacji
+lub tabulacji, są komendami, które mają być wykonane jeśli wtyczka zostanie
+wybrana.
+.PP
+Kiedy opcja zostaje wybrana, wszystkie komendy należące do tej opcji
+kopiowane są do pliku w katalogu tymczasowym (najczęściej do /usr/tmp), a
+potem plik jest wykonywany. Pozwala to użytkownikowi wkładać normalne
+konstrukcje powłoki do konstrukcji kodu wykonywanego. Po więcej
+informacji zobacz, używania makr.
+.PP
+To jest przykładowy plik mc.menu:
+.PP
+.nf
+A	Wyrzuć aktualny plik.
+	od \-c %f
+
+B	Stwórz raport o błędzie i wyślij do roota.
+	I=`mktemp ${MC_TMPDIR:\-/tmp}/mail.XXXXXX` || exit 1
+	vi $I
+	mail \-s "Błąd Midnight Commandera" root < $I
+	rm \-f $I
+
+M	Przeczytaj pocztę.
+	emacs \-f rmail
+
+N	Przeczytaj grupę dyskucyjną.
+	emacs \-f gnus
+
+J	Skopiuj rekursywnie cały aktualny katalog.
+	tar cf \- . | (cd %D && tar xvpf \-)
+
+= f *.tar.gz | f *.tgz & t n
+X       Zdekompresuj skompresowany plik tar.
+	tar xzvf %f
+.fi
+.PP
+.B Standardowe warunki
+.PP
+Każda opcja może być opatrzona w warunki. Warunek musi zaczynać się od
+pierwszej kolumny i od znaku '='. Jeśli warunek jest prawdziwy, opcja
+stanie się opcją domyślną.
+.PP
+.nf
+Składnia warunku: 	= <warunek>
+	    lub:	= <warunek> | <warunek> ...
+	    lub:	= <warunek> & <warunek> ...
+
+Warunek jest jednym z następujących:
+
+  f <wzorzec>           aktualny plik zgodny z wzorcem?
+  F <wzorzec>           plik w drugim panelu zgodny z wzorcem?
+  d <wzorzec>           aktualny katalog spełniający wzorzec?
+  D <wzorzec>           katalog w drugim panelu spełniający wzorzec?
+  t <typ>               aktualny pliku typu typ?
+  T <typ>               plik w drugim panelu typu typ?
+  ! <warunek>           zaprzeczenie warunku
+.fi
+.PP
+Wzorzec jest normalnym wzorcem powłoki lub wyrażeniem,
+podobnym do wzorca powłoki. Możesz zmienić globalne ustawienia
+wzorców powłoki pisząc "shell_patterns=x" w pierwszej linii menu
+użytkownika (x jest równe 0 lub 1).
+.PP
+.nf
+Typ jest jednym lub więcej z podanych znaków:
+
+  n	nie katalog
+  r	zwykły plik
+  d	katalog
+  l	dowiązanie
+  c	specjalny znak
+  b	specjalny blok
+  f	fifo
+  s	gniazdo
+  x	wykonywalny
+  t	zaznaczony
+.fi
+.PP
+Na przykład 'rlf' oznacza zwykły plik, dowiązanie lub fifo. Typ 't' jest
+trochę odmienny ponieważ dotyczy panelu a nie pliku. Warunek '=t t' jest
+prawdziwy jeśli są jakieś zaznaczone pliki w aktywnym panelu, a fałszywy jeśli
+nie ma.
+.PP
+Jeśli warunek rozpoczyna się od '=?' zamiast '=' droga przechodzenia
+przez warunki będzie pokazywana
+za każdym razem kiedy warunek będzie obliczany [przydatne do wyszukiwania błędów
+\- przyp. tłumacza].
+.PP
+Warunki są obliczane od lewej do prawej. Oznacza to, że
+.nf
+	= f *.tar.gz | f *.tgz & t n
+.fi
+jest liczone tak samo jak
+.nf
+	( (f *.tar.gz) | (f *.tgz) ) & (t n)
+.fi
+.PP
+To jest prosty przykład zastosowania tych warunków:
+.PP
+.nf
+= f *.tar.gz | f *.tgz & t n
+L	Listuje zawartość skompresowanego archiwum tar
+	gzip \-cd %f | tar xvf \-
+.fi
+.PP
+.B Warunki dodania
+.PP
+Jeśli warunek rozpoczyna się od znaku '+' (lub '+?') zamiast od '=' (lub '=?')
+jest to warunek dodania. Jeśli warunek jest prawdziwy, opcja menu będzie
+dołączona do menu. Jeśli nie jest prawdziwy, nie będzie ona w nim zawarty.
+.PP
+Możesz łączyć ze sobą standardowe i dodane warunki zaczynając warunek od
+kombinacji
+\&'+=' lub '=+' (lub '+=?' lub '=+?' jeśli chcesz zobaczyć trasę błędów).
+Jeśli chcesz użyć różnych warunków, dodanego i standardowego,
+możesz poprzedzić wpis menu dwoma wierszami warunkowymi. Jednym zaczynającym
+się od znaku '+', a drugim od '='.
+.PP
+Wszelkie komentarze rozpoczynają się od znaku '#'.
+.PP
+.\"NODE "  Options Menu"
+.SH "  Menu opcji (Options Menu)"
+Midnight Commander ma niektóre opcje, które mogą być włączane lyb wyłączane
+w różnych oknach dialogowych z tego menu. Opcja jest włączona jeśli widnieje
+przed nią gwiazdka lyb "x".
+.PP
+Komenda
+.I Configuration
+włącza okno dialogowe, z którego możesz zmienić
+większość ustawień Midnight Commandera.
+.PP
+Menu
+.I Layout
+pozwala na zmianę wielu ustawień, które mają znaczący wpływ
+na to jak MC będzie wyglądał na ekranie.
+.PP
+Menu
+.I Confirmation
+włącza okno dialogowe, w którym możesz ustawić przy wykonaniu
+których operacji chcesz być pytany o potwierdzenie.
+.PP
+Menu
+.I Display bits
+pozwala określić jakiego typu znaki twój terminal jest
+w stanie wyświetlić.
+.PP
+Menu
+.I Learn Keys
+pokazuje okno dialogowe, w którym możesz poznać
+które klawisze nie działają i w razie problemów naprawić to.
+.PP
+Menu
+.I Virtual FS
+pokazuje okno, w którym możesz zmienić niektóre ustawienia
+dotyczące systemów VFS.
+.PP
+Komenda
+.I Save Setup
+zachowuje wszystkie ustawienia z menu Lewego, Prawego i Opcji.
+.PP
+.\"NODE "    Configuration"
+.SH "    Konfiguracja"
+Opcje w tym oknie są podzielone na trzy grupy:
+opcje panelu (Panel Options), zatrzymaj po uruchomieniu (Pause after run) i
+inne opcje (Other Options).
+.PP
+.B Opcje panelu
+.PP
+.I Show Backup Files.
+Standardowo Midnight Commander nie wyświetla plików kończących się znakiem
+\&'~' (tak jak komenda ls \-B w wersji GNU).
+.PP
+.I Show Hidden Files.
+Standardowo Midnight Commander wyświetla wszystkie pliki zaczynające się
+od kropki (tak jak ls \-a).
+.PP
+.I Mark moves down.
+Standardowo kiedy zaznaczasz plik (zarówno przy klawisze Insert)
+linia wyboru przenosi się o jedno w dół.
+.PP
+.I Drop down menus.
+Kiedy ta opcja jest włączona, kiedy naciskasz klawisz
+.B F9
+menu będzie aktywowane, w przeciwnym wypadku zostaniesz tylko przeniosiony
+do tytułów w tym menu i będziesz musiał wybrać opcję ręcznie przy użyciu
+strzałek bądź też przy użyciu pierwszej litery z nazwy konkretnego menu.
+.PP
+.I Mix all files.
+Jeśli ta opcja jest włączona, wszystkie pliki i katalogi są pomieszane razem.
+Jeśli zaś jest wyłączona, katalogi (i dowiązania do nich), są listowane na
+początku a pozostałe pliki dopiero za nimi.
+.PP
+.I Fast directory reload.
+Standardowo ta opcja jest wyłączona. Jeśli ją włączysz Midnight Commander
+będzie używał triku do sprawdzenia czy zawartość katalogu się zmieniła.
+Trik polega na tym, że sprawdza się i\-węzeł katalogu i jeśli się on zmienił
+to katalog jest ładowany na nowo. Oznacza to przeładowywanie zawartości panelu
+tylko wtedy, kiedy tworzysz lub kasujesz pliki. Jeśli robisz inne zmiany
+(rozmiaru, właściciela, uprawnień, grupy itp.) będziesz musiał ręcznie przeładować
+widok (np. używając kombinacji klawiszy C\-r).
+.PP
+.B Zatrzymaj po uruchomieniu
+.PP
+Po wykonaniu komendy, Midnight Commander może zrobić pauzę, po to abyś
+mógł spokojnie przejrzeć wyjście ostatniej komendy. Są trzy możliwe wartości
+dla tej zmiennej:
+.IP
+.I Nigdy (Never)
+Oznacza, że nie chcesz widzieć wyjścia twojej komendy. Jeśli używasz
+termianala typu Linux lub FreeBSD czy też xterm, będziesz mógł jednak
+zobaczyć jej wyjście naciskając C\-o.
+.IP
+.I "On dumb terminals"
+Będziesz miał pauzę po uruchomieniu na terminalach, które nie są w stanie
+pokazywać widoku ostatniej komendy (na wszystkich terminalach, które nie są
+xtermami lub Linux).
+.IP
+.I Zawsze (Always)
+Program zatrzyma się po wykonaniu każdej z twoich komend.
+.PP
+.B Inne opcje
+.PP
+.I Operacje weryfikacji (Verbose operation).
+Przełącza czy podczas kopiowania, kasowania, przenoszenia plików ma być
+pokazywane okno dialogowe pokazujące stopień zaawansowania. Jeśli masz powolny
+terminal, możesz chcieć wyłączyć weryfikację. Jest to wykonywane automatycznie
+za ciebie jeśli twój terminal jest wolniejszy niż 9600 bps.
+.PP
+.I Zliczaj wszystko (Compute totals).
+Jeśli ta opcja jest włączona, Midnight Commander zlicza wszytkie bajty
+plików, które są przeznaczone do kopiowania, przenoszenia, kasowania. Spowoduje
+to wyświetlanie dużo bardziej zaawansowanego wskaźnika postępu w zamian
+zmiejszając trochę prędkość. Ta opcja nie ma żadnego znaczenia jeśli opcja
+.I Verbose operation
+jest wyłączona.
+.PP
+.I Wzorce powłoki (Shell patterns).
+Standardowo komendy zaznacz (Select), odznacz (Unselect), i filtruj (Filter)
+będą używać wyrażeń takich samych jak powłoka. Oznacza to, że
+gwiazdka oznacza zero lub więcej znaków, znak zapytania dokładnie jeden znak,
+a każdy inny znak sam siebie. Jeśli ta opcja jest wyłączona, stosowane są
+te, których używa w komenda
+.BR ed (1).
+.PP
+.I Auto Save Setup.
+Jeśli ta opcja jest włączona, kiedy wychodzisz z Midnight Commandera
+konfiguracja MC zostanie zachowana automatycznie (bez pytania)
+do pliku ~/.config/mc/ini.
+.PP
+.I Auto menus.
+Jeśli ta opcja jest włączona, menu użytkownika będzie włączone na starcie.
+Użyteczne do budowania menu dla nie unixowców.
+.PP
+.I Używaj wewnętrznego edytora (Use internal editor).
+Jeśli ta opcja jest włączona, do edycji plików używany jest wbudowany
+edytor plików. Jeśli ta  opcja jest wyłączona, używany będzie edytor wybrany
+w zmiennej
+.BR EDITOR .
+Jeśli żaden edytor nie został wybrany, używany będzie
+.BR vi (1).
+Zobacz sekcję Wewnętrzny edytor plików.
+.PP
+.I Używaj wewnętrznego podglądu (Use internal viewer).
+Jeśli ta opcja jest włączona, wbudowany podgląd pliku jest używany do oglądania
+pliku. Jeśli ta opcja jest wyłączona, używany jest podgląd wybrany w zmiennej
+.BR PAGER .
+Jeśli żaden podgląd nie został wybrany, wywoływana jest komenda
+.BR view .
+Zobacz sekcję Wbudowany podgląd plików.
+.PP
+.I Dokańczanie: pokaż wszystkie (Complete: show all).
+Standardowo Midnight Commander pokazuje wszystkie możliwe dokończenia
+jeśli jest ich więcej, kiedy naciśniesz drugi raz klawisz
+.BR M\-Tab ,
+za pierwszym razem, po prostu dokańcza to na ile można i wydaje krótki
+dźwięk. Jeśli chcesz widzieć wszystkie możliwości po pierwszym naciśnięciu
+.B M\-Tab
+włącz tę opcję.
+.PP
+.I Obrotowy myślnik (Rotating dash).
+Jeśli ta opcja jest włączona, Midnight Commander będzie pokazywał obracający
+się myślnik w lewym górnym rogu, jeśli będzie akurat w trakcie wykonywania
+jakiegoś procesu.
+.PP
+.I Lynx\-like motion.
+Jeśli ta opcja jest włączona, możesz używać strzałek przemieszczenia
+żeby automatycznie zmieniać katalog jeśli aktualnie wybrany katalog jest
+podkatalogiem, a linia poleceń jest pusta. Standardowo ta opcja jest wyłączona.
+.PP
+.I Dowiązania podążające cd (Cd follows links).
+Ta opcja, jeśli jest włączona, zmusza Midnight Commandera żeby podążał
+za łańcuchem katalogów przy zmienianiu go w panelu czy za pomocą komendy cd.
+To jest standardowe zachowanie basha. Jeśli jest wyłączona, Midnight Commander
+podąża za prawdziwą strukturą katalogów, więc cd .. jeśli wszedłeś do
+katalogu poprzez dowiązanie, przeniesie cię do prawdziwego katalogu na dysku, a nie
+tam gdzie wskazywało dowiązanie.
+.PP
+.I Bezpieczne kasowanie (Safe delete).
+Jeśli ta opcja jest włączona, nieumyślne kasowanie plików stanie się
+dużo trudniejsze. Standardowy wybór w linii potwierdzenia zmienia się z
+"Yes" na "No". Standardowo ta opcja jest wyłączona.
+.PP
+.\"NODE "    Layout"
+.SH "    Wygląd (Layout)"
+Meny wygląd pozwala ci na różne warianty zmieniania ogólnego wyglądu
+zewnętrznego ekranu. Możesz wybrać, czy linia menu, linia poleceń, linia
+hintów (pomocy) i linia klawiszy funkcyjnych mają być widoczne. Na
+konsolach typu Linux lub FreeBSD możesz wybrać ile linii ma być
+pokazywanych na wyjściu okna.
+.PP
+Reszta powierzchni ekranu jest używana przez dwa panele katalogowe. Możesz
+wybrać nawet czy panele mają być ułożone poziomo czy pionowo.
+Kolejną możliwością jest zmiana ich standardowej szerokości (bądź wysokości).
+Jest ona standardowo równa, ale można to zmienić.
+.PP
+Standardowo cała zawartość panelu katalogowego jest wyświetlana tą samą barwą,
+ale możesz zmienić to tak aby
+.I uprawnienia
+i
+.I typy plików
+były wyświetlane specjalnym podświetlonym kolorem.
+Jeśli podświetlanie uprawnień jest włączone, część pól (ta z
+.I uprawnieniami
+i
+.IR "typami plików" )
+będzie podświetlona przy użyciu koloru wybranego jako
+.IR selected .
+Jeśli podświetlanie jest włączone, pliki są kolorowane w zależnośći od swojego
+typu (np. katalogi, pliki typu core, wykonywalne, ...).
+.PP
+Jeśli opcja
+.I Show Mini\-Status
+jest włączona, jeden wiersz informacji statusowych na temat aktualnie
+wybranej rzeczy w panelu, będzie pokazany na dole panelu.
+.PP
+.\"NODE "    Confirmation"
+.SH "    Potwierdzanie (Confirmation)"
+W tym menu możesz skonfigurować opcje potwierdzania dla kasowania,
+zastępowania, wykonywania przez naciśnięcie klawisza Enter, jak również
+wychodzenia z programu.
+.PP
+.\"NODE "    Display bits"
+.SH "    Wyświetlanie znaków (Display bits)"
+Używane do konfigurowania zakresu znaków widocznych potem na ekranie.
+To ustawienie może być 7\-bitowe jeśli twój terminal obsługuje tylko
+siedmiobitowe wyjście, ISO\-8859\-1 wyświetla wszystkie znaki z mapy
+ISO\-8859\-1 a pełny 8 bitowy przeznaczony jest dla tych terminali, które radzą
+sobie z wyświetlaniem znaków ośmiobitowych.
+.PP
+Zobacz sekcję
+.IR "Polskie znaki" ,
+po więcej szczegółów na temat ich używania w Midnight Commanderze.
+.PP
+.\"NODE "    Learn keys"
+.SH "    Nauka klawiszy (Learn keys)"
+W tym oknie możesz przetestować czy twoje klawisz F1\-F20, Home, End itp.
+pracują poprawnie na twoim terminalu. Często nie działają tak, ponieważ
+bazy danych terminali są poniszczone.
+.PP
+Przemieszczać się możesz za pomocą klawisza Tab, za pomocą klawiszy ruchu
+edytora vi ('h' lewo, 'j' dół, 'k' góra i 'l' prawo) i po tym jak już raz
+naciśniesz daną strzałkę (zaznaczy się ona na OK), za ich pomocą również.
+.PP
+Klawisze testujesz po prostu naciskając każdy z nich. Jak tylko naciśniesz
+klawisz i pracuje on zupełnie poprawnie, obok nazwy klawisza powinno pojawić
+się OK. Kiedy klawisz jest już sprawdzony, zaczyna pracować normalnie (np. F1
+wciśnięty po raz pierwszy po prostu pokaże, że ten klawisz działa, ale
+naciśnięty po raz drugi pokaże pomoc). Taka sama sytuacja powtarza się przy strzałkach.
+Klawisz Tab powinien pracować zawsze.
+.PP
+Jeśli niektóre klawisze nie pracują poprawnie, nie zobaczysz OK obok ich nazwy
+po naciśnięciu ich. Możesz chcieć je naprawić. Robisz to najeżdżając na
+odpowiedni przycisk dla tego klawisza i naciskając Enter. Pokaże się wtedy
+czerwona wiadomość i zostaniesz poproszony o podanie odpowiedniego klawisza.
+Jeśli chcesz zrezygnować, po prostu naciśnij Esc i poczekaj do czasu kiedy
+wiadomość zniknie. W przeciwnym wypadku wciśnij klawisz, który sobie życzysz
+i również poczekaj na zniknięcie okna.
+.PP
+Kiedy skończysz już ze wszystkimi klawiszami, możesz nacisnąć Save
+żeby zachować zmiany do pliku ~/.config/mc/ini do sekcji [terminal:TERM] (gdzie
+TERM jest nazwą twojego aktualnego terminala) lub po prostu odrzucić je.
+.PP
+.\"NODE "    Virtual FS"
+.SH "    Wirtualny system plików (Virtual FS)"
+Ta opcja daje ci kontrolę nad ustawieniami informacji wirtualnego systemu
+plików.
+Midnight Commander zachowuje w pamięci informacje związane z niektórymi
+wirtualnymi systemami plików, po to żeby kolejne połączenia przebiegały dużo
+szybciej (np. ściągane listy katalogów z serwerów ftp).
+.PP
+Niemniej jednak, żeby mieć dostęp do zawartości skompresowanego
+pliku (np. skompresowanego pliku tar) Midnight Commander musi
+stworzyć tymczasowy nieskompresowany plik na twoim dysku.
+.PP
+Dopiero kiedy informacje w pamięci i tymczasowe pliki na dysku są zgodne z
+zasobami, możesz chcieć zmienić parametry informacji znajdujących się w
+buforze podręcznym po to, żeby zmniejszyć obciążenie dysku do mninimum albo do
+zmaksymalizowania prędkości dostępu do najczęściej używanych systemów
+plików.
+.PP
+System plików tar jest całkiem inteligentny jeśli chodzi o przechowywanie
+plików: po prostu ściąga wejścia do katalogów i kiedy chcemy więcej
+szczegółów o nim to system je dla nas ściąga.
+.PP
+W rzeczywistości jednak, pliki tar najczęściej trzymane są jako
+skompresowane i jako iż natura tych plików nie pozwala na oglądanie ich bez
+dekompresji (nie ma tam
+widocznych od razu wejść do katalogów), system plików musi być najpierw
+zdekompresowany na dysk do pliku tymczasowego i dopiero potem MC ma do niego
+dostęp taki jak do normalnego pliku typu tar.
+.PP
+Teraz, kiedy tak kochamy odwiedzać różne pliki i zwiedzać systemy
+plików typu tar na całym dysku, jest całkiem prawdopodobne, że wyjdziesz
+z takiego pliku, a po krótkim czasie będziesz chciał wejdść
+do niego spowrotem.
+Ponieważ dekompresja jest powolna, Midnight Commander będzie robił
+kopie plików w pamięci na określony czas, po upływie którego pliki
+zostaną skasowane a miejsce zajmowane przez nie zwolnione. Standardowo ten
+czas ustawiony jest na jedną minutę.
+.PP
+System plików FTP trzyma listę katalogów z odwiedzanego przez nas
+serwera w buforze podręcznym. Jego ważność konfigurowana jest za pomocą opcji
+.IR ftpfs directory cache timeout .
+Mała wartość dla tej opcji może spowolnić wszystkie operacje na systemach
+ftp ponieważ każda operacja będzie wymagać kolejnych zapytań do serwera.
+.PP
+Ponadto możesz zdefiniować serwer proxy dla transferów ftp i skonfigurować
+Midnight Commandera tak, aby zawsze go używał. Zobacz sekcję
+System plików FTP (FTP File System) po więcej szczegółów.
+.\"NODE "    Save Setup"
+.SH "    Zapisz ustawienia (Save Setup)"
+Na starcie Midnight Commander będzie próbował odczytać opcje startowe
+z pliku ~/.config/mc/ini. Jeśli on nie istnieje, odczyta on konfiguracje z
+ogólnodostępnego pliku %pkgdatadir%/mc.ini. Jeśli on też nie istnieje MC
+użyje swoich domyślnych ustawień.
+.PP
+Komenda
+.I Save Setup
+tworzy plik ~/.config/mc/ini zachowując aktualne ustawienia lewego, prawego menu,
+jak również menu opcji.
+.PP
+Jeśli właczysz opcję
+.IR "auto save setup" ,
+MC zawsze będzie zachowywał standardowe ustawienie podczas wychodzenia.
+.PP
+Istnieją również ustawienia, które nie mogą być zmienione z poziomu menu.
+Dla tych ustawień musisz wyedytować swój plik konfiguracyjny za pomocą
+twojego ulubionego edytora. Zobacz sekcję Specjalne ustawienia po więcej
+informacji.
+.PP
+.SH ""
+.\"NODE "Executing operating system commands"
+.SH "Wykonywanie poleceń systemu operacyjnego (Executing operating system commands)"
+Możesz wykonywać komendy wpisując je bezpośrednio do linii poleceń Midnight
+Commandera, lub wybierając program, który chcesz wykonać za pomocą klawiszy
+przemieszczenia i nacisnąć Enter.
+.PP
+Jeśli naciśniesz Enter na pliku, który nie jest wykonywalny, Midnight Commander
+sprawdzi rozszerzenie pliku i porówna je z rozszerzeniami wybranymi w pliku
+rozszerzeń (Extensions File). Jeśli jakaś pozycja się zgadza, wykonywana
+jest komenda (raczej bardziej rozszerzone makro) powiązana z tym rozszerzeniem.
+.PP
+.\"NODE "  The cd internal command"
+.SH "  Wbudowana komenda cd (The cd internal command)"
+Komenda cd jest interpretowana przez Midnight Commandera, nie
+dokładnie tak samo jak wykonuje to powłoka. Przez to rozkaz cd nie może zawierać
+wielu składników makr, które są standardowo dostępne, jednak niektórych
+potrafi używać:
+.PP
+.I Tylda
+Znak tyldy (~) jest zawsze równoznaczny z wpisaniem nazwy katalogu domowego.
+Jeśli po znaku tyldy dodasz jakiś login użytkownika, zostanie on zastąpiony
+przez katalog domowy wybranego użytkownika.
+.PP
+Na przykład, ~guest jest katalogiem domowym użytkownika guest, podczas
+kiedy ~/guest jest katalogiem guest w twoim katalogu domowym.
+.PP
+.I Poprzedni katalog (Previous directory)
+Możesz przeskakiwać do katalogu, w którym byłeś poprzednio, używając specjalnej
+nazwy katalogu '\-' tak jak:
+.B cd \-
+.PP
+.I katalogi CDPATH
+Jeśli katalog wybrany do przejścia nie jest w naszym aktualnym katalogu, to
+Midnight Commander używa ścieżki w zmiennej
+.B CDPATH
+do szukania w jakimkolwiek z wymienionych tam katalogów.
+.PP
+Na przykład, możesz ustawić swoją zmienną
+.B CDPATH
+na katalogi ~/src:/usr/src, pozwalając na zmianę katalogów na jakikolwiek
+inny wewnątrz ~/src i /usr/src, z miejsca w którym jesteś (np. cd linux
+przeniesie cię do katalogu /usr/src/linux).
+.PP
+.\"NODE "  Macro Substitution"
+.SH "  Obsługa makr (Macro Substitution)"
+.PP
+Kiedy używamy menu użytkownika, wykonujemy plik o znajomym rozszerzeniu, lub
+wykonujemy komendę z linii poleceń, możemy użyć kilku bardzo prostych makr.
+.PP
+Są to:
+.PP
+.I "%f"
+.IP
+Nazwa aktualnego pliku.
+.PP
+.I "%d"
+.IP
+Nazwa aktulnego katalogu.
+.PP
+.I "%F"
+.IP
+Nazwa pliku w niewybranym panelu.
+.PP
+.I "%D"
+.IP
+Nazwa katalogu w niewybranym panelu.
+.PP
+.I "%t"
+.IP
+Aktualnie zaznaczone pliki.
+.PP
+.I "%T"
+.IP
+Pliki zaznaczone w nieaktywnym panelu.
+.PP
+.I "%u"
+i
+.I "%U"
+.IP
+Podobne w działaniu do %t i do %T jednak z tą różnicą, że pliki po ich
+użyciu zostaną odznaczone. Oznacza to, że można ich użyć tylko raz w jednym
+menu, ponieważ potem nie będzie już żadnych plików zaznaczonych.
+.PP
+.I "%s"
+i
+.I "%S"
+.IP
+Wybiera: zaznaczone pliki jeśli są jakieś, w przeciwnym razie aktualny
+plik.
+.PP
+.I "%cd"
+.IP
+To jest specjalne makro, które jest używane do zmieniania aktualnego katalogu
+na wybrany katalog, na którego froncie jesteśmy. Jest to używane przede
+wszystkim jako interfejs do wirtualnych systemów plików.
+.PP
+.I "%view"
+.IP
+To makro jest używane żeby włączać wbudowany podgląd plików. Może być
+ono pojedynczo lub z grupą argumentów. Jeśli postanawiasz używać któregokolwiek
+z tych argumentów musisz je koniecznie wziąć w nawiasy.
+.IP
+Argumentami są:
+.I ascii
+aby wymusić podgląd w trybie ascii;
+.I hex
+aby wymusić podgląd w trybie szesnastkowym;
+.I nroff
+przekazuje podglądowi, że powinien interpretować pogrubione
+i podkreślone sekwencje programu nroff;
+.I unformated
+aby przekazać podglądowi, żeby nie interpretował komend nroff aby zrobić
+tekst pogrubiony lub podkreślony.
+.PP
+.I "%%"
+.IP
+Znak %
+.PP
+.I "%{jakiś tekst}"
+.IP
+Pyta się o zmienną. Pokazuje się okienko wejściowe i tekst wewnątrz klamerek
+używany jest jako zachęta (prompt). Makro jest zastępowane tekstem wpisanym
+przez użytkownika. Użytkownik może nacisnąć ESC lub F10 aby anulować. To
+makro nie działa jeszcze w linii poleceń.
+.PP
+.\"NODE "  The subshell support"
+.SH "  Obsługa podpowłoki (The subshell support)"
+Podpowłoka (powłoka w tle) jest opcją, która musi być wybrana przy kompilacji,
+działa ona z powłokami: bash, tcsh i zsh.
+.PP
+Jeśli powłoka w tle jest włączona do komplilacji, Midnight Commander będzie
+sobie tworzył kopie twojej powłoki (tej zdefiniowanej w zmiennej
+.BR SHELL ,
+a jeśli nie ma, to będzie czerpał bezpośrednio z pliku /etc/passwd)
+i odpalał pseudo terminal, zamiast wywoływać nową powłokę za każdym razem
+kiedy wywołujesz komendę, komenda będzie przekazana powłoce w tle,
+jak tylko ją napiszesz. To pozwala ci na zmianę wielu zmiennych, używanie
+funkcji powłoki i zdefiniowanych aliasów, które są ważne dopóki nie wyjdziesz
+z Midnight Commandera.
+.PP
+Jeśli używasz
+.B basha
+możesz wybrać startowe komendy twojej powłoki w tle w pliku ~/.local/share/mc/bashrc,
+a ustawienia klawiatury w ~/.local/share/mc/inputrc.
+Użytkownicy
+.B tcsh
+mogą wstawiać komendy startowe do pliku ~/.local/share/mc/tcshrc.
+.PP
+Jeśli kod powłoki w tle jest użyty, możesz zawiesić aplikację w dowolnej chwili
+po prostu naciskając kombinację C\-o i przeskakując spowrotem do Midnight
+Commandera, jeśli zawiesisz jakąś aplikację nie będziesz mógł używać innych
+zewnętrznych komend zanim nie wyjdziesz z aplikacji, którą przerwałeś.
+.PP
+Extra dodatkiem do używania powłoki w tle jest to, że zachęta widoczna
+w Midnight Commanderze jest tą samą, którą aktualnie używasz w powłoce.
+.PP
+Zobacz sekcję Opcje po więcej informacji na temat tego, jak możesz
+kontrolować powłokę w tle.
+.PP
+.\"NODE "Chmod"
+.SH "Chmod"
+Okno Chmod jest używane do zmieniania atrybutów grupy plików lub katalogów.
+Może być ono wywołane kombinacją C\-x c.
+.PP
+Okno Chmod ma dwie części \-
+.I Uprawnienia (Permissions)
+i
+.I Plik (File)
+.PP
+W sekcji Plik wyświetlana jest nazwa pliku lub katalogu i jego uprawnienia
+w formie liczbowej jak również właściciel i grupa.
+.PP
+W sekcji Uprawnienia jest kilka przycisków, z których każdy odpowiada
+za odpowiednie uprawnienie do pliku. Podczas zmieniania atrybutów, widzisz
+jak zmienia się wartość liczbowa w oknie Plik.
+.PP
+Do poruszania pomiędzy okienkami (przyciskami i polami do zaznaczania) używaj
+.I strzałek
+lub klawisza
+.IR tab .
+Aby zmienić pola lub wcisnąć przycisk używaj klawisza
+.IR spacji .
+Możesz również używać "gorących liter" aby go wybrać
+(są one podświetlonymi literami na przyciskach).
+.PP
+Aby uaktywnić wprowadzone zmiany wciśnij Enter.
+.PP
+Kiedy pracujesz z grupą plików, lub katalogów, możesz kliknąć na
+bit, który chcesz wybrać lub wyczyścić. Kiedy już wybrałeś bity,
+które chcesz zmienić, możesz wcisnąć jeden z przycisków aktywujących
+.RI ( "Set marked"
+lub
+.IR "Clear marked" ).
+.PP
+I w końcu, aby wprowadzić dokładnie takie zmiany jak wybrałeś, użyj
+przycisku
+.BR "[Set all]" ,
+który zadziała na wszystkich wybranych plikach.
+.PP
+.B [Marked all]
+włącza tylko zaznaczone atrybuty do wybranych plików.
+.PP
+.B [Set marked]
+włącza zaznaczone bity w atrybutach wszystkich wybranych plików.
+.PP
+.B [Clean marked]
+czyści zaznaczone bity z atrybutów zaznaczonych plików.
+.PP
+.B [Set]
+ustawia atrybuty jednego pliku.
+.PP
+.B [Cancel]
+unieważnia komendę chmod.
+.PP
+.\"NODE "Chown"
+.SH "Chown"
+Komenda chown jest używana do zmiany właściela/grupy pliku. Skrótem
+klawiszowym jest kombinacja C\-x o.
+.PP
+.\"NODE "Advanced Chown"
+.SH "Zaawansowane chown (Advanced Chown)"
+Zaawansowane chown jest komendą łączącą w sobie komendy chmod i chown.
+Możesz za jednym zamachem zmienić atrybuty i właściela/grupę pliku.
+.PP
+.\"NODE "File Operations"
+.SH "Operacje na plikach (File Operations)"
+Kiedy kopiujesz, przenosisz lub kasujesz pliki, Midnight Commander pokazuje
+okno opisowe operacji na pliku. Pokazuje nazwę pliku, na którym
+aktualnie dokonuje się operacja. Widoczne są co najwyżej trzy linie postępu.
+Pierwsza (file) mówi nam jak duża część pliku została już przekopiowana.
+Druga (bytes) mówi jak duża część wszystkich zaznaczonych plików została
+przekopiowana jak do tej pory. Trzecia (count) mówi jaka ilość plików
+została już przekopiowana. Jeśli opcja verbose jest wyłączona, linia
+file i bytes nie jest pokazywana.
+.PP
+Są dwa przyciski na dole okna dialogowego. Naciskając przycisk Skip
+ominiemy resztę aktualnie "ruszanego" pliku. Naciskając przycisk Abort
+zatrzymamy całą operację, pominiemy resztę plików.
+.PP
+Są trzy inne okna dialogowe, które mogą się włączyć podczas operacji
+na plikach.
+.PP
+Okno błędów informuje nas o błędach zaistniałych podczas operacji
+na pliku. Są w nim trzy możliwości wyboru. Przycisk Skip mówi żeby
+pominąć wybrany plik, przycisk Abort żeby przerwać całą operacją,
+a Retry aby ponowić próbę (np. kiedy usunąłeś problem korzystając
+z innego terminala).
+.PP
+Okno zastępowania jest pokazywane kiedy próbujesz przenieść lub
+przekopiować plik, a taki już w miejscu docelowym istnieje. Okno pokazuje
+daty i wielkości obu plików. Naciśnij przycisk Yes aby nadpisać (zastąpić)
+stary plik nowym, No aby pominąć ten plik, alL aby zastąpić wszystkie pliki,
+nonE aby nigdy nie zastępować i Update aby zastąpić ale tylko wtedy kiedy
+plik źródłowy jest nowszy niż docelowy. Całą operację możesz przerwać
+naciskając przycisk Abort.
+.PP
+Okno rekursywnego kasowania jest pokazywane kiedy próbujesz skasować
+katalog, który nie jest pusty. Naciśnij przycisk Yes aby skasować
+katalog rekursywnie, No aby pominąć katalog, alL aby skasować wszystkie
+katalogi rekursywnie i nonE aby pominąć wszystkie katalogi, które nie są
+puste. Możesz przerwać całą opecją naciskając przycisk Abort. Jeśli
+wybrałeś przycisk Yes lub alL będziesz zapytany o potwierdzenie. Wybierz
+"yes" tylko jeśli jesteś pewien, że chcesz skasować wszystko rekursywnie.
+.PP
+Jeśli zaznaczyłeś pliki, i wykonujesz operacje tylko na nich, to jeśli
+operacja się udała zostaną one odznaczone, te, na których operacja
+nie przebiegła całkowicie pomyślnie, pozostaną zaznaczone.
+.PP
+.\"NODE "Mask Copy/Rename"
+.SH "Maski kopiowania/przenoszenia (Mask Copy/Rename)"
+Operacje przenoszenia i kopiowania pozwalają ci na tłumaczenie nazw
+plików w łatwy sposób. Aby to zrobić, musisz wybrać odpowiednią maskę
+źródłową i najczęściej w nazwie docelowej użyć gwiazdek.
+Wszystkie pliki pasujące do maski źródłowej są kopiowane/przenoszone
+w zgodzie z maską docelową. Jeśli są jakieś pliki zaznaczone, tylko one są
+brane pod uwagę przy wybieraniu plików.
+.PP
+Są jeszcze inne opcje, które możesz ustawić:
+.PP
+Opcja
+.I Follow links
+mówi czy dowiązania i dowiązania twarde w katalogu źródłowym powinny być przenoszone
+jako dowiązania czy też powinna być przegrywana ich zawartość (plik, na
+który wskazują).
+.PP
+Opcja
+.I Dive into subdirs ...
+mówi co program ma robić, kiedy kopiuje się katalog, a taki już istnieje.
+Standardowo kopiuje się pliki do wewnątrz już istniejącego katalogu (dodaje),
+po włączeniu tej opcji kopiuje się katalog źródłowy do wnętrza tego katalogu.
+Może przykład pomoże:
+.PP
+Chcesz przekopiować zawartość katalogu foo do /bla/foo, które
+już istnieje. Normalnie (Dive nie jest włączone), mc skopiuje to dokładnie
+do /bla/foo. Po włączeniu tej opcji zawartość zostanie skopiowana
+do /bla/foo/foo ponieważ ten katalog już istnieje.
+.PP
+Opcja
+.I Preserve attributes
+mówi czy zachowywać oryginalne atrybuty pliku, czasy i jeśli jesteś
+rootem to nawet numery UID i GID. Jeśli ta opcja jest wyłączona
+używana jest aktualna wartość zmiennej umask.
+.PP
+.B "Use shell patterns on"
+.PP
+Jeśli opcja obsługi wzorców powłoki jest włączona, możesz używać znaków '*' i
+\&'?' w maskach źródłowych. Działają one tak jak w powłoce. W masce docelowej możesz
+używać tylko '*' i '\\<cyfra>'. Pierwsza maska '*' w nazwie docelowej
+odnosi sie do pierwszej gwiazdki w masce źródłowej, druga do drugiej itd.
+Joker '\\1' odnosi się do pierwszego jokera w masce źródłowej, '\\2' odnosi
+się do drugiego i tak dalej aż do '\\9'. Joker '\\0' oznacza pełną nazwę
+pliku źródłowego.
+.PP
+Dwa przykłady:
+.PP
+Jeśli maska źródłowa jest "*.tar.gz", a miejscem docelowym jest "/bla/*.tgz"
+i plikiem, który ma zostać przekopiowany jest "foo.tar.gz", to kopią będzie
+"foo.tgz" w katalogu "/bla".
+.PP
+Załóżmy, że chcesz zaminieć miejscami nazwę i rozszerzenie pliku, tak, że
+plik "plik.c" ma być zmieniony na "c.plik" itp. Maska źródłowa powinna być
+następująca: "*.*", natomiast docelowa: "\\2.\\1".
+.PP
+.B "Use shell patterns off"
+.PP
+Kiedy wzorce powłoki są wyłączone, MC nie dokonuje automatycznego grupowania
+plików. Musisz użyć wyrażenia'\\(...\\)' w masce źródłowej aby zasygnalizować
+istnienie jokerów w masce docelowej. Jest to trochę łatwiejsze, ale też
+wymaga aby trochę się napisać. Z drugiej jednak strony, makra są bardzo
+podobne tych używanych kiedy wzorce powłoki są włączone.
+.PP
+Dwa przykłady:
+.PP
+Jeśli maską źródłową jest "^\\(.*\\)\\.tar\\.gz$", docelową jest
+"/bla/*.tgz"
+i plikiem do przekopiowania jest "foo.tar.gz", kopią będzie "/bla/foo.tgz".
+.PP
+Załóżmy, że chemy zamienić miejscami nazwę i rozszerzenia, tak, że plik
+"plik.c" będzie się nazywał "c.plik" itp. Maską źródłową powinno być
+"^\\(.*\\)\\.\\(.*\\)$", a docelową "\\2.\\1".
+.PP
+.B "Konwersje nazwy (Case Conversions)"
+.PP
+Możesz również zmieniać nazwy plików. Jeśli użyjesz '\\u' lub
+\&'\\l' w masce docelowej, następny znak będzie przekonwertowany na
+duży lub mały, zależnie od podanej opcji.
+.PP
+Jeśli użyjesz '\\U' lub '\\L' w masce docelowej, następne znaki będą
+zmieniane na małe lub duże (zależnie od opcji), aż do napotkania znaku
+\&'\\E' lub następnych '\\U', '\\L' bądź też końca linii.
+.PP
+Konwersje '\\u' i '\\l' mają wyższy priorytet niż '\\U' i '\\L'.
+.PP
+Na przykład, jeśli maską źródłową jest '*' (shell patterns on) lub '^\\(.*\\)$'
+(shell patterns off) i maską docelową jest '\\L\\u*', nazwa pliku będzie
+miała pierwszą literę dużą, ale pozostałe już małe, niezależnie od obecnej
+nazwy.
+.PP
+Możesz również używać '\\' aby "podkreślić" znak. Na przykład, '\\\\' jest
+backsleshem, a '\\*' jest gwiazdką.
+.PP
+.\"NODE "Internal File Viewer"
+.SH "Wbudowany podgląd plików"
+Wbudowany podgląd plików pozwala na dwa tryby wyśmietlania: ASCII i hex.
+Aby przełączać się pomiędzy tymi trybami używaj klawisza F4. Jeśli masz
+zainstalowany program GNU gzip, będzie on automatycznie używany do dekompresji
+plików w przypadku wystąpienia takiej potrzeby.
+.PP
+Podgląd plików będzie próbował użyć najlepszej metody zalecanej przez system
+lub rozszerzenie pliku. Wbudowany podgląd plików będzie interpretował wiele
+ciągów znaków, i włączał podkreślenie lub pogrubienie, powodując tym samym
+dużo przyjemniejszy wygląd plików.
+.PP
+Kiedy jesteś w trybie hex, funkcja szukania akceptuje tekst w cudzysłowach
+równie dobrze jak wartości szesnastkowe.
+.PP
+Możesz mieszać ciągi znaków ze stałymi tak jak: "Ciąg" 0xFE 0xBB
+"więcej tekstu". Ciąg pomiędzy stałymi i cudzysłowami jest po prostu
+ignorowany.
+.PP
+Kilka wewnętrznych szczegółów na temat podglądu: Na systemach, które używają
+wywołania systemowego mmap(2), program mapuje pliki zamiast je ładować;
+jeśli system nie obsługuje mmap(2) lub plik pasuje do któregoś z wybranych
+filtrów, podgląd użyje jego rozszerzalnych buforów, dzięki temu ładując tylko
+te części, do których musisz mieć aktualnie dostęp (dotyczy również
+plików skompresowanych).
+.PP
+Tu jest lista akcji powiązanych z każdym klawiszem, który Midnight Commander
+obsługuje w wewnętrznym poglądzie.
+.PP
+.B F1
+Wywołuje wbudowaną przeglądarkę pomocy.
+.PP
+.B F2
+Przełącza tryb zawijania.
+.PP
+.B F4
+Przełącza tryb wyświetlania.
+.PP
+.B F5
+Idź do linii. Zostaniesz zapytany o numer linii i zostanie ona wyświetlona na
+ekranie twojego monitora.
+.PP
+.BR F6 ", " / .
+Szukaj wyrażeń w dalszej części.
+.PP
+.B ?,
+Wsteczne wyszukiwanie wyrażenia.
+.PP
+.B F7
+Normalne wyszukiwanie\wyszukiwanie w trybie hex.
+.PP
+.BR C\-s .
+Zaczyna normalne szukanie jeśli nie było żadnego wcześniej, w przeciwnym
+razie szuka następnego wystąpienia.
+.PP
+.BR C\-r .
+Zaczyna szukanie wsteczne jeśli jeszcze żadnego nie było, w przeciwnym
+razie szuka następnego wystąpienia.
+.PP
+.BR n .
+Szuka następnego wystąpienia.
+.PP
+.B F8
+Przełącza tryby Raw i Parsed. Pokaże to plik w postaci takiej w jakiej
+został znaleziony na dysku, lub jeśli został wybrany jakiś filtr, bądź
+też plik spełnia wymagania w pliku mc.ext.ini, wyświetlane jest to co
+przekazuje filtr. Aktualne ustawienie jest zawsze przeciwne niż to napisane
+na przycisku, przycisk wskazuje zawsze to co się stanie po jego
+naciśnięciu.
+.PP
+.B F9
+Przełącza pomiędzy trybami format i unformat. Kiedy tryb formatu jest
+włączony podgląd będzie interpretował niektóre sentencje i pokazywał
+tekst pogrubiony i podkreślony innymi kolorami. Wynika z tego, że przycisk
+wskazuje co innego niż jest aktualnie (patrz wyżej).
+.PP
+.BR F10 ", " Esc .
+Wychodzi z wbudowanego podglądu.
+.PP
+.BR "Page Down" ", " space ", " C\-v .
+Przewija jedną stronę naprzód.
+.PP
+.BR "Page Up" ", " M\-v ", " C\-b ", " backspace .
+Przewija jedną stronę wstecz.
+.PP
+.BR "strzałka w dół" .
+Przewija jedną linię naprzód.
+.PP
+.BR "strzałka w górę" .
+Przewija jedną linię wstecz.
+.PP
+.BR C\-l .
+Odświeża ekran.
+.PP
+.BR C\-f .
+Przeskakuje do następnego pliku.
+.PP
+.BR C\-b .
+Przeskakuje do poprzedniego pliku.
+.PP
+.BR M\-r .
+Przełącza linijkę.
+.PP
+Możliwe jest poinstruowanie podglądu pliku jak ma wyświetlać plik, zobacz
+sekcję Edycja pliku rozszerzeń.
+.\"NODE "Internal File Editor"
+.SH "Wbudowany edytor plików"
+Wbudowany edytor plików ma większość funkcji posiadanych przez inne
+edytory pełno\-ekranowe. Jest wywoływany po naciśnięciu klawisza
+.B F4
+o ile opcja
+.I use_internal_edit
+jest ustawiona w pliku startowyn. Ma maksymalny rozmiar pliku wynoszący
+szesnaście megabajtów i potrafi bez skazy edytować pliki binarne.
+.PP
+Opcje, które aktualnie posiada to: kopiowanie, przenoszenie, kasowanie,
+wycinanie i wklejanie bloków;
+.IR "klawisz dla klawisza undo" ;
+rozciągane menu; wklejanie plików; definiowanie makr; szukanie i
+zastępowanie wyrażeń regularnych; strzałki z Shiftem zaznaczające teksty
+w stylu MSW\-MAC (tylko dla konsoli typu Linux); przełączanie trybu
+wstawiania\-zastępowania; opcja pozwalająca na "przerzucenie" bloku tekstu
+przez komendę powłoki jak na przykład indent.
+.PP
+Edytor jest bardzo prosty w użyciu i nie wymaga żadnego przygotowania. Aby
+zobaczyć jakie są klawisze po prostu obejrzyj odpowiednie menu
+rozwijalne. Inne klawisze to: przemieszczanie z Shiftem zaznaczające tekst.
+.B Ctrl\-Ins
+kopiuje do pliku
+.B mcedit.clip
+a
+.B Shift\-Ins
+wkleja z pliku mcedit.clip.
+.B Shift\-Del
+Wycina do
+.BR mcedit.clip ,
+a
+.B Ctrl\-Del
+kasuje zaznaczony tekst. Klawisze dokończenia również dają Enter z
+automatycznym wcięciem. Podświetlanie myszą również działa,
+i możesz je przesłonić i spowodować normalne zaznaczanie tekstu (takie jak
+obsługuje terminal) po prostu trzymając klawisz Shift.
+.PP
+Aby zdefiniować makro, naciśnij
+.B Ctrl\-R
+i potem naciśnij klawisze, które chcesz aby były wykonywane. Naciśnij
+ponownie
+.B Ctrl\-R
+kiedy skończysz. Możesz również przyporządkować makro do dowolnego klawisza
+jaki chcesz naciskając ten klawisz. Makro jest wykonywane kiedy naciśniesz
+.B Ctrl\-A
+i przyporządkowany klawisz. Makro jest wykonywane również jeśli naciśniesz
+klawisz Meta, Ctrl, lub Esc i wybrany klawisz, jednak tylko jeśli ten
+klawisz nie jest używane przez inne funkcje. Raz zdefiniowane, makro
+wędruje sobie do pliku
+.B ~/.local/share/mc/mcedit/mcedit.macros
+w twoim katalogu domowym. Możesz skasować makro kasując odpowiednią linię z
+tego pliku.
+.PP
+.B F19
+sformatuje format C jeśli jest podświetlony. Żeby to działało, stwórz
+wykonywalny plik
+.B ~/.local/share/mc/mcedit/edit.indent.rc
+w twoim katalogu domowym zawierający poniższe:
+.PP
+.nf
+#!/bin/sh
+/usr/bin/indent \-kr \-pcs ~/.cache/mc/mcedit/mcedit.block>& /dev/null
+cat /dev/null > ~/.cache/mc/mcedit/cooledit.error
+.fi
+.PP
+Edytor wyświetla również znaki nieamerykańskie (160+). Kiedy edytujesz plik
+binarny, powinieneś ustawić opcję
+.B display bits
+do 7 bitów w menu opcji, aby utrzymać przejrzystość odstępów między znakami.
+.PP
+Zobacz sekcję Polskie znaki, aby poznać szczegóły na temat używania
+polskich znaków w Midnight Commanderze.
+.PP
+.\"NODE "Completion"
+.SH Dokańczanie
+.PP
+Pozwól Midnight Commanderowi pisać za ciebie.
+.PP
+Spróbuj użyć dokończenia na tekście przed aktualną pozycją. MC próbuje
+dokończyć tekst jako zmienną (jeśli tekst zaczyna się od znaku
+.BR $ ),
+nazwę użytkownika (jeśli tekst zaczyna się od znaku
+.BR ~ ),
+nazwę hosta (jeśli tekst zaczyna się od znaku
+.BR @ )
+lub komendę (jeśli jesteś w linii komend w pozycji gdzie możesz wpisać
+jakąś komendę, możliwe dokończenia będą zawierać również zarezerwowane
+słowa i wbudowane komendy powłoki). Jeśli żaden z powyższych warunków nie
+jest spełniony, próbuje się dokańczać nazwę pliku.
+.PP
+Nazwa pliku, nazwa użytkownika i hosta, pracuje we wszystkich liniach
+wejścia, dokańczanie komend pracuje tylko w wybranych. Jeśli dokańczanie
+jest rozbudowane (jest więcej różnych możliwości), MC wyda krótki dźwięk, a
+następna akcja będzie zależeć od wartości zmiennej
+.I Complete: show all
+w menu konfiguracja. Jeśli jest ona włączona, zostanie wyświetlona lista
+wszystkich możliwych nazw. Właściwą nazwę możesz wybrać za pomocą strzałek
+a potem naciskając klawisz
+.B Enter
+na właściwej pozycji. Możesz także nacisnąć pierwsze litery, którymi różnią
+się możliwości aby odrzucić tak dużą część dokończeń jak to tylko możliwe.
+Jeśli naciśniesz znowu
+.BR M\-Tab ,
+pokazane zostaną tylko te pozycje, które zaczynają się od kolejnych
+podanych liter. Kiedy nie maja już więcej możliwości, okno znika, ale
+możesz je wcześniej schować używając klawiszy anulujących:
+.BR Esc ,
+.B F10
+oraz strzałek w lewo i prawo. Jeśli
+Complete: show all
+jest wyłączone, okno z listą włącza się dopiero wtedy, kiedy naciskasz
+.B M\-Tab
+po raz drugi. Za pierwszym razem MC wydaje tylko krótki dźwięk.
+.PP
+.\"NODE "Virtual File System"
+.SH "Wirtualny system plików (Virtual File System)"
+Midnight Commander jest dostarczany z kodem pozwalający na dostęp do
+systemów plików. Ten kod nazywany jest wirtualnym systemem plików. Pozwala on
+Midnight Commanderowi manipulować plikami trzymanymi na systemach nie
+Unixowych.
+.PP
+Aktualnie Midnight Commander jest wyposażony w niektóre wirtualne systemy
+plików (VFS): lokalny system plików, używany do dostępu do typowych
+systemów plików Unixowych; ftpfs używanego do manipulowania plikami na
+zdalnych systemach na poprzez protokół FTP; tarfs używany do manipulania
+plikami w systemach tar i w skompresowanych systemach tar; undelfs, używany
+do odzyskiwania skasowanych plików na systemach typu ext2 (standardowy
+system pracy systemu Linux), fish (do manipulowania plikami poprzez
+połączenia powłok takich jak rsh czy ssh) i w końcu system mcfs (system
+plików Midnight Commandera), oparty o sieć.
+.PP
+Kod VFS potrafi interpretować poprawnie wszystkie nazwy ścieżek i przekazuje
+je do właściwego systemu plików. Format używany dla każdego z systemów plików
+jest opisany w swojej oddzielnej sekcji.
+.PP
+.\"NODE "  FTP File System"
+.SH "  System plików FTP (FTP File System)"
+Ftpfs pozwala na manipulowanie plikami na zdalnych komputerach, do
+normalnego użytku, możesz próbować używać panelowych komend FTP i dowiązań
+(dostępnych z linii menu) lub zmienić ścieżkę bezpośrednio za pomocą zwykłej
+komendy cd wyglądającej tak jak poniżej:
+.PP
+.I ftp://[!][użytkownik[:hasło]@]komputer[:port][zdalny katalog]
+.PP
+Parametry
+.IR użytkownik ,
+.I port
+i
+.I zdalny katalog
+są opcjonalne. Jeśli wybierzesz element
+.I użytkownik
+Midnight Commander spróbuje zalogować się na zdalnym komputerze jako
+zadany użytkownik, w przeciwnym razie użyje twojego loginu. Opcjonalne jest
+również
+.IR hasło ,
+jeśli jest obecne zostanie użyte do nawiązania połączenia. To użycie nie
+jest zalecane (tak samo jak trzymanie tego w twojej hotliście,
+dopóki nie ustawisz odpowiednich uprawnień, aby nikt niepowołany nie miał
+do tego dostępu).
+.PP
+Przykłady:
+.PP
+.nf
+    ftp://ftp.nuclecu.unam.mx/linux/local
+    ftp://tsx\-11.mit.edu/pub/linux/packages
+    ftp://!behind.firewall.edu/pub
+    ftp://guest@remote\-host.com:40/pub
+    ftp://miguel:xxx@server/pub
+.fi
+.PP
+Aby połączyć się z serwerem znajdującym się za firewallem, będziesz musiał
+użyc przedrostka ftp://! aby wymusić na Midnight Commanderze używanie
+serwera proxy do transferu danch. Serwer proxy definiuje się w oknie
+dialogowym wirtualnego systemu plików.
+.PP
+Inną możliwością jest ustawienie opcji
+.I Always use ftp proxy
+w oknie konfiguracyjnym wirtualnego systemu plików. Skonfiguruje
+to program tak, aby zawsze
+używał serwera proxy. Jeśli ta zmienna jest ustawiona, program będzie robił
+dwie rzeczy: konsultował plik %sysconfdir%/mc/mc.no_proxy w celu znalezienia linii
+zawierających nazwy serwerów, które są lokalne (jeśli nazwa hosta zaczyna
+się od kropki, uznaje się, że jest to domena) i sprawdza czy jakieś hosty
+bez kropek w nazwie są widoczne bezpośrednio.
+.PP
+Jeśli używasz systemu ftpfs będąc za routerem filtrującym, który nie
+pozwala ci na używanie standardowej metody otwierania plików, możesz
+chcieć wymusić na programie używanie trybu passive\-open. Aby tego używać
+ustaw opcję ftpfs_use_passive_connections w pliku inicjującym.
+.PP
+Midnight Commander przechowuje listę katalogów w buforze podręcznym. Czas wyrzucania
+bufora jest ustawiany w oknie dialogowym Wirtualnego Systemu Plików. To ma
+śmieszną właściwość taką, że nawet kiedy wystąpią jakieś zmiany w katalogu, nie
+będą one pokazane w strukturze katalogów, dopóki nie wymusisz tego przy
+użyciu kombinacji C\-r. To jest dobre rozwiązanie (jeśli myślisz, że to jest
+bug, to pomyśl o pracy na zdalnych systemach położonych po drugiej stronie
+Atlantyku przy użyciu ftpfs :) ).
+.PP
+.\"NODE "  Tar File System"
+.SH "  System plików tar (Tar File System)"
+System plików tar pozwala na dostęp w trybie tylko\-do\-odczytu do plików typu
+tar i do skompresowanych plików typu tar, za pomocą komendy chdir. Aby
+zmienić katalog na plik tar, możesz zmienić aktualny katalog używając
+następującej konstrukcji:
+.PP
+.I /nazwa_pliku.tar:utar/[katalogu\-wewnątrza\-archiwum]
+.PP
+Plik mc.ext.ini pozwala już na tworzenie skrótów do plików tar, oznacza to, że
+możesz wybrać jakiś plik tar i nacisnąć enter aby do niego wejść, zobacz
+sekcję Edycja pliku rozszerzeń po więcej szczegółów na temat tego jak
+zostało to pomyślane.
+.PP
+Przykłady
+.PP
+.nf
+    mc\-3.0.tar.gz/utar://mc\-3.0/vfs
+    /ftp/GCC/gcc\-2.7.0.tar/utar://
+.fi
+.PP
+Późniejszy podaje pełną ścieżkę archiwum tar.
+.\"NODE "  FIle transfer over SHell filesystem"
+.SH "  Transfer plików pomiędzy systemami plików (FIle transfer over SHell filesystem)"
+.PP
+System plików fish jest systemem opartym na sieci, który pozwala na
+manipulowanie plikami na obcej maszynie tak jakby były one lokalne. Aby
+tego używać, druga strona musi również mieć ustawiony serwer fish, lub musi
+mieć powłokę kompatybilną z bashem.
+.PP
+Aby połączyć się z obcą maszyną, musisz tylko zmienić katalog do
+specjalnego katalogu, którego nazwa jest w następującym formacie:
+.PP
+.nf
+sh://[użytkownik@]komputer[:opcje];/[zdalny\-katalog];</em>
+.fi
+Elementy
+.IR użytkownik ,
+.I opcje
+i
+.I zdalny katalog
+są opcjonalne. Jeśli podasz
+.I użytkownika
+Midnight Commander spróuje zalogować się na obcy komputer jako zadany
+użytkownik w przeciwnym razie użyty zostanie twój login.
+.PP
+Jako
+.I opcja
+może wystąpić 'C' \- włącza kompresje i 'rsh' \- włącza rsh zamist ssh. Jeśli
+.I zdalny\-katalog
+istnieje, twój aktualny katalog na zdalnym komputerze będzie ustawiony
+na niego.
+.PP
+Przykłady:
+.PP
+.nf
+    sh://onlyrsh.mx:r/linux/local
+    sh://joe@want.compression.edu:C/private
+    sh://joe@noncompressed.ssh.edu/private
+.fi
+.\"NODE "  Undelete File System"
+.SH "  Odzyskiwanie plików"
+Na systemach Linuksowych, jeśli dodałeś w konfiguracji opcję przywracania
+skasowanych plików z systemów ext2, będziesz w stanie to robić. Odzyskiwanie
+plików jest możliwe tylko i wyłącznie na systemach typu ext2. Przywracany
+system plików jest tylko nakładką na bibliotekę ext2fs: odzyskiwanie nazw
+wszystkich skasowanych plików i próba uczynienia z nich normalnej partycji.
+.PP
+Żeby używać tych systemów plików, będziesz musiał przejść od specjalnego
+pliku, którego nazwa składa się z przedrostka "undel://" i nazwy pliku,
+w której ów plik rezyduje.
+.PP
+Na przykład, aby odzyskać skasowane pliki z drugiej partycji pierwszego
+dysku scsi Linux, będziesz musiał użyć następującej ścieżki:
+.PP
+.nf
+    undel:///dev/sda2
+.fi
+.PP
+Może to chwilkę potrwać zanim pliki zostaną pokazane i będziesz mógł je
+normalnie oglądać.
+.\"NODE "  EXTernal File System"
+.SH "  EXTernal File System"
+.B extfs
+allows to integrate numerous features and file types into GNU Midnight
+Commander in an easy way, by writing scripts.
+.PP
+Extfs filesystems can be divided into two categories:
+.PP
+1. Stand\-alone filesystems, which are not associated with any existing
+file.  They represent certain system\-wide data as a directory tree.
+You can invoke them by typing
+.RI ' "cd fsname://" '
+where fsname is an extfs short name (see below).  Examples of such
+filesystems include audio (list audio tracks on the CD) or apt (list of
+all Debian packages in the system).
+.PP
+For example, to list CD\-Audio tracks on your CD\-ROM drive, type
+.PP
+.nf
+  cd audio://
+.fi
+.PP
+2. 'Archive' filesystems (like rpm, patchfs and more), which represent
+contents of a file as a directory tree.  It can consist of 'real' files
+compressed in an archive (urar, rpm) or virtual files, like messages
+in a mailbox (mailfs) or parts of a patch (patchfs).  To access such
+filesystems
+.RI ' fsname:// '
+should be appended to the archive name.  Note that the archive itself
+can be on another vfs.
+.PP
+For example, to list contents of a zip archive documents.zip type
+.PP
+.nf
+  cd documents.zip/uzip://
+.fi
+.PP
+In many aspects, you could treat extfs like any other directory.  For
+instance, you can add it to the hotlist or change to it from directory
+history.  An important limitation is that you cannot invoke shell
+commands inside extfs, just like any other non\-local VFS.
+.PP
+Common extfs scripts included with Midnight Commander are:
+.TP
+.B a
+access 'A:' DOS/Windows diskette
+.RI ( "cd a://" ).
+.TP
+.B apt
+front end to Debian's APT package management system
+.RI ( "cd apt://" ).
+.TP
+.B audio
+audio CD ripping and playing
+.RI ( "cd audio://"
+or
+.IR "cd device/audio://" ).
+.TP
+.B bpp
+package of Bad Penguin GNU/Linux distribution
+.RI ( "cd file.bpp/bpp://" ).
+.TP
+.B deb
+package of Debian GNU/Linux distribution
+.RI ( "cd file.deb/deb://" ).
+.TP
+.B dpkg
+Debian GNU/Linux installed packages
+.RI ( "cd deb://" ).
+.TP
+.B hp48
+view and copy files to/from a HP48 calculator
+.RI ( "cd hp48://" ).
+.TP
+.B lslR
+browsing of lslR listings as found on many FTPs
+.RI ( "cd filename/lslR://" ).
+.TP
+.B mailfs
+mbox\-style mailbox files support
+.RI ( "cd mailbox/mailfs://" ).
+.TP
+.B patchfs
+extfs to handle unified and context diffs
+.RI ( "cd filename/patchfs://" ).
+.TP
+.B rpm
+RPM package
+.RI ( "cd filename/rpm://" ).
+.TP
+.B rpms
+RPM database management
+.RI ( "cd rpms://" ).
+.TP
+.B ulha, urar, uzip, uzoo, uar, uha
+archivers
+.RI ( "cd archive/xxxx://"
+where xxxx is one of:
+.IR ulha ,
+.IR urar ,
+.IR uzip ,
+.IR uzoo ,
+.IR uar ,
+.IR uha ).
+.PP
+You could bind file type/extension to specified extfs as described in the
+.\"LINK2"
+Edit Extension File
+.\"Edit Extension File"
+section.  Here is an example entry for Debian packages:
+.PP
+.nf
+  regex/\.deb$
+          Open=%cd %p/deb://
+.fi
+.SH Polskie znaki
+Midnight Commander bardzo dobrze radzi sobie z obsługą znaków
+nieamerykańskich (160+) w tym polskich. Ważne jest aby mieć ustawione
+polskie znaki na konsoli (tzn. aby powłoka je obsługiwała). Jeśli używasz
+basha musisz tylko ustawić w pliku inputrc ( /etc/inputrc lub ~/.inputrc)
+następujące wartości:
+.PP
+.nf
+set meta\-flag on
+set convert\-meta off
+set output\-meta on
+.fi
+.PP
+w pliku /etc/sysconfig/i18n:
+.PP
+.nf
+SYSFONT=lat2u\-16
+SYSFONTACM=iso02
+.fi
+.PP
+natomiast w pliku /etc/sysconfig keyboard:
+.PP
+.nf
+KEYTABLE=pl
+.fi
+.PP
+Potem użyj poleceń
+.I /sbin/setsysfont
+i
+.IR "loadkeys pl" .
+[Zwróć uwagę na to, że te pliki są charakterystyczne dla dystrybucji
+RedHat, jeśli masz inną i wiesz jak to ustawić, to napisz do mnie, a ja to
+tu dopiszę  [ patrz tłumacz na dole ;)) ]].
+.PP
+Teraz wystarczy już tylko włączyć odpowiednie opcje w menu opcji (klawisz
+F9). W menu opcji wybieramy
+.I Display bits
+i włączamy opcje 
+.I ISO 8859\-1
+oraz
+.IR "Full 8 bits input" .
+Potem zapisujemy konfigurację w opcje | Save setup.
+.PP
+I gotowe \- polskie literki działają również w podglądzie i wbudowanym
+edytorze plików.
+.PP
+.\"NODE "Colors"
+.SH Kolory
+Midnight Commander próbuje sprawdzić czy twój terminal obsługuje
+kolory używając bazy danych terminali. Czasami jest to zmieniane
+przez różne flagi startowe, np. możesz wymusić wyświetlanie czarno\-białe
+lub kolorowe startując z opcją odpowiednio \-b i \-c.
+.PP
+Jeśli program jest skompilowany z menedżerem ekranu S\-Lang zamiast ncurses,
+sprawdzi on również wartość zmiennej
+.BR COLORTERM .
+Jeśli jest ustawiona, ma takie samo znaczenie jak opcja \-c.
+.PP
+Możesz wybrać terminale, które zawsze żądają wyświetlania w kolorze,
+poprzez dodanie ich do pozycji
+.I color_terminals
+w sekcji pliku startującego. Uchroni to Midnight Commandera przed próbami
+odkrycia typu twojego terminala. Na przykład
+.nf
+[Colors]
+color_terminals=linux,xterm
+.fi
+.nf
+color_terminals=terminal\-name1,terminal\-name2...
+.fi
+.PP
+Program może być skompilowany zarówno z bibliotekami S\-Lang jak i ncurses.
+Ncurses nie obsługuje metody wymuszania wyświetlania, zawsze sprawdza w bazie danych
+terminali.
+.PP
+Midnight Commander umożliwia również zmianę standardowych barw ekranu.
+Aktualnie kolory są skonfigurowane przy użyciu zmiennej
+.B MC_COLOR_TABLE
+w sekcji Colors pliku startowego.
+.PP
+W sekcji kolorów, standardowa mapa kolorów jest ładowana ze zmiennej
+.IR base_color .
+Możesz wybrać swoją własną mapę dla terminala poprzez użycie nazwy terminala
+jako klucza w tej sekcji. Na przykład:
+.PP
+.nf
+[Colors]
+base_color=
+xterm=menu=magenta:marked=,magenta:markselect=,red
+.fi
+.PP
+Format definicji kolorów jest następujący:
+.PP
+.nf
+  <słowo kluczowe>=<kolor powierzchni">,<kolor tła>:<słowo kluczowe>= ...
+.fi
+.PP
+Kolory są opcjonalne, a słowa kluczowe są następujące: normal, selected,
+marked, markselect, errors, input, reverse menunormal, menusel, menuhot, menuhotsel,
+menuinactive, gauge;  kolory okien dialogowych: dnormal, dfocus, dhotnormal,
+dhotfocus; Kolory pomocy: helpnormal, helpitalic, helpbold, helplink,
+helpslink; Kolory podglądu: viewunderline; Specjalne tryby podświetlenia:
+executable, directory, link, device, special. Viewer colors are: viewnormal,
+viewbold, viewunderline, viewselected. Editor colors are: editnormal, editbold,
+editmarked, editwhitespace, editlinestate. Popup menu colors are: pmenunormal,
+pmenusel, pmenutitle.
+[nie tłumaczyłem nazw z racji tego, że trzeba je stosować w ich angielskim
+brzmieniu \- jeśli jesteś aż tak zaawansowany, użyj słownika].
+.PP
+Okna dialogowe mogą mieć następujące kolory:
+.I dnormal
+używany do normalnego tekstu,
+.I dfocus
+jest kolorem używanym do wyświetlania aktualnego komponentu,
+.I dhotnormal
+jest kolorem używanym do odróżnienia klawiszy w normalnych komponentach,
+a
+.I dhotfocus
+jest używany do wyświetlania owych w aktualnie wybranym.
+.PP
+Menu używa tego samego schematu, ale jako nazw kolorów używa menunormal, menusel,
+menuhot, menuhotsel i menuinactive.
+.PP
+Pomoc używa następujących kolorów:
+.I helpnormal
+używany do normalnego tekstu,
+.I helpitalic
+używa tej samej czcionki, którą wykorzystuje manual do wyświetlania
+czcionki typu italic,
+.I helpbold
+tak samo jak wyżej tylko czcionki są typu bold,
+.I helplink
+używane dla niewybranych jeszcze dowiązań i
+.I helpslink
+używane dla już wybranych.
+.PP
+.I gauge
+pokazuje kolor wypełnienia pokazywany przy wskaźniku postępu [ang. gauge],
+ukazującym ile procent pliku zostało przekopiowane itp. w graficzny sposób.
+.PP
+Dla trybu wysokiego podświetlania
+.I directory
+jest używane jako kolor do wyświetlania katalogów;
+.I executable
+dla plików wykonywalnych;
+.I link
+do wyświetlania dowiązań;
+.I device
+do wyświetlania plików urządzeń (devices);
+.I special
+dla plików specjalnych, takich jak gniazda FIFO i IPC;
+.I core
+dla wyświetlania plików typu core (zobacz również tę opcję w sekcji Specjalne
+ustawienia).
+.PP
+Możliwe kolory to: black, gray, red, brightred, green,
+brightgreen, brown, yellow, blue, brightblue, magenta, brightmagenta,
+cyan, brightcyan, lightgray and white. [sorry, że ich nazw nie tłumaczyłem,
+ale używać ich trzeba w oryginalnym brzmieniu :))].
+.PP
+.\"NODE "Special Settings"
+.SH "Specjalne ustawienia"
+Większość ustawień Midnight Commandera może być zmieniana z poziomu menu.
+Pomimo tego jest pewna ilość ustawień, których zmiana możliwa jest jedynie
+poprzez zmianę w plikach konfiguracyjnych.
+.PP
+Opcje mogą być ustawione w twoim pliku ~/.config/mc/ini :
+.PP
+.I clear_before_exec.
+.IP
+Standardowo Midnight Commander czyści ekran przed wykonaniem komendy.
+Jeśli chciałbyś widzieć wyjście komendy na dole ekranu, wyedytuj twój plik
+~/mc/ini i zmień pole clear_before_exec na 0.
+.PP
+.I confirm_view_dir.
+.IP
+Jeśli naciskasz F3 na katalogu, normalnie MC wchodzi do niego. Jeśli ta opcja
+ma wartość 1, MC zapyta się o potwierdzenie przed wejściem do tego
+katalogu, jeśli masz zaznaczone jakieś pliki.
+.PP
+.I drop_menus.
+.IP
+Jeśli ta opcja jest ustawiona, kiedy naciskasz klawisz F9, rozciągane menu
+będzie od razu rozłożone, w przeciwnym wypadku znajdziesz się po prostu
+w najwyższym wierszu ekranu traktowanym jako menu. Będziesz musiał użyć strzałek
+lub pierwszych literek, aby wybrać konkretne menu.
+.PP
+.I ftpfs_retry_seconds.
+.IP
+Wartość jest ilością sekund, przez które Midnight Commander będzie czekał
+cierpliwie zanim rozpocznie łączenie się z serwerem ftp od nowa. Dzieje
+się to wtedy kiedy serwer odmówił połączenia lub hasło jest nieprawidłowe.
+Jeśli wartość wynosi zero, nie nastąpi próba ponownego połączenia z serwerem.
+.PP
+.I ftpfs_use_passive_connections.
+.IP
+Standardowo ta opcja jest wyłączona. Powoduje ona, że ftpfs otwiera połączenia
+pasywne dla transmisji danych. Jest to używane przez ludzi, którzy siedzą
+za ruterami filtrującymi. Działa to tylko wtedy, kiedy nie używasz serwera
+ftp proxy.
+.PP
+.I max_dirt_limit.
+.IP
+Opisuje jak wiele odświeżeń ekranu może być maksymalnie ominięte we wbudowanym
+podglądzie plików. Normalnie ta wartość jest ważna, gdyż MC automatycznie
+dostosowuje liczbę odświeżeń do liczby naciśniętych klawiszy. Chociaż na bardzo
+wolnych komputerach lub na klawiaturach z szybkim powtarzaniem klawiszy,
+duża wartość mogłaby spowodować skoki ekranu i utratę płynności.
+.IP
+Wydaje się, że wartość 10 dla max_dirt_limit jest najlepszym ustawieniem
+i to jest wartość standardowa tej funkcji.
+.PP
+.I mouse_move_pages.
+.IP
+Kontroluje czy przewijanie w panelu za pomocą myszki odbywa się strona po
+stronie czy linijka po linjce.
+.PP
+.I mouse_move_pages_viewer.
+.IP
+Tak samo jak wyżej tylko, że we wbudowanym wewnętrznym podglądzie plików.
+.PP
+.I navigate_with_arrows.
+.IP
+Jeśli ta opcja jest włączona, możesz używać strzałek do automatycznego
+przemieszczanie się pomiędzy katalogami, jeśli linia poleceń jest pusta.
+(dotyczy to strzełek w bok).
+.PP
+.I nice_rotating_dash
+.IP
+Jeśli jest włączony, Midnight Commander będzie pokazywał w lewym górnym
+rogu obracający się myślnik kiedy będzie wykonywał jakiś proces.
+.PP
+.I old_esc_mode
+.IP
+Standardowo Midnight Commander traktuje klawisz ESC jako przedrostek
+(old_esc_mode=0). Jeśli włączysz tę opcję (old_esc_mode=1), to klawisz
+ESC będzie przedrostkiem dla innego klawisza, ale jeśli ten nie nastąpi,
+będzie on zinterpretowany jako klawisz anulowania (tak jak ESC ESC).
+.PP
+.PP
+.I only_leading_plus_minus
+.IP
+zmienia znaczenia znaków '+', '\-', '*' w linii komend (wybór, odznaczenie,
+odwrócenie zaznaczenia). Standardowo działają one tylko wtedy kiedy linia
+poleceń jest pusta. Jeśli coś jest w niej już napisane, znaki te są traktowane
+jako normalne. Jest to przydatne gdyż najczęściej w trakcie pisania nie chcemy
+zmieniać zaznaczenia. Jednak czasami ... \- wystarczy przestawić tę opcję
+i klawisze te będą zawsze działać.
+.I panel_scroll_pages
+.IP
+Jeśli ustawione (standardowo), panel będzie przewijany o połowę za każdym
+razem kiedy kursor dochodzi do dolnej lub górnej linii, w przeciwnym wypadku
+przewijanie będzie się odbywać linia po linii.
+.PP
+.I show_output_starts_shell
+.IP
+Ta opcja pracuje jeśli nie używasz obsługi powłoki w tle. Kiedy
+użyjesz kombinacji klawiszy C\-o i ta opcja jest włączona, będziesz
+miał nową powłokę. Jeśli nie, dowolny klawisz przywróci znów Midnight
+Commandera (C\-o działa jak podgląd).
+.PP
+.I show_all_if_ambiguous.
+.IP
+Standardowo Midnight Commander pokazuje wszystkie możliwe dokończenia
+jeśli jest ich więcej i naciśnięto kombinację
+.B M\-Tab
+po raz drugi, za pierwszym razem dokończone zostanie tylko tyle ile jest to
+możliwe i jeśli będzie więcej możliwości słychać będzie krótkie bipnięcie.
+Jeśli chcesz widzieć wszystkie możliwe dokończenia już po pierwszym naciśnięciu
+.BR M\-Tab ,
+zmień tę opcję na 1.
+.PP
+.I torben_fj_mode
+.IP
+Jeśli ta opcja jest włączona, klawisze home i end będą działały troszkę
+inaczej w panelach, zamiast przemieszczać linię wyboru do pierwszej lub
+ostatniej linii w panelu, będą działały tak jak jest to opisane poniżej:
+.IP
+Klawisz home będzie: przechodził do środkowej linii, jeśli jest pod nią; w
+przeciwnym wypadku będzie przechodził do najwyższej linii w panelu, jeśli
+już w niej jest, będzie przechodził do pierwszego pliku w panelu.
+.IP
+Klawisz end ma podobne zastosowanie: przechodzi do środkowej linii, jeśli
+jest nad nią; w przeciwnym wypadku przechodzi do najniższej linii w panelu,
+chyba że już się w niej znajduje, wtedy przechodzi do ostatniego pliku w
+panelu.
+.PP
+.I highlight_mode
+Standardowo wszystkie informacje w panelach są wyświetlane tym samym
+kolorem. Jeśli ta warość jest ustawiona na 1, to
+.I uprawnienia
+lub
+.I tryb
+będą wyświetlane przy użyciu podświetlonej barwy, tak aby pokazać
+ustawienia dla użytkownika. Tak więc prawa do odczytu, zapisu i wykonywania
+będą wyświetlane na żółto (tzn. kolorem
+.IR selected ).
+W dodatku jeśli ta zmienna jest ustawiona na 2, to całe linie są
+wyświetlane w kolorze odpowiadającym ich typowi (zobacz sekcję Kolory).
+Podświetlenie uprawnień również pracuje w tym trybie.
+.PP
+.I use_file_to_guess_type
+.IP
+Jeśli ta zmienna jest ustawiona (standardowo) próbuje się dostosować
+rozszerzenie pliku do tego wybranego w pliku mc.ext.ini.
+.PP
+.I xtree_mode
+.IP
+Jeśli ta opcja jest włączona (standardowo tak nie jest) kiedy przeglądasz plik
+w panelu drzewa, będzie on automatycznie przeładowywał drugi panel na
+zawartość wybranego katalogu.
+.PP
+.\"NODE "Terminal databases"
+.SH Baza danych terminali (Terminal databases)
+Midnight Commander pozwala ci na naprawienie bazy danych terminali bez
+posiadania uprawnień roota. Midnight Commander szuka w pliku startowym
+(mc.lib położonego w katalogach z bibliotekami Midnight Commandera) lub w
+pliku ~/.config/mc/ini sekcji "terminal:nazwa\-twojego\-terminala" i potem sekcji
+"terminal:general", każda linia sekcji zawiera symbol klawisza, który
+chcesz zdefiniować, zaczynające się do znaku równości i definicji klawisza.
+Możesz użyć kombinacji \\E aby reprezentować znak escape i ^x aby
+reprezentować znak Control\-x.
+.PP
+Możliwymi klawiszami symboli są:
+.PP
+.nf
+f0 do f20     Klawisze funkcyjne f0\-f20
+bs            backspace
+home          klawisz home
+end           klawisz end
+up            strzałka w górę
+down          strzałka w dół
+left          strzałka w lewo
+right         strzałka w prawo
+pgdn          klawisz page down
+pgup          klawisz page up
+insert        znak insert
+delete        znak delete
+complete      do dokańczania
+.fi
+.PP
+Na przykład, aby zdefiniować klawisz insert jako Escape + [ + O + p, możesz
+ustawić to pliku ini:
+.PP
+.nf
+insert=\\E[Op
+.fi
+.PP
+Symbol klawisza
+.I complete
+reprezentuje sekwencję wyjścia używaną do wywoływania procesu dokańczania,
+jest to wywoływane kombinacją M\-tab, ale możesz zdefiniować inne klawisze
+do wykonywania tych samych funkcji (na tych klawiaturach z toną fajnych i
+zupełnie bezużytecznych klawiszy).
+.PP
+.SH ""
+.\"NODE "FILES"
+.SH PLIKI
+.PP
+Program będzie pobierał wszystkie swoje informacje ze zmiennej
+.BR MC_DATADIR ,
+jeśli jest ona nie ustawiona to znowu przetwarzany jest katalog /usr.
+.PP
+%pkgdatadir%/help/mc.hlp
+.IP
+Plik pomocy dla programu.
+.PP
+%pkgdatadir%/mc.ext.ini
+.IP
+Standardowy plik rozszerzeń plików.
+.PP
+~/.config/mc/mc.ext.ini
+.IP
+Własny plik użytkownika, konfiguruje podgląd i edycje plików. Ma wyższy
+priorytet niż plik systemowy.
+.PP
+%pkgdatadir%/mc.ini
+.IP
+Standardowy plik setupu do Midnight Commandera, używany tylko wówczas,
+kiedy użytkownik nie ma swojego własnego pliku ~/.config/mc/ini.
+.PP
+%pkgdatadir%/mc.lib
+.IP
+Globalne ustawienia Midnight Commandera. Ustawienia w tym pliku są
+uwzględniane przez wszystkie sesje Midnight Commandera, użyteczne do
+definiowania ogólnosystemowych ustawień terminali.
+.PP
+~/.config/mc/ini
+.IP
+Własny setup użytkownika. Jeśli ten plik jest dostępny, jest ładowany
+zamiast pliku globalnego.
+.PP
+%pkgdatadir%/hints/mc.hint
+.IP
+Plik zawierający podpowiedzi (hints) wyświetlane przez program.
+.PP
+%pkgdatadir%/mc.menu
+.IP
+Ten plik zawiera informacje o ogólnosystemowych aplikacjach w menu.
+.PP
+~/.config/mc/menu
+.IP
+Własny plik menu użytkownika. Jeśli ten plik jest obecny jest używany
+zamiast pliku globalnego.
+.PP
+~~/.cache/mc/tree
+.IP
+Lista katalogów drzewa katalogów i podglądu drzewa. Jedna linia jest jednym
+wejściem. Linie zaczynające się od ukośnika są pełnymi nazwami katalogów.
+Linie zaczynające się od numeru mają tyle znaków ile poprzedni katalog.
+Jeśli chcesz możesz stworzyć plik używając komendy "find / \-type d
+\-print | sort > ~/.cache/mc/tree". Normalnie nie ma sensu tego czynić, gdyż
+Midnight Commander robi to sam za ciebie.
+.PP
+\&./.mc.menu
+.IP
+Lokalny plik zdefiniowany przez użytkownika. Jeśli ten plik jest dostępny,
+jest używany zamiast pliku w katalogu domowym i ogólnosystemowego.
+.PP
+To change default home directory of MC, you can use 
+.BR MC_PROFILE_ROOT
+environment variable. The value of MC_PROFILE_ROOT must be an absolute path.
+If MC_PROFILE_ROOT is unset or empty, HOME variable is used. If HOME is unset
+or empty, MC directories are get from GLib library.
+.\"SKIP_SECTION"
+.SH LICENCJA
+Program jest dystrybuowany na zasadach licencji GNU General Public License
+dopóki jako publikowany przez Free Software Foundation. Zobacz wbudowaną
+pomoc po więcej szczegółów na temat licencji i braku gwarancji.
+.\"NODE "AVAILABILITY"
+.SH DOSTĘPNOŚĆ
+Najnowsza wersja programu jest do zdobycia na serwerze ftp.nuclecu.unam.mc w
+katalogu /linux/local i w Europie na serwerze sunsite.mff.cuni.cz w katalogu
+/GNU/mc i na serwerze ftp.teuto.de w katalogu /lmb/mc.
+.\"NODE "SEE ALSO"
+.SH ZOBACZ TAKŻE
+ed(1), gpm(1), terminfo(1), view(1), sh(1), bash(1),
+tcsh(1), zsh(1).
+.PP
+.nf
+Strona Midnight Commander w sieci World Wide Web:
+	https://www.midnight\-commander.org/
+.fi
+.PP
+.\"NODE "AUTHORS"
+.SH AUTORZY
+Miguel de Icaza (miguel@roxanne.nuclecu.unam.mx), Janne Kukonlehto
+(jtklehto@paju.oulu.fi), Radek Doulik (rodo@ucw.cz), Fred
+Leeflang (fredl@nebula.ow.org), Dugan Porter (dugan@b011.eunet.es),
+Jakub Jelinek (jj@sunsite.mff.cuni.cz), Ching Hui
+(mr854307@cs.nthu.edu.tw), Andrej Borsenkow (borsenkow.msk@sni.de),
+Norbert Warmuth (nwarmuth@privat.circular.de),
+Mauricio Plaza (mok@roxanne.nuclecu.unam.mx), Paul Sheer
+(psheer@icon.co.za) and Pavel Machek (pavel@ucw.cz) are the developers
+of this package;
+Alessandro Rubini (rubini@ipvvis.unipv.it) has been especially helpful
+debugging and enhancing the program's mouse support, John Davis
+(davis@space.mit.edu) also made his S\-Lang library available to us
+under the GPL and answered my questions about it, and the following
+people have contributed code and many bug fixes (in alphabetical
+order):
+.PP
+Adam Tla/lka (atlka@sunrise.pg.gda.pl),
+alex@bcs.zp.ua (Alex I. Tkachenko), Antonio Palama,
+DOS port (palama@posso.dm.unipi.it), Erwin van Eijk
+(wabbit@corner.iaf.nl), Gerd Knorr (kraxel@cs.tu\-berlin.de),
+Jean\-Daniel Luiset (luiset@cih.hcuge.ch), Jon Stevens
+(root@dolphin.csudh.edu), Juan Francisco Grigera, Win32 port
+(j\-grigera@usa.net), Juan Jose Ciarlante (jjciarla@raiz.uncu.edu.ar),
+Ilya Rybkin (rybkin@rouge.phys.lsu.edu), Marcelo Roccasalva
+(mfroccas@raiz.uncu.edu.ar), Massimo Fontanelli (MC8737@mclink.it),
+Pavel Roskin (pavel_roskin@geocities.com),
+Sergey Ya. Korshunoff (seyko2@gmail.com), Thomas Pundt
+(pundtt@math.uni\-muenster.de), Timur Bakeyev
+(timur@goff.comtat.kazan.su), Tomasz Cholewo
+(tjchol01@mecca.spd.louisville.edu), Torben Fjerdingstad
+(torben.fjerdingstad@uni\-c.dk), Vadim Sinolitis (vvs@nsrd.npi.msu.su)
+and Wim Osterholt (wim@djo.wtm.tudelft.nl).
+.PP
+.\"NODE "BUGS"
+.SH BŁĘDY
+W pliku TODO dystrybucji znajdziesz informacje na temat tego, co
+pozostało jeszcze do zrobienia.
+.PP
+Jeśli chcesz zgłosić kłopoty z programem [błędy w nim],
+wyślij e\-mail [po angielsku], na adres
+mc\-devel@lists.midnight-commander.org.
+.PP
+Do zgłoszenia błędu dołącz opis problemu, versję programu, którego używasz
+(wyświetla ją mc \-V), system operacyjny, na którym pracujesz i jeśli program
+się wykłada, chcielibyśmy dostać ślad stosu.
+.SH TŁUMACZENIE
+Maciej Wojciechowski    wojciech@staszic.waw.pl