summaryrefslogtreecommitdiffstats
path: root/docs/manual/misc/perf-tuning.html.tr.utf8
diff options
context:
space:
mode:
authorDaniel Baumann <daniel.baumann@progress-linux.org>2024-04-07 15:01:30 +0000
committerDaniel Baumann <daniel.baumann@progress-linux.org>2024-04-07 15:01:30 +0000
commit6beeb1b708550be0d4a53b272283e17e5e35fe17 (patch)
tree1ce8673d4aaa948e5554000101f46536a1e4cc29 /docs/manual/misc/perf-tuning.html.tr.utf8
parentInitial commit. (diff)
downloadapache2-6beeb1b708550be0d4a53b272283e17e5e35fe17.tar.xz
apache2-6beeb1b708550be0d4a53b272283e17e5e35fe17.zip
Adding upstream version 2.4.57.upstream/2.4.57upstream
Signed-off-by: Daniel Baumann <daniel.baumann@progress-linux.org>
Diffstat (limited to '')
-rw-r--r--docs/manual/misc/perf-tuning.html.tr.utf81021
1 files changed, 1021 insertions, 0 deletions
diff --git a/docs/manual/misc/perf-tuning.html.tr.utf8 b/docs/manual/misc/perf-tuning.html.tr.utf8
new file mode 100644
index 0000000..ba8dd90
--- /dev/null
+++ b/docs/manual/misc/perf-tuning.html.tr.utf8
@@ -0,0 +1,1021 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd">
+<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="tr" xml:lang="tr"><head>
+<meta content="text/html; charset=UTF-8" http-equiv="Content-Type" />
+<!--
+ XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
+ This file is generated from xml source: DO NOT EDIT
+ XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
+ -->
+<title>Apache’de Başarımın Arttırılması - Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.4</title>
+<link href="../style/css/manual.css" rel="stylesheet" media="all" type="text/css" title="Main stylesheet" />
+<link href="../style/css/manual-loose-100pc.css" rel="alternate stylesheet" media="all" type="text/css" title="No Sidebar - Default font size" />
+<link href="../style/css/manual-print.css" rel="stylesheet" media="print" type="text/css" /><link rel="stylesheet" type="text/css" href="../style/css/prettify.css" />
+<script src="../style/scripts/prettify.min.js" type="text/javascript">
+</script>
+
+<link href="../images/favicon.ico" rel="shortcut icon" /></head>
+<body id="manual-page"><div id="page-header">
+<p class="menu"><a href="../mod/">Modüller</a> | <a href="../mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="http://wiki.apache.org/httpd/FAQ">SSS</a> | <a href="../glossary.html">Terimler</a> | <a href="../sitemap.html">Site Haritası</a></p>
+<p class="apache">Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.4</p>
+<img alt="" src="../images/feather.png" /></div>
+<div class="up"><a href="./"><img title="&lt;-" alt="&lt;-" src="../images/left.gif" /></a></div>
+<div id="path">
+<a href="http://www.apache.org/">Apache</a> &gt; <a href="http://httpd.apache.org/">HTTP Sunucusu</a> &gt; <a href="http://httpd.apache.org/docs/">Belgeleme</a> &gt; <a href="../">Sürüm 2.4</a> &gt; <a href="./">Çeşitli Belgeler</a></div><div id="page-content"><div id="preamble"><h1>Apache’de Başarımın Arttırılması</h1>
+<div class="toplang">
+<p><span>Mevcut Diller: </span><a href="../en/misc/perf-tuning.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English">&nbsp;en&nbsp;</a> |
+<a href="../fr/misc/perf-tuning.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français">&nbsp;fr&nbsp;</a> |
+<a href="../ko/misc/perf-tuning.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean">&nbsp;ko&nbsp;</a> |
+<a href="../tr/misc/perf-tuning.html" title="Türkçe">&nbsp;tr&nbsp;</a></p>
+</div>
+
+
+ <p>Apache 2.x, esneklik, taşınabilirlik ve başarım arasında bir denge
+ sağlamak üzere tasarlanmış genel amaçlı bir HTTP sunucusudur. Başka
+ sunucularla kıyaslama denemelerinde öne geçmek üzere tasarlanmamış
+ olsa da Apache 2.x gerçek yaşamda karşılaşılan pek çok durumda oldukça
+ yüksek bir başarıma ulaşacak yetenektedir.</p>
+
+ <p>Apache 1.3 ile karşılaştırıldığında 2.x sürümleri toplam veri hızını
+ ve ölçeklenebilirliği arttırmak için pek çok en iyileme seçeneği
+ içerir. Bu iyileştirmelerin pek çoğu zaten öntanımlı olarak etkin
+ olmakla birlikte derleme ve kullanım sırasında başarımı önemli ölçüde
+ etkileyebilen yapılandırma seçenekleri de mevcuttur. Bu belgede, bir
+ Apache 2.x kurulumunda sunucu yöneticisinin sunucunun başarımını
+ arttırmak amacıyla yapılandırma sırasında neler yapabileceğinden
+ bahsedilmiştir. Bu yapılandırma seçeneklerinden bazıları, httpd’nin
+ donanımın ve işletim sisteminin olanaklarından daha iyi
+ yararlanabilmesini sağlarken bir kısmı da daha hızlı bir sunum için
+ yöneticinin işlevsellikten ödün verebilmesini olanaklı kılar.</p>
+
+ </div>
+<div id="quickview"><a href="https://www.apache.org/foundation/contributing.html" class="badge"><img src="https://www.apache.org/images/SupportApache-small.png" alt="Support Apache!" /></a><ul id="toc"><li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#hardware">Donanım ve İşletim Sistemi ile İlgili Konular</a></li>
+<li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#runtime">Çalışma Anı Yapılandırması ile İlgili Konular</a></li>
+<li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#compiletime">Derleme Sırasında Yapılandırma ile İlgili Konular</a></li>
+<li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#trace">Ek: Bir çağrı izlemesinin ayrıntılı çözümlemesi</a></li>
+</ul><h3>Ayrıca bakınız:</h3><ul class="seealso"><li><a href="#comments_section">Yorumlar</a></li></ul></div>
+<div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
+<div class="section">
+<h2><a name="hardware" id="hardware">Donanım ve İşletim Sistemi ile İlgili Konular</a></h2>
+
+
+
+ <p>HTTP sunucusunun başarımını etkileyen en önemli donanım bellektir
+ (RAM). Bir HTTP sunucusu asla takaslama yapmamalıdır. Çünkü takaslama,
+ kullanıcının "yeterince hız" umduğu noktada sunumun gecikmesine sebep
+ olur. Böyle bir durumda kullanıcılar yüklemeyi durdurup tekrar
+ başlatma eğilimindedirler; sonuçta yük daha da artar. <code class="directive"><a href="../mod/mpm_common.html#maxrequestworkers">MaxRequestWorkers</a></code> yönergesinin değerini
+ değiştirerek takaslamaya sebep olabilecek kadar çok çocuk süreç
+ oluşturulmasını engelleyebilirsiniz ve böyle bir durumda bunu mutlaka
+ yapmalısınız. Bunun için yapacağınız işlem basittir: <code>top</code>
+ benzeri bir araç üzerinden çalışan süreçlerinizin bir listesini alıp
+ Apache süreçlerinizin ortalama büyüklüğünü saptayıp, mevcut bellekten
+ bir kısmını diğer süreçler için ayırdıktan sonra kalan miktarı bu
+ değere bölerseniz yönergeye atayacağınız değeri bulmuş olursunuz.</p>
+
+ <p>Donanımın diğer unsurları için kararı siz verin: Daha hızlı işlemci,
+ daha hızlı ağ kartı, daha hızlı disk; daha hızlının ne kadar hızlı
+ olacağını deneyimlerinize bağlı olarak tamamen sizin ihtiyaçlarınız
+ belirler.</p>
+
+ <p>İşletim sistemi seçimi büyük oranda yerel ilgi konusudur. Fakat yine
+ de, genelde yararlılığı kanıtlanmış bazı kurallar bu seçimde size
+ yardımcı olabilir:</p>
+
+ <ul>
+ <li>
+ <p>Seçtiğiniz işletim sisteminin (çekirdeğin) en son kararlı
+ sürümünü çalıştırın. Bir çok işletim sistemi, son yıllarda TCP
+ yığıtları ve evre kütüphaneleri ile ilgili belirgin iyileştirmeler
+ yapmışlar ve yapmaktadırlar.</p>
+ </li>
+
+ <li>
+ <p>İşletim sisteminiz <code>sendfile</code>(2) sistem çağrısını
+ destekliyorsa bunun etkinleştirilebildiği sürümün kurulu olması
+ önemlidir. (Örneğin, Linux için bu, Linux 2.4 ve sonraki sürümler
+ anlamına gelirken, Solaris için Solaris 8’den önceki sürümlerin
+ yamanması gerektirdiği anlamına gelmektedir.)
+ <code>sendfile</code> işlevinin desteklendiği sistemlerde Apache 2
+ duruk içeriği daha hızlı teslim etmek ve işlemci kullanımını
+ düşürmek amacıyla bu işlevselliği kullanacaktır.</p>
+ </li>
+ </ul>
+
+ </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
+<div class="section">
+<h2><a name="runtime" id="runtime">Çalışma Anı Yapılandırması ile İlgili Konular</a></h2>
+
+
+
+ <table class="related"><tr><th>İlgili Modüller</th><th>İlgili Yönergeler</th></tr><tr><td><ul><li><code class="module"><a href="../mod/mod_dir.html">mod_dir</a></code></li><li><code class="module"><a href="../mod/mpm_common.html">mpm_common</a></code></li><li><code class="module"><a href="../mod/mod_status.html">mod_status</a></code></li></ul></td><td><ul><li><code class="directive"><a href="../mod/core.html#allowoverride">AllowOverride</a></code></li><li><code class="directive"><a href="../mod/mod_dir.html#directoryindex">DirectoryIndex</a></code></li><li><code class="directive"><a href="../mod/core.html#hostnamelookups">HostnameLookups</a></code></li><li><code class="directive"><a href="../mod/core.html#enablemmap">EnableMMAP</a></code></li><li><code class="directive"><a href="../mod/core.html#enablesendfile">EnableSendfile</a></code></li><li><code class="directive"><a href="../mod/core.html#keepalivetimeout">KeepAliveTimeout</a></code></li><li><code class="directive"><a href="../mod/prefork.html#maxspareservers">MaxSpareServers</a></code></li><li><code class="directive"><a href="../mod/prefork.html#minspareservers">MinSpareServers</a></code></li><li><code class="directive"><a href="../mod/core.html#options">Options</a></code></li><li><code class="directive"><a href="../mod/mpm_common.html#startservers">StartServers</a></code></li></ul></td></tr></table>
+
+ <h3><a name="dns" id="dns"><code>HostnameLookups</code> ve DNS ile ilgili diğer konular</a></h3>
+
+
+
+ <p>Apache 1.3 öncesinde, <code class="directive"><a href="../mod/core.html#hostnamelookups">HostnameLookups</a></code> yönergesinin öntanımlı değeri
+ <code>On</code> idi. İstek yerine getirilmeden önce bir DNS sorgusu
+ yapılmasını gerektirmesi sebebiyle bu ayarlama her istekte bir
+ miktar gecikmeye sebep olurdu. Apache 1.3’ten itibaren yönergenin
+ öntanımlı değeri <code>Off</code> yapılmıştır. Eğer günlük
+ dosyalarınızda konak isimlerinin bulunmasını isterseniz, Apache ile
+ birlikte gelen <code class="program"><a href="../programs/logresolve.html">logresolve</a></code> programını
+ kullanabileceğiniz gibi günlük raporlarını çözümleyen Apache ile
+ gelmeyen programlardan herhangi birini de kullanabilirsiniz.</p>
+
+ <p>Günlük dosyaları üzerindeki bu işlemi sunucu makinesi dışında
+ günlük dosyasının bir kopyası üzerinde yapmanızı öneririz. Aksi
+ takdirde sunucunuzun başarımı önemli ölçüde etkilenebilir.</p>
+
+ <p><code class="directive"><a href="../mod/mod_access_compat.html#allow">Allow</a></code> veya
+ <code class="directive"><a href="../mod/mod_access_compat.html#deny">Deny</a></code>
+ yönergelerinde IP adresi yerine bir konak veya alan ismi
+ belirtirseniz, iki DNS sorguluk bir bedel ödersiniz (biri normal,
+ diğeri IP taklidine karşı ters DNS sorgusu). Başarımı en iyilemek
+ için bu yönergelerde mümkün olduğunca isim yerine IP adreslerini
+ kullanınız.</p>
+
+ <p><code class="directive"><a href="../mod/core.html#hostnamelookups">HostnameLookups</a></code>
+ yönergelerinin <code>&lt;Location "/server-status"&gt;</code> gibi
+ bölüm yönergelerinin içinde de yer alabileceğini unutmayın. Bu gibi
+ durumlarda DNS sorguları sadece istek kuralla eşleştiği takdirde
+ yapılacaktır. Aşağıdaki örnekte <code>.html</code> ve
+ <code>.cgi</code> dosyalarına yapılan istekler hariç DNS sorguları
+ iptal edilmektedir:</p>
+
+ <pre class="prettyprint lang-config">HostnameLookups off
+&lt;Files ~ "\.(html|cgi)$"&gt;
+ HostnameLookups on
+&lt;/Files&gt;</pre>
+
+
+ <p>Yine de bazı CGI’lerin DNS isimlerine ihtiyacı olursa bu CGI’lerin
+ bu ihtiyaçlarına yönelik olarak <code>gethostbyname</code> çağrıları
+ yapabileceğini gözardı etmeyiniz.</p>
+
+
+
+ <h3><a name="symlinks" id="symlinks"><code>FollowSymLinks</code> ve
+ <code>SymLinksIfOwnerMatch</code></a></h3>
+
+
+
+ <p>URL uzayınızda geçerli olmak üzere bir <code>Options
+ FollowSymLinks</code> yoksa veya <code>Options
+ SymLinksIfOwnerMatch</code> yönergeleri varsa, Apache her sembolik
+ bağın üzerinde bazı sınamalar yapmak için ek bir sistem çağrısından
+ başka istenen her dosya için de ayrı bir çağrı yapacaktır.</p>
+
+ <pre class="prettyprint lang-config">DocumentRoot "/siteler/htdocs"
+&lt;Directory /&gt;
+ Options SymLinksIfOwnerMatch
+&lt;/Directory&gt;</pre>
+
+
+ <p>Bu durumda <code>/index.html</code> için bir istek yapıldığında
+ Apache, <code>/siteler</code>, <code>/siteler/htdocs</code> ve<br />
+ <code>/siteler/htdocs/index.html</code> üzerinde
+ <code>lstat</code>(2) çağrıları yapacaktır. <code>lstat</code>
+ sonuçları önbelleğe kaydedilmediğinden bu işlem her istekte
+ yinelenecektir. Amacınız gerçekten sembolik bağları güvenlik
+ açısından sınamaksa bunu şöyle yapabilirsiniz:</p>
+
+ <pre class="prettyprint lang-config">DocumentRoot "/siteler/htdocs"
+&lt;Directory "/"&gt;
+ Options FollowSymLinks
+&lt;/Directory&gt;
+
+&lt;Directory "/siteler/htdocs"&gt;
+ Options -FollowSymLinks +SymLinksIfOwnerMatch
+&lt;/Directory&gt;</pre>
+
+
+ <p>Böylece <code class="directive"><a href="../mod/core.html#documentroot">DocumentRoot</a></code> altındaki
+ dosyalar için fazladan bir çağrı yapılmasını engellemiş olursunuz.
+ Eğer bazı bölümlerde <code class="directive"><a href="../mod/mod_alias.html#alias">Alias</a></code>, <code class="directive"><a href="../mod/mod_rewrite.html#rewriterule">RewriteRule</a></code> gibi yönergeler üzerinden belge kök
+ dizininizin dışında kalan dosya yollarına sahipseniz benzer
+ işlemleri onlar için de yapmalısınız. Sembolik bağ koruması yapmamak
+ suretiyle başarımı arttırmak isterseniz, <code>FollowSymLinks</code>
+ seçeneğini her yerde etkin kılın ve
+ <code>SymLinksIfOwnerMatch</code> seçeneğini asla
+ etkinleştirmeyin.</p>
+
+
+
+ <h3><a name="htaccess" id="htaccess"><code>AllowOverride</code></a></h3>
+
+
+
+ <p>Genellikle <code>.htaccess</code> dosyaları üzerinden yapıldığı
+ gibi URL uzayınızda geçersizleştirmelere izin veriyorsanız, Apache
+ her dosya bileşeni için bu <code>.htaccess</code> dosyalarını açmaya
+ çalışacaktır.</p>
+
+ <pre class="prettyprint lang-config">DocumentRoot "/siteler/htdocs"
+&lt;Directory "/"&gt;
+ AllowOverride all
+&lt;/Directory&gt;</pre>
+
+
+ <p>Bu durumda <code>/index.html</code> sayfasına yapılan bir istek için
+ Apache, <code>/.htaccess</code>, <code>/siteler/.htaccess</code> ve
+ <code>/siteler/htdocs/.htaccess</code> dosyalarını açmaya
+ çalışacaktır. Çözüm <code>Options FollowSymLinks</code> durumunun
+ benzeridir; başarımı arttırmak için dosya sisteminizin her yerinde
+ <code>AllowOverride None</code> olsun.</p>
+
+
+
+ <h3><a name="negotiation" id="negotiation">Dil Uzlaşımı</a></h3>
+
+
+
+ <p>Başarımı son kırıntısına kadar arttırmak istiyorsanız, mümkünse
+ içerik dili uzlaşımı da yapmayın. Dil uzlaşımından yararlanmak
+ isterken büyük başarım kayıplarına uğrayabilirsiniz. Böyle bir
+ durumda sunucunun başarımını arttırmanın tek bir yolu vardır. </p>
+
+ <pre class="prettyprint lang-config">DirectoryIndex index</pre>
+
+
+ <p>Yukarıdaki gibi bir dosya ismi kalıbı kullanmak yerine, aşağıdaki
+ gibi seçenekleri tam bir liste halinde belirtin:</p>
+
+ <pre class="prettyprint lang-config">DirectoryIndex index.cgi index.pl index.shtml index.html</pre>
+
+
+ <p>Buradaki sıralama öncelik sırasını belirler; yani,
+ öncelikli olmasını istediğiniz seçeneği listenin başına
+ yazmalısınız.</p>
+
+ <p>İstenen dosya için <code>MultiViews</code> kullanarak dizini
+ taratmak yerine, gerekli bilgiyi tek bir dosyadan okutmak suretiyle
+ başarımı arttırabilirsiniz. Bu amaçla türeşlem
+ (<code>type-map</code>) dosyaları kullanmanız yeterli olacaktır.</p>
+
+ <p>Sitenizde içerik dili uzlaşımına gerek varsa, bunu <code>Options
+ MultiViews</code> yönergesi üzerinden değil, türeşlem dosyaları
+ kullanarak yapmayı deneyin. İçerik dili uzlaşımı ve türeşlem
+ dosyalarının oluşturulması hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek
+ için <a href="../content-negotiation.html">İçerik Uzlaşımı</a>
+ belgesine bakınız.</p>
+
+
+
+ <h3>Bellek Eşlemleri</h3>
+
+
+
+ <p>Apache’nin SSI sayfalarında olduğu gibi teslim edilecek dosyanın
+ içeriğine bakma gereği duyduğu durumlarda, eğer işletim sistemi
+ <code>mmap</code>(2) ve benzerlerini destekliyorsa çekirdek normal
+ olarak dosyayı belleğe kopyalayacaktır.</p>
+
+ <p>Bazı platformlarda bu belleğe eşleme işlemi başarımı arttırsa da
+ başarımın veya httpd kararlılığının zora girdiği durumlar
+ olabilmektedir:</p>
+
+ <ul>
+ <li>
+ <p>Bazı işletim sistemlerinde işlemci sayısı artışına bağlı
+ olarak, <code>mmap</code> işlevi <code>read</code>(2) kadar iyi
+ ölçeklenmemiştir. Örneğin, çok işlemcili Solaris sunucularda
+ <code>mmap</code> iptal edildiği takdirde içeriği sunucu
+ tarafından işlenen dosyalar üzerinde bazen daha hızlı işlem
+ yapılabilmektedir.</p>
+ </li>
+
+ <li>
+ <p>Belleğe kopyalanacak dosya NFS üzerinden bağlanan bir dosya
+ sistemindeyse ve dosya başka bir NFS istemcisi makine tarafından
+ silinmiş veya dosyanın boyutu değiştirilmişse sunucunuz dosyaya
+ tekrar erişmeye çalıştığında bir hata alabilecektir.</p>
+ </li>
+ </ul>
+
+ <p>Böyle durumların olasılık dahilinde olduğu kurulumlarda içeriği
+ sunucu tarafından işlenecek dosyaların belleğe kopyalanmaması için
+ yapılandırmanıza <code>EnableMMAP off</code> satırını ekleyiniz.
+ (Dikkat: Bu yönerge dizin seviyesinde geçersizleştirilebilen
+ yönergelerdendir.)</p>
+
+
+
+ <h3><code>sendfile</code></h3>
+
+
+
+ <p>Apache’nin duruk dosyalarda olduğu gibi teslim edilecek dosyanın
+ içeriğine bakmadığı durumlarda, eğer işletim sistemi
+ <code>sendfile</code>(2) desteğine sahipse çekirdek normal olarak bu
+ desteği kullanacaktır.</p>
+
+ <p>Bazı platformlarda <code>sendfile</code> kullanımı, okuma ve yazma
+ işlemlerinin ayrı ayrı yapılmamasını sağlasa da
+ <code>sendfile</code> kullanımının httpd kararlılığını bozduğu bazı
+ durumlar sözkonusudur:</p>
+
+ <ul>
+ <li>
+ <p>Bazı platformlar derleme sisteminin saptayamadığı bozuk bir
+ <code>sendfile</code> desteğine sahip olabilir. Özellikle
+ derleme işleminin başka bir platformda yapılıp
+ <code>sendfile</code> desteği bozuk bir makineye kurulum
+ yapıldığı durumlarda bu desteğin bozuk olduğu
+ saptanamayacaktır.</p>
+ </li>
+ <li>
+ <p>Çekirdek, NFS üzerinden erişilen ağ dosyalarını kendi önbelleği
+ üzerinden gerektiği gibi sunamayabilir.</p>
+ </li>
+ </ul>
+
+ <p>Böyle durumların olasılık dahilinde olduğu kurulumlarda içeriğin
+ <code>sendfile</code> desteğiyle teslim edilmemesi için
+ yapılandırmanıza <code>EnableSendfile off</code> satırını ekleyiniz.
+ (Dikkat: Bu yönerge dizin seviyesinde geçersizleştirilebilen
+ yönergelerdendir.)</p>
+
+
+
+ <h3><a name="process" id="process">Süreç Oluşturma</a></h3>
+
+
+
+ <p>Apache 1.3 öncesinde <code class="directive"><a href="../mod/prefork.html#minspareservers">MinSpareServers</a></code>, <code class="directive"><a href="../mod/prefork.html#maxspareservers">MaxSpareServers</a></code> ve <code class="directive"><a href="../mod/mpm_common.html#startservers">StartServers</a></code> ayarları, başka sunucularla kıyaslama
+ denemelerinde olağanüstü kötü sonuçlar alınmasına sebep olmaktaydı.
+ Özellikle uygulanan yükü karşılamaya yetecek sayıda çocuk süreç
+ oluşturulması aşamasında Apache’nin elde ettiği ivme bunlardan
+ biriydi. Başlangıçta <code class="directive"><a href="../mod/mpm_common.html#startservers">StartServers</a></code> yönergesiyle belli sayıda süreç
+ oluşturulduktan sonra her saniyede bir tane olmak üzere <code class="directive"><a href="../mod/prefork.html#minspareservers">MinSpareServers</a></code> sayıda çocuk süreç
+ oluşturulmaktaydı. Örneğin, aynı anda 100 isteğe yanıt vermek için
+ <code class="directive"><a href="../mod/mpm_common.html#startservers">StartServers</a></code>
+ yönergesinin öntanımlı değeri olarak başta <code>5</code> süreç
+ oluşturulduğundan kalan süreçler için 95 saniye geçmesi gerekirdi.
+ Sık sık yeniden başlatılmadıklarından dolayı gerçek hayatta
+ sunucuların başına gelen de buydu. Başka sunucularla kıyaslama
+ denemelerinde ise işlem sadece on dakika sürmekte ve içler acısı
+ sonuçlar alınmaktaydı.</p>
+
+ <p>Saniyede bir kuralı, sunucunun yeni çocukları oluşturması sırasında
+ sistemin aşırı meşgul duruma düşmemesi için alınmış bir önlemdi.
+ Makine çocuk süreç oluşturmakla meşgul edildiği sürece isteklere
+ yanıt veremeyecektir. Böylesi bir durum Apache’nin başarımını
+ kötüleştirmekten başka işe yaramayacaktır. Apache 1.3’te saniyede
+ bir kuralı biraz esnetildi. Yeni gerçeklenimde artık bir süreç
+ oluşturduktan bir saniye sonra iki süreç, bir saniye sonra dört
+ süreç oluşturulmakta ve işlem, saniyede 32 çocuk süreç oluşturulur
+ duruma gelene kadar böyle ivmelenmektedir. Çocuk süreç oluşturma
+ işlemi <code class="directive"><a href="../mod/prefork.html#minspareservers">MinSpareServers</a></code>
+ değerine ulaşılınca durmaktadır.</p>
+
+ <p>Bu, <code class="directive"><a href="../mod/prefork.html#minspareservers">MinSpareServers</a></code>,
+ <code class="directive"><a href="../mod/prefork.html#maxspareservers">MaxSpareServers</a></code> ve
+ <code class="directive"><a href="../mod/mpm_common.html#startservers">StartServers</a></code> ayarlarıyla
+ oynamayı neredeyse gereksiz kılacak kadar iyi sonuçlar verecek gibi
+ görünmektedir. Saniyede 4 çocuktan fazlası oluşturulmaya
+ başlandığında hata günlüğüne bazı iletiler düşmeye başlar. Bu
+ iletilerin sayısı çok artarsa bu ayarlarla oynama vakti gelmiş
+ demektir. Bunun için <code class="module"><a href="../mod/mod_status.html">mod_status</a></code> çıktısını bir
+ kılavuz olarak kullanabilirsiniz.</p>
+
+ <p>Süreç oluşturmayla ilgili olarak süreç ölümü <code class="directive"><a href="../mod/mpm_common.html#maxconnectionsperchild">MaxConnectionsPerChild</a></code> değeri ile
+ sağlanır. Bu değer öntanımlı olarak <code>0</code> olup, çocuk süreç
+ başına istek sayısının sınırsız olduğu anlamına gelir. Eğer
+ yapılandırmanızda bu değeri <code>30</code> gibi çok düşük bir
+ değere ayarlarsanız bunu hemen kaldırmak zorunda kalabilirsiniz.
+ Sunucunuzu SunOS veya Solaris’in eski bir sürümü üzerinde
+ çalıştırıyorsanız bellek kaçaklarına sebep olmamak için bu değeri
+ <code>10000</code> ile sınırlayınız.</p>
+
+ <p>Kalıcı bağlantı özelliğini kullanıyorsanız, çocuk süreçler zaten
+ açık bağlantılardan istek beklemekte olacaklardır. <code class="directive"><a href="../mod/core.html#keepalivetimeout">KeepAliveTimeout</a></code> yönergesinin öntanımlı
+ değeri <code>5</code> saniye olup bu etkiyi en aza indirmeye yönelik
+ süredir. Burada ağ band genişliği ile sunucu kaynaklarının kullanımı
+ arasında bir seçim yapmak söz konusudur. Hiçbir şey umurunuzda
+ değilse <a href="http://www.hpl.hp.com/techreports/Compaq-DEC/WRL-95-4.html">
+ çoğu ayrıcalığın yitirilmesi pahasına</a> bu değeri rahatça
+ <code>60</code> saniyenin üzerine çıkarabilirsiniz.</p>
+
+
+ </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
+<div class="section">
+<h2><a name="compiletime" id="compiletime">Derleme Sırasında Yapılandırma ile İlgili Konular</a></h2>
+
+
+ <h3>MPM Seçimi</h3>
+
+
+ <p>Apache 2.x, <a href="../mpm.html">Çok Süreçlilik Modülleri</a>
+ (MPM) adı verilen eklemlenebilir çok görevlilik modellerini
+ destekler. Apache’yi derlerken bu MPM’lerden birini seçmeniz
+ gerekir. MPM’lerden bazıları platformlara özeldir:
+ <code class="module"><a href="../mod/mpm_netware.html">mpm_netware</a></code>, <code class="module"><a href="../mod/mpmt_os2.html">mpmt_os2</a></code> ve
+ <code class="module"><a href="../mod/mpm_winnt.html">mpm_winnt</a></code>. Unix
+ benzeri sistemler için ise seçebileceğiniz modül sayısı birden
+ fazladır. MPM seçiminin httpd’nin hızında ve ölçeklenebilirliğinde
+ bazı etkileri olabilir:</p>
+
+ <ul>
+
+ <li><code class="module"><a href="../mod/worker.html">worker</a></code> modülü her biri çok evreli çok sayıda
+ çocuk süreç kullanımını destekler. Her evre aynı anda tek bir
+ bağlantıya hizmet sunar. Aynı hizmeti daha az bellek harcayarak
+ vermesi nedeniyle yüksek trafiğe sahip sunucularda
+ <code class="module"><a href="../mod/prefork.html">prefork</a></code> modülüne göre daha iyi bir seçimdir.</li>
+
+ <li><code class="module"><a href="../mod/event.html">event</a></code> modülü <code class="module"><a href="../mod/worker.html">worker</a></code> modülü gibi
+ çok evreli bir modüldür, fakat aunı anda dahafazla isteğe yanıt
+ verecek şekilde tasarlanmıştır. Bunu, evreleri destekleyen bazı
+ işlemleri yapmamak suretiyle yeni isteklerle çalışacak ana evreleri
+ serbestleştirerek sağlar.</li>
+
+ <li><code class="module"><a href="../mod/prefork.html">prefork</a></code> modülü her biri tek bir evreye sahip
+ çok sayıda çocuk süreç kullanımını destekler. Her süreç aynı anda
+ tek bir bağlantıya hizmet sunar. Çoğu sistemde daha hızlı olması
+ nedeniyle <code class="module"><a href="../mod/worker.html">worker</a></code> modülüne göre daha iyi bir seçim
+ olarak görünürse de bunu daha fazla bellek kullanarak sağlar.
+ <code class="module"><a href="../mod/prefork.html">prefork</a></code> modülünün evresiz tasarımının
+ <code class="module"><a href="../mod/worker.html">worker</a></code> modülüne göre bazı yararlı tarafları
+ vardır: Çok evreli sistemlerde güvenilir olmayan üçüncü parti
+ modülleri kullanabilir ve evrelerde hata ayıklamanın yetersiz
+ kaldığı platformlarda hatalarını ayıklamak daha kolaydır.</li>
+
+ </ul>
+
+ <p>Bu modüller ve diğerleri hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek için
+ <a href="../mpm.html">Çok Süreçlilik Modülleri</a> belgesine
+ bakınız.</p>
+
+
+
+ <h3><a name="modules" id="modules">Modüller</a></h3>
+
+
+
+ <p>Bellek kullanımı başarım konusunda önemli olduğundan gerçekte
+ kullanmadığınız modülleri elemeye çalışmalısınız. Modülleri birer <a href="../dso.html">DSO</a> olarak derlediyseniz <code class="directive"><a href="../mod/mod_so.html#loadmodule">LoadModule</a></code> yönergesinin bulunduğu satırı
+ açıklama haline getirmeniz modülden kurtulmanız için yeterli
+ olacaktır. Modülleri bu şekilde kaldırarak onların yokluğunda
+ sitenizin hala işlevlerini yerine getirdiğini görme şansına da
+ kavuşmuş olursunuz.</p>
+
+ <p>Ancak, eğer modülleri Apache çalıştırılabilirinin içine
+ gömmüşseniz istenmeyen modülleri kaldırmak için Apache'yi yeniden
+ derlemeniz gerekir.</p>
+
+ <p>Bu noktada bir soru akla gelebilir: Hangi modüller gerekli,
+ hangileri değil? Bu sorunun yanıtı şüphesiz siteden siteye değişir.
+ Ancak, olmazsa olmaz moüller olarak <code class="module"><a href="../mod/mod_mime.html">mod_mime</a></code>,
+ <code class="module"><a href="../mod/mod_dir.html">mod_dir</a></code> ve <code class="module"><a href="../mod/mod_log_config.html">mod_log_config</a></code>
+ modüllerini sayabiliriz. Bunlardan <code>mod_log_config</code>
+ olmadan da bir sitenin çalışabileceğinden hareketle bu modülün
+ varlığı isteğe bağlı olsa da bu modülü kaldırmanızı önermiyoruz.</p>
+
+
+
+ <h3>Atomik İşlemler</h3>
+
+
+
+ <p>Worker MPM'nin en son geliştirme sürümleri ve
+ <code class="module"><a href="../mod/mod_cache.html">mod_cache</a></code> gibi bazı modüller APR'nin atomik API'sini
+ kullanırlar. Bu API, düşük ayarlı evre eşzamanlamasında atomik
+ işlemler yapar.</p>
+
+ <p>Öntanımlı olarak, APR bu işlemleri hedef işletim sistemi/işlemci
+ platformunda kullanılabilecek en verimli mekanizmayı kullanarak
+ gerçekleştirir. Günümüz işlemcilerinin çoğu, örneğin, bir atomik
+ karşılaştırma ve takas (CAS) işlemini donanımda gerçekleştirmektedir.
+ Bazı platformlarda APR'nin atomik işlemler için öntanımlı olarak daha
+ yavaş olan mutekslere dayalı gerçeklenimi kullanmasının sebebi eski
+ işlemcilerde bu tür makine kodlarının yokluğudur. Apache'yi bu tür
+ platformalarda günümüz işlemcileriyde çalıştırmayı düşünüyorsanız
+ Apache'yi derlemek için yapılandırırken en hızlı atomik işlemin
+ seçilebilmesi için <code>--enable-nonportable-atomics</code>
+ seçeneğini kullanın:</p>
+
+ <div class="example"><p><code>
+ ./buildconf<br />
+ ./configure --with-mpm=worker --enable-nonportable-atomics=yes
+ </code></p></div>
+
+ <p><code>--enable-nonportable-atomics</code> seçeneği şu platformlar
+ için uygundur:</p>
+
+ <ul>
+
+ <li>SPARC üzerinde Solaris<br />
+ APR öntanımlı olarak, SPARC/Solaris üzerinde mutekslere dayalı
+ atomik işlemleri kullanır. Ancak,
+ <code>--enable-nonportable-atomics</code> yapılandırmasını
+ kullanırsanız, donanım üzerinde hızlı karşılaştırma ve takas
+ için uygun SPARC v8plus kodunu kullanacak şekilde kod üretilir.
+ Apache'yi bu seçenekle yapılandırırsanız atomik işlemler daha
+ verimli olacak fakat derlenen Apache çalıştırılabiliri sadece
+ UltraSPARC kırmığı üzerinde çalışacaktır.
+ </li>
+
+ <li>x86 üzerinde Linux<br />
+ APR öntanımlı olarak, Linux üzerinde mutekslere dayalı atomik
+ işlemleri kullanır. Ancak,
+ <code>--enable-nonportable-atomics</code> yapılandırmasını
+ kullanırsanız, donanım üzerinde hızlı karşılaştırma ve takas
+ için uygun 486 kodunu kullanacak şekilde kod üretilir. Apache'yi
+ bu seçenekle yapılandırırsanız atomik işlemler daha verimli
+ olacak fakat derlenen Apache çalıştırılabiliri (386 üzerinde
+ değil) sadece 486 ve sonrası kırmıklarda çalışacaktır.
+ </li>
+
+ </ul>
+
+
+
+ <h3><code>mod_status</code> ve <code>ExtendedStatus On</code>
+ </h3>
+
+
+
+ <p><code class="module"><a href="../mod/mod_status.html">mod_status</a></code> modülünü derlemiş ve Apache'yi
+ yapılandırır ve çalıştırırken <code>ExtendedStatus On</code> satırını
+ da kullanmışsanız Apache her istek üzerinde
+ <code>gettimeofday(2)</code> (veya işletim sistemine bağlı olarak
+ <code>time(2)</code>) çağrısından başka (1.3 öncesinde) fazladan
+ defalarca <code>time(2)</code> çağrıları yapacaktır. Bu çağrılarla
+ durum raporununun zamanlama bilgilerini içermesi sağlanır. Başarımı
+ arttırmak için <code>ExtendedStatus off</code> yapın (zaten öntanımlı
+ böyledir).</p>
+
+
+
+ <h3><code>accept</code> dizgilemesi ve çok soketli işlem</h3>
+
+
+
+ <div class="warning"><h3>Uyarı:</h3>
+ <p>Bu bölüm, Apache HTTP sunucusunun 2.x sürümlerinde yapılan
+ değişikliklere göre tamamen güncellenmemiştir. Bazı bilgiler hala
+ geçerliyse de lütfen dikkatli kullanınız.</p>
+ </div>
+
+ <p>Burada Unix soket arayüzü gerçeklenirken ihmal edilen bir durumdan
+ bahsedeceğiz. HTTP sunucunuzun çok sayıda adresten çok sayıda portu
+ dinlemek için çok sayıda <code class="directive"><a href="../mod/mpm_common.html#listen">Listen</a></code> yönergesi kullanmakta olduğunu varsayalım. Her
+ soketi çalıştığını görmek için denerken Apache bağlantı için
+ <code>select(2)</code> kullanacaktır. <code>select(2)</code> çağrısı
+ bu soketin üzerinde <em>sıfır</em> veya <em>en azından bir</em>
+ bağlantının beklemekte olduğu anlamına gelir. Apache'nin modeli çok
+ sayıda çocuk süreç içerir ve boşta olanların tümünde aynı anda yeni
+ bağlantılar denenebilir. Gerçekte çalışan kod bu olmasa da meramımızı
+ anlatmak için kodun şöyle bir şey olduğunu varsayabiliriz:</p>
+
+ <pre class="prettyprint lang-c"> for (;;) {
+ for (;;) {
+ fd_set accept_fds;
+
+ FD_ZERO (&amp;accept_fds);
+ for (i = first_socket; i &lt;= last_socket; ++i) {
+ FD_SET (i, &amp;accept_fds);
+ }
+ rc = select (last_socket+1, &amp;accept_fds, NULL, NULL, NULL);
+ if (rc &lt; 1) continue;
+ new_connection = -1;
+ for (i = first_socket; i &lt;= last_socket; ++i) {
+ if (FD_ISSET (i, &amp;accept_fds)) {
+ new_connection = accept (i, NULL, NULL);
+ if (new_connection != -1) break;
+ }
+ }
+ if (new_connection != -1) break;
+ }
+ process_the(new_connection);
+ }</pre>
+
+
+ <p>Bu özet gerçeklenim bir takım açlık sorunlarına sebep olur. Bu
+ döngünün çalışması sırasında aynı anda çok sayıda çocuk süreç yeniden
+ çağrılır ve istekler arasında kalan çoğu çocuk da <code>select</code>
+ ile engellenir. Engellenen tüm bu çocuklar soketlerden herhangi biri
+ üzerinde tek bir istek göründüğünde <code>select</code> tarafından
+ uyandırılıp işleme sokulmak üzere döndürülürler. (Uyandırılan çocuk
+ sayısı işletim sistemine ve zamanlama ayarlarına göre değişiklik
+ gösterir,) Bunların hepsi döngüye katılıp bağlantı kabul etmeye
+ (<code>accept</code>) çalışırlar. Fakat içlerinden yalnız biri
+ (sadece bir bağlantı isteğinin mevcut olduğu varsayımıyla) bunu
+ başarabilir. Kalanının bağlantı kabul etmesi (<code>accept</code>)
+ <em>engellenir</em>. Bu durum, bu çocukları istekleri başka başka soketlerden
+ değil mecburen tek bir soketten kabul etmeye kilitler ve bu soket
+ üzerinde yeni bir istek belirip uyandırılana kadar bu durumda
+ kalırlar. Bu açlık sorunu ilk olarak <a href="http://bugs.apache.org/index/full/467">PR#467</a> sayılı raporla
+ belgelenmiştir. Bu sorunun en az iki çözümü vardır.</p>
+
+ <p>Çözümün biri engellenmeyen soket kullanımıdır. Bu durumda
+ <code>accept</code> çocukları engellemeyecek ve yapılan bir
+ bağlantının ardından diğer çocuklar durumları değişmeksizin bağlantı
+ beklemeye devam edeceklerdir. Fakat bu durum işlemci zamanının boşa
+ harcanmasına sebep olur. Seçilmiş (<code>select</code>) boşta on
+ çocuğun olduğunu ve bir bağlantı geldiğini varsayalım. Kalan dokuz
+ çocuk işine devam edip bağlantı kabul etmeyi (<code>accept</code>)
+ deneyecek, başarızsız olacak, dönecek başa, tekrar seçilecek
+ (<code>select</code>) ve böyle hiçbir iş yapmadan dönüp duracaktır. Bu
+ arada hizmet sunmakta olanlar da işlerini bitirdikten sonra bu
+ döngüdeki yerlerini alacaklardır. Aynı kutunun içinde boşta bir sürü
+ işlemciniz (çok işlemcili sistemler) yoksa bu çözüm pek verimli
+ olmayacaktır.</p>
+
+ <p>Diğer çözüm ise Apache tarafından kullanılan çözüm olup, girdiyi
+ bir iç döngüde sıraya sokmaktır. Döngü aşağıda örneklenmiştir (farklar
+ vurgulanmıştır):</p>
+
+ <pre class="prettyprint lang-c"> for (;;) {
+ <strong>accept_mutex_on ();</strong>
+ for (;;) {
+ fd_set accept_fds;
+
+ FD_ZERO (&amp;accept_fds);
+ for (i = first_socket; i &lt;= last_socket; ++i) {
+ FD_SET (i, &amp;accept_fds);
+ }
+ rc = select (last_socket+1, &amp;accept_fds, NULL, NULL, NULL);
+ if (rc &lt; 1) continue;
+ new_connection = -1;
+ for (i = first_socket; i &lt;= last_socket; ++i) {
+ if (FD_ISSET (i, &amp;accept_fds)) {
+ new_connection = accept (i, NULL, NULL);
+ if (new_connection != -1) break;
+ }
+ }
+ if (new_connection != -1) break;
+ }
+ <strong>accept_mutex_off ();</strong>
+ process the new_connection;
+ }</pre>
+
+
+ <p><code>accept_mutex_on</code> ve <code>accept_mutex_off</code> <a id="serialize" name="serialize">işlevleri</a> bir karşılıklı red
+ semoforu oluştururlar. Mutekse aynı anda sadece bir çocuk sahip
+ olabilir. Bu muteksleri gerçeklemek için çeşitli seçenekler vardır.
+ Seçim, <code>src/conf.h</code> (1.3 öncesi) veya
+ <code>src/include/ap_config.h</code> (1.3 ve sonrası) dosyasında
+ tanımlanmıştır. Bazı mimariler bir kilitleme seçeneğine sahip
+ değildir. Böyle mimarilerde çok sayıda <code class="directive"><a href="../mod/mpm_common.html#listen">Listen</a></code> yönergesi kullanmak güvenilir
+ olmayacaktır.</p>
+
+ <p><code class="directive"><a href="../mod/core.html#mutex">Mutex</a></code> yönergesi,
+ <code>mpm-accept</code> muteks gerçeklenimini çalışma anında değiştirmek
+ için kullanılabilir. Farklı muteks gerçeklenimleri ile ilgili hususlar
+ bu yönergede belgelenmiştir.</p>
+
+ <p>Başka bir çözüm daha vardır ancak döngü kısmen dizgilenmeyeceğinden
+ (yani belli sayıda sürece izin verilemeyeceğinden) asla
+ gerçeklenmemiştir. Bu sadece, aynı anda çok sayıda çocuk sürecin
+ çalışabileceği ve dolayısıyla band genişliğinin tüm yönleriyle
+ kullanılabileceği çok işlemcili sistemlerde ilginç olabilirdi. Bu
+ gelecekte incelenmeye değer bir konu olmakla beraber çok sayıda HTTP
+ sunucusunun aynı anda aynı amaca hizmet edecek şekilde çalışması
+ standart olarak pek mümkün görülmediğinden bu olasılık çok
+ düşüktür.</p>
+
+ <p>En yüksek başarımı elde etmek için ideal olanı sunucuları
+ çalıştırırken çok sayıda <code class="directive"><a href="../mod/mpm_common.html#listen">Listen</a></code> yönergesi kullanmamaktır. Fakat siz yine de
+ okumaya devam edin.</p>
+
+
+
+ <h3><code>accept</code> dizgilemesi - tek soket</h3>
+
+
+
+ <p>Çok soketli sunucular için yukarıda açıklananlar iyi güzel de tek
+ soketli sunucularda durum ne? Kuramsal olarak, bunların hiçbiriyle bir
+ sorunları olmaması gerekir. Çünkü yeni bir bağlantı gelene kadar tüm
+ çocuklar <code>accept(2)</code> ile engellenirler dolayısıyla hiçbir
+ açlık sorununun ortaya çıkmaması gerekir. Uygulamada ise son
+ kullanıcıdan gizli olarak, yukarıda engellenmeyen çocuklar çözümünde
+ bahsedilenle hemen hemen aynı "boşa dönüp durma" davranışı mevcuttur.
+ Çoğu TCP yığıtı bu yolu gerçeklemiştir. Çekirdek, yeni bir bağlantı
+ ortaya çıktığında <code>accept</code> ile engellenen tüm süreçleri
+ uyandırır. Bu süreçlerden bağlantıyı alan kullanıcı bölgesine geçerken
+ çekirdek içinde döngüde olan diğerleri de yeni bağlantı keşfedilene
+ kadar uykularına geri dönerler. Bu çekirdek içi döngü, kullanıcı
+ bölgesindeki kodlara görünür değildir ama bu olmadıkları anlamına
+ gelmez. Bu durum, çok soketli engellenmeyen çocuklar çözümündeki boşa
+ döngünün sebep olduğu gereksiz işlemci yükü sorununu içinde
+ barındırır.</p>
+
+ <p>Bununla birlikte, tek soketli durumda bile bundan daha verimli bir
+ davranış sergileyen bir çok mimari bulduk. Bu aslında hemen hemen her
+ durumda öntanımlı olarak böyledir. Linux altında yapılan üstünkörü
+ denemelerde (128MB bellekli çift Pentium pro 166 işlemcili makinede
+ Linux 2.0.30) tek sokette dizgilemenin dizgilenmemiş duruma göre
+ saniyede %3 daha az istekle sonuçlandığı gösterilmiştir. Fakat
+ dizgilenmemiş tek soket durumunda her istekte 100ms'lik ek bir gecikme
+ olduğu görülmüştür. Bu gecikmenin sebebi muhtemelen uzun mesafeli
+ hatlar olup sadece yerel ağlarda söz konusudur. Tek soketli
+ dizgilemeyi geçersiz kılmak için
+ <code>SINGLE_LISTEN_UNSERIALIZED_ACCEPT</code> tanımlarsanız tek
+ soketli sunucularda artık dizgileme yapılmayacaktır.</p>
+
+
+
+ <h3>Kapatmayı zamana yaymak</h3>
+
+
+
+ <p><a href="http://www.ics.uci.edu/pub/ietf/http/draft-ietf-http-connection-00.txt">draft-ietf-http-connection-00.txt</a> taslağının 8. bölümünde
+ bahsedildiği gibi, bir HTTP sunucusunun protokolü <strong>güvenilir
+ şekilde</strong> gerçeklemesi için her iki yöndeki iletişimi
+ birbirinden bağımsız olarak (iki yönlü bir TCP bağlantısının her
+ yarısını diğerinden bağımsız olarak) kapatması gerekir.</p>
+
+ <p>Bu özellik Apache'ye eklendiğinde Unix'in çeşitli sürümlerinde
+ uzgörüsüzlükten dolayı bir takım geçici telaş sorunlarına sebep oldu.
+ TCP belirtimi <code>FIN_WAIT_2</code> durumunda bir zaman aşımından
+ bahsetmez ama yasaklamaz da. Zaman aşımı olmayan sistemlerde, Apache
+ 1.2 çoğu soketin sonsuza kadar <code>FIN_WAIT_2</code> durumunda
+ takılıp kalmasına sebep olur. Çoğu durumda, satıcıdan sağlanan en son
+ TCP/IP yamalarını uygulanarak bu önlenebilir. Satıcının hiçbir yeni
+ yama dağıtmadığı durumlarda (örneğin, SunOS4 -- bir kaynak lisansı ile
+ insanlar bunu kendileri yamayabilirse de) bu özelliği devre dışı
+ bırakmaya karar verdik.</p>
+
+ <p>Bunun üstesinden gelmenin iki yolu vardır. Bunlardan biri
+ <code>SO_LINGER</code> soket seçeneğidir. Bu işin kaderi buymuş gibi
+ görünürse de çoğu TCP/IP yığıtında bu gerektiği gibi
+ gerçeklenmemiştir. Bu yığıtlar üzerinde, bu yöntemin, doğru bir
+ gerçeklenimle bile (örneğin, Linux 2.0.31) sonraki çözümden daha
+ pahalı olduğu ortaya çıkmıştır.</p>
+
+ <p>Çoğunlukla, Apache bunu (<code>http_main.c</code> içindeki)
+ <code>lingering_close</code> adında bir işlevle gerçekler. Bu işlev
+ kabaca şöyle görünür:</p>
+
+ <pre class="prettyprint lang-c"> void lingering_close (int s)
+ {
+ char junk_buffer[2048];
+
+ /* shutdown the sending side */
+ shutdown (s, 1);
+
+ signal (SIGALRM, lingering_death);
+ alarm (30);
+
+ for (;;) {
+ select (s for reading, 2 second timeout);
+ if (error) break;
+ if (s is ready for reading) {
+ if (read (s, junk_buffer, sizeof (junk_buffer)) &lt;= 0) {
+ break;
+ }
+ /* just toss away whatever is here */
+ }
+ }
+
+ close (s);
+ }</pre>
+
+
+ <p>Bağlantı sonunda bu doğal olarak biraz daha masrafa yol açar, fakat
+ güvenilir bir gerçeklenim için bu gereklidir. HTTP/1.1'in daha yaygın
+ kullanılmaya başlanması ve tüm bağlantıların kalıcı hale gelmesiyle bu
+ gerçeklenim daha fazla istek üzerinden kendi masrafını
+ karşılayacaktır. Ateşle oynamak ve bu özelliği devre dışı bırakmak
+ isterseniz <code>NO_LINGCLOSE</code>'u tanımlayabilirsiniz, fakat bu
+ asla önerilmez. Özellikle, HTTP/1.1'den itibaren boruhatlı kalıcı
+ bağlantıların <code>lingering_close</code> kullanmaya başlaması mutlak
+ bir gerekliliktir (ve <a href="http://www.w3.org/Protocols/HTTP/Performance/Pipeline.html">
+ boruhatlı bağlantıların daha hızlı</a> olması nedeniyle bu
+ bağlantıları desteklemek isteyebilirsiniz).</p>
+
+
+
+ <h3>Çetele Dosyası</h3>
+
+
+
+ <p>Apache'nin ana ve alt süreçleri birbirleriyle çetele denen birşey
+ üzerinden haberleşirler. Bunun en mükemmel şekilde paylaşımlı bellekte
+ gerçeklenmesi gerekir. Eriştiğimiz veya portlarını ayrıntılı olarak
+ belirttiğimiz işletim sistemleri için bu, genellikle paylaşımlı bellek
+ kullanılarak gerçeklenir. Geri kalanlar, öntanımlı olarak bunu bir
+ disk dosyası kullanarak gerçekler. Bir disk dosyaı yavaş olmanın yanı
+ sıra güvenilir de değildir (ve daha az özelliğe sahiptir). Mimarinizin
+ <code>src/main/conf.h</code> dosyasını inceleyin ve
+ <code>USE_MMAP_SCOREBOARD</code> veya
+ <code>USE_SHMGET_SCOREBOARD</code>'a bakın. Bu ikisinden birinin (ve
+ yanı sıra sırasıyla <code>HAVE_MMAP</code> veya
+ <code>HAVE_SHMGET</code>'in) tanımlanmış olması, sağlanan paylaşımlı
+ bellek kodunu etkinleştirir. Eğer sisteminiz diğer türdeki paylaşımlı
+ belleğe sahipse, <code>src/main/http_main.c</code> dosyasını açıp,
+ Apache'de bu belleği kullanması gereken kanca işlevleri ekleyin (Bize
+ de bir yama yollayın, lütfen).</p>
+
+ <div class="note">Tarihsel bilgi: Apache'nin Linux uyarlaması, Apache'nin 1.2
+ sürümüne kadar paylaşımlı belleği kullanmaya başlamamıştı. Bu kusur,
+ Apache'nin Linux üzerindeki erken dönem sürümlerinin davranışlarının
+ zayıf ve güvenilmez olmasına yol açmıştı.</div>
+
+
+
+ <h3>DYNAMIC_MODULE_LIMIT</h3>
+
+
+
+ <p>Devingen olarak yüklenen modülleri kullanmamak niyetindeyseniz
+ (burayı okuyan ve sunucunuzun başarımını son kırıntısına kadar
+ arttırmakla ilgilenen biriyseniz bunu düşünmezsiniz), sunucunuzu
+ derlerken seçenekler arasına <code>-DDYNAMIC_MODULE_LIMIT=0</code>
+ seçeneğini de ekleyin. Bu suretle, sadece, devingen olarak yüklenen
+ modüller için ayrılacak belleği kazanmış olacaksınız.</p>
+
+
+
+ </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
+<div class="section">
+<h2><a name="trace" id="trace">Ek: Bir çağrı izlemesinin ayrıntılı çözümlemesi</a></h2>
+
+
+
+ <p>Burada, Solaris 8 üzerinde worker MPM'li Apache 2.0.38'in bir sistem
+ çağrısı izlenmektedir. Bu izleme şu komutla elde edilmiştir:</p>
+
+ <div class="example"><p><code>
+ truss -l -p <var>httpd_çocuk_pidi</var>.
+ </code></p></div>
+
+ <p><code>-l</code> seçeneği, truss'a hafif bir sürecin yaptığı her
+ sistem çağrısını (hafif süreç -- HS -- Solaris'in bir çekirdek seviyesi
+ evreleme biçimi) günlüğe yazmasını söyler.</p>
+
+ <p>Diğer sistemlerin sistem çağrılarını izleyen farklı araçları vardır
+ (<code>strace</code>, <code>ktrace</code>, <code>par</code> gibi).
+ Bunlar da benzer çıktılar üretirler.</p>
+
+ <p>Bu izleme sırasında, bir istemci httpd'den 10 KB'lık duruk bir dosya
+ talebinde bulunmuştur. Duruk olmayan veya içerik uzlaşımlı isteklerin
+ izleme kayıtları vahşice (bazı durumlarda epey çirkince) farklı
+ görünür.</p>
+
+ <div class="example"><p><code>
+ /67: accept(3, 0x00200BEC, 0x00200C0C, 1) (uykuda...)<br />
+ /67: accept(3, 0x00200BEC, 0x00200C0C, 1) = 9
+ </code></p></div>
+
+ <p>Bu izlemede, dinleyen evre HS #67 içinde çalışmaktadır.</p>
+
+ <div class="note"><code>accept(2)</code> dizgelemesinin olmayışına dikkat edin.
+ Özellikle bu platformda worker MPM, çok sayıda portu dinlemedikçe,
+ öntanımlı olarak dizgeleştirilmemiş bir accept çağrısı kullanır.</div>
+
+ <div class="example"><p><code>
+ /65: lwp_park(0x00000000, 0) = 0<br />
+ /67: lwp_unpark(65, 1) = 0
+ </code></p></div>
+
+ <p>Bağlantının kabul edilmesiyle, dinleyici evre isteği yerine getirmek
+ üzere bir worker evresini uyandırır. Bu izlemede, isteği yerine getiren
+ worker evresi HS #65'e aittir.</p>
+
+ <div class="example"><p><code>
+ /65: getsockname(9, 0x00200BA4, 0x00200BC4, 1) = 0
+ </code></p></div>
+
+ <p>Sanal konakların gerçeklenimi sırasında, Apache'nin, bağlantıları
+ kabul etmek için kullanılan yerel soket adreslerini bilmesi gerekir.
+ Çoğu durumda bu çağrıyı bertaraf etmek mümkündür (hiç sanal konağın
+ olmadığı veya <code class="directive"><a href="../mod/mpm_common.html#listen">Listen</a></code>
+ yönergelerinin mutlak adreslerle kullanıldığı durumlarda). Fakat bu en
+ iyilemeleri yapmak için henüz bir çaba harcanmamıştır.</p>
+
+ <div class="example"><p><code>
+ /65: brk(0x002170E8) = 0<br />
+ /65: brk(0x002190E8) = 0
+ </code></p></div>
+
+ <p><code>brk(2)</code> çağrıları devingen bellekten bellek ayırır. httpd
+ çoğu isteği yerine getirirken özel bellek ayırıcılar
+ (<code>apr_pool</code> ve <code>apr_bucket_alloc</code>) kullandığından
+ bunlar bir sistem çağrısı izlemesinde nadiren görünür. Bu izlemede,
+ httpd henüz yeni başlatıldığından, özel bellek ayırıcıları oluşturmak
+ için ham bellek bloklarını ayırmak amacıyla <code>malloc(3)</code>
+ çağrıları yapması gerekir.</p>
+
+ <div class="example"><p><code>
+/65: fcntl(9, F_GETFL, 0x00000000) = 2<br />
+/65: fstat64(9, 0xFAF7B818) = 0<br />
+/65: getsockopt(9, 65535, 8192, 0xFAF7B918, 0xFAF7B910, 2190656) = 0<br />
+/65: fstat64(9, 0xFAF7B818) = 0<br />
+/65: getsockopt(9, 65535, 8192, 0xFAF7B918, 0xFAF7B914, 2190656) = 0<br />
+/65: setsockopt(9, 65535, 8192, 0xFAF7B918, 4, 2190656) = 0<br />
+/65: fcntl(9, F_SETFL, 0x00000082) = 0
+ </code></p></div>
+
+ <p>Ardından, worker evresi istemciye (dosya tanıtıcısı 9) engellenmeyen
+ kipte bir bağlantı açar. <code>setsockopt(2)</code>
+ ve <code>getsockopt(2)</code> çağrıları, Solaris libc'sinin soketler
+ üzerindeki <code>fcntl(2)</code> çağrısı yanında birer yan etkiden
+ ibarettirler.</p>
+
+ <div class="example"><p><code>
+ /65: read(9, " G E T / 1 0 k . h t m".., 8000) = 97
+ </code></p></div>
+
+ <p>Worker evresi istemciden isteği okur.</p>
+
+ <div class="example"><p><code>
+/65: stat("/var/httpd/apache/httpd-8999/htdocs/10k.html", 0xFAF7B978) = 0<br />
+/65: open("/var/httpd/apache/httpd-8999/htdocs/10k.html", O_RDONLY) = 10
+ </code></p></div>
+
+ <p>Bu httpd <code>Options FollowSymLinks</code> ve <code>AllowOverride
+ None</code> ile yapılandırılmıştır. Bu bakımdan, ne istenen dosya ile
+ sonuçlanan yol üzerindeki her dizinde <code>lstat(2)</code> çağrısına ne
+ de <code>.htaccess</code> dosyalarına bakılmasına gerek vardır.
+ <code>stat(2)</code> çağrısı basitçe dosya için şunları doğrulamak
+ amacıyla yapılır: 1) dosya mevcuttur ve 2) bir dizin değil normal bir
+ dosyadır.</p>
+
+ <div class="example"><p><code>
+ /65: sendfilev(0, 9, 0x00200F90, 2, 0xFAF7B53C) = 10269
+ </code></p></div>
+
+ <p>Bu örnekte, httpd, istenen dosyayı ve HTTP yanıt başlığını tek bir
+ <code>sendfilev(2)</code> sistem çağrısı ile göndermektedir. Dosya
+ gönderim işleminin anlamı sistemden sisteme değişiklik gösterir. Bazı
+ sistemlerde, <code>sendfile(2)</code> çağrısından önce başlıkları
+ göndermek için <code>write(2)</code> veya <code>writev(2)</code>
+ çağrısı yapmak gerekir.</p>
+
+ <div class="example"><p><code>
+ /65: write(4, " 1 2 7 . 0 . 0 . 1 - ".., 78) = 78
+ </code></p></div>
+
+ <p>Bu <code>write(2)</code> çağrısı isteği erişim günlüğüne kaydeder. Bu
+ izlemede eksik olan tek şey, <code>time(2)</code> çağrısıdır. Apache
+ 1.3'ün aksine, Apache 2.x zamana bakmak için
+ <code>gettimeofday(3)</code> çağırısını kullanır. Linux ve Solaris gibi
+ bazı işletim sistemleri, <code>gettimeofday</code> işlevinin, sıradan
+ bir sistem çağrısından daha fazla götürüsü olmayan en iyilenmiş bir
+ gerçeklenimine sahiptir.</p>
+
+ <div class="example"><p><code>
+ /65: shutdown(9, 1, 1) = 0<br />
+ /65: poll(0xFAF7B980, 1, 2000) = 1<br />
+ /65: read(9, 0xFAF7BC20, 512) = 0<br />
+ /65: close(9) = 0
+ </code></p></div>
+
+ <p>Burada worker evresi bağlantıyı zamana yaymaktadır.</p>
+
+ <div class="example"><p><code>
+ /65: close(10) = 0<br />
+ /65: lwp_park(0x00000000, 0) (uykuda...)
+ </code></p></div>
+
+ <p>Son olarak, worker evresi teslim edilen dosyayı kapattıktan sonra
+ dinleyici evre tarafından başka bir bağlantı atanıncaya kadar beklemeye
+ alınır.</p>
+
+ <div class="example"><p><code>
+ /67: accept(3, 0x001FEB74, 0x001FEB94, 1) (uykuda...)
+ </code></p></div>
+
+ <p>Bu arada, dinleyici evre bağlantıyı bir worker evresine atar atamaz
+ başka bir bağlantıyı beklemeye başlar (Mevcut tüm evreler meşgulse
+ dinleyici evreyi baskılayan worker MPM'nin akış denetim şemasına konu
+ olur). Bu izlemede görünmüyor olsa da sonraki <code>accept(2)</code>
+ çağrısı, yeni bağlantı kabul eden worker evresine paralel olarak
+ yapılabilir (aşırı yük durumlarında normal olarak, bu yapılır).</p>
+
+ </div></div>
+<div class="bottomlang">
+<p><span>Mevcut Diller: </span><a href="../en/misc/perf-tuning.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English">&nbsp;en&nbsp;</a> |
+<a href="../fr/misc/perf-tuning.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français">&nbsp;fr&nbsp;</a> |
+<a href="../ko/misc/perf-tuning.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean">&nbsp;ko&nbsp;</a> |
+<a href="../tr/misc/perf-tuning.html" title="Türkçe">&nbsp;tr&nbsp;</a></p>
+</div><div class="top"><a href="#page-header"><img src="../images/up.gif" alt="top" /></a></div><div class="section"><h2><a id="comments_section" name="comments_section">Yorumlar</a></h2><div class="warning"><strong>Notice:</strong><br />This is not a Q&amp;A section. Comments placed here should be pointed towards suggestions on improving the documentation or server, and may be removed by our moderators if they are either implemented or considered invalid/off-topic. Questions on how to manage the Apache HTTP Server should be directed at either our IRC channel, #httpd, on Libera.chat, or sent to our <a href="https://httpd.apache.org/lists.html">mailing lists</a>.</div>
+<script type="text/javascript"><!--//--><![CDATA[//><!--
+var comments_shortname = 'httpd';
+var comments_identifier = 'http://httpd.apache.org/docs/2.4/misc/perf-tuning.html';
+(function(w, d) {
+ if (w.location.hostname.toLowerCase() == "httpd.apache.org") {
+ d.write('<div id="comments_thread"><\/div>');
+ var s = d.createElement('script');
+ s.type = 'text/javascript';
+ s.async = true;
+ s.src = 'https://comments.apache.org/show_comments.lua?site=' + comments_shortname + '&page=' + comments_identifier;
+ (d.getElementsByTagName('head')[0] || d.getElementsByTagName('body')[0]).appendChild(s);
+ }
+ else {
+ d.write('<div id="comments_thread">Comments are disabled for this page at the moment.<\/div>');
+ }
+})(window, document);
+//--><!]]></script></div><div id="footer">
+<p class="apache">Copyright 2023 The Apache Software Foundation.<br /><a href="http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0">Apache License, Version 2.0</a> altında lisanslıdır.</p>
+<p class="menu"><a href="../mod/">Modüller</a> | <a href="../mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="http://wiki.apache.org/httpd/FAQ">SSS</a> | <a href="../glossary.html">Terimler</a> | <a href="../sitemap.html">Site Haritası</a></p></div><script type="text/javascript"><!--//--><![CDATA[//><!--
+if (typeof(prettyPrint) !== 'undefined') {
+ prettyPrint();
+}
+//--><!]]></script>
+</body></html> \ No newline at end of file