Tutorial | КаліґрафіяАдзін з найвялікшых інструмэнтаў, наяўных у Inkscape — гэта інструмэнт «Каліґрафія». Гэты падручнік дапаможа вам пазнаёміцца з тым, як працуе гэты інструмэнт, а таксама пакажа некаторыя асноўныя мэтады мастацтва каліґрафіі.Use Ctrl+arrows, mouse wheel, or middle button drag to scroll the page down. For basics of object creation, selection, and transformation, see the Basic tutorial in Help⇒Tutorials.Гісторыя й стыліПаводле азначэньня слоўнікаў каліґрафія значыць «прыгожае напісаньне» ці «выразны ці элеґантны почырк». Па сутнасьці, каліґрафія зьяўляецца мастацтвам стварэньня прыгожага ці элеґантнага пісаньня ўручную. Гэта можа гучаць пужаючы, але, крыху папрактыкаваўшыся, кожны можа засвоіць асновы гэтага мастацтва.Up until roughly 1440 AD, before the printing press was around, calligraphy was the way books and other publications were made. A scribe had to handwrite every individual copy of every book or publication. Perhaps the most common place where the average person will run across calligraphy today is on wedding invitations. There are three main styles of calligraphy: Ёсьць тры галоўныя стылі каліґрафіі:•Western or Roman: The preserved texts are mainly written with a quill and ink onto materials such as parchment or vellum. •Arabic, including other languages in Arabic script, executed with a reed pen and ink on paper. (This style has produced by far the largest bulk of preserved texts before 1440.) •Chinese or Oriental, executed with a brush. The three styles have influenced each other on different occasions. Western lettering styles used throughout the ages include Rustic, Carolingian, Blackletter, etc. One great advantage that we have over the scribes of the past is the Undo command: If you make a mistake, the entire page is not ruined. Inkscape's Calligraphy tool also enables some techniques which would not be possible with a traditional pen-and-ink.АбсталяваньнеНайлепшыя вынікі атрымоўваюцца, калі працуеце з пляншэтам і пяром (напр., Wacom). Але дзякуючы гнуткасьці нашага інструмэнта, нават тыя, хто мае толькі мыш, могуць зрабіць даволі складаную каліґрафію, хаця й будуць пэўныя праблемы з атрыманьнем хуткіх шырокіх штрыхоў.Inkscape можа выкарыстоўнаць адчувальнасьць да націсканьня й адчувальнасьць да нахілу пяра пляншэта, які падтрымлівае гэтыя магчымасьці. Функцыі адчувальнасьці спачатку абязьдзейненыя, бо ім патрэбныя настаўленьні. Таксама майце на ўвазе, што каліґрафія зь пяром ці вострай асадкай ня вельмі адчувальная да націсканьня, у адрозьненьні ад пэндзля.If you have a tablet and would like to utilize the sensitivity features, you will need to configure your device. This configuration will only need to be performed once and the settings are saved. To enable this support you must have the tablet plugged in prior to starting Inkscape and then proceed to open the Input Devices... dialog through the Edit menu. With this dialog open you can choose the preferred device and settings for your tablet pen. Lastly, after choosing those settings, switch to the Calligraphy tool and toggle the toolbar buttons for pressure and tilt. From now on, Inkscape will remember those settings on startup.Каліґрафічнае пяро Inkscape можа быць адчувальным да хуткасьці штрыхоў (гл. «Патанчэньне» ніжэй), таму, калі карыстаецеся мышай, лепей абнуліце гэты парамэтар.Выборы інструмэнту «Каліґрафія»Switch to the Calligraphy tool by pressing Ctrl+F6, pressing the C key, or by clicking on its toolbar button. On the top toolbar, you will notice there are 8 options: Width & Thinning; Angle & Fixation; Caps; Tremor, Wiggle & Mass. There are also two buttons to toggle tablet Pressure and Tilt sensitivity on and off (for drawing tablets).Таўшчыня й патанчэньнеГэтая пара выбораў кіруе таўшчынёй пяра. Яна можа зьмяняцца ад 1 да 100 і (прадвызначана) вымяраецца адзінкамі, прапарцыйнымі памеру вакна рысаваньня, але незалежнымі ад маштабу. Гэта мае сэнс, бо натуральная «адзінка вымярэньня» ў каліґрафіі — дыяпазон рухаў вашае рукі, а таму зручна мець таўшчыню пяра нязьменнай часткай памеру вашае «дошкі для рысаваньня», а ня ў нейкіх сапраўдных адзінках, якія зробяць яе залежнай ад маштабу. Аднак такія паводзіны неабавязковыя, і могуць быць зьмененыя тымі, хто аддае перавагу абсалютным адзінкам, не зьвяртаючы ўвагу на маштаб. Каб пераключыцца на такі рэжым, выкарыстоўвайце адпаведную «птушачку» на старонцы настаўленьняў інструмэнта (яе можна адкрыць падвойнай пстрычкай па ґузіку інструмэнту).Паколькі таўшчыня пяра часта зьмяняецца, яе можна папраўляць не пераходзяцы да кіроўнай панэлі, выкарыстоўваючы клявішы стрэлак управа й улева, ці з дапамогай пляншэта, які падтрымлівае функцыі адчувальнасьці да націску. Найлепшая рэч з гэтым клявішамі, што яны працуюць калі вы рысуеце, таму таўшчыню пяра можна зьмяняць у сярэдзіне штрыха:таўшчыня=1, расьце… дасягае 47, зьмяншаецца… ізноў да 0Pen width may also depend on the velocity, as controlled by the thinning parameter. This parameter can take values from -100 to 100; zero means the width is independent of velocity, positive values make faster strokes thinner, negative values make faster strokes broader. The default of 10 means moderate thinning of fast strokes. Here are a few examples, all drawn with width=20 and angle=90:патанчэньне = 0 (нязьменная шырыня)патанчэньне = 10патанчэньне = 40thinning = −20thinning = −60Для пацехі задайце таўшчыню й патанчэньне роўнымі 100 (максымум) і рысуйце рэзкімі рыўкамі, каб атрымаць надзіва натуральныя, нэўронападобныя фіґуры:Вугал і абмежаваньнеПасьля таўшчыні самым важным парамэтрам каліґрафіі зьяўляецца вугал. Гэта вугал вашага пяра ў ґрадусах, зьменны ад 0 (гарызантальны) да 90 (вэртыкальны супраць стрэлкі гадзіньніка) ці -90 (вэртыкальны за стрэлкай). Занатуйце, што калі вы задзейнічаеце адчувальнасьць пляншэту да нахілу, то парамэтар вугла будзе паказвацца шэрым, і вугал будзе вызначацца нахілам пяра.вугал = 90 ґрадвугал = 30 (прадвызначаны)вугал = 0angle = −90 degКожны традыцыйны стыль каліґрафіі мае свай уласны пераважны вугал пяра. Напрыклад, унцыял выкарыстоўвае вугал 25 ґрадусаў. Больш складаныя шрыфты й больш вопытныя каліґрафы часта зьмяняюць вугал падчас рысаваньня, і Inkscape робіць гэта магчымым, ці праз націсканьне клявіш стрэлак уверх і ўніз, ці з пляншэтам, які патдрымлівае магчымасьць адчувальнасьці да нахілу. Для пачатковых урокаў каліґрафіі, аднак, найлепей трымаць вугал нязьменным. Вось прыклады штрыхоў, нарысаваных з рознымі вугламі (абмежаваньне=100):вугал = 30вугал = 60вугал = 90вугал = 0вугал = 15angle = −45Як можаце заўважыць, штрых найтанчэйшы, калі рысуецца паралельна свайму вуглу, і найтаўсьцейшы, калі рысуецца прастастаўна. Дадатныя вуглы найбольш натуральныя й традыцыйныя для праварукай каліґрафіі.Узровень кантрасту між найтанчэйшым і найтаўсьцейшым кіруецца парамэтрам абмежаваньне. Значэньне 100 значыць, што вугал заўжды нязьменны, роўны зададзенаму ў полі Вугал. Зьмяншэньне абмежаваньня дазваляе пяру павернуцца крыху супраць напрамку штрыха. З абмежаваньнем=0 пяро вольна паварочваецца, каб заўжды быць прастастаўным да штрыха, і Вугал больш ня мае эфэкту:вугал = 30абмежаваньне = 100вугал = 30абмежаваньне = 80вугал = 30абмежаваньне = 0Кажучы па-друкарску, найбольшае абмежаваньне, а таму й найбольшы кантраст таўшчыні штрыха (уверсе зьлева) уласьцівы антычнай ґарнітуры з засечкамі, такой як Таймз ці Бадоні (бо гэтыя ґарнітуры гістарычна былі ўдаваньнем каліґрафіі з нязьменным пяром). Нулявое абмежаваньне й нулявы кантраст таўшчыні (уверсе справа), зь іншага боку, наводзяць на думку пра сучасныя ґарнітуры без засечак, такія як Гельвэтыка.ДрыжэньнеTremor is intended to give a more natural look to the calligraphy strokes. Tremor is adjustable in the Controls bar with values ranging from 0 to 100. It will affect your strokes producing anything from slight unevenness to wild blotches and splotches. This significantly expands the creative range of the tool.паволісярэднехуткадрыжэньне = 0дрыжэньне = 10дрыжэньне = 30дрыжэньне = 50дрыжэньне = 70дрыжэньне = 90дрыжэньне = 20дрыжэньне = 40дрыжэньне = 60дрыжэньне = 80дрыжэньне = 100Гайданьне й масаУ адрозьненьне ад таўшчыні й вугла, апошнія два парамэтры вызначаюць як інструмэнт «адчувае», а не ўплывае на візуальны вынік. Таму ў гэтым разьдзеле ня будзе аніякіх рысункаў, проста паспрабуйце іх уласнаручна, каб лепей зразумець.Гайданьне — гэта супраціўленьне паперы руху пяра. Прадвызначана найменшае (0), пры павелічэньні гэтага парамэтру папера робіцца «сьлізкай»: калі маса вялікая, пяро спрабуе ўцячы на рэзкіх паваротах, калі маса нулявая, высокае гайданьне прымушае пяро дзіка гайдацца.У фізыцы маса — гэта тое, што абумоўлівае інэрцыю, чым большую масу мае інструмэнт каліґрафіі Inkscape, тым больш ён адстае ад курсора мышы й больш згладжвае рэзкія павароты й хуткія штуршкі вашых штрыхоў. Прадвызначана гэтае значэньне даволі малое (2), таму інструмэнт хуткі й чуйны, але можна павялічыць масу каб атрымаць больш павольнае й гладкае пяро.Прыклады каліґрафііЦяпер, ведаючы асноўныя магчымасьці інструмэнту, вы можаце паспрабаваць стварыць нейкую сапраўдную каліґрафію. Калі вы навічок у гэтым мастацтве, набыйце сабе добрую кніжку з каліґрафіі й вывучайце яе з дапамогай Inkscape. У гэтым разьдзеле вам будуць паказаныя некалькі простых прыкладаў.Найперш, каб рабіць літары, вам патрэбна стварыць пару лінеек, якія будуць накіроўваць вас. Калі вы зьбіраецеся пісаць нахіленым шрыфтам ці курсівам, таксама дадайце некалькі нахіленых накіроўных празь дзьве лінейкі, напрыклад:Пасьля наблізьце ці аддальце рысунак гэтак, каб вышыня між лінейкамі адпавядала вашаму самаму натуральнаму дыяпазону руху рукі, адрэґулюйце таўшчыню й вугал, і паехалі!Напэўна, першыя рэчы, якія вы мусіце зрабіць як пачатковец у каліґрафіі, — папрактыкавацца з асноўнымі элемэнтамі літар: вэртыкальнымі й гарызантальнымі, нахіленымі й скругленымі. Вось некалькі элемэнтаў літар Унцыялу:Колькі карысных парад:•If your hand is comfortable on the tablet, don't move it. Instead, scroll the canvas (Ctrl+arrow keys) with your left hand after finishing each letter.•If your last stroke is bad, just undo it (Ctrl+Z). However, if its shape is good but the position or size are slightly off, it's better to switch to Selector temporarily (Space) and nudge/scale/rotate it as needed (using mouse or keys), then press Space again to return to Calligraphy tool.•Зрабіўшы слова, ізноў пераключыцеся на «Вылучальнік», каб паправіць аднастайнасьць асноўных штрыхоў і міжлітарныя інтэрвалы. Аднак не перастарайцеся, добрая каліґрафія мусіць захоўваць няправільны выгляд, нібы зроблены ўручную. Не паддавайцеся спакусе капіяваць літары ці іхныя элемэнты, кожны штрых мусіць быць арыґінальным.І вось некалькі прыкладаў напісаньня:УнцыялКаралінскі шрыфтҐатычны шрыфтБастардаПышны курсіўВысновыКаліґрафія — гэта ня толькі забава, гэта глыбока духоўнае мастацтва, якое можа зьмяніць ваш погляд на ўсё, што вы робіце й бачыце. Інструмэнт каліґрафіі Inkscape можа служыць толькі сьціплымі ўводзінамі. Але, усё-ткі ён вельмі добры для забаў і можа прыдасца ў сапраўдным дызайне. Атрымоўвайце асалоду!Bulia Byak; Jonathan Leighton; Josh Andler; Colin Marquardt; Kris De Gussem; Nicolas Dufour; Guillaume Audirac; Gellért GyurisГлеб Валошка — 2010Esteban Capella — 2019