Tutorial | ФіґурыГэты падручнік ахоплівае чатыры інструмэнты фіґур: прастакутнік, эліпс, зорка й сьпіраль. Мы прадэманструем магчымасьці фіґур Inkscape і пакажам прыклады таго, як і калі яны выкарыстоўваюцца.Use Ctrl+Arrows, mousewheel, or middle button drag to scroll the page down. For basics of object creation, selection, and transformation, see the Basic tutorial in Help⇒Tutorials.Inkscape мае чатыры гнуткія інструмэнты фіґур, кожны інструмэнт здольны ствараць і правіць свой від фіґур. Фіґура — гэта аб'ект, які можна правіць спосабамі, унікальнымі для гэтага віду фіґур, выкарыстоўваючы прыдатныя для перацягваньня ручкі й лікавыя парамэтры, якія вызначаюць выгляд фіґуры.For example, with a star you can alter the number of tips, their length, angle, rounding, etc. — but a star remains a star. A shape is “less free” than a simple path, but it's often more interesting and useful. You can always convert a shape to a path (Shift+Ctrl+C), but the reverse conversion is not possible.Інструмэнтамі фіґур зьяўляюцца прастакутнік, эліпс, зорка й сьпіраль. Спачатку разгледзім агульную працу інструмэнтаў фіґур, пасьля падрабязна дасьледуем кожную фіґуру.Агульныя парадыA new shape is created by dragging on canvas with the corresponding tool. Once the shape is created (and so long as it is selected), it displays its handles as white diamond, square or round marks (depending on the tools), so you can immediately edit what you created by dragging these handles.All four kinds of shapes display their handles in all four shape tools as well as in the Node tool (F2). When you hover your mouse over a handle, it tells you in the statusbar what this handle will do when dragged or clicked with different modifiers.Кожная фіґура таксама паказвае свае парамэтры ў кіроўнай панэлі інструмэнтаў (гарызантальная панэль па-над палатном). Звычайна яна мае некалькі лікавых палёў уводжаньня й ґузік, які вяртае значэньні да прадвызначаных. Калі вылучаныя фіґуры таго ж віду, што й бягучы інструмэнт, то праўленьне значэньняў у панэлі парамэтраў зьмяняе вылучаныя фіґуры.Любыя зьмены ў панэлі парамэтраў запамінаюцца й выкарыстоўваюцца з наступнымі аб'ектамі, якія рысуюцца гэтым інструмэнтам. Напрыклад, пасьля зьмены колькасьці промняў зоркі новыя зоркі таксама будуць мець столькі ж промняў. Больш за тое, простае вылучэньне фіґуры дасылае ейныя парамэтры кіроўнай панэлі, і задае, такім чынам, значэньні для новаствораных фіґур гэтага віду.When in a shape tool, selecting an object can be done by clicking on it. Ctrl+click (select in group) and Alt+click (select under) also work as they do in Selector tool. Esc deselects.ПрастакутнікіПрастакутнік зьяўляецца самай простай, але, напэўна, найбольш агульнай фіґурай дызайну й ілюстрацый. Inkscape спрабуе зрабіць стварэньне й праўленьне прастакутнікаў як мага простым і зручным.Пераключыцеся на інструмэнт «прастакутнік» націснуўшы F4 ці пстрыкнуўшы па ягоным ґузіку на панэлі інструмэнтаў. Нарысуйце новы прастакутнік побач з гэтым сінім:рысуй тутПасьля, не выбіраючы іншага інструмэнту, папавылучайце то адзін прастакутнік, то другі, пстрыкаючы па іх мышай.Скароты рысаваньня прастакутніка:•With Ctrl, draw a square or an integer-ratio (2:1, 3:1, etc) rectangle.•With Shift, draw around the starting point as center.Як бачыце, вылучаны прастакутнік (толькі што нарысаваны прастакутнік заўжды вылучаны) паказвае тры ручкі ў кутах. Насамрэч, ручак чатыры, але дзьве зь іх (у верхнім правым куце) накладваюцца, калі прастакутнік ня скруглены. Гэтыя дзьве — ручкі скругленьня, іншыя дзьве (верхняя левая й ніжняя правая) — ручкі зьмяненьня вымераў.Давайце спачатку разгледзім ручкі скругленьня. Вазьміцеся за адну й пацягніце яе долу. Усе чатыры куты прастакутніка акругляюцца, і можна пабачыць другую ручку скругленьня — яна застаецца на спачатным месцы ў куце. Калі жадаеце круглыя куты, то гэта тое, што вам трэба. Калі жадаеце куты, якія скругленыя ўздоўж аднаго боку больш, чым уздоўж другога, то можаце пацягнуць другую ручку ўлева.Вось тут першыя два прастакутнікі маюць круглыя куты, а іншыя два — эліптычныя:Эліптычныя кутыКруглыя кутыНе выбіраючы іншага інструмэнту пстрыкніце па гэтых прастакутніках і дасьледуйце іхныя ручкі скругленьня.Часта радыюс і форма закругленых кутоў мусіць быць нязьменнымі ва ўсёй кампазыцыі, нават калі памеры прастакутнікаў адрозьніваюцца (напрыклад, дыяґрамы з закругленымі прастакутнікамі розных памераў). У Inkscape гэта вельмі проста. Пераключыцеся на «Вылучальнік», у ягонай кіроўнай панэлі ёсьць ґрупа з чатырох ґузікаў, другі зьлева паказвае два канцэнтрычныя закругленыя куты. Ён вызначае ці зьмяняецца радыюс закругленых кутоў калі зьмяняецца памер прастакутнікаў.For example, here the original red rectangle is duplicated and scaled several times, up and down, to different proportions, with the “Scale rounded corners” button off:Зьмяненьне памеру скругленых прастакутнікаў са «Зьмяняць радыюс кутоў» АБЯЗЬДЗЕЙНЕНЫМЗаўважце, што памер і форма закругленых кутоў тыя ж самыя ва ўсіх прастакутніках, такім чынам скругленьні выраўнаваныя дакладна ў верхнім правым куце, дзе яны ўсе сустракаюцца. Усе кропкавыя сінія прастакутнікі атрыманыя са спачатнага чырвонага простым зьмяненьнем памеру з дапамогай «Вылучальніка», без аніякага ручнога выпраўленьня ручак скругленьня.For a comparison, here is the same composition but now created with the “Scale rounded corners” button on:Зьмяненьне памеру скругленых прастакутнікаў са «Зьмяняць радыюс кутоў» ЗАДЗЕЙНІЧАНЫМNow the rounded corners are as different as the rectangles they belong to, and there isn't a slightest agreement in the top right corner (zoom in to see). This is the same (visible) result as you would get by converting the original rectangle to a path (Ctrl+Shift+C) and scaling it as path.Вось скароты для ручак скругленьня прастакутнікаў:•Drag with Ctrl to make the other radius the same (circular rounding).•Ctrl+click to make the other radius the same without dragging.•Shift+click to remove rounding.You may have noticed that the Rectangle tool's Controls bar shows the horizontal (Rx) and vertical (Ry) rounding radii for the selected rectangle and lets you set them precisely using any length units. The Not rounded button does what is says — removes rounding from the selected rectangle(s).An important advantage of these controls is that they can affect many rectangles at once. For example, if you want to change all rectangles in the layer, just do Ctrl+A (Select All) and set the parameters you need in the Controls bar. If any non-rectangles are selected, they will be ignored — only rectangles will be changed.Цяпер давайце паглядзім на ручкі зьмяненьня вымераў прастакутніка. Вас можа зьдзівіць, навошта яны патрэбныя ўвогуле, калі мы папросту можам зьмяніць прастакутнік з дапамогай «Вылучальніка»?Праблема «Вылучальніка» ў тым, што ягоныя гарызанталь і вэртыкаль паралельныя краям старонкі дакумэнта. А ручкі зьмяненьня вымераў прастакутніка заўжды зьмяняюць яго ўздоўж бакоў гэтага прастакутніка, нават калі парастакутнік павернуты ці нахілены. Напрыклад, паспрабуйце зьмяніць памер гэтага прастакутніка спачатку «Вылучальнікам», а потым ручкамі зьмененьня вымераў:Паколькі ручак зьмяненьня вымераў дзьве, то прастакутнік можна расьцягваць у любым напрамку, ці нават перасоўваць яго ўздоўж ягоным бакоў. Ручкі зьмяненьня вымераў заўжды захоўваюць радыюс скругленьня.Вось некалькі скаротаў для ручак зьмяненьня вымераў:•Drag with Ctrl to snap to the sides or the diagonal of the rectangle. In other words, Ctrl preserves either width, or height, or the width/height ratio of the rectangle (again, in its own coordinate system which may be rotated or skewed).Here is the same rectangle, with the gray dotted lines showing the directions to which the resize handles stick when dragged with Ctrl (try it):Snapping of rectangle - resize handles with CtrlНахіляючы й паварочваючы прастакутнік, потым падвойваючы яго й расьцягваючы яго ручкамі зьмяненьня вымераў, лёгка ствараць аб'ёмныя кампазыцыі:3 спачатныя прастакутнікіSeveral rectangles copied and resized by handles(mostly with Ctrl)Вось яшчэ некалькі прыкладаў кампазыцый прастакутнікаў, разам са скругленьнямі й ґрадыентным запаўненьнем:ЭліпсыІнструмэнт «Эліпс» (F5) можа ствараць эліпсы й акружыны, якія можна ператварыць у сэґмэнты ці дугі. Скароты рысаваньня такія ж, як у прастакутніка:•With Ctrl, draw a circle or an integer-ratio (2:1, 3:1, etc.) ellipse.•With Shift, draw around the starting point as center.Давайце дасьледуем ручкі эліпса. Вылучыце гэты:Once again, you see three handles initially, but in fact they are four. The rightmost handle is two overlapping handles that let you “open” the ellipse. Drag that rightmost handle, then drag the other handle which becomes visible under it, to get a variety of pie-chart segments or arcs:Каб атрымаць сэґмэнт (дугу й два радыюсы) пацягніце прэч ад эліпса, каб атрымаць дугу пацягніце ўнутар яго. Уверсе чатыры сэґмэнты зьлева й тры дугі справа. Заўважце, што дугі — гэта незакрытыя фіґуры, г.зн. контур ідзе ўздоўж эліпса, але не злучае канцы дугі. Гэта можна зрабіць відавочным, прыбраўшы запаўненьне й пакінуўшы толькі контур:15СэґмэнтыДугіNote the fan-like group of narrow segments on the left. It was easy to create using angle snapping of the handle with Ctrl. Here are the arc/segment handle shortcuts:•With Ctrl, snap the handle every 15 degrees when dragging.•Shift+click to make the ellipse whole (not arc or segment).The snap angle can be changed in Inkscape Preferences (in Behavior⇒Steps).Іншыя дзьве ручкі эліпса выкарыстоўваюцца для зьмяненьня ягоных вымераў вакол ягона цэнтру. Іхныя скароты падобныя скаротам ручак скругленьня прастакутніка:•Drag with Ctrl to make a circle (make the other radius the same).•Ctrl+click to make a circle without dragging.І, як ручкі зьмяненьня вымераў прастакутніка, гэтыя ручкі эліпсаў вызначаюць вышыню й шырыню эліпса ва ўласных каардынатах эліпса. Гэта значыць, што павернуты ці нахілены эліпс можна лёгка расьцягнуць ці сьціснуць уздоўж ягоных спачатных восяў, захоўваючы яго павернутым ці нахіленым. Паспрабуйце памяняць вымеры гэтых эліпсаў з дапамогай іхных ручак:ЗоркіЗоркі зьяўляюцца самымі складанымі й самымі захапляючымі фіґурамі Inkscape. Калі жадаеце ўразіць сваіх сяброў Inkscape'ам, дазвольце ім пагуляцца з інстумэнтам «Зорка». Гэта настолькі цікава, што можа цалкам паглынуць!Інструмэнт «Зорка» можа ствараць два падобных, але асобных віды аб'ектаў: зоркі й шматкутнікі. Зорка мае дзьве рукі, чыё становішча вызначае даўжыню й форму промняў, шматкутнік мае толькі адну ручку, які пры перацягваньні проста паварочвае й зьмяняе вымеры шматкутніка:ЗоркаШматкутнікIn the Controls bar of the Star tool, the first two buttons control how the shape is drawn (regular polygon or star). Next, a numeric field sets the number of vertices of a star or polygon. This parameter is only editable via the Controls bar. The allowed range is from 3 (obviously) to 1024, but you shouldn't try large numbers (say, over 200) if your computer is slow.Рысуючы новую зорку ці шматкутнік•Drag with Ctrl to snap the angle to 15 degree increments.Натуральна, зорка нашмат цікавейшая фіґура (хаця на практыцы шматкутнікі часта больш карысныя). Дзьве ручкі зоркі маюць крыху розныя функцыі. Першая ручка (спачатку на вяршыні, г.зн. на вострым куце зоркі) робіць промні зоркі даўжэйшымі ці карацейшымі, але калі вы паварочваеце яе (адносна цэнтру фіґуры), іншыя ручкі паварочваюцца адпаведна. Гэта значыць, што нахіліць промні зоркі з дапамогай гэтай ручкі нельга.Іншыя ручка (спачатку ў тупым куце між двума вяршынямі), наадварот, вольна рухаецца радыяльна й датычна, не ўплываючы на ручку вяршыні. (Насамрэч, гэтая ручка можа сама стаць ручкай вяршыні, калі перасунутая далей ад цэнтру, чым іншая ручка.) Гэтая ручка можа нахіліць промні зоркі каб атрымаліся розныя крышталі, мандалы, сьняжынкі й дыкабразы:Калі жадаеце атрымаць простую зорку, без акіякіх «карункаў», то можна зрабіць так, каб ручка нахілу паводзіла сябе як ненахільная:•Drag with Ctrl to keep the star rays strictly radial (no skew).•Ctrl+click to remove the skew without dragging.As a useful complement for the on-canvas handle dragging, the Controls bar has the Spoke ratio field which defines the ratio of the two handles' distances to the center.Зоркі Inkscape маюць яшчэ пару хітрыкаў у запасе. У ґеамэтрыі шматкутнік — гэта фіґура з прамымі кантамі й вострымі кутамі. У рэальным сьвеце, аднак, прысутнічаюць рознай ступені крывалінейнасьці й акругласьці, і Inkscape таксама можа так зрабіць. Аднак скругленьне зоркі ці шматкутніка працуе крыху адрозна ад скругленьня прастакутніка. Для гэтага не патрэбная асобная ручка, але•Shift+drag a handle tangentially to round the star or polygon.•Shift+click a handle to remove rounding.«Па датычнай» значыць «у напрамку, прастастаўным да напрамку да цэнтру». Калі «павернеце» ручку з Shift вакол цэнтру супраць стрэлкі гадзіньніка, атрымаеце дадатную скругленасьць, паварочваючы за стрэлкай атрымаеце адмоўную скругленасьць. (Глядзіце ўнізе прыклады адмоўнай скругленасьці.)Параўнайце скруглены квадрат (інструмэнт «Прастакутнік») і скруглены 4-баковы шматкутнік («Зорка»):RoundedpolygonRoundedrectangleЯк бачыце, калі скруглены прастакутнік складаецца з прамых адрэзкаў ліній і скругленьняў, то скруглены шматкутнік ці зорка ўвогуле ня маюць прамых ліній, іхная крывіня мяняецца гладка ад найбольшай (у кутах) да найменшай (паўдарогі між кутамі). Inkscape робіць гэта па-просту дадаючы калінеарныя датычныя Бэзье да кожнага вузла фіґуры (іх можна пабачыць, ператварыўшы фіґуру ў шлях і дасьледаваўшы яго з дапамогай інструмэнту «Вузел»).The Rounded parameter which you can adjust in the Controls bar is the ratio of the length of these tangents to the length of the polygon/star sides to which they are adjacent. This parameter can be negative, which reverses the direction of tangents. The values of about 0.2 to 0.4 give “normal” rounding of the kind you would expect; other values tend to produce beautiful, intricate, and totally unpredictable patterns. A star with a large roundedness value may reach far beyond the positions of its handles. Here are a few examples, each indicating its roundedness value:0,250,250,250,370,433,003,000,415,431,850,213,00 −0.43−8.940,39If you want the tips of a star to be sharp but the concaves smooth or vice versa, this is easy to do by creating an offset (Ctrl+J) from the star:Спачатная зоркаЗлучаны зрух, сьцісканьнеЗлучаны зрух, расьцягваньнеShift+dragging star handles in Inkscape is one of the finest pursuits known to man. But it can get better still.Каб найпаўней удаваць фіґуры рэальнага сьвету, Inkscape можа адвольным чынам скажаць свае зоркі й шматкутнікі. Невялікая адвольнасьць робіць зорку менш правільнай, больш чалавечай, часта сьмешнай, вялікая адвольнасьць — гэта захапляючы спосаб атрымаць розныя па-вар'яцку непрадказальныя фіґуры. Закругленая зорка застаецца гладка закругленай пасьля наданьня адвольнасьці. Вось скароты:•Alt+drag a handle tangentially to randomize the star or polygon.•Alt+click a handle to remove randomization.Калі рысуеце ці правіце ручкамі зорку з адвольнасьцю, яна «дрыжыць», бо кожнае ўнікальнае становішча ейных ручак адпавядае сваёй уласнай унікальнай адвольнасьці. Такім чынам, перасоўваньне ручкі без Alt паўторна надае фіґуры адвольнасьць з тым жа роўнем адвольнасьці, а з Alt захоўвае адвольнасьць, але зьмяняе ейны ровень. Вось зоркі, чые парамэтры дакладна такія ж, але кожнай паўторна нададзеная адвольнасьць празь невялічкае зрушэньне ручак (паўсюль ровень адвольнасьці 0,1):А вось сярэдняя зорка з папярэдняга шэрагу, з роўнем адвольнасьці, зьменным ад -0,2 да 0,2:+0,2+0,10−0.1−0.2Alt+drag a handle of the middle star in this row and observe as it morphs into its neighbors on the right and left — and beyond.Вы, напэўна, знойдзеце сваё дастасаваньне зоркам з адвольнасьцю, але мне асабліва падабаюцца скругленыя амёбападобныя плямы й вялікія шурпатыя плянэты з фантастычнымі краявідамі:СьпіраліСьпіраль Inkscape — гэта гнуткая фіґура, і хоць яна не такая захапляльная як зорка, часам яна вельмі карысная. Сьпіраль, як і зорка, рысуецца ад цэнтру, пры рысаваньні ці праўленьні •Ctrl+drag to snap angle to 15 degree increments.Нарысаваная сьпіраль мае дзьве ручкі на ўнутраным і вонкавым канцах. Абедзьве ручкі, нават пры простым перацягваньні, скручваюць ці раскручваюць сьпіраль (г.зн. «працягваюць» яе, зьмяняючы колькасьць аваротаў). Іншыя скароты:Вонкавая ручка:•Shift+drag to scale/rotate around center (no rolling/unrolling).•Alt+drag to lock radius while rolling/unrolling.Нутраная ручка:•Alt+drag vertically to converge/diverge.•Alt+click to reset divergence.•Shift+click to move the inner handle to the center.The divergence of a spiral is the measure of nonlinearity of its winds. When it is equal to 1, the spiral is uniform; when it is less than 1 (Alt+drag upwards), the spiral is denser on the periphery; when it is greater than 1 (Alt+drag downwards), the spiral is denser towards the center:0,20,5621Найбольшая колькасьць аваротаў сьпіралі роўная 1024.Гэтак жа, як інструмэнт «Эліпс» прыдатны ня толькі для стварэньня эліпсаў, але й дуг (ліній з нязьменнай крывінёй), «Сьпіраль» прыдатная для стварэньня крывых з гладказьменнай крывінёй. Параўноўваючы з простай крывой Бэзье, дуга ці сьпіраль часта больш зручныя, бо перацягваючы ручкі ўздоўж крывой іх можна зрабіць карацейшымі ці даўжэйшымі, не зьмяняючы пры гэтым іхнае формы. Таксама, хоць сьпіраль звычайна рысуецца без запаўненьня, можна дадаць запаўненьне й прыбраць контур, каб атрымаць цікавыя эфэкты.Асабліва цікавыя сьпіралі з кропкавым контурам: яны спалучаюць гладкую засяроджанасьць формы з правільна роўнаразьмеркаванымі пазнакамі (кропкамі ці рыскамі) для атрыманьня прыгожых муарных эфэктаў:ВысновыІнструмэнты фіґур Inkscape вельмі магутныя. Вывучыце іхныя асаблівасьці й пагуляйцеся зь імі ў сваё задавальненьне, гэта прыдасца падчас вашай творчай працы, бо выкарыстаньне фіґур замест простых шляхоў часта дазваляе хутчэй ствараць і прасьцей правіць вэктарную ґрафіку. Калі маеце нейкія ідэі па далейшым паляпшэньні фіґур, калі ласка, скантактуйцеся з распрацоўнікамі.Bulia Byak; Jonathan Leighton; Colin Marquardt; Nicolas Dufour; Gellért GyurisГлеб Валошка — 2010Esteban Capella — 2019