1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
|
.\" Copyright (c) 1993 Michael Haardt (michael@moria.de), Fri Apr 2 11:32:09 MET DST 1993
.\"
.\" This is free documentation; you can redistribute it and/or
.\" modify it under the terms of the GNU General Public License as
.\" published by the Free Software Foundation; either version 2 of
.\" the License, or (at your option) any later version.
.\"
.\" The GNU General Public License's references to "object code"
.\" and "executables" are to be interpreted as the output of any
.\" document formatting or typesetting system, including
.\" intermediate and printed output.
.\"
.\" This manual is distributed in the hope that it will be useful,
.\" but WITHOUT ANY WARRANTY; without even the implied warranty of
.\" MERCHANTABILITY or FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE. See the
.\" GNU General Public License for more details.
.\"
.\" You should have received a copy of the GNU General Public
.\" License along with this manual; if not, write to the Free
.\" Software Foundation, Inc., 59 Temple Place, Suite 330, Boston, MA 02111,
.\" USA.
.\"
.\" Modified Sun Jul 25 10:46:28 1993 by Rik Faith (faith@cs.unc.edu)
.\" Modified Sun Aug 21 18:12:27 1994 by Rik Faith (faith@cs.unc.edu)
.\" Modified Sun Jun 18 01:53:57 1995 by Andries Brouwer (aeb@cwi.nl)
.\" Modified Mon Jan 5 20:24:40 MET 1998 by Michael Haardt
.\" (michael@cantor.informatik.rwth-aachen.de)
.TH passwd 5 "5 Ocak 1998" "" "Dosya biçimleri"
.nh
.SH İSİM
passwd -
parola dosyası
.SH AÇIKLAMA
\fBpasswd\fR bir metin dosyasıdır. Sistem hesaplarının bir listesini tutar. Kullanıcı kimliği, grup kimliği, ev dizini, kabuk ve benzeri bilgileri ihtiva eder. Sıklıkla, her bir hesap için şifrelenmiş parolayı da içerir. Herkes tarafından okunma iznine sahiptir (pek çok uygulama bu dosyayı kullanır, mesela \fBls\fR(1), kullanıcı ismi ile kullanıcı kimlğini birbirine eşlemek için kullanır) ama sadece süper kullanıcının yazma izni vardır.
Eski güzel günlerde, bu okuma izni ile ilgili büyük bir sorun yoktu. Herkes bu şifreli parolaları okuyabiliyordu ama iyi seçilmiş bir parolayı kırmak için yeterli donanım gücü yoktu ve kullanıcı grubu oldukça iyi niyetliydi. Günümüzde ise, pek çok kullanıcı gölgeli parola sistemini kullanmakta, /etc/passwd içinde parolanın yerinde bir `*´ görünmekte ve şifreli parola /etc/shadow içinde saklanmaktadır. Bu dosya sadece süper kullanıcı tarafından okunabilir.
Gölgeli parolanın kullanılıp kullanılmadığına bakılmaksızın, pek çok sistem yöneticisi, şifrelenmiş parola alanında bir yıldız kullanır. Böylece bu kullanıcının bir parola kullanarak yetki almasını önler. (Yine de aşağıdaki \fBEK BİLGİ\fR bölümüne bakınız.
Şayet yeni bir kullanıcı hesabı oluşturuyorsanız, ilk olarak parola alanına bir yıldız koyunuz, daha sonra \fBpasswd\fR(1)komutu ile parolayı belirleyin.
Her satırda bir girdi yapılır ve her satır şu biçimdedir:
.RS
hesap:parola:UID:GID:GECOS:dizin:kabuk
.RE
Bu alanların açıklamaları şunlardır:
.br
.ns
.TP
\fIhesap\fR
Kullanıcının sistemdeki adı. Büyük harf içermemelidir.
.TP
\fIparola\fR
Şifreli kullanıcı parolası veya bir yıldız işareti.
.TP
\fIUID\fR
Sayısal kullanıcı kimliği
.TP
\fIGID\fR
Bu kullanıcının sayısal birincil grup kimliği
.TP
\fIGECOS\fR
Bu alan seçime bağlıdır ve sadece bilgilendirme amacı
ile kullanılır. Genellikle kullanıcının tam adı yazılır. GECOS´un anlamı General Electric Comprehensive Operating System´dir. General Electric´in büyük sistem bölümü Honeywell´e satıldığı zaman GCOS olarak yeniden adlandırılmıştır. Dennis Ritchie´nin bildirdiğine göre: "bazı zamanlar yazıcı çıktılarını veya toplu işleri GCOS makineye gönderiyoruz. Parola dosyasındaki gcos alanı $IDENTcard için bilgileri biriktirme alanı olarak kullanılır. Zariflik olsun diye oraya konmamıştır."
.TP
\fIdizin\fR
Kullanıcının $HOME dizinidir.
.TP
\fIkabuk\fR
Sisteme girişte kullanılacak kabuk (belirtilmemişse \fB/bin/sh\fR kullanılır). Şayet olmayan bir uygulama belirtilirse, kullanıcı \fBlogin\fR(1) ile sisteme bağlanamaz.
.PP
.SH EK BİLGİ
Şayet bir kullanıcı grubu oluşturmak istiyorsanız, Grup numaraları aynı olmak zorundadır ve /etc/group dosyasında bir girdisi olmalıdır. Aksi taktirde bir grup oluşturulmaz.
Şayet şifreli parola bir yıldız ile betimlenmişse, kullanıcı \fBlogin\fR(1)'i kullanarak bağlanamaz ama hala \fBrlogin\fR(1)'i kullanarak bağlanabilir, varolan bir süreci çalıştırabilir, \fBrsh\fR(1), \fBcron\fR(1), \fBat\fR(1) veya posta süzgeçleri üzerinden yenilerini başlatabilir. Kabuk alanını değiştirerek bir hesabı kapatmaya çalışmak da aynı sonucu verir ve ek olarak \fBsu\fR(1) komutunun kullanımına izin verir.
.SH İLGİLİ DOSYALAR
/etc/passwd
.SH İLGİLİ BELGELER
\fBlogin\fR(1),
\fBpasswd\fR(1),
\fBsu\fR(1),
\fBgroup\fR(5),
\fBshadow\fR(5).
.SH ÇEVİREN
Yalçın Kolukısa <yalcink01 (at) yahoo.com>, Ocak 2004
|
