summaryrefslogtreecommitdiffstats
path: root/docs/manual/misc/security_tips.html.tr.utf8
diff options
context:
space:
mode:
authorDaniel Baumann <daniel.baumann@progress-linux.org>2024-04-07 15:01:30 +0000
committerDaniel Baumann <daniel.baumann@progress-linux.org>2024-04-07 15:01:30 +0000
commit6beeb1b708550be0d4a53b272283e17e5e35fe17 (patch)
tree1ce8673d4aaa948e5554000101f46536a1e4cc29 /docs/manual/misc/security_tips.html.tr.utf8
parentInitial commit. (diff)
downloadapache2-6beeb1b708550be0d4a53b272283e17e5e35fe17.tar.xz
apache2-6beeb1b708550be0d4a53b272283e17e5e35fe17.zip
Adding upstream version 2.4.57.upstream/2.4.57upstream
Signed-off-by: Daniel Baumann <daniel.baumann@progress-linux.org>
Diffstat (limited to 'docs/manual/misc/security_tips.html.tr.utf8')
-rw-r--r--docs/manual/misc/security_tips.html.tr.utf8485
1 files changed, 485 insertions, 0 deletions
diff --git a/docs/manual/misc/security_tips.html.tr.utf8 b/docs/manual/misc/security_tips.html.tr.utf8
new file mode 100644
index 0000000..4a46578
--- /dev/null
+++ b/docs/manual/misc/security_tips.html.tr.utf8
@@ -0,0 +1,485 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd">
+<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="tr" xml:lang="tr"><head>
+<meta content="text/html; charset=UTF-8" http-equiv="Content-Type" />
+<!--
+ XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
+ This file is generated from xml source: DO NOT EDIT
+ XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
+ -->
+<title>Güvenlik İpuçları - Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.4</title>
+<link href="../style/css/manual.css" rel="stylesheet" media="all" type="text/css" title="Main stylesheet" />
+<link href="../style/css/manual-loose-100pc.css" rel="alternate stylesheet" media="all" type="text/css" title="No Sidebar - Default font size" />
+<link href="../style/css/manual-print.css" rel="stylesheet" media="print" type="text/css" /><link rel="stylesheet" type="text/css" href="../style/css/prettify.css" />
+<script src="../style/scripts/prettify.min.js" type="text/javascript">
+</script>
+
+<link href="../images/favicon.ico" rel="shortcut icon" /></head>
+<body id="manual-page"><div id="page-header">
+<p class="menu"><a href="../mod/">Modüller</a> | <a href="../mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="http://wiki.apache.org/httpd/FAQ">SSS</a> | <a href="../glossary.html">Terimler</a> | <a href="../sitemap.html">Site Haritası</a></p>
+<p class="apache">Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.4</p>
+<img alt="" src="../images/feather.png" /></div>
+<div class="up"><a href="./"><img title="&lt;-" alt="&lt;-" src="../images/left.gif" /></a></div>
+<div id="path">
+<a href="http://www.apache.org/">Apache</a> &gt; <a href="http://httpd.apache.org/">HTTP Sunucusu</a> &gt; <a href="http://httpd.apache.org/docs/">Belgeleme</a> &gt; <a href="../">Sürüm 2.4</a> &gt; <a href="./">Çeşitli Belgeler</a></div><div id="page-content"><div id="preamble"><h1>Güvenlik İpuçları</h1>
+<div class="toplang">
+<p><span>Mevcut Diller: </span><a href="../en/misc/security_tips.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English">&nbsp;en&nbsp;</a> |
+<a href="../fr/misc/security_tips.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français">&nbsp;fr&nbsp;</a> |
+<a href="../ko/misc/security_tips.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean">&nbsp;ko&nbsp;</a> |
+<a href="../tr/misc/security_tips.html" title="Türkçe">&nbsp;tr&nbsp;</a></p>
+</div>
+
+ <p>Bir HTTP Sunucusunu ayarlarken dikkat edilmesi gerekenler ve bazı
+ ipuçları. Öneriler kısmen Apache’ye özel kısmen de genel olacaktır.</p>
+ </div>
+<div id="quickview"><a href="https://www.apache.org/foundation/contributing.html" class="badge"><img src="https://www.apache.org/images/SupportApache-small.png" alt="Support Apache!" /></a><ul id="toc"><li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#uptodate">Güncel Tutma</a></li>
+<li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#dos">Hizmet Reddi (DoS) Saldırıları</a></li>
+<li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#serverroot"><code>ServerRoot</code> Dizinlerinin İzinleri</a></li>
+<li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#ssi">Sunucu Taraflı İçerik Yerleştirme</a></li>
+<li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#cgi">CGI Genelinde</a></li>
+<li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#nsaliasedcgi"><code>ScriptAlias</code>’sız CGI</a></li>
+<li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#saliasedcgi"><code>ScriptAlias</code>’lı CGI</a></li>
+<li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#dynamic">Devingen içerikli kaynaklar</a></li>
+<li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#dynamicsec">Devingen içeriğin güvenliği</a></li>
+<li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#systemsettings">Sistem Ayarlarının Korunması</a></li>
+<li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#protectserverfiles">Sunucu dosyalarının öntanımlı olarak korunması</a></li>
+<li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#watchyourlogs">Günlüklerin İzlenmesi</a></li>
+<li><img alt="" src="../images/down.gif" /> <a href="#merging">Yapılandırma bölümlerinin birleştirilmesi</a></li>
+</ul><h3>Ayrıca bakınız:</h3><ul class="seealso"><li><a href="#comments_section">Yorumlar</a></li></ul></div>
+<div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
+<div class="section">
+<h2><a name="uptodate" id="uptodate">Güncel Tutma</a></h2>
+
+ <p>Apache HTTP Sunucusu iyi bir güvenlik sicilinin yanında güvenlik
+ konularıyla oldukça ilgili bir geliştirici topluluğuna sahiptir. Fakat,
+ bir yazılımın dağıtılmasının ardından küçük ya da büyük bazı sorunların
+ keşfedilmesi kaçınılmazdır. Bu sebeple, yazılım güncellemelerinden
+ haberdar olmak oldukça önem kazanır. HTTP sunucunuzu doğrudan
+ Apache’den temin ediyorsanız yeni sürümler ve güvenlik güncellemeleri
+ ile ilgili bilgileri tam zamanında alabilmek için <a href="http://httpd.apache.org/lists.html#http-announce">Apache
+ HTTP Sunucusu Duyuru Listesi</a>ne mutlaka üye olmanızı öneririz.
+ Apache yazılımının üçüncü parti dağıtımlarını yapanların da buna benzer
+ hizmetleri vardır.</p>
+
+ <p>Şüphesiz, bir HTTP sunucusu, sunucu kodunda bir sorun olmasa da
+ tehlike altındadır. Eklenti kodları, CGI betikleri hatta işletim
+ sisteminden kaynaklanan sorunlar nedeniyle bu ortaya çıkabilir. Bu
+ bakımdan, sisteminizdeki tüm yazılımların sorunları ve güncellemeleri
+ hakkında bilgi sahibi olmalısınız.</p>
+
+ </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
+<div class="section">
+<h2><a name="dos" id="dos">Hizmet Reddi (DoS) Saldırıları</a></h2>
+
+
+ <p>Tüm ağ sunucuları, istemcilerin sistem kaynaklarından yararlanmalarını
+ engellemeye çalışan hizmet reddi saldırılarına (HRS) maruz kalabilir.
+ Bu tür saldırıları tamamen engellemek mümkün değildir, fakat
+ yarattıkları sorunları azaltmak için bazı şeyler yapabilirsiniz.</p>
+
+ <p>Çoğunlukla en etkili anti-HRS aracı bir güvenlik duvarı veya başka bir
+ işletim sistemi yapılandırmasıdır. Örneğin, çoğu güvenlik duvarı
+ herhangi bir IP adresinden aynı anda yapılan bağlantıların sayısına bir
+ sınırlama getirmek üzere yapılandırılabilir. Böylece basit saldırılar
+ engellenebilir. Ancak bunun dağıtık hizmet reddi saldırılarına (DHRS)
+ karşı bir etkisi olmaz.</p>
+
+ <p>Bunların yanında Apache HTTP Sunucusunun da sorunları azaltıcı
+ tedbirler alınmasını sağlayacak bazı yapılandırmaları vardır:</p>
+
+ <ul>
+ <li><code class="directive"><a href="../mod/mod_reqtimeout.html#requestreadtimeout">RequestReadTimeout</a></code>
+ yönergesi bir istemcinin isteği göndermek için harcadığı zamanı
+ sınırlamayı sağlar.</li>
+
+ <li>HRS’ye maruz kalması olası sitelerde <code class="directive"><a href="../mod/core.html#timeout">TimeOut</a></code> yönergesinin değeri düşürülmelidir. Birkaç
+ saniye gibi mümkün olduğunca düşük bir ayar uygun olabilir. Ancak
+ <code class="directive"><a href="../mod/core.html#timeout">TimeOut</a></code> başka işlemlerde de
+ kullanıldığından çok düşük değerler, örneğin, uzun süre çalışan CGI
+ betiklerinde sorunlar çıkmasına sebep olabilir.</li>
+
+ <li>HRS’ye maruz kalması olası sitelerde <code class="directive"><a href="../mod/core.html#keepalivetimeout">KeepAliveTimeout</a></code> yönergesinin değeri de düşürülebilir.
+ Hatta bazı siteler başarımı arttırmak amacıyla <code class="directive"><a href="../mod/core.html#keepalive">KeepAlive</a></code> yönergesi üzerinden kalıcı
+ bağlantıları tamamen kapatabilirler.</li>
+
+ <li>Zaman aşımıyla ilgili yönergeler bakımından diğer modüller de
+ araştırılmalıdır.</li>
+
+ <li><code class="directive"><a href="../mod/core.html#limitrequestbody">LimitRequestBody</a></code>,
+ <code class="directive"><a href="../mod/core.html#limitrequestfields">LimitRequestFields</a></code>,
+ <code class="directive"><a href="../mod/core.html#limitrequestfieldsize">LimitRequestFieldSize</a></code>,
+ <code class="directive"><a href="../mod/core.html#limitrequestline">LimitRequestLine</a></code> ve
+ <code class="directive"><a href="../mod/core.html#limitxmlrequestbody">LimitXMLRequestBody</a></code> yönergeleri,
+ istemci girdileri ile tetiklenen özkaynak tüketimini sınırlamak için
+ yapılandırılırken dikkatli olunmalıdır.</li>
+
+ <li>İşletim sisteminiz desteklediği takdirde, işletim sisteminin isteği
+ işleyen kısmını yüksüz bırakmak için <code class="directive"><a href="../mod/core.html#acceptfilter">AcceptFilter</a></code> yönergesinin etkin olmasını sağlamalısınız.
+ Bu, Apache HTTP Sunucusunda zaten öntanımlı olarak etkindir.
+ Yapacağınız şey işletim sistemi çekirdeğini buna göre yapılandırmak
+ olacaktır.</li>
+
+ <li>Sunucu tarafından özkaynakları tüketmeden aynı anda işlenebilecek
+ bağlantıların sayısını sınırlamak için <code class="directive"><a href="../mod/mpm_common.html#maxrequestworkers">MaxRequestWorkers</a></code> yönergesini kullanın. Ayrıca, <a href="perf-tuning.html">başarım arttırma belgesine</a> de
+ bakabilirsiniz.</li>
+
+ <li>HRS’lerin etkilerini azaltmak için aynı andaki bağlantı sayısını
+ arttırabilecek evreli <a href="../mpm.html">MPM</a>’lerden birini
+ kullanmak iyi olabilir. Dahası, <code class="module"><a href="../mod/event.html">event</a></code> MPM’i
+ her bağlantıya yeni bir evre atanmaması için eşzamansız işlem yapar.
+ OpenSSL kütüphanesinin doğası nedeniyle
+ <code class="module"><a href="../mod/event.html">event</a></code> MPM’i <code class="module"><a href="../mod/mod_ssl.html">mod_ssl</a></code> ve diğer girdi
+ süzgeçleri ile henüz uyumlu değildir. Bu durumlarda,
+ <code class="module"><a href="../mod/worker.html">worker</a></code> MPM'inin davranışına geri döner.</li>
+
+ <li>Belli istemci davranışlarını sınırlayacak ve HRS ile
+ ilgili sorunları azaltmaya yardımcı olacak üçüncü parti modüller
+ bulunabilir.</li>
+ </ul>
+ </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
+<div class="section">
+<h2><a name="serverroot" id="serverroot"><code>ServerRoot</code> Dizinlerinin İzinleri</a></h2>
+
+
+ <p>Normalde, Apache root kullanıcı tarafından başlatılır ve hizmetleri
+ sunarken <code class="directive"><a href="../mod/mod_unixd.html#user">User</a></code> yönergesi
+ tarafından tanımlanan kullanıcının aidiyetinde çalışır. Root tarafından
+ çalıştırılan komutlarda olduğu gibi, root olmayan kullanıcıların
+ yapacakları değişikliklerden korunmak konusunda da dikkatli
+ olmalısınız. Dosyaların sadece root tarafından yazılabilir olmasını
+ sağlamak yeterli değildir, bu dizinler ve üst dizinler için de
+ yapılmalıdır. Örneğin, sunucu kök dizininin
+ <code>/usr/local/apache</code> olmasına karar verdiyseniz, bu dizini
+ root olarak şöyle oluşturmanız önerilir:</p>
+
+ <div class="example"><p><code>
+ mkdir /usr/local/apache <br />
+ cd /usr/local/apache <br />
+ mkdir bin conf logs <br />
+ chown 0 . bin conf logs <br />
+ chgrp 0 . bin conf logs <br />
+ chmod 755 . bin conf logs
+ </code></p></div>
+
+ <p><code>/</code>, <code>/usr</code>, <code>/usr/local</code>
+ dizinlerinde sadece root tarafından değişiklik yapılabileceği kabul
+ edilir. <code class="program"><a href="../programs/httpd.html">httpd</a></code> çalıştırılabilirini kurarken de benzer
+ bir önlemin alındığından emin olmalısınız:</p>
+
+ <div class="example"><p><code>
+ cp httpd /usr/local/apache/bin <br />
+ chown 0 /usr/local/apache/bin/httpd <br />
+ chgrp 0 /usr/local/apache/bin/httpd <br />
+ chmod 511 /usr/local/apache/bin/httpd
+ </code></p></div>
+
+ <p>Diğer kullanıcıların değişiklik yapabileceği bir dizin olarak bir
+ <code>htdocs</code> dizini oluşturabilirsiniz. Bu dizine root
+ tarafından çalıştırılabilecek dosyalar konulmamalı ve burada root
+ tarafından hiçbir dosya oluşturulmamalıdır.</p>
+
+ <p>Diğer kullanıcılara root tarafından yazılabilen ve çalıştırılabilen
+ dosyalarda değişiklik yapma hakkını tanırsanız, onlara root
+ kullanıcısını ele geçirilebilme hakkını da tanımış olursunuz. Örneğin,
+ biri <code class="program"><a href="../programs/httpd.html">httpd</a></code> çalıştırılabilirini zararlı bir programla
+ değiştirebilir ve o programı tekrar çalıştırdığınız sırada program
+ yapacağını yapmış olur. Günlükleri kaydettiğiniz dizin herkes
+ tarafından yazılabilen bir dizin olduğu takdirde, birileri bir günlük
+ dosyasını bir sistem dosyasına sembolik bağ haline getirerek root
+ kullanıcısının bu dosyaya ilgisiz şeyler yazmasına sebep olabilir.
+ Günlüklerin dosyaları herkes tarafından yazılabilir olduğu takdirde ise
+ birileri dosyaya yanıltıcı veriler girebilir.</p>
+ </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
+<div class="section">
+<h2><a name="ssi" id="ssi">Sunucu Taraflı İçerik Yerleştirme</a></h2>
+
+
+ <p>SSI sayfaları bir sunucu yöneticisi açısından çeşitli olası risklere
+ kaynaklık edebilir.</p>
+
+ <p>İlk risk, sunucu yükündeki artış olasılığıdır. Tüm SSI sayfaları, SSI
+ kodu içersin içermesin Apache tarafından çözümlenir. Bu küçük bir artış
+ gibi görünürse de bir paylaşımlı sunucu ortamında önemli bir yük haline
+ gelebilir.</p>
+
+ <p>SSI sayfaları, CGI betikleriyle ilgili riskleri de taşır. <code>exec
+ cmd</code> elemanı kullanılarak bir SSI sayfasından herhangi bir CGI
+ betiğini veya bir sistem programını Apache’nin aidiyetinde olduğu
+ kullanıcının yetkisiyle çalıştırmak mümkündür.</p>
+
+ <p>SSI sayfalarının yararlı özelliklerinden yararlanırken güvenliğini de
+ arttırmanın bazı yolları vardır.</p>
+
+ <p>Sunucu yöneticisi, bir başıbozuk SSI sayfasının sebep olabileceği
+ zararları bertaraf etmek için <a href="#cgi">CGI Genelinde</a>
+ bölümünde açıklandığı gibi <a href="../suexec.html">suexec</a>’i etkin
+ kılabilir.</p>
+
+ <p>SSI sayfalarını <code>.html</code> veya <code>.htm</code>
+ uzantılarıyla etkinleştirmek tehlikeli olabilir. Bu özellikle
+ paylaşımlı ve yüksek trafikli bir sunucu ortamında önemlidir. SSI
+ sayfalarını normal sayfalardan farklı olarak <code>.shtml</code> gibi
+ bildik bir uzantıyla etkinleştirmek gerekir. Bu, sunucu yükünü asgari
+ düzeyde tutmaya ve risk yönetimini kolaylaştırmaya yarar.</p>
+
+ <p>Diğer bir çözüm de SSI sayfalarından betik ve program çalıştırmayı
+ iptal etmektir. Bu, <code class="directive"><a href="../mod/core.html#options">Options</a></code>
+ yönergesine değer olarak <code>Includes</code> yerine
+ <code>IncludesNOEXEC</code> vererek sağlanır. Ancak, eğer betiklerin
+ bulunduğu dizinde <code class="directive"><a href="../mod/mod_alias.html#scriptalias">ScriptAlias</a></code>
+ yönergesiyle CGI betiklerinin çalışması mümkün kılınmışsa,
+ kullanıcıların <code>&lt;--#include virtual="..." --&gt;</code> ile bu
+ betikleri çalıştırabileceklerine dikkat ediniz.</p>
+
+ </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
+<div class="section">
+<h2><a name="cgi" id="cgi">CGI Genelinde</a></h2>
+
+
+ <p>Herşeyden önce ya CGI betiğini/programını yazanlara ya da kendinizin
+ CGI'deki güvenlik açıklarını (ister kasıtlı olsun ister tesadüfi)
+ yakalama becerinize güvenmek zorundasınız. CGI betikleri esasen
+ sisteminizdeki komutları site kullanıcılarının izinleriyle
+ çalıştırırlar. Bu bakımdan dikkatle denenmedikleri takdirde oldukça
+ tehlikeli olabilirler.</p>
+
+ <p>CGI betiklerinin hepsi aynı kullanıcının aidiyetinde çalışırsa diğer
+ betiklerle aralarında çelişkilerin ortaya çıkması ister istemez
+ kaçınılmazdır. Örneğin A kullanıcısının B kullanıcısına garezi varsa
+ bir betik yazıp B’nin CGI veritabanını silebilir. Bu gibi durumların
+ ortaya çıkmaması için betiklerin farklı kullanıcıların aidiyetlerinde
+ çalışmasını sağlayan ve 1.2 sürümünden beri Apache ile dağıtılan <a href="../suexec.html">suEXEC</a> diye bir program vardır. Başka bir yol
+ da <a href="http://cgiwrap.sourceforge.net/">CGIWrap</a> kullanmaktır.</p>
+
+ </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
+<div class="section">
+<h2><a name="nsaliasedcgi" id="nsaliasedcgi"><code>ScriptAlias</code>’sız CGI</a></h2>
+
+
+ <p>Kullanıcıların sitenin her yerinde CGI betiklerini çalıştırmalarına
+ izin vermek ancak şu koşullarda mümkün olabilir:</p>
+
+ <ul>
+ <li>Kullanıcılarınızın kasıtlı ya da kasıtsız sistemi saldırıya açık
+ hale getirecek betikler yazmayacaklarına tam güveniniz vardır.</li>
+ <li>Sitenizin güvenliği zaten o kadar kötüdür ki, bir delik daha
+ açılmasının mahzuru yoktur.</li>
+ <li>Sitenizin sizden başka kullanıcısı yoktur ve sunucunuzu sizden
+ başka hiç kimsenin ziyaret etmesi mümkün değildir.</li>
+ </ul>
+
+ </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
+<div class="section">
+<h2><a name="saliasedcgi" id="saliasedcgi"><code>ScriptAlias</code>’lı CGI</a></h2>
+
+
+ <p>CGI’yi belli dizinlerle sınırlamak yöneticiye bu dizinlerde daha iyi
+ denetim imkanı sağlar. Bu kaçınılmaz olarak <code class="directive"><a href="../mod/mod_alias.html#scriptalias">ScriptAlias</a></code>’sız CGI’den çok daha
+ güvenlidir, ancak bu dizinlere yazma hakkı olan kullanıcılarınız
+ güvenilir kişiler olması ve site yöneticisinin de olası güvenlik
+ açıklarına karşı CGI betiklerini ve programlarını denemeye istekli
+ olması şartıyla.</p>
+
+ <p>Çoğu site yöneticisi <code>ScriptAlias</code>’sız CGI yerine bu
+ yaklaşımı seçer.</p>
+
+ </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
+<div class="section">
+<h2><a name="dynamic" id="dynamic">Devingen içerikli kaynaklar</a></h2>
+
+
+ <p>Sunucunun bir parçası gibi çalışan, <code>mod_php</code>,
+ <code>mod_perl</code>, <code>mod_tcl</code> ve <code>mod_python</code>
+ gibi gömülü betik çalıştırma seçenekleri sunucuyu çalıştıran
+ kullanıcının aidiyetinde çalışırlar (<code class="directive"><a href="../mod/mod_unixd.html#user">User</a></code> yönergesine bakınız). Bu bakımdan bu betik
+ yorumlayıcılar tarafından çalıştırılan betikler, sunucu kullanıcısının
+ eriştiği herşeye erişebilirler. Bazı betik yorumlayıcıların getirdiği
+ bazı sınırlamalar varsa da bunlara pek güvenmemek, gerekli sınamaları
+ yine de yapmak gerekir.</p>
+
+ </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
+<div class="section">
+<h2><a name="dynamicsec" id="dynamicsec">Devingen içeriğin güvenliği</a></h2>
+
+
+ <p><code>mod_php</code>, <code>mod_perl</code> veya
+ <code>mod_python</code> gibi devingen içeriği yapılandırırken
+ güvenlikle ilgili değerlendirmelerin çoğu <code>httpd</code>'nin
+ kapsamından çıkar ve bu modüllerin belgelerini incelemek ihtiyacı
+ duyarsınız. Örneğin, PHP çoğu zaman kapalı tutulan
+ <a href="http://www.php.net/manual/en/ini.sect.safe-mode.php">Güvenli
+ Kip</a> ayarını etkin kılmanızı önerir. Daha fazla güvenlik için bir
+ diğer örnek bir PHP eklentisi olan
+ <a href="http://www.hardened-php.net/suhosin/">Suhosin</a>'dir. Bunlar
+ hakkında daha ayrıntılı bilgi için her projenin kendi belgelerine
+ başvurun.</p>
+
+ <p>Apache seviyesinde, <a href="http://modsecurity.org/">mod_security</a>
+ adı verilen modülü bir HTTP güvenlik duvarı gibi ele alabilir, devingen
+ içeriğin güvenliğini arttırmanıza yardımcı olmak üzere inceden inceye
+ yapılandırabilirsiniz.</p>
+
+ </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
+<div class="section">
+<h2><a name="systemsettings" id="systemsettings">Sistem Ayarlarının Korunması</a></h2>
+
+
+ <p>Güvenliği gerçekten sıkı tutmak istiyorsanız, kullanıcılarınızın
+ yapılandırmanızdaki güvenlik ayarlarını geçersiz kılmak için
+ <code>.htaccess</code> dosyalarını kullanabilmelerinin de önüne
+ geçmelisiniz. Bunu yapmanın tek bir yolu vardır.</p>
+
+ <p>Sunucu yapılandırma dosyanıza şunu yerleştirin:</p>
+
+ <pre class="prettyprint lang-config">&lt;Directory "/"&gt;
+ AllowOverride None
+&lt;/Directory&gt;</pre>
+
+
+ <p>Böylece, belli dizinlerde özellikle etkinleştirilmedikçe bütün
+ dizinlerde <code>.htaccess</code> dosyalarının kullanımını engellemiş
+ olursunuz.</p>
+
+ <p>Bu ayar Apache 2.3.9 itibariyle öntanımlıdır.</p>
+ </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
+<div class="section">
+<h2><a name="protectserverfiles" id="protectserverfiles">Sunucu dosyalarının öntanımlı olarak korunması</a></h2>
+
+
+ <p>Apache’nin ister istemez yanlış anlaşılan yönlerinden biri öntanımlı
+ erişim özelliğidir. Yani siz aksine bir şeyler yapmadıkça, sunucu normal
+ URL eşleme kurallarını kullanarak bir dosyayı bulabildiği sürece onu
+ istemciye sunacaktır.</p>
+
+ <p>Örneğin, aşağıdaki durumu ele alalım:</p>
+
+ <div class="example"><p><code>
+ # cd /; ln -s / public_html
+ </code></p></div>
+
+ <p>Ve, tarayıcınıza <code>http://localhost/~root/</code> yazın.</p>
+
+ <p>Böylece, istemcilerin tüm dosya sisteminizi gezmelerine izin vermiş
+ olursunuz. Bu işlemin sonuçlarının önünü almak için sunucu yapılandırma
+ dosyanıza şunları yazın:</p>
+
+ <pre class="prettyprint lang-config">&lt;Directory "/"&gt;
+ Require all denied
+&lt;/Directory&gt;</pre>
+
+
+ <p>Bu suretle, dosya sisteminize öntanımlı erişimi yasaklamış olursunuz.
+ Erişime izin vermek istediğiniz dizinler için uygun <code class="directive"><a href="../mod/core.html#directory">Directory</a></code> bölümleri eklemeniz yeterli
+ olacaktır. Örnek:</p>
+
+ <pre class="prettyprint lang-config">&lt;Directory "/usr/users/*/public_html"&gt;
+ Require all granted
+&lt;/Directory&gt;
+&lt;Directory "/usr/local/httpd"&gt;
+ Require all granted
+&lt;/Directory&gt;</pre>
+
+
+ <p><code class="directive"><a href="../mod/core.html#location">Location</a></code> ve <code class="directive"><a href="../mod/core.html#directory">Directory</a></code> yönergelerinin etkileşimine de
+ özellikle önem vermelisiniz; örneğin <code>&lt;Directory "/"&gt;</code>
+ erişimi yasaklarken bir <code>&lt;Location "/"&gt;</code> yönergesi bunu
+ ortadan kaldırabilir.</p>
+
+ <p><code class="directive"><a href="../mod/mod_userdir.html#userdir">UserDir</a></code> yönergesi de size
+ buna benzer bir oyun oynayabilir; yönergeye <code>./</code> atamasını
+ yaparsanız, root kullanıcısı söz konusu olduğunda yukarıda ilk örnekteki
+ durumla karşılaşırız. Sunucu yapılandırma dosyanızda aşağıdaki satırın
+ mutlaka bulunmasını öneririz:</p>
+
+ <pre class="prettyprint lang-config">UserDir disabled root</pre>
+
+
+ </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
+<div class="section">
+<h2><a name="watchyourlogs" id="watchyourlogs">Günlüklerin İzlenmesi</a></h2>
+
+
+ <p>Sunucunuzda olup biteni günü gününe bilmek istiyorsanız <a href="../logs.html">günlük dosyalarına</a> bakmalısınız. Günlük dosyaları
+ sadece olup biteni raporlamakla kalmaz, sunucunuza ne tür saldırılar
+ yapıldığını ve güvenlik seviyenizin yeterli olup olmadığını anlamanızı da
+ sağlarlar.</p>
+
+ <p>Bazı örnekler:</p>
+
+ <div class="example"><p><code>
+ grep -c "/jsp/source.jsp?/jsp/ /jsp/source.jsp??" access_log <br />
+ grep "client denied" error_log | tail -n 10
+ </code></p></div>
+
+ <p>İlk örnek, <a href="http://online.securityfocus.com/bid/4876/info/">Apache Tomcat Source.JSP Bozuk İstek Bilgilerini İfşa Açığı</a>nı
+ istismar etmeyi deneyen saldırıların sayısını verirken ikinci örnek,
+ reddedilen son on istemciyi listeler; örnek:</p>
+
+ <div class="example"><p><code>
+ [Thu Jul 11 17:18:39 2002] [error] [client foo.example.com] client denied
+ by server configuration: /usr/local/apache/htdocs/.htpasswd
+ </code></p></div>
+
+ <p>Gördüğünüz gibi günlük dosyaları sadece ne olup bittiğini raporlar, bu
+ bakımdan eğer istemci <code>.htpasswd</code> dosyasına erişebiliyorsa <a href="../logs.html#accesslog">erişim günlüğünüzde</a> şuna benzer bir
+ kayıt görürsünüz:</p>
+
+ <div class="example"><p><code>
+ foo.example.com - - [12/Jul/2002:01:59:13 +0200] "GET /.htpasswd HTTP/1.1"
+ </code></p></div>
+
+ <p>Bu, sunucu yapılandırma dosyanızda aşağıdaki yapılandırmayı iptal
+ ettiğiniz anlamına gelir:</p>
+
+ <pre class="prettyprint lang-config">&lt;Files ".ht*"&gt;
+ Require all denied
+&lt;/Files&gt;</pre>
+
+
+ </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="../images/up.gif" /></a></div>
+<div class="section">
+<h2><a name="merging" id="merging">Yapılandırma bölümlerinin birleştirilmesi</a></h2>
+
+
+
+ <p>Yapılandırma bölümlerinin birleştirilmesi karmaşık bir işlem olup bazı
+ durumlarda yönergelere bağlıdır. Yönergeleri bir araya getirirken
+ aralarındaki bağımlılıkları daima sınayın.</p>
+
+ <p><code class="module"><a href="../mod/mod_access_compat.html">mod_access_compat</a></code> gibi henüz yönerge katıştırma
+ mantığını gerçeklememiş modüller için sonraki bölümlerdeki davranış, bu
+ modüllerin yönergelerini içerip içermemesine bağlıdır. Yapılandırmada
+ yönergelerin <em>yerleri değiştirildiğinde</em> fakat bir katıştırma
+ yapılmadığında, yapılandırma bir değişiklik yapılana kadar miras
+ alınır.</p>
+ </div></div>
+<div class="bottomlang">
+<p><span>Mevcut Diller: </span><a href="../en/misc/security_tips.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English">&nbsp;en&nbsp;</a> |
+<a href="../fr/misc/security_tips.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français">&nbsp;fr&nbsp;</a> |
+<a href="../ko/misc/security_tips.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean">&nbsp;ko&nbsp;</a> |
+<a href="../tr/misc/security_tips.html" title="Türkçe">&nbsp;tr&nbsp;</a></p>
+</div><div class="top"><a href="#page-header"><img src="../images/up.gif" alt="top" /></a></div><div class="section"><h2><a id="comments_section" name="comments_section">Yorumlar</a></h2><div class="warning"><strong>Notice:</strong><br />This is not a Q&amp;A section. Comments placed here should be pointed towards suggestions on improving the documentation or server, and may be removed by our moderators if they are either implemented or considered invalid/off-topic. Questions on how to manage the Apache HTTP Server should be directed at either our IRC channel, #httpd, on Libera.chat, or sent to our <a href="https://httpd.apache.org/lists.html">mailing lists</a>.</div>
+<script type="text/javascript"><!--//--><![CDATA[//><!--
+var comments_shortname = 'httpd';
+var comments_identifier = 'http://httpd.apache.org/docs/2.4/misc/security_tips.html';
+(function(w, d) {
+ if (w.location.hostname.toLowerCase() == "httpd.apache.org") {
+ d.write('<div id="comments_thread"><\/div>');
+ var s = d.createElement('script');
+ s.type = 'text/javascript';
+ s.async = true;
+ s.src = 'https://comments.apache.org/show_comments.lua?site=' + comments_shortname + '&page=' + comments_identifier;
+ (d.getElementsByTagName('head')[0] || d.getElementsByTagName('body')[0]).appendChild(s);
+ }
+ else {
+ d.write('<div id="comments_thread">Comments are disabled for this page at the moment.<\/div>');
+ }
+})(window, document);
+//--><!]]></script></div><div id="footer">
+<p class="apache">Copyright 2023 The Apache Software Foundation.<br /><a href="http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0">Apache License, Version 2.0</a> altında lisanslıdır.</p>
+<p class="menu"><a href="../mod/">Modüller</a> | <a href="../mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="http://wiki.apache.org/httpd/FAQ">SSS</a> | <a href="../glossary.html">Terimler</a> | <a href="../sitemap.html">Site Haritası</a></p></div><script type="text/javascript"><!--//--><![CDATA[//><!--
+if (typeof(prettyPrint) !== 'undefined') {
+ prettyPrint();
+}
+//--><!]]></script>
+</body></html> \ No newline at end of file