diff options
Diffstat (limited to 'docs/manual/content-negotiation.html.tr.utf8')
| -rw-r--r-- | docs/manual/content-negotiation.html.tr.utf8 | 680 |
1 files changed, 680 insertions, 0 deletions
diff --git a/docs/manual/content-negotiation.html.tr.utf8 b/docs/manual/content-negotiation.html.tr.utf8 new file mode 100644 index 0000000..e09e3bc --- /dev/null +++ b/docs/manual/content-negotiation.html.tr.utf8 @@ -0,0 +1,680 @@ +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?> +<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd"> +<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="tr" xml:lang="tr"><head> +<meta content="text/html; charset=UTF-8" http-equiv="Content-Type" /> +<!-- + XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX + This file is generated from xml source: DO NOT EDIT + XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX + --> +<title>İçerik Uzlaşımı - Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.4</title> +<link href="./style/css/manual.css" rel="stylesheet" media="all" type="text/css" title="Main stylesheet" /> +<link href="./style/css/manual-loose-100pc.css" rel="alternate stylesheet" media="all" type="text/css" title="No Sidebar - Default font size" /> +<link href="./style/css/manual-print.css" rel="stylesheet" media="print" type="text/css" /><link rel="stylesheet" type="text/css" href="./style/css/prettify.css" /> +<script src="./style/scripts/prettify.min.js" type="text/javascript"> +</script> + +<link href="./images/favicon.ico" rel="shortcut icon" /></head> +<body id="manual-page"><div id="page-header"> +<p class="menu"><a href="./mod/">Modüller</a> | <a href="./mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="http://wiki.apache.org/httpd/FAQ">SSS</a> | <a href="./glossary.html">Terimler</a> | <a href="./sitemap.html">Site Haritası</a></p> +<p class="apache">Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.4</p> +<img alt="" src="./images/feather.png" /></div> +<div class="up"><a href="./"><img title="<-" alt="<-" src="./images/left.gif" /></a></div> +<div id="path"> +<a href="http://www.apache.org/">Apache</a> > <a href="http://httpd.apache.org/">HTTP Sunucusu</a> > <a href="http://httpd.apache.org/docs/">Belgeleme</a> > <a href="./">Sürüm 2.4</a></div><div id="page-content"><div id="preamble"><h1>İçerik Uzlaşımı</h1> +<div class="toplang"> +<p><span>Mevcut Diller: </span><a href="./en/content-negotiation.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English"> en </a> | +<a href="./fr/content-negotiation.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français"> fr </a> | +<a href="./ja/content-negotiation.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese"> ja </a> | +<a href="./ko/content-negotiation.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean"> ko </a> | +<a href="./tr/content-negotiation.html" title="Türkçe"> tr </a></p> +</div> + + + <p>Apache HTTPD, içerik uzlaşımını HTTP/1.1 belirtiminde bahsedildiği şekliyle + destekler. Bir özkaynağın en iyi gösterimini, tarayıcının sağladığı + karakter kodlaması, karakter kümesi, dil, ortam türü gibi kullanıcı + tercihlerine bağlı olarak seçebilir. Ayrıca, tarayıcının kullanıcı + tercihlerini tam yansıtamadığı durumlarda istekleri daha akıllıca ele + alabilmeyi sağlayacak bir takım özelliklere de sahiptir.</p> + + <p>İçerik uzlaşımı öntanımlı olarak derlenen + <code class="module"><a href="./mod/mod_negotiation.html">mod_negotiation</a></code> modülü tarafından sağlanır.</p> +</div> +<div id="quickview"><a href="https://www.apache.org/foundation/contributing.html" class="badge"><img src="https://www.apache.org/images/SupportApache-small.png" alt="Support Apache!" /></a><ul id="toc"><li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#about">İçerik Uzlaşımı Hakkında</a></li> +<li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#negotiation">httpd’de İçerik Uzlaşımı</a></li> +<li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#methods">Uzlaşım Yöntemleri</a></li> +<li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#better">Üstünlük Değerleriyle Oynamak</a></li> +<li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#extensions">Şeffaf İçerik Uzlaşımının Genişletilmesi</a></li> +<li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#naming">Hiperbağlar ve İsimlendirme Uzlaşımları</a></li> +<li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#caching">Arabellekler Hakkında</a></li> +</ul><h3>Ayrıca bakınız:</h3><ul class="seealso"><li><a href="#comments_section">Yorumlar</a></li></ul></div> +<div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> +<div class="section"> +<h2><a name="about" id="about">İçerik Uzlaşımı Hakkında</a></h2> + + <p>Bir özkaynağın bir çok farklı gösterimi olabilir. Örneğin, bir belgenin + farklı ortam türleri ve/veya farklı diller için gösterimleri olabilir. + En uygun seçimi yapmanın tek yolu kullanıcıya bir liste verip seçmesini + istemektir. Bununla birlikte sunucunun bu seçimi kendiliğinden yapması + da mümkündür. Tarayıcılar isteğin bir parçası olarak kullanıcı + tercihlerini de gönderdiğinden bu istendiği gibi çalışır. Örneğin bir + tarayıcı, kullanıcısınının mümkünse Fransızca içerik tercih ettiğini + yoksa İngilizce içeriğe de razı olabileceğini belirtebilirdi. + Tarayıcılar bu tercihleri başlıkta belirtirler. Tarayıcı sadece Türkçe + içerik istendiğini şöyle belirtebilirdi:</p> + + <div class="example"><p><code>Accept-Language: tr</code></p></div> + + <p>Bu tercihin yerine getirilebilmesininin sadece, desteklenen diller + arasında bu dilin varlığına ve istenen belgenin bu dilde bir + gösteriminin bulunmasına bağlı oluşuna dikkat ediniz.</p> + + <p>Daha karmaşık bir istek örneği olarak, tarayıcının Fransızca ve + İngilizce içerik kabul etmeye ayarlandığını fakat Fransızcayı tercih + ettiğini ve çeşitli ortam türlerini kabul etmekle birlikte salt metin ve + diğer metin türlerinden ziyade HTML tercih ettiğini, ayrıca, diğer ortam + türleri üzerinde GIF veya JPEG tercih ettiğini fakat başka çare yoksa + her ortam türüne de izin verdiğini belirtiyor olsun:</p> + + <div class="example"><p><code> + Accept-Language: fr; q=1.0, en; q=0.5<br /> + Accept: text/html; q=1.0, text/*; q=0.8, image/gif; q=0.6, image/jpeg; + q=0.6, image/*; q=0.5, */*; q=0.1 + </code></p></div> + + <p>httpd, HTTP/1.1 belirtiminde tanımlanan şekliyle ‘sunucu yönetiminde’ + içerik uzlaşımını destekler. <code>Accept</code>, + <code>Accept-Language</code>, <code>Accept-Charset</code> ve + <code>Accept-Encoding</code> istek başlıklarını tamamen destekler. + httpd ayrıca, RFC 2295 ve RFC 2296’da tanımlanan bir deneysel uzlaşım + olarak ‘şeffaf’ içerik uzlaşımını da destekler. Fakat ‘özellik + uzlaşımını’ bu RFC’lerde tanımlandığı gibi desteklemez.</p> + + <p>Bir <strong>özkaynak</strong> bir URI (RFC 2396) tarafından betimlenen + kavramsal bir öğedir. Apache gibi bir HTTP sunucusu, ortam türü, + karakter kümesi, kodlama ve saire ile tanımlanmış bir bayt dizisi + şeklindeki her gösterimiyle, özkaynaklara kendi isim alanları dahilinde + erişim sağlar. Her özkaynağın aynı anda bir veya daha fazla gösterimi + mevcut olabileceği gibi hiç mevcut olmayabilir de. Eğer çok sayıda + gösterim mevcutsa, bu özkaynağın <strong>uzlaşılabilir</strong> + olduğundan ve her gösteriminin bir <strong>çeşitlilik</strong> + oluşturduğundan bunun da uzlaşımın <strong>boyutlar</strong>ından + kaynaklandığından bahsedilebilir.</p> +</div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> +<div class="section"> +<h2><a name="negotiation" id="negotiation">httpd’de İçerik Uzlaşımı</a></h2> + + <p>Bir özkaynak üzerinde uzlaşılırken gösterim çeşitlerinin her biri + hakkında sunucuya bilgi verilmesi gerekir. Bu iki yolla yapılabilir:</p> + + <ul> + <li>Ya gösterim çeşitlerini içeren dosyaların isimleriyle eşleşmeyi + sağlayan bir tür eşlemi kullanılır (bir <code>*.var</code> dosyası + gibi).</li> + + <li>Ya da sunucu örtük bir dosya ismi kalıbı eşleşmesinin ardından + sonuçlar arasından seçim yapar; buna ‘Çoklu Görünüm’ araması adı + verilir.</li> + </ul> + + <h3><a name="type-map" id="type-map">Bir türeşlem dosyası kullanmak</a></h3> + + <p>Bir türeşlem dosyası, <code>type-map</code> eylemcisi ile ilişkili bir + belgedir (ya da eski httpd yapılandırmaları ile geriye uyumluluk için, + <code>application/x-type-map</code> <a class="glossarylink" href="./glossary.html#mime türü" title="sözlüğe bakınız">MIME türü</a>nde + bir belgedir). Bu özelliği kullanmak için, yapılandırmada bir tür + eşleyici olarak her dosya ismi uzantısı için bir <code>type-map</code> + eylemcisi tanımlamalısınız. Bu, sunucu yapılandırma dosyasında en iyi + şöyle yapılabilir:</p> + + <pre class="prettyprint lang-config">AddHandler type-map .var</pre> + + + <p>Türeşlem dosyaları kendilerini tanımlayan özkaynak ile aynı isimde + olmalı ve isim bir <code>.var</code> uzantısı içermelidir. Aşağıdaki + örneklerde özkaynak ismi <code>foo</code> olduğundan türeşlem dosyasının + ismi <code>foo.var</code>'dır.</p> + + <p>Bu dosya her gösterim çeşidi için bir girdi içermelidir; bu girdiler + ardarda belirtilen HTTP biçem başlık satırlarından oluşur. Farklı + gösterimlerin girdileri bir boş satırla diğerlerinden ayrılır. Aynı + girdi içinde boş satır kullanılamaz. Bir eşlem dosyasını bir birleşik + öğenin tamamı için bir girdi ile başlatmak adet olmuştur (ise de, bu + gerekli değildir, hele yoksayılacaksa hiç gerekli değildir). Eşlem + dosyası için aşağıda bir örnek verilmiştir.</p> + + <p>Bu dosyadaki URI'ler türeşlem dosyasının yerine görelidir. Dolayısıyla, + bu dosyaların aynı dizinde bulunması beklenirse de bu gerekli değildir. + Aynı sunucuda bulunan tüm dosyalar için türeşlem dosyasındaki gibi mutlak + veya göreli URI'ler belirtebilirsiniz.</p> + + <div class="example"><p><code> + URI: misal<br /> + <br /> + URI: misal.en.html<br /> + Content-type: text/html<br /> + Content-language: en<br /> + <br /> + URI: misal.fr.de.html<br /> + Content-type: text/html;charset=iso-8859-2<br /> + Content-language: fr, de<br /> + </code></p></div> + + <p>Ayrıca, <code>MultiViews</code> etkin olsa bile bir türeşlem dosyasının + dosya ismi uzantılarının taranmasına göre öncelik alacağına dikkat + ediniz. Eğer gösterimler bu örnekteki resim dosyasında olduğu gibi + farklı kaynak üstünlüklerine sahipseler, ortam türünün <code>qs</code> + parametresi kullanılarak kaynak üstünlükleri belirtilebilir: </p> + + <div class="example"><p><code> + URI: misal<br /> + <br /> + URI: misal.jpeg<br /> + Content-type: image/jpeg; <strong>qs=0.8</strong><br /> + <br /> + URI: misal.gif<br /> + Content-type: image/gif; <strong>qs=0.5</strong><br /> + <br /> + URI: misal.txt<br /> + Content-type: text/plain; <strong>qs=0.01</strong><br /> + </code></p></div> + + <p><code>qs</code> değerleri 0.000-1.000 değer aralığı içinde + belirtilebilir. 0.000 <code>qs</code> değerine sahip gösterimin asla + seçilmeyeceğine dikkat ediniz. Bir <code>qs</code> değeri belirtilmeyen + gösterimlerin kaynak üstünlüğü 1.000 kabul edilir. <code>qs</code> + parametresinin belirttiği değer istemcinin yeteneklerinden bağımsız + olarak olası gösterimler arasında göreli bir üstünlük ifade eder. + Örneğin bir fotoğraf sözkonusu olduğunda bir JPEG dosyasının kaynak + üstünlüğü bir ASCII çiziminkinden yüksek olacaktır. Diğer taraftan özgün + resim bir ASCII çizim olduğu takdirde, ASCII çizim, bir JPEG gösterimine + göre öncelikli olacaktır. Bu nedenle <code>qs</code> değeri özkaynağın + doğasına bakarak belirlenir.</p> + + <p>Tanınan başlıkların tam listesini <a href="mod/mod_negotiation.html#typemaps">mod_negotiation</a> modülünün + belgesinde bulabilirsiniz.</p> + + + <h3><a name="multiviews" id="multiviews">Çoklu Görünümler</a></h3> + + <p><code>MultiViews</code>, <code>httpd.conf</code> dosyasındaki veya + (<code class="directive"><a href="./mod/core.html#allowoverride">AllowOverride</a></code> yönergesinin + değerine bağlı olarak) <code>.htaccess</code> dosyalarındaki <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code>, <code class="directive"><a href="./mod/core.html#location"><Location></a></code> veya <code class="directive"><a href="./mod/core.html#files"><Files></a></code> bölümleri içinde + <code class="directive"><a href="./mod/core.html#options">Options</a></code> yönergeleri ile + belirtilebilen, dizine özgü bir seçenektir. Yalnız, dikkatli olun, + <code>Options All</code> yaparak <code>MultiViews</code> seçeneğini + etkin kılamazsınız; seçeneği ismiyle açıkça belirtmelisiniz.</p> + + <p><code>MultiViews</code> şöyle etki eder: Sunucudan, + <code>MultiViews</code> seçeneğinin etkin olduğu <code>/bir/dizin</code> + dizininden <code>filanca</code> dosyası için bir istekte bulunulmuşsa + fakat dizinde bu dosya yoksa, sunucu dizin içeriğini + <code>filanca.*</code> dosyaları için tarar ve bu dosyalar için + istemcinin ismiyle talep ettiği ortam türlerini ve kodlamaları + kullanarak bir türeşlem dosyası uydurup bu gösterimler arasından + istemcinin gereksinimlerine en uygun gösterimi seçer.</p> + + <p><code>MultiViews</code> ayrıca, sunucunun bir dizin içeriğini + listelemeye çalıştığı durumda <code class="directive"><a href="./mod/mod_dir.html#directoryindex">DirectoryIndex</a></code> yönergesi ile belirtilen dosya için de bir + arama tertipleyebilir. Eğer yapılandırma dosyalarında</p> + + <pre class="prettyprint lang-config">DirectoryIndex index</pre> + + + <p>şeklinde bir atama varsa ve dizinde <code>index.html</code> ve + <code>index.html3</code> dosyaları varsa sunucu bunlar arasından hakem + sıfatıyla bir seçim yapacaktır; ama bu ikisi yerine dizinde sadece + <code>index.cgi</code> mevcutsa sunucu sadece bu dosyayı + çalıştıracaktır.</p> + + <p>Okunan dizinde bulunan dosyalar arasında <code>mod_mime</code> + tarafından tanınan karakter kümesi, içerik türü, dil ve kodlama + başlıklarına uygun gösterim uzantılarından birine sahip bir dosya yoksa + sonuç <code class="directive"><a href="./mod/mod_mime.html#multiviewsmatch">MultiViewsMatch</a></code> + yönergesiyle yapılan tanıma bağlı olur. Bu yönerge hangi diğer dosya + uzantılarının, eylemcilerin veya süzgeçlerin çok gösterimli uzlaşımla + ilintileneceğini belirler.</p> + +</div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> +<div class="section"> +<h2><a name="methods" id="methods">Uzlaşım Yöntemleri</a></h2> + + <p>httpd’nin, bir türeşlem dosyası veya dizin içindeki bir dosya + sayesinde belli bir özkaynağın gösterim çeşitlerinin bir listesini elde + ettikten sonra ‘en uygun’ gösterime karar vermek için kullanabileceği + iki yöntem vardır. httpd’nin içerik uzlaşım özelliklerinin kullanımı + sırasında uzlaşımın nasıl yerine getirileceği ile ilgili ayrıntıları + bilmek aslında gerekli değildir. Bununla birlikte belgenin kalanında bu + konu açıklanmaya çalışılmıştır.</p> + + <p>İki uzlaşım yöntemi vardır:</p> + + <ol> + <li>Normal durumda <strong>sunucu yönetiminde httpd uzlaşım + algoritması</strong> kullanılır. Bu algoritma aşağıda ayrıntılı olarak + açıklanmıştır. Bu algoritma kullanıldığı zaman, httpd, en iyi sonuca + ulaşmak için bazen belli boyutların üstünlük katsayılarıyla ‘oynar’. + httpd’nin bu katsayılarla oynama işini nasıl yaptığı aşağıda daha + ayrıntılı açıklanmıştır.</li> + + <li>İstemci bu işlem için özellikle RFC 2295’te tanımlanan mekanizmanın + kullanılmasını isterse <strong>şeffaf içerik uzlaşımı</strong> + kullanılır. Bu uzlaşım yöntemi, en uygun gösterimin seçilmesi + konusunda tarayıcıya tam denetim imkanı verir; dolayısıyla sonuç + tarayıcının bu işlem için kullandığı algoritmanın başarısına bağlıdır. + Şeffaf uzlaşım sürecinin bir parçası olarak, tarayıcı, RFC 2296’da + tanımlanan ‘gösterim çeşidini uzaktan seçme algoritması’nın + çalıştırılmasını httpd’den isteyebilir.</li> + </ol> + + <h3><a name="dimensions" id="dimensions">Uzlaşımın Boyutları</a></h3> + + <table> + + <tr valign="top"> + <th>Boyut</th> + + <th>Açıklama</th> + </tr> + + <tr valign="top"> + <td>Ortam Türü</td> + + <td>Tarayıcı ortam türü tercihlerini <code>Accept</code> başlık alanı + ile belirtir. Her öğenin kendine özgü bir üstünlük katsayısı + olabilir. Gösterimin açıklaması da ayrıca bir kaynak üstünlüğüne + (<code>qs</code> parametresi) sahip olabilir.</td> + </tr> + + <tr valign="top"> + <td>Dil</td> + + <td>Tarayıcı dil tercihlerini <code>Accept-Language</code> başlık + alanı ile belirtir. Her öğenin kendine özgü bir üstünlük katsayısı + olabilir. Gösterimler bir kaç dilde olabileceği gibi hiç bir dille + ilişkilendirimemiş de olabilir.</td> + </tr> + + <tr valign="top"> + <td>Kodlama</td> + + <td>Tarayıcı kodlama tercihlerini <code>Accept-Encoding</code> başlık + alanı ile belirtir. Her öğenin kendine özgü bir üstünlük katsayısı + olabilir.</td> + </tr> + + <tr valign="top"> + <td>Karakter Kümesi</td> + + <td>Tarayıcı karakter kümesi tercihlerini <code>Accept-Charset</code> + başlık alanı ile belirtir. Her öğenin kendine özgü bir üstünlük + katsayısı olabilir. Gösterim çeşitleri karakter kümesini ortam + türünün bir parametresi olarak belirtebilirler.</td> + </tr> + </table> + + + <h3><a name="algorithm" id="algorithm">httpd Uzlaşım Algoritması</a></h3> + + <p>httpd, tarayıcıya döndürülecek en uygun gösterim çeşidini (varsa) + seçmek için aşağıdaki algoritmayı kullanabilir. Bu algoritma pek de + yapılandırılabilir değildir. Şöyle çalışır:</p> + + <ol> + <li>Önce her uzlaşım boyutu için ilgili <em>Accept*</em> başlık alanına + bakılıp her gösterim çeşidine bir üstünlük katsayısı atanır. Eğer + boyutlardan bazıları için ilgili <em>Accept*</em> başlığı + uygulanabilir değilse bu boyut elenir ve sonuçta hiçbir gösterim + çeşidi kalmasza 4. adıma atlanır.</li> + + <li>‘En uygun’ gösterim çeşidi bir eleme süreciyle seçilir. Bu süreç + sırasında aşağıdaki sınamalar sırayla uygulanır. Sınamalardan + geçemeyen bir gösterim çeşidi elenir. Sınamaların bir aşamasında tek + bir gösterim çeşidi kalırsa bu en uygun eşleşme olarak seçilmiş olur + ve 3. adıma atlanır. Eğer birden fazla gösterim çeşidi kalırsa sonraki + sınamaya geçilir. + + <ol> + <li><code>Accept</code> başlığındaki üstünlük katsayısı ile + gösterimin ortam türünde belirtilen kaynak üstünlüğünün çarpımı en + büyük olan gösterim çeşidi seçilir.</li> + + <li>En yüksek dil üstünlük katsayısına sahip gösterim çeşidi seçilir. + </li> + + <li>En uygun dil eşleşmesine sahip gösterim çeşidini seçmek için + önce varsa <code>Accept-Language</code> başlığındaki dil + sıralamasına bakılır, aksi takdirde <code>LanguagePriority</code> + yönergesi ile atanmışsa oradaki dil sıralamasına bakılır.</li> + + <li>En yüksek ‘seviyeden’ ortam parametresine (text/html ortam türü + sürümünü belirtmekte kullanılır) sahip gösterim çeşitleri + seçilir.</li> + + <li><code>Accept-Charset</code> başlık satırında belirtilene bakarak + en uygun karakter kümesine sahip gösterim çeşitleri seçilir. + Alenen dışlanmadıkça ISO-8859-1 kabul edilebilir karakter + kümesidir. <code>text/*</code> ortam türüne sahip gösterim + çeşitlerinden belli bir karakter kümesi ile ilişkilendirilmemiş + olanların karakter kümesinin ISO-8859-1 olduğu varsayılır.</li> + + <li>ISO-8859-1 karakter kümesi ile ilişkilendirilmemiş gösterim + çeşitleri seçilir. Böyle hiçbir gösterim yoksa bütün gösterimler + seçilir.</li> + + <li>En uygun kodlamaya sahip gösterim çeşitleri seçilir. Tarayıcı + tarafından kabul edilebilir kodlamaya sahip gösterim çeşitleri + varsa bunlar seçilir. Yoksa kodlanmış ve kodlanmamış gösterim + çeşitleri karışık olarak mevcutsa sadece kodlanmamış olanlar + seçilir. Eğer bütün gösterim çeşitlerinin sadece kodlanmış ya da + sadece kodlanmamış gösterimleri mevcutsa hepsi seçilir.</li> + + <li>En küçük içerik uzunluğuna sahip gösterim çeşitleri seçilir.</li> + + <li>Kalan gösterim çeşitlerinin ilki seçilir. Bu ilk, ya türeşlem + dosyasında listelenen ilk çeşittir ya da gösterimler bir dizinden + okunuyorsa ASCII kod sıralamasına göre ilk sıradaki dosya ismine + sahip gösterimdir.</li> + </ol> + </li> + + <li>Algoritma, artık seçilmiş en uygun gösterim çeşidine sahipse bu + artık yanıt olarak döndürülebilir. HTTP yanıt başlığı + <code>Vary</code>’ye uzlaşım boyutları atanır (tarayıcı ve + arabellekler özkaynağı kaydederken bu bilgiyi kullanırlar) + ve algoritma sonlandırılır.</li> + + <li>Buraya gelinmişse hiçbir gösterim seçilmemiş demektir (hiçbiri + tarayıcı tarafından kabul edilebilir bulunmadığından dolayı). + Gövdesinde mevcut gösterim çeşitlerini listeleyen bir HTML belgesi 406 + durum koduyla döndürülür (406: ‘kabul edilebilir bir gösterim yok’). + Ayrıca HTTP <code>Vary</code> başlığında gösterim çeşitliliğinin + boyutları belirtilir.</li> + </ol> + +</div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> +<div class="section"> +<h2><a name="better" id="better">Üstünlük Değerleriyle Oynamak</a></h2> + + <p>httpd bazen yukarıdaki httpd uzlaşım algoritmasının kesin sonucunun + beklenenden farklı olması için üstünlük değerleriyle oynar. Bunu tam ve + doğru bilgi göndermeyen tarayıcılar için algoritmadan en iyi sonucu elde + etmek amacıyla yapar. Bazen günümüzün en tanınmış tarayıcıları bile çoğu + durumda yanlış bir seçimle sonuçlanmayacaksa <code>Accept</code> başlık + bilgilerini göndermemektedir. Eğer tarayıcı eksiksiz ve doğru bilgi + gönderirse httpd bu değerlerle oynamayacaktır.</p> + + <h3><a name="wildcards" id="wildcards">Ortam Türleri ve Dosyaismi Kalıpları</a></h3> + + <p><code>Accept:</code> istek başlığı ortam türü tercihlerini yansıtır. + Ayrıca, * bir dizge ile eşleşmek üzere "image/*" veya "*/*" gibi ortam + türü kalıpları da içerebilir. Dolayısıyla şöyle bir istek,</p> + + <div class="example"><p><code>Accept: image/*, */*</code></p></div> + + <p>diğer türler gibi "image/" ile başlayan ortam türlerini kabul + edilebilir kılacaktır. Bazı tarayıcılar ortam türlerini örtük olarak + elde etmek amacıyla hep bu tür kalıplar gönderirler. Örnek:</p> + + <div class="example"><p><code> + Accept: text/html, text/plain, image/gif, image/jpeg, */* + </code></p></div> + + <p>Bunun amacı, açıkça listelenmiş türlerin tercih edildiğini, fakat + farklı gösterimler varsa onların da kabul edilebileceğini belirtmektir. + Üstünlük değerlerini doğrudan kullanarak tarayıcılar gerçekte ne + istediklerini şuna benzer şekilde belirtebilirler:</p> + + <div class="example"><p><code> + Accept: text/html, text/plain, image/gif, image/jpeg, */*; q=0.01 + </code></p></div> + + <p>Açıkça belirtilen türler için üstünlük katsayısı belirtilmemiştir, + dolayısıyla üstünlük katsayılarının 1.0 (en yüksek) olduğu + varsayılmaktadır. */* kalıbı 0.01 gibi çok daha düşük bir öncelik + belirtmektedir. Bu bakımdan, ancak, açıkça belirtilen türlerden + hiçbirinin bulunmaması halinde diğer türler eşleşecektir.</p> + + <p>Eğer <code>Accept:</code> başlığı <em>hiçbir</em> <code>q</code> + katsayısı içermiyorsa ve başlıkta "*/*" belirtilmişse, httpd istenen + davranışı taklit etmek için bu kalıba 0.01 katsayısını atar. Keza + "type/*" kalıbına da 0.02 katsayısını atar (yani, */* kalıbına göre + tercihli olur). Eğer <code>Accept:</code> alanındaki her ortam türü bir + <code>q</code> katsayısı içeriyorsa bu özel değerler uygulanmaz. + Dolayısıyla gerekli bilgiyi açıkça bildiren tarayıcılardan gelen + istekler umulduğu gibi işlem görecektir.</p> + + + <h3><a name="exceptions" id="exceptions">Dil Uzlaşımında İstisnalar</a></h3> + + <p>httpd 2.0’dan itibaren, uzlaşım algoritmasına, bir eşleşme bulmak + konusunda algoritma başarılı olamadığı takdirde hoş bir son çareye izin + vermek için bazı istisnalar eklenmiştir.</p> + + <p>İstemci sunucudan bir sayfa istediğinde, sunucu, tarayıcı tarafından + gönderilen <code>Accept-language</code> başlığıyla eşleşen tek bir sayfa + bulamadığı takdirde istemciye ya “Kabul edilebilir bir gösterim çeşidi + yok” ya da “Çok sayıda seçim belirtilmiş” yanıtını döndürür. Bu hata + iletilerinden kaçınmak için bu gibi durumlarda httpd + <code>Accept-language</code> başlığını yoksaymaya ayarlanabilir. Böylece + istemcinin isteğine tam olarak uymasa da bir belge sağlanır. Bu hata + iletilerinin birini veya her ikisini de geçersiz kılmak için <code class="directive"><a href="./mod/mod_negotiation.html#forcelanguagepriority">ForceLanguagePriority</a></code> yönergesi + kullanılabilir ve sunucunun kararını <code class="directive"><a href="./mod/mod_negotiation.html#languagepriority">LanguagePriority</a></code> yönergesine + dayanarak vermesi sağlanabilir.</p> + + <p>Sunucu ayrıca, tam bir eşleşme bulunmadığı zaman lehçelerle de eşleşme + arayabilir. Örneğin, bir istemci Britanya İngilizcesi + (<code>en-GB</code>) ile yazılmış belgeler için istekte bulunursa, + sunucu normalde HTTP/1.1 standardına göre bir belgenin basitçe + <code>en</code> olarak imlenmesine izin vermez. (Bir okuyucu Britanya + İngilizcesini anlıyor ama genel İngilizceyi anlamıyor diye + <code>Accept-Language</code> başlığında <code>en</code> değil de + <code>en-GB</code>’yi belirtmesinin hemen hemen daima bir yapılandırma + hatasına yol açacağına dikkat ediniz. Maalesef, mevcut istemcilerin çoğu + öntanımlı yapılandırmalarında buna benzer şeyler yapmaktadır.) Bununla + birlikte, başka bir dille eşleşme mümkün değilse ve sunucu “Kabul + edilebilir bir gösterim çeşidi yok” hatasını döndürmeye hazırsa veya + <code class="directive"><a href="./mod/mod_negotiation.html#languagepriority">LanguagePriority</a></code> son + çaresine ayarlanmışsa alt küme belirtimini yok sayacak ve + <code>en</code> belge isteklerine <code>en-GB</code> belgelerle yanıt + verecektir. httpd, lehçenin üyesi olduğu anadili, istemcinin kabul + edilebilir diller listesine örtük olarak düşük bir üstünlük değeri ile + ekler. Yalnız şuna dikkat edin, eğer istemci tercihini "en-GB; q=0.9, + fr; q=0.8" olarak belirtirse ve sunucuda sadece "en" ve "fr" belgeleri + varsa sunucu "fr" belge ile yanıt verecektir. HTTP/1.1 belirtimi ile + uyumluluğu sağlamak ve düzgün yapılandırılmış istemcilerle gerektiği + gibi çalışabilmek için bu gereklidir.</p> + + <p>Gelişmiş tekniklerin (çerezler, özel URL yolları gibi) desteklenmesi + sırasında, kullanıcının tercih ettiği dili saptamak için httpd 2.0.47 + sürümünden beri <code class="module"><a href="./mod/mod_negotiation.html">mod_negotiation</a></code> modülü + <code>prefer-language</code> <a href="env.html">ortam değişkenini</a> + tanımaktadır. Değişken mevcutsa ve uygun bir dil yaftası içeriyorsa + <code class="module"><a href="./mod/mod_negotiation.html">mod_negotiation</a></code> uygun gösterimi seçmeyi deneyecektir. + Böyle bir gösterim çeşidi mevcut değilse normal uzlaşım işlemi + uygulanacaktır.</p> + + <div class="example"><h3>Örnek</h3><pre class="prettyprint lang-config">SetEnvIf Cookie "language=(.+)" prefer-language=$1 +Header append Vary cookie</pre> +</div> + +</div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> +<div class="section"> +<h2><a name="extensions" id="extensions">Şeffaf İçerik Uzlaşımının Genişletilmesi</a></h2> + + + <p>httpd, şeffaf içerik uzlaşımı protokolünü (RFC 2295) şöyle genişletir: + Sadece içerik kodlamasına özgü olmak üzere gösterim çeşidi listelerinde + gösterim çeşitlerini imlemek için yeni bir <code>{encoding ..}</code> + elemanı kullanılır. RVSA/1.0 algoritmasının (RFC 2296) gerçeklenimi, + listedeki kodlanmış gösterim çeşitlerini tanımak ve onları + <code>Accept-Encoding</code> başlık alanıyla ilgili olarak kabul + edilebilir kodlamalara aday gösterim çeşitleri olarak kullanmak üzere + genişletilmiştir. RVSA/1.0 gerçeklenimi, en uygun gösterim çeşidi + seçiminin öncesinde hesaplanmış üstünlük katsayısını virgülden sonra beş + haneye yuvarlamaz.</p> +</div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> +<div class="section"> +<h2><a name="naming" id="naming">Hiperbağlar ve İsimlendirme Uzlaşımları</a></h2> + + <p>Eğer dil uzlaşımı kullanıyorsanız ve birden fazla dosya ismi uzantısına + sahip dosyalarınız varsa uzantıların sıralamasının normalde uygunsuz + düştüğü farklı isimlendirme yaklaşımlarında bulunabilirsiniz (ayrıntılar + için <a href="mod/mod_mime.html#multipleext">mod_mime</a> belgesine + bakınız).</p> + + <p>Bir MIME türü uzantısına sahip bir dosyanın (<code>html</code> gibi), + kodlanmış bir gösterimi (<code>gz</code> gibi) mevcut olabilir. Bu + dosyanın ayrıca farklı dillerdeki gösterimleri için de bir uzantısı + (<code>en</code> gibi) olabilir.</p> + + <p>Örnekler:</p> + + <ul> + <li>misal.en.html</li> + + <li>misal.html.en</li> + + <li>misal.en.html.gz</li> + </ul> + + <p>Hiperbağ olarak geçerli ve geçersiz bazı dosya ismi örnekleri:</p> + + <table class="bordered"> + + <tr> + <th>Dosya ismi</th> + + <th>Geçerli Hiperbağ</th> + + <th>Geçersiz Hiperbağ</th> + </tr> + + <tr> + <td><em>misal.html.en</em></td> + + <td>misal<br /> + misal.html</td> + + <td>-</td> + </tr> + + <tr> + <td><em>misal.en.html</em></td> + + <td>misal</td> + + <td>misal.html</td> + </tr> + + <tr> + <td><em>misal.html.en.gz</em></td> + + <td>misal<br /> + misal.html</td> + + <td>misal.gz<br /> + misal.html.gz</td> + </tr> + + <tr> + <td><em>misal.en.html.gz</em></td> + + <td>misal</td> + + <td>misal.html<br /> + misal.html.gz<br /> + misal.gz</td> + </tr> + + <tr> + <td><em>misal.gz.html.en</em></td> + + <td>misal<br /> + misal.gz<br /> + misal.gz.html</td> + + <td>misal.html</td> + </tr> + + <tr> + <td><em>misal.html.gz.en</em></td> + + <td>misal<br /> + misal.html<br /> + misal.html.gz</td> + + <td>misal.gz</td> + </tr> + </table> + + <p>Yukarıdaki tabloya bakarak hiperbağlarda bir dosya ismini uzantısız + olarak (<code>misal</code> gibi) kullanmanın daima mümkün olduğunu + farkedeceksiniz. Böylece bir belgenin asıl türünü gizleyebilir ve + sonradan bir hiperbağ değişikliği yapmaksızın örneğin + <code>html</code>’den <code>shtml</code> veya <code>cgi</code>’ye + geçebilirsiniz.</p> + + <p>Hiperbağlarda MIME türlerini (<code>misal.html</code> gibi) kullanmaya + devam etmek istiyorsanız dil uzantısı MIME türü uzantısının sağında + kalmalıdır (<code>misal.html.en</code> gibi).</p> +</div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> +<div class="section"> +<h2><a name="caching" id="caching">Arabellekler Hakkında</a></h2> + + <p>Bir arabellek, bir gösterimi istek URL’si ile ilişkilendirerek saklar. + Böylece, sonradan aynı URL için bir istek yapıldığında kaydettiği + gösterimi kullanabilir. Fakat özkaynak sunucuyla uzlaşılan türdeyse + arabelleğe ilk istenen çeşit saklanmış olacağından isteğe yanlış + gösterimle yanıt verilmiş olacaktır. Bunun olmaması için httpd, normal + olarak içerik uzlaşımının sonucu olarak döndürülen tüm yanıtları + HTTP/1.0 istemciler tarafından arabelleklenemez olarak imler. httpd + ayrıca, uzlaşımlı yanıtların arabelleklenmesini mümkün kılan HTTP/1.1 + protokolünü de destekler.</p> + + <p>HTTP/1.0 uyumlu istemcilerden (bir tarayıcı veya arabellek) gelen + istekler için, uzlaşıma konu yanıtların arabelleklenmesini mümkün kılmak + üzere <code class="directive"><a href="./mod/mod_negotiation.html#cachenegotiateddocs">CacheNegotiatedDocs</a></code> yönergesi kullanılabilir. Bu yönerge + argümansızdır ve sunucu genelinde veya sanal konakların + yapılandırılmasında kullanılabilir. Bunun HTTP/1.1 istemcilerinden gelen + isteklere bir etkisi yoktur.</p> + + <p>HTTP/1.1 istemciler için, httpd, yanıtın uzlaşım boyutlarını göstermek + üzere bir <code>Vary</code> HTTP yanıt başlığı gönderir. Arabellekler bu + bilgiyi sonraki istekleri yerel kopyadan sunarken kullanabilirler. Bir + arabelleğin uzlaşım boyutlarına bakmaksızın yerel kopyasını kullanmaya + teşvik etmek için <code>force-no-vary</code> <a href="env.html#special">ortam değişkenini</a> etkin kılabilirsiniz.</p> + +</div></div> +<div class="bottomlang"> +<p><span>Mevcut Diller: </span><a href="./en/content-negotiation.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English"> en </a> | +<a href="./fr/content-negotiation.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français"> fr </a> | +<a href="./ja/content-negotiation.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese"> ja </a> | +<a href="./ko/content-negotiation.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean"> ko </a> | +<a href="./tr/content-negotiation.html" title="Türkçe"> tr </a></p> +</div><div class="top"><a href="#page-header"><img src="./images/up.gif" alt="top" /></a></div><div class="section"><h2><a id="comments_section" name="comments_section">Yorumlar</a></h2><div class="warning"><strong>Notice:</strong><br />This is not a Q&A section. Comments placed here should be pointed towards suggestions on improving the documentation or server, and may be removed by our moderators if they are either implemented or considered invalid/off-topic. Questions on how to manage the Apache HTTP Server should be directed at either our IRC channel, #httpd, on Libera.chat, or sent to our <a href="https://httpd.apache.org/lists.html">mailing lists</a>.</div> +<script type="text/javascript"><!--//--><![CDATA[//><!-- +var comments_shortname = 'httpd'; +var comments_identifier = 'http://httpd.apache.org/docs/2.4/content-negotiation.html'; +(function(w, d) { + if (w.location.hostname.toLowerCase() == "httpd.apache.org") { + d.write('<div id="comments_thread"><\/div>'); + var s = d.createElement('script'); + s.type = 'text/javascript'; + s.async = true; + s.src = 'https://comments.apache.org/show_comments.lua?site=' + comments_shortname + '&page=' + comments_identifier; + (d.getElementsByTagName('head')[0] || d.getElementsByTagName('body')[0]).appendChild(s); + } + else { + d.write('<div id="comments_thread">Comments are disabled for this page at the moment.<\/div>'); + } +})(window, document); +//--><!]]></script></div><div id="footer"> +<p class="apache">Copyright 2023 The Apache Software Foundation.<br /><a href="http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0">Apache License, Version 2.0</a> altında lisanslıdır.</p> +<p class="menu"><a href="./mod/">Modüller</a> | <a href="./mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="http://wiki.apache.org/httpd/FAQ">SSS</a> | <a href="./glossary.html">Terimler</a> | <a href="./sitemap.html">Site Haritası</a></p></div><script type="text/javascript"><!--//--><![CDATA[//><!-- +if (typeof(prettyPrint) !== 'undefined') { + prettyPrint(); +} +//--><!]]></script> +</body></html>
\ No newline at end of file |