summaryrefslogtreecommitdiffstats
path: root/runtime/tutor/tutor.tr.iso9
blob: 601b54a5839be79265ee1c8b3921984ae61e986d (plain)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
================================================================================
=     V I M   T u t o r ' a   h o �   g e l d i n i z !    --    S�r�m 1.7     =
================================================================================

  Vim, b�yle bir e�itmen ile a��klanmas� gereken �ok fazla komut bar�nd�ran,
  olduk�a kuvvetli bir metin d�zenleyicidir. Bu e�itmen Vim'i �ok ama�l� bir
  d�zenleyici olarak kolayl�kla kullanabilece�iniz yeterli say�da komutu
  a��klamak i�in tasarlanm��t�r.

  E�itmeni tamamlama s�resi yapaca��n�z denemelere ba�l� olarak 25-30
  dakikad�r.

  D�KKAT:
  Derslerdeki komutlar bu metni de�i�tirecektir. �zerinde �al��mak i�in
  bu dosyan�n bir kopyas�n� al�n (e�er "vimtutor" uygulamas�n�
  �al��t�rd�ysan�z zaten bir kopyas�n� alm�� oldunuz).

  Bu e�itmenin kullanarak ��retmek i�in tasarland���n� unutmamak �nemlidir.
  Bu �u anlama gelir; komutlar� ��renmek i�in do�ru bir �ekilde �al��t�rma-
  n�z gerekir. E�er sadece yaz�lanlar� okursan�z komutlar� unutursunuz.

  �imdi Caps Lock d��menizin bas�l� olmad���na emin olun ve Ders 1.1'in
  ekran� tamamen doldurmas� i�in j d��mesine yeterli miktarda bas�n.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 1.1: �MLEC� HAREKET ETT�RMEK


�evirmen Notu: T�m derslerde <ENTER> g�rd���n�zde bu d��meye bas�n. 

  ** �mleci hareket ettirmek i�in h,j,k,l d��melerine bas�n. **
        ^
        k		�pucu:  h d��mesi soldad�r ve sola do�ru hareket eder.
    < h	  l >		    l d��mesi sa�dad�r ve sa�a do�ru hareket eder.
        j		        j d��mesi a�a�� do�ru bir oka benzer.
        v

  1. �mleci kendinizi rahat hissedinceye dek ekranda dola�t�r�n.

  2. j d��mesine bas�n ve ekran�n a�a��ya kayd���n� g�r�n.

  3. A�a�� d��mesini kullanarak, Ders 1.2'ye ge�in.

  NOT: E�er yazd���n�z bir �eyden emin de�ilseniz, Normal kipe ge�mek i�in
       <ESC> d��mesine bas�n. Daha sonra istedi�iniz komutu yeniden yaz�n.

  NOT: Ok d��meleri de ayn� i�e yarar. Ancak hjkl d��melerini kullanarak �ok
       daha h�zl� hareket edebilirsiniz. Ger�ekten.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 1.2: V�M'DEN �IKI�


  !! NOT: A�a��daki ad�mlar� yapmadan �nce, bu dersi tamamen okuyun.

  1. Normal kipte oldu�unuzdan emin olmak i�in <ESC> d��mesine bas�n.

  2. :q! yaz�n ve <ENTER>'a bas�n'.
     Bu d�zenleyiciden ��kar ve yapt���n�z de�i�iklikleri KAYDETMEZ.

  3. vimtutor yazarak yeniden bu belgeyi a��n.

  4. E�er bu ad�mlar� ezberlediyseniz ve kendinizden eminseniz, 1'den 3'e
     kadar olan ad�mlar� yeniden uygulay�n.

  5. �mleci Ders 1.3'e ta��y�n.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 1.3: MET�N D�ZENLEME - MET�N S�LME


  ** Normal kipteyken imlecin alt�ndaki karakteri silmek i�in x'e bas�n. **

  1. �mleci a�a��da ---> ile imlenmi� sat�ra g�t�r�n.

  2. D�zeltmeler i�in imleci silinmesi gereken karakterin �zerine getirin.

  3. �stenmeyen karakteri silmek i�in x d��mesine bas�n.

  4. T�mce d�zelene kadar 2'den 4'e kadar olan ad�mlar� tekrar edin.

---> �inek ayy�n �zzerinden attlad�.

  5. �imdi sat�r d�zeldi; Ders 1.4'e ge�in.

  NOT: Bu e�itmende ilerledik�e ezberlemeye �al��may�n, deneyerek ��renin.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 1.4: MET�N D�ZENLEME - MET�N G�RME


  ** Normal kipteyken metin eklemek i�in i'ye bas�n. **

  1. �mleci a�a��da ---> ile imlenmi� �LK sat�ra g�t�r�n.

  2. �lk sat�r� ikincisinin ayn�s� gibi yapmak i�in, imleci eklenmesi
     gereken metinden sonraki ilk karakterin �zerine g�t�r�n.

  3. i'ye bas�n ve gerekli eklemeleri yap�n.

  4. D�zeltilen her hatadan sonra <ESC> d��mesine basarak Normal kipe d�n�n.
     T�mceyi d�zeltmek i�in 2'den 4'e kadar olan ad�mlar� tekrar edin.

---> Bu metinde eksk.
---> Bu metinde bir �ey eksik.

  5. Art�k yapabildi�inizi d���n�yorsan�z bir sonraki b�l�me ge�in.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 1.5: MET�N D�ZENLEME - MET�N EKLEME


  ** Metin eklemek i�in A d��mesine bas�n. **

  1. �mleci a�a��da ---> ile imlenmi� �LK sat�ra g�t�r�n. �mlecin hangi
     karakterin �zerinde oldu�u �nemli de�ildir.

  2. A'ya bas�n ve gerekli eklemeleri yap�n.

  3. Metin eklemeyi bitirdi�inizde <ESC>'ye bas�n ve Normal kipe d�n�n.

  4. �mleci a�a��da ---> ile imlenmi� �K�NC� sat�ra g�t�r�n ve ikinci ve
     ���nc� ad�mlar� tekrarlayarak t�mceyi d�zeltin.

---> Bu sat�rda baz� met
     Bu sat�rda baz� metinler eksik.
---> Bu sat�rda da baz� metinl
     Bu sat�rda da baz� metinler eksik gibi g�r�n�yor.

  5. Art�k rahat�a metin ekleyebildi�inizi d���n�yorsan�z Ders 1.6'ya ge�in.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 1.6: DOSYA D�ZENLEME


  ** :wq yazmak a��k olan dosyay� kaydeder ve Vim'den ��kar.

  !! NOT: A�a��daki ad�mlar� uygulamadan �nce t�m bu b�l�m� iyice okuyun!

  1. Bu e�itmeni Ders 1.2'de yapt���n�z gibi :q! yazarak kapat�n. Veya ba�ka
     bir u�birime eri�iminiz varsa orada yap�n.

  2. Komut istemi ekran�nda �u komutu girin: vim tutor <ENTER>. 'vim', Vim
     d�zenleyicisini a�mak i�in kullanaca��n�z komut olup 'tutor' da
     d�zenlemek istedi�iniz dosyan�n ad�d�r. De�i�tirilebilen bir dosya
     kullan�n.

  3. Daha �nceki derslerde ��rendi�iniz gibi metin girip/ekleyip silin.

  4. :wq <ENTER> yazarak de�i�iklikleri kaydedin ve Vim'den ��k�n.

  5. E�er vimtutor'dan birinci ad�mda ��kt�ysan�z yeniden a��n ve a�a��daki
     �zet b�l�me gelin.

  6. Yukar�daki ad�mlar� okuduktan ve anlad�ktan sonra YAPIN.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 1: �ZET


  1. �mle� ok d��meleri veya hjkl d��meleri kullan�larak hareket ettirilir.

     h (sol) / j (a�a��) / k (yukar�) / l (sa�)

  2. Vim'i komut isteminden ba�latmak i�in:

     vim <ENTER>
     veya
     vim DOSYA_ADI <ENTER> kullan�n.

  3. Vim'den ��kmak i�in �nce <ESC>'ye bas�p sonra:

     :q! <ENTER> (de�i�iklikleri kaydetmeden ��kar)
     :wq <ENTER> (de�i�iklikleri kaydedip ��kar) komutlar�n� kullan�n.

  4. �mlecin �zerinde oldu�u karakteri silmek i�in x d��mesine bas�n.

  5. Metin girmek veya eklemek i�in:

     i metin girin <ESC> imle�ten �nce girer
     A metin girin <ESC> sat�rdan sonra ekler

  NOT: <ESC> d��mesine basmak sizi Normal kipe geri d�nd�r�r veya istenmeyen
       veya yar�m yaz�lm�� bir komutu iptal eder.

  �imdi Ders 2 ile bu e�itmeni s�rd�r�n.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 2.1: S�LME KOMUTLARI


  ** Bir s�zc��� silmek i�in dw yaz�n. **

  1. Normal kipte oldu�unuzdan emin olmak i�in <ESC> d��mesine bas�n.

  2. �mleci a�a��da ---> ile imlenmi� sat�ra g�t�r�n.

  3. �mleci silinmesi gereken s�zc���n ba��na g�t�r�n.

  4. S�zc��� silmek i�in dw yaz�n.

  NOT: d harfi siz yazd�k�a ekran�n son sat�r�nda g�r�lecektir. Vim sizin w
       yazman�z� bekleyecektir. E�er d'den ba�ka bir �ey g�r�rseniz yanl��
       yazm��s�n�z demektir, <ESC> d��mesine bas�n ve ba�tan ba�lay�n.

---> Bu sat�rda �erez t�mceye ait olmayan leblebi s�zc�kler var.

  5. T�mce d�zelene kadar ad�m 3 ve 4'� tekrar edin ve Ders 2.2'ye ge�in.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 2.2: DAHA FAZLA S�LME KOMUTLARI


  ** Sat�r� sonuna kadar silmek i�in d$ yaz�n. **

  1. Normal kipte oldu�unuzdan emin olmak i�in <ESC> d��mesine bas�n.

  2. �mleci a�a��da ---> ile imlenmi� sat�ra g�t�r�n.

  3. �mleci do�ru olan sat�r�n sonuna g�t�r�n. (Birinci noktadan SONRAK�)

  4. Sat�r� en sona kadar silmek i�in d$ yaz�n. $ imini yazmak i�in:

     T�rk�e Q klavyede <ALT GR> 4,
     T�rk�e F klavyede <SHIFT> 4 ikililerini kullan�n.

---> Birileri bu sat�r�n sonunu iki defa yazm��. sat�r�n sonunu iki
     defa yazm��.

  5. Neler oldu�unu anlamak i�in Ders 2.3'e gidin.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 2.3: ��LE�LER VE HAREKETLER


  Metin de�i�tiren bir�ok komut i�le�ler ve eklerden olu�ur. Bir d i�leci
  i�eren silme komutu i�in kullan�lan bi�im a�a��daki gibidir:

    d hareket

  Burada:

    d         - silme i�lecidir.
    hareket   - i�lecin neyi i�letece�idir (a�a��da listelenmi�tir).

  Hareketlerin k�sa bir listesi i�in:

    w - bir sonraki s�zc���n ba�lang�c�na kadar, ilk karakteri DAH�L OLMADAN
    e - �u anki s�zc���n sonuna kadar, son karakteri DAH�L OLARAK
    $ - sat�r�n sonuna kadar, son karakteri DAH�L OLARAK

  Demeli ki, de komutunu girmek imle�ten s�zc���n sonuna kadar siler.

  NOT: Normal kipte hi�bir hareket olmadan yaln�zca i�leci girmek imleci
       yukar�da belirtildi�i gibi hareket ettirir.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 2.4: B�R HAREKET �LE B�RL�KTE SAYIM KULLANMAK


  ** Bir hareketten �nce say� kullanmak o hareketi say�ca tekrarlat�r. **

  1. �mleci a�a��da ---> ile imlenmi� sat�r�n BA�INA g�t�r�n.

  2. 2w yazarak imleci iki s�zc�k ileriye ta��y�n.

  3. 3e yazarak imleci �� s�zc�k ilerideki s�zc���n sonuna ta��y�n.

  4. 0 yazarak imleci sat�r�n ba��na ta��y�n.

  5. �kinci ve ���nc� ad�mlar� de�i�ik say�lar kullanarak tekrarlay�n.

---> Bu �zerinde hoplay�p z�playabilece�iniz na�izane bir sat�r.

  6. Ders 2.5'e ge�in.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 2.5: B�R SAYIM KULLANARAK DAHA FAZLA S�LME ��LEM�


  ** Bir i�le� ile birlikte say� kullanmak i�leci o kadar tekrarlat�r. **

  Yukar�da s�z� edilen silme i�leci ve hareketinin aras�na say� ekleyerek
  yap�lan i�lemi o say� kadar tekrarlatabilirsiniz.

    d [say�] hareket

  1. �mleci a�a��da ---> ile imlenen sat�rdaki ilk B�Y�K HARFTEN olu�an
     s�zc���n ba��na getirin.

  2. d2w yazarak iki B�Y�K HARFL� s�zc��� silin.

  3. Birinci ve ikinci ad�mlar� ba�ka bir say� kullanarak B�Y�K
     HARFL� s�zc�kleri tek bir komutta silmek i�in yeniden uygulay�n.

---> Bu ABC �DE sat�rdaki FG� HI� JKLM NO� PRS�T s�zc�kler U� VY temizlenmi�tir.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 2.6: SATIRLARDA ��LEM YAPMA


  ** B�t�n bir sat�r� silmek i�in dd yaz�n. **

  B�t�n bir sat�r silme i�lemi �ok s�k kullan�ld���ndan dolay�, Vi
  tasar�mc�lar� bir sat�r� tamamen silmek i�in iki d yazman�n daha kolay
  oldu�una karar vermi�ler.

  1. �mleci a�a��daki t�mceci�in ikinci sat�r�na g�t�r�n.

  2. Sat�r� silmek i�in dd yaz�n.

  3. �imdi de d�rd�nc� sat�ra gidin.

  4. �ki sat�r� birden silmek i�in 2dd yaz�n.

---> 1) G�ller k�rm�z�d�r,
---> 2) �amur e�lenceli,
---> 3) Menek�eler mavi,
---> 4) Bir arabam var,
---> 5) Saat zaman� s�yler,
---> 6) �eker tatl�d�r
---> 7) Ve sen de �ylesin

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 2.7: GER� AL KOMUTU


  ** Komutu geri almak i�in u, b�t�n bir sat�r� d�zeltmek i�in U yaz�n. **

  1. �mleci a�a��da ---> ile imlenmi� sat�rda ve ilk hatan�n �zerine koyun.

  2. �lk istenmeyen karakteri silmek i�in x yaz�n.

  3. �imdi son �al��t�r�lan komutu geri almak i�in u yaz�n.

  4. Bu sefer x komutunu kullanarak sat�rdaki t�m hatalar� d�zeltin.

  5. �imdi sat�r� ilk haline �evirmek i�in b�y�k U yaz�n.

  6. �imdi U ve daha �nceki komutlar� geri almak i�in birka� defa u yaz�n.

  7. Birka� defa <CTRL> R (<CTRL>'yi bas�l� tutarken R ye bas�n) yazarak
     geri almalar� da geri al�n.

---> Buu sat��rdaki hatalar� d��zeltinn ve sonra koomutu geri alll�n.

  8. Bunlar son derece kullan��l� komutlard�r. �imdi Ders 2 �zete ge�in.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 2: �ZET


  1. �mle�ten itibaren bir s�zc��� silmek i�in dw yaz�n.

  2. �mle�ten itibaren bir sat�r� silmek i�in d$ yaz�n.

  3. B�t�n bir sat�r� silmek i�in dd yaz�n.

  4. Bir hareketi yenilemek i�in �n�ne say� tak�s� getirin, 2w gibi.

  5. Normal kipte bir komut bi�imi ��yledir:

      i�le� [say�] hareket

    burada:
      i�le� - ne yap�laca��, silmek i�in d �rne�inde oldu�u gibi
      [say�] - komutun ka� kere tekrar edece�ini g�steren iste�e ba�l� say�
      hareket - i�lecin nice davranaca��, w (s�zc�k), $ (sat�r sonu) gibi

  6. Bir sat�r�n ba��na gelmek i�in s�f�r (0) kullan�n.

  7. �nceki hareketleri geri almak i�in u (k���k u) yaz�n.
     Bir sat�rdaki t�m de�i�iklikleri geri almak i�in U (b�y�k U) yaz�n.
     Geri almalar� geri almak i�in <CTRL> R kullan�n.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 3.1: KOY KOMUTU


  ** Son yapt���n�z silmeyi imle�ten sonraya yerle�tirmek i�in p yaz�n. **

  1. �mleci a�a��da ---> ile imlenmi� t�mceci�e g�t�r�n.

  2. Sat�r� silip Vim'in arabelle�ine yerle�tirmek i�in dd yaz�n.

  3. �mleci, silinmi� sat�r� nereye yerle�tirmek istiyorsan�z, o sat�r�n
     �ZER�NE g�t�r�n.

  4. Normal kipteyken sat�r� yerle�tirmek i�in p yaz�n.

  5. T�m sat�rlar� do�ru s�raya koymak i�in 2'den 4'e kadar olan ad�mlar�
     tekrar edin.

---> d) Sen de ��rendin mi?
---> b) Menek�eler mavidir,
---> c) Ak�l ��renilir,
---> a) G�ller k�rm�z�d�r,

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 3.2: DE���T�R KOMUTU


  ** �mlecin alt�ndaki karakteri ba�kas� ile de�i�tirmek i�in rx yap�n. **

  1. �mleci a�a��da ---> ile imlenmi� �LK sat�ra g�t�r�n.

  2. �mleci sat�rdaki ilk hatan�n �zerine g�t�r�n.

  3. Hatay� d�zeltmek i�in �nce r ard�ndan da do�ru karakteri yaz�n.

  4. �lk sat�r d�zelene kadar ad�m 2 ve 3'� tekrar edin.

--->  Bu sat�v yaz�l�vken, bivileri yaml�� d��metere basm��.
--->  Bu sat�r yaz�l�rken, birileri yanl�� d��melere basm��.

  5. Ders 3.3'ye ge�in.

  NOT: Unutmay�n, ezberleyerek de�il deneyerek ��renin.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 3.3: DE���T�R ��LEC�


  ** Bir s�zc��� imle�ten s�zc�k sonuna kadar de�i�tirmek i�in ce yap�n. **

  1. �mleci a�a��da ---> ile imlenmi� �LK sat�ra g�t�r�n.

  2. �mleci "sutar" daki u'nun �zerine yerle�tirin.

  3. �nce ce ard�ndan do�ru harfleri girin (bu durumda 'at�r').

  4. <ESC> d��mesine bas�n ve de�i�mesi gereken bir sonraki karaktere gidin.

  5. �lk c�mle ikincisiyle ayn� olana kadar ad�m 3 ve 4'� tekrar edin.

---> Bu sutar de�i�tir komutu ile de�i�neli gereken birka� m�zg�� i�eriyor.
---> Bu sat�r de�i�tir komutu ile de�i�mesi gereken birka� s�zc�k i�eriyor.

  ce'nin sadece s�zc��� de�i�tirmedi�ini, ayn� zamanda sizi EKLE kipine
  ald���na da dikkat edin.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 3.4: c'Y� KULLANARAK DAHA FAZLA DE���T�RME


  ** De�i�tir i�leci sil komutu ile ayn� hareketlerle kullan�l�r. **

  1. De�i�tir i�leci sil ile ayn� yolla �al���r. Bi�im ��yledir:

      c [say�] hareket

  2. Hareketler de ayn�d�r. �rne�in w (s�zc�k), $ (sat�r sonu) gibi.

  3. �mleci a�a��da ---> ile imlenmi� �LK sat�ra g�t�r�n.

  4. �mleci ilk hataya g�t�r�n.

  5. Sat�r�n geri kalan k�sm�n� ikincisi gibi yapmak i�in c$ yaz�n ve daha
     sonra <ESC> d��mesine bas�n.

---> Bu sat�r�n sonu d�zeltilmek i�in biraz yard�ma ihtiya� duyuyor.
---> Bu sat�r�n sonu d�zeltilmek i�in c$ komutu kullan�larak yard�ma ihtiya�
     duyuyor.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 3: �ZET


  1. Silinmi� olan bir metni geri yerle�tirmek i�in p yaz�n. Bu silinmi�
     metni imle�ten hemen SONRA geri yerle�tirir (e�er bir sat�r silinmi�se
     hemen imlecin alt�ndaki sat�ra yerle�tirilecektir).

  2. �mlecin alt�ndaki karakteri de�i�tirmek i�in �nce r ard�ndan da
     yazmak istedi�iniz karakteri yaz�n.

  3. De�i�tir i�leci belirlenen nesneyi, imle�ten hareketin sonuna kadar
     de�i�tirme imkan� verir. �rne�in, bir s�zc��� imle�ten s�zc�k sonuna
     kadar de�i�tirmek i�in cw, bir sat�r�n tamam�n� de�i�tirmek i�inse c$
     yaz�n.

  4. De�i�tir i�in bi�im ��yledir:

      c [say�] hareket

  �imdi bir sonraki derse ge�in.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 4.1: �MLE� KONUMU VE DOSYA DURUMU


** <CTRL> G dosya i�erisindeki konumunuzu ve dosya durumunu g�sterir. Dosya
   i�erisindeki bir sat�ra gitmek i�in G yaz�n. **

  NOT: Ad�mlardan herhangi birini yapmadan �nce dersin tamam�n� okuyun!

  1. <CTRL> d��mesini bas�l� tutun ve g'ye bas�n. Biz buna <CTRL> G diyoruz.
     Dosyan�n sonunda dosya ad�n� ve bulundu�unuz konumu g�steren bir durum
     sat�r� g�r�necektir. Ad�m 3 i�in sat�r numaras�n� unutmay�n.

  NOT: �mle� konumunu ekran�n sa� alt k��esinde g�rebilirsiniz. Bu 'ruler'
       se�ene�i etkin oldu�unda g�r�l�r (bilgi i�in :help 'ruler' yaz�n).

  2. Dosyan�n sonuna gitmek i�in G'ye bas�n. Dosyan�n ba��na gitmek i�in
     gg komutunu kullan�n.

  3. Daha �nce bulundu�unuz sat�r numaras�n� yaz�n ve daha sonra G'ye
     bas�n. Bu sizi ilk <CTRL> g'ye bast���n�z sat�ra geri g�t�recektir.

  4. Yapabilece�inizi d���nd���n�zde, ad�m 1'den 3'e kadar yap�n.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 4.2: ARAMA KOMUTU


  ** Bir s�zc�k �be�ini aramak i�in / ve aranacak �be�i girin. **

  1. Normal kipteyken / yaz�n. / karakterinin ve imlecin ekran�n sonunda
     g�r�nd���ne dikkat edin.

  2. 'hatttaa' yaz�p <ENTER>'a bas�n. Bu sizin aramak istedi�iniz s�zc�kt�r.

  3. Ayn� s�zc�k �be�ini tekrar aramak i�in n yaz�n.
     Ayn� s�zc�k �be�ini z�t y�nde aramak i�in N yaz�n.

  4. E�er z�t y�ne do�ru bir arama yapmak istiyorsan�z / komutu yerine ?
     komutunu kullan�n.

---> "hatttaa" hatay� yazman�n do�ru yolu de�il; hatttaa bir hata.

Not: Arama dosyan�n sonuna ula�t���nda dosyan�n ba��ndan s�recektir. Bunu
     devre d��� b�rakmak i�in 'wrapscan' se�ene�ini s�f�rlay�n.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 4.3: UYAN AYRA�LAR ARAMASI


  ** Uyan bir (, [ veya { bulmak i�in % yaz�n. **

  1. �mleci a�a��da ---> ile imlenmi� sat�rda bir (, [ veya { imine g�t�r�n.

  2. �imdi % karakterini yaz�n.

  3. �mle� uyan ayrac�n �zerine gider.

  4. Uyan ilk parantezin �zerine geri d�nmek i�in yine % yaz�n.

  5. �mleci ba�ka bir (), [] veya {} �zerine g�t�r�n ve % i�lecinin neler
     yapt���n� g�zlemleyin.

---> Bu i�erisinde ( )'ler, ['ler ] ve {'ler } bulunan bir sat�rd�r.

  NOT: Bu i�erisinde e�i olmayan ayra�lar bulunan bir program�n hatalar�n�
       ay�klamak i�in son derece yararl�d�r.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 4.4: BUL/DE���T�R KOMUTU


  ** 'eski' yerine 'yeni' yerle�tirmek i�in :s/eski/yeni/g yaz�n. **

  1. �mleci a�a��da ---> ile imlenmi� sat�ra g�t�r�n.

  2. :s/buu/bu yaz�p <ENTER>'a bas�n. Bu komutun sadece sat�rdaki ilk
     uyan kar��la�may� d�zeltti�ine dikkat edin.

  3. �imdi sat�rdaki t�m de�i�iklikleri bir anda yapmak i�in :s/buu/bu/g
     yazarak t�m "buu" olu�umlar�n� de�i�tirin.

---> Buu birinci, buu ikinci, buu ���nc� b�l�m.

  4. �ki sat�r aras�ndaki t�m karakter katar� olu�umlar�n� de�i�tirmek i�in:

      :#,#s/eski/yeni/g yaz�n. #,# burada de�i�ikli�in yap�laca�� aral���n
      sat�r numaralar�d�r.
      :%s/eski/yeni/g yaz�n. Bu t�m dosyadaki her olu�umu de�i�tirir.
      :%s/eski/yeni/gc yaz�n. Bu t�m dosyadaki her olu�umu de�i�tirir ancak
      her birini de�i�tirmeden �nce bize sorar.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 4: �ZET


  1. <CTRL> G sizin dosyadaki konumunuzu ve dosya durumunu g�sterir.
     G dosyan�n sonuna gider.
     [say�] G belirtilen sat�r numaras�na gider.
     gg ilk sat�ra gider.

  2. S�zc�k �be�inden �nce / yazmak, �LER� y�nde o �be�i arat�r.
     S�zc�k �be�inden �nce ? yazmak, GER� y�nde o �be�i arat�r.
     Aramadan sonra, ayn� y�ndeki bir sonraki kar��la�may� bulmak i�in n,
     veya z�t y�ndekini bulmak i�in N yaz�n.
     <CTRL> O sizi eski konumlara, <CTRL> I daha yeni konumlara g�t�r�r.

  3. �mle� bir (), [], {} ayrac� �zerindeyken % yazmak, uyan di�er e�
     ayrac� bulur.

  4. Sat�rdaki ilk 'eski'yi 'yeni' ile de�i�tirmek i�in :s/eski/yeni,
     Sat�rdaki t�m 'eski'leri 'yeni' ile de�i�tirmek i�in :s/eski/yeni/g,
     �ki sat�r aras�ndaki �bekleri de�i�tirmek i�in :#,#s/eski/yeni/g,
     Dosyadaki t�m kar��la�malar� de�i�tirmek i�in :%s/eski/yeni/g yaz�n.
     Her seferinde onay sormas� i�in :%s/eski/yeni/gc kullan�n.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 5.1: BIR DI� KOMUT �ALI�TIRMAK


  ** Bir d�� komutu �al��t�rmak i�in :! ve ard�ndan d�� komutu yaz�n. **

  1. �mleci ekran�n alt�na g�t�rmek i�in : komutunu yaz�n. Bu size bir komut
     yazma imkan� verir.

  2. �imdi ! (�nlem) karakterini yaz�n. Bu size bir d�� komut �al��t�rma
     olana�� verir.

  3. �rnek olarak ! karakterini takiben ls yaz�n ve <ENTER>'a bas�n. Bu size
     o anda bulundu�unuz dizindeki dosyalar� g�sterecektir. Veya ls
     �al��mazsa :!dir komutunu kullan�n.

  NOT: Herhangi bir d�� komutu bu yolla �al��t�rmak m�mk�nd�r.

  NOT: T�m : komutlar�ndan sonra <ENTER> d��mesine bas�lmal�d�r. Bundan
       sonra bunu her zaman an�msatmayaca��z.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 5.2: DOSYA YAZMAYA DEVAM


  ** Dosyaya yap�lan de�i�ikli�i kaydetmek i�in :w DOSYA_ADI yaz�n. **

  1. Bulundu�unuz dizini listelemek i�in :!dir veya :!ls yaz�n.
     Komuttan sonra <ENTER> d��mesine basaca��n�z� zaten biliyorsunuz.

  2. Mevcut olmayan bir dosya ad� se�in, �rne�in DENEME.

  3. �imdi :w DENEME yaz�n (DENEME sizin se�ti�iniz dosya ad�d�r).

  4. Bu t�m dosyay� (Vim Tutor) DENEME isminde ba�ka bir dosyaya yazar.
     Bunu do�rulamak i�in, :!ls veya :!dir yaz�n ve yeniden bulundu�unuz
     dizini listeleyin.

  NOT: E�er Vim'den ��k�p kaydetti�iniz DENEME dosyas�n� a�arsan�z, bunun
       kaydetti�iniz vimtutor'un ger�ek bir kopyas� oldu�unu g�r�rs�n�z.

  5. �imdi dosyay� �u komutlar� vererek silin:
	    Windows:                       :!del DENEME
	    Unix (macOS, Linux, Haiku):    :!rm DENEME

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 5.3: YAZMA ���N MET�N SE�ME


  ** Dosyan�n bir b�l�m�n� kaydetmek i�in, v hareket :w DOSYA_ADI yaz�n. **

  1. �mleci bu sat�r�n �zerine getirin.

  2. v d��mesine basarak imleci a�a��daki be�inci ad�ma ta��y�n. Metnin
     se�ildi�ine dikkat edin.

  3. : karakterini yaz�n. Ekran�n alt k�sm�nda :'<'> ��kacakt�r.

  4. w DENEME yaz�n; DENEME burada hen�z var olmayan bir dosyad�r. <ENTER>
     d��mesine basmadan �nce :'<'>w DENEME g�rd���n�zden emin olun.

  5. Vim se�ilen sat�rlar� DENEME dosyas�na yazacakt�r. :!ls veya :!dir ile
     bakarak dosyay� g�r�n. Hen�z silmeyin; bir sonraki derste kullanaca��z.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 5.4: DOSYALARI B�RLE�T�RME VE B�L�M EKLEME


  ** Bir dosyan�n i�eri�ini eklemek i�in :r DOSYA_ADI yaz�n. **

  1. �mleci bu sat�r�n hemen bir �st�ne koyun.

  NOT: �kinci ad�mdan sonra Ders 5.3'�n metnini g�receksiniz.
       Sonras�nda A�A�I d��mesi ile bu derse geri gelin.

  2. �imdi :r DENEME komutunu kullanarak DENEME dosyas�n� bu dosyan�n i�ine
     getirin. Getirdi�iniz dosya imlecin hemen alt�na yerle�tirilir.

  3. Dosyan�n getirildi�ini do�rulamak i�in YUKARI d��mesini kullanarak
 	 Ders 5.3'�n iki adet kopyas� oldu�unu g�r�n, �zg�n s�r�m� ve kopyas�.

  NOT: Bu komutu kullanarak bir d�� komutun ��kt�s�n� da dosyan�n i�ine
       koyabilirsiniz. �rne�in :r !ls yazmak ls komutunun verece�i ��kt�y�
       dosyan�n i�inde hemen imlecin alt�ndaki sat�ra koyar.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 5: �ZET


  1. :!komut bir d�� komut �al��t�r�r.
     Baz� yararl� �rnekler:
	 (MS-DOS)	(Unix)
	 :!dir		:!ls		- bir dizini listeler.
	 :!del DOSYA	:!rm DOSYA	- DOSYA'y� siler.

  2. :w DOSYA_ADI o anki Vim dosyas�n� diske DOSYA_ADI ile kaydeder.

  3. v hareket :w DOSYA_ADI se�ilmi� sat�r aral���n� DOSYA_ADI ile kaydeder.

  4. :r DOSYA_ADI imlecin alt�ndan ba�layarak DOSYA_ADI isimli dosyan�n
     i�eri�ini ekler.

  5. :r !dir veya !ls bu iki komutun (dosyalar� listeleme) i�eriklerini
     okur ve dosyan�n i�ine yerle�tirir.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 6.1: A� KOMUTU


  ** �mlecin a�a��s�na sat�r a�mak ve EKLE kipine ge�mek i�in o yaz�n. **

  1. �mleci a�a��da ---> ile imlenmi� sat�ra g�t�r�n.

  2. �mlecin a�a��s�na bir sat�r a�mak ve EKLE kipine ge�mek i�in o
     (k���k harfle) yaz�n.

  3. �imdi herhangi bir metin girin ve EKLE kipinden ��kmak i�in <ESC>
     d��mesine bas�n.

---> o yazd�ktan sonra imle� EKLE kipinde a��lan sat�r�n �zerine gider. 

  4. �mlecin �zerinde bir sat�r a�mak i�in, yaln�zca  b�y�k O yaz�n. Bunu
     a�a��daki sat�rda deneyin.

---> Bu sat�r�n �zerine bir sat�r a�mak i�in imle� bu sat�rdayken O  yaz�n.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 6.2: EKLE KOMUTU


  ** �mle�ten sonra metin eklemek i�in a yaz�n. **

  1. �mleci a�a��da ---> ile imlenmi� sat�ra g�t�r�n.

  2. �mle� sat�r�n sonuna gelinceye dek e d��mesine bas�n.

  3. �mle�ten SONRA metin eklemek i�in a yaz�n.

  4. �imdi ilk sat�r� ikincisi gibi tamamlay�n. EKLE kipinden ��kmak i�in
     <ESC> d��mesine bas�n.

  5. e d��mesini kullanarak bir sonraki yar�m s�zc��e gidin ve ad�m 3 ve 4'�
     tekrarlay�n.

---> Bu sat� �al��abilirsiniz. �al� met ekl
---> Bu sat�rda �al��abilirsiniz. �al���rken metin eklemeyi kullan�n.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 6.3: B�R BA�KA DE���T�R KOMUTU


  ** Birden fazla karakter de�i�tirmek i�in b�y�k R yaz�n. **

  1. �mleci a�a��da ---> ile imlenmi� �LK sat�ra g�t�r�n. �mleci ilk xxx'in
     ba��na getirin.

  2. �imdi R d��mesine bas�n ve ikinci sat�rdaki say�y� ilk sat�rdaki xxx'in
     yerine yaz�n.

  3. <ESC> d��mesine basarak DE���T�R kipinden ��k�n. Sat�r�n geri kalan�n�n
     de�i�medi�ini g�zlemleyin.

  4. Kalan xxx'i de de�i�tirmek i�in ad�mlar� tekrarlay�n.

---> 123 say�s�na xxx eklemek size yyy toplam�n� verir.
---> 123 say�s�na 456 eklemek size 579 toplam�n� verir.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 6.4: MET�N KOPYALA VE YAPI�TIR


  ** y i�lecini kullanarak metin kopyalay�n ve p kullanarak yap��t�r�n. **

  1. �mleci a�a��da ---> ile imlenmi� sat�ra getirin, "a)"n�n ard�na koyun.

  2. v ile G�RSEL kipe ge�in ve imleci "ilk" s�zc���n�n �ncesine getirin.

  3. y d��mesine basarak se�ili metni kopyalay�n.

  4. �mleci bir sonraki sat�r�n sonuna j$ ile getirin.

  5. p d��mesine basarak metni yap��t�r�n. Akabinde <ESC> d��mesine bas�n.

  6. G�RSEL kipe ge�erek "�ge" s�zc���n� se�in, y ile kopyalay�n, j$ ile
     ikinci sat�r�n sonuna gidin ve p ile s�zc��� yap��t�r�n.

---> a) Bu ilk �ge
---> b)

  NOT: y komutunu bir i�le� olarak da kullanabilirsiniz; yw komutu yaln�zca
       bir s�zc��� kopyalar.
  
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 6.4: SET KOMUTU


  ** Arama veya de�i�tirme i�lemlerinin b�y�k/k���k harf durumunu g�rmezden
     gelmesi i�in SET komutunu kullan�n.
  
  1. 'yoksay' s�zc���n� aramak i�in /ignore yaz�n. Bunu n d��mesine basarak
     birka� kez yenileyin.

  2. :set ic yazarak 'ic' (B�Y�K/k���k harf yoksay) ayar�n� se�in.

  3. Yeniden n d��mesine basarak 'yoksay' s�zc���n� aramay� s�rd�r�n. Art�k
     YOKSAY ve yoksay �rneklerinin de bulundu�unu g�zlemleyin. 

  4. :set hls is yazarak 'hlsearch' ve 'incsearch' ayarlar�n� se�in.

  5. /ignore yazarak arama komutunu tekrar verin ve ne olaca��n� g�r�n.

  6. B�Y�K/k���k harf ayr�ms�z arama ayar�n� kapatmak i�in :set noic yaz�n.

  NOT: Sonu�lar�n ekranda vurgulanmas�n� istemiyorsan�z :nohlsearch yaz�n.
  NOT: E�er yaln�zca bir arama i�lemi i�in B�Y�K/k���k harf ayr�ms�z arama
       yapmak istiyorsan�z /ignore\c komutunu kullan�n.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	DERS 6 �ZET


  1. o komutu imlecin alt�nda bir sat�r a�ar ve imleci bu a��lm�� sat�ra
     EKLE kipinde yerle�tirir.
     O komutu imlecin �zerinde bir sat�r a�ar.

  2. a komutu imle�ten sonra metin giri�ine olanak verir.
     A komutu ge�erli sat�r�n sonuna giderek metin giri�ine olanak verir.

  3. e komutu imleci bir s�zc���n sonuna ta��r.

  4. y i�leci metni kopyalar, p i�leci yap��t�r�r.

  5. R komutu DE���T�R kipine girer ve <ESC>'ye bas�lana kadar kal�r.

  6. ":set xxx" yazmak "xxx" se�ene�ini ayarlar. Baz� se�enekler:
     'ic' 'ignorecase' B�Y�K/k���k harf ayr�m�n� arama yaparken kapat�r.
     'is' 'incsearch' Bir arama metninin t�m uyan k�s�mlar�n� g�sterir.
     'hls' 'hlsearch' Uyan sonu�lar�n �zerini vurgular.
     Ayarlama yaparken ister k�sa ister uzun s�r�mleri kullanabilirsiniz.

  7. Bir ayar� kapatmak i�in "no" ekleyin, �rne�in :set noic.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 7.1: YARDIM KAYNAKLARI


  ** �evrimi�i yard�m sistemini kullan�n **

  Vim geni� bir �evrimi�i yard�m sistemine sahiptir. Ba�lamak i�in �u ���n�
  deneyebilirsiniz:

    - (e�er varsa) <HELP> d��mesine bas�n
    - (e�er varsa) <F1> d��mesine bas�n
    - :help yaz�n ve <ENTER> d��mesine bas�n

  Yard�m penceresindeki metinleri okuyarak yard�m sisteminin nas�l
  �al��t���n� ��renin. 
  Bir pencereden di�erine ge�mek i�in <CTRL> W ikilisini kullan�n.
  Yard�m penceresini kapatmak i�in :q yaz�p <ENTER> d��mesine bas�n.

  ":help" komutuna de�i�ken (arg�man) vererek herhangi bir konu hakk�nda
  yard�m alabilirsiniz. �unlar� deneyin:

    :help w
    :help c_<CTRL> D
    :help insert-index
    :help user-manual

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 7.2: B�R BA�LANGI� BET��� OLU�TURUN


  ** Vim'in �zelliklerine bak�n **

  Vim Vi'dan �ok daha fazla �zelli�e sahiptir fakat bir�o�u �ntan�ml� olarak
  kapal�d�r. Daha fazla �zellik kullanabilmek i�in bir "vimrc" dosyas�
  olu�turmal�s�n�z.

  1. "vimrc" dosyas�n� d�zenlemeye ba�lay�n. ��letim sistemlerine g�re:

    :e ~/.vimrc		Unix i�in
    :e ~/_vimrc		Windows i�in

  2. �imdi �rnek "vimrc" dosyas� i�eri�ini okuyun:

    :r $VIMRUNTIME/vimrc_example.vim

  3. Dosyay� :w ile kaydedin.

  Vim'i bir sonraki �al��t�r�lmas�nda s�zdizim vurgulamas� kullanacakt�r.
  T�m tercih etti�iniz ayarlar� bu "vimrc" dosyas�na ekleyebilirsiniz.
  Daha fazla bilgi i�in :help vimrc-intro yaz�n.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 7.3: TAMAMLAMA


  ** <CTRL> D ve <TAB> ile komut istemi ekran�nda tamamlama **

  1. :set nocp komutunu kullanarak Vim'in uyumlu kipte olmad���ndan
     emin olun.

  2. Bulundu�unuz dizindeki dosyalara :!ls veya :!dir ile bak�n.

  3. Bir komutun ba� k�sm�n� yaz�n, �rne�in :e.

  4. <CTRL> D'ye bast���n�zda Vim size e ile ba�layan komutlar�
     g�sterecektir.

  5. d <TAB> kulland���n�zda Vim komutu kendinden :edit olarak
     tamamlayacakt�r.

  6. �imdi bir bo�luk ekleyin ve var olan bir dosyan�n ba� harflerini yaz�n.
     �rne�in :edit DOS.
  
  7. <TAB> d��mesine bas�n. E�er yaln�zca bu dosyadan bir tane varsa Vim
     sizin i�in dosya ad�n�n geri kalan�n� tamamlayacakt�r.

  NOT: Tamamlama bir�ok komut i�in �al���r. Yaln�zca <CTRL> D ve <TAB>
       ikililerini deneyin. �zellikle :help i�in �ok yararl�d�r.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
	Ders 7: �ZET


  1. :help yazmak veya <F1> veya <HELP> d��melerine basmak yard�m
     penceresini a�ar.

  2. :help cmd yazarak cmd hakk�nda bilgi sahibi olabilirsiniz.

  3. <CTRL> W kullanarak ba�ka pencerelere ge�ebilirsiniz.

  4. :q kullanarak yard�m penceresini kapatabilirsiniz.

  5. Bir vimrc ba�lang�� beti�i olu�turarak ye�lenen ayarlar�n�z�
     saklayabilirsiniz.

  6. Bir : komutu girerken <CTRL> D'ye basarak olanakl� tamamlama
     se�eneklerini g�rebilirsiniz. <TAB>'a basarak tamamlamay� se�in.

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

  B�ylece Vim E�itmeni tamamlanm�� oldu. E�itmendeki ama� Vim d�zenleyicisi
  hakk�nda k�sa bir bilgi vermek ve onu kolayca kullanman�z� sa�lamakt�.
  Vim'in tamam�n� ��retmek �ok zordur zira Vim bir�ok komuta sahiptir.
  Bundan sonra ":help user-manual" komutu ile kullan�c� k�lavuzunu
  okumal�s�n�z.

  Daha fazla okuma ve �al��ma i�in �u kitab� �neriyoruz:

	Vim - Vi Improved - by Steve Oualline
	Publisher: New Riders

  T�m�yle Vim i�in haz�rlanm�� ilk kitapt�r. �zellikle ilk kullan�c�lar i�in
  �ok uygundur.
  Kitapta bir�ok �rnek ve resim bulunmaktad�r.
  https://iccf-holland.org/click5.html adresine bakabilirsiniz.

  Bu kitap daha eskidir ve Vim'den daha �ok Vi i�indir ancak tavsiye edilir:

	Learning the Vi Editor - by Linda Lamb
	Publisher: O'Reilly & Associates Inc.

  Vi hakk�nda bilmek isteyece�iniz neredeyse her �eyin bulundu�u bir kitap.
  6. Bas�m ayn� zamanda Vim hakk�nda da bilgi i�ermektedir.

  Bu e�itmen Michael C. Pierce ve Robert K. Ware taraf�ndan yaz�ld�,
  Charles Smith taraf�ndan sa�lanan fikirlerle Colorado School Of Mines,
  Colorado State University.  E-posta: bware@mines.colorado.edu

  Vim i�in de�i�tiren: Bram Moolenaar

  T�rk�e �eviri:
  Serkan "heartsmagic" �al�� (2005), adresimeyaz (at) yahoo (dot) com
  
  2019 G�ncelleme:
  Emir SARI, bitigchi (at) me (dot) com

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~